Wikipedio iowiki https://io.wikipedia.org/wiki/Frontispico MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter Media Specala Debato Uzanto Uzanto Debato Wikipedio Wikipedio Debato Arkivo Arkivo Debato MediaWiki MediaWiki Debato Shablono Shablono Debato Helpo Helpo Debato Kategorio Kategorio Debato TimedText TimedText talk Modulo Modulo-Diskuto Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 1945 0 850 994752 993898 2022-08-10T12:03:44Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1945''' (MCMXLV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[lundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 945ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 45ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 6ma yaro di la [[yari 1940a]]. == Eventi == === [[Mondo]] === * [[20ma di aprilo]] - [[Ligo di la nacioni]] finas existar. * [[25ma di aprilo]] - [[Unionita Nacioni]] fondesas. * [[8ma di mayo]] - [[Duesma mondomilito]] finas. * [[26ma di junio]] - La charto dil [[Unionita Nacioni]] aceptesas. === [[Europa]] === * [[5ma di januaro]] - [[Sovietia]] agnoskas nova guvernerio di [[Polonia]]. * [[12ma di januaro]] - [[Duesma mondomilito]]: Granda atako di [[Sovietia]]n armeo kontre Germana trupi en esto di [[Europa]]. * [[17ma di januaro]] - Sovietia okupas [[Warszawa]]. * [[20ma di januaro]] - [[Hungaria]] abandonas Duesma mondomilito e signatas armistico. * [[27ma di januaro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Koncentreyo]] di Auschwitz-Birkenau liberigesas da Sovietiana trupi. [[Arkivo:Yalta summit 1945 with Churchill, Roosevelt, Stalin.jpg|thumb|right|320px|Usana chefo Roosevelt, Sovietiana chefo Stalin e Britaniana chefo Churchill dum la Konfero di Yalta, 1945.]] * [[4ma di februaro|4ma]] til la [[11ma di februaro]] - [[Winston Churchill]], [[Iosif Vissarionovich Stalin|Iosif Stalin]] e [[Franklin Delano Roosevelt]] partoprenas [[Yalta-konfero]]. La konfero diskutas futuro di [[Germania]]. * [[13ma di februaro]] - [[Duesma mondomilito]]: Sovietiani okupas [[Budapest]], [[Hungaria]]. * [[4ma di marto]] - [[Finlando]] deklaras milito kontre [[nacional-socialista Germania]]. * [[7ma di marto]] - [[Duesma mondomilito]]: En [[Germania]], Usan armeo trairas [[Rheno]]. * [[4ma di aprilo]] - [[Duesma mondomilito]]: Westala federiti komencas atako por liberigar [[Nederlando]]. * 9ma di februaro - Duesma mondomilito: Eventas la lasta granda kombato en nordal [[Italia]]. * [[13ma di aprilo]] - Duesma mondomilito: [[Reda Armeo]] konquestas [[Wien]]. * [[27ma di aprilo]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Benito Mussolini]] kaptesas da Italiana partisani en Dongo, [[Lombardia]]. * [[30ma di aprilo]] - [[Adolf Hitler]] e lua spozino [[Eva Braun]] su-ocidas en [[Berlin]]. * [[1ma di mayo]] - [[Joseph Goebbels]] e lua spozino su-ocidas, depos mortigar lia 6 filii. * [[2ma di mayo]] - [[Sovietia|Sovietiana]] trupi okupas [[Berlin]]. Soldati hisas Sovietiana flago en kancelereyo di Reich. * [[2ma di mayo]] - [[Nova-Zelando|Nova-Zelandana]] trupi okupas [[Trieste]], en [[Italia]]. * [[7ma di mayo]] - Germana generalo [[Alfred Jodl]] signatas kapitulaco en [[Reims]], [[Francia]]. Ye la sequanta dio, la [[8ma di mayo]] divenas la ''Dio di la Vinko'', l'oficala dato dil fino di la duesma mondomilito en [[Europa]]. * [[9ma di mayo]] - En [[Norvegia]], [[Vidkun Quisling]] enkarcerigesas. * [[14ma di mayo]] - [[Emil Hácha]], lasta chefo di la marioneto-stato [[Protektorato di Bohemia e Moravia]] kaptesas ed enkarcerigesas en [[Praha]]. * [[23ma di mayo]] - [[Heinrich Himmler]], chefo di Germana [[Gestapo]], [[su-ocido|su-ocidas]]. * [[15ma di oktobro]] - Akuzita pro stato-trahizo, [[Pierre Laval]], ex-chefministro di [[Francia]], mortigesas. * [[20ma di novembro]] - Komencas [[Judicio di Nürnberg|judicio]] en [[Nürnberg]] kontre 24 importanta figuri de [[nacional-socialista Germania]]. === [[Azia]] === * [[16ma di februaro]] - [[Duesma mondomilito]]: Usana trupi komencas atakar insulo Corregidor, en [[Filipini]]. [[Arkivo:37mm_Gun_fires_against_cave_positions_at_Iwo_Jima.jpg|thumb|320px|[[Batalio di Iwo Jima]]]] * [[19ma di februaro]] til la [[16ma di marto]] - [[Batalio di Iwo Jima]] dum la [[Duesma mondomilito]]: [[Usa]] okupas insulo [[Iwo Jima]] e kaptas strategiala [[aeroportuo]]. * [[23ma di februaro]] - Duesma mondomilito: [[Turkia]] deklaras milito kontre [[Nacional-socialista Germania]]. * [[9ma di marto|9]]-[[10ma di marto]] - [[Usa]]na [[Boeing B-29]] atakas [[Tokyo]] per incendiala bombi, qui produktas {{formatnum:100000}} morti. * [[17ma di marto]] - Duesma mondomilito: Usana B-29 atakas [[Kobe]] per incendiala bombi, qui produktas 8.000 morti. * [[21ma di marto]] - Duesma mondomilito: Britaniana trupi liberigas urbo [[Mandalay]], en [[Burma]]. * [[1ma di aprilo]] til la [[21ma di junio]] - Duesma mondomilito: Eventas la [[Batalio di Okinawa]]. [[Usa]]na trupi desembarkas en [[Okinawa]] e pos feroca kombati, kaptas ol komplete ye la 22ma di junio. * [[7ma di aprilo]] - Duesma mondomilito, batalio di Okinawa: Usan avioni sinkas [[Japonia]]na navo ''Yamato'', la maxim granda milito-navo de la historio. * [[6ma di agosto]] - Unesma [[atomobombo]] esas faligita super [[Hiroshima]]. * [[8ma di agosto]] - Duesma mondomilito: [[Sovietia]] deklaras milito kontre [[Japonia]]. * [[9ma di agosto]] - Duesma atomobombo esas faligita super [[Nagasaki]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/9/newsid_3580000/3580143.stm |titulo=1945: Atom bomb hits Nagasaki|editero=BBC|vidita ye= 26ma di julio 2016|idiomo={{en}}}}</ref> * [[17ma di agosto]] - [[Sukarno]] deklaras la nedependo di [[Indonezia]], e divenas l'unesma prezidanto di la lando. * [[2ma di septembro]] - [[Japonia]]na generalo [[Tomoyuki Yamashita]] signatas Japoniana kapitulaco. Duesma mondomilito finas en [[Azia]]. * 2ma di septembro - [[Ho Chi Minh]] deklaras [[Vietnam]] nedependanta de [[Francia]]. * [[8ma di septembro]] - Usana trupi okupas sudo di [[Korea]]na peninsulo, kontre ke [[Sovietia]]ni okupas la nordo. * [[12ma di septembro]] - Formala kapitulaco di Japoniani en [[Singapur]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[16ma di julio]] - L'unesma [[atomobombo]] explozigesas en [[Nova-Mexikia]], [[Usa]]. === [[Sud-Amerika]] === * [[17ma di oktobro]] - En [[Arjentinia]], masiva quanto di personi demandas la liberigo di [[Juan Domingo Perón]]. * [[18ma di oktobro]] - [[Stato-stroko]] en [[Venezuela]] revokas prezidanto [[Isaías Medina Angarita]]. * [[29ma di oktobro]] - [[Brazilia]]na diktatoro [[Getúlio Vargas]] demisionas. == Naski == [[Arkivo:R._Schrock_2012.jpg|thumb|130px|<small>[[Richard Royce Schrock]]</small>]] * [[4ma di januaro]] - [[Richard Royce Schrock]], Usana kemiisto, Nobel-laureato pri kemio * [[10ma di januaro]] - [[Rod Stewart]], Britaniana kantisto * [[29ma di januaro]] - [[Ibrahim Boubacar Keïta]], prezidanto di Mali * [[6ma di februaro]] - [[Bob Marley]], Jamaikana kantisto e kompozisto di [[reggae]] (m. 1981) * [[9ma di februaro]] - [[Mia Farrow]], Usan aktorino * 9ma di februaro - [[Yoshinori Ohsumi]], Japoniana biologiisto, Nobel-laureato * [[14ma di februaro]] - Princo [[Hans Adam la 2ma di Liechtenstein]] * [[20ma di februaro]] - [[George Fitzgerald Smoot]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[21ma di marto]] - [[Henrik Nordbrandt]], Dana poeto * [[22ma di marto]] - [[Jorge Ben Jor]], Braziliana kantisto e kompozisto * [[26ma di marto]] - [[Paul Bérenger]], chefministro di Maurico [[Arkivo:Eric_Clapton_2.jpg|thumb|130px|[[Eric Clapton]]]] * [[30ma di marto]] - [[Eric Clapton]], Britaniana gitaristo * [[14ma di aprilo]] - [[Tuilaepa Aiono Sailele Malielegaoi]], chefministro di Samoa * [[20ma di aprilo]] - [[Gregory Olsen]], Usan entraprezisto e "spacala turisto" * [[25ma di aprilo]] - [[Björn Ulvaeus]], Sueda kompozisto ([[ABBA]]) * [[26ma di aprilo]] - [[Jorge Antonio Serrano Elías]], prezidanto di Guatemala * [[1ma di mayo]] - [[Rita Coolidge]], Usana kantistino [[Arkivo:Pete_Townshend_(2012).jpg|130px|thumb|<small>[[Pete Townshend]]</small>]] * [[19ma di mayo]] - [[Pete Townshend]], Britaniana kompozistulo e muzikisto ([[The Who]]) * [[24ma di mayo]] - [[Driss Jettou]], chefministro di Maroko * 24ma di mayo - [[Priscilla Presley]], Usan aktorino ed entraprezistino, vidvo di [[Elvis Presley]] * [[31ma di mayo]] - [[Rainer Werner Fassbinder]], Germana filmifisto (m. 1982) * 31ma di mayo - [[Laurent Gbagbo]], prezidanto di Ivora Rivo * [[7ma di junio]] - [[Wolfgang Schüssel]], kancelero di Austria * [[13ma di junio]] - [[Tillman Thomas]], chefministro di Grenada * [[17ma di junio]] - [[Art Bell]], usana radio-hosto (m. 2018) * 17ma di junio - [[Eddy Merckx]], Belga biciklisto [[Arkivo:Remise_du_Prix_Sakharov_à_Aung_San_Suu_Kyi_Strasbourg_22_octobre_2013-18.jpg|thumb|130px|[[Aung San Suu Kyi]]]] * [[19ma di junio]] - [[Aung San Suu Kyi]], poetino di Myanmar, Nobel-laureato pri paco * 19ma di junio - [[Radovan Karadžić]], Serba politikisto * [[23ma di junio]] - [[John Garang]], prezidanto di Sud-Sudan (m. 2005) * [[25ma di junio]] - [[Carly Simon]], Usana kantistino * [[28ma di junio]] - [[Raul Seixas]], Braziliana kantisto e kompozisto (m. 1989) * [[29ma di junio]] - [[Chandrika Kumaratunga]], chefa ministrino di Sri-Lanka * [[1ma di julio]] - [[Debbie Harry]], Usana kantistino * 1ma di julio - [[Baghdadi Mahmudi]], chefa ministro di Libia * [[7ma di julio]] - [[Moncef Marzouki]], prezidanto di Tunizia * [[15ma di julio]] - [[David Arthur Granger]], prezidanto di Guyana * [[19ma di julio]] - [[Richard Henderson]], Skota molekulala biologiisto, Nobel-laureato pri kemio [[Arkivo:Panagiotis_Pikrammenos.jpg|thumb|130px|[[Panagiotis Pikrammenos]]]] * [[26ma di julio]] - [[Panagiotis Pikrammenos]], chefministro di Grekia<ref>{{Extera ligilo|titulo=Council of State |editero=Ste.gr |publikigita ye=9ma di mayo 2007|url=https://web.archive.org/web/20120501142205/http://www.ste.gr/FL/main_en.htm}}</ref> * [[27ma di julio]] - [[Tazio Carlevaro]], Suisa psikiatriisto * [[30ma di julio]] - [[Patrick Modiano]], Franca skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo * [[1ma di agosto]] - [[Douglas Dean Osheroff]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[9ma di agosto]] - [[Tom O'Carroll]], Britaniana jurnalisto * [[14ma di agosto]] - [[Steve Martin]], Usana komediisto ed aktoro * 14ma di agosto - [[Wim Wenders]], Germana filmifisto * [[15ma di agosto]] - [[Alain Juppé]], chefministro di Francia * [[23ma di agosto]] - [[Rita Pavone]], Italiana kantistino ed aktorino<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.italiacanora.net/t1307-rita-pavone-biografia|titulo=RITA PAVONE - BIOGRAFIA|editero=Italia Canora|vidita ye= 28ma di junio 2020|idiomo={{it}}}}</ref> * [[3ma di septembro]] - [[Asko Sarkola]], Finlandan aktoro * [[6ma di septembro]] - [[Victor Ramahatra]], chefministro di Madagaskar [[Arkivo:14-01-10-tbh-241-franz-beckenbauer.jpg|thumb|130px|<small>[[Franz Beckenbauer]]</small>]] * [[11ma di septembro]] - [[Franz Beckenbauer]], Germana futbalisto ed entrenisto di futbalo * [[12ma di septembro]] - [[Richard Thaler]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[26ma di septembro]] - [[Gal Costa]], Braziliana kantistino * [[30ma di septembro]] - [[Ehud Olmert]], chefministro di Israel * [[1ma di oktobro]] - [[Haris Silajdžić]], prezidanto di Bosnia e Herzegovina * 1ma di oktobro - [[Ram Nath Kovind]], prezidanto di India * [[13ma di oktobro]] - [[Dési Bouterse]], prezidanto di Surinam * [[18ma di oktobro]] - [[Huell Howser]], Usana komediisto (m. 2013) [[Arkivo:Angus_Deaton_0244.jpg|thumb|130px|[[Angus Deaton]]]] * [[19ma di oktobro]] - [[Angus Deaton]], Britanian-Usan ekonomikisto, Nobel-laureato * [[27ma di oktobro]] - [[Luís Inácio Lula da Silva]], prezidanto di Brazilia * [[10ma di novembro]] - [[Thongloun Sisoulith]], chefministro di Laos * [[12ma di novembro]] - [[Neil Young]], Kanadana muzikisto, kantisto e kompozisto * [[15ma di novembro]] - [[Anni-Frid Lyngstad]], Norvegiana kantistino ([[ABBA]]) * [[17ma di novembro]] - [[Abdelmadjid Tebboune]], prezidanto di Aljeria [[Arkivo:Politics of Sri Lanka (23875333354).jpg|thumb|130px|<small>[[Mahinda Rajapaksa]]</small>]] * [[18ma di novembro]] - [[Mahinda Rajapaksa]], chefa ministro di Sri-Lanka * [[21ma di novembro]] - [[Goldie Hawn]], Usan aktorino * [[27ma di novembro]] - [[James Avery]], Usana televizion-aktoro (m. 2013) * [[30ma di novembro]] - [[Roger Glover]], Britaniana muzikisto ([[Deep Purple]]) * [[5ma di decembro]] - [[Moshe Katsav]], prezidanto di Israel * [[11ma di decembro]] - [[Jarno Saarinen]], Finlandana motorciklisto (m. 1973) * [[24ma di decembro]] - [[Lemmy Kilmister]], Britaniana rock-muzikisto e kantisto ([[Motörhead]]) (m. 2015) * [[28ma di decembro]] - Rejulo [[Birendra di Nepal]] (m. 2001) * [[Khaleda Zia]], chefministrino di Bangladesh == Morti == * [[4ma di januaro]] - [[Ricardo Jiménez Oreamuno]], prezidanto di Kosta Rika (n. 1859) * [[1ma di februaro]] - [[Bogdan Filov]], chefministro di Bulgaria (n. 1883) * [[6ma di februaro]] - [[Robert Brasillach]], Franca skriptisto (mortigita) (n. 1909) [[Arkivo:Jose_Maria_Moncada_1910.jpg|thumb|130px|[[José María Moncada Tapia]]]] * [[23ma di februaro]] - [[José María Moncada Tapia]], prezidanto di Nikaragua (n. 1870) * [[25ma di februaro]] - [[Mário de Andrade]], Braziliana skriptisto (n. 1883) * [[februaro]] o [[marto]] - [[Anne Frank]], Juda puerino, viktimo dil [[holokausto]] (n. 1929) * [[2ma di marto]] - [[Emily Carr]], Kanadana piktisto (n. 1871) * [[26ma di marto]] - [[David Lloyd George]], chefministro di Unionita Rejio (n. 1863) * [[31ma di marto]] - [[Hans Fischer]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1881) * [[9ma di aprilo]] - [[Dietrich Bonhoeffer]], Germana pastoro e teologiisto, qua opozis su a Naziista rejimo (n. 1906) * [[12ma di aprilo]] - [[Franklin Delano Roosevelt]], prezidanto di Usa (n. 1882) * [[21ma di aprilo]] - [[Walther Model]], Germana militisto (n. 1891) * [[28ma di aprilo]] - [[Benito Mussolini]], diktatoro di Italia (n. 1883) * [[29ma di aprilo]] - [[Andrés de Santa María]], Kolumbiana piktisto (n. 1860) [[Arkivo:Hitler, 1944 (first version).jpg|thumb|130px|[[Adolf Hitler]]]] * [[30ma di aprilo]] - [[Adolf Hitler]], kancelero di Germania (su-ocido) (n. 1889) * [[aprilo]] - [[Josef Čapek]], Cheka piktisto e poeto (n. 1887) * [[1ma di mayo]] - [[Joseph Goebbels]], ministro di propagando di [[Adolf Hitler]] ([[su-ocido]]) (n. 1897) * [[2ma di mayo]] - [[Martin Bormann]], Germana nacional-socialisto (n. 1900) * 2ma di mayo - [[Ludwig Stumpfegger]], mediko, chefo di SS (n. 1910) * [[14ma di mayo]] - [[Heber J. Grant]], prezidanto di l'Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (n. 1856) * 14ma di mayo - [[Per Ahlberg]], Sueda Esperantisto, Idisto e Novialisto (n. 1864) * [[23ma di mayo]] - [[Heinrich Himmler]], chefo di [[Gestapo]] (su-ocido) (n. 1900) * [[25ma di mayo]] - [[Rafael Estrella Ureña]], prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1889) * [[15ma di junio]] - [[Carl Gustaf Ekman]], chefministro di Suedia (n. 1872) * 15ma di junio - [[Nikola Avramov]], Bulgara piktisto (n. 1897) [[Arkivo:Emil Hácha 10.jpg|thumb|130px|[[Emil Hácha]]]] * [[27ma di junio]] - [[Emil Hácha]], prezidanto di Chekoslovakia (n. 1872) * [[20ma di julio]] - [[Paul Valéry]], Franca skriptisto (n. 1871) * [[2ma di agosto]] - [[Pietro Mascagni]], Italiana kompozisto (n. 1863) * [[15ma di septembro]] - [[André Tardieu]], chefministro di Francia (n. 1876) * [[20ma di septembro]] - [[Augusto Tasso Fragoso]], militisto e prezidanto di Brazilia (n. 1869) * [[26ma di septembro]] - [[Béla Bartók]], Hungara kompozisto (n. 1881)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.britannica.com/biography/Bela-Bartok |titulo=Béla Bártok{{!}} Hungarian composer|editero=Britannica.com|vidita ye=10ma di novembro 2018}}</ref> * [[19ma di oktobro]] - [[Plutarco Elías Calles]], prezidanto di Mexikia (n. 1877) * [[20ma di novembro]] - [[Francis William Aston]], Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1877) * [[4ma di decembro]] - [[Thomas Hunt Morgan]], Usana genetikisto e biologiisto, Nobel-laureato (n. 1866) * [[9ma di decembro]] - [[Yun Chi-ho]], Sud-Koreana politikisto (n. 1864) * [[16ma di decembro]] [[Fumimaro Konoe]], chefministro di Japonia (n. 1891) * [[21ma di decembro]] - [[George S. Patton]], Usana generalo (n. 1885) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Wolfgang Pauli]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Artturi Ilmari Virtanen]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Alexander Fleming]], [[Ernst Boris Chain]], [[Howard Walter Florey]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Gabriela Mistral]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Cordell Hull]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1940a]] m2iqv027v8co157wkvcbtgiyn67ngez 1941 0 982 994751 993568 2022-08-10T12:01:54Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1941''' (MCMXLI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[merkurdio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 941ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 41ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 2ma yaro di la [[yari 1940a]]. == Eventi == === [[Mondo]] === * [[Duesma mondomilito#1941|Duesma mondomilito]] duras. ===[[Europa]] === * [[9ma di januaro]] - [[Unionita Rejio|Britaniana]] bombardaviono [[Avro Lancaster]] flugas unesma-foye. * [[29ma di januaro]] - En [[Grekia]], [[Alexandros Koryzis]] divenas chefministro, pos la morto di diktatoro [[Ioannis Metaxas]]. * [[11ma di februaro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Unionita Rejio|Britaniana]] avioni bombardas l'urbo [[Hannover]]. * [[4ma di marto]] - Duesma mondomilito: [[Unionita Rejio|Britaniana]] trupi sucesoz atakas l'[[insuli Lofoten]], en [[Norvegia]]. * [[27ma di marto]] - [[Stato-stroko]] en [[Yugoslavia]] revokas regento-princo Pavle (Paulus) e deklaras princo Petar rejulo, kom [[Petar la 2ma di Yugoslavia|Petar la 2ma]], lore evante 17 yari. * [[6ma di aprilo]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Nacional-socialista Germania]] atakas [[Yugoslavia]] e [[Grekia]]. * [[17ma di aprilo]] - Duesma mondomilito: [[Yugoslavia]] kapitulacas a [[nacional-socialista Germania]]. * [[21ma di aprilo]] - Grekia kapitulacas a Germaniani. [[Unionita Rejio|Britaniana]] trupi retretas vers [[Kriti]]. * [[junio]] - [[Petar la 2ma di Yugoslavia|Petar la 2ma]], rejo di [[Yugoslavia]], exilas su en [[London]]. * [[22ma di junio]] - [[Operaco Barbarossa]]: Nacional-socialista Germania invadas [[Sovietia]]. Sama dio, [[Italia]] e [[Rumania]] deklaras milito kontre Sovietia. * [[23ma di junio]] - [[Hungaria]] e [[Slovaka Stato]] deklaras milito kontre Sovietia. * [[25ma di junio]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Finlando]] partoprenas kom "armo-frato" kune [[Naziista Germania]], pos ke Sovietian aer-armeo bombardas Finlandana sulo. [[Prolongo-milito]] inter Finlando e [[Sovietia]] komencas. * [[28ma di junio]] - [[Albania]] deklaras milito kontre Sovietia. * [[30ma di junio]] - [[Sovietia]] ruptas diplomacala relati kun [[Francia di Vichy]]. * [[4ma di julio]] - Komencas rebeleso en Yugoslavia kontre [[Nacional-socialismo|Nacional-socialist]] okupeso. * [[Italia]] okupas [[Montenegro]], e la rejio esas en personala uniono kun Italia. * [[8ma di septembro]] - Komencas la [[siejo di Leningrad]] da nacional-socialisti. Stalin imperas deporto di la Germani de Volga a [[Siberia]]. * [[1ma di oktobro]] - [[Duesma mondomilito]]: Finlandani konquestas [[Petrozavodsk]] (Finlandane: Petroskoi) en Est-[[Karelia]]. * [[5ma di decembro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Unionita Rejio]] deklaras milito kontre [[Finlando]], [[Hungaria]] e [[Rumania]]. * [[12ma di novembro]] - Temperaturi proxim [[Moskva]] falas til -12 °C. Sovietiani unesmafoye uzas trupi di skiageri por atakar Germani dum la [[batalio di Moskva]]. * [[11ma di decembro]] - [[Italia]] e [[Nacional-socialista Germania]] deklaras milito kontre [[Usa]]. * [[13ma di decembro]] - [[Hungaria]] deklaras milito kontre [[Usa]]. * [[14ma di decembro]] - [[Nedependanta Stato Kroatia]] deklaras milito kontre Usa ed Unionita Rejio. ===[[Azia]] === * [[14ma di marto]] til [[9ma di aprilo]] - [[Chinia]]ni vinkas [[Japonia]]ni en la [[batalio di Shanggao]]. * [[9ma di mayo]] - Milito inter [[Tailando]] e [[Francia di Vichy]] pri teritorii en [[Indochinia]] finas. Francia di Vichy aceptas la mediaco di [[Japonian imperio]], e cedas teritorii de nuna [[Kambodja]] a Tailando. * [[19ma di mayo]] - [[Viet Minh]] fondesas en Indochinia da [[Nguyen Ai Quoc]], futura [[Ho Chi Minh]]. * [[18ma di julio]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Japonian imperio|Japoniani]] instalas trupi en [[Kochinchinia]], en la sudo di [[Franca Indochinia]]. * [[28ma di julio]] - [[Japonia]] okupas [[Saigon]], [[Vietnam]]. * [[8ma di decembro]] - Duesma mondomilito: komencas la milito en [[Pacifiko]]. La [[milito di Hong Kong]] komencas min kam 8 hori pos l'atako a Pearl Harbor. [[Unionita Rejio]] ed [[Usa]] deklaras milito kontre Japonian imperio, dum ke [[Sovietia]] deklaras su neutra. La sama dio, Japoniani komencas atakar [[Malaizia]] e bombardar [[Singapur]]. * [[9ma di decembro]] - Provizora administrado di [[Korea]] deklaras milito kontre Japonian okupeso. * [[10ma di decembro]] - Duesma mondomilito: Japoniani atakas [[Luzon]], en [[Filipini]], ed invadas [[Guam]]. * [[15ma di decembro]] - Duesma mondomilito: Japoniani komencas invadar [[Borneo]]. * [[16ma di decembro]] - Duesma mondomilito: Japoniani komencas atakar [[Sarawak]]. ===[[Afrika]] === * [[19ma di januaro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Unionita Rejio|Britaniana]] trupi atakas [[Italia]]ni en [[Eritrea]]. * [[22ma di januaro]] - Duesma mondomilito: Dum l'[[Operaco Kompaso]], Britanian ed [[Australia]]na trupi kaptas [[Tobruk]], en [[Libia]], de [[Italia]]ni en la batalio di Tobruk. * [[Haile Selassie]] retrohavas trono en [[Etiopia]]. * [[10ma di aprilo]] til [[27ma di novembro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Italia]]ni e [[Nacional-socialista Germania|Germani]] probas [[siejo di Tobruk|siejar la portuo di Tobruk]], en nuna [[Libia]]. [[Federiti de la Duesma mondomilito|Federiti]] fine vinkas, quankam subisar granda perdaji di soldati. ===[[Nord-Amerika]] === * [[13ma di januaro]] - Tote la personi naskinta pos ta dio en [[Porto-Riko]] deklaresas [[Usa]]na civitani. * [[23ma di februaro]] - [[Glenn T. Seaborg]] izolas e deskovras [[plutonio]]. * [[8ma di decembro]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Usa]] deklaras milito kontre [[Japonia]] 1 dio pos Japonian atako en [[Pearl Harbor]]. ===[[Central Amerika]] === * [[10ma di decembro]] - [[Kuba]] e [[Dominikana Republiko]] deklaras milito kontre [[nacional-socialista Germania]]. ===[[Sud-Amerika]] === * [[5ma di julio|5]] til [[31ma di julio]] - Eventas milito inter [[Equador]] e [[Peru]] pri frontierala limiti. ===[[Oceania]] === * [[7ma di decembro]] - [[Duesma mondomilito]]: Floto di [[Japonia]] [[batalio di Pearl Harbor|atakas Usana bazo Pearl Harbor]] en [[Havayi]]. [[Usa]] deklaras milito kontre Japonia.<ref>{{Citez jurnalo od edituro‎|titulo=History of United States Naval Operations in World War II: The rising sun in the Pacific, 1931 - April 1942|surnomo=Morison|nomo=Samuel Eliot|editero=University of Illinois Press|publikigita ye=2001|isbn=0-252-06973-0}}</ref><ref>{{Extera ligilo|titulo=Unlearned History: Rehearsals for Pearl Harbor |url=http://unlearnedhistory.blogspot.com.br/2015/12/rehearsals-for-pearl-harbor.html|idiomo={{en}}|vidita ye=7ma di decembro 2015}}</ref> ==Naski == [[Arkivo:Martin_Evans_Nobel_Prize.jpg|thumb|130px|[[Martin John Evans]]]] * [[1ma di januaro]] - [[Martin John Evans]], Britaniana ciencisto, Nobel-laureato * [[7ma di januaro]] - [[John Ernest Walker]], britaniana kemiisto, Nobel-laureato * [[9ma di januaro]] - [[Joan Baez]], Usana kantistino * [[13ma di januaro]] - [[Pasqual Maragall i Mira]], Kataluniana politikisto * [[14ma di januaro]] - [[Milan Kučan]], prezidanto di [[Slovenia]] * 14ma di januaro - [[Faye Dunaway]], Usan aktorino * [[15ma di januaro]] - [[Captain Beefheart]], Usana kantisto muzikisto, kompozisto e piktisto (m. 2010) * [[21ma di januaro]] - [[Plácido Domingo]], Hispana kantisto (m. 2010) * [[23ma di januaro]] - [[João Ubaldo Ribeiro]], Braziliana skriptisto (m. 2014) [[Arkivo:Neil_Diamond_2.jpg|thumb|130px|[[Neil Diamond]]]] * [[24ma di januaro]] - [[Neil Diamond]], Usana kantisto ed aktoro * 24ma di januaro - [[Aaron Neville]], Usana kantisto * 24ma di januaro - [[Daniel Shechtman]], Israelan injenioro e profesoro, Nobel-laureato pri kemio * [[28ma di januaro]] - [[Yevhen Kirilovich Marchuk|Yevhen Marchuk]], chefministro di Ukraina * [[5ma di februaro]] - [[Kaspar Villiger]], prezidanto di la kunfederuro Suisa * [[8ma di februaro]] - [[Nick Nolte]], Usan aktoro * [[12ma di februaro]] - [[Dominguinhos]], Braziliana muzikisto, kantisto e kompozisto (m. 2013) * [[19ma di februaro]] - [[David Jonathan Gross]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[22ma di februaro]] - [[Hipólito Mejía]], prezidanto di Dominikana Republiko * [[3ma di marto]] - [[Yaqub Mammadov]], prezidanto di [[Azerbaijan]] * [[10ma di marto]] - [[George Pearson Smith]], Usana biokemiisto, Nobel-laureato * [[14ma di marto]] - [[Jennifer Bartlett]], Usana piktisto * [[16ma di marto]] - [[Robert Guéï]], diktatoro di [[Ivora Rivo]] (m. 2002) [[Arkivo:Bernardo_Bertolucci.jpg|thumb|130px|<small>[[Bernardo Bertolucci]]</small>]] * 16ma di marto - [[Bernardo Bertolucci]], Italiana filmifisto<ref>[http://trovacinema.repubblica.it/attori-registi/bernardo-bertolucci/184101 Scheda su Trovacinema - Repubblica.it]</ref> (m. 2018) * [[22ma di marto]] - [[Bruno Ganz]], Suisa cinem-aktoro (m. 2019) * [[26ma di marto]] - [[Richard Dawkins]], Britaniana biologiisto * [[27ma di marto]] - [[Ivan Gašparovič]], chefministro di Slovakia * [[29ma di marto]] - [[Joseph Hooton Taylor Jr.]], Usan astrofizikisto, Nobel-laureato * [[30ma di marto]] - [[Wasim Sajjad]], prezidanto di Pakistan * [[7ma di aprilo]] - [[ʻAkilisi Pōhiva]], chefministro di Tonga (m. 2019) * [[13ma di aprilo]] - [[Michael Stuart Brown]], Usana genetikisto, Nobel-laureato * [[18ma di aprilo]] - [[Michael Daniel Higgins]], prezidanto di Republiko Irlando * [[19ma di aprilo]] - [[Roberto Carlos Braga]], Braziliana kantisto e kompozisto * [[23ma di aprilo]] - [[Paavo Lipponen]], chefministro di Finlando * [[28ma di aprilo]] - [[Karl Barry Sharpless]], Usana kemiisto, Nobel-laureato * [[2ma di mayo]] - [[Jules Wijdenbosch]], prezidanto di Surinam * [[13ma di mayo]] - [[Ritchie Valens]], Usana muzikisto e kantisto (m. 1959) * [[20ma di mayo]] - [[Goh Chok Tong]], chefministro di Singapur [[Arkivo:Bob Dylan 1996.jpg|thumb|130px|[[Bob Dylan]]]] * [[24ma di mayo]] - [[Bob Dylan]], Usana muzikisto, kantisto e kompozisto * [[25ma di mayo]] - [[Vladimir Voronin]], prezidanto di Moldova * [[31ma di mayo]] - [[Louis Ignarro]], Usana farmakologiisto, Nobel-laureato * [[2ma di junio]] - [[Charlie Watts]], batisto di la bando [[The Rolling Stones]] * [[12ma di junio]] - [[Chick Corea]], Usana muzikisto di [[jazo]] * [[19ma di junio]] - [[Václav Klaus]], prezidanto di [[Chekia]] [[Arkivo:Popiersie_Krzysztof_Kieślowski_ssj_20071009.jpg|thumb|130px|<small>[[Krzysztof Kieślowski]]</small>]] * [[27ma di junio]] - [[Krzysztof Kieślowski]], Polona filmifisto (m. 1996) * [[30ma di junio]] - [[Otto Sander]], German aktoro (m. 2013) * [[1ma di julio]] - [[Myron Scholes]], Usana ekonomikisto, Nobel-laureato * 1ma di julio - [[Alfred Goodman Gilman]], Usana ciencisto, Nobel-laureato * [[3ma di julio]] - [[Liamine Zéroual]], prezidanto di Aljeria * [[5ma di julio]] - [[Epeli Nailatikau]], prezidanto di Fidji * [[6ma di julio]] - [[Fuad Guliyev]], chefministro di [[Azerbaijan]] * [[8ma di julio]] - [[Nasser Taghvai]], Iranana filmifisto<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.imdb.com/name/nm0846550/bio|titulo=Naser Taghvai - Biography|editero=IMDb|vidita ye=19ma di oktobro 2018}}</ref> * [[13ma di julio]] - [[Luis Alberto Lacalle]], prezidanto di Uruguay * [[16ma di julio]] - [[Desmond Dekker]], Jamaikana kantisto (m. 2006) * 16ma di julio - [[Dag Solstad]], Norvegiana skriptisto * [[19ma di julio]] - [[Oscar Araripe]], Braziliana piktisto e skriptisto * [[21ma di julio]] - [[Diogo Freitas do Amaral]], chefministro di Portugal (m. 2019) [[Arkivo:GeorgeClinton.jpg|thumb|130px|[[George Clinton]]]] * [[22ma di julio]] - [[George Clinton]], Usana kantisto e kompozisto * [[23ma di julio]] - [[Sergio Mattarella]], prezidanto di Italia * [[29ma di julio]] - [[Masoud Kimiai]], Iranana filmifisto * [[30ma di julio]] - [[Paul Anka]], Kanadana kantisto * [[2ma di agosto]] - [[Jules A. Hoffmann]], Franca biologiisto, Nobel-laureato * [[3ma di agosto]] - [[Hage Geingob]], chefministro di Namibia * [[16ma di agosto]] - [[Ahmed al-Mirghani]], prezidanto di Sudan (m. 2008) * [[17ma di agosto]] - [[Ibrahim Babangida]], chefo di stato di Nigeria * [[18ma di agosto]] - [[Mohamed Ghannouchi]], chefministro di Tunizia * [[20ma di agosto]] - [[Slobodan Milošević]], prezidanto di Serbia (m. 2006) * [[27ma di agosto]] - [[Cesária Évora]], Kaboverdana kantistino (m. 2011) * [[8ma di septembro]] - [[Bernie Sanders]], Usana senatano * [[9ma di septembro]] - [[Otis Redding]], Usana muzikisto (m. 1967) * [[10ma di septembro]] - [[Stephen Jay Gould]], Usana biologiisto e paleontologiisto (m. 2002) * [[12ma di septembro]] - [[Eberhard Scholz]], Germana Idisto [[Arkivo:Ahmet_Necdet_Sezer.jpg|thumb|130px|<small>[[Ahmet Necdet Sezer]]</small>]] * [[13ma di septembro]] - [[Ahmet Necdet Sezer]], prezidanto di [[Turkia]] * [[15ma di septembro]] - [[Viktor Alexeyevich Zubkov|Viktor Zubkov]], chefministro di Rusia * [[19ma di septembro]] - [[Mama Cass]], Usana kantistino ([[The Mamas & the Papas]]) (m. 1974) * [[3ma di oktobro]] - [[Chubby Checker]], Usana kantisto e muzikisto * [[4ma di oktobro]] - [[Anne Rice]], Usana skriptistino (m. 2021) * [[5ma di oktobro]] - [[Eduardo Duhalde]], ex-prezidanto di [[Arjentinia]] * [[9ma di oktobro]] - [[Chucho Valdés]], Kubana muzikisto e kompozisto * [[13ma di oktobro]] - [[Paul Simon]], Usana kantisto e kompozisto * [[30ma di oktobro]] - [[Theodor Wolfgang Hänsch]], Usana fizikisto, Nobel-laureato * [[5ma di novembro]] - [[Art Garfunkel]], Usana kantisto * [[17ma di novembro]] - [[Faramarz Gharibian]], Iranana cinem-aktoro e filmifisto * [[23ma di novembro]] - [[Franco Nero]], Italiana cinem-aktoro * [[24ma di novembro]] - [[Abdelkader Bensalah]], chefo di stato di Aljeria * 24ma di novembro - [[Pete Best]], Britaniana muzikisto ([[The Beatles]]) * [[19ma di decembro]] - [[Maurice White]], Usana kantisto, kompozisto e muzikisto ([[Earth, Wind & Fire]]) (m. 2016) * 19ma di decembro - [[Lee Myung-bak]], prezidanto di Sud-Korea * [[22ma di decembro]] - [[Michael Stanley Whittingham]], Britanian-Usana kemiisto ed injenioro, Nobel-laureato ==Morti == * [[4ma di januaro]] - [[Henri Bergson]], Franca skriptisto, Nobel-laureato (n. 1859) * [[8ma di januaro]] - [[Robert Baden-Powell]], fondinto dil [[skautismo]] (n. 1847) [[Arkivo:Revolutionary_Joyce_Better_Contrast.jpg|thumb|130px|[[James Joyce]]]] * [[13ma di januaro]] - [[James Joyce]], Irlandana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1882) * [[29ma di januaro]] - [[Ioannis Metaxas]], diktatoro di Grekia (n. 1871) * [[21ma di februaro]] - [[Frederick Banting]], Kanadana mediko, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1891) * [[28ma di februaro]] - Rejulo [[Alfonso la 13ma di Hispania]] (n. 1886) * [[4ma di marto]] - [[Ludwig Quidde]], Germana pacifisto, Nobel-laureato (n. 1858) * [[28ma di marto]] - [[Virginia Woolf]], Britaniana skriptisto (n. 1882) * [[3ma di aprilo]] - [[Pál Teleki]], chefministro di Hungaria (n. 1879) * [[7ma di mayo]] - [[James George Frazer]], Skota antropologo (n. 1854) * [[21ma di mayo]] - [[Alberto Guerrero Martínez]], prezidanto di Equador (n. 1884) * [[30ma di mayo]] - [[Prajadhipok]] ([[Rama la 7ma]]), rejulo di Tailando (n. 1893) * [[31ma di mayo]] - [[Rodolfo Amoedo]], Braziliana piktisto (n. 1857) * [[4ma di junio]] - Imperiestro [[Wilhelm la 2ma di Germania]] (n. 1859) [[Arkivo:CECILIO_BAEZ.jpg|thumb|130px|[[Cecilio Báez]]]] * [[18ma di junio]] - [[Cecilio Báez]], prezidanto di Paraguay (n. 1862) * somero, dio nekonocata - [[Aleksander Prystor]], chefministro di Polonia (n. 1874) * [[29ma di junio]] - [[Ignacy Jan Paderewski]], Poloniana pianisto e politikisto (n. 1860) * [[26ma di julio]] - [[Benjamin Lee Whorf]], Usana linguisto (n. 1897) * 26ma di julio - [[Kazimierz Bartel]], chefministro di Polonia (n. 1882) * [[7ma di agosto]] - [[Rabindranath Tagore]], Indiana skriptisto, Nobel-laureato pri Literaturo (n. 1861) * [[14ma di agosto]] - [[Paul Sabatier]], Franca kemiisto, Nobel-laureato (n. 1854) * [[9ma di septembro]] - [[Hans Spemann]], Germana embriologiisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1869) * [[21ma di septembro]] - [[William Jacob Baer]], Usana piktisto (n. 1860) * [[18ma di oktobro]] - [[Manuel Teixeira Gomes]], prezidanto di Portugal (n. 1860) * [[24ma di oktobro]] - [[Louis Renault (industriisto)|Louis Renault]], Franca industriisto, fondinto di [[Renault]] (n. 1877) * [[25ma di oktobro]] - [[Robert Delaunay]], Franca piktisto (n. 1885) * [[29ma di oktobro]] - [[Károly Huszár]], chefministro di Hungaria (n. 1882) * [[18ma di novembro]] - [[Walther Hermann Nernst]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1864) * 18ma di novembro - [[Chris Watson]], chefministro di Australia (n. 1867) * (posible) [[Jaan Tõnisson]], chefministro di Estonia (n. 1868) ==Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: ne havis * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: ne havis * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: ne havis * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: ne havis * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: ne havis ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1940a]] l1aq5b4e85ksswpy67uubwoppc3cdbs 1681 0 2916 994749 976408 2022-08-10T11:59:38Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{17ma yarcento}} La yaro '''1681''' (MDCLXXXI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[merkurdio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 681ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 81ma yaro di la [[17ma yarcento]], e la 2ma yaro di la [[yari 1680a]]. Kande 1681 komencis, Gregoriala kalendario esis 10 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === [[Nord-Amerika]] === * Angla [[quakero]] [[William Penn]] ganas lando, [[Pensilvania]]. == Naski == * [[14ma di marto]] - [[Georg Philipp Telemann]], Germana kompozisto (m. 1767) == Morti == * [[25ma di mayo]] - [[Pedro Calderón de la Barca]], Hispana dramatifisto (n. 1600) [[Kategorio:Yari 1680a]] 0sqsdsb9g5jbc3pxlj1k15zqvezdso4 1810 0 3055 994750 992687 2022-08-10T12:00:56Z Joao Xavier 110 +evento wikitext text/x-wiki {{19ma yarcento}} La yaro '''1810''' (MDCCCX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[lundio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[saturdio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 810ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 10ma yaro di la [[19ma yarcento]], e la 1ma yaro di la [[yari 1810a]]. Kande 1810 komencis, Gregoriala kalendario esis 12 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === [[Europa]] === * [[Suedia]] paktas pri paco kun [[Francia]]. Marshalo Bernadotte divenas [[Karl 14ma Johan]], rejo di Suedia. === [[Afrika]] === * [[Hausa-lando]] krulas a manui di [[Fulano|Fulani]]. === [[Nord-Amerika]] === * Sacerdoto [[Miguel Hidalgo y Costilla|Miguel Hidalgo]] agitas [[Mexikia]] kontra Hispana regno. === [[Sud-Amerika]] === * [[25ma di mayo]] - En [[Arjentinia]], ''cabildo'' di [[Buenos Aires]] deklaras fideleso a Hispaniana rejulo [[Fernando la 7ma di Hispania|Fernando la 7ma]] vice [[Joseph Bonaparte]], qua lor esis fakte la suvereno di [[Hispania]]. To esas la komenco di nedependo-procedo en Arjentinia ed altra Hispaniana kolonii en [[Sud-Amerika]]. * [[20ma di julio]] - [[Vicerejio Nova-Granada]] deklaras su nedependanta de [[Hispana imperio]]. * [[18ma di septembro]] - [[Chili]] proklamas nedependo del [[Hispana imperio]]. === [[Oceania]] === * [[Kamehameha la 1ma]] divenas rejo di [[Havayi]]. Ilu ganas Kauai-insulo sen milito negociante. == Naski == * [[12ma di januaro]] - Rejulo [[Ferdinando la 2ma di la Du Sicilii]] (m. 1859) * [[27ma di januaro]] - [[Tomás Gomensoro]], prezidanto di Uruguay (m. 1900) [[Arkivo:Eugène_Ferdinand_Victor_Delacroix_043.jpg|thumb|130px|[[Frédéric Chopin]]]] * [[1ma di marto]] - [[Frédéric Chopin]], Polona kompozistulo (m. 1849) * [[2ma di marto]] - [[Papo Leo la 13ma]] (m. 1903) * [[26ma di mayo]] - [[Christen Købke]], Dana piktisto (m. 1848) * [[8ma di junio]] - [[Robert Schumann]], Germana kompozisto (m. 1856) * [[2ma di julio]] - [[Eduard Von Steinle]], Austriana piktisto (m. 1886) * [[10ma di agosto]] - [[Lorenzo Batlle y Grau]], prezidanto di Uruguay (m. 1887) * 10ma di agosto - [[Camilo Benso, komto de Cavour]], chefministro di Italia (m. 1861) * [[3ma di septembro]] - [[Paul Kane]], Irlandana-Kanadana piktisto (m. 1871) * [[12ma di septembro]] - [[Ernest Courtot de Cissey]], chefministro di Francia (m. 1882) * [[8ma di oktobro]] - [[Zahari Zograf]], Bulgariana piktisto (m. 1853) * [[19ma di oktobro]] - [[Jules Malou]], chefministro di Belgia (m. 1886) * [[3ma di decembro]] - [[Francisco Dueñas]], prezidanto di Salvador (m. 1884) * [[11ma di decembro]] - [[Alfred de Musset]], Franca skriptisto (m. 1857) * [[17ma di decembro]] - [[Francisco Serrano y Domínguez]], chefministro di Hispania (m. 1885) * [[24ma di decembro]] - [[Wilhelm Marstrand]], Dana piktisto (m. 1873) == Morti == * [[26ma di junio]] - [[Joseph-Michel Montgolfier]], un ek la [[Montgolfier fratuli]], pioniri en la flugado en varma aera baloni (n. 1740) [[Arkivo:Self-portrait_(with_Hourglass_and_Skull)_by_Johann_Zoffany.jpg|thumb|130px|[[Johann Zoffany]]]] * [[11ma di novembro]] - [[Johann Zoffany]], Germana piktisto (n. 1733) * [[2ma di decembro]] - [[Philipp Otto Runge]], Germana piktisto (n. 1777) [[Kategorio:Yari 1810a]] 6mn0zbf1nrqy1gi9hgljemkphbqg0ty Tokyo 0 3282 994792 968849 2022-08-10T23:26:52Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo. + texto wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Tokyo | Flago = Flag_of_Tokyo_Prefecture.svg | Blazono = Emblem of Tokyo Metropolis.svg | Imajo= Tokyo_Montage_2015.jpg | TextodilImajo= Kelk imaji pri Tokyo. | Lando= Japonia | Shablono_lando= {{JAP}} | Regiono= | FonditaYe= [[1456]] | FonditaDa= | Latitudo= 35°41'N | Longitudo= 139°46'E | Altitudo= 6 | Surfaco= 2 187 | Habitanti = {{formatnum:13929286}} | Yaro= 2019 | Denseso di habitantaro = {{formatnum:6349}} | Horala_zono= +9 | Mapo= Japan sea map German.png | Urbestro= Yuriko Koike (TF) | Reto= metro.tokyo.jp }} [[Arkivo:Shibuya tokyo.jpg|thumb|250px|left|Distrikto ''Shibuya'', en Tokyo.]] '''Tokyo''' o '''Tokio''' ([[Japoniana linguo|Japoniane]]: 東京 ''Tōkyō'') esas un ek la 47 prefektii di [[Japonia]], ed anke [[chef-urbi|chef-urbo]] e maxim populoza urbala centro di la lando. Ol esas sideyo di Japonian imperio. Lua nomo signifikas 'chef-urbo dil esto' en la [[Japoniana linguo|Japoniana]]. Tokyo jacas an regiono nomizita ''Kantō'', sud-weste de Japonia, che insulo [[Honshu]], ed inkluzas insuli Izu ed Ogasawara. Ultre esar la maxim populoza urbo de Japonia, ol ank esas un ek la maxim populoza urbi dil mondo. La prefektio havis {{formatnum:13929286}} habitanti en [[2019]]. Lua tota [[surfaco]] esas 2187,08 km². Lua [[metropolala regiono]] havas entote 37,8 milion habitanti. Tokyo esas internaciona centro por ciencala e teknologiala inquesto e developo e gastigas importanta [[universitato|universitati]], note l'Universitato di Tokyo, establisita en 1877. La sistemo di [[treno|treni]] ed [[urbala fervoyo]] dil urbo esas un ek la maxim uzata del mondo. L'urbo anke gastigis importanta sportala eventi, exemple l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 1964|Olimpiala Ludi di 1964]], unesmafoye eventinta en [[Azia]], la [[Mondala Kupo di Futbalo]] en 2002, e l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 2020|Olimpiala Ludi di 2020]] qua ajornesis til [[2021]]. ==Historio == [[Arkivo:Tokugawa_Ieyasu2.JPG|thumb|left|250px|[[Tokugawa Ieyasu]]]] Tokyo fondesis cirkume [[1456]], e komence nomesis Edo.<ref name="nussbaum981">{{Extera ligilo|url=https://books.google.com.br/books?id=p2QnPijAEmEC&pg=PA479&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false |autoro=Nussbaum, Louis-Frédéric |publikigita ye=2005|titulo="Tōkyō"|page=479}}</ref> En 1590, [[Tokugawa Ieyasu]] transformis Edo en lua hemo, e kande ilu divenis [[shoguno]] en [[1603]], l'urbo divenis centro por lua armeo. Dum la sequanta yari, lua habitantaro kreskis multe ed ol divenis un ek la maxim populoza urbi del mondo, kun plu kam 1 milion habitanti dum la komenco dil [[18ma yarcento]]. Malgre lua granda habitantaro, Edo ne esis chef-urbo di Japonia, nur la hemo di la familio Tokugawa. L'imperiestro ipsa rezidis en [[Kyoto]], de 794 til 1868. En [[1853]], Usana komodoro [[Matthew Perry]] arivis, e negociis l'aperto di la portui Shizuoka e Hakodate por komercar kun l'Ocidento. To stimulis la demando por stranjera vari ed adportis l'augmento dil [[inflaciono]]. Social agiteso kreskis, e kulminis en revolti. Dume, la suportinti dil imperiestro uzis ta revolti por augmentar l'imperiala povo, e revokis la lasta [[shoguno]], [[Tokugawa Yoshinobu]], en 1867. En 1869, [[imperiestro Meiji]] diplasis lua domicilo ad Edo, e transformis ol en chef-urbo di la lando. Pro to, Edo rinomizesis ''Tokyo'', signifikante 'chef-urbo dil esto'. Tokyo konstante subisis granda incendii e ter-tremi, e rikonstruktesis pos li. L'urbo Tokyo, lor konsistinta ek 35 quarteri, establisesis en 1889. [[Arkivo:Shimbashi Station after Great Kanto earthquake.JPG|thumb|320px|left|Ferovoyala staciono Shimbashi pos la [[ter-tremo]] di 1923.]] Depos [[1900]], lua habitantaro komencis fixigar su proxim la [[ferovoyo|ferovoyi]]. Suburbala ferovoyi konstruktesis pro la relate chipa preco di la tereni. Tokyo subisis du granda katastrofi dum la [[20ma yarcento]]: la [[ter-tremo]] di [[1923]], e la [[duesma mondomilito]]. Ye l'[[1ma di septembro]] [[1923]], eventis ter-tremo kun forteso 7.9 che [[skalo di Richter]], qua efektigis diversa incendii e produktis plua kam 140 mil morti en tota [[Japonia]]. La bombardi di [[1944]] e [[1945]] kun incendiala bombi mortigis de 75.000 til 200.000 civili, e destruktis plua kam la duimo dil urbo. Pos la milito, l'urbo rikonstruktesis komplete, ed en [[1964]] ol esis eventeyo por l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 1964|Olimpiala Ludi]]. Dum la [[yari 1970a]] konstruktesis l'[[aeroportuo Narita]], distanta 60 km de la centro di Tokyo, malgre polemiki e violentoza protesti. La sistemo di [[urbala ferovoyo]] di Tokyo divenis un ek la maxim uzata de la mondo dum la komenco dil yari 1980a, kande plusa personi decidis habitar ibe. La preco di imobli augmentis tro multe dum ta epoko, e dum la komenco dil yari 1990 eventis krizo en l'imoblala merkato meze lora ekonomiala krizo, qua afektis la lando dum multa yari. En 2011 eventis forta [[ter-tremo]] norde de [[Honshu]], e Tokyo anke sentis lua efekti. Tamen, l'efekti ibe ne esis serioza, pro la modernigo di lua substrukturo por rezistar ter-tremi. ==Geografio == [[Arkivo:Map_of_Izu_Islands.png|thumb|200px|Tokyo e l'insuli Izu.]] [[Arkivo:Ogasawara_islands.png|thumb|250px|left|Tokyo e l'insuli Ogasawara, qui apartenas ad ol.]] Tokyo jacas centre-weste del insulo [[Honshu]] e nordweste de la bayo di Tokyo. La disti inter lua extrema punti esas 90 km este til weste, e 25 km norde til sude. Lua mezavalora [[altitudo]] esas 40 metri. L'urbo havas multa [[insulo|insuli]] en lua teritorio, qui povas distar 1850 km de la centro del urbo. Administrale, la lego Japoniana konsideras Tokyo ''to'' (都, vorto tradukita quale "metropolo"). Lua strukturo kontenas 23 specala quarteri (特別, ''ku''), qui, ante 1943, formacis l'urbo Tokyo tale dicita. En 2008, cirkume 36% ek la surfaco di Tokyo konsistis ek naturala parki, inkluzite la Nacionala Parko Ogasawara, qua distas cirkume 1.000 km de la centro dil urbo, jacanta an l'insuli Bonin (Ogasawara). Parko Ogasawara establisesis en 1972, esanta Mondala Heredo di la Homaro segun l'[[UNESKO]]. Dum lua historio, Tokyo subisis grandega [[ter-tremo|ter-tremi]], exemple en 1703, 1782, 1812, 1855, [[1923]], e nedirete en 2011. La forteso dil ter-tremo di 1923 atingis 8.3 segun la [[skalo di Richter]], e mortigis plua kam {{formatnum:142000}} personi. To esis la lasta foyo en ke la centrala areo di Tokyo frapesis violentoze. La klimato dil urbo esas [[subtropikala klimato|humida subtropikala]] (''Cfa'' segun la [[klimatala klasifikuro da Köppen]]). La mezavalora [[temperaturo]] en agosto ([[somero]]) esas 26,4°C, dum ke la mezavalora temperaturo en januaro ([[vintro]]) esas 5,2°C. La mezavalora yarala [[pluvo-quanto]] esas 1528,8 mm, e la maxim pluvoza monato esas septembro, kun mezavalore 209,9 mm. {{Panoramo|Imperial Palace Tokyo Panorama.jpg|1000px|Imperiala Palaco, en Tokyo.}} ==Transporto == [[Arkivo:東京駅 - panoramio (37).jpg|thumb|280px|Treno ''Shinkansen''.]] [[Arkivo:Tokyo-Metro-9000 Toei-6300.jpg|thumb|left|320px|Suburbala treno de la Serio 6300 (sinistre) e treno del metroo, ambe en la staciono Tamagawa.]] Tokyo esas koncentro-punto por [[Ferovoyo|ferovoyi]] e por[[urbala ferovoyo|urbala ferovoyi]] Japoniana. Existas 62 linei ferovoyala e plua kam 900 stacioni en Tokyo. [[Treno di granda rapideso|Treni di granda rapideso]], nomizita ''Shinkansen'' ("nova trunkala lineo") ligas Tokyo ad [[Osaka]], [[Niigata]], [[Aomori]] ed altra importanta urbi en [[Honshu]]. Entote, 6 ek l'8 linei di ''Shinkansen'' de Japonia konvergas a la ferovoyala staciono di Tokyo. Autobusi, monoreli e tramveturi esas sekundara sistemi di transporto en la urbo. Pos la [[duesma mondomilito]], Usa proskriptis la flugo di avioni super Tokyo. Do, Japonia konstruktis aeroportui exter la urbo, exemple l'Aeroportuo Internaciona di Narita, jacanta 60 km este. L'aeroportuo Haneda, en Ōta, anke recevas domestika ed internaciona flugi. La bazo di la [[publika transporto]] di Tokyo esas la linei di treni e [[metroo]]. Entote existas plu kam 70 linei, esanta la maxim extensa sistemo di publika transporto ferovoyala de la mondo. Plu kam 20 milion personi uzas ca sistemo omnadie, qua havas plu kam 1000 stacioni. La metroo di Tokyo esas l'unika komplete automatizata de la mondo, e la 4ma maxim extensa de la mondo. Sep linei di suburbala treni transportas milioni di veheri omnadie e formacas komplemento a la sistemo metroala. Por kurta voyaji existas sistemo di publika autobusi, nomizita ''Toei'', qui funcionas precipue interne la 23 "specala quarteri" de Tokyo. La tarifo dil autobusi fixigesis en 200 ''yen''. ==Kelka turistala informi == [[Arkivo:Ote-mon_gate_Edo_Castle_Tokyo_Japan_by_Don_Ramey_Logan.jpg|thumb|280px|Eniro por l'Estala Gardeni dil Imperiala Palaco.]] Tradicionale, Tokyo subdividesas en 23 quarteri. Kelk ek li koncentras multa atraktivi, sive exempleri di la tradicioni Japoniana e di lua historiala arkitekturo, sive exempleri pri kosmopolita vivo e moderna arkitekturo, omni poke distanta l'unu di l'altru. Exemple la quartero Chiyoda, ube jacas, inter altri, l'imperiala palaco e lua gardeni, la sideyo dil parlamento (Dieto), la parko Kitanomaru, la katedralo Ortodoxa di la Santa Rivivigo, la templo Kanda, ed anke la komercala distrikto Akihabara, famoza pro la komerco di elektronikal equipuri e pro la subkulturo dil adepti di ''anime/manga''.<ref name="chiyoda">{{Extera ligilo|url=https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo/Chiyoda|titulo=Tokyo/Chiyoda |editero=Wikitravel|idiomo={{en}}|vidita ye=21ma di februaro 2021}}</ref> * L'imperiala palaco esas l'oficala rezideyo dil imperiala familio depos 1868. Lua interna gardeni povas vizitesar nur du foyi dum la yaro: ye la 2ma di januaro ed ye la 23ma di decembro. Tamen, l'estala gardeno povas vizitesar omnadie, ecepte dum lundii e venerdii.<ref name="chiyoda"/> * La parko Kitanomaru jacas norde del Imperiala Palaco. Ol jacas ube antee existis la nordala parto dil kastelo Edo. Ol apertesis a la publiko en 1969, e nun ol gastigas la sportala areno ''Nippon Budokan'' e la Nacionala Muzeo pri Modern Arto di Tokyo. [[Arkivo:Illuminated_buildings_in_Akihabara,_west_side_of_Sotokanda_1_(2015-04-13_03.22.59_by_IQRemix)-edited.jpg|thumb|280px|Akihabara dum la nokto.]] * L'areo ube nun jacas la distrikto Akihabara esis un ek la pordi di Edo, uzita por ligar la urbo a la nord-westo di Japonia. En 1890 inauguresis ferovoyala staciono ibe, e la regiono divenis komerco-loko, nome por frukti e legume. Pos la duesma mondomilito aparis tale nomizita "nigra merkato", ma ja dum la yari 1930a existis komerco pri elektrala domestika utensili, e la regiono surnomizesis "elektrala urbeto". Dum la yari 1980a, domestika elektronikal utensili divenis min "futurista", e la komerco di Akihabara gradope komencis enfokigar komputeri e videoludi, lor komprita da entuziasmozi. Ibe aparis tale nomizita subkulturo ''Otaku'', konsistanta ek individui qui konsumas videoludi, revui ''manga'' ed ''anime''.<ref name=Toquio>{{Extera ligilo|url=https://kamelturismo.com.br/turismo-em-toquio/|titulo=Turismo em Tóquio: 5 coisas imperdíveis para fazer na maior capital do mundo|publikigita ye=6ma di septembro 2017|idiomo={{pt}}}}</ref> * La katedralo di la Santa Rivivigo, o ''Nikolai-do'', esas [[Ortodoxa kristanismo|Ortodoxa katedralo]] qua inauguresis en 1891 dal arkiepiskopo Ivan Dmitrievich Kasatkin, pose Santa Nikolai de Japonia, qua introduktis Ortodoxa kristanismo en Japonia. La katedralo subisis serioza domaji dum la [[ter-tremo]] di 1923, e riinauguresis en 1929. La distrikto [[Ginza]] apartenas a la quartero Chūō, la tradicionala komercala quartero di Tokyo, de l'Edo-epoko. Nun, Chūō duras havar multa kontori, banki ed altra importanta ekonomikal institucuri, exemple la [[Borso]] di Tokyo. Ginza koncentras famoza chera butiki, e restorerii e kafeerii internacione konocata. [[Arkivo:Tokyo_National_Museum,_Honkan_2010.jpg|thumb|280px|Nacionala Muzeo di Tokyo]] La distrikto Ueno jacas en la quartero Taitō, nord-este de la quartero Chidoya. Ol gastitas la famoza parko Ueno, ube jacas la [[zoo]] di Tokyo.<ref name=Toquio/> La Nacionala Muzeo di Tokyo, inaugurita en 1872 che Ueno, esas la maxim anciena [[muzeo]] di Tokyo, e gastigas la maxim granda kolektajo pri Japoniana arto de la mondo, inkluzite [[ceramiko|ceramikajo]], [[samurayo|samuraya]] espadi, kimoni e Buddhista skulturi.<ref>{{Extera ligilo |url=https://www.guiadasemana.com.br/turismo/galeria/lugares-para-conhecer-em-toquio-no-japao|titulo=10 lugares imperdíveis para conhecer em Tóquio|editero=Guia da Semana|vidita ye=21ma di februaro 2021|idiomo={{pt}}}}</ref> La laguno Shinobazu, kovrata da floroza planti [[lotuso]], esas un ek la maxim fotografata loki del urbo.<ref name=Toquio/> La distrikto Shibuya esas importanta komercala e restorala centro populara, nome por la yunaro. Ibe jacas la statuo pri la [[hundo]] Hachikō, aparteninta a Hidesaburō Ueno, universitatala profesoro mortinta en 1925, qua omnadie vartis por ilua mastro avan la staciono dum 10 yari, til lua morto. En Shibuya anke jacas la Muzeo Yamanate pri Arto, inaugurita en 1966 e specaligita pri arto moderna Japoniana.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.yamatane-museum.jp/english/aboutus/index.html|titulo=About Us - Yamanate Museum of Art|vidita ye=21ma di februaro 2021|idiomo={{en}}}}</ref> ==Referi == {{reflist}} ==Extera ligilo == * [http://www.angelfire.com/id/Avance/stilorupto.html La stilorupto di Tokyo] [[Kategorio:Urbi en Japonia]] 1fxzbj44vwffe17i492jn67nvva1stc 994793 994792 2022-08-10T23:29:25Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Tokyo | Flago = Flag_of_Tokyo_Prefecture.svg | Blazono = Emblem of Tokyo Metropolis.svg | Imajo= Tokyo_Montage_2015.jpg | TextodilImajo= Kelk imaji pri Tokyo. | Lando= Japonia | Shablono_lando= {{JAP}} | Regiono= | FonditaYe= [[1456]] | FonditaDa= | Latitudo= 35°41'N | Longitudo= 139°46'E | Altitudo= 6 | Surfaco= 2 187 | Habitanti = {{formatnum:13929286}} | Yaro= 2019 | Denseso di habitantaro = {{formatnum:6349}} | Horala_zono= +9 | Mapo= Japan sea map German.png | Urbestro= Yuriko Koike (TF) | Reto= metro.tokyo.jp }} [[Arkivo:Shibuya tokyo.jpg|thumb|320px|left|Distrikto ''Shibuya'', en Tokyo.]] '''Tokyo''' o '''Tokio''' ([[Japoniana linguo|Japoniane]]: 東京 ''Tōkyō'') esas un ek la 47 prefektii di [[Japonia]], ed anke [[chef-urbi|chef-urbo]] e maxim populoza urbala centro di la lando. Ol esas sideyo di Japonian imperio. Lua nomo signifikas 'chef-urbo dil esto' en la [[Japoniana linguo|Japoniana]]. Tokyo jacas an regiono nomizita ''Kantō'', sud-weste de Japonia, che insulo [[Honshu]], ed inkluzas insuli Izu ed Ogasawara. Ultre esar la maxim populoza urbo de Japonia, ol ank esas un ek la maxim populoza urbi dil mondo. La prefektio havis {{formatnum:13929286}} habitanti en [[2019]]. Lua tota [[surfaco]] esas 2187,08 km². Lua [[metropolala regiono]] havas entote 37,8 milion habitanti. Tokyo esas internaciona centro por ciencala e teknologiala inquesto e developo e gastigas importanta [[universitato|universitati]], note l'Universitato di Tokyo, establisita en 1877. La sistemo di [[treno|treni]] ed [[urbala fervoyo]] dil urbo esas un ek la maxim uzata del mondo. L'urbo anke gastigis importanta sportala eventi, exemple l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 1964|Olimpiala Ludi di 1964]], unesmafoye eventinta en [[Azia]], la [[Mondala Kupo di Futbalo]] en 2002, e l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 2020|Olimpiala Ludi di 2020]] qua ajornesis til [[2021]]. ==Historio == [[Arkivo:Tokugawa_Ieyasu2.JPG|thumb|left|320px|[[Tokugawa Ieyasu]]]] Tokyo fondesis cirkume [[1456]], e komence nomesis Edo.<ref name="nussbaum981">{{Extera ligilo|url=https://books.google.com.br/books?id=p2QnPijAEmEC&pg=PA479&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false |autoro=Nussbaum, Louis-Frédéric |publikigita ye=2005|titulo="Tōkyō"|page=479}}</ref> En 1590, [[Tokugawa Ieyasu]] transformis Edo en lua hemo, e kande ilu divenis [[shoguno]] en [[1603]], l'urbo divenis centro por lua armeo. Dum la sequanta yari, lua habitantaro kreskis multe ed ol divenis un ek la maxim populoza urbi del mondo, kun plu kam 1 milion habitanti dum la komenco dil [[18ma yarcento]]. Malgre lua granda habitantaro, Edo ne esis chef-urbo di Japonia, nur la hemo di la familio Tokugawa. L'imperiestro ipsa rezidis en [[Kyoto]], de 794 til 1868. En [[1853]], Usana komodoro [[Matthew Perry]] arivis, e negociis l'aperto di la portui Shizuoka e Hakodate por komercar kun l'Ocidento. To stimulis la demando por stranjera vari ed adportis l'augmento dil [[inflaciono]]. Social agiteso kreskis, e kulminis en revolti. Dume, la suportinti dil imperiestro uzis ta revolti por augmentar l'imperiala povo, e revokis la lasta [[shoguno]], [[Tokugawa Yoshinobu]], en 1867. En 1869, [[imperiestro Meiji]] diplasis lua domicilo ad Edo, e transformis ol en chef-urbo di la lando. Pro to, Edo rinomizesis ''Tokyo'', signifikante 'chef-urbo dil esto'. Tokyo konstante subisis granda incendii e ter-tremi, e rikonstruktesis pos li. L'urbo Tokyo, lor konsistinta ek 35 quarteri, establisesis en 1889. [[Arkivo:Shimbashi Station after Great Kanto earthquake.JPG|thumb|320px|left|Ferovoyala staciono Shimbashi pos la [[ter-tremo]] di 1923.]] Depos [[1900]], lua habitantaro komencis fixigar su proxim la [[ferovoyo|ferovoyi]]. Suburbala ferovoyi konstruktesis pro la relate chipa preco di la tereni. Tokyo subisis du granda katastrofi dum la [[20ma yarcento]]: la [[ter-tremo]] di [[1923]], e la [[duesma mondomilito]]. Ye l'[[1ma di septembro]] [[1923]], eventis ter-tremo kun forteso 7.9 che [[skalo di Richter]], qua efektigis diversa incendii e produktis plua kam 140 mil morti en tota [[Japonia]]. La bombardi di [[1944]] e [[1945]] kun incendiala bombi mortigis de 75.000 til 200.000 civili, e destruktis plua kam la duimo dil urbo. Pos la milito, l'urbo rikonstruktesis komplete, ed en [[1964]] ol esis eventeyo por l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 1964|Olimpiala Ludi]]. Dum la [[yari 1970a]] konstruktesis l'[[aeroportuo Narita]], distanta 60 km de la centro di Tokyo, malgre polemiki e violentoza protesti. La sistemo di [[urbala ferovoyo]] di Tokyo divenis un ek la maxim uzata de la mondo dum la komenco dil yari 1980a, kande plusa personi decidis habitar ibe. La preco di imobli augmentis tro multe dum ta epoko, e dum la komenco dil yari 1990 eventis krizo en l'imoblala merkato meze lora ekonomiala krizo, qua afektis la lando dum multa yari. En 2011 eventis forta [[ter-tremo]] norde de [[Honshu]], e Tokyo anke sentis lua efekti. Tamen, l'efekti ibe ne esis serioza, pro la modernigo di lua substrukturo por rezistar ter-tremi. ==Geografio == [[Arkivo:Map_of_Izu_Islands.png|thumb|250px|Tokyo e l'insuli Izu.]] [[Arkivo:Ogasawara_islands.png|thumb|320px|left|Tokyo e l'insuli Ogasawara, qui apartenas ad ol.]] Tokyo jacas centre-weste del insulo [[Honshu]] e nordweste de la bayo di Tokyo. La disti inter lua extrema punti esas 90 km este til weste, e 25 km norde til sude. Lua mezavalora [[altitudo]] esas 40 metri. L'urbo havas multa [[insulo|insuli]] en lua teritorio, qui povas distar 1850 km de la centro del urbo. Administrale, la lego Japoniana konsideras Tokyo ''to'' (都, vorto tradukita quale "metropolo"). Lua strukturo kontenas 23 specala quarteri (特別, ''ku''), qui, ante 1943, formacis l'urbo Tokyo tale dicita. En 2008, cirkume 36% ek la surfaco di Tokyo konsistis ek naturala parki, inkluzite la Nacionala Parko Ogasawara, qua distas cirkume 1.000 km de la centro dil urbo, jacanta an l'insuli Bonin (Ogasawara). Parko Ogasawara establisesis en 1972, esanta Mondala Heredo di la Homaro segun l'[[UNESKO]]. Dum lua historio, Tokyo subisis grandega [[ter-tremo|ter-tremi]], exemple en 1703, 1782, 1812, 1855, [[1923]], e nedirete en 2011. La forteso dil ter-tremo di 1923 atingis 8.3 segun la [[skalo di Richter]], e mortigis plua kam {{formatnum:142000}} personi. To esis la lasta foyo en ke la centrala areo di Tokyo frapesis violentoze. La klimato dil urbo esas [[subtropikala klimato|humida subtropikala]] (''Cfa'' segun la [[klimatala klasifikuro da Köppen]]). La mezavalora [[temperaturo]] en agosto ([[somero]]) esas 26,4°C, dum ke la mezavalora temperaturo en januaro ([[vintro]]) esas 5,2°C. La mezavalora yarala [[pluvo-quanto]] esas 1528,8 mm, e la maxim pluvoza monato esas septembro, kun mezavalore 209,9 mm. {{Panoramo|Imperial Palace Tokyo Panorama.jpg|1000px|Imperiala Palaco, en Tokyo.}} ==Transporto == [[Arkivo:東京駅 - panoramio (37).jpg|thumb|320px|Treno ''Shinkansen''.]] [[Arkivo:Tokyo-Metro-9000 Toei-6300.jpg|thumb|left|320px|Suburbala treno de la Serio 6300 (sinistre) e treno del metroo, ambe en la staciono Tamagawa.]] Tokyo esas koncentro-punto por [[Ferovoyo|ferovoyi]] e por[[urbala ferovoyo|urbala ferovoyi]] Japoniana. Existas 62 linei ferovoyala e plua kam 900 stacioni en Tokyo. [[Treno di granda rapideso|Treni di granda rapideso]], nomizita ''Shinkansen'' ("nova trunkala lineo") ligas Tokyo ad [[Osaka]], [[Niigata]], [[Aomori]] ed altra importanta urbi en [[Honshu]]. Entote, 6 ek l'8 linei di ''Shinkansen'' de Japonia konvergas a la ferovoyala staciono di Tokyo. Autobusi, monoreli e tramveturi esas sekundara sistemi di transporto en la urbo. Pos la [[duesma mondomilito]], Usa proskriptis la flugo di avioni super Tokyo. Do, Japonia konstruktis aeroportui exter la urbo, exemple l'Aeroportuo Internaciona di Narita, jacanta 60 km este. L'aeroportuo Haneda, en Ōta, anke recevas domestika ed internaciona flugi. La bazo di la [[publika transporto]] di Tokyo esas la linei di treni e [[metroo]]. Entote existas plu kam 70 linei, esanta la maxim extensa sistemo di publika transporto ferovoyala de la mondo. Plu kam 20 milion personi uzas ca sistemo omnadie, qua havas plu kam 1000 stacioni. La metroo di Tokyo esas l'unika komplete automatizata de la mondo, e la 4ma maxim extensa de la mondo. Sep linei di suburbala treni transportas milioni di veheri omnadie e formacas komplemento a la sistemo metroala. Por kurta voyaji existas sistemo di publika autobusi, nomizita ''Toei'', qui funcionas precipue interne la 23 "specala quarteri" de Tokyo. La tarifo dil autobusi fixigesis en 200 ''yen''. ==Kelka turistala informi == [[Arkivo:Ote-mon_gate_Edo_Castle_Tokyo_Japan_by_Don_Ramey_Logan.jpg|thumb|320px|Eniro por l'Estala Gardeni dil Imperiala Palaco.]] Tradicionale, Tokyo subdividesas en 23 quarteri. Kelk ek li koncentras multa atraktivi, sive exempleri di la tradicioni Japoniana e di lua historiala arkitekturo, sive exempleri pri kosmopolita vivo e moderna arkitekturo, omni poke distanta l'unu di l'altru. Exemple la quartero Chiyoda, ube jacas, inter altri, l'imperiala palaco e lua gardeni, la sideyo dil parlamento (Dieto), la parko Kitanomaru, la katedralo Ortodoxa di la Santa Rivivigo, la templo Kanda, ed anke la komercala distrikto Akihabara, famoza pro la komerco di elektronikal equipuri e pro la subkulturo dil adepti di ''anime/manga''.<ref name="chiyoda">{{Extera ligilo|url=https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo/Chiyoda|titulo=Tokyo/Chiyoda |editero=Wikitravel|idiomo={{en}}|vidita ye=21ma di februaro 2021}}</ref> * L'imperiala palaco esas l'oficala rezideyo dil imperiala familio depos 1868. Lua interna gardeni povas vizitesar nur du foyi dum la yaro: ye la 2ma di januaro ed ye la 23ma di decembro. Tamen, l'estala gardeno povas vizitesar omnadie, ecepte dum lundii e venerdii.<ref name="chiyoda"/> * La parko Kitanomaru jacas norde del Imperiala Palaco. Ol jacas ube antee existis la nordala parto dil kastelo Edo. Ol apertesis a la publiko en 1969, e nun ol gastigas la sportala areno ''Nippon Budokan'' e la Nacionala Muzeo pri Modern Arto di Tokyo. [[Arkivo:Illuminated_buildings_in_Akihabara,_west_side_of_Sotokanda_1_(2015-04-13_03.22.59_by_IQRemix)-edited.jpg|thumb|320px|Akihabara dum la nokto.]] * L'areo ube nun jacas la distrikto Akihabara esis un ek la pordi di Edo, uzita por ligar la urbo a la nord-westo di Japonia. En 1890 inauguresis ferovoyala staciono ibe, e la regiono divenis komerco-loko, nome por frukti e legume. Pos la duesma mondomilito aparis tale nomizita "nigra merkato", ma ja dum la yari 1930a existis komerco pri elektrala domestika utensili, e la regiono surnomizesis "elektrala urbeto". Dum la yari 1980a, domestika elektronikal utensili divenis min "futurista", e la komerco di Akihabara gradope komencis enfokigar komputeri e videoludi, lor komprita da entuziasmozi. Ibe aparis tale nomizita subkulturo ''Otaku'', konsistanta ek individui qui konsumas videoludi, revui ''manga'' ed ''anime''.<ref name=Toquio>{{Extera ligilo|url=https://kamelturismo.com.br/turismo-em-toquio/|titulo=Turismo em Tóquio: 5 coisas imperdíveis para fazer na maior capital do mundo|publikigita ye=6ma di septembro 2017|idiomo={{pt}}}}</ref> * La katedralo di la Santa Rivivigo, o ''Nikolai-do'', esas [[Ortodoxa kristanismo|Ortodoxa katedralo]] qua inauguresis en 1891 dal arkiepiskopo Ivan Dmitrievich Kasatkin, pose Santa Nikolai de Japonia, qua introduktis Ortodoxa kristanismo en Japonia. La katedralo subisis serioza domaji dum la [[ter-tremo]] di 1923, e riinauguresis en 1929. La distrikto [[Ginza]] apartenas a la quartero Chūō, la tradicionala komercala quartero di Tokyo, de l'Edo-epoko. Nun, Chūō duras havar multa kontori, banki ed altra importanta ekonomikal institucuri, exemple la [[Borso]] di Tokyo. Ginza koncentras famoza chera butiki, e restorerii e kafeerii internacione konocata. [[Arkivo:Tokyo_National_Museum,_Honkan_2010.jpg|thumb|320px|Nacionala Muzeo di Tokyo]] La distrikto Ueno jacas en la quartero Taitō, nord-este de la quartero Chidoya. Ol gastitas la famoza parko Ueno, ube jacas la [[zoo]] di Tokyo.<ref name=Toquio/> La Nacionala Muzeo di Tokyo, inaugurita en 1872 che Ueno, esas la maxim anciena [[muzeo]] di Tokyo, e gastigas la maxim granda kolektajo pri Japoniana arto de la mondo, inkluzite [[ceramiko|ceramikajo]], [[samurayo|samuraya]] espadi, kimoni e Buddhista skulturi.<ref>{{Extera ligilo |url=https://www.guiadasemana.com.br/turismo/galeria/lugares-para-conhecer-em-toquio-no-japao|titulo=10 lugares imperdíveis para conhecer em Tóquio|editero=Guia da Semana|vidita ye=21ma di februaro 2021|idiomo={{pt}}}}</ref> La laguno Shinobazu, kovrata da floroza planti [[lotuso]], esas un ek la maxim fotografata loki del urbo.<ref name=Toquio/> La distrikto Shibuya esas importanta komercala e restorala centro populara, nome por la yunaro. Ibe jacas la statuo pri la [[hundo]] Hachikō, aparteninta a Hidesaburō Ueno, universitatala profesoro mortinta en 1925, qua omnadie vartis por ilua mastro avan la staciono dum 10 yari, til lua morto. En Shibuya anke jacas la Muzeo Yamanate pri Arto, inaugurita en 1966 e specaligita pri arto moderna Japoniana.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.yamatane-museum.jp/english/aboutus/index.html|titulo=About Us - Yamanate Museum of Art|vidita ye=21ma di februaro 2021|idiomo={{en}}}}</ref> ==Referi == {{reflist}} ==Extera ligilo == * [http://www.angelfire.com/id/Avance/stilorupto.html La stilorupto di Tokyo] [[Kategorio:Urbi en Japonia]] a3uuka65tl10scchb2bgt8068tbhopm 994794 994793 2022-08-10T23:50:08Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Tokyo | Flago = Flag_of_Tokyo_Prefecture.svg | Blazono = Emblem of Tokyo Metropolis.svg | Imajo= Tokyo_Montage_2015.jpg | TextodilImajo= Kelk imaji pri Tokyo. | Lando= Japonia | Shablono_lando= {{JAP}} | Regiono= | FonditaYe= [[1456]] | FonditaDa= | Latitudo= 35°41'N | Longitudo= 139°46'E | Altitudo= 6 | Surfaco= 2 187 | Habitanti = {{formatnum:13929286}} | Yaro= 2019 | Denseso di habitantaro = {{formatnum:6349}} | Horala_zono= +9 | Mapo= Japan sea map German.png | Urbestro= Yuriko Koike (TF) | Reto= metro.tokyo.jp }} [[Arkivo:Shibuya tokyo.jpg|thumb|320px|left|Distrikto ''Shibuya'', en Tokyo.]] '''Tokyo''' o '''Tokio''' ([[Japoniana linguo|Japoniane]]: 東京 ''Tōkyō'') esas un ek la 47 prefektii di [[Japonia]], ed anke [[chef-urbi|chef-urbo]] e maxim populoza urbala centro di la lando. Ol esas sideyo di Japonian imperio. Lua nomo signifikas 'chef-urbo dil esto' en la [[Japoniana linguo|Japoniana]]. Tokyo jacas an regiono nomizita ''Kantō'', sud-weste de Japonia, che insulo [[Honshu]], ed inkluzas insuli Izu ed Ogasawara. Ultre esar la maxim populoza urbo de Japonia, ol ank esas un ek la maxim populoza urbi dil mondo. La prefektio havis {{formatnum:13929286}} habitanti en [[2019]]. Lua tota [[surfaco]] esas 2187,08 km². Lua [[metropolala regiono]] havas entote 37,8 milion habitanti. Tokyo esas internaciona centro por ciencala e teknologiala inquesto e developo e gastigas importanta [[universitato|universitati]], note l'Universitato di Tokyo, establisita en 1877. La sistemo di [[treno|treni]] ed [[urbala fervoyo]] dil urbo esas un ek la maxim uzata del mondo. L'urbo anke gastigis importanta sportala eventi, exemple l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 1964|Olimpiala Ludi di 1964]], unesmafoye eventinta en [[Azia]], la [[Mondala Kupo di Futbalo]] en 2002, e l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 2020|Olimpiala Ludi di 2020]] qua ajornesis til [[2021]]. ==Historio == [[Arkivo:Tokugawa_Ieyasu2.JPG|thumb|left|320px|[[Tokugawa Ieyasu]]]] Tokyo fondesis cirkume [[1456]], e komence nomesis Edo.<ref name="nussbaum981">{{Extera ligilo|url=https://books.google.com.br/books?id=p2QnPijAEmEC&pg=PA479&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false |autoro=Nussbaum, Louis-Frédéric |publikigita ye=2005|titulo="Tōkyō"|page=479}}</ref> En 1590, [[Tokugawa Ieyasu]] transformis Edo en lua hemo, e kande ilu divenis [[shoguno]] en [[1603]], l'urbo divenis centro por lua armeo. Dum la sequanta yari, lua habitantaro kreskis multe ed ol divenis un ek la maxim populoza urbi del mondo, kun plu kam 1 milion habitanti dum la komenco dil [[18ma yarcento]]. Malgre lua granda habitantaro, Edo ne esis chef-urbo di Japonia, nur la hemo di la familio Tokugawa. L'imperiestro ipsa rezidis en [[Kyoto]], de 794 til 1868. En [[1853]], Usana komodoro [[Matthew Perry]] arivis, e negociis l'aperto di la portui Shizuoka e Hakodate por komercar kun l'Ocidento. To stimulis la demando por stranjera vari ed adportis l'augmento dil [[inflaciono]]. Social agiteso kreskis, e kulminis en revolti. Dume, la suportinti dil imperiestro uzis ta revolti por augmentar l'imperiala povo, e revokis la lasta [[shoguno]], [[Tokugawa Yoshinobu]], en 1867. En 1869, [[imperiestro Meiji]] diplasis lua domicilo ad Edo, e transformis ol en chef-urbo di la lando. Pro to, Edo rinomizesis ''Tokyo'', signifikante 'chef-urbo dil esto'. Tokyo konstante subisis granda incendii e ter-tremi, e rikonstruktesis pos li. L'urbo Tokyo, lor konsistinta ek 35 quarteri, establisesis en 1889. [[Arkivo:Shimbashi Station after Great Kanto earthquake.JPG|thumb|320px|left|Ferovoyala staciono Shimbashi pos la [[ter-tremo]] di 1923.]] Depos [[1900]], lua habitantaro komencis fixigar su proxim la [[ferovoyo|ferovoyi]]. Suburbala ferovoyi konstruktesis pro la relate chipa preco di la tereni. Tokyo subisis du granda katastrofi dum la [[20ma yarcento]]: la [[ter-tremo]] di [[1923]], e la [[duesma mondomilito]]. Ye l'[[1ma di septembro]] [[1923]], eventis ter-tremo kun forteso 7.9 che [[skalo di Richter]], qua efektigis diversa incendii e produktis plua kam 140 mil morti en tota [[Japonia]]. La bombardi di [[1944]] e [[1945]] kun incendiala bombi mortigis de 75.000 til 200.000 civili, e destruktis plua kam la duimo dil urbo. Pos la milito, l'urbo rikonstruktesis komplete, ed en [[1964]] ol esis eventeyo por l'[[Olimpiala Ludi en Tokyo, 1964|Olimpiala Ludi]]. Dum la [[yari 1970a]] konstruktesis l'[[aeroportuo Narita]], distanta 60 km de la centro di Tokyo, malgre polemiki e violentoza protesti. La sistemo di [[urbala ferovoyo]] di Tokyo divenis un ek la maxim uzata de la mondo dum la komenco dil yari 1980a, kande plusa personi decidis habitar ibe. La preco di imobli augmentis tro multe dum ta epoko, e dum la komenco dil yari 1990 eventis krizo en l'imoblala merkato meze lora ekonomiala krizo, qua afektis la lando dum multa yari. En 2011 eventis forta [[ter-tremo]] norde de [[Honshu]], e Tokyo anke sentis lua efekti. Tamen, l'efekti ibe ne esis serioza, pro la modernigo di lua substrukturo por rezistar ter-tremi. ==Geografio == [[Arkivo:Map_of_Izu_Islands.png|thumb|250px|Tokyo e l'insuli Izu.]] [[Arkivo:Ogasawara_islands.png|thumb|320px|left|Tokyo e l'insuli Ogasawara, qui apartenas ad ol.]] Tokyo jacas centre-weste del insulo [[Honshu]] e nordweste de la bayo di Tokyo. La disti inter lua extrema punti esas 90 km este til weste, e 25 km norde til sude. Lua mezavalora [[altitudo]] esas 40 metri. L'urbo havas multa [[insulo|insuli]] en lua teritorio, qui povas distar 1850 km de la centro del urbo. Administrale, la lego Japoniana konsideras Tokyo ''to'' (都, vorto tradukita quale "metropolo"). Lua strukturo kontenas 23 specala quarteri (特別, ''ku''), qui, ante 1943, formacis l'urbo Tokyo tale dicita. En 2008, cirkume 36% ek la surfaco di Tokyo konsistis ek naturala parki, inkluzite la Nacionala Parko Ogasawara, qua distas cirkume 1.000 km de la centro dil urbo, jacanta an l'insuli Bonin (Ogasawara). Parko Ogasawara establisesis en 1972, esanta Mondala Heredo di la Homaro segun l'[[UNESKO]]. Dum lua historio, Tokyo subisis grandega [[ter-tremo|ter-tremi]], exemple en 1703, 1782, 1812, 1855, [[1923]], e nedirete en 2011. La forteso dil ter-tremo di 1923 atingis 8.3 segun la [[skalo di Richter]], e mortigis plua kam {{formatnum:142000}} personi. To esis la lasta foyo en ke la centrala areo di Tokyo frapesis violentoze. La klimato dil urbo esas [[subtropikala klimato|humida subtropikala]] (''Cfa'' segun la [[klimatala klasifikuro da Köppen]]). La mezavalora [[temperaturo]] en agosto ([[somero]]) esas 26,4°C, dum ke la mezavalora temperaturo en januaro ([[vintro]]) esas 5,2°C. La mezavalora yarala [[pluvo-quanto]] esas 1528,8 mm, e la maxim pluvoza monato esas septembro, kun mezavalore 209,9 mm. {{Panoramo|Imperial Palace Tokyo Panorama.jpg|1000px|Imperiala Palaco, en Tokyo.}} ==Transporto == [[Arkivo:東京駅 - panoramio (37).jpg|thumb|320px|Treno ''Shinkansen''.]] [[Arkivo:Tokyo-Metro-9000 Toei-6300.jpg|thumb|left|320px|Suburbala treno de la Serio 6300 (sinistre) e treno del metroo, ambe en la staciono Tamagawa.]] Tokyo esas koncentro-punto por [[Ferovoyo|ferovoyi]] e por [[urbala ferovoyo|urbala ferovoyi]] Japoniana. Existas 62 linei ferovoyala e plua kam 900 stacioni en Tokyo. [[Treno di granda rapideso|Treni di granda rapideso]], nomizita ''Shinkansen'' ("nova trunkala lineo") ligas Tokyo ad [[Osaka]], [[Niigata]], [[Aomori]] ed altra importanta urbi en [[Honshu]]. Entote, 6 ek l'8 linei di ''Shinkansen'' de Japonia konvergas a la ferovoyala staciono di Tokyo. Autobusi, monoreli e tramveturi esas sekundara sistemi di transporto en la urbo. Pos la [[duesma mondomilito]], Usa proskriptis la flugo di avioni super Tokyo. Do, Japonia konstruktis aeroportui exter la urbo, exemple l'Aeroportuo Internaciona di Narita, jacanta 60 km este. L'aeroportuo Haneda, en Ōta, anke recevas domestika ed internaciona flugi. La bazo di la [[publika transporto]] di Tokyo esas la linei di treni e [[metroo]]. Entote existas plu kam 70 linei, esanta la maxim extensa sistemo di publika transporto ferovoyala de la mondo. Plu kam 20 milion personi uzas ca sistemo omnadie, qua havas plu kam 1000 stacioni. La metroo di Tokyo esas l'unika komplete automatizata de la mondo, e la 4ma maxim extensa de la mondo. Sep linei di suburbala treni transportas milioni di veheri omnadie e formacas komplemento a la sistemo metroala. Por kurta voyaji existas sistemo di publika autobusi, nomizita ''Toei'', qui funcionas precipue interne la 23 "specala quarteri" de Tokyo. La tarifo dil autobusi fixigesis en 200 ''yen''. ==Kelka turistala informi == [[Arkivo:Ote-mon_gate_Edo_Castle_Tokyo_Japan_by_Don_Ramey_Logan.jpg|thumb|320px|Eniro por l'Estala Gardeni dil Imperiala Palaco.]] Tradicionale, Tokyo subdividesas en 23 quarteri. Kelk ek li koncentras multa atraktivi, sive exempleri di la tradicioni Japoniana e di lua historiala arkitekturo, sive exempleri pri kosmopolita vivo e moderna arkitekturo, omni poke distanta l'unu di l'altru. Exemple la quartero Chiyoda, ube jacas, inter altri, l'imperiala palaco e lua gardeni, la sideyo dil parlamento (Dieto), la parko Kitanomaru, la katedralo Ortodoxa di la Santa Rivivigo, la templo Kanda, ed anke la komercala distrikto Akihabara, famoza pro la komerco di elektronikal equipuri e pro la subkulturo dil adepti di ''anime/manga''.<ref name="chiyoda">{{Extera ligilo|url=https://en.wikivoyage.org/wiki/Tokyo/Chiyoda|titulo=Tokyo/Chiyoda |editero=Wikitravel|idiomo={{en}}|vidita ye=21ma di februaro 2021}}</ref> * L'imperiala palaco esas l'oficala rezideyo dil imperiala familio depos 1868. Lua interna gardeni povas vizitesar nur du foyi dum la yaro: ye la 2ma di januaro ed ye la 23ma di decembro. Tamen, l'estala gardeno povas vizitesar omnadie, ecepte dum lundii e venerdii.<ref name="chiyoda"/> * La parko Kitanomaru jacas norde del Imperiala Palaco. Ol jacas ube antee existis la nordala parto dil kastelo Edo. Ol apertesis a la publiko en 1969, e nun ol gastigas la sportala areno ''Nippon Budokan'' e la Nacionala Muzeo pri Modern Arto di Tokyo. [[Arkivo:Illuminated_buildings_in_Akihabara,_west_side_of_Sotokanda_1_(2015-04-13_03.22.59_by_IQRemix)-edited.jpg|thumb|320px|Akihabara dum la nokto.]] * L'areo ube nun jacas la distrikto Akihabara esis un ek la pordi di Edo, uzita por ligar la urbo a la nord-westo di Japonia. En 1890 inauguresis ferovoyala staciono ibe, e la regiono divenis komerco-loko, nome por frukti e legume. Pos la duesma mondomilito aparis tale nomizita "nigra merkato", ma ja dum la yari 1930a existis komerco pri elektrala domestika utensili, e la regiono surnomizesis "elektrala urbeto". Dum la yari 1980a, domestika elektronikal utensili divenis min "futurista", e la komerco di Akihabara gradope komencis enfokigar komputeri e videoludi, lor komprita da entuziasmozi. Ibe aparis tale nomizita subkulturo ''Otaku'', konsistanta ek individui qui konsumas videoludi, revui ''manga'' ed ''anime''.<ref name=Toquio>{{Extera ligilo|url=https://kamelturismo.com.br/turismo-em-toquio/|titulo=Turismo em Tóquio: 5 coisas imperdíveis para fazer na maior capital do mundo|publikigita ye=6ma di septembro 2017|idiomo={{pt}}}}</ref> * La katedralo di la Santa Rivivigo, o ''Nikolai-do'', esas [[Ortodoxa kristanismo|Ortodoxa katedralo]] qua inauguresis en 1891 dal arkiepiskopo Ivan Dmitrievich Kasatkin, pose Santa Nikolai de Japonia, qua introduktis Ortodoxa kristanismo en Japonia. La katedralo subisis serioza domaji dum la [[ter-tremo]] di 1923, e riinauguresis en 1929. La distrikto [[Ginza]] apartenas a la quartero Chūō, la tradicionala komercala quartero di Tokyo, de l'Edo-epoko. Nun, Chūō duras havar multa kontori, banki ed altra importanta ekonomikal institucuri, exemple la [[Borso]] di Tokyo. Ginza koncentras famoza chera butiki, e restorerii e kafeerii internacione konocata. [[Arkivo:Tokyo_National_Museum,_Honkan_2010.jpg|thumb|320px|Nacionala Muzeo di Tokyo]] La distrikto Ueno jacas en la quartero Taitō, nord-este de la quartero Chidoya. Ol gastitas la famoza parko Ueno, ube jacas la [[zoo]] di Tokyo.<ref name=Toquio/> La Nacionala Muzeo di Tokyo, inaugurita en 1872 che Ueno, esas la maxim anciena [[muzeo]] di Tokyo, e gastigas la maxim granda kolektajo pri Japoniana arto de la mondo, inkluzite [[ceramiko|ceramikajo]], [[samurayo|samuraya]] espadi, kimoni e Buddhista skulturi.<ref>{{Extera ligilo |url=https://www.guiadasemana.com.br/turismo/galeria/lugares-para-conhecer-em-toquio-no-japao|titulo=10 lugares imperdíveis para conhecer em Tóquio|editero=Guia da Semana|vidita ye=21ma di februaro 2021|idiomo={{pt}}}}</ref> La laguno Shinobazu, kovrata da floroza planti [[lotuso]], esas un ek la maxim fotografata loki del urbo.<ref name=Toquio/> La distrikto Shibuya esas importanta komercala e restorala centro populara, nome por la yunaro. Ibe jacas la statuo pri la [[hundo]] Hachikō, aparteninta a Hidesaburō Ueno, universitatala profesoro mortinta en 1925, qua omnadie vartis por ilua mastro avan la staciono dum 10 yari, til lua morto. En Shibuya anke jacas la Muzeo Yamanate pri Arto, inaugurita en 1966 e specaligita pri arto moderna Japoniana.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.yamatane-museum.jp/english/aboutus/index.html|titulo=About Us - Yamanate Museum of Art|vidita ye=21ma di februaro 2021|idiomo={{en}}}}</ref> ==Referi == {{reflist}} ==Extera ligilo == * [http://www.angelfire.com/id/Avance/stilorupto.html La stilorupto di Tokyo] [[Kategorio:Urbi en Japonia]] t8kdiwbwfagdhroxk5tr831mzyt3kcw Europana Ekonomiala Komunitato 0 3722 994767 945662 2022-08-10T14:13:50Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo + nova imajo wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Expansion_of_the_European_Communities_1973-1992.png|thumb|320px|Verde, fondinta membri di EEK.<br>Blue, pos adheranta membri.]] [[Arkivo:Traité_CEE_signatures.jpg|thumb|left|250px|Originala versiono dil [[Kontrato di Roma]], de 1957.]] L''''Europana Ekonomiala Komunitato''', '''EEK''' ([[Angla linguo|Angle]] ''European Economic Community'' - EEC) esis regional organizuro qua havis kom skopo integrigar l'[[ekonomio|ekonomii]] di lua stati membri. Ol kreesis per tale nomizita [[kontrato di Roma]] de 1957,<ref>Til nun ica kontrato, multafoye riskribita, duras efikeskar, sub la nomo ''Kontrato pri la funcionado dil Europana Uniono'', quale rinomizita dal Kontrato di Lisboa.</ref> qua efikeskis ye la [[1ma di januaro]] [[1958]]. Kande [[Europana Uniono]] kreesis en [[1993]], EEK enkorpigesis en ol. L'iniciala skopo dil EEK esis efektigar l'uniono dil ekonomii di lua membri, per kreo di singla merkato e [[doganal uniono]], inter lua sis fondera membri: [[Francia]], [[West-Germania]], [[Italia]], [[Nederlando]], [[Belgia]] e [[Luxemburgia]]. La membri di EEK fondis anke [[Euratom]], Europana Komunitato pri Nuklear Energio, qua divenis parto di la nova Komunitato Ekonomiala. Ye la [[1ma di januaro]] [[1973]] la komunitato ganis tri nova membri: [[Unionita Rejio]]<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/1/newsid_2459000/2459167.stm |vidita ye=27ma di oktobro 2018|titulo=1973: Britain joins the EEC|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref>, [[Republiko Irlando]] e [[Dania]]. Ante, ye la [[25ma di septembro]] [[1972]], la habitantaro di [[Norvegia]] refuzis la membreso.<ref>{{extera ligilo|titulo=1994: Norway votes 'no' to Europe|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/28/newsid_4208000/4208314.stm|editero=BBC|vidita ye=10ma di agosto 2022}}</ref> [[Grekia]] membreskis la komunitato ye la 1ma di januaro [[1981]],<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_greece-en-61a2a7a5-39a9-4b06-91f8-69ae77b41515.html|titulo=The accession of Greece|editero=CVCE|date =2016}}</ref> e fine [[Portugal]] e [[Hispania]] membreskis ye la 1ma di januaro [[1986]].<ref>[http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_spain_and_portugal-en-b1dd040b-7463-4e67-88f2-4890f5b8fac6.html The Accession Treaties with Spain and Portugal] che la retsituo di CVCE</ref> En 1987 [[Turkia]] prizentis sua kandidateso, ma til nun ol ne divenis membro sive di EEK, sive di UE. La la precipua skopo dil kontrato di Roma esis l'ekonomiala unigo. On kontratis pri doganal uniono; pri unigo di politiki relate altra landi; pri libera yuro di movado di homi, servadi e kapitali; pri komuna agrokultivala politiko; pri similigo di legaro, edc. La skopo esis ajustar la diferi inter la partopreninti dum dek yari. [[Grekia]] mi-membreskis en marto 1961. Lua kunlaboro kun altra landi de EEK esis desfacila, e lua membresko interuptesis en 1967, pro la militistala [[stato-stroko]]. [[Hispania]] probis membreskar en 1962, ma pro la diktatoreso di [[Francisco Franco]] la membri di EEK rejektis la demando. Ye la 1ma di julio [[1967]] l'organi di [[ECSC]] ed [[Euratom]] unionesis ad EEK per tale dicita "fuzo-kontrato". Pos to, pokope komencis parolesar pri [[Europana Komunitato]]. ==Noti e referi == {{reflist}} {{Template:EU-historio}} [[Kategorio:Ekonomial organizuri]] sbghkvqxkkk4a7au68tjneogxzsoghj 994769 994767 2022-08-10T14:15:32Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Expansion_of_the_European_Communities_1973-1992.png|thumb|320px|Verde, fondinta membri di EEK.<br>Blue, pos adheranta membri.]] [[Arkivo:Traité_CEE_signatures.jpg|thumb|left|250px|Originala versiono dil [[Kontrato di Roma]], de 1957.]] L''''Europana Ekonomiala Komunitato''', '''EEK''' ([[Angla linguo|Angle]] ''European Economic Community'' - EEC) esis regional organizuro qua havis kom skopo integrigar l'[[ekonomio|ekonomii]] di lua stati membri. Ol kreesis per tale nomizita [[kontrato di Roma]] de 1957,<ref>Til nun ica kontrato, multafoye riskribita, duras efikeskar, sub la nomo ''Kontrato pri la funcionado dil Europana Uniono'', quale rinomizita dal Kontrato di Lisboa.</ref> qua efikeskis ye la [[1ma di januaro]] [[1958]]. Kande [[Europana Uniono]] kreesis en [[1993]], EEK enkorpigesis en ol. L'iniciala skopo dil EEK esis efektigar l'uniono dil ekonomii di lua membri, per kreo di singla merkato e [[doganal uniono]], inter lua sis fondera membri: [[Francia]], [[West-Germania]], [[Italia]], [[Nederlando]], [[Belgia]] e [[Luxemburgia]]. La membri di EEK fondis anke [[Euratom]], Europana Komunitato pri Nuklear Energio, qua divenis parto di la nova Komunitato Ekonomiala. Ye la [[1ma di januaro]] [[1973]] la komunitato ganis tri nova membri: [[Unionita Rejio]]<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/1/newsid_2459000/2459167.stm |vidita ye=27ma di oktobro 2018|titulo=1973: Britain joins the EEC|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref>, [[Republiko Irlando]] e [[Dania]]. Ante, ye la [[25ma di septembro]] [[1972]], la habitantaro di [[Norvegia]] refuzis la membreso.<ref>{{extera ligilo|titulo=1994: Norway votes 'no' to Europe|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/28/newsid_4208000/4208314.stm|editero=BBC|vidita ye=10ma di agosto 2022}}</ref> [[Grekia]] membreskis la komunitato ye la 1ma di januaro [[1981]],<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_greece-en-61a2a7a5-39a9-4b06-91f8-69ae77b41515.html|titulo=The accession of Greece|editero=CVCE|date =2016}}</ref> e fine [[Portugal]] e [[Hispania]] membreskis ye la 1ma di januaro [[1986]].<ref>[http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_spain_and_portugal-en-b1dd040b-7463-4e67-88f2-4890f5b8fac6.html The Accession Treaties with Spain and Portugal] che la retsituo di CVCE</ref> En 1987 [[Turkia]] prizentis sua kandidateso, ma til nun ol nek membreskis EEK, nek membreskis UE. La la precipua skopo dil kontrato di Roma esis l'ekonomiala unigo. On kontratis pri doganal uniono; pri unigo di politiki relate altra landi; pri libera yuro di movado di homi, servadi e kapitali; pri komuna agrokultivala politiko; pri similigo di legaro, edc. La skopo esis ajustar la diferi inter la partopreninti dum dek yari. [[Grekia]] mi-membreskis en marto 1961. Lua kunlaboro kun altra landi de EEK esis desfacila, e lua membresko interuptesis en 1967, pro la militistala [[stato-stroko]]. [[Hispania]] probis membreskar en 1962, ma pro la diktatoreso di [[Francisco Franco]] la membri di EEK rejektis la demando. Ye la 1ma di julio [[1967]] l'organi di [[ECSC]] ed [[Euratom]] unionesis ad EEK per tale dicita "fuzo-kontrato". Pos to, pokope komencis parolesar pri [[Europana Komunitato]]. ==Noti e referi == {{reflist}} {{Template:EU-historio}} [[Kategorio:Ekonomial organizuri]] ruiqfd6ogdj01m9f3s87bkklsv8ca3s 994770 994769 2022-08-10T14:15:44Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Expansion_of_the_European_Communities_1973-1992.png|thumb|320px|Verde, fondinta membri di EEK.<br>Blue, pos adheranta membri.]] [[Arkivo:Traité_CEE_signatures.jpg|thumb|left|320px|Originala versiono dil [[Kontrato di Roma]], de 1957.]] L''''Europana Ekonomiala Komunitato''', '''EEK''' ([[Angla linguo|Angle]] ''European Economic Community'' - EEC) esis regional organizuro qua havis kom skopo integrigar l'[[ekonomio|ekonomii]] di lua stati membri. Ol kreesis per tale nomizita [[kontrato di Roma]] de 1957,<ref>Til nun ica kontrato, multafoye riskribita, duras efikeskar, sub la nomo ''Kontrato pri la funcionado dil Europana Uniono'', quale rinomizita dal Kontrato di Lisboa.</ref> qua efikeskis ye la [[1ma di januaro]] [[1958]]. Kande [[Europana Uniono]] kreesis en [[1993]], EEK enkorpigesis en ol. L'iniciala skopo dil EEK esis efektigar l'uniono dil ekonomii di lua membri, per kreo di singla merkato e [[doganal uniono]], inter lua sis fondera membri: [[Francia]], [[West-Germania]], [[Italia]], [[Nederlando]], [[Belgia]] e [[Luxemburgia]]. La membri di EEK fondis anke [[Euratom]], Europana Komunitato pri Nuklear Energio, qua divenis parto di la nova Komunitato Ekonomiala. Ye la [[1ma di januaro]] [[1973]] la komunitato ganis tri nova membri: [[Unionita Rejio]]<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/1/newsid_2459000/2459167.stm |vidita ye=27ma di oktobro 2018|titulo=1973: Britain joins the EEC|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref>, [[Republiko Irlando]] e [[Dania]]. Ante, ye la [[25ma di septembro]] [[1972]], la habitantaro di [[Norvegia]] refuzis la membreso.<ref>{{extera ligilo|titulo=1994: Norway votes 'no' to Europe|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/28/newsid_4208000/4208314.stm|editero=BBC|vidita ye=10ma di agosto 2022}}</ref> [[Grekia]] membreskis la komunitato ye la 1ma di januaro [[1981]],<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_greece-en-61a2a7a5-39a9-4b06-91f8-69ae77b41515.html|titulo=The accession of Greece|editero=CVCE|date =2016}}</ref> e fine [[Portugal]] e [[Hispania]] membreskis ye la 1ma di januaro [[1986]].<ref>[http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_spain_and_portugal-en-b1dd040b-7463-4e67-88f2-4890f5b8fac6.html The Accession Treaties with Spain and Portugal] che la retsituo di CVCE</ref> En 1987 [[Turkia]] prizentis sua kandidateso, ma til nun ol nek membreskis EEK, nek membreskis UE. La la precipua skopo dil kontrato di Roma esis l'ekonomiala unigo. On kontratis pri doganal uniono; pri unigo di politiki relate altra landi; pri libera yuro di movado di homi, servadi e kapitali; pri komuna agrokultivala politiko; pri similigo di legaro, edc. La skopo esis ajustar la diferi inter la partopreninti dum dek yari. [[Grekia]] mi-membreskis en marto 1961. Lua kunlaboro kun altra landi de EEK esis desfacila, e lua membresko interuptesis en 1967, pro la militistala [[stato-stroko]]. [[Hispania]] probis membreskar en 1962, ma pro la diktatoreso di [[Francisco Franco]] la membri di EEK rejektis la demando. Ye la 1ma di julio [[1967]] l'organi di [[ECSC]] ed [[Euratom]] unionesis ad EEK per tale dicita "fuzo-kontrato". Pos to, pokope komencis parolesar pri [[Europana Komunitato]]. ==Noti e referi == {{reflist}} {{Template:EU-historio}} [[Kategorio:Ekonomial organizuri]] 1kfhnxkk8n2whsric3w6tq8asj40t7o 994771 994770 2022-08-10T14:20:54Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Expansion_of_the_European_Communities_1973-1992.png|thumb|320px|Verde, fondinta membri di EEK.<br>Blue, pos adheranta membri.]] [[Arkivo:Traité_CEE_signatures.jpg|thumb|left|320px|Originala versiono dil [[Kontrato di Roma]], de 1957.]] L''''Europana Ekonomiala Komunitato''', '''EEK''' ([[Angla linguo|Angle]] ''European Economic Community'' - EEC) esis regional organizuro qua havis kom skopo integrigar l'[[ekonomio|ekonomii]] di lua stati membri. Ol kreesis per tale nomizita [[kontrato di Roma]] de 1957,<ref>Til nun ica kontrato, multafoye riskribita, duras efikeskar, sub la nomo ''Kontrato pri la funcionado dil Europana Uniono'', quale rinomizita dal Kontrato di Lisboa.</ref> qua efikeskis ye la [[1ma di januaro]] [[1958]]. Kande [[Europana Uniono]] kreesis en [[1993]], EEK enkorpigesis en ol. L'iniciala skopo dil EEK esis efektigar l'uniono dil ekonomii di lua membri, per kreo di singla merkato e [[doganal uniono]], inter lua sis fondera membri: [[Francia]], [[West-Germania]], [[Italia]], [[Nederlando]], [[Belgia]] e [[Luxemburgia]]. La membri di EEK fondis anke [[Euratom]], Europana Komunitato pri Nuklear Energio, qua divenis parto di la nova Komunitato Ekonomiala. Ye la [[1ma di januaro]] [[1973]] la komunitato ganis tri nova membri: [[Unionita Rejio]]<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/1/newsid_2459000/2459167.stm |vidita ye=27ma di oktobro 2018|titulo=1973: Britain joins the EEC|editero=BBC|idiomo={{en}}}}</ref>, [[Republiko Irlando]] e [[Dania]]. Ante, ye la [[25ma di septembro]] [[1972]], la habitantaro di [[Norvegia]] refuzis la membreso.<ref>{{extera ligilo|titulo=1994: Norway votes 'no' to Europe|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/28/newsid_4208000/4208314.stm|editero=BBC|vidita ye=10ma di agosto 2022}}</ref> [[Grekia]] membreskis la komunitato ye la 1ma di januaro [[1981]],<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_greece-en-61a2a7a5-39a9-4b06-91f8-69ae77b41515.html|titulo=The accession of Greece|editero=CVCE|date =2016}}</ref> e fine [[Portugal]] e [[Hispania]] membreskis ye la 1ma di januaro [[1986]].<ref>[http://www.cvce.eu/obj/the_accession_of_spain_and_portugal-en-b1dd040b-7463-4e67-88f2-4890f5b8fac6.html The Accession Treaties with Spain and Portugal] che la retsituo di CVCE</ref> La la precipua skopo dil kontrato di Roma esis l'ekonomiala unigo. On kontratis pri doganal uniono; pri unigo di politiki relate altra landi; pri libera yuro di movado di homi, servadi e kapitali; pri komuna agrokultivala politiko; pri similigo di legaro, edc. La skopo esis ajustar la diferi inter la partopreninti dum dek yari. [[Grekia]] mi-membreskis en marto 1961. Lua kunlaboro kun altra landi de EEK esis desfacila, e lua membresko interuptesis en 1967, pro la militistala [[stato-stroko]]. [[Hispania]] probis membreskar en 1962, ma pro la diktatoreso di [[Francisco Franco]] la membri di EEK rejektis la demando. [[Turkia]] divenis asociita membro di EEK en 1963, ed en 1987 ol prizentis sua kandidateso por divenar plena membro. Tamen, til nun ol nek membreskis EEK, nek pose membreskis [[EU]]. Ye la 1ma di julio [[1967]] l'organi di [[ECSC]] ed [[Euratom]] unionesis ad EEK per tale dicita "fuzo-kontrato". Pos to, pokope komencis parolesar pri [[Europana Komunitato]]. ==Noti e referi == {{reflist}} {{Template:EU-historio}} [[Kategorio:Ekonomial organizuri]] alt67fheef46i19gmbzl3u1vrzfjtj5 Anjero-Sudjensk 0 11788 994785 936805 2022-08-10T22:15:51Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Anjero-Sudjensk | Flago= Flag_of_Anzhero-Sudzhensk_(Kemerovo_oblast).png | Blazono= Coat_of_Arms_of_Anzhero-Sudzhensk_(Kemerovo_oblast).png | Imajo = Здание_администрации_города_Анжеро-Судженска_(3).jpg | TextodilImajo = Historiala edifico en Anjero-Sudjensk. | Mapo = Map_of_Russia_-_Kemerovo_Oblast_(2008-03).svg | Shablono_lando= {{RUS}} | Regiono= | Tipodisubdividuro = | Regiono2 = | Fondita ye = | Fondita da = | Urbestro= | Latitudo= 56°05' N | Longitudo= 86°02' E | Altitudo= 230 | Surfaco= 119,2 | Habitanti = {{formatnum:71787}} | Yaro= 2017 | Denseso di habitantaro = 602,24 | Chefurbo = | Disto = | Horala_zono = +7 | Reto= }} '''Anjero-Sudjensk''' ([[Rusa linguo|Ruse]] ''Анжеро-Судженск'') esas [[urbo]] en [[provinco Kemerovo]], [[Rusia]]. Segun statistiki dil yaro 2017, ol havis {{formatnum:71787}} habitanti. Entote ol havas 119,2 km². En l'urbo esas fervoyala staciono Anjerskaya (Анжерская). {{Urbi di provinco Kemerovo}} {{Distrikti di provinco Kemerovo}} [[Kategorio:Urbi en provinco Kemerovo|Anjero-Sudjensk]] [[Kategorio:Distrikti en Kemerovo|Anjero-Sudjensk]] 35u1rxrx8b2f8qlsoc1hd7bcn30c85p Balabanovo 0 12908 994765 942237 2022-08-10T13:54:50Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Balabanovo | Flago= Flag of Balabanovo (Kaluga oblast).png | Blazono= Coat of Arms of Balabanovo (Kaluga oblast).png | Imajo = Balabanovo_-_Lesnaya_Street2.jpg | TextodilImajo = Strado en Balabanovo. | Mapo = Map_of_Russia_-_Kaluga_Oblast_(2008-03).svg | DetalozaMapo = | DetalozaMapoX = | DetalozaMapoY = | DetalozaMapoEtiketo= | Shablono_lando= {{RUS}} | Regiono= | Tipodisubdividuro = | Regiono2 = | Fondita ye = | Fondita da = | Urbestro= | Latitudo= 55°11'N | Longitudo= 36°40'E | Altitudo= 160 | Surfaco= 17,85 | Habitanti = {{formatnum:26337}} | Yaro= 2010 | Denseso di habitantaro = | Chefurbo = Moskva | Disto = 48<ref>{{cite web|url=https://www.tripmondo.com/russia/moscow-oblast/balabanovo/|title=Guide:Balabanovo (Moscow Oblast)|accessdate=20ma di novembro 2018}}</ref> | Horala_zono = +3 | Reto= http://www.borovskr.ru/rayon/poseleniya/gorod-balabanovo/ }} '''Balabanovo''' ([[Rusa linguo|Ruse]] ''Балабаново'') esas urbo en [[provinco Kaluga]], [[Rusia]]. Segun la [[demografiala kontado]] di 2010, ol havis {{formatnum:26337}} habitanti. Ol mencionesis unesmafoye dum la komenco dil [[17ma yarcento]], e divenis urbo en 1972. == Referi == {{reflist}} {{Urbi di provinco Kaluga}} [[Kategorio:Urbi en provinco Kaluga|Balabanovo]] 4ruegi8cksk1cskzirhqq8mv004inx9 994766 994765 2022-08-10T13:55:32Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Balabanovo | Flago= Flag of Balabanovo (Kaluga oblast).png | Blazono= Coat of Arms of Balabanovo (Kaluga oblast).png | Imajo = Balabanovo_-_Lesnaya_Street2.jpg | TextodilImajo = Strado en Balabanovo. | Mapo = Map_of_Russia_-_Kaluga_Oblast_(2008-03).svg | DetalozaMapo = | DetalozaMapoX = | DetalozaMapoY = | DetalozaMapoEtiketo= | Shablono_lando= {{RUS}} | Regiono= {{RU-KLU}} | Tipodisubdividuro = | Regiono2 = | Fondita ye = | Fondita da = | Urbestro= | Latitudo= 55°11'N | Longitudo= 36°40'E | Altitudo= 160 | Surfaco= 17,85 | Habitanti = {{formatnum:26337}} | Yaro= 2010 | Denseso di habitantaro = | Chefurbo = Moskva | Disto = 48<ref>{{cite web|url=https://www.tripmondo.com/russia/moscow-oblast/balabanovo/|title=Guide:Balabanovo (Moscow Oblast)|accessdate=20ma di novembro 2018}}</ref> | Horala_zono = +3 | Reto= http://www.borovskr.ru/rayon/poseleniya/gorod-balabanovo/ }} '''Balabanovo''' ([[Rusa linguo|Ruse]] ''Балабаново'') esas urbo en [[provinco Kaluga]], [[Rusia]]. Segun la [[demografiala kontado]] di 2010, ol havis {{formatnum:26337}} habitanti. Ol mencionesis unesmafoye dum la komenco dil [[17ma yarcento]], e divenis urbo en 1972. == Referi == {{reflist}} {{Urbi di provinco Kaluga}} [[Kategorio:Urbi en provinco Kaluga|Balabanovo]] ltg4v0f56duifuo3o1dn8d92lw7k6fp Douglas Hyde 0 19947 994754 866333 2022-08-10T13:22:34Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo= Douglas Hyde |Imajo= [[Arkivo:Douglas Hyde - Project Gutenberg eText 19028.jpg|180px]] |Politikala_titulo= Prezidanto |Shablono_lando= {{IRL}} |Guvernisteso= de la [[25ma di junio]] [[1938]] til la [[24ma di junio]] [[1945]] |Precedanto1= |Sucedanto1= [[Sean T. O'Kelly]] |Guvernisteso2= |Naskodio= [[17ma di januaro]] [[1860]] |Nask-urbo= Castlerea, [[Irlando]] |Mort-dio= [[12ma di julio]] [[1949]] |Mort-urbo= [[Dublin]], [[Republiko Irlando]] |Spozo= Lucy Cometina Kurtz |Profesiono= docisto, linguisto e politikisto |Partiso= }} '''Douglas Hyde''' (en [[Irlandana linguo|Irlandana]], '''''Dubhghlas de hÍde''''', docisto, linguisto e politikisto n. ye la [[17ma di januaro]] [[1860]] til la [[12ma di julio]] [[1949]], esis l'unesma prezidanto di [[Republiko Irlando]]. Ilu guvernis de 1938 til 1945. {{Tabelo di sucedo |Precedanto = ne havis (''unesma prezidanto'') |Nomo di listo = Listo pri prezidanti di Republiko Irlando |Titulo di listo = Prezidanto di Republiko Irlando |Komenco = [[1938]] |Fino = [[1945]] |Sucedanto = [[Sean Thomas O'Kelly]]}} {{DEFAULTSORT:Hyde, Douglas}} [[Kategorio:Prezidanti di Irlando]] 726tnw2otr57qfk4zw11yppf02jonie Sean Thomas O'Kelly 0 20383 994756 924430 2022-08-10T13:28:29Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo= Seán Thomas O'Kelly |Imajo = [[Arkivo:O_Ceallaigh.jpg|180px]] |Politikala_titulo= Prezidanto |Shablono_lando= {{IRL}} |Guvernisteso= de la [[25ma di junio]] [[1945]] til la [[24ma di junio]] [[1959]] |Precedanto1= [[Douglas Hyde]] |Sucedanto1= [[Éamon de Valera]] |Guvernisteso2= |Naskodio= [[25ma di agosto]] [[1882]] |Nask-urbo= [[Dublin]], [[Irlando]] |Mort-dio= [[23ma di novembro]] [[1966]] |Mort-urbo= [[Dublin]], [[Republiko Irlando]] |Spozo= Mary Kate Ryan (m.)<br>Phyllis O'Kelly |Profesiono= Politikistulo |Partiso= ''Fianna Fáil'' }} '''Seán Thomas O'Kelly''' ([[Gaelana linguo|Gaelane]], ''Seán Tomás Ó Ceallaigh'', n. [[1882]] til [[1966]]) esis [[prezidanto]] di [[Republiko Irlando]] de 1945 til 1959. {{Tabelo di sucedo |Precedanto= [[Douglas Hyde]] |Nomo di listo= Listo pri prezidanti di Republiko Irlando |Titulo di listo= Prezidanto di Republiko Irlando |Komenco=[[1945]] |Fino=[[1959]] |Sucedanto=[[Éamon de Valera]]}} {{DEFAULTSORT:O'Kelly, Sean Thomas}} [[Kategorio:Prezidanti di Irlando]] jowtyz3mi2v7rwfz7xw736w4wwn65pf Mary McAleese 0 21020 994755 938401 2022-08-10T13:25:07Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto |Nomo= Mary Patricia McAleese |Imajo= [[Arkivo:Mary McAleese.jpg|180px]] |Politikala_titulo = Prezidanto |Shablono_lando = {{IRL}} |Guvernisteso = de la [[11ma di novembro]] [[1997]] til la [[11ma di novembro]] [[2011]] |Precedanto1 = [[Mary Therese Robinson]] |Sucedanto1 = [[Michael Daniel Higgins]] |Guvernisteso2 = |Naskodio = [[27ma di junio]] [[1951]] |Nask-urbo = [[Belfast]], [[Nord-Irlando]] |Spozo = Martin McAleese |Profesiono = [[advokato|advokatino]] e [[jurnalo|jurnalistino]] |Partiso= ''Fianna Fáil'' }} '''Mary Patricia McAleese''', advokatino e [[jurnalo|jurnalistino]] n. ye la [[27ma di junio]] [[1951]], esis [[prezidanto]] di [[Republiko Irlando]] de 1997 til 2011. {{Tabelo di sucedo |Precedanto= [[Mary Therese Robinson]] |Nomo di listo= Listo pri prezidanti di Republiko Irlando |Titulo di listo= Prezidanto di Republiko Irlando |Komenco=[[1997]] |Fino= [[2011]] |Sucedanto = [[Michael Daniel Higgins]]}} {{DEFAULTSORT:McAleese, Mary}} [[Kategorio:Prezidanti di Irlando]] 24p8ktshx7h5h1oxhwamym3elrz9t5d Sankt-Peterburg 0 38694 994777 994650 2022-08-10T18:39:25Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo= Sankt-Peterburg | Blazono= Coat of Arms of Saint Petersburg (2003).svg | Flago= Flag of Saint Petersburg.svg | Mapo= Saint Petersburg in Russia (detail, special marker).png | Shablono_lando= {{RUS}} | Imajo= SPB Collage 2014-3.png | TextodilImajo= Kelk imaji pri Sankt-Peterburg. | Regiono= Nord-westala Federala Distrikto | Urbestro= Alexander Beglov (UR) <small>(guberniestro) | Latitudo= 59°57'N | Longitudo= 30°18'E | Altitudo= | Surfaco= {{formatnum:1434}} | Habitanti = {{formatnum:5323300}} | Yaro= 2017 | Denseso di habitantaro = | Horala_zono= +3 | Chefurbo = Moskva | Disto = <small>(choseala)</small> 714<ref>https://www.distancecalculator.net/from-moscow-to-saint-petersburg</ref> | Reto= }} [[Arkivo:Fontanka_River_Perspective_01.jpg|thumb|left|250px|La fluvio Fontanka, estala brancho dil [[fluvio Neva]].]] '''Sankt-Peterburg''' ([[Rusa linguo|Ruse]] Санкт-Петербу́рг) esas la duesma maxim populizita urbo di [[Rusia]] e granda portuo apud la delto dil [[fluvio Neva]], ube ol extensas su sur multa insuli an la [[Gulfo di Finlando]], este de [[Baltiko]]. Segun statistiki de 2017, ol havis {{formatnum:5323300}} habitanti. L'urbo fondesis ye la [[27ma di mayo]] ([[Juliala kalendario]]: 16ma di mayo) [[1703]] dal caro [[Pyotr la 1ma di Rusia]]. Ye la 1ma di septembro [[1914]] lua nomo chanjesis a '''Petrograd''' ed ye la [[26ma di januaro]] [[1924]] ol ribaptesis '''Leningrad'''. Ye la 7ma di septembro 1991 lua nomo itere chanjesis a Sankt-Peterburg. De [[1713]] til [[1728]] ed itere de [[1732]] til [[1918]] ol esis la chef-urbo di [[Rusa imperio]]. Nun, Sankt-Peterburg esas un ek la maxim moderna urbi de Rusia, ed anke lua kulturala chef-urbo. Lua historiala centro e monumenti esas Kulturala Patrimonio di la Homaro, segun [[UNESKO]]. La muzeo ''Hermitage'', un ek la maxim granda artala muzei del mondo, jacas ibe. Multa konsuleyi e sideyi di kompanii e banki jacas en Sankt-Peterburg. == Historio == [[Arkivo:Bronze_Horseman_02.jpg|thumb|250px|left|Monumento homajas [[Pyotr la 1ma di Rusia|Pyotr la 1ma]].]] En 1611, Sueda kolonigiisti konstruktis ''Nyenskans'', fortreso apud l'estuario dil [[fluvio Neva]], en la lore nomizita "[[Ingermanlando]]", habitita dal Ingriani, *Fina tribuo. L'urbeto Nyen developis proxim ol. Dum la fino dil 17ma yarcento, [[Pyotr la 1ma di Rusia]] deziris ke Rusia havis portuo che [[Baltiko]] por komercar kun l'Ocidento. Ilu deziris portuo plu bona kam [[Arkangelsk]], portuo an [[Blanka Maro]] qua klozesis per frosto dum la vintro. Ye la 12ma di mayo (Gregoriale: 1ma di mayo) [[1703]] Pyotr kaptis Nyenskans, ed ye la [[27ma di mayo]] [[1703]] ilu komencis konstruktar la Fortreso di Petrus e Paulus, origino di Sankt-Peterburg. L'urbo konstruktesis da konskriptita rurani e da militala kaptiti. Dekope de mili ek li mortis dum la konstrukto. Pyotr movis la chef-urbo de [[Moskva]] a Sankt-Peterburg en [[1712]], non yari ante ke la pakto di Nystad, de [[1721]], finis la milito inter Rusa imperio e Suedia. [[Arkivo:Map_spb_1744_high.jpg|250px|thumb|left|Mapo de 1744 pri Sankt-Peterburg.]] Dum l'unesma yari, l'urbo kreskis cirkum la Placo dil Triuno, an la dextra rivo dil fluvio Neva. En 1725 Pyotr la 1ma mortis, e lua filiulo [[Pyotr la 2ma di Rusia|Pyotr la 2ma]] decidis transferar la chef-urbo itere a [[Moskva]], ma en [[1732]] l'imperiestrino [[Ana di Rusia]] itere transferis la chef-urbo a Sankt-Peterburg. En 1736-1737 l'urbo subisis katastrofoza fairi. Dum lua rikonstruktado, tri larja stradi apertesis: l'avenuo ''Nevsky Prospect'' (nune la precipua strado del urbo), la strado Gorokhovaya e l'avenuo Voznesensky (''Voznesensky Prospekt''). Pose, l'urbo komencis florifar kulturale: en 1738 inauguresis la Skolo pri Baleto dil urbo, ed en 1757 inauguresis l'Akademio pri Arti, qua diplomizesis multa piktisti, skultisti ed arkitekti. En [[1764]] l'arkitekto [[Francesco Bartolomeo Rastrelli]] konstruktis la [[Vintrala Palaco]] sub impero dal carino [[Yekaterina la 2ma di Rusia]], qua deziris gardar ibe elua kolekturo di pikturi. La palaco e quar altra vicina edifici nun formacas la muzeo ''Hermitage''. Entote 25 institucuri, inter teatri, muzei, skoli e biblioteki, kreesis dal imperiestrino. En 1783 inauguresis la Teatro Mariinski, ube [[Mikhail Glinka]] prizentis l'unesma Rusa opero. En 1810 inauguresis skolo pri milital injeniorarto, ed en 1819 la Pedagogiala Instituto transformesis en l'Universitato di Sankt-Peterburg. En 1847 inauguresis lua [[ferovoyo|ferovoyala staciono]]. Tamen, nur en 1850 l'urbo ganis lua unesma petra ponto super la fluvio Neva: la ponto Blagoveschensky ("Ponto dil Anuncofesto"). [[Arkivo:SPB Admiralty 1890-1900.jpg|thumb|left|250px|Sankt-Peterburg (1890-1900).]] [[Arkivo:2nd Moscow Women Death Corp Defending Winter Palace. St.Petersburg November 1917.jpg|thumb|250px|Mulieri avan la [[Vintrala Palaco]], 1917.]] Pos l'aboliso di la serfeso en 1861 e la komenco dil Industriala Revoluciono en Rusia, l'influxo di antea rurani a la chef-urbo gradope augmentis. Povra quarteri aparis en lua suburbi. Sankt-Peterburg divenis un ek la maxim industriizita urbo di Europa dum da fino dil yarcento, e balde komencis aparar radikala movadi di laboristi. [[Rusa revoluciono di 1905|La revoluciono di 1905]] komencis en Sankt-Peterburg e rapide atingis altra regioni. Konseque la caro [[Nikolai la 2ma di Rusia|Nikolai la 2ma]] posibligis la kreado di la ''Duma'' (l'unesma parlamento Rusa). Dum l'[[unesma mondomilito]] decidesis ke Sankt-Peterburg esis nomo "tre Germana" por la urbo. Konseque, ye la 31ma di agosto [[1914]] ol rinomizesis Petrograd. En marto di [[1917]], Rusa Revoluciono komencis en la urbo. Caro [[Nikolai la 2ma di Rusia|Nikolai la 2ma]] abdikis, ed instalesis [[guvernerio provizora di Rusia|provizora guvernerio]] kun [[Alexandr Fyodorovich Kerenski|Alexandr Kerenski]] kom chefministro. La duesma fazo di la revoluciono eventis en novembro (oktobro, segun [[Juliala kalendario]]) kande provizora guvernerio revokesis ed instalesis tale nomizita "guvernerio di sovieti" (konsilistaro di laboristi). [[Vladimir Ilyich Lenin|Vladimir Lenin]] decidis transferar la guvernerio Rusa a [[Moskva]] pro esar plu distanta de la kombato-linei e de la grupi di kontre-revolucioneri. Moskva divenis la chef-urbo di [[Sovietia]] e pose de Rusia til nun. Pos ke Lenin mortis en [[1924]] Petrograd ribaptesis Leningrad, nomo qua uzis de [[1924]] til [[1991]]. Lua habitantaro diminutesis per 1/3 pos ke la chef-urbo transferesis a Moskva. [[Arkivo:RIAN_archive_2153_After_bombing.jpg|thumb|left|250px|Civili dum la siejo di Leningrad.]] [[Arkivo:RIAN_archive_5634_Antiaircrafters_guarding_the_sky_of_Leningrad.jpg|thumb|250px|Kontre-avionala artilrio avan la Katedralo di Santa Isaak.]] Dum la [[duesma mondomilito]] Leningrad subisis [[batalio di Leningrad|violentoza siejo e batalio]] qua duris de la [[8ma di septembro]] [[1941]] til la [[27ma di januaro]] [[1944]], entote 29 monati.<ref>{{cite web|title= The Siege of Leningrad, 1941 - 1944|url= http://www.eyewitnesstohistory.com/leningrad.htm}}</ref><ref>{{Cite book|url = http://books.google.com/books?id=kZnx7WVJbeUC&pg=PA160|author = Walzer, Michael|title = Just and Unjust Wars|pages= 160|year= 1977|isbn = 978-0465037070}}</ref> Sub impero da [[Adolf Hitler]] l'urbo siejesis e bombardesis konstante.<ref name=hambre>[https://web.archive.org/web/20070822144737/http://www.worldwar2database.com/html/leningrad.htm The Siege of Leningrad 1941 - 1944]</ref> Segun kalkuli, to produktis cirkume 1,5 milion morti, sive pro la kombati, sive pro hungro, di qui 1 milion esis de civili.<ref>Museo Diffuso Torino, [http://www.museodiffusotorino.it/focus_evento.aspx?id=383 El asedio de Leningrado]</ref> Ye la 1ma di mayo 1945 (oficale ye la 8ma di mayo 1965) Leningrad recevis la titulo "heroala urbo".<ref name=hambre/> En oktobro 1946, kelka teritorii an la norda rivo dil [[gulfo di Finlando]] qui okupesis da Sovietia en 1940 transferesis a Leningrad. L'urbo e multa ek lua suburbi rikonstruktesis, partale segun planigi antea a la milito. De 1949 til 1952 eventis la nomizita "afero Leningrad", politikala lukto inter [[Iosif Vissarionovich Stalin|Iosif Stalin]] ed altra chefi dil Partiso Komunista. La chefeso dil partiso en Leningrad destruktesis komplete: entote 23 politikisti kondamnesis a mortopuniso, 181 enkarcerigesis od exilesis, e cirkume 2.000 membri de la partiso ekpulsesis. En 1955, du yari pos la morto di Stalin, inauguresis l'unesma 8 stacioni del [[metroo]] di Sankt-Peterburg. De la yari 1960a til la yari 1980a multa rezidala suburbi kun apartamenti identika l'un a l'altru inauguresis. Ye la 12ma di junio 1991, samatempe kam l'unesma prezidantala elekti en Rusia, eventis plebicito pri la nomo dil urbo, e l'unesma direta elekto por urbestro. La nomo Sankt-Peterburg selektesis, e l'unesma elektita urbestro esis Anatoly Sobchak. En 1996 Vladimir Yakovlev vinkis Anatoly Sobchak, e la titulo "urbestro" modifikesis a "guberniestro". == Geografio == [[Arkivo:Saint_Petersburg_30.36553E_59.94613N.jpg|280px|thumb|Satelital imajo pri Sankt-Peterburg.]] [[Arkivo:Big_Obukhovsky_Bridge-2.jpg|thumb|left|320px|Aeral imajo pri Sankt-Peterburg.]] Sankt-Peterburg propre mezuras 605,8 km², jacante apud la bayo di Neva, Ye la [[gulfo di Finlando]]. La [[reliefo]] dil urbo esas partale basa e plana, e kelka arei freque subisas inundadi, exemple la regiono weste del avenuo ''Liteyny Prospekt'', note kande la venti formacas granda ondi super la bayo di Neva. La maxim alta punto dil urbo, la kolino ''Orekhovaya'', jacas 175,9 metri super la [[marala nivelo]]. De la 18ma yarcento til nun, l'areo dil urbo augmentesis artificale, per modifiki en la hidrologio, la drenado di arei inter insuli, por unionar li a la kontinento. La precipua [[fluvio]] dil urbo esas [[fluvio Neva|Neva]], qua fluas de [[lago Ladoga]] e debushas an [[Baltiko]]. Altra riveri importanta esas Sestrá, Ojta e Izhora. La maxim granda lago del urbo esas Sestroretski Razliv, norde del urbo. La klimato di Sankt-Peterburg esas humida kontinentala (''Dfb'' segun la [[klimatala klasifikuro da Köppen]]). La mezavalora [[temperaturo]] en julio ([[somero]]) esas 18,8°C, dum ke la mezavalora temperaturo en februaro ([[vintro]]) esas -5,8°C. L'influo di [[Baltiko]] produktas milda, humida e kurta someri, e vintri longa e kolda. La maxima temperaturo enrejistrita che la urbo esis 37°C, en 2010. La minima enrejistrita dum la historio esis −35,9°C, en 1883. La mezavalora yarala [[pluvo-quanto]] esas 661 mm, e la maxim pluvoza monato esas agosto, kun mezavalore 83 mm. {{panoramo|HermitageAcrossNeva-2.jpg|1000px|La komplexo di muzei ''Hermitage'', vidita de la fluvio Neva.}} == Transporto == {{Panoramo|Панорама_новая.jpg|1000px|<center>L'aeroportuo internaciona ''Pulkovo''.</center>}} [[Arkivo:Сапсан_в_Санкт-Петербург.jpg|thumb|280px|[[Treno di granda rapideso]] ''Sapsan''.]] [[Arkivo:A stitched Port of Saint Petersburg 2009 d.jpg|thumb|280px|left|Portuo di Sankt-Peterburg.]] Sankt-Peterburg esas importanta koncentro-punto por multa transporto-sistemi. L'internaciona [[aeroportuo]] ''Pulkovo'' recevis {{formatnum:16125250}} pasajeri en 2017 e nun esas la 4ma maxim okupata aeroportuo Rusa. L'aeroportuo ''Lappeenranta'', jacanta en [[Finlando]] ma poke distanta de Sankt-Peterburg, ank uzesas da Rusa pasajeri por vizitar o departar del urbo. L'unesma [[ferovoyo]] Rusa konstruktesis ibe en 1837 e pose expansesis por akompanar la kresko dil urbi. Nun, moderna [[treno di granda rapideso]] nomizita ''Allegro'' ligas Sankt-Peterburg a [[Helsinki]]. En 2009, inauguresis lineo di treno di granda rapideso ''Sapsan'', longa de 651 km, liganta Sankt-Peterburg a [[Moskva]]. Multa federala chosei konektas Sankt-Peterburg ad altra regioni de Rusia, exemple l'Europala choseo E18, qua ligas ol a [[Helsinki]], e la choseo E20, qua ligas ol a [[Tallinn]]. La trafikala problemi esas frequa, note dum la vintro, kande eventas nivegi. Dum la yari 2010a konstruktesis 142 km-a autochoseo qua cirkondas l'urbo e helpis diminutar la konflikti di trafiko. Por pasajeri, existas linei di [[autobuso|autobusi]] qui ligas Sankt-Peterburg a la Baltika Stati ed anke a Helsinki. La portuo di Sankt-Peterburg recevas multa turismala navi qui trairas [[Baltiko]]. Sistemo di [[paromo|paromi]] ligas l'urbo a [[Helsinki]]. [[Arkivo:Avtovo metro station (20959341979).jpg|thumb|250px|Staciono ''Avtovo'' dil [[metroo]] di Sankt-Peterburg.]] [[Arkivo:Nevsky District, St Petersburg, Russia - panoramio (64).jpg|left|thumb|250px|[[Tramveturo]] che quartero ''Nevski''.]] Pri [[publika transporto]], lua [[metroo]] inauguresis en 1955, e nun havas 5 linei kun entote 118,6 km e 69 stacioni. Existas projeto pri krear altra 9 linei e 126 plusa stacioni. Dum la fino dil yari 1980a, Sankt-Peterburg havis 340 km di reli di [[tramveturo|tramveturi]], ma multa ek li dismuntesis dum la yari 2000a. nun restas nur 205,5 km di reli e 41 linei. La municipala kompanio ''Gorelektrotrans'' administras la sistemo di tramveturi ed anke di [[troleobuso|troleobusi]] del urbo. Ante la krulo di Sovietia 1990, la sistemo di [[taxio|taxii]] di Sankt-Peterburg havis 4500 vehili.<ref>{{cite web|url=http://www.saint-petersburg.com/transport/taxi/|title=Taxi in St. Petersburg|accessdate=25ma di decembro 2018}}</ref> Nun existas multa privata taxii ed anke taxio-kompanii, ma nula esas l'"oficala taxio-kompanio" dil urbo.<ref name="Taxio"/> Por turisti on rekomendas vokar taxii per SMS-sistemo ed indikar ube li deziras irar, pro multa taxiisti ne parolar altra linguo ultre la Rusa.<ref name="Taxio">{{cite web|url=https://guidetopetersburg.com/taxi-in-st-petersburg/|title=Taxi in St.Petersburg Russia|publisher= Guide to St. Petersburg|accessdate=25ma di decembro 2018|language={{en}}}}</ref> Ank existas vehili lokacebla per la sistemo UBER en Sankt-Peterburg.<ref>{{cite web|url=https://www.uber.com/pt-BR/cities/saint-petersburg/ |title=Dirija ou viaje com a Uber em São Petersburgo|publisher=Uber.com|accessdate=25ma di decembro 2018|language={{pt}}}}</ref> == Turismo == {{Panoramo|Sankt Petersburg banner Palatul de iarna.jpg|1000px|<center>La [[Vintrala Palaco]] e [[muzeo]] ''Hermitage.''</center>}} Pos 1991, Sankt-Peterburg e kelka ek lua historiala suburbi, exemple Peterhof, listizesas kom Mondala Patrimonio di la Homaro, segun l'[[UNESKO]]. La [[muzeo]] ''Hermitage'' esas la 2ma maxim granda artala muzeo de la mondo, e fondesis en 1764 kande lora carino [[Yekaterina la 2ma di Rusia|Yekaterina la Granda]] kompris granda quanto di pikturi de la Germana komercisto Johann Ernst Gotzkowsky. La muzeo apertesis publike en 1852. Lua kolekturo kontenas plua kam 3 milion objekti, di qui cirkume 1/3 formacas lua [[numismatiko|numismatikala]] kolekturo.<ref>[http://www.hermitagemuseum.org/wps/wcm/connect/6b172326-4c3c-45c5-a3c2-182056a64777/The+State+Hermitage+Museum+Annual+Report+2013.pdf?MOD=AJPERES Page 20]</ref> La kolekturi okupas 6 edifici alonge la Palaca taluso, inkluzite la [[Vintrala Palaco]], l'antea domego dil Rusa imperiestri. De la 6 edifici dil komplexo, 5 esas apertata por publika vizito: la [[Vintrala Palaco]], la Mikra Hermitage, l'Anciena Hermitage, la Granda Hermitage, e la Teatro Hermitage. ;Altra muzei: [[Arkivo:Russian_museam.JPG|thumb|250px|Muzeo Rusa.]] * La Muzeo Rusa, antee ''Muzeo Rusa de la Sinioro Imperiestro Alexander la 3ma'' jacas an la Placo dil Arti, e kontenas la maxim granda kolekturo di Rusa arto. Ol inauguresis ye la 13ma di aprilo 1895, dal caro [[Nikolai la 2ma di Rusia|Nikolai la 2ma]]. * L'anciena apartamenti del artisti [[Alexandr Sergeyevich Pushkin|Alexandr Pushkin]], [[Fyodor Mihailovich Dostoyevski|Fyodor Dostoyevski]], [[Nikolai Rimsky-Korsakov]], [[Feodor Chaliapin]], [[Alexandr Alexandrovich Blok|Alexandr Blok]], [[Vladimir Vladimirovich Nabokov|Vladimir Nabokov]], [[Anna Andreyevna Ahmatova|Anna Ahmatova]], [[Mikhail Zoshchenko]] e [[Iosif Alexandrovich Brodski|Iosif Brodski]] transformesis en muzei qui rakontas lia vivi. * La Muzeo pri Politikala Historio prizentas la historio dil urbo dum Sovietiana rejimo, kontre ke la Muzeo dil Blokuso rakontas la historio dil urbo dum la siejo Germana, de 1941 til 1944. * La muzeo ''Kunstkamera'' judikesas kom l'unesma muzeo di Rusia. Ol inauguresis en 1714 da [[Petrus la 1ma di Rusia|Petrus la Granda]], e lua kolekturo havas plu kam 2 milion objekti. Ol jacas an la nomizita ''Universitetskaya taluso'', afrontanta la Vintrala Palaco. Parto ek lua kolekturo montresas en la "Muzeo Petrus la Granda pri [[Antropologio]] ed [[Etnografio]]", kreita en 1879. [[Arkivo:Подводная_лодка_Джевецкого.JPG|thumb|250px|[[Submara navo]] ''Dzhevetskiy'']] * La Centrala Navala Muzeo esas un ek la maxim granda navala muzei de la mondo. Ol fondesis da Petrus la Granda e prezervas lua naveto ''Botik'', la projeto [[submara navo]] ''Dzhevetskiy'', e plu kam 719 mil altra objekti, inkluzite 56.000 maristal uniformi. * La Muzeo pri Zoologio di Sankt-Peterburg establisesis en 1931. Ol prezervas granda kolekturo di fishi, uceli, insekti ed altra senvertebra animali, amfibii e reptile. Ank existas exemplero pri [[mamuto|lanugoza mamuto]], e 27-metra longa skeleto pri [[baleno blua]]. * La Ferovoyala Muzeo di Rusia jacas proxim la staciono ferovoyala ''Baltiysky'', e prezervas rara exempleri pri vapora lokomotivi, inter lua 3.500 objekti. * La Centrala Muzeo pri la Sulo ''V.V. Dokuchaev'' prezervas multa exempleri pri roki e [[sulo|suli]] de la mondo, de l'[[Artiko]] a [[Nova-Zelando]]. ;Teatro e muziko: [[Arkivo:Spb_06-2012_MariinskyTheatre.jpg|thumb|250px|Teatro ''Mariinsky''.]] Sankt-Peterburg havas plua kam 50 teatri, esanta la maxim famoza la Teatro ''Mariinsky'', nomizita ''Teatro Kirov'' dum la Sovietian epoko. Ol inauguresis ye la 2ma di oktobro 1860, e famoza kompozisti Rusa, exemple [[Modest Petrovich Musorgski|Modest Musorgski]], [[Pyotr Chaikovski]], [[Nikolai Rimsky-Korsakov]] prizentis lia maestroverki ibe. Lua nomo ''Mariinsky'' homajas l'imperiestrino Maria Alexandrovna, spozino dil imperiestro [[Alexander la 2ma di Rusia]]. La Teatro Mihailovsky,<ref>{{cite web|url=https://mikhailovsky.ru/en/|title=Mikhailovsky Theatre - Mikhailovsky Theatre St Petersburg}}</ref> inaugurita en 1833, esas un ek la maxim anciena teatri e [[baleto]]-domi di Rusia. En 1918 ol transformesis en [[opero]]-domo. Nun ol gastigas muzikala e dansala spektakli. La Konservatorio di Sankt-Peterburg fondesis en 1862 dal kompozisto [[Anton Rubinstein]]. Inter lua maxim famoza studenti esis [[Pyotr Chaikovski]], [[Sergei Prokofiev]] e [[Dmitri Shostakovich]]. Jacanta an l'avenuo ''Nevski Prospect'', la Teatro Alexandrinsky apertesis ye la 31ma di agosto 1832. Projetita dal arkitekto Carlo Rossi, nun ol judikesas kom parto del Historiala Patrimonio dil Homaro de la centro di Sankt-Peterburg. ;Altra loki: [[Arkivo:Римско-католический собор Святой Екатерины 3.JPG|thumb|250px|Kirko Katolika di Santa Katarina.]] * La Katolika Kirko di Santa Katarina, an l'avenuo ''Nevsky Prospekt'' komencis konstruktesar en 1710 pos ke l'imperiestro Pyotr la Granda permisis konstrukto di katolika kirki che urbo. Ol inauguresis ye la 7ma di oktobro 1783, e depos 2013 ol esas l'unika kirko katolika en Rusia qua portas la titulo [[baziliko]]. * La Katedralo di Santa Isaac (Ruse: Исаа́киевский Собо́р, ''Isaakievskiy Sobor''), projetita dal Franca arkitekto Auguste Montferrand, esas la maxim granda baziliko ortodoxa del urbo. Lua konstrukturo duris dum 40 yari, de 1818 til 1858. Pos 1931 ol transformesis en muzeo, e nun vizitesas da cirkume 1 milion turisti omnayare. * La katedralo navala di Kronstadt (Ruse: Морской Никольский собор, ''Morskoj Nikol'skij sobor'') konstruktesis de 1903 til 1913, homajanta omna maristi mortinta. Dum la komunista rejimo ol transformesis en cinemo e pose en muzeo. En 2013, dum lua cent-yara aniversario, ol itere divenis ortodoxa katedralo. * La kirko dil Ikono di Vladimir e di la Matro di Deo, o Katedralo Vladimirsky, fondesis en 1746 e kompleteskis en 1783. Ol mixas baroka e neoklasika stili, e multa diferanta arkitekti laboris en ol.<ref>{{cite web|url=http://www.saint-petersburg.com/churches/church-vladimir-icon-mother-of-god/|title=Church of the Vladimir Icon of the Mother of God |publisher=Saint-Petersburg.com|accessdate=25ma di decembro 2018|language={{en}}}}</ref> [[Arkivo:Spb_06-2017_img40_Krestovsky_Stadium_(cropped).jpg|thumb|250px|[[Stadio]] ''Krestovsky'']] * La [[futbalo]]-[[stadio]] ''Krestovsky'' o ''Gazprom Arena'' esas la domo-stadio dil klubo ''FC Zenit Sankt-Peterburg''. Ol inauguresis en 2017 por la Kupo di la Kunfederuri, ed uzesis por kelka partii dum la [[Mondala Kupo di Futbalo]] di 2018. Lua konstrukto-kusto superiris US$ 1 miliardo, ed ol judikesas kom un ek la maxim chera stadii de la mondo. == Referi == {{reflist}} {{Urbi di Sankt-Peterburg}} {{Distrikti di Sankt-Peterburg}} {{Subdividuri di Rusia}} [[Kategorio:Sankt-Peterburg| ]] [[Kategorio:Urbi en Rusia]] jequa6z8v8xsdvruyis4cfn3ishrc38 John Aloysius Costello 0 38825 994773 961101 2022-08-10T14:37:40Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Politikisto | Nomo = John Aloysius Costello | Imajo = [[Arkivo:US visit of Taoiseach Costello in 1956 (cropped).jpg|180px]] | Politikala_titulo = [[Taoiseach]] | Shablono_lando = {{IRL}} | Guvernisteso = de la [[18ma di februaro]] [[1948]] til la [[13ma di junio]] [[1951]] | Precedanto1 = [[Éamon de Valera]] | Sucedanto1 = [[Éamon de Valera]] | Politikala_titulo2 = [[Taoiseach]] di {{IRL}} | Guvernisteso2 = de la [[2ma di junio]] [[1954]] til la [[20ma di marto]] [[1957]] | Precedanto2 = [[Éamon de Valera]] | Sucedanto2 = [[Éamon de Valera]] | Naskodio = [[20ma di junio]] [[1891]] | Nask-urbo = [[Dublin]], [[Irlando]] | Mort-dio = [[5ma di januaro]] [[1976]] | Mort-urbo = [[Dublin]], [[Republiko Irlando]] | Partiso = ''Fine Gael'' | Spozo = Ida Mary O'Malley | Profesiono = [[advokato]] }} '''John Aloysius Costello''' ([[20ma di junio]] [[1891]] en [[Dublin]] til la [[5ma di januaro]] [[1976]] mem urbo), [[advokato]] e [[politiko|politikisto]], esis dufoye [[chefministro]] di [[Republiko Irlando]]: de [[1948]] til [[1951]] e de [[1954]] til [[1957]]. == Biografio == Naskinta en [[Dublin]], ilu laboris kom [[advokato]] de [[1914]] til [[1922]]. En [[1922]] ilu komencis partoprenar la politiko dil [[Libera Stato Irlando]]. {{Tabelo di sucedo |Precedanto = [[Éamon de Valera]] |Sucedanto = [[Éamon de Valera]] |Nomo di listo = Listo pri chefministri di la Republiko Irlando |Titulo di listo = ''Taoiseach'' di Republiko Irlando |Komenco = [[1948]] |Fino = [[1951]]}} {{Tabelo di sucedo |Precedanto = [[Éamon de Valera]] |Sucedanto = [[Éamon de Valera]] |Nomo di listo = Listo pri chefministri di la Republiko Irlando |Titulo di listo = ''Taoiseach'' di Republiko Irlando |Komenco = [[1954]] |Fino = [[1957]]}} {{DEFAULTSORT:Costello, John Aloysius}} [[Kategorio:Chefministri di Irlando]] 83cakvv9lnomaof39t0h1oiuelffdwc Dio di Santa Patrik 0 46127 994753 939017 2022-08-10T12:08:48Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Kilbennan St. Benin's Church Window St. Patrick Detail 2010 09 16.jpg|eta|Santa Patrik]] La '''Dio di Santa Patrik''' o la '''Festo di Santa Patrik''' ([[Irlandana linguo|Irlandana]]: ''Lá Fhéile Pádraig'', "la Dio dil Festivalo di Patrik"), esas kulturala e religiala festo quo eventas ye 17ma marto, la tradicionala morto-dato di [[Santo Patrik]] (c. AD [[385]]-[[461]]), la patron-santo di [[Irlando]]. La Dio di Santa Patrik divenis oficala [[Kristanismo|kristana]] festo-dio en la frua 17ma yarcento e celebresas da la [[Katolik eklezio|Katolika Eklezio]], la [[Anglikana Eklezio]] (aparte la [[Eklezio di Irlando]]), la [[Estala Ortodoxa Eklezio]], e la [[Luteran Eklezio]].  La dio memorigas Santa Patrik e la arivo di Kristianismo en Irlando, e celebras la heredajo e kulturo dil Irlandani generale.  Festi generale inkluzas publika paradi e festivali, ''[[cèilidh]]'', e porto di verda vesti o [[Trifolio|trifolii]].  Kristani qui apartenas liturgiala eklezio anke asistas oficio, e historiale [[Karesmo|karesmala]] restrikti di manjo e drinko di alkoholaji anulesis dum la dio, to quo kurajigis e propagis la tradiciono di alkohol-drinkado. La Dio di Santa Patrik esas publika vakanco en la [[Republiko Irlando]], [[Nord-Irlando]], la [[Kanada|kanadana]] provinco [[Newfoundland e Labrador|Novlando e Labrador]], e la [[Britania|britana]] teritorio [[Montserrat]].  Ol anke celebresas dal irlandana diasporo cirkum la mondo, aparte en Britania, Kanada, [[Usa]], [[Arjentinia]], [[Australia]] e [[Nova-Zelando|Nov-Zelando]].  Ol celebresas en plu multa landi kamn irga altra nacionala festivalo.  Moderna celebri tre influesas da ti dal irlandana diasporo, aparte ti en [[Nord-Amerika]].  Dum recenta yari, esis kritiko dil delebri pro divenir tro komercala, e pro propagar negativa stereotipi dil irlandani. === '''Santa Patrik''' === Patrik esis 5ma-yarcenta [[Romana Imperio|Romana]]-Britana kristana misionero ed episkopo en Irlando.  Multo savata pri Patrick devenas de la Deklaro, segun alego skribita da Patrik ipsa.  On kredas ke il naskis en Romana Britania en la quaresma yarcento aden richa Romana-Britana familio.  Lua patro esis diakono e lua avulo esis sacerdoto en la kristana eklezio.  Segun la Deklaro, ye l'evo dek-e-sis, il kaptesis da irlandana maroderi e prenesis kom sklavo a Kelta Irlando.  Il pasis sis yari ibe kom pastoro dum ta tempo il "trovis Deo".  La Deklaro dicas ke Deo imperis Patrik fugar a la marbordo, ube navo vartos por prenar ilu adheme.  Pos irar adheme, Patrik divenis sacerdoto. Segun tradiciono, Patrik retroiris ad Irlando por konvertar la pagana irlandani a Kristanismo.  La Deklaro dicas ke il pasis multa yari predikanta en la norda duimo de Irlando e konvertis "mili".  L'esforci da Patrik kontre la [[Druidismo|druidi]] pose divenis alegorio segun qua il ekpulsis "[[Serpento|serpenti]]" ek Irlando (nultempe esis serpenti en Irlando). Segun tradiciono il mortis ye 17ma marto ed enterigesis en [[Downpatrick]].  Dum sequanta yarcenti, multa legendi kreskis cirkum Patrik ed il divenis la maxim importanta santo di Irlando. === '''Festi e tradicioni''' === [[Arkivo:Saint Patrick's Day Parade, Montreal.jpg|eta|Parado en [[Montréal|Montreal]], Kanada]] Hodiala celebri tre influesis da ti dil Irlandana diasporo, aparte en Nord-Amerika.  Til la tarda 20ma yarcento, la Dio di Santa Patrik esis ofte plu granda celebro inter la diasporo kam en Irlando. Celebri generale inkluzas publika paradi e festivali, irlandana tradicionala muziko (''céilithe''), e porto di verda vesti o trifolii.  Esas anke formala kunveni quala festini e dansi, ma plu freque dum la pasinto kam hodie.  Parades komencis en Nord-Amerika en la 18ma yarcento ma en Irlando erste la 20ma yarcento.  La partoprenanti generale inkluzas marchanta muziko-trupi, la armeo, pumpisti, kultural organizurio, karitatal organizuri, voluntal asociuri, yunaro-grupi, societi, e tale plus.  Tamen, dum la tempo, multa paradi plusimileskis [[karnavalo]].  On esforcas uzar la irlandana linguo, aparte en Irlando, ube la semano esas anke "la semano dil irlandana linguo".  Recente, famoza edifici lumizesis verde ye la Dio. Kristani anke asistas kirko, e la karesmala restrikti di manjo ed alkohol-drinko anulesas dum la dio.  Forsan pro co, alkohol-drinkado - aparte irlandan [[wiskio]], [[biro]] o [[cidro]] - divenis integrala parto dil celebri.  La kustumo "dronar la trifolio" o "aquizar la trifolio" esis historiale populara, aparte en Irlando.  Fine dil celebri, trifolio pozesas aden taso, quo lore plenigesas per wiskio, biro, o cidro. Ol lore drinkesas kom tosto a St. Patrik, Irlando, o ti prezenta. La trifolio sive glutesas kun la drinkajo, od ekprenesas e jetesas super la shultro por bona chanco. ==== '''Verda vesti''' ==== Ye la Dio di Santa Patrik, esas kustumala portar trifolii ed/o verda vesti od acesoraji (la "porto di lo verda"), la koloro asociata kun katoliki en Irlando.  Santa Patrik supozeble uzis la trifolio, tri-folia planto, por explikar la [[Santa Triuno]] a la [[Paganeso|pagana]] irlandani.  Ica naraco unesme aparis skribe en 1726, ma esas forsan plu olda.  En pagana Irlando, tri esis signifikanta nombro e la irlandani havis multa triopla dei, fakto qua forsan helpis Patrik en lua predikado.  [[Patricia Monaghan]] asertas ke esas nula pruvo ke la trifolio esis sakra che la pagana irlandani.  Tamen, [[Jack Santino]] spekulas ke ol forsan reprezentis la riproduktiva povi di naturo, riimaginita en kristana kuntext‍o - ikoni di Patrik ofte montras lu "kun kruco en un manuo e trifolii en la altra". La koloro verda asociesis kun Irlando depos adminime 1640, kande la verda [[harpo]]-[[flago]] uzesis dal [[Irlandana Katolika Federuro]].  Verda rubandi e trifolii portesas ye la Dio depos adminime le 1680.  La [[Amikala Frati di St Patrik]], irlandana societo fondita cirkume 1750, adoptis verda kom sua koloro.  Tamen, kande la [[Ordeno di St. Patrik]] - [[Anglia|Angla]]-Irlandana kavalierala ordeno - fondesis en 1783 adoptis blua kom sua koloro, pro quo blua asociesis kun Patrik.  Dum le 1790, verda asociesis kun [[irlandana nacionalismo]], pro lua uzo dal [[Unionita Irlandani]].  Ico esis [[Irlandana Republikanismo|republikana]] organizuro - duktita grandaparte da [[Protestantismo|Protestanti]] ma kun multa [[Katolikismo|Katolika]] membri - qui lansis revolto en 1798 kontre britana regno.  La frazo "porto di lo verda" devenas de kansono samnoma, qua lamentas persekuto dil Unionita pro portar verda.  Tra la 19ma e 20ma yarcenti, lae koloro verda e lua asocieso kun St. Patrik kreskis. Porto dil 'Kruco dil Dio di Santa Patrik' esis anke populara kustumo en Irlando til la frua 20ma yarcento.  Ico esis Kelta Kristana kruco ek papero "kovrita per [[silko]] o rubando diversakolora, e rozeto de verda silko centre". [[Kategorio:Irlando]] [[Kategorio:Historio di Irlando]] [[Kategorio:Religio]] 5alpxi1zjr7pz12s0bv5dhfs1xx4qpe Stellantis North America 0 54995 994778 982558 2022-08-10T19:50:35Z 86.120.190.41 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Chrysler_Headquarters_Auburn_Hills_20060624.jpg|thumb|280px|Sideyo di Stellantis North America, olim nomizita ''Chrysler Corporation'', en Auburn Hills, [[Michigan]], [[Usa]].]] '''Chrysler''' [[File:Chrysler starlogo.svg|thumb|Logotipo Chrysler]] olima nomo di la kompanio '''Stellantis North America''' [[File:Stellantis.svg|thumb|Logotipo Stellantis]] esas [[automobilo|automobila]] fabrikanto kun sideyo en [[Usa]], parto di la granda automobilo-grupo [[Stellantis]], kun sideyo en [[Nederlando]]. La grupo anke vendas automobili sub komercala identigi Dodge, Jeep, Ram, e Mopar - ca lasta uzata por produktar kompozanti por automobili. L'olima ''Chrysler Corporation Inc.'' fondesis en [[1925]] dal industriala pioniro [[Walter Chrysler]]. [[Kategorio:Automobilala teknologio]] afofxfdvhiagffvfylbfsjymh0ij620 994795 994778 2022-08-10T23:57:08Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Chrysler starlogo.svg|thumb|left|280px|Logotipo* di Chrysler]] [[Arkivo:Stellantis.svg|thumb|280px|Logotipo di Stellantis]] [[Arkivo:Chrysler_Headquarters_Auburn_Hills_20060624.jpg|thumb|280px|Sideyo di Stellantis North America, olim nomizita ''Chrysler Corporation'', en Auburn Hills, [[Michigan]], [[Usa]].]] '''Chrysler''' olima nomo di la kompanio '''Stellantis North America''' esas [[automobilo|automobila]] fabrikanto kun sideyo en [[Usa]], parto di la granda automobilo-grupo [[Stellantis]], kun sideyo en [[Nederlando]]. La grupo anke vendas automobili sub komercala identigi Dodge, Jeep, Ram, e Mopar - ca lasta uzata por produktar kompozanti por automobili. L'olima ''Chrysler Corporation Inc.'' fondesis en [[1925]] dal industriala pioniro [[Walter Chrysler]]. [[Kategorio:Automobilala teknologio]] t5iv0nto0j923df6rv9dbj2q1a2h1bb 994796 994795 2022-08-10T23:58:16Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Chrysler starlogo.svg|thumb|left|280px|Logotipo* di Chrysler]] [[Arkivo:Stellantis.svg|thumb|280px|Logotipo di Stellantis]] [[Arkivo:Chrysler_Headquarters_Auburn_Hills_20060624.jpg|thumb|280px|Sideyo di Stellantis North America, olim nomizita ''Chrysler Corporation'', en Auburn Hills, [[Michigan]], [[Usa]].]] '''Stellantis North America''', olim nomizita '''Chrysler''', esas [[automobilo|automobila]] fabrikanto kun sideyo en [[Usa]], parto di la granda automobilo-grupo [[Stellantis]], kun sideyo en [[Nederlando]]. La grupo anke vendas automobili sub komercala identigi Dodge, Jeep, Ram, e Mopar - ca lasta uzata por produktar kompozanti por automobili. L'olima ''Chrysler Corporation Inc.'' fondesis en [[1925]] dal industriala pioniro [[Walter Chrysler]]. [[Kategorio:Automobilala teknologio]] qoq4180d3atapcj8dqr739k736ufjlh 994797 994796 2022-08-10T23:58:30Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Chrysler starlogo.svg|thumb|left|280px|Logotipo* di Chrysler]] [[Arkivo:Stellantis.svg|thumb|280px|Logotipo* di Stellantis]] [[Arkivo:Chrysler_Headquarters_Auburn_Hills_20060624.jpg|thumb|280px|Sideyo di Stellantis North America, olim nomizita ''Chrysler Corporation'', en Auburn Hills, [[Michigan]], [[Usa]].]] '''Stellantis North America''', olim nomizita '''Chrysler''', esas [[automobilo|automobila]] fabrikanto kun sideyo en [[Usa]], parto di la granda automobilo-grupo [[Stellantis]], kun sideyo en [[Nederlando]]. La grupo anke vendas automobili sub komercala identigi Dodge, Jeep, Ram, e Mopar - ca lasta uzata por produktar kompozanti por automobili. L'olima ''Chrysler Corporation Inc.'' fondesis en [[1925]] dal industriala pioniro [[Walter Chrysler]]. [[Kategorio:Automobilala teknologio]] 5tkaghz0k5ql0ax6z417xz5dobrfeo2 Kostroma 0 58061 994772 994725 2022-08-10T14:23:29Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Por altra senco|altra loki nomizita 'Kostroma'|[[Kostroma (homonimo)]]}} {{Loko | nomo = Kostroma | Lokala_nomo = Кострома | Lokala_pronunco = | Lokala_himno = | Tipo_di_loko = urbo | Standardo = Flag of Kostroma (Kostroma Oblast).svg | Blazono = Coat of Arms of Kostroma.svg | Imajo = Ipatiev Monastery 2.jpg | Texto_dil_Imajo = Klostro Ipatyev. | DetalozaMapoNomo = di Rusia: | DetalozaMapo = Russia political location map (Crimea disputed).svg | DetalozaMapoX = .21 | DetalozaMapoY = .29 | DetalozaMapoNomo+ = di provinco Kostroma: | DetalozaMapo+ = Outline Map of Kostroma Oblast.svg | DetalozaMapoX+ = .1 | DetalozaMapoY+ = 0.56 | DetalozaMapoEtiketo = Kostroma | Shablono_lando = {{RUS}} | Regiono_precipua_sh = {{RU-KOS}} | Regiono2_sh = | Regiono3_sh = | OKATO_RU = 34401000000<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Справочник кодов общероссийских классификаторов |vidita ye = 9ma di agosto 2022|editero = classinform.ru|url = https://classinform.ru/okato/search.php?str=34401000000}}</ref> | Fondita_ye = 1152 | Urbala_legi_ye = 1213 | TipoEstro = Urbestro | Lokestro = Yuri Valeryevich Jurin | Latitudo = 57°46'00"N | Longitudo = 40°56'00"E | Altitudo = 110 | Surfaco = 144,5 | Habitanti = {{formatnum:277021}} | Yaro = 2022 | Denseso_di_habitantaro = 1917,1 | Horala_zono = +3 | Postkodexo = 156xxx<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = 156000 отделение почтовой связи «Кострома» |vidita ye = 9ma di agosto 2022|editero = gdeposylka.ru|url = https://gdeposylka.ru/courier/russian-post/156000}}</ref> | Telefonnumero = +7 4942 | Registragilo = 44 | Reto = {{URL|https://gradkostroma.ru}} }} '''Kostroma''' esas urbo an [[Volga]] e olua enfluanto [[Rivero Kostroma|Kostroma]] en westal [[Rusia]]. Ol esas chefurbo di [[provinco Kostroma]]. Segun statistiki dil yaro 2022, ol havis {{formatnum:277021}} habitanti<ref name="y2022_">{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|vidita ye = 9ma di agosto 2022|editero = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref>. Entote ol havas 144,5 km² e distas cirkume 300 (370 per voyi) kilometri nord-este de [[Moskva]]. == Fotografuraro == <gallery mode=packed heights=180px style="text-align:left"> Dolg kost.jpg|Monumento di Yuri Dolgoruki. Солнцев Костромская мещанка 1838.jpg|Habitantino di Kostroma (1838). Памятник Ленину в Костроме.jpg|Monumento di [[Vladimir Ilyich Lenin|Lenin]]. Transport-02-kostroma.jpg|Strado [[Sovietia]]na. Kostroma-vokzal.jpg|Fervoyala staciono "Kostroma-Novaya". Drama-theater-kostroma.jpg|Dramo-teatro en Kostroma </gallery> == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Kostroma}} {{Urbi di provinco Kostroma}} {{Distrikti di provinco Kostroma}} [[Kategorio:Urbi en provinco Kostroma|Kostroma]] [[Kategorio:Distrikti en Kostroma|Kostroma]] [[Kategorio:Kostroma]] 3ebgxqbzq8c4hhemz72nnbq9qt0hefn Shablono:RU-KLU 10 58063 994757 2022-08-10T13:41:38Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|22px|border]] [[Provinco Kaluga|Kaluga]]<noinclude> kicl60yvz4489x3u6t8tkz4z9m6n6wb Shablono:Urbi di provinco Kaluga 10 58064 994758 2022-08-10T13:42:14Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Urbi di [[provinco Kaluga]] | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Belousovo]]{{·w}} [[Borovsk]]{{·w}} [[Jizdra]]{{·w}} [[Jukov (urbo)|Jukov]]{{·w}} [[Kaluga]]{{·w}} [[Kirov (Kaluga)|Kirov]]{{·w}} [[Kondrovo]]{{·w}} [[Kozelsk]]{{·w}} [[Kremyonki]]{{·w}} [[Lyudinovo]]{{·w}} [[Maloyaroslavec]]{{·w}} [[Medin]]{{·w}} [[Meshchovsk]]{{·w}} [[Mosalsk]]{{·w}} [[Obninsk]]{{·w}} [[Sosenski]]{{·w}} [[Spas-Demensk]]{{·w}} [[Suhinichi]]{{·w}} [[Tarusa]]{{·w}} [[Yermolino (Kaluga)|Yermolino]]{{·w}} [[Yuhnov]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 4nwounvct4124qnfje48fxaxk4hhxeu 994763 994758 2022-08-10T13:50:00Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Urbi di [[provinco Kaluga]] | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Balabanovo]]{{·w}} [[Belousovo]]{{·w}} [[Borovsk]]{{·w}} [[Jizdra]]{{·w}} [[Jukov (urbo)|Jukov]]{{·w}} [[Kaluga]]{{·w}} [[Kirov (Kaluga)|Kirov]]{{·w}} [[Kondrovo]]{{·w}} [[Kozelsk]]{{·w}} [[Kremyonki]]{{·w}} [[Lyudinovo]]{{·w}} [[Maloyaroslavec]]{{·w}} [[Medin]]{{·w}} [[Meshchovsk]]{{·w}} [[Mosalsk]]{{·w}} [[Obninsk]]{{·w}} [[Sosenski]]{{·w}} [[Spas-Demensk]]{{·w}} [[Suhinichi]]{{·w}} [[Tarusa]]{{·w}} [[Yermolino (Kaluga)|Yermolino]]{{·w}} [[Yuhnov]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> bkiw8tlgzmjdyton6y8ic4tabvf9gwp Shablono:Kolonieti urbaltipa di provinco Kaluga 10 58065 994759 2022-08-10T13:42:59Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Kolonieti urbaltipa di [[provinco Kaluga]] | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Duminichi]]{{·w}} [[Polotnyani Zavod]]{{·w}} [[Pyatovski]]{{·w}} [[Seredeiski]]{{·w}} [[Tovarkovo]]{{·w}} [[Vorotinsk (Babanino)|Vorotinsk]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> 6h4h6lx4tjbnbd54rp93f6jjg3bonom Shablono:Distrikti di provinco Kaluga 10 58066 994760 2022-08-10T13:44:10Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Distrikti di [[provinco Kaluga]] | [[Arkivo:Flag of Kaluga Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | '''[[Kaluga]]'''{{·w}} '''[[Obninsk]]'''{{·w}} [[Distrikto Babinino|Babinino]]{{·w}} [[Distrikto Baryatino|Baryatino]]{{·w}} [[Distrikto Betlica|Betlica]]{{·w}} [[Distrikto Borovsk|Borovsk]]{{·w}} [[Distrikto Duminichi|Duminichi]]{{·w}} [[Distrikto Ferzikovo|Ferzikovo]]{{·w}} [[Distrikto Hvastovichi|Hvastovichi]]{{·w}} [[Distrikto Iznoski|Iznoski]]{{·w}} [[Distrikto Jizdra|Jizdra]]{{·w}} [[Distrikto Jukov|Jukov]]{{·w}} [[Distrikto Kirov|Kirov]]{{·w}} [[Distrikto Kondrovo|Kondrovo]]{{·w}} [[Distrikto Kozelsk|Kozelsk]]{{·w}} [[Distrikto Lyudinovo|Lyudinovo]]{{·w}} [[Distrikto Maloyaroslavec|Maloyaroslavec]]{{·w}} [[Distrikto Medin|Medin]]{{·w}} [[Distrikto Meremishl|Meremishl]]{{·w}} [[Distrikto Meshchovsk|Meshchovsk]]{{·w}} [[Distrikto Mosalsk|Mosalsk]]{{·w}} [[Distrikto Spas-Demensk|Spas-Demensk]]{{·w}} [[Distrikto Suhinichi|Suhinichi]]{{·w}} [[Distrikto Tarusa|Tarusa]]{{·w}} [[Distrikto Ulyanovo|Ulyanovo]]{{·w}} [[Distrikto Yuhnov|Yuhnov]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> mlknauqxchr1dhahy9wovpzghh04wow Provinco Kaluga 0 58067 994761 2022-08-10T13:45:49Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Kaluga |Lokala_nomo = Калужская область |Lokala_pronunco = |lando = [[Rusia]] |TipoRegiono0 = Provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Пейзаж Калуга.JPG |Texto_dil_Imajo = |flago = Flag of Kaluga Oblast.svg |blazono = Coat of arms of Kaluga Oblast.svg |mapo = Map of Russia - Kostroma Oblast (Crimea disputed).svg |MapoNomo = di Rusia |tipochefloko = |chefurbo = [[Kaluga]] |precipua_loko = [[Obninsk]], [[Lyudinovo]] |iso3166_2 = RU-KLU |ru_okato = 29 000 000 000 |Estro_1 = Guberniestro |subdividur_estro_1 = Vladislav Valeryevich Shapsha |Estro_2 = Prezidanto di provinca Duma |subdividur_estro_2 = Gennadi Stanislavovich Novoselcev |linguo = [[Rusa linguo|Rusa]] |habitanti = {{formatnum:1012844}} <small>(2022)</small> |denseso = 34,01 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:29777}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 54°26'00"N |longitudo = 35°26'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+3 |postokodexo = 248000–249999 |telefonkodexo = +7 484xx |automobilokodexo = 40 |retopagino = {{URL|https://admoblkaluga.ru/main/}} }} '''Provinco Kaluga''' esas un de subdividuri di [[Rusia]]. Ol esas dividita en 26 distrikti (2 urbala), ed olua chefurbo esas [[Kaluga]]. == Precipua loki == De loki en la provinco super 20 000 habitanti esas: {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" ! Loko !! habitantaro<ref name="y2022">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|accessdate = 10ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref> !! Surfaco<br /><small>[km²]</small> |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Kaluga.svg|25px]] '''[[Kaluga]]''' | 335 599 || 168,8 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Obninsk (Kaluga oblast) proposal (2003 N2).png|25px]] [[Obninsk]] | 121 508 || 50,15 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Lyudinovo town (Kaluga oblast).png|25px]] [[Lyudinovo]] | 36 273 || – |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Kirov (Kaluga oblast).png|25px]] [[Kirov (Kaluga)|Kirov]] | 29 576 || 36,48 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Maloyaroslavets (Kaluga region).svg|25px]] [[Maloyaroslavec]] | 28 498 || 18,08 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Balabanovo (Kaluga oblast).png|25px]] [[Balabanovo]] | 26 861 || 9,94 |} == Distrikti == De 26 distrikti esas 2 urbi kom ligitima (urbala) distrikti ([[Kaluga]] e [[Obninsk]]). La cetera 24 distrikti esas: [[Distrikto Babinino|Babinino]], [[Distrikto Baryatino|Baryatino]], [[Distrikto Betlica|Betlica]], [[Distrikto Borovsk|Borovsk]], [[Distrikto Duminichi|Duminichi]], [[Distrikto Ferzikovo|Ferzikovo]], [[Distrikto Hvastovichi|Hvastovichi]], [[Distrikto Iznoski|Iznoski]], [[Distrikto Jizdra|Jizdra]], [[Distrikto Jukov|Jukov]], [[Distrikto Kirov|Kirov]], [[Distrikto Kondrovo|Kondrovo]], [[Distrikto Kozelsk|Kozelsk]], [[Distrikto Lyudinovo|Lyudinovo]], [[Distrikto Maloyaroslavec|Maloyaroslavec]], [[Distrikto Medin|Medin]], [[Distrikto Meremishl|Meremishl]], [[Distrikto Meshchovsk|Meshchovsk]], [[Distrikto Mosalsk|Mosalsk]], [[Distrikto Spas-Demensk|Spas-Demensk]], [[Distrikto Suhinichi|Suhinichi]], [[Distrikto Tarusa|Tarusa]], [[Distrikto Ulyanovo|Ulyanovo]] e [[Distrikto Yuhnov|Yuhnov]]. == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Kaluga Oblast}} {{Kolonieti urbaltipa di provinco Kaluga}} {{Urbi di provinco Kaluga}} {{Distrikti di provinco Kaluga}} {{Subdividuri di Rusia}} [[Kategorio:Provinco Kaluga]] hexftf92fpqrbq00xf2gxpgt9g22yht Kategorio:Provinco Kaluga 14 58068 994762 2022-08-10T13:46:22Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Subdividuri di Rusia|Kaluga]] hvxzrvki922u7e83pza5noe812n2785 Kategorio:Urbi en provinco Kaluga 14 58069 994764 2022-08-10T13:54:37Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Urbi en Rusia]] [[Kategorio:Provinco Kaluga]] np72kdld6403y8v5ssmu9nk5rnpqzq4 Kaluga (homonimo) 0 58070 994768 2022-08-10T14:14:13Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{homonimo}} '''Kaluga''' – loki en [[Rusia]] * '''[[Kaluga]]''', urbo en provinco Kaluga * [[Kaluga (Saratov)|Kaluga]], vilajo en provinco Saratov, distrikto Mokrous * [[Kaluga (Oryol)|Kaluga]], vilajo en provinco Oryol, distrikto Oryol 1mwvyw1ewnfwzt2r2bmr1ztj5uwj4b4 Kaluga 0 58071 994774 2022-08-10T15:46:39Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Por altra senco|altra loki nomizita 'Kaluga'|[[Kaluga (homonimo)]]}} {{Loko | nomo = Kaluga | Lokala_nomo = Калуга | Lokala_pronunco = | Lokala_himno = | Tipo_di_loko = urbo | Standardo = Flag of Kaluga.svg | Blazono = Coat of Arms of Kaluga.svg | Imajo = Калуга. Достопримечательности 2021 год.png | Texto_dil_Imajo = Kelk imaji pri Kaluga. | DetalozaMapoNomo = di Rusia: | DetalozaMapo = Russia political location map (Crimea disputed).svg | DetalozaMapoX = .16 | DetalozaMapoY = .3 | DetalozaMapoNomo+ = di provinco Kaluga: | DetalozaMapo+ = Outline Kaluga Oblast.svg | DetalozaMapoX+ = .75 | DetalozaMapoY+ = 0.4 | DetalozaMapoEtiketo = Kaluga | Shablono_lando = {{RUS}} | Regiono_precipua_sh = {{RU-KLU}} | Regiono2_sh = | Regiono3_sh = | OKATO_RU = 29401000000<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Справочник кодов общероссийских классификаторов |vidita ye = 10ma di agosto 2022|editero = classinform.ru|url = https://classinform.ru/okato/search.php?str=29401000000}}</ref> | Fondita_ye = 1371 | Urbala_legi_ye = c. 1389 | TipoEstro = Urbestro | Lokestro = Dmitri Alexandrovich Denisov | Latitudo = 54°32'00"N | Longitudo = 36°16'00"E | Altitudo = 190 | Surfaco = 168,8 | Habitanti = {{formatnum:335599}} | Yaro = 2022 | Denseso_di_habitantaro = 1988,15 | Horala_zono = +3 | Postkodexo = 248xxx<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = 248000 отделение почтовой связи «Калуга» |vidita ye = 10ma di agosto 2022|editero = gdeposylka.ru|url = https://gdeposylka.ru/courier/russian-post/248000}}</ref> | Telefonnumero = +7 4842 | Registragilo = 40 | Reto = {{URL|www.kaluga-gov.ru}} }} '''Kaluga''' esas urbo an rivero [[Rivero Oka (Volga)|Oka]] e olua enfluanti (Kalujka, Kiyovka, Yachenka) en westal [[Rusia]]. Ol esas chefurbo di [[provinco Kaluga]]. Segun statistiki dil yaro 2022, ol havis {{formatnum:335599}} habitanti<ref name="y2022_">{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|vidita ye = 10ma di agosto 2022|editero = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref>. Entote ol havas 168,8 km² e distas cirkume 160 kilometri sud-weste de [[Moskva]]. == Fotografuraro == <gallery mode=packed heights=180px style="text-align:left"> Пристань в центре города.jpg|Che urbocentro. Вид на площадь Старый торг с птичьего полета.jpg|Placo "Stari torg". Понтонный мост через Оку.jpg|Ponto tra Oka. Kaluga 2012 MainSquare 03 1TM.jpg|Precipua placo en Kaluga. Вид с птичьего полета на р.Оку и Правый берег.jpg|Oka. Карта Калуги 1912 года. Репринтное издание.jpg|Mapo di Kaluga de 1912. </gallery> == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Kaluga}} {{Urbi di provinco Kaluga}} {{Distrikti di provinco Kaluga}} [[Kategorio:Urbi en provinco Kaluga|Kaluga]] [[Kategorio:Distrikti en Kaluga|Kaluga]] [[Kategorio:Kaluga]] sl8njpjfenh1vj2fgfnrme3r295gr8m Kategorio:Distrikti en Kaluga 14 58072 994775 2022-08-10T15:47:57Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Provinco Kaluga]] 7oar6eeinxqs4so26rhdz8hyn7ceadz Kategorio:Kaluga 14 58073 994776 2022-08-10T15:48:10Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Provinco Kaluga]] 7oar6eeinxqs4so26rhdz8hyn7ceadz Shablono:RU-KEM 10 58074 994779 2022-08-10T22:03:53Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|22px|border]] [[Provinco Kemerovo|Kemerovo]]<noinclude> 4wenyc6whdrjgmhqpfplz8pgcysuaa3 Shablono:Distrikti di provinco Kemerovo 10 58075 994780 2022-08-10T22:04:56Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Distrikti di [[provinco Kemerovo]] | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | '''[[Anjero-Sudjensk]]'''{{·w}} '''[[Belovo]]'''{{·w}} '''[[Beryozovski (Kemerovo)|Beryozovski]]'''{{·w}} '''[[Guryevsk (Kemerovo)|Guryevsk]]'''{{·w}} '''[[Kaltan]]'''{{·w}} '''[[Kemerovo]]'''{{·w}} '''[[Kiselyovsk]]'''{{·w}} '''[[Krasnobrodski]]'''{{·w}} '''[[Leninsk-Kuznecki]]'''{{·w}} '''[[Mariinsk]]'''{{·w}} '''[[Mejdurechensk]]'''{{·w}} '''[[Miski]]'''{{·w}} '''[[Novokuzneck]]'''{{·w}} '''[[Osinniki]]'''{{·w}} '''[[Polisayevo]]'''{{·w}} '''[[Prokopyevsk]]'''{{·w}} '''[[Taiga (urbo)|Taiga]]'''{{·w}} '''[[Tashtagol]]'''{{·w}} '''[[Topki]]'''{{·w}} '''[[Yurga]]'''{{·w}} [[Distrikto Guryevsk|Guryevsk]]{{·w}} [[Distrikto Ijmorski|Ijmorski]]{{·w}} [[Distrikto Kemerovo|Kemerovo]]{{·w}} [[Distrikto Krapivinski|Krapivinski]]{{·w}} [[Distrikto Leninsk-Kuznecki|Leninsk-Kuznecki]]{{·w}} [[Distrikto Mariinsk|Mariinsk]]{{·w}} [[Distrikto Mejdurechensk|Mejdurechensk]]{{·w}} [[Distrikto Novokuzneck|Novokuzneck]]{{·w}} [[Distrikto Prokopyevsk|Prokopyevsk]]{{·w}} [[Distrikto Promishlennaya|Promishlennaya]]{{·w}} [[Distrikto Tashtagol|Tashtagol]]{{·w}} [[Distrikto Tisul|Tisul]]{{·w}} [[Distrikto Topki|Topki]]{{·w}} [[Distrikto Tyajinski|Tyajinski]]{{·w}} [[Distrikto Verh-Chebula|Verh-Chebula]]{{·w}} [[Distrikto Vishnyovka|Vishnyovka]]{{·w}} [[Distrikto Yashkino|Yashkino]]{{·w}} [[Distrikto Yaya|Yaya]]{{·w}} [[Distrikto Yurga|Yurga]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> j5814oqbyhm268z6csl33ju4rj7j2z5 Shablono:Kolonieti urbaltipa di provinco Kemerovo 10 58076 994781 2022-08-10T22:06:03Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Kolonieti urbaltipa di [[provinco Kemerovo]] | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Belogorsk (Kemerovo)|Belogorsk]]{{·w}} [[Ijmorski]]{{·w}} [[Itatski]]{{·w}} [[Kaz (loko)|Kaz]]{{·w}} [[Komsomolsk (Kemerovo)|Komsomolsk]]{{·w}} [[Krapivinski]]{{·w}} [[Krasnobrodski]]{{·w}} [[Mundibash (loko)|Mundibash]]{{·w}} [[Promishlennaya]]{{·w}} [[Sheregesh]]{{·w}} [[Spassk (Kemerovo)|Spassk]]{{·w}} [[Temirtai (Kemerovo)|Temirtai]]{{·w}} [[Tisul]]{{·w}} [[Tyajinski]]{{·w}} [[Verh-Chebula]]{{·w}} [[Yashkino]]{{·w}} [[Yaya (Kemerovo)|Yaya]]{{·w}} [[Zelenogorski (Kemerovo)|Zelenogorski]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> rvet5bbjeuswlefnb8onk42940qt7s8 994789 994781 2022-08-10T22:30:06Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Kolonieti urbaltipa di [[provinco Kemerovo]] | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Bachatski]]{{·w}} [[Belogorsk (Kemerovo)|Belogorsk]]{{·w}} [[Gramoteino (kolonieto urbaltipa)|Gramoteino]]{{·w}} [[Ijmorski]]{{·w}} [[Inski]]{{·w}} [[Itatski]]{{·w}} [[Kaz (loko)|Kaz]]{{·w}} [[Komsomolsk (Kemerovo)|Komsomolsk]]{{·w}} [[Krapivinski]]{{·w}} [[Krasnobrodski]]{{·w}} [[Mundibash (loko)|Mundibash]]{{·w}} [[Promishlennaya]]{{·w}} [[Rudnichni (Kemerovo)|Rudnichni]]{{·w}} [[Sheregesh]]{{·w}} [[Spassk (Kemerovo)|Spassk]]{{·w}} [[Temirtai (Kemerovo)|Temirtai]]{{·w}} [[Tisul]]{{·w}} [[Tyajinski]]{{·w}} [[Verh-Chebula]]{{·w}} [[Yashkino]]{{·w}} [[Yaya (Kemerovo)|Yaya]]{{·w}} [[Zelenogorski (Kemerovo)|Zelenogorski]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> td7tk68ibb0iwoshgzf7vez10b5flaj Shablono:Urbi di provinco Kemerovo 10 58077 994782 2022-08-10T22:06:55Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Urbi di [[provinco Kemerovo]] | [[Arkivo:Flag of Kemerovo oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Anjero-Sudjensk]]{{·w}} [[Belovo]]{{·w}} [[Beryozovski (Kemerovo)|Beryozovski]]{{·w}} [[Guryevsk (Kemerovo)|Guryevsk]]{{·w}} [[Kaltan]]{{·w}} [[Kemerovo]]{{·w}} [[Kiselyovsk]]{{·w}} [[Leninsk-Kuznecki]]{{·w}} [[Mariinsk]]{{·w}} [[Mejdurechensk]]{{·w}} [[Miski]]{{·w}} [[Novokuzneck]]{{·w}} [[Osinniki]]{{·w}} [[Polisayevo]]{{·w}} [[Prokopyevsk]]{{·w}} [[Salair]]{{·w}} [[Taiga (urbo)|Taiga]]{{·w}} [[Tashtagol]]{{·w}} [[Topki]]{{·w}} [[Yurga]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> ptyqsqnn6evmsmb82mlbapx6lyapc6h Provinco Kemerovo 0 58078 994783 2022-08-10T22:10:54Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Kemerovo |Lokala_nomo = Кемеровская область<br />Кузбасс |Lokala_pronunco = |lando = [[Rusia]] |TipoRegiono0 = Provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Kuznetsk Alatau 1.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Flag of Kemerovo oblast.svg |blazono = Coat of arms of Kemerovo Oblast.svg |mapo = Map of Russia - Kemerovo Oblast (Crimea disputed).svg |MapoNomo = di Rusia |tipochefloko = |chefurbo = [[Kemerovo]] |precipua_loko = [[Novokuzneck]], [[Prokopyevsk]] |iso3166_2 = RU-KEM |ru_okato = 32 000 000 000 |Estro_1 = Guberniestro |subdividur_estro_1 = Sergei Yevgenyevich Civilyov |Estro_2 = Prezidanto di provinca Duma |subdividur_estro_2 = Vyacheslav Anatolyevich Petrov |linguo = [[Rusa linguo|Rusa]] |habitanti = {{formatnum:2604272}} <small>(2022)</small> |denseso = 27,21 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:95725}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 54°56'00"N |longitudo = 87°14'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+7 |postokodexo = 650000–654999 |telefonkodexo = +7 384xx |automobilokodexo = 42 |retopagino = {{URL|https://www.akmrko.ru/}} }} '''Provinco Kemerovo''' o '''Kuzbass''' esas un de subdividuri di [[Rusia]], en sudala parto di westal [[Siberia]]. Ol esas dividita en 39 distrikti (20 de oli urbala), ed olua chefurbo esas [[Kemerovo]]. == Precipua loki == De loki en la provinco super 60 000 habitanti esas: {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" ! Loko !! habitantaro<ref name="y2021">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года|accessdate = 10ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/MZmdFJyI/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2021.xlsx}}</ref> !! Surfaco<br /><small>[km²]</small> |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of arms of Kemerovo (2019).svg|25px]] '''[[Kemerovo]]''' | 548 177<ref name="y2022">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|accessdate = 10ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref> || 294,8 |- |align="left"| [[Arkivo:Герб Новокузнецка 2018.png|25px]] [[Novokuzneck]] | 544 583 || 424,27 |- |align="left"| [[Arkivo:Prokopievsk COA 2020.jpg|25px]] [[Prokopyevsk]] | 187 877 || 227,5 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Mezhdurechensk (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Mejdurechensk]] | 96 088 || 332,56 |- |align="left"| [[Arkivo:ГербЛенинск-Кузнецкий.gif|25px]] [[Leninsk-Kuznecki]] | 93 288 || 128 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Kiselyovsk (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Kiselyovsk]] | 285 339 || 160 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Yurga (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Yurga]] | 80 367 || 44,8 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Belovo (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Belovo]] | 70 611 || 219,34 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Anzhero-Sudzhensk (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Anjero-Sudjensk]] | 66 933 || 119,2 |} == Distrikti == De 39 distrikti esas 19 urbi kom ligitima (urbala) distrikti ([[Anjero-Sudjensk]], [[Belovo]], [[Beryozovski (Kemerovo)|Beryozovski]], [[Guryevsk (Kemerovo)|Guryevsk]], [[Kaltan]], [[Kemerovo]], [[Kiselyovsk]], [[Leninsk-Kuznecki]], [[Mariinsk]], [[Mejdurechensk]], [[Miski]], [[Novokuzneck]], [[Osinniki]], [[Polisayevo]], [[Prokopyevsk]], [[Taiga (urbo)|Taiga]], [[Tashtagol]], [[Topki]] e [[Yurga]]) e 1 kolonieto urbaltipa kom ligitima distrikto ([[Krasnobrodski]]). La cetera 19 distrikti esas: [[Distrikto Guryevsk|Guryevsk]], [[Distrikto Ijmorski|Ijmorski]], [[Distrikto Kemerovo|Kemerovo]], [[Distrikto Krapivinski|Krapivinski]], [[Distrikto Leninsk-Kuznecki|Leninsk-Kuznecki]], [[Distrikto Mariinsk|Mariinsk]], [[Distrikto Mejdurechensk|Mejdurechensk]], [[Distrikto Novokuzneck|Novokuzneck]], [[Distrikto Prokopyevsk|Prokopyevsk]], [[Distrikto Promishlennaya|Promishlennaya]], [[Distrikto Tashtagol|Tashtagol]], [[Distrikto Tisul|Tisul]], [[Distrikto Topki|Topki]], [[Distrikto Tyajinski|Tyajinski]], [[Distrikto Verh-Chebula|Verh-Chebula]], [[Distrikto Vishnyovka|Vishnyovka]], [[Distrikto Yashkino|Yashkino]], [[Distrikto Yaya|Yaya]] e [[Distrikto Yurga|Yurga]]. == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Kemerovo Oblast}} {{Kolonieti urbaltipa di provinco Kemerovo}} {{Urbi di provinco Kemerovo}} {{Distrikti di provinco Kemerovo}} {{Subdividuri di Rusia}} [[Kategorio:Provinco Kemerovo]] 6sjvv2ldf3eatnoqbxqznks4fz5tcw8 994788 994783 2022-08-10T22:20:51Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Kemerovo |Lokala_nomo = Кемеровская область<br />Кузбасс |Lokala_pronunco = |lando = [[Rusia]] |TipoRegiono0 = Provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Kuznetsk Alatau 1.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Flag of Kemerovo oblast.svg |blazono = Coat of arms of Kemerovo Oblast.svg |mapo = Map of Russia - Kemerovo Oblast (Crimea disputed).svg |MapoNomo = di Rusia |tipochefloko = |chefurbo = [[Kemerovo]] |precipua_loko = [[Novokuzneck]], [[Prokopyevsk]] |iso3166_2 = RU-KEM |ru_okato = 32 000 000 000 |Estro_1 = Guberniestro |subdividur_estro_1 = Sergei Yevgenyevich Civilyov |Estro_2 = Prezidanto di provinca Duma |subdividur_estro_2 = Vyacheslav Anatolyevich Petrov |linguo = [[Rusa linguo|Rusa]] |habitanti = {{formatnum:2604272}} <small>(2022)</small> |denseso = 27,21 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:95725}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 54°56'00"N |longitudo = 87°14'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+7 |postokodexo = 650000–654999 |telefonkodexo = +7 384xx |automobilokodexo = 42 |retopagino = {{URL|https://www.akmrko.ru/}} }} '''Provinco Kemerovo''' o '''Kuzbass''' esas un de subdividuri di [[Rusia]], en sudala parto di westal [[Siberia]]. Ol esas dividita en 39 distrikti (20 de oli urbala), ed olua chefurbo esas [[Kemerovo]]. == Precipua loki == De loki en la provinco super 60 000 habitanti esas: {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" ! Loko !! habitantaro<ref name="y2021">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года|accessdate = 10ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/MZmdFJyI/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2021.xlsx}}</ref> !! Surfaco<br /><small>[km²]</small> |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of arms of Kemerovo (2019).svg|25px]] '''[[Kemerovo]]''' | 548 177<ref name="y2022">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|accessdate = 10ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref> || 294,8 |- |align="left"| [[Arkivo:Герб Новокузнецка 2018.png|25px]] [[Novokuzneck]] | 544 583 || 424,27 |- |align="left"| [[Arkivo:Prokopievsk COA 2020.jpg|25px]] [[Prokopyevsk]] | 187 877 || 227,5 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Mezhdurechensk (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Mejdurechensk]] | 96 088 || 332,56 |- |align="left"| [[Arkivo:ГербЛенинск-Кузнецкий.gif|25px]] [[Leninsk-Kuznecki]] | 93 288 || 128 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Kiselyovsk (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Kiselyovsk]] | 85 339 || 160 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Yurga (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Yurga]] | 80 367 || 44,8 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Belovo (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Belovo]] | 70 611 || 219,34 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Anzhero-Sudzhensk (Kemerovo oblast).png|25px]] [[Anjero-Sudjensk]] | 66 933 || 119,2 |} == Distrikti == De 39 distrikti esas 19 urbi kom ligitima (urbala) distrikti ([[Anjero-Sudjensk]], [[Belovo]], [[Beryozovski (Kemerovo)|Beryozovski]], [[Guryevsk (Kemerovo)|Guryevsk]], [[Kaltan]], [[Kemerovo]], [[Kiselyovsk]], [[Leninsk-Kuznecki]], [[Mariinsk]], [[Mejdurechensk]], [[Miski]], [[Novokuzneck]], [[Osinniki]], [[Polisayevo]], [[Prokopyevsk]], [[Taiga (urbo)|Taiga]], [[Tashtagol]], [[Topki]] e [[Yurga]]) e 1 kolonieto urbaltipa kom ligitima distrikto ([[Krasnobrodski]]). La cetera 19 distrikti esas: [[Distrikto Guryevsk|Guryevsk]], [[Distrikto Ijmorski|Ijmorski]], [[Distrikto Kemerovo|Kemerovo]], [[Distrikto Krapivinski|Krapivinski]], [[Distrikto Leninsk-Kuznecki|Leninsk-Kuznecki]], [[Distrikto Mariinsk|Mariinsk]], [[Distrikto Mejdurechensk|Mejdurechensk]], [[Distrikto Novokuzneck|Novokuzneck]], [[Distrikto Prokopyevsk|Prokopyevsk]], [[Distrikto Promishlennaya|Promishlennaya]], [[Distrikto Tashtagol|Tashtagol]], [[Distrikto Tisul|Tisul]], [[Distrikto Topki|Topki]], [[Distrikto Tyajinski|Tyajinski]], [[Distrikto Verh-Chebula|Verh-Chebula]], [[Distrikto Vishnyovka|Vishnyovka]], [[Distrikto Yashkino|Yashkino]], [[Distrikto Yaya|Yaya]] e [[Distrikto Yurga|Yurga]]. == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Kemerovo Oblast}} {{Kolonieti urbaltipa di provinco Kemerovo}} {{Urbi di provinco Kemerovo}} {{Distrikti di provinco Kemerovo}} {{Subdividuri di Rusia}} [[Kategorio:Provinco Kemerovo]] n58oc334y087sv68scq2g5tfhx63g22 Kategorio:Provinco Kemerovo 14 58079 994784 2022-08-10T22:12:13Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Subdividuri di Rusia|Kemerovo]] n4vbu9bnuupfyfcsynorvf7wd81suu9 Kategorio:Urbi en provinco Kemerovo 14 58080 994786 2022-08-10T22:16:18Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Urbi en Rusia]] [[Kategorio:Provinco Kemerovo]] qot9u2bu7bllnunaj1wxfmjbd8zlgzk Kategorio:Distrikti en Kemerovo 14 58081 994787 2022-08-10T22:16:38Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Provinco Kemerovo]] q3cod4yam9p3v78wooqbg5j8kx3uonx Kategorio:Kemerovo 14 58082 994790 2022-08-10T23:06:57Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Provinco Kemerovo]] q3cod4yam9p3v78wooqbg5j8kx3uonx Kemerovo 0 58083 994791 2022-08-10T23:12:43Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Loko | nomo = Kemerovo | Lokala_nomo = Кемерово | Lokala_pronunco = | Lokala_himno = | Tipo_di_loko = urbo | Standardo = Flag of Kemerovo.svg | Blazono = Coat of arms of Kemerovo (2019).svg | Imajo = Kemerovo1.jpg | Texto_dil_Imajo = | DetalozaMapoNomo = di Rusia: | DetalozaMapo = Russia political location map (Crimea disputed).svg | DetalozaMapoX = .46 | DetalozaMapoY = .46 | DetalozaMapoNomo+ = di provinco Kemerovo: | DetalozaMapo+ = Outline Map of Kemerovo Oblast.svg | DetalozaMapoX+ = .35 | DetalozaMapoY+ = 0.48 | DetalozaMapoEtiketo = Kemerovo | Shablono_lando = {{RUS}} | Regiono_precipua_sh = {{RU-KEM}} | Regiono2_sh = | Regiono3_sh = | OKATO_RU = 32401000000<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Справочник кодов общероссийских классификаторов |vidita ye = 10ma di agosto 2022|editero = classinform.ru|url = https://classinform.ru/okato/search.php?str=29401000000}}</ref> | Fondita_ye = 1701 | Urbala_legi_ye = 1918 | TipoEstro = Urbestro | Lokestro = Ilya Vladimirovich Seredyuk | Latitudo = 55°21'15"N | Longitudo = 86°05'23"E | Altitudo = 140 | Surfaco = 294,8 | Habitanti = {{formatnum:548177}} | Yaro = 2022 | Denseso_di_habitantaro = 1859,49 | Horala_zono = +7 | Postkodexo = 650000-650099, 650900-650907<ref>{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = 650000 отделение почтовой связи «Кемерово» |vidita ye = 10ma di agosto 2022|editero = gdeposylka.ru|url = https://gdeposylka.ru/courier/russian-post/650000}}</ref> | Telefonnumero = +7 3842 | Registragilo = 42 | Reto = {{URL|https://kemerovo.ru/}} }} '''Kemerovo''' esas urbo (ad 1918 du vilaji: ''Shcheglovo'' e ''Kemerovo''; 1918-1924 – ''Shcheglov''; 1924-1932 – ''Shcheglovsk'') an riveri [[Rivero Tom (Ob)|Tom]] e [[Rivero Iskitimka|Iskitimka]] en westal [[Siberia]], [[Rusia]]. Ol esas chefurbo di [[provinco Kemerovo]]. Segun statistiki dil yaro 2022, ol havis {{formatnum:548177}} habitanti<ref name="y2022_">{{Extera ligilo|idiomo={{ru}}|titulo = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|vidita ye = 10ma di agosto 2022|editero = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref>. Entote ol havas 294,8 km² e distas cirkume 3000 kilometri sud-weste de [[Moskva]]. == Fotografuraro == <gallery mode=packed heights=180px style="text-align:left"> Smog in Kemerovo.jpg|Smogo en l'urbo. Kemerovo City Council.jpg|Urbal administreyo. Nefaz-5299 Y814HE 20070731.JPG|Autobuso n-ro 93 sur avenuo di Lenin. Трамвай. г. Кемерово.jpg|Tramo n-ro 10. Kemerovo6.jpg|Panoramo dil urbo nokte. Kemerovo2.jpg|Noktal vido di kirko. </gallery> == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Kemerovo}} {{Urbi di provinco Kemerovo}} {{Distrikti di provinco Kemerovo}} [[Kategorio:Urbi en provinco Kemerovo|Kemerovo]] [[Kategorio:Distrikti en Kemerovo|Kemerovo]] [[Kategorio:Kemerovo]] hb6g7l470u0hcp69zdz8ru06qfyyvet Shablono:RU-SVE 10 58084 994798 2022-08-11T11:42:31Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|22px|border]] [[Provinco Sverdlovsk|Sverdlovsk]]<noinclude> tat9gcwqa0upixve156hr09mrzutr98 Shablono:Distrikti di provinco Sverdlovsk 10 58085 994799 2022-08-11T11:45:04Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Distrikti di [[provinco Sverdlovsk]] | [[Arkivo:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | '''[[Alapayevsk]]'''{{·w}} '''[[Asbest]]'''{{·w}} '''[[Beryozovski (urbo, Sverdlovsk)|Beryozovski]]'''{{·w}} '''[[Irbit]]'''{{·w}} '''[[Ivdel]]'''{{·w}} '''[[Kachkanar]]'''{{·w}} '''[[Kamensk-Uralski]]'''{{·w}} '''[[Kamishlov]]'''{{·w}} '''[[Karpinsk]]'''{{·w}} '''[[Kirovgrad]]'''{{·w}} '''[[Krasnoturyinsk]]'''{{·w}} '''[[Krasnouralsk]]'''{{·w}} '''[[Krasnoufimsk]]'''{{·w}} '''[[Kushva]]'''{{·w}} '''[[Lesnoi]]'''{{·w}} '''[[Nijni Tagil]]'''{{·w}} '''[[Nijnyaya Salda]]'''{{·w}} '''[[Nijnyaya Tura]]'''{{·w}} '''[[Novouralsk]]'''{{·w}} '''[[Pervouralsk]]'''{{·w}} '''[[Polevskoi]]'''{{·w}} '''[[Revda (Sverdlovsk)|Revda]]'''{{·w}} '''[[Serov]]'''{{·w}} '''[[Severouralsk]]'''{{·w}} '''[[Verhnyaya Pishma]]'''{{·w}} '''[[Verhnyaya Salda]]'''{{·w}} '''[[Yekaterinburg]]'''{{·w}} '''[[Zarechni (Sverdlovsk)|Zarechni]]'''{{·w}} [[Distrikto Achit|Achit]]{{·w}} [[Distrikto Alapayevsk|Alapayevsk]]{{·w}} [[Distrikto Aramil|Aramil]]{{·w}} [[Distrikto Arti|Arti]]{{·w}} [[Distrikto Artyomovski|Artyomovski]]{{·w}} [[Distrikto Baikalovo|Baikalovo]]{{·w}} [[Distrikto Beloyarski (Sverdlovsk)|Beloyarski]]{{·w}} [[Distrikto Bisert|Bisert]]{{·w}} [[Distrikto Bogdanovich|Bogdanovich]]{{·w}} [[Distrikto Degtyarsk|Degtyarsk]]{{·w}} [[Distrikto Gari|Gari]]{{·w}} [[Distrikto Irbit|Irbit]]{{·w}} [[Distrikto Kamensk-Uralski|Kamensk-Uralski]]{{·w}} [[Distrikto Kamishlov|Kamishlov]]{{·w}} [[Distrikto Krasnoufimsk|Krasnoufimsk]]{{·w}} [[Distrikto Mahnyovo|Mahnyovo]]{{·w}} [[Distrikto Malisheva|Malisheva]]{{·w}} [[Distrikto Nevyansk|Nevyansk]]{{·w}} [[Distrikto Nijniye Sergi|Nijniye Sergi]]{{·w}} [[Distrikto Novaya Lyalya|Novaya Lyalya]]{{·w}} [[Distrikto Pelim|Pelim]]{{·w}} [[Distrikto Pishma|Pishma]]{{·w}} [[Distrikto Rej|Rej]]{{·w}} [[Distrikto Reftinski|Reftinski]]{{·w}} {{·w}} [[Distrikto Shalya|Shalya]]{{·w}} [[Distrikto Sisert|Sisert]]{{·w}} [[Distrikto Sosva|Sosva]]{{·w}} [[Distrikto Sredneuralsk|Sredneuralsk]]{{·w}} [[Distrikto Staroutkinsk|Staroutkinsk]]{{·w}} [[Distrikto Suhoi Log|Suhoi Log]]{{·w}} [[Distrikto Svobodni|Svobodni]]{{·w}} [[Distrikto Tabori|Tabori]]{{·w}} [[Distrikto Talica|Talica]]{{·w}} [[Distrikto Tavda|Tavda]]{{·w}} [[Distrikto Tugulim|Tugulim]]{{·w}} [[Distrikto Turinsk|Turinsk]]{{·w}} [[Distrikto Turinskaya Sloboda|Turinskaya Sloboda]]{{·w}} [[Distrikto Uralski|Uralski]]{{·w}} [[Distrikto Verh-Neivinski|Verh-Neivinski]]{{·w}} [[Distrikto Verhneye Dubrovo|Verhneye Dubrovo]]{{·w}} [[Distrikto Verhni Tagil|Verhni Tagil]]{{·w}} [[Distrikto Verhnyaya Salda|Verhnyaya Salda]]{{·w}} [[Distrikto Verhnyaya Tura|Verhnyaya Tura]]{{·w}} [[Distrikto Verhoturye|Verhoturye]]{{·w}} [[Distrikto Volchansk|Volchansk]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> qcewmc9df4r06vonsj4pcv91o5b3lcx Shablono:Kolonieti urbaltipa di provinco Sverdlovsk 10 58086 994800 2022-08-11T11:45:50Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Kolonieti urbaltipa di [[provinco Sverdlovsk]] | [[Arkivo:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Achit]]{{·w}} [[Arti]]{{·w}} [[Beloyarski (Sverdlovsk)|Beloyarski]]{{·w}} [[Bisert]]{{·w}} [[Gari (Sverdlovsk)|Gari]]{{·w}} [[Mahnyovo]]{{·w}} [[Malisheva (Sverdlovsk)|Malisheva]]{{·w}} [[Pelim (kolonieto urbaltipa)|Pelim]]{{·w}} [[Pishma (Sverdlovsk)|Pishma]]{{·w}} [[Reftinski]]{{·w}} [[Shalya (Sverdlovsk)|Shalya]]{{·w}} [[Sredneuralsk]]{{·w}} [[Staroutkinsk]]{{·w}} [[Svobodni (Sverdlovsk)|Svobodni]]{{·w}} [[Tugulim]]{{·w}} [[Uralski (Sverdlovsk)|Uralski]]{{·w}} [[Verh-Neivinski]]{{·w}} [[Verhneye Dubrovo]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> majil038l8rdxwwxk0fw99zbsdz8v5r Shablono:Urbi di provinco Sverdlovsk 10 58087 994801 2022-08-11T11:47:23Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Urbi di [[provinco Sverdlovsk]] | [[Arkivo:Flag of Sverdlovsk Oblast.svg|30px]] |- | colspan="3" | [[Alapayevsk]]{{·w}} [[Aramil]]{{·w}} [[Artyomovski]]{{·w}} [[Asbest]]{{·w}} [[Beryozovski (urbo, Sverdlovsk)|Beryozovski]]{{·w}} [[Bogdanovich (urbo)|Bogdanovich]]{{·w}} [[Degtyarsk]]{{·w}} [[Irbit]]{{·w}} [[Ivdel]]{{·w}} [[Kachkanar]]{{·w}} [[Kamensk-Uralski]]{{·w}} [[Kamishlov]]{{·w}} [[Karpinsk]]{{·w}} [[Kirovgrad]]{{·w}} [[Krasnoturyinsk]]{{·w}} [[Krasnouralsk]]{{·w}} [[Krasnoufimsk]]{{·w}} [[Kushva]]{{·w}} [[Lesnoi]]{{·w}} [[Nevyansk]]{{·w}} [[Nijni Tagil]]{{·w}} [[Nijniye Sergi]]{{·w}} [[Nijnyaya Salda]]{{·w}} [[Nijnyaya Tura]]{{·w}} [[Novaya Lyalya]]{{·w}} [[Novouralsk]]{{·w}} [[Pervouralsk]]{{·w}} [[Polevskoi]]{{·w}} [[Rej]]{{·w}} [[Revda (Sverdlovsk)|Revda]]{{·w}} [[Serov]]{{·w}} [[Severouralsk]]{{·w}} [[Sisert]]{{·w}} [[Sosva (Sverdlovsk)|Sosva]]{{·w}} [[Suhoi Log (Sverdlovsk)|Suhoi Log]]{{·w}} [[Talica]]{{·w}} [[Tavda]]{{·w}} [[Turinsk]]{{·w}} [[Verhnyaya Pishma]]{{·w}} [[Verhnyaya Salda]]{{·w}} [[Verhnyaya Tura]]{{·w}} [[Verhoturye]]{{·w}} [[Volchansk (Sverdlovsk)|Volchansk]]{{·w}} [[Yekaterinburg]]{{·w}} [[Zarechni (Sverdlovsk)|Zarechni]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Rusia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> pfx33jpn6itsdx27ekk97s2aqg9eua9 Kategorio:Provinco Sverdlovsk 14 58088 994802 2022-08-11T11:48:54Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Subdividuri di Rusia|Sverdlovsk]] 8cd85225jqvxevtrh5snul5w6fv7f67 Provinco Sverdlovsk 0 58089 994803 2022-08-11T11:55:26Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Sverdlovsk |Lokala_nomo = Свердловская область |Lokala_pronunco = |lando = [[Rusia]] |TipoRegiono0 = Provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = - panoramio - Road Sign Series (45).jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Flag of Sverdlovsk Oblast.svg |blazono = Coat of Arms of Sverdlovsk oblast.svg |mapo = Map of Russia - Sverdlovsk Oblast.svg |MapoNomo = di Rusia |tipochefloko = |chefurbo = [[Yekaterinburg]] |precipua_loko = [[Nijni Tagil]], [[Kamensk-Uralski]], [[Pervouralsk]] |iso3166_2 = RU-SVE |ru_okato = 65 000 000 000 |Estro_1 = Guberniestro |subdividur_estro_1 = Yevgeni Vladimirovich Kuivashev |Estro_2 = Prezidanto di provinca Duma |subdividur_estro_2 = Lyudmila Valentinovna Babushkina |linguo = [[Rusa linguo|Rusa]] |habitanti = {{formatnum:4264340}} <small>(2022)</small> |denseso = 21,96 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:194226}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 58°42'00"N |longitudo = 61°20'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+5 |postokodexo = 620000-624999 |telefonkodexo = +7 343xx |automobilokodexo = 66 |retopagino = {{URL|http://www.midural.ru/}} }} '''Provinco Sverdlovsk''' esas un de subdividuri di [[Rusia]]. Ol trovas en montaro Ural en du kontinenti [[Europa]] e [[Azia]]. La provinco esas dividita en 73 distrikti (68 de oli urbala), ed olua chefurbo esas [[Yekaterinburg]] (ad 1991 – ''Sverdlovsk''). == Precipua loki == De loki en la provinco super 70 000 habitanti esas: {| class="wikitable sortable" style="text-align: right;" ! Loko !! habitantaro<ref name="y2021">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2021 года|accessdate = 11ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/MZmdFJyI/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2021.xlsx}}</ref> !! Surfaco<br /><small>[km²]</small> |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Yekaterinburg (Sverdlovsk oblast).svg|25px]] '''[[Yekaterinburg]]''' | 1 493 600<ref name="y2022">{{cite web|language={{ru}}|title = Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года|accessdate = 11ma di agosto 2022|publisher = rosstat.gov.ru|url = https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/chisl_%D0%9C%D0%9E_Site_01-01-2022.xlsx}}</ref> || 1111,702 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Nizhny Tagil (Sverdlovsk oblast).png|25px]] [[Nijni Tagil]] | 344 656 || 297,47 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Kamensk-Uralsky (Sverdlovsk oblast).png|25px]] [[Kamensk-Uralski]] | 163 990 || 144,08 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Pervouralsk (Sverdlovsk oblast).png|25px]] [[Pervouralsk]] | 119 365 || 66 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Serov (Sverdlovsk oblast).png|25px]] [[Serov]] | 95 141 || 418 |- |align="left"| [[Arkivo:Novouralsk COA (2010).gif|25px]] [[Novouralsk]] | 79 638 || 31,9 |- |align="left"| [[Arkivo:Coat of Arms of Verkhnyaya Pyshma (Sverdlovsk oblast).png|25px]] [[Verhnyaya Pishma]] | 74 262 || 60 |} == Distrikti == De 73 distrikti esas 68 urbala. 28 urbi esas kom ligitima (urbala) distrikti: [[Alapayevsk]], [[Asbest]], [[Beryozovski (urbo, Sverdlovsk)|Beryozovski]], [[Irbit]], [[Ivdel]], [[Kachkanar]], [[Kamensk-Uralski]], [[Kamishlov]], [[Karpinsk]], [[Kirovgrad]], [[Krasnoturyinsk]], [[Krasnouralsk]], [[Krasnoufimsk]], [[Kushva]], [[Lesnoi]], [[Nijni Tagil]], [[Nijnyaya Salda]], [[Nijnyaya Tura]], [[Novouralsk]], [[Pervouralsk]], [[Polevskoi]], [[Revda (Sverdlovsk)|Revda]], [[Serov]], [[Severouralsk]], [[Verhnyaya Pishma]], [[Verhnyaya Salda]], [[Yekaterinburg]] e [[Zarechni (Sverdlovsk)|Zarechni]]. La cetera 45 distrikti esas: [[Distrikto Achit|Achit]], [[Distrikto Alapayevsk|Alapayevsk]], [[Distrikto Aramil|Aramil]], [[Distrikto Arti|Arti]], [[Distrikto Artyomovski|Artyomovski]], [[Distrikto Baikalovo|Baikalovo]], [[Distrikto Beloyarski (Sverdlovsk)|Beloyarski]], [[Distrikto Bisert|Bisert]], [[Distrikto Bogdanovich|Bogdanovich]], [[Distrikto Degtyarsk|Degtyarsk]], [[Distrikto Gari|Gari]], [[Distrikto Irbit|Irbit]], [[Distrikto Kamensk-Uralski|Kamensk-Uralski]], [[Distrikto Kamishlov|Kamishlov]], [[Distrikto Krasnoufimsk|Krasnoufimsk]], [[Distrikto Mahnyovo|Mahnyovo]], [[Distrikto Malisheva|Malisheva]], [[Distrikto Nevyansk|Nevyansk]], [[Distrikto Nijniye Sergi|Nijniye Sergi]], [[Distrikto Novaya Lyalya|Novaya Lyalya]], [[Distrikto Pelim|Pelim]], [[Distrikto Pishma|Pishma]], [[Distrikto Rej|Rej]], [[Distrikto Reftinski|Reftinski]], , [[Distrikto Shalya|Shalya]], [[Distrikto Sisert|Sisert]], [[Distrikto Sosva|Sosva]], [[Distrikto Sredneuralsk|Sredneuralsk]], [[Distrikto Staroutkinsk|Staroutkinsk]], [[Distrikto Suhoi Log|Suhoi Log]], [[Distrikto Svobodni|Svobodni]], [[Distrikto Tabori|Tabori]], [[Distrikto Talica|Talica]], [[Distrikto Tavda|Tavda]], [[Distrikto Tugulim|Tugulim]], [[Distrikto Turinsk|Turinsk]], [[Distrikto Turinskaya Sloboda|Turinskaya Sloboda]], [[Distrikto Uralski|Uralski]], [[Distrikto Verh-Neivinski|Verh-Neivinski]], [[Distrikto Verhneye Dubrovo|Verhneye Dubrovo]], [[Distrikto Verhni Tagil|Verhni Tagil]], [[Distrikto Verhnyaya Salda|Verhnyaya Salda]], [[Distrikto Verhnyaya Tura|Verhnyaya Tura]], [[Distrikto Verhoturye|Verhoturye]] e [[Distrikto Volchansk|Volchansk]]. == Referi == {{reflist}} {{commonscat|Sverdlovsk Oblast}} {{Kolonieti urbaltipa di provinco Sverdlovsk}} {{Urbi di provinco Sverdlovsk}} {{Distrikti di provinco Sverdlovsk}} {{Subdividuri di Rusia}} [[Kategorio:Provinco Sverdlovsk]] 7y9htz0982v6231ej8e9bep6b2huak5