Wikipedio iowiki https://io.wikipedia.org/wiki/Frontispico MediaWiki 1.39.0-wmf.26 first-letter Media Specala Debato Uzanto Uzanto Debato Wikipedio Wikipedio Debato Arkivo Arkivo Debato MediaWiki MediaWiki Debato Shablono Shablono Debato Helpo Helpo Debato Kategorio Kategorio Debato TimedText TimedText talk Modulo Modulo-Diskuto Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 847 996005 995284 2022-08-24T23:04:01Z Joao Xavier 110 +eventi, naski, morti, referi (kompleta revizo til nun) wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1989''' (MCMLXXXIX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta en [[sundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 989ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 89ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 10ma yaro di la [[yari 1980a]]. ==Eventi == ===[[Kosmo]] === * [[26ma di agosto]] - [[Kosmoprobilo]] ''[[Voyager 2]]'' flugas preter [[Neptuno]]. ===[[Mondo]] === * [[14ma di februaro]] - L'unesma de la 24 artificala sateliti di [[GPS]] (''Global Positioning System'') sendesas ad orbito. * [[2ma di marto]] - 12 stati de [[Europana Komunitato]] interdiktas la produkto di [[freono|freoni]]. * [[25ma di septembro]] - [[Usa]] e [[Sovietia]] kontratas ke li demolisos 98% de lia kemial armi. * [[9ma di novembro]] - [[Kolda milito]] finas, kande [[Est-Germania]] apertas [[Murego di Berlin]] e permisas populani irar e vehar libere deeste adweste, ed inverse. * [[3ma di decembro]] - [[George Bush]] e [[Mihail Sergeyevich Gorbachyov|Mihail Gorbachyov]] interrenkontras en [[Malta]]. Li deklaras ke kolda milito (forsan) esas pasonta.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/3/newsid_4119000/4119950.stm|titulo=1989: Malta summit ends Cold War|editero=BBC|vidita ye=3ma di decembro 2016}}</ref> ===[[Europa]] === * [[2ma di marto]] - 12 stati di [[Europana Komunitato]] interdiktas la produkti kun [[freono|freoni]]. * [[7ma di aprilo]] - [[Submara navo]] "Komsomolec" de [[Sovietia]] sinkas en la [[maro di Barents]] pos incendio en nave, e 42 ek la 69 kruani mortas.<ref name=Economist>{{Extera ligilo|titulo=A lot lost at sea |publikigita ye=15ma di aprilo 1989|editero=The Economist|url=https://web.archive.org/web/20160409143520/https://www.highbeam.com/doc/1G1-7518769.html}}</ref> * [[4ma di junio]] - En [[Polonia]], [[Sindikato Solidareso]] vinkas l'unesma elekti libera pos la [[duesma mondomilito]]. * 4ma di junio - En [[Ufa]], [[Bashkortostan]], [[Sovietia]], du preterpasinta treni inflamas gaso likinta ek tubo, e 645 homi perisas. * [[7ma di junio]] - En [[Dania]], lego qua posibligas samasexua mariajo aprobesas.<ref>[http://users.cybercity.dk/~dko12530/s2.htm The Registered Partnership Act]</ref><ref>{{Extera ligilo|url=http://www.nytimes.com/1989/10/02/world/rights-for-gay-couples-in-denmark.html |titulo=Sheila Rule: Rights for Gay Couples in Denmark|editero=''New York Times''|publikigita ye=2ma di oktobro 1989|vidita ye=7ma di junio 2012}}</ref> * [[16ma di junio]] - En solena funero, [[Imre Nagy]] risepultesas en [[Budapest]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1989: Hungary reburies fallen hero Imre Nagy|editero=BBC |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/16/newsid_4522000/4522407.stm|vidita ye=23ma di junio 2019}}</ref> * [[1ma di julio|1ma]] til la [[6ma di julio|6ma julio]] - [[Ido-konfero 1989|Ido-konfero]] eventas en [[Thalwil]], proxim [[Zürich]], [[Suisia]]. * [[23ma di agosto]] - Du milioni homi standas manuo en manuo sur voyo inter [[Tallinn]] e [[Vilnius]] en [[Baltiko]] por suportar la nedependo di [[Estonia]], [[Latvia]] e [[Lituania]]. * [[25ma di agosto]] - [[Tadeusz Mazowiecki]] divenas l'unesma ne-komunista chefministro di [[Polonia]]. * [[9ma di septembro]] - En [[Leipzig]], [[Est-Germania]], granda demonstro por demokratio. * [[10ma di septembro]] - [[Hungaria]] apertas sua westala frontiero por [[Est-Germania]]ni transirar weste. * [[18ma di oktobro]] - [[Erich Honecker]] renuncas a la chefeso di [[Est-Germania]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1989: East Germany leader ousted|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/18/newsid_2450000/2450783.stm|vidita ye=9ma di agosto 2016|idiomo={{en}}|editero=BBC}}</ref> * [[23ma di oktobro]] - [[Hungaria]] abandonas la [[komunismo|komunista]] rejimo. * [[9ma di novembro]] - [[Kolda milito]] finas kande [[Est-Germania]] apertas la [[Murego di Berlin]] e permisas populani irar e vehar libere deeste adweste, ed inverse. * [[10ma di novembro]] - Chefo di komunista partiso di [[Bulgaria]], [[Todor Jivkov]], e chefministro [[Petre Mladenov]] renuncas. * [[14ma di novembro]] - Serioza inundado en [[Málaga]], [[Hispania]]. * [[17ma di novembro]] - "[[Velura revoluciono]]" komencas en [[Chekoslovakia]]. Policisti supresas demonstro en [[Praha]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/17/newsid_2540000/2540171.stm|titulo=1989: Police crush Prague protest rally|editero=BBC|vidita ye=20ma di oktobro 2018}}</ref> * [[20ma di novembro]] - Du milioni homi demonstras en [[Praha]]. * [[28ma di novembro]] - La komunista rejimo di Chekoslovakia imperas pri organizo di multa-partisal elekti. * [[1ma di decembro]] - La parlamento di [[Est-Germania]] abrogas la duktanta rolo di komunista partiso. * [[22ma di decembro]] - En [[Rumania]] la povo di [[Nicolae Ceausescu]] finas pos violentoza demonstri. * [[25ma di decembro]] - [[Nicolae Ceausescu|Nicolae]] ed Elena Ceausescu mortigesas. * [[29ma di decembro]] - En [[Chekoslovakia]] [[Václav Havel]] elektesas prezidanto per liber elekto. * [[31ma di decembro]] - [[Tadeusz Mazowiecki]] divenas l'unesma [[komunismo|ne-komunista]] chefo di Polonia pos 1944. ===[[Azia]] === * [[7ma di januaro]] - [[Akihito]] divenas imperiestro di [[Japonia]] pos [[Hirohito]]. * [[23ma di januaro]] - [[Ter-tremo]] en la [[Republiko Socialista Sovietiana Tajikistan]] produktas 274 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/23/newsid_2506000/2506569.stm|titulo=1989: Many killed in Tajik earthquake|editero=BBC|vidita ye=2ma di novembro 2016}}</ref> * [[30ma di januaro]] - Ambasadeyo di [[Usa]] evakuesas en [[Kabul]], [[Afganistan]]. * [[14ma di februaro]] - Chefo di [[Iran]], ayatolo [[Ruhollah Khomeini]] incitas mortigar [[Salman Rushdie]], la skriptisto di "Satanika poemi". * [[15ma di februaro]] - Lasta Sovieta soldato foriras [[Afganistan]]. * [[24ma di februaro]] - Ayatolo [[Ruhollah Khomeini]] promisas 3 milioni dolari a mortigero di [[Salman Rushdie]]. * [[30ma di mayo]] - [[Chinia]]na studenti erektas en la [[placo Tianmen]], [[Beijing]], statuo dil "Deino di Demokratio". * [[3ma di junio]] - En [[Iran]], ayatolo [[Ruhollah Khomeini]] mortas. * [[4ma di junio]] - Masakro di demonstranti en [[Tianmen-placo]], [[Beijing]], pro supresar l'opozanti. * [[22ma di novembro]] - Prezidanto di [[Libano]], [[René Moawad]], ocidesas per bombo-explozo. ===[[Afrika]] === * [[10ma di januaro]] - [[Kuba]]na trupi retreteskas ek [[Angola]]. * [[30ma di junio]] - [[Omar Hassan Al-Bashir]] komandas [[stato-stroko]] en [[Sudan]]. ===[[Nord-Amerika]] === * [[20ma di januaro]] - Prezidanteso di [[George Bush]] komencas. * [[24ma di marto]] - Petrolo-navo ''Exxon Valdez'' likas {{formatnum:240000}} bareli di [[petrolo]] che la rivo di [[Alaska]]. * [[19ma di julio]] - En [[Sioux City, Iowa]] 111 personi mortas kande aviono [[Douglas DC-10]] de [[United Airlines]] kolizionas kontre sulo, tamen 185 plusa homi transvivas. * [[17ma di oktobro]] - [[Ter-tremo]] frapas [[San Francisco]] ed [[Oakland]] en [[Kalifornia]] e produktas 63 morti.<ref>{{Extera ligilo|titulo=1989: Earthquake hits San Francisco|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/17/newsid_2491000/2491211.stm|editero=BBC|vidita ye=23ma di junio 2019|idiomo={{en}}}}</ref> * [[6ma di decembro]] - Kontre-feministo Marc Lépine mortigas 14 mulieri en ''École Polytechnique di [[Montreal]]''. ===[[Central Amerika]] === * [[1ma di junio]] - En [[Salvador]], [[Alfredo Cristiani]] divenas prezidanto. * [[20ma di decembro]] - [[Usa]] invadas [[Panama]] por revokar [[Manuel Noriega]] de la povo. * [[24ma di decembro]] - Diktatoro di Panama, Manuel Noriega, pregas azilo che ambasadeyo di [[Vatikano]]. ===[[Sud-Amerika]] === * [[27ma di februaro|27]] til [[28ma di februaro]] - Populala revolto en [[Venezuela]], konocata kom ''El Caracazo'', kontre la politiki di [[Carlos Andrés Pérez]] por la ekonomio. * [[14ma di mayo]] - [[Carlos Saúl Menem]] vinkas prezidantal elekto en [[Arjentinia]]. * [[8ma di julio]] - [[Carlos Saúl Menem]] divenas prezidanto di Arjentinia. * [[14ma di decembro]] - En [[Chili]] eventas libera elekti pos 16 yari. * [[17ma di decembro]] - En [[Brazilia]] eventas prezidantal elekti pos 29 yari. ==Naski == [[Arkivo:Kōhei Uchimura Rio 2016.jpg|130px|thumb|[[Kōhei Uchimura]]]] * [[3ma di januaro]] - [[Kōhei Uchimura]], Japoniana gimnastikistulo * [[6ma di januaro]] - [[Andy Carroll]], Angla futbalisto * [[9ma di januaro]] - [[Nina Dobrev]], Bulgara-Kanadana aktorino * [[16ma di januaro]] - [[Kiesza]], Kanadana kantistino * [[1ma di februaro]] - [[Alfreð Finnbogason]], Islandana futbalisto [[Arkivo:Corbin Bleu 2007, 1.jpg|thumb|130px|[[Corbin Bleu]]]] * [[21ma di februaro]] - [[Corbin Bleu]], Usan aktoro * [[24ma di februaro]] - [[Juha Metsola]], Finlandana hokeisto * [[27ma di februaro]] - [[Stephen Kiprotich]], Ugandan atletulo * [[1ma di marto]] - [[Carlos Vela]], Mexikiana futbalisto * [[4ma di marto]] - [[Erin Heatherton]], Usana manekinino * [[11ma di marto]] - [[Orlando Johnson]], Usana basketbalisto [[Arkivo:TheoWalcottUnderhill.JPG|thumb|130px|[[Theo Walcott]]]] * [[16ma di marto]] - [[Theo Walcott]], Angla futbalisto * [[17ma di marto]] - [[Shinji Kagawa]], Japoniana futbalisto * [[21ma di marto]] - [[Jordi Alba]], Hispana futbalisto * [[12ma di aprilo]] - [[Antonia Iacobescu]], Rumana kantistino * [[27ma di aprilo]] - [[Lars Bender]], Germana futbalisto * [[3ma di mayo]] - [[Katinka Hosszú]], Hungara natistino * [[6ma di mayo]] - [[Dominika Cibulková]], Slovakiana tenisistino * [[30ma di mayo]] - [[Alexandra Dulgheru]], Rumana tenisistino * [[31ma di mayo]] - [[Marco Reus]], Germana futbalisto * [[10ma di junio]] - [[Alexandra Stan]], Rumana kantistino * [[25ma di junio]] - [[Waleed Al-Husseini]], Palestinana blogisto * [[30ma di junio]] - [[Bruno Fratus]], Braziliana natisto * [[1ma di julio]] - [[Daniel Ricciardo]], Australian automobilisto [[Arkivo:Daniel Radcliffe in the Harry Potter and The Deathly Hallows Premiere 01.jpg|thumb|130px|[[Daniel Radcliffe]]]] * [[5ma di julio]] - [[Dejan Lovren]], Kroata futbalisto * [[23ma di julio]] - [[Daniel Radcliffe]], Britanian aktoro ([[Harry Potter]]) * [[31ma di julio]] - [[Viktoriya Azarenka]], Belarusa tenisistino * 31ma di julio - [[Zelda Williams]], Usan aktorino * [[1ma di agosto]] - [[Dmitri Sergeyevich Kagarlicki|Dmitri Kagarlicki]], Rusiana hokeisto * [[2ma di agosto]] - [[Nacer Chadli]], Belga futbalisto * [[14ma di agosto]] - [[Malvina Seferi]], Albanian-Italiana manekinino [[Arkivo:Bebe Rexha live at Staples Center, Los Angeles 07.jpg|thumb|130px|[[Bebe Rexha]]]] * [[30ma di agosto]] - [[Bebe Rexha]], Usana kantistino * [[2ma di septembro]] - [[Alexandre Pato]], Braziliana futbalistulo * 2ma di septembro - [[Zedd]], Rusa-Germana muzikala produktisto, disk-jokeo e kompozisto * [[8ma di septembro]] - [[Avicii]], Sueda disk-jokeo (m. 2018) [[Arkivo:FIFA WC-qualification 2014 - Austria vs. Germany 2012-09-11 - Thomas Müller 01.JPG|thumb|130px|[[Thomas Müller]]]] * [[13ma di septembro]] - [[Thomas Müller]], Germana futbalisto * [[12ma di oktobro]] - [[Paulo Henrique Ganso]], Braziliana futbalisto * [[13ma di oktobro]] - [[Alexandria Ocasio-Cortez]], Usana politikal aktivisto * [[28ma di oktobro]] - [[Camille Muffat]], Franca natistino (m. 2015) * [[14ma di novembro]] - [[Jake Livermore]], Angla futbalisto * [[13ma di decembro]] - [[Taylor Swift]], Usana kantistino * 13ma di decembro - [[Hellen Onsando Obiri]], Kenian atletino * [[26ma di decembro]] - [[Yohan Blake]], Jamaikan atletulo ==Morti == [[Arkivo:昭和天皇.jpg|thumb|130px|[[Hirohito]]]] * [[7ma di januaro]] - [[Hirohito]], imperiestro di [[Japonia]] (n. 1901) * [[11ma di januaro]] - [[José Luis Bustamante y Rivero]], prezidanto di Peru (n. 1894) * [[20ma di januaro]] - [[Józef Cyrankiewicz]], chefministro di Polonia (n. 1911) * [[22ma di januaro]] - [[Sándor Weöres]], Hungara poeto (n. 1913) * [[23ma di januaro]] - [[Salvador Dalí]], Katalunian artisto (n. 1904) * [[24ma di januaro]] - [[George Cukor]], Usana filmifisto (n. 1899) * [[3ma di februaro]] - [[John Cassavetes]], Usan aktoro (n. 1929) * [[4ma di februaro]] - [[Thorkild Hansen]], Dana skriptisto (n. 1927) * [[21ma di februaro]] - [[Sándor Márai]], Hungara skriptisto (n. 1900) [[Arkivo:Konrad_Lorenz.JPG|thumb|130px|[[Konrad Lorenz]]]] * [[27ma di februaro]] - [[Konrad Lorenz]], Austriana zoologiisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[9ma di marto]] - [[Robert Mapplethorpe]], Usan artisto, fotografisto (n. 1946) * [[8ma di aprilo]] - [[Esa Pakarinen]] (sr.), Finlandan aktoro (n. 1911) * [[12ma di aprilo]] -[[Sugar Ray Robinson]], Usana boxisto (n. 1921) * [[16ma di aprilo]] - [[Kaoru Ishikawa]], Japoniana kemiisto (n. 1915) * [[22ma di aprilo]] - [[Emilio Gino Segrè]], Italiana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1905) * [[23ma di aprilo]] - [[Hamani Diori]], prezidanto di Nijer (n. 1916) * [[26ma di aprilo]] - [[Lucille Ball]], Usan aktorino di komedii (n. 1911) * [[28ma di aprilo]] - [[Esa Pakarinen]] (sr.), Finlandan aktoro (n. 1911) * [[30ma di aprilo]] - [[Sergio Leone]], Italiana filmifisto (n. 1929) * [[20ma di mayo]] - [[John Richard Hicks]], Angla ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1904) [[Arkivo:عکسی_از_خمینی.JPG|thumb|130px|[[Ruhollah Khomeini]]]] * [[3ma di junio]] - Ayatolo [[Ruhollah Khomeini]], chefo di ''Shia''-Mohamedani de Iran (n. 1900) * [[9ma di junio]] - [[George Wells Beadle]], Usana genetikisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[22ma di junio]] - [[Martti Talvela]], Finlandan opero-kantisto (n. 1935) * [[30ma di junio]] - [[Hilmar Baunsgaard]], chefministro di Dania (n. 1920) * [[2ma di julio]] - [[Andrei Gromiko]], Sovietiana politikistulo (n. 1909) * [[6ma di julio]] - [[János Kádár]], Hungara politikistulo (n. 1912) * [[11ma di julio]] - [[Laurence Olivier]], Britanian aktoro (n. 1907) * [[16ma di julio]] - [[Herbert von Karajan]], Austriana orkestrestro (n. 1908) * [[19ma di julio]] - [[Kazimierz Sabbat]], Polona politikistulo (n. 1913) * [[22ma di julio]] - [[Martti Talvela]], Finlandana kantisto di opero (n. 1935) * [[2ma di agosto]] - [[Luiz Gonzaga]], Braziliana muzikistulo e kantisto (n. 1912) * [[12ma di agosto]] - [[William Bradford Shockley]], Usana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1910) * [[21ma di agosto]] - [[Raul Seixas]], Braziliana kantisto (n. 1945) [[Arkivo:Georges_Simenon_(1963)_without_hat_by_Erling_Mandelmann.jpg|thumb|130px|[[Georges Simenon]]]] * [[4ma di septembro]] - [[Georges Simenon]], Belga skriptisto (n. 1903) * [[14ma di septembro]] - [[Pérez Prado]], Kubana kompozisto (n. 1916) * [[22ma di septembro]] - [[Irving Berlin]], Usana kompozisto (n. 1888) * [[26ma di septembro]] - [[Kaj Franck]], Finlandana projetisto di mobli (n. 1911) * [[28ma di septembro]] - [[Ferdinand Marcos]], diktatoro di Filipini (n. 1917) * [[4ma di oktobro]] - [[Graham Chapman]], Britanian aktoro (n. 1940) * [[6ma di oktobro]] - [[Bette Davis]], Usan aktorino (n. 1908)<ref name=IMBD>[http://www.imdb.com/name/nm0000012/ Internet Movie Database]</ref> * [[26ma di oktobro]] - [[Charles J. Pedersen]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1904) * [[3ma di novembro]] - [[Timoci Bavadra]], chefministro di Fidji (n. 1934) * [[5ma di novembro]] - [[Vladimir Horowitz]], Rusa pianisto (n. 1903) * [[13ma di novembro]] - Princo [[Franz Joseph la 2ma di Liechtenstein]] (n. 1906) * [[18ma di novembro]] - [[Edvin Laine]], Finlandana filmifisto (n. 1905) * [[20ma di novembro]] - [[Božidar Jakac]], Sloveniana piktisto (n. 1899) * [[26ma di novembro]] - [[Ahmed Abdallah Abderemane]], prezidanto di Komori (n. 1919) * [[27ma di novembro]] - [[Carlos Arias Navarro]], chefministro di Hispania (n. 1908) [[Arkivo:Ahmadou_Ahidjo.jpg|thumb|130px|[[Ahmadou Ahidjo]]]] * [[30ma di novembro]] - [[Ahmadou Ahidjo]], prezidanto di Kamerun (n. 1924) * [[3ma di decembro]] - [[Fernando Martín]], Hispana basketbalisto (n. 1962) * 3ma di decembro - [[Sourou-Migan Apithy]], prezidanto di Dahome, la nuna Benin (n. 1913) * [[7ma di decembro]] - [[Hans Hartung]], Germana-Franca piktisto (n. 1904) * [[8ma di decembro]] - [[Mikola Andriyovich Livitskyi]], Ukrainana politikisto en exilo (n. 1907) * [[12ma di decembro]] - [[Roger Moureaux]], Franca Idisto (n.?) * [[14ma di decembro]] - [[Andrei Dmitriyevich Saharov|Andrei Saharov]], Sovietiana fizikisto e politikal aktivisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1921) * [[16ma di decembro]] - [[Lee Van Cleef]], Usan aktoro (n. 1925) * 16ma di decembro - [[Silvana Mangano]], Italian aktorino (n. 1930) * [[22ma di decembro]] - [[Samuel Beckett]], Irlandana skriptisto, [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Nobel-laureato]] (n. 1906) * [[25ma di decembro]] - [[Nicolae Ceausescu]], chefo di Rumania, mortigita (n. 1918) ==Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Norman Foster Ramsey, Jr]], [[Hans Georg Dehmelt]], [[Wolfgang Paul]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Sidney Altman]], [[Thomas Cech]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[John Michael Bishop]], [[Harold Elliot Varmus]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Camilo José Cela]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Tenzin Gyatso]] (14ma [[Dalai Lamao]]) * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Trygve Haavelmo]] ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1980a]] rd05proqjyg9xtpp73vyq60zb97y1b2 996006 996005 2022-08-24T23:05:11Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1989''' (MCMLXXXIX per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta en [[sundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 989ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 89ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 10ma yaro di la [[yari 1980a]]. ==Eventi == ===[[Kosmo]] === * [[26ma di agosto]] - [[Kosmoprobilo]] ''[[Voyager 2]]'' flugas preter [[Neptuno]]. ===[[Mondo]] === * [[14ma di februaro]] - L'unesma de la 24 artificala sateliti di [[GPS]] (''Global Positioning System'') sendesas ad orbito. * [[2ma di marto]] - 12 stati de [[Europana Komunitato]] interdiktas la produkto di [[freono|freoni]]. * [[25ma di septembro]] - [[Usa]] e [[Sovietia]] kontratas ke li demolisos 98% de lia kemial armi. * [[9ma di novembro]] - [[Kolda milito]] finas, kande [[Est-Germania]] apertas [[Murego di Berlin]] e permisas populani irar e vehar libere deeste adweste, ed inverse. * [[3ma di decembro]] - [[George Bush]] e [[Mihail Sergeyevich Gorbachyov|Mihail Gorbachyov]] interrenkontras en [[Malta]]. Li deklaras ke kolda milito (forsan) esas pasonta.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/december/3/newsid_4119000/4119950.stm|titulo=1989: Malta summit ends Cold War|editero=BBC|vidita ye=3ma di decembro 2016}}</ref> ===[[Europa]] === * [[2ma di marto]] - 12 stati di [[Europana Komunitato]] interdiktas la produkti kun [[freono|freoni]]. * [[7ma di aprilo]] - [[Submara navo]] "Komsomolec" de [[Sovietia]] sinkas en la [[maro di Barents]] pos incendio en nave, e 42 ek la 69 kruani mortas.<ref name=Economist>{{Extera ligilo|titulo=A lot lost at sea |publikigita ye=15ma di aprilo 1989|editero=The Economist|url=https://web.archive.org/web/20160409143520/https://www.highbeam.com/doc/1G1-7518769.html}}</ref> * [[4ma di junio]] - En [[Polonia]], [[Sindikato Solidareso]] vinkas l'unesma elekti libera pos la [[duesma mondomilito]]. * 4ma di junio - En [[Ufa]], [[Bashkortostan]], [[Sovietia]], du preterpasinta treni inflamas gaso likinta ek tubo, e 645 homi perisas. * [[7ma di junio]] - En [[Dania]], lego qua posibligas samasexua mariajo aprobesas.<ref>[http://users.cybercity.dk/~dko12530/s2.htm The Registered Partnership Act]</ref><ref>{{Extera ligilo|url=http://www.nytimes.com/1989/10/02/world/rights-for-gay-couples-in-denmark.html |titulo=Sheila Rule: Rights for Gay Couples in Denmark|editero=''New York Times''|publikigita ye=2ma di oktobro 1989|vidita ye=7ma di junio 2012}}</ref> * [[16ma di junio]] - En solena funero, [[Imre Nagy]] risepultesas en [[Budapest]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1989: Hungary reburies fallen hero Imre Nagy|editero=BBC |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/june/16/newsid_4522000/4522407.stm|vidita ye=23ma di junio 2019}}</ref> * [[1ma di julio|1ma]] til la [[6ma di julio|6ma julio]] - [[Ido-konfero 1989|Ido-konfero]] eventas en [[Thalwil]], proxim [[Zürich]], [[Suisia]]. * [[23ma di agosto]] - Du milioni homi standas manuo en manuo sur voyo inter [[Tallinn]] e [[Vilnius]] en [[Baltiko]] por suportar la nedependo di [[Estonia]], [[Latvia]] e [[Lituania]]. * [[25ma di agosto]] - [[Tadeusz Mazowiecki]] divenas l'unesma ne-komunista chefministro di [[Polonia]]. * [[9ma di septembro]] - En [[Leipzig]], [[Est-Germania]], granda demonstro por demokratio. * [[10ma di septembro]] - [[Hungaria]] apertas sua westala frontiero por [[Est-Germania]]ni transirar weste. * [[18ma di oktobro]] - [[Erich Honecker]] renuncas a la chefeso di [[Est-Germania]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=1989: East Germany leader ousted|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/18/newsid_2450000/2450783.stm|vidita ye=9ma di agosto 2016|idiomo={{en}}|editero=BBC}}</ref> * [[23ma di oktobro]] - [[Hungaria]] abandonas la [[komunismo|komunista]] rejimo. * [[9ma di novembro]] - [[Kolda milito]] finas kande [[Est-Germania]] apertas la [[Murego di Berlin]] e permisas populani irar e vehar libere deeste adweste, ed inverse. * [[10ma di novembro]] - Chefo di komunista partiso di [[Bulgaria]], [[Todor Jivkov]], e chefministro [[Petre Mladenov]] renuncas. * [[14ma di novembro]] - Serioza inundado en [[Málaga]], [[Hispania]]. * [[17ma di novembro]] - "[[Velura revoluciono]]" komencas en [[Chekoslovakia]]. Policisti supresas demonstro en [[Praha]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/17/newsid_2540000/2540171.stm|titulo=1989: Police crush Prague protest rally|editero=BBC|vidita ye=20ma di oktobro 2018}}</ref> * [[20ma di novembro]] - Du milioni homi demonstras en [[Praha]]. * [[28ma di novembro]] - La komunista rejimo di Chekoslovakia imperas pri organizo di multa-partisal elekti. * [[1ma di decembro]] - La parlamento di [[Est-Germania]] abrogas la duktanta rolo di komunista partiso. * [[22ma di decembro]] - En [[Rumania]] la povo di [[Nicolae Ceausescu]] finas pos violentoza demonstri. * [[25ma di decembro]] - [[Nicolae Ceausescu|Nicolae]] ed Elena Ceausescu mortigesas. * [[29ma di decembro]] - En [[Chekoslovakia]] [[Václav Havel]] elektesas prezidanto per liber elekto. * [[31ma di decembro]] - [[Tadeusz Mazowiecki]] divenas l'unesma [[komunismo|ne-komunista]] chefo di Polonia pos 1944. ===[[Azia]] === * [[7ma di januaro]] - [[Akihito]] divenas imperiestro di [[Japonia]] pos [[Hirohito]]. * [[23ma di januaro]] - [[Ter-tremo]] en la [[Republiko Socialista Sovietiana Tajikistan]] produktas 274 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/23/newsid_2506000/2506569.stm|titulo=1989: Many killed in Tajik earthquake|editero=BBC|vidita ye=2ma di novembro 2016}}</ref> * [[30ma di januaro]] - Ambasadeyo di [[Usa]] evakuesas en [[Kabul]], [[Afganistan]]. * [[14ma di februaro]] - Chefo di [[Iran]], ayatolo [[Ruhollah Khomeini]] incitas mortigar [[Salman Rushdie]], la skriptisto di "Satanika poemi". * [[15ma di februaro]] - Lasta Sovieta soldato foriras [[Afganistan]]. * [[24ma di februaro]] - Ayatolo [[Ruhollah Khomeini]] promisas 3 milioni dolari a mortigero di [[Salman Rushdie]]. * [[30ma di mayo]] - [[Chinia]]na studenti erektas en la [[placo Tianmen]], [[Beijing]], statuo dil "Deino di Demokratio". * [[3ma di junio]] - En [[Iran]], ayatolo [[Ruhollah Khomeini]] mortas. * [[4ma di junio]] - Masakro di demonstranti en [[Tianmen-placo]], [[Beijing]], pro supresar l'opozanti. * [[22ma di novembro]] - Prezidanto di [[Libano]], [[René Moawad]], ocidesas per bombo-explozo. ===[[Afrika]] === * [[10ma di januaro]] - [[Kuba]]na trupi retreteskas ek [[Angola]]. * [[30ma di junio]] - [[Omar Hassan Al-Bashir]] komandas [[stato-stroko]] en [[Sudan]]. ===[[Nord-Amerika]] === * [[20ma di januaro]] - Prezidanteso di [[George Bush]] komencas. * [[24ma di marto]] - Petrolo-navo ''Exxon Valdez'' likas {{formatnum:240000}} bareli di [[petrolo]] che la rivo di [[Alaska]]. * [[19ma di julio]] - En [[Sioux City, Iowa]] 111 personi mortas kande aviono [[Douglas DC-10]] de [[United Airlines]] kolizionas kontre sulo, tamen 185 plusa homi transvivas. * [[17ma di oktobro]] - [[Ter-tremo]] frapas [[San Francisco]] ed [[Oakland]] en [[Kalifornia]] e produktas 63 morti.<ref>{{Extera ligilo|titulo=1989: Earthquake hits San Francisco|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/17/newsid_2491000/2491211.stm|editero=BBC|vidita ye=23ma di junio 2019|idiomo={{en}}}}</ref> * [[6ma di decembro]] - Kontre-feministo Marc Lépine mortigas 14 mulieri en ''École Polytechnique di [[Montreal]]''. ===[[Central Amerika]] === * [[1ma di junio]] - En [[Salvador]], [[Alfredo Cristiani]] divenas prezidanto. * [[20ma di decembro]] - [[Usa]] invadas [[Panama]] por revokar [[Manuel Noriega]] de la povo. * [[24ma di decembro]] - Diktatoro di Panama, Manuel Noriega, pregas azilo che ambasadeyo di [[Vatikano]]. ===[[Sud-Amerika]] === * [[27ma di februaro|27]] til [[28ma di februaro]] - Populala revolto en [[Venezuela]], konocata kom ''El Caracazo'', kontre la politiki di [[Carlos Andrés Pérez]] por la ekonomio. * [[14ma di mayo]] - [[Carlos Saúl Menem]] vinkas prezidantal elekto en [[Arjentinia]]. * [[8ma di julio]] - [[Carlos Saúl Menem]] divenas prezidanto di Arjentinia. * [[14ma di decembro]] - En [[Chili]] eventas libera elekti pos 16 yari. * [[17ma di decembro]] - En [[Brazilia]] eventas prezidantal elekti pos 29 yari. ==Naski == [[Arkivo:Kōhei Uchimura Rio 2016.jpg|130px|thumb|[[Kōhei Uchimura]]]] * [[3ma di januaro]] - [[Kōhei Uchimura]], Japoniana gimnastikistulo * [[6ma di januaro]] - [[Andy Carroll]], Angla futbalisto * [[9ma di januaro]] - [[Nina Dobrev]], Bulgara-Kanadana aktorino * [[16ma di januaro]] - [[Kiesza]], Kanadana kantistino * [[1ma di februaro]] - [[Alfreð Finnbogason]], Islandana futbalisto [[Arkivo:Corbin Bleu 2007, 1.jpg|thumb|130px|[[Corbin Bleu]]]] * [[21ma di februaro]] - [[Corbin Bleu]], Usan aktoro * [[24ma di februaro]] - [[Juha Metsola]], Finlandana hokeisto * [[27ma di februaro]] - [[Stephen Kiprotich]], Ugandan atletulo * [[1ma di marto]] - [[Carlos Vela]], Mexikiana futbalisto * [[4ma di marto]] - [[Erin Heatherton]], Usana manekinino * [[11ma di marto]] - [[Orlando Johnson]], Usana basketbalisto [[Arkivo:TheoWalcottUnderhill.JPG|thumb|130px|[[Theo Walcott]]]] * [[16ma di marto]] - [[Theo Walcott]], Angla futbalisto * [[17ma di marto]] - [[Shinji Kagawa]], Japoniana futbalisto * [[21ma di marto]] - [[Jordi Alba]], Hispana futbalisto * [[12ma di aprilo]] - [[Antonia Iacobescu]], Rumana kantistino * [[27ma di aprilo]] - [[Lars Bender]], Germana futbalisto * [[3ma di mayo]] - [[Katinka Hosszú]], Hungara natistino * [[6ma di mayo]] - [[Dominika Cibulková]], Slovakiana tenisistino * [[30ma di mayo]] - [[Alexandra Dulgheru]], Rumana tenisistino * [[31ma di mayo]] - [[Marco Reus]], Germana futbalisto * [[10ma di junio]] - [[Alexandra Stan]], Rumana kantistino * [[25ma di junio]] - [[Waleed Al-Husseini]], Palestinana blogisto * [[30ma di junio]] - [[Bruno Fratus]], Braziliana natisto * [[1ma di julio]] - [[Daniel Ricciardo]], Australian automobilisto [[Arkivo:Daniel Radcliffe in the Harry Potter and The Deathly Hallows Premiere 01.jpg|thumb|130px|[[Daniel Radcliffe]]]] * [[5ma di julio]] - [[Dejan Lovren]], Kroata futbalisto * [[23ma di julio]] - [[Daniel Radcliffe]], Britanian aktoro ([[Harry Potter]]) * [[31ma di julio]] - [[Viktoriya Azarenka]], Belarusa tenisistino * 31ma di julio - [[Zelda Williams]], Usan aktorino * [[1ma di agosto]] - [[Dmitri Sergeyevich Kagarlicki|Dmitri Kagarlicki]], Rusiana hokeisto * [[2ma di agosto]] - [[Nacer Chadli]], Belga futbalisto * [[14ma di agosto]] - [[Malvina Seferi]], Albanian-Italiana manekinino [[Arkivo:Bebe Rexha live at Staples Center, Los Angeles 07.jpg|thumb|130px|[[Bebe Rexha]]]] * [[30ma di agosto]] - [[Bebe Rexha]], Usana kantistino * [[2ma di septembro]] - [[Alexandre Pato]], Braziliana futbalistulo * 2ma di septembro - [[Zedd]], Rusa-Germana muzikala produktisto, disk-jokeo e kompozisto * [[8ma di septembro]] - [[Avicii]], Sueda disk-jokeo (m. 2018) [[Arkivo:FIFA WC-qualification 2014 - Austria vs. Germany 2012-09-11 - Thomas Müller 01.JPG|thumb|130px|[[Thomas Müller]]]] * [[13ma di septembro]] - [[Thomas Müller]], Germana futbalisto * [[12ma di oktobro]] - [[Paulo Henrique Ganso]], Braziliana futbalisto * [[13ma di oktobro]] - [[Alexandria Ocasio-Cortez]], Usana politikal aktivisto * [[28ma di oktobro]] - [[Camille Muffat]], Franca natistino (m. 2015) * [[14ma di novembro]] - [[Jake Livermore]], Angla futbalisto * [[13ma di decembro]] - [[Taylor Swift]], Usana kantistino * 13ma di decembro - [[Hellen Onsando Obiri]], Kenian atletino * [[26ma di decembro]] - [[Yohan Blake]], Jamaikan atletulo ==Morti == [[Arkivo:昭和天皇.jpg|thumb|130px|[[Hirohito]]]] * [[7ma di januaro]] - [[Hirohito]], imperiestro di [[Japonia]] (n. 1901) * [[11ma di januaro]] - [[José Luis Bustamante y Rivero]], prezidanto di Peru (n. 1894) * [[20ma di januaro]] - [[Józef Cyrankiewicz]], chefministro di Polonia (n. 1911) * [[22ma di januaro]] - [[Sándor Weöres]], Hungara poeto (n. 1913) * [[23ma di januaro]] - [[Salvador Dalí]], Katalunian artisto (n. 1904) * [[24ma di januaro]] - [[George Cukor]], Usana filmifisto (n. 1899) * [[3ma di februaro]] - [[John Cassavetes]], Usan aktoro (n. 1929) * [[4ma di februaro]] - [[Thorkild Hansen]], Dana skriptisto (n. 1927) * [[21ma di februaro]] - [[Sándor Márai]], Hungara skriptisto (n. 1900) [[Arkivo:Konrad_Lorenz.JPG|thumb|130px|[[Konrad Lorenz]]]] * [[27ma di februaro]] - [[Konrad Lorenz]], Austriana zoologiisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[9ma di marto]] - [[Robert Mapplethorpe]], Usan artisto, fotografisto (n. 1946) * [[8ma di aprilo]] - [[Esa Pakarinen]] (sr.), Finlandan aktoro (n. 1911) * [[12ma di aprilo]] - [[Sugar Ray Robinson]], Usana boxisto (n. 1921) * [[16ma di aprilo]] - [[Kaoru Ishikawa]], Japoniana kemiisto (n. 1915) * [[22ma di aprilo]] - [[Emilio Gino Segrè]], Italiana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1905) * [[23ma di aprilo]] - [[Hamani Diori]], prezidanto di Nijer (n. 1916) * [[26ma di aprilo]] - [[Lucille Ball]], Usan aktorino di komedii (n. 1911) * [[28ma di aprilo]] - [[Esa Pakarinen]] (sr.), Finlandan aktoro (n. 1911) * [[30ma di aprilo]] - [[Sergio Leone]], Italiana filmifisto (n. 1929) * [[20ma di mayo]] - [[John Richard Hicks]], Angla ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1904) [[Arkivo:عکسی_از_خمینی.JPG|thumb|130px|[[Ruhollah Khomeini]]]] * [[3ma di junio]] - Ayatolo [[Ruhollah Khomeini]], chefo di ''Shia''-Mohamedani de Iran (n. 1900) * [[9ma di junio]] - [[George Wells Beadle]], Usana genetikisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[22ma di junio]] - [[Martti Talvela]], Finlandan opero-kantisto (n. 1935) * [[30ma di junio]] - [[Hilmar Baunsgaard]], chefministro di Dania (n. 1920) * [[2ma di julio]] - [[Andrei Gromiko]], Sovietiana politikistulo (n. 1909) * [[6ma di julio]] - [[János Kádár]], Hungara politikistulo (n. 1912) * [[11ma di julio]] - [[Laurence Olivier]], Britanian aktoro (n. 1907) * [[16ma di julio]] - [[Herbert von Karajan]], Austriana orkestrestro (n. 1908) * [[19ma di julio]] - [[Kazimierz Sabbat]], Polona politikistulo (n. 1913) * [[22ma di julio]] - [[Martti Talvela]], Finlandana kantisto di opero (n. 1935) * [[2ma di agosto]] - [[Luiz Gonzaga]], Braziliana muzikistulo e kantisto (n. 1912) * [[12ma di agosto]] - [[William Bradford Shockley]], Usana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1910) * [[21ma di agosto]] - [[Raul Seixas]], Braziliana kantisto (n. 1945) [[Arkivo:Georges_Simenon_(1963)_without_hat_by_Erling_Mandelmann.jpg|thumb|130px|[[Georges Simenon]]]] * [[4ma di septembro]] - [[Georges Simenon]], Belga skriptisto (n. 1903) * [[14ma di septembro]] - [[Pérez Prado]], Kubana kompozisto (n. 1916) * [[22ma di septembro]] - [[Irving Berlin]], Usana kompozisto (n. 1888) * [[26ma di septembro]] - [[Kaj Franck]], Finlandana projetisto di mobli (n. 1911) * [[28ma di septembro]] - [[Ferdinand Marcos]], diktatoro di Filipini (n. 1917) * [[4ma di oktobro]] - [[Graham Chapman]], Britanian aktoro (n. 1940) * [[6ma di oktobro]] - [[Bette Davis]], Usan aktorino (n. 1908)<ref name=IMBD>[http://www.imdb.com/name/nm0000012/ Internet Movie Database]</ref> * [[26ma di oktobro]] - [[Charles J. Pedersen]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1904) * [[3ma di novembro]] - [[Timoci Bavadra]], chefministro di Fidji (n. 1934) * [[5ma di novembro]] - [[Vladimir Horowitz]], Rusa pianisto (n. 1903) * [[13ma di novembro]] - Princo [[Franz Joseph la 2ma di Liechtenstein]] (n. 1906) * [[18ma di novembro]] - [[Edvin Laine]], Finlandana filmifisto (n. 1905) * [[20ma di novembro]] - [[Božidar Jakac]], Sloveniana piktisto (n. 1899) * [[26ma di novembro]] - [[Ahmed Abdallah Abderemane]], prezidanto di Komori (n. 1919) * [[27ma di novembro]] - [[Carlos Arias Navarro]], chefministro di Hispania (n. 1908) [[Arkivo:Ahmadou_Ahidjo.jpg|thumb|130px|[[Ahmadou Ahidjo]]]] * [[30ma di novembro]] - [[Ahmadou Ahidjo]], prezidanto di Kamerun (n. 1924) * [[3ma di decembro]] - [[Fernando Martín]], Hispana basketbalisto (n. 1962) * 3ma di decembro - [[Sourou-Migan Apithy]], prezidanto di Dahome, la nuna Benin (n. 1913) * [[7ma di decembro]] - [[Hans Hartung]], Germana-Franca piktisto (n. 1904) * [[8ma di decembro]] - [[Mikola Andriyovich Livitskyi]], Ukrainana politikisto en exilo (n. 1907) * [[12ma di decembro]] - [[Roger Moureaux]], Franca Idisto (n.?) * [[14ma di decembro]] - [[Andrei Dmitriyevich Saharov|Andrei Saharov]], Sovietiana fizikisto e politikal aktivisto, Nobel-laureato pri paco (n. 1921) * [[16ma di decembro]] - [[Lee Van Cleef]], Usan aktoro (n. 1925) * 16ma di decembro - [[Silvana Mangano]], Italian aktorino (n. 1930) * [[22ma di decembro]] - [[Samuel Beckett]], Irlandana skriptisto, [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Nobel-laureato]] (n. 1906) * [[25ma di decembro]] - [[Nicolae Ceausescu]], chefo di Rumania, mortigita (n. 1918) ==Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Norman Foster Ramsey, Jr]], [[Hans Georg Dehmelt]], [[Wolfgang Paul]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Sidney Altman]], [[Thomas Cech]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[John Michael Bishop]], [[Harold Elliot Varmus]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Camilo José Cela]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Tenzin Gyatso]] (14ma [[Dalai Lamao]]) * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Trygve Haavelmo]] ==Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1980a]] ay0eivdgjo1yockmbq57zmeb2v0ankx 0 1032 996014 995828 2022-08-24T23:35:35Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{20ma yarcento}} La [[yaro]] '''1985''' (MCMLXXXV per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[mardio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 985ma yaro di la duesma yarmilo, la 85ma yaro di la [[20ma yarcento]], e la 6ma yaro di la [[yari 1980a]]. == Eventi == === [[Mondo]] === * [[1ma di januaro]] - On komencas uzar DNS-nomo-servo che [[Interreto]]. * [[23ma di junio]] - [[Boeing 747]] de ''Air India'' explozas super [[Atlantiko]] e produktas 329 morti. * [[19ma di novembro]] - En [[Genève]] [[Ronald Reagan]] e [[Mihail Sergeyevich Gorbachyov|Mihail Gorbachyov]] renkontras unesmafoye. === [[Europa]] === * [[19ma di februaro]] - Aviono [[Boeing 727]] de Iberia kolizionas kontre monto Oiz, en [[Hispania]], e produktas 148 morti. * [[11ma di marto]] - [[Mihail Sergeyevich Gorbachyov|Mihail Gorbachyov]] divenas chefo di [[Sovietia]]. * [[22ma di marto]] - En [[Wien]], internaciona konkordo pri la gardo dil [[ozono]]-strato signatesas; ol pose ratifikesos da 196 stati. Ca konkordo establisesis ye la konfero en Wien di ta yaro, qua eventis pos la deskovro di truo en la ozono-strato ye la suda polo; la truo esis kauzo di augmento di ultreviolea radiado atinganta [[Antarktika]]. Pro la konkordo, la produkto di ozono-diminutanta substanci diminutesos. * [[9ma di aprilo]] - Che Karolina kliniko en [[Stockholm]] igesas en [[Europa]] l'unesma transplantaco di [[artificala kordio]]. * [[23ma di aprilo|23]] til [[24ma di aprilo]] - [[Erich Honecker]], chefo di [[Est-Germania]], vizitas [[Roma]]. * [[11ma di mayo]] - Fairo che la [[futbalo|futbalo-stadio]] dil klubo ''Bradford City A.F.C.'' en Bradford, [[West Yorkshire]], [[Anglia]], produktas 56 morti e cirkume 256 plusa homi vundita.<ref>{{extera ligilo |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/may/11/newsid_2523000/2523561.stm|titulo=1985: Fans killed in Bradford stadium fire|editero=BBC|vidita ye=11ma di oktobro 2018}}</ref> * De la [[3ma di agosto|3ma]] til la [[8ma agosto]] - Eventas [[Ido-konfero 1985|Ido-konfero]] en [[Antwerpen]], [[Belgia]]. * [[13ma di agosto]] - Eventas en [[London]] l'unesma transplantaco di [[kordio]] e [[pulmono]] de la historio.<ref>{{Extera ligilo|url= http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/august/13/newsid_2495000/2495213.stm|titulo=1985: Heart-lung transplant makes history|vidita ye=31ma di julio 2016|editero=BBC}}</ref> * [[7ma di oktobro]] - [[Palestina]]ni kaptas pasajero-navo ''Achille Lauro''. * [[10ma di oktobro]] - Milital aeroplani de Usana navaro forsas Egiptian aeroplano kun kaptisti di ''Achille Lauro'' decendar aden militistala bazo di Sigonella, [[Sicilia]]. * [[23ma di novembro]] - L'[[aeroplano]] di EgyptAir kaptesas inter [[Athina]] e [[Kairo]] e decendas en [[Malta]]. Ibe Egiptiana soldati atakas l'aeroplano, e 60 homi perisas. * [[27ma di decembro]] - [[Palestina]]na kombateri mortigas 20 homi en l'aeroportui di [[Roma]] e [[Wien]]. === [[Azia]] === * [[14ma di januaro]] - [[Israel]] decidas pokope retretar ek [[Libano]]. * 14ma di januaro - [[Hun Sen]] divenas chefministro di [[Kambodja]]. * [[16ma di februaro]] - [[Hezbollah]] fondesas. * [[8ma di marto]] - Automobilo plenigita per bombi explozas en [[Beirut]], [[Libano]] e produktas 45 morti e 175 plusa homi vundita.<ref>{{extera ligilo|titulo=1985: Beirut car bomb kills dozens |editero=BBC |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/8/newsid_2516000/2516407.stm|vidita ye=5ma di oktobro 2018}}</ref> * [[25ma di mayo]] - En [[Bangladesh]] tropikala [[ciklono]] produktas 10.000 morti. * [[9ma di junio]] - [[Thomas Sutherland]] kidnapesas en [[Libano]]. Il divenos libera en [[1991]]. * [[12ma di agosto]] - [[Aviono]] [[Boeing 747]] de [[Japan Airlines]] kolizionas kontre du protuberanci de la monto Takamagahara, an la [[prefektio Gunma]], [[Japonia]]. Omna 15 membri de la kruo e 505 ek la 509 vehanti perisas. === [[Afrika]] === * En [[Etiopia]] la famino duras. * [[Ocidental Sahara]] aceptesas kom membro dil [[Afrikana Uniono]]. [[Maroko]] demisionas del organizuro protestigante l'acepteso. === [[Nord-Amerika]] === * [[31ma di mayo]] - 41 [[tornado|tornadi]] frapas [[Ohio]], [[Pensilvania]], [[Nova-York]] ed [[Ontario]], e produktas 76 morti. * [[20ma di julio]] - Hispana navo ''[[Nuestra Señora de Atocha]]'' deskovresas an rivo di [[Florida]]. La navo sinkis en [[1622]] kun oro ed arjento (valoro en 1985 esis 400 milion US-dolari). * [[1ma di septembro]] - Usana-Franca expediciono deskovras ''[[Titanic]]'' en lito di [[Atlantiko]]. * [[19ma di septembro]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 8.0 che la [[skalo di Richter]] frapas [[Mexikia]] e produktas granda destrukto e {{formatnum:9500}} morti. * [[15ma di novembro]] - Teroristo [[Unabomber]] explozas bombo che [[universitato]] di [[Michigan]]. === [[Sud-Amerika]] === * [[1ma di marto]] - Restauro di la [[demokratio]] en [[Uruguay]]. * [[3ma di marto]] - [[Ter-tremo]] frapas la regiono [[Valparaíso]], [[Chili]], e produktas 177 morti. * [[6ma di marto]] - [[Tancredo Neves]] nedirete elektesas prezidanto di [[Brazilia]] da Braziliana nacionala kongreso, kun 480 voti favoroza, kontre 180 voti por Paulo Maluf, lua opozanto. * [[14ma di marto]] - [[Tancredo Neves]] enternesas en [[hospitalo]] 1 dio ante la asumar povo en [[Brazilia]]. Lua vice-prezidanto, José Sarney, asumos la sequanta dio. * [[15ma di marto]] - [[José Sarney]], unesma civila prezidanto di [[Brazilia]] pos [[1964]], asumas povo. * [[6ma di junio]] - La tombeyo di [[Josef Mengele]] apertesas en [[Embu das Artes]], [[Brazilia]]. Il dronabis su en plajo che la litoro dil [[Sao Paulo (stato)|stato São Paulo]] en [[1979]], e sepultabis sub la falsa nomo "Wolfgang Gerhard". * [[20ma di julio]] - Hispana navo ''[[Nuestra Señora de Atocha]]'' deskovresas an rivo di [[Florida]]. La navo sinkesis en [[1622]] kun oro ed arjento (valoro en 1985 esis 400 milion US-dolari). * [[28ma di julio]] - [[Alan García]] asumas la povo en [[Peru]] pos elekto. * [[6ma di novembro]] - En [[Bogotá]], [[Kolumbia]], sinistra partisani okupas la yuro-domo, e 115 homi mortigesas dum la siejo. * [[13ma di novembro]] - [[Volkano]] ''[[Nevado del Ruiz]]'' eruptas en [[Kolumbia]], e produktas {{formatnum:25000}} morti. === [[Oceania]] === * [[4ma di februaro]] - [[Nova-Zelando]] abandonas organizuro [[ANZUS]]. * [[10ma di julio]] - Navo ''Rainbow Warrior'', del organizuro prezervanta naturo [[Greenpeace]] igesas sinkar en portuo di [[Auckland]], [[Nova Zelando]]. Pose revelesas ke l'explozo igesis da inquestanta servo di [[Francia]]. * [[6ma di agosto]] - Kontrato di Rarotonga, signatita da [[Usa]], [[Unionita Rejio]] e [[Francia]] kreas zono libera de nuklear armi. Ol ratifikesos erste en [[1996]]. * [[26ma di oktobro]] - La proprieto di Uluru ("Ayer's Rock"), granda petra saliajo en la mezo di [[Australia]], donesas da la guvernerio di Australia a la lokala Pitjantjatjara-indijeni. Kondiciono esis ke le Anangu, la tradicionala proprietanti di Uluru, lugus ol a la agenterio por nacionala parki e sovaja animali dum periodo di 99 yari, e ke ol esus kune administrata. == Naski == [[Arkivo:Lewis Hamilton Silverstone 2018.jpg|thumb|130px|[[Lewis Hamilton]]]] * [[7ma di januaro]] - [[Lewis Hamilton]], Britanian automobilisto * [[23ma di januaro]] - [[Doutzen Kroes]], Nederlandana manekino * [[5ma di februaro]] - [[Cristiano Ronaldo]], Portugalana futbalistulo * [[22ma di februaro]] - [[Larissa Riquelme]], Paraguayana manekino * [[23ma di februaro]] - [[Emily Cox]], Austriana-Britanian aktoro * [[24ma di februaro]] - [[William Vitved Kvist]], Dana futbalisto * [[28ma di februaro]] - [[Jelena Janković]], Serbiana tenisisto * [[15ma di marto]] - [[Eva Amurri]], Usan aktorino * [[28ma di marto]] - [[Stan Wawrinka]], Suisa tenisisto * [[16ma di aprilo]] - [[Andreas Granqvist]], Sueda futbalisto [[Arkivo:Chris Paul dribbling 20131118 Clippers v Grizzles.jpg|thumb|130px|[[Chris Paul]]]] * [[6ma di mayo]] - [[Chris Paul]], Usana basketbalisto * [[7ma di mayo]] - [[Mihail Borisovich Ignatyev|Mihail Ignatyev]], Rusiana ciklisto * [[17ma di mayo]] - [[Greg Van Avermaet]], Belga biciklisto * [[29ma di mayo]] - [[Hernanes]], Braziliana futbalisto * [[4ma di junio]] - [[Bar Refaeli]], Israelana manekinino * [[19ma di junio]] - [[Dubravka Ostojić]], Kroatiana cinem-aktorino * [[21ma di junio]] - [[Lana Del Rey]], Usana kantistino<ref>{{extera ligilo|autoro=Brian Hiatt |titulo=18 Things You Learn After Two Long Days With Lana Del Rey |url=http://www.rollingstone.com/music/news/18-things-you-learn-after-two-long-days-with-lana-del-rey-20140724|vidita ye=24ma di julio 2014|date=24ma di julio 2014 |editero=Rolling Stone|idiomo={{en}}}}</ref> * [[26ma di junio]] - [[Katrin Heß]], Germana aktorino * [[30ma di junio]] - [[Michael Phelps]], Usana natistulo * 30ma di junio - [[Ksenija Pajić]], Serbian aktorino * [[10ma di julio]] - [[Mario Gómez]], Germana futbalisto * [[19ma di julio]] - [[LaMarcus Aldridge]], Usana basketbalisto [[Arkivo:Zaksaite Salomeja.jpg|130px|thumb|[[Salomėja Zaksaitė]]]] * [[25ma di julio]] - [[Salomėja Zaksaitė]], Lituana shakoludistino * [[9ma di agosto]] - [[Anna Kendrick]], Usana cinem-aktoro e kantisto * [[12ma di agosto]] - [[Osmany Juantorena]], Kubana volebalisto * [[17ma di agosto]] - [[Yū Aoi]], Japonian aktoro * [[30ma di agosto]] - [[Leisel Jones]], Australiana natisto * 30ma di agosto - [[Tianna Bartoletta]], Usan atletino * [[3ma di septembro]] - [[Tatyana Nikolayevna Kotova|Tatyana Kotova]], Rusa manekino e kantisto * [[9ma di septembro]] - [[Luka Modrić]], Kroata futbalisto * [[17ma di septembro]] - [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]], Rusiana hokeisto * [[6ma di oktobro]] - [[Pepa Rus]], Hispan aktoro * [[8ma di oktobro]] - [[Bruno Mars]], Usana kantisto * [[11ma di oktobro]] - [[Michelle Trachtenberg]], Usan aktorino * [[23ma di oktobro]] - [[Masiela Lusha]], Usana skriptisto ed aktoro * [[3ma di decembro]] - [[László Cseh]], Hungara natisto * [[8ma di decembro]] - [[Dwight Howard]], Usana basketbalisto == Morti == * [[13ma di januaro]] - [[Adam Marczyński]], Polona piktisto (n. 1908) * [[19ma di januaro]] - [[Eric Voegelin]], Germana sociologo (n. 1901) * [[3ma di februaro]] - [[Frank Oppenheimer]], Usana fizikisto (n. 1912) * [[20ma di februaro]] - [[Veselko Tenžera]], Kroata skriptisto (n. 1942) [[Arkivo:TjallingKoopmans1967.jpg|thumb|130px|[[Tjalling Koopmans]]]] * [[26ma di februaro]] - [[Tjalling Koopmans]], Nederlandan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1910) * [[10ma di marto]] - [[Konstantin Ustinovich Chernenko|Konstantin Chernenko]], Sovietiana politikisto (n. 1911) * [[24ma di mayo]] - [[Raoul Ubac]], Franca piktisto, skultisto e fotografisto (n. 1910) * [[28ma di marto]] - [[Marc Chagall]], Rusa piktisto (n. 1887) * [[6ma di aprilo]] - [[Gene Davis (piktisto)|Gene Davis]], Usana piktisto (n. 1920) * [[10ma di aprilo]] - [[Alfredo Duhalde Vásquez]], provizora prezidanto di Chili (n. 1898) * [[11ma di aprilo]] - [[Enver Hoxha]], Albaniana diktatoro (n. 1908) * [[21ma di aprilo]] - [[Tancredo Neves]], Braziliana elektita prezidanto (n. 1910) * [[12ma di mayo]] - [[Jean Dubuffet]], Franca piktisto (n. 1901) * [[18ma di mayo]] - [[Penn Nouth]], chefministro di Kambodja (n. 1906) * [[19ma di mayo]] - [[Tapio Wirkkala]], Finlandan akademiano, desegnisto (n. 1915) * [[19ma di junio]] - [[Ilka Gedő]], Hungara piktisto (n. 1921) * [[21ma di junio]] - [[Tage Erlander]], Sueda politikisto, ex-chefministro (n. 1901) [[Arkivo:Jan_de_Quay_1962.jpg|thumb|130px|[[Jan de Quay]]]] * [[4ma di julio]] - [[Jan de Quay]], chefministro di Nederlando (n. 1901) * [[8ma di julio]] - [[Simon Kuznets]], Rusa-Usana ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1901) * [[9ma di julio]] - Granda-dukino [[Charlotte di Luxemburgia]] (n. 1896) * [[16ma di julio]] - [[Heinrich Böll]], Germana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1917) * [[27ma di julio]] - [[Michel Audiard]], Franca filmifisto ed skriptisto por cinemo (n. 1920) * [[6ma di agosto]] - [[Forbes Burnham]], prezidanto di Guyana (n. 1923) * 6ma di agosto - [[Ramón Ernesto Cruz Uclés]], prezidanto di Honduras (n. 1903) * [[31ma di agosto]] - [[Frank Macfarlane Burnet]], Australiana biologiisto, Nobel-laureato (n. 1899) * [[6ma di septembro]] - [[Rodney Robert Porter]], Angliana biokemiisto, Nobel-laureato (n. 1917) * [[8ma di septembro]] - [[John Franklin Enders]], Usana ciencisto, Nobel-laureato pri Fiziologio o Medicino (n. 1887) * [[9ma di septembro]] - [[Paul John Flory]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1910) * [[13ma di septembro]] - Generalo [[Augusto Hamann Rademaker Grünewald]], membro dil uniono di militisti qua guvernis Brazilia en 1969 (n. 1905) [[Arkivo:Italo-Calvino.jpg|thumb|130px|[[Italo Calvino]]]] * [[19ma di septembro]] - [[Italo Calvino]], Italiana skriptisto (n. 1923) * [[22ma di septembro]] - [[Manuel José Leonardo Arce Leal]], Guatemalana skriptisto (n. 1935) * [[30ma di septembro]] - [[Simone Signoret]], Franc aktorino (n. 1921) * [[2ma di oktobro]] - [[Rock Hudson]], Usan aktoro (n. 1925) * [[5ma di oktobro]] - [[Abdus Sattar]], prezidanto di Bangladesh (n. 1906) * [[9ma di oktobro]] - [[Emílio Garrastazu Médici]], prezidanto di Brazilia (n. 1905) * [[10ma di oktobro]] - [[Yul Brynner]], Usan aktoro (n. 1920) * 10ma di oktobro - [[Orson Welles]], Usana filmifisto (n. 1915) * [[5ma di novembro]] - [[Spencer W. Kimball]], prezidanto dil Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (n. 1895) * [[17ma di novembro]] - [[Avgust Černigoj]], Slovena-Yugoslaviana piktisto (n. 1898) * 17ma di novembro - [[Lon Nol]], militisto e politikisto di Kambodja (n. 1913) [[Arkivo:BigJoeTurnerLampPhotosCigarette.jpg|thumb|130px|[[Big Joe Turner]]]] * [[24ma di novembro]] - [[Big Joe Turner]], Usana ''blues''-kantisto (n. 1911) * [[12ma di decembro]] - [[Ian Stewart]], Britaniana pianisto (n. 1938) * 12ma di decembro - [[Anne Baxter]], Usan aktorino (n. 1923) * [[15ma di decembro]] - [[Seewoosagur Ramgoolam]], chefministro di Maurico (n. 1900) * [[26ma di decembro]] - [[Dian Fossey]], Usana biologino (n. 1932) * [[31ma di decembro]] - [[Ricky Nelson]], Usana kantisto (n. 1940) * [[Charles Sebree]], Usana piktisto (n. 1914) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Klaus von Klitzing]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Herbert A. Hauptman]], [[Jerome Karle]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Michael S. Brown]], [[Joseph L. Goldstein]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Claude Simon]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Internaciona Asociuro di Mediki por Prevento di Nukleara Milito]] * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Franco Modigliani]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 1980a]] 2mtc2zzgs9zwryuj0gp5sqnj7a7hjf4 1 1041 996017 13706 2022-08-25T05:43:36Z Fafnir 55 /* Ivoro di rosmaro */ nova seciono wikitext text/x-wiki Kar Artomo, Vu impresis me per vua Vikingo-artiklo. Gratulo! Me havas remarko pri la vorto 'klostro' quan vu uzis en ca pagino (e en la 793 pagino) Me pensas ke la korekta vorto devas esar 'monak-eyo'. Me uzis 'kuvento' qua esas komuniono por mulieri do ne apta en la kuntexto di la artiklo. 'Klostro' esas nur parto di 'monak-eyo'; kovrita promeneyo cirkum la centrala korto. --[[User:Vaganto|Vaganto]] 17:03, 15 Jul 2004 (UTC) Dankego! Monakeyo esas klara vorto. Ka vu plubonigos? - [[User:Artomo|Artomo]] == Ivoro di rosmaro == Dum la duesma parto di mezepoko Europa ne povas komprar ivoro de Afrika. Esas lor posibla vendar ivoro di rosmaro [[Uzanto:Fafnir|Fafnir]] ([[Uzanto Debato:Fafnir|diskuto]]) 05:43, 25 di agosto. 2022 (UTC) 4l81sthkhtv2oatvwlmpe6hsto00n73 0 1244 995969 993383 2022-08-24T13:14:22Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{marto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''14ma di marto''' esas 73ma [[dio]] di la yaro (74ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 292 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * en [[Estonia]] - dio di [[Estoniana linguo]], naskodio di [[Kristjan Jaak Peterson]] (1801-1822). == Eventi == * [[1800]] - [[Papo Pius la 7ma|Pius la 7ma]] divenas papo. * [[1926]] - Pos [[stato-stroko]], generalo [[Emiliano Chamorro Vargas]] divenas prezidanto di [[Nikaragua]]. * [[1951]] - UN-trupi rikonquestas [[Seoul]], chef-urbo di [[Sud-Korea]], duesmafoye. * [[1960]] - [[Radioteleskopo]] kontaktas spaconavo ''Pioneer V''.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/march/14/newsid_2566000/2566961.stm|titulo=1960: Radio telescope makes space history|editero=BBC}}</ref> * [[1953]] - [[Nikita Sergeyevich Hrushchyov|Nikita Hrushchyov]] divenas chefa-sekretario di Komunista Partiso di [[Sovietia]]. * [[1985]] - En Brazilia, elektita prezidanto [[Tancredo Neves]] enternesas en [[hospitalo]] 1 dio ante la asumar la povo. Lua vice-prezidanto, José Sarney, asumos ye la sequanta dio. * [[1991]] - En [[Unionita Rejio]] liberigesas sis homuli di [[IRA]] pos 16-yara enkarcerigo, kande on perceptis, ke la pruvili esis falsa. * [[1994]] - Sistemo [[Linux]] 1.0 por [[komputero|komputeri]] publikigesas. * [[1995]] - [[Norman Thagard]] esas la unesma astronauto, qua flugas aden kosmo per Rusa fuzeo. * [[1993]] - [[Andora]] aprobas lua [[konstituco]] e divenas konstitucala [[monarkio]] kun [[chefministro]]. * [[1996]] - prezidanto [[Bill Clinton]] dekretas 100 milion dolari por kontre-terorista agado. * [[2008]] - Serii di tumulti e protesti komencas en [[Lasa|Lāsà]] ed en altra regioni di [[Tibet]]. * [[2015]] - Forta [[ciklono]] frapas [[Vanuatu]] e produktas adminime 8 morti e granda destruktado.<ref>{{Extera ligilo|url= http://noticias.r7.com/internacional/ciclone-de-grandes-proporcoes-devasta-vanuatu-e-mata-ao-menos-8-14032015 |titulo=Ciclone de grandes proporções devasta Vanuatu e mata ao menos 8|editero=R7.com|vidita ye=16ma di marto 2015|publikigita ye=14ma di marto 2015}}</ref> * [[2016]] - [[Rusia]] ed [[Europana Uniono]] lansas [[kosmonavo]] por explorar [[Marso]] de [[Baikonur]], [[Kazakstan]], kom parto de la misiono ExoMars 2016.<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ciencia/ultimas-noticias/afp/2016/03/14/missao-russo-europeia-inicia-viagem-a-marte.htm |titulo= Missão russo-europeia inicia viagem a Marte |editero=UOL|vidita ye= 14ma di marto 2016|idiomo={{pt}}}}</ref> == Naski == * [[1681]] - [[Georg Philipp Telemann]], Germana kompozisto (m. 1767) * [[1823]] - [[Józef Simmler]], Polona piktisto (m. 1868) * [[1835]] - [[Giovanni Schiaparelli]], Italian astronomo (m. 1910) * [[1844]] - [[Umberto la 1ma]], rejulo di Italia (m. 1900) * 1844 - [[Castro Alves]], Braziliana poeto (m. 1871) * [[1854]] - [[Paul Ehrlich]], Germana ciencisto, Nobel-laureato pri Medicino o Fiziologio (m. 1915) * [[1879]] - [[Albert Einstein]], Germana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1955) * [[1899]] - [[Ricardo Adolfo de la Guardia Arango]], prezidanto di Panama (m. 1969) * [[1903]] - [[Adolph Gottlieb]], Usana skultisto e piktisto (m. 1974) * [[1908]] - [[Maurice Merleau-Ponty]], Franca filozofo (m. 1961) * [[1920]] - [[Hank Ketcham]], Usana desegnisto (''Dennis the Menace'') (m. 2001) * [[1926]] - [[Carlos Heitor Cony]], Braziliana jurnalisto e skriptisto (m. 2018) * [[1933]] - [[Quincy Jones]], Usana kompozistulo e muzikala produktisto * 1933 - [[Michael Caine]], Britanian aktoro * [[1934]] - [[Eugene Cernan]], Usan astronauto (m. 2017) * [[1946]] - [[Álvaro Arzú Irigoyen]], prezidanto di Guatemala (m. 2018)<ref name="Libre">{{Extera ligilo|editero=Prensa Libre |url=http://www.prensalibre.com/guatemala/politica/muere-alvaro-arzu-alcalde-por-un-infarto|titulo= Muere Álvaro Arzú de un infarto|publikigita ye=27ma di aprilo 2018|vidita ye= 28ma di aprilo 2018|idiomo={{es}}}}</ref> * [[1949]] - [[Rafael Ángel Calderón Fournier]], prezidanto di Kosta Rika * [[1954]] - [[Stefano Pulga]], Italiana kompozisto, aranjisto e muzikala produktisto * [[1965]] - [[Aamir Khan]], Indiana cinem-aktoro * [[1977]] - [[Ida Corr]], Dana kantistino * [[1990]] - [[Sasha Clements]], Kanadan aktorino == Morti == * [[1811]] - [[Augustus Henry FitzRoy]], chefministro di Unionita Rejio (n. 1735) * [[1883]] - [[Karl Marx]], Germana filozofo (n. 1818) * [[1884]] - [[Buenaventura Báez]], prezidanto di Dominikana Republiko (n. 1812) * [[1897]] - [[Pedro de Aycinena y Piñol]], prezidanto di Guatemala (n. 1802) * [[1927]] - [[Jānis Čakste]], unesma prezidanto di Latvia (n. 1859) * [[1932]] - [[George Eastman]], Usan inventisto, komercisto e filantropo (n. 1854) * [[1934]] - [[João do Canto e Castro]], chefministro di Portugal (n. 1862) * [[1953]] - [[Klement Gottwald]], prezidanto di Chekoslovakia (n. 1896) * [[1956]] - [[Lars Sonck]], Finlandan arkitekto (n. 1870) * [[1995]] - [[William Alfred Fowler]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1911) * [[2002]] - [[Cherry Wilder]], Nova-Zelandana skriptisto (n. 1930) * [[2006]] - [[Lennart Meri]], prezidanto di Estonia (n. 1929) * [[2012]] - [[Censu Tabone]], prezidanto di Malta (n. 1913) * 2012 - [[Pierre Schoendoerffer]], Franca filmifisto ed aktoro (n. 1928) * [[2018]] - [[Stephen Hawking]], Britaniana fizikisto<ref>{{Extera ligilo|titulo=Morre Stephen Hawking, o gênio de "Universo numa casca de noz", aos 76 anos|url=https://noticias.uol.com.br/internacional/ultimas-noticias/2018/03/14/morre-stephen-hawking-aos-76-anos.htm|editero=UOL|publikigita ye=14ma di marto 2018}}</ref> (n. 1942) *2018 - [[Marielle Franco]], Braziliana politikistino (n. 1979) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Marto]] 8a20wjfqf1o0521zmn7gu6tginxdsur 0 1247 996009 994534 2022-08-24T23:26:02Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{aprilo}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''16ma di aprilo''' esas la 106ma [[dio]] di la yaro (107ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 259 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * En [[Mordovia]] ([[Rusia]]) - Dio di [[Erzyana linguo]] (naskodio di Anatoli Ryabov - 1894 til 1938). == Eventi == * [[73]] - [[Roman imperio|Romani]] kaptas fortreso di Masada, e revolto di [[judo|judi]] finas. * [[556]] - [[Papo Pelagius la 1ma|Pelagius la 1ma]] divenas [[papo]]. * [[1245]] - [[Papo Inocentius la 4ma]] sendas l'ambasadisto Giovanni da Pian del Carpine por propozar konverto a [[Mongola imperio|Mongoli]], e lia partopreno en la [[Krucomilito|Krucomiliti]]. * [[1346]] - [[Stefan Dushan]] divenas imperiestro di [[Serbia|Serbi]]. * [[1542]] - [[Batalio di Jarte]] finas: [[Portugal]]ani komandita da [[Cristóvão da Gama]] vinkas armeo dil sultano Ahmad ibn Ibrihim al-Ghazi en du batalii. * [[1746]] - [[Batalio di Culloden]], lasta konfronto di la rebeleso di Jakobitismo en 1745, rezultas decidigiva Angla vinko. * [[1917]] - [[Vladimir Ilyich Lenin|Vladimir Lenin]] arivas a Petrograd (nuna [[Sankt-Peterburg]]) pos exilo en [[Suisia]]. * [[1921]] - Komunista partiso di [[Chekoslovakia]] fondesas. * [[1922]] - Traktato di Rapallo, inter [[Rusia]] e [[Germania]], signatesas e riestablisas diplomacala relati inter la du landi.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.britannica.com/event/Treaty-of-Rapallo|titulo= Treaty of Rapallo{{!}}European History |editero= Britannica.com|vidita ye= 3ma di novembro 2018}}</ref> * [[1926]] - Unesma libro-societo, ''Book of the Month'' (La Libro di la Monato) komencas en Usa. * [[1943]] - Suisa kemiisto [[Albert Hoffmann]] deskovras l'efekti di [[LSD]]. * [[1945]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Sovietia]] komencas la [[Batalio di Berlin|lasta atako kontre Berlin]]. * [[1957]] - [[Kamerun]] recevas partal autonomio. * [[1972]] - ''[[Apollo 16]]'' sendesas aden [[kosmo]]. * [[2001]] - En [[Canberra]], [[Australia]] 800 membri di Verda Partisi de 72 landi signatas la Karto di Mondala Verdi, pri la komuna defenso di [[demokratio]], la protekto di biodiverseso, ed altra temi. * [[2003]] - En [[Athina]], [[Grekia]], signatesas kontrato pri la eniro di 10 nova membri en [[Europana Uniono]]: [[Malta]], [[Chipro]], [[Slovenia]], [[Slovakia]], [[Hungaria]], [[Polonia]], [[Latvia]], [[Estonia]], [[Lituania]] e [[Chekia]], ye la [[1ma di mayo]] [[2004]]. * [[2007]] - [[Masakro di Virginia-Tech]]: [[Sud-Korea]]na studento Seung-Hui Cho pafas en l'[[Universitato]] di [[Virginia]], [[Usa]], e produktas 32 morti. Pose, ilu [[suocido|suocidos]]. * 2007 - Prezidanto [[Laurent Gbagbo]] de [[Ivora Rivo]] deklaras ke [[interna milito]] finis. * [[2016]] - [[Papo Franciskus]] vizitas refujanti en l'insulo Lesbos, [[Grekia]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/efe/2016/04/16/papa-chega-a-ilha-grega-de-lesbos-para-visitar-aos-refugiados.htm|titulo= Papa chega à ilha grega de Lesbos para visitar aos refugiados|vidita ye= 16ma di aprilo 2016 |editero= UOL|idiomo= {{pt}}}}</ref> * 2016 - [[Ter-tremo]] kun forteso 7.8 che la [[skalo di Richter]] frapas [[Equador]] e mortigas adminime 77 personi.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www1.folha.uol.com.br/mundo/2016/04/1761930-equador-declara-estado-de-excecao-apos-terremoto-matar-ao-menos-28.shtml |titulo= Equador declara estado de exceção após terremoto matar ao menos 77|editero= Folha de São Paulo |vidita ye= 17ma di aprilo 2016|idiomo= {{pt}}}}</ref> == Naski == * [[1660]] - [[Hans Sloane]], Irlandana botanikisto (m. 1753) * [[1728]] - [[Joseph Black]], Skota fizikisto e kemiisto (m. 1799) * [[1755]] - [[Elisabeth Vigée Le Brun]], Franciana piktistino (m. 1842) * [[1825]] - [[Jacob Brønnum Scavenius Estrup]], chefministro di Dania (m. 1913) * [[1838]] - [[Ernest Solvay]], Belga kemiisto (m. 1922) * [[1844]] - [[Anatole France]], Franca skriptisto, Nobel-laureato (m. 1924) * [[1863]] - [[Émile Friant]], Franca piktisto (m. 1932) * [[1867]] - [[Wilbur Wright]], Usana pioniro en flugado (m. 1912) * [[1883]] - [[Augustinas Voldemaras]], chefministro di Lituania (m. 1942) * [[1889]] - [[Charlie Chaplin]], Britanian aktoro e filmifisto (m. 1977) * [[1896]] - [[Tristan Tzara]], Rumana skriptisto (m. 1963) * [[1901]] - [[Lajos Dinnyés]], chefministro di Hungaria (m. 1961) * [[1921]] - [[Peter Ustinov]], Britanian aktoro (m. 2004) * [[1922]] - [[Leo Tindemans]], chefministro di Belgia (m. 2014) * [[1924]] - [[Henry Mancini]], Usana kompozisto (m. 1994) * [[1927]] - [[Papo Benedictus la 16ma]] * [[1939]] - [[Dusty Springfield]], Britaniana kantistino (m. 1999) * [[1940]] - Rejino [[Margrethe la 2ma di Dania]] * [[1947]] - [[Kareem Abdul-Jabbar]], Usana basketbalisto * [[1949]] - [[Pirkko Saisio]], Finlandana skriptisto * [[1955]] - Granda-Duko [[Henri di Luxemburgia]] * [[1965]] - [[Martin Lawrence]], Usan aktoro *[[1968]] - [[Barbara Sarafian]]''',''' [[Belgia|belga]] aktorino * [[1968]] - [[Martin Dahlin]], Sueda futbalisto * [[1972]] - [[Conchita Martínez]], Hispana tenisistino * [[1985]] - [[Andreas Granqvist]], Sueda futbalisto * [[1990]] - [[Arthur Zanetti]], Braziliana gimnastikisto == Morti == * [[1756]] - [[Jacques Cassini]], Franc astronomo (n. 1677) * [[1828]] - [[Francisco de Goya]], Hispaniana piktisto (n. 1746) * [[1845]] - [[Egbert Bratt Grandin]], Usan editisto (n. 1806) * [[1850]] - [[Marie Tussaud]] (naskinta Marie Grosholtz), fondinto dil vaxal expozeyo (n. 1761) * [[1859]] - [[Alexis de Tocqueville]], Franca filozofo (n. 1805) * [[1879]] - [[Bernadette Soubirous]], santino di katolik-eklezio (n. 1844) * [[1898]] - [[Joaquín Sinforiano de Jesús Crespo]], prezidanto di Venezuela (n. 1841) * [[1947]] - [[Rudolf Höss]], Germana nacional-socialisto, chefo dil koncentreyo [[Auschwitz]] (n. 1901) * [[1958]] - [[Rosalind Franklin]], Britaniana biokemiisto deskovrinto di [[DNA]] (n. 1920) * [[1959]] - [[Louis Alibert]], Franca linguisto (n. 1884) * [[1970]] - [[Richard Joseph Neutra]], Austrian arkitekto (n. 1892) * [[1972]] - [[Yasunari Kawabata]], Japoniana skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (n. 1899) * [[1978]] - [[Philibert Tsiranana]], prezidanto di Madagaskar (n. 1912) * [[1989]] - [[Kaoru Ishikawa]], Japoniana kemiisto (n. 1915) * [[2000]] - [[Hisamuddin Alam Shah]], rejulo di Malaizia (n. 1920) * 2000 - [[Policarpo Paz García]], prezidanto di Honduras (n. 1932) * [[2002]] - [[Ramiro de León Carpio]], prezidanto di Guatemala (n. 1942) * [[2013]] - [[Ali Hussain Kafi]], chefo di stato di Aljeria (n. 1928) * [[2014]] - [[Gyude Bryant]], chefo di stato di Liberia (n. 1949) * [[2015]] - [[Stanislav Gross]], chefministro di Chekia (n. 1969)<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.dailymail.co.uk/wires/ap/article-3041484/Former-Czech-PM-Stanislav-Gross-dies-age-45.html|titulo=Former Czech PM Stanislav Gross dies at age 45 |editero=Daily Mail|publikigita ye=16ma di aprilo 2015|vidita ye=8ma di oktobro 2017|idiomo={{en}}}}</ref> * [[2020]] - [[Luis Sepúlveda Calfucura]], Chiliana skriptisto (n. 1949) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Aprilo]] hi7b69rx3rr8234iol5noopxlhkbotl 0 1320 996015 995447 2022-08-24T23:37:02Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{Agosto}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''30ma di agosto''' esas la 242ma [[dio]] di la yaro (243ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 123 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * En [[mondo]] - Internaciona dio di desaparinti (proklamita da [[Unionita Nacioni]]). == Eventi == * [[1464]] - [[Papo Paulus la 2ma|Paulus la 2ma]] divenas papo. * [[1483]] - [[Charles la 8ma di Francia|Charles la 8ma]] divenas rejulo di [[Francia]]. * [[1835]] - [[Melbourne]], [[Australia]], fondesas. * [[1914]] - [[Unesma mondomilito]]: Germana [[aeroplano|aeroplani]] bombardas unesmafoye [[Paris]]. * 1914 - Unesma mondomilito: Germani vinkas [[Rusa imperio|Rusa]] armeo en la [[batalio di Tannenberg]]. * [[1942]] - [[Duesma mondomilito]]: Nacional-socialista Germania anexas [[Luxemburgia]]. * [[1984]] - [[Spaco-paromo Discovery]] unesmafoye lansesas aden kosmo. * [[1991]] - [[Azerbaijan]] divenas nedependanta de [[Sovietia]]. * [[1999]] - En [[plebicito]], plu kam 75% de la votanti en [[Estal Timor]] votas favorebla pri nedependanteskar de [[Indonezia]]. * [[2014]] - En [[Nikaragua]] 20 ministi salvesas de [[oro|ora mineyo]] pos 34 hori enterigita<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2014/08/30/nicaragua-resgata-20-mineiros-soterrados-5-estao-desaparecidos.htm| titulo= Nicarágua resgata 20 mineiros soterrados; 5 estão desaparecidos|idiomo={{pt}}|vidita ye= 1ma di septembro 2014}}</ref>. * [[2014]] - En [[Irak]], suocidint atako per automobilo kun explozivi mortigas adminime 11 personi en Yusifiya, 15 km sude de [[Baghdad]].<ref>http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/reuters/2014/08/30/ataque-suicida-mata-pelo-menos-11-pessoas-no-iraque.htm</ref> * [[2015]] - [[Associated Press]] raportas ke la [[Islamana Stato]] demolisabis la [[Templo di Bel]]. == Naski == * [[1797]] - [[Mary Shelley]], Angla skriptistino (m. 1851) * [[1811]] - [[Théophile Gautier]], Franca skriptisto (m. 1872) * [[1821]] - [[Anita Garibaldi]], Braziliana ed Italiana heroino, spozino di [[Giuseppe Garibaldi]] (m. 1849) * [[1852]] - [[Jacobus Henricus van 't Hoff]], Nederlandana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1911) * [[1860]] - [[Isaac Levitan]], Rusa piktisto (m. 1900) * [[1870]] - [[Bautista Saavedra Mallea]], prezidanto di Bolivia (m. 1939) * [[1871]] - [[Ernest Rutherford]], Nova-Zelandana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1937) * [[1883]] - [[Theo van Doesburg]], Nederlandana piktisto (n. 1931) * [[1884]] - [[Theodor Svedberg]], Sueda kemiisto, Nobel-laureato (m. 1971) * [[1908]] - [[Fred MacMurray]], Usan aktoro (m. 1991) * [[1912]] - [[Edward Mills Purcell]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1997) * [[1913]] - [[John Richard Nicholas Stone]], Britanian ekonomikisto, Nobel-laureato (m. 1991) * [[1925]] - [[Theo Wolvecamp]], Nederlandana piktisto (m. 1992) * [[1930]] - [[Warren Buffett]], Usan entraprezisto * [[1933]] - [[Ivan Kušan]], Kroata skriptisto (m. 2012) * [[1935]] - [[John Edmund Phillips]], Usana kantisto, muzikisto e kompozisto ([[The Mamas & the Papas]]) (m. 2001) * [[1951]] - [[Gediminas Kirkilas]], chefministro di Lituania * [[1954]] - [[Aleksandr Lukashenko]], prezidanto di Bielorusia * [[1972]] - [[Cameron Diaz]], Usan aktorino * [[1979]] - [[Ulukbek Maripov]], chefministro di Kirgizistan * [[1982]] - [[Andy Roddick]], Usana tenisisto * [[1985]] - [[Leisel Jones]], Australiana natistino * 1985 - [[Tianna Bartoletta]], Usan atletino * [[1989]] - [[Bebe Rexha]], Usana kantistino * [[1994]] - [[Nikita Andreyevich Tryamkin|Nikita Tryamkin]], Rusiana hokeisto == Morti == * [[1181]] - [[Papo Alexander la 3ma]] (n. 1100 o 1105) * [[1841]] - [[Luis Eduardo Pérez]], unesma prezidanto di Uruguay (n. 1774) * [[1915]] - [[Antonio Flores Jijón]], prezidanto di Equador (n. 1833) * [[1928]] - [[Wilhelm Wien]], Germana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1864) * [[1929]] - [[Ivo Vojnović]], Kroata skriptisto (n. 1857) * [[1940]] - [[Joseph John Thomson]], Britaniana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1856) * [[1981]] - [[Mohammad-Ali Rajai]], prezidanto e chefministro di Iran (n. 1933) * [[1991]] - [[Jean Tinguely]], Suisa piktisto (n. 1925) * [[1995]] - [[Sterling Morrison]], Usana muzikisto e kompozisto ([[The Velvet Underground]]) (n. 1942) * [[2002]] - [[Zaid ibn Shaker]], chefministro di Jordania (n. 1934) * [[2003]] - [[Charles Bronson]], Usan aktoro (n. 1921) * [[2006]] - [[Naguib Mahfouz]], Egiptiana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1911) * 2006 - [[Glenn Ford]], Kanadan-Usana cinem-aktoro (n. 1916) * [[2013]] - [[Seamus Heaney]], Irlandana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1939) * [[2015]] - [[Oliver Sacks]], Usana [[nevrologio|nevrologiisto]] (n. 1933) * [[2016]] - [[Věra Čáslavská]], Chekoslovakiana gimnastikino (n. 1942)<ref>{{Extera ligilo|url=http://wiki.idnes.cz/vera-caslavska-0ph-/sportovci.aspx?klic=459064|titulo=Vera Cáslavská|editero=iDNEZ.cz|vidita ye=12ma di oktobro 2016|idiomo={{cz}}}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Agosto]] d5oeud4n0aiqss4zsgp553bl7o2tvie 0 1469 995970 994995 2022-08-24T13:14:48Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{21ma yarcento}} La [[yaro]] '''2006''' (MMVI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[sundio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 6ma [[yaro]] di la triesma yarmilo, la 6ma yaro di la [[21ma yarcento]], e la 7ma yaro di la [[yari 2000a]]. == Eventi == === [[Kosmo]] === * [[19ma di januaro]] - [[NASA]] lansas kosmoprobilo ''[[New Horizons]]'' vers [[Plutono]]. * [[24ma di agosto]] - Internacion Astronomial Uniono deklaras ke pos ta dato [[Plutono]] judikesos kom [[planeto|nano-planeto]]. === [[Mondo]] === * [[21ma di marto]] - ''[[Twitter]]'', mikra [[blogo]] ube on povas skribar texti kun admaxime 140 literi, kreesas. === [[Europa]] === * [[28ma di januaro]] - En [[Polonia]], la tekto de un ek l'edifici dil Internaciona Ferio di [[Katowice]] krulas pro granda quanto di [[nivo]], e produktas 67 morti.<ref>{{cite web|url=https://www.dw.com/en/poland-mourns-dead-in-roof-collapse-accident/a-1876880|title=Poland Mourns Dead in Roof Collapse Accident|accessdate=25ma di decembro 2020|publisher=DW}}</ref> * [[21ma di mayo]] - En plebicito, 55% de l'elektanti di [[Montenegro]] decidas pri divenar nedependanta de [[Serbia e Montenegro]]. * [[3ma di junio]] - [[Montenegro]] nedependanteskas de [[Serbia e Montenegro]]. * [[9ma di junio]] til la [[9ma di julio]] en [[Germania]] eventas la [[Mondala Kupo di Futbalo 2006|Mondala Kupo]] di [[futbalo]]. Germania vinkas. * [[26ma di junio]] - [[Montenegro]] membreskas [[Unionita Nacioni]]. * [[30ma di decembro]] - En [[Hispania]], bombo-atako da [[ETA]] che l'[[aeroportuo]] di [[Madrid]] mortigas 2 personi. === [[Azia]] === * [[12ma di januaro]] - Dum la lasta dio di la pilgrimo a [[Meka]], [[Saudi-Arabia]], adminime 345 personi mortas pro tramplado dum tumulti che ceremonio "stonago dil demono".<ref>{{cite web|title=Hundreds killed in hajj stampede|publisher=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2006/jan/12/saudiarabia.religion|date=12ma di januaro 2006|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[17ma di februaro]] - Fango-glitado eventas en Leyte, [[Filipini]], e produktas adminime 1800 morti.<ref>{{cite web|title=Southern Leyte Landslide, 2006|publisher=International Recovery Platform |url=https://www.recoveryplatform.org/countries_and_disasters/disaster/38/southern_leyte_landslide_2006 |accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[27ma di mayo]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 6,3 che la [[skalo di Richter]] frapas [[Yogyakarta]], [[Java]], e produktas {{formatnum:6234}} morti.<ref>{{cite web|title=Magnitude 6.3 quake in central Java|publisher=Earth Observatory - NASA|url=https://earthobservatory.nasa.gov/images/16767/magnitude-63-quake-in-central-java|accessdate=25ma di decembro 2020}}</ref> * [[1ma di julio]] - [[Popul-Republiko Chinia]] komencas probar [[ferovoyo]] liganta [[Qinghai]] a [[Lasa|Lāsà]], [[Tibet]].<ref>{{cite web|url=http://riodejaneiro.china-consulate.org/pot/xxdt/t267584.htm|title=A Ferrovia Qinghai-Tibet|publisher=Consulate-general of People's Republic of China in Rio de Janeiro|language={{pt}}|accessdate=25ma di decembro 2020}}</ref> * [[11ma di julio]] - Serio di terorist-ataki per bombi en [[Mumbai]], [[India]], produktas 189 morti.<ref>{{cite web|url=https://www1.folha.uol.com.br/folha/mundo/ult94u97858.shtml|title=Pior ataque a Mumbai desde 93 deixa 160 mortos na Índia|publisher=Folha Online|date=11ma di julio 2006|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{pt}}}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-india-34218396|title=Mumbai blasts 2006: India court finds 12 men guilty|publisher=BBC|date=11ma di septembro 2015|language={{en}}}}</ref> * [[19ma di septembro]] - Chefministro [[Thaksin Shinawatra]] de [[Tailando]] deklaras krizo-stando en [[Bangkok]]. * [[9ma di oktobro]] - [[Nord-Korea]] anuncas ke ol unesmafoye probis atom-armo, sucese.<ref>{{cite news|url=https://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/10/13/AR2006101300576.html|title=U.S.: Test Points to N. Korea Nuke Blast|date= 13ma di oktobro 2006|publisher=The Washington Post|author=Anne Gearan, Robert Burns|accessdate=25ma di decembro 2020|language={{en}}}}</ref> * [[16ma di decembro]] - [[Jigme Khesar Namgyel Wangchuck]] divenas rejulo di [[Bhutan]]. === [[Afrika]] === * [[16ma di januaro]] - [[Liberia]]n [[Ellen Johnson-Sirleaf]] divenas l'unesma [[muliero]] chefo di stato en [[Afrika]]. === [[Nord-Amerika]] === * [[6ma di februaro]] - [[Stephen Harper]] divenas chefministro di [[Kanada]]. * [[18ma di februaro]] - Explozo di [[metano]] en [[karbono]]-[[mineyo]] che Nueva Rosita, [[Coahuila]], [[Mexikia]], mortigas 65 ministi.<ref>{{cite web|url=https://www.latimes.com/archives/la-xpm-2006-feb-20-fg-mexmine20-story.html|title=Gas Blast Traps 65 Mexican Miners|publisher=Los Angeles Times|date=20ma di februaro 2020|language={{pt}}}}</ref><ref>{{cite web|url=http://g1.globo.com/mundo/noticia/2011/05/acidente-em-mina-mata-tres-operarios-no-mexico.html|title=Acidente em mina mata três operários no México|accessdate=25ma di decembro 2020|publisher=G1|language={{pt}}}}</ref> * [[1ma di mayo]] - Nelegala enmigranti qui rezidas en [[Usa]] organizas la [[Granda Usana Boikoto]] en diversa urbi. === [[Sud-Amerika]] === * [[15ma di januaro]] - [[Michelle Bachelet]] divenas l'unesma muliero qua vinkas prezidantal elekto en [[Chili]]. * [[22ma di januaro]] - [[Evo Morales]], del etnio [[populo Aymara|Aymara]], divenas l'unesma indijena prezidanto di [[Bolivia]]. * [[29ma di septembro]] - En [[Brazilia]], [[aeroplano]] [[Boeing 737]] de ''Gol Linhas Aéreas'' kun 154 personi ennave kolizionas kontre avioneto modelo ''Legacy'' super l'Amazoniana regiono dil stato [[Mato Grosso]]. L'aeroplano Boeing falas sur foresto, e nulu transvivas.<ref>{{cite web|title=Queda de avião da Gol faz 9 anos, e famílias pedem execução de penas|url=http://g1.globo.com/distrito-federal/noticia/2015/09/queda-de-aviao-da-gol-faz-9-anos-e-familias-pedem-execucao-de-penas.html|date=29ma di septembro 2015|accessdate=14ma di septembro 2016|publisher=G1|language={{pt}}}}</ref> === [[Oceania]] === * [[5ma di decembro]] - Pos [[stato-stroko]], [[Frank Bainimarama]] divenas prezidanto di [[Fidji]]. == Naski == == Morti == * [[3ma di januaro]] - [[Bill Skate]], chefministro di Papua-Nova-Guinea (n. 1954) * [[4ma di januaro]] - [[Maktoum bin Rashid Al Maktoum]], chefministro di Unionita Araba Emirii (n. 1946) [[Arkivo:Lou_Rawls.jpg|thumb|130px|[[Lou Rawls]] (dextre)]] * [[6ma di januaro]] - [[Lou Rawls]], Usana kantisto (n. 1933)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.rollingstone.com/music/music-news/singer-lou-rawls-dies-120608/|titulo= Singer Lou Rawls Dies|editero= Rolling Stone|publikigita ye=6ma di januaro 2006|vidita ye= 31ma di agosto 2019|idiomo= {{en}}}}</ref> * [[15ma di januaro]] - [[Jaber Al-Ahmad Al-Jaber Al-Sabah]], emiro di Kuwait (n. 1926) * [[21ma di januaro]] - [[Ibrahim Rugova]], unesma prezidanto di Kosovo (n. 1944) * [[27ma di januaro]] - [[Johannes Rau]], prezidanto di Germania (n. 1931)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.dw.com/en/former-german-president-johannes-rau-dies/a-5214448|titulo= Former German President Johannes Rau Dies|editero= DW|publikigita ye=27ma di januaro 2006|vidita ye= 31ma di agosto 2019}}</ref> * [[8ma di februaro]] - [[Aldemir Martins]], Braziliana piktisto (n. 1922) * [[15ma di februaro]] - [[Sun Yun-suan]], chefministro di [[Republiko Chinia (1912-1949)|Republiko Chinia]] (n. 1913) * [[22ma di februaro]] - [[Said Mohamed Djohar]], prezidanto di Komori (n. 1918)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Said Mohamed Djohar, 87, Comoros Leader, Is Dead|url=https://www.nytimes.com/2006/02/25/obituaries/said-mohamed-djohar-87-comoros-leader-is-dead.html|publikigita ye=25ma di februaro 2006 |editero=The New York Times|vidita ye=11ma di februaro 2021|idiomo={{en}}}}</ref> * [[28ma di februaro]] - [[Owen Chamberlain]], Usana fizikistulo, Nobel-laureato (n. 1920) * [[11ma di marto]] - [[Slobodan Milošević]], prezidanto di [[Serbia]] (n. 1941) * [[14ma di marto]] - [[Lennart Meri]], prezidanto di Estonia (n. 1929) * [[15ma di marto]] - [[Georgios Rallis]], chefministro di Grekia (n. 1918) * [[27ma di marto]] - [[Stanisław Lem]], Polona skriptisto (n. 1921) * [[5ma di aprilo]] - [[Gene Pitney]], Usana kantisto (n. 1941) * [[14ma di aprilo]] - [[Robert Julius Brawley]], Usana piktisto (n. 1937) [[Arkivo:John_Kenneth_Galbraith.jpg|thumb|130px|[[John Kenneth Galbraith|John K. Galbraith]]]] * [[29ma di aprilo]] - [[John Kenneth Galbraith]], [[Kanada]]n ekonomikisto<ref>{{Extera ligilo|titulo=Morre aos 97 anos o economista John Kenneth Galbraith |url=https://www.bbc.com/portuguese/noticias/story/2006/04/060430_galbraith.shtml|editero=BBC Brasil.com|publikigita ye=30ma di aprilo 2006|vidita ye=25ma di agosto 2019|idiomo={{pt}}}}</ref> (n. 1908) * [[30ma di aprilo]] - [[Jean-François Revel]], Franca jurnalisto e filozofo (n. 1924) * [[1ma di mayo]] - [[Rauno Lehtinen]], Finlandana kompozisto (n. 1932) * [[3ma di mayo]] - [[Christiaan Karel Appel]], Nederlandana piktisto (n. 1921) * [[12ma di mayo]] - [[Hussein Maziq]], chefministro di Libia (n. 1918) * [[14ma di mayo]] - [[Robert Bruce Merrifield]], Usana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1921) * [[25ma di mayo]] - [[Desmond Dekker]], Jamaikana kantisto<ref>{{Extera ligilo|titulo=Desmond Dekker, 64, Pioneer of Jamaican Music, Dies |editero=The New York Times|vidita ye=25ma di agosto 2019|url=https://www.nytimes.com/2006/05/27/arts/music/27dekker.html}}</ref> (n. 1941) * [[31ma di mayo]] - [[Raymond Davis Jr.]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1914) [[Arkivo:Billy Preston perforning in 1971.jpg|130px|thumb|[[Billy Preston]]]] * [[6ma di junio]] - [[Billy Preston]], Usana kantisto (n. 1946) * [[13ma di junio]] - [[Charles Haughey]], chefministro (''Taoiseach'') di Republiko Irlando (n. 1925) * [[1ma di julio]] - [[Ryutaro Hashimoto]], chefministro di Japonia (n. 1937) * [[7ma di julio]] - [[Syd Barrett]], Angliana muzikisto ([[Pink Floyd]]) (n. 1946) * 7ma di julio [[Elias Hrawi]], chefministro di Libano (n. 1925) * [[22ma di julio]] - [[Gianfrancesco Guarnieri]] Brazilian aktoro (n. 1934) * [[9ma di agosto]] - [[James Van Allen]], Usana fizikisto (n. 1914) [[Arkivo:Alfredo_Stroessner_at_desk_(cropped).jpg|thumb|130px|[[Alfredo Stroessner]]]] * [[16ma di agosto]] - [[Alfredo Stroessner]], Paraguayana diktatoro (n. 1912) * [[25ma di agosto]] - [[Noor Mohamed Hassanali]], prezidanto di Trinidad e Tobago (n. 1918) * [[28ma di agosto]] - [[Melvin Schwartz]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1932) * [[30ma di agosto]] - [[Glenn Ford]], Usan aktoro (n. 1916) * 30ma di agosto - [[Naguib Mahfouz]], [[Egiptia]]na skriptisto, Nobel-laureato (n. 1911) * [[10ma di septembro]] - [[Taufa'ahau Tupou 4ma]], rejo di [[Tonga]] (n. 1918) * [[30ma di septembro]] - [[Saddam Hussein]], prezidanto di Irak, exekutita (n. 1937) * [[6ma di oktobro]] - [[Timo Sarpaneva]], Finlandana dizignisto, profesoro (n. 1926) * [[16ma di oktobro]] - [[Valentín Paniagua]], prezidanto di Peru (n. 1936) * [[27ma di oktobro]] - [[Ghulam Ishaq Khan]], prezidanto di Pakistan (n. 1915) [[Arkivo:PW_Botha_1962.jpg|thumb|130px|[[Pieter Willem Botha|Pieter Botha]]]] * [[31ma di oktobro]] - [[Pieter Willem Botha]], Sudafrikana prezidanto (n. 1916) * [[3ma di novembro]] - [[Paul Mauriat]], Franca kantisto (n. 1925) * [[5ma di novembro]] - [[Bülent Ecevit]], chefministro di Turkia (n. 1925) * [[10ma di novembro]] - [[Jack Palance]], Usan aktoro (n. 1919)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.findagrave.com/memorial/16588921/jack-palance |titulo=Jack Palance (1919-2006)|editero=Find a Grave|vidita ye=25ma di agosto 2019|idiomo={{en}}}}</ref> * [[16ma di novembro]] - [[Milton Friedman]], Usan ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1912) * [[17ma di novembro]] - [[Ferenc Puskás]], Hungara pedbalonisto (n. 1927) * [[20ma di novembro]] - [[Robert Altman]], Usana filmifisto (n. 1925) * [[23ma di novembro]] - [[Philippe Noiret]], Franc aktoro (n. 1930) * 23ma di novembro - [[Anita O'Day]], Usana kantistino di jazo (n. 1919) * [[24ma di novembro - [[Juice Leskinen]], Finlandana kantisto e kompozisto (n. 1950) * [[10ma di decembro]] - [[Augusto Pinochet]], [[Chili]]ana diktatoro (n. 1915) * [[18ma di decembro]] - [[Joseph Barbera]], kreinto di ''Tom & Jerry'', ''The Flintstones'', ed altri (n. 1911) * [[21ma di decembro]] - [[Hassan Gouled Aptidon]], prezidanto di Djibuti (n. 1916) * 21ma di decembro - [[Saparmurat Niyazov]], prezidanto di Turkmenistan (n. 1940) * [[25ma di decembro]] - [[James Brown]], Usana kantisto di [[soul]] e pioniro di [[funk]] (n. 1933) * [[26ma di decembro]] - [[Gerald Ford]], ex-prezidanto di Usa (n. 1913) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[George Fitzgerald Smoot]], [[John C. Mather]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Roger D. Kornberg]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Andrew Zachary Fire]], [[Craig Cameron Mello]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Orhan Pamuk]]<ref>{{cite web|url=https://www.theguardian.com/books/2006/oct/12/nobelprize.awardsandprizes|title=Orhan Pamuk wins Nobel prize|date=12ma di oktobro 2006|accessdate=30ma di januaro 2018|publisher=The Guardian|language={{en}}}}</ref> * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Muhammad Yunus]] e [[Banko Grameen]]<ref>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/2006/press.html|title=The Nobel Peace Prize for 2006|publisher=Nobelprize.org|date=13ma di oktobro 2006|accessdate=30ma di januaro 2018}}</ref> * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Edmund Phelps]]<ref>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economic-sciences/laureates/2006/|title=The Sveriges Riksbank Prize in Economic Sciences in Memory of Alfred Nobel 2006|accessdate=30ma di januaro 2018|publisher=Nobelprize.org}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:yari 2000a]] 5rj5laivr9pcwz9zi7zyp0gos4vy2kv 0 1745 995971 991681 2022-08-24T13:15:09Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Januaro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''18ma di januaro''' esas la 18ma [[dio]] di la yaro segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 347 dii til la fino di la yaro (348 en [[bisextila yaro|bisextila yari]]). ---- == Dio == == Eventi == * [[336]] - [[Papo Marcus|Marcus]] divenas papo. * [[350]] - Imperiestro [[Flavius Julius Constans]] divenas multe despopulara. Un ek lua generali, [[Magnus Magnentius]], proklamesas imperiestro. * [[1535]] - [[Francisco Pizarro]] fondas [[Lima]], la nuna chef-urbo di [[Peru]]. * [[1701]] - Elekto-princio di [[Brandenburg]] chanjesas a rejio di [[Prusia]] e Fredrik la 3ma, princo de Brandenburg, kronizesas [[Fredrik la 1ma di Prusia]]. * [[1751]] - Pos sedicii en [[[Lasa|Lāsà]], Chiniana generalo Ban Di invadas [[Tibet]], quo divenos vasalo-stato dil [[imperiestro Qianlong]]. * [[1778]] - [[James Cook]] arivas a [[Havayi]] en lua unesma voyajo, e deskovras l'insuli [[Oahu]] e [[Kauai]]. Ilu nomizas oli "Insuli Sandwich". * [[1808]] - [[Portual]]ana korto, fuganta de [[Napoleonala militi|Napoleonal invado]], arivas en [[Bahia]]. * [[1861]] - [[Usan interna milito]]: [[Georgia]] unionas kun [[Alabama]], [[Sud-Karolina]], [[Florida]] e [[Mississippi]] en separo de [[Usa]]. * [[1871]] - Stati de suda Germania unionas su a [[Prusia]]. [[Wilhelm la 1ma di Prusia]] divenas l'imperiestro di [[Germana imperio]], ed [[Otto von Bismarck]] divenas lua chefministro. * [[1955]] - Dum la [[milito di Aljeria]], {{formatnum:5000}} [[Francia|Franca]] soldati komencas partoprenar tale nomizita "[[operaco Véronique]]". * [[1995]] - En [[Vallon-Pont-d'Arc]], suda [[Francia]], on deskovras pikturi en groto, evanta 17.000 til 20.000 yari ante nun. * [[1997]] - En [[Ruanda]], gerileri* [[Hutu]] ocidas tri Hispani e tri soldati. * [[2002]] - [[Interna milito]] en [[Sierra Leone]] finas oficale. * [[2010]] - Ter-tremo kun forteso 5.5 che la [[skalo di Richter]] en la [[provinco San Juan]], [[Arjentinia]]. * [[2016]] - Adminime 4 personi ocidesas pro suocidant-atako dal grupo [[Boko Haram]] en moskeo che Nguetchewe, nordo di [[Kamerun]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/efe/2016/01/18/atentado-suicida-no-norte-de-camaroes-mata-pelo-menos-quatro-pessoas.htm |titulo=Atentado suicida no norte de Camarões mata pelo menos quatro pessoas |editero= UOL|idiomo= {{pt}}|vidita ye=18ma di januaro 2016}}</ref> * [[2017]] - Quar [[Ter-tremo|ter-tremi]] kun fortesi di adminime 5.2 che [[skalo di Richter]] frapas la centro di [[Italia]] e produktas 1 morto.<ref>{{Extera ligilo|url=https://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/reuters/2017/01/18/fortes-terremotos-atingem-regiao-central-da-italia-bloqueada-por-neve-uma-pessoa-morre.htm|titulo=Fortes terremotos atingem região central da Itália bloqueada por neve; uma pessoa morre|editero= UOL|vidita ye=18ma di januaro 2017}}</ref> * [[2018]] - Fairo che autouso en Aktoe, [[Kazakstan]], produktas adminime 52 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=https://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2018/01/18/incendio-em-onibus-deixa-mais-de-50-mortos-no-cazaquistao.htm |titulo=Incêndio em ônibus deixa mais de 50 mortos no Cazaquistão|editero= UOL |vidita ye=18ma di januao 2018}}</ref> * [[2019]] - Furteri di kombustivi ruptas fluidokonduktilo qua pose explozas en Tlahuelilpan, en [[Mexikia]]. L'explozo produktas 66 morti e 76 plusa homi vundita. == Naski == * [[1689]] - [[Charles de Montesquieu|Montesquieu]], Franca filozofo e skriptisto (m. 1755) * [[1743]] - [[Louis Claude de Saint-Martin]], Franca filozofo (m. 1803) * [[1796]] - [[Policarpa Salavarrieta]], heroino di la nedependo di Kolumbia (m. 1817) * [[1849]] - [[Edmund Barton]], chefministro di Australia (m. 1920) * [[1853]] - [[Juan Bautista Quirós Segura]], prezidanto di Kosta Rika (m. 1934) * [[1867]] - [[Rubén Darío]], Nikaraguana poeto (m. 1916) * [[1882]] - [[Alan Alexander Milne]], Britaniana desegnisto, kreinto di ''Winnie the Pooh'' (m. 1956) * [[1886]] - [[Muhammad Loutfi Goumah]], Egiptiana skriptisto (m. 1953) * [[1891]] - [[Moïse Kisling]], Polona-Franca piktisto (m. 1953) * [[1892]] - [[Oliver Hardy]], Usan aktoro e komediisto (m. 1957) * [[1904]] - [[Cary Grant]], Britanian aktoro (m. 1986) * [[1911]] - [[Danny Kaye]], Usan aktoro (m. 1987) * [[1911]] - [[José María Arguedas]], Peruana skriptisto (m. 1969) * [[1921]] - [[Yoichiro Nambu]], Japonian-Usana fizikisto, Nobel-laureato (m. 2015) * [[1925]] - [[Gilles Deleuze]], Franca filozofo (m. 1995) * [[1930]] - [[Maria de Lourdes Pintasilgo]], chefministrino di Portugal (m. 2004) * [[1931]] - [[Chun Doo-hwan]], prezidanto di Sud-Korea (m. 2021) * [[1934]] - [[Hendrick Chin A Sen]], prezidanto di Surinam (m. 1999) * 1934 - [[Mudar Badran]], chefministro di Jordania * [[1937]] - [[John Hume]], Nord-Irlandana politikisto, Nobel-laureato pri paco * [[1938]]- [[Anthony Giddens]], Angla sociologo * [[1940]] - [[Iva Zanicchi]], Italiana kantistino e politikistino * [[1944]] - [[Paul John Keating]], chefministro di Australia * 1944 - [[Alexander Van der Bellen]], prezidanto di Austria * [[1946]] - [[Henrique Pereira Rosa]], prezidanto di Guinea Bisau (m. 2013) * [[1950]] - [[Gilles Villeneuve]], Kanadan automobilisto di Formulo 1 (m. 1982) * [[1955]] - [[Kevin Costner]], Usan aktoro * [[1971]] - [[Christian Fittipaldi]], Braziliana automobilisto di [[Formulo 1]] * [[1979]] - [[Leo Varadkar]], chefministro (''[[Taoiseach]]'') di Republiko Irlando == Morti == * [[474]] - [[Leo la 1ma, imperiestro di Bizanco]] (n. 401) * [[1573]] - [[Ambrosius Bosschaert]], Nederlandana piktisto (m. 1621) * [[1862]] - [[John Tyler]], prezidanto di [[Usa]] (n. 1790) * [[1697]] - [[Andrzej Stech]], Polona piktisto (n. 1635) * [[1869]] - [[Bertalan Szemere]], chefministro di Hungaria (m. 1812) * [[1878]] - [[Antoine Becquerel]], Franca fizikisto (n. 1788) * [[1890]] - Rejulo [[Amadeo la 1ma di Hispania]] (n. 1845) * [[1899]] - [[Carl Friedrich Wilhelm Claus]], Germana zoologiisto (n. 1835) * [[1896]] - [[Charles Floquet]], chefministro di Francia (n. 1828) * [[1916]] - [[Lorenzo Latorre]], prezidanto di Uruguay (n. 1844) * [[1936]] - [[Rudyard Kipling]], Britaniana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1865) * [[1952]] - [[Jonas Staugaitis]], prezidanto di Lituania (n. 1868) * [[1956]] - [[Konstantin Päts]], chefministro e pose prezidanto di Estonia (n. 1874) * [[1970]] - [[David O. McKay]], prezidanto dil Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (n. 1873) * [[1977]] - [[Džemal Bijedić]], chefministro di [[Yugoslavia]] (n. 1917) * [[1978]] - [[John Lyng]], chefministro di Norvegia (n. 1905) * [[1982]] - [[Huang Xianfan]], Chiniana historiisto, antropologo ed etnologo (n. 1899) * [[1983]] - [[Arturo Umberto Illia]], prezidanto di Arjentinia (n. 1900) * [[1995]] - [[Adolf Butenandt]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[2016]] - [[Glenn Frey]], Usana muzikisto e kantisto (n. 1948) * 2016 - [[Michel Tournier]], Franca skriptisto (n. 1924) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Januaro]] 4erqvgakb12vndajaspdr5zgvlrtsfp 0 1750 996011 988027 2022-08-24T23:31:04Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Januaro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''24ma di januaro''' esas la 24ma [[dio]] di la yaro segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 341 dii til la fino di la yaro (342 en [[bisextila yaro|bisextila yari]]). ---- == Dio == * Dio di [[Santa Franciskus de Sales]], por [[katolik-eklezio]]. == Eventi == * [[41]] - [[Gaius Caesar|Gaius Caesar (Caligula)]] asasinesas. * [[1059]] - Gérard de Bourgogne divenas [[papo Nikolaus la 2ma]]. * [[1118]] - Italiana [[kardinalo]] Giovanni Caetani divenas [[papo Gelasius la 2ma]]. * [[1857]] - L'[[universitato]] di [[Kalkuta]] establisesas en [[India]]. * [[1862]] - [[Bucarest]] divenas chef-urbo di [[Rumania]]. * [[1939]] - [[Ter-tremo]] frapas [[Chillán]], en [[Chili]] kun forteso 8.3 che [[skalo di Richter]], e produktas {{formatnum:30000}} morti. * [[1960]] - Eventas granda revolto en [[Aljeria]] kontre Franca koloniala politiko. * [[1966]] - Aviono [[Boeing 707]] de ''Air India'' kolizionas kontre [[Monto Blanka]], ed omna 117 personi ennave mortas.<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/24/newsid_4056000/4056551.stm|title=1966: 117 die in Air India tragedy|publisher=BBC|accessdate=22ma di septembro 2016}}</ref> * [[1972]] - En junglo che l'insulo [[Guam]], Japoniana soldato Shoichi Yokoi deskovresas da du lokala homi. Il esas serjento di la Imperiala Japonian armeo; pos la kapto di la insulo da Usan armeo en 1944, il ed altri celis su en kaverno. Quankam il saveskis en 1952 ke la duesma mondo-milito finis, il pensis ke kapteso esus shaminda. * [[1978]] - [[Artificala satelito]] de [[Sovietia]] kun atomala reaktoro falas en [[Kanada]]. * [[1986]] - [[Kosmoprobilo]] ''[[Voyager 2]]'' preterflugas [[Urano]]. * [[2011]] - [[Rusia]]: Atako per bombo da suocidinta [[terorismo|teroristo]] en l'[[aeroportuo]] di [[Moskva]] produktas 35 morti e 43 plusa homi vundita. * [[2020]] - En [[Brazilia]], intensa pluvi che [[Belo Horizonte]] e lua metropolala regiono produktas adminime 45 morti e plu kam 13 mil plusa homi diplasita.<ref>{{cite web|url=https://g1.globo.com/mg/minas-gerais/ao-vivo/chuva-forte-provoca-transtornos-e-alagamentos-na-grande-bh.ghtml|title=Defesa Civil confirma 44 mortes por causa da chuva em MG|date=27ma di januaro 2020|publisher=G1 |language={{pt}}}}</ref> == Naski == * [[1679]] - [[Christian Wolff]], Germana filozofo (m. 1754) * [[1732]] - [[Pierre-Augustin Caron de Beaumarchais]], Franca muzikisto, spionisto, armo-vendisto, revolucionero, dramatisto (m. 1799) * [[1746]] - Rejulo [[Gustaf la 3ma di Suedia]] (m. 1792) * [[1776]] - [[Ernst Theodor Amadeus Hoffmann]], Germana skriptisto e kompozisto (m. 1822) * [[1848]] - [[Hans Schatzmann]], kancelero di Suisia (m. 1923) * [[1864]] - [[Marguerite Durand]], Franc aktoro (m. 1936) * [[1888]] - [[Ernst Heinkel]], Germanian aeroplano-konstruktisto (m. 1958) * [[1891]] - [[Walther Model]], Germana militisto (m. 1945) * [[1898]] - [[Karl Hermann Frank]], Nacional-socialist oficiro, chefo di la polico en la [[protektorato di Bohemia e Moravia]] (m. 1946) * [[1907]] - [[Maurice Couve de Murville]], chefministro di Francia (m. 1999) * [[1915]] - [[Robert Motherwell]], Usana piktisto (m. 1991) * [[1916]] - [[Rafael Caldera Rodríguez]], prezidanto di Venezuela (m. 2009) * [[1917]] - [[Ernest Borgnine]], Usan aktoro (m. 2012) * [[1928]] - [[Desmond Morris]], Britaniana zoologiisto * [[1940]] - [[Joachim Gauck]], prezidanto di Germania * [[1941]] - [[Daniel Shechtman]], Israelan injenioro e profesoro, Nobel-laureato pri kemio * 1941 - [[Aaron Neville]], Usana kantisto * 1941 - [[Neil Diamond]], Usana kantisto * [[1949]] - [[John Belushi]], Usan aktoro (m. 1982) * [[1950]] - [[Daniel Auteuil]], Franc aktoro * [[1958]] - [[Hovik Abrahamyan]], chefministro di Armenia * [[1961]] - [[Nastassja Kinski]], Germana aktoro * [[1967]] - [[John Myung]], Usana muzikisto ([[Dream Theater]]) * [[1968]] - [[Mary Lou Retton]], Usana gimnastikisto * [[1981]] - [[Maria Elena Boschi]], Italiana politikisto * [[1987]] - [[Luis Suárez]], Uruguayana futbalisto == Morti == * [[1903]] - [[Petko Karavelov]], chefministro di Bulgaria (n. 1843) * [[1920]] - [[Amedeo Modigliani]], Italiana piktisto (n. 1884) * [[1965]] - [[Winston Churchill]], chefministro di Unionita Rejio (n. 1874)<ref>{{cite web|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/january/24/newsid_2506000/2506493.stm|title=1965: Winston Churchill dies|accessdate=22ma di septembro 2016|publisher=BBC}}</ref> * [[1975]] - [[Larry Fine]], Usana komediisto (n. 1902) * [[1982]] - [[Alfredo Ovando Candía]], prezidanto e diktatoro di Bolivia (n. 1918) * [[1983]] - [[George Cukor]], Usana filmifisto (n. 1899) * [[1986]] - [[L. Ron Hubbard]], skriptisto pri [[ciencala fiktivajo]], fondinto di la cientologio-eklezio (n. 1911) * [[1989]] - [[George Cukor]], Usana filmifisto (n. 1899) * [[2006]] - [[Christopher Penn]], Usana cinem-aktoro (n. 1965) * [[2012]] - [[Theo Angelopoulos]], Greka filmifisto (n. 1935) * [[2018]] - [[Mark Edward Smith]], Britaniana kantisto ([[The Fall]]) (n. 1957) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Januaro]] d2k4g6ioszklf99wicppxqf6lj82fes 0 1776 996012 995796 2022-08-24T23:34:19Z Joao Xavier 110 shablono:Cite web=>shablono:Extera ligilo +evento wikitext text/x-wiki {{Februaro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''27ma di februaro''' esas la 58ma dio di la yaro segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 307 dii til la fino di la yaro (308 en [[bisextila yaro|bisextila yari]]). ---- == Dio == * Nacionala dio en [[Dominikana Republiko]]. == Eventi == * [[1425]] - En [[Rusia]] [[Vasili la 2ma di Moskva|Vasili la 2ma]] divenas granda-princo di [[Moskva]]. * [[1510]] - [[Afonso de Albuquerque]] kaptas [[Goa]], en [[India]]. * [[1829]] - [[Granda Kolumbia]] vinkas Peru en la batalio di Tarqui. * [[1861]] - Turbo en [[Warszawa]] protestas kontre [[Rusian imperio|Rusiana]] dominacado sur [[Polonia]]. Rusian armeo fusilagas turbo. * [[1892]] - [[Rudolf Diesel]] patentas l'unesma [[dizel-motoro]]. * [[1933]] - ''Reichstag'', [[parlamento]] di Germania, brulesas. Nacional-socialisti akuzas Marinus van der Lubbe, [[Nederlando|Nederlandana]] [[komunismo|komunist]] aktivisto, kom responsinto, e deklaras ke komunisti konspiris kontre Germana guvernerio. * [[1844]] - [[Dominikana Republiko]] divenas nedependanta de [[Haiti]]. * [[1965]] - Kun l'aprobo dil prezidanto [[Lyndon B. Johnson]], [[Usa]] intenseskas ataki kontre [[Nord-Vietnam]]. * [[1967]] - [[Dominika]] divenas nedependanta de [[Unionita Rejio]]. * [[1976]] - [[West-Sahara]] deklaras su nedependanta. * [[1989]] - Komencas populala revolto en [[Venezuela]], konocata kom ''El Caracazo'', kontre politiki da [[Carlos Andrés Pérez]] por l'ekonomio. * [[1991]] - [[Milito di Persiana Gulfo]] finas per armistico. * [[1997]] - [[Ter-tremo]] frapas [[Pakistan]] e produktas 60 morti. * [[1999]] - En [[Nigeria]] [[Olusegun Obasanjo]] elektesas prezidanto. * 1999 - Colin Prescot ed Andy Elson flugas per varmeg-aerala [[balono]] til 233 hori 55 minuti, kande li entraprezis flugor cirkum la [[mondo]]. * [[2010]] - Forta [[ter-tremo]] (8.8 che la [[skalo di Richter]]) frapas [[Chili]] e mortigas plu kam 140 homi. Ye la sama dio, anke eventas ter-tremi en [[Arjentinia]] (6.1 che la skalo di Richter) e [[Japonia]] (7.3 che la skalo di Richter). * [[2015]] - Boris Nemtsov, politikisto opozante a la guvernerio di [[Vladimir Vladimirovich Putin|Vladimir Putin]], mortigesas en [[Moskva]], [[Rusia]], per quar pafi.<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2015/02/27/politico-da-oposicao-boris-nemtsov-e-morto-a-tiros-em-moscou.htm |titulo= Político da oposição Boris Nemtsov é morto a tiros em Moscou |editero= UOL|idiomo= {{pt}}|vidita ye= 27ma di februaro 2015}}</ref> * 2015 - La chambro di deputati di [[Italia]] agnoskas [[Palestinana stato]].<ref>{{Extera ligilo|url= http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/ansa/2015/02/27/deputados-italianos-aprovam-reconhecimento-da-palestina.htm |titulo= Deputados italianos aprovam reconhecimento da Palestina |idiomo= {{pt}}|vidita ye= 27ma di februaro 2015|editero= UOL}}</ref> * [[2016]] - Suocidant-atako en la provinco di Kunar, [[Afganistan]], mortigas adminime 10 personi.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-35677171 |titulo= Afghanistan blast near market kills at least 10|editero= BBC |vidita ye= 27ma di februaro 2016|idiomo= {{en}}}}</ref> == Naski == * [[1861]] - [[Rudolf Steiner]], Austriana filozofo (m. 1925) * [[1863]] - [[Joaquín Sorolla]], Hispana piktisto (m. 1923) * 1863 - [[George Herbert Mead]], Usana psikologo, sociologo e filozofo (m. 1931) * [[1872]] - [[Alexandru Vaida-Voevod]], chefministro di Rumania (m. 1950) * [[1881]] - [[Sveinn Björnsson]], chefministro di Islando (m. 1952) * [[1902]] - [[John Steinbeck]], Usana skriptisto, Nobel-laureato (m. 1968) * 1902 - [[Lucio Costa]], Brazilian arkitekto (m. 1998) * [[1915]] - [[Olavi Virta]], Finlandana kantisto ed aktoro (m. 1972) * [[1923]] - [[Dexter Gordon]], Usana jazo-muzikistulo (m. 1990) * [[1926]] - [[David Hunter Hubel]], Kanadana neurociencisto, Nobel-laureato (m. 2013) * [[1929]] - [[Djalma Santos]], Braziliana futbalisto (m. 2013) * [[1932]] - [[Elizabeth Taylor]], Britanian aktorino (m. 2011) * [[1934]] - [[Ralph Nader]], Usan advokato ed aktivisto sociala * [[1942]] - [[Robert Howard Grubbs]], Usana kemiisto, Nobel-laureato * [[1953]] - [[Ian Khama]], prezidanto di Botswana * [[1990]] - [[Kim Young-gwon]], Sud-Koreana futbalisto == Morti == * [[1844]] - [[Domingo Nieto y Márquez]], prezidanto di Peru (n. 1803) * [[1887]] - [[Alexandr Porfiryevich Borodin|Alexandr Borodin]], Rusiana kompozisto e kemiisto (n. 1833) * [[1894]] - [[Hilarión Daza]], prezidanto di Bolivia (n. 1840) * [[1936]] - [[Ivan Pavlov]], Rusiana fiziologiisto, Nobel-laureato (n. 1849) * [[1989]] - [[Konrad Lorenz]], Austriana zoologiisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[1998]] - [[George Herbert Hitchings]], Usana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1905) * [[2009]] - [[Manea Manescu]], chefministro di Rumania (n. 1916) * [[2011]] - [[Moacyr Scliar]], Braziliana skriptisto (n. 1937) * 2011 - [[Necmettin Erbakan]], chefministro di Turkia (n. 1926) * [[2015]] - [[Leonard Nimoy]], Usan aktoro (n. 1931) * [[2017]] - [[Carlos Humberto Romero]], prezidanto di Salvador (n. 1924) * [[2019]] - [[France-Albert René]], prezidanto di Seycheli (n. 1935)<ref>{{Extera ligilo|titulo= Our Leaders - Parti Lepep Parti Lepep|url=http://www.partilepep.com/our-party/our-leaders|vidita ye= 6ma di novembro 2016|idiomo={{en}}}}</ref><ref>{{Extera ligilo |url=http://www.seychellesnewsagency.com/articles/10572/France+Albert+Rene%2C+former+President+of+Seychelles%2C+dies+at+age+ |titulo=France Albert Rene, former President of Seychelles, dies at age 83 |editero=www.seychellesnewsagency.com}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Februaro]] nwko6o1e4vdlajzoupkg4v8032ymj9k 996013 996012 2022-08-24T23:34:42Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Februaro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''27ma di februaro''' esas la 58ma dio di la yaro segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 307 dii til la fino di la yaro (308 en [[bisextila yaro|bisextila yari]]). ---- == Dio == * Nacionala dio en [[Dominikana Republiko]]. == Eventi == * [[1425]] - En [[Rusia]] [[Vasili la 2ma di Moskva|Vasili la 2ma]] divenas granda-princo di [[Moskva]]. * [[1510]] - [[Afonso de Albuquerque]] kaptas [[Goa]], en [[India]]. * [[1829]] - [[Granda Kolumbia]] vinkas Peru en la batalio di Tarqui. * [[1861]] - Turbo en [[Warszawa]] protestas kontre [[Rusian imperio|Rusiana]] dominacado sur [[Polonia]]. Rusian armeo fusilagas turbo. * [[1892]] - [[Rudolf Diesel]] patentas l'unesma [[dizel-motoro]]. * [[1933]] - ''Reichstag'', [[parlamento]] di Germania, brulesas. Nacional-socialisti akuzas Marinus van der Lubbe, [[Nederlando|Nederlandana]] [[komunismo|komunist]] aktivisto, kom responsinto, e deklaras ke komunisti konspiris kontre Germana guvernerio. * [[1844]] - [[Dominikana Republiko]] divenas nedependanta de [[Haiti]]. * [[1965]] - Kun l'aprobo dil prezidanto [[Lyndon B. Johnson]], [[Usa]] intenseskas ataki kontre [[Nord-Vietnam]]. * [[1967]] - [[Dominika]] divenas nedependanta de [[Unionita Rejio]]. * [[1976]] - [[Ocidental Sahara]] deklaras su nedependanta. * [[1989]] - Komencas populala revolto en [[Venezuela]], konocata kom ''El Caracazo'', kontre politiki da [[Carlos Andrés Pérez]] por l'ekonomio. * [[1991]] - [[Milito di Persiana Gulfo]] finas per armistico. * [[1997]] - [[Ter-tremo]] frapas [[Pakistan]] e produktas 60 morti. * [[1999]] - En [[Nigeria]] [[Olusegun Obasanjo]] elektesas prezidanto. * 1999 - Colin Prescot ed Andy Elson flugas per varmeg-aerala [[balono]] til 233 hori 55 minuti, kande li entraprezis flugor cirkum la [[mondo]]. * [[2010]] - Forta [[ter-tremo]] (8.8 che la [[skalo di Richter]]) frapas [[Chili]] e mortigas plu kam 140 homi. Ye la sama dio, anke eventas ter-tremi en [[Arjentinia]] (6.1 che la skalo di Richter) e [[Japonia]] (7.3 che la skalo di Richter). * [[2015]] - Boris Nemtsov, politikisto opozante a la guvernerio di [[Vladimir Vladimirovich Putin|Vladimir Putin]], mortigesas en [[Moskva]], [[Rusia]], per quar pafi.<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2015/02/27/politico-da-oposicao-boris-nemtsov-e-morto-a-tiros-em-moscou.htm |titulo= Político da oposição Boris Nemtsov é morto a tiros em Moscou |editero= UOL|idiomo= {{pt}}|vidita ye= 27ma di februaro 2015}}</ref> * 2015 - La chambro di deputati di [[Italia]] agnoskas [[Palestinana stato]].<ref>{{Extera ligilo|url= http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/ansa/2015/02/27/deputados-italianos-aprovam-reconhecimento-da-palestina.htm |titulo= Deputados italianos aprovam reconhecimento da Palestina |idiomo= {{pt}}|vidita ye= 27ma di februaro 2015|editero= UOL}}</ref> * [[2016]] - Suocidant-atako en la provinco di Kunar, [[Afganistan]], mortigas adminime 10 personi.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.bbc.com/news/world-asia-35677171 |titulo= Afghanistan blast near market kills at least 10|editero= BBC |vidita ye= 27ma di februaro 2016|idiomo= {{en}}}}</ref> == Naski == * [[1861]] - [[Rudolf Steiner]], Austriana filozofo (m. 1925) * [[1863]] - [[Joaquín Sorolla]], Hispana piktisto (m. 1923) * 1863 - [[George Herbert Mead]], Usana psikologo, sociologo e filozofo (m. 1931) * [[1872]] - [[Alexandru Vaida-Voevod]], chefministro di Rumania (m. 1950) * [[1881]] - [[Sveinn Björnsson]], chefministro di Islando (m. 1952) * [[1902]] - [[John Steinbeck]], Usana skriptisto, Nobel-laureato (m. 1968) * 1902 - [[Lucio Costa]], Brazilian arkitekto (m. 1998) * [[1915]] - [[Olavi Virta]], Finlandana kantisto ed aktoro (m. 1972) * [[1923]] - [[Dexter Gordon]], Usana jazo-muzikistulo (m. 1990) * [[1926]] - [[David Hunter Hubel]], Kanadana neurociencisto, Nobel-laureato (m. 2013) * [[1929]] - [[Djalma Santos]], Braziliana futbalisto (m. 2013) * [[1932]] - [[Elizabeth Taylor]], Britanian aktorino (m. 2011) * [[1934]] - [[Ralph Nader]], Usan advokato ed aktivisto sociala * [[1942]] - [[Robert Howard Grubbs]], Usana kemiisto, Nobel-laureato * [[1953]] - [[Ian Khama]], prezidanto di Botswana * [[1990]] - [[Kim Young-gwon]], Sud-Koreana futbalisto == Morti == * [[1844]] - [[Domingo Nieto y Márquez]], prezidanto di Peru (n. 1803) * [[1887]] - [[Alexandr Porfiryevich Borodin|Alexandr Borodin]], Rusiana kompozisto e kemiisto (n. 1833) * [[1894]] - [[Hilarión Daza]], prezidanto di Bolivia (n. 1840) * [[1936]] - [[Ivan Pavlov]], Rusiana fiziologiisto, Nobel-laureato (n. 1849) * [[1989]] - [[Konrad Lorenz]], Austriana zoologiisto, Nobel-laureato (n. 1903) * [[1998]] - [[George Herbert Hitchings]], Usana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1905) * [[2009]] - [[Manea Manescu]], chefministro di Rumania (n. 1916) * [[2011]] - [[Moacyr Scliar]], Braziliana skriptisto (n. 1937) * 2011 - [[Necmettin Erbakan]], chefministro di Turkia (n. 1926) * [[2015]] - [[Leonard Nimoy]], Usan aktoro (n. 1931) * [[2017]] - [[Carlos Humberto Romero]], prezidanto di Salvador (n. 1924) * [[2019]] - [[France-Albert René]], prezidanto di Seycheli (n. 1935)<ref>{{Extera ligilo|titulo= Our Leaders - Parti Lepep Parti Lepep|url=http://www.partilepep.com/our-party/our-leaders|vidita ye= 6ma di novembro 2016|idiomo={{en}}}}</ref><ref>{{Extera ligilo |url=http://www.seychellesnewsagency.com/articles/10572/France+Albert+Rene%2C+former+President+of+Seychelles%2C+dies+at+age+ |titulo=France Albert Rene, former President of Seychelles, dies at age 83 |editero=www.seychellesnewsagency.com}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Februaro]] 0xfcwdd88w0omymn1r0y4cssjcj60xh 0 1843 996003 995079 2022-08-24T22:20:48Z Joao Xavier 110 +referi wikitext text/x-wiki {{Mayo}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''26ma di mayo''' esas la 146ma [[dio]] di la yaro (147ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 219 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * En [[Polonia]] - [[Dio di matro]]. * Dio di Santa Filipus (Philippe) de Néri, por [[katolik-eklezio]]. == Eventi == * [[757]] - [[Papo Paulus la 1ma|Paulus la 1ma]] divenas papo. * [[1670]] - En [[Dover]], [[Charles la 2ma di Anglia]] e [[Louis la 14ma di Francia]] signatas la sekreta "Pakto di Dover", qua finas militado inter li. * [[1828]] - [[Kaspar Hauser]], 16-yara evanta puero trovesas en [[Nürnberg]], [[Germania]]. L'enigmato di Kaspar esas ponderita en multa libri. * [[1834]] - [[Maria la 2ma di Portugal]] divenas rejino. * [[1896]] - [[Charles Dow]] enuncas l'unesma [[indexo Dow Jones]] pri l'industriala acioni. * [[1918]] - [[Gruzia]], sub la nomo Demokrata Republiko di Gruzia deklaras su nedependanta de Transkaukazia. * [[1923]] - Unesma [[automobilo]]-konkurso [[24 hori apud Le Mans|24-hora]] komencas en [[Le Mans]], [[Francia]]. * [[1933]] - [[Australia]] revendikas 1/3 di [[Antarktika]]. * [[1946]] - En general elekti, [[komunismo|komunista]] partiso di [[Chekoslovakia]] recevas 38% de totala voti. * [[1966]] - [[Guyana]] divenas nedependanta de [[Unionita Rejio]]. * [[1972]] - [[Sovietia]] ed [[Usa]] subskribas en [[Moskva]] [[SALT]]-pakto pri la quanto di la strategial armi. * [[1986]] - Che [[Europana Uniono]] uzeskas la [[flago di Europa]]. * [[1989]] - En [[Dania]], lego qua posibligas samasexua mariajo aprobesas.<ref>[http://users.cybercity.dk/~dko12530/s2.htm The Registered Partnership Act]</ref><ref>{{Extera ligilo|url=http://www.nytimes.com/1989/10/02/world/rights-for-gay-couples-in-denmark.html |titulo=Sheila Rule: Rights for Gay Couples in Denmark|editero=The New York Times|publikigita ye=2ma di oktobro 1989|vidita ye=7ma di junio 2012}}</ref> * [[1991]] - [[Zviad Gamsakhurdia]] elektesas prezidanto di [[Gruzia]]. * [[2002]] - ''[[2001 Mars Odyssey]]'' trovas [[aquo]] en [[Marso]]. * [[2012]] - [[Loreen]] vinkas [[Eurovidado konkurso di kansono]] kun elua kansono ''Euphoria''. * [[2015]] - Suocidant atako kontre tribunalo en la provinco Maidan Wardak, [[Afganistan]], mortigas adminime 6 personi e vundas 3 plusa homi.<ref>{{cite web|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/efe/2015/05/26/ataque-suicida-no-leste-do-afeganistao-deixa-pelo-menos-seis-mortos.htm |title=Ataque suicida no leste do Afeganistão deixa pelo menos seis mortos|publisher=UOL |accessdate=26ma di mayo 2015}}</ref> * [[2017]] - Teroristi pafas kontre autobuso qua transportabas [[Kristanismo kopta|Kristani Kopta]] en Minya, [[Egiptia]] e produktas adminime 28 morti, di qui 2 pueri.<ref>{{cite web|url=http://www.dailymail.co.uk/news/article-4544554/23-shot-dead-bus-carrying-Coptic-Christians-Egypt.html|title=Egyptian planes bomb Libyan jihadi training camps after at least 28 people, including children, were killed when masked gunmen opened fire on a bus carrying Coptic Christians|publisher=Daily Mail|accessdate=26ma di mayo 2017|language={{en}}}}</ref> * [[2019]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 8.0 che la [[skalo di Richter]] frapas la regiono Loreto, en [[Peru]], e produktas adminime 1 morto e 26 plusa homi vundita.<ref>{{cite web|title=Peru earthquake: Huge 8.0 magnitude earthquake felt as far as Brazil, Colombia and Ecuador|url=https://www.express.co.uk/news/world/1132208/earthquake-peru-today-latest-update-USGS-magnitude-8-tsunami-warning-centre-lacunas?fbclid=IwAR31sCS5U722pIigQC-ggivGpCoZNMJtap94qjPUbz2jV3oAHupzZe2DWjs |publisher=Express.co.uk|date=26ma di mayo 2019|accessdate=27ma di mayo 2019|language={{en}}}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www1.folha.uol.com.br/mundo/2019/05/terremoto-no-peru-deixa-ao-menos-um-morto-e-26-feridos.shtml?loggedpaywall|title=Terremoto no Peru deixa ao menos um morto e 26 feridos|publisher= Folha de S.Paulo|date=27ma di mayo 2019|language={{pt}}}}</ref> * 2019 - [[Donald Trump]] vizitas l'imperiestro [[Naruhito]] en [[Japonia]]. == Naski == * [[1478]] - [[Papo Klemens la 7ma]] (m. 1534) * [[1810]] - [[Christen Købke]], Dana piktisto (m. 1848) * [[1871]] - [[Camille Huysmans]], chefministro di Belgia (m. 1968) * [[1881]] - [[Adolfo de la Huerta]], prezidanto di Mexikia (m. 1955) * [[1886]] - [[Al Jolson]], Usana jazo-kantisto (m. 1950) * [[1905]] - [[Seni Pramoj]], chefministro di Tailando (m. 1997) * [[1907]] - Marion Morrison alias [[John Wayne]], Usan cinem-aktoro (m. 1979) * [[1908]] - [[Nguyễn Ngọc Thơ]], chefministro di [[Sud-Vietnam]] (m. 1976) * [[1909]] - [[Maksim Sedej]], Sloveniana piktisto (m. 1974) * [[1910]] - [[Adolfo López Mateos]], prezidanto di Mexikia<ref>[http://www.bicentenario.gob.mx/index.php?option=com_content&view=article&id=984:26-de-mayo-de-1910-aniversario-del-nacimiento-en-atizapan-de-zaragoza-de-adolfo-lopez-mateos&catid=118:mayo&Itemid=217 26 de mayo de 1910. Aniversario del nacimiento de Adolfo López Mateos]</ref> (m. 1969) * [[1912]] - [[János Kádár]], chefministro di Hungaria (m. 1989) * [[1913]] - [[Peter Cushing]], Britanian aktoro (m. 1994) * [[1920]] - [[Peggy Lee]], Usana kantistino (m. 2002) * [[1921]] - [[Ilka Gedő]], Hungara piktisto (m. 1985) * [[1926]] - [[Miles Davis]], [[Usa]]na jazo-muzikisto (m. 1991) * [[1931]] - [[Sven Delblanc]], Sueda skriptisto (m. 1992) * [[1963]] - [[Merethe Lindstrøm]], Norvegiana skriptisto * [[1964]] - [[Lenny Kravitz]], Usana kantisto * [[1979]] - [[Alexei Mihailovich Markov|Alexei Markov]], Rusiana ciklisto * [[1988]] - [[Juan Cuadrado]], Kolumbiana futbalisto == Morti == * [[1884]] - [[Joaquim António de Aguiar]], chefministro di Portugal (n. 1792) * [[1912]] - [[Eduardo López de Romaña]], prezidanto di Peru (n. 1847) * [[1922]] - [[Ernest Solvay]], Belga kemiisto ed inventisto (n. 1838) * [[1926]] - [[Mehmed la 6ma Vahidettin]], sultano di Otoman imperio (n. 1861) * [[1954]] - [[Omer Nishani]], chefo di stato di Albania (n. 1887) * [[1976]] - [[Martin Heidegger]], Germana filozofo (n. 1889) * [[2008]] - [[Sydney Pollack]], Usana produktisto di cinemo, filmifisto ed aktoro (n. 1934)<ref>{{cite web|title=Sydney Pollack{{!}}Biography, Movies, Assessment & Facts|url= https://www.britannica.com/biography/Sydney-Pollack|publisher= Encyclopaedia Britannica|language={{en}}|accessdate = 24ma di aprilo 2020}}</ref> * [[2019]] - [[Prem Tinsulanonda]], chefministro di Tailando (n. 1920)<ref>{{cite web|title=Prem Tinsulanonda, King’s Advisor and Statesman, Dies at 98|url= http://www.khaosodenglish.com/news/2019/05/26/prem-tinsulanonda-kings-advisor-and-statesman-dies-at-98/amp/ }}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Mayo]] oajppx6by489rzii516369k0fowjs2g 996004 996003 2022-08-24T22:27:18Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki {{Mayo}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''26ma di mayo''' esas la 146ma [[dio]] di la yaro (147ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 219 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * En [[Polonia]] - [[Dio di matro]]. * Dio di Santa Filipus (Philippe) de Néri, por [[katolik-eklezio]]. == Eventi == * [[757]] - [[Papo Paulus la 1ma|Paulus la 1ma]] divenas papo. * [[1670]] - En [[Dover]], [[Charles la 2ma di Anglia]] e [[Louis la 14ma di Francia]] signatas la sekreta "Pakto di Dover", qua finas militado inter li. * [[1828]] - [[Kaspar Hauser]], 16-yara evanta puero trovesas en [[Nürnberg]], [[Germania]]. L'enigmato di Kaspar esas ponderita en multa libri. * [[1834]] - [[Maria la 2ma di Portugal]] divenas rejino. * [[1896]] - [[Charles Dow]] enuncas l'unesma [[indexo Dow Jones]] pri l'industriala acioni. * [[1918]] - [[Gruzia]], sub la nomo Demokrata Republiko di Gruzia deklaras su nedependanta de Transkaukazia. * [[1923]] - Unesma [[automobilo]]-konkurso [[24 hori apud Le Mans|24-hora]] komencas en [[Le Mans]], [[Francia]]. * [[1933]] - [[Australia]] revendikas 1/3 di [[Antarktika]]. * [[1946]] - En general elekti, [[komunismo|komunista]] partiso di [[Chekoslovakia]] recevas 38% de totala voti. * [[1966]] - [[Guyana]] divenas nedependanta de [[Unionita Rejio]]. * [[1972]] - [[Sovietia]] ed [[Usa]] subskribas en [[Moskva]] [[SALT]]-pakto pri la quanto di la strategial armi. * [[1986]] - Che [[Europana Uniono]] uzeskas la [[flago di Europa]]. * [[1991]] - [[Zviad Gamsakhurdia]] elektesas prezidanto di [[Gruzia]]. * [[2002]] - ''[[2001 Mars Odyssey]]'' trovas [[aquo]] en [[Marso]]. * [[2012]] - [[Loreen]] vinkas [[Eurovidado konkurso di kansono]] kun elua kansono ''Euphoria''. * [[2015]] - Suocidant atako kontre tribunalo en la provinco Maidan Wardak, [[Afganistan]], mortigas adminime 6 personi e vundas 3 plusa homi.<ref>{{cite web|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/efe/2015/05/26/ataque-suicida-no-leste-do-afeganistao-deixa-pelo-menos-seis-mortos.htm |title=Ataque suicida no leste do Afeganistão deixa pelo menos seis mortos|publisher=UOL |accessdate=26ma di mayo 2015}}</ref> * [[2017]] - Teroristi pafas kontre autobuso qua transportabas [[Kristanismo kopta|Kristani Kopta]] en Minya, [[Egiptia]] e produktas adminime 28 morti, di qui 2 pueri.<ref>{{cite web|url=http://www.dailymail.co.uk/news/article-4544554/23-shot-dead-bus-carrying-Coptic-Christians-Egypt.html|title=Egyptian planes bomb Libyan jihadi training camps after at least 28 people, including children, were killed when masked gunmen opened fire on a bus carrying Coptic Christians|publisher=Daily Mail|accessdate=26ma di mayo 2017|language={{en}}}}</ref> * [[2019]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 8.0 che la [[skalo di Richter]] frapas la regiono Loreto, en [[Peru]], e produktas adminime 1 morto e 26 plusa homi vundita.<ref>{{cite web|title=Peru earthquake: Huge 8.0 magnitude earthquake felt as far as Brazil, Colombia and Ecuador|url=https://www.express.co.uk/news/world/1132208/earthquake-peru-today-latest-update-USGS-magnitude-8-tsunami-warning-centre-lacunas?fbclid=IwAR31sCS5U722pIigQC-ggivGpCoZNMJtap94qjPUbz2jV3oAHupzZe2DWjs |publisher=Express.co.uk|date=26ma di mayo 2019|accessdate=27ma di mayo 2019|language={{en}}}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www1.folha.uol.com.br/mundo/2019/05/terremoto-no-peru-deixa-ao-menos-um-morto-e-26-feridos.shtml?loggedpaywall|title=Terremoto no Peru deixa ao menos um morto e 26 feridos|publisher= Folha de S.Paulo|date=27ma di mayo 2019|language={{pt}}}}</ref> * 2019 - [[Donald Trump]] vizitas l'imperiestro [[Naruhito]] en [[Japonia]]. == Naski == * [[1478]] - [[Papo Klemens la 7ma]] (m. 1534) * [[1810]] - [[Christen Købke]], Dana piktisto (m. 1848) * [[1871]] - [[Camille Huysmans]], chefministro di Belgia (m. 1968) * [[1881]] - [[Adolfo de la Huerta]], prezidanto di Mexikia (m. 1955) * [[1886]] - [[Al Jolson]], Usana jazo-kantisto (m. 1950) * [[1905]] - [[Seni Pramoj]], chefministro di Tailando (m. 1997) * [[1907]] - Marion Morrison alias [[John Wayne]], Usan cinem-aktoro (m. 1979) * [[1908]] - [[Nguyễn Ngọc Thơ]], chefministro di [[Sud-Vietnam]] (m. 1976) * [[1909]] - [[Maksim Sedej]], Sloveniana piktisto (m. 1974) * [[1910]] - [[Adolfo López Mateos]], prezidanto di Mexikia<ref>[http://www.bicentenario.gob.mx/index.php?option=com_content&view=article&id=984:26-de-mayo-de-1910-aniversario-del-nacimiento-en-atizapan-de-zaragoza-de-adolfo-lopez-mateos&catid=118:mayo&Itemid=217 26 de mayo de 1910. Aniversario del nacimiento de Adolfo López Mateos]</ref> (m. 1969) * [[1912]] - [[János Kádár]], chefministro di Hungaria (m. 1989) * [[1913]] - [[Peter Cushing]], Britanian aktoro (m. 1994) * [[1920]] - [[Peggy Lee]], Usana kantistino (m. 2002) * [[1921]] - [[Ilka Gedő]], Hungara piktisto (m. 1985) * [[1926]] - [[Miles Davis]], [[Usa]]na jazo-muzikisto (m. 1991) * [[1931]] - [[Sven Delblanc]], Sueda skriptisto (m. 1992) * [[1963]] - [[Merethe Lindstrøm]], Norvegiana skriptisto * [[1964]] - [[Lenny Kravitz]], Usana kantisto * [[1979]] - [[Alexei Mihailovich Markov|Alexei Markov]], Rusiana ciklisto * [[1988]] - [[Juan Cuadrado]], Kolumbiana futbalisto == Morti == * [[1884]] - [[Joaquim António de Aguiar]], chefministro di Portugal (n. 1792) * [[1912]] - [[Eduardo López de Romaña]], prezidanto di Peru (n. 1847) * [[1922]] - [[Ernest Solvay]], Belga kemiisto ed inventisto (n. 1838) * [[1926]] - [[Mehmed la 6ma Vahidettin]], sultano di Otoman imperio (n. 1861) * [[1954]] - [[Omer Nishani]], chefo di stato di Albania (n. 1887) * [[1976]] - [[Martin Heidegger]], Germana filozofo (n. 1889) * [[2008]] - [[Sydney Pollack]], Usana produktisto di cinemo, filmifisto ed aktoro (n. 1934)<ref>{{cite web|title=Sydney Pollack{{!}}Biography, Movies, Assessment & Facts|url= https://www.britannica.com/biography/Sydney-Pollack|publisher= Encyclopaedia Britannica|language={{en}}|accessdate = 24ma di aprilo 2020}}</ref> * [[2019]] - [[Prem Tinsulanonda]], chefministro di Tailando (n. 1920)<ref>{{cite web|title=Prem Tinsulanonda, King’s Advisor and Statesman, Dies at 98|url= http://www.khaosodenglish.com/news/2019/05/26/prem-tinsulanonda-kings-advisor-and-statesman-dies-at-98/amp/ }}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Mayo]] eay8be493bu8p8spq878c3h8ejq7448 0 1934 996008 977938 2022-08-24T23:17:21Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{Septembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''13ma di septembro''' esas la 256ma [[dio]] di la yaro (257ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 109 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == == Eventi == * [[604]] - [[Papo Sabinianus|Sabinianus]] divenas papo. * [[1276]] - [[Papo Ioannes la 21ma|Ioannes la 21ma]] divenas papo. * [[1759]] - Generalo [[James Wolfe]] vinkas Franci en l'unesma batalio di [[Québec]]. * [[1882]] - [[Unionita Rejio]] kaptas [[Kairo]], ed [[Egiptia]] divenas Britaniana protektorato. * [[1937]] - [[Duesma milito Chinia-Japonia]]: komencas la [[batalio di Xinkou]], ube Japoniani kombatos kontre [[komunisto|komunista]] e nacionalista Chiniani. * [[1940]] - [[Duesma mondomilito]]: [[Italia]] invadas [[Egiptia]]. * [[1943]] - [[Chiang Kai-shek]] elektesas prezidanto di [[Chinia]]. * [[1970]] - En [[Osaka]], [[Japonia]] eventas l'universala expozo Expo'70. * [[1987]] - En [[Goiânia]], [[Brazilia]], du eskombro-kolektisti apertas kapsulo kun [[cesio-137]] qua uzabis en anciena aparato di [[X-radiaco]] e kontaminas su ed altra personi di lia familii e vicini. Quar personi mortas (la du kolektisti e la filiino e la spozino de un ek la du) e plusa 245 homi kontaminesas per radiaco.<ref>{{Extera ligilo|titulo= Acidente com o Césio-137 |url=http://brasilescola.uol.com.br/quimica/acidente-cesio137.htm|editero=Brasil Escola|vidita ye=13ma di septembro 2016}}</ref> * [[1993]] - [[Yasser Arafat]] (chefo di [[PLO]]) e [[Ichak Rabin]] (chefministro di [[Israel]]) salutas unu l'altru per manui en [[Washington DC]] pos subskribo di la pacala pakto.<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/september/13/default.stm|titulo= 1993: Rabin and Arafat shake on peace deal|vidita ye= 11ma di septembro 2016|editero= BBC}}</ref> * [[2008]] - Kin bombi explozas preske samatempe en [[Delhi]], [[India]], e produktas adminime 30 morti e vundas plua kam 100 plusa homi.<ref>{{Extera ligilo|titulo= Delhi terror mail traced to Mumbai, death toll 22 |url= https://web.archive.org/web/20080916032621/http://www.ibnlive.com/news/delhi-terror-mail-traced-to-mumbai-death-toll-22/73534-3.html|editero= Ibnlive.com|vidita ye=15ma di septembro 2008}}</ref> == Naski == * [[1475]] - [[Cesare Borgia]], Italiana militisto (m. 1507) * [[1601]] - [[Jan Brueghel la yuna]], Flandriana piktisto (m. 1678) * [[1819]] - [[Clara Schumann]], Germana pianisto e kompozisto (m. 1896) * [[1863]] - [[Arthur Henderson]], Britaniana sindikatano e politikisto, Nobel-laureato (m. 1935) * [[1874]] - [[Arnold Schönberg]], Austriana kompozisto e piktisto (m. 1951) * [[1886]] - [[Robert Robinson (ciencisto)|Robert Robinson]], Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1975) * [[1887]] - [[Lavoslav Ružička]], Kroatiana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1976) * [[1891]] - [[Sisowath Watchayavong]], chefministro di Kambodja (m. 1972) * [[1908]] - [[Sicco Mansholt]], prezidanto dil [[Europana Komisitaro]] (m. 1995) * [[1915]] - [[Balthazar Johannes Vorster]], prezidanto e chefministro di Sudafrika (m. 1983) * [[1927]] - [[Tzanis Tzannetakis]], chefministro di Grekia (m. 2010) * [[1939]] - [[Guntis Ulmanis]], prezidanto di Latvia * [[1940]] - [[Óscar Arias]], prezidanto di Kosta Rika, Nobel-laureato pri paco * [[1941]] - [[Ahmet Necdet Sezer]], prezidanto di Turkia * [[1942]] - [[Hissène Habré‏‎]], prezidanto di Chad (m. 2021) * [[1944]] - [[Jacqueline Bisset]], Britanian aktorino * [[1948]] - [[Sitiveni Rabuka]], chefministro di Fidji * [[1950]] - [[Włodzimierz Cimoszewicz]], chefministro di Polonia * [[1952]] - [[Randy Jones]], Usana muzikisto ([[Village People]]) * [[1956]] - [[Alain Ducasse]], Franca entraprezisto pri koquarto * 1956 - [[Nicolas Tiangaye]], chefministro di Centrafrika * [[1961]] - [[Dave Mustaine]], Usana muzikisto, kantisto e kompozisto ([[Metallica]], [[Megadeth]]) * [[1962]] - [[Tõnu Õnnepalu]], Estoniana poeto * [[1967]] - [[Michael Duane Johnson]], Usan atleto * [[1973]] - [[Fabio Cannavaro]], Italiana futbalisto * [[1989]] - [[Thomas Müller]], Germana futbalisto == Morti == * [[1506]] - [[Andrea Mantegna]], Italiana piktisto (n. 1431) * [[1598]] - [[Felipe la 2ma di Hispania|Felipe la 2ma]], rejulo di [[Hispania]] (n. 1527) * [[1721]] - [[Alexander Selkirk]], Skota maristo (n. 1676) * [[1872]] - [[Ludwig Feuerbach]], Germana filozofo (n. 1804) * [[1928]] - [[Italo Svevo]], Italiana skriptisto (n. 1861) * [[1949]] - [[Schack August Steenberg Krogh]], Dana fiziologiisto, Nobel-laureato (n. 1874) * [[1976]] - [[Camilo Ponce Enríquez]], prezidanto di Equador (n. 1912) * [[1985]] - [[Augusto Hamann Rademaker Grünewald]], militisto, membro dil uniono di militisti qua guvernis Brazilia en 1969 (n. 1905) * [[1996]] - [[Tupac Shakur]], Usana ''rap''-artisto (n. 1971) * [[2001]] - [[Ahmed Shah Massoud]], chefo di Nordal Uniono en Afganistan (n. 1953) * [[2005]] - [[Julio César Turbay Ayala]], prezidanto di Kolumbia (n. 1916) * [[2015]] - [[Moses Malone]], Usana basketbalisto (n. 1955) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Septembro]] 1c1cz68bpln5ofxu0jbhsfy9ahpoopb 0 1954 996002 992199 2022-08-24T21:53:17Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{Oktobro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). – A pagino dil [[yaro]]. La '''4ma di oktobro''' esas la 277ma [[dio]] di la yaro (278ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 88 dii til la fino di la yaro. ---- ==Dio == ==Eventi == * [[1584]] - [[Papo Gregorius la 13ma]] adoptas la [[Gregoriala kalendario]]. En [[Portugal]], [[Hispania]], [[Italia]] e [[Polonia]] la sequanta dio en ica yaro esos [[15ma di oktobro]]. * [[1824]] - [[Mexikia]] adoptas nova [[konstituco]] e divenas [[republiko]]. * [[1830]] - [[Belgia]] proklamas sua nedependo de [[Nederlando]]. * [[1832]] - [[Grekia]] adoptas [[monarkio]] kom rejimo. Princo [[Otto de Bavaria]] selektesas da Europana povi por divenar [[Otto la 1ma di Grekia]]. * [[1853]] - Komencas la [[Milito di Krimea]]: [[Otoman imperio]] deklaras milito kontre [[Rusa imperio]]. * [[1883]] - Longa-dista treno-servado ''Orient-Express'' komencas. L'originala voyo de [[Paris]] ad [[Istanbul]] inkluzas paromo trans la [[Danubio]], ye la frontiero di [[Romania]] e [[Bulgaria]], e paromo-voyajo de Varna, an la [[Nigra maro]], a Konstantinoplo. * [[1910]] - En [[Portugal]] komencas revoluciono qua transformos la lando en [[republiko]]. * [[1957]] - [[Sovietia]] sendas aden kosmo l'unesma [[artificala satelito]] ''[[Sputnik 1]]''. * [[1958]] - [[Francia]] establisas lua 5ma republiko. * [[1965]] - [[Papo Paulus la 6ma]] arivas en [[New York]], en l'unesma papala vizito ad [[Amerika]]. * [[1966]] - [[Lesoto]] divenas nedependanta. * [[1990]] - En [[Filipini]], rebeli atakas du armeala garnizoni en [[Mindanao]] ante kapitulacar la [[6ma di oktobro]]. * [[2001]] - [[Ukraina]]n armeo pafas ed abatas acidentale Rusa aeroplano super [[Nigra maro]] fluganta de [[Tel Aviv]] a [[Siberia]]; 77 homi mortas. * [[2016]] - [[Uragano]] ''Matthew'' frapas [[Haiti]],<ref>{{Extera ligilo|url=http://reliefweb.int/report/haiti/haiti-hurricane-matthew-situation-update-04-october-2016|titulo=Haiti: Hurricane Matthew Situation Update (04 October 2016)|editero=Reliefweb|vidita ye=10ma di oktobro 2016|idiomo={{en}}}}</ref> efektigas granda destruktado e produktas plu kam 1,000 morti.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Número de mortos no Haiti passa de mil|editero=Último Segundo IG|url=http://ultimosegundo.ig.com.br/mundo/2016-10-10/furacao.html|vidita ye=10ma di oktobro 2016|idiomo={{pt}}}}</ref> * [[2020]] - Eventas plebicito en [[Nova-Kaledonia]], en qua 53,26% ek la votanti refuzas nedependanteskar de [[Francia]].<ref>{{Extera ligilo|titulo=New Caledonia referendum: South Pacific territory rejects independence from France|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-54410059|editero=BBC News}}</ref> * [[2021]] - [[Fumio Kishida]] divenas la 100ma [[chefministro]] di [[Japonia]]. ==Naski == * [[1289]] - Rejulo [[Louis 10ma di Francia]] (m. 1316) * [[1550]] - Rejulo [[Karl la 9ma di Suedia]] (m. 1611) * [[1626]] - [[Richard Cromwell]], Angla politikisto (m. 1712) * [[1787]] - [[François Guizot]], chefministro di Francia (m. 1874) * [[1799]] - [[Augustin Saint-Hilaire]], Franca botanikisto (m. 1853) * [[1814]] - [[Jean-François Millet]], Franca piktisto (m. 1875) * [[1822]] - [[Rutherford Hayes]], prezidanto di Usa (m. 1893) * [[1818]] - [[Francesco Crispi]], chefministro di Italia (m. 1901) * [[1841]] - [[Prudente de Morais]], Braziliana prezidanto (m. 1912) * [[1861]] - [[Frederic Remington]], Usana piktisto (m. 1909) * [[1868]] - [[Marcelo Torcuato de Alvear]], prezidanto di Arjentinia (m. 1942) * [[1881]] - [[Otto Wille Kuusinen]], Finlandana politikisto (m. 1964) * [[1884]] - [[Félix Gouin]], chefministro di Francia (m. 1977) * [[1886]] - [[Tomás Romero Pereira]], prezidanto di Peraguay (m. 1982) * [[1892]] - [[Engelbert Dollfuss]], kancelero di Austria (m. 1934) * [[1894]] - [[Frans Gunnar Bengtsson]], Sueda skriptisto (m. 1954) * [[1895]] - [[Buster Keaton]], Usan aktoro (m. 1966) * [[1899]] - [[Franz Jonas]], prezidanto di Austria (m. 1974) * [[1903]] - [[Ernst Kaltenbrunner]], Germana militisto (m. 1946) * [[1913]] - [[Martial Célestin]], chefministro di Haiti (m. 2011) * [[1916]] - [[Vitali Lazarevich Ginzburg]], Rusa fizikisto, Nobel-laureato (m. 2009) * [[1917]] - [[Violeta Parra]], Chiliana kantistino e piktistino (m. 1967) * [[1918]] - [[Kenichi Fukui]], Japoniana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1998) * [[1921]] - [[Francisco Morales Bermúdez]], prezidanto di Peru * [[1924]] - [[Charlton Heston]], Usan aktoro (m. 2008) * [[1928]] - [[Alvin Toffler]], Usana skriptisto (m. 2016)<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.britannica.com/biography/Alvin-Toffler|titulo=Alvin Toffler{{!}}American futurist|editero=Encyclopaedia Britannica|vidita ye=19ma di julio 2020}}</ref> * [[1936]] - [[Hannu Salama]], Finlandana skriptisto * [[1937]] - [[Franz Vranitzky]], kancelero di Austria * [[1938]] - [[Kurt Wüthrich]], Suisa kemiisto, Nobel-laureato * [[1941]] - [[Anne Rice]], Usana skriptisto (m. 2021) * [[1942]] - [[Jóhanna Sigurðardóttir]], chefministrino di [[Islando]] * [[1946]] - [[Susan Sarandon]], Usan aktorino * [[1953]] - [[Tchéky Karyo]], [[Francia|Franca]] aktoro e muzikisto * [[1956]] - [[Georgi Bliznashki]], chefministro di Bulgaria * [[1959]] - [[Chris Lowe]], Angla kantisto e muzikisto ([[Pet Shop Boys]]) * [[1976]] - [[Alicia Silverstone]], Usan aktorino * [[1989]] - [[Dakota Johnson]], Usan aktorino ==Morti == * [[1582]] - [[Teresa de Avila]], santino [[Katolikismo|katolika]] (n. 1515) * [[1660]] - [[Francesco Albani]], Italiana piktisto (n. 1578) * [[1669]] - [[Rembrandt van Rijn]], Nederlandana piktistulo (n. 1606) * [[1772]] - [[Augustin Ehrensvärd]], Sueda nobelo e militisto (n. 1710) * [[1818]] - [[Josef Abel]], Austriana piktisto e grabisto (n. 1768) * [[1851]] - [[Manuel de Godoy y Álvarez de Faria]], Hispana princo (n. 1767) * [[1904]] - [[Frédéric Auguste Bartholdi]], Franca skultisto (n. 1834) * [[1915]] - [[Karl Albert Staaff]], chefministro di Suedia (n. 1860) * [[1947]] - [[Max Planck]], Germana fizikisto, [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Nobel-laureato]] en 1918 (n. 1858)<ref>{{Extera ligilo|url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/deutschewelle/2016/10/04/1947-morre-o-fisico-alemao-max-planck.htm|titulo=1947: Morre o físico alemão Max Planck|editero=UOL|idiomo={{pt}}|vidita ye=4ma di oktobro 2016}}</ref> * [[1955]] - [[Alexandros Papagos]], chefministro di Grekia (n. 1883) * [[1970]] - [[Janis Joplin]], Usana ''[[blues]]''- e ''[[rock]]''-kantistino (n. 1943) * [[1982]] - [[Stefanos Stefanopulos]], chefministro di Grekia (n. 1898) * [[1989]] - [[Graham Chapman]], Britanian aktoro (n. 1940) * [[1999]] - [[Bernard Buffet]], Franca piktisto (n. 1928) * [[2000]] - [[Michael Smith]], Britaniana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1932) * [[2009]] - [[Mercedes Sosa]], arjentiniana kantistino (n. 1935) * [[2013]] - [[Võ Nguyên Giáp]], Vietnamana generalo (n. 1911) * [[2014]] - [[Jean-Claude Duvalier]], ''Bébé Doc'', diktatoro di Haiti (n. 1951) * [[2017]] - [[Liam Cosgrave]], chefministro di Republiko Irlando (n. 1920)<ref name=Extra-ie2017-19-06a>{{Extera ligilo|url= https://rip.ie/showdn.php?dn=332811/LiamCOSGRAVE/Rathfarnham/Dublin |titulo=Liam Cosgrave to have ‘limited State funeral’ as per family's wishes|editero=Extra.ie|autoro= Sandra Murphy |publikigita ye=6ma di oktovro2017|vidita ye=7ma di oktobro 2017}}</ref> * [[2019]] - [[Diahann Carroll]], Usan aktorino (n. 1935) * [[2020]] - [[Kenzo Takada|Kenzo]], Japoniana-Franciana modisto (n. 1939)<ref>[https://www.huffingtonpost.it/entry/kenzo-e-morto-per-il-covid-19_it_5f79e149c5b649e564b4361d Kenzo è morto, vittima del Covid-19] {{it}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Oktobro]] 7w3wufmjs52z8frerwb9yjeezt661qm 0 1960 996007 993393 2022-08-24T23:06:28Z Joao Xavier 110 +nasko wikitext text/x-wiki {{Oktobro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''12ma di oktobro''' esas la 285ma [[dio]] di la yaro (286ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun [[Gregoriala kalendario]]. Restas 80 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * Dio di la Deskovro di [[Amerika]]. En maxim multa Amerikana landi ta dio nomesas ''Día de la Raza'' ("Dio di la Raso"). * Dio di Nia Siorino Aparecida, patrono-santino di [[Brazilia]]. Dio di Nia Siorino de Pillar, en [[Hispania]]. * Ank en Brazilia esas la Dio di la Pueri. == Eventi == [[Arkivo:Desembarco_de_Colón_de_Dióscoro_Puebla.jpg|thumb|200px|[[Cristoforo Colombo]] desembarkas en [[Amerika]].]] * [[1492]] - [[Cristoforo Colombo]] vidas lando en Mikra [[Antili]]. Ilu nomizas la loko ''San Salvador''. * [[1884]] - Augusto Lasserre fondas l'urbo [[Ushuaia]], en la sudo di [[Arjentinia]]. * [[1928]] - [[Hipólito Yrigoyen]] divenas prezidanto di [[Arjentinia]]. * [[1931]] - [[Statuo]] [[Kristo Redemtero]] inauguresas en [[Rio de Janeiro (urbo)|Rio de Janeiro]], [[Brazilia]].<ref>{{Extera ligilo |url=http://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/deutschewelle/2016/10/12/rio-comemora-85-anos-do-cristo-redentor.htm |titulo=Rio comemora 85 anos do Cristo Redentor|editero=UOL|vidita ye=12ma di oktobro 2016|idiomo={{pt}}}}</ref> * [[1957]] - [[Lester B. Pearson]], futura chefministro di [[Kanada]] recevas la [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Nobel-premio pri paco]]. * [[1960]] - [[Nikita Sergeyevich Hrushchyov|Nikita Hrushchyov]] protestas en generala kunveno di [[Unionita Nacioni]] frapante per lua shuo la tablo, pro ke la agi di [[Sovietia]] en Estal[[Europa]] esas kritikata. * [[1968]] - [[Equatorala Guinea]] divenas nedependanta de [[Hispania]]. * 1968 - Komencas l'[[Olimpiala Ludi en México, 1968|Olimpiala Ludi en México]]. * [[1983]] - Ex-chefministro di [[Japonia]], [[Kakuei Tanaka]], enkarcerigesas pro recevar 2 milion dolari kom suborno da [[Lockheed]]. * [[1984]] - En hotelo di [[London]] chefministro [[Margaret Thatcher]] eskapas ocido lor bombal atako da [[IRA]].<ref>{{Extera ligilo|url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/october/12/newsid_2531000/2531583.stm|titulo=1984: Tory Cabinet in Brighton bomb blast|vidita ye= 21ma di septembro 2016|editero= BBC}}</ref> * [[1999]] - La habitantaro di la [[Tero]] superiras sis miliardi (segun kalkulo da [[Unionita Nacioni]]). * [[2000]] - En [[Yemen]], [[Aden]], Usana navo militala destruktesas kande batelo kun explozivi kolizionas kontre ol. L'explozo ocidas 17 soldati e vundas 39. * 2000 - Centesma flugo per [[spaco-paromo Discovery]]. * [[2002]] - L'explozo di du bombi en noktala klubi en [[Kuta]] e [[Bali]], [[Indonezia]], produktas 202 morti. * [[2005]] - [[Popul-Republiko Chinia]] lansas [[Shenzhou 6]], lua duesma voyajo homala aden spaco. * [[2017]] - [[Usa]] ed [[Israel]] anuncas ke li ekiros [[UNESKO]] ye la 31ma di decembro 2017.<ref>{{Extera ligilo|titulo=EUA anunciam que vão deixar Unesco em dezembro|url=http://www1.folha.uol.com.br/mundo/2017/10/1926552-eua-anunciam-que-vao-deixar-unesco-em-dezembro.shtml|editero= Folha de S.Paulo|vidita ye= 12ma di oktobro 2017|idiomo={{pt}}}}</ref> * [[2019]] - Dum protesti kontre prezidanto [[Lenín Moreno]] en [[Quito]], [[Equador]], demonstranti atakas televiziono-brodkastero ''Teleamazonas'' e jurnalo ''El Comercio''.<ref>{{Extera ligilo|titulo=Manifestantes atacam emissora de TV e jornal em Quito |editero= UOL |url=https://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/afp/2019/10/12/manifestantes-atacam-emissora-de-tv-e-jornal-em-quito.htm|publikigita ye=12ma di oktobro 2019|idiomo={{pt}}}}</ref> == Naski == * [[1537]] - Rejulo [[Edward la 6ma di Anglia]] (m. 1553) * [[1745]] - [[Félix María Samaniego]], Hispana skriptisto (m. 1801) * [[1798]] - [[Pedro la 1ma di Brazilia e la 4ma di Portugal|Pedro la 1ma]], imperiestro di Brazilia, e pose rejulo di Portugal sub la titulo Pedro la 4ma (m. 1834) * [[1801]] - [[Friedrich Frey-Herosé]], prezidanto di Suisia (m. 1873) * [[1865]] - [[Arthur Harden]], Angla kemiisto, Nobel-laureato (m. 1940) * 1865 - [[Manuel Enrique Araujo]], prezidanto di Salvador (m. 1913) * [[1866]] - [[James Ramsay MacDonald]], [[listo pri chefministri di Unionita Rejio|chefministro di Unionita Rejio]] (m. 1937) * [[1872]] - [[Ralph Vaughan Williams]], Britaniana kompozisto (m. 1958) * [[1884]] - [[Louis Alibert]], Franca linguisto (m. 1959) * [[1889]] - [[Joseph Laniel]], chefministro di Francia (m. 1975) * [[1891]] - [[Fumimaro Konoe]], chefministro di Japonia (m. 1945) * [[1896]] - [[Eugenio Montale]], Italiana poeto, Nobel-laureato pri literaturo (m. 1981) * [[1935]] - [[Luciano Pavarotti]], Italiana tenoro (m. 2007) * [[1939]] - [[Franjo Gregurić]], chefministro di Kroatia * 1939 - [[Sushil Koirala]], chefministro di Nepal (m. 2016) * [[1950]] - [[Chen Shui-bian]], prezidanto di Republiko Chinia * [[1956]] - [[Trần Đại Quang]], militisto e prezidanto di Vietnam * [[1962]] - [[Branko Crvenkovski]], prezidanto di Norda Macedonia * 1962 - [[Aminata Touré]], chefministrino di Senegal * [[1967]] - [[Saara Kuugongelwa]], chefministro di Namibia * [[1989]] - [[Paulo Henrique Ganso]], Braziliana futbalisto == Morti == * [[642]] - [[Papo Ioannes la 4ma]] (n. 580?) * [[1492]] - [[Piero della Francesca]], Italiana piktisto e matematikisto (n. 1414, 1416 o 1417) * [[1812]] - [[Juan José Castelli]], Arjentiniana jurnalisto e politikisto (n. 1764) * [[1850]] - [[Pedro de Sousa Holstein]], chefministro di Portugal (n. 1781) * [[1923]] - [[Diego Manuel Chamorro Bolaños]], prezidanto di Nikaragua (n. 1861) * [[1924]] - [[Anatole France]], Franca skriptisto, Nobel-laureato pri literaturo (n. 1844) * [[1940]] - [[Tom Mix]], Usan aktoro (n. 1880) * [[1953]] - [[Hjalmar Hammarskjöld]], chefministro di [[Suedia]] dum l'unesma mondomilito (n. 1862) * [[1965]] - [[Paul Hermann Müller]], Suisa kemiisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (n. 1899) * 1965 - [[Samir Al-Rifai]], chefministro di Jordania (n. 1901) * [[1971]] - [[Gene Vincent]], Usana [[rock]]-pioniro (n. 1935) * [[1980]] - [[Alberto Demicheli]], prezidanto di Uruguay (n. 1896) * [[1987]] - [[Fahri Korutürk]], diplomacisto e prezidanto di Turkia (n. 1903) * [[2002]] - [[Ray Conniff]], Usana kompozisto ed orkestrestro (n. 1916) * [[2020]] - [[Litokwa Tomeing]], prezidanto dil Insuli Marshall (n. 1939)<ref>{{Extera ligilo|titulo=Nicaragua envía condolencias a Islas Marshall por tránsito a otro plano de vida de expresidente Iroij Litokwa Tomeing - LVDS|publikigita ye=15ma di oktobro 2020|idiomo={{es}} |editero=La Voz del Sandinismo|url=https://www.lavozdelsandinismo.com/nicaragua/2020-10-15/nicaragua-envia-condolencias-a-las-islas-marshall-por-transito-a-otro-plano-de-vida-de-expresidente-iroij-litokwa-tomeing/}}</ref> == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Oktobro]] lpynhzt2mucjlj7yewlh681mtqzkxge 0 1993 996010 973664 2022-08-24T23:28:38Z Joao Xavier 110 +morto wikitext text/x-wiki {{Novembro}} Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di [[yaro]]. La '''18ma di novembro''' esas la 322ma [[dio]] di la yaro (323ma en [[bisextila yaro|bisextila yari]]) segun la [[Gregoriala kalendario]]. Restas 43 dii til la fino di la yaro. ---- == Dio == * Dio di la Naciono, en [[Oman]]. == Eventi == * [[1307]] - Segun la [[Suisia|Suisa]] [[folkloro]], [[Wilhelm Tell]] lansas, per arbalesto, flecho kontre pomo, qua pozesis sur la kapo di lua filiulo pro la impero di Hermann Gessler, la imposto-kolektero. * [[1727]] - [[Ter-tremo]] en [[Persia]] produktas {{formatnum:77000}} morti. * [[1905]] - Princo Carl divenas rejulo [[Haakon la 7ma di Norvegia]]. * [[1909]] - [[Nikaragua]]na prezidanto [[José Santos Zelaya]] imperas la morto di 500 revolucioneri, inkluzite du Usani. Reakteme, Usa sendas du militala navi. * [[1918]] - [[Latvia]] deklaras nedependo de [[Rusia]]. * [[1957]] - [[Souvanna Phouma]] formacas guvernerio por nacionala uniono en [[Laos]], kun la partopreno di [[komunismo|komunisti]]. * [[1970]] - Usana kemiisto [[Linus Pauling]] informas pri lua analizo, ke [[vitamino C]] preventas ed analgezias [[gripo]]. * [[1978]] - En [[Guyana]], Jonestown, 913 suporteri di la sekto religiala “Templo di Populo” fondita da Jim Jones suocidas o mortigesas per [[cianido]]. De la mortinti, 276 esas pueri, venenagita dal altra partopreninti.<ref>{{cite web|title=1978: Mass suicide leaves 900 dead |url=http://news.bbc.co.uk/onthisday/hi/dates/stories/november/18/newsid_2540000/2540209.stmHYPERLINK |publisher=BBC|accessdate=17ma di oktobro 2016}}</ref> * [[1987]] - La [[parlamento]] di [[Usa]] konstatas ke prezidanto [[Ronald Reagan]] esas kulpinta en l'[[afero Iran-Contra]]. * [[1991]] - En [[Kroatia]], [[Serbia|Serba]] forci okupas [[Vukovar]] e masakras lua habitantaro. * [[2002]] - Arm-inspektisti dil [[UN]] advenas [[Irak]] duktata da [[Hans Blix]]. == Naski == * [[1787]] - [[Louis Daguerre]], Franca pioniro en [[fotografo]] (m. 1851) * [[1832]] - [[Adolf Erik Nordenskjöld]], Fina-Suediana explorero (m. 1901) * [[1852]] - [[Mikoláš Aleš]], Cheka piktisto (m. 1913) * [[1860]] - [[Ignacy Jan Paderewski]], pianisto e prezidanto di Polonia (m. 1941) * [[1889]] - [[Zoltán Tildy]], chefministro e prezidanto di Hungaria (m. 1961) * [[1897]] - [[Patrick Maynard Stuart Blackett]], Britaniana fizikisto, Nobel-laureato (m. 1974) * [[1904]] - [[Mihai Antonescu]], Rumaniana politikisto (m. 1946) * [[1906]] - [[George Wald]], Usana ciencisto, Nobel-laureato pri fiziologio o medicino (m. 1997) * [[1907]] - [[Compay Segundo]], Kubana muzikisto ([[Buena Vista Social Club]]) (m. 2003) * [[1922]] - [[Luis Somoza Debayle]], prezidanto di Nikaragua (m. 1967) * [[1923]] - [[Alan Shepard]], Usan astronauto (m. 1998) * [[1938]] - [[Norbert Ratsirahonana]], prezidanto di Madagaskar * [[1939]] - [[John O'Keefe]], Usana neurociencisto, Nobel-laureato * [[1940]] - [[Qaboos bin Said Al Said]], sultano di Oman (m. 2020) * [[1945]] - [[Mahinda Rajapaksa]], prezidanto e chefa ministro di Sri Lanka * [[1959]] - [[Joseph Pace]], Italiana piktisto e skultisto == Morti == * [[1724]] - [[Bartolomeu de Gusmão]], Portugalana sacerdoto e naturalisto, kreinto dil unesma varm-aera balono (n. 1685) * [[1814]] - [[Aleijadinho]], Braziliana skultisto (n. 1730 o 1738) * [[1886]] - [[Chester Arthur]], prezidanto di Usa (n. 1829) * [[1922]] - [[Marcel Proust]], Franca skriptisto (n. 1871) * [[1941]] - [[Walther Hermann Nernst]], Germana kemiisto, Nobel-laureato (n. 1864) * 1941 - [[Chris Watson]], chefministro di Australia (n. 1867) * [[1952]] - [[Paul Éluard]], Franca poeto (n. 1895) * [[1962]] - [[Niels Bohr]], Dana nukleara fizikisto, Nobel-laureato (n. 1885) * [[1977]] - [[Kurt Schuschnigg]], kancelero di Austria (n. 1897) * [[1978]] - [[Jim Jones]], Usana predikisto ([[suocido]]) (n. 1931) * [[1989]] - [[Edvin Laine]], Finlandana filmifisto (n. 1905) * [[1991]] - [[Gustáv Husák]], ex-prezidanto di Chekoslovakia (n. 1913) * [[1994]] - [[Cab Calloway]], Usana muzikisto ed orkestrestro (n. 1907) * [[2002]] - [[James Coburn]], Usan aktoro (n. 1928) * [[2014]] - [[Ahmad Lozi]], chefministro di Jordania (n. 1925) * [[2017]] - [[Youssouf Ouédraogo]], chefa ministro di Burkina Faso (n. 1952) * [[2020]] - [[Umar Ghalib]], chefministro di Somalia (n. 1930) == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Dio di yaro]] [[Kategorio:Novembro]] bw3zu27fcj4akoxeyywgygck5jgkp3x 0 3011 995972 976734 2022-08-24T13:15:42Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{18ma yarcento}} La yaro '''1750''' (MDCCL per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[jovdio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[lundio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 750ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 50ma yaro di la [[18ma yarcento]], e la 1ma yaro di la [[yari 1750a]]. Kande 1750 komencis, Gregoriala kalendario esis 11 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === Januaro til junio === * [[13ma di januaro]] - [[Kontrato di Madrid (1750)|Kontrato di Madrid]] inter [[Hispana imperio]] e [[Portugal]] establisas nova frontieri inter teritorii Hispana e Portugalana en [[Sud-Amerika]]. Portugalani recevas plu multa teritorii kam en olima [[Kontrato di Tordesillas]]. * [[24ma di januaro]] - Granda [[incendio]] en [[Istanbul]] destruktas 10 mil domi. * [[15ma di februaro]] - Pos ke Hispania e Portugal paktis ke [[fluvio Uruguay]] esus la frontiero inter lia teritorii en Sud-Amerika, lokala guberniestro Hispana imperas l'evakuo di sep [[Societo di Iesu|Jezuita]] misioni en San Angel, San Nicolas, San Luis, San Lorenzo, San Miguel, San Juan e San Borja. * [[14ma di aprilo]] - Grupo di [[sklaveso|sklavi]] qui transportabis ad [[Amerika]] revoltas e sucese prenas kontrolo di [[Britania]]na sklavo-transportero ''Snow Ann''. Li pose retroduktas la navo a la nuna rivo di [[Gabon]], ube omna sklavi liberigesas. === Julio til decembro === * [[11ma di julio]] - [[Halifax]], [[Nova-Skotia]], destruktesas preske komplete da fairo. * [[11ma di novembro]] - Tumulti komencas en [[Lasa|Lāsà]] pos mortigo dil suvereno di [[Tibet]]. === Dato nekonocata === * [[Karim Khan Zand]], fondinto di la dinastio Zand, divenas diktatoro di suda [[Persia]]. == Naski == * [[18ma di agosto]] - [[Antonio Salieri]], Italiana kompozisto (m. 1825) == Morti == * [[28ma di julio]] - [[Johann Sebastian Bach]], Germana kompozisto (n. 1685) * [[31ma di julio]] - Rejulo [[João la 5ma di Portugal]] (n. 1689) * [[12ma di agosto]] - [[Rachel Ruysch]], Nederlandana piktistino (n. 1664) [[Kategorio:Yari 1750a]] 53zz60wpcao61n2tf7jxjyuya516wbd 0 3012 995973 976733 2022-08-24T13:16:06Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{18ma yarcento}} La yaro '''1751''' (MDCCLI per Romala algarismi) esis ordinara yaro komencinta ye [[venerdio]] segun [[Gregoriala kalendario]], ed ordinara yaro komencinta ye [[mardio]] segun [[Juliala kalendario]]. Ol esis la 751ma [[yaro]] di la duesma yarmilo, la 51ma yaro di la [[18ma yarcento]], e la 2ma yaro di la [[yari 1750a]]. Kande 1751 komencis, Gregoriala kalendario esis 11 dii avan Juliala kalendario, qua duris uzesar en kelka loki til 1923. == Eventi == === [[Europa]] === * [[5ma di aprilo]] - [[Adolf Fredrik di Suedia|Adolf Fredrik]] divenas rejo di [[Suedia]], til 1777. * [[27ma di mayo]] - En [[Britania]] on imperas ke la yari komencos ye la [[1ma di januaro]]. Til lore yaro komencis ye la [[25ma di marto]] (printempala equinoxo). * Publikigo dil granda enciklopedio 35-partala komencas en [[Francia]]. === [[Azia]] === * [[18ma di januaro]] - Pos sedicii en [[Lasa|Lāsà]], Chiniana generalo Ban Di invadas [[Tibet]], quo divenos vasalo-stato dil [[imperiestro Qianlong]]. * [[19ma di aprilo]] - [[Imperiestro Qianlong]] vizitas [[Nanjing]] unesmafoye. * Angla [[Robert Clive]] konquestas [[Arkot]] en [[India]]. To esas signifikanta turno-punto en konkurso inter [[Britania]] e [[Francia]] pri la domeno super India. == Naski == [[Arkivo:Ferdinando I.jpg|thumb|130px|[[Ferdinando la 1ma de la du Sicilii|Ferdinando la 1ma]]]] * [[12ma di januaro]] - [[Ferdinando la 1ma di la du Sicilii]] (m. 1825) * [[18ma di februaro]] - [[Adolf Ulrik Wertmüller]], Sueda piktisto (m. 1811) * [[16ma di marto]] - [[James Madison]], prezidanto di Usa (m. 1836) == Morti == [[Arkivo:Fredrik av Hessen.jpg|thumb|130px|[[Fredrik la 1ma di Suedia|Fredrik la 1ma]]]] * [[25ma di marto]] - Rejulo [[Fredrik la 1ma di Suedia]] (n. 1676) * [[12ma di junio]] - [[Tokugawa Yoshimune]], okesma Tokugawa-shoguno en [[Japonia]] (n. 1684) [[Kategorio:Yari 1750a]] ftf2nsgnflofsse8utpbv8tg53av7vq 0 3382 995987 993177 2022-08-24T14:20:41Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Urbi | nomo = Ulan Bator | Flago = Flag_ulaanbaatar.svg | Blazono = Ulaanbaatar.svg | Mapo = Map mn ulaanbaatar.png | Imajo = Chinggis_Square.jpg | TextodilImajo = Placo Chingiz-kano e parlamento di Mongolia. | Lando = Mongolia | Shablono_lando = {{MNG}} | Regiono = | FonditaYe = | FonditaDa = | Latitudo = 47°55' N | Longitudo = 106°55' E | Altitudo = 1350 | Surfaco = 4.704,4 | Habitanti = {{formatnum:1444669}} | Yaro = 2018 | Denseso di habitantaro= 272 | Horala_zono = +8 | Urbestro = Amarsaikhan Sainbuyan (MPP) | Reto = www.ulaanbaatar.mn }} [[Arkivo:UlaanBaatar-2009.jpg|thumb|320px|left|Panoramo pri Ulan Bator.]] '''Ulaanbaatar''', antee '''Ulan Bator''', esas chef-urbo e maxim populoza urbo di [[Mongolia]]. Lua nomo signifikas 'reda militero'. Segun statistiki de 2018, ol havis {{formatnum:1444669}} habitanti, to esas la duimo del habitantaro di la lando. L'urbo okupas entote 4.704,4 km². Ol esas la kulturala, financala ed industriala centro di Mongolia. [[Ferovoyo|Ferovoyi]] ligas ol a [[Transsiberia fervoyo]] ed a Chiniala ferovoyala neto. Sis importanta [[universitato|universitati]] havas skolo-tereni che l'urbo: la Nacional Universitato di Mongolia (Монгол Улсын Их Сургууль, ''Mongol Ulsyn Ikh Surguuli'') fontida en 1942, l'Universitato Mongola pri Cienco e Teknologio, la Statala Universitato Mongola pri Agrokultivo, la Nacional Universitato pri Medikala Cienci, l'Universitato Statala di Mongolia pri Eduko, e l'Universitato Mongola pri Arto e Cienco, ed anke altra minora universitati. == Historio == [[Arkivo:NoinUlaCups.jpg|320px|thumb|left|Rejala tasi trovita en tumuli de Xiongnu, norde de Ulaanbaatar]] Homi habitis la regiono del [[Infra Paleolitiko]]. Multa prehistoriala restaji trovesis che monti Bogd Khan, Buyant-Ukhaa e Songinokhairkhan, nome utensili de 300 mil til 40 mil o 12 mil yari ante nun. La populi qui habitis ca zono chasis [[mamuto|mamuti]] e [[lanugoza rinocero|lanugoza rinoceri]]. An la ravino Ikh Tenger ed an la norda facio dil monto Bogd Khan Uul trovesis red-okra pikturi de la [[bronz-epoko]] ([[1ma yarmilo aK]]). Ca pikturi montras homala figuri, kavali, agli, ed abstrakta desegni, exemple horizontala linei. Norde del urbo, en Noin-Ula, existas sepulturi evanta plu kam 2000 yari. Multa tumili del epoko Xiongnu deskovresis proxim Ulaanbaatar, inkluzite la tumuli de la ravino Belkh proxim Dambadarjaalin, e la tumuli di Songinokhairkhan. Proxim la rivi dil fluvio Tuul, trovesis restaji di palaco de Toghrul, anke konocata kom Wang Khan, rejo dil tribuo Kerait, qua konvertesis a [[kristanismo]] Nestoriana. Ulaanbaatar fondesis en [[1639]], kom centro por monakeyo [[Budismo|Budista]]. Originale ol nomesis ''Urga''. Cirkume 1778, Urga havis cirkume 10 mil monaki. En 1910, expediciono sendita da [[Rusa imperio]] estimis la habitantaro di Urga en 60 mil personi, kun bazo en studii da [[Nikolai Mihailovich Prjevalski|Nikolai Prjevalski]] de la [[yari 1870a]]. Urga rinomesis '''Ulan Bator''' en [[1924]], honore Sukhe Baator ([[1893]]-[[1923]]), qua fondis la moderna republiko Mongolia. Dum la 20ma yarcento, ol divenis importanta industriala urbo. == Geografio == [[Arkivo:Ulaanbaatar_city_Mongolia.ogv|thumb|left|250px|Ulaanbaatar vidita de la kolino Zaisan.]] Jacanta en valo an la bazo dil monto Bogd Khan Uul, en [[altitudo]] di 1.350 metri super la [[marala nivelo]] ed a poka disto adeste del centro geografiala di Mongolia, la [[reliefo]] di Ulaanbaatar esas parte plana e parte kolinoza. Ol jacas an la frontiero inter zono di [[stepo]] adsude e mixo di stepo e foresto adnorde. La foresti norde de Ulaanbaatar protektesas per lego de la 18ma yarcento, e kontenas [[pino|pini]], [[larico|larici]] e [[birko|birki]] e speci di uceli e mamiferi. La klimato dil urbo esas havas influi del [[altitudo]], de la granda disto del [[oceano]] e de mi-arida regioni en lua vicineso, jacanta an la limito dil klimati ''Bsk'', ''Dwc'' e ''Dwb'' segun la [[klimatala klasifikuro da Köppen]]. La mezavalora [[temperaturo]] en januaro ([[vintro]]) esas -21,6°C, ma dum l'unesma hori del dii vintrala la temperaturi povas esar -40°C. Pro to, Ulaanbaatar judikesas kom la maxim kolda chef-urbo del mondo. En julio, la maxim varma monato de la [[somero]], la mezavalora temperaturo esas 18,2°C. La mezavalora yarala [[pluvo-quanto]] esas 267 mm, e la maxim pluvoza monato esas agosto, kun mezavalore 70 mm. {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Urbi en Mongolia]] [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia]] [[Kategorio:Ulaanbaatar]] 1f79j1r520dqn9d3dg53pvyaw06snna 4 3892 996016 993931 2022-08-24T23:47:55Z 62.42.67.155 wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Crystal Clear action edit.png|128px|right]] '''''La skopo di ta pagino (Listo di artikli quin omna Wikipedii devas havar) diskutesas che [irc://irc.freenode.org/wikilist #wikilist] di la reto IRC [irc://irc.freenode.org Freenode]. Se vu deziras adjuntar ulo nova, voluntez diskutar ol en la [irc://irc.freenode.org/wikilist #wikilist] ante agar tale.''''' ---- Existas Wikipediala projeti qui sempre augmentas. Kelka augmentas rapide, kontre ke altri semblas esar stagnanta. Ca listo esas sorto di guidajo por tala projeti, nam li havez la minim quanto di fundamentala ed utila informajo. Tale la uzeri di Wikipedio kurajigesos por kontributar en lua developo. La listo kontenas 1000 ligili ad esbosuri di artikli qui devas existar en omna Wikipedii. Ca artikli povos esar tre simpla, adjuntanta nur la necesa informo. Ulakaze, on darfas esar nur informo-tabelo, altrakaze li povas esar nur esboso. La skopo di ca iniciemeso esas helpar mikra projeti, ed on esperas disdonar facile tradukebla artikli. == Quale uzar ica listo == Existas multa formi pri quale uzar ca listo. Exemple, on povas tradukar la listo ad un altra linguo di Wikipedia qua havas poka artikli e ta formo, on povas verifikar quante artikli ne existas ankore en ta linguo. Multa artikli en ca prezenta listo ja existas en [[:es:Wikipedia:Lista de artículos que toda Wikipedia debería tener|Hispaniana]] o [[:simple:Wikipedia:List of articles all languages should have|Simpla Angla]]] wikipedii. Tale, esas posibla tradukar l'artikli de ica du Wikipedia vers l'Ido linguo. == [[Biografio]] == Devus existar plu kam tri frazi pro singla biografiala artikli, es 100 biografii por kompletigar. === Kompozisti === # [[Johann Sebastian Bach]] # [[Ludwig van Beethoven]] # [[Wolfgang Amadeus Mozart]] === Exploristi, [[deskovristo|deskovristi]] === # [[Roald Amundsen]] # [[Jacques Cartier]] # [[Cristoforo Colombo]] # [[James Cook]] # [[Hernán Cortés]] # [[Francis Drake]] # [[Vasco da Gama]] # [[Edmund Hillary]] # [[Fernão de Magalhães]] # [[Marco Polo]] # [[Zheng He]] === Inventisti e ciencisti === # [[Marie Curie]] # [[Charles Darwin]] # [[Albert Einstein]] # [[Thomas Alva Edison]] # [[Enrico Fermi]] # [[Henry Ford]] # [[Sigmund Freud]] # [[Galileo Galilei]] # [[Johannes Gutenberg]] # [[Edward Jenner]] # [[John Maynard Keynes]] # [[Isaac Newton]] # [[Leonardo da Vinci]] # La [[Wright fratuli]]: [[Orville Wright]] e [[Wilbur Wright]] === Skriptisti e filozofi === # [[Aristoteles]] # [[Augustinus]] # [[Matsuo Basho]] # [[Dante Alighieri]] # [[Johann Wolfgang von Goethe]] # [[Herodotos]] # [[Hipokrato]] # [[Homeros]] # [[Immanuel Kant]] # [[Lao Tzu]] # [[Li Po]] # [[Martin Luther]] # [[Rosa Luxemburg]] # [[Karl Marx]] # [[Murasaki Shikibu]] # [[George Orwell]] # [[Platon]] # [[Pitagoro]] # [[William Shakespeare]] # [[Adam Smith]] # [[Sokrates]] # [[Sun Tzu]] # [[Luís Vaz de Camões]] # [[Du Fu]] # [[Thomas d'Aquino|Santa Thomas d'Aquino]] # [[Publius Vergilius Maro]] # [[Mary Wollstonecraft]] # [[Zeami Motokiyo]] # [[Konfucius]] # [[Sima Qian]] # [[Carl Sagan]] # [[Hans Blumenberg]] # [[Duns Scotus]] # [[Dashiell Hammett]] # [[Jean-Paul Sartre]] # [[Ludwig Wittgenstein]] # [[Georges Simenon]] === Politikisti === # [[Akbar]] # [[Alexandros la Magna]] # [[Augustus]] # Imperiestro [[Justinianus la 1ma]] # [[Otto von Bismarck]] # [[Simón Bolívar]] # [[Karolus la Granda]] # [[Karolus la 5ma di Germania e la 1ma di Hispania]] # [[Felipe la 2ma di Hispania]] # [[José de San Martín]] # [[Abd al-Rahman la 1ma]] # [[Winston Churchill]] # [[Kleopatra la 7ma]] # [[Iulius Caesar]] # [[Franz Ferdinand, Arkiduko di Austria]] # [[Mohandas Gandhi]] # [[Charles de Gaulle]] # [[Hammurabi]] # [[Hirohito]], [[Imperiestro]] di [[Japonia]] # [[Adolf Hitler]] # [[Ho Chi Minh]] # [[Thomas Jefferson]] # [[Chingiz-kano]] # [[Vladimir Ilyich Lenin|Lenin]] # [[Abraham Lincoln]] # [[Napoléon Bonaparte]] # [[Nelson Mandela]] # [[Mao Zedong]] # [[Benito Mussolini]] # [[Getúlio Vargas]] # [[Petrus la 1ma di Rusia]] (Pyotr la Granda) # [[Pol Pot]] # [[Franklin D. Roosevelt]] # [[Saladino]] # [[Shaka Zulu]] # [[Sidanta Bovo]] # [[Iosif Vissarionovich Stalin|Stalin]] # [[Tamerlan]] o [[Timur Lenk]] # [[Lev Davidovich Trocki|Lev Trocki]] # [[Harry Truman]] # Rejino [[Victoria (rejino)|Victoria]] # [[George Washington]] # Imperiestro [[Wilhelm la 2ma di Germania]] # [[Qin Shihuang]] # [[Barack Obama]] # [[Kofi Annan]] # [[Silvio Berlusconi]] # [[Tony Blair]] # [[George W. Bush]] # [[Jacques Chirac]] # [[Vladimir Vladimirovich Putin|Vladimir Putin]] # [[Luiz Inácio Lula da Silva]] # [[Gerhard Schröder]] ==== Militisti e Stategisti ==== #[[El Cid]] #[[Juan Ponce de León|Ponce de León]] #[[Juan de Austria]] #[[Álvaro de Bazán]] #[[Sun Tzu]] #[[Lev Davidovich Trocki|Lev Trocki]] #[[Paul von Hindenburg]] === Mulieri === <div style="text-align:right; font-style:italic;">Tu provas inkluzar 8 ategorii korespondanta a singla ek ta mulieri</div> #[[Hildegard von Bingen]] #[[Indira Gandhi]] #[[Emmeline Pankhurst]] #[[Sojourner Truth]] #[[Germaine Greer]] #[[Gro Harlem Brundtland]] #[[Sammu-ramat]] (Rejino di [[Asiria]]) #[[Nefertiti]] #[[Yekaterina la 2ma di Rusia|Yekaterina la Granda di Rusia]] #Rejino [[Elizabeth la 2ma di Unionita Rejio]] #Reina [[Victoria (rejino)|Victoria]] 1ma di [[Britania]] #[[Liliʻuokalani]] (rejino di [[Havayi]]) #[[Makeda, Rejino di Saba]] ([[Etiopia]]) #[[Jeanne d'Arc]] #[[Marie Curie]] #[[Harriet Tubman]] #[[Amelia Earhart]] #[[Rachel Carson]] #[[Rosa Luxemburg]] #[[Rosa Parks]] #[[Matro Teresa di Kalkuta]] (Agnes Gonxha Bojaxhiu) #[[Eva Perón]] #[[Emma Goldman]] #[[Mary Wollstonecraft]] #[[Florence Nightingale]] #[[Helen Keller]] #[[Frida Kahlo]] #[[Mary Harris Jones]] ([[Matro Jones]]) #[[Eleanor Roosevelt]] #[[Golda Meir]] #[[Kaahumanu]] #[[Mary Dyer]] #[[Safo]] === Altri === # [[Bill Gates]] # [[Steve Jobs]] # [[Martin Luther King]] === Teroristi === #[[Gavrilo Princip]] #[[Osama bin Laden]] == Landi, yuri e politiki == Informo-tabelo qua kontenas listo la tota landi (203 artikli): [http://io.wikipedia.org/wiki/Listo_di_nedependanta_stati] # [[Komunista publika deklaro]] # [[Universala deklaro pri homala yuri]] # [[Magna Carta]] === Nutrivi === # [[Agrokultivo]] # [[Oleo]] # [[cerealo|cereali]] ## [[Arakido]]s ## [[Rizo]] ## [[Aveno]] ## [[Hordeo]] ## [[Maizo]] ## [[Soya]] ## [[Frumento]] # [[Chokolado]] #[[Dolcaji]] e [[Desero|Deseri]] ## [[Sukro]] ## [[Melaso]] ## [[Mielo]] ## [[Pano]] # [[Frukto|Frukti]] ## [[Citrono]] ## [[Pomo]], [[Pomiero]] ## [[Oranjo]], [[oranjiero]] ## [[Banano]] ## [[vit-bero]] o [[vitobero]] # [[Fungo]] ## [[Champiniono]] # [[Pipro]] #Produkturi de [[lakto]]: ## [[Butro]] ## [[Fromajo]] ## [[Yogurto]] # [[Legumo|Legumi]] ## [[kurkubito]] ## [[Tomato]] ## [[Karoto]] ## [[Terpomo]] # [[Semino|Semini]] ## [[Avelano]] ## [[mandelo]] ## [[Sorgumo]] ## [[glano]] ## [[Kastano]] ## [[Nuco]] # [[Tabako]] #[[Tuberkulo]] ##[[Betravo]] # Verdaji #[[Vinagro]] ==== Karni ==== # [[sociso]] # [[shinko]] # [[mutonokarno]] ==== Fishi e moluski ==== #[[Atuno]] #[[Kalmaro]] #[[Krabo]] #[[Kreveto]] #[[Polpo]] #[[Salmono]] #[[Sardino]] #[[Truto]] === Drinkaji === # [[Aquo]] # [[Alkoholoza drinkaji]] ## [[Alkoholo]] ## [[Biro]] ## [[champanio]] ## [[Pisco]] ##[[Cidro]] ##[[Vino]] # Infuzi # [[Kafeo]] ## [[Teo]] # [[Lakto]] # Drinkaji sen alkoholo ## [[frutosuko]] ## Sododrinkaji ###[[Coca-Cola]] == [[Geografio]] == === [[Kontinento|Kontinenti]] === # [[Afrika]] # [[Antarktika]] # [[Azia]] # [[Australia]] # [[Europa]] # [[Nord-Amerika]] # [[Central Amerika]] # [[Sud-Amerika]] === Altra regioni === # [[Latinal Amerika]] # [[Mez Oriento]] # [[Oceania]] === Granda urbi === # [[Athina]] # [[Bangkok]] # [[Berlin]] # [[Istanbul]] # [[Hong Kong]] # [[Ierusalem]] # [[Lima]] # [[London]] # [[Los Angeles]] # [[Madrid]] # [[Meka]] # [[Mexiko]] # [[Moskva]] # [[New York]] # [[Paris]] # [[Beijing]] # [[Rio de Janeiro (urbo)|Rio de Janeiro]] # [[Roma]] # [[Shanghai]] # [[Sankt Peterburg]] # [[Sao Paulo (urbo)|Sao Paulo]] # [[Timbuktu]] # [[Tokio]] # [[Washington DC]] === [[Pekunio|Pekunii]] === # [[Dolaro di Usa]] # [[Britaniana pundo]] # [[Euro]] # [[Yen]] # [[Suisiana franko]] # [[Renminbi yuan]] === Geografiala loki === # [[Alpi]] # [[Amazon]] # [[Andi]] # [[Arktika oceano]] # [[Atlantiko]] # [[Baltika maro]] # [[Nigra maro]] # [[Dezerto]] # [[Granda Koralio-barilo]] # [[Granda Lagi]] # [[Granda Valo di la Fenduro]] (''Great Rift Valley'') # [[Himalaya]] # [[Indiana oceano]] # [[Kilimanjaro]] # [[Mediteraneo]] # [[fluvio Mississippi]] # [[Everest]] # [[Niagara-aquofalo]] # [[Nilo]] # [[Norda polo]] # [[Norda maro]] # [[Oceano]] # [[Pacifiko]] # [[Kanalo di Panama]] # [[Equatorala e tropikala foresti]] # [[fluvio]] # [[Rokozi]] # [[Sahara]] # [[Suda polo]] # [[Antarktika oceano]] # [[Kanalo di Suez]] # [[Lago Tanganika]] o [[Tanganyika]] # [[Titicaca-lago]] # [[Lago Viktoria]] # [[Volkano]] [[Grand Canyon]] - [[Mortinta maro]] - [[Maro]] - [[Monto]] - [[Kaspia maro]] - [[Katarakto]] - [[Lago]] == [[Historio]] == # [[Dinosaurio]] # [[Petroepoko]] # [[Bronz-epoko]] # [[Sumeria]] # [[Anciena Egiptia]] # [[Fer-epoko]] # [[Antiqua Grekia]] # [[Imperio Azteka]] # [[imperio Inkao]] # [[Romana imperio]] # [[Bizancana imperio]] # [[Mezepoko]] # [[Vikingo|Vikingi]] # [[Krucomilito|Krucomiliti]] # [[Racion-epoko]] # [[Nigra pesto]] # [[Renesanco]] # [[Protestanta reformo]] # [[Deskovro di Amerika]] # [[Koloniigo di Nord-Amerika]] # [[Koloniigo di Sud-Amerika]] # L'[[Inquiziciono]] # [[Santa Romana Imperio]] # [[Interna Milito di Anglia]] # [[Britanian imperio]] # [[Sklaveso]] # [[Racion-epoko]] # [[Franca Revoluciono]] # [[Industriala Revoluciono]] # [[Usana interna milito]] # [[Divido di Afrika]] # [[Meiji-epoko]] # [[Unesma mondomilito]] # [[Rusa revoluciono di oktobro 1917]] # [[Interna milito di Rusia]] # [[Hispana interna milito]] # [[Duesma mondomilito]] # [[Holokausto]] # [[Frankoismo]] # [[Kolda milito]] # [[Milito di Korea]] # [[Invado di Afganistan da Sovietia]] # [[Apollo-Programo]] # [[Milito di Vietnam]] # [[Apartheid]] # [[Milito dil Gulfo]] == [[Politiko]] == # [[Anarkio]] # [[Kapitalismo]] # [[Komunismo]] # [[Demokratio]] # [[Diktaduro]] # [[Fashismo]] # [[Feminismo]] # [[Religiala netoleremeso]] # [[Globaligo]] # [[Imperialismo]] # [[Liberalismo]] # [[Monarkio]] # [[Nacionalismo]] # [[Rasismo]] # [[Republiko]] # [[Socialismo]] # Separo di la povi ##[[Judiciala povo]] ##[[Legifala povo]] ##[[Exekutiva povo]] # [[polikala partiso]] == Altra sociala temi == #[[Aborto]] #[[nasko-kontrolo]] #[[Mortopuniso]] #[[Homeosexualeso]] #[[homala yuro]] #[[Sexismo]] == Internaciona institucuri == # [[Araba ligo]] # [[Diplomaco]] # [[Europana Uniono]] # [[Internaciona Monetala Fonduro]] # [[NATO]] # [[Nobel-premio]] # [[Olimpiala Ludi]] # [[ONEP]] # [[Mondal organizuro pri komerco]] (OMC) # [[Reda Kruco]]/[[Reda Miluno]] Internaciona Federuro di la Reda Kruci e Reda Miluni # [[Unionita Nacioni]], [[UN]] ## [[OMS]] ## [[UNICEF]] ## [[UNESCO]] # Kontrati == [[Religio]] == Mustas skribesar, adminime, kin frazi qui introduktas omna religio: # [[Bahaa kredo]] ## El [[Báb]] ## [[Bahá'u'lláh]] # [[Budismo]] ## [[Sidarta Gautama]] # [[Kristanismo]] ## [[Iesu]] ## [[Papo]] ## [[kirko]] (kultoloko) - [[katolik eklezio]] [[ortodoxa eklezio]] # [[Konfuceismo]] ## [[Kung Zi]] # [[Deo]] # [[Hinduismo]] ## [[Brahma]] ## [[Vishnu]] ## [[Shiva]] # [[Islamo]] ## [[Ali]] ## [[Muhamad]] ## [[Moskeo]] ## [[Omar]] # [[Jainismo]] # [[judaismo]] ## [[Mozes]] ## [[Sinagogo]] # [[Mitologio]] # [[Shintoismo]] # Sikhismo - [[Sikh]] ## Nanak # [[Spiritismo]] # [[Taoismo]] # [[Vudu]] # [[Zoroastrismo]] ## [[Zoroastro]] Idei qui negas o questionas l'existo di Deo: # [[Agnostikismo]] # [[Ateismo]] # [[Humanismo]] == [[Kulturo]] == Mustas skribar adminime, tri frazi pri: # [[Arto]] # [[Danso]] # [[Literaturo]] ## [[Libro]] ## Klasika libri ### La [[Biblo]] ### ''[[Don Quijote de la Mancha]]'' ### ''[[Gilgamesh]]'' ### ''[[Iliado]]'' ### ''[[Odiseo (libro)|Odiseo]]'' ### ''[[Hamlet]]'' ### ''[[La Princo]]'' da [[Maquiavelo]] ### [[Korano]] ### ''[[La Republiko]]'' da [[Platon]] ### [[Mil-e-un-Nokti]] # [[Poezio]] # [[Muziko]] ## [[Klasika muziko]] ## [[Tradicionala muziko]] ## [[Opero]] ## [[Jazo]] ## [[Pop-muziko]] ### [[ABBA]] ### [[Buddy Holly]] ### [[Michael Jackson]] ## [[Rok-muziko]] ### [[The Beatles]] ### The [[Rolling Stones]] ## [[Muzikala instrumento|Muzikala instrumenti]]: ## [[kord-instrumento]] ### [[Gitaro]] ### [[Piano]] ### [[Violino]] ## [[sufl-instrumento]] ### [[Trumpeto]] ### [[silbato]] ### [[Fluto]] ## [[perkut-instrumento]] ### [[Tamburo]] ##[[CD]] # [[Teatro]] # [[Cinemo]] # [[Fotografado]] ## [[Filmifisto|Filmifisti]] ### [[Woody Allen]] ### [[Walt Disney]] ### [[Ingmar Bergman]] ### [[Akira Kurosawa]] ### [[Stanley Kubrick]] ### [[Alfred Hitchcock]] ## [[Aktoro|Aktori]] ### [[Charlie Chaplin]] ### [[Groucho Marx]] ### [[Humphrey Bogart]] ### [[Marilyn Monroe]] # [[Ludo|Ludi]] ## [[Shakoludo]] ## [[Go]] ## [[Dami]] ## [[Triktrako]] ## [[Kartoludo]] ## [[ludokubo]] # [[Radio]] # [[Televiziono]] == [[Cienco]] == Mustas skribesar adminime, kin frazi pri singla kategorio: === [[Astronomio]] === # La [[Granda Explozo]] (''Big Bang'') # [[Stelo]] # [[Galaxio]] # [[Lakto-voyo]] # [[Sunala sistemo]] # [[Planeto]] # [[Lucero]] # [[Satelito]] # [[Artificala satelito]] # [[Asteroido]] # [[Kometo]] # [[Suno]] # [[Merkuro]] # [[Venuso]] # [[Tero]] # [[Marso]] # [[Jupitero]] # [[Saturno]] # [[Urano]] # [[Neptuno]] # [[Plutono]] # [[Luno]] # [[Lumyaro]] # [[Nigra truo]] === [[Biologio]] === ==== Mamiferi [[Anatomio]] ==== # [[Digestiva sistemo]] ## [[Grosa intestino]] ## [[Tenua intestino]] ## [[Hepato]] # [[Respirala sistemo]] ## [[Pulmono]] # [[Skeleto]] # [[Nervaro]] ## [[Cerebro]] ## [[Senso]] ### [[Audado]] #### [[Orelo]] ### [[Vidado]] #### [[Okulo]] ### [[Flarado]] # [[Sistema endocrino]] # [[Sistema circulatorio]] ## [[Kordio]] # [[riproduktiva sistemo]] ## [[Peniso]] ## [[Vagino]] # [[Tegumentala sistemo]] ## [[Pelo]] # [[Mamo]] ==== [[Biologiala funciono|Biologiala funcioni]] ==== # [[Genitado]] # [[Respiro]] # [[Digestiva sistemo]] # [[Eksekreco]] # [[Fotosintezo]] # [[Gravideso]] ==== [[Vivo]] ==== # [[Animalo]] ## [[Amfibio]] ### [[rano]] ## [[Ucelo]] ### [[Kolombo]] ### [[Aglo]] ## [[Fisho]], [[Pescado]] ### [[Sharko]] - [[Atuno]] - [[sardino]] ## [[Insekto]] ### [[Abelo]] ### [[Formiko]] ### [[Lepidoptero]] ### [[Musho]] ## [[Araneo]] =====[[Mamifero]]===== ### [[Alpako]] - [[Lamao (mamifero)]] - [[vikuno]] ### [[Baleno]] ### [[Kavalo]] ### [[Kamelo]] ### [[Porko]] ### [[Delfino]] ### [[Elefanto]] ### [[Kato]] ### [[Bovo]], [[Bufalo]] ### [[Leono]] ### [[Mamuto]] ### [[Simio]] - [[Orangutano]] - [[Gorilo]] - [[Chimpanzeo]] ### [[Vespertilio]] ### [[Urso]] ### [[Mutono]] ### [[Hundo]] ## [[Reptero]] ### [[Serpento]] # [[Bakterio]] ##[[Prokarioto]] ##[[Eukarioto]] # [[Hongo]] # [[Planto]] ## [[Floro]] ## [[Palmo]] ## [[Arboro]] # [[Protisto]] === [[Kemio]] === # [[Kemiala elementi|Listo pri kemiala elementi]] # [[Periodala tabelo dil elementaro]] # '''Kelka elementi''' ## [[Aluminio]] ## [[Karbono]] ## [[Oro]] ## [[Fero]] ## [[Helio]] ## [[Hidrogeno]] ## [[Azoto]] ## [[Oxo]] ## [[Arjento]] ## [[Uranio]] ## [[Zinko]] === [[Ekologio]] === # [[Efecto invernadero]] # [[Lluvia ácida]] === [[Geologio]] === # [[Bazalto]] # [[Silexo]] # [[Kalko-tereni]] === [[Medicino]] === # [[AIDS]] # [[Alcoholismo]] # [[Kancero]] # [[Kolero]] # [[Diabeto]] # [[Disenterio]] # [[Hiperpreso]] # [[Influenzo]] # [[Malario]] # [[Obezeso]] # [[Variolo]] # [[Sifiliso]] # [[Tuberkloso]] # [[Viruso]] # [[Blindeso]] # [[Enfermedad mental]] # [[Surdeso]] === [[Meteorologio]] === # [[Atmosferala preso]] # [[Nubo]] # [[Pluvo]] # [[Nivo]] # [[Grelo]] # [[Vento]] # [[Teplico-efekto]] # [[Tornado]] # [[Ciklono]] (tropical) # '''Lokala fenomeni''' ## ''[[El Niño]]'' ## ''[[La Niña]]'' === [[Fiziko]] === # [[Atomo]] ## [[Elektrono]] ## [[Neutrono]] ## [[Protono]] # [[Energio]] ## [[Radio elektromagnetala]] ### [[Radio-ondo|Radio-ondi]] ### [[Infrereda]] ### [[Lumo videbla]] ### [[Ultreviolea]] ### [[Gamma-radiaco]] # [[Molekulo]] # [[Lumo]] ## [[Koloro]] ### [[Elektromagnetala spektro]] ### [[Nigra]] ### [[Blanka]] ### [[Reda]] ### [[Flava]] ### [[Verda]] ### [[Blua]] # [[Forco|Forci]] ## [[Gravitado]] ## [[Elektromagnetismo]] ## [[Nukleara energio]] # [[Acelero]] # [[Forco]] # [[Maso]] # [[Tempo]] # [[Rapideso]] # [[Pezo]] === Recursos === # [[Mineralo]] # [[Diamanto]] # [[Manjebla salo|Salo]] Altri: # [[Petrolo]] # [[Naturala gaso]] # [[Karbono]] ==== Industrii ==== #[[Texuro]] ##[[Lano]] ##[[Kotono]] ##[[Silko]] #[[Plastiko]] ##[[Nilono]] ##[[Poliestero]] #[[Parfumo]] ##[[Miro]] ##[[Incenso]] ##[[Mosko]] #[[Konstrukto]] ##[[Cemento]] ##[[Sillar]] ##[[Adobo]] ##[[Briko]] ##[[Arko]] ##[[Vulto]] ##[[Templo]] ##[[Piramido]] ##[[Katedralo]] ##[[Arko dil Triumfo]] ##[[Dolmen]] ##[[Menhir]] ##[[igluo]] === Internaciona Sistemo di Unaji === # [[Internaciona Sistemo di Unaji]] ## [[metro]] ## [[litro]] ## [[kilogramo]] ## [[Newton]] ## [[julio]] ## [[vatio]] ## [[voltio]] === Kalendarii ed instrumenti por mezurar tempo === # [[Kalendario]] ## [[Gregoriala kalendario]] ##[[Juliala kalendario]] # [[Tempo-zono]] ## [[Somero-tempo]] === 100 inventi === La maxim utila inventi, qui homi uzas. #[[Shuo]] #[[Vesto]] #[[Armo]], e [[pafilo]] #[[Domestikigo di animali]] #[[Fairo]] #[[Roto]] #[[Radio]] #[[Televiziono]] #[[Parafulmino]] #[[Fervoyo]] #Produkto e distributo di [[Elektral energio]] == [[Linguo|Lingui]] == # [[Gramatiko]] # [[Hispaniana linguo]] # [[Araba linguo]] # [[Angla linguo]] # [[Ido]] # [[Esperanto]] # [[Franca linguo]] # [[Germana linguo]] # [[Hindi-linguo]] # [[Japoniana linguo]] # [[Latina linguo]] # [[Chiniana linguo]] # [[Rusa linguo]] # [[Sanskrita linguo]] # [[Greka linguo]] # [[Indo-Europana linguaro]] # [[Uralika linguaro]] == [[Arkitekturo]] == # [[Arko]] # [[Vulto]] # [[Fosto]] # [[Ponto]] # [[Klovo]] # [[Piramido]] # [[Edifico|Edifici]] ## [[Sep Marveli de la Mondo]] ## [[Angkor Wat]] ## [[Aquobarilo di Assuam]] ## [[Taj Mahal]] ## [[Turmo Eiffel]] ## [[Granda murego di Chinia]] == [[Matematiko]] == # [[Algebro]] # [[Kalkulo]] # [[Geometrio]] ## [[Círklo]] ### [[Pi]] ## [[Quadrato]] ## [[Triangulo]] # [[Infinito]] # [[Trigonometrio]] # [[Poligono]] == Militar == # [[Armeo]] ## [[Artilrio]] ## [[Kavalrio]] ## [[Infantrio]] # [[Mar-armeo]] # [[Aer-armeo]] Ne esas en la listo, ma havas similesi - [[Polico]] == [[Sporto]] == # [[Basbalo]] # [[Basketbalo]] # [[Kriketo]] # [[Futbalo]] # [[Volebalo]] # [[Handbalo]] # [[Automobilismo]] == [[Teknologio]] == === Komuna teknologio === # [[Invento]] # [[Motoro di interna kombusto]] # [[Fairo]] # [[Inklinita plano]] # [[Levero]] # [[Metalurgio]] # [[Imprimomashino]] # [[Pulio]] # [[Skrubo]] # [[Vaporomashino]] # [[Konio]] # [[Roto]] === [[Komuniko]] === # [[Alfabeto]] # [[Reto]] # [[Jurnalo]] # [[Radio (telekomuniko)]] # [[Telegrafo]] # [[Telefonilo]] # [[Televiziono]] # [[Skriburo]] === [[Elektro]] === ## [[Biomaso]] # [[Rinovigebla energio]] ## [[Sunala energio]] ## [[Energía hidráulica]] ## [[Energía eólica]] ## [[Energía mareomotriz]] ## [[Nukleara energio]] # Naturala rekursi e [[fosila kombustivi]] ## [[Karbono]] ## [[Naturala gaso]] ## [[Petrolo]] === [[Komputero|Komputeri]] === # [[Linux]] # [[Microsoft Windows]] # [[Mac OS]] # [[Unix]] === Materii === # [[Glaso]] # [[Porcelano]] # [[Papero]] # [[Plastiko]] # [[Ligno]] # [[Kauchuko]] # [[Metalo]] === Transporti === # [[Aeroplano]] # [[Automobilo]] # [[Biciklo]] # [[Treno]]/[[Fervoyo]] # [[Katamarano]] (Barko) # [[Navo]] === Armi === # [[Glavo]] # [[Explozivo]] # [[Pulvero]] # [[Mitralioso]] == Katastrofi == #[[Avalancho]] #[[Ter-tremo]] #[[Inundado]] == [[Filozofio]] == # [[Ciencala metodo]] # [[Savo]] # [[Vereso]] # [[Vidopunto neutrala]] # [[Etiko]] # [[Politiko]] # [[Ontologio]] # [[Pragmatismo]] [[Kategorio:Wikipedio|Obligita artikli]] kff59obh67nt6uxywhsdz8j91rrkvhu 0 20968 995965 964723 2022-08-24T12:48:45Z .dmn. 19 33886 Ajustita ortografio wikitext text/x-wiki {{Provinci stati kantoni | OficalaNomo = Newfoundland e Labrador | TipoSubdividuro = Provinco | Lando = {{CAN}} | Chefurbo = [[St. John's, Newfoundland e Labrador|Sant-John's]] | Guberniestro = Judy Foote | Flago = Flag_of_Newfoundland_and_Labrador.svg | Blazono = Arms_of_Newfoundland_and_Labrador.svg | Mapo = NL-Canada-province.png | Surfaco = {{formatnum:405720}} | Habitanti = {{formatnum:522103}} | Yaro = 2020 | Denseso di habitantaro = 1,39 | Horala_zono = -3:30&nbsp;<small>(Newfoundland)</small><br>UTC-4:00&nbsp;<small>(Labrador) }} '''Newfoundland e Labrador''' esas estala provinco di [[Kanada]]. Segun statistiki de 2020, ol havis {{formatnum:522103}} habitanti. Lua tota [[surfaco]] esas {{formatnum:405720}} km². Olua precipua urbo esas [[St. John's, Newfoundland e Labrador|St John's]]. == Historio == {{Revizo}} ===Frua historio=== [[Jacques Cartier]] exploris la regiono en 1534. [[Troilus de Mesgouez]] vizitis la insulo plu tarde en la 16ma yarcento. Frua koloniisto John Guy projetis koloniizar Nova-Lando pos vizito al insulo en 1608. Il ed altra komercisti de Bristol suskriptis a l'entraprezo, e rejulo [[James la 1ma di Anglia]] grantis charto en aprilo 1610. John Guy ed altra koloniisti departis de [[Bristol]], Anglia, en [[5ma di julio]] [[1610]], seglirante a Nova-Lando. La kolonio, di qua Guy esis guberniestro, esis sucesoza. Il retroiris ad Anglia en somero di 1611, e retrovenis a Nov-Lando en 1612 kun plusa koloniisti. Il esforcis establisar furo-komerco kun indijeni. Il lasta-foye retroiris ad Anglia en 1613. En 1618 il divenis urbestro di Bristol. ===20ma yarcento=== Newfoundland divenis provinco di Kanada ye la [[31ma di marto]] [[1949]]. La anciena kolonio di [[Britania]] guvernesabis da komisitaro depos 1934, lor periodo di grava ekonomiala depreseso. La komercala agadi esis precipue [[peskado]] e [[foresto]]-kultivado. En 1948 eventis du plebiciti por selektar la formo di guvernado: responsiva guvernado, duro di la komisitaro o federo kun Kanada. Ye la [[1ma di julio]] [[1916]] dum la [[batalio di Somme]], 800 viri del 1ma Regimento de Newfoundland atakis. Min kam mez-horo pose, preske omni mortabis, o restis grave vundita. Ye la [[2ma di julio]] [[1992]] "fristo" (divenas halto) por peskado di maxim importanta [[gado]]. {{Kanada}} [[Kategorio:Newfoundland e Labrador| ]] f5l8a7m1jjjd4ij8lu6232fp00jx2pk 0 21443 995974 995894 2022-08-24T13:16:26Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{21ma yarcento}} La [[yaro]] '''2008''' (MMVIII per Romala algarismi) esis [[bisextila yaro]] komencinta ye [[mardio]] segun [[Gregoriala kalendario]]. Ol esis la 8ma [[yaro]] di la triesma yarmilo, la 8ma yaro di la [[21ma yarcento]], e la 9ma yaro di la [[yari 2000a]]. == Eventi == === [[Europa]] === * [[1ma di januaro]] - [[Chipro]] e [[Malta]] adoptas [[Euro]] kom monetaro. * [[17ma di februaro]] - [[Kosovo]] formale deklaras nedependo de [[Serbia]]. * [[20ma di februaro]] - [[Hispania]] inauguras [[treno di granda rapideso]] inter [[Madrid]] e [[Barcelona]]. * [[22ma di agosto]] til la [[26ma di agosto]] - [[Ido-konfero 2008|Ido-konfero]] en [[Wuppertal]]-Neviges, [[Germania]]. === [[Azia]] === * [[25ma di januaro]] - La maxim mala niva tempesto depos 1954 en [[Popul-Republiko Chinia]] produktas 133 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=http://www.bloomberg.com/apps/news?pid=20601087&sid=aYjkVz76Icsk&refer=home |titulo= China Snowstorms Kill 24, Cause Loss of $3 Billion (Update3)|editero= Bloomberg|vidita ye= 5ma di novembro 2008|publikigita ye=29ma di januaro 2008}}</ref> * [[11ma di februaro]] - Prezidanto di [[Estal Timor]] [[José Ramos-Horta]] subisas atento kontre lua vivo en lua domo. * [[14ma di marto]] - Serio di tumulti e protesti komencas en [[Lasa|Lāsà]] ed en altra regioni di [[Tibet]]. * [[24ma di marto]] - En [[Bhutan]] eventas general elekti unesmafoye. * [[3ma di mayo]] - [[Ciklono]] ''Nargis'' frapas [[Myanmar]] e produktas plu kam {{formatnum:138000}} morti.<ref>{{Extera ligilo|titulo= BBC NEWS {{!}} UK {{!}} UK Politics {{!}} Cameron urges aid drops for Burma|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/politics/7396313.stm|editero= news.bbc.co.uk |vidita ye= 30ma di agosto 2019}}</ref> * [[12ma di mayo]] - [[Ter-tremo]] kun forteso 8.0 che la [[skalo di Richter]] frapas provinco [[Provinco Sichuan|Sìchuān]], [[Popul-Republiko Chinia]], e produktas plu kam 69.000 morti.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-22398684|titulo= Sichuan 2008: A disaster on an immense scale |editero= BBC|vidita ye= 30ma di agosto 2019|publikigita ye=9ma di mayo 2013|idiomo= {{en}}}}</ref> * [[13ma di mayo]] - En [[Jaipur]], [[India]], 9 bombi explozas samatempe, mortigas 80 personi e vundas 216.<ref>{{Extera ligilo|url = http://www.novinite.com/view_news.php?id=93088 |title = Bombings Kill 80 in Western India|autoro= Novinite.com - Sofia News Agency|publikigita ye=14ma di mayo 2008}}</ref> * [[11ma di junio]] - Du [[ter-tremo|ter-tremi]] frapas la nordo di [[Afganistan]] e produktas terglitado qua enterigas l'urbeto Sayi Hazara e 71 personi. Pos quar dii nur 5 korpi trovesos, e la sercho por korpi finos. * [[18ma di agosto]] - Prezidanto [[Pervez Musharaf]] di [[Pakistan]] renuncas, pos sufrar minaco pri akuzo. * [[6ma di septembro]] - [[Abdullah Gül]] divenas l'unesma [[Turkia|Turka]] prezidanto qua vizitas [[Armenia]]. * [[13ma di septembro]] - Kin bombi explozas preske samatempe en [[Delhi]], [[India]], e produktas adminime 30 morti e vundas plua kam 100 plusa homi.<ref>{{Extera ligilo|editero= Ibnlive.com|vidita ye= 15ma di septembro 2008|url= https://web.archive.org/web/20080916032621/http://www.ibnlive.com/news/delhi-terror-mail-traced-to-mumbai-death-toll-22/73534-3.html|titulo= Delhi terror mail traced to Mumbai, death toll 22}}</ref> * [[26ma di novembro]] - Koordinat ataki per bombi e pafadi komencas en [[Mumbai]], [[India]], e mortigos 174 personi.<ref>{{Extera ligilo|url=https://www.bbc.com/news/av/world-south-asia-14662732|titulo= 2008: Mumbai attacks |editero= BBC|publikigita ye=8ma di septembro 2011|vidita ye= 25ma di decembro 2020|idiomo= {{en}}}}</ref> === [[Afrika]] === * [[25ma di marto]] - Trupi de [[Afrikana Uniono]] e [[Komori]] invadas l'insulo [[Anjouan]], okupata da rebeli.<ref>{{Extera ligilo|titulo= BBC NEWS {{!}} Africa {{!}} 'Deadly clashes' in the Comoros|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7302002.stm|website=news.bbc.co.uk|vidita ye= 13ma di januaro 2017}}</ref> * [[6ma di agosto]] - [[Sidi Ould Cheikh Abdallahi]], prezidanto di [[Mauritania]], revokesas per [[stato-stroko]].<ref>{{Extera ligilo|titulo= BBC NEWS {{!}} Africa {{!}} Troops stage coup in Mauritania|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/africa/7544834.stm|editero= news.bbc.co.uk|vidita ye= 13ma di januaro 2017|idiomo= {{en}}}}</ref> === [[Nord-Amerika]] === * [[5ma di februaro]] - Forta [[ciklono]] frapas la sudo di [[Usa]], e produktas 57 morti. * [[4ma di novembro]] - Demokrata senatano [[Barack Obama]] elektesas prezidanto di [[Usa]]. === [[Central Amerika]] === * [[24ma di februaro]] - [[Raúl Castro]] divenas oficale la prezidanto di [[Kuba]]. == Naski == == Morti == [[Arkivo:Edmundhillarycropped.jpg|thumb|130px|[[Edmund Hillary]].]] * [[11ma di januaro]] - [[Edmund Hillary]], [[Nova-Zelando|Nova-Zelandana]] montoacensisto (n. 1919) * [[17ma di januaro]] - [[Bobby Fischer]], Usana [[shakoludo|shakoludisto]] (n. 1943) * [[19ma di januaro]] - [[Suzanne Pleshette]], Usan aktorino (n. 1937) * 19ma di januaro - [[Andy Palacio]], Belizeana muzikisto (n. 1960) * [[27ma di januaro]] - [[Suharto]], prezidanto di Indonezia (n. 1921) * 27ma di januaro - [[Gordon B. Hinckley]], prezidanto dil Eklezio di Iesu Kristo di Lasta-Dia Santi (n. 1910) * [[1ma di februaro]] - [[Richard Stevenson]], Nova-Zelandan Idisto [[Arkivo:Joshua Lederberg lab.jpg|thumb|130px|[[Joshua Lederberg]].]] * [[2ma di februaro]] - [[Joshua Lederberg]], Usana biologiisto, Nobel-laureato (n. 1925) * [[23ma di februaro]] - [[Janez Drnovšek]], prezidanto di [[Slovenia]] (n. 1950) * [[4ma di marto]] - [[George Herbert Walter]], ex-chefministro di [[Antigua e Barbuda]] (n. 1928) * [[19ma di marto]] - [[Arthur C. Clarke]], Britaniana skriptisto pri ciencala fiktivajo (n. 1917) [[Arkivo:Charlton Heston in Ben Hur trailer.jpg|thumb|130px|[[Charlton Heston]]]] * [[5ma di aprilo]] - [[Charlton Heston]], Usan aktoro (n. 1924) * [[12ma di aprilo]] - [[Patrick John Hillery]], prezidanto di la Republiko di Irlando (n. 1923) * [[13ma di aprilo]] - [[John Archibald Wheeler]], Usana fizikisto (n. 1911) * [[17ma di aprilo]] - [[Aimé Césaire]], Franca poeto (n. 1913)<ref>{{Extera ligilo|url= http://www.toupie.org/Biographies/Cesaire.htm|titulo= Courte biographie d'Aimé Césaire|editero= La Toupie|idiomo={{fr}}|vidita ye=24ma di aprilo 2020}}</ref> * [[1ma di mayo]] - [[Anthony Mamo]], prezidanto di Malta (n. 1909) * [[3ma di mayo]] - [[Leopoldo Calvo-Sotelo]], chefministro di Hispania (n. 1926) * [[12ma di mayo]] - [[Robert Rauschenberg]], Usana pop-art artisto (n. 1925) * [[15ma di mayo]] - [[Willis E. Lamb]], Usana fizikisto, Nobel-laureato (n. 1913) * [[26ma di mayo]] - [[Sydney Pollack]], Usana produktisto di cinemo, filmifisto ed aktoro (n. 1934)<ref>{{Extera ligilo|titulo= Sydney Pollack{{!}}Biography, Movies, Assessment & Facts|url= https://www.britannica.com/biography/Sydney-Pollack|editero=Encyclopaedia Britannica|idiomo={{en}}|vidita ye=24ma di aprilo 2020}}</ref> * [[1ma di junio]] - [[Yves Saint-Laurent]], Franca modisto (n. 1936) [[Arkivo:Bo-Diddley.jpg|130px|thumb|[[Bo Diddley]].]] * [[2ma di junio]] - [[Bo Diddley]], Usana kompozisto, kantisto e muzikisto (n. 1928) * [[7ma di junio]] - [[Dino Risi]], Italiana cinematografisto (n. 1916) * [[11ma di junio]] - [[Vo Van Kiet]], chefministro di Vietnam (n. 1922) * [[23ma di junio]] - [[Arthur Chung]], prezidanto di Guyana (n. 1918) [[Arkivo:Leonid Hurwicz.jpg|thumb|130px|[[Leonid Hurwicz]]]] * [[24ma di junio]] - [[Leonid Hurwicz]], Rusa-Usana ekonomikisto, Nobel-laureato (n. 1917) * [[5ma di julio]] - [[René Harris]], prezidanto di Nauru (n. 1947) * [[18ma di julio]] - [[Khosrow Shakibai]], Iranan aktoro (n. 1944) * [[3ma di agosto]] - [[Alexandr Isayevich Soljenicin|Alexandr Soljenicin]], Rusa skriptisto (n. 1918) * [[9ma di agosto]] - [[Bernie Mac]], Usana komediisto (n. 1957) * [[10ma di agosto]] - [[Isaac Hayes]], Usana muzikisto e kompozisto (n. 1942) * [[11ma di agosto]] - [[Fred Sinowatz]], kancelero di Austria (n. 1929) [[Arkivo:Doriva_1938_cropped.jpg|thumb|130px|[[Dorival Caymmi]].]] * [[16ma di agosto]] - [[Dorival Caymmi]], Braziliana kantisto e kompozisto (n. 1914) * [[19ma di agosto]] - [[Levy Mwanawasa]], prezidanto di Zambia (n. 1948) * [[20ma di agosto]] - [[Hua Guofeng]], chefo di Komunista Partiso di Chinia (n. 1921) * [[23ma di agosto]] - [[Thomas Huckle Weller]], Usana biologiisto, Nobel-laureato (n. 1915) * [[agosto]] - [[Tony Duvert]], Franca skriptisto e filozofo (n. 1945) * [[9ma di septembro]] - [[Nouhak Phoumsavanh]], prezidanto di Laos (n. 1910) * [[11ma di septembro]] - [[Klaus Johann Jacobs]], Suisa entraprezisto (n. 1936) * [[21ma di septembro]] - [[Dingiri Banda Wijetunga]], chefa ministro di Sri Lanka (n. 1916) * [[25ma di septembro]] - [[Derog Gioura]], prezidanto di Nauru (n. 1932) * [[26ma di septembro]] - [[Paul Newman]], Usan aktoro e filmifisto (n. 1925) * [[7ma di oktobro]] - [[George Emil Palade]], Rumana biologiisto, Nobel-laureato (n. 1912) * [[2ma di novembro]] - [[Ahmed al-Mirghani]], prezidanto di Sudan (n. 1941) * [[8ma di novembro]] - [[Mieczysław Rakowski]],chefministro di Polonia (n. 1926) [[Arkivo:Miriam_Makeba_2011.jpg|thumb|130px|[[Miriam Makeba]].]] * [[9ma di novembro]] - [[Miriam Makeba]], Sudafrikana kantistino (n. 1932) * [[22ma di novembro]] [[Ibrahim Nasir Rannabandeyri Kilegefan]], prezidanto di Maldivi (n. 1926) * [[27ma di novembro]] - [[Vishwanath Pratap Singh]], chefministro di [[India]] (n. 1931) * [[12ma di decembro]] - [[Daniel Carleton Gajdusek]], Usana mediko, Nobel-laureato (n. 1923) * 12ma di decembro - [[Tassos Papadopoulos]], prezidanto di Chipro (n. 1934) * [[14ma di decembro]] - [[Isidore Dyen]], Usana linguisto (n. 1913) * [[15ma di decembro]] - [[León Febres-Cordero]], prezidanto di Equador (n. 1931) * [[22ma di decembro]] - [[Lansana Conté]], prezidanto di Guinea (n. 1934) * [[24ma di decembro]] - [[Harold Pinter]], Britaniana skriptisto, Nobel-laureato (n. 1930)<ref>{{Extera ligilo|titulo= Harold Pinter{{!}}British dramatist|url= https://www.britannica.com/biography/Harold-Pinter|editero=Encyclopaedia Britannica|idiomo={{en}}|vidita ye=24ma di aprilo 2020}}</ref> * [[25ma di decembro]] - [[Eartha Kitt]], Usana kantistino, aktorino, komediistino e dansistino (n. 1927) * [[27ma di decembro]] - [[Tuanku Jaafar ibni Almarhum Tuanku Abdul Rahman]], rejulo di Malaizia (n. 1922) == Nobel-premiiziti == * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziko|Fiziko]]: [[Makoto Kobayashi (fizikisto)|Makoto Kobayashi]], [[Toshihide Maskawa]], [[Yoichiro Nambu]] * [[Listo di Nobel-laureati pri kemio|Kemio]]: [[Martin Chalfie]], [[Osamu Shimomura]], [[Roger Y. Tsien]] * [[Listo di Nobel-laureati pri fiziologio o medicino|Fiziologio o Medicino]]: [[Françoise Barré-Sinoussi]], [[Harald zur Hausen]], [[Luc Montagnier]] * [[Listo di Nobel-laureati pri literaturo|Literaturo]]: [[Jean-Marie Gustave Le Clézio]] * [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Paco]]: [[Martti Ahtisaari]] * [[Listo di Nobel-laureati pri ekonomiko|Ekonomiko]]: [[Paul Krugman]] == Referi == {{reflist}} [[Kategorio:Yari 2000a]] h3a4mz1u8kjhatym23slb6biegc86hf 0 26466 996031 981320 2022-08-25T11:56:48Z CommonsDelinker 352 Replacing Ferdinand_I;_Keizer_van_Oostenrijk.jpg with [[File:Leopold_Kupelwieser_-_Kaiser_Ferdinand_I.jpg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name)) wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png|200px|thumb|Blazono di Austrian imperio]]. La frazo '''Imperiestro di Austria''' deskriptas la heredala titulo e poziciono kreita en [[1804]] da [[dinastio Habsburg|Habsburga]] monarko [[Franz la 2ma, Santa Romana imperiestro]], e duris uzesar da lua sucedinti, til [[1918]]. Franz la 2ma kreis la titulo en [[1806]] pro lua timo ke l'imperiala stando di lua familio desaparis se [[Santa Romana imperio]] desaparis, ed adveris l'imperio finis en [[1806]], kande [[Napoléon la 1ma]] vinkis imperiala trupi en la [[batalio di Austerlitz]]. Pos la vinko, Napoléon desmuntis parto di Santa Romana Imperio, e kreis la [[Kunfederuro di Rheno]]. Pos perdar granda parto di lua anciena imperio, Franz la 2ma, ''Santa Romana imperiestro'' divenis '''[[Franz la 1ma di Austria|Franz la 1ma]] di [[Austrian imperio|Imperiestro di Austria]]'''. Tale, Franz mantenis l'imperiala titulo di ''kaiser'' (cezaro), e ne simple ''könig'' (rejo). Kande Franz kreis la titulo en [[1804]], [[Santa Romana Imperio]] havis la nomo [[Germana linguo|Germana]] ''Kaisertum Österreich''. ''Kaisertum'' signifikas aproxime ''imperio'', ''cezara lando''. Kande [[Hungaria]] recevis autonomio en [[1867]] l'[[Austrian imperio]] divenis l'[[Austria-Hungaria|imperio Austriana-Hungara]]. Yen la listo di Austriana ed Austriana-Hungarian imperiestri, de [[1804]] til [[1918]]. ==Imperiestri di Austria, 1804 til 1918== {| width=90% class="wikitable" align="center" style="text-align:center" ! width=8% | Imajo ! width=15% | Nomo ! width=8% | Nasko-dio ! width=8% | Morto-dio ! width=8% | Komenco dil ofico ! width=8% | Fino dil ofico |- | [[Arkivo:Francis_II,_Holy_Roman_Emperor_by_Friedrich_von_Amerling_003.jpg|50px|center]] | '''[[Franz la 1ma di Austria|Franz la 1ma]]''' | [[12ma di februaro]] [[1768]] | [[2ma di marto]] [[1835]] | [[11ma di agosto]] [[1804]] | [[2ma di marto]] [[1835]] |- | [[Arkivo:Leopold Kupelwieser - Kaiser Ferdinand I.jpg|50px|center]] | '''[[Ferdinand la 1ma di Austria|Ferdinand la 1ma]]''' | [[19ma di aprilo]] [[1793]] | [[29ma di junio]] [[1875]] | [[2ma di marto]] [[1835]] | [[2ma di decembro]] [[1848]] |- | [[Arkivo:Franz Joseph, circa 1915.JPG|50px|center]] | '''[[Franz Josef la 1ma di Austria]]''' | [[18ma di agosto]] [[1830]] | [[21ma di novembro]] [[1916]] | [[2ma di decembro]] [[1848]] | [[21ma di novembro]] [[1916]] |- | [[Arkivo:Emperor karl of austria-hungary 1917.png|50px|center]] | '''[[Karl la 1ma di Austria|Karl la 1ma]]''' | [[17ma di agosto]] [[1887]] | [[1ma di aprilo]] [[1922]] | [[21ma di novembro]] [[1916]] | [[11ma di novembro]] [[1918]] |- |} ==Videz anke== * [[Austrian imperio]] * [[Austria-Hungaria]] * [[Austria]] * [[Hungaria]] * [[Listo pri monarki di Hungaria|Reji di Hungaria]] * [[Listo di prezidanti di Austria]] * [[Listo di kanceleri di Austria]] [[Kategorio:Austria-Hungaria|Imperiestri]] [[Kategorio:Monarki di Austria]] jah0fpi30c6vsibdaqvfwtlye73r2mc 0 46202 995975 961222 2022-08-24T13:21:27Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Tenzin Gyatso 02.jpg|eta|Tenzin Gyatso, la 14ma Dalai-lamao]] La '''14ma Dalai Lamao''' (religiala nomo: '''Tenzin Gyatso''', kurtigo di '''Jetsun Jamphel Ngawang Lobsang Yeshe Tenzin Gyatso''', naskinta kom '''Lhamo Thondup''', [[6ma di julio]] [[1935]]) esas la nuna [[Dalai-lamao|Dalai Lama]]. ''[[Dalai-lamao|Dalai Lama]]'' esas importanta [[Monako|monaki]] di la Gelug-skolo, la maxim nova skolo di Tibetana [[Budismo]] di qua la chefo esas la ''Ganden Tripas''. De la tempo di la 5ma Dalai Lama til 1959, la centrala guvernerio di [[Tibet]], la ''Ganden Phodrang'', investis la ofico di Dalai Lama per sekulara funcioni. La 14ma Dalai Lama naskis en la vilajo [[Taktser]], [[Amdo]], Tibet (olim administrale en [[Qinghai-provinco]], [[Republiko Chinia]]), e selektesis kom la ''[[tulku]]'' di la 13ma Dalai Lama en 1937 e formale agnoskesis kom la 14ma Dalai Lama che publika deklaro proxim la urbo [[Bumchen]] en 1939. Lua entronigo-ceremonio kom la Dalai Lama eventis en [[Lasa|Lhasa]] ye 22ma februaro 1940, e lu asumis plena sekulara (politikala) funcioni ye 17ma novembro 1950, evinte 15, pos l'invado di Tibet da la [[Popul-Republiko Chinia]]. La guvernerio di la Gelug-skolo administris areo cirkume korespondinta la [[Regiono autonoma Xīzàng|autonoma regiono Tibet]] samtempe kam la naskanta [[PRC]] volis establisar centrala dominaco di ol. Dum la [[Tibetana Sedicio di 1959]], Tenzin Gyatso fugis ad [[India]], ube il nun habitas kom refujinto. La 14ma Dalai Lama recevis la [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Nobel-Paco-Premio]] en 1989. Il voyajis cirkum la mondo e diskursis pri la bonstando di tibetani, [[ambiento]], [[ekonomiko]], yuri di mulieri, ne-violento, interreligia dialogo, [[fiziko]], [[astronomio]], Budismo e [[cienco]], [[neurocienco]], genitala saneso e [[sexualeso]], ultre diversa temi [[Mahayana]] e [[Vajrayana]]. {{Nobel-premiiziti pri paco}} {{DEFAULTSORT:Gyatso, Tenzin}} [[Kategorio:Budismo]] 21fcvzto7wy4rwz2m7bpvxzkcp9qn4h 995976 995975 2022-08-24T13:23:18Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Tenzin Gyatso 02.jpg|eta|Tenzin Gyatso, la 14ma Dalai-lamao]] La '''14ma Dalai Lamao''' (religiala nomo: '''Tenzin Gyatso''', kurtigo di '''Jetsun Jamphel Ngawang Lobsang Yeshe Tenzin Gyatso''', naskinta kom '''Lhamo Thondup''', [[6ma di julio]] [[1935]]) esas la nuna [[Dalai-lamao|Dalai Lama]]. ''[[Dalai-lamao|Dalai Lama]]'' esas importanta [[Monako|monaki]] di la Gelug-skolo, la maxim nova skolo di Tibetana [[Budismo]] di qua la chefo esas la ''Ganden Tripas''. De la tempo di la 5ma Dalai Lama til 1959, la centrala guvernerio di [[Tibet]], la ''Ganden Phodrang'', investis la ofico di Dalai Lama per sekulara funcioni. La 14ma Dalai Lama naskis en la vilajo [[Taktser]], [[Amdo]], Tibet (olim administrale en [[Qinghai-provinco]], [[Republiko Chinia]]), e selektesis kom la ''[[tulku]]'' di la 13ma Dalai Lama en 1937 e formale agnoskesis kom la 14ma Dalai Lama che publika deklaro proxim la urbo [[Bumchen]] en 1939. Lua entronigo-ceremonio kom la Dalai Lama eventis en [[Lasa|Lhasa]] ye 22ma februaro 1940, e lu asumis plena sekulara (politikala) funcioni ye 17ma novembro 1950, evinte 15, pos l'invado di Tibet da la [[Popul-Republiko Chinia]]. La guvernerio di la Gelug-skolo administris areo cirkume korespondinta la [[Regiono autonoma Xizang|autonoma regiono Tibet]] samtempe kam la naskanta [[PRC]] volis establisar centrala dominaco di ol. Dum la [[Tibetana Sedicio di 1959]], Tenzin Gyatso fugis ad [[India]], ube il nun habitas kom refujinto. La 14ma Dalai Lama recevis la [[Listo di Nobel-laureati pri paco|Nobel-Paco-Premio]] en 1989. Il voyajis cirkum la mondo e diskursis pri la bonstando di tibetani, [[ambiento]], [[ekonomiko]], yuri di mulieri, ne-violento, interreligia dialogo, [[fiziko]], [[astronomio]], Budismo e [[cienco]], [[neurocienco]], genitala saneso e [[sexualeso]], ultre diversa temi [[Mahayana]] e [[Vajrayana]]. {{Nobel-premiiziti pri paco}} {{DEFAULTSORT:Gyatso, Tenzin}} [[Kategorio:Budismo]] balj7mihodtrbxrcvqccjg7hk4v4hdx 0 47122 995977 995895 2022-08-24T13:27:27Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Tibet-claims.jpg|eta|320x320px|Mapo di Tibet]] '''Tibet''' ([[Tibetana linguo|Tibetana]]: བོད་, [[Wylie]]: ''bod''; [[Chiniana linguo|chiniana]]: 西藏; [[pinyin]]: ''Xīzàng'') esas historiala regiono qua kovras granda parto de la [[Tibetana Platajo]] en Centrala [[Azia]]. Ol esas la tradicionala hemlando dil Tibetana populo ultre altra etniala grupi quala la populi [[Monpa]], [[Qiang]], e [[Lhoba]], e nun anke habitesas da konsiderinda nombro de Han-chiniani e populo Hui. Tibet esas la maxim alta regiono en la mondo, kun mezvalora altitudo 4900 metri. La max alta altitudo en Tibet esas [[Monto Everest]], la max alta monto sur [[Tero]], kun alteso 8848 m super la maro-nivelo. La [[Tibetana Imperio]] emersis dum la 7ma yarcento, ma pos la krulo dil imperio la regiono balde dividesis en diversa teritorii. Granda parto de westala e centrala Tibet (''Ü-Tsang'') esis ofte (adminime nominale) unionita sub serio de Tibetana guvernerii en [[Lasa|Lha sa]], [[Shigatse]], o proxima loki; ta guvernerii esis ye diversa tempi sub [[Mongolo|Mongola]] e chiniana regno. Tale Tibet restis suzerenio di Mongola e pose chiniana regnanti en [[Nanjing]] e [[Beijing]], e pasabla autonomeso grantesis al tibetana dukteri. La estala regioni [[Kham]] ed [[Amdo]] ofte mantenis plu descentraligita indijena politikal strukturo, esinta dividita inter plura mikra princii e tribuala grupi, dum anke ofte esinta plu direte sub chiniana regno pos la [[Batalio di Chamdo]]. Granda parto de ta areo fine inkluzesis aden la chiniana provinci [[Provinco Sichuan|Sìchuān]] e [[Qinghai]]. La nuna frontieri di Tibet generale establisesis en la 18ma yarcento. Pos la [[Xinhai-Revoluciono]] kontre la Qing-dinastio en 1912, Qing-ana soldati senarmigesis ed ekpulsesis del Tibet-Areo (''Ü-Tsang''). La regiono pose deklaris sua nedependo en 1913 sen agnosko dal posa chiniana Republikana guvernerio. Plu tarde, [[Lasa|Lha sa]] regnis la westala parto de [[Xikang]], Chinia. La regiono mantenis sua autonomeso til 1951 kande, pos la Batalio di Chamdo, Tibet inkluzesis aden la [[Popul-Republiko Chinia|Populo-Republiko di Chinia]], e la antea Tibetana guvernerio abolisesis en 1959 pos faliinta revolto. Hodie, Chinia guvernas westala e centrala Tibet kom la [[Regiono autonoma Xizang|regiono autonoma Xīzàng]], dum ke la estala arei esas nun grandaparte etniala autonoma prefektii en Sìchuān, Qinghai ed altra vicina provinci. Esas tensi pri la politikala rango di Tibet ed aktiva exilita disidenta grupi. Tibetana aktivisti en Tibet esis arestata o tormentata. La ekonomio di Tibet dominacesas da [[agrokultivo]], ma [[turismo]] esas kreskanta industrio dum recenta yardeki. La dominacanta religio en Tibet esas Tibetana [[Budismo]]; pluse esas Bön, simila kam Tibetana Budismo, ed esas anke Tibetana islamana e Kristana minoritati. Tibetana Budismo forte influas la arto, muziko, e festivali dil regiono. Tibetana arkitekturo reflektas chiniana ed [[India|indiana]] influi. Chef-nutrivi en Tibet esas rostita [[hordeo]], [[yako]]-karno, e [[butro-teo]]. === Nomo === La Tibetana nomo di lia lando, ''Bod'' བོད་, signifikas "Tibet" o "Tibetana Platajo", ma ol originale signifikis la centrala regiono cirkum [[Lasa|Lha sa]], nun konocat en Tibetana kom ''Ü''. La Normala Tibetana pronunco di ''Bod'' skribesas ''Bhö'', ''Bö'' o ''Poi''. La moderna Normala Chiniana nomo por la etniala Tibetana regiono esas ''Zangqu'' (Chiniana: 藏区; pinyin: Zàngqū), qua devenas de la Tsang-regiono cirkum Shigatse plus adjunto di chiniana sufixo, 区 qū, qua signifikas "areo, distrikto, regiono, quartero". Tibetana populo, linguo e kulturo, de irga loko, referesas kom ''Zang'' (chiniana: 藏; pinyin: Zàng) ma la geografiala termino ''Xīzàng'' ofte limitizesas al Autonoma Regiono Tibet. La termino ''Xīzàng'' inventesis dum la Qing-dinastio dum la regno dil Jiaqing-Imperiestro (1796–1820) per adjunto di prefixo qua signifikas "westo" (西 xī) a ''Zang''. === '''Historio''' === [[Arkivo:Bos grunniens at Yundrok Yumtso Lake.jpg|eta|Tibetana yako]] La maxim frua Tibetana historiala texti identifikas la ''Zhang Zhung-k''ulturo kom homi qui migris del Amdo-regiono aden la nuna regiono Guge en westala Tibet. Zhang Zhung egardesas kom la originala hemo dil Bön-religio. En la 1ma yarcento aK, vicina rejio aparis en la Yarlung-valo, e la rejo di Yarlung, Drigum Tsenpo, probis forigar la influo di le Zhang Zhung per ekpulsar la Bön-sacerdoti de Yarlung. Il asasinesis e Zhang Zhung duris sua dominaco dil regiono til ke ol anexesis da [[Songtsen Gampo]] en la 7ma yarcento. Ante Songtsen Gampo, la reji di Tibet esis plu mitologial kam faktal, ed esas nesuficanta evidenteso di lia existo. La historio di unionita Tibet komencas per la regno di Songtsen Gampo (604–650), qua unionis parti del valo di rivero Yarlung e fondis la Tibetana Imperio. il anke enduktis multa reformi, e Tibetana povo difuzesis rapide, kreinta grand e potenta imperio. On tradicionale kredas ke lua unesma spozino esis la Princino di [[Nepal]], [[Bhrikuti]], e ke el pleis granda rolo en la establiso di Budismo en Tibet. En 640 il mariajesis kun Princino Wencheng, la nevino dil potenta chiniana imperiestro Taizong di Tang-Chinia. Sub la nexta kelka Tibetana reji, Budismo establisesis kom la statala religio e Tibetana povo augmentis mem pluse trans grand arei de Central Azia, dum inkursi aden chiniana teritorio, mem atinginta la chefurbo di Tang Chang'an (moderna [[Xi'an]]) en tarda 763. Tamen, la Tibetana okupo di Chang'an duris nur dek-e-kin dii, pose li vinkesis da Tang e lia aliancanti. La Rejio di Nanzhao (en Yunnan e vicina regioni) restis sub Tibetana regno de 750 til 794, kande li revoltis kontre sua Tibetana siniori e helpis Chinia grave vinkar la Tibetani. En 747, teno di Tibet febligesis da la kampanio di generalo [[Gao Xianzhi]], qua probis riapertar la direta komuniki inter Central Azia e [[Kashmir]]. En 750, la Tibetani perdabis preske omna sua posdedaji en Central Azia a Chinia. Tamen, pos la vinko di Gao Xianzhi dal Arabi e le Qarluq en la [[Batalio di Talas]] (751) e la posa interna milito konocata kom la [[Revolto An Lushan]] (755), chiniana influo diminutis rapide e Tibetan influo rikomencis. Dum la 780a til 790a yari la Tibetan Imperio atingis sua max alta glorio kande ol regnis teritorio de moderna [[Afganistan]], [[Bangladesh]], [[Bhutan|Butan]], [[Burma]], [[Chinia]], [[India]], [[Nepal]], [[Pakistan]], [[Kazakstan]], [[Kirgizistan]], e [[Tajikistan]]. En 821/822 Tibet e Chinia signatis paco-pakto. Bilingua versiono di ta pakto, inkluzanta detali dil frontieri inter la du landi, esas enskribita sur petra kolono qua stacas exter la Jokhang-templo en [[Lasa|Lha sa]]. Tibet duris kom Central Azian imperio til la meza 9ma yarcento, kande interna milito pri sucedo duktis a krulo di imperiala Tibet. La sequinta periodo konocesas tradicionale kom la Epoko di Fragmentigo, kande politikal guverno di Tibet dividesis inter regionala chefi e tribui kun nula dominacanta centrala autoritato. Islamana invado de [[Bengal]] eventis en 1206. === '''Geografio''' === [[Arkivo:Everest North Face toward Base Camp Tibet Luca Galuzzi 2006.jpg|eta|Monto Everest]] Tota moderna Chinia, inkluzanta Tibet, egardesas kom parto de Est-[[Azia]]. Historiale, ula [[Europa|europana]] fonti anke egardis ke parti de Tibet jacas en Central Azia. Tibet esas weste del Planajo di Centrala Chinia, ed en cetera Chinia. Tibet egardesas kom parto de 西部 (Xībù), termino normale tradukata da chiniana komunikili kom "la Westala parto", do "Westala Chinia". Tibet havas ula ek la max alta monti dil mondo. [[Monto Everest]], an la frontiero kun Nepal esas, ye 8848 metri, la max alta monto sur Tero. Plura granda riveri havas sua fonto en la Tibetana Platajo (grandaparte en hodiala Qinghai-Provinco). Ti inkluzas la [[Yangtze]], [[Flava Rivero]], [[Indus]], [[Mekong]], [[Ganges]], [[Salween]] e [[Yarlung Tsangpo]] (Brahmaputra). La Granda Ravinego Yarlung Tsangpo, alonge la rivero Yarlung Tsangpo, esas inter la max profunda e longa ravinegi en la mondo. La fluvii Indus e Brahmaputra havas fonto en lago ''Tso Mapham'' en Westala Tibet, proxim [[Monto Kailash]]. === '''Kulturo''' === Tibet developis distinta kulturo pro sua geografial e klimatal standi. Influita da vicina landi e kulturi, inkluzanta Nepal, India, e Chinia, la foreso e neacesebleso dil [[Himalaya|Himalayana]] regiono prezervis distinta lokala influi, e stimulis la developo di lua distinta kulturo. Budismo aparte forte influis Tibetana kulturo depos ke ol endukto en la 7ma yarcento. Budista misionisti qui venis precipue de India, Nepal e Chinia enduktis arti e kustumi de India e Chinia. Arto, literaturo, e muziko omna kontenis elementi del dominacanta Budista kredi, e Budismo ipsa adoptis unika formo en Tibet, influita da la Bön-tradiciono ed altra lokala kredi. Plura verki pri [[astronomio]], [[astrologio]] e [[medicino]] tradukesis de [[Sanskrita linguo|Sanskrita]] e chiniana. Generala utensili di civilizuro venis de Chinia, inter multa kozi e habilesi importacita esis faco di [[butro]], [[fromajo]], hordeo-[[biro]], ceramikaji, aquo-muelili e la nacionala drinkajo - [[teo]]. La specala geografiala e klimatala standi di Tibet kurajigis dependo de pastoralismo, ultre developo di diferanta koquarto kam cirkondanta regioni, qua fitas la bezoni dil homala korpo en ta alta altitudi. === '''Linguo''' === Linguisti generale klasifikas la Tibetana linguo kom Tibeto-Burmana linguo dil Sino-Tibetana linguo-familio, ma la frontieri inter 'Tibetana' e certena altra Himalayana lingui povas esar neklara. La linguo havas plura regionala dialekti generale ne interkomprenebla. Ol uzesas trans la Tibetana Platajo e [[Bhutan|Butan]], ed anke parolesas en parti de Nepal e nordala India, quala [[Sikkim]]. Generale, la dialekti di centrala Tibet (incluzanta [[Lasa|Lha sa]]), Kham, Amdo ed ula mikra proxima arei egardesas kom Tibetana dialekti. Altra formi, aparte [[Dzongka linguo|Dzongkha]], Sikkimese, Sherpa, e Ladakhi, egardesas da lia parolanti, pro politikal motivi, kom aparta lingui. Tamen, se la lasta grupo de Tibetan-tipa lingui inkluzesas, do 'granda Tibetana' parolesas da c. 6 milion homi trans la Tibetana Platajo. Tibetana anke parolesas da c. 150.000 exilita parolanti qui fugis de moderna Tibet ad India ed altra landi. [[Kategorio:Tibet| *]] 18nnjuqr8ubt9j9xbvd7hcih5a6p5z6 0 53393 995966 995957 2022-08-24T13:12:30Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Urbi | Nomo = Lāsà | Imajo = Collage_of_views_of_Lhasa,_Tibet.jpg | TextodilImajo = Kelk imaji pri Lāsà. | Mapo = Location_of_Lhasa_within_Xizang_(China).png | Shablono_lando = {{CHN}} | Regiono = [[Regiono autonoma Xizang|Xīzàng]] | Tipodisubdividuro= | Regiono2 = | Fondita ye = | Fondita da = | Urbestro= | Latitudo = 29°32'12'N | Longitudo = 91°10'19"E | Altitudo = 4200 | Surfaco = {{formatnum:29634}} | Habitanti = {{formatnum:867891}} | Yaro = 2015 | Denseso di habitantaro = 30,8 | Chefurbo = Beijing | Disto = <small>(per choseo)</small> 3596 | Horala_zono = +8 | Reto = {{URL|http://www.lasa.gov.cn/}} }} [[Arkivo:IMG 1370 Lhasa Cinese.jpg|thumb|320px|left|Precipua avenuo di Lāsà.]] '''Lasa''', pinyine '''Lāsà''' (angle ''Lhasa''; tibetane ལྷ་ས་ / lha sa) esas chefurbo e urbala prefektio dil [[Regiono autonoma Xizang|regiono autonoma Xīzàng]] en [[Popul-Republiko Chinia]]. Segun statistiki dil yaro 2020, ol havis kom prefektio {{formatnum:867891}} habitanti. Lua tota [[surfaco]] kom urbo esas 53 km², e kom prefektio – {{formatnum:29634}} km², kovranta montoza tereni kun poka habitanti. Prefektio urbala Lāsà kontenas 3 distrikti urbala ([[Distrikto Chengguan|Chéngguān]], [[Distrikto Duilongdeqing|Duīlóngdéqìng]] e [[Distrikto Dazi|Dázī]]) e 7 komoni vilajala ([[Komono Linzhou|Línzhōu]], [[Komono Dangxiong|Dāngxióng]], [[Komono Nimu|Nímù]], [[Komono Qushui|Qūshuǐ]], [[Komono Duilongdeqing|Duīlóngdéqìng]], [[Komono Dazi|Dázī]] e [[Komono Mozhugongka|Mòzhúgōngkǎ]]). Pri habitantaro la maxim multa esas distrikto Chengguan, ma statistiki esas erore raportita pro ne nombrizar nelegala enmigranti e chiniana garnozoni. Segun li (2000) Tibetani esas majoritato (81,6 %), ma segun exilita guvero di [[Tibet]] fakte en urbo Lāsà Tibetani esas minoritato. [[Kategorio:Urbi en Popul-Republiko Chinia]] 18wr1ik46tzc09gvlgfsvlf7wke9546 995967 995966 2022-08-24T13:13:45Z ThWiki1910 31363 ThWiki1910 movis la pagino [[Lhasa]] a [[Lasa]]: pinyin, ne angla wikitext text/x-wiki {{Urbi | Nomo = Lāsà | Imajo = Collage_of_views_of_Lhasa,_Tibet.jpg | TextodilImajo = Kelk imaji pri Lāsà. | Mapo = Location_of_Lhasa_within_Xizang_(China).png | Shablono_lando = {{CHN}} | Regiono = [[Regiono autonoma Xizang|Xīzàng]] | Tipodisubdividuro= | Regiono2 = | Fondita ye = | Fondita da = | Urbestro= | Latitudo = 29°32'12'N | Longitudo = 91°10'19"E | Altitudo = 4200 | Surfaco = {{formatnum:29634}} | Habitanti = {{formatnum:867891}} | Yaro = 2015 | Denseso di habitantaro = 30,8 | Chefurbo = Beijing | Disto = <small>(per choseo)</small> 3596 | Horala_zono = +8 | Reto = {{URL|http://www.lasa.gov.cn/}} }} [[Arkivo:IMG 1370 Lhasa Cinese.jpg|thumb|320px|left|Precipua avenuo di Lāsà.]] '''Lasa''', pinyine '''Lāsà''' (angle ''Lhasa''; tibetane ལྷ་ས་ / lha sa) esas chefurbo e urbala prefektio dil [[Regiono autonoma Xizang|regiono autonoma Xīzàng]] en [[Popul-Republiko Chinia]]. Segun statistiki dil yaro 2020, ol havis kom prefektio {{formatnum:867891}} habitanti. Lua tota [[surfaco]] kom urbo esas 53 km², e kom prefektio – {{formatnum:29634}} km², kovranta montoza tereni kun poka habitanti. Prefektio urbala Lāsà kontenas 3 distrikti urbala ([[Distrikto Chengguan|Chéngguān]], [[Distrikto Duilongdeqing|Duīlóngdéqìng]] e [[Distrikto Dazi|Dázī]]) e 7 komoni vilajala ([[Komono Linzhou|Línzhōu]], [[Komono Dangxiong|Dāngxióng]], [[Komono Nimu|Nímù]], [[Komono Qushui|Qūshuǐ]], [[Komono Duilongdeqing|Duīlóngdéqìng]], [[Komono Dazi|Dázī]] e [[Komono Mozhugongka|Mòzhúgōngkǎ]]). Pri habitantaro la maxim multa esas distrikto Chengguan, ma statistiki esas erore raportita pro ne nombrizar nelegala enmigranti e chiniana garnozoni. Segun li (2000) Tibetani esas majoritato (81,6 %), ma segun exilita guvero di [[Tibet]] fakte en urbo Lāsà Tibetani esas minoritato. [[Kategorio:Urbi en Popul-Republiko Chinia]] 18wr1ik46tzc09gvlgfsvlf7wke9546 995998 995967 2022-08-24T19:16:10Z 37.225.38.125 wikitext text/x-wiki {{Urbi | Nomo = Lāsà | Imajo = Collage_of_views_of_Lhasa,_Tibet.jpg | TextodilImajo = Kelk imaji pri Lāsà. | Mapo = Location_of_Lhasa_within_Xizang_(China).png | Shablono_lando = {{CHN}} | Regiono = [[Regiono autonoma Xizang|Xīzàng]] | Tipodisubdividuro= | Regiono2 = | Fondita ye = | Fondita da = | Urbestro= | Latitudo = 29°32'12'N | Longitudo = 91°10'19"E | Altitudo = 4200 | Surfaco = {{formatnum:29634}} | Habitanti = {{formatnum:867891}} | Yaro = 2015 | Denseso di habitantaro = 30,8 | Chefurbo = Beijing | Disto = <small>(per choseo)</small> 3596 | Horala_zono = +8 | Reto = {{URL|http://www.lasa.gov.cn/}} }} [[Arkivo:IMG 1370 Lhasa Cinese.jpg|thumb|320px|left|Precipua avenuo di Lāsà.]] '''Lasa''', pinyine '''Lāsà''' (angle ''Lhasa''; tibetane ལྷ་ས་ / lha sa) esas chefurbo e urbala prefektio dil [[Regiono autonoma Xizang|regiono autonoma Xīzàng]] en [[Popul-Republiko Chinia]]. Segun statistiki dil yaro 2020, ol havis kom prefektio {{formatnum:867891}} habitanti. Lua tota [[surfaco]] kom urbo esas 53 km², e kom prefektio – {{formatnum:29634}} km², kovranta montoza tereni kun poka habitanti. Prefektio urbala Lāsà kontenas 3 distrikti urbala ([[Distrikto Chengguan|Chéngguān]], [[Distrikto Duilongdeqing|Duīlóngdéqìng]] e [[Distrikto Dazi|Dázī]]) e 7 komoni vilajala ([[Komono Linzhou|Línzhōu]], [[Komono Dangxiong|Dāngxióng]], [[Komono Nimu|Nímù]], [[Komono Qushui|Qūshuǐ]], [[Komono Duilongdeqing|Duīlóngdéqìng]], [[Komono Dazi|Dázī]] e [[Komono Mozhugongka|Mòzhúgōngkǎ]]). Pri habitantaro la maxim multa esas distrikto Chengguan, ma statistiki esas erore raportita pro ne nombrizar nelegala enmigranti e chiniana garnizoni. Segun li (2000) Tibetani esas majoritato (81,6 %), ma segun exilita guvero di [[Tibet]] fakte en urbo Lāsà Tibetani esas minoritato. [[Kategorio:Urbi en Popul-Republiko Chinia]] rny9c4omob5jzl470e4uaids8e75fpw 0 57400 995997 994592 2022-08-24T16:08:20Z CommonsDelinker 352 Replacing Benua_Bakst.jpg with [[File:Alexander_Benua_par_Léon_Bakst_(1898).jpg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name) · Identify object and arti wikitext text/x-wiki {{Biografio | Nomo = Alexandre Nikolayevich Benois | Imajo = [[Arkivo:Alexander Benua par Léon Bakst (1898).jpg|180px]] | Profesiono = [[pikto|piktisto]] | Shablono_lando= {{RUS}} | Naskodio = [[3ma di mayo]] [[1870]] | Nask-urbo = [[Sankt-Peterburg]], [[Rusa imperio]] | Mort-dio = [[9ma di februaro]] [[1960]] | Mort-urbo = [[Paris]], [[Francia]] }} [[Arkivo:Harvard_Theatre_Collection_-_MS_Thr_414.4_(33).jpg|thumb|left|280px|Ceneyo ''Le Pavillon d'Armide'', por [[baleto]].]] '''Alexandre Nikolayevich Benois''' (n. ye la [[3ma di mayo]] [[1870]] til la [[9ma di februaro]] [[1960]]) esis [[Rusia|Rusa]] [[pikto|piktisto]]. Il ank esis kritikisto pri arto, historiisto ed un ek la fonderi di la revuo pri arto ''Mir iskusstva''. {{DEFAULTSORT:Benois, Alexandre Nikolayevich}} [[Kategorio:Rusiana piktisti]] 0hq8x0hwltmnc8cuax4rva686v7sk73 0 58286 996000 995820 2022-08-24T21:51:09Z Joao Xavier 110 premiito ==>premiizito (correct form in Ido) wikitext text/x-wiki [[Arkivo:Sergei Fedorov (2893368327).jpg|right|thumb|[[Sergei Viktorovich Fyodorov|Sergei Fyodorov]] – unesma premiizito|170px]] [[Arkivo:Alexander Ovechkin 3 2016-03-01 (cropped1).JPG|170px|thumb|[[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] – multopla premiizito]] '''Trofeo di Harlamov''' esas premio di gazeto "Sovetski sport" por maxim valoroza Rusa hokeisto di sezono. La trofeo esas honore di famoza hokeisto [[Valeri Borisovich Harlamov|Valeri Harlamov]] (1948-1981). En yari 2002-2015 ol esis nur por [[Rusia]]na hokeisto en [[NHL]], e en 2015-2016 – por Rusiana hokeisto generale. == Premiiziti == {| class="wikitable" style="font-size: 95%" |- !Sezono !Ludisti !Klubo |- | 2002/2003 | [[Sergei Viktorovich Fyodorov|Sergei Fyodorov]] | [[Detroit Red Wings]] |- | 2003/2004 | [[Ilya Valeryevich Kovalchuk|Ilya Kovalchuk]] | [[Atlanta Thrashers]] |- | 2004/2005 | colspan=2 style="text-align:center"| ''on ne premiis pro "lockout" en NHL'' |- | 2005/2006 | [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] | [[Washington Capitals]] |- | 2006/2007 | [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] | [[Washington Capitals]] |- | 2007/2008 | [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] | [[Washington Capitals]] |- | 2008/2009 | [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] | [[Washington Capitals]] |- | 2009/2010 | [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] | [[Washington Capitals]] |- | 2010/2011 | [[Pavel Valeryevich Dacyuk|Pavel Dacyuk]] | [[Detroit Red Wings]] |- | 2011/2012 | [[Yevgeni Vladimirovich Malkin|Yevgeni Malkin]] | [[Pittsburgh Penguins]] |- | 2012/2013 | [[Pavel Valeryevich Dacyuk|Pavel Dacyuk]] | [[Detroit Red Wings]] |- | 2014/2015 | [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] | [[Washington Capitals]] |- | 2015/2016 | [[Artemi Sergeyevich Panarin|Artemi Panarin]] | [[Chicago Blackhawks]] |- | 2016/2017 | [[Yevgeni Vladimirovich Malkin|Yevgeni Malkin]] | [[Pittsburgh Penguins]] |- | 2017/2018 | [[Alexandr Mihailovich Ovechkin|Alexandr Ovechkin]] | [[Washington Capitals]] |- | 2018/2019 | [[Nikita Igorevich Kucherov|Nikita Kucherov]] | [[Tampa Bay Lightning]] |- | 2019/2020 | colspan=2 style="text-align:center"| ''on ne premiis pro [[KOVID-19]]'' |- | 2020/2021 | colspan=2 style="text-align:center"| ''on ne premiis'' |} [[Kategorio:Hokeo sur glacio]] thqu8e87tz3bvvzvqalnvhz3k0it7y9 0 58291 995999 995835 2022-08-24T21:49:48Z Joao Xavier 110 wikitext text/x-wiki '''Kupo di Harlamov''' esas trofeo por klubo de [[Rusia]]na Yunarala [[hokeo sur glacio|Hokeala]] Ligo pri (ruse ''Molodyojnaya Hokkeinaya Liga'', ''MHL'') honore di famoza hokeisto [[Valeri Borisovich Harlamov|Valeri Harlamov]] (1948-1981). == Premiiziti == * 2009/2010: Stalniye Lisi Magnitogorsk * 2010/2011: Krasnaya Armiya Moskva * 2011/2012: Omskiye Yastrebi * 2012/2013: Omskiye Yastrebi * 2013/2014: MHK Spartak Moskva * 2014/2015: Chaika Nijni Novgorod * 2015/2016: Loko Yaroslavl * 2016/2017: Krasnaya Armiya Moskva * 2017/2018: Loko Yaroslavl * 2018/2019: Loko Yaroslavl * 2019/2020: ''onu ne premiis'' * 2020/2021: MHK Dinamo Moskva * 2021/2022: SKA-1946 Sankt-Peterburg [[Kategorio:Hokeo sur glacio]] qc7gnvvtf5m2by4n1qaaovb5sw66v2n 10 58306 995978 995918 2022-08-24T13:51:06Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of the People's Republic of China.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Subdividuri di [[Popul-Republiko Chinia|PR Chinia]] | [[Arkivo:Flag of the People's Republic of China.svg|30px]] |- | colspan="3" align="left"| '''Provinci''': [[Provinco Anhui|Ānhūi]]{{·w}} [[Provinco Fujian|Fújiàn]]{{·w}} [[Provinco Gansu|Gānsù]]{{·w}} [[Provinco Guangdong|Guǎngdōng]]{{·w}} [[Provinco Hainan|Hǎinán]]{{·w}} [[Provinco Hebei|Héběi]]{{·w}} [[Provinco Heilongjiang|Hēilóngjiāng]]{{·w}} [[Provinco Henan|Hénán]]{{·w}} [[Provinco Hubei|Húběi]]{{·w}} [[Provinco Hunan|Húnán]]{{·w}} [[Provinco Jiangsu|Jiāngsū]]{{·w}} [[Provinco Jiangxi|Jiāngxī]]{{·w}} [[Provinco Jilin|Jílín]]{{·w}} [[Provinco Yunnan|Yúnnán]]{{·w}} [[Provinco Guizhou|Gùizhōu]]{{·w}} [[Provinco Liaoning|Liáoníng]]{{·w}} [[Provinco Qinghai|Qīnghǎi]]{{·w}} [[Provinco Shanxi|Shǎnxī]]{{·w}} [[Provinco Shaanxi|Shānxī]]{{·w}} [[Provinco Sichuan|Sìchuān]]{{·w}} [[Provinco Shandong|Shāndōng]]{{·w}} [[Provinco Zhejiang|Zhèjiāng]]<br />'''Regioni autonoma''': [[Regiono autonoma Guangxi|Guǎngxī Zhuàngzú]]{{·w}} [[Regiono autonoma Nei Menggu|Nèi Měnggǔ]]{{·w}} [[Regiono autonoma Ningxia Huizu|Níngxià Húizú]]{{·w}} [[Regiono autonoma Xinjiang Weiwuer|Xīnjiāng Wéiwú’ěr]]{{·w}} [[Regiono autonoma Xizang|Xīzàng]]<br />'''Urbi separita''': [[Beijing|Běijīng]]{{·w}} [[Chongqing|Chóngqìng]]{{·w}} [[Shanghai|Shànghǎi]]{{·w}} [[Tianjin|Tiānjīn]]<br />'''Specala regioni administrala''': [[Hong Kong|Xiānggǎng]]{{·w}} [[Makau|Àomén]]<br />'''Parto di Popul-Republiko Chinia, ma ne kontrolita da ol''': [[Taiwan|Táiwān]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Popul-Republiko Chinia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> fze65d6vu3wlq07sh3n6lm3bbwb37zn 3 58340 996001 995959 2022-08-24T21:52:12Z Idopauline 28342 wikitext text/x-wiki {{Bonveno}} Amikale, [[Uzanto:Joao Xavier|Joao Xavier]] ([[Uzanto Debato:Joao Xavier|diskuto]]) 11:31, 24 di agosto. 2022 (UTC) == Saluto, Pauline! Ka tu povas krear ligili a la pagino pri Dakota Johnson? == {{Kreez ligili|persono=Dakota Johnson}} [[Uzanto:Joao Xavier|Joao Xavier]] ([[Uzanto Debato:Joao Xavier|diskuto]]) 11:36, 24 di agosto. 2022 (UTC) Quale me facas to? [[Uzanto:Idopauline|Idopauline]] ([[Uzanto Debato:Idopauline|diskuto]]) 21:52, 24 di agosto. 2022 (UTC) pphmzmgxhy2u2rc4wj86z0uywwsjuxa 0 58341 995968 2022-08-24T13:13:45Z ThWiki1910 31363 ThWiki1910 movis la pagino [[Lhasa]] a [[Lasa]]: pinyin, ne angla wikitext text/x-wiki #ALIDIREKTI [[Lasa]] lxrzch6dxxxtguti35vh44569knki16 14 58342 995979 2022-08-24T13:51:21Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Popul-Republiko Chinia]] kbmoqmnollhyrow3g14uk2g47gfvzg9 995980 995979 2022-08-24T13:52:45Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Geografiala shabloni]] akldrnfdincq46h171w2ccgxm7tdwkh 14 58343 995981 2022-08-24T14:08:15Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Geografiala shabloni]] akldrnfdincq46h171w2ccgxm7tdwkh 10 58344 995982 2022-08-24T14:08:44Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Subdividuri di [[Mongolia]] | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] |- | colspan="3" align="left"| '''Provinci''': [[Provinco Arhangai|Arhangai]]{{·w}} [[Provinco Bayan-Ölgiy|Bayan-Ölgiy]]{{·w}} [[Provinco Bayanhongor|Bayanhongor]]{{·w}} [[Provinco Bulgan|Bulgan]]{{·w}} [[Provinco Darhan-Uul|Darhan-Uul]]{{·w}} [[Provinco Dornogov|Dornogov]]{{·w}} [[Provinco Dornod|Dornod]]{{·w}} [[Provinco Dundgov|Dundgov]]{{·w}} [[Provinco Gov-Altai|Gov-Altai]]{{·w}} [[Provinco Govsumber|Govsumber]]{{·w}} [[Provinco Hentiy|Hentiy]]{{·w}} [[Provinco Hevsgel|Hevsgel]]{{·w}} [[Provinco Hovd|Hovd]]{{·w}} [[Provinco Orhon|Orhon]]{{·w}} [[Provinco Ömnegov|Ömnegov]]{{·w}} [[Provinco Överhangai|Överhangai]]{{·w}} [[Provinco Selenge|Selenge]]{{·w}} [[Provinco Suhbaatar|Suhbaatar]]{{·w}} [[Provinco Tev|Tev]]{{·w}} [[Provinco Uvs|Uvs]]{{·w}} [[Provinco Zavhan|Zavhan]]<br />'''Urbo separita''': [[Ulaanbaatar]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Mongolia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> hahi33491er5dx41j57o2bzv5sp5t05 995990 995982 2022-08-24T14:54:21Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Subdividuri di [[Mongolia]] | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] |- | colspan="3" align="left"| '''Provinci''': [[Provinco Arhangai|Arhangai]]{{·w}} [[Provinco Bayan-Ölgiy|Bayan-Ölgiy]]{{·w}} [[Provinco Bayanhongor|Bayanhongor]]{{·w}} [[Provinco Bulgan|Bulgan]]{{·w}} [[Provinco Darhan-Uul|Darhan-Uul]]{{·w}} [[Provinco Dornogov|Dornogov]]{{·w}} [[Provinco Dornod|Dornod]]{{·w}} [[Provinco Dundgov|Dundgov]]{{·w}} [[Provinco Gov-Altai|Gov-Altai]]{{·w}} [[Provinco Govsümber|Govsümber]]{{·w}} [[Provinco Hentiy|Hentiy]]{{·w}} [[Provinco Hovd|Hovd]]{{·w}} [[Provinco Hövsgöl|Hövsgöl]]{{·w}} [[Provinco Orhon|Orhon]]{{·w}} [[Provinco Ömnögov|Ömnögov]]{{·w}} [[Provinco Övörhangai|Övörhangai]]{{·w}} [[Provinco Selenge|Selenge]]{{·w}} [[Provinco Suhbaatar|Suhbaatar]]{{·w}} [[Provinco Töv|Töv]]{{·w}} [[Provinco Uvs|Uvs]]{{·w}} [[Provinco Zavhan|Zavhan]]<br />'''Urbo separita''': [[Ulaanbaatar]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Mongolia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> kxboy81b463jds32sdgq9iu7iucjwdc 995995 995990 2022-08-24T15:25:08Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Subdividuri di [[Mongolia]] | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] |- | colspan="3" align="left"| '''Provinci''': [[Provinco Arhangai|Arhangai]]{{·w}} [[Provinco Bayan-Ölgiy|Bayan-Ölgiy]]{{·w}} [[Provinco Bayanhongor|Bayanhongor]]{{·w}} [[Provinco Bulgan|Bulgan]]{{·w}} [[Provinco Darhan-Uul|Darhan-Uul]]{{·w}} [[Provinco Dornogovi|Dornogovi]]{{·w}} [[Provinco Dornod|Dornod]]{{·w}} [[Provinco Dundgovi|Dundgovi]]{{·w}} [[Provinco Govi-Altai|Govi-Altai]]{{·w}} [[Provinco Govisümber|Govisümber]]{{·w}} [[Provinco Hentiy|Hentiy]]{{·w}} [[Provinco Hovd|Hovd]]{{·w}} [[Provinco Hövsgöl|Hövsgöl]]{{·w}} [[Provinco Orhon|Orhon]]{{·w}} [[Provinco Ömnögovi|Ömnögovi]]{{·w}} [[Provinco Övörhangai|Övörhangai]]{{·w}} [[Provinco Selenge|Selenge]]{{·w}} [[Provinco Suhbaatar|Suhbaatar]]{{·w}} [[Provinco Töv|Töv]]{{·w}} [[Provinco Uvs|Uvs]]{{·w}} [[Provinco Zavhan|Zavhan]]<br />'''Urbo separita''': [[Ulaanbaatar]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Mongolia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> tszxfoqply9xa6igbg3hp5s5mloyd92 996024 995995 2022-08-25T10:50:40Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {| style="clear:both; margin-top:.5em; text-align:center" width="100%" class="toccolours itwiki_template_toc" | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] ! bgcolor="lightsteelblue" width="100%"| Subdividuri di [[Mongolia]] | [[Arkivo:Flag of Mongolia.svg|30px]] |- | colspan="3" align="left"| '''Provinci''': [[Provinco Arhangai|Arhangai]]{{·w}} [[Provinco Bayan-Ölgiy|Bayan-Ölgiy]]{{·w}} [[Provinco Bayanhongor|Bayanhongor]]{{·w}} [[Provinco Bulgan|Bulgan]]{{·w}} [[Provinco Darhan-Uul|Darhan-Uul]]{{·w}} [[Provinco Dornogovi|Dornogovi]]{{·w}} [[Provinco Dornod|Dornod]]{{·w}} [[Provinco Dundgovi|Dundgovi]]{{·w}} [[Provinco Govi-Altai|Govi-Altai]]{{·w}} [[Provinco Govisümber|Govisümber]]{{·w}} [[Provinco Hentiy|Hentiy]]{{·w}} [[Provinco Hovd|Hovd]]{{·w}} [[Provinco Hövsgöl|Hövsgöl]]{{·w}} [[Provinco Orhon|Orhon]]{{·w}} [[Provinco Ömnögovi|Ömnögovi]]{{·w}} [[Provinco Övörhangai|Övörhangai]]{{·w}} [[Provinco Selenge|Selenge]]{{·w}} [[Provinco Sühbaatar|Sühbaatar]]{{·w}} [[Provinco Töv|Töv]]{{·w}} [[Provinco Uvs|Uvs]]{{·w}} [[Provinco Zavhan|Zavhan]]<br />'''Urbo separita''': [[Ulaanbaatar]] |}<noinclude> [[Kategorio:Shabloni pri la geografio di Mongolia|{{PAGENAME}}]] </noinclude> sa7iufwx0mskgtkdvjo9ypxjjxuj5tc 14 58345 995983 2022-08-24T14:19:19Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Geografio segun lando|Mongolia]] nr98zleeeo19hdazqag7ry9ndhzhnih 14 58346 995984 2022-08-24T14:19:36Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Cities in Mongolia}} [[Kategorio:Urbi segun lando|Mongolia]] [[Kategorio:Geografio di Mongolia]] cibeasahar5wd5p7epabd5wezbg1dp1 14 58347 995985 2022-08-24T14:20:10Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Mongolia]] q0tpd55vlytfm6wg9oukfjqc3y15xxq 14 58348 995986 2022-08-24T14:20:25Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki [[Kategorio:Mongolia]] q0tpd55vlytfm6wg9oukfjqc3y15xxq 0 58349 995988 2022-08-24T14:40:07Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Hentiy |Lokala_nomo = Хэнтий аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠬᠡᠨᠲᠡᠢ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = OnonRiver.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Khentii aimag Flag.svg |blazono = Mn coa khentii aimag.svg |mapo = Khentii in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Öndörhaan]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-039 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:76019}} <small>(2017)</small> |denseso = 0,95 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:80325}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 48°00'00"N |longitudo = 110°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = |telefonkodexo = +976 (0)156 |automobilokodexo = ХЭ |retopagino = {{URL|http://khentii.mn/}} }} '''Provinco Hentiy''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Öndörhaan]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Hentiy]] m3tx62zpfrda09uo2nhqqsp0r0hycpx 995989 995988 2022-08-24T14:42:24Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Hentiy |Lokala_nomo = Хэнтий аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠬᠡᠨᠲᠡᠢ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = OnonRiver.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Khentii aimag Flag.svg |blazono = Mn coa khentii aimag.svg |mapo = Khentii in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Öndörhaan]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-039 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:76019}} <small>(2017)</small> |denseso = 0,95 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:80325}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 48°00'00"N |longitudo = 110°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 23000 |telefonkodexo = +976 (0)156 |automobilokodexo = ХЭ_ |retopagino = {{URL|http://khentii.mn/}} }} '''Provinco Hentiy''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Öndörhaan]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Hentiy]] pdnyscz4635s41pcu97e222u89bpfkj 0 58350 995991 2022-08-24T14:56:06Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Hövsgöl |Lokala_nomo = Хөвсгөл аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠬᠥᠪᠰᠦᠭᠦᠯ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = BlueHovsgol.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag khövsgöl aimag 2014.svg |blazono = Mn coa khövsgöl aimag 2014.svg |mapo = Khövsgöl in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Mörön]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-041 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:76019}} <small>(2017)</small> |denseso = 0,95 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:80325,08}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 50°00'00"N |longitudo = 100°00'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = |telefonkodexo = +976 (0)138 |automobilokodexo = ХӨ_ |retopagino = {{URL|http://khovsgol.gov.mn/}} }} '''Provinco Hövsgöl''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Mörön]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Hövsgöl]] ks8k9dv2w76klta1m5c7h1i9op7qu79 995992 995991 2022-08-24T14:59:20Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Hövsgöl |Lokala_nomo = Хөвсгөл аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠬᠥᠪᠰᠦᠭᠦᠯ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = BlueHovsgol.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag khövsgöl aimag 2014.svg |blazono = Mn coa khövsgöl aimag 2014.svg |mapo = Khövsgöl in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Mörön]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-041 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:134318}} <small>(2020)</small> |denseso = 1,3 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:100629}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 50°00'00"N |longitudo = 100°00'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = |telefonkodexo = +976 (0)138 |automobilokodexo = ХӨ_ |retopagino = {{URL|http://khovsgol.gov.mn/}} }} '''Provinco Hövsgöl''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Mörön]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Hövsgöl]] 8lupgbg4toil9s39pjey87bc92oeh5q 0 58351 995993 2022-08-24T15:08:04Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Töv |Lokala_nomo = Төв аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠲᠥᠪ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Manzushir.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Tov aymag flag.svg |blazono = Mn coa töv aimag.svg |mapo = Töv in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Zuunmod]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-047 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:91660}} <small>(2016)</small> |denseso = 1,2 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:74042}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 47°30'00"N |longitudo = 106°15'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 41000 |telefonkodexo = +976 (0)127 |automobilokodexo = ТӨ_ |retopagino = {{URL|http://tov.gov.mn/}} }} '''Provinco Töv''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Zuunmod]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Töv]] bcbibi8d6lmbax8vl0rv2scpe2i4kdm 0 58352 995994 2022-08-24T15:15:06Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Övörhangai |Lokala_nomo = Өвөрхангай аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠥᠪᠦᠷᠬᠠᠩᠭ᠋ᠠᠢ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = ArwaicheerZentralplatz.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag Ovurhangai aymag.svg |blazono = Mn coa övörkhangai aimag.svg |mapo = Övörkhangai in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Arvaiheer]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-055 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:113157}} <small>(2016)</small> |denseso = 1,8 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:62895}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 45°45'00"N |longitudo = 102°45'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 62000 |telefonkodexo = +976 (0)132 |automobilokodexo = ӨВ_ |retopagino = {{URL|http://uvurkhangai.mn/}} }} '''Provinco Övörhangai''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Arvaiheer]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Övörhangai]] chirr9urkcx4gc6iz1irwl4t8ygv6nx 0 58353 995996 2022-08-24T15:26:22Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Ömnögovi |Lokala_nomo = Өмнөговь аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠡᠮᠦᠨᠡᠭᠣᠪᠢ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Aimag Administration Dalanzadgad.JPG |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag ömnögovi aimag 2011.svg |blazono = Mn coa ömnögovi aimag 2011.svg |mapo = Ömnögovi in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Dalanzadgad]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-053 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:63307}} <small>(2016)</small> |denseso = 0,4 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:165380}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 43°00'00"N |longitudo = 104°15'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 46000 |telefonkodexo = +976 7053 |automobilokodexo = ӨМ_ |retopagino = {{URL|http://umnugobi.gov.mn/}} }} '''Provinco Ömnögovi''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Dalanzadgad]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Ömnögovi]] 9rkmb1tyr7a0ipqgud0xpqiwise7tcm 0 58354 996018 2022-08-25T10:16:37Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Govisümber |Lokala_nomo = Говьсүмбэр аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠭᠣᠪᠢ ᠰᠦᠮᠪᠦᠷ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Choir Mongolia.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag govisümber aimag.svg |blazono = Mn coa govisümber aimag.svg |mapo = Govisümber in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Choir]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-064 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:16926}} <small>(2016)</small> |denseso = 3,1 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:5540}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 46°30'00"N |longitudo = 108°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 42000 |telefonkodexo = +976 (0)154 |automobilokodexo = ГС_ |retopagino = {{URL|http://www.govisumber.gov.mn/}} }} '''Provinco Govisümber''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Choir]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Govisümber]] p97po6aim1dsmk7ht2pkcs4vrfoqdga 0 58355 996019 2022-08-25T10:25:04Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Bayan-Ölgiy |Lokala_nomo = Баян-Өлгий аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠪᠠᠶ᠋ᠨ ᠥᠯᠦᠭᠡᠢ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Mongolia Lago Buzau.JPG |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag bayan olgiy aymag.svg |blazono = Mn coa bayan olgiy aymag.svg |mapo = Bayan-Ölgii in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Ölgiy]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-071 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:103280}} <small>(2020</small> |denseso = 2,2 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:46705}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 48°18'00"N |longitudo = 89°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 83000 |telefonkodexo = +976 (0)142 |automobilokodexo = БӨ_ |retopagino = {{URL|http://www.bayan-olgii.gov.mn/}} }} '''Provinco Bayan-Ölgiy''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Ölgiy]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Bayan-Ölgiy]] 6iz2fl5dnqx2ctsqmr0owkoy7jump4c 0 58356 996020 2022-08-25T10:33:53Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Arhangai |Lokala_nomo = Архангай аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠠᠷᠤᠬᠠᠩᠭ᠋ᠠᠢ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = TariatLandscape.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag arkhangai aimag 2014.png |blazono = Mn coa arkhangai aimag 2014.png |mapo = Arkhangai in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Cecerleg]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-073 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:93135}} <small>(2016</small> |denseso = 2,0 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:55300}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 47°23'00"N |longitudo = 101°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 65000 |telefonkodexo = +976 (0)133 |automobilokodexo = АР_ |retopagino = {{URL|http://arkhangai.gov.mn/}} }} '''Provinco Arhangai''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Cecerleg]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Arhangai]] 33088vy5ym9yw07vy0n1kpjgu3ht7zg 0 58357 996021 2022-08-25T10:41:37Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Zavhan |Lokala_nomo = Завхан аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠵᠠᠪᠬᠠᠨ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Otgon tenger uul 2009.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag zavkhan aimag.svg |blazono = Mn coa zavkhan aimag.svg |mapo = Zavkhan in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Uliastai]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-057 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:70546}} <small>(2016</small> |denseso = 0,9 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:82456}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 48°00'00"N |longitudo = 96°15'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 81000 |telefonkodexo = +976 (0)146 |automobilokodexo = ЗА_ |retopagino = {{URL|http://zavkhan.gov.mn/}} }} '''Provinco Zavhan''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Uliastai]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Zavhan]] egkarrg9bxwmnx9xve9uo38tx086fai 996022 996021 2022-08-25T10:47:12Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Zavhan |Lokala_nomo = Завхан аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠵᠠᠪᠬᠠᠨ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Otgon tenger uul 2009.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag zavkhan aimag.svg |blazono = Mn coa zavkhan aimag.svg |mapo = Zavkhan in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Uliastai]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-057 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:70546}} <small>(2016)</small> |denseso = 0,9 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:82456}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 48°00'00"N |longitudo = 96°15'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 81000 |telefonkodexo = +976 (0)146 |automobilokodexo = ЗА_ |retopagino = {{URL|http://zavkhan.gov.mn/}} }} '''Provinco Zavhan''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Uliastai]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Zavhan]] 2bchnahxayblhlsalfilkkh76faq4ep 0 58358 996023 2022-08-25T10:47:37Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Uvs |Lokala_nomo = Увс аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠤᠪᠰᠤ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Khyargas-Nuur lake, Uvs aimag, Mongolia.JPG |Texto_dil_Imajo = |flago = |blazono = |mapo = Uvs in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Ulaangom]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-046 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:82758}} <small>(2020)</small> |denseso = 1,2 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:69585}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 49°30'00"N |longitudo = 92°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 85000 |telefonkodexo = +976 (0)145 |automobilokodexo = УВ_ |retopagino = {{URL|http://www.uvs.mn/}} }} '''Provinco Uvs''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Ulaangom]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Uvs]] swvvgjtehvt2vzbpfdvxqkipsi2gfpm 996028 996023 2022-08-25T11:21:05Z ThWiki1910 31363 .. wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Uvs |Lokala_nomo = Увс аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠤᠪᠰᠤ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Khyargas-Nuur lake, Uvs aimag, Mongolia.JPG |Texto_dil_Imajo = |flago = Uvs Aimag Flag.svg |blazono = Mn coa uvs aimag 1999.svg |mapo = Uvs in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Ulaangom]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-046 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:82758}} <small>(2020)</small> |denseso = 1,2 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:69585}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 49°30'00"N |longitudo = 92°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 85000 |telefonkodexo = +976 (0)145 |automobilokodexo = УВ_ |retopagino = {{URL|http://www.uvs.mn/}} }} '''Provinco Uvs''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Ulaangom]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Uvs]] pptstfb870e7jk4nu51mbrkbxxv639k 0 58359 996025 2022-08-25T10:57:59Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Sühbaatar |Lokala_nomo = Сүхбаатар аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠰᠦᠬᠡᠪᠠᠭᠠᠲᠤᠷ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = SukhbaatarSquare.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag sükhbaatar aimag.svg |blazono = Mn coa sükhbaatar aimag.svg |mapo = Sükhbaatar in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Baruun-Urt]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-051 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:59810}} <small>(2016)</small> |denseso = 0,7 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:82287}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 46°41'00"N |longitudo = 113°17'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 22000 |telefonkodexo = +976 (0)151 |automobilokodexo = СҮ_ |retopagino = {{URL|http://www.sukhbaatar.mn/}} }} '''Provinco Sühbaatar''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Baruun-Urt]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Sühbaatar]] 3ywf16mehma2jmzlg65du2r2vrrxibq 0 58360 996026 2022-08-25T11:08:42Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Selenge |Lokala_nomo = Сэлэнгэ аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠰᠡᠯᠡᠩᠭᠡ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Selenga.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag selenge aimag 1999.svg |blazono = Mn coa selenge aimag 1999.svg |mapo = Selenge in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Sühbaatar]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-049 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:107513}} <small>(2016)</small> |denseso = 2,6 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:41153}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 49°45'00"N |longitudo = 106°30'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 43000 |telefonkodexo = +976 (0)136 |automobilokodexo = СЭ_ |retopagino = <!--{{URL|http://www.selenge.mn/}}--> }} '''Provinco Selenge''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Sühbaatar]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Selenge]] 6ux5yyj0wqhdvdwqdg1j02yyv7jooka 0 58361 996027 2022-08-25T11:18:57Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Orhon |Lokala_nomo = Орхон аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠣᠷᠬᠤᠨ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Erdenet 02.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Orkhon Aimag Flag.svg |blazono = Mn coa erdenet.png |mapo = Orkhon in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Erdenet]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-035 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:107634}} <small>(2020)</small> |denseso = 130 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:844}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 49°00'00"N |longitudo = 104°15'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = |telefonkodexo = +976 7035 (7039) |automobilokodexo = ОР_ |retopagino = {{URL|http://www.erdenet.mn/}} }} '''Provinco Orhon''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Erdenet]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Orhon]] i9t0zkgkn4vo4renfa9mey6bnf39jm2 0 58362 996029 2022-08-25T11:39:46Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Bayanhongor |Lokala_nomo = Баянхонгор аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠪᠠᠶ᠋ᠠᠩᠬᠣᠩᠭ᠋᠋ᠤᠷ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Albino camel in Bayankhongor Aimag, Mongolia.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag bayankhongor aymag.png |blazono = Bayankhongor Aimag CoA.png |mapo = Bayankhongor in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Bayanhongor]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-069 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:84807}} <small>(2016)</small> |denseso = 0,7 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:115978}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 46°06'00"N |longitudo = 100°41'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 64000 |telefonkodexo = +976 (0)144 |automobilokodexo = БН_ |retopagino = {{URL|http://www.bayankhongor.mn/}} }} '''Provinco Bayanhongor''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Bayanhongor]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Bayanhongor]] mtb95r9vxmfp53guqyj9cu3hunl8lib 0 58363 996030 2022-08-25T11:56:08Z ThWiki1910 31363 . wikitext text/x-wiki {{Regiono |Nomo = Provinco Darhan-Uul |Lokala_nomo = Дархан-Уул аймаг<br />{{MongolUnicode|ᠳᠠᠷᠬᠠᠨ ᠠᠭᠤᠯᠠ<br />ᠠᠶᠢᠮᠠᠭ}} |Lokala_pronunco = |lando = {{MNG}} |TipoRegiono0 = provinco |TipoRegiono1 = |Regiono2 = |TipoRegiono2 = |Regiono3 = |TipoRegiono3 = |Regiono4 = |Imajo = Darkhan city.jpg |Texto_dil_Imajo = |flago = Mn flag darkhan uul aymag.svg |blazono = Mn coa of darkhan aymag.svg |mapo = Darkhan-Uul in Mongolia.svg |MapoNomo = di Mongolia |tipochefloko = |chefurbo = [[Darhan]] |precipua_loko = |iso3166_2 = MN-037 |Estro_1 = |subdividur_estro_1 = |linguo = [[Mongola linguo|Mongola]] |habitanti = {{formatnum:101879}} <small>(2016)</small> |denseso = 30,9 |gentilicio = |surfaco = {{formatnum:3275}} |surfaco tero = |surfaco aquo = |frontieri = |latitudo = 49°30'00"N |longitudo = 106°15'00"E |larjeso = |altitudo = |alta elevaciono = |meza elevaciono = |basa elevaciono = |klimato = |Horala_zono = UTC+8 |postokodexo = 45000 |telefonkodexo = +976 (0)137 |automobilokodexo = ДА_ |retopagino = {{URL|http://darkhan.gov.mn/}} }} '''Provinco Darhan-Uul''' esas un de subdividuri di [[Mongolia]]. Chefurbo dil regiono esas [[Darhan]]. <!-- == Referi == {{reflist}} --> {{Subdividuri di Mongolia}} [[Kategorio:Subdividuri di Mongolia|Darhan-Uul]] 0oo9nf73b31rg3jtp9ezei1nqgyer0g