ವಿಕಿಪೀಡಿಯ knwiki https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%AE%E0%B3%81%E0%B2%96%E0%B3%8D%E0%B2%AF_%E0%B2%AA%E0%B3%81%E0%B2%9F MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter ಮೀಡಿಯ ವಿಶೇಷ ಚರ್ಚೆಪುಟ ಸದಸ್ಯ ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ವಿಕಿಪೀಡಿಯ ಚರ್ಚೆ ಚಿತ್ರ ಚಿತ್ರ ಚರ್ಚೆಪುಟ ಮೀಡಿಯವಿಕಿ ಮೀಡೀಯವಿಕಿ ಚರ್ಚೆ ಟೆಂಪ್ಲೇಟು ಟೆಂಪ್ಲೇಟು ಚರ್ಚೆ ಸಹಾಯ ಸಹಾಯ ಚರ್ಚೆ ವರ್ಗ ವರ್ಗ ಚರ್ಚೆ ಕರಡು ಕರಡು ಚರ್ಚೆ TimedText TimedText talk ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಮಾಡ್ಯೂಲ್ ಚರ್ಚೆ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 928 1113168 801397 2022-08-09T11:12:08Z 2406:7400:63:3859:4568:327:CC8B:896E wikitext text/x-wiki '''ವಿಜಯ ದಶಮಿ''' - [[ನವರಾತ್ರಿ]] ಉತ್ಸವದ ಕಡೆಯ ದಿನ. ಈ ದಿನದಂದು [[ಪಾಂಡವರು]] ಶತ್ರುಗಳ ಮೇಲೆ ಜಯ ಸಾಧಿಸಿದ ದಿನವೆಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಸರೇ ಹೇಳುವಂತೆ ಇದು ದಶಮಿ - ಹತ್ತನೆಯ ದಿನ ಅಂದರೆ ದಸರಾ ಉತ್ಸವದ ಹತ್ತನೆಯ ದಿನ. 'ದಶ ಅಹರ್' -> ದಶಹರ -> ದಶರಾ -> [[ದಸರಾ]] ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿರುವ ಶಕ್ತಿಪೂಜೆಯ ಶರನ್ನವರಾತ್ರಿಗಳ ನಂತರದ ವಿಜಯೋತ್ಸವದ ದಿನ. [[ಚಾಂದ್ರಮಾನ]] ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ [[ಶರದೃತು]]ವಿನ ಆಶ್ವಯುಜ ಮಾಸ ಶುಕ್ಲಪಕ್ಷದ ಹತ್ತನೆಯ ದಿನ. 'ದಶಹರ'ದಂದು ದಶಕಂಠ [[ರಾವಣ]]ನನ್ನು ಶ್ರೀರಾಮನು ಸಂಹರಿಸಿದ ವಿಜಯೋತ್ಸವವೆಂದೂ ಪ್ರತೀತಿಯಿದೆ. ಉತ್ತರ JJIಭಾರತದ ಕೆಲವೆಡೆ ಈ ದಿನವನ್ನು ಹೊಸವರ್ಷದ ದಿನವೆಂದು ಆಚರಿಸುವ ಪದ್ಧತಿಯೂ ಇದೆ. == ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ == [[ಮಹಾಭಾರತ]]ದಂತೆ ಪಾಂಡವರು, ಮತ್ಸ್ಯದೇಶದ ರಾಜನಾದ [[ವಿರಾಟ|ವಿರಾಟನ]] [[ರಾಜಧಾನಿ]]ಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅಜ್ಞಾತವಾಸ ಮುಗಿದ ಬಳಿಕ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಮಸಣದ ಶಮೀ ವೃಕ್ಷಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಸಿಟ್ಟಿದ್ದ ತಮ್ಮ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಬಂದರಂತೆ. ಅಲ್ಲಿ ಶಮೀ ವೃಕ್ಷವನ್ನು ಪೂಜಿಸಿ, ಮಾತೆ ದುರ್ಗಾದೇವಿಯನ್ನು ನಮಿಸಿ, ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಹೊರಟರಂತೆ. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಜಯಶಾಲಿಯಾದದ್ದರಿಂದ ವಿಜಯದಶಮಿ ಎಂದು ಹೆಸರು ಬಂದಿತಂತೆ. ಇಂದಿಗೂ ಗುರುಹಿರಿಯರಿಗೆ ಶಮೀ ಎಲೆಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಾ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಶ್ಲೋಕವನ್ನು ಹೇಳುವುದು ರೂಢಿಯಲ್ಲಿದೆ: ಶಮೀ ಶಮಯತೇ ಪಾಪಂ ಶಮೀ ಶತ್ರುವಿನಾಶಿನೀ | <br /> ಅರ್ಜುನಸ್ಯ ಧನುರ್ಧಾರೀ ರಾಮಸ್ಯ ಪ್ರಿಯದರ್ಶಿನೀ ||<br /> ಕರಿಷ್ಯಮಾಣಯಾತ್ರಾಯಾ ಯಥಾಕಾಲಂ ಸುಖಂ ಮಯಾ |<br /> ತತ್ರ ನಿರ್ವಿಘ್ನಕರ್ತ್ರೀ ತ್ವಂ ಭವ ಶ್ರೀರಾಮಪೂಜಿತಾ ||<br /> ಈ ವಿಜಯ ದಶಮಿ ದಿನದ೦ದೇ, 'ದ್ವೈತ ವೇದಾ೦ತ' ಅಥವ 'ತತ್ವ ಸಿದ್ಧಾ೦ತ'ದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನಾಚಾರ್ಯರಾದ ಶ್ರೀ ಶ್ರೀ ವಿಶ್ವ ಗುರು ಶ್ರೀ ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯರು, ಉಡುಪಿಯ ಬಳಿ ಇರುವ "ಪಾಜಕ" ಎ೦ಬ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿ.ಶ. ೧೨೩೮ರಲ್ಲಿ ಅವತರಿಸಿದರು. ಹಾಗಾಗಿ, ವಿಜಯ ದಶಮಿಯ೦ದೇ ಮಧ್ವ ಜಯ೦ತಿಯನ್ನು ಅವರ ಅನುಯಾಯಿಗರು ಆಚರಿಸುತ್ತಾರೆ. == ವಿಜಯದ '''ಶಮೀ''' == * ಜಯವು ಸಿದ್ಧವೆಂದು ನಂಬಿ ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಹಿಂದಿನ ಅರಸರು ದಂಡಯಾತ್ರೆಗೆ ಹೊರಡುತ್ತಿದ್ದರು; ಇನ್ನೂ ರಾಜವಂಶದವರಲ್ಲಿ ಆ ಪದ್ಧತಿ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದು, ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ತಮ್ಮ [[ಚತುರಂಗ]] ಸಮೇತವಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಯನ್ನು ದಾಟಿದಂತೆ ಮಾಡಿ, ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತಾರೆ. [[ವಿಜಯನಗರ]]ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾದ ಈ [[ಸೀಮೋಲ್ಲಂಘನ]] ಮೈಸೂರಿನ [[ಒಡೆಯರು|ಒಡೆಯರ]] ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. * ಶಮೀವೃಕ್ಷವನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ [[ಬನ್ನಿಮರ]] ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಈಗಲೂ ವಿಜಯದಶಮಿಯಂದು ಒಡೆಯರ ವಂಶಜರು ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ [[ಬನ್ನಿಮಂಟಪ]]ಕ್ಕೆ ಮೆರವಣಿಗೆ ಸಮೇತ ಹೋಗಿ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ಬರುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗೆ ಬನ್ನಿ ಅಥವಾ ಶಮೀ ಮರವು ವಿಜಯದ ಸಂಕೇತವಾದ್ದರಿಂದ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ವಿಜಯದಶಮಿಯನ್ನು ವಿಜಯ-'''ದಶಮೀ''' ಹಾಗೂ ವಿಜಯದ-'''ಶಮೀ''' ಎಂದು ಕನ್ನಡಿಗರು ಕೊಂಡಾಡುತ್ತಾರೆ. * ಮೈಸೂರು ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ವಿಜಯದಶಮಿಯ ದಿನದ ಜಂಬೂಸವಾರಿಯನ್ನು ನೋಡುವುದೆಂದರೆ ಪರಮ ಸಂತೋಷ. ರಾಮಲೀಲ ಉತ್ಸವಗಳು ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಇತರೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಜ್ರಂಭಣೆಯಿಂದ ನೆರವೇರುತ್ತದೆ. ಕಾಳಿ ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಉತ್ಸವ ಸಮೇತವಾಗಿ ಕೊಂಡೊಯ್ದು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ವಿಸರ್ಜಿಸುವ ಪದ್ಧತಿಯೂ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ ಮತ್ತು ಇತರ ಹಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಸತ್ಯಕ್ಕೇ ಜಯ. ಒಳಿತಿಗೇ ಗೆಲುವು. ಒಳಿತು ಕೆಡುಕಿನ ಮೇಲೆ ಜಯಸಾಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ನಮ್ಮ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಹರಿದುಬಂದಿದೆ. ಒಳಿತು ಕೆಡುಕಿನ ಮೇಲೆ ಜಯಸಾಧಿಸಿದ ದಿನ ವಿಜಯದಶಮಿ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. == ಹೊರಗಿನ ಸಂಪರ್ಕಗಳು == * [http://www.panditjiusa.com/Dasara_Info.htm#End%20of%20Adnyatwas%20of%20Pandavas ಪಾಂಡವರ ಬಗ್ಗೆ] * [http://www.mysoredasara.com/ ಮೈಸೂರು ದಸರಾ ತಾಣ]] * [http://www.kamat.com/kalranga/festive/dasara.htm ಕಾಮತ್‌ರವರ ಬರಹ] * [http://www.bbc.co.uk/religion/religions/hinduism/holydays/navaratri/index.shtml ನವರಾತ್ರಿ - ಬಿಬಿಸಿಯಲ್ಲಿ] {{ಹಿಂದೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿ}} {{ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಹಬ್ಬಗಳು}} [[ವರ್ಗ:ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಹಬ್ಬಗಳು]] [[ವರ್ಗ: ಹಬ್ಬಗಳು]] [[ವರ್ಗ: ಸಂಸ್ಕೃತಿ]] [[de:Dashahara]] [[en:Dasara]] [[gu:દશેરા]] [[hi:दशहरा]] [[ml:ദസ്റ]] [[mr:विजयादशमी]] [[ne:दसैं]] [[nl:Dashera]] [[nn:Vidjayadasjami]] [[no:Vijayadasami]] [[pl:Dasara]] [[uk:Дасара]] e6udgfv9hqumuow47gwxhbr2gafzu2m 0 1041 1113071 1063698 2022-08-09T02:21:40Z 2409:4071:4D1C:6B39:759C:D6C7:598E:7BCC Avaru ignavara yarnu apta friend agiralilla wikitext text/x-wiki {{Infobox scientist | name = ಸರ್ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ | native_name = '[[ರಾಮನ್]] | native_name_lang = | image = Sir CV Raman.JPG | image_size = 200px | alt = | caption = | birth_date = ೭ ನವೆಂಬರ್ ೧೮೮೮ | birth_place = ತಿರುವನ್ಕೊಯಿಲ್, [[ತೊರಿಚಿರಾಪಲ್ಲಿ|ಟ್ರಿಚಿನೋಪೋಲಿ]], [[ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ|ಮಡ್ರಾಸ್ ಪ್ರಾವಿನ್ಸ್]], [[ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ]] | death_date = ೨೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೭೦ | death_place = [[ಬೆಂಗಳೂರು]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]] | resting_place_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> | other_names = | nationality = [[ಭಾರತೀಯ]] | field = [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] | alma_mater = [[ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]] | workplaces = [[:en:Indian Audits and Accounts Service|ಭಾರತೀಯ ಫೈನಾನ್ಸ್ ವಿಭಾಗ]]<ref name="Nobel Laureates">[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman.html The Nobel Prize in Physics 1930 Sir Venkata Raman] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130421045152/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman.html |date=2013-04-21 }}, Official Nobel prize biography, nobelprize.org</ref><br />ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ<br />[[:en:Indian Association for the Cultivation of Science|ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಫಾರ್ ಕಲ್ಟಿವೇಷನ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್]]<br />[[:en:Indian Institute of Science|ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್]]<br />ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕಾಲೇಜು , ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ<br />ರಮನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ | doctoral_advisor = | doctoral_students= [[ಗೋಪಾಲ ಸುಂದರಂ ನಾರಾಯಣ ಐಯ್ಯರ್, ರಾಮಚಂದ್ರನ್|ಜಿ.ಎನ್.ರಾಮಚಂದ್ರನ್]]<br />[[ವಿಕ್ರಂ ಅಂಬಾಲಾಲ್ ಸಾರಾಭಾಯ್]] | notable_students = | known_for = [[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ]] | influences = | influenced = | awards = {{nowrap|ನೈಟ್ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ (೧೯೨೯)<br />ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೩೦)<br />ಭಾರತ ರತ್ನ (೧೯೫೪)<br />ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ(೧೯೫೭)}} | signature = File:Chandrashekhara_Venkata_Raman,_signature.svg | signature_alt = | footnotes = | spouse = ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ (೧೯೦೭–೧೯೭೦) | children = [[ಚಂದ್ರಶೇಖರ್]] ಮತ್ತು [[ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್]], | website = {{URL|https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman-bio.html/}} }} '''ಸರ್ ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್''', ಶಿಕ್ಷಣ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ ರವರು, [[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ಗಳಿಸಿದ, ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ.<ref>[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/documentary-on-sir-cv-raman/article3122049.ece Documentary on Sir C.V. Raman]</ref> ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರದೇ ಹೆಸರಿಂದ ಅಲಂಕೃತವಾದ "[[ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್]]" ಎಂಬ ಶೋಧನೆಗಾಗಿ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು. ==ಬಾಲ್ಯ ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ== ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟಾರಾಮನ್, ನವೆಂಬರ್ ೭, ೧೮೮೮ ರಲ್ಲಿ [[ತಮಿಳುನಾಡು]]ನ ತಿರುಚಿನಾಪಳ್ಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ 'ತಿರುವನೈಕಾವಲ್' ಎಂಬಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.<ref>{{Cite web |url=http://www.studyhelpline.net/Biography/C-V-Raman-biography.aspx |title=C.V.Raman, Biography |access-date=2014-11-06 |archive-date=2015-01-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150127032311/http://www.studyhelpline.net/Biography/C-V-Raman-biography.aspx |url-status=dead }}</ref> ಅವರ ತಂದೆ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ತಾಯಿಯವರ ಹೆಸರು, ಪಾರ್ವತಿ ಅಮ್ಮಾಳ್. ಆದರೆ ಕುಟುಂಬ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಬಡತನದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು. ರಾಮನ್ ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಅನುಕೂಲ ಅವರಿಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಮೇಧಾವಿಯಾಗಿದ್ದ ರಾಮನ್ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆ ಅಪಾರವಾಗಿತ್ತು. * ೧೯೦೦: ತಮ್ಮ ೧೨ ನೆ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯುಲೆಶನ್ ಮುಗಿಸಿದರು. * ೧೯೦೪: ಮದ್ರಾಸಿನ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎ. ಪದವಿ * ೧೯೦೭: ಎಂ. ಎಸ್ಸಿ. ಪದವಿ * ೧೯೦೭ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗಿ ಕಲ್ಕತ್ತೆಯಲ್ಲಿ, ಡೆಪ್ಯುಟಿ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ವೃತ್ತಿ-ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿದರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ತೋರುತ್ತಿದ್ದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವರು ವೃತ್ತಿನಿರತರಾಗಿದ್ದಾಗಲೂ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು * ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಚಾರ್ಯರಾದರು * ೧೯೨೪ರಲ್ಲಿ 'ಲಂಡನಿನ ಫೆಲೊ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ'ಗೆ ರಾಮನ್ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು * ಮಾರ್ಚ್ ೧೬ ೧೯೨೮ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಶೋಧನೆ, '[[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ|ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್]]'ನ್ನು 'ಬೆಂಗಳೂರಿ'ನಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸಿದ ರಾಮನ್, ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕಾಗಿ '[[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]]'ಗಳಿಸಿದರು. ==ಮದುವೆ== ಡಾ. ರಾಮನ್, ೬, ಮೇ, ೧೯೦೭ ರಲ್ಲಿ ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ ಎಂಬ ಹುಡುಗಿಯೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹವಾದರು.(೧೮೯೨–೧೯೮೦ [೨೧]). 'ರಾಮನ್,' 'ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್' ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್, ಮತ್ತು ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್, ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಗಂಡುಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ==ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ== ಈ ತತ್ತ್ವವು ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸರ್ ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್ ರ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ ಅವರನ್ನು ಸ್ಥಬ್ಧರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಅದು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ರಾಮನ್ ರನ್ನು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಕಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತ ಅವರು ಬಹಳ ಸಮಯವನ್ನು ವ್ಯಯಿಸಿದರು. ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲೆ [[ವಿದೇಶ]] ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಕಡಲಿನ [[ನೀಲಿ]] ಬಣ್ಣದ ಕಾರಣವನ್ನು ಅರಿಯಲು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತ ಹಡಗಿನ ತುಂಬ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ [[ಬಣ್ಣ]] ರಾಮನ್ ರ ಕುತೂಹಲ ಕೆರಳಿಸಿ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿಸಿತು. ಹಾಗೇ ಬಗೆಬಗೆಯ ಹೂಗಳ ಬಣ್ಣದಿಂದಲೂ ಅವರು ಆಶ್ಚರ್ಯ ಚಕಿತರಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿಯ ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳು ಬೆಳಕನ್ನು ಭಾಗಶಃ ಚದುರಿಸುವವು. ಹೀಗೆ ಬೆಳಕು ಚದುರಿದಾಗ, ಅದರ ಎಲ್ಲ ಬಣ್ಣಗಳೂ ಚದುರುವುವು. ಹೆಚ್ಚು ಚದುರದ [[ಕೆಂಪು]][[ಬೆಳಕು]] ದಿಗಂತದ ಸಮೀಪ ಸೂರ್ಯಕಾಣುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುವುದು. ಉಳಿದದ್ದು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ನೀಡುವುದು. ಬೆಳಕು ಚದುರುವಾಗ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ವೀಕಾರ ಅಥವಾ ದಾನ ಬೆಳಕಿನ ತರಂಗಾಂತರವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಲಕ್ಷ್ಯದಲ್ಲೊಂದು ಮಾತ್ರ. ಎಂದರೆ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಬೆಳಕಿನ ಕಣಗಳು ಚದುರಿದಾಗ ಒಂದು ಮಾತ್ರ [[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ]]ಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವುದು, ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂತು. ಇದನ್ನೇ “ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನ್ವಯಿಕ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯುಳ್ಳ ತತ್ವ.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=xyqtTqSs5L0 'ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಯೂಟ್ಯೂಬ್']</ref> ==ಟಾಟ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ== [[File:CV Raman bust BITM.JPG|thumb|ರಾಮನ್ ಪುತ್ಥಳಿ (ಬಿರ್ಲಾ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ & ಟೆಚೊಲೊಜಿಕಲ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ)|alt=]] ೧೯೩೪ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯುಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ಡಾ. ರಾಮನ್, ತದನಂತರ ೧೯೪೩ರಲ್ಲಿ ರಾಮನ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೆಂದ್ರವನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಪ್ರೊ. ರಾಮನ್ ಬೆಂಗಳೂರನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು “ರಾಮನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ” ಎಂಬ [[ವಿಜ್ಞಾನ]] ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅವರ ಜೀವಿತ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಭಾವಿ ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಬಿಟ್ಟುಹೋಗಿರುವ ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಶೋಧನ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ==ಗೌರವ, ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು== <gallery> [[File:CV Raman bust BITM.JPG|thumb|Bust of Chandrasekhara Venkata Raman which is placed in the garden of Birla Industrial & Technological Museum.]] ಚಿತ್ರ:Knights Bachelor Insignia.png|ನೈಟ್ ಚಿತ್ರ:Bharat Ratna.jpg|ಭಾರತ ರತ್ನ ಚಿತ್ರ:Leninpeace b.jpg|ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಚಿತ್ರ:Arms of the Royal Society.svg|ರಾಯಲ್ ಸೊಸಾಯಿಟಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ </gallery> *ಫೆಲೋ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ (೧೯೨೪) *[[ನೈಟ್ ಹುಡ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೨೯) *[[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೩೦) * ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಿಂದ, '[[ರಾಜ ಸಭಾ ಭೂಷಣ ಗೌರವ]]' (೧೯೩೫) *[[ಭಾರತ ರತ್ನ|ಭಾರತ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೫೪) *ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೫೭) ==ಮರಣ== ನವೆಂಬರ್ ೨೧ ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ, 'ಪ್ರೊ.ರಾಮನ್' ರವರು, ದೇಮಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ==ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ== *[https://www.prajavani.net/technology/science/cv-raman-bithday-raman-effect-680121.html ಜಗಕ್ಕೆ ಬೆಳಕಿನ ಬಣ್ಣಗಳ ತೋರಿದ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್‌; d: 07 ನವೆಂಬರ್ 2019] ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== <references/> * Raman Effect: From Studying Cells to Detecting Bombs, Page :14, Author:Murthy, M.S.S., Science Reporter, Feb, 2016 ==ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು== {{Commons category|C. V. Raman}} * [http://www.iloveindia.com/indian-heroes/cv-raman.html 'ಐ ಲವ್ ಇಂಡಿಯ,'ಸರ್.ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್,'] * [https://janashakthi.wordpress.com/2015/01/27/%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%A8%E0%B3%8D-%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%A3%E0%B2%BE%E0%B2%AE-%E0%B2%87%E0%B2%A6%E0%B3%81-%E0%B2%AC%E0%B2%B0%E0%B3%80-%E0%B2%AC%E0%B3%86%E0%B2%B3%E0%B2%95/ 'ಜನಶಕ್ತಿ', 'ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ: ಇದು ಬರೀ ಬೆಳಕಲ್ಲೋ ಅಣ್ಣಾ' 27 JAN, (ಸಂಪುಟ 9, ಸಂಚಿಕೆ 5, 1 ಬ್ರವರಿ 2015) 'ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ'– ಜಯ0] * [http://www.oldindianphotos.in/2011/12/c-v-raman-great-indian-physicist.html 'C.V.RAMAN-THE GREAT INDIAN PHYSICIST,hISTORICAL PHOTOGRAPHS OF INDIAN SUBCONTINENT] * [http://vijaykarnataka.indiatimes.com/state/vk-special/vk-special-c-v-raman-today-national-science-day/articleshow/51172165.cms ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ, ಅನುದಿನವೂ ವಿಜ್ಞಾನ ದಿನವಾಗಲಿ, Feb,28,2016] [[ಪುರಸ್ಕೃತವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] ನಿಮ್ಮನ್ನು ಪಡೆದ ನಾವೇ ಧನ್ಯರು {{authority control}} [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಭಾರತೀಯರು]] [[ವರ್ಗ:ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತ ರತ್ನ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] boalltcq5ej10favj64ix5hw506v4c9 1113072 1113071 2022-08-09T02:24:36Z 2409:4071:4D1C:6B39:759C:D6C7:598E:7BCC wikitext text/x-wiki {{Infobox scientist | name = ಸರ್ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ | native_name = '[[ರಾಮನ್]] | native_name_lang = | image = Sir CV Raman.JPG | image_size = 200px | alt = | caption = | birth_date = ೭ ನವೆಂಬರ್ ೧೮೮೮ | birth_place = ತಿರುವನ್ಕೊಯಿಲ್, [[ತೊರಿಚಿರಾಪಲ್ಲಿ|ಟ್ರಿಚಿನೋಪೋಲಿ]], [[ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ|ಮಡ್ರಾಸ್ ಪ್ರಾವಿನ್ಸ್]], [[ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ]] | death_date = ೨೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೭೦ | death_place = [[ಬೆಂಗಳೂರು]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]] | resting_place_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> | other_names = | nationality = [[ಭಾರತೀಯ]] | field = [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] | alma_mater = [[ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]] | workplaces = [[:en:Indian Audits and Accounts Service|ಭಾರತೀಯ ಫೈನಾನ್ಸ್ ವಿಭಾಗ]]<ref name="Nobel Laureates">[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman.html The Nobel Prize in Physics 1930 Sir Venkata Raman] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130421045152/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman.html |date=2013-04-21 }}, Official Nobel prize biography, nobelprize.org</ref><br />ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ<br />[[:en:Indian Association for the Cultivation of Science|ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಫಾರ್ ಕಲ್ಟಿವೇಷನ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್]]<br />[[:en:Indian Institute of Science|ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್]]<br />ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕಾಲೇಜು , ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ<br />ರಮನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ | doctoral_advisor = | doctoral_students= [[ಗೋಪಾಲ ಸುಂದರಂ ನಾರಾಯಣ ಐಯ್ಯರ್, ರಾಮಚಂದ್ರನ್|ಜಿ.ಎನ್.ರಾಮಚಂದ್ರನ್]]<br />[[ವಿಕ್ರಂ ಅಂಬಾಲಾಲ್ ಸಾರಾಭಾಯ್]] | notable_students = | known_for = [[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ]] | influences = | influenced = | awards = {{nowrap|ನೈಟ್ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ (೧೯೨೯)<br />ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೩೦)<br />ಭಾರತ ರತ್ನ (೧೯೫೪)<br />ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ(೧೯೫೭)}} | signature = File:Chandrashekhara_Venkata_Raman,_signature.svg | signature_alt = | footnotes = | spouse = ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ (೧೯೦೭–೧೯೭೦) | children = [[ಚಂದ್ರಶೇಖರ್]] ಮತ್ತು [[ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್]], | website = {{URL|https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman-bio.html/}} }} '''ಸರ್ ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್''',(sir C.V.Raman) ಶಿಕ್ಷಣ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ ರವರು, [[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ಗಳಿಸಿದ, ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ.<ref>[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/documentary-on-sir-cv-raman/article3122049.ece Documentary on Sir C.V. Raman]</ref> ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರದೇ ಹೆಸರಿಂದ ಅಲಂಕೃತವಾದ "[[ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್]]" ಎಂಬ ಶೋಧನೆಗಾಗಿ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು. ==ಬಾಲ್ಯ ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ== ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟಾರಾಮನ್, ನವೆಂಬರ್ ೭, ೧೮೮೮ ರಲ್ಲಿ [[ತಮಿಳುನಾಡು]]ನ ತಿರುಚಿನಾಪಳ್ಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ 'ತಿರುವನೈಕಾವಲ್' ಎಂಬಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.<ref>{{Cite web |url=http://www.studyhelpline.net/Biography/C-V-Raman-biography.aspx |title=C.V.Raman, Biography |access-date=2014-11-06 |archive-date=2015-01-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150127032311/http://www.studyhelpline.net/Biography/C-V-Raman-biography.aspx |url-status=dead }}</ref> ಅವರ ತಂದೆ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ತಾಯಿಯವರ ಹೆಸರು, ಪಾರ್ವತಿ ಅಮ್ಮಾಳ್. ಆದರೆ ಕುಟುಂಬ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಬಡತನದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು. ರಾಮನ್ ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಅನುಕೂಲ ಅವರಿಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಮೇಧಾವಿಯಾಗಿದ್ದ ರಾಮನ್ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆ ಅಪಾರವಾಗಿತ್ತು. * ೧೯೦೦: ತಮ್ಮ ೧೨ ನೆ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯುಲೆಶನ್ ಮುಗಿಸಿದರು. * ೧೯೦೪: ಮದ್ರಾಸಿನ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎ. ಪದವಿ * ೧೯೦೭: ಎಂ. ಎಸ್ಸಿ. ಪದವಿ * ೧೯೦೭ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗಿ ಕಲ್ಕತ್ತೆಯಲ್ಲಿ, ಡೆಪ್ಯುಟಿ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ವೃತ್ತಿ-ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿದರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ತೋರುತ್ತಿದ್ದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವರು ವೃತ್ತಿನಿರತರಾಗಿದ್ದಾಗಲೂ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು * ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಚಾರ್ಯರಾದರು * ೧೯೨೪ರಲ್ಲಿ 'ಲಂಡನಿನ ಫೆಲೊ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ'ಗೆ ರಾಮನ್ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು * ಮಾರ್ಚ್ ೧೬ ೧೯೨೮ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಶೋಧನೆ, '[[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ|ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್]]'ನ್ನು 'ಬೆಂಗಳೂರಿ'ನಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸಿದ ರಾಮನ್, ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕಾಗಿ '[[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]]'ಗಳಿಸಿದರು. ==ಮದುವೆ== ಡಾ. ರಾಮನ್, ೬, ಮೇ, ೧೯೦೭ ರಲ್ಲಿ ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ ಎಂಬ ಹುಡುಗಿಯೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹವಾದರು.(೧೮೯೨–೧೯೮೦ [೨೧]). 'ರಾಮನ್,' 'ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್' ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್, ಮತ್ತು ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್, ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಗಂಡುಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ==ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ== ಈ ತತ್ತ್ವವು ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸರ್ ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್ ರ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ ಅವರನ್ನು ಸ್ಥಬ್ಧರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಅದು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ರಾಮನ್ ರನ್ನು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಕಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತ ಅವರು ಬಹಳ ಸಮಯವನ್ನು ವ್ಯಯಿಸಿದರು. ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲೆ [[ವಿದೇಶ]] ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಕಡಲಿನ [[ನೀಲಿ]] ಬಣ್ಣದ ಕಾರಣವನ್ನು ಅರಿಯಲು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತ ಹಡಗಿನ ತುಂಬ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ [[ಬಣ್ಣ]] ರಾಮನ್ ರ ಕುತೂಹಲ ಕೆರಳಿಸಿ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿಸಿತು. ಹಾಗೇ ಬಗೆಬಗೆಯ ಹೂಗಳ ಬಣ್ಣದಿಂದಲೂ ಅವರು ಆಶ್ಚರ್ಯ ಚಕಿತರಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿಯ ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳು ಬೆಳಕನ್ನು ಭಾಗಶಃ ಚದುರಿಸುವವು. ಹೀಗೆ ಬೆಳಕು ಚದುರಿದಾಗ, ಅದರ ಎಲ್ಲ ಬಣ್ಣಗಳೂ ಚದುರುವುವು. ಹೆಚ್ಚು ಚದುರದ [[ಕೆಂಪು]][[ಬೆಳಕು]] ದಿಗಂತದ ಸಮೀಪ ಸೂರ್ಯಕಾಣುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುವುದು. ಉಳಿದದ್ದು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ನೀಡುವುದು. ಬೆಳಕು ಚದುರುವಾಗ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ವೀಕಾರ ಅಥವಾ ದಾನ ಬೆಳಕಿನ ತರಂಗಾಂತರವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಲಕ್ಷ್ಯದಲ್ಲೊಂದು ಮಾತ್ರ. ಎಂದರೆ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಬೆಳಕಿನ ಕಣಗಳು ಚದುರಿದಾಗ ಒಂದು ಮಾತ್ರ [[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ]]ಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವುದು, ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂತು. ಇದನ್ನೇ “ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನ್ವಯಿಕ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯುಳ್ಳ ತತ್ವ.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=xyqtTqSs5L0 'ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಯೂಟ್ಯೂಬ್']</ref> ==ಟಾಟ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ== [[File:CV Raman bust BITM.JPG|thumb|ರಾಮನ್ ಪುತ್ಥಳಿ (ಬಿರ್ಲಾ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ & ಟೆಚೊಲೊಜಿಕಲ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ)|alt=]] ೧೯೩೪ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯುಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ಡಾ. ರಾಮನ್, ತದನಂತರ ೧೯೪೩ರಲ್ಲಿ ರಾಮನ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೆಂದ್ರವನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಪ್ರೊ. ರಾಮನ್ ಬೆಂಗಳೂರನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು “ರಾಮನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ” ಎಂಬ [[ವಿಜ್ಞಾನ]] ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅವರ ಜೀವಿತ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಭಾವಿ ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಬಿಟ್ಟುಹೋಗಿರುವ ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಶೋಧನ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ==ಗೌರವ, ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು== <gallery> [[File:CV Raman bust BITM.JPG|thumb|Bust of Chandrasekhara Venkata Raman which is placed in the garden of Birla Industrial & Technological Museum.]] ಚಿತ್ರ:Knights Bachelor Insignia.png|ನೈಟ್ ಚಿತ್ರ:Bharat Ratna.jpg|ಭಾರತ ರತ್ನ ಚಿತ್ರ:Leninpeace b.jpg|ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಚಿತ್ರ:Arms of the Royal Society.svg|ರಾಯಲ್ ಸೊಸಾಯಿಟಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ </gallery> *ಫೆಲೋ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ (೧೯೨೪) *[[ನೈಟ್ ಹುಡ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೨೯) *[[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೩೦) * ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಿಂದ, '[[ರಾಜ ಸಭಾ ಭೂಷಣ ಗೌರವ]]' (೧೯೩೫) *[[ಭಾರತ ರತ್ನ|ಭಾರತ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೫೪) *ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೫೭) ==ಮರಣ== ನವೆಂಬರ್ ೨೧ ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ, 'ಪ್ರೊ.ರಾಮನ್' ರವರು, ದೇಮಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ==ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ== *[https://www.prajavani.net/technology/science/cv-raman-bithday-raman-effect-680121.html ಜಗಕ್ಕೆ ಬೆಳಕಿನ ಬಣ್ಣಗಳ ತೋರಿದ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್‌; d: 07 ನವೆಂಬರ್ 2019] ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== <references/> * Raman Effect: From Studying Cells to Detecting Bombs, Page :14, Author:Murthy, M.S.S., Science Reporter, Feb, 2016 ==ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು== {{Commons category|C. V. Raman}} * [http://www.iloveindia.com/indian-heroes/cv-raman.html 'ಐ ಲವ್ ಇಂಡಿಯ,'ಸರ್.ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್,'] * [https://janashakthi.wordpress.com/2015/01/27/%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%A8%E0%B3%8D-%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%A3%E0%B2%BE%E0%B2%AE-%E0%B2%87%E0%B2%A6%E0%B3%81-%E0%B2%AC%E0%B2%B0%E0%B3%80-%E0%B2%AC%E0%B3%86%E0%B2%B3%E0%B2%95/ 'ಜನಶಕ್ತಿ', 'ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ: ಇದು ಬರೀ ಬೆಳಕಲ್ಲೋ ಅಣ್ಣಾ' 27 JAN, (ಸಂಪುಟ 9, ಸಂಚಿಕೆ 5, 1 ಬ್ರವರಿ 2015) 'ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ'– ಜಯ0] * [http://www.oldindianphotos.in/2011/12/c-v-raman-great-indian-physicist.html 'C.V.RAMAN-THE GREAT INDIAN PHYSICIST,hISTORICAL PHOTOGRAPHS OF INDIAN SUBCONTINENT] * [http://vijaykarnataka.indiatimes.com/state/vk-special/vk-special-c-v-raman-today-national-science-day/articleshow/51172165.cms ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ, ಅನುದಿನವೂ ವಿಜ್ಞಾನ ದಿನವಾಗಲಿ, Feb,28,2016] [[ಪುರಸ್ಕೃತವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] ನಿಮ್ಮನ್ನು ಪಡೆದ ನಾವೇ ಧನ್ಯರು {{authority control}} [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಭಾರತೀಯರು]] [[ವರ್ಗ:ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತ ರತ್ನ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] a0e50em5cxyirzr8ia4im7ontter8c6 1113073 1113072 2022-08-09T02:24:59Z 2409:4071:4D1C:6B39:759C:D6C7:598E:7BCC wikitext text/x-wiki {{Infobox scientist | name = ಸರ್ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ | native_name = '[[ರಾಮನ್]] | native_name_lang = | image = Sir CV Raman.JPG | image_size = 200px | alt = | caption = | birth_date = ೭ ನವೆಂಬರ್ ೧೮೮೮ | birth_place = ತಿರುವನ್ಕೊಯಿಲ್, [[ತೊರಿಚಿರಾಪಲ್ಲಿ|ಟ್ರಿಚಿನೋಪೋಲಿ]], [[ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ|ಮಡ್ರಾಸ್ ಪ್ರಾವಿನ್ಸ್]], [[ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಭಾರತ]] | death_date = ೨೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೭೦ | death_place = [[ಬೆಂಗಳೂರು]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]] | resting_place_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|type:landmark|display=inline,title}} --> | other_names = | nationality = [[ಭಾರತೀಯ]] | field = [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] | alma_mater = [[ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]] | workplaces = [[:en:Indian Audits and Accounts Service|ಭಾರತೀಯ ಫೈನಾನ್ಸ್ ವಿಭಾಗ]]<ref name="Nobel Laureates">[https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman.html The Nobel Prize in Physics 1930 Sir Venkata Raman] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130421045152/http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman.html |date=2013-04-21 }}, Official Nobel prize biography, nobelprize.org</ref><br />ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ<br />[[:en:Indian Association for the Cultivation of Science|ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಫಾರ್ ಕಲ್ಟಿವೇಷನ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್]]<br />[[:en:Indian Institute of Science|ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್]]<br />ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಕಾಲೇಜು , ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ<br />ರಮನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ | doctoral_advisor = | doctoral_students= [[ಗೋಪಾಲ ಸುಂದರಂ ನಾರಾಯಣ ಐಯ್ಯರ್, ರಾಮಚಂದ್ರನ್|ಜಿ.ಎನ್.ರಾಮಚಂದ್ರನ್]]<br />[[ವಿಕ್ರಂ ಅಂಬಾಲಾಲ್ ಸಾರಾಭಾಯ್]] | notable_students = | known_for = [[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ]] | influences = | influenced = | awards = {{nowrap|ನೈಟ್ ಬ್ಯಾಚುಲರ್ (೧೯೨೯)<br />ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೩೦)<br />ಭಾರತ ರತ್ನ (೧೯೫೪)<br />ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ(೧೯೫೭)}} | signature = File:Chandrashekhara_Venkata_Raman,_signature.svg | signature_alt = | footnotes = | spouse = ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ (೧೯೦೭–೧೯೭೦) | children = [[ಚಂದ್ರಶೇಖರ್]] ಮತ್ತು [[ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್]], | website = {{URL|https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/physics/laureates/1930/raman-bio.html/}} }} '''ಸರ್ ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್''',(Sir C.V.Raman) ಶಿಕ್ಷಣ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟರಾಮನ್ ರವರು, [[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ಗಳಿಸಿದ, ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ.<ref>[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/documentary-on-sir-cv-raman/article3122049.ece Documentary on Sir C.V. Raman]</ref> ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ೧೯೩೦ ರಲ್ಲಿ ಅವರದೇ ಹೆಸರಿಂದ ಅಲಂಕೃತವಾದ "[[ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್]]" ಎಂಬ ಶೋಧನೆಗಾಗಿ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪಡೆದರು. ==ಬಾಲ್ಯ ಹಾಗೂ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ== ಚಂದ್ರಶೇಖರ ವೆಂಕಟಾರಾಮನ್, ನವೆಂಬರ್ ೭, ೧೮೮೮ ರಲ್ಲಿ [[ತಮಿಳುನಾಡು]]ನ ತಿರುಚಿನಾಪಳ್ಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ 'ತಿರುವನೈಕಾವಲ್' ಎಂಬಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.<ref>{{Cite web |url=http://www.studyhelpline.net/Biography/C-V-Raman-biography.aspx |title=C.V.Raman, Biography |access-date=2014-11-06 |archive-date=2015-01-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150127032311/http://www.studyhelpline.net/Biography/C-V-Raman-biography.aspx |url-status=dead }}</ref> ಅವರ ತಂದೆ, ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ತಾಯಿಯವರ ಹೆಸರು, ಪಾರ್ವತಿ ಅಮ್ಮಾಳ್. ಆದರೆ ಕುಟುಂಬ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಬಡತನದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು. ರಾಮನ್ ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಅನುಕೂಲ ಅವರಿಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಮೇಧಾವಿಯಾಗಿದ್ದ ರಾಮನ್ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆ ಅಪಾರವಾಗಿತ್ತು. * ೧೯೦೦: ತಮ್ಮ ೧೨ ನೆ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಮೆಟ್ರಿಕ್ಯುಲೆಶನ್ ಮುಗಿಸಿದರು. * ೧೯೦೪: ಮದ್ರಾಸಿನ ಪ್ರೆಸಿಡೆನ್ಸಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಬಿ.ಎ. ಪದವಿ * ೧೯೦೭: ಎಂ. ಎಸ್ಸಿ. ಪದವಿ * ೧೯೦೭ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸಿವಿಲ್ ಸರ್ವಿಸ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗಿ ಕಲ್ಕತ್ತೆಯಲ್ಲಿ, ಡೆಪ್ಯುಟಿ ಅಕೌಂಟೆಂಟ್ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ವೃತ್ತಿ-ಜೀವನ ಆರಂಭಿಸಿದರು, ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳಲ್ಲಿ ತೋರುತ್ತಿದ್ದ ಆಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಅವರು ವೃತ್ತಿನಿರತರಾಗಿದ್ದಾಗಲೂ ಮುಂದುವರಿಸಿದರು * ೧೯೧೭ರಲ್ಲಿ ಕಲ್ಕತ್ತಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಚಾರ್ಯರಾದರು * ೧೯೨೪ರಲ್ಲಿ 'ಲಂಡನಿನ ಫೆಲೊ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ'ಗೆ ರಾಮನ್ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು * ಮಾರ್ಚ್ ೧೬ ೧೯೨೮ರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಶೋಧನೆ, '[[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ|ರಾಮನ್ ಎಫೆಕ್ಟ್]]'ನ್ನು 'ಬೆಂಗಳೂರಿ'ನಲ್ಲಿ ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸಿದ ರಾಮನ್, ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕಾಗಿ '[[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]]'ಗಳಿಸಿದರು. ==ಮದುವೆ== ಡಾ. ರಾಮನ್, ೬, ಮೇ, ೧೯೦೭ ರಲ್ಲಿ ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ ಎಂಬ ಹುಡುಗಿಯೊಂದಿಗೆ ವಿವಾಹವಾದರು.(೧೮೯೨–೧೯೮೦ [೨೧]). 'ರಾಮನ್,' 'ಲೋಕಸುಂದರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್' ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್, ಮತ್ತು ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್, ಎಂಬ ಇಬ್ಬರು ಗಂಡುಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ==ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ== ಈ ತತ್ತ್ವವು ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸರ್ ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್ ರ ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣ ಅವರನ್ನು ಸ್ಥಬ್ಧರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಅದು ಹೇಗೆ ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ರಾಮನ್ ರನ್ನು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಕಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಕಂಡು ಹಿಡಿಯಲು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತ ಅವರು ಬಹಳ ಸಮಯವನ್ನು ವ್ಯಯಿಸಿದರು. ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲೆ [[ವಿದೇಶ]] ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಕಡಲಿನ [[ನೀಲಿ]] ಬಣ್ಣದ ಕಾರಣವನ್ನು ಅರಿಯಲು ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡುತ್ತ ಹಡಗಿನ ತುಂಬ ಅಲೆದಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆಕಾಶದ ನೀಲಿ [[ಬಣ್ಣ]] ರಾಮನ್ ರ ಕುತೂಹಲ ಕೆರಳಿಸಿ ಪ್ರಯೋಗಕ್ಕೆ ತೊಡಗಿಸಿತು. ಹಾಗೇ ಬಗೆಬಗೆಯ ಹೂಗಳ ಬಣ್ಣದಿಂದಲೂ ಅವರು ಆಶ್ಚರ್ಯ ಚಕಿತರಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿಯ ಧೂಳಿನ ಕಣಗಳು ಬೆಳಕನ್ನು ಭಾಗಶಃ ಚದುರಿಸುವವು. ಹೀಗೆ ಬೆಳಕು ಚದುರಿದಾಗ, ಅದರ ಎಲ್ಲ ಬಣ್ಣಗಳೂ ಚದುರುವುವು. ಹೆಚ್ಚು ಚದುರದ [[ಕೆಂಪು]][[ಬೆಳಕು]] ದಿಗಂತದ ಸಮೀಪ ಸೂರ್ಯಕಾಣುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜ್ವಲಿಸುವುದು. ಉಳಿದದ್ದು ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣವನ್ನು ನೀಡುವುದು. ಬೆಳಕು ಚದುರುವಾಗ ಶಕ್ತಿಯ ಸ್ವೀಕಾರ ಅಥವಾ ದಾನ ಬೆಳಕಿನ ತರಂಗಾಂತರವನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಲಕ್ಷ್ಯದಲ್ಲೊಂದು ಮಾತ್ರ. ಎಂದರೆ ಒಂದು ಲಕ್ಷ ಬೆಳಕಿನ ಕಣಗಳು ಚದುರಿದಾಗ ಒಂದು ಮಾತ್ರ [[ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ]]ಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುವುದು, ಎನ್ನುವ ವಿಚಾರ ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂತು. ಇದನ್ನೇ “ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಅನ್ವಯಿಕ ಉಪಯುಕ್ತತೆಯುಳ್ಳ ತತ್ವ.<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=xyqtTqSs5L0 'ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮದ ಬಗ್ಗೆ ಯೂಟ್ಯೂಬ್']</ref> ==ಟಾಟ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ== [[File:CV Raman bust BITM.JPG|thumb|ರಾಮನ್ ಪುತ್ಥಳಿ (ಬಿರ್ಲಾ ಇಂಡಸ್ಟ್ರಿಯಲ್ & ಟೆಚೊಲೊಜಿಕಲ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ)|alt=]] ೧೯೩೪ರಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯುಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ಡಾ. ರಾಮನ್, ತದನಂತರ ೧೯೪೩ರಲ್ಲಿ ರಾಮನ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೆಂದ್ರವನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಪ್ರೊ. ರಾಮನ್ ಬೆಂಗಳೂರನ್ನು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು “ರಾಮನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ” ಎಂಬ [[ವಿಜ್ಞಾನ]] ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅವರ ಜೀವಿತ ಕಾಲದಲ್ಲೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದರು. ಭಾವಿ ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಬಿಟ್ಟುಹೋಗಿರುವ ಈ ಸಂಸ್ಥೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖ ಸಂಶೋಧನ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ==ಗೌರವ, ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು== <gallery> [[File:CV Raman bust BITM.JPG|thumb|Bust of Chandrasekhara Venkata Raman which is placed in the garden of Birla Industrial & Technological Museum.]] ಚಿತ್ರ:Knights Bachelor Insignia.png|ನೈಟ್ ಚಿತ್ರ:Bharat Ratna.jpg|ಭಾರತ ರತ್ನ ಚಿತ್ರ:Leninpeace b.jpg|ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಚಿತ್ರ:Arms of the Royal Society.svg|ರಾಯಲ್ ಸೊಸಾಯಿಟಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ </gallery> *ಫೆಲೋ ಆಫ್ ರಾಯಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ (೧೯೨೪) *[[ನೈಟ್ ಹುಡ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೨೯) *[[ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೩೦) * ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಿಂದ, '[[ರಾಜ ಸಭಾ ಭೂಷಣ ಗೌರವ]]' (೧೯೩೫) *[[ಭಾರತ ರತ್ನ|ಭಾರತ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] (೧೯೫೪) *ಲೆನಿನ್ ಶಾಂತಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೫೭) ==ಮರಣ== ನವೆಂಬರ್ ೨೧ ೧೯೭೦ ರಲ್ಲಿ, 'ಪ್ರೊ.ರಾಮನ್' ರವರು, ದೇಮಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು. ==ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ== *[https://www.prajavani.net/technology/science/cv-raman-bithday-raman-effect-680121.html ಜಗಕ್ಕೆ ಬೆಳಕಿನ ಬಣ್ಣಗಳ ತೋರಿದ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್‌; d: 07 ನವೆಂಬರ್ 2019] ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== <references/> * Raman Effect: From Studying Cells to Detecting Bombs, Page :14, Author:Murthy, M.S.S., Science Reporter, Feb, 2016 ==ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು== {{Commons category|C. V. Raman}} * [http://www.iloveindia.com/indian-heroes/cv-raman.html 'ಐ ಲವ್ ಇಂಡಿಯ,'ಸರ್.ಸಿ.ವಿ.ರಾಮನ್,'] * [https://janashakthi.wordpress.com/2015/01/27/%E0%B2%B0%E0%B2%BE%E0%B2%AE%E0%B2%A8%E0%B3%8D-%E0%B2%AA%E0%B2%B0%E0%B2%BF%E0%B2%A3%E0%B2%BE%E0%B2%AE-%E0%B2%87%E0%B2%A6%E0%B3%81-%E0%B2%AC%E0%B2%B0%E0%B3%80-%E0%B2%AC%E0%B3%86%E0%B2%B3%E0%B2%95/ 'ಜನಶಕ್ತಿ', 'ರಾಮನ್ ಪರಿಣಾಮ: ಇದು ಬರೀ ಬೆಳಕಲ್ಲೋ ಅಣ್ಣಾ' 27 JAN, (ಸಂಪುಟ 9, ಸಂಚಿಕೆ 5, 1 ಬ್ರವರಿ 2015) 'ಜ್ಞಾನ-ವಿಜ್ಞಾನ'– ಜಯ0] * [http://www.oldindianphotos.in/2011/12/c-v-raman-great-indian-physicist.html 'C.V.RAMAN-THE GREAT INDIAN PHYSICIST,hISTORICAL PHOTOGRAPHS OF INDIAN SUBCONTINENT] * [http://vijaykarnataka.indiatimes.com/state/vk-special/vk-special-c-v-raman-today-national-science-day/articleshow/51172165.cms ವಿಜಯ ಕರ್ನಾಟಕ, ಅನುದಿನವೂ ವಿಜ್ಞಾನ ದಿನವಾಗಲಿ, Feb,28,2016] [[ಪುರಸ್ಕೃತವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] ನಿಮ್ಮನ್ನು ಪಡೆದ ನಾವೇ ಧನ್ಯರು {{authority control}} [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಭಾರತೀಯರು]] [[ವರ್ಗ:ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತ ರತ್ನ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] 4wtmxbes0q6g6xlayblp6ygpetw7uvd 0 3678 1113055 1078587 2022-08-08T12:45:56Z 103.78.19.152 wikitext text/x-wiki <div align="center">''ಈ ಲೇಖನವು [[ಭಾರತ]]ದ ಹಿಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬರಾದ ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ.<br />[[ಭಾರತ]]ದ ಹೆಸರಾಂತ [[ತಬಲಾ]] ವಾದಕ '''ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಗೆ [[ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ (ಸಂಗೀತಗಾರ)|ಈ ಲೇಖನ]] ನೋಡಿ ''</div> {{ಅನುವಾದ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ|Zakir Hussain (politician)}} {| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border: 1px solid; margin-left: 1em" |+ '''ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[ಚಿತ್ರ:Zakir_h_president.jpg|thumbnail|ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್]] |- ! ಜನ್ ದಿನಾಂಕ: | [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]] [[೧೮೯೭]] |- ! ನಿಧನರಾದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[:ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು|ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] |- ! ಅವಧಿಯ ಕ್ರಮಾಂಕ: | ೩ನೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ |- ! ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೧೩]] [[೧೯೬೭]] |- ! ಅಧಿಕಾರ ತ್ಯಜಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ: | ಡಾ.[[ಸರ್ವೆಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್]] |- ! ಮಧ್ಯಾಂತರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |- ! ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |} ಡಾ.ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರು [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]], [[೧೮೯೭]] ರಂದು [[ಹೈದರಾಬಾದ್|ಹೈದರಾಬಾದಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು [[೧೯೬೨]] ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿಯೇ [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ ವಿಧಿವಶರಾದರು. [[ಭಾರತ]] ಸರಕಾರವು ಅವರಿಗೆ [[೧೯೫೪]]ರಲ್ಲಿ [[ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ರತ್ನ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಗೌರವಿಸಿದೆ. {{clear}} {{ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಚುಟುಕು}} {{ಜನನನಿಧನ|೧೮೯೭|೧೯೬೯}} [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತ ರತ್ನ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] bh1bloin2y3omf7wao7g158dp11kz9o 1113056 1113055 2022-08-08T12:46:36Z 103.78.19.152 wikitext text/x-wiki <div align="center">''ಈ ಲೇಖನವು [[ಭಾರತ]]ದ ಹಿಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬರಾದ ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ.<br />[[ಭಾರತ]]ದ ಹೆಸರಾಂತ [[ತಬಲಾ]] ವಾದಕ '''ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಗೆ [[ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ (ಸಂಗೀತಗಾರ)|ಈ ಲೇಖನ]] ನೋಡಿ ''</div> {{ಅನುವಾದ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ|Zakir Hussain (politician)}} {| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border: 1px solid; margin-left: 1em" |+ '''ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[ಚಿತ್ರ:Zakir_h_president.jpg|thumbnail|ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್]] |- ! ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ: | [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]] [[೧೮೯೭]] |- ! ನಿಧನರಾದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[:ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು|ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] |- ! ಅವಧಿಯ ಕ್ರಮಾಂಕ: | ೩ನೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ |- ! ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೧೩]] [[೧೯೬೭]] |- ! ಅಧಿಕಾರ ತ್ಯಜಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ: | ಡಾ.[[ಸರ್ವೆಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್]] |- ! ಮಧ್ಯಾಂತರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |- ! ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |} ಡಾ.ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರು [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]], [[೧೮೯೭]] ರಂದು [[ಹೈದರಾಬಾದ್|ಹೈದರಾಬಾದಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು [[೧೯೬೨]] ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿಯೇ [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ ವಿಧಿವಶರಾದರು. [[ಭಾರತ]] ಸರಕಾರವು ಅವರಿಗೆ [[೧೯೫೪]]ರಲ್ಲಿ [[ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ರತ್ನ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಗೌರವಿಸಿದೆ. {{clear}} {{ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಚುಟುಕು}} {{ಜನನನಿಧನ|೧೮೯೭|೧೯೬೯}} [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತ ರತ್ನ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] mvmh8z925h46vk99q1lupkr7icimp61 1113057 1113056 2022-08-08T12:47:26Z 103.78.19.152 wikitext text/x-wiki <div align="center">''ಈ ಲೇಖನವು [[ಭಾರತ]]ದ ಹಿಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬರಾದ ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ.<br />[[ಭಾರತ]]ದ ಹೆಸರಾಂತ [[ತಬಲಾ]] ವಾದಕ '''ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಗೆ [[ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ (ಸಂಗೀತಗಾರ)|ಈ ಲೇಖನ]] ನೋಡಿ ''</div> {{ಅನುವಾದ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ|Zakir Hussain (politician)}} {| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border: 1px solid; margin-left: 1em" |+ '''ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[ಚಿತ್ರ:Zakir_h_president.jpg|thumbnail|ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್]] |- ! ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ: | [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]] [[೧೮೯೭]] |- ! ನಿಧನರಾದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[:ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು|ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] |- ! ಅವಧಿಯ ಕ್ರ. ಮಾಂಕ: | ೩ನೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ |- ! ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೧೩]] [[೧೯೬೭]] |- ! ಅಧಿಕಾರ ತ್ಯಜಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ: | ಡಾ.[[ಸರ್ವೆಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್]] |- ! ಮಧ್ಯಾಂತರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |- ! ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |} ಡಾ.ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರು [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]], [[೧೮೯೭]] ರಂದು [[ಹೈದರಾಬಾದ್|ಹೈದರಾಬಾದಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು [[೧೯೬೨]] ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿಯೇ [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ ವಿಧಿವಶರಾದರು. [[ಭಾರತ]] ಸರಕಾರವು ಅವರಿಗೆ [[೧೯೫೪]]ರಲ್ಲಿ [[ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ರತ್ನ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಗೌರವಿಸಿದೆ. {{clear}} {{ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಚುಟುಕು}} {{ಜನನನಿಧನ|೧೮೯೭|೧೯೬೯}} [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತ ರತ್ನ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] niadbmlno1llzw0snvz691qvqlcpuj2 1113058 1113057 2022-08-08T12:48:39Z 103.78.19.152 wikitext text/x-wiki <div align="center">''ಈ ಲೇಖನವು [[ಭಾರತ]]ದ ಹಿಂದಿನ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಲ್ಲೊಬ್ಬರಾದ ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ.<br />[[ಭಾರತ]]ದ ಹೆಸರಾಂತ [[ತಬಲಾ]] ವಾದಕ '''ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಗೆ [[ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ (ಸಂಗೀತಗಾರ)|ಈ ಲೇಖನ]] ನೋಡಿ ''</div> {{ಅನುವಾದ ಮಾಡಬೇಕಿದೆ|Zakir Hussain (politician)}} {| align="right" cellpadding="2" cellspacing="0" style="border: 1px solid; margin-left: 1em" |+ '''ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್''' ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[ಚಿತ್ರ:Zakir_h_president.jpg|thumbnail|ಡಾ. ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್]] |- ! ಜನ್ಮ ದಿನಾಂಕ: | [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]] [[೧೮೯೭]] |- ! ನಿಧನರಾದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! bgcolor="#efefef" colspan="2" | [[:ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು|ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] |- ! ಅವಧಿಯ ಕ್ರಮಾಂಕ: | ೩ನೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ |- ! ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೧೩]] [[೧೯೬೭]] |- ! ಅಧಿಕಾರ ತ್ಯಜಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ: | [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] |- ! ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ: | ಡಾ.[[ಸರ್ವೆಪಲ್ಲಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್]] |- ! ಮಧ್ಯಾಂತರ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |- ! ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ: | [[ವರಾಹಗಿರಿ ವೆಂಕಟ ಗಿರಿ]] |} ಡಾ.ಜಾಕಿರ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರು [[ಫೆಬ್ರವರಿ ೮]], [[೧೮೯೭]] ರಂದು [[ಹೈದರಾಬಾದ್|ಹೈದರಾಬಾದಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು [[೧೯೬೨]] ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿಯೇ [[ಮೇ ೩]] [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ ವಿಧಿವಶರಾದರು. [[ಭಾರತ]] ಸರಕಾರವು ಅವರಿಗೆ [[೧೯೫೪]]ರಲ್ಲಿ [[ಪದ್ಮ ವಿಭೂಷಣ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಮತ್ತು [[೧೯೬೯]] ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ರತ್ನ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಿಂದ ಗೌರವಿಸಿದೆ. {{clear}} {{ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು}} {{ಚುಟುಕು}} {{ಜನನನಿಧನ|೧೮೯೭|೧೯೬೯}} [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತ ರತ್ನ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] mvmh8z925h46vk99q1lupkr7icimp61 0 3794 1113146 1097934 2022-08-09T08:49:24Z Ishqyk 76644 /* ಜಿಲ್ಲೆಗಳು */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ಕರ್ನಾಟಕ | native_name = ಕರುನಾಡು | language = ಕನ್ನಡ |ಕರ್ನಾಟಕದ ಧ್ವಜ=[[ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು|ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯ]] | image_skyline = Karnataka locator map.svg | image_alt = | image_caption = ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ನಕಾಶೆ | image_shield = Karnataka emblem.svg | shield_caption = ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಲಾಂಛನ | map_alt = | map_caption = Location of Karnataka in India | image= | map_caption1 = | coor_pinpoint = ಬೆಂಗಳೂರು | coordinates_type = region:IN-KA_type:adm1st | coordinates_ coordinates_footnotes = | coordinates_region = IN-KA | subdivision_type = [[ದೇಶ]] | subdivision_name = {{flag|ಭಾರತ}} | subdivision_type1 = ಪ್ರದೇಶ | subdivision_name1 = [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ]] | established_title = ಮಾಹಿತಿ | established_date = ೧ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೫೬ | parts_type = [[ಭಾರತದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು|ಜಿಲ್ಲೆಗಳು]] | parts_style = para | p1= 31 | seat_type =[[ರಾಜಧಾನಿ]] | seat = [[ಬೆಂಗಳೂರು]] | seat1_type=ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ನಗರ | seat1 = [[ಬೆಂಗಳೂರು]] | government_footnotes = | governing_body = [[ಕರ್ನಾಟಕ ಸರಕಾರ]] | leader_title = [[ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರುಗಳ ಪಟ್ಟಿ|ರಾಜ್ಯಪಾಲರು]] | leader_name = [[ಥಾವರ್ ಚಂದ್ ಗೆಹ್ಲೋಟ್]] | leader_title1 =[[ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು|ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ]] | leader_name1 = [[ಬಸವರಾಜ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ]] | leader_title2 = [[m:en:Karnataka Legislative Assembly|ಶಾಸಕಾಂಗ]] | leader_name2 = [[m:en:Bicameralism|ದ್ವಿಸಭೆ]] (224 + 75 seats) | leader_title3 = [[m:en:List of High Courts of India|ಉಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ]] | leader_name3 = [[ಕರ್ನಾಟಕ ಹೈ ಕೋರ್ಟ್|ಕರ್ನಾಟಕ ಉಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ]] | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="area">{{cite web|url=http://www.wii.gov.in/nwdc/nparks.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080622034119/http://www.wii.gov.in/nwdc/nparks.htm|archivedate=22-June-2008|work=Wildlife Institute of India|publisher=Government of India|title=State-wise break up of National Parks}}</ref> | area_total_km2 = 191791 | area_note = | area_rank = 7 ನೇ | elevation_footnotes = | elevation_m = | elevation_max_m = 1925 ಮೀ | elevation_max_ft = 6316 | elevation_min_m = 0 ಮೀ | elevation_min_ft = 0 | population_footnotes = <ref name="popu">{{cite web|title=Figures at a glance|url=http://www.censusindia.gov.in/2011-prov-results/paper2/data_files/karnataka/3-figure-7.pdf|work=2011 Provisional census data|publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India|accessdate=}}Retrieved on 17 September 2011</ref> | population_total = 61130704 | population_as_of = ೨೦೧೧ | population_rank = [[m:en:List of states and union territories of India by population|೮ನೇ]] | population_density_km2 = auto | population_note = | timezone1 = IST | utc_offset1 = +5:30 | iso_code = [[m:en:ISO 3166-2:IN|IN-KA]] | blank_name_sec1 = |[[ರಾಜ್ಯಭಾಷೆ|ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆ]] | blank_info_sec1 =ಕನ್ನಡ <ref>{{cite web|url=http://dpal.kar.nic.in/.%5C30%20of%201981%20%28E%29.pdf |title=The Karnataka Local Authorities (Official Language) Act, 1981 |format=PDF |accessdate=}}Retrieved on 9 December 2011</ref><ref>{{cite web |url=http://ibnlive.in.com/news/namaskara-swalpa-swalpa-kannada-gottu/200001-60-115.html |title=The New Indian Express (IBN Live) - Namaskara, Swalpa Swalpa Kannada Gottu |work=Ibnlive.in.com |accessdate= |archive-date=2014-07-03 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140703233153/http://ibnlive.in.com/news/namaskara-swalpa-swalpa-kannada-gottu/200001-60-115.html |url-status=dead }}Retrieved on 9 December 2011</ref> | blank1_name_sec1 = [[m:en:Literacy in India|ಸಾಕ್ಷರತಾ ಪ್ರಮಾಣ]] | blank1_info_sec1 = ೭೫.೬೦% (ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ೧೬ನೇ ಸ್ಥಾನ, [[ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು|ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು]] ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡರೆ ೨೩ನೇ ಸ್ಥಾನ)<ref name="literacy">{{cite web|url=http://updateox.com/india/26-populated-cities-karnataka-population-sex-ratio-literacy/|title=Population and Literacy Rate of cities in Karnataka|accessdate=}} Retrieved on 19 June 2012</ref> | blank_name_sec2 = [[m:en:Human Development Index|ಎಚ್‌ಡಿಐ]] | blank_info_sec2 = {{increase}} 0.519 (<span style="color:#fc0">medium</span>) | blank1_name_sec2 = ಎಚ್‌ಡಿಐ ರ‍್ಯಾಂಕ್ | blank1_info_sec2 = ೧೨ನೇ (೨೦೧೧) | website = {{url|http://www.karnataka.gov.in}} |Infobox ಕರ್ನಾಟಕ ಚಿಹ್ನೆಗಳು | embedded = yes | region = ಕರ್ನಾಟಕ | country = {{flag|ಭಾರತ}} | flag = ಹಳದಿ ಕೆಂಪು | emblem = ಗಂಡ ಬೇರುಂಡ | ಭಾಷೆ =[[ಕನ್ನಡ]] | ನಾಡಗೀತೆ = ಜಯ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜಾತೆ ಜಯ ಹೇ ಕರ್ನಾಟಕ ಮಾತೆ | ನೃತ್ಯ = ಯಕ್ಷಗಾನ | ಪ್ರಾಣಿ = ಆನೆ | ಪಕ್ಷಿ = ನೀಲಕಂಠ | ಹೂವು = ಕಮಲ | ಹಣ್ಣು =ಮಾವಿನ ಹಣ್ಣು | ಮರ = ಶ್ರೀಗಂಧ | ನದಿ =ಕಾವೇರಿ ಕವಿ = ಕುವೆಂಪು | sport = ಕಂಬಾಳ(ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ) | costume = }} [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] ಐದು ಪ್ರಮುಖ ದಕ್ಷಿಣಾತ್ಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ '''ಕರ್ನಾಟಕ'''ವು ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ದೇಶದ ಆರನೇ ದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯ. [[೧೯೭೩]] ಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹೆಸರು '''ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯ''' ಎಂದಿತ್ತು.<ref>https://www.google.co.in/search?client=ms-android-lenovo&ei=BPiDW8mCCYSKvQSi-K-ACw&q=mysure+state&oq=mysure+state&gs_l=mobile-gws-wiz-serp.3..0i13j0i2i203j0i13l3.7492.24352..25557...6.0..0.423.2961.0j2j8j1j1......0....1.......5..0j35i39j0i19j0i10i19j0i10i203j0i13i30.MJmCj5mTUx0</ref> ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಕರ್ನಾಟಕ ಏಕೀಕರಣದ ಮೊದಲ ಸೃಷ್ಟಿ ಮೈಸೂರು ಸಂಸ್ಥಾನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ್ದು ([[೧೯೫೦]] ರಲ್ಲಿ). [[೧೯೫೬]] ರಲ್ಲಿ ಸುತ್ತ-ಮುತ್ತಲ ರಾಜ್ಯಗಳ [[ಕನ್ನಡ]] ಪ್ರಧಾನ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. "ಕರ್ನಾಟಕ" ಎಂಬ ಹೆಸರಿಗೆ ಅನೇಕ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಗಳು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಒಪ್ಪಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಎಂದರೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಎಂಬುದು "ಕರು+ನಾಡು" ಎಂಬುದರಿಂದ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. '''ಕರು ನಾಡು''' ಎಂದರೆ ಕಪ್ಪು ಮಣ್ಣಿನ ನಾಡು, "ಎತ್ತರದ ಪ್ರದೇಶ" ಎಂದು ಅರ್ಥ. ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರ ೧೫೦೦ ಅಡಿ ಇದ್ದು ಇದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರವುಳ್ಳ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು.<ref>https://www.karnataka.com/</ref> ಸಮುದ್ರದಿಂದ, ವಾಯವ್ಯದಲ್ಲಿ [[ಗೋವ|ಗೋವದಿಂದ]], ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ [[ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ|ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದಿಂದ]], ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ [[ತೆಲಂಗಾಣ]] ಮತ್ತು [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ|ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ]], ಆಗ್ನೇಯದಲ್ಲಿ [[ತಮಿಳುನಾಡು|ತಮಿಳುನಾಡಿ ನಿಂದ]], ನೈಋತ್ಯದಲ್ಲಿ [[ಕೇರಳ|ಕೇರಳದಿಂದ]] ಸುತ್ತುವರಿಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. [[೨೦೦೧]] ರ ಜನಗಣತಿಯಂತೆ, ೫ ಕೋಟಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇರುವ ಹತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕವೂ ಒಂದು. *ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಧಾನಿಯಾದ [[ಬೆಂಗಳೂರು]]<ref>https://www.google.co.in/search?q=karnataka+capital&oq=karnataka+capital&aqs=chrome..69i57j0l3.7317j0j7&client=ms-android-lenovo&sourceid=chrome-mobile&ie=UTF-8</ref> ಮಾತ್ರ ೧.೩೦ ಕೋಟಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ ನಗರ. ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ನಗರಗಳೆಂದರೆ [[ಮೈಸೂರು]], [[ಶಿವಮೊಗ್ಗ]], [[ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ]]-[[ಧಾರವಾಡ]], [[ಮಂಗಳೂರು]], [[ದಾವಣಗೆರೆ]], [[ಬಳ್ಳಾರಿ]], [[ಕಲಬುರಗಿ]], [[ವಿಜಯಪುರ]] ಮತ್ತು [[ಬೆಳಗಾವಿ]]<ref>https://www.google.co.in/search?q=popular+cities+of+Karnataka&oq=popular+cities+of+Karnataka&aqs=chrome..69i57j0l3.10099j0j7&client=ms-android-lenovo&sourceid=chrome-mobile&ie=UTF-8</ref>. ಪೂರ್ವ ಶಿಲಾಯುಗದಷ್ಟು ಪ್ರಾಚೀನತೆಯಿರುವ ಕರ್ನಾಟಕವು ಭಾರತದ ಅನೇಕ ಪ್ರಬಲ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಬೀಡಾಗಿದೆ. *ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಆಶ್ರಯ ಪಡೆದಿರುವ ಅನೇಕ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿಗಳು ಮತ್ತು ಕವಿಗಳಿಂದ ಆರಂಭಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಾಗು ಸಾಹಿತ್ಯಕ ಚಳುವಳಿಗಳು ಇಂದಿನವರೆಗೂ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿವೆ.ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಸಾಹಿತಿಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು (ಹಿಂದಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಟ್ಟು) [[ಜ್ಞಾನಪೀಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಕರ್ನಾಟಕವು ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪರಂಪರೆಗಳಾದ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿಗೆ ಹಾಗು ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನಿ ಸಂಗೀತ ಶೈಲಿಗೆ ಮಹತ್ತರವಾದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ.<ref>https://wikitravel.org/en/Karnataka</ref> == ಚರಿತ್ರೆ == *ಕರ್ನಾಟಕದ ಚರಿತ್ರೆಯು [[ಪೂರ್ವ ಶಿಲಾಯುಗ|ಪೂರ್ವ ಶಿಲಾಯುಗದಷ್ಟು]] ಹಳೆಯದಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭೂಶೋಧನೆಯಿಂದ ದೊರೆತಿರುವ ಕೈ-ಕೊಡಲಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಡುಗತ್ತಿಗಳು (ಶಿಲೆಯಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ) ಪೂರ್ವ ಶಿಲಾಯುಗದ ಕೈ-ಕೊಡಲಿ ಸಂಸ್ಕ್ರತಿಯ ಇರುವಿಕೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. ನೂತನ ಶಿಲಾಯುಗ ಹಾಗು ಬೃಹತ್ ಶಿಲಾಯುಗ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕುರುಹುಗಳು ಕೂಡ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ದೊರೆತಿವೆ. *ಹರಪ್ಪದಲ್ಲಿ ಭೂಶೋಧನೆಯಿಂದ ದೊರೆತಿರುವ ಚಿನ್ನವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಗಣಿಗಳಿಂದ ಆಮದು ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿರುವ ವಿಚಾರದಿಂದ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಕ್ರಿ.ಪೂ.೩೦೦೦ದಲ್ಲೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಮತ್ತು ಸಿಂಧು ಕಣಿವೆ ನಾಗರೀಕತೆ ನಡುವೆ ಸಂಬಂಧಗಳಿದ್ದವೆಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಕ್ರಿ. ಪೂ. ೩೦೦ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು, ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಹುಪಾಲು ಭಾಗ ಸಾಮ್ರಾಟ್ [[ಸಾಮ್ರಾಟ್ ಅಶೋಕ|ಅಶೋಕನ]] [[ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] ದ ಭಾಗವಾಗಿತ್ತು (ಚರ್ಚೆ). * ತದನಂತರ ನಾಲ್ಕು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ [[ಶಾತವಾಹನರು]] ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಹುಪಾಲು ಭಾಗವನ್ನಾಳಿದರು. ಶಾತವಾಹನರ ಅವನತಿಯು ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ (ಕನ್ನಡ) ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಾದ ಕದಂಬ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ [[ಗಂಗ]] ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ಉಗಮಕ್ಕೆ ನಾಂದಿಯಾಯಿತು. ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಯು ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ವತಂತ್ರ ರಾಜಕೀಯ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಪ್ರಾದುರ್ಭಾವಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. [[ಕದಂಬ]] ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು [[ಮಯೂರ ವರ್ಮ|ಮಯೂರ ವರ್ಮನಿಂದ]] ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು. * ಅದರ ರಾಜಧಾನಿ [[ಬನವಾಸಿ|ಬನವಾಸಿಯಾಗಿತ್ತು]].[[ತಲಕಾಡು]] ಪಶ್ಚಿಮ ಗಂಗ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳು ಕನ್ನಡವನ್ನು ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆಯನ್ನಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆಯವು. [[ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನ|ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನವು]] ಮತ್ತು [[ಬನವಾಸಿ|ಬನವಾಸಿಯಲ್ಲಿ]] ದೊರೆತ ಐದನೆಯ ಶತಮಾನದ ತಾಮ್ರದ ನಾಣ್ಯವು ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ. *ಈ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ನಂತರ ದಖನ್ ಅನ್ನು ಬಹುಪಾಲು ಆಳುತ್ತಿರುವ ಬಾದಾಮಿ [[ಚಾಲುಕ್ಯ|ಚಾಲುಕ್ಯರು]], ಮಾನ್ಯಖೇಟದ [[ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟ|ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರು]], ಪಶ್ಚಿಮ [[ಚಾಲುಕ್ಯ|ಚಾಲುಕ್ಯರು]] ತಮ್ಮ ರಾಜಧಾನಿಗಳನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯರು ವಿಶಿಷ್ಟ ಶೈಲಿಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಆಶ್ರಯ ದಾತರಾಗಿದ್ದರು. ಇದು ೧೨ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಹೊಯ್ಸಳ ಕಲೆಗೆ ಪೂರ್ವಗಾಮಿಯಾಗಿದ್ದಿತು. ಕ್ರಿ. ಶ. ೯೯೦-೧೨೧೦ವರೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಆಧೀನವಾಗಿತ್ತು.<ref>https://en.m.wikivoyage.org/wiki/Karnataka</ref> *ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ [[ಚಾಲುಕ್ಯ|ಚಾಲುಕ್ಯರು]], [[ಚೋಳ ವಂಶ|ಚೋಳ]] ಹಾಗೂ ಪೂರ್ವ ಚಾಲುಕ್ಯರ ವಿರುದ್ಧ ನಿರಂತರ ಕಾಳಗದಲ್ಲಿರುತ್ತಿದ್ದರು. ಮೊದಲನೆಯ ಸಹಸ್ರಮಾನದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ [[ಹೊಯ್ಸಳ|ಹೊಯ್ಸಳರು]] ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಬಲರಾದರು. ಹೊಯ್ಸಳರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಉಚ್ಚ್ರಾಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿದವು. ಇದು ವಿಶಿಷ್ಟ ಕನ್ನಡ ಕಾವ್ಯ ಶೈಲಿಗಳ ಉದಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು.[[ಹೊಯ್ಸಳ|ಹೊಯ್ಸಳರ]] ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದೇಗುಲಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಗಳು ವೇಸರ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. *[[ಹೊಯ್ಸಳ]] ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ]] ಮತ್ತು ತಮಿಳು ನಾಡಿನ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿತ್ತು. ೧೪ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಹರಿಹರ ಮತ್ತು ಬುಕ್ಕರಾಯ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತುಂಗಾ ನದಿ ತೀರದಲ್ಲಿ (ಈಗಿನ ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆ ಯಲ್ಲಿ) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಹೊಸಪಟ್ಟಣ [[ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ]] ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. *[[ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು]] ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಕಳಿಂಗ ಯುದ್ಧ ಸಾವಿರ 1512 ರಿಂದ 1518 :- ಸೂರ್ಯವಂಶದ ಒಡೆಯ ರಾಜು ಕ್ಷತ್ರಿಯ (ಒಡ್ರ ದೇಶದ Od ಒಡ್ ಸಮಾಜದವರು) ವಂಶಸ್ಥರಾದ ಗಜಪತಿ ಗಳ ರಾಜ್ಯ ವಿಶಾಲವಾಗಿದ್ದು ಇಂದಿನ ಆಂಧ್ರ ಮತ್ತು ತೆಲಂಗಾಣ ಪ್ರದೇಶ ಸಂಪೂರ್ಣ ಒರಿಸ್ಸಾ ವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು ಉಮ್ಮತ್ತೂರಿನ ಯಶಸ್ಸಿನಿಂದ ಉತ್ತೇಜಿತನಾದ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಸೂರ್ಯವಂಶದ ಒಡೆಯ ರಾಜು ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಗಜಪತಿ ಪ್ರತಾಪರುದ್ರ ದೇವನ ಸ್ವಾಧೀನದಲ್ಲಿದ್ದ ತೆಲಂಗಾಣ ಪ್ರದೇಶದ ತನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿದನು ವಿಜಯನಗರ ಸೈನ್ಯ 1512 ರಲ್ಲಿ ಉದಯಗಿರಿ ಕೋಟೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿತು ಒಂದು ವರ್ಷದವರೆಗೂ ನಡೆದ ಈ ಮುತ್ತಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೆ ಸೂರ್ಯವಂಶದ ಒಡೆಯ ರಾಜು ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಗಜಪತಿಯ ಸೈನ್ಯ ಹಸಿವಿನಿಂದ ಶೀತಲವಾಗ ತೊಡಗಿತು ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಪತ್ನಿಯಾದ ತಿರುಮಲದೇವಿ ಮತ್ತು ಚಿನ್ನಮ್ಮ ದೇವಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತಿರುಪತಿಯಲ್ಲಿ ತಿಮ್ಮಪ್ಪನ ದರ್ಶನ ಮಾಡಿದರು ನಂತರ ಸೂರ್ಯವಂಶದ ಒಡೆಯ ರಾಜು ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಗಜಪತಿ ಸೇನೆ ಕೊಂಡವೀಡುರಾಜು ಎಂಬಲ್ಲಿ ವಿಜಯನಗರ ಸೇನೆಗೆ ಎದುರಾಯಿತು ಕೆಲವು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದರು ಕೆಲವು ಮೊದಮೊದಲು ಸೋಲುಗಳ ನಂತರ ವಿಜಯನಗರ ಸೇನೆ ರಣರಂಗದಿಂದ ಇಂದಿಗೆಯಾಲಾರಂಭಿಸಿತು. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ತಿಮ್ಮರುಸು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಕಾವಲಿಲ್ಲದ ಪೂರ್ವದ ದ್ವಾರದ ರಹಸ್ಯ ದಾರಿಯ ಮೂಲಕ ವಿಜಯನಗರದ ಸೇನೆ ಕೋಟೆಯನ್ನು ಗೆದ್ದು ಆ ಕಾಲದ ಅತಿ ಸಮರ್ಥ ಕತ್ತಿವರಸೆ ಗಾರ ಎಂದು ಹೆಸರಾಗಿದ್ದ ಸೂರ್ಯವಂಶದ ಪ್ರತಾಪರುದ್ರದೇವ ನಮಗ ಯುವರಾಜ ವೀರಭದ್ರನನ್ನು ಸೆರೆಹಿಡಿಯಿತು ಈ ವಿಜಯದ ನಂತರ ತಿಮ್ಮರುಸು ಕೊಂಡವೀಡು ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಮಾಂಡಳೀಕನಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಮುಂದೆ ವಿಜಯನಗರ ಸೇನೆಯು ಕೊಂಡಪಲ್ಲಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯವಂಶದ ಗಜಪತಿ ಸೇನೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮುಖದ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳ ಬೇಕೆಂದಿದ್ದ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನ ಗಣತಂತ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಪ್ರತಾಪರುದ್ರದೇವ ನು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ನನ್ನು ಅವನ ಸೇನೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೀನಾಯವಾಗಿ ಸೋಲಿಸುವ ಪ್ರತಿ ಯೋಜನೆ ಹಾಕಿದರು ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಇವೆರಡು ಸೇನೆಗಳು ಕಳಿಂಗ ನಗರದಲ್ಲಿ ಸಂದೇಶಬೇಕಾಗಿತ್ತು ಆದರೆ ಈ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಚಾಣಾಕ್ಷ ತಿಮ್ಮರಸು ಪ್ರತಾಪರುದ್ರದೇವ ನತಿಸಿದ ತೆಲುಗು ಭಾಷೆ ಒಬ್ಬನಿಗೆ ಲಂಚ ಕೊಟ್ಟು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದನ್ನು ಪ್ರತಾಪ ರುದ್ರನ ಯೋಜನೆ ನಡೆಯದೆ ಆತ ತನ್ನ ರಾಜಧಾನಿಯತ್ತ ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಬೇಕಾಯಿತು ಕೊನೆಗೂ ಆತ ವಿಜಯನಗರ ಸೇನೆಗೆ ಶರಣಾಗಿ ತನ್ನ ಮಗಳನ್ನು ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯನಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು ಮದುವೆ ಮಾಡಿದ ಇದರ ನಂತರ ಭಾರತದ ಎರಡು ಪ್ರಬಲ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ನಡುವೆ ಶಾಂತಿ-ಸಾಮರಸ್ಯ ನೆಲೆಸಿ ಸನಾತನ ಧರ್ಮ ಸುರಕ್ಷಿತ ವಾಯಿತು. ಎರಡು ಶತಮಾನಗಳ ಕಾಲ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ಮುನ್ನಡೆಗೆ ತಡೆಗೋಡೆ ಯಾಯಿತು. ೧೫೬೫ರಲ್ಲಿ, [[ತಾಳಿಕೋಟ|ತಾಳಿಕೋಟೆಯ]] ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ದಖನ್ ಸುಲ್ತಾನರಿಂದ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪತನ ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದಿತು. [[ಬಹಮನಿ]] ಸುಲ್ತಾನರ ಪತನಾನಂತರ ವಿಜಯಪುರದ ಸುಲ್ತಾನರು ಪ್ರಾಬಲ್ಯಕ್ಕೆ ಬಂದು, ದಖನ್ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದರು. *೧೭ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಜಯಪುರದ ಸುಲ್ತಾನರು [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್ರಿಂದ]] ಪರಾಭವ ಹೊಂದಿದರು. ಬಹಮನಿ ಮತ್ತು [[ವಿಜಯಪುರ|ವಿಜಯಪುರದ]] ಸುಲ್ತಾನರು ಉರ್ದು ಹಾಗೂ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಇಂಡೋ-ಸಾರಾಸೆನಿಕ್ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ತದನಂತರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೆಲವು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಹೈದರಾಬಾದಿನ ನಿಜಾಮರು, ಬ್ರಿಟೀಷರು ಹಾಗೂ ಅನ್ಯ ರಾಜರು ಆಳುತ್ತಿದ್ದರು. *ದಕ್ಷಿಣದಲ್ಲಿ [[ಮೈಸೂರು]] ರಾಜಮನೆತನದವರು (ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸಾಮಂತರಸರು) ಕೆಲಕಾಲ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಎರಡನೆಯ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ ಅವರ ಮರಣಾನಂತರ ಮೈಸೂರಿನ ಸೇನಾಧಿಪತಿಯಾಗಿದ್ದ ಹೈದರ್ ಅಲಿಯು ಪ್ರದೇಶದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಕೈಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು. ಹೈದರ್ ಅಲಿಯ ನಿಧನಾನಂತರ, ಅವನ ಪುತ್ರನಾದ ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನು ಮೈಸೂರಿನ ಅರಸನಾದನು. *ಐರೋಪ್ಯರ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಡೆಯಲು ಹೈದರ್ ಅಲಿ ಹಾಗು ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನು ನಾಲ್ಕು ಆಂಗ್ಲೋ-ಮೈಸೂರು ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿದರು. ನಾಲ್ಕನೆಯ ಹಾಗು ಕೊನೆಯ ಆಂಗ್ಲೋ-ಮೈಸೂರು ಯುದ್ಧವು ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನನ ಮರಣಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟೀಷ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯದ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷರು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಡೆಯರ್ ಮನೆತನದವರಿಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸಿದರು ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವ ಪ್ರದೇಶದ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಿತು. *ಭಾರತಾದ್ಯಂತ ಬ್ರಿಟೀಷರ "ಡಾಕ್ಟ್ರೈನ್ ಆಫ್ ಲ್ಯಾಪ್ಸ್" ರಾಜನೀತಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ [[ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ]], [[ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ]] ಮುಂತಾದವರು ೧೮೩೦ರಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ೧೮೫೭ರ ಭಾರತದ ಪ್ರಥಮ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಸುಮಾರು ೩ ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಬ್ರಿಟೀಷರ ವಿರುದ್ಧ ದಂಗೆಯೆದ್ದರು. ತದನಂತರ ಸೂಪ, ಬಾಗಲಕೋಟೆ, ಶೋರಾಪುರ, ನರಗುಂದ ಹಾಗು ದಾಂಡೇಲಿ ಹೀಗೆ ಹಲವೆಡೆಗಳಲ್ಲಿ ದಂಗೆಗಳು ನಡೆಯಿತು. *೧೮೫೭ರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಂಗ್ರಾಮದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ದಂಗೆಗಳನ್ನು ಮುಂಡರಗಿ ಭೀಮರಾವ್, ಭಾಸ್ಕರ ರಾವ್ ಭಾವೆ, ಹಳಗಳಿ ಬೇಡರು, ವೆಂಕಟಪ್ಪ ನಾಯಕ ಮುಂತಾದವರು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು. ೧೯ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳವಳಿಯು ತೀವ್ರವಾಯಿತು. ಕಾರ್ನಾಡ ಸದಾಶಿವರಾವ್, [[ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು]], [[ಎಸ್.ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪ|ಎಸ್. ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪ]], [[ಕೆಂಗಲ್ ಹನುಮಂತಯ್ಯ]], ನಿಟ್ಟೂರು ಶ್ರೀನಿವಾಸರಾವ್ ಮುಂತಾದವರು ೨೦ನೆಯ ಶತಮಾನದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದವರೆಗೂ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿಕೊಂಡು ಬಂದರು. Bengaluru city ,Karnataka state, India ==ಕರ್ನಾಟಕದ ಉದಯ== [[ಚಿತ್ರ:Karnataka 1956 Reorg map in Kannada.svg|thumb|ಕರ್ನಾಟಕ ೧೯೫೬]] {| class="wikitable" border="1" cellspacing="1" style="float:right;width:260px;margin:0 0 1em 1em;background:#f4f5f6;border:1px #c6c7c8 solid;font-size:90%" |- | colspan="2" bgcolor="#C2D6E5" align="center"|'''ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯದ ಚಿಹ್ನೆಗಳು''' |- | [[ಭಾಷೆ]] | [[ಕನ್ನಡ]] |- | [[ಚಿಹ್ನೆ]] | [[ಗಂಡಬೇರುಂಡ]] |- | [[ನಾಡಗೀತೆ]] | [[ಜಯ ಭಾರತ ಜನನಿಯ ತನುಜಾತೆ]] ಕವಿ:[[ಕುವೆಂಪು]] |- |} *[[ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಚಳುವಳಿ|ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ [[ಮೈಸೂರು]] ಸಂಸ್ಥಾನ ಭಾರತದ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಸೇರಿತು. ಮೈಸೂರು ಮಹಾರಾಜರಾದ [[ಜಯಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್|ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್]] "[[ರಾಜಪ್ರಮುಖ]]"ರಾದರು. ಒಡೆಯರ ಮನೆತನಕ್ಕೆ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಗೌರವಧನ [[೧೯೭೫|೧೯೭೫ರ]] ವರೆಗೆ ಸಂದಾಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಈ ಮನೆತನದ ಸದಸ್ಯರು ಈಗಲೂ ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆಯ ಒಂದು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾರೆ. *ಏಕೀಕರಣ ಚಳವಳಿಯ ಬಹುಕಾಲದ ಬೇಡಿಕೆಯ ಮೇರೆಗೆ [[ನವೆಂಬರ್ ೧]], [[೧೯೫೬]] ರಂದು ರಾಜ್ಯ ಪುನಸ್ಸಂಘಟನಾ ಕಾಯಿದೆಗೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಕೊಡಗು ರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ಸುತ್ತಲ [[ಚೆನ್ನೈ|ಮದರಾಸು]], [[ಹೈದರಾಬಾದ್‌, ತೆಲಂಗಾಣ|ಹೈದರಾಬಾದ್]], ಮತ್ತು [[ಬಾಂಬೆ]] ರಾಜ್ಯಗಳ ಕನ್ನಡ-ಪ್ರಧಾನ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಸೇರಿ ಏಕೀಕೃತ "ವಿಶಾಲ ಮೈಸೂರು" ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದಿತು (ಬಳ್ಳಾರಿ ಜಿಲ್ಲೆ ೧೯೫೩ರಲ್ಲಾಗಲೆ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿತ್ತು). [[ನವೆಂಬರ್ ೧]], [[೧೯೭೩]] ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಹೆಸರನ್ನು '''ಕರ್ನಾಟಕ''' ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ==ಭೌಗೋಳಿಕ== ===ಮೂರು ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳು=== # [[ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕ]] – [[ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು]] ಮತ್ತು [[ಅರಬ್ಬೀ ಸಮುದ್ರ|ಅರಬ್ಬೀ ಸಮುದ್ರದ]] ನಡುವೆ ಇರುವ ತಗ್ಗಿನ ಪ್ರದೇಶ, ಸಾಕಷ್ಟು ಮಳೆ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. # [[ಮಲೆನಾಡು]] – [[ಪಶ್ಚಿಮ ಘಟ್ಟಗಳು]], ಅರಬ್ಬೀ ಸಮುದ್ರದ ತೀರದೊಂದಿಗೆ ಸಾಗುವ ಪರ್ವತ ಸರಣಿ, ಸರಾಸರಿ ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ೯೦೦ ಮೀ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ. ಇಲ್ಲೂ ಸಹ ಸಾಕಷ್ಟು ಮಳೆ ಆಗುತ್ತದೆ. # [[ಬಯಲುಸೀಮೆ]] – [[ದuಖ್ಖನ್ ಪೀಠಭೂಮಿ|ದಖ್ಖನ್ ಪ್ರಸ್ಥ ಭೂಮಿ]] (ಅಥವಾ ದಕ್ಷಿಣ ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿ), ರಾಜ್ಯದ ಒಳನಾಡು, ಮಳೆ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಪ್ರದೇಶ. ===ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳು=== *ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಯಲು ಪ್ರದೇಶದ ಉತ್ತರ ಭಾಗವು ಭಾರತದ ಎರಡನೆಯ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಶುಷ್ಕ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಎತ್ತರದ ತುದಿಯು ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಜಿಲ್ಲೆಯ [[ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ]] ಬೆಟ್ಟವಾಗಿದೆ (ಎತ್ತರ ೧೯೨೯ ಮೀ. (೬೩೨೯ ಅಡಿಗಳು)) ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಏಳು ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶಗಳಿವೆ (''river basin'').<ref>http://waterresources.kar.nic.in/river_systems.htm</ref> ಅವುಗಳೆಂದರೆ: # ಕೃಷ್ಣಾ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ: ರಾಜ್ಯದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ [[ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿ|ಕೃಷ್ಣಾನದಿಯ]] ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಉಪನದಿಗಳಾದ [[ತುಂಗಭದ್ರ ನದಿ|ತುಂಗಭದ್ರಾ]], [[ಮಲಪ್ರಭಾ ನದಿ|ಮಲಪ್ರಭಾ]], [[ಘಟಪ್ರಭಾ]], [[ಭೀಮಾ]] ನದಿಗಳು ಹರಿಯುತ್ತವೆ. # ಕಾವೇರಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ: ದಕ್ಷಿಣದ [[ಕಾವೇರಿ]] ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಉಪನದಿಗಳಾದ [[ಹಾರಂಗಿ]], [[ಹೇಮಾವತಿ]], [[ಕಬಿನಿ ನದಿ|ಕಬಿನಿ]], [[ಸುವರ್ಣಾವತಿ ಜಲಾಶಯ|ಸುವರ್ಣಾವತಿ]], [[ಲಕ್ಷ್ಮಣ ತೀರ್ಥ ನದಿ|ಲಕ್ಷ್ಮಣ ತೀರ್ಥ]], [[ಶಿಂಶಾ ನದಿ|ಶಿಂಶಾ]], [[ಅರ್ಕಾವತಿ]] ನದಿಗಳು ಹರಿಯುತ್ತವೆ. # ಗೋದಾವರಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ: [[ಗೋದಾವರಿ]] ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನ ಉಪನದಿಯಾದ [[m:en:Manjira River|ಮಂಜೀರಾ]] ನದಿ ಹರಿಯುತ್ತದೆ. # ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವ ನದಿಗಳ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ: ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ [[ಮಹಾದಾಯಿ|ಮಾಂಡವಿ]], [[ಕಾಳಿ]], [[m:en:Gangavalli River|ಗಂಗಾವಲ್ಲಿ]], [[ಅಘನಾಶಿನಿ]], [[ಶರಾವತಿ]], [[ಚಕ್ರ ನದಿ|ಚಕ್ರಾ]], [[ವಾರಾಹಿ ನದಿ|ವಾರಾಹಿ]], [[ನೇತ್ರಾವತಿ ನದಿ|ನೇತ್ರಾವತಿ]], ಬಾರಾಪೋಲ್ ನದಿಗಳು ಹರಿಯುತ್ತವೆ. # ಉತ್ತರ ಪಿನಾಕಿನಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ. # ದಕ್ಷಿಣ ಪಿನಾಕಿನಿ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ. # ಪಾಲಾರ್ ಜಲಾನಯನ ಪ್ರದೇಶ. [[ಚಿತ್ರ:ಕರ್ನಾಟಕ.jpg|thumb|Karnataka region wise]] ===ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ೫ ಪ್ರದೇಶಗಳು=== # ವಾಯುವ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ([[ವಿಜಯಪುರ]], [[ಬಾಗಲಕೋಟ]], [[ಗದಗ]], [[ಧಾರವಾಡ]], [[ಹಾವೇರಿ]], [[ಬೆಳಗಾವಿ]], [[ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ]]) # ಈಶಾನ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ ([[ಕಲಬುರಗಿ]], [[ಬೀದರ್]], [[ಯಾದಗಿರಿ]], [[ಕೊಪ್ಪಳ]], [[ರಾಯಚೂರು]], [[ಬಳ್ಳಾರಿ]]) # ಹಳೇ ಮೈಸೂರು ([[ಮೈಸೂರು]], [[ರಾಮನಗರ]], [[ಮಂಡ್ಯ]], [[ಚಾಮರಾಜನಗರ]], [[ಕೋಲಾರ]], [[ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ]], [[ಹಾಸನ]], [[ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು]], [[ಶಿವಮೊಗ್ಗ]] [[ತುಮಕೂರು]], [[ಚಿತ್ರದುರ್ಗ]],[[ದಾವಣಗೆರೆ]], [[ಬೆಂಗಳೂರು]], [[ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ]]) # ತುಳುನಾಡು ([[ಉಡುಪಿ]], [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]]) # ಕೊಡಗು ([[ಮಡಿಕೇರಿ]]) ವಾಯುವ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಬಾಂಬೆ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದ್ದರೆ ಈಶಾನ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಹುತೇಕ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಹೈದರಾಬಾದ್ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿವೆ, ತುಳುನಾಡಿನ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಮದ್ರಾಸ್ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿದ್ದರೆ ಕೊಡಗು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಾಜ್ಯವಾಗಿತ್ತು. 1956 ರಲ್ಲಿ ಬಾಂಬೆ, ಹೈದರಾಬಾದ್, ಮದ್ರಾಸ್ ರಾಜ್ಯಗಳಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು ಹಾಗೂ ಕೊಡಗು, ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು ವಿಶಾಲ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯ ಉದಾಯವಾಯಿತು. ಹಾಗೂ ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ಮೈಸೂರು ರಾಜ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕವಾಯಿತು. ===ಪ್ರದೇಶವಾರು ಜಿಲ್ಲೆಗಳ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ<ref name="Wikipedia Kannada">{{cite web | url=https://kn.wikipedia.org/wiki/%E0%B2%95%E0%B2%B0%E0%B3%8D%E0%B2%A8%E0%B2%BE%E0%B2%9F%E0%B2%95%E0%B2%A6_%E0%B2%9C%E0%B2%BF%E0%B2%B2%E0%B3%8D%E0%B2%B2%E0%B3%86%E0%B2%97%E0%B2%B3%E0%B3%81 | title=Kannada Wikipedia | publisher=Wikipedia | accessdate=25 ಡಿಸೆಂಬರ್ 2017}}</ref>=== '''ಈಶಾನ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ''': * [[ಬಳ್ಳಾರಿ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೮೪೧೯ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಬೀದರ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೫೪೪೮ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಕಲಬುರಗಿ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೧೬೨೨೪ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಕೊಪ್ಪಳ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೮೪೫೮ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ರಾಯಚೂರು]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೫೫೫೯ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಯಾದಗಿರಿ]] (೨೦೧೦ರಲ್ಲಿ ಹೊಸದಾಗಿ ರಚನೆಯಾಗಿದೆ) '''ವಾಯುವ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ''': * [[ಬಾಗಲಕೋಟ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೬೫೯೪ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಬೆಳಗಾವಿ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೧೩೪೧೫ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ವಿಜಯಪುರ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೧೦೪೭೫ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಧಾರವಾಡ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೪೨೩೦ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಗದಗ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೪೬೫೭ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಹಾವೇರಿ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೪೮೫೧ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೧೦೨೯೧ ಚ. ಕಿಮಿ '''ಹಳೇ ಮೈಸೂರು''': * ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೨೧೯೦ ಚ. ಕಿಮಿ, * ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೫೦೧೫ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಚಿತ್ರದುರ್ಗ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೮೩೮೮ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ದಾವಣಗೆರೆ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೬೦೧೮ ಚ್. ಕಿಮಿ, * [[ಕೋಲಾರ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೮೨೨೩ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಶಿವಮೊಗ್ಗ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೮೪೬೫ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ತುಮಕೂರು]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೧೦೫೯೮ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ]] (ಹೊಸದಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದೆ), * [[ರಾಮನಗರ]] (ಹೊಸದಾಗಿ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾಗಿದೆ), * [[ಚಾಮರಾಜನಗರ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೫೬೮೫ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೭೨೦೧ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಹಾಸನ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೬೮೧೪ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಮಂಡ್ಯ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೪೯೬೧ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಮೈಸೂರು]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೬೨೬೯ ಚ. ಕಿಮಿ '''ತುಳುನಾಡು''': * [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೪೮೪೩ ಚ. ಕಿಮಿ, * [[ಉಡುಪಿ]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೩೫೯೮ ಚ. ಕಿಮಿ '''ಕೊಡಗು''': * [[ಕೊಡಗು]] ವಿಸ್ತೀರ್ಣ: ೪೧೦೨ ಚ. ಕಿಮಿ ===ಕರ್ನಾಟಕದ ಭೂರಚನೆಗಳು === # [[ಧಾರವಾಡ|ಧಾರವಾಡದ]] ಶೀಸ್ಟಗಳು (ಪದರು ಶಿಲೆ) ಮತ್ತು ಪೆಡಸುಕಲ್ಲಿನ (ಗ್ರಾನೈಟ್) ನಯಿಸ್ (''gneiss'') ಗಳಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಆರ್ಕಿಯನ್ ಸಂಕೀರ್ಣ. # ಕಲಡ್ಗಿ ಮತ್ತು ಭೀಮಾ ಸರಣಿಯ ಪ್ರೊಟೆರೋಜೋಯಿಕ್ ಅವಶೇಷ ರಹಿತ ಪದರು ರಚನೆಗಳು. # ದಖನ್ ಟ್ರ್ಯಾಪ್ಪಿಯನ್ ಮತ್ತು ಇಂಟರ್-ಟ್ರ್ಯಾಪ್ಪಿಯನ್ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು. # ಭೂರಚನೆಯ ತೃತೀಯ ಅವಧಿಯ ಹಾಗು ಇತ್ತೀಚಿನ ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಮೆಕ್ಕಲು ಮಣ್ಣಿನ ನಿಕ್ಷೇಪಗಳು. ರಾಜ್ಯದ ೬೦% ಭಾಗ ನಯಿಸ್ (''gneiss'') ಗಳು, ಪೆಡಸುಕಲ್ಲುಗಳು (ಗ್ರಾನೈಟ್) ಹಾಗು ಚಾರ್ನೊಕೈಟ್ ಬಂಡೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿರುವ ಆರ್ಕಿಯನ್ ಸಂಕೀರ್ಣದಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. ಭೂರಚನೆಯ ತೃತೀಯ ಅವಧಿಯ ಆದಿಯಲ್ಲಿ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಚಟುವಟಿಕೆಯ ನಿಲುಗಡೆಯ ನಂತರ ನಿರ್ಮಾಣ ವಾದ ಲ್ಯಾಟರೈಟ್ ಹೊದಿಕೆಗಳನ್ನು ದಖನ್ ಟ್ರ್ಯಾಪ್ಸಲ್ಲಿರುವ ಹಲವು ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು. ===ಹನ್ನೊಂದು ರೀತಿಯ ಮಣ್ಣಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು=== *ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಹನ್ನೊಂದು ರೀತಿಯ ಮಣ್ಣಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿವೆ: {{colbegin|3}} # ಎಂಟಿಸೊಲ್ಸ್, # ಇನ್ಸೆಪ್ಟಿಸೊಲ್ಸ್, # ಮೊಲ್ಲಿಸೊಲ್ಸ್, # ಸ್ಪೊಡೊಸೊಲ್ಸ್, # ಅಲ್ಫಿಸೊಲ್ಸ್, # ಅಲ್ಟಿಸೊಲ್ಸ್, # ಆಕ್ಸಿಸೊಲ್ಸ್, # ಅರಿಡಿಸೊಲ್ಸ್, # ವರ್ಟಿಸೊಲ್ಸ್, # ಆಂಡಿಸೊಲ್ಸ್ ಮತ್ತು # ಹಿಸ್ಟೊಸೊಲ್ಸ್. {{colend|3}} ===ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಣ್ಣಿನ ಪ್ರಕಾರಗಳು=== ಕೃಷಿ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ ಮಣ್ಣನ್ನು ಆರು ಪ್ರಕಾರಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು: {{colbegin|3}} # ಕೆಂಪು ಮಣ್ಣು, # ಜೇಡಿ ಮಣ್ಣು, # ಕಪ್ಪು ಮಣ್ಣು, # ಮೆಕ್ಕಲು ಮಣ್ಣು, # ಅರಣ್ಯ ಮಣ್ಣು ಮತ್ತು # ಕರಾವಳಿ ಮಣ್ಣು. {{colend|3}} === ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಲ್ಕು ಋತುಗಳು=== *ಕರ್ನಾಟಕ ನಾಲ್ಕು ಋತುಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತದೆ. # ಜನವರಿ ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಚಳಿಗಾಲ, # ಮಾರ್ಚ್ ಮತ್ತು ಮೇಯಲ್ಲಿ ಬೇಸಿಗೆ ಕಾಲ, # ಜೂನ್ ನಿಂದ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ವರೆಗೆ ವರ್ಷಾಕಾಲ ಹಾಗು # ಅಕ್ಟೋಬರ್ ನಿಂದ ಡಿಸೆಂಬರ್ ವರೆಗೆ ವರ್ಷೋತ್ತರ ಕಾಲ. ===ಕರ್ನಾಟಕದ ಮೂರು ವಲಯಗಳು=== *ಹವಾಮಾನದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಮೂರು ವಲಯಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಬಹುದು: # [[ಕರಾವಳಿ]], # ಉತ್ತರ ಒಳನಾಡು ಹಾಗು, # ದಕ್ಷಿಣ ಒಳನಾಡು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕರಾವಳಿ ವಲಯವು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮಳೆಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತದೆ. ಕರಾವಳಿ ವಲಯದ ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ ೩೬೩೮.೫ಮಿಲಿಮೀಟರ್ (೧೪೩ ಅಂಗುಲ) ರಾಜ್ಯದ ವಾರ್ಷಿಕ ಸರಾಸರಿ ಮಳೆ ೧೧೩೯ಮಿಲಿಮೀಟರ್ (೪೫ ಅಂಗುಲ)ಗಿಂತ ತುಂಬ ಜಾಸ್ತಿಯಿದೆ. ===ಹವಾಮಾನ=== *ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ತಾಪಮಾನವಾದ ೪೫.೬°C (೧೧೪ °F) [[ರಾಯಚೂರು ಜಿಲ್ಲೆ|ರಾಯಚೂರಿನಲ್ಲಿ]] ದಾಖಲಾಯಿತು. *ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ತಾಪಮಾನವಾದ ೨.೮°C (೩೭ °F) [[ಬೀದರ್|ಬೀದರಿನಲ್ಲಿ]] ದಾಖಲಾಯಿತು. *ಕರ್ನಾಟಕದ ಸುಮಾರು ೩೮,೭೨೪ ಚ.ಕಿಮೀ. (೧೪,೯೫೧ ಚ.ಮೈ) ಪ್ರದೇಶವು ಅರಣ್ಯದಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. *ಕರ್ನಾಟಕದ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶದ ಶೇಕಡಾವಾರು ಸಮಸ್ತ ಭಾರತದ ಸರಾಸರಿಯಾದ ೨೩%ಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ ಹಾಗು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅರಣ್ಯ ನೀತಿಯಲ್ಲಿ ವಿಧಿಸಲಾದ ೩೩%ಗಿಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಕಡಿಮೆಯಿದೆ. ===ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮಳೆ=== {| class="wikitable" |- ! ಜಿಲ್ಲಾ || ಜಿಲ್ಲಾ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಮಳೆ (ಮಿಮೀ) |- | ಬೆಂಗಳೂರು ನಗರ || 978 |- | ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮೀಣ || 885 |- | ಚಿತ್ರದುರ್ಗ|| 573 |- | ದಾವಣಗೆರೆ|| 700 |- | ಕೋಲಾರ|| 744 |- | ಶಿವಮೊಗ್ಗಾ|| 1813 |- | ತುಮಕೂರು || 688 |- | ಬಾಗಲಕೋಟೆ || 562 |- | ಬೆಳಗಾವಿ || 808 |- | ವಿಜಾಪುರ || 578 |- | ಧಾರವಾಡ || 772 |- | ಗದಗ || 612 |- | ಹಾವೇರಿ || 753 |- | ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ || 2835 |- | ಬಳ್ಳಾರಿ || 636 |- | ಬೀದರ್ || 847 |- | ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ || 777 |- | ಕೊಪ್ಪಳ || 572 |- | ರಾಯಚೂರು || 621 |- | ಚಾಮರಾಜನಗರ || 751 |- | ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು || 1925 |- | ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ || 3975 |- | ಹಾಸನ || 1031 |- | ಕೊಡಗು || 2718 |- | ಮಂಡ್ಯ || 806 |- | ಮೈಸೂರು || 798 |- | ಉಡುಪಿ || 4119<ref>{{Cite web |url=http://raitamitra.kar.nic.in/Statistics/Rainfall.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2017-05-23 |archive-date=2007-04-20 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070420114335/http://raitamitra.kar.nic.in/Statistics/Rainfall.html |url-status=dead }}</ref> |- |} ==ಜಿಲ್ಲೆಗಳು== http://www.mrc.gov.in/sites/all/themes/nexus/images/slideshows/Maps_en/Karnataka_State_En.png{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}[[ಚಿತ್ರ:Mysore 1956.jpg|thumb|1956 ರಲ್ಲಿ ವಿಶಾಲ ಮೈಸೂರು]] [[ಚಿತ್ರ:Karnataka Rail Network.svg|thumb|200px|ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವ ಭಾರತೀಯ ರೈಲು ಮಾರ್ಗ]] {{Main|ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು}} ಒಟ್ಟು ೩೧ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು {{colbegin|3}} # [[ಬಾಗಲಕೋಟ]] # [[ಬೆಂಗಳೂರು]] # [[ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮಾಂತರ ಜಿಲ್ಲೆ|ಬೆಂಗಳೂರು ಗ್ರಾಮೀಣ]] # [[ಬೆಳಗಾವಿ]] # [[ಬಳ್ಳಾರಿ]] # [[ಬೀದರ]] # [[ವಿಜಯಪುರ]] # [[ಚಾಮರಾಜನಗರ]] # [[ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ]] # [[ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು]] # [[ಚಿತ್ರದುರ್ಗ]] # [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] # [[ದಾವಣಗೆರೆ]] # [[ಧಾರವಾಡ]] # [[ಗದಗ]] # [[ಕಲಬುರಗಿ|ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ]] # [[ಹಾಸನ]] # [[ಹಾವೇರಿ]] # [[ಕೊಡಗು]] # [[ಕೋಲಾರ]] # [[ಕೊಪ್ಪಳ]] # [[ಮಂಡ್ಯ]] # [[ಮೈಸೂರು]] # [[ರಾಯಚೂರು ಜಿಲ್ಲೆ|ರಾಯಚೂರು]] # [[ಶಿವಮೊಗ್ಗ]] # [[ತುಮಕೂರು]] # [[ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ|ಉಡುಪಿ]] # [[ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ]] # [[ರಾಮನಗರ]] # [[ಯಾದಗಿರಿ]] #[[ವಿಜಯನಗರ]]{{colend}} *ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಸಹಾಯಕ ಕಮಿಷನರ್, ತಹಸೀಲುದಾರ, ಶಿರಸ್ತೆದಾರ/ಸಹಾಯಕ ತಹಸೀಲುದಾರ, ಕಂದಾಯ ಪರಿಶೀಲನಾಧಿಕಾರಿ, ಗ್ರಾಮ ಲೆಕ್ಕಿಗ ಮೊದಲಾದ ಹಲವು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಜಿಲ್ಲಾಧಿಕಾರಿಗೆ ನೆರವಾಗಲು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ತಾಲೂಕು ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತಾರೆ.<ref>{{Cite web |url=http://dharwad.nic.in/dco.htm |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2009-09-08 |archive-date=2009-05-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090505172244/http://www.dharwad.nic.in/dco.htm |url-status=dead }}</ref> ಜಿಲ್ಲೆಯನ್ನು ವಿಭಾಗಿಸಿ ತಾಲೂಕುಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಾಲೂಕನ್ನು ವಿಭಾಗಿಸಿ ಗ್ರಾಮಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜಿಲ್ಲಾಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಜಿಲ್ಲಾ ಪಂಚಾಯತ್, ತಾಲೂಕು ಪಂಚಾಯತ್ ಗಳು, ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ಗಳು, ನಗರಪಾಲಿಕೆಗಳು ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ==ಜನಸಂಖ್ಯೆ== *2011ರ ಜನಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ, ಕರ್ನಾಟಕದ '''ಜನಸಂಖ್ಯೆಯು 6,11,30,704''' ಆಗಿದೆ ಹಾಗು ಇದರಲ್ಲಿ ಪುರುಷರ ಸಂಖ್ಯೆ 3,10,57,742 (50.80%) ಹಾಗು ಸ್ತೀಯರ ಸಂಖ್ಯೆ 3,00,72,962 (49.19%) ಅಂದರೆ ಪ್ರತಿ 1000 ಪುರುಷರಿಗೆ 968 ಸ್ತೀಯರು. 2001/2001ರ ಜನಸಂಖ್ಯೆಕ್ಕಿಂತ 2011/2011ರ ಜನಸಂಖ್ಯೆ 15.67%ರಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಸಾಂದ್ರತೆಯು 318.8/ಚ.ಕಿಮೀ.ರಷ್ಟಿದೆ ಹಾಗು ನಗರ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 38.57% ರಷ್ಟು ಜನ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. *ಸಾಕ್ಷರತೆಯು 75.6%ರಷ್ಟಿದೆ,ಇದರಲ್ಲಿ ಪುರುಷರ ಸಾಕ್ಷರತೆಯು 82.85% ಮತ್ತು ಸ್ತೀಯರ ಸಾಕ್ಷರತೆಯು 68.13%ರಷ್ಟಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 83% ಹಿಂದುಗಳು, 11% ಮುಸಲ್ಮಾನರು, 4% ಕ್ರೈಸ್ತರು, 0.78% ಜೈನರು, 0.73% ಬೌದ್ಧರು ಮತ್ತು ಉಳಿದವರು ಅನ್ಯ ಧರ್ಮದವರು. [[ಕನ್ನಡ|ಕನ್ನಡವು]] ಕರ್ನಾಟಕದ ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ ಹಾಗು ಸುಮಾರು 64.75%ರಷ್ಟು ಜನರ ಮಾತೃಭಾಷೆಯಾಗಿದೆ. *1991ರಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಭಾಷಾ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರಲ್ಲಿ 9.72% ಉರ್ದು, 8.34% ತೆಲುಗು, 5.46% ತಮಿಳು, 3.95% ಮರಾಠಿ, 3.38% ತುಳು, 1.87% ಹಿಂದಿ, 1.78% ಕೊಂಕಣಿ, 1.69% ಮಲಯಾಳಂ ಮತ್ತು 0.25% ಕೊಡವ ತಕ್ ಮಾತಾಡುವ ಜನರಿದ್ದರು.ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನನ ದರವು 19.9 (ಪ್ರತಿ ಸಾವಿರ ಜನರಿಗೆ), ಮೃತ್ಯು ದರವು 7.3 (ಪ್ರತಿ ಸಾವಿರ ಜನರಿಗೆ), ಶಿಶು ಮೃತ್ಯು ದರವು 47 (ಪ್ರತಿ ಸಾವಿರ ಜನನಗಳಿಗೆ), ಮಾತೃ ಮೃತ್ಯು (ಜನನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ) ದರವು 213 (ಪ್ರತಿ ಲಕ್ಷ ಜನನಗಳಿಗೆ), ಒಟ್ಟು ಸಂತಾನ ದರವು (ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ ಅವಳ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟುವ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ) 2.1 ಆಗಿದೆ.<ref>{{Cite web |url=http://www.mohfw.nic.in/NRHM/State%20Files/karnataka.htm |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2009-09-08 |archive-date=2009-07-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090724012757/http://www.mohfw.nic.in/NRHM/State%20Files/karnataka.htm |url-status=dead }}</ref> *ಕಡೆಯ ಬಾರಿಗೆ ಇಂತಹ ಗಣತಿ ನಡೆದಿದ್ದು 2011ರಲ್ಲಿ. ಭಾರತದ ಒಟ್ಟು 4,37,06,512 (4.37 ಕೋಟಿ) ಜನ ತಮ್ಮ ಮಾತೃಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಈ ಗಣತಿ ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ತನ್ನನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿಯೂ, ತನ್ನ ಮಾತೃಭಾಷೆಯೇ ‘ನಮ್ಮದು ಕೂಡ’ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ 4.37 ಕೋಟಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಾದಾಗ ಹೆಮ್ಮೆಯಾಗುವುದು ಸಹಜ. 2001ರ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕನ್ನಡ ಮಾತನಾಡುವವರ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣ ಶೇಕಡ 16ರಷ್ಟು (ನಿಖರವಾಗಿ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಅದು ಶೇಕಡ 15.99ರಷ್ಟು). ಇದು ಕೂಡ ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಚಿತ್ರಣವನ್ನೇ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡ ಮಾತನಾಡುವವರು ಎಂದು ಜನಗಣತಿ ನೀಡಿರುವ ಅಂಕಿ-ಅಂಶಗಳಲ್ಲಿ ಬಡಗ ಭಾಷಿಗರು (1,33,550 ಜನ), ಕುರುಂಬ ಭಾಷಿಗರು (24,189 ಜನ), "ಇತರ ಭಾಷಿಗರು" (30,244 ಜನ) ಕೂಡ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಜನಗಣತಿಯು "ಪ್ರಾಕೃತ" (?) ಎಂದು ಕರೆದಿರುವ 12,257 ಜನ ಕೂಡ ಸೇರಿದ್ದಾರೆ. ಇವನ್ನೆಲ್ಲ ಪರಿಗಣಿಸಿದಾಗ, ಕನ್ನಡವನ್ನೇ ಮಾತನಾಡುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ 4,35,06,272ಕ್ಕೆ (4.35 ಕೋಟಿ) ಇಳಿಯುತ್ತದೆ.<ref>[https://www.prajavani.net/artculture/kannada-language-knowledge-583940.html ಕನ್ನಡವೆಂಬ ಜ್ಞಾನದ ಭಾಷೆ;ಜಿ.ಎನ್. ದೇವಿ;೨೮-೧೦-೨೦೧೮]</ref> ==ಶಿಕ್ಷಣ== *'''[[ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು]]''' {{colbegin|2}} # [[ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ|ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ]], [[ಮೈಸೂರು]] # [[ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ಧಾರವಾಡ]] # [[ಬೆಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ಬೆಂಗಳೂರು]] # ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಧಾರವಾಡ]] # ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ರಾಯಚೂರು ಜಿಲ್ಲೆ|ರಾಯಚೂರು]] # ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಬೆಂಗಳೂರು]] # ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತೋಟಗಾರಿಕೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, [[ಶಿವಮೊಗ್ಗ]] # ತೋಟಗಾರಿಕೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಬಾಗಲಕೋಟ]] # [[ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ಕಲಬುರಗಿ|ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ]] # [[ಮಂಗಳೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ಮಂಗಳೂರು]] # [[ಕುವೆಂಪು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ|ಕುವೆಂಪು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ]], [[ಶಿವಮೊಗ್ಗ]] # [[ಕನ್ನಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ಹಂಪೆ|ಹಂಪಿ]] # [[ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ]], [[ಮೈಸೂರು]] # [[ತುಮಕೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ತುಮಕೂರು|ತುಮಕೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ತುಮಕೂರು]] # ರಾಜೀವ್ ಗಾಂಧಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಬೆಂಗಳೂರು]] # ದಾವಣಗೆರೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ದಾವಣಗೆರೆ]] # [[ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ಬೆಳಗಾವಿ]] # [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ ಮಹಿಳಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]], [[ವಿಜಯಪುರ]] # ಕರ್ನಾಟಕ ಪಶು ವೈದ್ಯಕೀಯ,ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ, [[ಬೀದರ]] # ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಸಂಗೀತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಮೈಸೂರು]] # ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ಕಾನೂನು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ]] # ಕರ್ನಾಟಕ ಜಾನಪದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಗೋಟಗೊಡಿ, [[ಹಾವೇರಿ]] ಜಿಲ್ಲೆ # ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಬೆಂಗಳೂರು]] # ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಬೆಳಗಾವಿ]] # ವಿಜಯನಗರ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಬಳ್ಳಾರಿ]] # ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, [[ಗದಗ]] {{colend|2}} ==ಕರ್ನಾಟಕದ ಆರ್ಥಿಕತೆ== *ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾರತ ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಹೊಂದುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯ. ೨೦೦೮-೦೯ರ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆ ದರದ ಪ್ರಕಾರವಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ದರವು $೫೮.೨೩ರಷ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ ತಲಾದಾಯದಲ್ಲಿಯೂ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗದ ಬೆಳವಣಿಗೆಯನ್ನು ಕಳೆದೊಂದು ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯ ದಾಖಲಿಸಿದೆ. ತಲಾದಾಯದ ಜಿಡಿಪಿ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಅನುಸಾರ ರಾಜ್ಯವು ದೇಶದ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ೬ ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. *೨೦೦೬ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ತಿಂಗಳವರೆಗೆ ಒಟ್ತು ೭೮,೦೯೭ ರೂಪಾಯಿಗಳ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹರಿದು ಬಂದಿರುತ್ತದೆ. ೨೦೦೪ರ ಅಂತ್ಯದ ವೇಳೆಗೆ ರಾಜ್ಯದ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಪ್ರಮಾಣ ೪.೯೪% ರಷ್ಟಿದ್ದು ಇದೇ ವೇಳೆ ದೇಶದಲ್ಲಿನ ನಿರುದ್ಯೋಗದ ಪ್ರಮಾಣವು ೫.೯೯% ಇದ್ದುದು ಗಮನಾರ್ಹ ಅಂಶ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಣದುಬ್ಬರ ದರವೂ ಕೂಡ ರಾಷ್ತ್ರೀಯ ಹಣದುಬ್ಬರ ದರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಯಾಗಿತ್ತು. ರಾಷ್ಟ್ರದ ಹಣದುಬ್ಬರ ಪ್ರಮಾಣ ೪.೭% ಇದ್ದರೆ, ರಾಜ್ಯದ ಹಣದುಬ್ಬರ ದರ ೪.೪% ಇತ್ತು. *ದೇಶದಲ್ಲಿನ ಬಡತನದ ಅಂದಾಜು ೨೭% ಆಗಿದ್ದರೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅದು ೧೭% ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ೫೬% ದಷ್ಟು ಮಂದಿ ಕೃಷಿಯಾಧಾರಿತ ಉದ್ಯೋಗಸ್ಥರಾಗಿದ್ದು ಒಟ್ತು ೧೨.೩೧ ಮಿಲಿಯನ್ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ನಷ್ಟು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಕೃಷಿಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ, ಇದು ರಾಜ್ಯದ ಒಟ್ಟು ಭೂಪ್ರದೇಶದ ೬೪%ರಷ್ಟಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಮಾನ್ಸೂನ್ ಮಾರುತ ತರುವ ಮಳೆಯನ್ನವಲಂಬಿಸಿದ್ದರೆ, ೨೬.೫೫ ದಷ್ಟು ಭೂಮಿಯು ಮಾತ್ರ ನೀರಾವರಿ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. *ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಹಾಗೂ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿದ್ದು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲ ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳನ್ನು ಹೀಗೆ ಹೆಸರಿಸಬಹುದು: ಹಿಂದೂಸ್ಥಾನ್ ಏರೋನಾಟಿಕ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಭಾರತ್ ಹೆವ್ವಿ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಭಾರತ್ ಅರ್ಥ್ ಮೂವರ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್, ಇನ್ಫೋಸಿಸ್ ಮೊದಲಾದವು. ಅಲ್ಲದೆ ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಸ್ಥೆ, ಭಾರತೀಯ ಶಕಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ, ಕೇಂದ್ರ ಆಹಾರ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರದ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಗಳಿರುವುದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ. *ಇದಲ್ಲದೆ [[ಮಂಗಳೂರು|ಮಂಗಳೂರಿ]]ನಲ್ಲಿ ಮಂಗಳೂರು ರಿಫೈನರಿ ಪೆತ್ರೋಕೆಮಿಕಲ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್<ref>http://www.mrpl.co.in/</ref> ಎನ್ನುವ ತೈಲೋತ್ಪನ್ನ ಕೈಗಾರಿಕ ಘಟಕವೂ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ೧೯೮೦ರಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಮಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಉದ್ಯಮ ಇಂದು ಬೃಹತ್ತಾಗಿ ಬೆಳೆದು ನಿಂತಿದೆ. ೨೦೦೭ ರ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಸುಮಾರು ೨೦೦೦ ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಘಟಕಗಳಿವೆ. *ದೇಶದ ಐಟಿ ದಿಗ್ಗಜ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೆನಿಸಿದ ಇನ್ಫೋಸಿಸ್, ವಿಪ್ರೋ ಕೂಡ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪ್ರಧಾನ ಕಛೇರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ೨೦೦೬-೦೭ರ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಅಂದಾಜಿನ ಪ್ರಕಾರ ದೇಶದ ೩೮% ದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ರಪ್ತು ವಹಿವಾಟು ಕರ್ನಾಟಕದಿಂದ ಆಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಬೆಂಗಳೂರು "ಸಿಲಿಕಾನ್ ವ್ಯಾಲಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ" ಎಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. *ಕರ್ನಾಟಕವು ರೇಷ್ಮೆ ಉದ್ಯಮಕ್ಕೂ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದು ರಾಜ್ಯದ ಮೈಸೂರ್ ಸಿಲ್ಕ್ ವಿಶ್ವವ್ಯಾಪಿ ಮನ್ನಣೆ ಹೊಂದಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಮುದ್ದೇನಹಳ್ಳಿ ಸಮೀಪ "ಸಿಲ್ಕ್ ಸಿಟಿ" ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಸುಮಾರು ೭೦ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನ ವಿನಿಯೋಗಿಸಲು ಮುಂದಾಗಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿಯು ಸಹ ರಾಜ್ಯವು ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದು ದೇಶದ ೭ ಪ್ರಧಾನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಕೃತ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳ ಮೂಲ ನೆಲೆ ಇರುವುದು ಕರ್ನಾಟಕದ ಉಡುಪಿ ಹಾಗೂ [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿವೆ. *ಕರ್ನಾಟಕದ [[ಹಟ್ಟಿ ಚಿನ್ನದ ಗಣಿ|ಹಟ್ಟಿ ಚಿನ್ನದ ಗಣಿಯು]] ದೇಶದಲ್ಲೇ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಚಿನ್ನ ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಏಕೈಕ ಚಿನ್ನದ ಗಣಿಯಾಗಿದೆ. ==ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕುಗಳು== ಕರಾವಳಿ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಾದ [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] ಮತ್ತು [[ಉಡುಪಿ]] ಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ನ ತೊಟ್ಟಿಲು ಅಂತ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. 1880 ಮತ್ತು 1935 ರ ನಡುವೆ, ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ 22 ಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಮಂಗಳೂರು ನಗರದಲ್ಲೇ ಇದ್ದವು. # [[ಕೆನರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್]] # [[ಸಿಂಡಿಕೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್]] # [[ಕಾರ್ಪೊರೇಶನ್ ಬ್ಯಾಂಕ್]] # [[ವಿಜಯ ಬ್ಯಾಂಕ್]] # [[ವೈಶ್ಯ ಬ್ಯಾಂಕ್]] # [[ಕರ್ನಾಟಕ ಬ್ಯಾಂಕ್]] ==ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ == # ಕರ್ನಾಟಕದ ಶಾಸಕಾಂಗದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಅನುಕರಿಸುತ್ತದೆ. # ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧಾನ ಸಭೆ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರದ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ಮನೆಗಳು. # ವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರು ನೇರ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಚುನಾಯಿತರಾದರೆ, ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿಗೆ ಪರೋಕ್ಷ ಚುನಾವಣೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. # ವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ ೨೨೪. # ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರ ಸಂಖ್ಯೆ ೭೫. # ವಿಧಾನ ಸಭೆಯ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಗರಿಷ್ಠ ಅವಧಿ ೫ ವರ್ಷಗಳಾಗಿವೆ. # ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯತ್ವದ ಗರಿಷ್ಠ ಅವಧಿ ೬ ವರ್ಷಗಳಾಗಿವೆ. # ಮೊದಲ ವಿಧಾನ ಸಭೆ [[೧೯೫೨]] ರಿಂದ [[೧೯೫೭|೧೯೫೭ರ]] ವರೆಗೆ ಸೇರಿತ್ತು. # ವಿಧಾನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುಮತ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಅಥವಾ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದ ನಾಯಕರು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಾಗಿ ಆರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಇದುವರೆಗೆ ಒಟ್ಟು ೨೨ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಕಂಡಿದೆ. # ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವೆಂದರೆ [[ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್]](ಕಾಂ), | [[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ]] | ಕ್ರಾ೦ತಿರ೦ಗ ಕೆಸಿಪಿ, | [[ಜನತಾ ದಳ (ಜಾತ್ಯಾತೀತ)|ಜನತಾ ದಳ(ಜಾತ್ಯತೀತ)]], ಉತ್ತಮ ಪ್ರಜಾಕೀಯ ಪಾರ್ಟಿ (UPP) ಇತ್ಯಾದಿ. # ಕರ್ನಾಟಕದಿಂದ ಲೋಕ ಸಭೆಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಆಗುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ೨೮ ಹಾಗು ರಾಜ್ಯ ಸಭೆಗೆ ಆಯ್ಕೆ ಆಗುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ೧೨. ==ಸ್ವಾಭಾವಿಕ ಪ್ರದೇಶಗಳು== ಕರ್ನಾಟಕ ಅನೇಕ [[ಅಭಯಾರಣ್ಯ|ಅಭಯಾರಣ್ಯಗಳ]] ತವರು. ಇವು ಚಾಮರಾಜನಗರ ಜಿಲ್ಲೆಯ [[ಬಂಡೀಪುರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ|ಬಂಡೀಪುರ ಅಭಯಾರಣ್ಯ]], [[ಬೆಂಗಳೂರು]] ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬನ್ನೇರುಘಟ್ಟ ಅಭಯಾರಣ್ಯ, ಮೈಸೂರು ಮತ್ತು ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆಗಳ [[ನಾಗರಹೊಳೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ|ನಾಗರಹೊಳೆ]] ಅಭಯಾರಣ್ಯ, [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] ಮತ್ತು [[ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು]] ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಕುದುರೆಮುಖ ಹಾಗೂ [[ಉತ್ತರ ಕನ್ನಡ]] ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಅಂಶಿ ಅಭಯಾರಣ್ಯ. ಅನೇಕ ವನ್ಯ ಮೃಗಧಾಮಗಳು ಸಹ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇವೆ. == ಅಭಿವೃದ್ಧಿ == :'''ಪಶು ಸಾಂಗೋಪನೆ''' :ಕರ್ನಾಟಕವು ಹಾಲು ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ೧.೨೫ ಕೋಟಿ ಜಾನುವಾರುಗಳಿವೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಜಾನುವಾರುಗಳಿಗೆ ಕಾಲುಬಾಯಿ ಜ್ವರದಿಂದಾಗಿ ೧೪,೪೪೧ (೧೯-೨-೨೦೧೪ ಕ್ಕೆ) ಜಾನುವಾರುಗಳು ಸತ್ತಿವೆ; ಲಸಿಕೆ ಹಾಕುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಡೆದಿದೆ. ಹಾಲಿನ ಉತ್ಪಾದನೆ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ೪೯ ಲಕ್ಷ ಲೀಟರ್ ನಿಂದ ೫೨-೫೩ ಉತ್ಪಾದನೆ ಆಗುತ್ತದೆ. ಸುಮಾರು ೧೫ ಲಕ್ಷ ಲೀಟರ್ ಅಗತ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದನೆ ಆಗುತ್ತಿದ್ದು, ಸಿಂಗಪುರ, ರಷ್ಯಾ, ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ಮ್ಯನ್ಮಾರ್ ಮೊದಲಾದ ದೇಶಗಳಿಗೆ ರಪ್ತು ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ (19-2-2014 ಹಾಲು ಮಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕ – ಎಂ. ಎಸ್. ಪ್ರೇಮನಾಥ್ ಬೆಂಗಳೂರು ಸುದ್ದಿಗೋಷ್ಠಿ – ಸುದ್ದಿಮಾಧ್ಯಮ- ಪ್ರಜಾವಾಣಿ). ==ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು== {{colbegin|3}} # [[ಬಾದಾಮಿ]], [[ಐಹೊಳೆ]], [[ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲು]] # [[ಹಾಸನ]] ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ [[ಬೇಲೂರು]], [[ಹಳೇಬೀಡು]], [[ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ]], [[ಸಕಲೇಶಪುರ]] # [[ಸಾಗರ]]([[ವರದಹಳ್ಳಿ]],[[ಇಕ್ಕೇರಿ]],[[ಕೆಳದಿ]],[[ಸಿಗಂದೂರು]],[[ಮಾರಿಕಾಂಬಾ ದೇವಸ್ಥಾನ (ಸಾಗರ)|ಮಾರಿಕಾಂಬಾ ದೇವಸ್ಥಾನ ಸಾಗರ]]) # [[ಹಂಪೆ]] # [[ವಿಜಯಪುರ]] # [[ಮೈಸೂರು]] #[[ಮಂಡ್ಯ|ಮಂಡ್ಯಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ]] [[ಶ್ರೀರಂಗಪಟ್ಟಣ]], [[ಮೇಲುಕೋಟೆ]], [[ಶಿವನ ಸಮುದ್ರ ಜಲಪಾತ|ಶಿವನ ಸಮುದ್ರ]], [[ಆದಿ ಚುಂಚನಗಿರಿ]], [[ಶಿರಡಿ ಸಾಯಿಬಾಬಾ ಮಂದಿರ]], [[ಕೆರೆಸಂತೆ ಶ್ರೀ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ದೇವಸ್ಥಾನ]], # [[ಚಿತ್ರದುರ್ಗ]] # [[ಭದ್ರಾವತಿ]] # [[ಬೀದರ್]] # [[ಮಾಕಿರೆಡ್ಡೀಪಲ್ಲಿ]] # [[ಬನವಾಸಿ]] # [[ಮಾನ್ಯಪುರ]] # [[ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ|ಉಡುಪಿ]]ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ [[ಅಷ್ಟಮಠ]]ಗಳು, [[ಮಣಿಪಾಲ]] # [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]]ಯಲ್ಲಿ [[ಧರ್ಮಸ್ಥಳ]], [[ಕಟೀಲು]], [[ಉಳ್ಳಾಲ]] # [[ಕೊಡಗು ಜಿಲ್ಲೆ|ಕೊಡಗುಜಿಲ್ಲೆ]]ಯಲ್ಲಿ [[ರಾಜಾಸೀಟ್]], [[ಭಾಗಮಂಡಲ]], {{colend|3}} # ಬೆಂಗಳೂರು # [[ಚಿಕ್ಕಬಳ್ಳಾಪುರ]] ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ # [[ನಂದಿ ಬೆಟ್ಟ]], [[ಭೋಗ ನಂದೀಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ]],[[ಯೋಗ ನಂದೀಶ್ವರ ದೇವಸ್ಥಾನ]], ==ಸಂಸ್ಕೃತಿ== ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೆಲವು ಜನಪ್ರಿಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಲೆಗಳು: # [[ಸಂಗೀತ]]: ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತ ಪದ್ಧತಿಯಾದ [[ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ]] ಉಗಮವಾದದ್ದು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿಯೇ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿರುವ ಇತರ ಸಂಗೀತ ರೂಪಗಳಲ್ಲಿ ಭಾವಗೀತೆಗಳು, ಸುಗಮ ಸಂಗೀತ, ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳು ಸೇರಿವೆ. # ನೃತ್ಯ: ಭಾರತದ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಪದ್ಧತಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಸರಾದ [[ಭರತನಾಟ್ಯ]] ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ. ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಒಂದು ನೃತ್ಯಕಲೆ [[ಯಕ್ಷಗಾನ]]. [[ಡೊಳ್ಳು ಕುಣಿತ]] [[ಜಾನಪದ]] ನೃತ್ಯ ಪದ್ಧತಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. # ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾದ ಕರ್ನಾಟಕ, [[ಮೈಸೂರು]], [[ಹಳೇಬೀಡು]], [[ಬೇಲೂರು]] ಮುಂತಾದ ರಮಣೀಯ ತಾಣಗಳಿಗೆ ಮನೆಯಾಗಿದೆ. ==ಕಲೆ== ಬಿದರಿ ಕಲೆ ಸುಮಾರು ೧೪ನೆ ಶತಮಾನ್ ದಲ್ಲಿ [[ಬೀದರ್]] ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಪ್ರಾಚಿನ ಕಲೆ ಯಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಇವತ್ತಿಗೂ ಈ ಕಲೆಯ ಬೇಡಿಕೆ ದೇಶ-ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಇದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ಕಾಮ್ಮೊನ್ ವೆಅಲ್ಥ್ ಗೇಮ್ಸ್ ನ ಅತಿ ಪ್ರಮುಖ ಗಣ್ಯರಿಗೆ ಭಾರತ ದೇಶದಿಂದ ಬಿದರಿ ಕಲೆ ಉಡುಗೊರೆ ಕೊಡಲಾಗಿತ್ತು. ಮತ್ತೆ ಬಿದರಿ ಕಲೆಯ ಊಡುಗೋರೆ USA ಊ ಎಸ್ ನ ವೈಟ್ ಹೌಸ್ನಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಇಡಲಾಗಿದೆ. ಇವು ಬಿದರಿ ಕಲೆಯ ಕೆಲವು ಉಪಾದಿಗಳು.ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಬಿದರಿಕಲೆಗೆ ಹೊಸ ಆಯಾಮಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಬುದ್ಧನ ರೂಪ ವನ್ನು ಹಿಂದಿ ಗಿಂತಲೂ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸಿದ ಶಿಲ್ಪಗಳು ಸಮಕಾಲೀನ ಕುಶಲಿಗಳಿಂದ ಮೂಡಿ ಬಂದಿವೆ. ==ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು== ಕರ್ನಾಟಕ: ಕೆರೆಸಂತೆ ಶ್ರೀ ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮೀ ಲಕ್ಕಮ್ಮ ದೇವಿ ದೇವಸ್ಥಾನ . [[ಸಾಗರ]], [[ಗಾಣಗಾಪುರ]], [[ಧರ್ಮಸ್ಥಳ]], [[ಶೃಂಗೇರಿ]], [[ಉಡುಪಿ ಜಿಲ್ಲೆ|ಉಡುಪಿ]], [[ಮೇಲುಕೋಟೆ]], [[ಬಸವಕಲ್ಯಾಣ]], [[ಆದಿಚುಂಚನಗಿರಿ]], [[ಬಾಳೆ ಹೊನ್ನೂರು]], [[ಹೊರನಾಡು]], [[ಕಟೀಲು]], [[ಗೋಕರ್ಣ]], [[ಸಿದ್ದಗಂಗಾ|ಸಿದ್ಧಗಂಗಾ ಮಠ]], [[ದ್ಯಾವನುರು]], [[ಕೊಲ್ಲೂರು]], [[ಮುರುಡೇಶ್ವರ]], [[ಶಿರಸಿ|ಶಿರ್ಸಿ]], [[ಕುಕ್ಕೆ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ]], [[ಕೂಡಲ ಸಂಗಮ]], [[ಬನವಾಸಿ]], [[ಸವದತ್ತಿ]], [[ಗೋಲಗುಮ್ಮಟ]], [[ಬಾದಾಮಿ]], [[ಗುರಗುಂಜಿ]], [[ಚಾಮುಂಡಿ ಬೆಟ್ಟ]], [[ನಂಜನಗೂಡು]], [[ನ೦ಬಿನಾಯಕನಹಳ್ಳಿ]], [[ವೈದ್ಯನಾಥೇಶ್ವರ-ವೈದ್ಯನಾಥಪುರ]], [[ಶ್ರೀ ವೈದ್ಯನಾಥೇಶ್ವರ ಸ್ವಾಮಿ]], [[ಅರೆಯೂರು]], [[ತುಮಕೂರು]] [[ಉಗ್ರ ನರಸಿಂಹ ಸ್ವಾಮಿ, ಮದ್ದೂರಮ್ಮ-ಮದ್ದೂರು]]. ಬನಶಂಕರಿ ದೇವಿ – ಬನಶಂಕರಿ,ಝರಣಿ ನೃಸಿಂಹಸ್ವಾಮಿ – ಬೀದರ್, ಗುರುದ್ವಾರ ನಾನಕ್ ಝೀರಾ ಸಾಹಿಬ್ – ಬೀದರ್, ಖಿಳೆಗಾಂವ ಬಸವಣ್ಣ, ಮೂಡಬೂಳ ವೇಣುಗೋಪಾಲ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ, ಗುಲ್ಬರ್ಗಾದ ಕೋಟೆ, ಶರಣಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ, ಬಂದೇನವಾಜ್ ದರ್ಗ, ಬುದ್ಧವಿಹಾರ, ದೇವರಗುಡ್ಡ, ಮೈಲಾರ, ಮಲೆಮಹದೇಶ್ವರ, ನಂಜವದೂತ ಮಠ ಸಿರಾ ಯಲಗೂರು, ಹುಲಿಗಿಯ ಹುಲಿಗೆಮ್ಮ ದೇವಿ. ಇಟಗಿಯ ಭಿಮಕ್ಕನ ಗುಡಿ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮೂಡಲಪಾಳ್ಯದ ಭತ್ತಿಲಿಂಗೇಶ್ದವರ ದೇವಾಲಯ ಹಲವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದೆ.ಕೆಂಕೆರೆ ಪುರದಮಠದ ಶ್ರೀ ಚನ್ನಬಸವೇಶ್ವರ ದೇವಾಲಯ, ==ಭಾಷೆಗಳು== ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಮಾತನಾಡುವ ಜನರಿದ್ದಾರೆ. {{colbegin|3}} ಮುಖ್ಯ ಭಾಷೆಗಳೆ೦ದರೆ * [[ಕನ್ನಡ]] * [[ತುಳು]] * [[ಬ್ಯಾರಿ ಭಾಷೆ]] * [[ಅರೆಭಾಷೆ ಕನ್ನಡಿಗರು|ಅರೆಭಾಷೆ ಕನ್ನಡ (ಗೌಡ ಕನ್ನಡ)]] * [[ಕೊಡವ ತಕ್ಕ್]] * [[ಕೊಂಕಣಿ]] * [[ಹವ್ಯಕ|ಹವ್ಯಕ ಭಾಷೆ, ಹವಿಗನ್ನಡ]] * [[ಬಂಜಾರ್|ಬಣಜಾರ ಭಾಷೆ (ಲಂಬಾಣಿ)]] * [[ಉರ್ದೂ]] ಇತರೆ ಕಡಿಮೆ ಜನ ಬಳಸುವ ಭಾಷೆಗಳು. * [[ತಮಿಳು]] * [[ತೆಲುಗು|ತೆಲಗು]] * [[ಮಲಯಾಳಂ|ಮಲೆಯಾಳಂ]] * ಮಾರವಾಡಿ (ರಾಜಸ್ತಾನ) ಮುಂತಾದುವು. {{colend|3}} ==ಪ್ರಮುಖರು== # [[ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ]] # [[ಹಕ್ಕ-ಬುಕ್ಕ|ಹಕ್ಕ ಬುಕ್ಕ]] # [[ಪುರಂದರದಾಸರು|ಪುರಂದರದಾಸ]] # [[ಕನಕದಾಸರು|ಕನಕದಾಸ]] # [[ಬಸವಣ್ಣ]] # [[ಮಧ್ವಾಚಾರ್ಯ]] # [[ಮೊದಲನೆಯ ಕೆಂಪೇಗೌಡ|ಕೆಂಪೇಗೌಡ]], # [[ಕೃಷ್ಣದೇವರಾಯ]] # [[ಜಯಚಾಮರಾಜ ಒಡೆಯರ್|ಜಯಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್]] # [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್]] # [[ಶಿಶುನಾಳ ಶರೀಫ]] # [[ಮೋಕ್ಷಗುಂಡಂ ವಿಶ್ವೇಶ್ವರಯ್ಯ]] # [[ಎಸ್.ನಿಜಲಿಂಗಪ್ಪ]] # [[ಬಿ.ಡಿ.ಜತ್ತಿ]] # [[ಎಸ್ ಆರ್ ಕಂಠಿ|ಎಸ್.ಆರ್.ಕಂಠಿ]] # [[ಅ.ನ.ಕೃಷ್ಣರಾಯ]] # [[ಕುವೆಂಪು]] # [[ಮಾಸ್ತಿ ವೆಂಕಟೇಶ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್]] # [[ಆಲೂರು ವೆಂಕಟರಾಯರು]] # [[ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತ]] # [[ವಿನಾಯಕ ಕೃಷ್ಣ ಗೋಕಾಕ]] # [[ದೇ. ಜವರೇಗೌಡ|ಡಾ. ದೇಜಗೌ]] # [[ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಕಂಬಾರ|ಡಾ.ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಕಂಬಾರ]] # [[ಯು.ಆರ್.ಅನಂತಮೂರ್ತಿ]] # [[ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರ ತೇಜಸ್ವಿ|ಪೂರ್ಣಚಂದ್ರತೇಜಸ್ವಿ]] # [[ಎಸ್.ಎಲ್. ಭೈರಪ್ಪ]] # [[ದ.ರಾ.ಬೇಂದ್ರೆ]] # [[ಗೊರೂರು ರಾಮಸ್ವಾಮಿ ಅಯ್ಯಂಗಾರ್]] # [[ಜಿ.ಎಸ್.ಶಿವರುದ್ರಪ್ಪ|ಜಿ.ಎಸ್. ಶಿವರುದ್ರಪ್ಪ]] # [[ಪಂಜೆ ಮಂಗೇಶರಾಯ್]] # [[ಡಿ.ವಿ.ಗುಂಡಪ್ಪ]] # [[ಚಿದಾನಂದ ಮೂರ್ತಿ]] # [[ಸೂರ್ಯನಾಥ ಕಾಮತ್]] # [[ಡಿ. ದೇವರಾಜ ಅರಸ್]] # [[ಅಕ್ಕಮಹಾದೇವಿ]] # [[ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ|ಕಿತ್ತೂರು ರಾಣಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ]] # [[ಒನಕೆ ಓಬವ್ವ]] # [[ಸಂಗೊಳ್ಳಿ ರಾಯಣ್ಣ]] # [[ಕಾರ್ನಾಡ್ ಸದಾಶಿವ ರಾವ್]] # [[ರಾಜ್‌ಕುಮಾರ್|ಡಾ.ರಾಜ್ ಕುಮಾರ್]] # [[ವಿಷ್ಣುವರ್ಧನ್ (ನಟ)|ಡಾ. ವಿಷ್ಣುವರ್ಧನ್]] # [[ರಾಜಾರಾಮಣ್ಣ]] # [[ಯು. ಆರ್. ರಾವ್]] # [[ಸಿ. ಎನ್. ಆರ್. ರಾವ್]] # [[ಎನ್ ಆರ್ ನಾರಾಯಣ ಮೂರ್ತಿ]], # [[ಸವಾಯಿ ಗಂಧರ್ವ]] # [[ಭೀಮಸೇನ ಜೋಶಿ]] # [[ಗಂಗೂಬಾಯಿ ಹಾನಗಲ್]] # [[ಜಿ.ವೆಂಕಟಸುಬ್ಬಯ್ಯ]] # [[ಕೆ.ಎಸ್.ನರಸಿಂಹಸ್ವಾಮಿ]], # [[ಕೆ.ಎಸ್.ನಿಸಾರ್ ಅಹಮದ್]] # [[ತ್ರಿವೇಣಿ]] # [[ದೇವನೂರು ಮಹಾದೇವ]] # [[ನಿಟ್ಟೆ ಸಂತೋಷ್‌ ಹೆಗ್ಡೆ]] # [[ಕಾಗೋಡು ತಿಮ್ಮಪ್ಪ]], # [[ಚನ್ನವೀರ ಕಣವಿ]] # [[ಪಾಟೀಲ ಪುಟ್ಟಪ್ಪ]] # [[ಶಂಕರ್ ನಾಗ್]] # [[ಬಿ.ಎಂ.ಶ್ರೀಕಂಠಯ್ಯ]] # [[ವೀರೇಂದ್ರ ಹೆಗ್ಗಡೆ]] #[[ಟಿಪ್ಪು ಸುಲ್ತಾನ್]] ==ರಾಜಕಾರಣದಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖರು== #[[ಕೆಂಗಲ್ ಹನುಮಂತಯ್ಯ]] #[[ಹೆಚ್.ಡಿ.ದೇವೇಗೌಡ]] #[[ಡಿ. ದೇವರಾಜ ಅರಸ್|ದೇವರಾಜ್ ಅರಸ್]] #[[ಎಸ್. ಬಂಗಾರಪ್ಪ]] #[[ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಹೆಗಡೆ]] #[[ಹೆಚ್.ಡಿ.ಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ]] #[[ಸಿದ್ದರಾಮಯ್ಯ]] #[[ಬಿ.ಎಸ್. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ]] #[[ಬಸವರಾಜ ಬೊಮ್ಮಾಯಿ]] {{colend}} ==ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ== ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯಯುಕ್ತ ಪ್ರದೇಶಗಳು, ಹಾಗು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸ್ಥಳಗಳು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮವನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. <gallery mode="packed" heights="200" styles="width:100%"> Image:Shivanasamudram_FullView.JPG|[[ಶಿವನ ಸಮುದ್ರ ಜಲಪಾತ|ಶಿವನಸಮುದ್ರದ]] ಭರಚುಕ್ಕಿ [[ಜಲಪಾತ]] Image:jogfalls_file.jpg|೮೫೭ ಅಡಿಗಳ ಕೆಳಗೆ ಧುಮ್ಮಿಕ್ಕುವ [[ಜೋಗದ]] ಜಲಪಾತ Image:kalyani_file.jpg|ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳದ ದೊಡ್ಡ ಬೆಟ್ಟದ ಭೂ ದೃಶ್ಯ </gallery> [[ಮುಳ್ಳಯ್ಯನಗಿರಿ]] ==ಚಿತ್ರಾವಳಿ== <gallery mode="packed" heights="175" styles="width:100%"> ಚಿತ್ರ:Mallikarjuna and Kasivisvanatha temples at Pattadakal.jpg|ಮಲ್ಲಿಕಾರ್ಜುನ ಮತ್ತು ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನ, ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲು ಚಿತ್ರ:Belur4.jpg|ಹೊಯ್ಸಳರ ಶಿಲ್ಪ ಜೋಡಣೆ, ಬೇಲೂರು ಚಿತ್ರ:Ugranarasimha statue at Hampi dtv.JPG|alt=Brown stone statue of smiling deity sitting cross-legged under arch|ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಉಗ್ರನರಸಿಂಹ ಪ್ರತಿಮೆ, ಹಂಪೆ ಚಿತ್ರ:Jog Rani.JPG|alt=Nana karnataka|ಜೋಗ ಜಲಪಾತ ಚಿತ್ರ:Vidhana Soudha 2012.jpg|alt=Photo of Bangalore parliament building with 18 archway columns and 10-column entrance under dome with 2 spire towers|ವಿಧಾನಸೌಧ, ಬೆಂಗಳೂರು ಚಿತ್ರ:FullPagadeYakshagana.jpg|ಯಕ್ಷಗಾನ ಕಲಾವಿದನ ಚಿತ್ರ ಚಿತ್ರ:Dharwad peda.jpg|ಧಾರವಾಡ ಪೇಡ ಚಿತ್ರ:Gomateswara.jpg|alt=Giant grey stone statue of nude man with vines climbing legs to his arms|ಗೊಮ್ಮಟೇಶ್ವರನ ಏಕಶಿಲಾ ವಿಗ್ರಹ, ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ ಚಿತ್ರ:Vishnu image inside cave number 3 in Badami.jpg ಚಿತ್ರ:ಗುಹಾಂತರ ದೇವಾಲಯ, ಬಾದಾಮಿ ಚಿತ್ರ:Halmidi oldKannada inscription mounted.JPG|ಹಲ್ಮಿಡಿ ಶಾಸನ (450 CE), ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಮೊದಲ ಉಪಲಬ್ಧ ಶಾಸನ ಚಿತ್ರ:Bannerghetta Tiger.jpg|ಬನ್ನೇರುಘಟ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉದ್ಯಾನವನ </gallery> ==ಈ ಲೇಖನಗಳನ್ನೂ ನೋಡಿ== *[[ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು]] *[[ಕರ್ನಾಟಕದ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು]] *[[ಕನ್ನಡ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಗಾಂಧಿ]] *[[ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರ]] *[[ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ]] ==ಹೊರಕೊಂಡಿಗಳು== * [http://www.karunadu.gov.in/ ಕನಾ೯ಟಕ ಸಕಾ೯ರದ ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090107093324/http://karunadu.gov.in/ |date=2009-01-07 }} * [http://www.karunadu.gov.in/gazetteer/pages/handbook-karnataka.aspx ಕನಾ೯ಟಕ ಗೆಜೆಟ್ ಇಲಾಖೆಯು ಹೊರತಂದಿರುವ ಕನಾ೯ಟಕ ಕೈಪಿಡಿ (ಆಂಗ್ಲ ಆವೃತ್ತಿ)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101129021648/http://www.karunadu.gov.in/gazetteer/pages/handbook-karnataka.aspx |date=2010-11-29 }} * [http://gazette.kar.nic.in/ ಇತ್ತೀಚಿನ ಕನಾ೯ಟಕ ಗೆಜೆಟ್ ಪತ್ರಿಕೆ-"ಕನಾ೯ಟಕ ರಾಜ್ಯಪತ್ರ"] * [http://www.karnataka.com/ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ- ಖಾಸಗಿ ತಾಣ] *[https://www.prajavani.net/stories/stateregional/karnataka-1st-place-559218.html ಅಗ್ರಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕ: 23 ಜುಲೈ 2018] *[https://www.prajavani.net/artculture/kannada-language-knowledge-583940.html ಕನ್ನಡವಡೆಂ ಜ್ಞಾನದ ಭಾಷೆ ; ಎನ್ ಶ್ರೀದೇವಿ] ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== {{reflist}} {{Coord|44.112|N|87.913|W|display=title}} {{ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ}} {{ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು}} {{ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಷಯಗಳು}} {{ಕರ್ನಾಟಕದ_ಜಿಲ್ಲೆಗಳು}} {{Commonscat|Karnataka}} [[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕ]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು]] 4ws6bn3pat09ifgnji3j2c5qupw196c 0 8118 1113108 1078223 2022-08-09T06:06:52Z ~aanzx 72368 ~aanzx [[ಅನಾಮಿಕ]] ಪುಟವನ್ನು [[ಅನಾಮಿಕ (ಚಲನಚಿತ್ರ)]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox ಚಲನಚಿತ್ರ |ಚಿತ್ರದ ಹೆಸರು = ಅನಾಮಿಕ |ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ವರ್ಷ = [[:ವರ್ಗ:ವರ್ಷ-೧೯೮೭ ಕನ್ನಡಚಿತ್ರಗಳು|೧೯೮೭]] |ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಂಸ್ಥೆ = ತರಂಗಿಣಿ ಆರ್ಟ್ |ನಾಯಕ(ರು) = [[ಕಾಶೀನಾಥ್]] |ನಾಯಕಿ(ಯರು) = [[ಅಭಿನಯ]] |ಪೋಷಕ ನಟರು = [[ದಿನೇಶ್]], [[ಓಂ ಗಣೇಶ್]], [[ಶ್ರೀಧರ್]] |ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶನ = [[ಎಲ್.ವೈದ್ಯನಾಥನ್]] |ಕಥೆ = |ಚಿತ್ರಕಥೆ = |ಸಂಭಾಷಣೆ = |ಚಿತ್ರಗೀತೆ ರಚನೆ = |ಹಿನ್ನೆಲೆ ಗಾಯನ = |ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ = [[ಸುಂದರನಾಥ ಸುವರ್ಣ]] |ನೃತ್ಯ = |ಸಾಹಸ = |ಸಂಕಲನ = |ನಿರ್ದೇಶನ = [[ಕಾಶೀನಾಥ್]] |ನಿರ್ಮಾಪಕರು = [[ಕಾಶೀನಾಥ್]] |ಬಿಡುಗಡೆ ದಿನಾಂಕ = |ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರಗಳು = |ಇತರೆ ಮಾಹಿತಿ = |----}} [[ವರ್ಗ:ವರ್ಷ-೧೯೮೭ ಕನ್ನಡಚಿತ್ರಗಳು]] qx91grbx1kxumtxo2qjabntincd47mb 10 22088 1113067 1112635 2022-08-08T15:55:00Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox|child={{{child|{{{embed|}}}}}} | bodyclass = biography vcard | above = {{Br separated entries | 1 = {{#if:{{{honorific prefix|{{{honorific_prefix|{{{honorific-prefix|{{{pre-nominals|}}}}}}}}}}}}|<div class="honorific-prefix" style="font-size: 77%; font-weight: normal; display:inline;">{{{honorific prefix|{{{honorific_prefix|{{{honorific-prefix|{{{pre-nominals|}}}}}}}}}}}}</div>}} | 2 = <div class="fn" style="display:inline">{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|{{PAGENAMEBASE}}}}</div> | 3 = {{#if:{{{honorific suffix|{{{honorific_suffix|{{{honorific-suffix|{{{post-nominals|}}}}}}}}}}}}|<div class="honorific-suffix" style="font-size: 77%; font-weight: normal; display:inline;">{{{honorific suffix|{{{honorific_suffix|{{{honorific-suffix|{{{post-nominals|}}}}}}}}}}}}</div>}} }} | abovestyle = {{{abovestyle|}}} | subheaderstyle = font-size:125%; font-weight:bold; text-align:center; | subheader = {{#switch:{{{child|{{{embed|}}}}}}|yes=<!--empty when this infobox is embedded-->|#default={{#if:{{{native_name|}}}|<div class="nickname" {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang="{{{native_name_lang}}}"}}>{{{native_name}}}</div>}} }} | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|}}}|size={{#ifeq:{{lc:{{{landscape|}}}}}|yes|{{min|300|{{#if:{{#ifexpr:{{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}}}}|300|{{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}}}}}}x200px|{{{image size|{{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}}}}}}|sizedefault=frameless|upright={{{image_upright|1}}}|alt={{{alt|}}}|center=yes|suppressplaceholder=yes}} | caption = {{{image caption|{{{caption|{{{image_caption|}}}}}}}}} | label2 = ಉಚ್ಛಾರಣೆ | data2 = {{{pronunciation|}}} | label10 = ಜನನ | data10 = {{Br separated entries|1={{#if:{{{birth_name|{{{birthname|}}}}}}|<div style="display:inline" class="nickname">{{{birth_name|{{{birthname|}}}}}}</div>}}|2={{{birth_date|}}}|3={{#if:{{{birth_place|}}}|<div style="display:inline" class="birthplace">{{{birth_place|}}}</div>}}}} | label11 = Bapti{{#if:{{{baptized|}}}|z|s}}ed | data11 = {{#if:{{{birth_date|}}}||{{{baptized|{{{baptised|}}}}}}}} | label12 = Disappeared | data12 = {{Br separated entries|1={{{disappeared_date|}}}|2={{{disappeared_place|}}}}} | label13 = Status | data13 = {{{status|{{{disappeared_status|}}}}}} | label14 = ಮರಣ | data14 = {{Br separated entries|1={{{death_date|}}}|2={{#if:{{{death_place|}}}|<div style="display:inline" class="deathplace">{{{death_place|}}}</div>}}}} | label15 = Cause&nbsp;of death | data15 = {{{death cause|{{{death_cause|}}}}}} | label16 = Body discovered | data16 = {{{body discovered|{{{body_discovered|}}}}}} | label17 = {{#if:{{{burial_place|}}}|Burial place|Resting place}} | data17 = {{#if:{{{burial_place|}}}|{{Br separated entries|1={{{burial_place|}}}|2={{{burial_coordinates|}}}}}|{{Br separated entries|1={{{resting place|{{{resting_place|{{{restingplace|}}}}}}}}}|2={{{resting place coordinates|{{{resting_place_coordinates|{{{restingplacecoordinates|}}}}}}}}}}}}} | class17 = label | label18 = ಸ್ಮಾರಕಗಳು | data18 = {{{monuments|}}} <!-- removed per discussion at https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Template_talk:Infobox_person&oldid=932429196#Residence_parameter | label19 = Residence | data19 = {{{residence|}}} | class19 = {{#if:{{{death_date|}}}{{{death_place|}}}||label}} --> | label20 = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | data20 = {{{nationality|}}} | class20 = category | label21 = ಇತರೆ&nbsp;ಹೆಸರುಗಳು | data21 = {{{other names|{{{other_names|{{{othername|{{{nickname|{{{alias|}}}}}}}}}}}}}}} | class21 = ಇತರೆ ಹೆಸರುಗಳು | label22 = Siglum | data22 = {{{siglum|}}} | label23 = ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | data23 = {{{citizenship|}}} | class23 = category | label24 = ವಿದ್ಯಾರ್ಹತೆ | data24 = {{{education|}}} | label25 = ಹಳೆ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ | data25 = {{{alma mater|{{{alma_mater|}}}}}} | label26 = ಉದ್ಯೋಗ | data26 = {{{occupation|}}} | class26 = role | label27 = ಸಕ್ರಿಯ ವರ್ಷಗಳು | data27 = {{{years active|{{{years_active|{{{yearsactive|}}}}}}}}} | label28 = ಕಾಲ | data28 = {{{era|}}} | class28 = category | label29 = ಉದ್ಯೋಗದಾತರು | data29 = {{{employer|}}} | class29 = org | label30 = {{#if:{{{organisation|}}}|Organisation|Organization}} | data30 = {{{organisation|{{{organization|{{{organizations|}}}}}}}}} | class30 = org | label31 = Agent | data31 = {{{agent|}}} | class31 = agent | label32 = ಇದಕ್ಕೆ ಖ್ಯಾತರು | data32 = {{{known for|{{{known_for|{{{known|}}}}}}}}} | label33 = <div style="white-space:nowrap;">{{#if:{{{works|}}}|Works|{{#if:{{{credits|}}}|Notable credit(s)|{{#if:{{{label_name|}}}|Label(s)|Notable work}}}}}}</div> | data33 = {{#if:{{{works|}}}|{{{works|}}}|{{#if:{{{credits|}}}|{{{credits}}}|{{#if:{{{label_name|}}}|{{{label_name}}}|{{{notable works|{{{notable_works|}}}}}}}}}}}} | label34 = ಶೈಲಿ | data34 = {{{style|}}} | class34 = category | label39 = Net&nbsp;worth | data39 = {{{net worth|{{{net_worth|{{{networth|}}}}}}}}} | label40 = ಎತ್ತರ | data40 = {{#if:{{{height_m|{{{height_cm|}}}}}}{{{height_ft|}}}{{{height_in|}}} | {{convinfobox|{{{height_m|{{{height_cm|}}}}}}|{{#if:{{{height_m|}}}|m|cm}}|{{{height_ft|}}}|ft|{{{height_in|}}}|in}}}}{{#if:{{{height|}}} | {{infobox person/height|{{{height|}}}}}}} | label42 = Television | data42 = {{{television|}}} | label43 = {{#if:{{{office|}}}|Office|Title}} | data43 = {{{office|{{{title|}}}}}} | class43 = title | label44 = Term | data44 = {{{term|}}} | label45 = Predecessor | data45 = {{{predecessor|}}} | label46 = Successor | data46 = {{{successor|}}} | label47 = ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ | data47 = {{{party|}}} | class47 = org | label48 = Movement | data48 = {{{movement|}}} | class48 = category | label49 = <span class="nowrap">Opponent(s)</span> | data49 = {{{opponents|}}} | label50 = Board member&nbsp;of | data50 = {{{boards|}}} | label51 = Criminal charge(s) | data51 = {{{criminal_charges|{{{criminal charge|{{{criminal_charge|}}}}}}}}} | label52 = Criminal penalty | data52 = {{{criminal penalty|{{{criminal_penalty|}}}}}} | label53 = {{#if:{{{judicial status|{{{judicial_status|}}}}}}|Judicial status|Criminal status}} | data53 = {{#if:{{{judicial status|{{{judicial_status|}}}}}} | {{{judicial status|{{{judicial_status}}}}}} | {{{criminal status|{{{criminal_status|}}}}}}}} | class53 = category | label54 = <span class="nowrap">ಜೀವನ ಸಂಗಾತಿ</span> | data54 = {{{spouse|{{{spouses|{{{spouse(s)|}}}}}}}}} | label55 = <span class="nowrap">Partner(s)</span> | data55 = {{{partner|{{{domesticpartner|{{{domestic_partner|{{{partners|{{{partner(s)|}}}}}}}}}}}}}}} | label56 = ಮಕ್ಕಳು | data56 = {{{children|}}} | label57 = Parent{{#if:{{{parents|}}}|(s)|{{#if:{{{father|}}}|{{#if:{{{mother|}}}|s|(s)}}|(s)}}}} | data57 = {{#if:{{{parents|}}}|{{{parents}}}|{{Unbulleted list|{{#if:{{{father|}}}|{{{father}}} (father)}}|{{#if:{{{mother|}}}|{{{mother}}} (mother)}}}}}} | label58 = ನೆಂಟರು | data58 = {{{relations|{{{relatives|}}}}}} | label59 = ಕುಟುಂಬ | data59 = {{{family|}}} | label60 = Call sign | data60 = {{{callsign|}}} | label61 = ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು | data61 = {{{awards|}}} | label62 = {{#if:{{{honours|}}}|Honours|Honors}} | data62 = {{{honours|{{{honors|}}}}}} | data64 = {{{misc|{{{module|}}}}}} | data65 = {{{misc2|{{{module2|}}}}}} | data66 = {{{misc3|{{{module3|}}}}}} | data67 = {{{misc4|{{{module4|}}}}}} | data68 = {{{misc5|{{{module5|}}}}}} | data69 = {{{misc6|{{{module6|}}}}}} | label70 = ಜಾಲತಾಣ | data70 = {{{website|{{{homepage|{{{URL|{{{url|}}}}}}}}}}}} | header71 = {{#if:{{{signature|}}}|Signature}} | data72 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{signature|}}}|size={{{signature_size|}}}|sizedefault=150px|alt={{{signature alt|{{{signature_alt|}}}}}}}} | header73 = {{#if:{{{footnotes|}}}|Notes}} | data74 = {{#if:{{{footnotes|}}}|<div style="text-align: left;">{{{footnotes}}}</div>}} }}<!-- -->{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[ವರ್ಗ:Pages using infobox person with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview = Page using [[Template:Infobox person]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y | abovestyle | agent | alias | alma mater | alma_mater | alt | awards | baptised | baptized | birth_date | birth_name | birth_place | birthname | boards | body discovered | body_discovered | burial_coordinates | burial_place | callsign | caption | child | children | citizenship | credits | criminal charge | criminal penalty | criminal status | criminal_charge | criminal_charges | criminal_penalty | criminal_status | death cause | death_cause | death_date | death_place | disappeared_date | disappeared_place | disappeared_status | domestic_partner | domesticpartner | education | embed | employer | era | family | father | footnotes | height | height_cm | height_ft | height_in | height_m | homepage | honorific prefix | honorific suffix | honorific_prefix | honorific_suffix | honorific-prefix | honorific-suffix | honors | honours | image | image caption | image size | image_caption | image_size | image_upright | imagesize | judicial status | judicial_status | known | known for | known_for | label_name | landscape | misc | misc2 | misc3 | misc4 | misc5 | misc6 | module | module2 | module3 | module4 | module5 | module6 | monuments | mother | movement | name | nationality | native_name | native_name_lang | net worth | net_worth | networth | nickname | nocat_wdimage | notable works | notable_works | occupation | office | opponents | organisation | organization | organizations | other names | other_names | othername | parents | partner | partner | partner(s) | party | predecessor | pre-nominals | post-nominals | pronunciation | relations | relatives | resting place | resting place coordinates | resting_place | resting_place_coordinates | restingplace | restingplacecoordinates | siglum | signature | signature alt | signature_alt | signature_size | spouse | spouses | spouse(s) | status | style | successor | television | term | title | URL | url | website | works | years active | years_active | yearsactive | home_town}}<!-- -->{{#invoke:Check for deprecated parameters|check |category=[[ವರ್ಗ:Pages using Infobox person with deprecated parameter _VALUE_|_VALUE_]] |ignoreblank=yes | home_town = }}<!-- -->{{Main other| {{#if:{{{1|}}}{{{2|}}}{{{3|}}}{{{4|}}}{{{5|}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using numbered parameter]]}}<!-- -->{{#if:{{{box_width|}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using boxwidth parameter]]}}<!-- -->{{#if:{{{death_date|}}}{{{death_place|}}}|{{#if:{{{net worth|{{{net_worth|{{{networth|}}}}}}}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using certain parameters when dead]]}}}}<!-- -->{{#if:{{{influences|}}}{{{influenced|}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using influence]]}}<!-- -->{{#if:{{{ethnicity|}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using ethnicity]]}}<!-- -->{{#if:{{{religion|}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using religion]]}}<!-- -->{{#if:{{{denomination|}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using denomination]]}}<!-- -->{{#if:{{{residence|}}}|[[ವರ್ಗ:Infobox person using residence]]}}<!-- -->{{#if:{{{pronunciation|}}}|[[ವರ್ಗ:Biography template using pronunciation]]}}<!-- -->{{#if:{{{signature|}}}|[[ವರ್ಗ:Biography with signature]]}}<!-- -->[[ವರ್ಗ:Articles with hCards]] }}<!-- -->{{#invoke:Check for clobbered parameters|check | nested = 1 | template = Infobox person | cat = {{main other|Category:Pages using infobox person with conflicting parameters}} | child = embed | honorific prefix; honorific_prefix; honorific-prefix; pre-nominals | honorific suffix; honorific_suffix; honorific-suffix; post-nominals | image size; image_size; imagesize | image caption; caption; image_caption | birth_name; birthname | baptized; baptised | status; disappeared_status | death cause; death_cause | body discovered; body_discovered | resting place; resting_place; restingplace | resting place coordinates; resting_place_coordinates; restingplacecoordinates | other names; other_names; othername; nickname; alias | alma mater; alma_mater | years active; years_active; yearsactive | organisation; organization; organizations | known for= known_for; known | {{#if:{{{works|}}}|works;}} {{#if:{{{credits|}}}|credits;}} {{#if:{{{label_name|}}}|label_name;}} notable works; notable_works | net worth; net_worth; networth | height_m; height_cm | office; title | criminal_charges; criminal charge; criminal_charge | criminal penalty; criminal_penalty | judicial status; judicial_status | criminal status; criminal_status | spouse; spouses; spouse(s) | partner; domesticpartner; domestic_partner; partners; partner(s) | {{#if:{{{parents|}}}||NULL_}}parents; father | {{#if:{{{parents|}}}||NULL_}}parents; mother | relations; relatives | honours; honors | misc; module | misc2; module2 | misc3; module3 | misc4; module4 | misc5; module5 | misc6; module6 | website; homepage; URL; url }}<includeonly>{{#ifeq:{{{child|{{{embed|}}}}}}|yes||{{Wikidata image|1={{{image|}}}|2={{{nocat_wdimage|}}}}}}}</includeonly><noinclude> {{documentation}}</noinclude> slcg80g49v8qhnu090rlhbqztbvmob9 0 23970 1113104 1092117 2022-08-09T05:37:06Z 117.230.3.224 wikitext text/x-wiki [[File:ఉరి కంభం PicsArt 02-02-01.34.25-01.jpg|thumb|right]] [[File:Pisanello 010.jpg|thumb|Detail from a painting by [[Pisanello]], 1436–1438.]] ''''ಗಲ್ಲು ಶಿಕ್ಷೆ'''' ಎಂದರೆ ಯಾವುದೇ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಆತನ ಪ್ರಾಣ ಹೋಗುವವರೆಗೂ ದಾರದ ಸಹಾಯದಿಂದ ನೇತು ಹಾಕುವುದು. {{ಚುಟುಕು}} [[ವರ್ಗ:ಅಪರಾಧ]] k70jc0i5rtr6qfv6wynrw9est7vnaea 0 35035 1113102 1105369 2022-08-09T05:11:33Z 2405:201:D022:383B:89C7:CA:B312:3EEA /* ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು : */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ಹಾಸನ | native_name = | native_name_lang = kn | other_name = | nickname = | settlement_type = | image_skyline = Hassan New Bus stand.jpg | image_alt = | image_caption = ಹಾಸನದ ಹೊಸ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ | pushpin_map = | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = | latm = | lats = | latNS = N | longd = | longm = | longs = | longEW = E | coordinates_display = inline, title | subdivision_type = ದೇಶ | subdivision_name = {{flag|ಭಾರತ}} | subdivision_type1 = ರಾಜ್ಯ | subdivision_name1 = {{flag|ಕರ್ನಾಟಕ}} | subdivision_type2 = ಜಿಲ್ಲೆ | subdivision_name2 = ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆ | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = ಮೆಟ್ರಿಕ್ | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = 6814 | elevation_footnotes = | elevation_m = 972 | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = ಭಾಷೆಗಳು | demographics1_title1 = ಅಧಿಕೃತ | demographics1_info1 = [[ಕನ್ನಡ]] | timezone1 = [[ಭಾರತದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾಲಮಾನ|IST]] | utc_offset1 = +೫:೩೦ | postal_code_type = [[ಪಿನ್ ಕೋಡ್]] | postal_code = ೫೭೩೨೦೧/೫೭೩೨೦೨ | leader_title1 = ಎಂಪಿ | leader_name1 = [[ಪ್ರಜ್ವಲ್ ರೇವಣ್ಣ]] | leader_title2 = ಎಂಎಲ್ಎ | leader_name2 = [[ಪ್ರೀತಮ್ ಜೆ ಗೌಡ]] | area_code_type = ದೂರವಾಣಿ ಕೋಡ್ | area_code = ಐಎಸ್‍ಡಿ ೦೦೯೧೮೧೭೨ / ಎಸ್‍ಟಿಡಿ 08172 | registration_plate = ಕೆಎ-೧೩ | website = http://www.hassancity.mrc.gov.in/ | footnotes = }} '''ಹಾಸನ''' ಒಂದು ನಗರ ಮತ್ತು [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ]] [[ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆ|ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯು]] ಜಿಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಹಾಸನ ನಗರವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ೯೩೪ ಮೀ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಂತಹ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ನಗರವು ಊರ ದೇವತೆಯಾದ [[ಹಾಸನಾಂಬ ದೇವಸ್ಥಾನ|ಹಾಸನಾಂಬ]] ದೇವತೆಯಿಂದ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.<ref>{{cite web|last=Karnataka|first=Travel|title=Hassan is situated 934 mts above sea level|url=http://travel2karnataka.com/bangalore.htm|publisher=Travel Karnataka|accessdate=17 July 2013}}</ref> ಇದನ್ನ್ನು ಬಡವರ ಊಟಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುುತ್ತಾರೆ. ಹಾಸನದ ಜನಗಳು ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತ್ತುಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗ್ಗೆ ಬಹಳ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಉಳ್ಳವರಾಗಿದ್ದ್ದಾರೆ == ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವಿವರ == [[File:Hassan, Karnataka, India; young women fetching water Wellcome L0073328.jpg|thumb|೧೯೦೦ರಲ್ಲಿ ಹಾಸನ]] [[File:Hassan India.JPG|thumb|ಹಾಸನ ಪಟ್ಟಣದ ಎವಿಕೆ ರಸ್ತೆ]] [[೨೦೧೧ರ ಜನಗಣತಿ|೨೦೧೧ರ ಜನಗಣತಿಯ]] ಪ್ರಕಾರ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=2004-06-16|title= Census of India 2011: Data from the 2011 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref> ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ೧೭,೭೫,೩೮೬. ಇವರಲ್ಲಿ ಪುರಷರು ಸುಮಾರು ೫೧% ರಷ್ಟು ಇದ್ದರೆ, ಮಹಿಳೆಯರು ಸುಮಾರು ೪೯% ರಷ್ಟು ಇದ್ದಾರೆ. ಹಾಸನದ ಸರಾಸರಿ ಸಕ್ಷಾರತಾ ಪ್ರಮಾಣ ೭೯%, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತೆ(೫೯%) ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಪುರುಷರ ಸಕ್ಷಾರತಾ ಪ್ರಮಾಣ ೮೨% ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಕ್ಷಾರತಾ ಪ್ರಮಾಣ ೭೫%. ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೧೦% ರಷ್ಟು ಜನರು ೬ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಿದ್ದಾರೆ. [[File:Hassan, weighing fish (9881512406).jpg|thumb|ಹಾಸನ ನಗರದಲ್ಲಿ ಮೀನು ಮಾರುತ್ತಿರುವುದು]] ==ಶಿಕ್ಷಣ== ಹಾಸನ ನಗರದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ೧ ಸರ್ಕಾರಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ, ೧ ಖಾಸಗಿ ದಂತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ೧ ಆರ್ಯುವೇದ ಕಾಲೇಜುಗಳಿವೆ. ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಮಲೆನಾಡು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು ಸೇರಿದಂತೆ, ಒಟ್ಟು ೪ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಒಂದು ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್ ಕಾಲೇಜು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ತಾಂತ್ರಿಕ ಡಿಪ್ಲೊಮ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕ ತರಬೇತಿ ಕಾಲೇಜುಗಳಿವೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜುಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ: {{colbegin|2}} ೧.ವೈದ್ಯಕೀಯ * ಶ್ರೀ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಆಯುರ್ವೇದ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ತಣ್ಣೀರುಹಳ್ಳ * ಹಾಸನ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ * ಹಾಸನಾಂಬ ಡೆಂಟಲ್ ಕಾಲೇಜ್ ೨.ತಾಂತ್ರಿಕ * ಮಲೆನಾಡು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್ * ಸರ್ಕಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್ * ಯಗಚಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ * ರಾಜೀವ್ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ * ಶ್ರೀಮತಿ ಎಲ್ ವಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್ ಕಾಲೇಜ್ * ಸರ್ಕಾರಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರ ೩.ಇತರೆ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು * ವಿಜಯಾ ಆಂಗ್ಲ ಮಾಧ್ಯಮ ಶಾಲೆ * ಅರಕಲಗೂಡು ವರದರಾಜುಲು ಕಾಂತಮ್ಮ ಮಹಿಳೆಯರ ಕಾಲೇಜ್ (AVK) * ಸರ್ಕಾರಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಲೇಜು * ಶ್ರೀ ವೆಂಕಟೇಶ್ವರ ಪಿಯು ಕಾಲೇಜ್ * ಎನ್‍ಡಿಆರ್‍ಕೆ ಕಾಲೇಜ್ * ಕೃಷ್ಣ ಕಾನೂನು ಕಾಲೇಜು * ಅರವಿಂದ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ * ಸರ್ಕಾರಿ ಬಾಲಕರ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ * ಗ್ರೀನ್ ವುಡ್ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಸ್ಕೂಲ್ * ಹೋಲಿ ಮದರ್ [[ಕಾನ್ವೆಂಟ್]] * ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಿದ್ಯಾಲಯ (ಕೆ.ವಿ.) ಹಾಸನ * ಸಾವಿತ್ರಿ ಕಾನ್ವೆಂಟ್ * ಶ್ರೀ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ವಿದ್ಯಾಲಯ * ಸೇಂಟ್ ಜೋಸೆಫ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ * ಚಿರಂತನ ಸ್ಕೂಲ್ * ಕುವೆಂಪು ಸ್ಕೂಲ್ * ಹಾಸನ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆ * ರಾಯಲ್ ಅಪೊಲೊ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಶನಲ್ ಶಾಲೆ * ಯುನೈಟೆಡ್ ಅಕಾಡೆಮಿ {{colend|2}} ==ಹಾಸನದ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳು == ಹಾಸನವು ಮಲೆನಾಡು ಮತ್ತು ಬಯಲು ಸೀಮೆಯ ನಡುವೆ ನೆಲೆಸಿರುವುದರಿಂದ ಇಡೀ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಾಯುಗುಣ ಅತ್ಯಂತ ಆಹ್ಲಾದಕರತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.ಹಾಸನ ನಗರವು ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಮುಂಜಾನೆಗಳ, ತಂಪಾದ ಮತ್ತು ಕೊರೆಯುವ ಸಂಜೆಗಳ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಲಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಕಾಲೇಜು (ಸ್ವಾಯುತ್ತ) ಹಾಸನ ಇಲ್ಲಿ ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಈ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು: # ಉತ್ತಮ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಸೌಲಭ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. # ಎನ್ ಎಸ್ ಎಸ್ 2 ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. # ಎನ್ ಸಿ ಸಿ ಯನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. # ಉತ್ತಮವಾದ ಕ್ರಿಂಡಾಂಗಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. # ಅಂತಿಮ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಷಯ ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧನೆ ಕೈಗೂಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ನಗರವು ರಾಜಧಾನಿಯಿಂದ 187 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ 79% ಸಾಕ್ಷರತೆ ಹೊಂದಿದ್ದು,ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ಶಾಲೆ ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಲ್ನಾಡ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು, ಶ್ರೀ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಮಂಜುನಾಥ ಅಯುರ್ವೇದ ಕಾಲೇಜು ಹಾಗು ಇತರ ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿನ ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡವಾದರು,ಇಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸಲು ಅಡ್ಡಿಯೇನಿಲ್ಲ. ಕೃಷಿ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ಯೋಗವಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ, ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಮೈಸೂರು ಮಿನರಲ್ಸ್ ರವರು ನಡೆಸುವ ಕ್ರೋಮೈಟ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯು ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹಾಸನವು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ ( ISRO)ದ ಪ್ರಮುಖ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೇಂದ್ರವು ಸಹಾ ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಹಾಸನಕ್ಕೆ [[ರಸ್ತೆಯ]] ಮೂಲಕ ಮತ್ತು [[ರೈಲಿನ]] ಮೂಲಕ ಸುಲಭವಾಗಿ ತಲುಪಬಹುದು. ಈ ನಗರವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಉತ್ತಮ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಂಗಳೂರು ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ (115) ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಮೀಪದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ. [[ಬೆಂಗಳೂರು]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಇಲ್ಲಿಂದ 187 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಹಾಸನಕ್ಕೆ ತಲುಪುವುದು ತುಂಬಾ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ. == ದೊಡ್ಡ ಭಾಗನಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮ == ಈ ಗ್ರಾಮವು ಹಾಸನ ತಾಲೂಕು ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಾಮವಾಗಿದೆ. === ಗ್ರಾಮದ ಹಿನ್ನಲೆ : === ಈ ಗ್ರಾಮಕೆ ದೊಡ್ಡಬಾಗ ನಹಳ್ಳಿ ಎಂದು ಹೆಸರು ಬರಲು ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅಕ್ಕ -ಪಕ್ಕ ಎರಡು ಹಳ್ಳಿಗಳಿದ್ದು ಈ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಏನೆಂದು ಹೆಸರು ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ಗೊಂದಲವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಎರಡು ಗ್ರಾಮಗಳಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೇವಸ್ಥಾನವಿತ್ತು. ಅ ದೇವಸ್ಥಾನಕೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿಸಲು ಹೋದಾಗ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಹೊಡೆಯಲು ಹೋದಾಗ ಎರಡು ಭಾಗವಾಗಿ ಹೊಡೆದು ಚಿಕ್ಕ ಭಾಗ ಒಂದು ಕಡೆ ಹೋಗಿ ಚಿಕ್ಕಬಾಗನಹಳ್ಳಿ ಎಂದು ಹಾಗು ದೊಡ್ಡ ಭಾಗ ಹೋದ ಕಡೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಬಾಗನಹಳ್ಳಿ ಎಂದು ಈ ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೆ ನಾಮಕರಣವಾಯಿತು. ==== ಬೌಗೊಲಿಕ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ==== ಈ ಪ್ರದೇಶ ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕವಾಗಿದ್ದು ಎಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಉತ್ತಮ ಮಳೆಯನು ಪಡೆಯುವುದು. "ಬಡವರ ಊಟಿ "ಎಂದು ಚಿರಪರಿಚಯವಾಗಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಬ್ಬಗಳು ಎಲ್ಲಿನ ಬಂಡಿ ಹಬ್ಬವು ತುಂಬಾ ವಿಶೇಷತೆಯನು ಹೊಂದಿದೆ. 7 ಗ್ರಾಮಗಳು ಸೇರಿ ಆಚರಿಸುವ ಈ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಆಯುಧ ಪೂಜೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ==== ಆರ್ಥಿಕತೆ : ==== ಇಲ್ಲಿ ಬಡ ವರ್ಗ ಹಾಗೂ ಮಾಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕೃಷಿಗೂ ಆದ್ಯತೆ ಹಾಗೂ ಕಲ್ಲು ಗಣಿಗಾರೀಕೆಯು ಜನರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಿದೆ. ==== ಜನಸಂಖ್ಯೆ : ==== ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿ 250 ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮನೆಗಳಿವೆ.1k ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನು ಕಾಣಬಹುದು. ==== ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜಾತಿ : ==== ಎಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದವರು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಹಾಗೂ ಕುರುಬ ಜನಗಳನು ಕಾಣಬಹುದು. ==== ನೆರೆ ಹೊರೆಯ ಊರುಗಳು : ==== ಚಿಕ್ಕ ಬಾಗನಹಳ್ಳಿ , ಆಗಿಲೆ, ಹ್ಯಾರಾನೆ, ಇಂದ್ರಪುರ. ==== ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು : ==== ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ hhsas === ಶಿಕ್ಷಣ : === ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗದವರು ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದು ಕೊಂಡಿದಾರೆ.ಪದವಿ ಯನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲಿ, ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪಡೆದು ಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.ಅದರು ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆ ಸೇರಿಯಿಲ್ಲ == ಅರಕಲಗೂಡು ವರದರಾಜುಲು ಕಾಂತಮ್ಮ ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜು: == ಶಿಕ್ಷಣ ಪೇಮಿಗಳೂ, ದಾನಿಗಳೂ ಆದ ಶ್ರೀ.ಎ.ಎನ್.ವರದರಾಜುಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮಪತ್ನಿ ಶ್ರೀಮತಿ. ಕಾಂತಮ್ಮ ನವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ೭೫೦೦೦/ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಿಕರಿಸಿದ ಮಲೆನಾಡು ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಮಿತಿಯು ಮಲೆನಾಡು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆಂದು ಅರಕಲಗೂಡು ವರದರಾಜುಲು ಕಾಂತಮ್ಮ ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜನ್ನು ೧೯೬೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಅಂದಿನಿಂದಲೂ ಕಾಲೇಜು ಸತತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದು, ಇದೊಂದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಕಾಲೇಜು ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ. == ಅರಕಲಗೂಡು == <references /> == ಹವಾಮಾನ == <br /> ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನ ೧೮ °C (೬೪ °F)ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯಾಗುವ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ೬೦mm (೨.೩೬ in)ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.<ref>[http://www.weatherbase.com/weather/weather-summary.php3?s=590723&cityname= Bangalor%2C+Karnataka%2C+India&units= Climate Summary for Bangalore , India]</ref> {{Weather box|collapsed = |location = ಹಾಸನ |metric first = Y |single line = Y |temperature colour = pastel |Jan high C = 27.8 |Feb high C = 30.3 |Mar high C = 32.7 |Apr high C = 32.9 |May high C = 31.1 |Jun high C = 26.6 |Jul high C = 24.6 |Aug high C = 25.2 |Sep high C = 26.3 |Oct high C = 27.2 |Nov high C = 26.8 |Dec high C = 26.5 |year high C = |Jan low C = 12.7 |Feb low C = 15.2 |Mar low C = 18.2 |Apr low C = 20.1 |May low C = 21.1 |Jun low C = 19.4 |Jul low C = 19 |Aug low C = 18.8 |Sep low C = 18.4 |Oct low C = 18.5 |Nov low C = 16.9 |Dec low C = 14.0 |rain colour = green |Jan rain mm = 0 |Feb rain mm = 2 |Mar rain mm = 7.0 |Apr rain mm = 58 |May rain mm = 97 |Jun rain mm = 84 |Jul rain mm = 167 |Aug rain mm = 94 |Sep rain mm = 85 |Oct rain mm = 152 |Nov rain mm = 51 |Dec rain mm = 9 |source 1 = Climate-data.org,<ref name= climate-data >{{cite web | url = http://en.climate-data.org/location/33786/ | title = Climate data for: Bangalore | accessdate =27 June 2013 | publisher = en.climate-data.org}}</ref> |date=October 2013}} ==ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳಗಳು ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರವಾಸಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು== {{colbegin|2}} * [[ಆಲೂರು]] * [[ಅರಕಲಗೂಡು]] * [[ಅರಸೀಕೆರೆ ಶಿವಾಲಯ|ಅರಸೀಕೆರೆ]] * [[ಚನ್ನರಾಯಪಟ್ಟಣ]] * [[ಹೊಳೆನರಸೀಪುರ]] * [[ಸಕಲೇಶಪುರ]] * [[ಬೇಲೂರು]] * [[ಹಳೆಬೀಡು]] * [[ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ] * [[ಹಳ್ಳಿಮೈಸೂರು]] * [[ಕಲ್ಲಹಳ್ಳಿ]] {{colend|2}} ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು‌‌== {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನಗರ ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳು]] kk8obeglv1usggkf80vflao3g821dul 1113111 1113102 2022-08-09T06:15:16Z ~aanzx 72368 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/2405:201:D022:383B:89C7:CA:B312:3EEA|2405:201:D022:383B:89C7:CA:B312:3EEA]] ([[User talk:2405:201:D022:383B:89C7:CA:B312:3EEA|talk]]): Vandalism (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ಹಾಸನ | native_name = | native_name_lang = kn | other_name = | nickname = | settlement_type = | image_skyline = Hassan New Bus stand.jpg | image_alt = | image_caption = ಹಾಸನದ ಹೊಸ ಬಸ್ ನಿಲ್ದಾಣ | pushpin_map = | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = | latd = | latm = | lats = | latNS = N | longd = | longm = | longs = | longEW = E | coordinates_display = inline, title | subdivision_type = ದೇಶ | subdivision_name = {{flag|ಭಾರತ}} | subdivision_type1 = ರಾಜ್ಯ | subdivision_name1 = {{flag|ಕರ್ನಾಟಕ}} | subdivision_type2 = ಜಿಲ್ಲೆ | subdivision_name2 = ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆ | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = ಮೆಟ್ರಿಕ್ | area_footnotes = | area_rank = | area_total_km2 = 6814 | elevation_footnotes = | elevation_m = 972 | population_total = | population_as_of = | population_rank = | population_density_km2 = auto | population_demonym = | population_footnotes = | demographics_type1 = ಭಾಷೆಗಳು | demographics1_title1 = ಅಧಿಕೃತ | demographics1_info1 = [[ಕನ್ನಡ]] | timezone1 = [[ಭಾರತದ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾಲಮಾನ|IST]] | utc_offset1 = +೫:೩೦ | postal_code_type = [[ಪಿನ್ ಕೋಡ್]] | postal_code = ೫೭೩೨೦೧/೫೭೩೨೦೨ | leader_title1 = ಎಂಪಿ | leader_name1 = [[ಪ್ರಜ್ವಲ್ ರೇವಣ್ಣ]] | leader_title2 = ಎಂಎಲ್ಎ | leader_name2 = [[ಪ್ರೀತಮ್ ಜೆ ಗೌಡ]] | area_code_type = ದೂರವಾಣಿ ಕೋಡ್ | area_code = ಐಎಸ್‍ಡಿ ೦೦೯೧೮೧೭೨ / ಎಸ್‍ಟಿಡಿ 08172 | registration_plate = ಕೆಎ-೧೩ | website = http://www.hassancity.mrc.gov.in/ | footnotes = }} '''ಹಾಸನ''' ಒಂದು ನಗರ ಮತ್ತು [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ]] [[ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆ|ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯು]] ಜಿಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಹಾಸನ ನಗರವು ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟದಿಂದ ೯೩೪ ಮೀ. ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದ್ದು ಬೆಂಗಳೂರಿನಂತಹ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ನಗರವು ಊರ ದೇವತೆಯಾದ [[ಹಾಸನಾಂಬ ದೇವಸ್ಥಾನ|ಹಾಸನಾಂಬ]] ದೇವತೆಯಿಂದ ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ.<ref>{{cite web|last=Karnataka|first=Travel|title=Hassan is situated 934 mts above sea level|url=http://travel2karnataka.com/bangalore.htm|publisher=Travel Karnataka|accessdate=17 July 2013}}</ref> ಇದನ್ನ್ನು ಬಡವರ ಊಟಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುುತ್ತಾರೆ. ಹಾಸನದ ಜನಗಳು ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತ್ತುಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಬಗ್ಗ್ಗೆ ಬಹಳ ತಿಳುವಳಿಕೆ ಉಳ್ಳವರಾಗಿದ್ದ್ದಾರೆ == ಜನಸಂಖ್ಯಾ ವಿವರ == [[File:Hassan, Karnataka, India; young women fetching water Wellcome L0073328.jpg|thumb|೧೯೦೦ರಲ್ಲಿ ಹಾಸನ]] [[File:Hassan India.JPG|thumb|ಹಾಸನ ಪಟ್ಟಣದ ಎವಿಕೆ ರಸ್ತೆ]] [[೨೦೧೧ರ ಜನಗಣತಿ|೨೦೧೧ರ ಜನಗಣತಿಯ]] ಪ್ರಕಾರ,<ref>{{cite web|url=http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archiveurl=https://web.archive.org/web/20040616075334/http://www.censusindia.net/results/town.php?stad=A&state5=999|archivedate=2004-06-16|title= Census of India 2011: Data from the 2011 Census, including cities, villages and towns (Provisional)|accessdate=2008-11-01|publisher= Census Commission of India}}</ref> ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ೧೭,೭೫,೩೮೬. ಇವರಲ್ಲಿ ಪುರಷರು ಸುಮಾರು ೫೧% ರಷ್ಟು ಇದ್ದರೆ, ಮಹಿಳೆಯರು ಸುಮಾರು ೪೯% ರಷ್ಟು ಇದ್ದಾರೆ. ಹಾಸನದ ಸರಾಸರಿ ಸಕ್ಷಾರತಾ ಪ್ರಮಾಣ ೭೯%, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸರಾಸರಿಗಿಂತೆ(೫೯%) ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಪುರುಷರ ಸಕ್ಷಾರತಾ ಪ್ರಮಾಣ ೮೨% ಮತ್ತು ಮಹಿಳೆಯರ ಸಕ್ಷಾರತಾ ಪ್ರಮಾಣ ೭೫%. ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೧೦% ರಷ್ಟು ಜನರು ೬ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಿದ್ದಾರೆ. [[File:Hassan, weighing fish (9881512406).jpg|thumb|ಹಾಸನ ನಗರದಲ್ಲಿ ಮೀನು ಮಾರುತ್ತಿರುವುದು]] ==ಶಿಕ್ಷಣ== ಹಾಸನ ನಗರದಲ್ಲಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ೧ ಸರ್ಕಾರಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ, ೧ ಖಾಸಗಿ ದಂತ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ೧ ಆರ್ಯುವೇದ ಕಾಲೇಜುಗಳಿವೆ. ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಮಲೆನಾಡು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು ಸೇರಿದಂತೆ, ಒಟ್ಟು ೪ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು ಮತ್ತು ಒಂದು ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್ ಕಾಲೇಜು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ತಾಂತ್ರಿಕ ಡಿಪ್ಲೊಮ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕ ತರಬೇತಿ ಕಾಲೇಜುಗಳಿವೆ. ಕೆಲವು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜುಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನಂತಿವೆ: {{colbegin|2}} ೧.ವೈದ್ಯಕೀಯ * ಶ್ರೀ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಆಯುರ್ವೇದ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ತಣ್ಣೀರುಹಳ್ಳ * ಹಾಸನ ವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ * ಹಾಸನಾಂಬ ಡೆಂಟಲ್ ಕಾಲೇಜ್ ೨.ತಾಂತ್ರಿಕ * ಮಲೆನಾಡು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್ * ಸರ್ಕಾರಿ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜ್ * ಯಗಚಿ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ * ರಾಜೀವ್ ತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಸಂಸ್ಥೆ * ಶ್ರೀಮತಿ ಎಲ್ ವಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಪಾಲಿಟೆಕ್ನಿಕ್ ಕಾಲೇಜ್ * ಸರ್ಕಾರಿ ಕೈಗಾರಿಕಾ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರ ೩.ಇತರೆ ವಿದ್ಯಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು * ವಿಜಯಾ ಆಂಗ್ಲ ಮಾಧ್ಯಮ ಶಾಲೆ * ಅರಕಲಗೂಡು ವರದರಾಜುಲು ಕಾಂತಮ್ಮ ಮಹಿಳೆಯರ ಕಾಲೇಜ್ (AVK) * ಸರ್ಕಾರಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಲೇಜು * ಶ್ರೀ ವೆಂಕಟೇಶ್ವರ ಪಿಯು ಕಾಲೇಜ್ * ಎನ್‍ಡಿಆರ್‍ಕೆ ಕಾಲೇಜ್ * ಕೃಷ್ಣ ಕಾನೂನು ಕಾಲೇಜು * ಅರವಿಂದ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ * ಸರ್ಕಾರಿ ಬಾಲಕರ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ * ಗ್ರೀನ್ ವುಡ್ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಸ್ಕೂಲ್ * ಹೋಲಿ ಮದರ್ [[ಕಾನ್ವೆಂಟ್]] * ಕೇಂದ್ರೀಯ ವಿದ್ಯಾಲಯ (ಕೆ.ವಿ.) ಹಾಸನ * ಸಾವಿತ್ರಿ ಕಾನ್ವೆಂಟ್ * ಶ್ರೀ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ವಿದ್ಯಾಲಯ * ಸೇಂಟ್ ಜೋಸೆಫ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ * ಚಿರಂತನ ಸ್ಕೂಲ್ * ಕುವೆಂಪು ಸ್ಕೂಲ್ * ಹಾಸನ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಶಾಲೆ * ರಾಯಲ್ ಅಪೊಲೊ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಶನಲ್ ಶಾಲೆ * ಯುನೈಟೆಡ್ ಅಕಾಡೆಮಿ {{colend|2}} ==ಹಾಸನದ ಕುರಿತು ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳು == ಹಾಸನವು ಮಲೆನಾಡು ಮತ್ತು ಬಯಲು ಸೀಮೆಯ ನಡುವೆ ನೆಲೆಸಿರುವುದರಿಂದ ಇಡೀ ಜಿಲ್ಲೆಯ ವಾಯುಗುಣ ಅತ್ಯಂತ ಆಹ್ಲಾದಕರತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ.ಹಾಸನ ನಗರವು ಬೆಚ್ಚನೆಯ ಮುಂಜಾನೆಗಳ, ತಂಪಾದ ಮತ್ತು ಕೊರೆಯುವ ಸಂಜೆಗಳ ಅನುಭವವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಲಾ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಕಾಲೇಜು (ಸ್ವಾಯುತ್ತ) ಹಾಸನ ಇಲ್ಲಿ ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿದೆ. ಈ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು: # ಉತ್ತಮ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಸೌಲಭ್ಯ ಹೊಂದಿದೆ. # ಎನ್ ಎಸ್ ಎಸ್ 2 ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. # ಎನ್ ಸಿ ಸಿ ಯನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. # ಉತ್ತಮವಾದ ಕ್ರಿಂಡಾಂಗಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. # ಅಂತಿಮ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವಿಷಯ ಕುರಿತು ಸಂಶೋಧನೆ ಕೈಗೂಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ನಗರವು ರಾಜಧಾನಿಯಿಂದ 187 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ 79% ಸಾಕ್ಷರತೆ ಹೊಂದಿದ್ದು,ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ಶ್ರೇಷ್ಠವಾದ ಶಾಲೆ ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಲ್ನಾಡ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜು, ಶ್ರೀ ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಮಂಜುನಾಥ ಅಯುರ್ವೇದ ಕಾಲೇಜು ಹಾಗು ಇತರ ಕಾಲೇಜುಗಳನ್ನು ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿನ ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆ ಕನ್ನಡವಾದರು,ಇಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ನಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸಲು ಅಡ್ಡಿಯೇನಿಲ್ಲ. ಕೃಷಿ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರ ಪ್ರಮುಖ ಉದ್ಯೋಗವಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿನ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಪ್ರಮುಖ ಭಾಗವಾಗಿದೆ, ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಮೈಸೂರು ಮಿನರಲ್ಸ್ ರವರು ನಡೆಸುವ ಕ್ರೋಮೈಟ್ ಗಣಿಗಾರಿಕೆಯು ಆರ್ಥಿಕತೆಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹಾಸನವು ಭಾರತೀಯ ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೇಂದ್ರ ( ISRO)ದ ಪ್ರಮುಖ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕೇಂದ್ರವು ಸಹಾ ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಹಾಸನಕ್ಕೆ [[ರಸ್ತೆಯ]] ಮೂಲಕ ಮತ್ತು [[ರೈಲಿನ]] ಮೂಲಕ ಸುಲಭವಾಗಿ ತಲುಪಬಹುದು. ಈ ನಗರವು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತರ ಭಾಗಗಳಿಂದ ಉತ್ತಮ ಸಾರಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಂಗಳೂರು ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ (115) ಇಲ್ಲಿಗೆ ಸಮೀಪದ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವಾಗಿದೆ. [[ಬೆಂಗಳೂರು]] ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ ಇಲ್ಲಿಂದ 187 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ಹಾಸನಕ್ಕೆ ತಲುಪುವುದು ತುಂಬಾ ಸುಲಭವಾಗಿದೆ. == ದೊಡ್ಡ ಭಾಗನಹಳ್ಳಿ ಗ್ರಾಮ == ಈ ಗ್ರಾಮವು ಹಾಸನ ತಾಲೂಕು ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಸಾಮಾನ್ಯ ಗ್ರಾಮವಾಗಿದೆ. === ಗ್ರಾಮದ ಹಿನ್ನಲೆ : === ಈ ಗ್ರಾಮಕೆ ದೊಡ್ಡಬಾಗ ನಹಳ್ಳಿ ಎಂದು ಹೆಸರು ಬರಲು ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅಕ್ಕ -ಪಕ್ಕ ಎರಡು ಹಳ್ಳಿಗಳಿದ್ದು ಈ ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಏನೆಂದು ಹೆಸರು ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ಗೊಂದಲವು ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಎರಡು ಗ್ರಾಮಗಳಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ದೂರದಲ್ಲಿ ಒಂದು ದೇವಸ್ಥಾನವಿತ್ತು. ಅ ದೇವಸ್ಥಾನಕೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿಸಲು ಹೋದಾಗ ತೆಂಗಿನಕಾಯಿ ಹೊಡೆಯಲು ಹೋದಾಗ ಎರಡು ಭಾಗವಾಗಿ ಹೊಡೆದು ಚಿಕ್ಕ ಭಾಗ ಒಂದು ಕಡೆ ಹೋಗಿ ಚಿಕ್ಕಬಾಗನಹಳ್ಳಿ ಎಂದು ಹಾಗು ದೊಡ್ಡ ಭಾಗ ಹೋದ ಕಡೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಬಾಗನಹಳ್ಳಿ ಎಂದು ಈ ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೆ ನಾಮಕರಣವಾಯಿತು. ==== ಬೌಗೊಲಿಕ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ==== ಈ ಪ್ರದೇಶ ದಕ್ಷಿಣ ಕರ್ನಾಟಕವಾಗಿದ್ದು ಎಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ರೀತಿಯ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಉತ್ತಮ ಮಳೆಯನು ಪಡೆಯುವುದು. "ಬಡವರ ಊಟಿ "ಎಂದು ಚಿರಪರಿಚಯವಾಗಿದೆ. ಧಾರ್ಮಿಕ ಹಬ್ಬಗಳು ಎಲ್ಲಿನ ಬಂಡಿ ಹಬ್ಬವು ತುಂಬಾ ವಿಶೇಷತೆಯನು ಹೊಂದಿದೆ. 7 ಗ್ರಾಮಗಳು ಸೇರಿ ಆಚರಿಸುವ ಈ ಹಬ್ಬವಾಗಿದೆ. ಆಯುಧ ಪೂಜೆ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ==== ಆರ್ಥಿಕತೆ : ==== ಇಲ್ಲಿ ಬಡ ವರ್ಗ ಹಾಗೂ ಮಾಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರನು ಕಾಣಬಹುದು. ಕೃಷಿಗೂ ಆದ್ಯತೆ ಹಾಗೂ ಕಲ್ಲು ಗಣಿಗಾರೀಕೆಯು ಜನರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸಿದೆ. ==== ಜನಸಂಖ್ಯೆ : ==== ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿ 250 ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಮನೆಗಳಿವೆ.1k ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನು ಕಾಣಬಹುದು. ==== ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಜಾತಿ : ==== ಎಲ್ಲಿ ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದವರು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಹಾಗೂ ಕುರುಬ ಜನಗಳನು ಕಾಣಬಹುದು. ==== ನೆರೆ ಹೊರೆಯ ಊರುಗಳು : ==== ಚಿಕ್ಕ ಬಾಗನಹಳ್ಳಿ , ಆಗಿಲೆ, ಹ್ಯಾರಾನೆ, ಇಂದ್ರಪುರ. ==== ದೇವಸ್ಥಾನಗಳು : ==== ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಆಂಜನೇಯ ಸ್ವಾಮಿ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದ್ದು ಮುಜಾರಾಯಿ ಇಲಾಖೆಗೆ ಸೇರಿದೆ. ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಕುಂತಿಅಮ್ಮ, ಭೀಮರಾಯನ ದೇವಸ್ಥಾನವಿದೇ. === ಶಿಕ್ಷಣ : === ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗದವರು ಪದವಿ ಪೂರ್ವ ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದು ಕೊಂಡಿದಾರೆ.ಪದವಿ ಯನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲಿ, ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಪಡೆದು ಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.ಅದರು ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆ ಸೇರಿಯಿಲ್ಲ == ಅರಕಲಗೂಡು ವರದರಾಜುಲು ಕಾಂತಮ್ಮ ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜು: == ಶಿಕ್ಷಣ ಪೇಮಿಗಳೂ, ದಾನಿಗಳೂ ಆದ ಶ್ರೀ.ಎ.ಎನ್.ವರದರಾಜುಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮಪತ್ನಿ ಶ್ರೀಮತಿ. ಕಾಂತಮ್ಮ ನವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ೭೫೦೦೦/ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಿಕರಿಸಿದ ಮಲೆನಾಡು ತಾಂತ್ರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಸಮಿತಿಯು ಮಲೆನಾಡು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದ ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆಂದು ಅರಕಲಗೂಡು ವರದರಾಜುಲು ಕಾಂತಮ್ಮ ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜನ್ನು ೧೯೬೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಅಂದಿನಿಂದಲೂ ಕಾಲೇಜು ಸತತವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದು, ಇದೊಂದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಕಾಲೇಜು ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ. == ಅರಕಲಗೂಡು == <references /> == ಹವಾಮಾನ == <br /> ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಹಾಸನದಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನ ೧೮ °C (೬೪ °F)ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯಾಗುವ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ೬೦mm (೨.೩೬ in)ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯಾಗುತ್ತದೆ.<ref>[http://www.weatherbase.com/weather/weather-summary.php3?s=590723&cityname= Bangalor%2C+Karnataka%2C+India&units= Climate Summary for Bangalore , India]</ref> {{Weather box|collapsed = |location = ಹಾಸನ |metric first = Y |single line = Y |temperature colour = pastel |Jan high C = 27.8 |Feb high C = 30.3 |Mar high C = 32.7 |Apr high C = 32.9 |May high C = 31.1 |Jun high C = 26.6 |Jul high C = 24.6 |Aug high C = 25.2 |Sep high C = 26.3 |Oct high C = 27.2 |Nov high C = 26.8 |Dec high C = 26.5 |year high C = |Jan low C = 12.7 |Feb low C = 15.2 |Mar low C = 18.2 |Apr low C = 20.1 |May low C = 21.1 |Jun low C = 19.4 |Jul low C = 19 |Aug low C = 18.8 |Sep low C = 18.4 |Oct low C = 18.5 |Nov low C = 16.9 |Dec low C = 14.0 |rain colour = green |Jan rain mm = 0 |Feb rain mm = 2 |Mar rain mm = 7.0 |Apr rain mm = 58 |May rain mm = 97 |Jun rain mm = 84 |Jul rain mm = 167 |Aug rain mm = 94 |Sep rain mm = 85 |Oct rain mm = 152 |Nov rain mm = 51 |Dec rain mm = 9 |source 1 = Climate-data.org,<ref name= climate-data >{{cite web | url = http://en.climate-data.org/location/33786/ | title = Climate data for: Bangalore | accessdate =27 June 2013 | publisher = en.climate-data.org}}</ref> |date=October 2013}} ==ಹತ್ತಿರದ ಸ್ಥಳಗಳು ಮತ್ತು ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರವಾಸಿ ಕೇಂದ್ರಗಳು== {{colbegin|2}} * [[ಆಲೂರು]] * [[ಅರಕಲಗೂಡು]] * [[ಅರಸೀಕೆರೆ ಶಿವಾಲಯ|ಅರಸೀಕೆರೆ]] * [[ಚನ್ನರಾಯಪಟ್ಟಣ]] * [[ಹೊಳೆನರಸೀಪುರ]] * [[ಸಕಲೇಶಪುರ]] * [[ಬೇಲೂರು]] * [[ಹಳೆಬೀಡು]] * [[ಶ್ರವಣಬೆಳಗೊಳ] * [[ಹಳ್ಳಿಮೈಸೂರು]] * [[ಕಲ್ಲಹಳ್ಳಿ]] {{colend|2}} ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು‌‌== {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ನಗರ ಮತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳು]] ir8456evkhvl8ahnwgfc3u6tb0jjzum 10 49675 1113134 1072919 2022-08-09T07:08:47Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {| class="infobox vcard" style="font-size: 88%; text-align: left; width: 22em" |- ! colspan=2 class="fn" style="background-color: #cbe; font-size: 125%; text-align: center" | {{{name|<includeonly>{{PAGENAME}}</includeonly>}}} |- {{#if: {{{title|}}} |<!-- TITLETEXT SWITCH: EMBEDDED BY REALM (ALPHABETICALLY) --> {{!}} colspan=2 style="text-align: center" {{!}} ''{{{title|}}}'' <small>{{{titletext|{{#switch:{{lc:{{{more}}}}} | no = | austria = ''[[Emperor of Austria#Full titles|(more...)]]'' | belgium = ''[[Monarchy of Belgium#Title|(more...)]]'' | britain = ''[[Style of the British sovereign#Styles of British sovereigns|(more...)]]'' | china = ''[[Chinese sovereign|(more...)]]'' | cyprus = ''[[Style of the Greek Sovereign#List of changes to the royal style|(more...)]]'' | denmark = ''[[Style of the Danish sovereign|(more...)]]'' | en-sco = ''[[Style of the British sovereign#Styles of English and Scottish sovereigns|(more...)]]'' | england = ''[[Style of the British sovereign#Styles of English sovereigns|(more...)]]'' | ethiopia = ''[[Emperor of Ethiopia#Style|(more...)]]'' | france = ''[[Style of the French sovereign#List of changes to the royal style|(more...)]]'' | hre = ''[[Holy Roman Emperor#Coronation|(more...)]]'' | hungary = ''[[Styles of Hungarian sovereigns|(more...)]]'' | italy = ''[[Style of the Italian sovereign|(more...)]]'' | jerusalem = ''[[Kings of Jerusalem#Kings of Jerusalem (1099–1291)|(more...)]]'' | luxembourg = ''[[Grand Duke of Luxembourg#Full titles|(more...)]]'' | malaysia = ''[[Malay titles#Malay_royalty|(more...)]]'' | monaco = ''[[Style of the Monegasque sovereign|(more...)]]'' | netherlands = ''[[Monarchy of the Netherlands#Full title|(more...)]]'' | norway = ''[[Style of the Norwegian sovereign|(more...)]]'' | parma = ''[[List of Dukes of Parma|(more...)]]'' | portugal = ''[[Style of the Portuguese sovereign|(more...)]]'' | russia = ''[[Tsar#Full style of Russian Sovereigns|(more...)]]'' | scotland = ''[[Style of the monarchs of Scotland#From the late Middle Ages to the Acts of Union|(more...)]]'' | sicilies = ''[[Kingdom of the Two Sicilies#Titles of King of the Two Sicilies|(more...)]]'' | spain-crown = ''[[List of titles and honours of the Spanish Crown|(more...)]]'' | spain-heir = ''[[Titles held by the heir apparent to the Spanish Throne|(more...)]]'' | sweden = ''[[Style of the Swedish sovereign|(more...)]]'' }} }}}</small> {{!}}- }} {{#if: {{{image|}}} | {{!}} colspan=2 style="text-align: center" {{!}} <span class="photo">{{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|}}}|size={{{image_size|{{{imgw|}}}}}}|sizedefault=frameless|alt={{{alt|}}}|suppressplaceholder=yes}}</span> {{!}}- }} {{#ifexpr: {{#expr: {{#if: {{{caption|}}}|1|0}} and {{#if: {{{image|}}}|1|0}} }} | {{!}} colspan=2 style="text-align: center" {{!}} {{{caption}}} {{!}}- }} {{#if: {{{succession|}}} | {{!}} colspan=2 style="background-color: #e4dcf6; text-align: right" {{!}} <center>'''{{{succession}}}''' <small>{{{moretext|}}}</small> </center> {{!}}- }} {{#if: {{{reign|}}}| ! {{{reign-type|{{#switch:{{{consort|}}}|yes=Tenure|<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->{{#switch:{{{2}}}|consort=Tenure|ಆಳ್ವಿಕೆ}}<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->}}}}} {{!}} {{{reign}}} {{!}}- }} {{#if: {{{coronation|}}}| ! {{#switch:{{lc:{{{cor-type}}}}} | britain = [[Coronation of the British monarch|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ]] | france = [[Coronation of the French monarch|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ]] | hre = [[Coronation of the Holy Roman Emperor|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ]] | hungary = [[Coronation of the Hungarian monarch|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ]] | japan = [[Enthronement of the Japanese Emperor|Enthronement]] | malaysia = [[Installation of the Malaysian Sovereign|Installation]] | norway = [[Royal coronations in Norway|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ]] | ottoman = [[Sword of Osman|Sword girding]] | poland = [[Royal coronations in Poland|Coronation]] | russia = [[Coronation of the Russian monarch|Coronation]] | #default = {{{cor-type|[[ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ]]}}} }} {{!}} {{{coronation}}} {{!}}- }} {{#if: {{{predecessor|}}}| ! {{{pre-type|ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{predecessor}}} {{!}}- }} {{#if: {{{successor|}}}| ! {{{suc-type|ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{successor}}} {{!}}- }} {{#if: {{{regent|}}}| ! {{{reg-type|ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿ}}} {{!}} {{{regent}}} {{!}}- }} {{#if: {{{succession1|}}} | {{!}} colspan=2 style="background-color: #e4dcf6; text-align: right" {{!}} <center>'''{{{succession1}}}''' <small>{{{moretext1|}}}</small> </center> {{!}}- }} {{#if: {{{reign1|}}}| ! {{{reign-type1|{{#switch:{{{consort|}}}|yes=Tenure|<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->{{#switch:{{{2}}}|consort=Tenure|ಆಳ್ವಿಕೆ}}<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->}}}}} {{!}} {{{reign1}}} {{!}}- }} {{#if: {{{coronation1|}}}| ! {{{cor-type1|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ}}} {{!}} {{{coronation1}}} {{!}}- }} {{#if: {{{predecessor1|}}}| ! {{{pre-type1|ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{predecessor1}}} {{!}}- }} {{#if: {{{successor1|}}}| ! {{{suc-type1|ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{successor1}}} {{!}}- }} {{#if: {{{regent1|}}}| ! {{{reg-type1|ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿ}}} {{!}} {{{regent1}}} {{!}}- }} {{#if: {{{succession2|}}} | {{!}} colspan=2 style="background-color: #e4dcf6; text-align: right" {{!}} <center>'''{{{succession2}}}''' <small>{{{moretext2|}}}</small> </center> {{!}}- }} {{#if: {{{reign2|}}}| ! {{{reign-type2|{{#switch:{{{consort|}}}|yes=Tenure|<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->{{#switch:{{{2}}}|consort=Tenure|ಆಳ್ವಿಕೆ}}<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->}}}}} {{!}} {{{reign2}}} {{!}}- }} {{#if: {{{coronation2|}}}| ! {{{cor-type2|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ}}} {{!}} {{{coronation2}}} {{!}}- }} {{#if: {{{predecessor2|}}}| ! {{{pre-type2|ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{predecessor2}}} {{!}}- }} {{#if: {{{successor2|}}}| ! {{{suc-type2|ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{successor2}}} {{!}}- }} {{#if: {{{regent2|}}}| ! {{{reg-type2|ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿ}}} {{!}} {{{regent2}}} {{!}}- }} {{#if: {{{succession3|}}} | {{!}} colspan=2 style="background-color: #e4dcf6; text-align: right" {{!}} <center>'''{{{succession3}}}''' <small>{{{moretext3|}}}</small> </center> {{!}}- }} {{#if: {{{reign3|}}}| ! {{{reign-type3|{{#switch:{{{consort|}}}|yes=Tenure|<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->{{#switch:{{{2}}}|consort=Tenure|ಆಳ್ವಿಕೆ}}<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->}}}}} {{!}} {{{reign3}}} {{!}}- }} {{#if: {{{coronation3|}}}| ! {{{cor-type3|ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕ}}} {{!}} {{{coronation3}}} {{!}}- }} {{#if: {{{predecessor3|}}}| ! {{{pre-type3|ಪೂರ್ವಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{predecessor3}}} {{!}}- }} {{#if: {{{successor3|}}}| ! {{{suc-type3|ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿ}}} {{!}} {{{successor3}}} {{!}}- }} {{#if: {{{regent3|}}}| ! {{{reg-type3|ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿ}}} {{!}} {{{regent3}}} {{!}}- }} {{#if: {{{succession|}}} | {{!}} colspan=2 style="background-color: #e4dcf6; height: 4px; text-align: center" {{!}} {{!}}- }} {{#if: {{{spouse|}}}| ! {{{spouse-type|{{#switch:{{{type}}}|monarch={{#switch:{{{consort}}}|yes=Spouse|<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->{{#switch:{{{2}}}|consort=Spouse|Consort}}<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->}}|majesty={{#switch:{{{consort}}}|yes=Spouse|<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->{{#switch:{{{2}}}|consort=Spouse|Consort}}<!--BACKWARD COMPAT FROM IBR-->}}|ಗಂಡ/ಹೆಂಡತಿ}}}}} {{!}} {{{spouse}}} {{!}}- }} <!--FOOLPROOFING. USE NOT GENERALLY ENCOURAGED: USE spouse-->{{#if: {{{spouses|}}}| ! {{{spouses-type|Spouse}}} {{!}} {{{spouses}}} {{!}}- }} {{#if:{{{issue|}}} | ! colspan=2 {{!}} {{#if:{{{issue-link|}}}|<div style="float: right"><small>''[[{{{issue-link}}}{{!}}{{#if:{{{issue-pipe|}}}|{{{issue-pipe}}}|Detail}}]]''</small></div>}}ಸಂತಾನ {{!}}- {{!}} colspan=2 style="text-align: left" {{!}} {{{issue}}} {{!}}- }} {{#if: {{{full name|}}} | ! colspan=2 {{!}} ಪೂರ್ಣ ಹೆಸರು {{!}}- {{!}} colspan=2 {{!}} <span class="nickname">{{{full name}}}</span><!-- "nickname" is the correct parameter value for hCard --> {{!}}- }} {{#if: {{{era dates|}}} | ! colspan=2 {{!}} Era {{#if:{{{era name|}}}|name and&nbsp;}}dates {{!}}- {{!}} colspan=2 {{!}} {{#if:{{{era name|}}}|{{{era name}}}:&nbsp;}}{{{era dates}}} {{!}}- }} {{#if: {{{regnal name|}}} | ! colspan=2 {{!}} [[Regnal name]] {{!}}- {{!}} colspan=2 {{!}} {{{regnal name}}} {{!}}- }} {{#if: {{{posthumous name|}}} | ! colspan=2 {{!}} [[Posthumous name]] {{!}}- {{!}} colspan=2 {{!}} {{{posthumous name}}} {{!}}- }} {{#if: {{{temple name|}}} | ! colspan=2 {{!}} [[Temple name]] {{!}}- {{!}} colspan=2 {{!}} {{{temple name}}} {{!}}- }} {{#if: {{{house|}}}| ! ರಾಜ ಮನೆತನ{{!}}{{{house-type|{{#switch:{{{house-type}}}|ಮನೆತನ}}}}} {{!}} {{{house}}} {{!}}- }} {{#if: {{{father|}}}| ! ತಂದೆ {{!}} {{{father}}} {{!}}- }} {{#if: {{{mother|}}}| ! ತಾಯಿ {{!}} {{{mother}}} {{!}}- }} {{#if:{{{birth_date|}}}{{{birth_place|}}}| ! ಜನನ {{!}} {{br separated entries| {{{birth_date|}}} | {{{birth_place|}}} }} {{!}}- }} {{#if:{{{death_date|}}}{{{death_place|}}}| ! ಮರಣ {{!}} {{br separated entries| {{{death_date|}}} | {{{death_place|}}} }} {{!}}- }} {{#if:{{{burial_date|{{{date of burial|}}}}}}{{{burial_place|{{{place of burial|}}}}}}| ! Burial {{!}} {{br separated entries | {{{burial_date|{{{date of burial|}}}}}} | {{#if:{{{burial_place|{{{place of burial|}}}}}}|<span class="label">{{{burial_place|{{{place of burial|}}}}}}</span>}} }} {{!}}- }} {{#if: {{{occupation|}}}| ! ಕೆಲಸ {{!}} {{{occupation}}} {{!}}- }} {{#if:{{{signature|}}}| ! ಹಸ್ತಾಕ್ಷರ {{!}} [[File:{{{signature}}}|125px|alt={{{signature_alt|}}}|{{PAGENAME}}'s signature]] {{!}}- }} {{#if: {{{religion|}}}| ! ಧರ್ಮ {{!}} {{{religion}}} {{!}}- }} |}{{#if:{{{pronunciation|}}}|[[ವರ್ಗ:Biography template using pronunciation]]}}<noinclude> {{documentation}} </noinclude> 10ncs85uvzr5z5dufshmmacrsl287jo 0 62614 1113054 1098637 2022-08-08T12:44:40Z 2409:4071:4E8A:3AFC:0:0:B5C8:7713 /* ಉಲ್ಲೇಖಗಳು */ wikitext text/x-wiki {{Infobox scientist |name = ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ ಯೂಲರ್ |image = Leonhard Euler 2.jpg |image_size = 220px |caption = Portrait by [[Jakob Emanuel Handmann]] (1756) |birth_date = {{birth date|1707|4|15|df=y}} |birth_place = [[Basel]], [[Old Swiss Confederacy|ಸ್ವಿಜರ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್]] |death_date = {{death date and age|1783|9|18|1707|4|15|df=y}}<br><small><nowiki>[</nowiki>[[Old Style and New Style dates|OS]]: 7 September 1783<nowiki>]</nowiki></small> |death_place = [[ಸೈಂಟ್ ಪೀಟರ್ಸ್‍ಬರ್ಗ್]], [[ರಷಿಯನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] |residence = [[Kingdom of Prussia]], Russian Empire<br> Switzerland |field = [[ಗಣಿತ]] ಮತ್ತು [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] |work_institutions = [[Russian Academy of Sciences|Imperial Russian Academy of Sciences]]<br>[[Prussian Academy of Sciences|Berlin Academy]] |alma_mater = [[ಬಾಸೆಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]] |doctoral_advisor = [[Johann Bernoulli]] |doctoral_students = [[Nicolas Fuss]]<br>[[Johann Hennert]]<br>[[Stepan Rumovsky]] |notable_students = [[Joseph Louis Lagrange]] |known_for = [[List of topics named after Leonhard Euler|See full list]] |prizes = |religion = [[Calvinism|Calvinist]] |footnotes = He is the father of the mathematician [[Johann Euler]].<br />He is listed by an academic genealogy as the equivalent to the doctoral advisor of Joseph Louis Lagrange. |signature = Euler's signature.svg }} '''ಲಿಯೊನಾರ್ಡೊ ಯೂಲರ್'''({{IPAc-en|ˈ|ɔɪ|l|ər}} {{respell|OY|lər}};{{IPA-de|ˈɔʏlɐ|-|De-Leonard_Euler.ogg}}, {{IPA-all|ˈɔɪlr̩|local|LeonhardEulerByDrsDotChRadio.ogg}}; 15 ಎಪ್ರಿಲ್ 1707{{spaced ndash}}18 ಸೆಪ್ಟ್ಂಬರ್ 1783)ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಣಿತ ವಿದ್ವಾಂಸ. ಜನನ ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡಿನ ಬಾಸೆಲ್ನಲ್ಲಿ. ಮರಣ ರಷ್ಯದೇಶದ ಪೆಟ್ರೊಗ್ರೇಡ್ನಲ್ಲಿ. ಅವನ ಸಾಧನೆಯ ಒಂದು ಗಮನೀಯ ಅಂಶ ಚಲನ ಮತ್ತು ಸಮಾಸ [[ಕಲನಶಾಸ್ತ್ರ(ಲೆಕ್ಕಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ಶಾಖೆ)|ಕಲನಶಾಸ್ತ್ರ]] ಉಪಯೋಗದಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕುರಿತದ್ದು. ಇವು ಆಗತಾನೇ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಹೊಸ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು. ಅವನು ಶುದ್ಧ [[ಗಣಿತ]]ದ ಎಲ್ಲ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಪರಿಶೋಧಿಸಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ. ಆಗಲೇ '''√-1''' ಕ್ಕೆ '''i''' ಎನ್ನುವ ಸಂಕೇತವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿದ. ಊಹಾಜನ್ಯ ಘಾತಾಂಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸುವ ಸಾಹಸ ಮಾಡಿದ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ೧೭೪೮ ರಲ್ಲಿ ಅವನು '''<math>e^{ix} = \cos x + i\sin x \ </math>''' ಎನ್ನುವ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದ. '''<math>x=\pi</math>''' ಆದಾಗ ಈ ಸೂತ್ರ '''<math>e^{i\pi}</math>''' = '''-1''' ಎಂದಾಗುವುದು. ಇದು ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ಒಂದು ಅತಿ ಸುಂದರವಾದ ಸೂತ್ರ. ಅದುವರೆಗಿನ ಇದು ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಬರೆವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಆಯ್ಲರ್ ಪರಿಣತಿ ಪಡೆದಿದ್ದ. ಪರ್ಮಾಟ್ ಸೂಚಿಸಿ ದಂಥ ಸಂಖ್ಯಾಸಿದ್ಧಾಂತದ ಹಲವಾರು [[ಪ್ರಮೇಯ]]ಗಳನ್ನು ಇವನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಬಿಡಿಸಿದ. ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಅದ್ವಿತೀಯವಾದ ಒಂದೇ [[ಪ್ರತಿಘಾತ]] (ಲಾಗರಿತಂ) ಇದೆ ಎನ್ನುವ ಹಳೆಯ ಭಾವನೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪ್ರತಿಘಾತಗಳಿವೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಕವಾದ ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ. ಕೆಲವು ವಿಕಲ [[ಸಮೀಕರಣ]]ಗಳನ್ನು (ಡಿಫರೆನ್ಷಿಯಲ್ ಈಕ್ವೇಷನ್ಸ್) ಬಿಡಿಸುವಾಗ ಸಹಾಯಕಾರಿ ಯಾಗುವ ಸಮಾಸಕಾರೀ ಅಪವರ್ತನಗಳನ್ನು (ಇಂಟೆಗ್ರೇಟಿಂಗ್ ಫ್ಯಾóಕ್ಟರ್) ರೂಪಿಸಿದ. [[ಭಿನ್ನರಾಶಿ]]ಗಳ (ಕಂಟಿನ್ಯೂಡ್ ಫ್ಯ್ರಾಕ್ಷನ್ಸ್) ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೊದಲು ಬೆಳೆಸಿದವ ಈತನೇ. ದ್ವಿಘಾತದ ವಲಯಗಳನ್ನು (ಸೆಕೆಂಡ್ ಡಿಗ್ರಿ ಸರ್ಫೇಸಸ್) ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ. ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆಯ ನೂತನ ಮತ್ತು ಚಿರಕಾಲ ನಿಲ್ಲುವ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಮಂಡನೆಯಲ್ಲಿ ಆಯ್ಲರ್ಗೆ ಸರಿಸಮಾನರಾಗುವವರು ಬಲು ವಿರಳ. ==ಜೀವನ== ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಆತ ಬಾಸೆಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವನ್ನು ಸೇರಿದ. ಆ ಕೂಡಲೇ ಅವನು ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಅಂದಿನ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಜಾನ್ ಬರ್ನೂಲಿಯ ನೆಚ್ಚಿನ ಶಿಷ್ಯನಾದ. ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಅವನು ಪೆಟ್ರೊಗ್ರೇಡ್ಗೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ೧೭೪೧ ರವರೆಗೂ ಇದ್ದ. ಆಗ ಬರ್ಲಿನ್ ಅಕೆಡೆಮಿಗೆ ಆಹ್ವಾನಿತನಾದ. ಮುಂದೆ ೧೭೬೬ರಲ್ಲಿ ಅವನು ಪೆಟ್ರೊಗ್ರೇಡ್ಗೆ ಮರಳಿದ. ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದ. ಅತಿಯಾದ ಕೆಲಸದಿಂದ ೧೭೩೫ರಲ್ಲಿ ಅವನ ಒಂದು ಕಣ್ಣು ಕುರುಡಾಯಿತು. ೧೭೬೬ರಲ್ಲಿ ಅವನು ಪುರ್ಣ ಅಂಧನಾದ. ಆದರೆ ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಅವನು ತನ್ನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಸಿದ್ದ. ಕ್ಯಾತರೀನ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಡೀಡುರೊ ಎಂಬ ಫ್ರಾನ್ಸಿನ ಆಹ್ವಾನಿತ ವಿದ್ವಾಂಸನಿದ್ದ. ನಾಸ್ತಿಕ ಪಂಥದ ಈ ತರ್ಕಶಿರೋಮಣಿ ವಾದದಲ್ಲಿ ಎಂದೂ ಪರಾಭವ ಅನುಭವಿಸಿದವನಲ್ಲ. ಇವನ ವಿರುದ್ಧ ವಾದಹೂಡಲು ಮಹಾದೈವಭಕ್ತನಾದ ಆಯ್ಲರ್ನನ್ನು ರಾಣಿ ವಿಧಿಸಿದಳು. ಈ ಪ್ರಮೇಯ ಬಲು ಲಘುವಾದುದೆಂದು ಆಯ್ಲರ್ನಿಗೆ ಅನ್ನಿಸಿತು. ಕಾರಣ, ಡೀಡುರೊನಿಗೆ ಗಣಿತ ಚೀನೀಭಾಷೆ: ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಣಿತ ವಿದ್ವಾಂಸನೊಬ್ಬ ದೇವರ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕುರಿತು ಬೀಜಗಣಿತದ ರೀತ್ಯಾಸಾಧನೆ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ನೀಡಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಯಿತು. ಡೀಡುರೊ ಸಭೆಗೆ ಬಿಗುಮಾನದಿಂದ, ತಾತ್ಸಾರ ಭಾವದಿಂದ ಆಗಮಿಸಿದ. ಗಂಭೀರವದನನಾದ ಆಯ್ಲರ್ ನೇರವಾಗಿ ಅವನೆಡೆಗೆ ಮುನ್ನುಗ್ಗಿ ಸ್ಥಿರವಾಣಿಯಿಂದ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿ '''<math>{x} = \frac{a+b^n}{n}</math>''''.ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವನಿದ್ದಾನೆ. ಉತ್ತರ ಉರುಳಲಿ ಎಂದ. ಡೀಡುರೋನಿಗೆ ಈ ವಾದ ಅತಿಗಹನ ಗಂಭೀರ ಸತ್ಯವಾಗಿ ಭಾಸವಾಯಿತು. ತನ್ನ ಸೋಲನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ. ವಿಶ್ಲೇಷಣ ಗಣಿತದ ಮೂರ್ತಸ್ವರೂಪವೆಂದು ಖ್ಯಾತನಾಮನಾಗಿದ್ದ ಆಯ್ಲರ್ನನ್ನು ಕುರಿತು ಮನುಷ್ಯರು ಉಸಿರಾಡುವಷ್ಟೇ, ಹದ್ದುಗಳು ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲುವಷ್ಟೇ ಲಘುವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನರಹಿತವಾಗಿ ಆಯ್ಲರ್ ಗಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಎಂದು ಅರಾಗೋ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ==ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು== * [http://www.leonhardeuler.com/ LeonhardEuler.com] * [http://www.britannica.com/eb/article-9033216/Leonhard-Euler Encyclopædia Britannica article] * {{MathGenealogy|id=38586}} * [http://www.maa.org/news/howeulerdidit.html How Euler did it] contains columns explaining how Euler solved various problems * [http://www.eulerarchive.org/ Euler Archive] * [http://portail.mathdoc.fr/cgi-bin/oetoc?id=OE_EULER_1_2 Leonhard Euler – Œuvres complètes] Gallica-Math * [http://www.leonhard-euler.ch/ Euler Committee of the Swiss Academy of Sciences] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110520092329/http://www.leonhard-euler.ch/ |date=2011-05-20 }} * [http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/References/Euler.html References for Leonhard Euler] * [http://www.euler-2007.ch/en/index.htm Euler Tercentenary 2007] * [http://www.eulersociety.org/ The Euler Society] * [http://www.math.dartmouth.edu/~euler/historica/family-tree.html Euler Family Tree] * [http://friedrich.uni-trier.de/oeuvres/20/219/ Euler's Correspondence with Frederick the Great, King of Prussia] * [http://www.gresham.ac.uk/event.asp?PageId=45&EventId=518 "Euler&nbsp;– 300th anniversary lecture"], given by Robin Wilson at [[Gresham College]], 9 May 2007 (can download as video or audio files) * [http://euler413.narod.ru/ Euler Quartic Conjecture] ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== {{reflist}} [[ವರ್ಗ:ಗಣಿತಜ್ಞರು]] [[ವರ್ಗ:ಗಣಿತ]] [[ವರ್ಗ:ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ]]gcvhc pt3r5zllim8dqxnlm8kj79kgr5ehgcf 1113063 1113054 2022-08-08T14:05:06Z Pavanaja 5 Reverted edits by [[Special:Contributions/2409:4071:4E8A:3AFC:0:0:B5C8:7713|2409:4071:4E8A:3AFC:0:0:B5C8:7713]] ([[User talk:2409:4071:4E8A:3AFC:0:0:B5C8:7713|talk]]) to last revision by [[User:KonkaniBoy|KonkaniBoy]] wikitext text/x-wiki {{Infobox scientist |name = ಲಿಯೊನಾರ್ಡ್ ಯೂಲರ್ |image = Leonhard Euler 2.jpg |image_size = 220px |caption = Portrait by [[Jakob Emanuel Handmann]] (1756) |birth_date = {{birth date|1707|4|15|df=y}} |birth_place = [[Basel]], [[Old Swiss Confederacy|ಸ್ವಿಜರ್‍ಲ್ಯಾಂಡ್]] |death_date = {{death date and age|1783|9|18|1707|4|15|df=y}}<br><small><nowiki>[</nowiki>[[Old Style and New Style dates|OS]]: 7 September 1783<nowiki>]</nowiki></small> |death_place = [[ಸೈಂಟ್ ಪೀಟರ್ಸ್‍ಬರ್ಗ್]], [[ರಷಿಯನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] |residence = [[Kingdom of Prussia]], Russian Empire<br> Switzerland |field = [[ಗಣಿತ]] ಮತ್ತು [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] |work_institutions = [[Russian Academy of Sciences|Imperial Russian Academy of Sciences]]<br>[[Prussian Academy of Sciences|Berlin Academy]] |alma_mater = [[ಬಾಸೆಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ]] |doctoral_advisor = [[Johann Bernoulli]] |doctoral_students = [[Nicolas Fuss]]<br>[[Johann Hennert]]<br>[[Stepan Rumovsky]] |notable_students = [[Joseph Louis Lagrange]] |known_for = [[List of topics named after Leonhard Euler|See full list]] |prizes = |religion = [[Calvinism|Calvinist]] |footnotes = He is the father of the mathematician [[Johann Euler]].<br />He is listed by an academic genealogy as the equivalent to the doctoral advisor of Joseph Louis Lagrange. |signature = Euler's signature.svg }} '''ಲಿಯೊನಾರ್ಡೊ ಯೂಲರ್'''({{IPAc-en|ˈ|ɔɪ|l|ər}} {{respell|OY|lər}};{{IPA-de|ˈɔʏlɐ|-|De-Leonard_Euler.ogg}}, {{IPA-all|ˈɔɪlr̩|local|LeonhardEulerByDrsDotChRadio.ogg}}; 15 ಎಪ್ರಿಲ್ 1707{{spaced ndash}}18 ಸೆಪ್ಟ್ಂಬರ್ 1783)ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಣಿತ ವಿದ್ವಾಂಸ. ಜನನ ಸ್ವಿಟ್ಜರ್ಲೆಂಡಿನ ಬಾಸೆಲ್ನಲ್ಲಿ. ಮರಣ ರಷ್ಯದೇಶದ ಪೆಟ್ರೊಗ್ರೇಡ್ನಲ್ಲಿ. ಅವನ ಸಾಧನೆಯ ಒಂದು ಗಮನೀಯ ಅಂಶ ಚಲನ ಮತ್ತು ಸಮಾಸ [[ಕಲನಶಾಸ್ತ್ರ(ಲೆಕ್ಕಶಾಸ್ತ್ರದ ಒಂದು ಶಾಖೆ)|ಕಲನಶಾಸ್ತ್ರ]] ಉಪಯೋಗದಿಂದ ದೊರೆಯುವ ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಕುರಿತದ್ದು. ಇವು ಆಗತಾನೇ ಪ್ರವರ್ಧಮಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಹೊಸ ಶಾಸ್ತ್ರಗಳು. ಅವನು ಶುದ್ಧ [[ಗಣಿತ]]ದ ಎಲ್ಲ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಪರಿಶೋಧಿಸಿ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ. ಆಗಲೇ '''√-1''' ಕ್ಕೆ '''i''' ಎನ್ನುವ ಸಂಕೇತವನ್ನು ನಿರೂಪಿಸಿದ. ಊಹಾಜನ್ಯ ಘಾತಾಂಕಗಳನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸುವ ಸಾಹಸ ಮಾಡಿದ. ಇದರ ಅಂಗವಾಗಿ ೧೭೪೮ ರಲ್ಲಿ ಅವನು '''<math>e^{ix} = \cos x + i\sin x \ </math>''' ಎನ್ನುವ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದ. '''<math>x=\pi</math>''' ಆದಾಗ ಈ ಸೂತ್ರ '''<math>e^{i\pi}</math>''' = '''-1''' ಎಂದಾಗುವುದು. ಇದು ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿಯೇ ಒಂದು ಅತಿ ಸುಂದರವಾದ ಸೂತ್ರ. ಅದುವರೆಗಿನ ಇದು ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಬರೆವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಆಯ್ಲರ್ ಪರಿಣತಿ ಪಡೆದಿದ್ದ. ಪರ್ಮಾಟ್ ಸೂಚಿಸಿ ದಂಥ ಸಂಖ್ಯಾಸಿದ್ಧಾಂತದ ಹಲವಾರು [[ಪ್ರಮೇಯ]]ಗಳನ್ನು ಇವನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಬಿಡಿಸಿದ. ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಅದ್ವಿತೀಯವಾದ ಒಂದೇ [[ಪ್ರತಿಘಾತ]] (ಲಾಗರಿತಂ) ಇದೆ ಎನ್ನುವ ಹಳೆಯ ಭಾವನೆಯನ್ನು ತ್ಯಜಿಸಿ, ಒಂದು ಸಂಖ್ಯೆಗೆ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಪ್ರತಿಘಾತಗಳಿವೆ ಎಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿ, ಅದಕ್ಕೆ ಸಮರ್ಪಕವಾದ ವಾದವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ. ಕೆಲವು ವಿಕಲ [[ಸಮೀಕರಣ]]ಗಳನ್ನು (ಡಿಫರೆನ್ಷಿಯಲ್ ಈಕ್ವೇಷನ್ಸ್) ಬಿಡಿಸುವಾಗ ಸಹಾಯಕಾರಿ ಯಾಗುವ ಸಮಾಸಕಾರೀ ಅಪವರ್ತನಗಳನ್ನು (ಇಂಟೆಗ್ರೇಟಿಂಗ್ ಫ್ಯಾóಕ್ಟರ್) ರೂಪಿಸಿದ. [[ಭಿನ್ನರಾಶಿ]]ಗಳ (ಕಂಟಿನ್ಯೂಡ್ ಫ್ಯ್ರಾಕ್ಷನ್ಸ್) ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೊದಲು ಬೆಳೆಸಿದವ ಈತನೇ. ದ್ವಿಘಾತದ ವಲಯಗಳನ್ನು (ಸೆಕೆಂಡ್ ಡಿಗ್ರಿ ಸರ್ಫೇಸಸ್) ಕ್ರಮಬದ್ಧವಾಗಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ. ಪ್ರಥಮ ದರ್ಜೆಯ ನೂತನ ಮತ್ತು ಚಿರಕಾಲ ನಿಲ್ಲುವ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳ ಮಂಡನೆಯಲ್ಲಿ ಆಯ್ಲರ್ಗೆ ಸರಿಸಮಾನರಾಗುವವರು ಬಲು ವಿರಳ. ==ಜೀವನ== ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಆತ ಬಾಸೆಲ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯವನ್ನು ಸೇರಿದ. ಆ ಕೂಡಲೇ ಅವನು ಅಲ್ಲಿದ್ದ ಅಂದಿನ ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಜಾನ್ ಬರ್ನೂಲಿಯ ನೆಚ್ಚಿನ ಶಿಷ್ಯನಾದ. ಇಪ್ಪತ್ತನೆಯ ಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ಅವನು ಪೆಟ್ರೊಗ್ರೇಡ್ಗೆ ಹೋಗಿ ಅಲ್ಲಿ ೧೭೪೧ ರವರೆಗೂ ಇದ್ದ. ಆಗ ಬರ್ಲಿನ್ ಅಕೆಡೆಮಿಗೆ ಆಹ್ವಾನಿತನಾದ. ಮುಂದೆ ೧೭೬೬ರಲ್ಲಿ ಅವನು ಪೆಟ್ರೊಗ್ರೇಡ್ಗೆ ಮರಳಿದ. ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದ. ಅತಿಯಾದ ಕೆಲಸದಿಂದ ೧೭೩೫ರಲ್ಲಿ ಅವನ ಒಂದು ಕಣ್ಣು ಕುರುಡಾಯಿತು. ೧೭೬೬ರಲ್ಲಿ ಅವನು ಪುರ್ಣ ಅಂಧನಾದ. ಆದರೆ ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಅವನು ತನ್ನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಸಮರ್ಥವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಸಿದ್ದ. ಕ್ಯಾತರೀನ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಡೀಡುರೊ ಎಂಬ ಫ್ರಾನ್ಸಿನ ಆಹ್ವಾನಿತ ವಿದ್ವಾಂಸನಿದ್ದ. ನಾಸ್ತಿಕ ಪಂಥದ ಈ ತರ್ಕಶಿರೋಮಣಿ ವಾದದಲ್ಲಿ ಎಂದೂ ಪರಾಭವ ಅನುಭವಿಸಿದವನಲ್ಲ. ಇವನ ವಿರುದ್ಧ ವಾದಹೂಡಲು ಮಹಾದೈವಭಕ್ತನಾದ ಆಯ್ಲರ್ನನ್ನು ರಾಣಿ ವಿಧಿಸಿದಳು. ಈ ಪ್ರಮೇಯ ಬಲು ಲಘುವಾದುದೆಂದು ಆಯ್ಲರ್ನಿಗೆ ಅನ್ನಿಸಿತು. ಕಾರಣ, ಡೀಡುರೊನಿಗೆ ಗಣಿತ ಚೀನೀಭಾಷೆ: ಸುಪ್ರಸಿದ್ಧ ಗಣಿತ ವಿದ್ವಾಂಸನೊಬ್ಬ ದೇವರ ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಕುರಿತು ಬೀಜಗಣಿತದ ರೀತ್ಯಾಸಾಧನೆ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ನೀಡಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ನಡೆಯಿತು. ಡೀಡುರೊ ಸಭೆಗೆ ಬಿಗುಮಾನದಿಂದ, ತಾತ್ಸಾರ ಭಾವದಿಂದ ಆಗಮಿಸಿದ. ಗಂಭೀರವದನನಾದ ಆಯ್ಲರ್ ನೇರವಾಗಿ ಅವನೆಡೆಗೆ ಮುನ್ನುಗ್ಗಿ ಸ್ಥಿರವಾಣಿಯಿಂದ ಮಹಾಸ್ವಾಮಿ '''<math>{x} = \frac{a+b^n}{n}</math>''''.ಆದ್ದರಿಂದ ದೇವನಿದ್ದಾನೆ. ಉತ್ತರ ಉರುಳಲಿ ಎಂದ. ಡೀಡುರೋನಿಗೆ ಈ ವಾದ ಅತಿಗಹನ ಗಂಭೀರ ಸತ್ಯವಾಗಿ ಭಾಸವಾಯಿತು. ತನ್ನ ಸೋಲನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ. ವಿಶ್ಲೇಷಣ ಗಣಿತದ ಮೂರ್ತಸ್ವರೂಪವೆಂದು ಖ್ಯಾತನಾಮನಾಗಿದ್ದ ಆಯ್ಲರ್ನನ್ನು ಕುರಿತು ಮನುಷ್ಯರು ಉಸಿರಾಡುವಷ್ಟೇ, ಹದ್ದುಗಳು ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲುವಷ್ಟೇ ಲಘುವಾಗಿ ಪ್ರಯತ್ನರಹಿತವಾಗಿ ಆಯ್ಲರ್ ಗಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಎಂದು ಅರಾಗೋ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ. ==ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕಗಳು== * [http://www.leonhardeuler.com/ LeonhardEuler.com] * [http://www.britannica.com/eb/article-9033216/Leonhard-Euler Encyclopædia Britannica article] * {{MathGenealogy|id=38586}} * [http://www.maa.org/news/howeulerdidit.html How Euler did it] contains columns explaining how Euler solved various problems * [http://www.eulerarchive.org/ Euler Archive] * [http://portail.mathdoc.fr/cgi-bin/oetoc?id=OE_EULER_1_2 Leonhard Euler – Œuvres complètes] Gallica-Math * [http://www.leonhard-euler.ch/ Euler Committee of the Swiss Academy of Sciences] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110520092329/http://www.leonhard-euler.ch/ |date=2011-05-20 }} * [http://www-history.mcs.st-andrews.ac.uk/References/Euler.html References for Leonhard Euler] * [http://www.euler-2007.ch/en/index.htm Euler Tercentenary 2007] * [http://www.eulersociety.org/ The Euler Society] * [http://www.math.dartmouth.edu/~euler/historica/family-tree.html Euler Family Tree] * [http://friedrich.uni-trier.de/oeuvres/20/219/ Euler's Correspondence with Frederick the Great, King of Prussia] * [http://www.gresham.ac.uk/event.asp?PageId=45&EventId=518 "Euler&nbsp;– 300th anniversary lecture"], given by Robin Wilson at [[Gresham College]], 9 May 2007 (can download as video or audio files) * [http://euler413.narod.ru/ Euler Quartic Conjecture] ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== {{reflist}} [[ವರ್ಗ:ಗಣಿತಜ್ಞರು]] [[ವರ್ಗ:ಗಣಿತ]] [[ವರ್ಗ:ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ ವಿಶ್ವಕೋಶ]] c0ba8iwa1q7sw7zhpv5uum0ahp9tcnm 0 84915 1113149 1107493 2022-08-09T10:29:03Z 49.205.138.92 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|thumb]] '''ಹಂಸಗಳು''' '''''ಸಿಗ್ನಸ್''''' ಪಂಗಡದಲ್ಲಿನ [[ಅನಾಟಿಡೈ]] [[ಕುಟುಂಬ]]ದ [[ಪಕ್ಷಿ]]ಗಳು. ಹಂಸಗಳ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಿಕರು [[ಹೆಬ್ಬಾತು]]ಗಳು ಮತ್ತು [[ಬಾತುಕೋಳಿ]]ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಹಂಸಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[ಜೊತೆ ಬಂಧ|ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ]], ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿಚ್ಛೇದನವಾಗುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗೂಡುಕಟ್ಟುವಿಕೆ ವೈಫಲ್ಯದ ನಂತರ, ಮತ್ತು ಸಂಗಾತಿ ಸತ್ತರೆ, ಉಳಿದ ಹಂಸ ಬೇರೆಯದರ ಜೊತೆಗೂಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ [[ಪಕ್ಷಿಯ ಮೊಟ್ಟೆ|ಮೊಟ್ಟೆಗಳ]] ಸಂಖ್ಯೆ ಮೂರರಿಂದ ಎಂಟರವರೆಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಂಸದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಜಾತಿ ೧.೫ ಮೀ. glftfwtpptx4z2usurn79zujz88fkv6 1113150 1113149 2022-08-09T10:29:39Z ~aanzx 72368 Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/49.205.138.92|49.205.138.92]] ([[User talk:49.205.138.92|talk]]) (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Cygnus olor 2 (Marek Szczepanek).jpg|thumb]] '''ಹಂಸಗಳು''' '''''ಸಿಗ್ನಸ್''''' ಪಂಗಡದಲ್ಲಿನ [[ಅನಾಟಿಡೈ]] [[ಕುಟುಂಬ]]ದ [[ಪಕ್ಷಿ]]ಗಳು. ಹಂಸಗಳ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧಿಕರು [[ಹೆಬ್ಬಾತು]]ಗಳು ಮತ್ತು [[ಬಾತುಕೋಳಿ]]ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ. ಹಂಸಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[ಜೊತೆ ಬಂಧ|ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಕೂಡಿರುತ್ತವೆ]], ಆದರೆ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿಚ್ಛೇದನವಾಗುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗೂಡುಕಟ್ಟುವಿಕೆ ವೈಫಲ್ಯದ ನಂತರ, ಮತ್ತು ಸಂಗಾತಿ ಸತ್ತರೆ, ಉಳಿದ ಹಂಸ ಬೇರೆಯದರ ಜೊತೆಗೂಡುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿ [[ಪಕ್ಷಿಯ ಮೊಟ್ಟೆ|ಮೊಟ್ಟೆಗಳ]] ಸಂಖ್ಯೆ ಮೂರರಿಂದ ಎಂಟರವರೆಗಿರುತ್ತದೆ. ಹಂಸದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಜಾತಿ ೧.೫ ಮೀ. ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಉದ್ದವಿರಬಹುದು ಮತ್ತು ೧೫ ಕೆಜಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ತೂಗಬಹುದು. ಅವುಗಳ ರೆಕ್ಕೆ ಹರಹು ೩.೧ ಮೀ ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿರಬಹುದು. ನಿಕಟವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೆಬ್ಬಾತುಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಅವು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದು ಪ್ರಮಾಣಾನುಗತವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡ ಪಾದಗಳು ಮತ್ತು ಕತ್ತುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ವಯಸ್ಕ ಹಂಸಗಳು ಕಣ್ಣುಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಕ್ಕಿನ ನಡುವೆ ಗರಿಯಿರದ ಚರ್ಮದ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಸ್ತ್ರೀ ಮತ್ತು ಪುರುಷ ಜಾತಿಗಳು [[ತುಪ್ಪುಳ]]ದಲ್ಲಿ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತವೆ, ಆದರೆ, ಪುರುಷ ಹಂಸಗಳು ಸ್ತ್ರೀ ಹಂಸಗಳಿಗಿಂತ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚು ಭಾರವಾಗಿರುತ್ತವೆ.ಹಂಸಗಳು ಬಿಳಿ ( white) ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೇ.ಇವುಗಳು ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಇರುತ್ತವೆ. [[ವರ್ಗ:ಪಕ್ಷಿಗಳು]] 3omos8vi27e3bc02007z6ww46i9a1il 0 89636 1113103 1029816 2022-08-09T05:30:08Z ChiK 40016 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement |name=ಬಂದಾರು |other_name=ಪಾಣೆಕಲ್ಲು |settlement_type=ಗ್ರಾಮ |pushpin_map=India Karnataka#India |pushpin_label_position=right |pushpin_map_caption=Location in Karnataka, India | coordinates = {{coord|12.872818|N|75.320723|E|display=inline,title}} |subdivision_type=ದೇಶ |subdivision_name={{flag|ಭಾರತ}} |subdivision_type1=ರಾಜ್ಯ |subdivision_type2=ಜಿಲ್ಲೆ |subdivision_name1=[[ಕರ್ನಾಟಕ]] |subdivision_name2=[[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] |established_title= |parts_type=ತಾಲ್ಲೂಕು |parts=[[ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ]] |government_type=ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ |governing_body=[[ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್]] |unit_pref=Metric |area_total_km2=೨೦.೪೪೬ |population_total=೪,೦೧೧ |population_as_of=೨೦೧೧ |population_density_km2=auto |demographics_type1=ಭಾಷೆ |demographics1_title1=ಅಧಿಕೃತ |demographics1_info1=[[ತುಳು]] |timezone1=[[Indian Standard Time|IST]] |utc_offset1=+೫:೩೦ |postal_code_type=[[ಪಿನ್ ಕೋಡ್]] |postal_code= ೫೭೪೩೨೭ |area_code= ೦೮೨೫೬ |area_code_type= ದೂರವಾಣಿ ಕೋಡ್ |registration_plate=ಕೆಎ ೨೧ |blank1_name_sec1=ಹತ್ತಿರದ ನಗರಗಳು |blank1_info_sec1=[[ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ]], [[ಉಪ್ಪಿನಂಗಡಿ]] }} '''ಬಂದಾರು''' ({{lang-en|Bandaru}}) ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ [[ಕರ್ನಾಟಕ]] ರಾಜ್ಯದ ಒಂದು ಹಳ್ಳಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] ಜಿಲ್ಲೆಯ [[ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ]] ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ಇದೆ.<ref>{{cite web |url=http://www.brandbharat.com/english/karnataka/districts/Dakshina%20Kannada/Dakshina%20Kannada_BELTANGADI_BANDARU_BANDARU.html |accessdate=4 September 2020}}</ref><ref>{{cite news |last1=News |first1=Kahale |title=ಬಂದಾರು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ ನಲ್ಲಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಉತ್ಸವದ ಅಮೃತ ಮಹೋತ್ಸವದ ಆಚರಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನಡೆದ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಸಭೆ - ಕಹಳೆ ನ್ಯೂಸ್ |url=https://www.kahalenews.com/73746/ |accessdate=9 August 2022 |work=Kahale News |date=8 August 2022}}</ref> == ಬಗ್ಗೆ == ೨೦೧೧ ರ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬಂದಾರು ಗ್ರಾಮದ ಸ್ಥಳ ಸಂಕೇತ ಅಥವಾ ಹಳ್ಳಿಯ ಕೋಡ್ ೬೧೭೬೭೨ ಆಗಿದೆ<ref>{{cite web |url=https://www.census2011.co.in/data/village/617672-bandaru-karnataka.html |accessdate=4 September 2020}}</ref>. ಬಂದಾರು ಗ್ರಾಮವು ಕರ್ನಾಟಕದ [[ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ]] ಜಿಲ್ಲೆಯ [[ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ]] ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಉಪ ಜಿಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರ ಕಚೇರಿ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿಯಿಂದ ೨೬ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪ್ರಧಾನ ಮಂಗಳೂರು ಮಂಗಳೂರಿನಿಂದ ೭೦ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ. ೨೦೦೯ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಬಂದಾರು ಗ್ರಾಮವು ಒಂದು ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್<ref>{{cite news |title=ಬಂದಾರು ಗ್ರಾ.ಪಂ.ಗೆ ಆಜಾದಿಕ ಅಮೃತ್‌ ಮಹೋತ್ಸವ್‌ ಗೌರವ |url=https://m.udayavani.com/article/bandaru-grama-panchayath/1012789 |accessdate=21 March 2021 |work=www.udayavani.com}}</ref> ಆಗಿದೆ. ಒಟ್ಟು ಭೌಗೋಳಿಕ ಪ್ರದೇಶವು ೨೦೪೪.೬೫ ಹೆಕ್ಟೇರ್ ಆಗಿದೆ. ಬಂದಾರಿನಲ್ಲಿ ೪೦೨೨ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಬಂದಾರು ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ೮೦೨ ಮನೆಗಳಿವೆ. ಬಂದಾರು ಪಟ್ಟಣದಿಂದ ಸುಮಾರು ೨೬ ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.<ref>{{cite news |title=ದೇಶದ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿದ ಗ್ರಾ.ಪಂ. ಆಗಿ ಬಂದಾರು ಆಯ್ಕೆ: ವಿಡಿಯೋ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಧಾನಿ ಮೋದಿ ಅಭಿನಂದನೆ: ಜಿಲ್ಲೆಯ ಏಕೈಕ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯತ್ 2015ರಿಂದ 2020ರವರೆಗೆ ಮಿಷನ್ ಅಂತ್ಯೋದಯದಡಿ ಮಾಡಿದ ಸಾಧನೆ ಪರಿಗಣನೆ |url=https://prajaprakasha.com/?p=10039 |accessdate=12 March 2021 |date=12 March 2021}}</ref> == ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜುಗಳು == ನಾಲ್ಕು ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರೌಢ ಶಾಲೆಗಳಿವೆ. * '''ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆ, ಬಂದಾರು''' ಇದನ್ನು 1954 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಶಿಕ್ಷಣ ಇಲಾಖೆ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಂಡಾರು ನಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಕರ್ನಾಟಕದ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬೆಳ್ತಂಗಡಿ ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿದೆ. ಶಾಲೆಯು ೧ ರಿಂದ ೮ ರವರೆಗಿನ ಶ್ರೇಣಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. * ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ, ಪೆರ್ಲ ಬೈಪಾಡಿ * ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆ, ಮೈರೊಳಡ್ಕ * ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆ, ಪೆರ್ಲ ಬೈಪಾಡಿ * ಸರ್ಕಾರಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆ, ಕುಂಟಲಪಲ್ಕೆ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಊರಿನ ಹೆಸರು]] [[ವರ್ಗ:ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ]] ehbk3ujjedx33md30gebojh91clwxm6 4 90682 1113069 1111154 2022-08-08T19:49:17Z MediaWiki message delivery 17558 /* Tech News: 2022-32 */ ಹೊಸ ವಿಭಾಗ wikitext text/x-wiki {{ಅರಳಿಕಟ್ಟೆ-nav}} {{Tech_header}} <br clear="all" /> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|Tech News: 2020-38]] == <section begin="technews-2020-W38"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|Translations]] are available. '''Problems''' * The [[mw:Wikimedia Apps|Wikipedia apps]] briefly showed pages without [[w:en:CSS|CSS]] last week. This meant they looked wrong. It was quickly fixed but cached pages without CSS were shown for a few hours. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/20200909-mobileapps_config_change][https://phabricator.wikimedia.org/T262437] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 15 September. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 16 September. It will be on all wikis from 17 September ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/38|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W38"/> ೧೬:೧೯, ೧೪ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20446737 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|Tech News: 2020-39]] == <section begin="technews-2020-W39"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new tag for reverted edits. For example you can see it in the recent changes feed or in the article history. It is added to edits when they have been undone, rollbacked or manually reverted to an older version of the page. [https://phabricator.wikimedia.org/T254074][https://phabricator.wikimedia.org/T164307] '''Changes later this week''' * The number of times you can do something in a period of time on wiki is limited. This could be the number of edits per minute or the number of users you email in a day. Some users are not affected by all limits because of their user rights. They could soon see the limit even if it does not affect them. [https://phabricator.wikimedia.org/T258888] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.10|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 22 September. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 23 September. It will be on all wikis from 24 September ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/39|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W39"/> ೨೧:೨೭, ೨೧ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20461072 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|Tech News: 2020-40]] == <section begin="technews-2020-W40"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Admins can now see links to diffs of deleted revisions on [[Special:AbuseLog|Special:AbuseLog]]. This uses the interface of [[Special:Undelete|Special:Undelete]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T261630] * Editors are automatically added to some user groups. For example editors are added to [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Autoconfirmed users|autoconfirmed users]] when they have edited enough times and long enough. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|Abuse filters]] can hinder users from automatically getting user rights for a period of time. They can also remove rights user have. Wikis can now ask to change how long this period of time is for their wiki [https://phabricator.wikimedia.org/maniphest/task/edit/form/1/?projectPHIDs=Wikimedia-Site-requests in Phabricator]. It is currently five days. [https://phabricator.wikimedia.org/T231756] '''Problems''' * [[m:Tech/News/2019/34|Last year]] some abuse filters stopped working because of a new change. If they tried to use variables that were unavailable for that action they would fail. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T230256] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.11|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 29 September. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 30 September. It will be on all wikis from 1 October ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can't see the language links to other language versions from the talk page or history page. They are also not shown when you edit an article. This could change. It is not decided if for example the history page should link to another history page or to the article. You can take part in the [[phab:T262472|discussion in Phabricator]]. * The link colours could change. This is to make the difference between links and other text more clear. You can [[phab:T213778|read more in Phabricator]]. * In your preferences you can choose to get different notifications on the web or by email. You will see <code>Apps</code> as one of the alternatives later this week. This is because the [[mw:Wikimedia Apps|Android and iOS Wikipedia apps]] will use push notifications for those who want them. You can see the [https://test.wikipedia.org/wiki/Special:Preferences#mw-prefsection-echo preferences] on the test wiki. The goal is to have push notifications on Android in October and on iOS in early 2021. [https://phabricator.wikimedia.org/T262936] * You can soon put pages on your watchlist for a limited time. This could be useful if you want to watch something for a shorter time but don't want it on your watchlist forever. It now works on [[mw:MediaWiki|mediawiki.org]] and will come to more wikis later. You can [[m:Special:MyLanguage/Community Tech/Watchlist Expiry|read more]] and [[m:Community Tech/Watchlist Expiry/Release Schedule|see when it will come to other wikis]]. * You can see what Wikimedians think are the [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|best new technical tools this year]]. You can also nominate them. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/40|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W40"/> ೨೧:೨೪, ೨೮ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20483264 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Tech News: 2020-41]] == <section begin="technews-2020-W41"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a [https://consultation-stats.toolforge.org/ new tool] where you can see which home wiki users have in discussions on Meta. This can help show which communities are not part of the discussion on wikis where we make decisions that affect many other wikis. * You can now thank users for file uploads or for changing the language of a page. [https://phabricator.wikimedia.org/T254992] '''Problems''' * There were many errors with the new MediaWiki version last week. The new version was rolled back. Updates that should have happened last week are late. [https://phabricator.wikimedia.org/T263177] * Everyone was logged out. This was because a user reported being logged in to someone else's account. The problem should be fixed now. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-October/093922.html] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Many pages have [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] errors. You can [https://techblog.wikimedia.org/2020/09/28/diving-into-wikipedias-ocean-of-errors/ read more] and now [[:w:en:User:Jdlrobson/User scripts with client errors|see a list of user scripts with errors]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 6 October. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 7 October. It will be on all wikis from 8 October ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * Letters immediately after a link are shown as part of the link. For example the entire word in <code><nowiki>[[Child]]ren</nowiki></code> is linked. On Arabic wikis this works at both the start and end of a word. Previously on Arabic wikis numbers and other non-letter Unicode characters were shown as part of the link at the start of a word but not at the end. Now only Latin and Arabic letters will extend links on Arabic wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T263266] '''Future changes''' * You will be able to read but not to edit the wikis for up to an hour on [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 27 October around 14:00 (UTC)]. It will probably be shorter than an hour. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/41|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W41"/> ೧೬:೨೪, ೫ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20515061 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Tech News: 2020-42]] == <section begin="technews-2020-W42"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Translations]] are available. '''Problems''' * Because of the problems with the MediaWiki version two weeks ago last week's updates are also late. [https://phabricator.wikimedia.org/T263177][https://phabricator.wikimedia.org/T263178][https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-October/093944.html] '''Changes later this week''' * [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Live preview|Live previews]] didn't show the templates used in the preview if you just edited a section. This has now been fixed. You can also test [[w:en:CSS|CSS]] and [[w:en:JavaScript|JavaScript]] pages even if you have the live preview enabled. Previously this didn't work well. [https://phabricator.wikimedia.org/T102286][https://phabricator.wikimedia.org/T186390] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from 13 October. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from 14 October. It will be on all wikis from 15 October ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] A new stable version of [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Pywikibot|Pywikibot]] is coming soon. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/pywikibot/2020-October/010056.html] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/42|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W42"/> ೧೫:೨೪, ೧೨ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20528295 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Tech News: 2020-43]] == <section begin="technews-2020-W43"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-10-20|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-10-21|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-10-22|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You will be able to read but not to edit the wikis for up to an hour on [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 {{#time:j xg|2020-10-27|en}} around 14:00 (UTC)]. It will probably be shorter than an hour. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, the <code dir=ltr>rmspecials()</code> function will be updated soon so that it does not remove the "space" character. Wikis are advised to wrap all the uses of <code dir=ltr>rmspecials()</code> with <code dir=ltr>rmwhitespace()</code> wherever necessary to keep filters' behavior unchanged. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T263024] * Some gadgets and user-scripts use the HTML div with the ID <code dir=ltr style="white-space:nowrap;">#jump-to-nav</code>. This div will be removed soon. Maintainers should replace these uses with either <code dir=ltr>#siteSub</code> or <code dir=ltr style="white-space:nowrap;">#mw-content-text</code>. A list of affected scripts is at the top of [[phab:T265373]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/43|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W43"/> ೧೬:೩೧, ೧೯ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20550811 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|Tech News: 2020-44]] == <section begin="technews-2020-W44"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|Translations]] are available. '''Problems''' * You will be able to read but not to edit the wikis for up to an hour on [https://zonestamp.toolforge.org/1603807200 October 27 around 14:00 (UTC)]. It will probably be shorter than an hour. [https://phabricator.wikimedia.org/T264364] * Last week, links to "diffs" from mobile watchlists and recentchanges were linking to page-revisions instead of diffs. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T265654] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * Since the introduction of the [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface administrators]] user group in 2018, administrators couldn’t view the deleted history of CSS/JS pages. Now they can. [https://phabricator.wikimedia.org/T202989] * There was a problem with the [[Special:Tags|Change Tags]]. The software would apply the "{{int:Tag-mw-reverted}}" tag to any page actions such as page-protection changes if they came directly after a reverted edit. This has now been fixed for new edits. [https://phabricator.wikimedia.org/T265312] * The [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying|Reply tool]] will be offered as an opt-in [[mw:Special:MyLanguage/Beta Feature|Beta Feature]] on most Wikipedias in November. Another announcement will be made once the date is finalized. [https://phabricator.wikimedia.org/T266303] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/44|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W44"/> ೧೭:೩೮, ೨೬ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20574890 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Tech News: 2020-45]] == <section begin="technews-2020-W45"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can no longer read Wikimedia wikis if your browser uses very old [[:w:en:Transport Layer Security|TLS]]. This is because it is a security problem for everyone. It could lead to [[:w:en:Downgrade attack|downgrade attacks]]. Since October 29, 2020, users who use old TLS versions will not be able to connect to Wikimedia projects. A list of [[:wikitech:HTTPS/Browser Recommendations|browser recommendations]] is available. All modern operating systems and browsers are always able to reach Wikimedia projects. [https://phabricator.wikimedia.org/T258405] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a new automatic [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tracking categories|tracking category]] available: [[:{{ns:14}}:{{MediaWiki:nonnumeric-formatnum}}|Pages with non-numeric formatnum arguments]]. It collects pages which use the <code><nowiki>{{formatnum}}</nowiki></code> parser function with invalid (non-numeric) input, ''e.g.'' <code><nowiki>{{formatnum:TECHNEWS}}</nowiki></code>. Note that <code><nowiki>{{formatnum:123,456}}</nowiki></code> is also invalid input: as described in the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic_words#formatnum|documentation]], the argument should be <u>unformatted</u> so that it can be reliably and correctly localised. The tracking category will help identify problematic usage and double-formatting. The new tracking category's name can be [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&showMessage=nonnumeric-formatnum&group=core&optional=1&action=translate translated at translatewiki]. [https://phabricator.wikimedia.org/T237467] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from November 3. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from November 4. It will be on all wikis from November 5 ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * Administrators and stewards will be able to use a special page (Special:CreateLocalAccount) to force local account creation for a global account. This is useful when account creation is blocked for that user (by a block or a filter). [https://phabricator.wikimedia.org/T259721] * The [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/replying|Reply tool]] will be offered as an opt-in [[mw:Special:MyLanguage/Beta Feature|Beta Feature]] on most Wikipedias on November 4. This change excludes the English, Russian, and German-language Wikipedias, plus a few smaller Wikipedias with special circumstances. You can read [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|the help page]] and [[mw:Help:DiscussionTools/Why can't I reply to this comment?|the troubleshooting guide]] for more information. [https://phabricator.wikimedia.org/T266303] '''Future changes''' * A discussion has been restarted about using a Unicode minus sign (− U+2212) in the output of <code><nowiki>{{formatnum}}</nowiki></code> when it is given a negative argument. [https://phabricator.wikimedia.org/T10327] * In the future [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|IP addresses of unregistered users will not be shown for everyone]]. They will get an alias instead. There will be a new user right or an opt-in function for more vandal fighters to see the IPs of unregistered users. There would be some criteria for who gets the user right or opt-in. There will also be other new tools to help handle vandalism. This is early in the process and the developers are still collecting information from the communities before they suggest solutions. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/45|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W45"/> ೧೬:೦೯, ೨ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20604769 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Tech News: 2020-46]] == <section begin="technews-2020-W46"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * You can see [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|reference previews]]. This shows a preview of the footnote when you hover over it. This has been a [[mw:Beta Features|beta feature]]. It will move out of beta and be enabled by default. There will be an option not to use it. The developers are looking for small or medium-sized wikis to be the first ones. You can [[m:User talk:Michael Schönitzer (WMDE)|let them know]] if your wiki is interested. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-ambassadors/2020-November/002373.html] * From November 16 the categories will not be sorted in order for a short time. This is because the developers are upgrading to a new version of the [[:w:en:International Components for Unicode|internationalisation library]]. They will use a script to fix the existing categories. This can take a few hours or a few days depending on how big the wiki is. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Technical Operations/ICU announcement|read more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T264991][https://phabricator.wikimedia.org/T267145] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/46|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W46"/> ೧೫:೫೦, ೯ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20634159 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Tech News: 2020-47]] == <section begin="technews-2020-W47"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Listings on category pages are sorted on each wiki for that language using a [[:w:en:International Components for Unicode|library]]. For a brief period on 16 November, changes to categories will not be sorted correctly for most languages. This is because the developers are upgrading to a new version of the library. They will then use a script to fix the existing categories. This will take a few hours or a few days depending on how big the wiki is. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Technical Operations/ICU announcement|read more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T264991][https://phabricator.wikimedia.org/T267145] '''Changes later this week''' * If you merged two pages in a [[mw:Special:MyLanguage/Help:Namespaces|namespace]] where pages can't redirect this used to break the merge history. This will now be fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T93469] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-11-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-11-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-11-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Community Wishlist Survey]] is now open for proposals. The survey decides what the [[m:Community Tech|Community Tech team]] will work on. You can post proposals from 16 to 30 November. You can vote on proposals from 8 December to 21 December. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/47|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W47"/> ೧೫:೩೬, ೧೬ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20669023 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Tech News: 2020-48]] == <section begin="technews-2020-W48"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Timestamps in [[Special:Log|Special:Log]] are now links. They go to Special:Log for only that entry. This is how timestamps work on for example the history page. [https://phabricator.wikimedia.org/T207562] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The Wikimedia [[wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] hosts technical projects for the Wikimedia movement. Developers need to [[wikitech:News/Cloud VPS 2020 Purge|claim projects]] they use. This is because old and unused projects are removed once a year. Unclaimed projects can be shut down from 1 December. Unclaimed projects can be deleted from 1 January. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-November/094054.html] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/48|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W48"/> ೧೭:೧೮, ೨೩ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20698111 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Tech News: 2020-49]] == <section begin="technews-2020-W49"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-12-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-12-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-12-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|iOS Wikipedia app]] will show readers more of the article history. They can see new updates and easier see how the article has changed over time. This is an experiment. It will first be shown only to some iOS app users as a [[:w:en:A/B testing|test]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T241253][https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/iOS/Breaking_Down_the_Wall] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[wikitech:Wiki replicas|Wiki Replicas]] can be used for [[:w:en:SQL|SQL]] queries. You can use [https://quarry.wmflabs.org/ Quarry], [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS PAWS] or other ways to do this. To make the Wiki Replicas stable there will be two changes. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work. You can also only query a database if you connect to it directly. This will happen in February 2021. If you think this affects you and you need help you can [[phab:T268498|post on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/Wiki_Replicas_2020_Redesign] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/49|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W49"/> ೧೭:೪೪, ೩೦ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20728523 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Tech News: 2020-50]] == <section begin="technews-2020-W50"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can now put pages on your watchlist for a limited period of time. Some wikis already had this function. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Community_Tech/Watchlist_Expiry][https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Watchlist_expiry] '''Changes later this week''' * Information from Wikidata that is used on a wiki page can be shown in recent changes and watchlists on a Wikimedia wiki. To see this you need to turn on showing Wikidata edits in your watchlist in the preferences. Changes to the Wikidata description in the language of a Wikimedia wiki will then be shown in recent changes and watchlists. This will not show edits to languages that are not relevant to your wiki. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikidata/2020-November/014402.html][https://phabricator.wikimedia.org/T191831] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-12-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-12-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-12-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can vote on proposals in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021|Community Wishlist Survey]] between 8 December and 21 December. The survey decides what the [[m:Community Tech|Community Tech team]] will work on. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/50|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W50"/> ೧೬:೧೪, ೭ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20754641 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|Tech News: 2020-51]] == <section begin="technews-2020-W51"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a [[mw:Wikipedia for KaiOS|Wikipedia app]] for [[:w:en:KaiOS|KaiOS]] phones. It was released in India in September. It can now be downloaded in other countries too. [https://diff.wikimedia.org/2020/12/10/growing-wikipedias-reach-with-an-app-for-kaios-feature-phones/] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2020-12-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2020-12-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2020-12-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/51|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W51"/> ೨೧:೩೪, ೧೪ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20803489 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Tech News: 2020-52]] == <section begin="technews-2020-W52"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Translations]] are available. '''Tech News''' * Because of the [[w:en:Christmas and holiday season|holidays]] the next issue of Tech News will be sent out on 11 January 2021. '''Recent changes''' * The <code><nowiki>{{citation needed}}</nowiki></code> template shows when a statement in a Wikipedia article needs a source. If you click on it when you edit with the visual editor there is a popup that explains this. Now it can also show the reason and when it was added. [https://phabricator.wikimedia.org/T270107] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week or next week. '''Future changes''' * You can [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation/Ideas|propose and discuss]] what technical improvements should be done for geographic information. This could be coordinates, maps or other related things. * Some wikis use [[mw:Writing systems/LanguageConverter|LanguageConverter]] to switch between writing systems or variants of a language. This can only be done for the entire page. There will be a <code><nowiki><langconvert></nowiki></code> tag that can convert a piece of text on a page. [https://phabricator.wikimedia.org/T263082] * Oversighters and stewards can hide entries in [[Special:AbuseLog|Special:AbuseLog]]. They can soon hide multiple entries at once using checkboxes. This works like hiding normal edits. It will happen in early January. [https://phabricator.wikimedia.org/T260904] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2020/52|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2020-W52"/> ೨೦:೫೩, ೨೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೦ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20833836 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Tech News: 2021-02]] == <section begin="technews-2021-W02"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can choose to be reminded when you have not added an edit summary. This can be done in your preferences. This could conflict with the [[:w:en:CAPTCHA|CAPTCHA]]. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T12729] * You can link to specific log entries. You can get these links for example by clicking the timestamps in the log. Until now, such links to private log entries showed no entry even if you had permission to view private log entries. The links now show the entry. [https://phabricator.wikimedia.org/T269761] * Admins can use the [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|abuse filter tool]] to automatically prevent bad edits. Three changes happened last week: ** The filter editing interface now shows syntax errors while you type. This is similar to JavaScript pages. It also shows a warning for regular expressions that match the empty string. New warnings will be added later. [https://phabricator.wikimedia.org/T187686] ** [[m:Special:MyLanguage/Meta:Oversighters|Oversighters]] can now hide multiple filter log entries at once using checkboxes on [[Special:AbuseLog]]. This is how the usual revision deletion works. [https://phabricator.wikimedia.org/T260904] ** When a filter matches too many actions after it has been changed it is "throttled". The most powerful actions are disabled. This is to avoid many editors getting blocked when an administrator made a mistake. The administrator will now get a notification about this "throttle". * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a new tool to [https://skins.wmflabs.org/?#/add build new skins]. You can also [https://skins.wmflabs.org/?#/ see] existing [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Skins|skins]]. You can [[mw:User talk:Jdlrobson|give feedback]]. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2020-December/094130.html] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Bots using the API no longer watch pages automatically based on account preferences. Setting the <code>watchlist</code> to <code>watch</code> will still work. This is to reduce the size of the watchlist data in the database. [https://phabricator.wikimedia.org/T258108] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Scribunto|Scribunto's]] [[:mw:Extension:Scribunto/Lua reference manual#File metadata|file metadata]] now includes length. [https://phabricator.wikimedia.org/T209679] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:w:en:CSS|CSS]] and [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] code pages now have link anchors to [https://patchdemo.wmflabs.org/wikis/40e4795d4448b55a6d8c46ff414bcf78/w/index.php/MediaWiki:En.js#L-125 line numbers]. You can use wikilinks like [[:w:en:MediaWiki:Common.js#L-50]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T29531] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] There was a [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.25|new version]] of MediaWiki last week. You can read [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.25/Changelog|a detailed log]] of all 763 changes. Most of them are very small and will not affect you. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/02|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W02"/> ೧೫:೪೨, ೧೧ ಜನವರಿ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20950047 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Tech News: 2021-03]] == <section begin="technews-2021-W03"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.27|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Growth|Growth team]] plans to add features to [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Personalized first day/Newcomer tasks/Experiment analysis, November 2020|get more visitors to edit]] to more Wikipedias. You can help [https://translatewiki.net/w/i.php?title=Special:Translate&group=ext-growthexperiments&language=&filter=&action=translate translating the interface]. * You will be able to read but not to edit Wikimedia Commons for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210126T07 {{#time:j xg|2021-01-26|en}} at 07:00 (UTC)]. [https://phabricator.wikimedia.org/T271791] * [[m:Special:MyLanguage/MassMessage|MassMessage]] posts could be automatically timestamped in the future. This is because MassMessage senders can now send pages using MassMessage. Pages are more difficult to sign. If there are times when a MassMessage post should not be timestamped you can [[phab:T270435|let the developers know]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/03|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W03"/> ೧೬:೦೯, ೧೮ ಜನವರಿ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=20974628 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Tech News: 2021-04]] == <section begin="technews-2021-W04"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Translations]] are available. '''Problems''' * You will be able to read but not to edit Wikimedia Commons for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210126T07 {{#time:j xg|2021-01-26|en}} at 07:00 (UTC)]. You will not be able to read or edit [[:wikitech:Main Page|Wikitech]] for a short time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210128T09 {{#time:j xg|2021-01-28|en}} at 09:00 (UTC)]. [https://phabricator.wikimedia.org/T271791][https://phabricator.wikimedia.org/T272388] '''Changes later this week''' * [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|Bracket matching]] will be added to the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] syntax highlighter on the first wikis. The first wikis are German and Catalan Wikipedia and maybe other Wikimedia wikis. This will happen on 27 January. [https://phabricator.wikimedia.org/T270238] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.28|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-01-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-01-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-01-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/04|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W04"/> ೧೮:೩೦, ೨೫ ಜನವರಿ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21007423 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Tech News: 2021-05]] == <section begin="technews-2021-W05"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Translations]] are available. '''Problems''' * [[:w:en:IPv6|IPv6 addresses]] were written in lowercase letters in diffs. This caused dead links since [[Special:Contributions|Special:Contributions]] only accepted uppercase letters for the IPs. This has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T272225] '''Changes later this week''' * You can soon use Wikidata to link to pages on the multilingual Wikisource. [https://phabricator.wikimedia.org/T138332] * Often editors use a "non-breaking space" to make a gap between two items when reading but still show them together. This can be used to avoid a line break. You will now be able to add new ones via the special character tool in the 2010, 2017, and visual editors. The character will be shown in the visual editor as a space with a grey background. [https://phabricator.wikimedia.org/T70429][https://phabricator.wikimedia.org/T96666] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=| Advanced item]] Wikis use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|abuse filters]] to stop bad edits being made. Filter maintainers can now use syntax like <code>1.2.3.4 - 1.2.3.55</code> as well as the <code>1.2.3.4/27</code> syntax for IP ranges. [https://phabricator.wikimedia.org/T218074] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.29|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[mw:Skin:Minerva Neue|Minerva]] is the skin Wikimedia wikis use for mobile traffic. When a page is protected and you can't edit it you can normally read the source wikicode. This doesn't work on Minerva on mobile devices. This is being fixed. Some text might overlap. This is because your community needs to update [[MediaWiki:Protectedpagetext|MediaWiki:Protectedpagetext]] to work on mobile. You can [[phab:T208827|read more]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Inline_styles_should_not_use_properties_that_impact_sizing_and_positioning][https://www.mediawiki.org/wiki/Recommendations_for_mobile_friendly_articles_on_Wikimedia_wikis#Avoid_tables_for_anything_except_data] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] and [[:wikitech:Portal:Toolforge|Toolforge]] will change the IP address they use to contact the wikis. The new IP address will be <code>185.15.56.1</code>. This will happen on February 8. You can [[:wikitech:News/CloudVPS NAT wikis|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/05|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W05"/> ೨೨:೩೮, ೧ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21033195 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Tech News: 2021-06]] == <section begin="technews-2021-W06"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps|Wikipedia app]] for Android now has watchlists and talk pages in the app. [https://play.google.com/store/apps/details?id=org.wikipedia] '''Changes later this week''' * You can see edits to chosen pages on [[Special:Watchlist|Special:Watchlist]]. You can add pages to your watchlist on every wiki you like. The [[:mw:Special:MyLanguage/Extension:GlobalWatchlist|GlobalWatchlist]] extension will come to Meta on 11 February. There you can see entries on watched pages on different wikis on the same page. The new watchlist will be found on [[m:Special:GlobalWatchlist|Special:GlobalWatchlist]] on Meta. You can choose which wikis to watch and other preferences on [[m:Special:GlobalWatchlistSettings|Special:GlobalWatchlistSettings]] on Meta. You can watch up to five wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T260862] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.30|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-09|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-10|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-11|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * When admins [[mw:Special:MyLanguage/Help:Protecting and unprotecting pages|protect]] pages the form will use the [[mw:UX standardization|OOUI look]]. [[Special:Import|Special:Import]] will also get the new look. This will make them easier to use on mobile phones. [https://phabricator.wikimedia.org/T235424][https://phabricator.wikimedia.org/T108792] * Some services will not work for a short period of time from 07:00 UTC on 17 February. There might be problems with new [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|short links]], new translations, new notifications, adding new items to your [[mw:Reading/Reading Lists|reading lists]] or recording [[:w:en:Email#Tracking of sent mail|email bounces]]. This is because of database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T273758] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[m:Tech/News/2021/05|Last week]] Tech News reported that the IP address [[:wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] and [[:wikitech:Portal:Toolforge|Toolforge]] use to contact the wikis will change on 8 February. This is delayed. It will happen later instead. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/CloudVPS_NAT_wikis] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/06|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W06"/> ೧೭:೪೧, ೮ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21082948 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Tech News: 2021-07]] == <section begin="technews-2021-W07"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Translations]] are available. '''Problems''' * There were problems with recent versions of MediaWiki. Because the updates caused problems the developers rolled back to an earlier version. Some updates and new functions will come later than planned. [https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2021-February/094255.html][https://lists.wikimedia.org/pipermail/wikitech-l/2021-February/094271.html] * Some services will not work for a short period of time from 07:00 UTC on 17 February. There might be problems with new [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia URL Shortener|short links]], new translations, new notifications, adding new items to your [[mw:Reading/Reading Lists|reading lists]] or recording [[:w:en:Email#Tracking of sent mail|email bounces]]. This is because of database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T273758] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.31|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/07|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W07"/> ೧೭:೫೫, ೧೫ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21105437 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Tech News: 2021-08]] == <div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The visual editor will now use [[:c:Commons:Structured data/Media search|MediaSearch]] to find images. You can search for images on Commons in the visual editor when you are looking for illustrations. This is to help editors find better images. [https://phabricator.wikimedia.org/T259896] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlighter]] now works with more languages: [[:w:en:Futhark (programming language)|Futhark]], [[:w:en:Graphviz|Graphviz]]/[[:w:en:DOT (graph description language)|DOT]], CDDL and AMDGPU. [https://phabricator.wikimedia.org/T274741] '''Problems''' * Editing a [[mw:Special:MyLanguage/Extension:EasyTimeline|timeline]] might have removed all text from it. This was because of a bug and has been fixed. You might need to edit the timeline again for it to show properly. [https://phabricator.wikimedia.org/T274822] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.32|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-02-23|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-02-24|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-02-25|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] There is a [[:m:Wikimedia Rust developers user group|user group]] for developers and users interested in working on Wikimedia wikis with the [[:w:en:Rust (programming language)|Rust programming language]]. You can join or tell others who want to make your wiki better in the future. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/08|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div> ---- ೦೦:೧೭, ೨೩ ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21134058 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Tech News: 2021-09]] == <div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth team tools]] can now show the name of a newcomer's mentor anywhere [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Mentorship/Integrating_mentorship|through a magic word]]. This can be used for welcome messages or userboxes. * A new version of the [[c:Special:MyLanguage/Commons:VideoCutTool|VideoCutTool]] is now available. It enables cropping, trimming, audio disabling, and rotating video content. It is being created as part of the developer outreach programs. '''Problems''' * There was a problem with the [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Job queue|job queue]]. This meant some functions did not save changes and mass messages were delayed. This did not affect wiki edits. [https://phabricator.wikimedia.org/T275437] * Some editors may not be logged in to their accounts automatically in the latest versions of Firefox and Safari. [https://phabricator.wikimedia.org/T226797] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.33|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/09|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div> ---- ೧೯:೦೭, ೧ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21161722 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Tech News: 2021-10]] == <section begin="technews-2021-W10"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Content translation/Section translation|Section translation]] now works on Bengali Wikipedia. It helps mobile editors translate sections of articles. It will come to more wikis later. The first focus is active wikis with a smaller number of articles. You can [https://sx.wmflabs.org/index.php/Main_Page test it] and [[mw:Talk:Content translation/Section translation|leave feedback]]. * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|Flagged revisions]] now give admins the review right. [https://phabricator.wikimedia.org/T275293] * When someone links to a Wikipedia article on Twitter this will now show a preview of the article. [https://phabricator.wikimedia.org/T276185] '''Problems''' * Many graphs have [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] errors. Graph editors can check their graphs in their browser's developer console after editing. [https://phabricator.wikimedia.org/T275833] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.34|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-09|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-10|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-11|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Talk pages project/New discussion|New Discussion]] tool will soon be a new [[mw:Special:MyLanguage/Extension:DiscussionTools|discussion tools]] beta feature for on most Wikipedias. The goal is to make it easier to start new discussions. [https://phabricator.wikimedia.org/T275257] '''Future changes''' * There will be a number of changes to make it easier to work with templates. Some will come to the first wikis in March. Other changes will come to the first wikis in June. This is both for those who use templates and those who create or maintain them. You can [[:m:WMDE Technical Wishes/Templates|read more]]. * [[m:WMDE Technical Wishes/ReferencePreviews|Reference Previews]] will become a default feature on some wikis on 17 March. They will share a setting with [[mw:Page Previews|Page Previews]]. If you prefer the Reference Tooltips or Navigation-Popups gadget you can keep using them. If so Reference Previews won't be shown. [https://phabricator.wikimedia.org/T271206][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews] * New JavaScript-based functions will not work in [[:w:en:Internet Explorer 11|Internet Explorer 11]]. This is because Internet Explorer is an old browser that doesn't work with how JavaScript is written today. Everything that works in Internet Explorer 11 today will continue working in Internet Explorer for now. You can [[mw:Compatibility/IE11|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/10|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W10"/> ೧೭:೫೧, ೮ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21175593 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Tech News: 2021-11]] == <section begin="technews-2021-W11"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis that are part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|desktop improvements]] project can now use a new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Search|search function]]. The desktop improvements and the new search will come to more wikis later. You can also [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements#Deployment plan and timeline|test it early]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Editors who put up banners or change site-wide [[:w:en:JavaScript|JavaScript]] code should use the [https://grafana.wikimedia.org/d/000000566/overview?viewPanel=16&orgId=1 client error graph] to see that their changes has not caused problems. You can [https://diff.wikimedia.org/2021/03/08/sailing-steady%e2%80%8a-%e2%80%8ahow-you-can-help-keep-wikimedia-sites-error-free read more]. [https://phabricator.wikimedia.org/T276296] '''Problems''' * Due to [[phab:T276968|database issues]] the [https://meta.wikimedia.beta.wmflabs.org Wikimedia Beta Cluster] was read-only for over a day. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.34|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can add a [[:w:en:Newline|newline]] or [[:w:en:Carriage return|carriage return]] character to a custom signature if you use a template. There is a proposal to not allow them in the future. This is because they can cause formatting problems. [https://www.mediawiki.org/wiki/New_requirements_for_user_signatures#Additional_proposal_(2021)][https://phabricator.wikimedia.org/T272322] * You will be able to read but not edit [[phab:T276899|12 wikis]] for a short period of time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210323T06 {{#time:j xg|2021-03-23|en}} at 06:00 (UTC)]. This could take 30 minutes but will probably be much faster. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] You can use [https://quarry.wmflabs.org/ Quarry] for [[:w:en:SQL|SQL]] queries to the [[wikitech:Wiki replicas|Wiki Replicas]]. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work from 23 March. There will be a new field to specify the database to connect to. If you think this affects you and you need help you can [[phab:T268498|post on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/PAWS PAWS] and other ways to do [[:w:en:SQL|SQL]] queries to the Wiki Replicas will be affected later. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/News/Wiki_Replicas_2020_Redesign] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/11|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W11"/> ೨೩:೨೨, ೧೫ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21226057 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Tech News: 2021-12]] == <section begin="technews-2021-W12"/><div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a [[mw:Wikipedia for KaiOS|Wikipedia app]] for [[:w:en:KaiOS|KaiOS]] phones. They don't have a touch screen so readers navigate with the phone keys. There is now a [https://wikimedia.github.io/wikipedia-kaios/sim.html simulator] so you can see what it looks like. * The [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Replying|reply tool]] and [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/New discussion|new discussion tool]] are now available as the "{{int:discussiontools-preference-label}}" [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|beta feature]] in almost all wikis except German Wikipedia. '''Problems''' * You will be able to read but not edit [[phab:T276899|twelve wikis]] for a short period of time on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210323T06 {{#time:j xg|2021-03-23|{{PAGELANGUAGE}}}} at 06:00 (UTC)]. This can also affect password changes, logging in to new wikis, global renames and changing or confirming emails. This could take 30 minutes but will probably be much faster. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.36|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-23|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-24|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-03-25|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). * [[:w:en:Syntax highlighting|Syntax highlighting]] colours will change to be easier to read. This will soon come to the [[phab:T276346|first wikis]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting] '''Future changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|Flagged revisions]] will no longer have multiple tags like "tone" or "depth". It will also only have one tier. This was changed because very few wikis used these features and they make the tool difficult to maintain. [https://phabricator.wikimedia.org/T185664][https://phabricator.wikimedia.org/T277883] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets and user scripts can access variables about the current page in JavaScript. In 2015 this was moved from <code dir=ltr>wg*</code> to <code dir=ltr>mw.config</code>. <code dir=ltr>wg*</code> will soon no longer work. [https://phabricator.wikimedia.org/T72470] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]] • [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/12|Translate]] • [[m:Tech|Get help]] • [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]] • [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div></div> <section end="technews-2021-W12"/> ೧೬:೫೨, ೨೨ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21244806 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Tech News: 2021-13]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Some very old [[:w:en:Web browser|web browsers]] [[:mw:Special:MyLanguage/Compatibility|don’t work]] well with the Wikimedia wikis. Some old code for browsers that used to be supported is being removed. This could cause issues in those browsers. [https://phabricator.wikimedia.org/T277803] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:m:IRC/Channels#Raw_feeds|IRC recent changes feeds]] have been moved to a new server. Make sure all tools automatically reconnect to <code>irc.wikimedia.org</code> and not to the name of any specific server. Users should also consider switching to the more modern [[:wikitech:Event Platform/EventStreams|EventStreams]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T224579] '''Problems''' * When you move a page that many editors have on their watchlist the history can be split. It might also not be possible to move it again for a while. This is because of a [[:w:en:Job queue|job queue]] problem. [https://phabricator.wikimedia.org/T278350] * Some translatable pages on Meta could not be edited. This was because of a bug in the translation tool. The new MediaWiki version was delayed because of problems like this. [https://phabricator.wikimedia.org/T278429][https://phabricator.wikimedia.org/T274940] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.37|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-03-30|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-03-31|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-01|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/13|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೭:೩೦, ೨೯ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21267131 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Tech News: 2021-14]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Editors can collapse part of an article so you have to click on it to see it. When you click a link to a section inside collapsed content it will now expand to show the section. The browser will scroll down to the section. Previously such links didn't work unless you manually expanded the content first. [https://phabricator.wikimedia.org/T276741] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:Special:MyLanguage/Citoid|citoid]] [[:w:en:API|API]] will use for example <code>2010-12-XX</code> instead of <code>2010-12</code> for dates with a month but no days. This is because <code>2010-12</code> could be confused with <code>2010-2012</code> instead of <code>December 2010</code>. This is called level 1 instead of level 0 in the [https://www.loc.gov/standards/datetime/ Extended Date/Time Format]. [https://phabricator.wikimedia.org/T132308] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.36/wmf.38|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-04-06|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-04-07|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-08|en}} ([[mw:MediaWiki 1.36/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[:wikitech:PAWS|PAWS]] can now connect to the new [[:wikitech:Wiki Replicas|Wiki Replicas]]. Cross-database <code>JOINS</code> will no longer work from 28 April. There is [[:wikitech:News/Wiki Replicas 2020 Redesign#How should I connect to databases in PAWS?|a new way to connect]] to the databases. Until 28 April both ways to connect to the databases will work. If you think this affects you and you need help you can post [[phab:T268498|on Phabricator]] or on [[wikitech:Talk:News/Wiki Replicas 2020 Redesign|Wikitech]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೯:೩೯, ೫ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21287348 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Tech News: 2021-16]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Email to the Wikimedia wikis are handled by groups of Wikimedia editors. These volunteer response teams now use [https://github.com/znuny/Znuny Znuny] instead of [[m:Special:MyLanguage/OTRS|OTRS]]. The functions and interface remain the same. The volunteer administrators will give more details about the next steps soon. [https://phabricator.wikimedia.org/T279303][https://phabricator.wikimedia.org/T275294] * If you use [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|syntax highlighting]], you can see line numbers in the 2010 and 2017 wikitext editors when editing templates. This is to make it easier to see line breaks or talk about specific lines. Line numbers will soon come to all namespaces. [https://phabricator.wikimedia.org/T267911][https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Line_Numbering][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/Line_Numbering] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Because of a technical change there could be problems with gadgets and scripts that have an edit summary area that looks [https://phab.wmfusercontent.org/file/data/llvdqqnb5zpsfzylbqcg/PHID-FILE-25vs4qowibmtysl7cbml/Screen_Shot_2021-04-06_at_2.34.04_PM.png similar to this one]. If they look strange they should use <code>mw.loader.using('mediawiki.action.edit.styles')</code> to go back to how they looked before. [https://phabricator.wikimedia.org/T278898] * The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.1|latest version]] of MediaWiki came to the Wikimedia wikis last week. There was no Tech News issue last week. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * The user group <code>oversight</code> will be renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. This is the technical name. It doesn't affect what you call the editors with this user right on your wiki. This is planned to happen in two weeks. You can comment [[phab:T112147|in Phabricator]] if you have objections. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೬:೪೮, ೧೯ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21356080 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Tech News: 2021-17]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Templates have parameters that can have specific values. It is possible to suggest values for editors with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TemplateData|TemplateData]]. You can soon see them as a drop-down list in the visual editor. This is to help template users find the right values faster. [https://phabricator.wikimedia.org/T273857][https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/Suggested_values_for_template_parameters] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.3|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-04-27|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-04-28|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-04-29|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/17|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೨೧:೨೪, ೨೬ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21391118 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Tech News: 2021-18]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[w:en:Wikipedia:Twinkle|Twinkle]] is a gadget on English Wikipedia. It can help with maintenance and patrolling. It can [[m:Grants:Project/Rapid/SD0001/Twinkle localisation/Report|now be used on other wikis]]. You can get Twinkle on your wiki using the [https://github.com/wikimedia-gadgets/twinkle-starter twinkle-starter] GitHub repository. '''Problems''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Content translation|content translation tool]] did not work for many articles for a little while. This was because of a bug. [https://phabricator.wikimedia.org/T281346] * Some things will not work for about a minute on 5 May. This will happen [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210505T0600 around 06:00 UTC]. This will affect the content translation tool and notifications among other things. This is because of an upgrade to avoid crashes. [https://phabricator.wikimedia.org/T281212] '''Changes later this week''' * [[mw:Special:MyLanguage/Help:Reference Previews|Reference Previews]] will become a default feature on a number of wikis on 5 May. This is later than planned because of some changes. You can use it without using [[mw:Special:MyLanguage/Page Previews|Page Previews]] if you want to. The earlier plan was to have the preference to use both or none. [https://phabricator.wikimedia.org/T271206][https://meta.wikimedia.org/wiki/Talk:WMDE_Technical_Wishes/ReferencePreviews] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.4|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-04|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-05|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-06|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:w:en:CSS|CSS]] classes <code dir=ltr>.error</code>, <code dir=ltr>.warning</code> and <code dir=ltr>.success</code> do not work for mobile readers if they have not been specifically defined on your wiki. From June they will not work for desktop readers. This can affect gadgets and templates. The classes can be defined in [[MediaWiki:Common.css]] or template styles instead. [https://phabricator.wikimedia.org/T280766] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/18|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೫:೪೩, ೩ ಮೇ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21418010 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Tech News: 2021-19]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-11|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-12|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-13|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can see what participants plan to work on at the online [[mw:Wikimedia Hackathon 2021|Wikimedia hackathon]] 22–23 May. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/19|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೫:೦೯, ೧೦ ಮೇ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21428676 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Tech News: 2021-20]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new toolbar in [[mw:Talk pages project/Replying|the Reply tool]]. It works in the wikitext source mode. You can enable it in [[Special:Preferences#mw-htmlform-discussion|your preferences]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T276608] [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Replying#13_May_2021] [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/New_discussion#13_May_2021] * Wikimedia [https://lists.wikimedia.org/mailman/listinfo mailing lists] are being moved to [[:w:en:GNU Mailman|Mailman 3]]. This is a newer version. For the [[:w:en:Character encoding|character encoding]] to work it will change from <code>[[:w:en:UTF-8|UTF-8]]</code> to <code>utf8mb3</code>. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IEYQ2HS3LZF2P3DAYMNZYQDGHWPVMTPY/][https://phabricator.wikimedia.org/T282621] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] An [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/14|earlier issue]] of Tech News said that the [[mw:Special:MyLanguage/Citoid|citoid]] [[:w:en:API|API]] would handle dates with a month but no days in a new way. This has been reverted for now. There needs to be more discussion of how it affects different wikis first. [https://phabricator.wikimedia.org/T132308] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] <code>MediaWiki:Pageimages-blacklist</code> will be renamed <code>MediaWiki:Pageimages-denylist</code>. The list can be copied to the new name. It will happen on 19 May for some wikis and 20 May for some wikis. Most wikis don't use it. It lists images that should never be used as thumbnails for articles. [https://phabricator.wikimedia.org/T282626] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-18|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-19|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-20|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/20|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೩:೪೮, ೧೭ ಮೇ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21464279 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Tech News: 2021-21]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The Wikimedia movement has been using [[:m:Special:MyLanguage/IRC|IRC]] on a network called [[:w:en:Freenode|Freenode]]. There have been changes around who is in control of the network. The [[m:Special:MyLanguage/IRC/Group_Contacts|Wikimedia IRC Group Contacts]] have [[m:Special:Diff/21476411|decided]] to move to the new [[:w:en:Libera Chat|Libera Chat]] network instead. This is not a formal decision for the movement to move all channels but most Wikimedia IRC channels will probably leave Freenode. There is a [[:m:IRC/Migrating_to_Libera_Chat|migration guide]] and ongoing Wikimedia [[m:Wikimedia Forum#Freenode (IRC)|discussions about this]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-05-25|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-05-26|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-05-27|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/21|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೭:೦೬, ೨೪ ಮೇ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21477606 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Tech News: 2021-22]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Translations]] are available. '''Problems''' * There was an issue on the Vector skin with the text size of categories and notices under the page title. It was fixed last Monday. [https://phabricator.wikimedia.org/T283206] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/22|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೭:೦೫, ೩೧ ಮೇ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21516076 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Tech News: 2021-23]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-06-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The Wikimedia movement uses [[:mw:Special:MyLanguage/Phabricator|Phabricator]] for technical tasks. This is where we collect technical suggestions, bugs and what developers are working on. The company behind Phabricator will stop working on it. This will not change anything for the Wikimedia movement now. It could lead to changes in the future. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/message/YAXOD46INJLAODYYIJUVQWOZFIV54VUI/][https://admin.phacility.com/phame/post/view/11/phacility_is_winding_down_operations/][https://phabricator.wikimedia.org/T283980] * Searching on Wikipedia will find more results in some languages. This is mainly true for when those who search do not use the correct [[:w:en:Diacritic|diacritics]] because they are not seen as necessary in that language. For example searching for <code>Bedusz</code> doesn't find <code>Będusz</code> on German Wikipedia. The character <code>ę</code> isn't used in German so many would write <code>e</code> instead. This will work better in the future in some languages. [https://phabricator.wikimedia.org/T219550] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:w:en:Cross-site request forgery|CSRF token parameters]] in the [[:mw:Special:MyLanguage/API:Main page|action API]] were changed in 2014. The old parameters from before 2014 will stop working soon. This can affect bots, gadgets and user scripts that still use the old parameters. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IMP43BNCI32C524O5YCUWMQYP4WVBQ2B/][https://phabricator.wikimedia.org/T280806] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/23|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೨೦:೦೨, ೭ ಜೂನ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21551759 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Tech News: 2021-24]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Logged-in users on the mobile web can choose to use the [[:mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Advanced mobile contributions|advanced mobile mode]]. They now see categories in a similar way as users on desktop do. This means that some gadgets that have just been for desktop users could work for users of the mobile site too. If your wiki has such gadgets you could decide to turn them on for the mobile site too. Some gadgets probably need to be fixed to look good on mobile. [https://phabricator.wikimedia.org/T284763] * Language links on Wikidata now works for [[:oldwikisource:Main Page|multilingual Wikisource]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T275958] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * In the future we [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|can't show the IP]] of unregistered editors to everyone. This is because privacy regulations and norms have changed. There is now a rough draft of how [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#Updates|showing the IP to those who need to see it]] could work. * German Wikipedia, English Wikivoyage and 29 smaller wikis will be read-only for a few minutes on 22 June. This is planned between 5:00 and 5:30 UTC. [https://phabricator.wikimedia.org/T284530] * All wikis will be read-only for a few minutes in the week of 28 June. More information will be published in Tech News later. It will also be posted on individual wikis in the coming weeks. [https://phabricator.wikimedia.org/T281515][https://phabricator.wikimedia.org/T281209] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/24|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೨೦:೨೬, ೧೪ ಜೂನ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21587625 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Tech News: 2021-25]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The <code>otrs-member</code> group name is now <code>vrt-permissions</code>. This could affect abuse filters. [https://phabricator.wikimedia.org/T280615] '''Problems''' * You will be able to read but not edit German Wikipedia, English Wikivoyage and 29 smaller wikis for a few minutes on 22 June. This is planned between [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210623T0500 5:00 and 5:30 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T284530] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.11|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-22|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-23|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-06-24|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/25|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೫:೪೮, ೨೧ ಜೂನ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21593987 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Tech News: 2021-26]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Wikis with the [[mw:Special:MyLanguage/Growth|Growth features]] now can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure Growth features directly on their wiki]]. This uses the new special page <code>Special:EditGrowthConfig</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T285423] * Wikisources have a new [[m:Special:MyLanguage/Community Tech/OCR Improvements|OCR tool]]. If you don't want to see the "extract text" button on Wikisource you can add <code>.ext-wikisource-ExtractTextWidget { display: none; }</code> to your [[Special:MyPage/common.css|common.css page]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285311] '''Problems''' *You will be able to read but not edit the Wikimedia wikis for a few minutes on 29 June. This is planned at [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?iso=20210629T1400 14:00 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T281515][https://phabricator.wikimedia.org/T281209] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-06-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-06-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-01|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * <code>Threshold for stub link formatting</code>, <code>thumbnail size</code> and <code>auto-number headings</code> can be set in preferences. They are expensive to maintain and few editors use them. The developers are planning to remove them. Removing them will make pages load faster. You can [[mw:Special:MyLanguage/User:SKim (WMF)/Performance Dependent User Preferences|read more and give feedback]]. * A toolbar will be added to the [[mw:Talk pages project/Replying|Reply tool]]'s wikitext source mode. This will make it easier to link to pages and to ping other users. [https://phabricator.wikimedia.org/T276609][https://www.mediawiki.org/wiki/Talk_pages_project/Replying#Status_updates] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/26|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೬:೩೧, ೨೮ ಜೂನ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21653312 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Tech News: 2021-27]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Translations]] are available. '''Tech News''' * The next issue of Tech News will be sent out on 19 July. '''Recent changes''' * [[:wikidata:Q4063270|AutoWikiBrowser]] is a tool to make repetitive tasks easier. It now uses [[:w:en:JSON|JSON]]. <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage</code> has moved to <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPageJSON</code> and <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/Config</code>. <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage/Version</code> has moved to <code>Wikipedia:AutoWikiBrowser/CheckPage/VersionJSON</code>. The tool will eventually be configured on the wiki so that you don't have to wait until the new version to add templates or regular expression fixes. [https://phabricator.wikimedia.org/T241196] '''Problems''' * [[m:Special:MyLanguage/InternetArchiveBot|InternetArchiveBot]] helps saving online sources on some wikis. It adds them to [[:w:en:Wayback Machine|Wayback Machine]] and links to them there. This is so they don't disappear if the page that was linked to is removed. It currently has a problem with linking to the wrong date when it moves pages from <code>archive.is</code> to <code>web.archive.org</code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T283432] '''Changes later this week''' * The tool to [[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|find, add and remove templates]] will be updated. This is to make it easier to find and use the right templates. It will come to the first wikis on 7 July. It will come to more wikis later this year. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Removing_a_template_from_a_page_using_the_VisualEditor][https://phabricator.wikimedia.org/T284553] * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * Some Wikimedia wikis use [[m:Special:MyLanguage/Flagged Revisions|Flagged Revisions]] or pending changes. It hides edits from new and unregistered accounts for readers until they have been patrolled. The auto review action in Flagged Revisions will no longer be logged. All old logs of auto-review will be removed. This is because it creates a lot of logs that are not very useful. [https://phabricator.wikimedia.org/T285608] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/27|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೭:೩೨, ೫ ಜುಲೈ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21694636 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Tech News: 2021-29]] == <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Translations]] are available. </div> '''<span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Recent changes</span>''' * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The tool to [[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|find, add and remove templates]] was updated. This is to make it easier to find and use the right templates. It was supposed to come to the first wikis on 7 July. It was delayed to 12 July instead. It will come to more wikis later this year.</span> [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Removing_a_template_from_a_page_using_the_VisualEditor][https://phabricator.wikimedia.org/T284553] * <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">[[Special:UnconnectedPages|Special:UnconnectedPages]] lists pages that are not connected to Wikidata. This helps you find pages that can be connected to Wikidata items. Some pages should not be connected to Wikidata. You can use the magic word <code><nowiki>__EXPECTED_UNCONNECTED_PAGE__</nowiki></code> on pages that should not be listed on the special page.</span> [https://phabricator.wikimedia.org/T97577] '''<span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Changes later this week</span>''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|<span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Recurrent item</span>]] <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-07-20|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-07-21|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-22|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]).</span> '''<span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Future changes</span>''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|<span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Advanced item</span>]] <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">How media is structured in the [[:w:en:Parsing|parser's]] HTML output will soon change. This can affect bots, gadgets, user scripts and extensions. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/L2UQJRHTFK5YG3IOZEC7JSLH2ZQNZRVU/ read more]. You can test it on [[:testwiki:Main Page|Testwiki]] or [[:test2wiki:Main Page|Testwiki 2]].</span> * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|<span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Advanced item</span>]] <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">The parameters for how you obtain [[mw:API:Tokens|tokens]] in the MediaWiki API were changed in 2014. The old way will no longer work from 1 September. Scripts, bots and tools that use the parameters from before the 2014 change need to be updated. You can [[phab:T280806#7215377|read more]].</span> <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/29|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div> </div><section end="tech-newsletter-content"/> ೧೫:೩೧, ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21755027 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Tech News: 2021-30]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Translations]] are available. '''Recent changes''' * A [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.14|new version]] of MediaWiki came to the Wikimedia wikis the week before last week. This was not in Tech News because there was no newsletter that week. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-07-27|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-07-28|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-07-29|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * If you use the [[mw:Special:MyLanguage/Skin:MonoBook|Monobook skin]] you can choose to switch off [[:w:en:Responsive web design|responsive design]] on mobile. This will now work for more skins. If <code>{{int:monobook-responsive-label}}</code> is unticked you need to also untick the new [[Special:Preferences#mw-prefsection-rendering|preference]] <code>{{int:prefs-skin-responsive}}</code>. Otherwise it will stop working. Interface admins can automate this process on your wiki. You can [[phab:T285991|read more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/30|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೨೧:೧೦, ೨೬ ಜುಲೈ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21771634 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Tech News: 2021-31]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] If your wiki uses markup like <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-ltr"></nowiki></code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-rtl"></nowiki></code></bdi> without the required <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>dir</code></bdi> attribute, then these will no longer work in 2 weeks. There is a short-term fix that can be added to your local wiki's Common.css page, which is explained at [[phab:T287701|T287701]]. From now on, all usages should include the full attributes, for example: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-ltr" dir="ltr" lang="en"></nowiki></code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="mw-content-rtl" dir="rtl" lang="he"></nowiki></code></bdi>. This also applies to some other HTML tags, such as <code>span</code> or <code>code</code>. You can find existing examples on your wiki that need to be updated, using the instructions at [[phab:T287701|T287701]]. * Reminder: Wikimedia has [[m:Special:MyLanguage/IRC/Migrating to Libera Chat|migrated to the Libera Chat IRC network]], from the old Freenode network. Local documentation should be updated. '''Problems''' * Last week, all wikis had slow access or no access for 30 minutes. There was a problem with generating dynamic lists of articles on the Russian Wikinews, due to the bulk import of 200,000+ new articles over 3 days, which led to database problems. The problematic feature has been disabled on that wiki and developers are discussing if it can be fixed properly. [https://phabricator.wikimedia.org/T287380][https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-07-26_ruwikinews_DynamicPageList] '''Changes later this week''' * When adding links to a page using [[mw:VisualEditor|VisualEditor]] or the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 wikitext editor]], [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Disambiguator|disambiguation pages]] will now only appear at the bottom of search results. This is because users do not often want to link to disambiguation pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T285510] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|team of the Wikipedia app for Android]] is working on communication in the app. The developers are working on how to talk to other editors and get notifications. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|read more]]. They are looking for users who want to [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication/UsertestingJuly2021|test the plans]]. Any editor who has an Android phone and is willing to download the app can do this. * The [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature]] for {{int:discussiontools-preference-label}} will be updated in the coming weeks. You will be able to [[mw:Talk pages project/Notifications|subscribe to individual sections]] on a talk page at more wikis. You can test this now by adding <code>?dtenable=1</code> to the end of the talk page's URL ([https://meta.wikimedia.org/wiki/Meta_talk:Sandbox?dtenable=1 example]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೨೦:೪೬, ೨ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21818289 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Tech News: 2021-32]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Translations]] are available. '''Problems''' * You can read but not edit 17 wikis for a few minutes on 10 August. This is planned at [https://zonestamp.toolforge.org/1628571650 05:00 UTC]. This is because of work on the database. [https://phabricator.wikimedia.org/T287449] '''Changes later this week''' * The [[wmania:Special:MyLanguage/2021:Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place remotely on 13 August, starting at 5:00 UTC, for 24 hours. You can participate in many ways. You can still propose projects and sessions. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-10|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-11|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-12|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The old CSS <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div class="visualClear"></div></nowiki></code></bdi> will not be supported after 12 August. Instead, templates and pages should use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><div style="clear:both;"></div></nowiki></code></bdi>. Please help to replace any existing uses on your wiki. There are global-search links available at [[phab:T287962|T287962]]. '''Future changes''' * [[m:Special:MyLanguage/The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] is a place for Wikipedia editors to get access to sources. There is an [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TheWikipediaLibrary|extension]] which has a new function to tell users when they can take part in it. It will use notifications. It will start pinging the first users in September. It will ping more users later. [https://phabricator.wikimedia.org/T288070] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] [[w:en:Vue.js|Vue.js]] will be the [[w:en:JavaScript|JavaScript]] framework for MediaWiki in the future. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/SOZREBYR36PUNFZXMIUBVAIOQI4N7PDU/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/32|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೬:೨೦, ೯ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21856726 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Tech News: 2021-33]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can add language links in the sidebar in the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|new Vector skin]] again. You do this by connecting the page to a Wikidata item. The new Vector skin has moved the language links but the new language selector cannot add language links yet. [https://phabricator.wikimedia.org/T287206] '''Problems''' * There was a problem on wikis which use the Translate extension. Translations were not updated or were replaced with the English text. The problems have been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T288700][https://phabricator.wikimedia.org/T288683][https://phabricator.wikimedia.org/T288719] '''Changes later this week''' * A [[mw:Help:Tags|revision tag]] will soon be added to edits that add links to [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Disambiguator|disambiguation pages]]. This is because these links are usually added by accident. The tag will allow editors to easily find the broken links and fix them. If your wiki does not like this feature, it can be [[mw:Help:Tags#Deleting a tag added by the software|hidden]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T287549] *Would you like to help improve the information about tools? Would you like to attend or help organize a small virtual meetup for your community to discuss the list of tools? Please get in touch on the [[m:Toolhub/The Quality Signal Sessions|Toolhub Quality Signal Sessions]] talk page. We are also looking for feedback [[m:Talk:Toolhub/The Quality Signal Sessions#Discussion topic for "Quality Signal Sessions: The Tool Maintainers edition"|from tool maintainers]] on some specific questions. * In the past, edits to any page in your user talk space ignored your [[mw:Special:MyLanguage/Help:Notifications#mute|mute list]], e.g. sub-pages. Starting this week, this is only true for edits to your talk page. [https://phabricator.wikimedia.org/T288112] * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/33|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೯:೨೬, ೧೬ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21889213 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Tech News: 2021-34]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Score|Score]] extension (<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><score></nowiki></code></bdi> notation) has been re-enabled on public wikis and upgraded to a newer version. Some musical score functionality may no longer work because the extension is only enabled in "safe mode". The security issue has been fixed and an [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Score/2021 security advisory|advisory published]]. '''Problems''' * You will be able to read but not edit [[phab:T289130|some wikis]] for a few minutes on {{#time:j xg|2021-08-25|en}}. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1629871217 06:00 UTC]. This is for database maintenance. During this time, operations on the CentralAuth will also not be possible. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-08-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-08-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/34|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೨೧:೫೮, ೨೩ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21923254 --> == Read-only reminder == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="MassMessage"/> A maintenance operation will be performed on [https://zonestamp.toolforge.org/1629871231 {{#time: l F d H:i e|2021-08-25T06:00|en}}]. It should only last for a few minutes. This will affect your wiki as well as 11 other wikis. During this time, publishing edits will not be possible. Also during this time, operations on the CentralAuth will not be possible (GlobalRenames, changing/confirming e-mail addresses, logging into new wikis, password changes). For more details about the operation and on all impacted services, please check [[phab:T289130|on Phabricator]]. A banner will be displayed 30 minutes before the operation. Please help your community to be aware of this maintenance operation. {{Int:Feedback-thanks-title}}<section end="MassMessage"/> </div> ೨೦:೩೪, ೨೪ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21927201 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Tech News: 2021-35]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Some musical score syntax no longer works and may needed to be updated, you can check [[:ವರ್ಗ:{{MediaWiki:score-error-category}}]] on your wiki for a list of pages with errors. '''Problems''' * Musical scores were unable to render lyrics in some languages because of missing fonts. This has been fixed now. If your language would prefer a different font, please file a request in Phabricator. [https://phabricator.wikimedia.org/T289554] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The parameters for how you obtain [[mw:API:Tokens|tokens]] in the MediaWiki API were changed in 2014. The old way will no longer work from 1 September. Scripts, bots and tools that use the parameters from before the 2014 change need to be updated. You can [[phab:T280806#7215377|read more]] about this. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-08-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You will be able to read but not edit [[phab:T289660|Commons]] for a few minutes on {{#time:j xg|2021-09-06|en}}. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1630818058 05:00 UTC]. This is for database maintenance. * All wikis will be read-only for a few minutes in the week of 13 September. More information will be published in Tech News later. It will also be posted on individual wikis in the coming weeks. [https://phabricator.wikimedia.org/T287539] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/35|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೬:೦೦, ೩೦ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21954810 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Tech News: 2021-36]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The wikis that have [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] deployed have been part of A/B testing since deployment, in which some newcomers did not receive the new features. Now, all of the newcomers on 21 of the smallest of those wikis will be receiving the features. [https://phabricator.wikimedia.org/T289786] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In 2017, the provided jQuery library was upgraded from version 1 to 3, with a compatibility layer. The migration will soon finish, to make the site load faster for everyone. If you maintain a gadget or user script, check if you have any JQMIGRATE errors and fix them, or they will break. [https://phabricator.wikimedia.org/T280944][https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/6Z2BVLOBBEC2QP4VV4KOOVQVE52P3HOP/] * Last year, the Portuguese Wikipedia community embarked on an experiment to make log-in compulsory for editing.  The [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Impact report for Login Required Experiment on Portuguese Wikipedia|impact report of this trial]] is ready. Moving forward, the Anti-Harassment Tools team is looking for projects that are willing to experiment with restricting IP editing on their wiki for a short-term experiment. [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Login Required Experiment|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/36|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೫:೧೯, ೬ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=21981010 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Tech News: 2021-37]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Translations]] are available. '''Recent changes''' * 45 new Wikipedias now have access to the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth features]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T289680] * [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Deployment table|A majority of Wikipedias]] now have access to the Growth features. The Growth team [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ|has published an FAQ page]] about the features. This translatable FAQ covers the description of the features, how to use them, how to change the configuration, and more. '''Problems''' * [[m:Special:MyLanguage/Tech/Server switch|All wikis will be read-only]] for a few minutes on 14 September. This is planned at [https://zonestamp.toolforge.org/1631628002 14:00 UTC]. [https://phabricator.wikimedia.org/T287539] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.37/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.37/Roadmap|calendar]]). * Starting this week, Wikipedia in Italian will receive weekly software updates on Wednesdays. It used to receive the updates on Thursdays. Due to this change, bugs will be noticed and fixed sooner. [https://phabricator.wikimedia.org/T286664] * You can add language links in the sidebar in [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|the new Vector skin]] again. You do this by connecting the page to a Wikidata item. The new Vector skin has moved the language links but the new language selector cannot add language links yet. [https://phabricator.wikimedia.org/T287206] * The [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlight]] tool marks up code with different colours. It now can highlight 23 new code languages. Additionally, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>golang</code></bdi> can now be used as an alias for the [[d:Q37227|Go programming language]], and a special <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>output</code></bdi> mode has been added to show a program's output. [https://phabricator.wikimedia.org/T280117][https://gerrit.wikimedia.org/r/c/mediawiki/extensions/SyntaxHighlight_GeSHi/+/715277/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/37|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೫:೩೪, ೧೩ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22009517 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Tech News: 2021-38]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Growth features are now deployed to almost all Wikipedias. [[phab:T290582|For the majority of small Wikipedias]], the features are only available for experienced users, to [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ#enable|test the features]] and [[mw:Special:MyLanguage/Growth/FAQ#config|configure them]]. Features will be available for newcomers starting on 20 September 2021. * MediaWiki had a feature that would highlight local links to short articles in a different style. Each user could pick the size at which "stubs" would be highlighted. This feature was very bad for performance, and following a consultation, has been removed. [https://phabricator.wikimedia.org/T284917] * A technical change was made to the MonoBook skin to allow for easier maintenance and upkeep. This has resulted in some minor changes to HTML that make MonoBook's HTML consistent with other skins. Efforts have been made to minimize the impact on editors, but please ping [[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]] on wiki or in [[phab:T290888|phabricator]] if any problems are reported. '''Problems''' * There was a problem with search last week. Many search requests did not work for 2 hours because of an accidental restart of the search servers. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-09-13_cirrussearch_restart] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.1|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[s:Special:ApiHelp/query+proofreadinfo|meta=proofreadpage API]] has changed. The <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>piprop</nowiki></code></bdi> parameter has been renamed to <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>prpiprop</nowiki></code></bdi>. API users should update their code to avoid unrecognized parameter warnings. Pywikibot users should upgrade to 6.6.0. [https://phabricator.wikimedia.org/T290585] '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#Replying|Reply tool]] will be deployed to the remaining wikis in the coming weeks. It is currently part of "{{int:discussiontools-preference-label}}" in [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta features]] at most wikis. You will be able to turn it off in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Editing Preferences]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T262331] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[mw:MediaWiki_1.37/Deprecation_of_legacy_API_token_parameters|previously announced]] change to how you obtain tokens from the API has been delayed to September 21 because of an incompatibility with Pywikibot. Bot operators using Pywikibot can follow [[phab:T291202|T291202]] for progress on a fix, and should plan to upgrade to 6.6.1 when it is released. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/38|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೮:೩೧, ೨೦ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22043415 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Tech News: 2021-39]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W39"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[w:en:IOS|iOS 15]] has a new function called [https://support.apple.com/en-us/HT212614 Private Relay] (Apple website). This can hide the user's IP when they use [[w:en:Safari (software)|Safari]] browser. This is like using a [[w:en:Virtual private network|VPN]] in that we see another IP address instead. It is opt-in and only for those who pay extra for [[w:en:ICloud|iCloud]]. It will come to Safari users on [[:w:en:OSX|OSX]] later. There is a [[phab:T289795|technical discussion]] about what this means for the Wikimedia wikis. '''Problems''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Some gadgets and user-scripts add items to the [[m:Customization:Explaining_skins#Portlets|portlets]] (article tools) part of the skin. A recent change to the HTML may have made those links a different font-size. This can be fixed by adding the CSS class <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>.vector-menu-dropdown-noicon</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T291438] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.2|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-09-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-09-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-09-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Onboarding_new_Wikipedians#New_experience|GettingStarted extension]] was built in 2013, and provides an onboarding process for new account holders in a few versions of Wikipedia. However, the recently developed [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] provide a better onboarding experience. Since the vast majority of Wikipedias now have access to the Growth features, GettingStarted will be deactivated starting on 4 October. [https://phabricator.wikimedia.org/T235752] * A small number of users will not be able to connect to the Wikimedia wikis after 30 September. This is because an old [[:w:en:root certificate|root certificate]] will no longer work. They will also have problems with many other websites. Users who have updated their software in the last five years are unlikely to have problems. Users in Europe, Africa and Asia are less likely to have immediate problems even if their software is too old. You can [[m:Special:MyLanguage/HTTPS/2021 Let's Encrypt root expiry|read more]]. * You can [[mw:Special:MyLanguage/Help:Notifications|receive notifications]] when someone leaves a comment on user talk page or mentions you in a talk page comment. Clicking the notification link will now bring you to the comment and highlight it. Previously, doing so brought you to the top of the section that contained the comment. You can find [[phab:T282029|more information in T282029.]] '''Future changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#Replying|Reply tool]] will be deployed to the remaining wikis in the coming weeks. It is currently part of "{{int:discussiontools-preference-label}}" in [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta features]] at most wikis. You will be able to turn it off in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Editing Preferences]]. [[phab:T288485|See the list of wikis.]] [https://phabricator.wikimedia.org/T262331] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/39|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W39"/> </div> ೨೨:೨೧, ೨೭ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22077885 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Tech News: 2021-40]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="tech-newsletter-content"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Translations]] are available. '''Recent changes''' * A more efficient way of sending changes from Wikidata to Wikimedia wikis that show them has been enabled for the following 10 wikis: mediawiki.org, the Italian, Catalan, Hebrew and Vietnamese Wikipedias, French Wikisource, and English Wikivoygage, Wikibooks, Wiktionary and Wikinews. If you notice anything strange about how changes from Wikidata appear in recent changes or your watchlist on those wikis you can [[phab:T48643|let the developers know]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.3|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Some gadgets and bots that use the API to read the AbuseFilter log might break. The <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>hidden</code></bdi> property will no longer say an entry is <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>implicit</code></bdi> for unsuppressed log entries about suppressed edits. If your bot needs to know this, do a separate revision query. Additionally, the property will have the value <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>false</code></bdi> for visible entries; previously, it wasn't included in the response. [https://phabricator.wikimedia.org/T291718] * A more efficient way of sending changes from Wikidata to Wikimedia wikis that show them will be enabled for ''all production wikis''. If you notice anything strange about how changes from Wikidata appear in recent changes or your watchlist you can [[phab:T48643|let the developers know]]. '''Future changes''' * You can soon get cross-wiki notifications in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|iOS Wikipedia app]]. You can also get notifications as push notifications. More notification updates will follow in later versions. [https://www.mediawiki.org/wiki/Wikimedia_Apps/Team/iOS/Notifications#September_2021_update] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The JavaScript variables <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgExtraSignatureNamespaces</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgLegalTitleChars</code></bdi>, and <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgIllegalFileChars</code></bdi> will soon be removed from <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]</code></bdi>. These are not part of the "stable" variables available for use in wiki JavaScript. [https://phabricator.wikimedia.org/T292011] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The JavaScript variables <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookiePrefix</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookieDomain</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookiePath</code></bdi>, and <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>wgCookieExpiration</code></bdi> will soon be removed from mw.config. Scripts should instead use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw.cookie</code></bdi> from the "<bdi lang="zxx" dir="ltr">[[mw:ResourceLoader/Core_modules#mediawiki.cookie|mediawiki.cookie]]</bdi>" module. [https://phabricator.wikimedia.org/T291760] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/40|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="tech-newsletter-content"/> </div> ೧೬:೩೦, ೪ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22101208 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Tech News: 2021-41]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W41"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.4|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Manual:Table_of_contents#Auto-numbering|"auto-number headings" preference]] is being removed. You can read [[phab:T284921]] for the reasons and discussion. This change was [[m:Tech/News/2021/26|previously]] announced. [[mw:Snippets/Auto-number_headings|A JavaScript snippet]] is available which can be used to create a Gadget on wikis that still want to support auto-numbering. '''Meetings''' * You can join a meeting about the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]]. A demonstration version of the [[mw:Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Sticky Header|newest feature]] will be shown. The event will take place on Tuesday, 12 October at 16:00 UTC. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web/12-10-2021|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/41|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W41"/> </div> ೧೫:೨೯, ೧೧ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22152137 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Tech News: 2021-42]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W42"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Translations]] are available. '''Recent changes''' *[[m:Toolhub|Toolhub]] is a catalogue to make it easier to find software tools that can be used for working on the Wikimedia projects. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/LF4SSR4QRCKV6NPRFGUAQWUFQISVIPTS/ read more]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The developers of the [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia Android app]] are working on [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|communication in the app]]. You can now answer questions in [[mw:Wikimedia Apps/Team/Android/Communication/UsertestingOctober2021|survey]] to help the development. * 3–5% of editors may be blocked in the next few months. This is because of a new service in Safari, which is similar to a [[w:en:Proxy server|proxy]] or a [[w:en:VPN|VPN]]. It is called iCloud Private Relay. There is a [[m:Special:MyLanguage/Apple iCloud Private Relay|discussion about this]] on Meta. The goal is to learn what iCloud Private Relay could mean for the communities. * [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] is a new [[w:en:API|API]] for those who use a lot of information from the Wikimedia projects on other sites. It is a way to get big commercial users to pay for the data. There will soon be a copy of the Wikimedia Enterprise dataset. You can [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-ambassadors@lists.wikimedia.org/message/B2AX6PWH5MBKB4L63NFZY3ADBQG7MSBA/ read more]. You can also ask the team questions [https://wikimedia.zoom.us/j/88994018553 on Zoom] on [https://www.timeanddate.com/worldclock/fixedtime.html?hour=15&min=00&sec=0&day=22&month=10&year=2021 22 October 15:00 UTC]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/42|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W42"/> </div> ೨೦:೫೩, ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22176877 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Tech News: 2021-43]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W43"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[m:Special:MyLanguage/Coolest_Tool_Award|Coolest Tool Award 2021]] is looking for nominations. You can recommend tools until 27 October. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-10-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-10-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-10-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' *[[m:Special:MyLanguage/Help:Diff|Diff pages]] will have an improved copy and pasting experience. [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Copy paste diffs|The changes]] will allow the text in the diff for before and after to be treated as separate columns and will remove any unwanted syntax. [https://phabricator.wikimedia.org/T192526] * The version of the [[w:en:Liberation fonts|Liberation fonts]] used in SVG files will be upgraded. Only new thumbnails will be affected. Liberation Sans Narrow will not change. [https://phabricator.wikimedia.org/T253600] '''Meetings''' * You can join a meeting about the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey|Community Wishlist Survey]]. News about the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages|disambiguation]] and the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/Real Time Preview for Wikitext|real-time preview]] wishes will be shown. The event will take place on Wednesday, 27 October at 14:30 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/Talk to Us|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/43|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W43"/> </div> ೨೦:೦೭, ೨೫ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22232718 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Tech News: 2021-44]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W44"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a limit on the amount of emails a user can send each day. This limit is now global instead of per-wiki. This change is to prevent abuse. [https://phabricator.wikimedia.org/T293866] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-11-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-11-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/44|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W44"/> </div> ೨೦:೨೭, ೧ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22269406 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Tech News: 2021-45]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W45"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Mobile IP editors are now able to receive warning notices indicating they have a talk page message on the mobile website (similar to the orange banners available on desktop). These notices will be displayed on every page outside of the main namespace and every time the user attempts to edit. The notice on desktop now has a slightly different colour. [https://phabricator.wikimedia.org/T284642][https://phabricator.wikimedia.org/T278105] '''Changes later this week''' * [[phab:T294321|Wikidata will be read-only]] for a few minutes on 11 November. This will happen around [https://zonestamp.toolforge.org/1636610400 06:00 UTC]. This is for database maintenance. [https://phabricator.wikimedia.org/T294321] * There is no new MediaWiki version this week. '''Future changes''' * In the future, unregistered editors will be given an identity that is not their [[:w:en:IP address|IP address]]. This is for legal reasons. A new user right will let editors who need to know the IPs of unregistered accounts to fight vandalism, spam, and harassment, see the IP. You can read the [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|suggestions for how that identity could work]] and [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|discuss on the talk page]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/45|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W45"/> </div> ೨೦:೩೬, ೮ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22311003 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Tech News: 2021-46]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W46"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Most [[c:Special:MyLanguage/Commons:Maximum_file_size#MAXTHUMB|large file uploads]] errors that had messages like "<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>stashfailed</code></bdi>" or "<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>DBQueryError</code></bdi>" have now been fixed. An [[wikitech:Incident documentation/2021-11-04 large file upload timeouts|incident report]] is available. '''Problems''' * Sometimes, edits made on iOS using the visual editor save groups of numbers as telephone number links, because of a feature in the operating system. This problem is under investigation. [https://phabricator.wikimedia.org/T116525] * There was a problem with search last week. Many search requests did not work for 2 hours because of a configuration error. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2021-11-10_cirrussearch_commonsfile_outage] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-16|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-11-17|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-11-18|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/46|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W46"/> </div> ೨೨:೦೬, ೧೫ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22338097 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Tech News: 2021-47]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W47"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. *The template dialog in VisualEditor and in the [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|new wikitext mode]] Beta feature will be [[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|heavily improved]] on [[phab:T286992|a few wikis]]. Your [[m:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|feedback is welcome]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/47|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W47"/> </div> ೨೦:೦೨, ೨೨ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22366010 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Tech News: 2021-48]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W48"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.11|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-11-30|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/48|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W48"/> </div> ೨೧:೧೪, ೨೯ ನವೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22375666 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Tech News: 2021-49]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W49"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Translations]] are available. '''Problems''' * MediaWiki 1.38-wmf.11 was scheduled to be deployed on some wikis last week. The deployment was delayed because of unexpected problems. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-12-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * At all Wikipedias, a Mentor Dashboard is now available at <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>Special:MentorDashboard</nowiki></code></bdi>. It allows registered mentors, who take care of newcomers' first steps, to monitor their assigned newcomers' activity. It is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature summary|Growth features]]. You can learn more about [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Communities/How_to_configure_the_mentors%27_list|activating the mentor list]] on your wiki and about [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor dashboard|the mentor dashboard project]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The predecessor to the current [[mw:API|MediaWiki Action API]] (which was created in 2008), <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>action=ajax</nowiki></code></bdi>, will be removed this week. Any scripts or bots using it will need to switch to the corresponding API module. [https://phabricator.wikimedia.org/T42786] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] An old ResourceLoader module, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>jquery.jStorage</nowiki></code></bdi>, which was deprecated in 2016, will be removed this week. Any scripts or bots using it will need to switch to <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>mediawiki.storage</nowiki></code></bdi> instead. [https://phabricator.wikimedia.org/T143034] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/49|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W49"/> </div> ೨೧:೫೮, ೬ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22413926 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Tech News: 2021-50]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W50"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There are now default [[m:Special:MyLanguage/Help:Namespace#Other_namespace_aliases|short aliases]] for the "Project:" namespace on most wikis. E.g. On Wikibooks wikis, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>[[WB:]]</nowiki></code></bdi> will go to the local language default for the <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>[[Project:]]</nowiki></code></bdi> namespace. This change is intended to help the smaller communities have easy access to this feature. Additional local aliases can still be requested via [[m:Special:MyLanguage/Requesting wiki configuration changes|the usual process]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T293839] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2021-12-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2021-12-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2021-12-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/50|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W50"/> </div> ೨೨:೨೭, ೧೩ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22441074 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Tech News: 2021-51]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2021-W51"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Translations]] are available. '''Tech News''' * Because of the [[w:en:Christmas and holiday season|holidays]] the next issue of Tech News will be sent out on 10 January 2022. '''Recent changes''' * Queries made by the DynamicPageList extension (<bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki><DynamicPageList></nowiki></code></bdi>) are now only allowed to run for 10 seconds and error if they take longer. This is in response to multiple outages where long-running queries caused an outage on all wikis. [https://phabricator.wikimedia.org/T287380#7575719] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week or next week. '''Future changes''' * The developers of the Wikipedia iOS app are looking for testers who edit in multiple languages. You can [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS/202112 testing|read more and let them know if you are interested]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The Wikimedia [[wikitech:Portal:Cloud VPS|Cloud VPS]] hosts technical projects for the Wikimedia movement. Developers need to [[wikitech:News/Cloud VPS 2021 Purge|claim projects]] they use. This is because old and unused projects are removed once a year. Unclaimed projects can be shut down from February. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/2B7KYL5VLQNHGQQHMYLW7KTUKXKAYY3T/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/51|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2021-W51"/> </div> ೨೨:೦೫, ೨೦ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೨೦೨೧ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22465395 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Tech News: 2022-02]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W02"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] A <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>oauth_consumer</code></bdi> variable has been added to the [[mw:Special:MyLanguage/AbuseFilter|AbuseFilter]] to enable identifying changes made by specific tools. [https://phabricator.wikimedia.org/T298281] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets are [[mw:Special:MyLanguage/ResourceLoader/Migration_guide_(users)#Package_Gadgets|now able to directly include JSON pages]]. This means some gadgets can now be configured by administrators without needing the interface administrator permission, such as with the Geonotice gadget. [https://phabricator.wikimedia.org/T198758] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets [[mw:Extension:Gadgets#Options|can now specify page actions]] on which they are available. For example, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>|actions=edit,history</code></bdi> will load a gadget only while editing and on history pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T63007] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] Gadgets can now be loaded on demand with the <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withgadget</code></bdi> URL parameter. This can be used to replace [[mw:Special:MyLanguage/Snippets/Load JS and CSS by URL|an earlier snippet]] that typically looks like <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withJS</code></bdi> or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>withCSS</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T29766] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] At wikis where [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Communities/How to configure the mentors' list|the Mentorship system is configured]], you can now use the Action API to get a list of a [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|mentor's]] mentees. [https://phabricator.wikimedia.org/T291966] * The heading on the main page can now be configured using <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Mainpage-title-loggedin]]</span> for logged-in users and <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Mainpage-title]]</span> for logged-out users. Any CSS that was previously used to hide the heading should be removed. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Special:MyLanguage/Small_wiki_toolkits/Starter_kit/Main_page_customization#hide-heading] [https://phabricator.wikimedia.org/T298715] * Four special pages (and their API counterparts) now have a maximum database query execution time of 30 seconds. These special pages are: RecentChanges, Watchlist, Contributions, and Log. This change will help with site performance and stability. You can read [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikitech-l@lists.wikimedia.org/thread/IPJNO75HYAQWIGTHI5LJHTDVLVOC4LJP/ more details about this change] including some possible solutions if this affects your workflows. [https://phabricator.wikimedia.org/T297708] * The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Sticky Header|sticky header]] has been deployed for 50% of logged-in users on [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Frequently asked questions#pilot-wikis|more than 10 wikis]]. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]]. See [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Participate|how to take part in the project]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-11|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-12|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-13|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] begins. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W02"/> </div> ೦೧:೨೩, ೧೧ ಜನವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22562156 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Tech News: 2022-03]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W03"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translations]] are available. '''Recent changes''' * When using [[mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor|WikiEditor]] (also known as the 2010 wikitext editor), people will now see a warning if they link to disambiguation pages. If you click "{{int:Disambiguator-review-link}}" in the warning, it will ask you to correct the link to a more specific term. You can [[m:Community Wishlist Survey 2021/Warn when linking to disambiguation pages#Jan 12, 2021: Turning on the changes for all Wikis|read more information]] about this completed 2021 Community Wishlist item. * You can [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#subscribe|automatically subscribe to all of the talk page discussions]] that you start or comment in using [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Feature summary|DiscussionTools]]. You will receive [[mw:Special:MyLanguage/Notifications|notifications]] when another editor replies. This is available at most wikis. Go to your [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]] and turn on "{{int:discussiontools-preference-autotopicsub}}". [https://phabricator.wikimedia.org/T263819] * When asked to create a new page or talk page section, input fields can be [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Creating_pages_with_preloaded_text|"preloaded" with some text]]. This feature is now limited to wikitext pages. This is so users can't be tricked into making malicious edits. There is a discussion about [[phab:T297725|if this feature should be re-enabled]] for some content types. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-18|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-19|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-20|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey 2022]] continues. All contributors to the Wikimedia projects can propose for tools and platform improvements. The proposal phase takes place from {{#time:j xg|2022-01-10|en}} 18:00 UTC to {{#time:j xg|2022-01-23|en}} 18:00 UTC. [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/FAQ|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/03|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W03"/> </div> ೧೯:೫೪, ೧೭ ಜನವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22620285 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Tech News: 2022-04]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W04"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-01-25|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-01-26|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-01-27|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * The following languages can now be used with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:SyntaxHighlight|syntax highlighting]]: BDD, Elpi, LilyPond, Maxima, Rita, Savi, Sed, Sophia, Spice, .SRCINFO. * You can now access your watchlist from outside of the user menu in the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|new Vector skin]]. The watchlist link appears next to the notification icons if you are at the top of the page. [https://phabricator.wikimedia.org/T289619] '''Events''' * You can see the results of the [[m:Special:MyLanguage/Coolest Tool Award|Coolest Tool Award 2021]] and learn more about 14 tools which were selected this year. * You can [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey/Help_us|translate, promote]], or comment on [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Proposals|the proposals]] in the Community Wishlist Survey. Voting will begin on {{#time:j xg|2022-01-28|en}}. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/04|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W04"/> </div> ೨೧:೩೭, ೨೪ ಜನವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22644148 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Tech News: 2022-05]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W05"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] If a gadget should support the new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>?withgadget</code></bdi> URL parameter that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/02|announced]] 3 weeks ago, then it must now also specify <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>supportsUrlLoad</code></bdi> in the gadget definition ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:Gadgets#supportsUrlLoad|documentation]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T29766] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.20|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * A change that was [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2021/16|announced]] last year was delayed. It is now ready to move ahead: ** The user group <code>oversight</code> will be renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. This is the technical name. It doesn't affect what you call the editors with this user right on your wiki. This is planned to happen in three weeks. You can comment [[phab:T112147|in Phabricator]] if you have objections. As usual, these labels can be translated on translatewiki ([[phab:T112147|direct links are available]]) or by administrators on your wiki. '''Events''' * You can vote on proposals in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022|Community Wishlist Survey]] between 28 January and 11 February. The survey decides what the [[m:Special:MyLanguage/Community Tech|Community Tech team]] will work on. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/05|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W05"/> </div> ೧೭:೪೧, ೩೧ ಜನವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22721804 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Tech News: 2022-06]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W06"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translations]] are available. '''Recent changes''' * English Wikipedia recently set up a gadget for dark mode. You can enable it there, or request help from an [[m:Special:MyLanguage/Interface administrators|interface administrator]] to set it up on your wiki ([[w:en:Wikipedia:Dark mode (gadget)|instructions and screenshot]]). * Category counts are sometimes wrong. They will now be completely recounted at the beginning of every month. [https://phabricator.wikimedia.org/T299823] '''Problems''' * A code-change last week to fix a bug with [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Live preview|Live Preview]] may have caused problems with some local gadgets and user-scripts. Any code with skin-specific behaviour for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>vector</code></bdi> should be updated to also check for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>vector-2022</code></bdi>. [[phab:T300987|A code-snippet, global search, and example are available]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/06|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W06"/> </div> ೨೧:೧೫, ೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22765948 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Tech News: 2022-07]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W07"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Manual:Purge|Purging]] a category page with fewer than 5,000 members will now recount it completely. This will allow editors to fix incorrect counts when it is wrong. [https://phabricator.wikimedia.org/T85696] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, the <code dir=ltr>rmspecials()</code> function has been updated so that it does not remove the "space" character. Wikis are advised to wrap all the uses of <code dir=ltr>rmspecials()</code> with <code dir=ltr>rmwhitespace()</code> wherever necessary to keep filters' behavior unchanged. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T263024] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/07|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W07"/> </div> ೧೯:೧೮, ೧೪ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22821788 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Tech News: 2022-08]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W08"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[Special:Nuke|Special:Nuke]] will now provide the standard deletion reasons (editable at <bdi lang="en" dir="ltr">[[MediaWiki:Deletereason-dropdown]]</bdi>) to use when mass-deleting pages. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Admins and patrollers/Mass-delete to offer drop-down of standard reasons, or templated reasons.|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T25020] * At Wikipedias, all new accounts now get the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Feature_summary|Growth features]] by default when creating an account. Communities are encouraged to [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Account_creation|update their help resources]]. Previously, only 80% of new accounts would get the Growth features. A few Wikipedias remain unaffected by this change. [https://phabricator.wikimedia.org/T301820] * You can now prevent specific images that are used in a page from appearing in other locations, such as within PagePreviews or Search results. This is done with the markup <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>class=notpageimage</nowiki></code></bdi>. For example, <code><nowiki>[[File:Example.png|class=notpageimage]]</nowiki></code>. [https://phabricator.wikimedia.org/T301588] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] There has been a change to the HTML of Special:Contributions, Special:MergeHistory, and History pages, to support the grouping of changes by date in [[mw:Special:MyLanguage/Skin:Minerva_Neue|the mobile skin]]. While unlikely, this may affect gadgets and user scripts. A [[phab:T298638|list of all the HTML changes]] is on Phabricator. '''Events''' * [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey results]] have been published. The [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey/Updates/2022 results#leaderboard|ranking of prioritized proposals]] is also available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-02-22|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-02-23|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-02-24|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The software to play videos and audio files on pages will change soon on all wikis. The old player will be removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Toolforge's underlying operating system is being updated. If you maintain any tools there, there are two options for migrating your tools into the new system. There are [[wikitech:News/Toolforge Stretch deprecation|details, deadlines, and instructions]] on Wikitech. [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/cloud-announce@lists.wikimedia.org/thread/EPJFISC52T7OOEFH5YYMZNL57O4VGSPR/] * Administrators will soon have [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete]] the associated "talk" page when they are deleting a given page. An API endpoint with this option will also be available. This was [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|a request from the 2021 Wishlist Survey]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/08|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W08"/> </div> ೧೯:೧೧, ೨೧ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22847768 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Tech News: 2022-09]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W09"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translations]] are available. '''Recent changes''' * When searching for edits by [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tags|change tags]], e.g. in page history or user contributions, there is now a dropdown list of possible tags. This was [[m:Community Wishlist Survey 2022/Miscellaneous/Improve plain-text change tag selector|a request in the 2022 Community Wishlist Survey]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T27909] * Mentors using the [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Mentor_dashboard|Growth Mentor dashboard]] will now see newcomers assigned to them who have made at least one edit, up to 200 edits. Previously, all newcomers assigned to the mentor were visible on the dashboard, even ones without any edit or ones who made hundred of edits. Mentors can still change these values using the filters on their dashboard. Also, the last choice of filters will now be saved. [https://phabricator.wikimedia.org/T301268][https://phabricator.wikimedia.org/T294460] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The user group <code>oversight</code> was renamed <code>suppress</code>. This is for [[phab:T109327|technical reasons]]. You may need to update any local references to the old name, e.g. gadgets, links to Special:Listusers, or uses of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Magic_words|NUMBERINGROUP]]. '''Problems''' * The recent change to the HTML of [[mw:Special:MyLanguage/Help:Tracking changes|tracking changes]] pages caused some problems for screenreaders. This is being fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T298638] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.24|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-01|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-02|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-03|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * Working with templates will become easier. [[m:WMDE_Technical_Wishes/Templates|Several improvements]] are planned for March 9 on most wikis and on March 16 on English Wikipedia. The improvements include: Bracket matching, syntax highlighting colors, finding and inserting templates, and related visual editor features. * If you are a template developer or an interface administrator, and you are intentionally overriding or using the default CSS styles of user feedback boxes (the classes: <code dir=ltr>successbox, messagebox, errorbox, warningbox</code>), please note that these classes and associated CSS will soon be removed from MediaWiki core. This is to prevent problems when the same class-names are also used on a wiki. Please let us know by commenting at [[phab:T300314]] if you think you might be affected. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W09"/> </div> ೨೨:೫೯, ೨೮ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22902593 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Tech News: 2022-10]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W10"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translations]] are available. '''Problems''' * There was a problem with some interface labels last week. It will be fixed this week. This change was part of ongoing work to simplify the support for skins which do not have active maintainers. [https://phabricator.wikimedia.org/T301203] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.25|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-08|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-09|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-10|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/10|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W10"/> </div> ೨೧:೧೫, ೭ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22958074 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Tech News: 2022-11]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W11"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the Wikipedia Android app [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia_Apps/Team/Android/Communication#Updates|it is now possible]] to change the toolbar at the bottom so the tools you use more often are easier to click on. The app now also has a focused reading mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296753][https://phabricator.wikimedia.org/T254771] '''Problems''' * There was a problem with the collection of some page-view data from June 2021 to January 2022 on all wikis. This means the statistics are incomplete. To help calculate which projects and regions were most affected, relevant datasets are being retained for 30 extra days. You can [[m:Talk:Data_retention_guidelines#Added_exception_for_page_views_investigation|read more on Meta-wiki]]. * There was a problem with the databases on March 10. All wikis were unreachable for logged-in users for 12 minutes. Logged-out users could read pages but could not edit or access uncached content then. [https://wikitech.wikimedia.org/wiki/Incident_documentation/2022-03-10_MediaWiki_availability] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.38/wmf.26|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-15|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-16|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-17|en}} ([[mw:MediaWiki 1.38/Roadmap|calendar]]). * When [[mw:Special:MyLanguage/Help:System_message#Finding_messages_and_documentation|using <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>uselang=qqx</code></bdi> to find localisation messages]], it will now show all possible message keys for navigation tabs such as "{{int:vector-view-history}}". [https://phabricator.wikimedia.org/T300069] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Access to [[{{#special:RevisionDelete}}]] has been expanded to include users who have <code dir=ltr>deletelogentry</code> and <code dir=ltr>deletedhistory</code> rights through their group memberships. Before, only those with the <code dir=ltr>deleterevision</code> right could access this special page. [https://phabricator.wikimedia.org/T301928] * On the [[{{#special:Undelete}}]] pages for diffs and revisions, there will be a link back to the main Undelete page with the list of revisions. [https://phabricator.wikimedia.org/T284114] '''Future changes''' * The Wikimedia Foundation has announced the IP Masking implementation strategy and next steps. The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#feb25|announcement can be read here]]. * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Android FAQ|Wikipedia Android app]] developers are working on [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android/Communication|new functions]] for user talk pages and article talk pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T297617] '''Events''' * The [[mw:Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place as a hybrid event on 20-22 May 2022. The Hackathon will be held online and there are grants available to support local in-person meetups around the world. Grants can be requested until 20 March. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/11|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W11"/> </div> ೨೨:೦೭, ೧೪ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=22993074 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Tech News: 2022-12]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W12"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translations]] are available. '''New code release schedule for this week''' * There will be four MediaWiki releases this week, instead of just one. This is an experiment which should lead to fewer problems and to faster feature updates. The releases will be on all wikis, at different times, on Monday, Tuesday, and Wednesday. You can [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Release Engineering Team/Trainsperiment week|read more about this project]]. '''Recent changes''' * You can now set how many search results to show by default in [[Special:Preferences#mw-prefsection-searchoptions|your Preferences]]. This was the 12th most popular wish in the [[m:Special:MyLanguage/Community Wishlist Survey 2022/Results|Community Wishlist Survey 2022]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T215716] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] The Jupyter notebooks tool [[wikitech:PAWS|PAWS]] has been updated to a new interface. [https://phabricator.wikimedia.org/T295043] '''Future changes''' * Interactive maps via [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] will soon work on wikis using the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions]] extension. [https://wikimedia.sslsurvey.de/Kartographer-Workflows-EN/ Please tell us] which improvements you want to see in Kartographer. You can take this survey in simple English. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/12|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W12"/> </div> ೧೬:೦೦, ೨೧ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23034693 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Tech News: 2022-13]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W13"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a simple new Wikimedia Commons upload tool available for macOS users, [[c:Commons:Sunflower|Sunflower]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.5|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-03-29|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-03-30|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-03-31|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of regular database maintenance. It will be performed on {{#time:j xg|2022-03-29|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-03-31|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T301850][https://phabricator.wikimedia.org/T303798] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/13|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W13"/> </div> ೧೯:೫೪, ೨೮ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23073711 --> == [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Tech News: 2022-14]] == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W14"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translations]] are available. '''Problems''' * For a few days last week, edits that were suggested to newcomers were not tagged in the [[{{#special:recentchanges}}]] feed. This bug has been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T304747] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.6|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * Starting next week, Tech News' title will be translatable. When the newsletter is distributed, its title may not be <code dir=ltr>Tech News: 2022-14</code> anymore. It may affect some filters that have been set up by some communities. [https://phabricator.wikimedia.org/T302920] * Over the next few months, the "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" Growth feature [[phab:T304110|will become available to more Wikipedias]]. Each week, a few wikis will get the feature. You can test this tool at [[mw:Special:MyLanguage/Growth#deploymentstable|a few wikis where "Link recommendation" is already available]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/14|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W14"/> </div> ೨೧:೦೦, ೪ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23097604 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-15</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W15"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translations]] are available. '''Recent changes''' * There is a new public status page at <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikimediastatus.net/ www.wikimediastatus.net]</span>. This site shows five automated high-level metrics where you can see the overall health and performance of our wikis' technical environment. It also contains manually-written updates for widespread incidents, which are written as quickly as the engineers are able to do so while also fixing the actual problem. The site is separated from our production infrastructure and hosted by an external service, so that it can be accessed even if the wikis are briefly unavailable. You can [https://diff.wikimedia.org/2022/03/31/announcing-www-wikimediastatus-net/ read more about this project]. * On Wiktionary wikis, the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.7|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-12|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-13|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-14|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/15|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W15"/> </div> ೧೯:೪೪, ೧೧ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23124108 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-16</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W16"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.8|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-19|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-04-21|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s8.dblist targeted wikis]). * Administrators will now have [[m:Community Wishlist Survey 2021/(Un)delete associated talk page|the option to delete/undelete the associated "Talk" page]] when they are deleting a given page. An API endpoint with this option is also available. This concludes the [[m:Community Wishlist Survey 2021/Admins and patrollers/(Un)delete associated talk page|11th wish of the 2021 Community Wishlist Survey]]. * On [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop_Improvements#test-wikis|selected wikis]], 50% of logged-in users will see the new [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Features/Table of contents|table of contents]]. When scrolling up and down the page, the table of contents will stay in the same place on the screen. This is part of the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Desktop Improvements]] project. [https://phabricator.wikimedia.org/T304169] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Message boxes produced by MediaWiki code will no longer have these CSS classes: <code dir=ltr>successbox</code>, <code dir=ltr>errorbox</code>, <code dir=ltr>warningbox</code>. The styles for those classes and <code dir=ltr>messagebox</code> will be removed from MediaWiki core. This only affects wikis that use these classes in wikitext, or change their appearance within site-wide CSS. Please review any local usage and definitions for these classes you may have. This was previously announced in the [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/09|28 February issue of Tech News]]. '''Future changes''' * [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] will become compatible with [[mw:Special:MyLanguage/Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevisions page stabilization]]. Kartographer maps will also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions] The Kartographer documentation has been thoroughly updated. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer/Getting_started] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/Maps] [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/16|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W16"/> </div> ೨೩:೧೧, ೧೮ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23167004 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-17</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W17"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group1.dblist many wikis] (group 1), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.9|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-04-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-04-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-04-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-04-26|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). * Some very old browsers and operating systems are no longer supported. Some things on the wikis might look weird or not work in very old browsers like Internet Explorer 9 or 10, Android 4, or Firefox 38 or older. [https://phabricator.wikimedia.org/T306486] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/17|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W17"/> </div> ೨೨:೫೫, ೨೫ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23187115 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-18</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W18"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translations]] are available. '''Recent changes''' * On [https://noc.wikimedia.org/conf/dblists/group2.dblist all remaining wikis] (group 2), the software to play videos and audio files on pages has now changed. The old player has been removed. Some audio players will become wider after this change. [[mw:Special:MyLanguage/Extension:TimedMediaHandler/VideoJS_Player|The new player]] has been a beta feature for over four years. [https://phabricator.wikimedia.org/T100106][https://phabricator.wikimedia.org/T248418] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.10|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-03|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-04|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-05|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The developers are working on talk pages in the [[mw:Wikimedia Apps/Team/iOS|Wikipedia app for iOS]]. You can [https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_9GBcHczQGLbQWTY give feedback]. You can take the survey in English, German, Hebrew or Chinese. * [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements#Status_and_next_steps|Most wikis]] will receive an [[m:WMDE_Technical_Wishes/VisualEditor_template_dialog_improvements|improved template dialog]] in VisualEditor and New Wikitext mode. [https://phabricator.wikimedia.org/T296759] [https://phabricator.wikimedia.org/T306967] * If you use syntax highlighting while editing wikitext, you can soon activate a [[m:WMDE_Technical_Wishes/Improved_Color_Scheme_of_Syntax_Highlighting#Color-blind_mode|colorblind-friendly color scheme]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T306867] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Several CSS IDs related to MediaWiki interface messages will be removed. Technical editors should please [[phab:T304363|review the list of IDs and links to their existing uses]]. These include <code dir=ltr>#mw-anon-edit-warning</code>, <code dir=ltr>#mw-undelete-revision</code> and 3 others. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/18|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W18"/> </div> ೧೯:೩೩, ೨ ಮೇ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23232924 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-19</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W19"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translations]] are available. '''Recent changes''' * You can now see categories in the [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia app for Android]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T73966] '''Problems''' * Last week, there was a problem with Wikidata's search autocomplete. This has now been fixed. [https://phabricator.wikimedia.org/T307586] * Last week, all wikis had slow access or no access for 20 minutes, for logged-in users and non-cached pages. This was caused by a problem with a database change. [https://phabricator.wikimedia.org/T307647] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T305217#7894966] * [[m:WMDE Technical Wishes/Geoinformation#Current issues|Incompatibility issues]] with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:Kartographer|Kartographer]] and the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:FlaggedRevs|FlaggedRevs extension]] will be fixed: Deployment is planned for May 10 on all wikis. Kartographer will then be enabled on the [[phab:T307348|five wikis which have not yet enabled the extension]] on May 24. * The [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] skin will be set as the default on several more wikis, including Arabic and Catalan Wikipedias. Logged-in users will be able to switch back to the old Vector (2010). See the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|latest update]] about Vector (2022). '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place on 17 May. The following meetings are currently planned for: 7 June, 21 June, 5 July, 19 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/19|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W19"/> </div> ೧೫:೨೨, ೯ ಮೇ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23256717 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-20</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W20"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * Some wikis can soon use the [[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|add a link]] feature. This will start on Wednesday. The wikis are {{int:project-localized-name-cawiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-hiwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-kowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-nowiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ptwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-simplewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-svwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-ukwiki/en}}. This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304542] * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] will take place online on May 20–22. It will be in English. There are also local [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Hackathon 2022/Meetups|hackathon meetups]] in Germany, Ghana, Greece, India, Nigeria and the United States. Technically interested Wikimedians can work on software projects and learn new skills. You can also host a session or post a project you want to work on. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.12|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-17|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-18|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-19|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * You can soon edit translatable pages in the visual editor. Translatable pages exist on for examples Meta and Commons. [https://diff.wikimedia.org/2022/05/12/mediawiki-1-38-brings-support-for-editing-translatable-pages-with-the-visual-editor/] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/20|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W20"/> </div> ೧೮:೫೭, ೧೬ ಮೇ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23291515 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-21</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W21"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Administrators using the mobile web interface can now access Special:Block directly from user pages. [https://phabricator.wikimedia.org/T307341] * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wiktionary.org/ www.wiktionary.org]</span> portal page now uses an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T304629] '''Problems''' * The Growth team maintains a mentorship program for newcomers. Previously, newcomers weren't able to opt out from the program. Starting May 19, 2022, newcomers are able to fully opt out from Growth mentorship, in case they do not wish to have any mentor at all. [https://phabricator.wikimedia.org/T287915] * Some editors cannot access the content translation tool if they load it by clicking from the contributions menu. This problem is being worked on. It should still work properly if accessed directly via Special:ContentTranslation. [https://phabricator.wikimedia.org/T308802] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.13|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-24|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-05-25|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-05-26|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Gadget and user scripts developers are invited to give feedback on a [[mw:User:Jdlrobson/Extension:Gadget/Policy|proposed technical policy]] aiming to improve support from MediaWiki developers. [https://phabricator.wikimedia.org/T308686] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/21|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W21"/> </div> ೦೦:೨೦, ೨೪ ಮೇ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23317250 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-22</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W22"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] In the [[mw:Special:MyLanguage/Extension:AbuseFilter|AbuseFilter]] extension, an <code dir=ltr>ip_in_ranges()</code> function has been introduced to check if an IP is in any of the ranges. Wikis are advised to combine multiple <code dir=ltr>ip_in_range()</code> expressions joined by <code>|</code> into a single expression for better performance. You can use the search function on [[Special:AbuseFilter|Special:AbuseFilter]] to locate its usage. [https://phabricator.wikimedia.org/T305017] * The [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature|IP Info feature]] which helps abuse fighters access information about IPs, [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May 24, 2022|has been deployed]] to all wikis as a beta feature. This comes after weeks of beta testing on test.wikipedia.org. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.14|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-05-31|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-01|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-02|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-05-31|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at most wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|Advanced item]] The [[:mw:Special:ApiHelp/query+usercontribs|list=usercontribs API]] will support fetching contributions from an [[mw:Special:MyLanguage/Help:Range blocks#Non-technical explanation|IP range]] soon. API users can set the <code>uciprange</code> parameter to get contributions from any IP range within [[:mw:Manual:$wgRangeContributionsCIDRLimit|the limit]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T177150] * A new parser function will be introduced: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code><nowiki>{{=}}</nowiki></code></bdi>. It will replace existing templates named "=". It will insert an [[w:en:Equals sign|equal sign]]. This can be used to escape the equal sign in the parameter values of templates. [https://phabricator.wikimedia.org/T91154] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/22|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W22"/> </div> ೨೦:೨೮, ೩೦ ಮೇ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Trizek (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23340178 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-23</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W23"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.15|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-07|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-08|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-09|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>str_replace_regexp()</code></bdi> function can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to replace parts of text using a [[w:en:Regular expression|regular expression]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T285468] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/23|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W23"/> </div> ೦೨:೪೫, ೭ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23366979 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-24</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W24"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translations]] are available. '''Recent changes''' * All wikis can now use [[mw:Special:MyLanguage/Extension:Kartographer|Kartographer]] maps. Kartographer maps now also work on pages with [[mw:Special:MyLanguage/Help:Pending changes|pending changes]]. [https://meta.wikimedia.org/wiki/WMDE_Technical_Wishes/Geoinformation#Project_descriptions][https://phabricator.wikimedia.org/T307348] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.16|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-14|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-15|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-16|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-14|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T300471] * Starting on Wednesday, a new set of Wikipedias will get "[[mw:Special:MyLanguage/Help:Growth/Tools/Add a link|Add a link]]" ({{int:project-localized-name-abwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-acewiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-adywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-afwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-akwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-alswiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-amwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-anwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-angwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arcwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-arzwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-astwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-atjwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-avwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-aywiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azwiki/en}}{{int:comma-separator/en}}{{int:project-localized-name-azbwiki/en}}). This is part of the [[phab:T304110|progressive deployment of this tool to more Wikipedias]]. The communities can [[mw:Special:MyLanguage/Growth/Community configuration|configure how this feature works locally]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T304548] * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New topic tool|New Topic Tool]] will be deployed for all editors at Commons, Wikidata, and some other wikis soon. You will be able to opt out from within the tool and in [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion|Preferences]]. [https://www.mediawiki.org/wiki/Special:MyLanguage/Talk_pages_project/New_discussion][https://phabricator.wikimedia.org/T287804] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place today (13 June). The following meetings will take place on: 28 June, 12 July, 26 July. '''Future changes''' * By the end of July, the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022]] skin should be ready to become the default across all wikis. Discussions on how to adjust it to the communities' needs will begin in the next weeks. It will always be possible to revert to the previous version on an individual basis. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/2022-04 for the largest wikis|Learn more]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/24|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W24"/> </div> ೧೬:೫೮, ೧೩ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23389956 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-25</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W25"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The [[mw:Special:MyLanguage/Wikimedia Apps/Team/Android|Wikipedia App for Android]] now has an option for editing the whole page at once, located in the overflow menu (three-dots menu [[File:Ic more vert 36px.svg|15px|link=|alt=]]). [https://phabricator.wikimedia.org/T103622] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Some recent database changes may affect queries using the [[m:Research:Quarry|Quarry tool]]. Queries for <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>site_stats</code></bdi> at English Wikipedia, Commons, and Wikidata will need to be updated. [[phab:T306589|Read more]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] A new <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>user_global_editcount</code></bdi> variable can be used in [[Special:AbuseFilter|abuse filters]] to avoid affecting globally active users. [https://phabricator.wikimedia.org/T130439] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.17|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-21|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-22|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-23|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * Users of non-responsive skins (e.g. MonoBook or Vector) on mobile devices may notice a slight change in the default zoom level. This is intended to optimize zooming and ensure all interface elements are present on the page (for example the table of contents on Vector 2022). In the unlikely event this causes any problems with how you use the site, we'd love to understand better, please ping <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[[m:User:Jon (WMF)|Jon (WMF)]]</span> to any on-wiki conversations. [https://phabricator.wikimedia.org/T306910] '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] Parsoid's HTML output will soon stop annotating file links with different <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>typeof</code></bdi> attribute values, and instead use <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:File</code></bdi> for all types. Tool authors should adjust any code that expects: <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Image</code></bdi>, <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Audio</code></bdi>, or <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>mw:Video</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T273505] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/25|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W25"/> </div> ೨೦:೧೭, ೨೦ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23425855 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-26</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W26"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise|Wikimedia Enterprise]] API service now has self-service accounts with free on-demand requests and monthly snapshots ([https://enterprise.wikimedia.com/docs/ API documentation]). Community access [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Enterprise/FAQ#community-access|via database dumps & Wikimedia Cloud Services]] continues. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] [[d:Special:MyLanguage/Wikidata:Wiktionary#lua|All Wikimedia wikis can now use Wikidata Lexemes in Lua]] after creating local modules and templates. Discussions are welcome [[d:Wikidata_talk:Lexicographical_data#You_can_now_reuse_Wikidata_Lexemes_on_all_wikis|on the project talk page]]. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.18|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-06-28|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-06-29|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-06-30|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-28|en}} at 06:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T311033] * Some global and cross-wiki services will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-06-30|en}} at 06:00 UTC. This will impact ContentTranslation, Echo, StructuredDiscussions, Growth experiments and a few more services. [https://phabricator.wikimedia.org/T300472] * Users will be able to sort columns within sortable tables in the mobile skin. [https://phabricator.wikimedia.org/T233340] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (28 June). The following meetings will take place on 12 July and 26 July. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/26|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W26"/> </div> ೨೦:೦೨, ೨೭ ಜೂನ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23453785 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-27</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W27"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translations]] are available. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.19|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-05|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-06|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-07|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-05|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s6.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-07-07|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s4.dblist targeted wikis]). * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=| Advanced item]] This change only affects pages in the main namespace in Wikisource. The Javascript config variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>proofreadpage_source_href</code></bdi> will be removed from <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>[[mw:Special:MyLanguage/Manual:Interface/JavaScript#mw.config|mw.config]]</code></bdi> and be replaced with the variable <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>prpSourceIndexPage</code></bdi>. [https://phabricator.wikimedia.org/T309490] '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/27|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W27"/> </div> ೧೯:೩೧, ೪ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23466250 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-28</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W28"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translations]] are available. '''Recent changes''' * In the [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector 2022 skin]], the page title is now displayed above the tabs such as Discussion, Read, Edit, View history, or More. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates#Page title/tabs switch|Learn more]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T303549] * [[File:Octicons-tools.svg|15px|link=|alt=|Advanced item]] It is now possible to easily view most of the configuration settings that apply to just one wiki, and to compare settings between two wikis if those settings are different. For example: [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=jawiktionary Japanese Wiktionary settings], or [https://noc.wikimedia.org/wiki.php?wiki=eswiki&compare=eowiki settings that are different between the Spanish and Esperanto Wikipedias]. Local communities may want to [[m:Special:MyLanguage/Requesting_wiki_configuration_changes|discuss and propose changes]] to their local settings. Details about each of the named settings can be found by [[mw:Special:Search|searching MediaWiki.org]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T308932] *The Anti-Harassment Tools team [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#May|recently deployed]] the IP Info Feature as a [[Special:Preferences#mw-prefsection-betafeatures|Beta Feature at all wikis]]. This feature allows abuse fighters to access information about IP addresses. Please check our update on [[m:Special:MyLanguage/IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/IP Info feature#April|how to find and use the tool]]. Please share your feedback using a link you will be given within the tool itself. '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-07-12|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s3.dblist targeted wikis]). '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout July. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/28|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W28"/> </div> ೧೯:೨೪, ೧೧ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23502519 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-29</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W29"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translations]] are available. '''Problems''' * The feature on mobile web for [[mw:Special:MyLanguage/Extension:NearbyPages|Nearby Pages]] was missing last week. It will be fixed this week. [https://phabricator.wikimedia.org/T312864] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.21|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-19|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-20|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-21|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). '''Future changes''' * The [[mw:Technical_decision_making/Forum|Technical Decision Forum]] is seeking [[mw:Technical_decision_making/Community_representation|community representatives]]. You can apply on wiki or by emailing <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">TDFSupport@wikimedia.org</span> before 12 August. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/29|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W29"/> </div> ೨೨:೫೯, ೧೮ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23517957 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-30</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W30"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translations]] are available. '''Recent changes''' * The <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikibooks.org/ www.wikibooks.org]</span> and <span class="mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">[https://www.wikiquote.org/ www.wikiquote.org]</span> portal pages now use an automated update system. Other [[m:Project_portals|project portals]] will be updated over the next few months. [https://phabricator.wikimedia.org/T273179] '''Problems''' * Last week, some wikis were in read-only mode for a few minutes because of an emergency switch of their main database ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s7.dblist targeted wikis]). [https://phabricator.wikimedia.org/T313383] '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.22|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-07-26|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-07-27|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-07-28|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The external link icon will change slightly in the skins Vector legacy and Vector 2022. The new icon uses simpler shapes to be more recognizable on low-fidelity screens. [https://phabricator.wikimedia.org/T261391] * Administrators will now see buttons on user pages for "{{int:changeblockip}}" and "{{int:unblockip}}" instead of just "{{int:blockip}}" if the user is already blocked. [https://phabricator.wikimedia.org/T308570] '''Future meetings''' * The next [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|open meeting with the Web team]] about Vector (2022) will take place tomorrow (26 July). '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/30|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W30"/> </div> ೧೯:೨೬, ೨೫ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23545370 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-31</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W31"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translations]] are available. '''Recent changes''' * Improved [[m:Special:MyLanguage/Help:Displaying_a_formula#Phantom|LaTeX capabilities for math rendering]] are now available in the wikis thanks to supporting <bdi lang="zxx" dir="ltr"><code>Phantom</code></bdi> tags. This completes part of [[m:Community_Wishlist_Survey_2022/Editing/Missing_LaTeX_capabilities_for_math_rendering|the #59 wish]] of the 2022 Community Wishlist Survey. '''Changes later this week''' * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] The [[mw:MediaWiki 1.39/wmf.23|new version]] of MediaWiki will be on test wikis and MediaWiki.org from {{#time:j xg|2022-08-02|en}}. It will be on non-Wikipedia wikis and some Wikipedias from {{#time:j xg|2022-08-03|en}}. It will be on all wikis from {{#time:j xg|2022-08-04|en}} ([[mw:MediaWiki 1.39/Roadmap|calendar]]). * The [[mw:Special:MyLanguage/Help:Extension:WikiEditor/Realtime_Preview|Realtime Preview]] will be available as a Beta Feature on wikis in [https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists%2Fgroup0.dblist Group 0]. This feature was built in order to fulfill [[m:Special:MyLanguage/Community_Wishlist_Survey_2021/Real_Time_Preview_for_Wikitext|one of the Community Wishlist Survey proposals]]. '''Future changes''' * The Beta Feature for [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools|DiscussionTools]] will be updated throughout August. Discussions will look different. You can see [[mw:Special:MyLanguage/Talk pages project/Usability/Prototype|some of the proposed changes]]. '''Future meetings''' * This week, three meetings about [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements|Vector (2022)]] with live interpretation will take place. On Tuesday, interpretation in Russian will be provided. On Thursday, meetings for Arabic and Spanish speakers will take place. [[mw:Special:MyLanguage/Reading/Web/Desktop Improvements/Updates/Talk to Web|See how to join]]. '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/31|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W31"/> </div> ೨೧:೨೧, ೧ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23615613 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Tech News: 2022-32</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="technews-2022-W32"/><div class="plainlinks"> Latest '''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|tech news]]''' from the Wikimedia technical community. Please tell other users about these changes. Not all changes will affect you. [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translations]] are available. '''Recent changes''' * [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script|GUS2Wiki]] copies the information from [[{{#special:GadgetUsage}}]] to an on-wiki page so you can review its history. If your project isn't already listed on the [[d:Q113143828|Wikidata entry for Project:GUS2Wiki]] you can either run GUS2Wiki yourself or [[:m:Special:MyLanguage/Meta:GUS2Wiki/Script#Opting|make a request to receive updates]]. [https://phabricator.wikimedia.org/T121049] '''Changes later this week''' * There is no new MediaWiki version this week. * [[File:Octicons-sync.svg|12px|link=|alt=|Recurrent item]] Some wikis will be in read-only for a few minutes because of a switch of their main database. It will be performed on {{#time:j xg|2022-08-09|en}} at 07:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s5.dblist targeted wikis]) and on {{#time:j xg|2022-08-11|en}} at 7:00 UTC ([https://noc.wikimedia.org/conf/highlight.php?file=dblists/s2.dblist targeted wikis]). '''Future meetings''' * The [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon|Wikimania Hackathon]] will take place online from August 12–14. Don't miss [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|the pre-hacking showcase]] to learn about projects and find collaborators. Anyone can [[phab:/project/board/6030/|propose a project]] or [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Schedule|host a session]]. [[wmania:Special:MyLanguage/Hackathon/Newcomers|Newcomers are welcome]]! '''''[[m:Special:MyLanguage/Tech/News|Tech news]]''' prepared by [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/Writers|Tech News writers]] and posted by [[m:Special:MyLanguage/User:MediaWiki message delivery|bot]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News#contribute|Contribute]]&nbsp;• [[m:Special:MyLanguage/Tech/News/2022/32|Translate]]&nbsp;• [[m:Tech|Get help]]&nbsp;• [[m:Talk:Tech/News|Give feedback]]&nbsp;• [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|Subscribe or unsubscribe]].'' </div><section end="technews-2022-W32"/> </div> ೧೯:೪೯, ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Tech_ambassadors&oldid=23627807 --> ljfm36pfut3viaxtoqkl7r806swmptc 10 92813 1113092 1072910 2022-08-09T04:50:40Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox | above = {{br separated entries<!-- -->|{{#if:{{{name|}}}|{{{name}}}|<includeonly>{{PAGENAMEBASE}}</includeonly>}}<!-- -->|{{#if:{{{native_name|}}}|<span class="nickname" {{#if:{{{native_name_lang|}}}|lang="{{{native_name_lang}}}"}}>{{{native_name}}}</span>}}<!-- -->}} | image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{logo|}}}|size={{{logo_size|{{{logosize|}}}}}}|sizedefault=frameless|alt={{{logo_alt|}}}}} | caption = {{{logo_caption|}}} | image2 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|}}}|size={{{image_size|{{{imagesize|}}}}}}|sizedefault=frameless|alt={{{alt|}}}}} | caption2 = {{{caption|}}} | label1 = ಸ್ಥಿತಿ | data1 = {{{status|}}} | label2 = ಪ್ರಕಾರ | data2 = {{{genre|}}} | label3 = {{#if:{{{dates|}}}|Dates|Date(s)}} | data3 = {{#if:{{{dates|}}}|{{{dates}}}|{{{date|}}}}} | label4 = ಪ್ರಾರಂಭ | data4 = {{{begins|}}} | label5 = ಅಂತ್ಯ | data5 = {{{ends|}}} | label6 = ಆವರ್ತನ | data6 = {{{frequency|}}} | label7 = ಸ್ಥಳ | data7 = {{{venue|}}} | label8 = ಸ್ಥಳ (ಗಳು) | data8 = {{{location|}}} | label9 = ಅಕ್ಷಾಂಶ ರೇಖಾಂಶಗಳು | data9 = {{{coordinates|}}} | label10 = ರಾಷ್ಟ್ರ | data10 = {{{country|}}} | label11 = ಸಕ್ರಿಯ ವರ್ಷಗಳು | data11 = {{{years_active|}}} | label12 = {{#if:{{{established|}}}|Established|{{#if:{{{founded|}}}|Founded|ಉದ್ಘಾಟನೆ}}}} | data12 = {{#if:{{{established|}}}|{{{established|}}}|{{#if:{{{founded|}}}|{{{founded|}}}|{{{first|}}}}}}} | label13 = {{#if:{{{founders|}}}|Founders|{{#if:{{{founder_title|}}}|{{{founder_title|}}}|Founder}}}} | data13 = {{#if:{{{founders|}}}|{{{founders|}}}|{{{founder_name|}}}}} | label14 = ಇತ್ತೀಚಿನ | data14 = {{{last|}}} | label15 = ಹಿಂದಿನ | data15 = {{{prev|}}} | label16 = ಮುಂದಿನ | data16 = {{{next|}}} | label17 = ಭಾಗವಹಿಸಿದವರು | data17 = {{{participants|}}} | label18 = ಹಾಜರಿ | data18 = {{{attendance|}}} | label19 = Capacity | data19 = {{{capacity|}}} | label20 = Area | data20 = {{{area|}}} | label21 = Budget | data21 = {{{budget|}}} | label22 = Activity | data22 = {{{activity|}}} | label23 = {{#if:{{{leader_title|}}}|{{{leader_title}}}|Leader}} | data23 = {{{leader_name|}}} | label24 = {{#if:{{{patrons|}}}|Patrons|ಪೋಷಕ (ರು)}} | data24 = {{#if:{{{patrons|}}}|{{{patrons}}}|{{{patron|}}}}} | label25 = {{#if:{{{organizer|{{{organized|}}}}}}|Organized|Organised}} by | data25 = {{#if:{{{organizer|{{{organized|}}}}}}|{{{organizer|{{{organized}}}}}}|{{{organiser|{{{organised|}}}}}}}} | label26 = Filing&nbsp;status | data26 = {{{filing|}}} | label27 = People | data27 = {{{people|}}} | label28 = Member | data28 = {{{member|}}} | label29 = {{#if:{{{sponsors|}}}|Sponsors|Sponsor}} | data29 = {{#if:{{{sponsors|}}}|{{{sponsors|}}}|{{{sponsor|}}}}} | label30 = {{{free_label}}} | data30 = {{#if:{{{free_label|}}}|{{{free_text|}}}}} | header31 = {{#if:{{{website|{{{homepage|{{{URL|}}}}}}}}}|ವೆಬ್ಸೈಟ್}} | data32 = {{{website|{{{homepage|{{{URL|}}}}}}}}} | data33 = {{#if:{{{current|}}}{{{current_season|}}}|[[File:Current event clock.svg|15px|alt=|link=]] ''{{#if:{{{current|}}}|{{{current}}}|[[{{{current_season}}}]]}}''}} | below = {{{footnotes|}}} }}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[ವರ್ಗ:Pages using infobox recurring event with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox recurring event]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y| activity | alt | area | attendance | begins | budget | capacity | caption | coordinates | country | current | date | dates | ends | established | filing | first | footnotes | founded | founder_name | founder_title | founders | free_label | free_text | frequency | genre | homepage | image | image_size | imagesize | last | leader_name | leader_title | location | logo | logo_alt | logo_caption | logo_size | logosize | member | name | native_name | native_name_lang | next | organised | organiser | organized | organizer | participants | patron | patrons | people | prev | sponsor | sponsors | status | URL | venue | website | years_active }}<noinclude> {{documentation}} </noinclude> dsx8iauv702x4odvwemkmde5bb1sg8i 0 102831 1113138 1063809 2022-08-09T07:14:46Z ~aanzx 72368 [[ಜಾರ್ಜಸ್ ಲೆಮೈತ್ರೆ]] ಪುಟಕ್ಕೆ ಪುನರ್ನಿರ್ದೇಶನ wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ಜಾರ್ಜಸ್ ಲೆಮೈತ್ರೆ]] {{Infobox scientist |honorific_prefix = |name = ಜಾರ್ಜಸ್ ಲೆಮೈಟ್ರೆ <br> Georges Lemaître |image = |caption = |birth_date = {{Birth date|df=yes|1894|7|17}} |birth_place = ಚಾರ್ಲೆರಾಯ್, ಬೆಲ್ಜಿಯಂ |death_date = {{death date and age|df=yes|1966|6|20|1894|7|17}} |death_place = ಲಿಯುವೆನ್, [[ಬೆಲ್ಜಿಯಂ]] |residence = |citizenship = |nationality =ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ |alma_mater = ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಲಿಯುವೆನ್<br> ವಿದ್ಯಾಪೀಠ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಲೆಯುವೆನ್ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಿದೆ<br> ಸೇಂಟ್ ಎಡ್ಮಂಡ್ ಹೌಸ್, ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್<br> ಮಸಾಚುಸೆಟ್ಸ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ |doctoral_advisor = ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಜೀನ್ ಡೆ ಲಾ ವಲ್ಲೀ-ಪೌಸಿನ್ (ಲಿಯುವೆನ್)<br />ಆರ್ಥರ್ ಎಡ್ಡಿಂಗ್ಟನ್ (ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್)<br /> ಹಾರ್ಲೋ ಶ್ಯಾಪ್ಲೆ (ಎಂಐಟಿ) |doctoral_students = ಲೂಯಿಸ್ ಫಿಲಿಪ್ ಬೊಕರ್ಟ್, ರೆನೆ ವ್ಯಾನ್ ಡೆರ್ ಬೊರ್ಗ್ಟ್ |known_for = ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ವಿಸ್ತರಣೆಯ ಸಿದ್ಧಾಂತದ <br>ಬಿಗ್ ಬ್ಯಾಂಗ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ<br>ಲೆಮೈಟ್ರೆ ನಿರ್ದೇಶಾಂಕ |author_abbrev_bot = |author_abbrev_zoo = |influences = |influenced = |signature = Georges Lemaitre signature.jpg |footnotes = |ethnicity = |field = [[Cosmology]]<br>[[Astrophysics]] [[Mathematics]] |work_institutions = [[Catholic University of Leuven (1834–1968)|Catholic University of Leuven]] |prizes = ಫ್ರಾಂಕ್ಕಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <small>(1934)</small><br>ಎಡ್ಡಿಂಗ್ಟನ್ ಪದಕ{{small|(1953)}} }} '''ಜಾರ್ಜಸ್ ಹೆನ್ರಿ ಜೋಸೆಫ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಲೆಮೈಟ್ರೆ''' ಆರ್ಎಎಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಟ್ (17 ಜುಲೈ 1894 - 20 ಜೂನ್ 1966) ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಪ್ರೀಸ್ಟ್, [[ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ]] ಮತ್ತು ಲೀಯನ್ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ|ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ]] ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು.<ref>[https://www.physicsoftheuniverse.com/scientists_lemaitre.html GEORGES LEMAÎTRE(1894 - 1966)]</ref> ಅವರು ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗುವುದನ್ನು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು, ಎಡ್ವಿನ್ ಹಬಲ್ ಅವರಿಂದ ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ಇದನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸಲಾಯಿತು.ಈಗ ಹಬಲ್ನ ಕಾನೂನು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವದನ್ನು ಅವರು ಪಡೆದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಈಗ ಹಬಲ್ ಸ್ಥಿರಾಂತ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಮೊದಲ ಅಂದಾಜು ಮಾಡಿದರು, ಇದನ್ನು ಅವರು ಹಬಲ್ ಅವರ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ಎರಡು ವರ್ಷಗಳ ಮೊದಲು 1927 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಲೈಮೈಟ್ರೆ ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡದ ಮೂಲದ "ಬಿಗ್ ಬ್ಯಾಂಗ್ ಸಿದ್ಧಾಂತ" ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದರು, ಅದನ್ನು ಆತ ತನ್ನ "ಪ್ರಾಚೀನ ಪರಮಾಣುವಿನ ಊಹೆ" ಅಥವಾ "ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಎಗ್ <ref>[https://www.mirror.co.uk/tech/who-georges-lematre-google-doodle-12929928 Who was Georges Lemaître? Google Doodle celebrates 124th birthday of the astronomer behind the Big Bang Theory]</ref> ==ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ== ಜೆಸ್ಯೂಟ್ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಶಿಕ್ಷಣದ ನಂತರ ಲೆಮೈಟ್ರೆ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಲಿಯುವನ್ನಲ್ಲಿ 17 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸಿವಿಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.1914 ರಲ್ಲಿ, ವಿಶ್ವ ಸಮರ I ರ ಅವಧಿಯವರೆಗೆ ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಸೈನ್ಯದ ಫಿರಂಗಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಅಡಚಿಸಿದರು. ಯುದ್ಧದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ವಾರ್ ಕ್ರಾಸ್ ಅನ್ನು ಪಾಮ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು.<ref>https://www.forbes.com/sites/kionasmith/2018/07/17/todays-google-doodle-celebrates-georges-lemaitre-and-the-big-bang/amp/</ref>.1923 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೇಂಬ್ರಿಜ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಖಗೋಳ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಪದವಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಸೇಂಟ್ ಎಡ್ಮಂಡ್ ಹೌಸ್ (ಈಗ ಸೇಂಟ್ ಎಡ್ಮಂಡ್ಸ್ ಕಾಲೇಜ್, ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್) ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ವರ್ಷವನ್ನು ಕಳೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆರ್ಥರ್ ಎಡ್ಡಿಂಗ್ಟನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು, ಇವರು ಆಧುನಿಕ ಕಾಸ್ಮಾಲಜಿ, ನಾಕ್ಷತ್ರಿಕ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಸಂಖ್ಯಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದರು.   ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ ಅವರು ಮ್ಯಾಸಚೂಸೆಟ್ಸ್ನ ಕೇಂಬ್ರಿಜ್ನಲ್ಲಿರುವ ಹಾರ್ವರ್ಡ್ ಕಾಲೇಜ್ ಅಬ್ಸರ್ವೇಟರಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ನಿಬ್ಯುಲೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಸಾಚುಸೆಟ್ಸ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ (ಎಂಐಟಿ) ಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ ನೋಂದಾಯಿಸಿಕೊಂಡರು. ==ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.catholiceducation.org/articles/science/sc0022.html 'A Day Without Yesterday': Georges Lemaître & the Big Bang] * [http://blog.modernmechanix.com/2007/01/11/blast-of-giant-atom-created-our-universe/ Donald H. Menzel, "Blast of Giant Atom Created Our Universe"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110831120702/http://blog.modernmechanix.com/2007/01/11/blast-of-giant-atom-created-our-universe/ |date=2011-08-31 }}, ''Modern Mechanics'' (December 1932) * {{MathGenealogy|id=22743}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಕಾಸ್ಮಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್]] e8aih5dhq4426mmh3u7ne1ahzsf8c4j 0 102837 1113147 1063810 2022-08-09T09:22:11Z EmausBot 5480 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q12998]] wikitext text/x-wiki {{Infobox scientist |name = ಜಾರ್ಜಸ್ ಲೆಮೈತ್ರೆ |image = |alt = |caption = |birth_date = {{Birth date|df=yes|1894|7|17}} |birth_place = ಚಾರ್ಲೆರೋಯ್, ಬೆಲ್ಜಿಯಂ |residence = ಬೆಲ್ಜಿಯಂ |citizenship = ಬೆಲ್ಜಿಯಂ |nationality = ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ |ethnicity = |death_date = {{death date and age|df=yes|1966|6|20|1894|7|17}} |death_place = ಲುವೆನ್ ಬೆಲ್ಜಿಯಂ |fields = ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ |workplaces = ಲುವೆನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ |alma_mater = ಲುವೆನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಎಂ. ಐ. ಟಿ |academic_advisors = |doctoral_students = |notable_students = |known_for = |author_abbrev_bot = |author_abbrev_zoo = |influences = |influenced = |awards = ಎಡ್ಡಿಂಗ್‍ಟನ್ ಪದಕ (೧೯೫೩), ಫ್ರಾಂಕುಯಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ(೧೯೩೪) |religion = ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ |signature = |signature_alt = |footnotes = }} '''ಜಾರ್ಜಸ್ ಲೆಮೈತ್ರೆ''' ಬೆಲ್ಜಿಯಂ ದೇಶದ ಪಾದ್ರಿ ಮತ್ತು ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದ ವಿಙ್ಞಾನಿ. ಪ್ರಪಂಚವು ವಿಸ್ತಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದ ಮೊದಲಿಗರು.<ref>{{Cite web |url=http://www.physicstoday.org/resource/1/phtoad/v19/i9/p119_s2?bypassSSO=1 |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2018-07-17 |archive-date=2020-04-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200406111822/http://www.physicstoday.org/resource/1/phtoad/v19/i9/p119_s2?bypassSSO=1 |url-status=dead }}</ref> ಈ ವಿಷಯವನ್ನು ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಹಬಲ್ ತದ್ನಂತರ ಸಾಕ್ಷಿಯೊಡನೆ ಕಂಡುಹಿಡಿದರು.ಲೆಮೈತ್ರೆ, ಬಿಗ್ ಬ್ಯಾಂಗ್ ಥಿಯರಿಯನ್ನು<ref>https://www.pbs.org/wgbh/aso/databank/entries/dp27bi.html</ref> (ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಮೊಟ್ಟೆ)ಯ ವಾದವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದಕ್ಕೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ.<ref>http://articles.adsabs.harvard.edu//full/1967QJRAS...8..294./0000294.000.html</ref> ==ಬಾಲ್ಯ== ಲೆಮೈತ್ರೆ, ಚಾರ್ಲೆರೋಯ್ ಎಂಬ ಬೆಲ್ಜಿಯಂನ ಪಟ್ಟಣದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ೧೭ರ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿಯೇ ಸಿವಿಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಅಭ್ಯಸಿಸಲು ಶುರು ಮಾಡಿದ ಲೆಮೈತ್ರೆ, ೧೯೧೪ರ ಮೊದಲ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸುವಲೋಸುಗ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸಿದರು. ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿನ ಶೌರ್ಯಕ್ಕೆ ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ವಾರ್ ಕ್ರಾಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಪಾತ್ರರಾದರು.<ref>{{Cite web |url=http://www.uclouvain.be/en-316446.html |title=ಆರ್ಕೈವ್ ನಕಲು |access-date=2018-07-17 |archive-date=2011-04-14 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110414003247/http://www.uclouvain.be/en-316446.html |url-status=dead }}</ref> ಯುದ್ಧದ ನಂತರ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ]] ಮತ್ತು ಗಣಿತವನ್ನು ಅಭ್ಯಸಿಸಿದ ಲೆಮೈತ್ರೆ, ಪಾದ್ರಿಯಾಗಲು ತಯಾರಿ ನಡೆಸಿದರು.ಅದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಯೇ, ೧೯೨೦ರಲ್ಲಿ ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪಡೆದರು. ೧೯೨೩ರಲ್ಲಿ ಪಾದ್ರಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ==ಉನ್ನತ ಅಧ್ಯಯನ== ೧೯೨೩ರಲ್ಲಿ ಕೇಂಬ್ರಿಡ್ಜ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಓದಲು ತೊಡಗಿದ ಲೆಮೈತ್ರೆ, ಆರ್ಥರ್ ಎಡ್ಡಿಂ‍ಗ್‍ಟನ್‍ರ ಸಹವರ್ತಿಯಾದರು. ೧೯೨೪ರಲ್ಲಿ ಹಾರ್ಲೋವ್ ಶೇಪ್ಲಿ ಯವರೊಂದಿಗೆ ನೆಬುಲಾದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಿದ ಲೆಮೈತ್ರೆ, ಎಂ.ಐ.ಟಿಯಲ್ಲಿ ವಿಙ್ಞಾನ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆಯಲು ತೊಡಗಿದರು. ==ವೃತ್ತಿ ಬದುಕು== ೧೯೨೫ರಲ್ಲಿ ಬೆಲ್ಜಿಯಂಗೆ ಮರಳಿದ ಲೆಮೈತ್ರೆ, ಲುವೆನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅರೆಕಾಲಿಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾದರು. ೧೯೨೭ರಲ್ಲಿ ನೆಬುಲಾದ ಬಗ್ಗೆ ಬೆಲ್ಜಿಯನ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಪೇಪರ್ ಮಂಡಿಸಿದ ಲೆಮೈತ್ರೆ, ಪ್ರಪಂಚವು ವಿಸ್ತಾರಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. <ref>http://www.farrellmedia.com/farrell_tablet.pdf</ref> ಆರ್ಥರ್ ಎಡ್ಡಿಂ‍ಗ್‍ಟನ್‍ ಈ ಲೇಖನವನ್ನು ಇಂಗ್ಲೀಷಿಗೆ ಭಾಷಾಂತರಗೊಳಿಸಿದರು.ಈ ಲೇಖನವನ್ನು ಓದಿದ [[ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಐನ್‍ಸ್ಟೈನ್]] ಲೆಮೈತ್ರೆ ವಾದವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರು. ಆರ್ಥರ್ ಎಡ್ಡಿಂ‍ಗ್‍ಟನ್‍ ೧೯೩೦ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಲೆಮೈತ್ರೆ ಲೇಖನವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದಾಅಗ, ಲಂಡನ್ನಿನ ಖಗೋಳ ಅಧ್ಯಯನ ಸಂಘದಲ್ಲಿ ಭಾಷಣಗೈಯ್ಯಲು ಲೆಮೈತ್ರೆಯವರನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಈ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಮೊಟ್ಟೆಯ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಲೆಮೈತ್ರೆ ಮಂಡಿಸಿದರು. <ref>https://web.archive.org/web/20130117044852/http://www.amnh.org/education/resources/rfl/web/essaybooks/cosmic/p_lemaitre.html</ref>ಈ ವಾದವನ್ನು ಆರ್ಥರ್ ಎಡ್ಡಿಂ‍ಗ್‍ಟನ್‍, ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಐನ್‍ಸ್ಟೈನ್ ಮೊದಲಾಗಿ ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪಲು ಹಿಂಜರಿದರು. ೧೯೨೭,೧೯೩೨ ಮತ್ತು ೧೯೩೫ ಹೀಗೆ ಮೂರು ಬಾರಿ ಆಲ್ಬರ್ಟ್ ಐನ್‍ಸ್ಟೈನ್ ರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿದ ಲೆಮೈತ್ರೆ ೧೯೩೫ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ತಮ್ಮ ವಾದವನ್ನು ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದರು. ೧೯೩೫ರ ಪ್ರಿನ್ಸ್‍ಟನ್‍ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಮ್ಮೇಳನದಲ್ಲಿ ಐನ್‍ಸ್ಟೈನ್ ಚಪ್ಪಾಳೆ ಸಹಿತವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಿತ್ತರು.[[ಅಂತರಿಕ್ಷ]]ದ ಕಾಸ್ಮಿಕ್ ಕಿರಣಗಳು, ಬೃಹತ್ ವಿಸ್ಫೋಟದ ಪಳೆಯುಳಿಕೆ ಇರಬಹುದೆಂಬ ಲೆಮೈತ್ರೆ ವಾದವನ್ನು ಐನ್‍ಸ್ಟೈನ್ ಬಹುವಾಗಿ ಮೆಚ್ಚಿದರು. ೧೯೩೩ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಲೆಮೈತ್ರೆ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೀರ್ತಿ ಪಡೆದರು.<ref>http://www.springerlink.com/index/10.1007/s10714-011-1213-7{{Dead link|date=ಆಗಸ್ಟ್ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ==ಪದವಿ-ಪ್ರಮಾಣ-ಪಾರಿತೋಷಕ== * ೧೯೩೬ರಲ್ಲಿ ಪಾಂಟಿಫಿಯಲ್ ವಿಙ್ಞಾನ ಅಕಾಡೆಮಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ * ೧೯೩೬ರಲ್ಲಿ ಫ್ರೆಂಚ್ ಖಗೋಳ ಸಂಘದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ೧೯೪೧ರಲ್ಲಿ ರಾಯಲ್ ವಿಙ್ಞಾನ ಅಕಾಡೆಮಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ * ೧೯೫೧ರಲ್ಲಿ ಪೋಪ್ ೧೨ನೆಯ ಪಯಸ್ ರಿಂದ ಲೆಮೈತ್ರೆ ವಾದದ ಪುಷ್ಟೀಕರಣ<ref>https://en.wikipedia.org/wiki/Georges_Lema%C3%AEtre#cite_ref-23</ref> * ೧೯೫೩ರಲ್ಲಿ ಆರ್ಥರ್ ಎಡ್ಡಿಂಗ್‍ಟನ್ ಪದಕ * ೧೯೬೪ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಎಮರಿಟಸ್ ಪದವಿ ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] jwjikd74e9e63antoncyfu4n3994z4d 0 126339 1113086 1064890 2022-08-09T04:42:51Z Pavanaja 5 added [[Category:ಮಹಿಳಾ ಆರೋಗ್ಯ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Fleurcups_sizes.png|thumb| ಎರಡು ವಿಭಿನ್ನ ಗಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್. ]] '''ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್''' ಎನ್ನುವುದು ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಸಾಧನವಾಗಿದ್ದು, ಇದನ್ನು [[ಮುಟ್ಟು|ಮುಟ್ಟಿನ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿಯೊಳಗೆ]] ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ( ಗರ್ಭಾಶಯದ ಒಳಪದರದ ರಕ್ತ) ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಬಟ್ಟೆಗಳ ಮೇಲೆ ಸೋರಿಕೆಯಾಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯುವುದು ಇದರ ಉದ್ದೇಶ. ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ವೈದ್ಯಕೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಸಿಲಿಕೋನ್‌ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕಾಂಡದ ಗಂಟೆಯ ಆಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಕಾಂಡದ ರೀತಿಯ ಭಾಗವನ್ನು ಕಪ್ಗಳ ಅಳವಡಿಕೆ ಮತ್ತು ತೆಗೆಯಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ೪ ರಿಮಧ ೧೨ ಗಂಟೆಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ (ಹರಿವಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ), ಕಪ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದು ಖಾಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ತೊಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಅವಧಿಯ ನಂತರ, ಕಪ್ ಸ್ವಚ್ .ಗೊಳಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.co.jp/books?id=fOoFIQOdIhkC&pg=PA322|title=The 5-minute Obstetrics and Gynecology Consult|last=Hillard|first=Paula J. Adams|last2=Hillard|first2=Paula Adams|date=2008|publisher=Lippincott Williams & Wilkins|isbn=978-0-7817-6942-6|page=322|language=en}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಮತ್ತು [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಂತೆ]], ಕಪ್‌ಗಳು ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಬದಲು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ. ಒಂದು ಕಪ್ ಅನ್ನು 10 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದು. <ref name="Van2019">{{Cite journal|display-authors=6|title=Menstrual cup use, leakage, acceptability, safety, and availability: a systematic review and meta-analysis|journal=The Lancet. Public Health|volume=4|issue=8|pages=e376–e393|date=August 2019|pmid=31324419|pmc=6669309|doi=10.1016/S2468-2667(19)30111-2}}</ref> ಇದು ಅವರ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ಬಿಸಾಡಬಹುದಾದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ಆರಂಭಿಕ ವೆಚ್ಚ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಪ್ಯಾಡ್ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಮತ್ತು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿಯಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ ಅನ್ನು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಕಾರಣ, ಅದರ ಬಳಕೆಯು ಮುಟ್ಟಿನ ಚಕ್ರಗಳಿಂದ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಬಹಳವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. === ಪ್ರಯೋಜನಗಳು === * ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ ಬಳಸುವಾಗ, ಋತುಸ್ರಾವವನ್ನು ಗರ್ಭಕಂಠದಿಂದ ಹರಿಯುವ ನಂತರ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ದ್ರವ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳೊಂದಿಗೆ, ದ್ರವವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗರ್ಭಕಂಠದ ವಿರುದ್ಧ ಅರೆ-ಹೆಪ್ಪುಗಟ್ಟಿದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="youngwobost">{{Cite web|url=http://www.youngwomenshealth.org/alternative_menstrual.html|title=Alternative Menstrual Products|date=28 March 2013|website=Center for Young Women's Health|publisher=Boston Children's Hospital|access-date=30 March 2013}}</ref> * ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ಗಳು ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೋರಿಕೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ (ಆಗಾಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಖಾಲಿಯಾಗಿದ್ದರೆ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದರೆ). ಅನುಚಿತ ಬಳಕೆ ಅಥವಾ ಕಪ್ ಗಾತ್ರದಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವು ಮಹಿಳೆಯರು ಸೋರಿಕೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ ಅನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅದು ಸೋರಿಕೆಯಾಗಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೆರೆದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ ಗೋಡೆಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಹರು ಹಾಕುತ್ತದೆ. * ಬಳಕೆದಾರರು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬೇಕಾದರೆ (ಉದಾ. ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ), ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ ನಿಂದ ನಿಖರವಾಗಿ ಮಾಡಬಹುದು. <ref>CARE International and WoMena Uganda., 2018. Ruby Cups: Girls in Imvepi Refugee Settlement Taking Control. Available from:</ref> <ref>{{Cite web|url=http://womena.dk/wp-content/uploads/2018/12/Ruby-Cups-Girls-in-Imvepi-Refugee-Settlement-Taking-Control-03.12.18-Final-report.pdf|title=Ruby Cups: Girls in Imvepi Refugee Settlement Taking Control|access-date=9 December 2019}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:Fleurcup_and_tampons.jpg|thumb|180x180px| ದೊಡ್ಡ ಫ್ಲ್ಯೂರ್‌ಕಪ್ ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ (ಮಧ್ಯಭಾಗ) ದೊಡ್ಡ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಿಂತ 3 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ದ್ರವವನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ]] === ನೀರು ಮತ್ತು ನೈರ್ಮಲ್ಯ === [[ಚಿತ್ರ:Boiling_a_menstrual_cup.jpg|right|thumb|180x180px| ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ ಕುದಿಸುವುದು ]] * ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶೌಚಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ ಅನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸುವುದರಿಂದ ತೊಂದರೆಗಳು ಉಂಟಾಗಬಹುದು, ಏಕೆಂದರೆ ಕೈ ತೊಳೆಯುವ ಸಿಂಕ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಯಾವಾಗಲೂ ಅಲ್ಲದಿದ್ದರೂ, ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಕ್ಯೂಬಿಕಲ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. * ಕಪ್ ಅನ್ನು ಶೌಚಾಲಯದ ಮೇಲೆ ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ತೊಳೆಯಲು ಬಳಕೆದಾರರು ಸಣ್ಣ ಬಾಟಲ್ ನೀರನ್ನು ಸಹ ಸಾಗಿಸಬಹುದು. ಆರ್ದ್ರ ಒರೆಸುವ ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದು ಇನ್ನೊಂದು ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳನ್ನು ಅರ್ಧ ದಿನ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದ ನಂತರ ಮಾತ್ರ ಖಾಲಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿರುವುದರಿಂದ (ಹರಿವು ತುಂಬಾ ಭಾರವಾಗದ ಹೊರತು) ಅನೇಕ ಬಳಕೆದಾರರು ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಶೌಚಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಖಾಲಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ * ಕಪ್ ಸೇರಿಸುವ ಮೊದಲು ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಶುದ್ಧ ತೊಳೆಯಲು ಮತ್ತು ಕೈ ತೊಳೆಯಲು ಸಾಬೂನಿನ ಕೊರತೆ, ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":0">{{Cite journal|year=2015|title=Adolescent schoolgirls' experiences of menstrual cups and pads in rural western Kenya: a qualitative study|journal=Waterlines|volume=34|issue=1|pages=15–30|doi=10.3362/1756-3488.2015.003}}</ref> ಒಳಸೇರಿಸುವಿಕೆಯು ಯೋನಿಯೊಳಗೆ ಹೊಸ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಕಪ್ ಮತ್ತು ಕೈಗಳನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ತೊಳೆಯುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಇದು ಯುಟಿಐ ಮತ್ತು ಇತರ ಸೋಂಕುಗಳ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Crofts">{{Cite book|url=http://www.susana.org/en/resources/library/details/1569|title=Menstruation hygiene management for schoolgirls in low-income countries|last=Crofts|first=T.|date=2012|publisher=[[Loughborough University|Water, Engineering and Development Center (WEDC), Loughborough University]]|location=Loughborough}}</ref> ಬಿಸಾಡಬಹುದಾದ ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು ಒಂದೇ ಕೈ ನೈರ್ಮಲ್ಯವನ್ನು ಬೇಡಿಕೆಯಿಲ್ಲ, ಆದರೂ ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳನ್ನು ತೊಳೆಯಲು ನೀರಿನ ಪ್ರವೇಶದ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. * ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು ತಿಂಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಕುದಿಯುವ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ನೀರಿನ ಕೊರತೆ, ಉರುವಲು ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸಗಳಿದ್ದರೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಬಹುದು. <ref name="APHRC">APHRC (2010). [http://www.susana.org/en/resources/library/details/984 Attitudes towards, and acceptability of, menstrual cups as a method for managing menstruation: Experiences of women and schoolgirls in Nairobi, Kenya] - Policy Brief No. 21. The African Population and Health Research Center (APHRC), Nairobi, Kenya</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ಆಯ್ಕೆಗಳಾದ ತೊಳೆಯುವ ಚಿಂದಿ, ಕಡಿಮೆ ಆರೋಗ್ಯಕರವಾಗಿರಬಹುದು. * ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ ತೆಗೆಯುವುದು ಗೊಂದಲಮಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ತೆಗೆಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತ ಚೆಲ್ಲುತ್ತದೆ, ಆದರೂ ಅನೇಕ ಮಹಿಳೆಯರು ಅಂತಹ ಸೋರಿಕೆಯನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಶೌಚಾಲಯದ ಮೇಲೆ ಸುಳಿದಾಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಸಾಧನವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತಾರೆ. == ಸುರಕ್ಷತೆ == ನಿರ್ದೇಶನದಂತೆ ಬಳಸಿದಾಗ ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಆರೋಗ್ಯದ ಅಪಾಯಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. <ref name="mayo">{{Cite web|url=http://www.mayoclinic.com/health/menstrual-cup/AN01770|title=Menstrual cup: What is it?|last=Pruthi|first=Sandhya|date=January 30, 2008|website=Mayoclinic.com}}</ref> <ref>{{Cite book|title=The V Book: A Doctor's Guide to Complete Vulvovaginal Health|last=Stewart|first=Elizabeth B.|publisher=Bantam|year=2002|isbn=978-0-553-38114-6|page=96}}</ref> ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸುವ ಮೊದಲು ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆಯೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಯಾವುದೇ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆ ನಡೆಸಲಾಗಿಲ್ಲ. <ref name="assocpharmtox.org">{{Cite web|url=http://www.assocpharmtox.org/pages/CupSummaryStatement.html|title=The ERC online questionnaire of women who used menstrual cups: summary statement of results and a call for additional research|last=Lione|first=Armand|last2=Guidone|first2=Heather C.|website=assocpharmtox.org|publisher=Endometriosis Research Centre, Associated Pharmacologists & Toxicologists (APT)}}</ref> 1962 ರ ಆರಂಭಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯು 50 ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಬೆಲ್ ಆಕಾರದ ಕಪ್ ಬಳಸಿ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಿತು. ಸಂಶೋಧಕರು ಯೋನಿ ಸ್ಮೀಯರ್‌ಗಳು, ಗ್ರಾಂ ಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಯೋನಿ ಸ್ರವಿಸುವಿಕೆಯ ಮೂಲ ಏರೋಬಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದರು. ಯೋನಿ ಸ್ಪೆಕ್ಯುಲಮ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು, ಮತ್ತು ಪಿಹೆಚ್ ಅನ್ನು ಅಳೆಯಲಾಯಿತು. ಯಾವುದೇ ಗಮನಾರ್ಹ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ. ಈ ವರದಿಯು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವ ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ನ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಕಾರಾರ್ಹತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಭಾವಿ ಮತ್ತು ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ ಪರೀಕ್ಷೆ ಮತ್ತು ೧೦ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಬಂದಿವೆ <ref name="JWH2011">{{Cite journal|title=Preclinical, clinical, and over-the-counter postmarketing experience with a new vaginal cup: menstrual collection|journal=Journal of Women's Health|volume=20|issue=2|pages=303–11|date=February 2011|pmid=21194348|pmc=3036176|doi=10.1089/jwh.2009.1929|ref=harv}}</ref> == ವಿಧಗಳು == ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬೆಲ್-ಆಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ, ಕೆಲವು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು ವೈದ್ಯಕೀಯ ದರ್ಜೆಯ ಸಿಲಿಕೋನ್ ಅನ್ನು ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ನ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತವೆ, ಆದರೂ [[ಸಸ್ಯಕ್ಷೀರ|ಲ್ಯಾಟೆಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಥರ್ಮೋಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಎಲಾಸ್ಟೊಮರ್ ಸಹ ಆಯ್ಕೆಗಳಾಗಿವೆ. ಸಿಲಿಕೋನ್‌ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ೧-೫ ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. == ಪರಿಸರದ ಮೇಲಿನ ಪ್ರಭಾವ == ಅವು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಕಾರಣ, ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು ಘನತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. <ref>Bharadwaj S, Patkar A. [http://www.wsp.org/Hygiene-Sanitation-Water-Toolkit/Resources/Readings/Bharadwai-2004-Menstrual.doc Menstrual hygiene and management in developing countries: Taking stock] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151226062708/http://www.wsp.org/Hygiene-Sanitation-Water-Toolkit/Resources/Readings/Bharadwai-2004-Menstrual.doc |date=2015-12-26 }}; Junction Social 2004.</ref> ಕೆಲವು ಬಿಸಾಡಬಹುದಾದ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕರವಸ್ತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ವಯಿಸುವವರು ಸಾಗರದಲ್ಲಿ ಒಡೆಯಲು 25 ವರ್ಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಮತ್ತು ಇದು ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಸರ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.thechicecologist.com/2010/04/the-environmental-impact-of-everyday-things/|title=The Environmental Impact of Everyday Things|date=2010-04-05|publisher=The Chic Ecologist|access-date=22 August 2014}}</ref> ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಆಯ್ಕೆಗಳು ಸಹ ಲಭ್ಯವಿವೆ, <ref>{{Cite journal|last=van Schagen|first=Sarah|title=A review of eco-minded feminine products|url=http://grist.org/article/the-red-vadge-of-courage/|journal=[[Grist (magazine)|Grist]]|date=8 November 2008|accessdate=22 August 2014}}</ref> ಮತ್ತು ಇವು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯಲ್ಲಿಯೇ ಕೊಳೆಯುತ್ತವೆ, ಆದರೆ ಅವು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರವಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಭೂಕುಸಿತದಲ್ಲಿ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಬಾರದು. ==ಬಿಸಾಡಬಹುದಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್== [[ಚಿತ್ರ:Stap2_cropped.png|thumb| ಬಿಸಾಡಬಹುದಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್ ]] ಬಿಸಾಡಬಹುದಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್ (ಇದನ್ನು ಗರ್ಭಕಂಠದ ಕಪ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) <ref name="Van2019">{{Cite journal|display-authors=6|title=Menstrual cup use, leakage, acceptability, safety, and availability: a systematic review and meta-analysis|journal=The Lancet. Public Health|volume=4|issue=8|pages=e376–e393|date=August 2019|pmid=31324419|pmc=6669309|doi=10.1016/S2468-2667(19)30111-2}}</ref> ಡಿಸ್ಕ್ ಆಕಾರದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ, ಡಯಾಫ್ರಾಮ್ನಂತೆ, ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುವ ಹೊರಗಿನ ರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಮೃದುವಾದ, ಬಾಗಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಕೇಂದ್ರವಿದೆ. ಅವು ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳಂತೆಯೇ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಮಹಿಳಾ ಆರೋಗ್ಯ]] rtcl62nh434opji8wibynsgr5emn9of 0 130098 1113105 1002454 2022-08-09T05:59:11Z ~aanzx 72368 ~aanzx [[ವಿಕ್ರಮ]] ಪುಟವನ್ನು [[ವಿಕ್ರಮ (ವಾರಪತ್ರಿಕೆ)]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ wikitext text/x-wiki {{ಕನ್ನಡ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು|name=ವಿಕ್ರಮ|type=ವಾರಪತ್ರಿಕೆ |familycolor=grey |ಪ್ರಕಟಣೆ=[[ಬೆಂಗಳೂರು]] |ಸಂಪಾದಕರು= ವೃಷಾಂಕ ಭಟ್ | ಜಾಲತಾಣ = http://www.vikramaweekly.in/ }} [[ಚಿತ್ರ:Vikrama-logo.png|thumb|ವಿಕ್ರಮ]] ವಿಕ್ರಮ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯು ಕನ್ನಡದ ಹಳೆಯ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಚಾರಗಳನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸದಭಿರುಚಿಯ ಲೇಖನಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ವಾರಪತ್ರಿಕೆ. ==ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ== ವಿಕ್ರಮ ವಾರಪತ್ರಿಕೆಯು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕದ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳನ್ನು ಜನತೆಯ ಮುಂದಿಡುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಸಂಘ 1925ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾದರೂ ಸಂಘ ಪರಿವಾರದ ವಿವಿಧ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು 1947ರ ಬಳಿಕ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಚಾರ, ಹಿಂದುತ್ವವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಆಗ ತೀರಾ ವಿರಳವಾಗಿದ್ದವು. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸಂಘದ ಅಖಿಲ ಭಾರತೀಯ ನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ‘ಆರ್ಗನೈಸರ್’ (ಇಂಗ್ಲಿಷ್), ಪಾಂಚಜನ್ಯ (ಹಿಂದಿ) ವಾರ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಆರಂಭಗೊಂಡವು. ಡಾ.ಕೇಶವ್ ಬಲಿರಾಮ್ ಹೆಡಗೇವಾರ್ ಅವರ ಮೂಲ ಚಿಂತನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರು ಪ್ರಮುಖವಾದವುಗಳು. 1) ಹಿಂದು ಸಂಘಟನೆ 2) ವೈಚಾರಿಕ ಜಾಗೃತಿ 3) ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ನಿರ್ಮಾಣ ಹಿಂದು ಸಂಘಟನೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ನಿರ್ಮಾಣದ ಕೆಲಸವನ್ನು ವಿವಿಧ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಮಾಡುತ್ತಿವೆ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯೂ ಆಗಿದೆ. ಆದರೆ ವೈಚಾರಿಕ ಜಾಗೃತಿಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಇರುವುದು ಪತ್ರಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೃತಿಗಳ ಹೆಗಲ ಮೇಲೆ. ಈ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ 1948ರಲ್ಲಿ ವಿಕ್ರಮ ವಾರಪತ್ರಿಕೆ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು. ಆದರೆ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು ಆಗಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹಣದ ತೀವ್ರ ಕೊರತೆ. ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟದ ದಿನಗಳು ಅವು. ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಸಂಘದ ಹಿರಿಯರು ತಲುಪಿದ್ದರು. ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿಬಿಡಬೇಕು ಎಂಬ ತೀರ್ಮಾನಕ್ಕೂ ಬಂದಾಗಿತ್ತು. ಆಗ ಪ್ರಾಂತದ ನಿಧಿ ಪ್ರಮುಖ್ ಆಗಿದ್ದ ಗದಗದ ಮಾಮಾ ಖರೆ ಎನ್ನುವವರು, ‘ನನಗೊಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಪರಿಚಯವಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಕರೆತಂದರೆ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಬಹುದೆಂಬ ವಿಶ್ವಾಸವಿದೆ. ಒಂದು ಅವಕಾಶ ಕೊಡಿ’ ಎಂದು ಕೋರಿದರು. ಸಂಘ ಸಮ್ಮತಿಸಿತು. ಮಾಮಾ ಖರೆ ನೇರವಾಗಿ ಗದಗ್ ಗೆ ಹೋಗಿ, ಅಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಒಂದರಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರ್ಕಳದ ಶ್ರೀ ಬೆ.ಸು.ನಾರಾಯಣ ಮಲ್ಯ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ, ವಿಕ್ರಮ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಹೊಣೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಕೇಳಿದರು.ಮಲ್ಯರಿಗೆ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಲ್ಲಿ ಆಗ ಪದೋನ್ನತಿ ಸಿಗುವುದರಲ್ಲಿತ್ತು. ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಕೈತುಂಬಾ ಸಂಬಳ ಪಡೆಯುವ ಕ್ಷಣವದು. ಆದರೆ ಮಾಮಾ ಖರೆ ಅವರ ಕಳಕಳಿಯ ಕೋರಿಕೆ ಮಲ್ಯರ ಮೇಲೆ ಗಾಢ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತು. ಹಿಂದೆಮುಂದೆ ಯೋಚಿಸದೆ ಅವರು ಕೈತುಂಬಾ ಸಂಬಳ ತರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿ, ವಿಕ್ರಮ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಬೆಳೆಸಲು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದರು. [[ಚಿತ್ರ:BSN-Mallya-VIKRAMA.jpg|thumb|ಬೆ.ಸು.ನಾ.ಮಲ್ಯ]] ಅದು 50ರ ದಶಕ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಪ್ರಖರವಾಗಿ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ವಾರಪತ್ರಿಕೆ ವಿಕ್ರಮ ಆರ್ಥಿಕ ಮುಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ಉಸಿರುಕಟ್ಟಿ, ನಿಂತೇ ಹೋಗುವ ದುಃಸ್ಥಿತಿ ತಲುಪಿತ್ತು. ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದಿಳಿದ ಮಲ್ಯರಿಗೆ ವಿಕ್ರಮ ಕಛೇರಿಯಲ್ಲಿ ಕಂಡಿದ್ದು – ಅಂಚೆಗೆ ಹೋಗದ ಹಿಂದಿನ ವಾರದ ರಾಶಿ ರಾಶಿ ವಿಕ್ರಮ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಬಂಡಲ್ ಗಳು. ಮೊದಲು ಅವುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮದೇ ಹಣ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿ ಅಂಚೆ ಮೂಲಕ ಓದುಗರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದರು. ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಮುದ್ರಣ ಕಾಗದವನ್ನು ಸೈಕಲ್ ಮೇಲೆ ಹೇರಿಕೊಂಡು ಹೋಗುವ ಕೆಲಸದಿಂದ ಹಿಡಿದು ಕಛೇರಿ ಗುಡಿಸುವ ಕೆಲಸ, ಸುದ್ದಿ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಬರೆದು ಸಂಪಾದಿಸುವ ಕೆಲಸ, ಜಾಹೀರಾತು ಸಂಗ್ರಹ, ಲೆಕ್ಕಪತ್ರ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಏಜೆಂಟರ ನಿಯುಕ್ತಿ… ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಒಬ್ಬರೇ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿದರು. ಊರೂರು ಅಲೆದು ಪರಿಚಯಸ್ಥರನ್ನು ಕಾಡಿಬೇಡಿ ಜಾಹೀರಾತು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ, ವಿಶೇಷಾಂಕ ಪ್ರಕಟಿಸಿ ವಿಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಜೀವ ತುಂಬಿದರು. ಕ್ರಮೇಣ ಕೇಸರಿ ಪ್ರೆಸ್ ಖರೀದಿಸಿ ಚಾಮರಾಜ ಪೇಟೆಯ 5ನೇ ಮುಖ್ಯರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಟ್ಟಡವನ್ನು 45,000 ರೂ. ಮೊತ್ತಕ್ಕೆ ಖರೀದಿಸಿ ವಿಕ್ರಮಕ್ಕೊಂದು ಸ್ವಂತಿಕೆ, ಸ್ವಾವಲಂಬನೆ ತಂದುಕೊಟ್ಟರು. ಹೀಗೆ ಮಲ್ಯರು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಕೈಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಬಳಿಕ 43 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಹಿಂತಿರುಗಿ ನೋಡದೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿಬೆಳೆಸಿದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ. ತನ್ನ 26ರ ಹರೆಯದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕಾ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ನಿರಂತರ 43 ವರ್ಷ ಆ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿದ್ದು ಮಲ್ಯರ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ. ವಿಕ್ರಮ ಸಂಘ ಪರಿವಾರದ ಪತ್ರಿಕೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ತನ್ನ ಸ್ನೇಹಶೀಲ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಿಂದ ಮಲ್ಯರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳಾಗಿದ್ದ ವೀರೇಂದ್ರ ಪಾಟೀಲ್, ಗುಂಡೂರಾವ್, ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಹೆಗಡೆ, ದೇವರಾಜ್ ಅರಸು ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ಗಣ್ಯರ ಜೊತೆ ಘನಿಷ್ಠ ಸಂಬಂಧವಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಜೊತೆಗೆ ಪತ್ರಿಕಾ ಅಕಾಡೆಮಿ ಸದಸ್ಯತ್ವ, ಪತ್ರಿಕಾ ಮಾನ್ಯತಾ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರು, ಕರ್ನಾಟಕ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಪತ್ರಿಕಾ ಸಂಪಾದಕರ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರೂ ಆಗಿದ್ದ ಮಲ್ಯರು ಆಗಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಭಾವೀ ಪತ್ರಕರ್ತರೇ ಆಗಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಅವರು ತಮಗಿರುವ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕೆ ಎಂದಿಗೂ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದು ಮಹತ್ವದ ಸಂಗತಿ. ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಸರಳ ಬದುಕು ನಡೆಸಿ, ವಿಕ್ರಮ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಾಗಿ ತಪಸ್ವಿಯಂತೆ ದುಡಿದರು. ವಿಕ್ರಮ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ನಾಡಿನ ಗಣ್ಯರು, ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು, ಸಾಹಿತಿಗಳು, ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು, ವಿಚಾರವಂತರು… ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಗಮನಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಮಲ್ಯರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಕ್ಕೆ ಹಿಡಿದ ಕೈಗನ್ನಡಿ. [[ಚಿತ್ರ:1st-Issue-vikrama.jpg|thumb|ವಿಕ್ರಮದ ಮೊದಲ ಸಂಚಿಕೆ]] ==ಹೊರಕೊಂಡಿಗಳು== #https://samvada.org/2013/others/vikrama-a-review/ #https://samvada.org/2013/articles/dgl-vikrama/ [[ವರ್ಗ:ಕನ್ನಡ ಪತ್ರಿಕೆಗಳು]] 15fn4n7cbnfj24peed8x8vbprel0ude 0 143763 1113169 1113012 2022-08-09T11:16:27Z Ishqyk 76644 /* ಪಾತ್ರವರ್ಗ */ wikitext text/x-wiki ಬಾಲ್ ವೀರ್ ಭಾರತೀಯ ಫ್ಯಾಂಟಸಿ ದೂರದರ್ಶನ ಸರಣಿಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಸಬ್ ಟಿವಿ ಯಲ್ಲಿ 8 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2012 ರಂದು ಪ್ರಥಮ ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು [[ದೇವ್ ಜೋಶಿ]] ಯವರು ಬಾಲ್ ವೀರ್ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ರೋಹಿತ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ ಅವರ ಚಿತ್ರಕಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಪ್ಟಿಮಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಎಂಟರ್ಟೈನ್ಮೆಂಟ್ ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ<ref>{{Cite web|title=Baal Veer on Sony PAL(Schedule)|url=https://www.sonypal.in/schedule|website=Sony PAL}}</ref> <ref name=TimesIndia>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/baalveer-returns-dev-joshi-to-return-in-a-new-avatar-pavitra-punia-to-be-seen-as-the-evil-force/articleshow/71008073.cms|title=Baalveer Returns: Dev Joshi to return in a new avatar; Pavitra Punia to be seen as the evil force – Times of India|website=The Times of India}}</ref> {{Infobox television | image = [[ಚಿತ್ರ:ಬಾಲ್ ವೀರ್.png]] | caption = | genre = ಫ್ಯಾoಟಸಿ | creator = {{ubl|ವಿಪುಲ್ ಡಿ ಶಾಹ್|ಸಂಜೀವ್ ಶರ್ಮಾ}} | writer = ಅಮಿತ್ ಸೇನ್ ಚೌಧರಿ | director = {{ubl| ಮಾನ್ ಸಿಂಗ್| ತುಷಾರ್ ಭಾಟಿಯಾ| ಕುಶಾಲ್ ಅವಸ್ತಿ|ಸಂಜಯ್ ಸಾಟವಸೆ }} | starring = {{ubl|[[ದೇವ್ ಜೋಶಿ]]|ಸುದೀಪ ಸಿಂಗ್|ರುದ್ರ ಸೋನಿ|ಶರ್ಮಿಲಿ ರಾಜ್|ಅನುಷ್ಕಾ ಸೇನ್}} | composer = | country = ಭಾರತ | language = ಹಿಂದಿ | num_seasons = | num_episodes = 1111<!-- as of 4 November 2016 --><!-- Also update the number of episodes in the Seasons section --><!-- Do not uncomment the preceding text. This field is for a number only and the date should not be visible. --> | executive_producer = | producer = {{ubl|ವಿಪುಲ್ ಡಿ ಶಾಹ್|ಸಂಜೀವ್ ಶರ್ಮಾ}} | cinematography = | editor = ಹೇಮಂತ್ ಕುಮಾರ್ | camera = | company = ಒಪ್ಟಿಮಿಸ್ತಿಕ್ ಎಂಟರ್ಟೈನ್ಮೆಂಟ್ | distributor = ಸೋನಿ ಪಿಕ್ಚರ್ಸ್ ನೆಟ್ವರ್ಕ್ ಇಂಡಿಯಾ | network = ಸಬ್ ಟಿವಿ | first_aired = {{Start date|2012|10|08|df=y}} | last_aired = {{end date|2016|11|4|df=y}} | followed_by = [[ಬಾಲ್ ವೀರ್ ರಿಟರ್ನ್ಸ್]] }} ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು 1111 ಸಂಚಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಾರವಾಯಿತು ಮತ್ತು 4 ನವೆಂಬರ್ 2016 ರಂದು ಪ್ರಸಾರವಾಯಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು 2015 ರಿಂದ ಸೋನಿ ಸಬ್ ನ ಸಹೋದರ ಚಾನಲ್, ಸೋನಿ ಪಲ್ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಬಾಲ್ ವೀರ್ ರಿಟರ್ನ್ಸ್ ಇದರ ಮುಂದುವರಿದ ಭಾಗ, ಇದರಲ್ಲಿ ದೇವ್ ಜೋಶಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬಾರಿ ವಂಶ್ ಸಯಾನಿ ಜೊತೆಗೆ , 10 ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2019 ರಂದು ಪ್ರಥಮ ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡಿದೆ.<ref name="Baal Veer-2">{{cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=9q4Q914DTko|title=Baal Veer Episode 1111 – 4th November, 2016 – Last Episode|date=4 November 2016|access-date=7 November 2016|publisher=SAB TV}}</ref><ref>{{Cite web|title=It's a wrap for Baalveer|url=https://www.asianage.com/bollywood/it-s-wrap-baalveer-995|website=[[The Asian Age]]|date=2016-10-16|access-date=2021-02-11}}</ref> <ref name=TimesIndia>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/baalveer-returns-dev-joshi-to-return-in-a-new-avatar-pavitra-punia-to-be-seen-as-the-evil-force/articleshow/71008073.cms|title=Baalveer Returns: Dev Joshi to return in a new avatar; Pavitra Punia to be seen as the evil force – Times of India|website=The Times of India}}</ref> ==ಪಾತ್ರವರ್ಗ== *ದೇವ್ ಜೋಶಿ – ಬಾಲ್ವೀರ್,ಬಲ್ಲು *ರುದ್ರ ಸೋನಿ – ಮನವ್ *ಅನುಷ್ಕಾ ಸೇನ್ –ಮಹೇರ್ *ಶರ್ಮಿಲೀ ರಾಜ್ – ಬಾಲ್ ಪರಿ *ಪೂರ್ವೇಶ್ ಪಿಂಪಲ್ – ಮೊಂಟು, *ಶಶಿಕಾಂತ್ ಶರ್ಮಾ –ರೋಹಿತ್ ==ಉಲ್ಲೇಖಗಳು== ihyczlb5pryytxdayl70s7a5fc4vqus 0 143858 1113143 1113003 2022-08-09T08:42:24Z Ishqyk 76644 /* ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು */ wikitext text/x-wiki {{Infobox ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ|name=ದ್ರೌಪದಿ ಮೂರ್ಮು|image=Droupadi Murmu official portrait, 2022.jpg|caption=ಅಧಿಕೃತ ಭಾವಚಿತ್ರ, ೨೦೨೨|order=|vicepresident=[[ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು]]<br/>[[ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್]]|term_start=೨೫ ಜುಲೈ ೨೦೨೨|term_end=|successor=|term_start2=೧೮ ಮೇ ೨೦೧೫|term_end2=೧೨ ಜುಲೈ ೨೦೨೧|predecessor2=ಸೈಯದ್ ಅಹಮದ್|successor2=[[ರಮೇಶ್ ಬೈಸ್]]|term_start3=೬ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೦೨|term_end3=೧೬ ಮೇ ೨೦೦೪|predecessor3=|successor3=|term_start4=೬ ಮಾರ್ಚ್ ೨೦೦೦|term_end4=೬ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೦೨|predecessor4=|successor4=|party=[[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಾರ್ಟಿ]]|birth_date=೨೦ ಜೂನ್ ೧೯೫೮<br/>(ವಯಸ್ಸು ೬೪)|birth_place=ಉಪರ್ಬೇದ [[ಮಯೂರ್ಭಂಜ್ ಜಿಲ್ಲೆ ]], [[ಒರಿಸ್ಸಾ]], [[ಭಾರತ]]|profession=ಶಿಕ್ಷಕಿ}} '''ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು''' ( ಜನನ ೨೦ ಜೂನ್ ೧೯೫೮) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕಾರಣಿ, ಇವರು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ]]ಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು [[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ|ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ]] (ಬಿಜೆಪಿ) ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":02">{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/india-news/draupadi-murmu-former-jharkhand-governor-is-bjps-choice-for-president-3088291|title=Droupadi Murmu, Former Jharkhand Governor, Is BJP's Choice For President|website=NDTV.com|access-date=2022-06-21}}</ref> ಅವರು [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿ]] ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಸ್ಥಳೀಯ, ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref name="Deutsche Welle">{{Cite news|url=https://www.dw.com/en/india-tribal-politician-draupadi-murmu-wins-presidential-vote/a-62559372|title=India: Tribal politician Draupadi Murmu wins presidential vote {{!}} DW {{!}} 21.07.2022|work=Deutsche Welle|access-date=23 July 2022}}</ref> ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗುವ ಮೊದಲು ಅವರು ೨೦೧೫ ಮತ್ತು ೨೦೨೧ರ ನಡುವೆ ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ ಒಂಬತ್ತನೇ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೨೦೦೦ ರಿಂದ ೨೦೦೪ <ref name="MSNfirst">{{Cite web|url=https://www.msn.com/en-in/news/politics/droupadi-murmu-india-e2-80-99s-youngest-president-and-first-to-be-born-after-independence/ar-AAZPApk|title=Droupadi Murmu: India's Youngest President and First to be Born After Independence|website=MSN|language=en-IN|access-date=2022-07-21}}</ref> ನಡುವೆ ಒಡಿಶಾ ಸರ್ಕಾರದ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಮೊದಲು, ಅವರು ೨೯೭೯ ರಿಂದ ೨೯೮೩ರವರೆಗೆ ರಾಜ್ಯ ನೀರಾವರಿ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯುತ್ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕಿರಿಯ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ನಂತರ ರಾಯರಂಗಪುರದ ಶ್ರೀ ಅರಬಿಂದೋ ಸಮಗ್ರ ಶಿಕ್ಷಣ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ೧೯೯೭ ರವರೆಗೆ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಜೂನ್ ೨೦೨೨ ರಲ್ಲಿ, ಬಿಜೆಪಿಯು ಮುರ್ಮು ಅವರನ್ನು ೨೦೨೨ ರ ಚುನಾವಣೆಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ (NDA) ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿತು. <ref name="first2">{{Cite news|url=https://www.dw.com/en/india-bjp-backs-tribal-politician-draupadi-murmu-for-president-against-former-ally/a-62505626|title=India: BJP backs tribal politician Draupadi Murmu for president against former ally {{!}} DW {{!}} 18.07.2022|work=Deutsche Welle|access-date=22 July 2022}}</ref> ಅವರು ಜುಲೈ ೨೦೨೨ ರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು, ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಮತ್ತು [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಭಾರತದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಜನಿಸಿದ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾದರು . <ref name="MSNfirst">{{Cite web|url=https://www.msn.com/en-in/news/politics/droupadi-murmu-india-e2-80-99s-youngest-president-and-first-to-be-born-after-independence/ar-AAZPApk|title=Droupadi Murmu: India's Youngest President and First to be Born After Independence|website=MSN|language=en-IN|access-date=2022-07-21}}</ref> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ಜೂನ್ 20, 1958 ರಂದು ಒಡಿಶಾದ ರೈರಂಗಪುರದ ಬೈದಪೋಸಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ [[ಸಂತಾಲರು|ಸಂತಾಲಿ]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/education-today/gk-current-affairs/story/draupadi-murmu-president-of-india-982961-2017-06-15|title=Droupadi Murmu may soon be the President of India: Know all about her|date=15 June 2017|website=India Today|access-date=20 July 2022}}</ref> ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಅಜ್ಜ ಗ್ರಾಮ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು. ಮುರ್ಮು ರಮಾದೇವಿ ಮಹಿಳಾ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕಲಾ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Express Profile">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/|title=The Sunday Profile {{!}} Droupadi Murmu: Raisina Calling|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}</ref> ಅವಳು ಬ್ಯಾಂಕರ್ ಅನ್ನು ಮದುವೆಯಾದಳು  ಅವರೊಂದಿಗೆ ಇಬ್ಬರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಳು. 2009 ರಿಂದ 2015 ರವರೆಗೆ 7 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಪತಿ, ಇಬ್ಬರು ಪುತ್ರರು, ತಾಯಿ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ಸಹೋದರ ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/who-is-draupdi-murmu-next-president-narendra-modi-pranab-mukherjee-4701597/|title=Who is Droupadi Murmu?|date=2017-06-13|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-06-22}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.bhaskar.com/local/rajasthan/pali/news/draupadi-murmu-was-broken-by-the-death-of-her-eldest-son-two-months-of-daily-yoga-practice-brought-her-out-of-depression-129973325.html|title=वियोग से राजयोग तक:बड़े बेटे की मौत से टूट गई थीं द्रौपदी मुर्मू, दो महीने की रोज योग साधना ने डिप्रेशन से उबारा|work=Dainik Bhaskar|access-date=23 July 2022}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/india-news/droupadi-murmu-once-a-councillor-and-now-indias-president-elect-3181204|title=Droupadi Murmu is India's Youngest, First Tribal President}}</ref> ಅವರು ಬ್ರಹ್ಮ ಕುಮಾರೀಸ್ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಳುವಳಿಯ ಅನುಯಾಯಿನಿ ಆಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.theweek.in/theweek/cover/2022/06/24/how-droupadi-murmu-dealt-with-personal-tragedies.html|title=How Droupadi Murmu dealt with personal tragedies|work=TheWeek}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ವೃತ್ತಿಜೀವನ == 1979 ರಿಂದ 1983 ರವರೆಗೆ, ಮುರ್ಮು ಒಡಿಶಾ ಸರ್ಕಾರದ ನೀರಾವರಿ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕಿರಿಯ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಶ್ರೀ ಅರಬಿಂದೋ ಇಂಟೆಗ್ರಲ್ ಎಜುಕೇಶನ್ ಸೆಂಟರ್, ರೈರಂಗಪುರದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಕಿಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಹಿಂದಿ, ಒಡಿಯಾ, ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಭೂಗೋಳವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. <ref name="Profile Hindu">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/profile-the-importance-of-being-draupadi-murmu/article65550479.ece|title=Profile:The importance of being Droupadi Murmu|work=The Hindu}}</ref> <ref name="Express Profile">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/|title=The Sunday Profile {{!}} Droupadi Murmu: Raisina Calling|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}</ref> == ರಾಜಕೀಯ ವೃತ್ತಿಜೀವನ == ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು ರಾಯರಂಗಪುರದಲ್ಲಿ [[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ|ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ]] (ಬಿಜೆಪಿ) ಸೇರಿದರು. 1997 ರಲ್ಲಿ ಅವರು ರಾಯರಂಗಪುರ ನಗರ ಪಂಚಾಯತ್ ಕೌನ್ಸಿಲರ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. <ref name="Profile Hindu">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/profile-the-importance-of-being-draupadi-murmu/article65550479.ece|title=Profile:The importance of being Droupadi Murmu|work=The Hindu}}</ref> <ref name="Express Profile">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/|title=The Sunday Profile {{!}} Droupadi Murmu: Raisina Calling|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}</ref> ಅವರು 2000 ರ ಒಡಿಶಾ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ರಾಯರಂಗ್‌ಪುರ ವಿಧಾನಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಗೆದ್ದರು ಮತ್ತು 2000 ಮತ್ತು 2009 <ref name="Deutsche Welle">{{Cite news|url=https://www.dw.com/en/india-tribal-politician-draupadi-murmu-wins-presidential-vote/a-62559372|title=India: Tribal politician Draupadi Murmu wins presidential vote {{!}} DW {{!}} 21.07.2022|work=Deutsche Welle|access-date=23 July 2022}}</ref> ನಡುವೆ ಒಡಿಶಾ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡು ಅವಧಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಒಡಿಶಾದಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಡಿ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಮಾರ್ಚ್ 6, 2000 ರಿಂದ ಆಗಸ್ಟ್ 6, 2002 ರವರೆಗೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸಾರಿಗೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಉಸ್ತುವಾರಿ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್ 6, 2002 ರಿಂದ ಮೇ 16 2004 ರವರೆಗೆ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದರು. <ref name="Express Profile">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/|title=The Sunday Profile {{!}} Droupadi Murmu: Raisina Calling|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}</ref> 2009 ರಲ್ಲಿ, ಬಿಜೆಡಿ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ಮೈತ್ರಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಮಯೂರ್‌ಭಂಜ್ ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ [[೨೦೦೯ರ ಭಾರತದ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆ|ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ]] ಸೋತರು. <ref name="Express Profile">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/|title=The Sunday Profile {{!}} Droupadi Murmu: Raisina Calling|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}</ref> == ಜಾರ್ಖಂಡ್ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು == [[ಚಿತ್ರ:Governor_of_Jharkhand_Draupadi_Murmu_with_Prime_Minister_Narendra_Modi.jpg|right|thumb|200x200px| 2015ರಲ್ಲಿ [[ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ|ಪ್ರಧಾನಿ]] [[ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ|ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರೊಂದಿಗೆ]] ಮುರ್ಮು]] ಮುರ್ಮು ಅವರು ಜಾರ್ಖಂಡ್‌ನ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ 18 ಮೇ 2015 ರಂದು [[ಆಣೆ|ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು]], ಈ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಪಾತ್ರರಾದರು. <ref name="IBNlive 20152">{{Cite web|url=http://m.ibnlive.com/news/india/draupadi-murmu-sworn-in-as-first-woman-governor-of-jharkhand-993328.html|title=Droupadi Murmu sworn in as first woman Governor of Jharkhand-I News – IBNLive Mobile|date=18 May 2015|website=[[IBN Live]]|access-date=18 May 2015}}</ref> ಬಿಜೆಪಿಯು ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿತ್ತು ಮತ್ತು ಅವರ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ]] ಅಧಿಕಾರದಲ್ಲಿತ್ತು. <ref name="Telegraph Tribal">{{Cite news|url=https://www.telegraphindia.com/jharkhand/tribal-activists-expect-droupadi-murmu-to-be-assertive-as-president/cid/1871370|title=Tribal activists expect Droupadi Murmu to be assertive as President|date=23 June 2022|work=www.telegraphindia.com|access-date=21 July 2022}}</ref> ಬಿಜೆಪಿಯ ಮಾಜಿ ರಾಜಕಾರಣಿ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ರತನ್ ಟಿರ್ಕಿ, ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಾದ ಸ್ವ-ಆಡಳಿತದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಮುರ್ಮು ಸಾಕಷ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು. ಈ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಐದನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್ ಮತ್ತು ಪಂಚಾಯತ್‌ಗಳ (ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ವಿಸ್ತರಣೆ) ಕಾಯಿದೆ, 1996 ಅಥವಾ PESA ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. "ಹಲವಾರು ವಿನಂತಿಗಳ ಹೊರತಾಗಿಯೂ, ಆಗಿನ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು ಐದನೇ ಶೆಡ್ಯೂಲ್ ನಿಬಂಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಪೆಸಾವನ್ನು ಅಕ್ಷರ ಮತ್ತು ಉತ್ಸಾಹದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ತನ್ನ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಚಲಾಯಿಸಲಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಟಿರ್ಕಿ ಹೇಳಿದರು. <ref name="Telegraph Tribal">{{Cite news|url=https://www.telegraphindia.com/jharkhand/tribal-activists-expect-droupadi-murmu-to-be-assertive-as-president/cid/1871370|title=Tribal activists expect Droupadi Murmu to be assertive as President|date=23 June 2022|work=www.telegraphindia.com|access-date=21 July 2022}}</ref> ಅವರ ಆರು ವರ್ಷಗಳ ಗವರ್ನರ್ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯು ಮೇ 2015 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಜುಲೈ 2021 <ref name="Express Profile">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/|title=The Sunday Profile {{!}} Droupadi Murmu: Raisina Calling|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}</ref> ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. === ಆದಿವಾಸಿಗಳ ಭೂ ಕಾನೂನು ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪಥಲಗಡಿ ಚಳವಳಿ === 2016–2017ರಲ್ಲಿ, ರಘುಬರ್ ದಾಸ್ ಸಚಿವಾಲಯವು ಛೋಟಾನಾಗ್‌ಪುರ ಟೆನೆನ್ಸಿ ಆಕ್ಟ್, 1908 ಮತ್ತು ಸಂತಾಲ್ ಪರಗಣ ಟೆನೆನ್ಸಿ ಆಕ್ಟ್, 1949 ಕ್ಕೆ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳನ್ನು ಕೋರಿತ್ತು. ಈ ಎರಡು ಮೂಲ ಕಾನೂನುಗಳು ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ತಮ್ಮ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿವೆ. ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಕಾನೂನುಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ನಡುವೆ ಮಾತ್ರ ಭೂ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹೊಸ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು ಆದಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಬುಡಕಟ್ಟು ಭೂಮಿಯನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯ ಬಳಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು ಬುಡಕಟ್ಟು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಗುತ್ತಿಗೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೀಡಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಾನೂನನ್ನು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಜಾರ್ಖಂಡ್ ವಿಧಾನಸಭೆಯು ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ. ನವೆಂಬರ್ 2016 ರಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದನೆಗಾಗಿ ಮುರ್ಮುಗೆ ಬಿಲ್‌ಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="Telegraph Tribal">{{Cite news|url=https://www.telegraphindia.com/jharkhand/tribal-activists-expect-droupadi-murmu-to-be-assertive-as-president/cid/1871370|title=Tribal activists expect Droupadi Murmu to be assertive as President|date=23 June 2022|work=www.telegraphindia.com|access-date=21 July 2022}}</ref> <ref name="Express Pathalgadi">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/explained/explained-what-is-pathalgadi-movement-and-what-is-the-jmm-govts-stand-on-this-7114979/|title=Explained: What is the Pathalgadi movement, and what is JMM govt's stand on it?|date=23 December 2020|work=The Indian Express|access-date=21 July 2022|language=en}}</ref> ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ಕಾನೂನಿಗೆ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನರು ತೀವ್ರ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. ಪಾತಾಳಗಡಿ ಚಳವಳಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕಲು ಕಾಯಿದೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾವಿತ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ನಡೆದವು. <ref name="Tewary">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/other-states/the-pathalgadi-rebellion/article23530998.ece|title=The Pathalgadi rebellion|last=Tewary|first=Amarnath|date=13 April 2018|work=The Hindu|access-date=21 July 2022|language=en-IN}}</ref> ಒಂದು ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ, ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಹಿಂಸಾಚಾರಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿತು ಮತ್ತು ಆದಿವಾಸಿಗಳು ಬಿಜೆಪಿ ಸಂಸದ ಕರಿಯಾ ಮುಂಡಾ ಅವರ ಭದ್ರತಾ ವಿವರಗಳನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದರು. ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ಮೇಲೆ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ದಮನದೊಂದಿಗೆ ಪೊಲೀಸರು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದರು, ಇದು ಬುಡಕಟ್ಟು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಬುಡಕಟ್ಟು ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಸ್ಟಾನ್ ಸ್ವಾಮಿ ಸೇರಿದಂತೆ 200 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಿಮಿನಲ್ ಮೊಕದ್ದಮೆಗಳನ್ನು ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಂದೋಲನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಪೊಲೀಸ್ ಆಕ್ರಮಣದ ಬಗ್ಗೆ ಮೃದುವಾದ ನಿಲುವಿನಿಂದ ಮುರ್ಮು ಟೀಕಿಸಿದರು. <ref name="Telegraph Tribal">{{Cite news|url=https://www.telegraphindia.com/jharkhand/tribal-activists-expect-droupadi-murmu-to-be-assertive-as-president/cid/1871370|title=Tribal activists expect Droupadi Murmu to be assertive as President|date=23 June 2022|work=www.telegraphindia.com|access-date=21 July 2022}}</ref> ಮಹಿಳಾ ಬುಡಕಟ್ಟು ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಅಲೋಕ ಕುಜೂರ್ ಪ್ರಕಾರ ಅವರು ಆದಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಸರ್ಕಾರದೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಆದರೆ ಅದು ಸಂಭವಿಸಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಬದಲಿಗೆ ಅವರು ಸಂವಿಧಾನದ ಮೇಲೆ ನಂಬಿಕೆ ಇಡುವಂತೆ ಪಾತಲ್‌ಗರ್ಹಿ ಆಂದೋಲನದ ನಾಯಕರಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು. <ref name="Telegraph Tribal" /> [[ಚಿತ್ರ:The_Governor_of_Jharkhand,_Smt._Draupadi_Murmu_calling_on_the_Vice_President,_Shri_M._Venkaiah_Naidu,_in_New_Delhi_on_August_11,_2017.jpg|right|thumb|200x200px| 2017 ರಲ್ಲಿ [[ನವ ದೆಹಲಿ|ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ]] ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ [[ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು|ಎಂ. ವೆಂಕಯ್ಯ ನಾಯ್ಡು]] ಅವರೊಂದಿಗೆ ಮುರ್ಮು]] ಮುರ್ಮು ಅವರು ಮಸೂದೆಯಲ್ಲಿನ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಒಟ್ಟು 192 ಮೆಮೊರಾಂಡಮ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದರು. <ref name="Telegraph Tribal">{{Cite news|url=https://www.telegraphindia.com/jharkhand/tribal-activists-expect-droupadi-murmu-to-be-assertive-as-president/cid/1871370|title=Tribal activists expect Droupadi Murmu to be assertive as President|date=23 June 2022|work=www.telegraphindia.com|access-date=21 July 2022}}</ref> ಆಗ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ನಾಯಕ ಹೇಮಂತ್ ಸೊರೆನ್ ಅವರು, ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರವು ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್‌ಗಳ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಎರಡು ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಸೂದೆಗಳ ಮೂಲಕ ಬುಡಕಟ್ಟು ಭೂಮಿಯನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು. ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳಾದ ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಮುಕ್ತಿ ಮೋರ್ಚಾ, [[ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್]], ಜಾರ್ಖಂಡ್ ವಿಕಾಸ್ ಮೋರ್ಚಾ ಮತ್ತು ಇತರರು ಮಸೂದೆಯ ವಿರುದ್ಧ ತೀವ್ರ ಒತ್ತಡ ಹೇರಿದ್ದರು. <ref name="Tewary">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/other-states/the-pathalgadi-rebellion/article23530998.ece|title=The Pathalgadi rebellion|last=Tewary|first=Amarnath|date=13 April 2018|work=The Hindu|access-date=21 July 2022|language=en-IN}}</ref> 24 ಮೇ 2017 ರಂದು, ಮುರ್ಮು ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪಪಟ್ಟರು ಮತ್ತು ಬಿಲ್‌ಗಳಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅವರು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಮೆಮೊರಾಂಡಮ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬಿಲ್ ಅನ್ನು ಹಿಂದಿರುಗಿಸಿದರು. ಈ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ನಂತರ ಆಗಸ್ಟ್ 2017 ರಲ್ಲಿ ಹಿಂಪಡೆಯಲಾಯಿತು. <ref name="Telegraph Tribal" /> === ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಭೂಮಿ ಮಸೂದೆ === 2017 ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮಸೂದೆ, 2017 ಮತ್ತು ಜಾರ್ಖಂಡ್ ಅಸೆಂಬ್ಲಿ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಭೂ ಸ್ವಾಧೀನ 2013 ಕಾಯಿದೆಗೆ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಮಾಡುವ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಿದರು. <ref name="Guv approves">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/jharkhand-guv-approves-freedom-of-religion-bill-land-act-bjp-welcomes-move/|title=Jharkhand Guv approves Freedom of Religion bill, land act; BJP welcomes move|date=6 September 2017|work=The Indian Express|access-date=23 July 2022|language=en}}</ref> ಧರ್ಮ ಮಸೂದೆಯು ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಅಥವಾ ಆಮಿಷದ ಮೂಲಕ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಯನ್ನು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸುವ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ ಅಪರಾಧವಾಗಿದೆ. ಮತಾಂತರಗೊಂಡ ವ್ಯಕ್ತಿ ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಜಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶಿಷ್ಟ ಪಂಗಡದ ಸದಸ್ಯ, ಅಪ್ರಾಪ್ತ ಅಥವಾ ಮಹಿಳೆಯಾಗಿದ್ದರೆ, ದಂಡದೊಂದಿಗೆ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳ ಜೈಲು ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮಸೂದೆಯು ತನ್ನ ಸ್ವಂತ ಇಚ್ಛೆಯ ಮೇರೆಗೆ ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳಲು ಇಚ್ಛಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಯು ದಿನಾಂಕ, ಪರಿವರ್ತನೆಯ ಸ್ಥಳ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲೆ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವ ವಿವರಗಳೊಂದಿಗೆ ಡೆಪ್ಯೂಟಿ ಕಮಿಷನರ್‌ಗೆ ನಿರ್ಧಾರದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸುವುದನ್ನು ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಿದೆ. <ref name="Guv approves">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/jharkhand-guv-approves-freedom-of-religion-bill-land-act-bjp-welcomes-move/|title=Jharkhand Guv approves Freedom of Religion bill, land act; BJP welcomes move|date=6 September 2017|work=The Indian Express|access-date=23 July 2022|language=en}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/jharkhand-guv-approves-freedom-of-religion-bill-land-act-bjp-welcomes-move/ "Jharkhand Guv approves Freedom of Religion bill, land act; BJP welcomes move"]. ''The Indian Express''. 6 September 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">23 July</span> 2022</span>.</cite></ref> ಭೂಸ್ವಾಧೀನ ಕಾಯಿದೆ, 2013 ರಲ್ಲಿನ ತಿದ್ದುಪಡಿಗಳು, ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಭೂ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಹಿಡುವಳಿದಾರರಿಗೆ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡಲು ಆರು ತಿಂಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ನಿಗದಿಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ನೀರು ಸರಬರಾಜು, ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರಸರಣ ಮಾರ್ಗಗಳು, ರಸ್ತೆಗಳು, ಶಾಲೆಗಳಂತಹ ಕನಿಷ್ಠ ಹತ್ತು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೀತಿಯ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪರಿಣಾಮದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ (SIA) ಅಗತ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಲಾಗಿದೆ. <ref name="Guv approves">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/jharkhand-guv-approves-freedom-of-religion-bill-land-act-bjp-welcomes-move/|title=Jharkhand Guv approves Freedom of Religion bill, land act; BJP welcomes move|date=6 September 2017|work=The Indian Express|access-date=23 July 2022|language=en}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/jharkhand-guv-approves-freedom-of-religion-bill-land-act-bjp-welcomes-move/ "Jharkhand Guv approves Freedom of Religion bill, land act; BJP welcomes move"]. ''The Indian Express''. 6 September 2017<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">23 July</span> 2022</span>.</cite></ref> == ೨೦೨೨ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಪ್ರಚಾರ ==   ಜೂನ್ 2022 ರಲ್ಲಿ, ಬಿಜೆಪಿಯು ಮುರ್ಮು ಅವರನ್ನು ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು 2022 ರ ಚುನಾವಣೆಗೆ [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಿಗೆ]] ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ (NDA) ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿತು. ಯಶ್ವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಸೂಚಿಸಿದ್ದವು. <ref name="first2">{{Cite news|url=https://www.dw.com/en/india-bjp-backs-tribal-politician-draupadi-murmu-for-president-against-former-ally/a-62505626|title=India: BJP backs tribal politician Draupadi Murmu for president against former ally {{!}} DW {{!}} 18.07.2022|work=Deutsche Welle|access-date=22 July 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.dw.com/en/india-bjp-backs-tribal-politician-draupadi-murmu-for-president-against-former-ally/a-62505626 "India: BJP backs tribal politician Draupadi Murmu for president against former ally | DW | 18.07.2022"]. ''Deutsche Welle''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 July</span> 2022</span>.</cite></ref> ತನ್ನ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಚಾರದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮುರ್ಮು ತನ್ನ ಉಮೇದುವಾರಿಕೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ಕೋರಿ ವಿವಿಧ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದಳು. ಬಿಜೆಡಿ, ಜೆಎಂಎಂ, ಬಿಎಸ್‌ಪಿ, [[ಶಿವ ಸೇನಾ|ಎಸ್‌ಎಸ್‌ನಂತಹ]] ಹಲವು ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷಗಳು ಮತದಾನಕ್ಕೂ ಮುನ್ನ ಆಕೆಯ ಅಭ್ಯರ್ಥಿತನಕ್ಕೆ ಬೆಂಬಲ ಘೋಷಿಸಿದ್ದವು. <ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/droupadi-murmu-to-visit-karnataka-today-seek-support-for-presidential-polls-101657439666283.html|title=Droupadi Murmu to visit Karnataka today, seek support for presidential polls|date=2022-07-10|website=Hindustan Times|language=en|access-date=2022-07-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/kolkata/murmu-to-visit-kolkata-today-to-seek-support-8018201/|title=Murmu to visit Kolkata today to seek support|date=2022-07-09|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-07-19}}</ref> 21 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, ಮುರ್ಮು ಅವರು 2022 ರ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ 28 ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ( [[ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳು|ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶವಾದ]] [[ಪುದುಚೇರಿ]] ಸೇರಿದಂತೆ) 21 ರಲ್ಲಿ 676,803 ಚುನಾವಣಾ ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ (ಒಟ್ಟು 64.03%) ಸಾಮಾನ್ಯ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಅವರನ್ನು ಸೋಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಸ್ಪಷ್ಟ ಬಹುಮತವನ್ನು ಪಡೆದು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾದರು. <ref name="Results">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/presidential-election-2022-results-counting-votes-live-updates-yashwant-sinha-droupadi-murmu-8042430/|title=Presidential Election 2022 Result Live Updates: Droupadi Murmu makes history, becomes India's first tribal woman President|date=21 July 2022|work=The Indian Express|access-date=21 July 2022|language=en}}</ref> ಅವರು ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು ಮತ್ತು 25 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು [[ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತು|ಸಂಸತ್ತಿನ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಹಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ]] [[ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು|ಸಿಜೆಐ]] ಶ್ರೀ ಎನ್‌ವಿ ರಮಣ ಅವರಿಂದ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://market-place.in/web-stories/draupadi-murmu/|title=All About The New President Of India: Draupadi Murmu » Market Place|date=2022-07-19|website=Market Place|language=en-US|access-date=2022-07-22}}</ref> ಮುರ್ಮು [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದ]] ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಮತ್ತು [[ಪ್ರತಿಭಾ ಪಾಟೀಲ್]] ನಂತರ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾದ ಎರಡನೇ ಮಹಿಳೆ. ಅವರು ಭಾರತದ ಸ್ಥಳೀಯ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಬುಡಕಟ್ಟು ಸಮುದಾಯಗಳಿಂದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಲಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite news|url=https://thewire.in/politics/droupadi-murmu-bjp-adivasis-president|title=Will Droupadi Murmu Remain a BJP Electoral Ploy or Help Unseen Adivasis Be Seen at Last?|date=22 July 2022|work=The Wire|access-date=22 July 2022}}</ref> <ref name="Express 5 things">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/explained/droupadi-murmu-president-of-india-five-things-8044065/|title=Explained: 5 things to know about Droupadi Murmu, President of India|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}</ref> <ref name="Deutsche Welle">{{Cite news|url=https://www.dw.com/en/india-tribal-politician-draupadi-murmu-wins-presidential-vote/a-62559372|title=India: Tribal politician Draupadi Murmu wins presidential vote {{!}} DW {{!}} 21.07.2022|work=Deutsche Welle|access-date=23 July 2022}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.dw.com/en/india-tribal-politician-draupadi-murmu-wins-presidential-vote/a-62559372 "India: Tribal politician Draupadi Murmu wins presidential vote | DW | 21.07.2022"]. ''Deutsche Welle''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">23 July</span> 2022</span>.</cite></ref> 1947 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತದ [[ಭಾರತ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಕಾಯ್ದೆ ೧೯೪೭|ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ]] ನಂತರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಕಿರಿಯ ಮತ್ತು ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ. ಅವರ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯು 25 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Express Profile">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/|title=The Sunday Profile {{!}} Droupadi Murmu: Raisina Calling|date=22 July 2022|work=The Indian Express|access-date=22 July 2022|language=en}}<cite class="citation news cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/political-pulse/the-sunday-profile-droupadi-murmu-raisina-calling-8033868/ "The Sunday Profile | Droupadi Murmu: Raisina Calling"]. ''The Indian Express''. 22 July 2022<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 July</span> 2022</span>.</cite></ref> == ಚುನಾವಣಾ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆ == {| class="wikitable plainrowheaders" |+ id="336" |[[2000 Odisha Legislative Assembly election|ಒಡಿಶಾ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ, 2000]] : ! colspan="2" scope="col" style="width: 130px" | ಪಾರ್ಟಿ ! scope="col" style="width: 17em" | ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ! scope="col" style="width: 5em" | ಮತಗಳು ! scope="col" style="width: 3.5em" | % ! scope="col" style="width: 3.5em" | <span class="rt-commentedText" style="border-bottom:1px dotted" title="Change in percentage value since previous election">±%</span> |- class="vcard" | style="background-color: #FF9933; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | '''[[Bharatiya Janata Party|ಬಿಜೆಪಿ]]''' | class="fn" | '''[[Droupadi Murmu|ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು]]''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | '''25,110''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | '''34.15''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- class="vcard" | style="background-color: #19AAED; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Indian National Congress|INC]] | class="fn" | ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಮಾಝಿ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 20542 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 27.93 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color: #215B30; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Jharkhand Mukti Morcha|JMM]] | class="fn" | ಬ್ರಜ ಮೋಹನ್ ಹನ್ಸ್ದಾ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 10485 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 14.26 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- style="background-color:#F6F6F6" ! colspan="3" style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | ಬಹುಮತ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 4568 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 6.21 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6" ! colspan="3" style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | [[Voter turnout|ಮತದಾನ ಪ್ರಮಾಣ]] | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 74997 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 59.81 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6;" ! colspan="3" style="text-align:right;" | [[Voter registration|ನೋಂದಾಯಿತ ಮತದಾರರು]] | style="text-align:right; margin-right:0.5em" | 125,385 | style="text-align:right; margin-right:0.5em" | <ref><templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles><cite class="citation web cs1">[https://eci.gov.in/files/file/3628-orissa-2000/ "Odisha Election 2000"]. ECI<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 July</span> 2022</span>.</cite></ref> | style="text-align:right; margin-right:0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6" | style="background-color: #FF9933" | | colspan="2" | [[Indian National Congress|ಐಎನ್‌ಸಿಯಿಂದ]] [[Bharatiya Janata Party|ಬಿಜೆಪಿಗೆ]] '''ಲಾಭ''' ! style="text-align:right;" | [[Swing (politics)|ಸ್ವಿಂಗ್]] | style="text-align:right;" | | |} {| class="wikitable plainrowheaders" |+ id="511" |[[2009 Indian general elections|2009 ಭಾರತೀಯ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳು]] : [[Mayurbhanj|ಮಯೂರ್ಭಂಜ್]] ! colspan="2" scope="col" style="width: 130px" | ಪಾರ್ಟಿ ! scope="col" style="width: 17em" | ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ! scope="col" style="width: 5em" | ಮತಗಳು ! scope="col" style="width: 3.5em" | % ! scope="col" style="width: 3.5em" | <span class="rt-commentedText" style="border-bottom:1px dotted" title="Change in percentage value since previous election">±%</span> |- class="vcard" | style="background-color: #70a647; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | '''[[Biju Janata Dal|ಬಿಜೆಡಿ]]''' | class="fn" | '''[[Laxman Tudu|ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ತುಡು]]''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | '''256,648''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | '''31.08''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- class="vcard" | style="background-color: #215B30; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Jharkhand Mukti Morcha|JMM]] | class="fn" | ಸುದಮ್ ಮಾರ್ಂಡಿ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 1,90,470 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 23.06 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color: #FF9933; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Bharatiya Janata Party|ಬಿಜೆಪಿ]] | class="fn" | [[Droupadi Murmu|ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು]] | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 1,50,827 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 18.26 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color: #19AAED; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Indian National Congress|INC]] | class="fn" | ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಮಾಝಿ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 1,40,770 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 17.04 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color:#E9E9E9" | | class="org" style="width: 130px" | [[Independent politician|IND]] | class="fn" | ರಾಮೇಶ್ವರ ಮಾಝಿ | style="text-align:right;" | 25,603 | style="text-align:right;" | 3.10 | style="text-align:right;" | |- style="background-color:#F6F6F6" ! colspan="3" style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | ಬಹುಮತ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 66,178 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 8.02 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6" ! colspan="3" style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | [[Voter turnout|ಮತದಾನ ಪ್ರಮಾಣ]] | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 8,24,754 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 70.27 | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6" | style="background-color: #70a647" | | colspan="2" | [[Jharkhand Mukti Morcha|ಜೆಎಂಎಂನಿಂದ]] [[Biju Janata Dal|ಬಿಜೆಡಿ]] '''ಲಾಭ''' ! style="text-align:right;" | [[Swing (politics)|ಸ್ವಿಂಗ್]] | style="text-align:right;" | | |}   {| class="wikitable plainrowheaders" |+ id="618" |[[2014 Odisha Legislative Assembly election|2014 ಒಡಿಶಾ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ]] : ರೈರಂಗಪುರ ! colspan="2" scope="col" style="width: 130px" | ಪಾರ್ಟಿ ! scope="col" style="width: 17em" | ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ! scope="col" style="width: 5em" | ಮತಗಳು ! scope="col" style="width: 3.5em" | % ! scope="col" style="width: 3.5em" | <span class="rt-commentedText" style="border-bottom:1px dotted" title="Change in percentage value since previous election">±%</span> |- class="vcard" | style="background-color: #70a647; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | '''[[Biju Janata Dal|ಬಿಜೆಡಿ]]''' | class="fn" | '''ಸೈಬಾ ಸುಶೀಲ್ ಕುಮಾರ್ ಹನ್ಸ್ದಾ''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | '''51,062''' | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | '''5.23''' |- class="vcard" | style="background-color: #FF9933; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Bharatiya Janata Party|ಬಿಜೆಪಿ]] | class="fn" | [[Droupadi Murmu|ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು]] | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 44,679 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | -9.87 |- class="vcard" | style="background-color: #19AAED; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Indian National Congress|INC]] | class="fn" | ಶ್ಯಾಮ್ ಚರಣ್ ಹನ್ಸ್ದಾ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 29,006 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color: #215B30; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Jharkhand Mukti Morcha|JMM]] | class="fn" | ಪೂರ್ಣ ಚಂದ್ರ ಮಾರ್ಂಡಿ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 7,078 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color: #22409A; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Bahujan Samaj Party|ಬಿಎಸ್ಪಿ]] | class="fn" | ಲಂಬೋದರ ಮುರ್ಮು | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 6,082 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color:#E9E9E9" | | class="org" style="width: 130px" | ಸ್ವತಂತ್ರ | class="fn" | ಬಿಸ್ವನಾಥ್ ಕಿಸ್ಕು | style="text-align:right;" | 3,090 | style="text-align:right;" | | style="text-align:right;" | |- class="vcard" | style="background-color: #0066A4; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Aam Aadmi Party|AAP]] | class="fn" | ಸುದರ್ಶನ್ ಮುರ್ಮು | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 1,651 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color: #E1A95F; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[Aama Odisha Party|AOP]] | class="fn" | ಬಿರ್ಸಾ ಕಂಡಂಕೆಲ್ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 2,031 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- class="vcard" | style="background-color: #FFFFFF; width: 5px;" | | class="org" style="width: 130px" | [[None of the above|ನೋಟಾ]] | class="fn" | [[None of the above|ಮೇಲಿನ ಯಾವುದೂ ಅಲ್ಲ]] | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | 2,034 | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | | class="table-na" style="color: #2C2C2C; vertical-align: middle; font-size: smaller; text-align: center;" | |- style="background-color:#F6F6F6" ! colspan="3" style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | ಬಹುಮತ | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6" ! colspan="3" style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | [[Voter turnout|ಮತದಾನ ಪ್ರಮಾಣ]] | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | | style="text-align: right; margin-right: 0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6;" ! colspan="3" style="text-align:right;" | [[Voter registration|ನೋಂದಾಯಿತ ಮತದಾರರು]] | style="text-align:right; margin-right:0.5em" | | style="text-align:right; margin-right:0.5em" | <ref><templatestyles src="Module:Citation/CS1/styles.css"></templatestyles><cite class="citation web cs1">[https://eci.gov.in/files/file/3631-orissa-2014/ "Odisha Election 2014"]. ECI<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 July</span> 2022</span>.</cite></ref> | style="text-align:right; margin-right:0.5em" | |- style="background-color:#F6F6F6" | style="background-color: #70a647" | | colspan="2" | [[Indian National Congress|INC]] ನಿಂದ [[Biju Janata Dal|BJD]] '''ಲಾಭ''' ! style="text-align:right;" | [[Swing (politics)|ಸ್ವಿಂಗ್]] | style="text-align:right;" | | |} {| class="wikitable" style="text-align:right" |+ id="768" |2022 ರ ಭಾರತೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆಯ ಫಲಿತಾಂಶಗಳು <ref>https://twitter.com/ANI/status/1550156953850040321/photo/1 <sup class="noprint Inline-Template " style="white-space:nowrap;">&#x5B;''[[Wikipedia:Bare URLs|<span title="A full citation is required to prevent link rot. (July 2022)">bare URL</span>]]''&#x5D;</sup></ref> ! colspan="2" | ಅಭ್ಯರ್ಥಿ ! ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ! ವೈಯಕ್ತಿಕ<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಮತಗಳು ! ಚುನಾವಣಾ<br /><br /><br /><br /><nowiki></br></nowiki> ಕಾಲೇಜು ಮತಗಳು ! % |- | bgcolor="#F98C1F" | | align="left" | [[Draupadi Murmu|ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು]] | align="left" | [[National Democratic Alliance|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟ]] | 2,824 | 676,803 | 64.03 |- | bgcolor="#20C646" | | align="left" | [[Yashwant Sinha|ಯಶವಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ]] | align="left" | [[United Opposition (India)|ಸಂಯುಕ್ತ ವಿರೋಧ]] | 1,877 | 380,177 | 35.97 |- | colspan="6" | |- | colspan="3" align="left" | ಮಾನ್ಯ ಮತಗಳು | 4,701 | 1,056,980 | 98.89 |- | colspan="3" align="left" | ಖಾಲಿ ಮತ್ತು ಅಮಾನ್ಯ ಮತಗಳು | 53 | 15,397 | 1.11 |- | colspan="3" align="left" | '''ಒಟ್ಟು''' | '''4,754''' | '''1,072,377''' | '''100''' |- | colspan="3" align="left" | ನೋಂದಾಯಿತ ಮತದಾರರು / ಮತದಾನ | 4,809 | 1,086,431 | 98.86 |} == ಸಹ ನೋಡಿ == * [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ]] * [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ]] * [[ಭಾರತದ ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ಭಾರತದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ]] * ಮೊದಲ ಮೋದಿ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲ * ಎರಡನೇ ಮೋದಿ ಮಂತ್ರಿಮಂಡಲ * [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ]] * ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ * 2022 ಭಾರತೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷೀಯ ಚುನಾವಣೆ * 2022 ಭಾರತೀಯ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ ಚುನಾವಣೆ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references>   == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == {{Commons category}} * {{Official website|https://www.draupadimurmu.in/}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು]] 3l8ghkwpwa1fzal24tldm7169zz6gff 0 143952 1113112 1111188 2022-08-09T06:40:54Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ಸಿಸ್ಟರ್ ಕ್ಲೇರ್ (ಕಲಾವಿದೆ)]] to [[ಸಿಸ್ಟರ್ ಕ್ಲೇರ್ (ಕಲಾವಿದೆ)]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki   [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person | name = ಸಿಸ್ಟರ್ ಕ್ಲೇರ್ | birth_name = ಮೀರಾ | birth_date = ೧೯೩೭ | birth_place = ಆ೦ಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ | death_date = ೧೧ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೮ | death_place = ಬೆ೦ಗಳೂರು | nationality = ಭಾರತೀಯ | occupation = ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಸನ್ಯಾಸಿನಿ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದೆ | organization = ಸಲೇಶಿಯನ್ ಮಿಷನರೀಸ್ ಆಫ್ ಮೇರಿ ಇಮ್ಯಾಕ್ಯುಲೇಟ್ (ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ) }} '''ಸಿಸ್ಟರ್ ಮೇರಿ ಕ್ಲೇರ್''' (೧೯೩೭ - ೧೧ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೮) [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನವರು.]] ಕಲಾವಿದೆ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಸನ್ಯಾಸಿನಿ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ೭೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಇವೆ. <ref>{{Cite web|url=http://globalworship.tumblr.com/post/144532448075/pentecost-art-india-sister-claire|title=Pentecost Art (India, Sister Claire)|website=Global Christian Worship}}</ref> ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ದೃಶ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ತಿಳಿದಿರುವ ಸಮಕಾಲೀನ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.com/Christian-Themes-Indian-Mughal-Present/dp/8173049459|title=Christian Themes in Indian Art from Mughal Times to the Present|last=SJ|first=Anand Amaladass|date=19 September 2011|publisher=Manohar Publishers}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://mattersindia.com/2018/02/indias-noted-nun-painter-dies/|title=India’s noted nun painter dies|date=11 February 2018|website=Mattersindia.com|access-date=19 November 2018}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ|ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದ ಕ್ಲೇರ್ ರವರು, ಒಂಬತ್ತು ಜನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://digitalcommons.fuller.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1154&context=findingaids|title=Collection 0064:Collection of Sr Claire, SMMI Biblical Art, 1980-2003|last=Fuller|first=Theological Seminary|date=2018|website=Digital Commons Fuller Education|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> ಅವರು ಮೇಲ್ಜಾತಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿ, ಮೀರಾ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದರಿ೦ದ ಆಗಾಗ್ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ವರ್ಗಾವಣೆಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲ ಕುಟುಂಬದವರು ಸಹ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೆರಳುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ಕುಟುಂಬವು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಾಗ, Sr. ಕ್ಲೇರ್ ಅವರನ್ನು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಶಾಲೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಯೇಸುವಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ೧೭ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ನಿಯೋಜಿತ ಮದುವೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು, ಅವರು ತನ್ನ ಮನೆಯಿಂದ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಲೇಶಿಯನ್ ಮಿಷನರೀಸ್ ಆಫ್ ಮೇರಿ ಇಮ್ಯಾಕ್ಯುಲೇಟ್ (ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ) ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಕಾನ್ವೆಂಟ್‌ಗೆ ಓಡಿಹೋದರು. ೧೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಅವರು ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊ೦ಡು ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ ಗೆ ಸೇರಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ಆರು ಮತ್ತು ಏಳನೆ ನೇ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಬೋಧನೆ ಮಾಡಲು Sr ಕ್ಲೇರ್ ಅವರನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c8zc83dn/|title=Guide to the Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=oac.cdlib.org|access-date=2021-03-28}}</ref> ಅವರು ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದಾಗ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ, ಚಿತ್ರಕಲೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ಆಕೆಯ ತಾಯಿಯು ಅವರನ್ನು ಕಲಾಶಾಲೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c8zc83dn/|title=Guide to the Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=oac.cdlib.org|access-date=2021-03-28}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> == ಕಲಾಕೃತಿ == ಸಿಸ್ಟರ್ ಕ್ಲೇರ್ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಯನ್ನು [[ಪೋಪ್ ಜಾನ್ ಪಾಲ್ II]] ಅವರಿಗೆ ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ ನ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಸುಪೀರಿಯರ್ ಜನರಲ್ ಆದ ಜೇನ್ ಸ್ಕೇರಿಯ ಅವರು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2020-08-06}}</ref> ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಪುಸ್ತಕಗಳು, <ref>{{Cite web|url=http://worldcat.org/identities/lccn-no99002030/|title=Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=worldcat.org}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.com/Pictures-TRILINGUAL-Illustration-Sr-M-Claire-Hyderabad/dp/B009OBS77Y/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1461719848&sr=8-1&keywords=claire+smmi|title=The Bible in Pictures TRILINGUAL Urdu, Sindhi and Parkari Language Comments by each Illustration Biblical Posters / Sr.M.Claire SMMI The Catholic Diocese of Hyderabad / Pakistan|last=Society|first=Bible|date=10 September 1988|publisher=Bible Society}}</ref> ಪೋಸ್ಟರ್‌ಗಳು, <ref>{{Cite web|url=http://www.oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c8zc83dn/|title=Guide to the Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=Oac.cdlib.org}}</ref> [[ಬ್ಲಾಗ್|ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳು]], <ref>{{Cite web|url=http://globalworship.tumblr.com/post/136644066545/christmas-story-art-from-india-sr-claire-set-3|title=Christmas Story Art from India (Sr. Claire set 3)|website=Global Christian Worship}}</ref> ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. Sr ಕ್ಲೇರ್ ಅವರ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕ೦ಡುಬರುವ[[ಬೈಬಲ್|ಬೈಬಲ್‌ನ]] ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತವೆ. ಅವರು ಕಣ್ಣು ಕುಕ್ಕುವ ಬಣ್ಣಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಭಾರತೀಯ ಸ೦ಯೋಜನೆಗಳು, ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರುಸಿಫಿಕೇಫನ್, ದ ಲಾಸ್ಟ್ ಸಪ್ಪರ್ ಮತ್ತು [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್|ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ನಂತಹ]] ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://mattersindia.com/2017/06/art-gallery-in-bengaluru-highlights-nuns-works/|title=Art gallery in Bengaluru highlights nuns’ works|date=2017-06-15|website=Matters India|language=en-US|access-date=2021-03-28}}</ref> ಅವರು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ೧೦೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮುದ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ಚಾಮರಾಜಪೇಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಕಾನ್ವೆಂಟ್ ಆವರಣದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಲೇರ್ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://mattersindia.com/2017/06/art-gallery-in-bengaluru-highlights-nuns-works/|title=Art gallery in Bengaluru highlights nuns’ works|date=2017-06-15|website=Matters India|language=en-US|access-date=2021-03-28}}</ref> ೧೮೦೦ ಚದರ ಅಡಿ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯನ್ನು ದಿ ಸಲೇಶಿಯನ್ ಮಿಷನರೀಸ್ ಆಫ್ ಮೇರಿ ಇಮ್ಯಾಕ್ಯುಲೇಟ್ (ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ) ತೆರೆಯಿತು. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> == ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ == ಪೋಪ್ ಬೆನೆಡಿಕ್ಟ್ XVI ಅವರು ಕ್ಲೇರ್ ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸಲು ಅವರನ್ನು ವ್ಯಾಟಿಕನ್‌ಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ಅವರು ಹೋಗಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಪೋಪ್ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಕಾರ್ಡಿನಲ್ ನನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2020-08-06}}</ref> ಅವರು ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಬಿಷಪ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ನೀಡಲ್ಪಡುವ ಜೀವಮಾನ ಸಾಧನೆಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಅಸ್ಸಿಸಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://mattersindia.com/2018/02/indias-noted-nun-painter-dies/|title=India’s noted nun painter dies|date=2018-02-11|website=Matters India|language=en-US|access-date=2021-03-28}}</ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:೧೯೩೭ ಜನನ]] brjejefa7voiu8obaha3n2vmo0herx3 1113113 1113112 2022-08-09T06:42:01Z Pavanaja 5 added [[Category:ಕಲಾವಿದರು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki   [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person | name = ಸಿಸ್ಟರ್ ಕ್ಲೇರ್ | birth_name = ಮೀರಾ | birth_date = ೧೯೩೭ | birth_place = ಆ೦ಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ | death_date = ೧೧ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೮ | death_place = ಬೆ೦ಗಳೂರು | nationality = ಭಾರತೀಯ | occupation = ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಸನ್ಯಾಸಿನಿ ಮತ್ತು ಕಲಾವಿದೆ | organization = ಸಲೇಶಿಯನ್ ಮಿಷನರೀಸ್ ಆಫ್ ಮೇರಿ ಇಮ್ಯಾಕ್ಯುಲೇಟ್ (ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ) }} '''ಸಿಸ್ಟರ್ ಮೇರಿ ಕ್ಲೇರ್''' (೧೯೩೭ - ೧೧ ಫೆಬ್ರವರಿ ೨೦೧೮) [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನವರು.]] ಕಲಾವಿದೆ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಸನ್ಯಾಸಿನಿ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ೭೫೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕಲಾಕೃತಿಗಳು ಇವೆ. <ref>{{Cite web|url=http://globalworship.tumblr.com/post/144532448075/pentecost-art-india-sister-claire|title=Pentecost Art (India, Sister Claire)|website=Global Christian Worship}}</ref> ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ದೃಶ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಚಿತ್ರಣವನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ತಿಳಿದಿರುವ ಸಮಕಾಲೀನ ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.com/Christian-Themes-Indian-Mughal-Present/dp/8173049459|title=Christian Themes in Indian Art from Mughal Times to the Present|last=SJ|first=Anand Amaladass|date=19 September 2011|publisher=Manohar Publishers}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://mattersindia.com/2018/02/indias-noted-nun-painter-dies/|title=India’s noted nun painter dies|date=11 February 2018|website=Mattersindia.com|access-date=19 November 2018}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ|ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದ ಕ್ಲೇರ್ ರವರು, ಒಂಬತ್ತು ಜನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://digitalcommons.fuller.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1154&context=findingaids|title=Collection 0064:Collection of Sr Claire, SMMI Biblical Art, 1980-2003|last=Fuller|first=Theological Seminary|date=2018|website=Digital Commons Fuller Education|archive-url=|archive-date=|access-date=}}</ref> ಅವರು ಮೇಲ್ಜಾತಿ ಹಿಂದೂ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿ, ಮೀರಾ ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ಆಕೆಯ ತಂದೆ ಭಾರತೀಯ ರೈಲ್ವೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದರಿ೦ದ ಆಗಾಗ್ಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ವರ್ಗಾವಣೆಯಾದಾಗಲೆಲ್ಲ ಕುಟುಂಬದವರು ಸಹ ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೆರಳುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ಕುಟುಂಬವು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಾಗ, Sr. ಕ್ಲೇರ್ ಅವರನ್ನು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಶಾಲೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಯೇಸುವಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ೧೭ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ನಿಯೋಜಿತ ಮದುವೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು, ಅವರು ತನ್ನ ಮನೆಯಿಂದ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಸಲೇಶಿಯನ್ ಮಿಷನರೀಸ್ ಆಫ್ ಮೇರಿ ಇಮ್ಯಾಕ್ಯುಲೇಟ್ (ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ) ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಕಾನ್ವೆಂಟ್‌ಗೆ ಓಡಿಹೋದರು. ೧೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ, ಅವರು ದೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಪಡೆದುಕೊ೦ಡು ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ ಗೆ ಸೇರಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> ಆರು ಮತ್ತು ಏಳನೆ ನೇ ತರಗತಿಗಳಿಗೆ ಬೋಧನೆ ಮಾಡಲು Sr ಕ್ಲೇರ್ ಅವರನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c8zc83dn/|title=Guide to the Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=oac.cdlib.org|access-date=2021-03-28}}</ref> ಅವರು ಅನಾರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದಾಗ ಮತ್ತು ಕಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದಾಗ, ಚಿತ್ರಕಲೆಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಆಕೆಯ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿದ ಆಕೆಯ ತಾಯಿಯು ಅವರನ್ನು ಕಲಾಶಾಲೆಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c8zc83dn/|title=Guide to the Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=oac.cdlib.org|access-date=2021-03-28}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2021-03-28}}</ref> == ಕಲಾಕೃತಿ == ಸಿಸ್ಟರ್ ಕ್ಲೇರ್ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಯನ್ನು [[ಪೋಪ್ ಜಾನ್ ಪಾಲ್ II]] ಅವರಿಗೆ ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ ನ ಮೊದಲ ಭಾರತೀಯ ಸುಪೀರಿಯರ್ ಜನರಲ್ ಆದ ಜೇನ್ ಸ್ಕೇರಿಯ ಅವರು ಉಡುಗೊರೆಯಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.globalsistersreport.org/blog/q/ministry/q-sr-marie-claire-impressing-popes-her-paintings-44576|title=Q & A with Sr. Marie Claire, impressing popes with her paintings|date=2017-01-24|website=Global Sisters Report|language=en|access-date=2020-08-06}}</ref> ಅವರ ಕೃತಿಗಳು ಪುಸ್ತಕಗಳು, <ref>{{Cite web|url=http://worldcat.org/identities/lccn-no99002030/|title=Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=worldcat.org}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.amazon.com/Pictures-TRILINGUAL-Illustration-Sr-M-Claire-Hyderabad/dp/B009OBS77Y/ref=sr_1_1?ie=UTF8&qid=1461719848&sr=8-1&keywords=claire+smmi|title=The Bible in Pictures TRILINGUAL Urdu, Sindhi and Parkari Language Comments by each Illustration Biblical Posters / Sr.M.Claire SMMI The Catholic Diocese of Hyderabad / Pakistan|last=Society|first=Bible|date=10 September 1988|publisher=Bible Society}}</ref> ಪೋಸ್ಟರ್‌ಗಳು, <ref>{{Cite web|url=http://www.oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c8zc83dn/|title=Guide to the Sr. Claire, SMMI: Biblical Posters|website=Oac.cdlib.org}}</ref> [[ಬ್ಲಾಗ್|ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳು]], <ref>{{Cite web|url=http://globalworship.tumblr.com/post/136644066545/christmas-story-art-from-india-sr-claire-set-3|title=Christmas Story Art from India (Sr. Claire set 3)|website=Global Christian Worship}}</ref> ಮತ್ತು ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. Sr ಕ್ಲೇರ್ ಅವರ ವರ್ಣಚಿತ್ರಗಳು ಭಾರತೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕ೦ಡುಬರುವ[[ಬೈಬಲ್|ಬೈಬಲ್‌ನ]] ಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ವಿಚಾರಗಳ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುತ್ತವೆ. ಅವರು ಕಣ್ಣು ಕುಕ್ಕುವ ಬಣ್ಣಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಭಾರತೀಯ ಸ೦ಯೋಜನೆಗಳು, ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಉಡುಪುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರುಸಿಫಿಕೇಫನ್, ದ ಲಾಸ್ಟ್ ಸಪ್ಪರ್ ಮತ್ತು [[ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್|ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ನಂತಹ]] ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://mattersindia.com/2017/06/art-gallery-in-bengaluru-highlights-nuns-works/|title=Art gallery in Bengaluru highlights nuns’ works|date=2017-06-15|website=Matters India|language=en-US|access-date=2021-03-28}}</ref> ಅವರು ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ೧೦೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಕಾರ್ಡ್‌ಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಮುದ್ರಿಸಿದ್ದಾರೆಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ಚಾಮರಾಜಪೇಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸೇಂಟ್ ಮೇರಿ ಕಾನ್ವೆಂಟ್ ಆವರಣದಲ್ಲಿರುವ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ಲೇರ್ ಅವರ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://mattersindia.com/2017/06/art-gallery-in-bengaluru-highlights-nuns-works/|title=Art gallery in Bengaluru highlights nuns’ works|date=2017-06-15|website=Matters India|language=en-US|access-date=2021-03-28}}</ref> ೧೮೦೦ ಚದರ ಅಡಿ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಯನ್ನು ದಿ ಸಲೇಶಿಯನ್ ಮಿಷನರೀಸ್ ಆಫ್ ಮೇರಿ ಇಮ್ಯಾಕ್ಯುಲೇಟ್ (ಎಸ್.ಎಮ್.ಎಮ್.ಐ) ತೆರೆಯಿತು. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2021-03-28}}</ref> == ಗುರುತಿಸುವಿಕೆ == ಪೋಪ್ ಬೆನೆಡಿಕ್ಟ್ XVI ಅವರು ಕ್ಲೇರ್ ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸಲು ಅವರನ್ನು ವ್ಯಾಟಿಕನ್‌ಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿದರು. ಅವರು ಹೋಗಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಪೋಪ್ ಅವರನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಕಾರ್ಡಿನಲ್ ನನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/meet-the-80-yr-old-nun-who-paints-prints-over-1000-christmas-cards-a-year/articleshow/62117444.cms|title=Meet the 80-yr-old nun who paints & prints over 1,000 Christmas cards a year|last=Shekhar|first=Divya|work=The Economic Times|access-date=2020-08-06}}</ref> ಅವರು ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಬಿಷಪ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ನೀಡಲ್ಪಡುವ ಜೀವಮಾನ ಸಾಧನೆಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಅಸ್ಸಿಸಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://mattersindia.com/2018/02/indias-noted-nun-painter-dies/|title=India’s noted nun painter dies|date=2018-02-11|website=Matters India|language=en-US|access-date=2021-03-28}}</ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:೧೯೩೭ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:ಕಲಾವಿದರು]] ife7x06ncnnbvit0t6k9vrmvhrp46m6 0 143959 1113158 1111336 2022-08-09T10:46:51Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Manvitha Mahesh/ಎಮ್ . ಎಲ್ . ಮದನ್]] to [[ಎಮ್. ಎಲ್. ಮದನ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox ವಿಜ್ಞಾನಿ|image=MLMADAN.jpg|}} [[Category:Articles with hCards]] [[Category:Articles with hCards]] '''ಮೋತಿಲಾಲ್ ಮದನ್''' (ಜನನ ಜನವರಿ ೧ , ೧೯೩೯ <ref>http://www.naasindia.org/fdetail.html#M001</ref> ) ರವರು ಭಾರತೀಯ [[ಜೈವಿಕತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ]] ಸಂಶೋಧಕ, ಪಶುವೈದ್ಯ, [[ಅಕೆಡಮಿಗಳು|ಶೈಕ್ಷಣಿಕ]] ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಗಾರ. ೩೫ ವರ್ಷಗಳ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಮದನ್ ಅವರು ೪೩೨ ಸಂಶೋಧನಾ ಲೇಖನಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು-೨೨೬ ಮೂಲ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂತಃಸ್ರಾವಶಾಸ್ತ್ರ, ಭ್ರೂಣ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, [[ಪ್ರನಾಳ ಶಿಶು ಸೃಷ್ಟಿ|ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ಫಲೀಕರಣ]] ಮತ್ತು [[ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ|ಕ್ಲೋನಿಂಗ್]] ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ . {{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html "Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni"]. ''Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute''. Archived from [http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html the original] on 2004-07-21<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-03-15</span></span>.</cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=26 January 2022}}</ref> ೧೯೮೭ ರಿಂದ ೧೯೯೪ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ (NDRI) ನಲ್ಲಿ ಭ್ರೂಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಯೋಜನಾ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವರು . {{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}</ref> ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ತಂಡವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು, ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಎಮ್ಮೆಯ ಗರ್ಭಾಶಯದ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿತು, ನಂತರ ೧೯೯೦ ರ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ "ಪ್ರಥಮ್" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಕರುವಿನ ಜನನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ೧೯೯೪ ರಿಂದ ೧೯೯೫ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಕರ್ನಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ NDRI ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ (ಸಂಶೋಧನೆ) ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೫ ರಿಂದ ೧೯೯೯ ರವರೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯ ಉಪ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ) ರಾಗಿದ್ದರು. ನವೆಂಬರ್ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರು [[ಮಥುರಾ|ಮಥುರಾದ]] ಪಂಡಿತ್ ದೀನ್ ದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾದರು. ಈ ಹಿಂದೆ ಅವರು [[ಅಕೋಲಾ|ಅಕೋಲಾದ]] ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ ಕೃಷಿ ವಿದ್ಯಾಪೀಠದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ಧರು. <ref> {{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/2006/20061112/haryana.htm#9|title=Madan takes over as VC of vet varsity|last=Gupta|first=Yoginder|date=2006-11-11|access-date=2007-08-14}}</ref> ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆಗಾಗಿ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೨೨ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಮದನ್ ಅವರಿಗೆ [[ಭಾರತ|ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ]] ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿತು. ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತಾ [[ಹರಿಯಾಣ]] ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮನೋಹರ್ ಲಾಲ್ ಖಟ್ಟರ್ ಅವರು ಮದನ್ ಅವರ ಸಾಧನೆ ದೇಶಕ್ಕೆ ಹೆಮ್ಮೆ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=2022-01-26|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-01-26}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ಮದನ್ ಜನವರಿ ೧೯೩೯ ರಂದು [[ಕಾಶ್ಮೀರ|ಕಾಶ್ಮೀರದ]] [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] [[ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರು|ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ್]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ವೆಟರ್ನರಿ ಸೈನ್ಸ್ & ಅನಿಮಲ್ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿಯಿಂದ ತಮ್ಮ BVSc (ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಔಷಧ) ಪದವಿಯನ್ನು ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ MVSc ಪದವಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್, ಕರ್ನಾಲ್ ೧೯೬೫ ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ ಮಿಸೌರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ( ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ) ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ವೃತ್ತಿ == ಉಪಕುಲಪತಿ, ಪಂ. ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಮಥುರಾ, ಯುಪಿ (೨೦೦೬ - ೨೦೦೯) ಚೇರ್ಮನ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಟಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್ ಇನ್ ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ. ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ, ನವದೆಹಲಿ(೧೯೯೯-೨೦೦೪) ಉಪಕುಲಪತಿ, ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ್ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಅಕೋಲಾ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ (೧೯೯೯ - ೨೦೦೨) ಡೆಪ್ಯುಟಿ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ), ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್, ನವದೆಹಲಿ (೧೯೯೫ - ೧೯೯೯) ಜಂಟಿ ನಿರ್ದೇಶಕ (ಸಂಶೋಧನೆ), NDRI, ಕರ್ನಾಲ್. (೧೯೯೪ - ೧೯೯೫) ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್, ಎಂಬ್ರಿಯೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫರ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಸೈನ್ಸ್ & ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ (೧೯೮೭ - ೧೯೯೪) ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಡೈರಿ ಕ್ಯಾಟಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ವಿಭಾಗ, NDRI, ಕರ್ನಾಲ್ (೧೯೭೯ - ೧೯೯೦) ಅಸೋಸಿಯೇಟ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, ಹರಿಯಾಣ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೭೨-೭೯) ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, HAU, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೬೬ -೭೨) ಪ್ರದರ್ಶಕ, ಡೈರಿ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (೧೯೬೫ -೧೯೬೬) ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಹಾಯಕ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕ ಮತ್ತು ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ವಿಸ್ತರಣಾ ಅಧಿಕಾರಿ, J&K ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ (೧೯೫೯-೧೯೬೩) == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು == ಹರಿಯಾಣ ವಿಜ್ಞಾನ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೨೦): ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/prof-madan-selected-for-haryana-vigyan-ratna-award-2020/articleshow/86255885.cms|title=Prof Madan selected for Haryana Vigyan Ratna Award-2020}}</ref> ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ (೨೦೦೧): ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಕಾನ್ಪುರದ ಚಂದ್ರ ಶೇಖರ್ ಆಜಾದ್ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ 'ಹಾನೋರಿಸ್ ಕಾಸಾ'. ಗೌರವ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ (೨೦೧೨): ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನ ಬೇಸಿಗೆ ಘಟಿಕೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಗ್ವೆಲ್ಫ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.uoguelph.ca/news/2012/06/ten_to_receive.html|title=Ten to Receive Honorary Degrees at Summer Convocation &#124; University of Guelph}}</ref> ಅವರು ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಸೆಮಿನಾರ್ ನೀಡಿದರು <ref name=":1">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/24894739433/seminar-explores-animal-reproductive-technology-in|title=Seminar explores animal reproductive technology in developing world}}</ref> ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/23558685795/presidents-dialogue-examines-challenge-of-feeding|title=President's Dialogue examines challenge of feeding the planet}}</ref> ಜೀವಮಾನ ಸಾಧನೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೧): ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಮತ್ತು ಫರ್ಟಿಲಿಟಿ. ಡಾ ಬಿಪಿಪಾಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೬): ಕೃಷಿಗೆ ಸಮಗ್ರ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾಸಿನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಾಯಕತ್ವಕ್ಕಾಗಿ "ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಅಲೈಡ್ ಸೈನ್ಸಸ್" ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ರಫಿ ಅಹಮದ್ ಕಿದ್ವಾಯಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೨): ಪಶು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನವದೆಹಲಿಯ ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ನೀಡುವ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಹರಿ ಓಂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೦): ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ಕೆಲಸ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರ) ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ನೀಡಲಾಗುವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿವಿಎ) (2002): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿಐಎ)-2002 ದೊರಕಿತು ಮತ್ತು ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ದೊರಕಿತು. ಅಗೌರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಬಯೋ-ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಜಪಾನೀಸ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌ನಿಂದ ಗೌರವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಲುಮ್ನಿ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೪): ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ಗೆ , ಕರ್ನಾಲ್ಗೆ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ತಂದಿತು. SAPI ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಯಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆಯಿತು. ಮಲಿಕಾ ತ್ರಿವೇದಿ IAAVR ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೭): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಘದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡಿ.ಸುಂದರೇಶನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೯): ೧೯೮೭-೮೮ ರ ದ್ವೈವಾರ್ಷಿಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡೈರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪುರಸ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿರ್ಮಲನ್ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪಯೋನೀರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫): ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಬಫಲೋ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಕೈರೋ, ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ "ಮಾನವೀಯತೆಯ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಡೊಮೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ" ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ನಲಿಸ್ ಲಾಗರ್ಲೋಫ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫ ಮತ್ತು ೧೯೯೭): ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿಯಿಂದ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ರೋಟರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೮): ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ನಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಮೆರಿಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. AJAS ಪುರಿನಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೯): ಏಷ್ಯನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AAAP) ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಏಷ್ಯನ್-ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ (ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ). ರೋಟರಿ ಸರ್ವೀಸ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೧): ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಕೋರ್ಸ್‌ಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆ ಮತ್ತು ಅನುಕರಣೀಯ ಸೇವೆಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ . ಸನ್ಮಾನ್ಯ ಕರ್ನಲ್ ಕಮಾಂಡೆಂಟ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕೆಡೆಟ್ ಕೋರ್ (NCC), ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ , ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡಿದೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} 0zp21059d7fsbx3czos386fdcn5n28f 1113159 1113158 2022-08-09T10:48:41Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox ವಿಜ್ಞಾನಿ|image=MLMADAN.jpg|}} [[Category:Articles with hCards]] [[Category:Articles with hCards]] '''ಮೋತಿಲಾಲ್ ಮದನ್''' (ಜನನ ಜನವರಿ ೧ , ೧೯೩೯ <ref>http://www.naasindia.org/fdetail.html#M001</ref> ) ರವರು ಭಾರತೀಯ [[ಜೈವಿಕತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ]] ಸಂಶೋಧಕ, ಪಶುವೈದ್ಯ, [[ಅಕೆಡಮಿಗಳು|ಶೈಕ್ಷಣಿಕ]] ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಗಾರ. ೩೫ ವರ್ಷಗಳ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಮದನ್ ಅವರು ೪೩೨ ಸಂಶೋಧನಾ ಲೇಖನಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು-೨೨೬ ಮೂಲ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂತಃಸ್ರಾವಶಾಸ್ತ್ರ, ಭ್ರೂಣ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, [[ಪ್ರನಾಳ ಶಿಶು ಸೃಷ್ಟಿ|ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ಫಲೀಕರಣ]] ಮತ್ತು [[ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ|ಕ್ಲೋನಿಂಗ್]] ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html "Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni"]. ''Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute''. Archived from [http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html the original] on 2004-07-21<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-03-15</span></span>.</cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=26 January 2022}}</ref> ೧೯೮೭ ರಿಂದ ೧೯೯೪ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ (NDRI) ನಲ್ಲಿ ಭ್ರೂಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಯೋಜನಾ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವರು. {{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}</ref> ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ತಂಡವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು, ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಎಮ್ಮೆಯ ಗರ್ಭಾಶಯದ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿತು, ನಂತರ ೧೯೯೦ ರ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ "ಪ್ರಥಮ್" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಕರುವಿನ ಜನನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ೧೯೯೪ ರಿಂದ ೧೯೯೫ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಕರ್ನಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ NDRI ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ (ಸಂಶೋಧನೆ) ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೫ ರಿಂದ ೧೯೯೯ ರವರೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯ ಉಪ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ) ರಾಗಿದ್ದರು. ನವೆಂಬರ್ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರು [[ಮಥುರಾ|ಮಥುರಾದ]] ಪಂಡಿತ್ ದೀನ್ ದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾದರು. ಈ ಹಿಂದೆ ಅವರು [[ಅಕೋಲಾ|ಅಕೋಲಾದ]] ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ ಕೃಷಿ ವಿದ್ಯಾಪೀಠದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ಧರು. <ref> {{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/2006/20061112/haryana.htm#9|title=Madan takes over as VC of vet varsity|last=Gupta|first=Yoginder|date=2006-11-11|access-date=2007-08-14}}</ref> ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆಗಾಗಿ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೨೨ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಮದನ್ ಅವರಿಗೆ [[ಭಾರತ|ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ]] ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿತು. ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತಾ [[ಹರಿಯಾಣ]] ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮನೋಹರ್ ಲಾಲ್ ಖಟ್ಟರ್ ಅವರು ಮದನ್ ಅವರ ಸಾಧನೆ ದೇಶಕ್ಕೆ ಹೆಮ್ಮೆ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=2022-01-26|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-01-26}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ಮದನ್ ಜನವರಿ ೧೯೩೯ ರಂದು [[ಕಾಶ್ಮೀರ|ಕಾಶ್ಮೀರದ]] [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] [[ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರು|ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ್]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ವೆಟರ್ನರಿ ಸೈನ್ಸ್ & ಅನಿಮಲ್ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿಯಿಂದ ತಮ್ಮ BVSc (ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಔಷಧ) ಪದವಿಯನ್ನು ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ MVSc ಪದವಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್, ಕರ್ನಾಲ್ ೧೯೬೫ ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ ಮಿಸೌರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ( ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ) ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ವೃತ್ತಿ == ಉಪಕುಲಪತಿ, ಪಂ. ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಮಥುರಾ, ಯುಪಿ (೨೦೦೬ - ೨೦೦೯) ಚೇರ್ಮನ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಟಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್ ಇನ್ ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ. ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ, ನವದೆಹಲಿ(೧೯೯೯-೨೦೦೪) ಉಪಕುಲಪತಿ, ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ್ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಅಕೋಲಾ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ (೧೯೯೯ - ೨೦೦೨) ಡೆಪ್ಯುಟಿ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ), ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್, ನವದೆಹಲಿ (೧೯೯೫ - ೧೯೯೯) ಜಂಟಿ ನಿರ್ದೇಶಕ (ಸಂಶೋಧನೆ), NDRI, ಕರ್ನಾಲ್. (೧೯೯೪ - ೧೯೯೫) ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್, ಎಂಬ್ರಿಯೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫರ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಸೈನ್ಸ್ & ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ (೧೯೮೭ - ೧೯೯೪) ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಡೈರಿ ಕ್ಯಾಟಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ವಿಭಾಗ, NDRI, ಕರ್ನಾಲ್ (೧೯೭೯ - ೧೯೯೦) ಅಸೋಸಿಯೇಟ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, ಹರಿಯಾಣ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೭೨-೭೯) ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, HAU, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೬೬ -೭೨) ಪ್ರದರ್ಶಕ, ಡೈರಿ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (೧೯೬೫ -೧೯೬೬) ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಹಾಯಕ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕ ಮತ್ತು ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ವಿಸ್ತರಣಾ ಅಧಿಕಾರಿ, J&K ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ (೧೯೫೯-೧೯೬೩) == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು == ಹರಿಯಾಣ ವಿಜ್ಞಾನ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೨೦): ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/prof-madan-selected-for-haryana-vigyan-ratna-award-2020/articleshow/86255885.cms|title=Prof Madan selected for Haryana Vigyan Ratna Award-2020}}</ref> ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ (೨೦೦೧): ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಕಾನ್ಪುರದ ಚಂದ್ರ ಶೇಖರ್ ಆಜಾದ್ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ 'ಹಾನೋರಿಸ್ ಕಾಸಾ'. ಗೌರವ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ (೨೦೧೨): ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನ ಬೇಸಿಗೆ ಘಟಿಕೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಗ್ವೆಲ್ಫ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.uoguelph.ca/news/2012/06/ten_to_receive.html|title=Ten to Receive Honorary Degrees at Summer Convocation &#124; University of Guelph}}</ref> ಅವರು ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಸೆಮಿನಾರ್ ನೀಡಿದರು <ref name=":1">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/24894739433/seminar-explores-animal-reproductive-technology-in|title=Seminar explores animal reproductive technology in developing world}}</ref> ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/23558685795/presidents-dialogue-examines-challenge-of-feeding|title=President's Dialogue examines challenge of feeding the planet}}</ref> ಜೀವಮಾನ ಸಾಧನೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೧): ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಮತ್ತು ಫರ್ಟಿಲಿಟಿ. ಡಾ ಬಿಪಿಪಾಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೬): ಕೃಷಿಗೆ ಸಮಗ್ರ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾಸಿನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಾಯಕತ್ವಕ್ಕಾಗಿ "ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಅಲೈಡ್ ಸೈನ್ಸಸ್" ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ರಫಿ ಅಹಮದ್ ಕಿದ್ವಾಯಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೨): ಪಶು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನವದೆಹಲಿಯ ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ನೀಡುವ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಹರಿ ಓಂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೦): ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ಕೆಲಸ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರ) ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ನೀಡಲಾಗುವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿವಿಎ) (2002): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿಐಎ)-2002 ದೊರಕಿತು ಮತ್ತು ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ದೊರಕಿತು. ಅಗೌರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಬಯೋ-ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಜಪಾನೀಸ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌ನಿಂದ ಗೌರವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಲುಮ್ನಿ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೪): ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ಗೆ , ಕರ್ನಾಲ್ಗೆ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ತಂದಿತು. SAPI ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಯಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆಯಿತು. ಮಲಿಕಾ ತ್ರಿವೇದಿ IAAVR ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೭): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಘದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡಿ.ಸುಂದರೇಶನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೯): ೧೯೮೭-೮೮ ರ ದ್ವೈವಾರ್ಷಿಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡೈರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪುರಸ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿರ್ಮಲನ್ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪಯೋನೀರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫): ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಬಫಲೋ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಕೈರೋ, ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ "ಮಾನವೀಯತೆಯ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಡೊಮೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ" ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ನಲಿಸ್ ಲಾಗರ್ಲೋಫ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫ ಮತ್ತು ೧೯೯೭): ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿಯಿಂದ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ರೋಟರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೮): ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ನಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಮೆರಿಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. AJAS ಪುರಿನಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೯): ಏಷ್ಯನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AAAP) ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಏಷ್ಯನ್-ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ (ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ). ರೋಟರಿ ಸರ್ವೀಸ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೧): ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಕೋರ್ಸ್‌ಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆ ಮತ್ತು ಅನುಕರಣೀಯ ಸೇವೆಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ . ಸನ್ಮಾನ್ಯ ಕರ್ನಲ್ ಕಮಾಂಡೆಂಟ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕೆಡೆಟ್ ಕೋರ್ (NCC), ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ , ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡಿದೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} imgnd18lba2rptbwgx88a21i9dfkecg 1113160 1113159 2022-08-09T10:48:57Z Pavanaja 5 added [[Category:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox ವಿಜ್ಞಾನಿ|image=MLMADAN.jpg|}} [[Category:Articles with hCards]] [[Category:Articles with hCards]] [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] '''ಮೋತಿಲಾಲ್ ಮದನ್''' (ಜನನ ಜನವರಿ ೧ , ೧೯೩೯ <ref>http://www.naasindia.org/fdetail.html#M001</ref> ) ರವರು ಭಾರತೀಯ [[ಜೈವಿಕತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ]] ಸಂಶೋಧಕ, ಪಶುವೈದ್ಯ, [[ಅಕೆಡಮಿಗಳು|ಶೈಕ್ಷಣಿಕ]] ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಗಾರ. ೩೫ ವರ್ಷಗಳ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಮದನ್ ಅವರು ೪೩೨ ಸಂಶೋಧನಾ ಲೇಖನಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು-೨೨೬ ಮೂಲ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂತಃಸ್ರಾವಶಾಸ್ತ್ರ, ಭ್ರೂಣ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, [[ಪ್ರನಾಳ ಶಿಶು ಸೃಷ್ಟಿ|ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ಫಲೀಕರಣ]] ಮತ್ತು [[ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ|ಕ್ಲೋನಿಂಗ್]] ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html "Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni"]. ''Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute''. Archived from [http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html the original] on 2004-07-21<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-03-15</span></span>.</cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=26 January 2022}}</ref> ೧೯೮೭ ರಿಂದ ೧೯೯೪ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ (NDRI) ನಲ್ಲಿ ಭ್ರೂಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಯೋಜನಾ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವರು. {{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}</ref> ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ತಂಡವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು, ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಎಮ್ಮೆಯ ಗರ್ಭಾಶಯದ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿತು, ನಂತರ ೧೯೯೦ ರ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ "ಪ್ರಥಮ್" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಕರುವಿನ ಜನನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ೧೯೯೪ ರಿಂದ ೧೯೯೫ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಕರ್ನಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ NDRI ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ (ಸಂಶೋಧನೆ) ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೫ ರಿಂದ ೧೯೯೯ ರವರೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯ ಉಪ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ) ರಾಗಿದ್ದರು. ನವೆಂಬರ್ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರು [[ಮಥುರಾ|ಮಥುರಾದ]] ಪಂಡಿತ್ ದೀನ್ ದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾದರು. ಈ ಹಿಂದೆ ಅವರು [[ಅಕೋಲಾ|ಅಕೋಲಾದ]] ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ ಕೃಷಿ ವಿದ್ಯಾಪೀಠದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ಧರು. <ref> {{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/2006/20061112/haryana.htm#9|title=Madan takes over as VC of vet varsity|last=Gupta|first=Yoginder|date=2006-11-11|access-date=2007-08-14}}</ref> ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆಗಾಗಿ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೨೨ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಮದನ್ ಅವರಿಗೆ [[ಭಾರತ|ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ]] ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿತು. ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತಾ [[ಹರಿಯಾಣ]] ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮನೋಹರ್ ಲಾಲ್ ಖಟ್ಟರ್ ಅವರು ಮದನ್ ಅವರ ಸಾಧನೆ ದೇಶಕ್ಕೆ ಹೆಮ್ಮೆ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=2022-01-26|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-01-26}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ಮದನ್ ಜನವರಿ ೧೯೩೯ ರಂದು [[ಕಾಶ್ಮೀರ|ಕಾಶ್ಮೀರದ]] [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] [[ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರು|ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ್]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ವೆಟರ್ನರಿ ಸೈನ್ಸ್ & ಅನಿಮಲ್ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿಯಿಂದ ತಮ್ಮ BVSc (ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಔಷಧ) ಪದವಿಯನ್ನು ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ MVSc ಪದವಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್, ಕರ್ನಾಲ್ ೧೯೬೫ ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ ಮಿಸೌರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ( ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ) ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ವೃತ್ತಿ == ಉಪಕುಲಪತಿ, ಪಂ. ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಮಥುರಾ, ಯುಪಿ (೨೦೦೬ - ೨೦೦೯) ಚೇರ್ಮನ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಟಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್ ಇನ್ ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ. ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ, ನವದೆಹಲಿ(೧೯೯೯-೨೦೦೪) ಉಪಕುಲಪತಿ, ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ್ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಅಕೋಲಾ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ (೧೯೯೯ - ೨೦೦೨) ಡೆಪ್ಯುಟಿ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ), ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್, ನವದೆಹಲಿ (೧೯೯೫ - ೧೯೯೯) ಜಂಟಿ ನಿರ್ದೇಶಕ (ಸಂಶೋಧನೆ), NDRI, ಕರ್ನಾಲ್. (೧೯೯೪ - ೧೯೯೫) ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್, ಎಂಬ್ರಿಯೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫರ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಸೈನ್ಸ್ & ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ (೧೯೮೭ - ೧೯೯೪) ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಡೈರಿ ಕ್ಯಾಟಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ವಿಭಾಗ, NDRI, ಕರ್ನಾಲ್ (೧೯೭೯ - ೧೯೯೦) ಅಸೋಸಿಯೇಟ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, ಹರಿಯಾಣ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೭೨-೭೯) ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, HAU, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೬೬ -೭೨) ಪ್ರದರ್ಶಕ, ಡೈರಿ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (೧೯೬೫ -೧೯೬೬) ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಹಾಯಕ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕ ಮತ್ತು ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ವಿಸ್ತರಣಾ ಅಧಿಕಾರಿ, J&K ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ (೧೯೫೯-೧೯೬೩) == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು == ಹರಿಯಾಣ ವಿಜ್ಞಾನ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೨೦): ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/prof-madan-selected-for-haryana-vigyan-ratna-award-2020/articleshow/86255885.cms|title=Prof Madan selected for Haryana Vigyan Ratna Award-2020}}</ref> ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ (೨೦೦೧): ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಕಾನ್ಪುರದ ಚಂದ್ರ ಶೇಖರ್ ಆಜಾದ್ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ 'ಹಾನೋರಿಸ್ ಕಾಸಾ'. ಗೌರವ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ (೨೦೧೨): ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನ ಬೇಸಿಗೆ ಘಟಿಕೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಗ್ವೆಲ್ಫ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.uoguelph.ca/news/2012/06/ten_to_receive.html|title=Ten to Receive Honorary Degrees at Summer Convocation &#124; University of Guelph}}</ref> ಅವರು ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಸೆಮಿನಾರ್ ನೀಡಿದರು <ref name=":1">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/24894739433/seminar-explores-animal-reproductive-technology-in|title=Seminar explores animal reproductive technology in developing world}}</ref> ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/23558685795/presidents-dialogue-examines-challenge-of-feeding|title=President's Dialogue examines challenge of feeding the planet}}</ref> ಜೀವಮಾನ ಸಾಧನೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೧): ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಮತ್ತು ಫರ್ಟಿಲಿಟಿ. ಡಾ ಬಿಪಿಪಾಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೬): ಕೃಷಿಗೆ ಸಮಗ್ರ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾಸಿನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಾಯಕತ್ವಕ್ಕಾಗಿ "ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಅಲೈಡ್ ಸೈನ್ಸಸ್" ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ರಫಿ ಅಹಮದ್ ಕಿದ್ವಾಯಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೨): ಪಶು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನವದೆಹಲಿಯ ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ನೀಡುವ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಹರಿ ಓಂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೦): ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ಕೆಲಸ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರ) ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ನೀಡಲಾಗುವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿವಿಎ) (2002): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿಐಎ)-2002 ದೊರಕಿತು ಮತ್ತು ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ದೊರಕಿತು. ಅಗೌರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಬಯೋ-ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಜಪಾನೀಸ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌ನಿಂದ ಗೌರವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಲುಮ್ನಿ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೪): ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ಗೆ , ಕರ್ನಾಲ್ಗೆ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ತಂದಿತು. SAPI ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಯಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆಯಿತು. ಮಲಿಕಾ ತ್ರಿವೇದಿ IAAVR ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೭): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಘದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡಿ.ಸುಂದರೇಶನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೯): ೧೯೮೭-೮೮ ರ ದ್ವೈವಾರ್ಷಿಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡೈರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪುರಸ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿರ್ಮಲನ್ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪಯೋನೀರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫): ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಬಫಲೋ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಕೈರೋ, ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ "ಮಾನವೀಯತೆಯ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಡೊಮೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ" ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ನಲಿಸ್ ಲಾಗರ್ಲೋಫ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫ ಮತ್ತು ೧೯೯೭): ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿಯಿಂದ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ರೋಟರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೮): ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ನಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಮೆರಿಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. AJAS ಪುರಿನಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೯): ಏಷ್ಯನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AAAP) ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಏಷ್ಯನ್-ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ (ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ). ರೋಟರಿ ಸರ್ವೀಸ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೧): ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಕೋರ್ಸ್‌ಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆ ಮತ್ತು ಅನುಕರಣೀಯ ಸೇವೆಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ . ಸನ್ಮಾನ್ಯ ಕರ್ನಲ್ ಕಮಾಂಡೆಂಟ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕೆಡೆಟ್ ಕೋರ್ (NCC), ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ , ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡಿದೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} 4k6m6q9z6iotxqtjd6aqmui04j35nkt 1113161 1113160 2022-08-09T10:49:11Z Pavanaja 5 added [[Category:ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox ವಿಜ್ಞಾನಿ|image=MLMADAN.jpg|}} [[Category:Articles with hCards]] [[Category:Articles with hCards]] [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] '''ಮೋತಿಲಾಲ್ ಮದನ್''' (ಜನನ ಜನವರಿ ೧ , ೧೯೩೯ <ref>http://www.naasindia.org/fdetail.html#M001</ref> ) ರವರು ಭಾರತೀಯ [[ಜೈವಿಕತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ]] ಸಂಶೋಧಕ, ಪಶುವೈದ್ಯ, [[ಅಕೆಡಮಿಗಳು|ಶೈಕ್ಷಣಿಕ]] ಮತ್ತು ಆಡಳಿತಗಾರ. ೩೫ ವರ್ಷಗಳ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ, ಮದನ್ ಅವರು ೪೩೨ ಸಂಶೋಧನಾ ಲೇಖನಗಳು ಮತ್ತು ನೀತಿ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಲ್ಲೇಖಿತ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು-೨೨೬ ಮೂಲ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಬಂಧಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ, ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಂತಃಸ್ರಾವಶಾಸ್ತ್ರ, ಭ್ರೂಣ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, [[ಪ್ರನಾಳ ಶಿಶು ಸೃಷ್ಟಿ|ಇನ್ ವಿಟ್ರೊ ಫಲೀಕರಣ]] ಮತ್ತು [[ಅಬೀಜ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ|ಕ್ಲೋನಿಂಗ್]] ಸಂಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರವರ್ತಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html "Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni"]. ''Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute''. Archived from [http://alumnindribng.org/history/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html the original] on 2004-07-21<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">2007-03-15</span></span>.</cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=26 January 2022}}</ref> ೧೯೮೭ ರಿಂದ ೧೯೯೪ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ (NDRI) ನಲ್ಲಿ ಭ್ರೂಣ ವರ್ಗಾವಣೆ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಯೋಜನಾ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿರುವರು. {{Cite web|url=http://alumnindribng.org/history/illustriousalumni.html|title=Alumni Association of NDRI-SRS: Illustrious Alumni|website=Alumni Association of the Southern Regional Station of National Dairy Research Institute|archive-url=https://web.archive.org/web/20040721204419/http://www.alumnindribng.org/History/IllustriousAlumni/illustriousalumni.html|archive-date=2004-07-21|access-date=2007-03-15}}</ref> ಅವರು ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ತಂಡವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಿದರು, ಇದು ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಎಮ್ಮೆಯ ಗರ್ಭಾಶಯದ ಫಲೀಕರಣವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸಿತು, ನಂತರ ೧೯೯೦ ರ ನವೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ "ಪ್ರಥಮ್" ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಕರುವಿನ ಜನನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ೧೯೯೪ ರಿಂದ ೧೯೯೫ ರವರೆಗೆ, ಮದನ್ ಕರ್ನಾಲ್‌ನಲ್ಲಿ NDRI ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ (ಸಂಶೋಧನೆ) ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೫ ರಿಂದ ೧೯೯೯ ರವರೆಗೆ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯ ಉಪ ಮಹಾನಿರ್ದೇಶಕ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ) ರಾಗಿದ್ದರು. ನವೆಂಬರ್ ೨೦೦೬ ರಲ್ಲಿ ಅವರು [[ಮಥುರಾ|ಮಥುರಾದ]] ಪಂಡಿತ್ ದೀನ್ ದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾದರು. ಈ ಹಿಂದೆ ಅವರು [[ಅಕೋಲಾ|ಅಕೋಲಾದ]] ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ ಕೃಷಿ ವಿದ್ಯಾಪೀಠದ ಉಪಕುಲಪತಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ಧರು. <ref> {{Cite news|url=http://www.tribuneindia.com/2006/20061112/haryana.htm#9|title=Madan takes over as VC of vet varsity|last=Gupta|first=Yoginder|date=2006-11-11|access-date=2007-08-14}}</ref> ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆಗಾಗಿ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೨೨ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಮದನ್ ಅವರಿಗೆ [[ಭಾರತ|ಭಾರತ ಗಣರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ]] ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿತು. ಅವರನ್ನು ಅಭಿನಂದಿಸುತ್ತಾ [[ಹರಿಯಾಣ]] ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಮನೋಹರ್ ಲಾಲ್ ಖಟ್ಟರ್ ಅವರು ಮದನ್ ಅವರ ಸಾಧನೆ ದೇಶಕ್ಕೆ ಹೆಮ್ಮೆ ತಂದಿದೆ ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/cities/chandigarh/haryana-padma-shri-for-neeraj-chopra-sumit-antil-7741878/|title=Haryana: Padma Shri for Neeraj Chopra, Sumit Antil|date=2022-01-26|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-01-26}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ವರ್ಷಗಳು ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ಮದನ್ ಜನವರಿ ೧೯೩೯ ರಂದು [[ಕಾಶ್ಮೀರ|ಕಾಶ್ಮೀರದ]] [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] [[ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರು|ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ್]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಇವರು ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ವೆಟರ್ನರಿ ಸೈನ್ಸ್ & ಅನಿಮಲ್ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿಯಿಂದ ತಮ್ಮ BVSc (ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಔಷಧ) ಪದವಿಯನ್ನು ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ನಂತರ ಅವರು ತಮ್ಮ MVSc ಪದವಿಯನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್, ಕರ್ನಾಲ್ ೧೯೬೫ ಚಿನ್ನದ ಪದಕದೊಂದಿಗೆ ಪಡೆದರು. ೧೯೭೧ ರಲ್ಲಿ ಮಿಸೌರಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ( ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ) ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ವೃತ್ತಿ == ಉಪಕುಲಪತಿ, ಪಂ. ದೀನದಯಾಳ್ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಮಥುರಾ, ಯುಪಿ (೨೦೦೬ - ೨೦೦೯) ಚೇರ್ಮನ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಟಾಸ್ಕ್ ಫೋರ್ಸ್ ಇನ್ ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ. ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ, ನವದೆಹಲಿ(೧೯೯೯-೨೦೦೪) ಉಪಕುಲಪತಿ, ಡಾ. ಪಂಜಾಬ್ರಾವ್ ದೇಶಮುಖ್ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಅಕೋಲಾ, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ (೧೯೯೯ - ೨೦೦೨) ಡೆಪ್ಯುಟಿ ಡೈರೆಕ್ಟರ್ ಜನರಲ್ (ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಞಾನ), ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್, ನವದೆಹಲಿ (೧೯೯೫ - ೧೯೯೯) ಜಂಟಿ ನಿರ್ದೇಶಕ (ಸಂಶೋಧನೆ), NDRI, ಕರ್ನಾಲ್. (೧೯೯೪ - ೧೯೯೫) ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್, ಎಂಬ್ರಿಯೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್ಫರ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಸೈನ್ಸ್ & ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಮಿಷನ್ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ (೧೯೮೭ - ೧೯೯೪) ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ಮತ್ತು ಹೆಡ್, ಡೈರಿ ಕ್ಯಾಟಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ ವಿಭಾಗ, NDRI, ಕರ್ನಾಲ್ (೧೯೭೯ - ೧೯೯೦) ಅಸೋಸಿಯೇಟ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, ಹರಿಯಾಣ ಕೃಷಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೭೨-೭೯) ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ, ಅನಿಮಲ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿ, HAU, ಹಿಸಾರ್ (೧೯೬೬ -೭೨) ಪ್ರದರ್ಶಕ, ಡೈರಿ ಹಸ್ಬೆಂಡರಿ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (೧೯೬೫ -೧೯೬೬) ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಹಾಯಕ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕ ಮತ್ತು ಪಶುಸಂಗೋಪನೆ ವಿಸ್ತರಣಾ ಅಧಿಕಾರಿ, J&K ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ (೧೯೫೯-೧೯೬೩) == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು == ಹರಿಯಾಣ ವಿಜ್ಞಾನ ರತ್ನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೨೦): ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/chandigarh/prof-madan-selected-for-haryana-vigyan-ratna-award-2020/articleshow/86255885.cms|title=Prof Madan selected for Haryana Vigyan Ratna Award-2020}}</ref> ಡಾಕ್ಟರ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ (೨೦೦೧): ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಕಾನ್ಪುರದ ಚಂದ್ರ ಶೇಖರ್ ಆಜಾದ್ ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ 'ಹಾನೋರಿಸ್ ಕಾಸಾ'. ಗೌರವ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ (೨೦೧೨): ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನ ಬೇಸಿಗೆ ಘಟಿಕೋತ್ಸವದಲ್ಲಿ ಕೆನಡಾದ ಒಂಟಾರಿಯೊದ ಗ್ವೆಲ್ಫ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.uoguelph.ca/news/2012/06/ten_to_receive.html|title=Ten to Receive Honorary Degrees at Summer Convocation &#124; University of Guelph}}</ref> ಅವರು ಒಂಟಾರಿಯೊ ವೆಟರ್ನರಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಸೆಮಿನಾರ್ ನೀಡಿದರು <ref name=":1">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/24894739433/seminar-explores-animal-reproductive-technology-in|title=Seminar explores animal reproductive technology in developing world}}</ref> ಮತ್ತು ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಸಂವಾದದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://bulletin.ovc.uoguelph.ca/post/23558685795/presidents-dialogue-examines-challenge-of-feeding|title=President's Dialogue examines challenge of feeding the planet}}</ref> ಜೀವಮಾನ ಸಾಧನೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೧೧): ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಆರೋಗ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಸ್ಟಡಿ ಆಫ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಮತ್ತು ಫರ್ಟಿಲಿಟಿ. ಡಾ ಬಿಪಿಪಾಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೬): ಕೃಷಿಗೆ ಸಮಗ್ರ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾಸಿನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಮೇಲೆ ಮಹತ್ವದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡುವ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಗಮನಾರ್ಹ ಸಾಧನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅತ್ಯುತ್ತಮ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನಾಯಕತ್ವಕ್ಕಾಗಿ "ಕೃಷಿ ಮತ್ತು ಅಲೈಡ್ ಸೈನ್ಸಸ್" ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ರಫಿ ಅಹಮದ್ ಕಿದ್ವಾಯಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೨): ಪಶು ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನವದೆಹಲಿಯ ಇಂಡಿಯನ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ನೀಡುವ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಹರಿ ಓಂ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೦): ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ಕೆಲಸ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರ) ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಕೃಷಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಮಂಡಳಿಯಿಂದ ನೀಡಲಾಗುವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ. ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿವಿಎ) (2002): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಡಿಸ್ಟಿಂಗ್ವಿಶ್ಡ್ ಪಶುವೈದ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಡಿಐಎ)-2002 ದೊರಕಿತು ಮತ್ತು ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮಕಾಲೀನ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ದೊರಕಿತು. ಅಗೌರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಬಯೋ-ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಜಪಾನೀಸ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ರಿಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್‌ನಿಂದ ಗೌರವಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಅಲುಮ್ನಿ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೪): ಅನಿಮಲ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಡೈರಿ ರಿಸರ್ಚ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ಗೆ , ಕರ್ನಾಲ್ಗೆ ಹೆಸರು ಮತ್ತು ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ತಂದಿತು. SAPI ಗೌರವಾನ್ವಿತ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೨೦೦೨): ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಯಲ್ಲಿನ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆಯಿತು. ಮಲಿಕಾ ತ್ರಿವೇದಿ IAAVR ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೭): ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪಶುವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಗತಿಗಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಘದಿಂದ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಡಿ.ಸುಂದರೇಶನ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೯): ೧೯೮೭-೮೮ ರ ದ್ವೈವಾರ್ಷಿಕ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಡೈರಿ ಉತ್ಪಾದನಾ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪುರಸ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಿರ್ಮಲನ್ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೫): ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಫಿಸಿಯಾಲಜಿಸ್ಟ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ಶರೀರಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಪಯೋನೀರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫): ಮೊದಲ ವಿಶ್ವ ಬಫಲೋ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಕೈರೋ, ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ "ಮಾನವೀಯತೆಯ ಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಡೊಮೇನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ" ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ನಲಿಸ್ ಲಾಗರ್ಲೋಫ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೫ ಮತ್ತು ೧೯೯೭): ಭಾರತೀಯ ಸೊಸೈಟಿಯಿಂದ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿಯ ಅಧ್ಯಯನಕ್ಕಾಗಿ ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ರೋಟರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೮೮): ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಷನಲ್‌ನಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಇಂಟರ್‌ನ್ಯಾಶನಲ್ ಮೆರಿಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. AJAS ಪುರಿನಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (೧೯೯೯): ಏಷ್ಯನ್ ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AAAP) ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಏಷ್ಯನ್-ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯನ್ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಅನಿಮಲ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಂಶೋಧನಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಾಗಿ (ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ). ರೋಟರಿ ಸರ್ವೀಸ್ ಎಕ್ಸಲೆನ್ಸ್ ಅವಾರ್ಡ್ (೨೦೦೧): ಶಿಕ್ಷಣ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮುದಾಯದ ಕೋರ್ಸ್‌ಗೆ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕೊಡುಗೆ ಮತ್ತು ಅನುಕರಣೀಯ ಸೇವೆಗಾಗಿ ರೋಟರಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ದೊರೆತಿದೆ . ಸನ್ಮಾನ್ಯ ಕರ್ನಲ್ ಕಮಾಂಡೆಂಟ್, ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕೆಡೆಟ್ ಕೋರ್ (NCC), ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ , ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ನೇಮಕಗೊಂಡಿದೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} h340dbg29pyvkk8uqcsqq2kuipf512y 0 143961 1113099 1109387 2022-08-09T04:57:54Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:B Harshitha rao/ ಎನ್ ಪ್ರಭಾಕರ್]] to [[ಎನ್. ಪ್ರಭಾಕರ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {Use dmy dates|date=May 2018}} {{Use Indian English|date=May 2018}} {{Infobox person | name = ಎನ್. ಪ್ರಭಾಕರ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = 18-Apr-1954 | birth_place = ತಮಿಳು ನಾಡು, ಭಾರತ | death_date = ೧೫-೦೮-೨೦೧೫ | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಕ್ಷಿಪಣಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ | yearsactive = | known for = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>[[DRDO]] ವರ್ಷದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <br>[[DRDO]] ಪಾತ್ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <br>[[DRDO]] ಪ್ರದರ್ಶನ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ }} '''ಎನ್. ಪ್ರಭಾಕರ್''' ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು [[ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ|ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ]] (DRDO) ಮುಖ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಕ. ಅವರು [[ಅಣ್ಣಾಮಲೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಅಣ್ಣಾಮಲೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ]] ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ (BE) ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ [[ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ|ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗೆ]] ಸೇರಿಕೊಂಡರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ME) ಪಡೆದರು. ಅವರು ಷಣ್ಮುಘ ಆರ್ಟ್ಸ್, ಸೈನ್ಸ್, ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ & ರಿಸರ್ಚ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು, ಏರ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು 1980 ರಲ್ಲಿ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಅಂಡ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿಆರ್‌ಡಿಎಲ್) ಗೆ ಸೇರಿದರು. <ref name="DRDO" /> <ref name="Defence Engineering Watch" /> ಪ್ರಭಾಕರ್ ಅವರು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒದಲ್ಲಿ ಯೋಜನಾ ನಿರ್ದೇಶಕ ಎಡಿ (ಮಿಷನ್), ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ದೇಶಕರು (ಆಸ್ಟ್ರಾ) ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ (ಡಿಆರ್‌ಡಿಎಲ್) ಸಹ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. [[ಪೃಥ್ವಿ-೨|ಪೃಥ್ವಿಗಾಗಿ]] ಪಥದ ಆಪ್ಟಿಮೈಸೇಶನ್ , ಎಡಿ ವೆಪನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಮಿಸೈಲ್ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಟ್ ಮಿಷನ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಆಪ್ಟಿಮಲ್ ಗೈಡೆನ್ಸ್ ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವರು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯತೆಯ ವರದಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತರಾ. {{Cite web|url=http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp|title=DRDO|date=2015|publisher=DRDO|access-date=10 March 2015}}</ref> {{Cite web|url=http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|title=Defence Engineering Watch|date=2015|publisher=Defence Engineering Watch|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|archive-date=2 April 2015|access-date=10 March 2015}}</ref> ಇಂಜಿನಿಯರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಂಡಿಯಾ), ಆಪರೇಷನಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೊಸೈಟಿ (ಯುಕೆ) ಮತ್ತು ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಫೆಲೋ ಆಗಿರುವ ಪ್ರಭಾಕರ್ ಅವರು 2001 ''ರಲ್ಲಿ ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ವರ್ಷದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ'', ''ಪಾತ್ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಅವಾರ್ಡ್‌ನಂತಹ'' ಮೂರು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. 2007 <ref name="DRDO Award">{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/erelease.aspx?relid=62090|title=DRDO Award|date=2009|publisher=Press Information Bureau|access-date=10 March 2015}}</ref> ಜೊತೆಗೆ 2009 ರಲ್ಲಿ ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ''ASI ಪ್ರಶಸ್ತಿ'' <ref name="ASI Award">{{Cite web|url=http://asindia.org/awardees1.aspx|title=ASI Award|date=2015|publisher=Astronautical Society of India|access-date=10 March 2015}}</ref> <ref name="DRDO">{{Cite web|url=http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp|title=DRDO|date=2015|publisher=DRDO|access-date=10 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp "DRDO"]. DRDO. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2015</span>.</cite></ref> <ref name="Defence Engineering Watch">{{Cite web|url=http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|title=Defence Engineering Watch|date=2015|publisher=Defence Engineering Watch|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|archive-date=2 April 2015|access-date=10 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/ "Defence Engineering Watch"]. Defence Engineering Watch. 2015. Archived from the original on 2 April 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2015</span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Cite web|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: unfit URL ([[:ವರ್ಗ:CS1 ಮುಖ್ಯ: ಅನರ್ಹ URL|link]])</span> [[Category:CS1 maint: unfit URL]]</ref> ಭಾರತೀಯ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಸರ್ಕಾರವು]] 2015 ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಿತು, ಇದು ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Padma Awards">{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=114952|title=Padma Awards|date=2015|publisher=Padma Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20150128022143/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=114952|archive-date=28 January 2015|access-date=16 February 2015}}</ref>  {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:೧೯೫೪ ಜನನ]] afqdt4cfn3txng7uxpmmptv0jmaiht6 1113100 1113099 2022-08-09T04:58:30Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಎನ್. ಪ್ರಭಾಕರ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = 18-Apr-1954 | birth_place = ತಮಿಳು ನಾಡು, ಭಾರತ | death_date = ೧೫-೦೮-೨೦೧೫ | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಕ್ಷಿಪಣಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ | yearsactive = | known for = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>[[DRDO]] ವರ್ಷದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <br>[[DRDO]] ಪಾತ್ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <br>[[DRDO]] ಪ್ರದರ್ಶನ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ }} '''ಎನ್. ಪ್ರಭಾಕರ್''' ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು [[ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ|ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ]] (DRDO) ಮುಖ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಕ. ಅವರು [[ಅಣ್ಣಾಮಲೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಅಣ್ಣಾಮಲೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ]] ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ (BE) ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ [[ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ|ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗೆ]] ಸೇರಿಕೊಂಡರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ME) ಪಡೆದರು. ಅವರು ಷಣ್ಮುಘ ಆರ್ಟ್ಸ್, ಸೈನ್ಸ್, ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ & ರಿಸರ್ಚ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು, ಏರ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು 1980 ರಲ್ಲಿ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಅಂಡ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿಆರ್‌ಡಿಎಲ್) ಗೆ ಸೇರಿದರು. <ref name="DRDO" /> <ref name="Defence Engineering Watch" /> ಪ್ರಭಾಕರ್ ಅವರು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒದಲ್ಲಿ ಯೋಜನಾ ನಿರ್ದೇಶಕ ಎಡಿ (ಮಿಷನ್), ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ದೇಶಕರು (ಆಸ್ಟ್ರಾ) ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ (ಡಿಆರ್‌ಡಿಎಲ್) ಸಹ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. [[ಪೃಥ್ವಿ-೨|ಪೃಥ್ವಿಗಾಗಿ]] ಪಥದ ಆಪ್ಟಿಮೈಸೇಶನ್ , ಎಡಿ ವೆಪನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಮಿಸೈಲ್ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಟ್ ಮಿಷನ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಆಪ್ಟಿಮಲ್ ಗೈಡೆನ್ಸ್ ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವರು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯತೆಯ ವರದಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತರಾ. {{Cite web|url=http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp|title=DRDO|date=2015|publisher=DRDO|access-date=10 March 2015}}</ref> {{Cite web|url=http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|title=Defence Engineering Watch|date=2015|publisher=Defence Engineering Watch|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|archive-date=2 April 2015|access-date=10 March 2015}}</ref> ಇಂಜಿನಿಯರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಂಡಿಯಾ), ಆಪರೇಷನಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೊಸೈಟಿ (ಯುಕೆ) ಮತ್ತು ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಫೆಲೋ ಆಗಿರುವ ಪ್ರಭಾಕರ್ ಅವರು 2001 ''ರಲ್ಲಿ ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ವರ್ಷದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ'', ''ಪಾತ್ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಅವಾರ್ಡ್‌ನಂತಹ'' ಮೂರು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. 2007 <ref name="DRDO Award">{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/erelease.aspx?relid=62090|title=DRDO Award|date=2009|publisher=Press Information Bureau|access-date=10 March 2015}}</ref> ಜೊತೆಗೆ 2009 ರಲ್ಲಿ ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ''ASI ಪ್ರಶಸ್ತಿ'' <ref name="ASI Award">{{Cite web|url=http://asindia.org/awardees1.aspx|title=ASI Award|date=2015|publisher=Astronautical Society of India|access-date=10 March 2015}}</ref> <ref name="DRDO">{{Cite web|url=http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp|title=DRDO|date=2015|publisher=DRDO|access-date=10 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp "DRDO"]. DRDO. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2015</span>.</cite></ref> <ref name="Defence Engineering Watch">{{Cite web|url=http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|title=Defence Engineering Watch|date=2015|publisher=Defence Engineering Watch|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|archive-date=2 April 2015|access-date=10 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/ "Defence Engineering Watch"]. Defence Engineering Watch. 2015. Archived from the original on 2 April 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2015</span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Cite web|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: unfit URL ([[:ವರ್ಗ:CS1 ಮುಖ್ಯ: ಅನರ್ಹ URL|link]])</span> [[Category:CS1 maint: unfit URL]]</ref> ಭಾರತೀಯ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಸರ್ಕಾರವು]] 2015 ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಿತು, ಇದು ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Padma Awards">{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=114952|title=Padma Awards|date=2015|publisher=Padma Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20150128022143/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=114952|archive-date=28 January 2015|access-date=16 February 2015}}</ref> ==ಉಲ್ಲೇಖ== {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:೧೯೫೪ ಜನನ]] fjqbro8vc3wwc9bs0ovzs9fup87zct0 1113101 1113100 2022-08-09T04:58:53Z Pavanaja 5 added [[Category:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಎನ್. ಪ್ರಭಾಕರ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = 18-Apr-1954 | birth_place = ತಮಿಳು ನಾಡು, ಭಾರತ | death_date = ೧೫-೦೮-೨೦೧೫ | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಕ್ಷಿಪಣಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ | yearsactive = | known for = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>[[DRDO]] ವರ್ಷದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <br>[[DRDO]] ಪಾತ್ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <br>[[DRDO]] ಪ್ರದರ್ಶನ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ }} '''ಎನ್. ಪ್ರಭಾಕರ್''' ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಮತ್ತು [[ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆ|ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಸ್ಥೆಯ]] (DRDO) ಮುಖ್ಯ ನಿಯಂತ್ರಕ. ಅವರು [[ಅಣ್ಣಾಮಲೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಅಣ್ಣಾಮಲೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ]] ಎಲೆಕ್ಟ್ರಿಕಲ್ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ (BE) ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ [[ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ|ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗೆ]] ಸೇರಿಕೊಂಡರು, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ME) ಪಡೆದರು. ಅವರು ಷಣ್ಮುಘ ಆರ್ಟ್ಸ್, ಸೈನ್ಸ್, ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ & ರಿಸರ್ಚ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಿದರು, ಏರ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದರು ಮತ್ತು 1980 ರಲ್ಲಿ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಅಂಡ್ ಡೆವಲಪ್‌ಮೆಂಟ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿಆರ್‌ಡಿಎಲ್) ಗೆ ಸೇರಿದರು. <ref name="DRDO" /> <ref name="Defence Engineering Watch" /> ಪ್ರಭಾಕರ್ ಅವರು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒದಲ್ಲಿ ಯೋಜನಾ ನಿರ್ದೇಶಕ ಎಡಿ (ಮಿಷನ್), ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಿರ್ದೇಶಕರು (ಆಸ್ಟ್ರಾ) ಮತ್ತು ರಕ್ಷಣಾ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯ (ಡಿಆರ್‌ಡಿಎಲ್) ಸಹ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸೇರಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. [[ಪೃಥ್ವಿ-೨|ಪೃಥ್ವಿಗಾಗಿ]] ಪಥದ ಆಪ್ಟಿಮೈಸೇಶನ್ , ಎಡಿ ವೆಪನ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ಮಿಸೈಲ್ ಇಂಟರ್ಸೆಪ್ಟ್ ಮಿಷನ್‌ಗಳಿಗಾಗಿ ಆಪ್ಟಿಮಲ್ ಗೈಡೆನ್ಸ್ ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅವರು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ, ಜೊತೆಗೆ ಎಲ್ಲಾ ಭಾರತೀಯ ಯುದ್ಧತಂತ್ರದ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಕಾರ್ಯಸಾಧ್ಯತೆಯ ವರದಿಯನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುತ್ತರಾ. {{Cite web|url=http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp|title=DRDO|date=2015|publisher=DRDO|access-date=10 March 2015}}</ref> {{Cite web|url=http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|title=Defence Engineering Watch|date=2015|publisher=Defence Engineering Watch|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|archive-date=2 April 2015|access-date=10 March 2015}}</ref> ಇಂಜಿನಿಯರ್ಸ್ ಸಂಸ್ಥೆ (ಇಂಡಿಯಾ), ಆಪರೇಷನಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೊಸೈಟಿ (ಯುಕೆ) ಮತ್ತು ಏರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಫೆಲೋ ಆಗಿರುವ ಪ್ರಭಾಕರ್ ಅವರು 2001 ''ರಲ್ಲಿ ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ವರ್ಷದ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ'', ''ಪಾತ್ ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಅವಾರ್ಡ್‌ನಂತಹ'' ಮೂರು ಡಿಆರ್‌ಡಿಒ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. 2007 <ref name="DRDO Award">{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/erelease.aspx?relid=62090|title=DRDO Award|date=2009|publisher=Press Information Bureau|access-date=10 March 2015}}</ref> ಜೊತೆಗೆ 2009 ರಲ್ಲಿ ಆಸ್ಟ್ರೋನಾಟಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಿಂದ ''ASI ಪ್ರಶಸ್ತಿ'' <ref name="ASI Award">{{Cite web|url=http://asindia.org/awardees1.aspx|title=ASI Award|date=2015|publisher=Astronautical Society of India|access-date=10 March 2015}}</ref> <ref name="DRDO">{{Cite web|url=http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp|title=DRDO|date=2015|publisher=DRDO|access-date=10 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.drdo.gov.in/drdo/English/index.jsp?pg=chiefcontrollers-Prabhakar.jsp "DRDO"]. DRDO. 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2015</span>.</cite></ref> <ref name="Defence Engineering Watch">{{Cite web|url=http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|title=Defence Engineering Watch|date=2015|publisher=Defence Engineering Watch|archive-url=https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/|archive-date=2 April 2015|access-date=10 March 2015}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20150402120604/http://defence.engineeringwatch.in/n-prabhakar/ "Defence Engineering Watch"]. Defence Engineering Watch. 2015. Archived from the original on 2 April 2015<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">10 March</span> 2015</span>.</cite><span class="cs1-maint citation-comment" data-ve-ignore="true"><code class="cs1-code"><nowiki>{{</nowiki>[[ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:Cite web|cite web]]<nowiki>}}</nowiki></code>: CS1 maint: unfit URL ([[:ವರ್ಗ:CS1 ಮುಖ್ಯ: ಅನರ್ಹ URL|link]])</span> [[Category:CS1 maint: unfit URL]]</ref> ಭಾರತೀಯ ಕ್ಷಿಪಣಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಭಾರತ [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಸರ್ಕಾರವು]] 2015 ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೊಂದಿಗೆ ಗೌರವಿಸಿತು, ಇದು ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Padma Awards">{{Cite web|url=http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=114952|title=Padma Awards|date=2015|publisher=Padma Awards|archive-url=https://web.archive.org/web/20150128022143/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=114952|archive-date=28 January 2015|access-date=16 February 2015}}</ref> ==ಉಲ್ಲೇಖ== {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:೧೯೫೪ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] lvnksc79wout09e7vw0k2scjwzsa6j3 0 143965 1113114 1111502 2022-08-09T06:43:50Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ಗೋವಿ೦ದನ್ ಸು೦ದರರಾಜನ್]] to [[ಗೋವಿ೦ದನ್ ಸು೦ದರರಾಜನ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki   [[Category:Articles with hCards]] {{Infobox person | name = ಗೋವಿ೦ದನ್ ಸು೦ದರರಾಜನ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1953|12|11}} | birth_place = ಆ೦ಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ | death_date = | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎ೦ಜಿನಿಯರ್ | yearsactive = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>ಶಾ೦ತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಾಟ್ನಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಬೆಸ್ಟ್ ಮೆಟಲ್ಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಮೆಟಿರಿಯಲ್ಸ್ ವಿಜ್ನಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>Indian Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian National Science Academy ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಇ೦ಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷಿನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇ೦ಜಿನಿಯರಿ೦ಗ್ ಫೆಲ್ಲೋ<br>National Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian Institute of Metals ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ International (society)|ASM International ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಜೆ ಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲ್ಲೋ }} '''ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್''' ಅವರು ಇ೦ಡಿಯನ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}</ref> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು]] . <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೫೩ ರ೦ದು <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953 "Indian Academy of Sciences"]. Indian Academy of Sciences. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೬ [[ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ ಮದ್ರಾಸ್‌|ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್‌ನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಿಂದ]] ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ, ನಂತರ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ಎಮ್.ಎಸ್) ಮತ್ತು ೧೯೮೧ ರಲ್ಲಿ ಓಹಿಯೋ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ಕೊಲಂಬಸ್, ಯು.ಎಸ್.ಎ ಯಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು <ref name="Indian Institute of Science" /> ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿ.ಎಮ್.ಆರ್.ಎಲ್) ನಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ೧೯೮೨ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಪೌಡರ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ (ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ) ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ <ref name="ARCI">{{Cite web|url=http://www.arci.res.in/organization-structure|title=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|date=2014|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|access-date=1 November 2014}}</ref> ಸೇರಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science" /> == ಪರಂಪರೆ == [[ಚಿತ್ರ:GTX-35VS_Kaveri.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/GTX-35VS_Kaveri.jpg/240px-GTX-35VS_Kaveri.jpg|thumb|240x240px| GTX-35VS ಕಾವೇರಿ]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಟ್ರಿಬಲಾಜಿಕಲ್ ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ವಿಶೇಷ ಲೇಪನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತರಾಗಿರುವ ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕಾವೇರಿ ಇಂಜಿನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ (GTRE GTX-35VS ಕಾವೇರಿ) ಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಥರ್ಮಲ್ ಸ್ಪ್ರೇ ಲೇಪನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಲೇಸರ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಆಫ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್, ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗ, ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಫ್ಯೂಯೆಲ್ ಸೆಲ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಚೆನ್ನೈ ಮತ್ತು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಸೋಲ್-ಜೆಲ್ ನ್ಯಾನೊಕಾಂಪೊಸಿಟ್ ಕೋಟಿಂಗ್‌ಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಮುಂದುವರಿದ ಸಂಶೋಧನಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ತಯಾರಿಕೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಿಗೆ ಇದುವೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ (ಎ.ಎಮ್.ಟಿ), ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಪರವಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಾಗಿವೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಅಲ್ಲದೆ ೫ ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Patent Buddy">{{Cite web|url=http://www.patentbuddy.com/Inventor/Sundararajan-Govindan/2192148|title=Patent Buddy|date=2014|publisher=Patent Buddy|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Fresh Patents">{{Cite web|url=http://www.freshpatents.com/Govindan-Sundararajan-Hyderabad-invdirs.php|title=Fresh Patents|date=2014|publisher=Fresh Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Justia Patents">{{Cite web|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Justia Patents|date=2014|publisher=Justia Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for continuous coating deposition and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=17 August 2012|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಸೆಮಿನಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಮುಖ್ಯ ಭಾಷಣಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> <ref name="speech">{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ೧೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವು <ref name="Indian Institute of Science" /> ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪೀರ್ ರಿವ್ಯೂಡ್ ಜರ್ನಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. <ref name="Article">{{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}}</ref> <ref name="Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive">{{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}}</ref> <ref name="Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications">{{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}}</ref> <ref name="Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions">{{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}}</ref> * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆಗಳು == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ೧೯೯೪ರಲ್ಲಿ <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> [[ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,]] ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಗೌರವಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೆಟಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್, ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ, ೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಹಾಗು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮೆಟಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರಿಗೆ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿವೆ. ೨೦೦೬-೨೦೧೧ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜೆಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಕೂಡ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರನ್ನು ೨೦೧೪ ರ [[ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ (ಭಾರತ)|ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ]] ಗೌರವಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಾಗು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು. <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 "Padma 2014"]. Press Information Bureau, Government of India. 25 January 2014. Archived from [http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 the original] on 2 March 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 October</span> 2014</span>.</cite></ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == {{Div col}} * [[GTRE GTX-35VS Kaveri]] * [[Defence Metallurgical Research Laboratory]] {{div col end}} {{portal|India}}    == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=Speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}} {{SSBPST recipients in Engineering Science}}{{Padma Shri Award Recipients in Science & Engineering}} {{DEFAULTSORT:Sundararajan, Govindan}} [[Category:1953 births]] [[Category:Living people]] [[Category:Recipients of the Padma Shri in science & engineering]] [[Category:Fellows of the Indian National Science Academy]] [[Category:Fellows of the Indian Academy of Sciences]] [[Category:Fellows of The National Academy of Sciences, India]] [[Category:Indian metallurgists]] [[Category:Engineers from Andhra Pradesh]] [[Category:20th-century Indian engineers]] [[Category:Indian materials scientists]] [[Category:Fellows of the Indian National Academy of Engineering]] [[Category:Recipients of the Shanti Swarup Bhatnagar Award in Engineering Science]] [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] mq3zqxjmg06apcdtgf7qm4ei5uk6i4v 1113115 1113114 2022-08-09T06:45:33Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಗೋವಿ೦ದನ್ ಸು೦ದರರಾಜನ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1953|12|11}} | birth_place = ಆ೦ಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ | death_date = | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎ೦ಜಿನಿಯರ್ | yearsactive = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>ಶಾ೦ತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಾಟ್ನಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಬೆಸ್ಟ್ ಮೆಟಲ್ಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಮೆಟಿರಿಯಲ್ಸ್ ವಿಜ್ನಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>Indian Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian National Science Academy ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಇ೦ಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷಿನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇ೦ಜಿನಿಯರಿ೦ಗ್ ಫೆಲ್ಲೋ<br>National Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian Institute of Metals ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ International (society)|ASM International ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಜೆ ಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲ್ಲೋ }} '''ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್''' ಅವರು ಇ೦ಡಿಯನ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}</ref> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು]] . <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೫೩ ರ೦ದು <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953 "Indian Academy of Sciences"]. Indian Academy of Sciences. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೬ [[ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ ಮದ್ರಾಸ್‌|ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್‌ನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಿಂದ]] ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ, ನಂತರ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ಎಮ್.ಎಸ್) ಮತ್ತು ೧೯೮೧ ರಲ್ಲಿ ಓಹಿಯೋ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ಕೊಲಂಬಸ್, ಯು.ಎಸ್.ಎ ಯಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು <ref name="Indian Institute of Science" /> ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿ.ಎಮ್.ಆರ್.ಎಲ್) ನಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ೧೯೮೨ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಪೌಡರ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ (ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ) ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ <ref name="ARCI">{{Cite web|url=http://www.arci.res.in/organization-structure|title=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|date=2014|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|access-date=1 November 2014}}</ref> ಸೇರಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science" /> == ಪರಂಪರೆ == [[ಚಿತ್ರ:GTX-35VS_Kaveri.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/GTX-35VS_Kaveri.jpg/240px-GTX-35VS_Kaveri.jpg|thumb|240x240px| GTX-35VS ಕಾವೇರಿ]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಟ್ರಿಬಲಾಜಿಕಲ್ ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ವಿಶೇಷ ಲೇಪನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತರಾಗಿರುವ ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕಾವೇರಿ ಇಂಜಿನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ (GTRE GTX-35VS ಕಾವೇರಿ) ಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಥರ್ಮಲ್ ಸ್ಪ್ರೇ ಲೇಪನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಲೇಸರ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಆಫ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್, ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗ, ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಫ್ಯೂಯೆಲ್ ಸೆಲ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಚೆನ್ನೈ ಮತ್ತು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಸೋಲ್-ಜೆಲ್ ನ್ಯಾನೊಕಾಂಪೊಸಿಟ್ ಕೋಟಿಂಗ್‌ಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಮುಂದುವರಿದ ಸಂಶೋಧನಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ತಯಾರಿಕೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಿಗೆ ಇದುವೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ (ಎ.ಎಮ್.ಟಿ), ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಪರವಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಾಗಿವೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಅಲ್ಲದೆ ೫ ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Patent Buddy">{{Cite web|url=http://www.patentbuddy.com/Inventor/Sundararajan-Govindan/2192148|title=Patent Buddy|date=2014|publisher=Patent Buddy|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Fresh Patents">{{Cite web|url=http://www.freshpatents.com/Govindan-Sundararajan-Hyderabad-invdirs.php|title=Fresh Patents|date=2014|publisher=Fresh Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Justia Patents">{{Cite web|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Justia Patents|date=2014|publisher=Justia Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for continuous coating deposition and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=17 August 2012|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಸೆಮಿನಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಮುಖ್ಯ ಭಾಷಣಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> <ref name="speech">{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ೧೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವು <ref name="Indian Institute of Science" /> ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪೀರ್ ರಿವ್ಯೂಡ್ ಜರ್ನಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. <ref name="Article">{{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}}</ref> <ref name="Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive">{{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}}</ref> <ref name="Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications">{{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}}</ref> <ref name="Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions">{{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}}</ref> * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆಗಳು == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ೧೯೯೪ರಲ್ಲಿ <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> [[ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,]] ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಗೌರವಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೆಟಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್, ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ, ೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಹಾಗು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮೆಟಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರಿಗೆ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿವೆ. ೨೦೦೬-೨೦೧೧ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜೆಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಕೂಡ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರನ್ನು ೨೦೧೪ ರ [[ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ (ಭಾರತ)|ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ]] ಗೌರವಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಾಗು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು. <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 "Padma 2014"]. Press Information Bureau, Government of India. 25 January 2014. Archived from [http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 the original] on 2 March 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 October</span> 2014</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == *{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=Speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}} {{SSBPST recipients in Engineering Science}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] fyud7f1t8xa80shjk0q0ow616kdz5ec 1113116 1113115 2022-08-09T06:46:02Z Pavanaja 5 /* ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಗೋವಿ೦ದನ್ ಸು೦ದರರಾಜನ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1953|12|11}} | birth_place = ಆ೦ಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ | death_date = | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎ೦ಜಿನಿಯರ್ | yearsactive = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>ಶಾ೦ತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಾಟ್ನಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಬೆಸ್ಟ್ ಮೆಟಲ್ಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಮೆಟಿರಿಯಲ್ಸ್ ವಿಜ್ನಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>Indian Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian National Science Academy ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಇ೦ಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷಿನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇ೦ಜಿನಿಯರಿ೦ಗ್ ಫೆಲ್ಲೋ<br>National Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian Institute of Metals ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ International (society)|ASM International ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಜೆ ಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲ್ಲೋ }} '''ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್''' ಅವರು ಇ೦ಡಿಯನ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}</ref> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು]] . <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೫೩ ರ೦ದು <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953 "Indian Academy of Sciences"]. Indian Academy of Sciences. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೬ [[ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ ಮದ್ರಾಸ್‌|ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್‌ನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಿಂದ]] ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ, ನಂತರ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ಎಮ್.ಎಸ್) ಮತ್ತು ೧೯೮೧ ರಲ್ಲಿ ಓಹಿಯೋ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ಕೊಲಂಬಸ್, ಯು.ಎಸ್.ಎ ಯಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು <ref name="Indian Institute of Science" /> ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿ.ಎಮ್.ಆರ್.ಎಲ್) ನಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ೧೯೮೨ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಪೌಡರ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ (ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ) ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ <ref name="ARCI">{{Cite web|url=http://www.arci.res.in/organization-structure|title=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|date=2014|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|access-date=1 November 2014}}</ref> ಸೇರಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science" /> == ಪರಂಪರೆ == [[ಚಿತ್ರ:GTX-35VS_Kaveri.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/GTX-35VS_Kaveri.jpg/240px-GTX-35VS_Kaveri.jpg|thumb|240x240px| GTX-35VS ಕಾವೇರಿ]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಟ್ರಿಬಲಾಜಿಕಲ್ ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ವಿಶೇಷ ಲೇಪನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತರಾಗಿರುವ ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕಾವೇರಿ ಇಂಜಿನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ (GTRE GTX-35VS ಕಾವೇರಿ) ಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಥರ್ಮಲ್ ಸ್ಪ್ರೇ ಲೇಪನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಲೇಸರ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಆಫ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್, ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗ, ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಫ್ಯೂಯೆಲ್ ಸೆಲ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಚೆನ್ನೈ ಮತ್ತು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಸೋಲ್-ಜೆಲ್ ನ್ಯಾನೊಕಾಂಪೊಸಿಟ್ ಕೋಟಿಂಗ್‌ಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಮುಂದುವರಿದ ಸಂಶೋಧನಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ತಯಾರಿಕೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಿಗೆ ಇದುವೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ (ಎ.ಎಮ್.ಟಿ), ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಪರವಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಾಗಿವೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಅಲ್ಲದೆ ೫ ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Patent Buddy">{{Cite web|url=http://www.patentbuddy.com/Inventor/Sundararajan-Govindan/2192148|title=Patent Buddy|date=2014|publisher=Patent Buddy|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Fresh Patents">{{Cite web|url=http://www.freshpatents.com/Govindan-Sundararajan-Hyderabad-invdirs.php|title=Fresh Patents|date=2014|publisher=Fresh Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Justia Patents">{{Cite web|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Justia Patents|date=2014|publisher=Justia Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for continuous coating deposition and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=17 August 2012|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಸೆಮಿನಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಮುಖ್ಯ ಭಾಷಣಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> <ref name="speech">{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ೧೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವು <ref name="Indian Institute of Science" /> ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪೀರ್ ರಿವ್ಯೂಡ್ ಜರ್ನಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. <ref name="Article">{{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}}</ref> <ref name="Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive">{{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}}</ref> <ref name="Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications">{{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}}</ref> <ref name="Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions">{{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}}</ref> * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆಗಳು == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ೧೯೯೪ರಲ್ಲಿ <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> [[ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,]] ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಗೌರವಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೆಟಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್, ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ, ೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಹಾಗು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮೆಟಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರಿಗೆ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿವೆ. ೨೦೦೬-೨೦೧೧ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜೆಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಕೂಡ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರನ್ನು ೨೦೧೪ ರ [[ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ (ಭಾರತ)|ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ]] ಗೌರವಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಾಗು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು. <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 "Padma 2014"]. Press Information Bureau, Government of India. 25 January 2014. Archived from [http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 the original] on 2 March 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 October</span> 2014</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == *{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=Speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] kmcqp5xmg05kapk1tnwptwl1eu5evml 1113117 1113116 2022-08-09T06:46:19Z Pavanaja 5 added [[Category:ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಗೋವಿ೦ದನ್ ಸು೦ದರರಾಜನ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1953|12|11}} | birth_place = ಆ೦ಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ | death_date = | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎ೦ಜಿನಿಯರ್ | yearsactive = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>ಶಾ೦ತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಾಟ್ನಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಬೆಸ್ಟ್ ಮೆಟಲ್ಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಮೆಟಿರಿಯಲ್ಸ್ ವಿಜ್ನಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>Indian Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian National Science Academy ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಇ೦ಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷಿನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇ೦ಜಿನಿಯರಿ೦ಗ್ ಫೆಲ್ಲೋ<br>National Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian Institute of Metals ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ International (society)|ASM International ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಜೆ ಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲ್ಲೋ }} '''ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್''' ಅವರು ಇ೦ಡಿಯನ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}</ref> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು]] . <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೫೩ ರ೦ದು <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953 "Indian Academy of Sciences"]. Indian Academy of Sciences. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೬ [[ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ ಮದ್ರಾಸ್‌|ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್‌ನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಿಂದ]] ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ, ನಂತರ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ಎಮ್.ಎಸ್) ಮತ್ತು ೧೯೮೧ ರಲ್ಲಿ ಓಹಿಯೋ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ಕೊಲಂಬಸ್, ಯು.ಎಸ್.ಎ ಯಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು <ref name="Indian Institute of Science" /> ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿ.ಎಮ್.ಆರ್.ಎಲ್) ನಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ೧೯೮೨ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಪೌಡರ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ (ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ) ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ <ref name="ARCI">{{Cite web|url=http://www.arci.res.in/organization-structure|title=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|date=2014|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|access-date=1 November 2014}}</ref> ಸೇರಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science" /> == ಪರಂಪರೆ == [[ಚಿತ್ರ:GTX-35VS_Kaveri.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/GTX-35VS_Kaveri.jpg/240px-GTX-35VS_Kaveri.jpg|thumb|240x240px| GTX-35VS ಕಾವೇರಿ]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಟ್ರಿಬಲಾಜಿಕಲ್ ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ವಿಶೇಷ ಲೇಪನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತರಾಗಿರುವ ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕಾವೇರಿ ಇಂಜಿನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ (GTRE GTX-35VS ಕಾವೇರಿ) ಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಥರ್ಮಲ್ ಸ್ಪ್ರೇ ಲೇಪನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಲೇಸರ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಆಫ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್, ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗ, ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಫ್ಯೂಯೆಲ್ ಸೆಲ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಚೆನ್ನೈ ಮತ್ತು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಸೋಲ್-ಜೆಲ್ ನ್ಯಾನೊಕಾಂಪೊಸಿಟ್ ಕೋಟಿಂಗ್‌ಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಮುಂದುವರಿದ ಸಂಶೋಧನಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ತಯಾರಿಕೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಿಗೆ ಇದುವೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ (ಎ.ಎಮ್.ಟಿ), ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಪರವಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಾಗಿವೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಅಲ್ಲದೆ ೫ ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Patent Buddy">{{Cite web|url=http://www.patentbuddy.com/Inventor/Sundararajan-Govindan/2192148|title=Patent Buddy|date=2014|publisher=Patent Buddy|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Fresh Patents">{{Cite web|url=http://www.freshpatents.com/Govindan-Sundararajan-Hyderabad-invdirs.php|title=Fresh Patents|date=2014|publisher=Fresh Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Justia Patents">{{Cite web|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Justia Patents|date=2014|publisher=Justia Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for continuous coating deposition and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=17 August 2012|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಸೆಮಿನಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಮುಖ್ಯ ಭಾಷಣಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> <ref name="speech">{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ೧೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವು <ref name="Indian Institute of Science" /> ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪೀರ್ ರಿವ್ಯೂಡ್ ಜರ್ನಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. <ref name="Article">{{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}}</ref> <ref name="Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive">{{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}}</ref> <ref name="Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications">{{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}}</ref> <ref name="Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions">{{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}}</ref> * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆಗಳು == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ೧೯೯೪ರಲ್ಲಿ <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> [[ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,]] ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಗೌರವಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೆಟಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್, ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ, ೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಹಾಗು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮೆಟಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರಿಗೆ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿವೆ. ೨೦೦೬-೨೦೧೧ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜೆಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಕೂಡ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರನ್ನು ೨೦೧೪ ರ [[ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ (ಭಾರತ)|ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ]] ಗೌರವಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಾಗು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು. <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 "Padma 2014"]. Press Information Bureau, Government of India. 25 January 2014. Archived from [http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 the original] on 2 March 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 October</span> 2014</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == *{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=Speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] fn40mx4vv3ccspj4s7eh8fl75gsm1xi 1113118 1113117 2022-08-09T06:46:41Z Pavanaja 5 added [[Category:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಗೋವಿ೦ದನ್ ಸು೦ದರರಾಜನ್ | image = | imagesize = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1953|12|11}} | birth_place = ಆ೦ಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ | death_date = | death_place = | restingplace = | restingplacecoordinates = | othername = | occupation = ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎ೦ಜಿನಿಯರ್ | yearsactive = | spouse = | domesticpartner = | children = | parents = | website = | awards = [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]]<br>ಶಾ೦ತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಾಟ್ನಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಬೆಸ್ಟ್ ಮೆಟಲ್ಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಮೆಟಿರಿಯಲ್ಸ್ ವಿಜ್ನಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ<br>Indian Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian National Science Academy ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಇ೦ಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷಿನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇ೦ಜಿನಿಯರಿ೦ಗ್ ಫೆಲ್ಲೋ<br>National Academy of Sciences ಫೆಲ್ಲೋ<br>Indian Institute of Metals ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ International (society)|ASM International ಫೆಲ್ಲೋ<br>ಜೆ ಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲ್ಲೋ }} '''ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್''' ಅವರು ಇ೦ಡಿಯನ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದು, ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}</ref> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಾಲ್ಕನೇ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು]] . <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ೧೧ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೫೩ ರ೦ದು <ref name="Indian Academy of Sciences">{{Cite web|url=http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953|title=Indian Academy of Sciences|date=2014|publisher=Indian Academy of Sciences|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.ias.ac.in/php/fell_detail.php3?name=Sundararajan&intials=G&year=11-12-1953 "Indian Academy of Sciences"]. Indian Academy of Sciences. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೬ [[ಭಾರತೀಯ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆ ಮದ್ರಾಸ್‌|ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್‌ನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಿಂದ]] ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪದವಿ, ನಂತರ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ (ಎಮ್.ಎಸ್) ಮತ್ತು ೧೯೮೧ ರಲ್ಲಿ ಓಹಿಯೋ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ಕೊಲಂಬಸ್, ಯು.ಎಸ್.ಎ ಯಿಂದ ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಪದವಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು <ref name="Indian Institute of Science" /> ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿಕಲ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೋರೇಟರಿ (ಡಿ.ಎಮ್.ಆರ್.ಎಲ್) ನಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ೧೯೮೨ರಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮರಳಿದರು. ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಪೌಡರ್ ಮೆಟಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ (ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ) ನ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ <ref name="ARCI">{{Cite web|url=http://www.arci.res.in/organization-structure|title=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|date=2014|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials|access-date=1 November 2014}}</ref> ಸೇರಿ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಇದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Academy of Sciences" /> <ref name="Indian Institute of Science" /> == ಪರಂಪರೆ == [[ಚಿತ್ರ:GTX-35VS_Kaveri.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f5/GTX-35VS_Kaveri.jpg/240px-GTX-35VS_Kaveri.jpg|thumb|240x240px| GTX-35VS ಕಾವೇರಿ]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಯುಕ್ತಗಳ ಟ್ರಿಬಲಾಜಿಕಲ್ ನಡವಳಿಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಮಾಡಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ವಿಶೇಷ ಲೇಪನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಿತರಾಗಿರುವ ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಕಾವೇರಿ ಇಂಜಿನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ (GTRE GTX-35VS ಕಾವೇರಿ) ಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಥರ್ಮಲ್ ಸ್ಪ್ರೇ ಲೇಪನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಲೇಸರ್ ಪ್ರೊಸೆಸಿಂಗ್ ಆಫ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್, ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸರ್ಫೇಸ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿಭಾಗ, ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಫ್ಯೂಯೆಲ್ ಸೆಲ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಚೆನ್ನೈ ಮತ್ತು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಸೋಲ್-ಜೆಲ್ ನ್ಯಾನೊಕಾಂಪೊಸಿಟ್ ಕೋಟಿಂಗ್‌ಗಳಂತಹ ಅನೇಕ ಮುಂದುವರಿದ ಸಂಶೋಧನಾ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ತಯಾರಿಕೆಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯಗಳಿಗೆ ಇದುವೇ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಅವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ, ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ಡ್ ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿ ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ (ಎ.ಎಮ್.ಟಿ), ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಉದ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ಪರವಾಗಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳನ್ನು ವಾಣಿಜ್ಯೀಕರಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಐದು ಕಂಪನಿಗಳು ಎ.ಆರ್.ಸಿ.ಐ ನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ವರ್ಗಾವಣೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಾಗಿವೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> ಗೋವಿಂದರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಅಲ್ಲದೆ ೫ ಪೇಟೆಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Patent Buddy">{{Cite web|url=http://www.patentbuddy.com/Inventor/Sundararajan-Govindan/2192148|title=Patent Buddy|date=2014|publisher=Patent Buddy|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Fresh Patents">{{Cite web|url=http://www.freshpatents.com/Govindan-Sundararajan-Hyderabad-invdirs.php|title=Fresh Patents|date=2014|publisher=Fresh Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> <ref name="Justia Patents">{{Cite web|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Justia Patents|date=2014|publisher=Justia Patents|access-date=1 November 2014}}</ref> * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for continuous coating deposition and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=17 August 2012|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for Continuous Coating Deposition and an Apparatus for Carrying Out the Process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=14 October 2009|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} * {{Cite press release|url=http://patents.justia.com/inventor/govindan-sundararajan|title=Process for forming coatings on metallic bodies and an apparatus for carrying out the process|publisher=International Advanced Research Centre for Powder Metallurgy and New Materials (ARCI)|date=2 August 2002|accessdate=1 November 2014}} ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ಅನೇಕ ಸೆಮಿನಾರ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಸಮ್ಮೇಳನಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಮುಖ್ಯ ಭಾಷಣಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> <ref name="speech">{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}}</ref> ಅವರು ಹಲವಾರು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ೧೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಅವು <ref name="Indian Institute of Science" /> ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪೀರ್ ರಿವ್ಯೂಡ್ ಜರ್ನಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. <ref name="Article">{{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}}</ref> <ref name="Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive">{{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}}</ref> <ref name="Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications">{{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}}</ref> <ref name="Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions">{{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}}</ref> * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆಗಳು == ಗೋವಿಂದನ್ ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರು ೧೯೯೪ರಲ್ಲಿ <ref name="SS Bhatnagar Prize">{{Cite web|url=http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83|title=SS Bhatnagar Prize|date=1994|publisher=SS Bhatnagar Prize|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://ssbprize.gov.in/Content/Detail.aspx?AID=83 "SS Bhatnagar Prize"]. SS Bhatnagar Prize. 1994<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> [[ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಶಾಂತಿ ಸ್ವರೂಪ್ ಭಟ್ನಾಗರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ,]] ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಗೌರವಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೯೫ ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮೆಟಲರ್ಜಿಸ್ಟ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ೨೦೦೪ರಲ್ಲಿ <ref name="Indian Institute of Science">{{Cite web|url=http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html|title=Indian Institute of Science|date=2014|publisher=Indian Institute of Science|access-date=1 November 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[http://www.iisc.ernet.in/centenary-conf/sundar.html "Indian Institute of Science"]. Indian Institute of Science. 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">1 November</span> 2014</span>.</cite></ref> ಮೆಟೀರಿಯಲ್ಸ್ ಸೈನ್ಸ್‌ಗಾಗಿ ಎಫ಼್.ಐ.ಸಿ.ಸಿ.ಐ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ೧೯೯೨ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್, ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೈನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ, ೧೯೯೯ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಹಾಗು ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮೆಟಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ೨೦೦೫ ರಲ್ಲಿ ಎ.ಎಸ್.ಎಮ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರಿಗೆ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿವೆ. ೨೦೦೬-೨೦೧೧ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಜೆಸಿ ಬೋಸ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಕೂಡ ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Indian Institute of Science" /> [[ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ|ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು]] ಸುಂದರರಾಜನ್ ಅವರನ್ನು ೨೦೧೪ ರ [[ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ (ಭಾರತ)|ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ]] ಗೌರವಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಾಗು [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ|ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಿತು. <ref name="Padma 2014">{{Cite web|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma 2014|date=25 January 2014|publisher=Press Information Bureau, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archive-date=2 March 2014|access-date=28 October 2014}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://web.archive.org/web/20140302065134/http://pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 "Padma 2014"]. Press Information Bureau, Government of India. 25 January 2014. Archived from [http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735 the original] on 2 March 2014<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">28 October</span> 2014</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite web|url=http://www.pubfacts.com/author/Govindan+Sundararajan|title=Chemisorption of phosphoric acid and surface characterization of As passivated AlN powder against hydrolysis.|last=Ibram Ganesh|last2=Susana M Olhero|date=2008|publisher=Langmuir|access-date=1 November 2014|last3=Aurora B Araújo|last4=Maria R Correia|last5=Govindan Sundararajan|last6=José M F Ferreira}} * {{Cite journal|title=Hydrolysis-Induced Aqueous Gelcasting of β-SiAlON–SiO2 Ceramic Composites: The Effect of AlN Additive|date=7 June 2010|last=Ibram Ganesh|last2=Govindan Sundararajan|doi=10.1111/j.1551-2916.2010.03885.x|volume=93|issue=10|journal=Journal of the American Ceramic Society|pages=3180–3189}} * {{Cite journal|url=https://www.academia.edu/5696280|title=Preparation and characterization of Cu-doped TiO2 materials for electrochemical, photoelectrochemical, and photocatalytic applications|journal=Applied Surface Science|volume=293|pages=229–247|date=2013|accessdate=1 November 2014|last=Ibram Ganesh|last2=Polkampally P. Kumar|last3=Ibram Annapoorna|last4=Jordan M. Sumliner|last5=Mantripragada Ramakrishna|last6=Neha Y. Hebalkar|last7=Gade Padmanabham|last8=Govindan Sundararajan|doi=10.1016/j.apsusc.2013.12.140}} * {{Cite journal|title=Optical Diagnostics Study of Gas Particle Transport Phenomena in Cold Gas Dynamic Spraying and Comparison with Model Predictions|journal=Journal of Thermal Spray Technology|volume=17|issue=4|pages=551–563|date=2008|last=Sudharshan Phani Pardhasaradhi|doi=10.1007/s11666-008-9206-0}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == *{{Cite web|url=http://ceramics.org/wp-content/uploads/2010/11/symposium7.pdf|title=Speech|date=2011|publisher=Ceramics.org|access-date=1 November 2014}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] [[ವರ್ಗ:ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] t2me437hy3p2a4a1ce8vgblm8uvobyv 0 143971 1113162 1111337 2022-08-09T10:50:25Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Manvitha Mahesh/ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಪರಿದ]] to [[ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಪರಿದ]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:Dr._Ajay_Kumar_Parida,_receiving_Padma_Shri_in_2014_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg/220px-Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg|thumb| ಪರಿದಾ 2014 ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು]] '''ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಪರಿದಾ''' (೧೨ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೬೩ - ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨) ಅವರು ಕೃಷಿ, ಸಸ್ಯ ಆಣ್ವಿಕ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದವರು , ಅವರು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿದ್ದರು ಕೂಡ . ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಪರಿದಾ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/list-of-padma-awardees/article5617946.ece|title=List of Padma awardees|date=25 January 2014}}</ref> [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite press release|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma Awards Announced|publisher=Press Information Bureau, Government of India|date=25 January 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222101141/http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archivedate=22 February 2014}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದ]] ಜಜ್‌ಪುರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗಬನ್‌ಪುರ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ ಪರಿದಾ, ಒಡಿಶಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿರುವ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಲೈಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ILS) ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ILS (www.ils.res.in) ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆಯ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ೨೦೦೯-೨೦೧೭ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ MS ಸ್ವಾಮಿನಾಥನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಫೌಂಡೇಶನ್, <ref name="mssrf">{{Cite web|url=http://www.mssrf.org|title=M S SWAMINATHAN RESEARCH FOUNDATION|publisher=mssrf.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20120910064218/http://www.mssrf.org/|archive-date=10 September 2012|access-date=27 May 2014}}</ref> ಚೆನ್ನೈನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ ರಂದು [[ಗುವಾಹಾಟಿ|ಗುವಾಹಟಿಯಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ ೫೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/bhubaneswar/capital-ils-director-ajay-parida-dies-of-heart-attack-in-guwahati/articleshow/92991081.cms|title=Capital Ils Director Ajay Parida Dies Of Heart Attack In Guwahati|last=Singha|first=Minati|access-date=2022-07-20|language=en}}</ref> == ಸಂಶೋಧನೆ ==   ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಗಡಿನಾಡು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಳವಡಿಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿದಾರವರದು ಪ್ರಮುಖ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಸ್ಥಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬೆಳೆ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪರಿದಾ ಅವರು ಬೆಳೆ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ. ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒತ್ತಡ ಸಹಿಷ್ಣು ಜೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿದಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಮ್ಯಾಂಗ್ರೋವ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಆನುವಂಶಿಕ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ಜಾತಿಗಳ ಸಂಬಂಧ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದ ಧಾನ್ಯಗಳು, ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃಷಿ ಬೆಳೆ ಜಾತಿಗಳ ಕಾಡು ಸಂಬಂಧಿಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಪಿಎಚ್‌ಡಿಗಾಗಿ ೨೦ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದರು. ಪದವಿ. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪೀರ್ ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪರಿಡಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆನುವಂಶಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣ, ಸಂರಕ್ಷಣೆ ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರ, ಒತ್ತಡ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಲವು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಗಮನಾರ್ಹ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಂಬಂಧಿತ ನೀತಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ == ಪರಿದಾ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ: * ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನಿಂದ ಉಮಾಕಾಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಬಿರ್ಲಾ ಸೈನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ನಿಂದ ಬಿಎಂ ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ವೃತ್ತಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಭಾರತದ * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಧಾರಿತ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ NASI-ರಿಲಯನ್ಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="nasi.">{{Cite web|url=http://www.nasi.org.in|title=The National Academy of Sciences, India&nbsp;— Home|publisher=nasi.org.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20140516215346/http://nasi.org.in/|archive-date=16 May 2014|access-date=27 May 2014}}</ref> * TATA ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಆಫ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಸರ್ಕಾರ. ಭಾರತದ * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="naasindia">{{Cite web|url=http://www.naasindia.org|title=National Academy of Agricultural Sciences, India|publisher=naasindia.org|access-date=27 May 2014}}</ref> ಅವರು ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ವಿಭಾಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಡಾ. ಪರಿದಾ ಅವರು ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಅಧಿವೇಶನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಪರಿದಾ ಅವರು ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅನ್ವಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾಗಿರುವ DNA ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ,ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಶಾಲಾ ಮಟ್ಟದ ಜಿನೋಮ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಜೀವನೋಪಾಯದ ಭದ್ರತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ತಳಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="1"></references> [[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] ti9ymk2ijd8zfva1diugojtgfm6opua 1113163 1113162 2022-08-09T10:51:53Z Pavanaja 5 /* ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ */ wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:Dr._Ajay_Kumar_Parida,_receiving_Padma_Shri_in_2014_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg/220px-Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg|thumb| ಪರಿದಾ 2014 ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು]] '''ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಪರಿದಾ''' (೧೨ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೬೩ - ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨) ಅವರು ಕೃಷಿ, ಸಸ್ಯ ಆಣ್ವಿಕ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದವರು , ಅವರು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿದ್ದರು ಕೂಡ . ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಪರಿದಾ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/list-of-padma-awardees/article5617946.ece|title=List of Padma awardees|date=25 January 2014}}</ref> [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite press release|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma Awards Announced|publisher=Press Information Bureau, Government of India|date=25 January 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222101141/http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archivedate=22 February 2014}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದ]] ಜಜ್‌ಪುರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗಬನ್‌ಪುರ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ ಪರಿದಾ, ಒಡಿಶಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿರುವ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಲೈಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ILS) ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ILS (www.ils.res.in) ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆಯ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ೨೦೦೯-೨೦೧೭ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ MS ಸ್ವಾಮಿನಾಥನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಫೌಂಡೇಶನ್, <ref name="mssrf">{{Cite web|url=http://www.mssrf.org|title=M S SWAMINATHAN RESEARCH FOUNDATION|publisher=mssrf.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20120910064218/http://www.mssrf.org/|archive-date=10 September 2012|access-date=27 May 2014}}</ref> ಚೆನ್ನೈನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ ರಂದು [[ಗುವಾಹಾಟಿ|ಗುವಾಹಟಿಯಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ ೫೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/bhubaneswar/capital-ils-director-ajay-parida-dies-of-heart-attack-in-guwahati/articleshow/92991081.cms|title=Capital Ils Director Ajay Parida Dies Of Heart Attack In Guwahati|last=Singha|first=Minati|access-date=2022-07-20|language=en}}</ref> == ಸಂಶೋಧನೆ ==   ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಗಡಿನಾಡು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಳವಡಿಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿದಾರವರದು ಪ್ರಮುಖ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಸ್ಥಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬೆಳೆ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪರಿದಾ ಅವರು ಬೆಳೆ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ. ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒತ್ತಡ ಸಹಿಷ್ಣು ಜೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿದಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಮ್ಯಾಂಗ್ರೋವ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಆನುವಂಶಿಕ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ಜಾತಿಗಳ ಸಂಬಂಧ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದ ಧಾನ್ಯಗಳು, ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃಷಿ ಬೆಳೆ ಜಾತಿಗಳ ಕಾಡು ಸಂಬಂಧಿಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಪಿಎಚ್‌ಡಿಗಾಗಿ ೨೦ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದರು. ಪದವಿ. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪೀರ್ ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪರಿಡಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆನುವಂಶಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣ, ಸಂರಕ್ಷಣೆ ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರ, ಒತ್ತಡ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಲವು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಗಮನಾರ್ಹ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಂಬಂಧಿತ ನೀತಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ == ಪರಿದಾ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ: * ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನಿಂದ ಉಮಾಕಾಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಬಿರ್ಲಾ ಸೈನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ನಿಂದ ಬಿಎಂ ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ವೃತ್ತಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಧಾರಿತ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ NASI-ರಿಲಯನ್ಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="nasi.">{{Cite web|url=http://www.nasi.org.in|title=The National Academy of Sciences, India&nbsp;— Home|publisher=nasi.org.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20140516215346/http://nasi.org.in/|archive-date=16 May 2014|access-date=27 May 2014}}</ref> * TATA ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಆಫ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ. * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="naasindia">{{Cite web|url=http://www.naasindia.org|title=National Academy of Agricultural Sciences, India|publisher=naasindia.org|access-date=27 May 2014}}</ref> ಅವರು ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ವಿಭಾಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಡಾ. ಪರಿದಾ ಅವರು ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಅಧಿವೇಶನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಪರಿದಾ ಅವರು ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅನ್ವಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾಗಿರುವ DNA ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ,ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಶಾಲಾ ಮಟ್ಟದ ಜಿನೋಮ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಜೀವನೋಪಾಯದ ಭದ್ರತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ತಳಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="1"></references> [[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] ln6gjhi8wf93j6j9whs317fnebqshqo 1113164 1113163 2022-08-09T10:52:20Z Pavanaja 5 /* ಸಂಶೋಧನೆ */ wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:Dr._Ajay_Kumar_Parida,_receiving_Padma_Shri_in_2014_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg/220px-Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg|thumb| ಪರಿದಾ 2014 ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು]] '''ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಪರಿದಾ''' (೧೨ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೬೩ - ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨) ಅವರು ಕೃಷಿ, ಸಸ್ಯ ಆಣ್ವಿಕ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದವರು , ಅವರು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿದ್ದರು ಕೂಡ . ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಪರಿದಾ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/list-of-padma-awardees/article5617946.ece|title=List of Padma awardees|date=25 January 2014}}</ref> [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite press release|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma Awards Announced|publisher=Press Information Bureau, Government of India|date=25 January 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222101141/http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archivedate=22 February 2014}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದ]] ಜಜ್‌ಪುರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗಬನ್‌ಪುರ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ ಪರಿದಾ, ಒಡಿಶಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿರುವ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಲೈಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ILS) ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ILS (www.ils.res.in) ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆಯ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ೨೦೦೯-೨೦೧೭ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ MS ಸ್ವಾಮಿನಾಥನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಫೌಂಡೇಶನ್, <ref name="mssrf">{{Cite web|url=http://www.mssrf.org|title=M S SWAMINATHAN RESEARCH FOUNDATION|publisher=mssrf.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20120910064218/http://www.mssrf.org/|archive-date=10 September 2012|access-date=27 May 2014}}</ref> ಚೆನ್ನೈನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ ರಂದು [[ಗುವಾಹಾಟಿ|ಗುವಾಹಟಿಯಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ ೫೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/bhubaneswar/capital-ils-director-ajay-parida-dies-of-heart-attack-in-guwahati/articleshow/92991081.cms|title=Capital Ils Director Ajay Parida Dies Of Heart Attack In Guwahati|last=Singha|first=Minati|access-date=2022-07-20|language=en}}</ref> == ಸಂಶೋಧನೆ == ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಗಡಿನಾಡು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಳವಡಿಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿದಾರವರದು ಪ್ರಮುಖ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಸ್ಥಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬೆಳೆ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪರಿದಾ ಅವರು ಬೆಳೆ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ. ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒತ್ತಡ ಸಹಿಷ್ಣು ಜೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿದಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಮ್ಯಾಂಗ್ರೋವ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಆನುವಂಶಿಕ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ಜಾತಿಗಳ ಸಂಬಂಧ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದ ಧಾನ್ಯಗಳು, ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃಷಿ ಬೆಳೆ ಜಾತಿಗಳ ಕಾಡು ಸಂಬಂಧಿಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಪಿಎಚ್‌ಡಿಗಾಗಿ ೨೦ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದರು. ಪದವಿ. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪೀರ್ ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪರಿಡಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆನುವಂಶಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣ, ಸಂರಕ್ಷಣೆ ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರ, ಒತ್ತಡ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಲವು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಗಮನಾರ್ಹ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಂಬಂಧಿತ ನೀತಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ == ಪರಿದಾ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ: * ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನಿಂದ ಉಮಾಕಾಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಬಿರ್ಲಾ ಸೈನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ನಿಂದ ಬಿಎಂ ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ವೃತ್ತಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಧಾರಿತ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ NASI-ರಿಲಯನ್ಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="nasi.">{{Cite web|url=http://www.nasi.org.in|title=The National Academy of Sciences, India&nbsp;— Home|publisher=nasi.org.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20140516215346/http://nasi.org.in/|archive-date=16 May 2014|access-date=27 May 2014}}</ref> * TATA ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಆಫ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ. * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="naasindia">{{Cite web|url=http://www.naasindia.org|title=National Academy of Agricultural Sciences, India|publisher=naasindia.org|access-date=27 May 2014}}</ref> ಅವರು ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ವಿಭಾಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಡಾ. ಪರಿದಾ ಅವರು ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಅಧಿವೇಶನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಪರಿದಾ ಅವರು ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅನ್ವಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾಗಿರುವ DNA ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ,ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಶಾಲಾ ಮಟ್ಟದ ಜಿನೋಮ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಜೀವನೋಪಾಯದ ಭದ್ರತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ತಳಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="1"></references> [[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] e62tcabmvisub1uryrapivbz9t2l4q1 1113165 1113164 2022-08-09T10:52:42Z Pavanaja 5 added [[Category:ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki   [[ಚಿತ್ರ:Dr._Ajay_Kumar_Parida,_receiving_Padma_Shri_in_2014_(cropped).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg/220px-Dr._Ajay_Kumar_Parida%2C_receiving_Padma_Shri_in_2014_%28cropped%29.jpg|thumb| ಪರಿದಾ 2014 ರಲ್ಲಿ ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು]] '''ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಪರಿದಾ''' (೧೨ ಡಿಸೆಂಬರ್ ೧೯೬೩ - ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨) ಅವರು ಕೃಷಿ, ಸಸ್ಯ ಆಣ್ವಿಕ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆಗಳಿಗಾಗಿ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದವರು , ಅವರು ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿದ್ದರು ಕೂಡ . ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಪರಿದಾ ಅವರಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಕೊಡುಗೆಗಾಗಿ <ref>{{Cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/list-of-padma-awardees/article5617946.ece|title=List of Padma awardees|date=25 January 2014}}</ref> [[ಪದ್ಮಶ್ರೀ]] ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite press release|url=http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|title=Padma Awards Announced|publisher=Press Information Bureau, Government of India|date=25 January 2014|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140222101141/http://www.pib.nic.in/newsite/PrintRelease.aspx?relid=102735|archivedate=22 February 2014}}</ref> [[ಒರಿಸ್ಸಾ|ಒಡಿಶಾದ]] ಜಜ್‌ಪುರ್ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಭಾಗಬನ್‌ಪುರ ಎಂಬ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಬೆಳೆದ ಪರಿದಾ, ಒಡಿಶಾದ ಭುವನೇಶ್ವರದಲ್ಲಿರುವ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಲೈಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ (ILS) ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ILS (www.ils.res.in) ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಇಲಾಖೆಯ ಸ್ವಾಯತ್ತ ಸಂಸ್ಥೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರು ೨೦೦೯-೨೦೧೭ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ MS ಸ್ವಾಮಿನಾಥನ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಫೌಂಡೇಶನ್, <ref name="mssrf">{{Cite web|url=http://www.mssrf.org|title=M S SWAMINATHAN RESEARCH FOUNDATION|publisher=mssrf.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20120910064218/http://www.mssrf.org/|archive-date=10 September 2012|access-date=27 May 2014}}</ref> ಚೆನ್ನೈನ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯ ಜುಲೈ ೨೦೨೨ ರಂದು [[ಗುವಾಹಾಟಿ|ಗುವಾಹಟಿಯಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ ೫೮ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಹೃದಯಾಘಾತದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು. <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/bhubaneswar/capital-ils-director-ajay-parida-dies-of-heart-attack-in-guwahati/articleshow/92991081.cms|title=Capital Ils Director Ajay Parida Dies Of Heart Attack In Guwahati|last=Singha|first=Minati|access-date=2022-07-20|language=en}}</ref> == ಸಂಶೋಧನೆ == ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ, ಸಮುದ್ರ ಮಟ್ಟ ಏರಿಕೆ ಮತ್ತು ಕಡಿಮೆ ಮಳೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ, ಜಾಗತಿಕ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದಕತೆಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರಮುಖ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಗಡಿನಾಡು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅಳವಡಿಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಪರಿದಾರವರದು ಪ್ರಮುಖ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿದೆ. ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು, ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯ ಪ್ರತಿಕೂಲ ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲು ಸ್ಥಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬೆಳೆ ಪ್ರಭೇದಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಗುರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು ಮತ್ತು ಪ್ರಮುಖ ಕೃಷಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಸ್ಥಿರತೆ ಮತ್ತು ಸುಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ತರುವಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪರಿದಾ ಅವರು ಬೆಳೆ ಸುಧಾರಣೆಗಾಗಿ ಸುಧಾರಿತ ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ. ಉಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬರ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಒತ್ತಡ ಸಹಿಷ್ಣು ಜೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ಅವರು ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಪರಿದಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನೆಯು ಮ್ಯಾಂಗ್ರೋವ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಆನುವಂಶಿಕ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ಜಾತಿಗಳ ಸಂಬಂಧ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಮಾಡಿದ ಧಾನ್ಯಗಳು, ದ್ವಿದಳ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಕೃಷಿ ಬೆಳೆ ಜಾತಿಗಳ ಕಾಡು ಸಂಬಂಧಿಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಗೆ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಪಿಎಚ್‌ಡಿಗಾಗಿ ೨೦ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಿದರು. ಪದವಿ. ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಯತಕಾಲಿಕಗಳಲ್ಲಿ ೭೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಪೀರ್ ವಿಮರ್ಶೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಪರಿಡಾ ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಕೊಡುಗೆಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಆನುವಂಶಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಗುಣಲಕ್ಷಣ, ಸಂರಕ್ಷಣೆ ತಳಿಶಾಸ್ತ್ರ, ಒತ್ತಡ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಯವಿಧಾನಗಳ ಮೂಲಭೂತ ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಲವು ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಗಮನಾರ್ಹ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ಸಂಬಂಧಿತ ನೀತಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಮನ್ನಣೆ == ಪರಿದಾ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದಾರೆ: * ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನಿಂದ ಉಮಾಕಾಂತ್ ಸಿನ್ಹಾ ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಬಿರ್ಲಾ ಸೈನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಶನ್‌ನಿಂದ ಬಿಎಂ ಬಿರ್ಲಾ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ವೃತ್ತಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಆಧಾರಿತ ಸಂಶೋಧನೆಗಾಗಿ NASI-ರಿಲಯನ್ಸ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="nasi.">{{Cite web|url=http://www.nasi.org.in|title=The National Academy of Sciences, India&nbsp;— Home|publisher=nasi.org.in|archive-url=https://web.archive.org/web/20140516215346/http://nasi.org.in/|archive-date=16 May 2014|access-date=27 May 2014}}</ref> * TATA ಇನ್ನೋವೇಶನ್ ಫೆಲೋಶಿಪ್ ಆಫ್ ಬಯೋಟೆಕ್ನಾಲಜಿ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ. * ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಗ್ರಿಕಲ್ಚರ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಿಂದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref name="naasindia">{{Cite web|url=http://www.naasindia.org|title=National Academy of Agricultural Sciences, India|publisher=naasindia.org|access-date=27 May 2014}}</ref> ಅವರು ೨೦೧೨ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನ ಕೃಷಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ವಿಭಾಗದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಡಾ. ಪರಿದಾ ಅವರು ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಜೈವಿಕ ವಿಜ್ಞಾನಗಳ ಅಧಿವೇಶನದ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಪರಿದಾ ಅವರು ಗ್ರಾಮೀಣಾಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ಅನ್ವಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಬೆಂಬಲಿತವಾಗಿರುವ DNA ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ,ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿ ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಜೈವಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿನ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳ ಕುರಿತು ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು ಶಾಲಾ ಮಟ್ಟದ ಜಿನೋಮ್ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳ ಸಂಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಸಕ್ರಿಯ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಜೀವನೋಪಾಯದ ಭದ್ರತೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವಲ್ಲಿ ತಳಮಟ್ಟದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮುದಾಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆಯ ಸಮಸ್ಯೆ ಪರಿಹಾರ ಮತ್ತು ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="1"></references> [[ವರ್ಗ:ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು]] sq0rnca1zgs0k90mtz59cgjotmq25h0 0 143976 1113119 1111505 2022-08-09T06:48:51Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ಪಿ. ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ]] to [[ಪಿ. ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki   {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline;">ಪಿ.ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಹುಟ್ಟು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | <span style="display:none">( <span class="bday">೧೯೫೦ ೧೧ ೨೭</span> )</span> ೨೭ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೫೦ <span class="noprint ForceAgeToShow">(ವಯಸ್ಸು&nbsp;೭೧)</span> ಗುಂಟೂರು, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ |- class="noprint ForceAgeToShow" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಕಾವ್ಯನಾಮ | class="infobox-data nickname" style="line-height:1.4em;" | ವೋಲ್ಗಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಉದ್ಯೋಗ | class="infobox-data role" style="line-height:1.4em;" | ಬರಹಗಾರ್ತಿ, ಚಿತ್ರಕಥೆಗಾರ್ತಿ, ಉಪನ್ಯಾಸಕಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಭಾರತೀಯ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಪ್ರಕಾರ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಗಮನಾರ್ಹ ಕೃತಿಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ , ಸ್ವೇಚ್ಛಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಸಕ್ರಿಯ&nbsp;ವರ್ಷಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ೧೯೮೬–ಇಂದಿನವರೆಗೆ |} '''ಪೋಪುರಿ ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ''', '''ವೋಲ್ಗಾ''' ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿರುವ ಇವರು, ತೆಲುಗು ಕವಯಿತ್ರಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿ. ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ [[ಗುಂಟೂರು|ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. [[ತೆಲುಗು|ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ 'ವಿಮುಕ್ತ ಕಧಾ ಸಂಪುಟ' ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬರಹಗಾರ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಟಾಲಿವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಹಾಗು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಷ್ಟೇನೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇವರ ಚಿ೦ತನೆಗಳು ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ದ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆಯ್ದ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ವೋಲ್ಗಾ ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್ ೨೭, ೧೯೫೦ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಂ.ಎ ಮುಗಿಸಿದರು. == ವೃತ್ತಿ == ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಎಂ.ಎ ನಂತರ ೧೯೭೩ ರಿಂದ ೧೯೮೬ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html|title=VSR & NVR College|website=vsrnvr.ac.in|access-date=21 April 2018}}</ref> ವಿ.ಎಸ್.ಆರ್ & ಎನ್.ವಿ.ಆರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಂತರ, ಅವರು ೧೯೮೬-೧೯೯೫ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಷಾಕಿರಣ್ ಮೂವೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ನಂತರ ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ತೆಲಂಗಾಣ ಮೂಲದ ಎನ್‌ಜಿಒ ಅಸ್ಮಿತಾ ರಿಸೋರ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ವುಮೆನ್‌ಗೆ ಅದರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬುಕ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ತೆಲುಗು ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ಅಸಿಮಿತಾ ಸ೦ಸ್ಥೆಯ ಸಂಪಾದಕೀಯವಾದ ವಾಮ್ಟಿಂತಿ ಮಾಸಿ (ಸೂಟ್ ಫ಼್ರ್೦ ದ ಕಿಚನ್) ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಸದಸ್ಯರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. === ಲೇಖಕಿ === ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಲೇಖನಗಳು, ಕವಿತೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರು ಕೆಲಸದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಪಾತ್ರಗಳ ನೈಜತೆಯನ್ನು ಹಾಗೇ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಬರೆದರು, ಬದಲಿಗೆ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಸಮಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೀಸಲಿಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿ ಸಹಜವನ್ನು ೧೯೮೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಈ ಕಾದಂಬರಿಯು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಅಂಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿತ್ತು. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ, ೧೯೮೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಎರಡನೆಯ ಕಾದಂಬರಿ ಸ್ವೆಚ್ಚಾ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಈ ಎರಡೂ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಮದುವೆಯು ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಹಾಗು ಆಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತವೆ. == ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು == ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಸುಮಾರು ೫೦ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವುಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಹೆಸರು ! scope="col" | ಕೆಲಸದ ವಿಧ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೩ | ಅತ್ತಾಡು, ಆಮೆ, ಮನಂ | ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶೆ | style="text-align: center;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೋರಾಟದ ಕುರಿತು ಉಪ್ಪಳ ಲಕ್ಷ್ಮಣರಾವ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಯ ವಿಮರ್ಶೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೪ | ಆಗ್ನೆಸ್ ಸ್ಮೆಡ್ಲಿಯ ಕಥೆಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೫ | ಭೂಮಿಯ ಮಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೬ | ಸಹಜ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೮ | ಕಣ್ಣೀತಿ ಕೆರಟಾಳ ವೆನ್ನೆಲಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ಕೊಲ್ಲೊಂಟೈ ಅವರ ಸಣ್ಣ ಕಥೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಾನವಿ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಕು ಗೊಡಲು ಲೇವು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಎಂದಿಗೂ ಹುಟ್ಟದ ಮಗುವಿಗೆ ಪತ್ರ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಒರಿಯಾನಾ ಫಲ್ಲಾಸಿಯವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೨ | ರಾಜಕೀಯ ಕಥೆಗಳು | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ಗುಲಾಬೀಲು | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೪ | ನೂರೆಲ್ಲಾ ಚಲಂ | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ೧೯೯೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ ಚಲಂ ಅವರ ಕೃತಿಗಳ ಕುರಿತು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಪ್ರಬಂಧಗಳು |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ಸಾರಸಂ | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಮದ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ|ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ]] ಮಹಿಳೆಯರ ಹೋರಾಟದ ವರದಿ. |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ವಿಧವೆಯರು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಏರಿಯಲ್ ಡಾರ್ಫ್ಮನ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಸರಿಹದ್ದುಲು ಲೇನಿ ಸಂಧ್ಯಲು | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಪ್ರಯೋಗಮ್ | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೫ | ವಲ್ಲು ಆರುಗುರು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೨೦೦೧ | ಚರಿತ್ರ ಸ್ವರಲು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ | ವುಮನ್ ಅಟ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಝೀರೋ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ನವಲ್ ಎಲ್ ಸಾದಾವಿಯವರ ಅರೇಬಿಕ್ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೬ | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |} ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಅವರ ಲೇಖನಗಳು ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕುರಿತ೦ತೆ ಇವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿಗಳು, ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಚಳುವಳಿ, ಫಸ್ಟ್-ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡ್ ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಅನ್ನು ತೆಲುಗು ಓದುಗರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇವರು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳು == {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಶೀರ್ಷಿಕೆ ! scope="col" | ವರ್ಗ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೩ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಮಹಿಳಾ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೮ | ತೋಡು | ನಂದಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಥಾ ಲೇಖಕ) | style="text-align: center;" | ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೯ | ಎನ್ / ಎ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಹಿಳಾ ಲೇಖಕಿ | style="text-align: center;" | ತೆಲುಗು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೦೯ | ಎನ್ / ಎ | ಸುಶೀಲಾ ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೩ | ಎನ್ / ಎ | ಕಂದುಕುರಿ ವೀರೇಶಲಿಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೪ | ಎನ್ / ಎ | ಲೋಕನಾಯಕ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref>{{Cite web|url=http://www.loknayakfoundation.com/past-winners.html|title=Loknayak Foundation|website=www.loknayakfoundation.com|access-date=21 April 2018}}</ref> | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೫ | ವಿಮುಕ್ತ | [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] | style="text-align: center;" | |- |} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಮೂಲಗಳು == * http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html * http://www.bhaavana.net/volga/ids/volga.html * [http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Were-Angry-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1 http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Wre-Wre-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1] * http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/Feminist-Volga-Wins-Sahitya-Akademi-Award/2015/12/18/article3183580.ece * https://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/kumari.html <nowiki> [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:೧೯೫೦ ಜನನ]]</nowiki> parjqekn32yqnbz037sxol7vl9yerci 1113120 1113119 2022-08-09T06:49:23Z Pavanaja 5 /* ಮೂಲಗಳು */ wikitext text/x-wiki   {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline;">ಪಿ.ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಹುಟ್ಟು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | <span style="display:none">( <span class="bday">೧೯೫೦ ೧೧ ೨೭</span> )</span> ೨೭ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೫೦ <span class="noprint ForceAgeToShow">(ವಯಸ್ಸು&nbsp;೭೧)</span> ಗುಂಟೂರು, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ |- class="noprint ForceAgeToShow" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಕಾವ್ಯನಾಮ | class="infobox-data nickname" style="line-height:1.4em;" | ವೋಲ್ಗಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಉದ್ಯೋಗ | class="infobox-data role" style="line-height:1.4em;" | ಬರಹಗಾರ್ತಿ, ಚಿತ್ರಕಥೆಗಾರ್ತಿ, ಉಪನ್ಯಾಸಕಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಭಾರತೀಯ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಪ್ರಕಾರ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಗಮನಾರ್ಹ ಕೃತಿಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ , ಸ್ವೇಚ್ಛಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಸಕ್ರಿಯ&nbsp;ವರ್ಷಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ೧೯೮೬–ಇಂದಿನವರೆಗೆ |} '''ಪೋಪುರಿ ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ''', '''ವೋಲ್ಗಾ''' ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿರುವ ಇವರು, ತೆಲುಗು ಕವಯಿತ್ರಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿ. ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ [[ಗುಂಟೂರು|ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. [[ತೆಲುಗು|ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ 'ವಿಮುಕ್ತ ಕಧಾ ಸಂಪುಟ' ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬರಹಗಾರ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಟಾಲಿವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಹಾಗು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಷ್ಟೇನೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇವರ ಚಿ೦ತನೆಗಳು ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ದ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆಯ್ದ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ವೋಲ್ಗಾ ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್ ೨೭, ೧೯೫೦ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಂ.ಎ ಮುಗಿಸಿದರು. == ವೃತ್ತಿ == ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಎಂ.ಎ ನಂತರ ೧೯೭೩ ರಿಂದ ೧೯೮೬ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html|title=VSR & NVR College|website=vsrnvr.ac.in|access-date=21 April 2018}}</ref> ವಿ.ಎಸ್.ಆರ್ & ಎನ್.ವಿ.ಆರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಂತರ, ಅವರು ೧೯೮೬-೧೯೯೫ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಷಾಕಿರಣ್ ಮೂವೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ನಂತರ ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ತೆಲಂಗಾಣ ಮೂಲದ ಎನ್‌ಜಿಒ ಅಸ್ಮಿತಾ ರಿಸೋರ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ವುಮೆನ್‌ಗೆ ಅದರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬುಕ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ತೆಲುಗು ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ಅಸಿಮಿತಾ ಸ೦ಸ್ಥೆಯ ಸಂಪಾದಕೀಯವಾದ ವಾಮ್ಟಿಂತಿ ಮಾಸಿ (ಸೂಟ್ ಫ಼್ರ್೦ ದ ಕಿಚನ್) ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಸದಸ್ಯರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. === ಲೇಖಕಿ === ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಲೇಖನಗಳು, ಕವಿತೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರು ಕೆಲಸದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಪಾತ್ರಗಳ ನೈಜತೆಯನ್ನು ಹಾಗೇ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಬರೆದರು, ಬದಲಿಗೆ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಸಮಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೀಸಲಿಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿ ಸಹಜವನ್ನು ೧೯೮೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಈ ಕಾದಂಬರಿಯು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಅಂಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿತ್ತು. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ, ೧೯೮೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಎರಡನೆಯ ಕಾದಂಬರಿ ಸ್ವೆಚ್ಚಾ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಈ ಎರಡೂ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಮದುವೆಯು ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಹಾಗು ಆಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತವೆ. == ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು == ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಸುಮಾರು ೫೦ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವುಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಹೆಸರು ! scope="col" | ಕೆಲಸದ ವಿಧ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೩ | ಅತ್ತಾಡು, ಆಮೆ, ಮನಂ | ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶೆ | style="text-align: center;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೋರಾಟದ ಕುರಿತು ಉಪ್ಪಳ ಲಕ್ಷ್ಮಣರಾವ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಯ ವಿಮರ್ಶೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೪ | ಆಗ್ನೆಸ್ ಸ್ಮೆಡ್ಲಿಯ ಕಥೆಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೫ | ಭೂಮಿಯ ಮಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೬ | ಸಹಜ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೮ | ಕಣ್ಣೀತಿ ಕೆರಟಾಳ ವೆನ್ನೆಲಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ಕೊಲ್ಲೊಂಟೈ ಅವರ ಸಣ್ಣ ಕಥೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಾನವಿ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಕು ಗೊಡಲು ಲೇವು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಎಂದಿಗೂ ಹುಟ್ಟದ ಮಗುವಿಗೆ ಪತ್ರ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಒರಿಯಾನಾ ಫಲ್ಲಾಸಿಯವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೨ | ರಾಜಕೀಯ ಕಥೆಗಳು | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ಗುಲಾಬೀಲು | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೪ | ನೂರೆಲ್ಲಾ ಚಲಂ | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ೧೯೯೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ ಚಲಂ ಅವರ ಕೃತಿಗಳ ಕುರಿತು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಪ್ರಬಂಧಗಳು |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ಸಾರಸಂ | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಮದ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ|ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ]] ಮಹಿಳೆಯರ ಹೋರಾಟದ ವರದಿ. |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ವಿಧವೆಯರು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಏರಿಯಲ್ ಡಾರ್ಫ್ಮನ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಸರಿಹದ್ದುಲು ಲೇನಿ ಸಂಧ್ಯಲು | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಪ್ರಯೋಗಮ್ | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೫ | ವಲ್ಲು ಆರುಗುರು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೨೦೦೧ | ಚರಿತ್ರ ಸ್ವರಲು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ | ವುಮನ್ ಅಟ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಝೀರೋ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ನವಲ್ ಎಲ್ ಸಾದಾವಿಯವರ ಅರೇಬಿಕ್ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೬ | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |} ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಅವರ ಲೇಖನಗಳು ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕುರಿತ೦ತೆ ಇವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿಗಳು, ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಚಳುವಳಿ, ಫಸ್ಟ್-ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡ್ ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಅನ್ನು ತೆಲುಗು ಓದುಗರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇವರು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳು == {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಶೀರ್ಷಿಕೆ ! scope="col" | ವರ್ಗ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೩ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಮಹಿಳಾ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೮ | ತೋಡು | ನಂದಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಥಾ ಲೇಖಕ) | style="text-align: center;" | ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೯ | ಎನ್ / ಎ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಹಿಳಾ ಲೇಖಕಿ | style="text-align: center;" | ತೆಲುಗು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೦೯ | ಎನ್ / ಎ | ಸುಶೀಲಾ ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೩ | ಎನ್ / ಎ | ಕಂದುಕುರಿ ವೀರೇಶಲಿಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೪ | ಎನ್ / ಎ | ಲೋಕನಾಯಕ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref>{{Cite web|url=http://www.loknayakfoundation.com/past-winners.html|title=Loknayak Foundation|website=www.loknayakfoundation.com|access-date=21 April 2018}}</ref> | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೫ | ವಿಮುಕ್ತ | [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] | style="text-align: center;" | |- |} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಮೂಲಗಳು == * http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html * http://www.bhaavana.net/volga/ids/volga.html * [http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Were-Angry-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1 http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Wre-Wre-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1] * http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/Feminist-Volga-Wins-Sahitya-Akademi-Award/2015/12/18/article3183580.ece * https://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/kumari.html [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:೧೯೫೦ ಜನನ]]< sp05og3n6rlfelhaefp4q9awnjh1yd0 1113121 1113120 2022-08-09T06:49:39Z Pavanaja 5 added [[Category:ಲೇಖಕಿ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki   {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline;">ಪಿ.ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಹುಟ್ಟು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | <span style="display:none">( <span class="bday">೧೯೫೦ ೧೧ ೨೭</span> )</span> ೨೭ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೫೦ <span class="noprint ForceAgeToShow">(ವಯಸ್ಸು&nbsp;೭೧)</span> ಗುಂಟೂರು, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ |- class="noprint ForceAgeToShow" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಕಾವ್ಯನಾಮ | class="infobox-data nickname" style="line-height:1.4em;" | ವೋಲ್ಗಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಉದ್ಯೋಗ | class="infobox-data role" style="line-height:1.4em;" | ಬರಹಗಾರ್ತಿ, ಚಿತ್ರಕಥೆಗಾರ್ತಿ, ಉಪನ್ಯಾಸಕಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಭಾರತೀಯ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಪ್ರಕಾರ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಗಮನಾರ್ಹ ಕೃತಿಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ , ಸ್ವೇಚ್ಛಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಸಕ್ರಿಯ&nbsp;ವರ್ಷಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ೧೯೮೬–ಇಂದಿನವರೆಗೆ |} '''ಪೋಪುರಿ ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ''', '''ವೋಲ್ಗಾ''' ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿರುವ ಇವರು, ತೆಲುಗು ಕವಯಿತ್ರಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿ. ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ [[ಗುಂಟೂರು|ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. [[ತೆಲುಗು|ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ 'ವಿಮುಕ್ತ ಕಧಾ ಸಂಪುಟ' ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬರಹಗಾರ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಟಾಲಿವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಹಾಗು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಷ್ಟೇನೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇವರ ಚಿ೦ತನೆಗಳು ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ದ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆಯ್ದ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ವೋಲ್ಗಾ ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್ ೨೭, ೧೯೫೦ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಂ.ಎ ಮುಗಿಸಿದರು. == ವೃತ್ತಿ == ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಎಂ.ಎ ನಂತರ ೧೯೭೩ ರಿಂದ ೧೯೮೬ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html|title=VSR & NVR College|website=vsrnvr.ac.in|access-date=21 April 2018}}</ref> ವಿ.ಎಸ್.ಆರ್ & ಎನ್.ವಿ.ಆರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಂತರ, ಅವರು ೧೯೮೬-೧೯೯೫ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಷಾಕಿರಣ್ ಮೂವೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ನಂತರ ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ತೆಲಂಗಾಣ ಮೂಲದ ಎನ್‌ಜಿಒ ಅಸ್ಮಿತಾ ರಿಸೋರ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ವುಮೆನ್‌ಗೆ ಅದರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬುಕ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ತೆಲುಗು ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ಅಸಿಮಿತಾ ಸ೦ಸ್ಥೆಯ ಸಂಪಾದಕೀಯವಾದ ವಾಮ್ಟಿಂತಿ ಮಾಸಿ (ಸೂಟ್ ಫ಼್ರ್೦ ದ ಕಿಚನ್) ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಸದಸ್ಯರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. === ಲೇಖಕಿ === ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಲೇಖನಗಳು, ಕವಿತೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರು ಕೆಲಸದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಪಾತ್ರಗಳ ನೈಜತೆಯನ್ನು ಹಾಗೇ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಬರೆದರು, ಬದಲಿಗೆ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಸಮಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೀಸಲಿಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿ ಸಹಜವನ್ನು ೧೯೮೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಈ ಕಾದಂಬರಿಯು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಅಂಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿತ್ತು. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ, ೧೯೮೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಎರಡನೆಯ ಕಾದಂಬರಿ ಸ್ವೆಚ್ಚಾ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಈ ಎರಡೂ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಮದುವೆಯು ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಹಾಗು ಆಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತವೆ. == ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು == ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಸುಮಾರು ೫೦ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವುಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಹೆಸರು ! scope="col" | ಕೆಲಸದ ವಿಧ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೩ | ಅತ್ತಾಡು, ಆಮೆ, ಮನಂ | ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶೆ | style="text-align: center;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೋರಾಟದ ಕುರಿತು ಉಪ್ಪಳ ಲಕ್ಷ್ಮಣರಾವ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಯ ವಿಮರ್ಶೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೪ | ಆಗ್ನೆಸ್ ಸ್ಮೆಡ್ಲಿಯ ಕಥೆಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೫ | ಭೂಮಿಯ ಮಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೬ | ಸಹಜ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೮ | ಕಣ್ಣೀತಿ ಕೆರಟಾಳ ವೆನ್ನೆಲಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ಕೊಲ್ಲೊಂಟೈ ಅವರ ಸಣ್ಣ ಕಥೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಾನವಿ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಕು ಗೊಡಲು ಲೇವು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಎಂದಿಗೂ ಹುಟ್ಟದ ಮಗುವಿಗೆ ಪತ್ರ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಒರಿಯಾನಾ ಫಲ್ಲಾಸಿಯವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೨ | ರಾಜಕೀಯ ಕಥೆಗಳು | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ಗುಲಾಬೀಲು | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೪ | ನೂರೆಲ್ಲಾ ಚಲಂ | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ೧೯೯೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ ಚಲಂ ಅವರ ಕೃತಿಗಳ ಕುರಿತು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಪ್ರಬಂಧಗಳು |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ಸಾರಸಂ | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಮದ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ|ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ]] ಮಹಿಳೆಯರ ಹೋರಾಟದ ವರದಿ. |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ವಿಧವೆಯರು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಏರಿಯಲ್ ಡಾರ್ಫ್ಮನ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಸರಿಹದ್ದುಲು ಲೇನಿ ಸಂಧ್ಯಲು | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಪ್ರಯೋಗಮ್ | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೫ | ವಲ್ಲು ಆರುಗುರು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೨೦೦೧ | ಚರಿತ್ರ ಸ್ವರಲು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ | ವುಮನ್ ಅಟ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಝೀರೋ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ನವಲ್ ಎಲ್ ಸಾದಾವಿಯವರ ಅರೇಬಿಕ್ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೬ | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |} ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಅವರ ಲೇಖನಗಳು ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕುರಿತ೦ತೆ ಇವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿಗಳು, ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಚಳುವಳಿ, ಫಸ್ಟ್-ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡ್ ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಅನ್ನು ತೆಲುಗು ಓದುಗರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇವರು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳು == {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಶೀರ್ಷಿಕೆ ! scope="col" | ವರ್ಗ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೩ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಮಹಿಳಾ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೮ | ತೋಡು | ನಂದಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಥಾ ಲೇಖಕ) | style="text-align: center;" | ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೯ | ಎನ್ / ಎ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಹಿಳಾ ಲೇಖಕಿ | style="text-align: center;" | ತೆಲುಗು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೦೯ | ಎನ್ / ಎ | ಸುಶೀಲಾ ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೩ | ಎನ್ / ಎ | ಕಂದುಕುರಿ ವೀರೇಶಲಿಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೪ | ಎನ್ / ಎ | ಲೋಕನಾಯಕ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref>{{Cite web|url=http://www.loknayakfoundation.com/past-winners.html|title=Loknayak Foundation|website=www.loknayakfoundation.com|access-date=21 April 2018}}</ref> | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೫ | ವಿಮುಕ್ತ | [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] | style="text-align: center;" | |- |} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಮೂಲಗಳು == * http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html * http://www.bhaavana.net/volga/ids/volga.html * [http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Were-Angry-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1 http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Wre-Wre-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1] * http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/Feminist-Volga-Wins-Sahitya-Akademi-Award/2015/12/18/article3183580.ece * https://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/kumari.html [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:೧೯೫೦ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] < 3bcxdqok1vtvpfgagz1bnt1y76y7qc1 1113122 1113121 2022-08-09T06:50:54Z Pavanaja 5 /* ಮೂಲಗಳು */ wikitext text/x-wiki   {| class="infobox vcard" ! colspan="2" class="infobox-above" style="font-size:125%;" |<div class="fn" style="display:inline;">ಪಿ.ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ</div> |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಹುಟ್ಟು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | <span style="display:none">( <span class="bday">೧೯೫೦ ೧೧ ೨೭</span> )</span> ೨೭ ನವೆಂಬರ್ ೧೯೫೦ <span class="noprint ForceAgeToShow">(ವಯಸ್ಸು&nbsp;೭೧)</span> ಗುಂಟೂರು, ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ, ಭಾರತ |- class="noprint ForceAgeToShow" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಕಾವ್ಯನಾಮ | class="infobox-data nickname" style="line-height:1.4em;" | ವೋಲ್ಗಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಉದ್ಯೋಗ | class="infobox-data role" style="line-height:1.4em;" | ಬರಹಗಾರ್ತಿ, ಚಿತ್ರಕಥೆಗಾರ್ತಿ, ಉಪನ್ಯಾಸಕಿ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಭಾರತೀಯ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಪ್ರಕಾರ | class="infobox-data category" style="line-height:1.4em;" | ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ |- class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಗಮನಾರ್ಹ ಕೃತಿಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ , ಸ್ವೇಚ್ಛಾ |- ! class="infobox-label" scope="row" style="line-height:1.2em; padding-right:0.65em;" | ಸಕ್ರಿಯ&nbsp;ವರ್ಷಗಳು | class="infobox-data" style="line-height:1.4em;" | ೧೯೮೬–ಇಂದಿನವರೆಗೆ |} '''ಪೋಪುರಿ ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ''', '''ವೋಲ್ಗಾ''' ಎಂಬ ಕಾವ್ಯನಾಮದಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯರಾಗಿರುವ ಇವರು, ತೆಲುಗು ಕವಯಿತ್ರಿ ಮತ್ತು ಲೇಖಕಿ. ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ [[ಗುಂಟೂರು|ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು. [[ತೆಲುಗು|ತೆಲುಗಿನಲ್ಲಿ]] ತಮ್ಮ 'ವಿಮುಕ್ತ ಕಧಾ ಸಂಪುಟ' ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನಕ್ಕಾಗಿ ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು]] ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಬರಹಗಾರ್ತಿಯ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಟಾಲಿವುಡ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಹಾಗು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ಅಷ್ಟೇನೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇವರ ಚಿ೦ತನೆಗಳು ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಬಗ್ಗೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ದ ಲೈಬ್ರರಿ ಆಫ್ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆಯ್ದ ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಅನುವಾದಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಅವರ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ಪ್ರಕಟಿತ ಕೃತಿಗಳ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ವೋಲ್ಗಾ ಗುಂಟೂರಿನಲ್ಲಿ ನವೆಂಬರ್ ೨೭, ೧೯೫೦ ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ೧೯೭೨ ರಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಎಂ.ಎ ಮುಗಿಸಿದರು. == ವೃತ್ತಿ == ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಎಂ.ಎ ನಂತರ ೧೯೭೩ ರಿಂದ ೧೯೮೬ ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html|title=VSR & NVR College|website=vsrnvr.ac.in|access-date=21 April 2018}}</ref> ವಿ.ಎಸ್.ಆರ್ & ಎನ್.ವಿ.ಆರ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತೆಲುಗು ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಂತರ, ಅವರು ೧೯೮೬-೧೯೯೫ ರ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಉಷಾಕಿರಣ್ ಮೂವೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟಿಂಗ್ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಅವರು ನಂತರ ೧೯೯೧ ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುವ ತೆಲಂಗಾಣ ಮೂಲದ ಎನ್‌ಜಿಒ ಅಸ್ಮಿತಾ ರಿಸೋರ್ಸ್ ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ವುಮೆನ್‌ಗೆ ಅದರ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಬುಕ್ ಟ್ರಸ್ಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ತೆಲುಗು ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ಅಸಿಮಿತಾ ಸ೦ಸ್ಥೆಯ ಸಂಪಾದಕೀಯವಾದ ವಾಮ್ಟಿಂತಿ ಮಾಸಿ (ಸೂಟ್ ಫ಼್ರ್೦ ದ ಕಿಚನ್) ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಸದಸ್ಯರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. === ಲೇಖಕಿ === ವೋಲ್ಗಾ ತಮ್ಮ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಗಳು, ಲೇಖನಗಳು, ಕವಿತೆಗಳು ಆಧುನಿಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಗತಿಪರ ವಿಚಾರಧಾರೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಅವರು ಕೆಲಸದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಪಾತ್ರಗಳ ನೈಜತೆಯನ್ನು ಹಾಗೇ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಕಾದಂಬರಿಗಳನ್ನು ಸಹ ಪೂರ್ಣ ಸಮಯದ ಉದ್ಯೋಗಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಬರೆದರು, ಬದಲಿಗೆ ಕಾದಂಬರಿಗಳಿಗೆ ತನ್ನ ಸಮಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮೀಸಲಿಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನಬಹುದು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ಕಾದಂಬರಿ ಸಹಜವನ್ನು ೧೯೮೬ ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಈ ಕಾದಂಬರಿಯು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಅಂಕಣಗಳಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದ ವಿಷಯವಾಗಿತ್ತು. ಮುಂದಿನ ವರ್ಷ, ೧೯೮೭ ರಲ್ಲಿ, ಅವರ ಎರಡನೆಯ ಕಾದಂಬರಿ ಸ್ವೆಚ್ಚಾ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. ಈ ಎರಡೂ ಕಾದಂಬರಿಗಳು ಮದುವೆಯು ಮಹಿಳೆಯನ್ನು ಹಾಗು ಆಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ಬಂಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತವೆ. == ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳು == ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಸುಮಾರು ೫೦ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಅನುವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯವಾದವುಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಹೆಸರು ! scope="col" | ಕೆಲಸದ ವಿಧ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೩ | ಅತ್ತಾಡು, ಆಮೆ, ಮನಂ | ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶೆ | style="text-align: center;" | ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹೋರಾಟದ ಕುರಿತು ಉಪ್ಪಳ ಲಕ್ಷ್ಮಣರಾವ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿಯ ವಿಮರ್ಶೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೪ | ಆಗ್ನೆಸ್ ಸ್ಮೆಡ್ಲಿಯ ಕಥೆಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೫ | ಭೂಮಿಯ ಮಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೬ | ಸಹಜ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೮ | ಕಣ್ಣೀತಿ ಕೆರಟಾಳ ವೆನ್ನೆಲಾ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮೂರು ತಲೆಮಾರುಗಳು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡ್ರಾ ಕೊಲ್ಲೊಂಟೈ ಅವರ ಸಣ್ಣ ಕಥೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಾನವಿ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೯ | ಮಕು ಗೊಡಲು ಲೇವು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಎಂದಿಗೂ ಹುಟ್ಟದ ಮಗುವಿಗೆ ಪತ್ರ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಒರಿಯಾನಾ ಫಲ್ಲಾಸಿಯವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೨ | ರಾಜಕೀಯ ಕಥೆಗಳು | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ಗುಲಾಬೀಲು | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೩ | ನೀಲಿ ಮೇಘಲು | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೪ | ನೂರೆಲ್ಲಾ ಚಲಂ | ಸಂಪಾದಿಸಿದ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ೧೯೯೪ ರಲ್ಲಿ ಅವರ ಶತಮಾನೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಚರಿಸಿದ ಚಲಂ ಅವರ ಕೃತಿಗಳ ಕುರಿತು ವಿಮರ್ಶಾತ್ಮಕ ಪ್ರಬಂಧಗಳು |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ಸಾರಸಂ | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಮದ್ಯದ ವಿರುದ್ಧ [[ಆಂಧ್ರ ಪ್ರದೇಶ|ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ]] ಮಹಿಳೆಯರ ಹೋರಾಟದ ವರದಿ. |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೪ | ವಿಧವೆಯರು | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ಏರಿಯಲ್ ಡಾರ್ಫ್ಮನ್ ಅವರ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಸರಿಹದ್ದುಲು ಲೇನಿ ಸಂಧ್ಯಲು | ಸಹ-ಸಂಪಾದಿತ ಕೆಲಸ | style="text-align: center;" | ಪ್ರಬಂಧಗಳ ಸಂಗ್ರಹ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೫ | ಪ್ರಯೋಗಮ್ | ಸಣ್ಣ ಕಥಾ ಸಂಕಲನ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೧೯೯೫ | ವಲ್ಲು ಆರುಗುರು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |೨೦೦೧ | ಚರಿತ್ರ ಸ್ವರಲು | ಪ್ಲೇ ಮಾಡಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" |ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ | ವುಮನ್ ಅಟ್ ಪಾಯಿಂಟ್ ಝೀರೋ | ತೆಲುಗಿಗೆ ಅನುವಾದ | style="text-align: center;" | ನವಲ್ ಎಲ್ ಸಾದಾವಿಯವರ ಅರೇಬಿಕ್ ಕಾದಂಬರಿ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೬ | ಸೀತಾ ವಿಮೋಚನೆ | ಕಾದಂಬರಿ | style="text-align: center;" | |- |} ಲಲಿತಾ ಕುಮಾರಿ ಅವರ ಲೇಖನಗಳು ನಿಯತಕಾಲಿಕೆಗಳು ಮತ್ತು ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಗಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಕುರಿತ೦ತೆ ಇವೆ. ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿಗಳು, ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಚಳುವಳಿ, ಫಸ್ಟ್-ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡ್ ವೇವ್ ಫೆಮಿನಿಸಂ ಅನ್ನು ತೆಲುಗು ಓದುಗರಿಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಮೊದಲ ವ್ಯಕ್ತಿ ಇವರು. == ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಗೌರವಗಳು == {| class="wikitable sortable collapsible" style="font-size:90%" ! scope="col" |ವರ್ಷ ! scope="col" | ಶೀರ್ಷಿಕೆ ! scope="col" | ವರ್ಗ ! scope="col" | ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು |- | style="text-align:center;" | ೧೯೮೭ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೦ | ಆಕಾಶಮ್ಲೊ ಸಾಗಮ್ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾದಂಬರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೩ | ಸ್ವೇಚ್ಛಾ | ಮಹಿಳಾ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿನ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೮ | ತೋಡು | ನಂದಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಥಾ ಲೇಖಕ) | style="text-align: center;" | ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೧೯೯೯ | ಎನ್ / ಎ | ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಮಹಿಳಾ ಲೇಖಕಿ | style="text-align: center;" | ತೆಲುಗು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೦೯ | ಎನ್ / ಎ | ಸುಶೀಲಾ ನಾರಾಯಣ ರೆಡ್ಡಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೩ | ಎನ್ / ಎ | ಕಂದುಕುರಿ ವೀರೇಶಲಿಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೪ | ಎನ್ / ಎ | ಲೋಕನಾಯಕ್ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ <ref>{{Cite web|url=http://www.loknayakfoundation.com/past-winners.html|title=Loknayak Foundation|website=www.loknayakfoundation.com|access-date=21 April 2018}}</ref> | style="text-align: center;" | |- |- | style="text-align:center;" | ೨೦೧೫ | ವಿಮುಕ್ತ | [[ಕೇಂದ್ರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ|ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] | style="text-align: center;" | |- |} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಮೂಲಗಳು == * http://vsrnvr.ac.in/nvr/tel.html * http://www.bhaavana.net/volga/ids/volga.html * [http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Were-Angry-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1 http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/People-Wre-Wre-With-my-Writing-Volga/2015/12/19/article3184504.ece1] * http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/Feminist-Volga-Wins-Sahitya-Akademi-Award/2015/12/18/article3183580.ece * https://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/kumari.html [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:೧೯೫೦ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] q0e660t1r9s89jvenmd6fz1d5vw3z2f 0 144086 1113094 1110696 2022-08-09T04:53:52Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:B Harshitha rao/ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್]] to [[ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ (ಪತ್ರಕರ್ತ)]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki '''ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್''' (ಜನನ 12 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1968) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತ. ಅವರು ಪ್ರಸ್ತುತ ಏಪ್ರಿಲ್ 2021 ರಿಂದ 'ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌'ನಲ್ಲಿ ಸಮೂಹ ಸಂಪಾದಕೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪದನಾಮದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿಷಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ, THG ಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಂಪಾದಕರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ತಂಡಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಿಂದೆ, ಅವರು 2012 ಮತ್ತು 2016 ರ ನಡುವೆ ಸುದ್ದಿ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ''[[ಔಟ್ಲುಕ್ (ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ)|ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನ]]'' ಮುಖ್ಯ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಮೂರು ವಿಭಿನ್ನ ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಾರೆ: ''ಚುರುಮುರಿ'', ''ಸಾನ್ಸ್ ಸೆರಿಫ್'' ಮತ್ತು ''ಕೋಸಂಬರಿ.'' ಅನಿರುದ್ಧ ಬಹಲ್ ಜೊತೆಗೆ [[ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡ|ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] [[ಮ್ಯಾಚ್ ಫಿಕ್ಸಿಂಗ್]] ಅನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.{{Fact|date=October 2017}} == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ]] [[ತೆಲುಗು]] ಮಾತನಾಡುವ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಆಹಾರ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (CFTRI) ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು, ಆದರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸದೆ ಕೈಬಿಟ್ಟರು. <ref name="KPI">{{Cite web|url=https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india|title=Interview with Krishna Prasad of Churumuri|date=24 November 2011|publisher=Blogadda|access-date=17 February 2019}}</ref> <nowiki></ref></nowiki> == ವೃತ್ತಿ == ಅವರು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಟಿಜೆಎಸ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಸಂಪಾದಕತ್ವದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟ್ರಿಂಗರ್ ಆಗಿ ತಮ್ಮ ಮಾಧ್ಯಮ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ''ಸಂಡೇ ಅಬ್ಸರ್ವರ್'' (ಈಗ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ) ಮತ್ತು ''[[ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ|ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಲ್ಲಿ]]'' ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗಸ್ಟ್ 2006 ರಿಂದ ಜೂನ್ 2007 ರವರೆಗೆ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ವಿಜಯ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ ( [[ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ|ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ]] ಸಹೋದರಿ ಪ್ರಕಟಣೆ, ನಂತರ ಇದನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರು ಮಿರರ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಯಿತು). <ref>[http://www.exchange4media.com/e4m/news/newfullstory_band.asp?news_id=24641 India media news marketing India advertising Indian brands tv media newspapers]</ref> ನಂತರ ಅವರು ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ವರದಿಗಾರರಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಪತ್ರಿಕೆಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ ಸಂಪಾದಕರಾದರು. ಮಾರ್ಚ್ 2006 ರಲ್ಲಿ, ''ವಿಜಯ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ಗೆ'' ಸೇರುವ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ಮೊದಲು, ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಜಿ.ಆರ್ ಗೋಪಿನಾಥ್ ಅವರು ಆಡುಮಾತಿನ [[ಕನ್ನಡ|ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ]] ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಚುರುಮುರಿ ಬ್ಲಾಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. <ref name="KPI">{{Cite web|url=https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india|title=Interview with Krishna Prasad of Churumuri|date=24 November 2011|publisher=Blogadda|access-date=17 February 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india "Interview with Krishna Prasad of Churumuri"]. Blogadda. 24 November 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 February</span> 2019</span>.</cite></ref> ನಂತರ ಅವರು ಮಾಧ್ಯಮ ಬ್ಲಾಗ್ ''ಸಾನ್ಸ್ ಸೆರಿಫ್,'' ಮಾಧ್ಯಮ ಬ್ಲಾಗ್ ಮತ್ತು ''ಕೋಸಂಬರಿ,'' ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಪಾಕಪದ್ಧತಿಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಬ್ಲಾಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008 ರಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ನವದೆಹಲಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಟವಾದ [[ಪ್ರಗತಿಶೀಲತೆ|ಪ್ರಗತಿಪರ]], ಪ್ರಸ್ತುತ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ''[[ಔಟ್ಲುಕ್ (ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ)|ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನ]]'' ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರು 1 ಫೆಬ್ರವರಿ 2012 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವಂತೆ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮುಖ್ಯ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರನ್ನು ರಾಜೇಶ್ ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ಅವರು 16 ಆಗಸ್ಟ್ 2016 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪ್ರಸ್ತುತ ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನಿಂದ 16 ಏಪ್ರಿಲ್ 2021 ರಿಂದ ಗ್ರೂಪ್ ಎಡಿಟೋರಿಯಲ್ ಆಫೀಸರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ, ಅವರು ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿಭಿನ್ನ ಮುದ್ರಣ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕೊಡುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಿನರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. == ಇತರ ಆಸಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳ ವಿವಿಧ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ [[ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ]] ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್‌ನಿಂದ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007 ರವರೆಗೆ, ಅವರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬಾಲ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ವಿಸ್ಕಾನ್ಸಿನ್-ರಿವರ್ ಫಾಲ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಪೆನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ " ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮ " ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು [[ಇಂಡಿಯನ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] ; ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾಲೇಜು, ನವದೆಹಲಿ; ಏಷ್ಯನ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಜರ್ನಲಿಸಂ, [[ಚೆನ್ನೈ]] ಮತ್ತು ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್, [[ಮಸ್ಸೂರಿ|ಮಸ್ಸೋರಿ]] ಸಹ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ . ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಫೋಟೋ ನ್ಯೂಸ್, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಫೋಟೋ ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಫೋಟೋ [[ಟಿ. ಎಸ್. ಸತ್ಯನ್|ಜರ್ನಲಿಸಂಗಾಗಿ ಟಿಎಸ್ ಸತ್ಯನ್]] ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://churumuri.blog/2011/12/14/t-s-satyan-memorial-awards-for-photojournalism/|title=T.S. Satyan memorial awards for photojournalism|date=14 December 2011|access-date=17 February 2019|publisher=Churumuri}}</ref> 2004 ರಲ್ಲಿ [[ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ|ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ಗೆ]] ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಥಾಮಸ್ ಎಲ್. ಫ್ರೈಡ್‌ಮನ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರನ್ನು "ನಾನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಯುವ ಪತ್ರಕರ್ತರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2004/03/21/opinion/21FRIE.html/hp=&pagewanted=print&position|title=Software of Democracy|last=Thomas L. Friedman|date=21 March 2004|work=The New York Times}}</ref> == ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ == * {{Cite journal|last=Prasad, Krishna|date=12 January 2015|title=New Year diary|department=Last Page|journal=[[Outlook (Indian magazine)|Outlook]]|volume=55|issue=1|pages=178|url=http://www.outlookindia.com/article/new-year-diary/292963|accessdate=2016-01-08}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]]</nowiki> sescp9m0ca7nvbf5uasewyiy4f2b0wq 1113095 1113094 2022-08-09T04:55:39Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ | native_name =ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ | native_name_lang = | image= <!-- just the name, without the File: or Image: prefix or enclosing [[brackets]] --> | alt = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1968|10|12}} | birth_place = [[ಮೈಸೂರು]] | death_date = <!-- {{Death date and age|df=yes|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> | death_place = | education = | occupation = ಪತ್ರಕರ್ತ | employer = ಔಟ್‍ಲುಕ್ | known_for = | notable_works = | spouse = | partner = | children = | awards = | website = <!-- {{URL|Example.com}} --> | footnotes = }} '''ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್''' (ಜನನ 12 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1968) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತ. ಅವರು ಪ್ರಸ್ತುತ ಏಪ್ರಿಲ್ 2021 ರಿಂದ 'ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌'ನಲ್ಲಿ ಸಮೂಹ ಸಂಪಾದಕೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪದನಾಮದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿಷಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ, THG ಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಂಪಾದಕರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ತಂಡಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಿಂದೆ, ಅವರು 2012 ಮತ್ತು 2016 ರ ನಡುವೆ ಸುದ್ದಿ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ''[[ಔಟ್ಲುಕ್ (ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ)|ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನ]]'' ಮುಖ್ಯ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಮೂರು ವಿಭಿನ್ನ ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಾರೆ: ''ಚುರುಮುರಿ'', ''ಸಾನ್ಸ್ ಸೆರಿಫ್'' ಮತ್ತು ''ಕೋಸಂಬರಿ.'' ಅನಿರುದ್ಧ ಬಹಲ್ ಜೊತೆಗೆ [[ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡ|ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] [[ಮ್ಯಾಚ್ ಫಿಕ್ಸಿಂಗ್]] ಅನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.{{Fact|date=October 2017}} == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ]] [[ತೆಲುಗು]] ಮಾತನಾಡುವ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಆಹಾರ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (CFTRI) ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು, ಆದರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸದೆ ಕೈಬಿಟ್ಟರು. <ref name="KPI">{{Cite web|url=https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india|title=Interview with Krishna Prasad of Churumuri|date=24 November 2011|publisher=Blogadda|access-date=17 February 2019}}</ref> <nowiki></ref></nowiki> == ವೃತ್ತಿ == ಅವರು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಟಿಜೆಎಸ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಸಂಪಾದಕತ್ವದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟ್ರಿಂಗರ್ ಆಗಿ ತಮ್ಮ ಮಾಧ್ಯಮ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ''ಸಂಡೇ ಅಬ್ಸರ್ವರ್'' (ಈಗ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ) ಮತ್ತು ''[[ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ|ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಲ್ಲಿ]]'' ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗಸ್ಟ್ 2006 ರಿಂದ ಜೂನ್ 2007 ರವರೆಗೆ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ವಿಜಯ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ ( [[ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ|ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ]] ಸಹೋದರಿ ಪ್ರಕಟಣೆ, ನಂತರ ಇದನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರು ಮಿರರ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಯಿತು). <ref>[http://www.exchange4media.com/e4m/news/newfullstory_band.asp?news_id=24641 India media news marketing India advertising Indian brands tv media newspapers]</ref> ನಂತರ ಅವರು ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ವರದಿಗಾರರಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಪತ್ರಿಕೆಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ ಸಂಪಾದಕರಾದರು. ಮಾರ್ಚ್ 2006 ರಲ್ಲಿ, ''ವಿಜಯ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ಗೆ'' ಸೇರುವ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ಮೊದಲು, ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಜಿ.ಆರ್ ಗೋಪಿನಾಥ್ ಅವರು ಆಡುಮಾತಿನ [[ಕನ್ನಡ|ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ]] ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಚುರುಮುರಿ ಬ್ಲಾಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. <ref name="KPI">{{Cite web|url=https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india|title=Interview with Krishna Prasad of Churumuri|date=24 November 2011|publisher=Blogadda|access-date=17 February 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india "Interview with Krishna Prasad of Churumuri"]. Blogadda. 24 November 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 February</span> 2019</span>.</cite></ref> ನಂತರ ಅವರು ಮಾಧ್ಯಮ ಬ್ಲಾಗ್ ''ಸಾನ್ಸ್ ಸೆರಿಫ್,'' ಮಾಧ್ಯಮ ಬ್ಲಾಗ್ ಮತ್ತು ''ಕೋಸಂಬರಿ,'' ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಪಾಕಪದ್ಧತಿಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಬ್ಲಾಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008 ರಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ನವದೆಹಲಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಟವಾದ [[ಪ್ರಗತಿಶೀಲತೆ|ಪ್ರಗತಿಪರ]], ಪ್ರಸ್ತುತ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ''[[ಔಟ್ಲುಕ್ (ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ)|ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನ]]'' ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರು 1 ಫೆಬ್ರವರಿ 2012 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವಂತೆ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮುಖ್ಯ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರನ್ನು ರಾಜೇಶ್ ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ಅವರು 16 ಆಗಸ್ಟ್ 2016 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪ್ರಸ್ತುತ ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನಿಂದ 16 ಏಪ್ರಿಲ್ 2021 ರಿಂದ ಗ್ರೂಪ್ ಎಡಿಟೋರಿಯಲ್ ಆಫೀಸರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ, ಅವರು ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿಭಿನ್ನ ಮುದ್ರಣ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕೊಡುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಿನರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. == ಇತರ ಆಸಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳ ವಿವಿಧ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ [[ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ]] ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್‌ನಿಂದ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007 ರವರೆಗೆ, ಅವರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬಾಲ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ವಿಸ್ಕಾನ್ಸಿನ್-ರಿವರ್ ಫಾಲ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಪೆನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ " ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮ " ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು [[ಇಂಡಿಯನ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] ; ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾಲೇಜು, ನವದೆಹಲಿ; ಏಷ್ಯನ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಜರ್ನಲಿಸಂ, [[ಚೆನ್ನೈ]] ಮತ್ತು ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್, [[ಮಸ್ಸೂರಿ|ಮಸ್ಸೋರಿ]] ಸಹ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ . ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಫೋಟೋ ನ್ಯೂಸ್, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಫೋಟೋ ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಫೋಟೋ [[ಟಿ. ಎಸ್. ಸತ್ಯನ್|ಜರ್ನಲಿಸಂಗಾಗಿ ಟಿಎಸ್ ಸತ್ಯನ್]] ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://churumuri.blog/2011/12/14/t-s-satyan-memorial-awards-for-photojournalism/|title=T.S. Satyan memorial awards for photojournalism|date=14 December 2011|access-date=17 February 2019|publisher=Churumuri}}</ref> 2004 ರಲ್ಲಿ [[ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ|ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ಗೆ]] ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಥಾಮಸ್ ಎಲ್. ಫ್ರೈಡ್‌ಮನ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರನ್ನು "ನಾನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಯುವ ಪತ್ರಕರ್ತರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2004/03/21/opinion/21FRIE.html/hp=&pagewanted=print&position|title=Software of Democracy|last=Thomas L. Friedman|date=21 March 2004|work=The New York Times}}</ref> == ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ == * {{Cite journal|last=Prasad, Krishna|date=12 January 2015|title=New Year diary|department=Last Page|journal=[[Outlook (Indian magazine)|Outlook]]|volume=55|issue=1|pages=178|url=http://www.outlookindia.com/article/new-year-diary/292963|accessdate=2016-01-08}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] pr08tpmqqq8y0gawlgdmgh3z31otxfd 1113096 1113095 2022-08-09T04:56:01Z Pavanaja 5 added [[Category:ಪತ್ರಕರ್ತರು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ | native_name =ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ | native_name_lang = | image= <!-- just the name, without the File: or Image: prefix or enclosing [[brackets]] --> | alt = | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1968|10|12}} | birth_place = [[ಮೈಸೂರು]] | death_date = <!-- {{Death date and age|df=yes|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) --> | death_place = | education = | occupation = ಪತ್ರಕರ್ತ | employer = ಔಟ್‍ಲುಕ್ | known_for = | notable_works = | spouse = | partner = | children = | awards = | website = <!-- {{URL|Example.com}} --> | footnotes = }} '''ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್''' (ಜನನ 12 ಅಕ್ಟೋಬರ್ 1968) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತ. ಅವರು ಪ್ರಸ್ತುತ ಏಪ್ರಿಲ್ 2021 ರಿಂದ 'ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್ ಪಬ್ಲಿಕೇಷನ್ಸ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌'ನಲ್ಲಿ ಸಮೂಹ ಸಂಪಾದಕೀಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪದನಾಮದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿಷಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ, THG ಯ ಡಿಜಿಟಲ್ ರೂಪಾಂತರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಂಪಾದಕರು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ತಾಂತ್ರಿಕ ತಂಡಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಈ ಹಿಂದೆ, ಅವರು 2012 ಮತ್ತು 2016 ರ ನಡುವೆ ಸುದ್ದಿ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ''[[ಔಟ್ಲುಕ್ (ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ)|ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನ]]'' ಮುಖ್ಯ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಮೂರು ವಿಭಿನ್ನ ಬ್ಲಾಗ್‌ಗಳನ್ನು ಸಹ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಾರೆ: ''ಚುರುಮುರಿ'', ''ಸಾನ್ಸ್ ಸೆರಿಫ್'' ಮತ್ತು ''ಕೋಸಂಬರಿ.'' ಅನಿರುದ್ಧ ಬಹಲ್ ಜೊತೆಗೆ [[ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್ ತಂಡ|ಭಾರತೀಯ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] [[ಮ್ಯಾಚ್ ಫಿಕ್ಸಿಂಗ್]] ಅನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಅವರು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ.{{Fact|date=October 2017}} == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ]] [[ತೆಲುಗು]] ಮಾತನಾಡುವ [[ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತ|ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಆಹಾರ ತಾಂತ್ರಿಕ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆ (CFTRI) ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಸಂಗ ಮಾಡಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ಸ್ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾಡಲು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು, ಆದರೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸದೆ ಕೈಬಿಟ್ಟರು. <ref name="KPI">{{Cite web|url=https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india|title=Interview with Krishna Prasad of Churumuri|date=24 November 2011|publisher=Blogadda|access-date=17 February 2019}}</ref> <nowiki></ref></nowiki> == ವೃತ್ತಿ == ಅವರು ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಟಿಜೆಎಸ್ ಜಾರ್ಜ್ ಅವರ ಸಂಪಾದಕತ್ವದಲ್ಲಿ ನ್ಯೂ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ಗೆ ಸ್ಟ್ರಿಂಗರ್ ಆಗಿ ತಮ್ಮ ಮಾಧ್ಯಮ ವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ನಂತರ ಅವರು ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ''ಸಂಡೇ ಅಬ್ಸರ್ವರ್'' (ಈಗ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ) ಮತ್ತು ''[[ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ|ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದಲ್ಲಿ]]'' ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. ಆಗಸ್ಟ್ 2006 ರಿಂದ ಜೂನ್ 2007 ರವರೆಗೆ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಷೆಯ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ವಿಜಯ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಅನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ ( [[ದಿ ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್‌ ಇಂಡಿಯಾ|ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ]] ಸಹೋದರಿ ಪ್ರಕಟಣೆ, ನಂತರ ಇದನ್ನು ಬೆಂಗಳೂರು ಮಿರರ್ ಆಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಲಾಯಿತು). <ref>[http://www.exchange4media.com/e4m/news/newfullstory_band.asp?news_id=24641 India media news marketing India advertising Indian brands tv media newspapers]</ref> ನಂತರ ಅವರು ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನಲ್ಲಿ ವರದಿಗಾರರಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಪತ್ರಿಕೆಯ ವಿಶೇಷ ಸಂಚಿಕೆ ಸಂಪಾದಕರಾದರು. ಮಾರ್ಚ್ 2006 ರಲ್ಲಿ, ''ವಿಜಯ್ ಟೈಮ್ಸ್‌ಗೆ'' ಸೇರುವ ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ಮೊದಲು, ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಜಿ.ಆರ್ ಗೋಪಿನಾಥ್ ಅವರು ಆಡುಮಾತಿನ [[ಕನ್ನಡ|ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ]] ಮಾಡಿದ ಭಾಷಣದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದ ನಂತರ ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಚುರುಮುರಿ ಬ್ಲಾಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. <ref name="KPI">{{Cite web|url=https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india|title=Interview with Krishna Prasad of Churumuri|date=24 November 2011|publisher=Blogadda|access-date=17 February 2019}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://blog.blogadda.com/2011/11/24/krishna-prasad-churumuri-blog-interview-india "Interview with Krishna Prasad of Churumuri"]. Blogadda. 24 November 2011<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">17 February</span> 2019</span>.</cite></ref> ನಂತರ ಅವರು ಮಾಧ್ಯಮ ಬ್ಲಾಗ್ ''ಸಾನ್ಸ್ ಸೆರಿಫ್,'' ಮಾಧ್ಯಮ ಬ್ಲಾಗ್ ಮತ್ತು ''ಕೋಸಂಬರಿ,'' ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಸಸ್ಯಾಹಾರಿ ಪಾಕಪದ್ಧತಿಯ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಬ್ಲಾಗ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2008 ರಲ್ಲಿ, ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ನವದೆಹಲಿಯಿಂದ ಪ್ರಕಟವಾದ [[ಪ್ರಗತಿಶೀಲತೆ|ಪ್ರಗತಿಪರ]], ಪ್ರಸ್ತುತ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ನಿಯತಕಾಲಿಕದ ''[[ಔಟ್ಲುಕ್ (ನಿಯತಕಾಲಿಕೆ)|ಔಟ್‌ಲುಕ್‌ನ]]'' ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರು 1 ಫೆಬ್ರವರಿ 2012 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬರುವಂತೆ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮುಖ್ಯ ಸಂಪಾದಕರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಅವರನ್ನು ರಾಜೇಶ್ ರಾಮಚಂದ್ರನ್ ಅವರು 16 ಆಗಸ್ಟ್ 2016 ರಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ಅವರು ಪ್ರಸ್ತುತ ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್ ಪಬ್ಲಿಷಿಂಗ್ ಪ್ರೈವೇಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್‌ನಿಂದ 16 ಏಪ್ರಿಲ್ 2021 ರಿಂದ ಗ್ರೂಪ್ ಎಡಿಟೋರಿಯಲ್ ಆಫೀಸರ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ, ಅವರು ದಿ ಹಿಂದೂ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ವಿಭಿನ್ನ ಮುದ್ರಣ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳು ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್ ಕೊಡುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಿನರ್ಜಿಗಳನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಮತ್ತು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. == ಇತರ ಆಸಕ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳ ವಿವಿಧ ಕಾಲೇಜುಗಳು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ [[ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ|ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮದ]] ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಆಗಸ್ಟ್‌ನಿಂದ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 2007 ರವರೆಗೆ, ಅವರು ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಮಿಚಿಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ, ಬಾಲ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ, ವಿಸ್ಕಾನ್ಸಿನ್-ರಿವರ್ ಫಾಲ್ಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಮತ್ತು ಪೆನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿಯಲ್ಲಿ " ಭಾರತೀಯ ಮಾಧ್ಯಮ " ವಿಷಯದ ಕುರಿತು ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು [[ಇಂಡಿಯನ್‌ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ ಆಫ್‌ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಇಂಡಿಯನ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] ; ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾಲೇಜು, ನವದೆಹಲಿ; ಏಷ್ಯನ್ ಕಾಲೇಜ್ ಆಫ್ ಜರ್ನಲಿಸಂ, [[ಚೆನ್ನೈ]] ಮತ್ತು ಲಾಲ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್, [[ಮಸ್ಸೂರಿ|ಮಸ್ಸೋರಿ]] ಸಹ ಉಪನ್ಯಾಸ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ . ಕೃಷ್ಣ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಫೋಟೋ ನ್ಯೂಸ್, ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಫೋಟೋ ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಫೋಟೋ [[ಟಿ. ಎಸ್. ಸತ್ಯನ್|ಜರ್ನಲಿಸಂಗಾಗಿ ಟಿಎಸ್ ಸತ್ಯನ್]] ಸ್ಮಾರಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://churumuri.blog/2011/12/14/t-s-satyan-memorial-awards-for-photojournalism/|title=T.S. Satyan memorial awards for photojournalism|date=14 December 2011|access-date=17 February 2019|publisher=Churumuri}}</ref> 2004 ರಲ್ಲಿ [[ಅಮೇರಿಕ ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನ|ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ಗೆ]] ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಥಾಮಸ್ ಎಲ್. ಫ್ರೈಡ್‌ಮನ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರನ್ನು "ನಾನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಕಾಶಮಾನವಾದ ಯುವ ಪತ್ರಕರ್ತರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು" ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2004/03/21/opinion/21FRIE.html/hp=&pagewanted=print&position|title=Software of Democracy|last=Thomas L. Friedman|date=21 March 2004|work=The New York Times}}</ref> == ಗ್ರಂಥಸೂಚಿ == * {{Cite journal|last=Prasad, Krishna|date=12 January 2015|title=New Year diary|department=Last Page|journal=[[Outlook (Indian magazine)|Outlook]]|volume=55|issue=1|pages=178|url=http://www.outlookindia.com/article/new-year-diary/292963|accessdate=2016-01-08}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:ಪತ್ರಕರ್ತರು]] nkrl4vjs3kplu3wfwst2deaudiu4w4a 0 144089 1113087 1110714 2022-08-09T04:43:33Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:B Harshitha rao/ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್]] to [[ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox recurring event|name=Lakmé Fashion Week|native_name=|native_name_lang=|logo=Lakmé Fashion Week (2021).svg|logo_caption=Lakmé Fashion Week|logo_size=|image=Nargis Fakhri in Ritu Kumar's ensemble at Lakme Fashion Week at Grand Hyatt Mumbai, by SouBoyy, Sourendra Kumar Das..jpg|image_size=220px|caption=[[Nargis Fakhri]] at the Lakme Fashion Week in 2013|status=active|genre=|date=|begins=|ends=|frequency=Bi-Annual in April and August|venue=Different|location=[[Mumbai]], [[Maharashtra]], [[India]]|country={{flag|India}}|years_active=1999–present|first=1999|founder_name=|last=|prev=August 2018|next=April 2019|sponsor=IMG Reliance|website={{URL|https://lakmefashionweek.co.in/|lakmefashionweek.co.in}}}} '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] [[ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ|ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ]] [[ಮುಂಬಯಿ.|ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ]] ನಡೆಯುವ ಎರಡು-ವಾರ್ಷಿಕ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಾರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ''ಬೇಸಿಗೆ-ರೆಸಾರ್ಟ್'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ''ಚಳಿಗಾಲದ-ಹಬ್ಬದ'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. <ref name="iejuly11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/another-fashion-week/821039/|title=ANOTHER FASHION WEEK ?|date=23 July 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' ಈವೆಂಟ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1999 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದಿತ್ತು. == ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಈವೆಂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. <ref name="reuters08">{{Cite news|url=http://in.reuters.com/article/2008/03/19/idINIndia-32577020080319|title=Mumbai all set for Lakme Fashion Week|date=19 March 2008|work=[[Reuters]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಜೊತೆಗೆ ‌‍ FDCIನ ಇಂಡಿಯಾ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ರನ್‌ವೇ ವೀಕ್ . ಇದನ್ನು ಜಂಟಿಯಾಗಿ [[ಲಕ್ಮೆ|Lakmé]] ಮತ್ತು IMG ರಿಲಯನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಪ್ರಾಯೋಜಕರು Lakmé ಆಗಿದೆ. <ref name="toi02">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/Fashion-business-poised-for-dramatic-growth-FDCI/articleshow/17896739.cms|title=Fashion business poised for dramatic growth: FDCI|date=2 August 2002|work=[[Times of India]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ನವೋಮಿ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಬೆಲ್‌ನಂತಹ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಾರೆಯರಾದ [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ|ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ ಜೋನಾಸ್]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]], ಮಲೈಕಾ ಅರೋರಾ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ್ ರಾಮ್‌ಪಾಲ್ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಶೋಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. LFW ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೇಬಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ [[ಲೂಯಿ ವಿಟಾನ್]], ಡೋಲ್ಸ್ & ಗಬ್ಬಾನಾ ಮತ್ತು ರಾಬರ್ಟೊ ಕವಾಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ವಿನ್ಯಾಸಕರಲ್ಲಿ, ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್, ಮನೀಶ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ರೋಹಿತ್ ಬಾಲ್, ತರುಣ್ ತಹಿಲಿಯಾನಿ ಮತ್ತು ರಿತು ಬೆರಿ ಈವೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref name="mrajaykumar">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/fashion/bengalurus-designer-ajay-kumar-marks-his-fashion-week-debut/article7404243.ece|title=Loud patterns, bold statement|access-date=9 July 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.vogue.in/content/lakme-fashion-week-2013-dates-announced|title=LFW 2013 announced|access-date=15 October 2012}}</ref> <ref name="ieaugust11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/fashions-milestones/832225/0|title=Fashion's Milestones|date=16 August 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಬ್ಯಸಾಚಿ ಮುಖರ್ಜಿಯಂತಹ ವಿನ್ಯಾಸಕರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. <ref name="tt05">{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1050424/asp/nation/story_4654867.asp|title=New star rises from east|date=24 April 2005|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=1 April 2012}}</ref> [[ಕರೀನಾ ಕಪೂರ್]], ಜಾಕ್ವೆಲಿನ್ ಫರ್ನಾಂಡೀಸ್, ಸುಶ್ಮಿತಾ ಸೇನ್, [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]] ಮತ್ತು ಲೀಸಾ ಹೇಡನ್ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಶೋ-ಸ್ಟಾಪರ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. * == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == {{Commons category}} * * [http://www.apnnews.com/2015/07/14/nations-most-coveted-model-auditions-at-lakme-fashion-week-is-back/ Mumbai Auditions] * [http://hoture.com/category/lakmefashionweek-2013-fc/ Lakme Fashion Week 2013 videos] rlyqhkubub3m7ypc661gscigksgwal0 1113088 1113087 2022-08-09T04:44:27Z Pavanaja 5 /* ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು */ wikitext text/x-wiki {{Infobox recurring event|name=Lakmé Fashion Week|native_name=|native_name_lang=|logo=Lakmé Fashion Week (2021).svg|logo_caption=Lakmé Fashion Week|logo_size=|image=Nargis Fakhri in Ritu Kumar's ensemble at Lakme Fashion Week at Grand Hyatt Mumbai, by SouBoyy, Sourendra Kumar Das..jpg|image_size=220px|caption=[[Nargis Fakhri]] at the Lakme Fashion Week in 2013|status=active|genre=|date=|begins=|ends=|frequency=Bi-Annual in April and August|venue=Different|location=[[Mumbai]], [[Maharashtra]], [[India]]|country={{flag|India}}|years_active=1999–present|first=1999|founder_name=|last=|prev=August 2018|next=April 2019|sponsor=IMG Reliance|website={{URL|https://lakmefashionweek.co.in/|lakmefashionweek.co.in}}}} '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] [[ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ|ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ]] [[ಮುಂಬಯಿ.|ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ]] ನಡೆಯುವ ಎರಡು-ವಾರ್ಷಿಕ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಾರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ''ಬೇಸಿಗೆ-ರೆಸಾರ್ಟ್'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ''ಚಳಿಗಾಲದ-ಹಬ್ಬದ'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. <ref name="iejuly11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/another-fashion-week/821039/|title=ANOTHER FASHION WEEK ?|date=23 July 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' ಈವೆಂಟ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1999 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದಿತ್ತು. == ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಈವೆಂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. <ref name="reuters08">{{Cite news|url=http://in.reuters.com/article/2008/03/19/idINIndia-32577020080319|title=Mumbai all set for Lakme Fashion Week|date=19 March 2008|work=[[Reuters]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಜೊತೆಗೆ ‌‍ FDCIನ ಇಂಡಿಯಾ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ರನ್‌ವೇ ವೀಕ್ . ಇದನ್ನು ಜಂಟಿಯಾಗಿ [[ಲಕ್ಮೆ|Lakmé]] ಮತ್ತು IMG ರಿಲಯನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಪ್ರಾಯೋಜಕರು Lakmé ಆಗಿದೆ. <ref name="toi02">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/Fashion-business-poised-for-dramatic-growth-FDCI/articleshow/17896739.cms|title=Fashion business poised for dramatic growth: FDCI|date=2 August 2002|work=[[Times of India]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ನವೋಮಿ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಬೆಲ್‌ನಂತಹ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಾರೆಯರಾದ [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ|ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ ಜೋನಾಸ್]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]], ಮಲೈಕಾ ಅರೋರಾ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ್ ರಾಮ್‌ಪಾಲ್ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಶೋಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. LFW ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೇಬಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ [[ಲೂಯಿ ವಿಟಾನ್]], ಡೋಲ್ಸ್ & ಗಬ್ಬಾನಾ ಮತ್ತು ರಾಬರ್ಟೊ ಕವಾಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ವಿನ್ಯಾಸಕರಲ್ಲಿ, ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್, ಮನೀಶ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ರೋಹಿತ್ ಬಾಲ್, ತರುಣ್ ತಹಿಲಿಯಾನಿ ಮತ್ತು ರಿತು ಬೆರಿ ಈವೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref name="mrajaykumar">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/fashion/bengalurus-designer-ajay-kumar-marks-his-fashion-week-debut/article7404243.ece|title=Loud patterns, bold statement|access-date=9 July 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.vogue.in/content/lakme-fashion-week-2013-dates-announced|title=LFW 2013 announced|access-date=15 October 2012}}</ref> <ref name="ieaugust11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/fashions-milestones/832225/0|title=Fashion's Milestones|date=16 August 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಬ್ಯಸಾಚಿ ಮುಖರ್ಜಿಯಂತಹ ವಿನ್ಯಾಸಕರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. <ref name="tt05">{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1050424/asp/nation/story_4654867.asp|title=New star rises from east|date=24 April 2005|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=1 April 2012}}</ref> [[ಕರೀನಾ ಕಪೂರ್]], ಜಾಕ್ವೆಲಿನ್ ಫರ್ನಾಂಡೀಸ್, ಸುಶ್ಮಿತಾ ಸೇನ್, [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]] ಮತ್ತು ಲೀಸಾ ಹೇಡನ್ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಶೋ-ಸ್ಟಾಪರ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. * == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == {{Commons category}} * [http://www.apnnews.com/2015/07/14/nations-most-coveted-model-auditions-at-lakme-fashion-week-is-back/ Mumbai Auditions] * [http://hoture.com/category/lakmefashionweek-2013-fc/ Lakme Fashion Week 2013 videos] 3mxnys2gn5mn2c23asotx38imo7q2s1 1113090 1113088 2022-08-09T04:47:28Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox recurring event |name=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ |native_name= |native_name_lang= |logo=Lakmé Fashion Week (2021).svg |logo_caption=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ |logo_size= |image=Nargis Fakhri in Ritu Kumar's ensemble at Lakme Fashion Week at Grand Hyatt Mumbai, by SouBoyy, Sourendra Kumar Das..jpg |image_size=220px|caption=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್‍ನಲ್ಲಿ ನರ್ಗಿಸ್ ಫಕ್ರಿ (೨೦೧೩) |status=active |genre= |date= |begins= |ends= |frequency=Bi-Annual in April and August |venue=Different|location=[[Mumbai]], [[Maharashtra]], [[India]] |country={{flag|India}}|years_active=1999–present|first=1999|founder_name=|last=|prev=August 2018|next=April 2019|sponsor=IMG Reliance|website={{URL|https://lakmefashionweek.co.in/|lakmefashionweek.co.in}}}} '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] [[ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ|ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ]] [[ಮುಂಬಯಿ.|ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ]] ನಡೆಯುವ ಎರಡು-ವಾರ್ಷಿಕ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಾರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ''ಬೇಸಿಗೆ-ರೆಸಾರ್ಟ್'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ''ಚಳಿಗಾಲದ-ಹಬ್ಬದ'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. <ref name="iejuly11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/another-fashion-week/821039/|title=ANOTHER FASHION WEEK ?|date=23 July 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' ಈವೆಂಟ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1999 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದಿತ್ತು. == ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಈವೆಂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. <ref name="reuters08">{{Cite news|url=http://in.reuters.com/article/2008/03/19/idINIndia-32577020080319|title=Mumbai all set for Lakme Fashion Week|date=19 March 2008|work=[[Reuters]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಜೊತೆಗೆ ‌‍ FDCIನ ಇಂಡಿಯಾ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ರನ್‌ವೇ ವೀಕ್ . ಇದನ್ನು ಜಂಟಿಯಾಗಿ [[ಲಕ್ಮೆ|Lakmé]] ಮತ್ತು IMG ರಿಲಯನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಪ್ರಾಯೋಜಕರು Lakmé ಆಗಿದೆ. <ref name="toi02">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/Fashion-business-poised-for-dramatic-growth-FDCI/articleshow/17896739.cms|title=Fashion business poised for dramatic growth: FDCI|date=2 August 2002|work=[[Times of India]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ನವೋಮಿ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಬೆಲ್‌ನಂತಹ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಾರೆಯರಾದ [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ|ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ ಜೋನಾಸ್]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]], ಮಲೈಕಾ ಅರೋರಾ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ್ ರಾಮ್‌ಪಾಲ್ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಶೋಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. LFW ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೇಬಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ [[ಲೂಯಿ ವಿಟಾನ್]], ಡೋಲ್ಸ್ & ಗಬ್ಬಾನಾ ಮತ್ತು ರಾಬರ್ಟೊ ಕವಾಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ವಿನ್ಯಾಸಕರಲ್ಲಿ, ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್, ಮನೀಶ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ರೋಹಿತ್ ಬಾಲ್, ತರುಣ್ ತಹಿಲಿಯಾನಿ ಮತ್ತು ರಿತು ಬೆರಿ ಈವೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref name="mrajaykumar">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/fashion/bengalurus-designer-ajay-kumar-marks-his-fashion-week-debut/article7404243.ece|title=Loud patterns, bold statement|access-date=9 July 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.vogue.in/content/lakme-fashion-week-2013-dates-announced|title=LFW 2013 announced|access-date=15 October 2012}}</ref> <ref name="ieaugust11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/fashions-milestones/832225/0|title=Fashion's Milestones|date=16 August 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಬ್ಯಸಾಚಿ ಮುಖರ್ಜಿಯಂತಹ ವಿನ್ಯಾಸಕರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. <ref name="tt05">{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1050424/asp/nation/story_4654867.asp|title=New star rises from east|date=24 April 2005|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=1 April 2012}}</ref> [[ಕರೀನಾ ಕಪೂರ್]], ಜಾಕ್ವೆಲಿನ್ ಫರ್ನಾಂಡೀಸ್, ಸುಶ್ಮಿತಾ ಸೇನ್, [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]] ಮತ್ತು ಲೀಸಾ ಹೇಡನ್ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಶೋ-ಸ್ಟಾಪರ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. * == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == {{Commons category}} * [http://www.apnnews.com/2015/07/14/nations-most-coveted-model-auditions-at-lakme-fashion-week-is-back/ Mumbai Auditions] * [http://hoture.com/category/lakmefashionweek-2013-fc/ Lakme Fashion Week 2013 videos] qpwps6es3vi9i0ls4gzclskm2p348zl 1113091 1113090 2022-08-09T04:48:33Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox recurring event |name=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ |native_name= |native_name_lang= |logo= |logo_caption=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ |logo_size= |image=Nargis Fakhri in Ritu Kumar's ensemble at Lakme Fashion Week at Grand Hyatt Mumbai, by SouBoyy, Sourendra Kumar Das..jpg |image_size=220px|caption=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್‍ನಲ್ಲಿ ನರ್ಗಿಸ್ ಫಕ್ರಿ (೨೦೧೩) |status=active |genre= |date= |begins= |ends= |frequency=Bi-Annual in April and August |venue=Different|location=[[Mumbai]], [[Maharashtra]], [[India]] |country={{flag|India}}|years_active=1999–present|first=1999|founder_name=|last=|prev=August 2018|next=April 2019|sponsor=IMG Reliance|website={{URL|https://lakmefashionweek.co.in/|lakmefashionweek.co.in}}}} '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] [[ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ|ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ]] [[ಮುಂಬಯಿ.|ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ]] ನಡೆಯುವ ಎರಡು-ವಾರ್ಷಿಕ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಾರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ''ಬೇಸಿಗೆ-ರೆಸಾರ್ಟ್'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ''ಚಳಿಗಾಲದ-ಹಬ್ಬದ'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. <ref name="iejuly11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/another-fashion-week/821039/|title=ANOTHER FASHION WEEK ?|date=23 July 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' ಈವೆಂಟ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1999 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದಿತ್ತು. == ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಈವೆಂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. <ref name="reuters08">{{Cite news|url=http://in.reuters.com/article/2008/03/19/idINIndia-32577020080319|title=Mumbai all set for Lakme Fashion Week|date=19 March 2008|work=[[Reuters]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಜೊತೆಗೆ ‌‍ FDCIನ ಇಂಡಿಯಾ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ರನ್‌ವೇ ವೀಕ್ . ಇದನ್ನು ಜಂಟಿಯಾಗಿ [[ಲಕ್ಮೆ|Lakmé]] ಮತ್ತು IMG ರಿಲಯನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಪ್ರಾಯೋಜಕರು Lakmé ಆಗಿದೆ. <ref name="toi02">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/Fashion-business-poised-for-dramatic-growth-FDCI/articleshow/17896739.cms|title=Fashion business poised for dramatic growth: FDCI|date=2 August 2002|work=[[Times of India]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ನವೋಮಿ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಬೆಲ್‌ನಂತಹ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಾರೆಯರಾದ [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ|ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ ಜೋನಾಸ್]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]], ಮಲೈಕಾ ಅರೋರಾ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ್ ರಾಮ್‌ಪಾಲ್ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಶೋಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. LFW ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೇಬಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ [[ಲೂಯಿ ವಿಟಾನ್]], ಡೋಲ್ಸ್ & ಗಬ್ಬಾನಾ ಮತ್ತು ರಾಬರ್ಟೊ ಕವಾಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ವಿನ್ಯಾಸಕರಲ್ಲಿ, ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್, ಮನೀಶ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ರೋಹಿತ್ ಬಾಲ್, ತರುಣ್ ತಹಿಲಿಯಾನಿ ಮತ್ತು ರಿತು ಬೆರಿ ಈವೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref name="mrajaykumar">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/fashion/bengalurus-designer-ajay-kumar-marks-his-fashion-week-debut/article7404243.ece|title=Loud patterns, bold statement|access-date=9 July 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.vogue.in/content/lakme-fashion-week-2013-dates-announced|title=LFW 2013 announced|access-date=15 October 2012}}</ref> <ref name="ieaugust11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/fashions-milestones/832225/0|title=Fashion's Milestones|date=16 August 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಬ್ಯಸಾಚಿ ಮುಖರ್ಜಿಯಂತಹ ವಿನ್ಯಾಸಕರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. <ref name="tt05">{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1050424/asp/nation/story_4654867.asp|title=New star rises from east|date=24 April 2005|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=1 April 2012}}</ref> [[ಕರೀನಾ ಕಪೂರ್]], ಜಾಕ್ವೆಲಿನ್ ಫರ್ನಾಂಡೀಸ್, ಸುಶ್ಮಿತಾ ಸೇನ್, [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]] ಮತ್ತು ಲೀಸಾ ಹೇಡನ್ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಶೋ-ಸ್ಟಾಪರ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. * == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == {{Commons category}} * [http://www.apnnews.com/2015/07/14/nations-most-coveted-model-auditions-at-lakme-fashion-week-is-back/ Mumbai Auditions] * [http://hoture.com/category/lakmefashionweek-2013-fc/ Lakme Fashion Week 2013 videos] 8nh266uymov33f47utnisylhy65l9e9 1113093 1113091 2022-08-09T04:52:09Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox recurring event |name=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ |native_name= |native_name_lang= |logo= |logo_caption=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ |logo_size= |image=Nargis Fakhri in Ritu Kumar's ensemble at Lakme Fashion Week at Grand Hyatt Mumbai, by SouBoyy, Sourendra Kumar Das..jpg |image_size=220px|caption=ಲ್ಯಾಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್‍ನಲ್ಲಿ ನರ್ಗಿಸ್ ಫಕ್ರಿ (೨೦೧೩) |status=ಸಕ್ರಿಯ |genre= |date= |begins= |ends= |frequency= ದ್ವೈವಾರ್ಷಿಕ |venue=ಬೇರೆ ಬೇರೆ |location=[[ಮುಂಬಯಿ]] |country={{flag|India}}|years_active=1999–present|first=1999|founder_name=|last=|prev=August 2018|next=April 2019|sponsor=IMG Reliance|website={{URL|https://lakmefashionweek.co.in/|lakmefashionweek.co.in}}}} '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] [[ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ|ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರದ]] [[ಮುಂಬಯಿ.|ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ]] ನಡೆಯುವ ಎರಡು-ವಾರ್ಷಿಕ ಫ್ಯಾಷನ್ ವಾರವಾಗಿದೆ. ಇದರ ''ಬೇಸಿಗೆ-ರೆಸಾರ್ಟ್'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಏಪ್ರಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ''ಚಳಿಗಾಲದ-ಹಬ್ಬದ'' ಪ್ರದರ್ಶನವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. <ref name="iejuly11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/another-fashion-week/821039/|title=ANOTHER FASHION WEEK ?|date=23 July 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == '''ಲಕ್ಮೆ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್''' ಈವೆಂಟ್ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ 1999 ರಲ್ಲಿ ನಡೆದಿತ್ತು. == ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು == ಇದು ಭಾರತದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಈವೆಂಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. <ref name="reuters08">{{Cite news|url=http://in.reuters.com/article/2008/03/19/idINIndia-32577020080319|title=Mumbai all set for Lakme Fashion Week|date=19 March 2008|work=[[Reuters]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಜೊತೆಗೆ ‌‍ FDCIನ ಇಂಡಿಯಾ ಫ್ಯಾಶನ್ ವೀಕ್ ಮತ್ತು ಇಂಡಿಯಾ ರನ್‌ವೇ ವೀಕ್ . ಇದನ್ನು ಜಂಟಿಯಾಗಿ [[ಲಕ್ಮೆ|Lakmé]] ಮತ್ತು IMG ರಿಲಯನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಪ್ರಾಯೋಜಕರು Lakmé ಆಗಿದೆ. <ref name="toi02">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/Fashion-business-poised-for-dramatic-growth-FDCI/articleshow/17896739.cms|title=Fashion business poised for dramatic growth: FDCI|date=2 August 2002|work=[[Times of India]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ನವೋಮಿ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ಬೆಲ್‌ನಂತಹ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾಡೆಲ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಚಲನಚಿತ್ರ ತಾರೆಯರಾದ [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ|ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ ಜೋನಾಸ್]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]], ಮಲೈಕಾ ಅರೋರಾ ಖಾನ್ ಮತ್ತು ಅರ್ಜುನ್ ರಾಮ್‌ಪಾಲ್ ಇದರಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ವಿಶ್ವದ ಪ್ರಮುಖ ಫ್ಯಾಷನ್ ಶೋಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. LFW ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲೇಬಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿ [[ಲೂಯಿ ವಿಟಾನ್]], ಡೋಲ್ಸ್ & ಗಬ್ಬಾನಾ ಮತ್ತು ರಾಬರ್ಟೊ ಕವಾಲಿ ಸೇರಿವೆ. ಭಾರತೀಯ ವಿನ್ಯಾಸಕರಲ್ಲಿ, ಅಜಯ್ ಕುಮಾರ್, ಮನೀಶ್ ಮಲ್ಹೋತ್ರಾ, ರೋಹಿತ್ ಬಾಲ್, ತರುಣ್ ತಹಿಲಿಯಾನಿ ಮತ್ತು ರಿತು ಬೆರಿ ಈವೆಂಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref name="mrajaykumar">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/fashion/bengalurus-designer-ajay-kumar-marks-his-fashion-week-debut/article7404243.ece|title=Loud patterns, bold statement|access-date=9 July 2015}}</ref> <ref>{{Cite news|url=http://www.vogue.in/content/lakme-fashion-week-2013-dates-announced|title=LFW 2013 announced|access-date=15 October 2012}}</ref> <ref name="ieaugust11">{{Cite news|url=http://www.indianexpress.com/news/fashions-milestones/832225/0|title=Fashion's Milestones|date=16 August 2011|work=[[The Indian Express]]|access-date=1 April 2012}}</ref> ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಸಬ್ಯಸಾಚಿ ಮುಖರ್ಜಿಯಂತಹ ವಿನ್ಯಾಸಕರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಲು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. <ref name="tt05">{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1050424/asp/nation/story_4654867.asp|title=New star rises from east|date=24 April 2005|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=1 April 2012}}</ref> [[ಕರೀನಾ ಕಪೂರ್]], ಜಾಕ್ವೆಲಿನ್ ಫರ್ನಾಂಡೀಸ್, ಸುಶ್ಮಿತಾ ಸೇನ್, [[ಪ್ರಿಯಾಂಕಾ ಚೋಪ್ರಾ]], [[ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ (ನಟಿ)|ದೀಪಿಕಾ ಪಡುಕೋಣೆ]] ಮತ್ತು ಲೀಸಾ ಹೇಡನ್ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಪ್ರಮುಖ ಶೋ-ಸ್ಟಾಪರ್‌ಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. * == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == {{Commons category}} * [http://www.apnnews.com/2015/07/14/nations-most-coveted-model-auditions-at-lakme-fashion-week-is-back/ Mumbai Auditions] * [http://hoture.com/category/lakmefashionweek-2013-fc/ Lakme Fashion Week 2013 videos] ssoayp1lkfq35f99ycsuqeanqbcxnwd 0 144163 1113123 1111507 2022-08-09T06:53:06Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ಖಾನ (ಕವಯಿತ್ರಿ)]] to [[ಖಾನ (ಕವಯಿತ್ರಿ)]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox writer <!-- for more information see [[:Template:Infobox writer/doc]] --> | name = ಖಾನ | birth_date = ಸುಮಾರು ೮-೧೨ನೇ ಶತಮಾನ CE | birth_place = [[ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ]] | period = ಪಾಲ ರಾಜವ೦ಶ | occupation = [[ಕವಯಿತ್ರಿ]], ಜ್ಯೋತಿಷಿ | notable_works = ''ಖಾನಾರ್ ಬಚನ್'' }} '''ಖಾನಾ''' ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಕವಿಯಿತ್ರಿ ಮತ್ತು ಪೌರಾಣಿಕ [[ಜ್ಯೋತಿಷ ಶಾಸ್ತ್ರ|ಜ್ಯೋತಿಷಿ]], ಇವರು ಮಧ್ಯಕಾಲೀನ [[ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆ|ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ]] ಒಂಬತ್ತನೇ ಮತ್ತು ಹನ್ನೆರಡನೇ ಶತಮಾನದ ನಡುವೆ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು [[ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ|ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ]] ಉತ್ತರ ೨೪ ಪರಗಣ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಬರಸಾತ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ದೆಯುಲಿಯಾ ( ಚಂದ್ರಕೇತುಗರ್, ಬೆರಚಂಪಾ ಬಳಿ) ಗ್ರಾಮದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ ಎ೦ದು ತಿಳಿದು ಬ೦ದಿದೆ. ಬಂಗಾಳಿ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿನ ಆರಂಭಿಕ ಸಂಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಖಾನಾರ್ ''ಬಚನ್'' (ಅಥವಾ ವಚನ) (খনার ''বচন'' ) (ಅರ್ಥ "ಖಾನರ ಪದಗಳು") ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅವರ ಕವನವು ಅದರ ಕೃಷಿ ಕುರಿತಾದ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ. <ref>http://www.infobridge.org/asp/documents/4341.doc {{Dead link|date=June 2018}}</ref> ಇವರ ಸಣ್ಣ ದ್ವಿಪದಿಗಳು ಅಥವಾ ಕ್ವಾಟ್ರೇನ್‌ಗಳು ದೃಢವಾದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ, ಉದ್ಯಮಕ್ಕೆ ಈ ಪೈನ್‌ನಂತೆ: : ''ಥಕ್ತೇ ಬಲದ್ ನಾ ಕರೇ ಚಾಸ್'' : ''ತರ್ ದುಃಖ ಬಾರೋ ಮಾಸ್'' :: "ಎತ್ತುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವನು, ಆದರೆ ಉಳುಮೆ ಮಾಡದವನು, ಅವನ ಈ ಸ್ಥಿತಿಯು ವರ್ಷದ ಹನ್ನೆರಡು ತಿಂಗಳು ಇರುತ್ತದೆ." == ದಂತಕಥೆ == [[ಚಿತ್ರ:Khana-Mihir_Mound_-_Berachampa_2012-02-24_2346.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Khana-Mihir_Mound_-_Berachampa_2012-02-24_2346.JPG/250px-Khana-Mihir_Mound_-_Berachampa_2012-02-24_2346.JPG|right|thumb|250x250px| ಪೃಥಿಬಾ ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿರುವ ಖಾನಾ-ಮಿಹಿರ್ ಅಥವಾ ಬರಹ-ಮಿಹಿರ್ ದಿಬ್ಬ, ಚಂದ್ರಕೇತುಗಢ, ಬೆರಚಂಪಾ, [[ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ]] .]] [[ಚಿತ್ರ:Excavated_Brick_Structure_-_Khana-Mihir_Mound_-_Berachampa_-_North_24_Parganas_2015-04-11_7158.JPG|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f4/Excavated_Brick_Structure_-_Khana-Mihir_Mound_-_Berachampa_-_North_24_Parganas_2015-04-11_7158.JPG/220px-Excavated_Brick_Structure_-_Khana-Mihir_Mound_-_Berachampa_-_North_24_Parganas_2015-04-11_7158.JPG|thumb| ಚಂದ್ರಕೇತುಗಢದಲ್ಲಿ ಖಾನಾ-ಮಿಹಿರ್ ದಿಬ್ಬದ ಉತ್ಖನನದ ಇಟ್ಟಿಗೆ ರಚನೆ.]] ಖಾನಾರ ದಂತಕಥೆಯು (ಬೇರೆಡೆ ಲೀಲಾವತಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ) ಪ್ರಾಗ್ಜ್ಯೋತಿಶಪುರ ( ಬಂಗಾಳ / [[ಅಸ್ಸಾಂ]] ಗಡಿ) ಅಥವಾ ದಕ್ಷಿಣ ಬಂಗಾಳದ ಪ್ರಾಯಶಃ ಚಂದ್ರಕೇತುಗಢ್ (ಇಲ್ಲಿ ಖಾನಾ ಮತ್ತು ಮಿಹಿರ್ ಹೆಸರುಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಅವಶೇಷಗಳ ನಡುವೆ ಒಂದು ದಿಬ್ಬ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದೆ) ಜೊತೆಗಿನ ಅವರ ಸಂಬಂಧದ ಸುತ್ತ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ. ಅವರು, ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ II ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ನವರತ್ನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ರತ್ನವಾಗಿದ್ದ, ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[ವರಾಹಮಿಹಿರ|ವರಾಹಮಿಹಿರನ ಸೊಸೆಯಾಗಿದ್ದರು]] ಎ೦ದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ದೈವಜ್ಞ ವರಾಹಮಿಹಿರ್ (೫೦೫-೫೮೭), ವರಾಹ ಅಥವಾ ಮಿಹಿರ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ, ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ, ಗಣಿತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಮತ್ತು ಜ್ಯೋತಿಷಿ, [[ಉಜ್ಜೆಯನ್|ಉಜ್ಜಯಿನಿಯಲ್ಲಿ]] (ಅಥವಾ ಬಂಗಾಳ, ಕೆಲವು ದಂತಕಥೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ) ಜನಿಸಿದರು. ಭಾರತೀಯ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡವು ಇತರ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರೊ೦ದಿಗೆ ವರಾಹಮಿಹಿರ ಮತ್ತು [[ಆರ್ಯಭಟ (ಗಣಿತಜ್ಞ)|ಆರ್ಯಭಟರ]] ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವರ ಜೀವನದ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ತಿಳಿದಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಅವರು ದಕ್ಷಿಣ ಬಂಗಾಳದಿಂದ ಬಂದವರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ, ಚಂದ್ರಕೇತುಗಢದ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲಿ ಖಾನಾ ಮತ್ತು ಮಿಹಿರ್ ಎಂಬ ದಿಬ್ಬವಿದೆ. ಖಾನಾ ವರಾಹನ ಸೊಸೆ ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಜ್ಯೋತಿಷಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಎಲ್ಲಾ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನು ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಜೀವನದ ಸುತ್ತಲೂ ಹಲವಾರು ದಂತಕಥೆಗಳು ಹಬ್ಬಿವೆ. ಒಂದು ದಂತಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಅವರು [[ಶ್ರೀಲಂಕಾ|ಶ್ರೀಲಂಕಾದಲ್ಲಿ]] ಜನಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಗಣಿತಜ್ಞ-ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[ವರಾಹಮಿಹಿರ|ವರಾಹಮಿಹಿರನನ್ನು]] ಮದುವೆಯಾದರು, ಆದರೆ ಖಾನಾ ವರಾಹಮಿಹಿರನ ಸೊಸೆ ಮತ್ತು ಒಬ್ಬ ನಿಪುಣ ಜ್ಯೋತಿಷಿ ಎಂದು ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ವರಾಹಮಿಹಿರನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವೃತ್ತಿಗೆ ಸಂಭವನೀಯ ಅಪಾಯವಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಭವಿಷ್ಯವಾಣಿಗಳ ನಿಖರತೆಯಲ್ಲಿ ಅವನನ್ನು ಮೀರಿದರು, ಮತ್ತು ಕೆಲವು ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವರ ಪತಿ (ಅಥವಾ ಮಾವ) ಅಥವಾ ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ನೇಮಲಕಗೊ೦ಡ ವ್ಯಕ್ತಿ(ಅಥವಾ ಬಹುಶಃ ಖಾನಾ ಸ್ವತಃ ದೊಡ್ಡ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ) ಅವರ ಅದ್ಭುತ ಪ್ರತಿಭೆಯನ್ನು ಮೌನಗೊಳಿಸಲು ಅವರ ನಾಲಿಗೆಯನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿಕೊ೦ಡರು. . ಇದು ಆಧುನಿಕ ಬಂಗಾಳಿ ಸ್ತ್ರೀವಾದದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಸುವ ವಿಚಾರವಾಗಿದ್ದು, ಮಲ್ಲಿಕಾ ಸೆಂಗುಪ್ತಾ ಅವರ ಈ ಕವಿತೆಯಲ್ಲಿ, ''ಖಾನಾ ಅವರ ಹಾಡು ಹೀಗಿದೆ'' : : ಕೇಳು ಓ ಕೇಳು : : ಖಾನಾ ಅವರ ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ಗಮವಿಟ್ಟು ಕೇಳು : : ಮಧ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ : ಮಹಿಳೆ ಖಾನಾ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು, ನಾನು ಅವಳ ಜೀವನವನ್ನು ಹಾಡುತ್ತೇನೆ : ಮೊದಲ ಬಂಗಾಳಿ ಮಹಿಳಾ ಕವಿ : ಆಕೆಯ ನಾಲಿಗೆಯನ್ನು ಅವರು ಚಾಕುವಿನಿಂದ ಕತ್ತರಿಸಿದರು : &nbsp;- ಮಲ್ಲಿಕಾ ಸೇನ್‌ಗುಪ್ತಾ, ''ಆಮ್ರಾ ಲಾಸ್ಯ ಅಮ್ರ ಲಾರೈ'', ಟಿಆರ್. ಅಮಿತಾಭ ಮುಖರ್ಜಿ <ref>{{Cite web|url=http://www.cse.iitk.ac.in/~amit/books/sengupta-2001-amra-lasya-amra.html|title=আমরা লাস্য আমরা লড়াই|last=Mallika Sengupta|publisher=iitk.ac.in}}</ref> ಶ್ರೀ ಪಿಆರ್ ಸರ್ಕಾರ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಹೀಗೆ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ: "ಆಕಾಶಕಾಯಗಳ ಸರ್ವವ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಭಾವದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ, ಜ್ಞಾನದ ಶಾಖೆಯು ದಿನನಿತ್ಯದ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು. ಮತ್ತು ಈ ಜ್ಞಾನದ ಶಾಖೆಯು ಅದರ ಎಲ್ಲಾ ಹೂವುಗಳು, ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಕೊಂಬೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸುಂದರವಾಗಿ ಪೋಷಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ರಾಶ್ ಅವರ ಪ್ರೀತಿಯ ಮಗಳು, ಬಂಕುರಾ / ಸೆಂಭುಮ್‌ನ ರಾಶಿ ವೈದ್ಯ ಜಾತಿಯ ಸಂತಾನ." ಶತಮಾನಗಳ ಮೂಲಕ, ಖಾನಾ ಅವರ ಸಲಹೆಯು ಗ್ರಾಮೀಣ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ (ಆಧುನಿಕ [[ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳ]], [[ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶ]] ಮತ್ತು [[ಬಿಹಾರ|ಬಿಹಾರದ]] ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳು) ದೇವಾದೇಶದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದೆ. [[ಅಸ್ಸಾಮಿ]] ಮತ್ತು [[ಒರಿಯಾ|ಒರಿಯಾದಲ್ಲಿ]] ಪ್ರಾಚೀನ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಸಹ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ. "ಸ್ವಲ್ಪ ಉಪ್ಪು, ಸ್ವಲ್ಪ ಕಹಿ, ಮತ್ತು ಯಾವಾಗಲೂ ನೀವು ತುಂಬಾ ತುಂಬುವ ಮೊದಲು ನಿಲ್ಲಿಸಿ" ಎಂಬ ಸಲಹೆಯನ್ನು ಸಮಯಾತೀತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://en.banglapedia.org/index.php?title=Khana|title=Khana|last=Azhar Islam|publisher=[[Banglapedia]]|access-date=28 July 2015}}</ref> <ref> {{Cite web|url=http://www.saptarishisastrology.com/filedownload.php?v=7&a=y&b=y&f=48-KhannarVachan-1BW.pdf|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20110716004845/http://www.saptarishisastrology.com/filedownload.php?v=7&a=y&b=y&f=48-KhannarVachan-1BW.pdf|archive-date=16 July 2011|access-date=5 June 2010}} </ref> <ref>{{Cite web|url=http://www.siddhagirimuseum.org/index.php/2009031096/Varahmihir.html|title=siddhagirimuseum.org|archive-url=https://web.archive.org/web/20110728021927/http://www.siddhagirimuseum.org/index.php/2009031096/Varahmihir.html|archive-date=2011-07-28}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://issuu.com/saptarishisastrologyvol7/docs/48-khannarvachan-1|title=ISSUU - 48-KhannarVachan-1 by Saptarishis Astrology|last=Saptarishis Astrology|website=Issuu}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://hindunationalismmuslimunity.blogspot.com/2009/08/maharaja-pratapaditya-roy-last-hindu.html|title=Hinduism in Indian Nationalism & role of Islam: Maharaja Pratapaditya Roy - Last Hindu King, Icon & Saviour of Bangabhumi|date=14 August 2009}}</ref> == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿ == ೧೫ ಜೂನ್ ೨೦೦೯ ರಂದು, ಭಾರತೀಯ-ಬಂಗಾಳಿ ದೂರದರ್ಶನ ಚಾನೆಲ್ ಝೀ ಬಾಂಗ್ಲಾ, ಖಾನಾ ಜೀವನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ''ಖೋನಾ'' ಎಂಬ ಟಿವಿ ಧಾರಾವಾಹಿಯನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ಈ ಪ್ರದರ್ಶನವು ಅವರು 'ಸಿಂಹಲ್' ( [[ಶ್ರೀಲಂಕಾ]] ) ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳುವ ದಂತಕಥೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತದೆ. ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಕಲರ್ಸ್ ಬಾಂಗ್ಲಾ ಚಾನೆಲ್ ಖಾನಾ ಅವರ ಮಾತುಗಳು ಮತ್ತು ಆಕೆಯ ಮಾವ ವರಾಹ ಅವರೊಂದಿಗಿನ ಸಂಘರ್ಷಗಳನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ''ಖಾನಾರ್ ಬಚನ್'' ಎಂಬ ಹೊಸ ಧಾರಾವಾಹಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} rotrok1muru79xev96seea3gwuj1i82 0 144165 1113124 1111509 2022-08-09T06:55:57Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್]] to [[ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki '''ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್''' ( [[ತಮಿಳು]] : வெள்ளிವೀತಿಯಾರ್) ಸಂಗಮ್ ಅವಧಿಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವರಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈನ ೨೩ ನೇ ಪದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೧೪ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ]] ಬಂದವರು. <ref name="PoetDict">{{Cite book|title=புலவர் அகராதி [Dictionary of Poets]|last=Gopalan|first=P. V.|date=1957|publisher=M. Duraisami Mudaliyar and Company|edition=1|location=Chennai|pages=162|language=ta}}</ref> ಅವರು [[ಮಧುರೈ|ಮಧುರೈನ]] ವೆಲ್ಲಿಯಂಬಲ ವೀಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. <ref name="SangaIlakkiyam_3">{{Cite book|title=அகநானூறு, புறநானூறு [Agananuru, Purananuru]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=3|location=Chennai|pages=251|language=ta}}</ref> ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪತಿ ಅವರನ್ನು ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಅವನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳು ಅವರ ಕಟುವಾದ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗು <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}</ref> ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVedanayagam2017">Vedanayagam, Rama (2017). ''திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]'' (in Tamil) (1&nbsp;ed.). Chennai: Manimekalai Prasuram. pp.&nbsp;36–37.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅಗನಾನೂರು ಸಂ. ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨ರಲ್ಲಿನ ಪದ್ಯಗಳು ಅತಿಮಂತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಕೈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತಿಥಿಯನ್‌ನ ಪುನ್ನಾಯಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಅನ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವನವರಂಬನ್‌ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> {{Rp|105–106}}ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ಹುಲಿಯ ಉಗುರಿನ ಆಳವಾದ ಮುರುಕ್ಕು-ಮೊಗ್ಗುಗಳ ಹೋಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಹ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}}ಅವರ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ಲೇಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ [[ಅವ್ವೆಯಾರ್|ಅವ್ವೈಯಾರ್ I]] ನಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="SangaIlakkiyam_3" /> <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}} == ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ೧೪ ಸಂಗಮ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ೮ ಕುರುಂತೋಗೈಯಲ್ಲಿ (ಪದ್ಯಗಳು ೨೭, ೪೪, ೫೮, ೧೩೦, ೧೪೬, ೧೪೯, ೧೬೯, ಮತ್ತು ೩೮೬), ೩ ನತ್ರಿನೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯಗಳು ೭೦, ೩೩೫ ಮತ್ತು ೩೪೮ ), ಅಗಣನನೂರಿಯಲ್ಲಿ ೨ ಪದ್ಯಗಳು, (ಪದ್ಯಗಳು ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨), ಮತ್ತು ೧ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯ ೨೩). <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">Kowmareeshwari, S., ed. (August 2012). ''குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]''. Sanga Ilakkiyam (in Tamil). Vol.&nbsp;2 (1&nbsp;ed.). Chennai: Saradha Pathippagam. p.&nbsp;453.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅವರ ಪದ್ಯ ಸಂ. ೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕುರಲ್‌ನ ಹೊಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFM._S._Purnalingam_Pillai2015">M. S. Purnalingam Pillai (2015). ''Tamil Literature''. Chennai: International Institute of Tamil Studies.</cite></ref> {{Rp|106}} == ಸಹ ನೋಡಿ == {{Portal|Tamils|India|Literature|Poetry}} {{wikisourcelang|ta|திருவள்ளுவமாலை|Tiruvalluva Maalai}} * ಸ೦ಗಮ ಕಾಲದ ಕವಿಗಳ ಪಟ್ಟಿ * ಸ೦ಗಮ ಕಾಲದ ಸಾಹಿತ್ಯ * ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{reflist}} {{authority control}} {{DEFAULTSORT:Velliveedhiyar}} [[Category:Tamil philosophy]] [[Category:Tamil poets]] [[Category:Sangam poets]] [[Category:Female poets of the Sangam Age]] [[Category:Tiruvalluva Maalai contributors]] [[Category:Hindu poets]] [[Category:Ancient Indian poets]] [[Category:Ancient Asian women writers]] [[Category:Indian women poets]] [[Category:Ancient Indian women writers]] 2a33pywm85a8yxa2vla55b88vh7k0fd 1113125 1113124 2022-08-09T06:57:29Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki '''ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್''' ( [[ತಮಿಳು]] : வெள்ளிವೀತಿಯಾರ್) ಸಂಗಮ್ ಅವಧಿಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವರಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈನ ೨೩ ನೇ ಪದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೧೪ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ]] ಬಂದವರು. <ref name="PoetDict">{{Cite book|title=புலவர் அகராதி [Dictionary of Poets]|last=Gopalan|first=P. V.|date=1957|publisher=M. Duraisami Mudaliyar and Company|edition=1|location=Chennai|pages=162|language=ta}}</ref> ಅವರು [[ಮಧುರೈ|ಮಧುರೈನ]] ವೆಲ್ಲಿಯಂಬಲ ವೀಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. <ref name="SangaIlakkiyam_3">{{Cite book|title=அகநானூறு, புறநானூறு [Agananuru, Purananuru]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=3|location=Chennai|pages=251|language=ta}}</ref> ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪತಿ ಅವರನ್ನು ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಅವನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳು ಅವರ ಕಟುವಾದ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗು <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}</ref> ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVedanayagam2017">Vedanayagam, Rama (2017). ''திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]'' (in Tamil) (1&nbsp;ed.). Chennai: Manimekalai Prasuram. pp.&nbsp;36–37.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅಗನಾನೂರು ಸಂ. ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨ರಲ್ಲಿನ ಪದ್ಯಗಳು ಅತಿಮಂತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಕೈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತಿಥಿಯನ್‌ನ ಪುನ್ನಾಯಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಅನ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವನವರಂಬನ್‌ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> {{Rp|105–106}}ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ಹುಲಿಯ ಉಗುರಿನ ಆಳವಾದ ಮುರುಕ್ಕು-ಮೊಗ್ಗುಗಳ ಹೋಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಹ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}}ಅವರ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ಲೇಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ [[ಅವ್ವೆಯಾರ್|ಅವ್ವೈಯಾರ್ I]] ನಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="SangaIlakkiyam_3" /> <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}} == ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ೧೪ ಸಂಗಮ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ೮ ಕುರುಂತೋಗೈಯಲ್ಲಿ (ಪದ್ಯಗಳು ೨೭, ೪೪, ೫೮, ೧೩೦, ೧೪೬, ೧೪೯, ೧೬೯, ಮತ್ತು ೩೮೬), ೩ ನತ್ರಿನೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯಗಳು ೭೦, ೩೩೫ ಮತ್ತು ೩೪೮ ), ಅಗಣನನೂರಿಯಲ್ಲಿ ೨ ಪದ್ಯಗಳು, (ಪದ್ಯಗಳು ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨), ಮತ್ತು ೧ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯ ೨೩). <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">Kowmareeshwari, S., ed. (August 2012). ''குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]''. Sanga Ilakkiyam (in Tamil). Vol.&nbsp;2 (1&nbsp;ed.). Chennai: Saradha Pathippagam. p.&nbsp;453.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅವರ ಪದ್ಯ ಸಂ. ೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕುರಲ್‌ನ ಹೊಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFM._S._Purnalingam_Pillai2015">M. S. Purnalingam Pillai (2015). ''Tamil Literature''. Chennai: International Institute of Tamil Studies.</cite></ref> {{Rp|106}} == ಸಹ ನೋಡಿ == {{wikisourcelang|ta|திருவள்ளுவமாலை|Tiruvalluva Maalai}} == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{reflist}} 6ipbxlmy8efuosfvtpj5gfwq7d4ovgs 1113126 1113125 2022-08-09T06:57:53Z Pavanaja 5 added [[Category:ಲೇಖಕಿ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್''' ( [[ತಮಿಳು]] : வெள்ளிವೀತಿಯಾರ್) ಸಂಗಮ್ ಅವಧಿಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವರಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈನ ೨೩ ನೇ ಪದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೧೪ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ]] ಬಂದವರು. <ref name="PoetDict">{{Cite book|title=புலவர் அகராதி [Dictionary of Poets]|last=Gopalan|first=P. V.|date=1957|publisher=M. Duraisami Mudaliyar and Company|edition=1|location=Chennai|pages=162|language=ta}}</ref> ಅವರು [[ಮಧುರೈ|ಮಧುರೈನ]] ವೆಲ್ಲಿಯಂಬಲ ವೀಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. <ref name="SangaIlakkiyam_3">{{Cite book|title=அகநானூறு, புறநானூறு [Agananuru, Purananuru]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=3|location=Chennai|pages=251|language=ta}}</ref> ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪತಿ ಅವರನ್ನು ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಅವನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳು ಅವರ ಕಟುವಾದ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗು <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}</ref> ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVedanayagam2017">Vedanayagam, Rama (2017). ''திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]'' (in Tamil) (1&nbsp;ed.). Chennai: Manimekalai Prasuram. pp.&nbsp;36–37.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅಗನಾನೂರು ಸಂ. ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨ರಲ್ಲಿನ ಪದ್ಯಗಳು ಅತಿಮಂತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಕೈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತಿಥಿಯನ್‌ನ ಪುನ್ನಾಯಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಅನ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವನವರಂಬನ್‌ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> {{Rp|105–106}}ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ಹುಲಿಯ ಉಗುರಿನ ಆಳವಾದ ಮುರುಕ್ಕು-ಮೊಗ್ಗುಗಳ ಹೋಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಹ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}}ಅವರ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ಲೇಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ [[ಅವ್ವೆಯಾರ್|ಅವ್ವೈಯಾರ್ I]] ನಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="SangaIlakkiyam_3" /> <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}} == ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ೧೪ ಸಂಗಮ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ೮ ಕುರುಂತೋಗೈಯಲ್ಲಿ (ಪದ್ಯಗಳು ೨೭, ೪೪, ೫೮, ೧೩೦, ೧೪೬, ೧೪೯, ೧೬೯, ಮತ್ತು ೩೮೬), ೩ ನತ್ರಿನೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯಗಳು ೭೦, ೩೩೫ ಮತ್ತು ೩೪೮ ), ಅಗಣನನೂರಿಯಲ್ಲಿ ೨ ಪದ್ಯಗಳು, (ಪದ್ಯಗಳು ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨), ಮತ್ತು ೧ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯ ೨೩). <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">Kowmareeshwari, S., ed. (August 2012). ''குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]''. Sanga Ilakkiyam (in Tamil). Vol.&nbsp;2 (1&nbsp;ed.). Chennai: Saradha Pathippagam. p.&nbsp;453.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]] [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] </ref> ಅವರ ಪದ್ಯ ಸಂ. ೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕುರಲ್‌ನ ಹೊಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFM._S._Purnalingam_Pillai2015">M. S. Purnalingam Pillai (2015). ''Tamil Literature''. Chennai: International Institute of Tamil Studies.</cite></ref> {{Rp|106}} == ಸಹ ನೋಡಿ == {{wikisourcelang|ta|திருவள்ளுவமாலை|Tiruvalluva Maalai}} == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{reflist}} lwstsgqmwb4xym2n3iaj284rgt2n0th 1113127 1113126 2022-08-09T06:58:50Z Pavanaja 5 added [[Category:ತಮಿಳಿನ ಕವಿಗಳು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki '''ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್''' ( [[ತಮಿಳು]] : வெள்ளிವೀತಿಯಾರ್) ಸಂಗಮ್ ಅವಧಿಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವರಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈನ ೨೩ ನೇ ಪದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೧೪ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ]] ಬಂದವರು. <ref name="PoetDict">{{Cite book|title=புலவர் அகராதி [Dictionary of Poets]|last=Gopalan|first=P. V.|date=1957|publisher=M. Duraisami Mudaliyar and Company|edition=1|location=Chennai|pages=162|language=ta}}</ref> ಅವರು [[ಮಧುರೈ|ಮಧುರೈನ]] ವೆಲ್ಲಿಯಂಬಲ ವೀಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. <ref name="SangaIlakkiyam_3">{{Cite book|title=அகநானூறு, புறநானூறு [Agananuru, Purananuru]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=3|location=Chennai|pages=251|language=ta}}</ref> ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪತಿ ಅವರನ್ನು ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಅವನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳು ಅವರ ಕಟುವಾದ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗು <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}</ref> ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVedanayagam2017">Vedanayagam, Rama (2017). ''திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]'' (in Tamil) (1&nbsp;ed.). Chennai: Manimekalai Prasuram. pp.&nbsp;36–37.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅಗನಾನೂರು ಸಂ. ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨ರಲ್ಲಿನ ಪದ್ಯಗಳು ಅತಿಮಂತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಕೈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತಿಥಿಯನ್‌ನ ಪುನ್ನಾಯಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಅನ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವನವರಂಬನ್‌ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> {{Rp|105–106}}ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ಹುಲಿಯ ಉಗುರಿನ ಆಳವಾದ ಮುರುಕ್ಕು-ಮೊಗ್ಗುಗಳ ಹೋಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಹ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}}ಅವರ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ಲೇಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ [[ಅವ್ವೆಯಾರ್|ಅವ್ವೈಯಾರ್ I]] ನಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="SangaIlakkiyam_3" /> <ref name="Pillai2015" /> {{Rp|106}} == ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ೧೪ ಸಂಗಮ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ೮ ಕುರುಂತೋಗೈಯಲ್ಲಿ (ಪದ್ಯಗಳು ೨೭, ೪೪, ೫೮, ೧೩೦, ೧೪೬, ೧೪೯, ೧೬೯, ಮತ್ತು ೩೮೬), ೩ ನತ್ರಿನೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯಗಳು ೭೦, ೩೩೫ ಮತ್ತು ೩೪೮ ), ಅಗಣನನೂರಿಯಲ್ಲಿ ೨ ಪದ್ಯಗಳು, (ಪದ್ಯಗಳು ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨), ಮತ್ತು ೧ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯ ೨೩). <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">Kowmareeshwari, S., ed. (August 2012). ''குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]''. Sanga Ilakkiyam (in Tamil). Vol.&nbsp;2 (1&nbsp;ed.). Chennai: Saradha Pathippagam. p.&nbsp;453.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]] [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] [[ವರ್ಗ:ತಮಿಳಿನ ಕವಿಗಳು]] </ref> ಅವರ ಪದ್ಯ ಸಂ. ೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕುರಲ್‌ನ ಹೊಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFM._S._Purnalingam_Pillai2015">M. S. Purnalingam Pillai (2015). ''Tamil Literature''. Chennai: International Institute of Tamil Studies.</cite></ref> {{Rp|106}} == ಸಹ ನೋಡಿ == {{wikisourcelang|ta|திருவள்ளுவமாலை|Tiruvalluva Maalai}} == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{reflist}} cgiyvd8p470hidrdujj4rzvp027tfvz 1113128 1113127 2022-08-09T07:00:43Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki '''ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್''' ( [[ತಮಿಳು]] : வெள்ளிವೀತಿಯಾರ್) ಸಂಗಮ್ ಅವಧಿಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವರಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈನ ೨೩ ನೇ ಪದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೧೪ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ]] ಬಂದವರು. <ref name="PoetDict">{{Cite book|title=புலவர் அகராதி [Dictionary of Poets]|last=Gopalan|first=P. V.|date=1957|publisher=M. Duraisami Mudaliyar and Company|edition=1|location=Chennai|pages=162|language=ta}}</ref> ಅವರು [[ಮಧುರೈ|ಮಧುರೈನ]] ವೆಲ್ಲಿಯಂಬಲ ವೀಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. <ref name="SangaIlakkiyam_3">{{Cite book|title=அகநானூறு, புறநானூறு [Agananuru, Purananuru]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=3|location=Chennai|pages=251|language=ta}}</ref> ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪತಿ ಅವರನ್ನು ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಅವನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳು ಅವರ ಕಟುವಾದ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗು <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}</ref> ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVedanayagam2017">Vedanayagam, Rama (2017). ''திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]'' (in Tamil) (1&nbsp;ed.). Chennai: Manimekalai Prasuram. pp.&nbsp;36–37.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅಗನಾನೂರು ಸಂ. ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨ರಲ್ಲಿನ ಪದ್ಯಗಳು ಅತಿಮಂತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಕೈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತಿಥಿಯನ್‌ನ ಪುನ್ನಾಯಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಅನ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವನವರಂಬನ್‌ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ಹುಲಿಯ ಉಗುರಿನ ಆಳವಾದ ಮುರುಕ್ಕು-ಮೊಗ್ಗುಗಳ ಹೋಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಹ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ಲೇಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ [[ಅವ್ವೆಯಾರ್|ಅವ್ವೈಯಾರ್ I]] ನಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. == ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ೧೪ ಸಂಗಮ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ೮ ಕುರುಂತೋಗೈಯಲ್ಲಿ (ಪದ್ಯಗಳು ೨೭, ೪೪, ೫೮, ೧೩೦, ೧೪೬, ೧೪೯, ೧೬೯, ಮತ್ತು ೩೮೬), ೩ ನತ್ರಿನೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯಗಳು ೭೦, ೩೩೫ ಮತ್ತು ೩೪೮ ), ಅಗಣನನೂರಿಯಲ್ಲಿ ೨ ಪದ್ಯಗಳು, (ಪದ್ಯಗಳು ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨), ಮತ್ತು ೧ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯ ೨೩). <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">Kowmareeshwari, S., ed. (August 2012). ''குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]''. Sanga Ilakkiyam (in Tamil). Vol.&nbsp;2 (1&nbsp;ed.). Chennai: Saradha Pathippagam. p.&nbsp;453.</cite></ref> ಅವರ ಪದ್ಯ ಸಂ. ೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕುರಲ್‌ನ ಹೊಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}<cite class="citation book cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFM._S._Purnalingam_Pillai2015">M. S. Purnalingam Pillai (2015). ''Tamil Literature''. Chennai: International Institute of Tamil Studies.</cite></ref> {{Rp|106}} == ಸಹ ನೋಡಿ == {{wikisourcelang|ta|திருவள்ளுவமாலை|Tiruvalluva Maalai}} == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{reflist}} [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] [[ವರ್ಗ:ತಮಿಳಿನ ಕವಿಗಳು]] 4al888tkfx50zv0z52fx5g4eu0kpftj 1113129 1113128 2022-08-09T07:01:47Z Pavanaja 5 /* ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ */ wikitext text/x-wiki '''ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್''' ( [[ತಮಿಳು]] : வெள்ளிವೀತಿಯಾರ್) ಸಂಗಮ್ ಅವಧಿಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವರಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈನ ೨೩ ನೇ ಪದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೧೪ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ]] ಬಂದವರು. <ref name="PoetDict">{{Cite book|title=புலவர் அகராதி [Dictionary of Poets]|last=Gopalan|first=P. V.|date=1957|publisher=M. Duraisami Mudaliyar and Company|edition=1|location=Chennai|pages=162|language=ta}}</ref> ಅವರು [[ಮಧುರೈ|ಮಧುರೈನ]] ವೆಲ್ಲಿಯಂಬಲ ವೀಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. <ref name="SangaIlakkiyam_3">{{Cite book|title=அகநானூறு, புறநானூறு [Agananuru, Purananuru]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=3|location=Chennai|pages=251|language=ta}}</ref> ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪತಿ ಅವರನ್ನು ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಅವನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳು ಅವರ ಕಟುವಾದ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗು <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}</ref> ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVedanayagam2017">Vedanayagam, Rama (2017). ''திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]'' (in Tamil) (1&nbsp;ed.). Chennai: Manimekalai Prasuram. pp.&nbsp;36–37.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅಗನಾನೂರು ಸಂ. ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨ರಲ್ಲಿನ ಪದ್ಯಗಳು ಅತಿಮಂತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಕೈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತಿಥಿಯನ್‌ನ ಪುನ್ನಾಯಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಅನ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವನವರಂಬನ್‌ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ಹುಲಿಯ ಉಗುರಿನ ಆಳವಾದ ಮುರುಕ್ಕು-ಮೊಗ್ಗುಗಳ ಹೋಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಹ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ಲೇಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ [[ಅವ್ವೆಯಾರ್|ಅವ್ವೈಯಾರ್ I]] ನಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. == ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ೧೪ ಸಂಗಮ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ೮ ಕುರುಂತೋಗೈಯಲ್ಲಿ (ಪದ್ಯಗಳು ೨೭, ೪೪, ೫೮, ೧೩೦, ೧೪೬, ೧೪೯, ೧೬೯, ಮತ್ತು ೩೮೬), ೩ ನತ್ರಿನೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯಗಳು ೭೦, ೩೩೫ ಮತ್ತು ೩೪೮ ), ಅಗಣನನೂರಿಯಲ್ಲಿ ೨ ಪದ್ಯಗಳು, (ಪದ್ಯಗಳು ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨), ಮತ್ತು ೧ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯ ೨೩). <ref>{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">Kowmareeshwari, S., ed. (August 2012). ''குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]''. Sanga Ilakkiyam (in Tamil). Vol.&nbsp;2 (1&nbsp;ed.). Chennai: Saradha Pathippagam. p.&nbsp;453.</cite></ref> ಅವರ ಪದ್ಯ ಸಂ. ೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕುರಲ್‌ನ ಹೊಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == {{wikisourcelang|ta|திருவள்ளுவமாலை|Tiruvalluva Maalai}} == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{reflist}} [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] [[ವರ್ಗ:ತಮಿಳಿನ ಕವಿಗಳು]] codoosmwrrvglffvfcp163tgq5ed6ov 1113130 1113129 2022-08-09T07:02:21Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki '''ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್''' ( [[ತಮಿಳು]] : வெள்ளிವೀತಿಯಾರ್) ಸಂಗಮ್ ಅವಧಿಯ ಕವಯಿತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದು, ಇವರಿಗೆ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈನ ೨೩ ನೇ ಪದ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಸಂಗಂ ಸಾಹಿತ್ಯದ ೧೪ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಆರೋಪಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}</ref> == ಜೀವನಚರಿತ್ರೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ [[ಪಾಂಡ್ಯ ರಾಜವಂಶ|ಪಾಂಡ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ]] ಬಂದವರು. <ref name="PoetDict">{{Cite book|title=புலவர் அகராதி [Dictionary of Poets]|last=Gopalan|first=P. V.|date=1957|publisher=M. Duraisami Mudaliyar and Company|edition=1|location=Chennai|pages=162|language=ta}}</ref> ಅವರು [[ಮಧುರೈ|ಮಧುರೈನ]] ವೆಲ್ಲಿಯಂಬಲ ವೀಧಿ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಹೀಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದರು. <ref name="SangaIlakkiyam_3">{{Cite book|title=அகநானூறு, புறநானூறு [Agananuru, Purananuru]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=3|location=Chennai|pages=251|language=ta}}</ref> ಅವರು ತಮ್ಮ ಪತಿಯಿಂದ ಬೇರ್ಪಟ್ಟು ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಪತಿ ಅವರನ್ನು ತೊರೆದಿದ್ದರು. ಅವರು ತಮ್ಮ ಉಳಿದ ಜೀವನವನ್ನು ಅವನ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲೇ ಕಳೆದರು. ಅವರ ಅನೇಕ ಪದ್ಯಗಳು ಅವರ ಕಟುವಾದ ಜೀವನ ಅನುಭವವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತವೆ ಹಾಗು <ref name="SangaIlakkiyam_2">{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}</ref> ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಮನೋವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳಿಂದ ಕೂಡಿವೆ. <ref name="Vedanayagam_Urai">{{Cite book|title=திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]|last=Vedanayagam|first=Rama|date=2017|publisher=Manimekalai Prasuram|edition=1|location=Chennai|pages=36–37|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true" id="CITEREFVedanayagam2017">Vedanayagam, Rama (2017). ''திருவள்ளுவ மாலை மூலமும் எளிய உரை விளக்கமும் [Tiruvalluva Maalai: Moolamum Eliya Urai Vilakkamum]'' (in Tamil) (1&nbsp;ed.). Chennai: Manimekalai Prasuram. pp.&nbsp;36–37.</cite> [[Category:CS1 Tamil-language sources (ta)]]</ref> ಅಗನಾನೂರು ಸಂ. ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨ರಲ್ಲಿನ ಪದ್ಯಗಳು ಅತಿಮಂತಿಯು ತನ್ನ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಕುರುಕೈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ತಿಥಿಯನ್‌ನ ಪುನ್ನಾಯಿಯ ಶಾಖೆಗಳ ಅನ್ನಿ ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವಲ್ಲಿ ವನವರಂಬನ್‌ನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ನಂತರ ನಡೆದ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತದೆ. <ref name="Pillai2015">{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ಹುಲಿಯ ಉಗುರಿನ ಆಳವಾದ ಮುರುಕ್ಕು-ಮೊಗ್ಗುಗಳ ಹೋಲಿಕೆಗಾಗಿ ಸಹ ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಗಂಡನ ಅನ್ವೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಕ್ಲೇಶಗಳನ್ನು ವಿವರಿಸಿದ [[ಅವ್ವೆಯಾರ್|ಅವ್ವೈಯಾರ್ I]] ನಿಂದ ಅವರನ್ನು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. == ಸಂಗಮ್ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೆ ಇವರ ಕೊಡುಗೆ == ವೆಲ್ಲಿವೀಧಿಯಾರ್ ಅವರು ೧೪ ಸಂಗಮ ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ೮ ಕುರುಂತೋಗೈಯಲ್ಲಿ (ಪದ್ಯಗಳು ೨೭, ೪೪, ೫೮, ೧೩೦, ೧೪೬, ೧೪೯, ೧೬೯, ಮತ್ತು ೩೮೬), ೩ ನತ್ರಿನೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯಗಳು ೭೦, ೩೩೫ ಮತ್ತು ೩೪೮ ), ಅಗಣನನೂರಿಯಲ್ಲಿ ೨ ಪದ್ಯಗಳು, (ಪದ್ಯಗಳು ೪೫ ಮತ್ತು ೩೬೨), ಮತ್ತು ೧ ತಿರುವಳ್ಳುವ ಮಾಲೈ ನಲ್ಲಿ(ಪದ್ಯ ೨೩). <ref>{{Cite book|title=குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]|date=August 2012|publisher=Saradha Pathippagam|editor-last=Kowmareeshwari|editor-first=S.|edition=1|series=Sanga Ilakkiyam|volume=2|location=Chennai|pages=453|language=ta}}<cite class="citation book cs1 cs1-prop-foreign-lang-source" data-ve-ignore="true">Kowmareeshwari, S., ed. (August 2012). ''குறுந்தொகை, பரிபாடல், கலித்தொகை [Kurunthogai, Paripadal, Kalitthogai]''. Sanga Ilakkiyam (in Tamil). Vol.&nbsp;2 (1&nbsp;ed.). Chennai: Saradha Pathippagam. p.&nbsp;453.</cite></ref> ಅವರ ಪದ್ಯ ಸಂ. ೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇರುವ ಕುರಲ್‌ನ ಹೊಗಳಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite book|title=Tamil Literature|last=M. S. Purnalingam Pillai|publisher=International Institute of Tamil Studies|year=2015|edition=|location=Chennai|language=}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == {{wikisourcelang|ta|திருவள்ளுவமாலை|Tiruvalluva Maalai}} == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{reflist}} [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] [[ವರ್ಗ:ತಮಿಳಿನ ಕವಿಗಳು]] onu6suvhizlnfc2iocd6h5czi300yf8 0 144171 1113166 1111338 2022-08-09T10:54:06Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Manvitha Mahesh/ನೀರ್ಜಾ ಮಾದವ್]] to [[ನೀರ್ಜಾ ಮಾಧವ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Neerja_Madhav_receives_Nari_Shakti_Puraskar.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Neerja_Madhav_receives_Nari_Shakti_Puraskar.jpg/220px-Neerja_Madhav_receives_Nari_Shakti_Puraskar.jpg|alt=Woman is handed award by Indian President|thumb| ನೀರ್ಜಾ ಮಾಧವ್ ಅವರು ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು]] '''ನೀರ್ಜಾ ಮಾಧವ್''' [[ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ|ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ]] ಭಾರತೀಯ ಲೇಖಕಿ,ಇವರು [[ಹಿಂದಿ|ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . 2021 ರಲ್ಲಿ ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು . == ವೃತ್ತಿ == ಮಾಧವ್ ಅವರು [[ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ|ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ]] ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು [[ಹಿಂದಿ|ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. <ref name="GK">{{Cite news|url=https://www.greaterkashmir.com/todays-paper/front-page/president-confers-nari-shakti-puraskars-on-29-women|title=President confers Nari Shakti Puraskars on 29 women|date=8 March 2022|work=Greater Kashmir|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> ಅವರ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ''ಯಮದೀಪ್'' (2002), ''ಗೆಶೆ ಜಂಪಾ'' (2006) ಮತ್ತು ''ಡೈರಿ ಆಫ್ 5-ಅವರ್ಣ ಮಹಿಳಾ ಕಾನ್ಸ್‌ಟೇಬಲ್'' (2010) ಸೇರಿವೆ. <ref name="Tatsat">{{Cite news|url=https://tatsatchronicle.com/president-presents-nari-shakti-puraskar-for-the-years-2020-2021/|title=President Presents Nari Shakti Puraskar for the Years 2020, 2021|last=Kainthola|first=Deepanshu|date=8 March 2022|work=Tatsat Chronicle Magazine|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> ''ಯಮದೀಪ್ ಅವರ'' ಕಾದಂಬರಿಯು ತೃತೀಯಲಿಂಗಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಮಾಧವ್ ಅವರು ತೃತೀಯಲಿಂಗಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref name="TIP" /> [[ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ|ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್]] ಅಂತಿಮವಾಗಿ ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ <ref name="WaPo">{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/morning-mix/wp/2014/04/15/india-now-recognizes-transgender-citizens-as-third-gender/|title=India now recognizes transgender citizens as 'third gender'|last=McCoy|first=Terence|date=15 April 2014|work=Washington Post|access-date=12 March 2022}}</ref> ಮೂರನೇ ಲಿಂಗದ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು. "''ಗೆಶೆ ಜಂಪಾ"ವು'' ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಕುರಿತು ಇರುವುದು ಮತ್ತು [[ವಾರಾಣಸಿ|ವಾರಣಾಸಿಯ]] ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಹೈಯರ್ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಸ್ಟಡೀಸ್‌ನ ಪಠ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="TIP">{{Cite news|url=https://www.theindiaprint.com/up-news-english/international-womens-day-2022-president-presented-nari-shakti-puraskar-to-noted-writer-neerja-madhav-of-varanasi-198182|title=International Womens Day 2022: President presented Nari Shakti Puraskar to noted writer Neerja Madhav of Varanasi|date=8 March 2022|work=The India Print|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> ಮಾಧವ್ ಅವರಿಗೆ ೨೦೨೧ ರ ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು 2022 ರಲ್ಲಿ [[ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ದಿನಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಕ್ಲಾರಾ ಜೆಟ್‌ಕಿನ್|ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ದಿನದಂದು]] ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ [[ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್|ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್ ಅವರು ನೀಡಿದರು]] . <ref name="Drishti">{{Cite news|url=https://www.drishtiias.com/state-pcs-current-affairs/uttar-pradeshs-aarti-rana-and-neerja-madhav-honored-with-nari-shakti-puraskar|title=Uttar Pradesh's Aarti Rana and Neerja Madhav Honored with 'Nari Shakti Puraskar'|date=9 March 2022|work=Drishti IAS|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} qtuuqw6g2sbt4gqgozoy2ykisxh7kvh 1113167 1113166 2022-08-09T10:54:56Z Pavanaja 5 added [[Category:ಲೇಖಕಿ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Neerja_Madhav_receives_Nari_Shakti_Puraskar.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/12/Neerja_Madhav_receives_Nari_Shakti_Puraskar.jpg/220px-Neerja_Madhav_receives_Nari_Shakti_Puraskar.jpg|alt=Woman is handed award by Indian President|thumb| ನೀರ್ಜಾ ಮಾಧವ್ ಅವರು ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದರು]] '''ನೀರ್ಜಾ ಮಾಧವ್''' [[ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ|ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ]] ಭಾರತೀಯ ಲೇಖಕಿ,ಇವರು [[ಹಿಂದಿ|ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ . 2021 ರಲ್ಲಿ ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡರು . == ವೃತ್ತಿ == ಮಾಧವ್ ಅವರು [[ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ|ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ]] ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು [[ಹಿಂದಿ|ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ]] ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. <ref name="GK">{{Cite news|url=https://www.greaterkashmir.com/todays-paper/front-page/president-confers-nari-shakti-puraskars-on-29-women|title=President confers Nari Shakti Puraskars on 29 women|date=8 March 2022|work=Greater Kashmir|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> ಅವರ ಪುಸ್ತಕಗಳಲ್ಲಿ ''ಯಮದೀಪ್'' (2002), ''ಗೆಶೆ ಜಂಪಾ'' (2006) ಮತ್ತು ''ಡೈರಿ ಆಫ್ 5-ಅವರ್ಣ ಮಹಿಳಾ ಕಾನ್ಸ್‌ಟೇಬಲ್'' (2010) ಸೇರಿವೆ. <ref name="Tatsat">{{Cite news|url=https://tatsatchronicle.com/president-presents-nari-shakti-puraskar-for-the-years-2020-2021/|title=President Presents Nari Shakti Puraskar for the Years 2020, 2021|last=Kainthola|first=Deepanshu|date=8 March 2022|work=Tatsat Chronicle Magazine|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> ''ಯಮದೀಪ್ ಅವರ'' ಕಾದಂಬರಿಯು ತೃತೀಯಲಿಂಗಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಮಾಧವ್ ಅವರು ತೃತೀಯಲಿಂಗಿ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಲು ಕಾರಣವಾಯಿತು. <ref name="TIP" /> [[ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ|ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್]] ಅಂತಿಮವಾಗಿ ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ <ref name="WaPo">{{Cite news|url=https://www.washingtonpost.com/news/morning-mix/wp/2014/04/15/india-now-recognizes-transgender-citizens-as-third-gender/|title=India now recognizes transgender citizens as 'third gender'|last=McCoy|first=Terence|date=15 April 2014|work=Washington Post|access-date=12 March 2022}}</ref> ಮೂರನೇ ಲಿಂಗದ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿತು. "''ಗೆಶೆ ಜಂಪಾ"ವು'' ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಕುರಿತು ಇರುವುದು ಮತ್ತು [[ವಾರಾಣಸಿ|ವಾರಣಾಸಿಯ]] ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಹೈಯರ್ ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಸ್ಟಡೀಸ್‌ನ ಪಠ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="TIP">{{Cite news|url=https://www.theindiaprint.com/up-news-english/international-womens-day-2022-president-presented-nari-shakti-puraskar-to-noted-writer-neerja-madhav-of-varanasi-198182|title=International Womens Day 2022: President presented Nari Shakti Puraskar to noted writer Neerja Madhav of Varanasi|date=8 March 2022|work=The India Print|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> ಮಾಧವ್ ಅವರಿಗೆ ೨೦೨೧ ರ ನಾರಿ ಶಕ್ತಿ ಪುರಸ್ಕಾರವನ್ನು 2022 ರಲ್ಲಿ [[ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ದಿನಾಚರಣೆ ಮತ್ತು ಕ್ಲಾರಾ ಜೆಟ್‌ಕಿನ್|ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಹಿಳಾ ದಿನದಂದು]] ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ [[ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್|ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್ ಅವರು ನೀಡಿದರು]] . <ref name="Drishti">{{Cite news|url=https://www.drishtiias.com/state-pcs-current-affairs/uttar-pradeshs-aarti-rana-and-neerja-madhav-honored-with-nari-shakti-puraskar|title=Uttar Pradesh's Aarti Rana and Neerja Madhav Honored with 'Nari Shakti Puraskar'|date=9 March 2022|work=Drishti IAS|access-date=12 March 2022|language=en}}</ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಲೇಖಕಿ]] tiqfhq6l60ki1y9m58snncnitgxi4fg 0 144178 1113131 1111513 2022-08-09T07:03:43Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ಅಕ್ಕಾದೇವಿ]] to [[ಅಕ್ಕಾದೇವಿ]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | embed = | name = ಅಕ್ಕಾದೇವಿ | title = | titletext = | more = | type = Princess | image = | image_size = | alt = | caption = | succession = | moretext = | reign = | reign-type = | coronation = | cor-type = | predecessor = | pre-type = | successor = | suc-type = | regent = | reg-type = | birth_name = | birth_date = ೧೦೧೦ | birth_place = | death_date = ೧೦೬೪ | death_place = | burial_date = | burial_place = | spouse = | spouse-type = | consort = <!-- yes or no --> | issue = <!--list children in order of birth. Use {{plainlist}} or {{unbulleted list}} --> | issue-link = | issue-pipe = | issue-type = | full name = | era name = | era dates = | regnal name = | posthumous name = | temple name = | house = [[ಚಾಲುಕ್ಯ]] | house-type = | father = | mother = | religion = | occupation = | signature_type = | signature = | module = }} '''ಅಕ್ಕಾದೇವಿ''' ( [[ಕನ್ನಡ|ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ]] ಅಕ್ಕದೇವಿ, ಅಕ್ಕದೀವಿ, ಅಕ್ಕಾದೀವಿ), ೧೦೧೦-೧೦೬೪ CE <ref>Woman, Her History and Her Struggle for Emancipation, By B. S. Chandrababu, L. Thilagavathi. p.158</ref> [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] [[ಚಾಲುಕ್ಯ]] ರಾಜವಂಶದ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮತ್ತು ಕಿಶುಕಾಡು(ಇಂದಿನ [[ಬೀದರ್]], ಬಾಗಲಕೋಟೆ, [[ವಿಜಯಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ|ಬಿಜಾಪುರ]] ಜಿಲ್ಲೆಗಳು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜ್ಯಪಾಲೆ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯರ ರಾಜ ಜಯಸಿಂಹ II ರ ಸಹೋದರಿ ಮತ್ತು ಸೋಮೇಶ್ವರ I ರ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ. ಅಕ್ಕಾದೇವಿ ಸಮರ್ಥ ಆಡಳಿತಗಾರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ಸೇನಾಪತಿಯ೦ದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/encyclopaediaofi00raja|title=Encyclopaedia of Indian culture, Volume 3|last=Saletore|first=Rajaram Narayan|publisher=University of Michigan|year=1983|isbn=978-0-391-02332-1|url-access=registration}}</ref> ಅವರನ್ನು ಗುಣದಬೆಡಂಗಿ("ಸದ್ಗುಣಗಳ ಸೌಂದರ್ಯ") ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=IMXWAAAAMAAJ|title=Jain Journal, Volume 37|publisher=Jain Bhawan|year=2002|pages=8}}</ref> ಚಾಲುಕ್ಯರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಸುವರ್ಣಯುಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಚಾಲುಕ್ಯರು ೬೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತದ [[ದಖ್ಖನ್ ಪೀಠಭೂಮಿ|ಡೆಕ್ಕನ್]] ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯನ್ನು ಆಳಿದರು. ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದವರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು [[ಚೋಳ ವಂಶ|ಚೋಳರೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅವರ ದೂರದ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿಗಳಾದ ವೆಂಗಿಯ ಪೂರ್ವ ಚಾಲುಕ್ಯರೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಂತ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು, ಅನುದಾನದ ಮೂಲಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಮತ್ತು [[ಹಿಂದೂ]] ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಉದಾರವಾಗಿ ದಾನ ನೀಡಿದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=5CczZrHsc7EC&pg=PA107|title=Social Life in Medieval Karnataka|last=Kamat|first=Jyotsna|publisher=Abhinav Publications|year=1980|isbn=978-0-8364-0554-5|pages=107}}</ref> ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯನ್ನು "ಮಹಾನ್ ಖ್ಯಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. <ref name="kadamba">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=voseAAAAMAAJ|title=The Kadambas|last=Mishra|first=Phanikanta|publisher=Mithila Prakasana|year=1979|pages=53, 71}}</ref> ೧೦೨೨ ರ ಶಾಸನವು ಅವರನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ [[ಭೈರವಿ(ದೇವತೆ)|ಭೈರವಿಯಂತೆ]] ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=TeK1AAAAIAAJ&q=Akkadevi|title=The Cāḷukyas of Kalyāṇi, from circa 973 A.D. to 1200 A.D.: based mainly on epigraphical sources|last=Murari|first=Krishna|publisher=Concept Pub. Co.|year=1977|pages=52, 61–62}}</ref> ಸ್ಥಳೀಯ ದಂಗೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಲು ಅವರು ಗೋಕಾಗೆ ಅಥವಾ ಗೋಕಾಕ್ ಕೋಟೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದರು. <ref name="kadamba" /> ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ|ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ]] ಅನುದಾನ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ]] mfa1tyujogiruunprsig3wilfgim63q 1113132 1113131 2022-08-09T07:05:07Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | embed = | name = ಅಕ್ಕಾದೇವಿ | title = | titletext = | more = | type = Princess | image = | image_size = | alt = | caption = | succession = | moretext = | reign = | reign-type = | coronation = | cor-type = | predecessor = | pre-type = | successor = | suc-type = | regent = | reg-type = | birth_name = | birth_date = ೧೦೧೦ | birth_place = | death_date = ೧೦೬೪ | death_place = | burial_date = | burial_place = | spouse = | spouse-type = | consort = <!-- yes or no --> | issue = <!--list children in order of birth. Use {{plainlist}} or {{unbulleted list}} --> | issue-link = | issue-pipe = | issue-type = | full name = | era name = | era dates = | regnal name = | posthumous name = | temple name = | house = [[ಚಾಲುಕ್ಯ]] | house-type = | father = | mother = | religion = | occupation = | signature_type = | signature = | module = }} '''ಅಕ್ಕಾದೇವಿ''' ( [[ಕನ್ನಡ|ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ]] ಅಕ್ಕದೇವಿ, ಅಕ್ಕದೀವಿ, ಅಕ್ಕಾದೀವಿ), ೧೦೧೦-೧೦೬೪ CE <ref>Woman, Her History and Her Struggle for Emancipation, By B. S. Chandrababu, L. Thilagavathi. p.158</ref> [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] [[ಚಾಲುಕ್ಯ]] ರಾಜವಂಶದ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮತ್ತು ಕಿಶುಕಾಡು(ಇಂದಿನ [[ಬೀದರ್]], ಬಾಗಲಕೋಟೆ, [[ವಿಜಯಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ|ಬಿಜಾಪುರ]] ಜಿಲ್ಲೆಗಳು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜ್ಯಪಾಲೆ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯರ ರಾಜ ಜಯಸಿಂಹ II ರ ಸಹೋದರಿ ಮತ್ತು ಸೋಮೇಶ್ವರ I ರ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ. ಅಕ್ಕಾದೇವಿ ಸಮರ್ಥ ಆಡಳಿತಗಾರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ಸೇನಾಪತಿಯ೦ದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/encyclopaediaofi00raja|title=Encyclopaedia of Indian culture, Volume 3|last=Saletore|first=Rajaram Narayan|publisher=University of Michigan|year=1983|isbn=978-0-391-02332-1|url-access=registration}}</ref> ಅವರನ್ನು ಗುಣದಬೆಡಂಗಿ("ಸದ್ಗುಣಗಳ ಸೌಂದರ್ಯ") ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=IMXWAAAAMAAJ|title=Jain Journal, Volume 37|publisher=Jain Bhawan|year=2002|pages=8}}</ref> ಚಾಲುಕ್ಯರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಸುವರ್ಣಯುಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಚಾಲುಕ್ಯರು ೬೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತದ [[ದಖ್ಖನ್ ಪೀಠಭೂಮಿ|ಡೆಕ್ಕನ್]] ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯನ್ನು ಆಳಿದರು. ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದವರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು [[ಚೋಳ ವಂಶ|ಚೋಳರೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅವರ ದೂರದ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿಗಳಾದ ವೆಂಗಿಯ ಪೂರ್ವ ಚಾಲುಕ್ಯರೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಂತ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು, ಅನುದಾನದ ಮೂಲಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಮತ್ತು [[ಹಿಂದೂ]] ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಉದಾರವಾಗಿ ದಾನ ನೀಡಿದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=5CczZrHsc7EC&pg=PA107|title=Social Life in Medieval Karnataka|last=Kamat|first=Jyotsna|publisher=Abhinav Publications|year=1980|isbn=978-0-8364-0554-5|pages=107}}</ref> ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯನ್ನು "ಮಹಾನ್ ಖ್ಯಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. <ref name="kadamba">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=voseAAAAMAAJ|title=The Kadambas|last=Mishra|first=Phanikanta|publisher=Mithila Prakasana|year=1979|pages=53, 71}}</ref> ೧೦೨೨ ರ ಶಾಸನವು ಅವರನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ [[ಭೈರವಿ(ದೇವತೆ)|ಭೈರವಿಯಂತೆ]] ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=TeK1AAAAIAAJ&q=Akkadevi|title=The Cāḷukyas of Kalyāṇi, from circa 973 A.D. to 1200 A.D.: based mainly on epigraphical sources|last=Murari|first=Krishna|publisher=Concept Pub. Co.|year=1977|pages=52, 61–62}}</ref> ಸ್ಥಳೀಯ ದಂಗೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಲು ಅವರು ಗೋಕಾಗೆ ಅಥವಾ ಗೋಕಾಕ್ ಕೋಟೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದರು. <ref name="kadamba" /> ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ|ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ]] ಅನುದಾನ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ]] 517o0t0m9ml2ux8jpnpnrigwmqzivl3 1113133 1113132 2022-08-09T07:07:56Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | embed = | name = ಅಕ್ಕಾದೇವಿ | title = | titletext = | more = | type = ರಾಜಕುಮಾರಿ | image = | image_size = | alt = | caption = | succession = | moretext = | reign = | reign-type = | coronation = | cor-type = | predecessor = | pre-type = | successor = | suc-type = | regent = | reg-type = | birth_name = | birth_date = ೧೦೧೦ | birth_place = | death_date = ೧೦೬೪ | death_place = | burial_date = | burial_place = | spouse = | spouse-type = | consort = <!-- yes or no --> | issue = <!--list children in order of birth. Use {{plainlist}} or {{unbulleted list}} --> | issue-link = | issue-pipe = | issue-type = | full name = | era name = | era dates = | regnal name = | posthumous name = | temple name = | house = [[ಚಾಲುಕ್ಯ]] | house-type = | father = | mother = | religion = | occupation = | signature_type = | signature = | module = }} '''ಅಕ್ಕಾದೇವಿ''' ( [[ಕನ್ನಡ|ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ]] ಅಕ್ಕದೇವಿ, ಅಕ್ಕದೀವಿ, ಅಕ್ಕಾದೀವಿ), ೧೦೧೦-೧೦೬೪ CE <ref>Woman, Her History and Her Struggle for Emancipation, By B. S. Chandrababu, L. Thilagavathi. p.158</ref> [[ಕರ್ನಾಟಕ|ಕರ್ನಾಟಕದ]] [[ಚಾಲುಕ್ಯ]] ರಾಜವಂಶದ ರಾಜಕುಮಾರಿ ಮತ್ತು ಕಿಶುಕಾಡು(ಇಂದಿನ [[ಬೀದರ್]], ಬಾಗಲಕೋಟೆ, [[ವಿಜಯಪುರ ಜಿಲ್ಲೆ|ಬಿಜಾಪುರ]] ಜಿಲ್ಲೆಗಳು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರದೇಶದ ರಾಜ್ಯಪಾಲೆ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯರ ರಾಜ ಜಯಸಿಂಹ II ರ ಸಹೋದರಿ ಮತ್ತು ಸೋಮೇಶ್ವರ I ರ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮ. ಅಕ್ಕಾದೇವಿ ಸಮರ್ಥ ಆಡಳಿತಗಾರ್ತಿ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಥ ಸೇನಾಪತಿಯ೦ದು ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite book|url=https://archive.org/details/encyclopaediaofi00raja|title=Encyclopaedia of Indian culture, Volume 3|last=Saletore|first=Rajaram Narayan|publisher=University of Michigan|year=1983|isbn=978-0-391-02332-1|url-access=registration}}</ref> ಅವರನ್ನು ಗುಣದಬೆಡಂಗಿ("ಸದ್ಗುಣಗಳ ಸೌಂದರ್ಯ") ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=IMXWAAAAMAAJ|title=Jain Journal, Volume 37|publisher=Jain Bhawan|year=2002|pages=8}}</ref> ಚಾಲುಕ್ಯರ ಆಳ್ವಿಕೆಯು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಮೈಲಿಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಸುವರ್ಣಯುಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸುತ್ತದೆ. ಚಾಲುಕ್ಯರು ೬೦೦ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತದ [[ದಖ್ಖನ್ ಪೀಠಭೂಮಿ|ಡೆಕ್ಕನ್]] ಪ್ರಸ್ಥಭೂಮಿಯನ್ನು ಆಳಿದರು. ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯು ಪಶ್ಚಿಮ ಚಾಲುಕ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದವರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು [[ಚೋಳ ವಂಶ|ಚೋಳರೊಂದಿಗೆ]] ಮತ್ತು ಅವರ ದೂರದ ಸೋದರಸಂಬಂಧಿಗಳಾದ ವೆಂಗಿಯ ಪೂರ್ವ ಚಾಲುಕ್ಯರೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಸಂಘರ್ಷದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಂತ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು, ಅನುದಾನದ ಮೂಲಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು ಮತ್ತು [[ಜೈನ ಧರ್ಮ|ಜೈನ]] ಮತ್ತು [[ಹಿಂದೂ]] ದೇವಾಲಯಗಳಿಗೆ ಉದಾರವಾಗಿ ದಾನ ನೀಡಿದರು. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=5CczZrHsc7EC&pg=PA107|title=Social Life in Medieval Karnataka|last=Kamat|first=Jyotsna|publisher=Abhinav Publications|year=1980|isbn=978-0-8364-0554-5|pages=107}}</ref> ಅಕ್ಕಾದೇವಿಯನ್ನು "ಮಹಾನ್ ಖ್ಯಾತಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ" ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. <ref name="kadamba">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=voseAAAAMAAJ|title=The Kadambas|last=Mishra|first=Phanikanta|publisher=Mithila Prakasana|year=1979|pages=53, 71}}</ref> ೧೦೨೨ ರ ಶಾಸನವು ಅವರನ್ನು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ [[ಭೈರವಿ(ದೇವತೆ)|ಭೈರವಿಯಂತೆ]] ಧೈರ್ಯಶಾಲಿ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=TeK1AAAAIAAJ&q=Akkadevi|title=The Cāḷukyas of Kalyāṇi, from circa 973 A.D. to 1200 A.D.: based mainly on epigraphical sources|last=Murari|first=Krishna|publisher=Concept Pub. Co.|year=1977|pages=52, 61–62}}</ref> ಸ್ಥಳೀಯ ದಂಗೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕಲು ಅವರು ಗೋಕಾಗೆ ಅಥವಾ ಗೋಕಾಕ್ ಕೋಟೆಗೆ ಮುತ್ತಿಗೆ ಹಾಕಿದರು. <ref name="kadamba" /> ಮತ್ತು [[ಬ್ರಾಹ್ಮಣ|ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ]] ಅನುದಾನ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಿದರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕದ ಇತಿಹಾಸ]] olu49cwepux0qdid4o2nwkfxgzofoys 0 144181 1113135 1111570 2022-08-09T07:09:48Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ]] to [[ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | image = Rani Durgavati.jpg | caption = | succession = ಗೊ೦ಡ್ವಾನದ ಮಹಾರಾಣಿ | birth_date = ೫ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೫೨೪ | birth_place = ಕಲಿನ್ ಜರ್ ಕೋಟೆ | death_date = ೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪ | death_place = ನರೈ ನಾಲ, ಜಬ್ಬಲ್ ಪುರ್, [[ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]] | spouse = ದಳಪತ್ ಷಾ ಕಚ್ವಾಹಾ | issue = ವೀರ್ ನಾರಯಣ್ | successor = ಬಹುಶ: ವೀರ್ ನಾರಾಯಣ್ | father = ಸಲಿಬಹನ್ | religion = ಹಿ೦ದು }} '''ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ''' (೫ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೫೨೪ - ೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪) ೧೫೫೦ ರಿಂದ ೧೫೬೪ ರವರೆಗೆ ಗೊಂಡ್ವಾನಾದ ಆಡಳಿತ ರಾಣಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮಹೋಬ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಚಾಂಡೇಲ್ ರಜಪೂತ ರಾಜ ಸಲಿಬಹನ್ <ref>{{Cite book|url=http://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.55649|title=The Akbarnama Of Abul Fazl Vol. 2|last=Beveridge|first=H.|date=1907|pages=324}}</ref> ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಗರ್ಹಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ ಸಂಗ್ರಾಮ್ ಷಾನ ದತ್ತುಪುತ್ರನಾದ ದಳಪತ್ ಷಾ ಕಚ್ವಾಹಾ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯವರ ಸಾಧನೆಗಳು ಆಕೆಯ ಪೂರ್ವಜರ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದ ವೈಭವವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ. == ಜೀವನ == ೧೫೪೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಗರ್ಹಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ ಸಂಗ್ರಾಮ್ ಷಾ ಅವರ ದತ್ತುಪುತ್ರ ದಲ್ಪತ್ ಶಾ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅಬುಲ್ ಫಜಲ್ ಪ್ರಕಾರ, ದಲ್ಪತ್ ಷಾ ಗರ್ಹಾ ಮಂಡಲದ ರಾಜನಿಂದ ದತ್ತು ಪಡೆದ ಕಚ್ವಾಹ ರಜಪೂತನ ಮಗ. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=a9j9ZJGJOV0C&pg=PA130|title=The Candellas of Jejākabhukti|last=Dikshit|first=R. K.|date=1976|publisher=Abhinav Publications|isbn=978-81-7017-046-4|pages=8|language=en}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Akbarnama Vol-2|last=Abul Fazl|first=Henry Beveridge|year=1907|pages=326}}</ref> ಈ ಮದುವೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಮಹೋಬ ಮಂಡಲದ ಚಂದೇಲ್ ಮತ್ತು ಗರ್ಹಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜವಂಶದ ( ಗರ್ಹ ಮಂಡಲ ) [[ಕಲಚೂರಿ ರಾಜವಂಶ|ಕಲಚೂರಿಗಳು]] ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. <ref name="women of India">{{Cite book|url=https://www.google.co.in/books/edition/The_Women_Who_Ruled_India/4XuLDwAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=Dalpat+Shah&pg=PT67&printsec=frontcover|title=The Women Who Ruled India- Leaders. Warriors. Icons.|last=Archana Garodia Gupta|date=20 April 2019|publisher=Hachette India|isbn=9789351951537|language=English|format=Ebook}}</ref> ದಲ್ಪತ್ ಷಾ ೧೫೫೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ವೀರ ನಾರಾಯಣನ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನ ಕಾರಣ, ದುರ್ಗಾವತಿ ಗೊಂಡ್ವಾನಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. [[ದಿವಾನ್]] ಬೆಯೋಹರ್ ಅಧರ್ ಸಿಂಹ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಿ ಮಾನ್ ಠಾಕೂರ್ ಅವರು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ರಾಣಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ತನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ಶಾಂತಿ, ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯ ಇಚ್ಛೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Knight|first=Roderic|title=The "Bana", Epic Fiddle of Central India|journal=Asian Music|volume=32|issue=1|pages=101–140|doi=10.2307/834332|jstor=834332}}</ref> ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ತಮ್ಮ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಸಿಂಗೋರ್ಗಢ ಕೋಟೆಯಿ೦ದ [[:hi:चौरागढ़ किला|ಚೌರಗಢಕ್ಕೆ]] ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು. ಇದು ಸಾತ್ಪುರ ಬೆಟ್ಟದ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ <ref>{{Cite book|title=Akbarnama Vol-2|last=Abul Fazl|first=Henry Beveridge|year=1907|pages=327}}</ref> [[ಶೇರ್ ಷಾ|ಶೇರ್ ಶಾ ಸೂರಿಯ]] ಮರಣದ ನಂತರ, ಶುಜಾ ಖಾನ್ ಮಾಲ್ವಾವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ೧೫೫೬ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite book|url=https://www.goodreads.com/book/show/13223223-coins|title=Coins|last=Gupta|first=Parmeshwari Lal|date=1969|publisher=National Book Trust|isbn=9788123718873|pages=128|language=en}}</ref> ಅವನ ಮಗ ಬಾಜ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾದನು. ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದ ನಂತರ, ಬಾಜ್, ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದನು ಆದರೆ ದಾಳಿಯು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಿತು <ref>{{Cite book|title=Akbarnama Volume-2|last=Abul Fazl|first=Henry Beveridge|year=1907|pages=327–328}}</ref> ೧೫೬೨ ರಲ್ಲಿ, [[ಅಕ್ಬರ್]] ಮಾಲ್ವಾ ದೊರೆ ಬಾಜ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಮಾಲ್ವಾವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಅದನ್ನು [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್]] ಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದನು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ರಾಣಿಯ ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಯು [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು]] ಮುಟ್ಟಿತು. ರಾಣಿಯ ಸಮಕಾಲೀನ [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್]] ಜನರಲ್, ಖ್ವಾಜಾ ಅಬ್ದುಲ್ ಮಜಿದ್ ಅಸಫ್ ಖಾನ್, ರೇವಾದ ದೊರೆ ರಾಮಚಂದ್ರನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿ. ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯ ರಾಜ್ಯದ ಸಮೃದ್ಧಿಯು ಅವನನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿತು ಮತ್ತು [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್]] ಚಕ್ರವರ್ತಿ [[ಅಕ್ಬರ್|ಅಕ್ಬರನ]] ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ ಅವನು ರಾಣಿಯ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿದನು. ಅಸಫ್ ಖಾನ್‌ನ ದಾಳಿಯ ಬಗ್ಗೆ ರಾಣಿ ಕೇಳಿ ಹಾಗು ಅವರ ದಿವಾನ್ ಬೆಯೋಹರ್ ಅಧರ್ ಸಿಂಹ (ಅಧರ್ ಕಾಯಸ್ಥ) <ref>{{Cite web|url=https://byjus.com/pdf/Medieval-India-Satish-Chandra.pdf|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20190810134208/https://byjus.com/pdf/Medieval-India-Satish-Chandra.pdf|archive-date=10 August 2019|access-date=18 September 2018}}</ref> ಮೊಘಲ್ ಪಡೆಗಳ ಬಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು ರಾಣಿ ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವಮಾನಕರ ಜೀವನ ನಡೆಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಗೌರವಯುತವಾಗಿ ಸಾಯುವುದು ಉತ್ತಮ ಎಂದು ರಾಣಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡಲು, ಅವರು ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ [[ಕಾಡುಕೋಣ|ಗೌರ್]] ಮತ್ತು [[ನರ್ಮದಾ ನದಿ|ನರ್ಮದಾ]] ನದಿಗಳ ನಡುವೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ನರೈಗೆ ಹೋದರು. ಇದು ಮೊಘಲ್ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಸೈನಿಕರು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಸಮಾನ ಯುದ್ಧವಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲವು ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯದ ಸೈನಿಕರು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದರು. ಅವರ ಫೌಜ್ದಾರ್ ಅರ್ಜುನ್ ದಾಸ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವತಃ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಶತ್ರುಗಳು ಕಣಿವೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ರಾಣಿಯ ಸೈನಿಕರು ಅವರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರು. ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರು ಕೆಲವರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು, ಆದರೆ ರಾಣಿಯು ಹೆಚ್ಚು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ ತಮ್ಮ ಸಲಹೆಗಾರರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ತಂತ್ರವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದರು. ಅವರು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಮೊಘಲರ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಅವರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿಯ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ತೆರೆದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ, ಅಸಫ್ ಖಾನ್ ದೊಡ್ಡ ಬಂದೂಕುಗಳನ್ನು ತರಿಸಿದ್ದನು. ರಾಣಿಯು ತನ್ನ ಆನೆಯಾದ ಸರ್ಮನ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡಿ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ಅವರ ಮಗ ವೀರ ನಾರಾಯಣ ಕೂಡ ಈ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದ. ಅವರು ಮೊಘಲ್ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಮೂರು ಬಾರಿ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು ಆದರೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರು ಗಾಯಗೊಂಡರು ಹಾಗು ಸುರಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನಿವೃತ್ತರಾಗಬೇಕಾಯಿತು. ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಣಿಯು ತಮ್ಮ ಕಿವಿಯ ಬಳಿ ಬಾಣದಿಂದ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡರು. ಮತ್ತೊಂದು ಬಾಣ ಅವರ ಕುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಚುಚ್ಚಿತು ಮತ್ತು ಅವರು ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಪ್ರಜ್ಞೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಸೋಲು ಸನ್ನಿಹಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಅವರ [[ಮಾವುತ]] ಅವರನ್ನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯನ್ನು ತೊರೆಯಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರೂ ಅವರು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕಠಾರಿ ತೆಗೆದು ೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪ ರಂದು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಅವರ ಹುತಾತ್ಮ ದಿನವನ್ನು (೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪) ಇಂದಿಗೂ "ಬಲಿದಾನ್ ದಿವಸ್" ಎಂದು ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಪರಂಪರೆ == [[ಮದನ್ ಮೆಹೆಲ್|ಮದನ್ ಮಹಲ್]] ಕೋಟೆ ಜಬಲ್ಪುರ್ ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಗ ವೀರ್ ನಾರಾಯಣರೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ೧೯೮೩ ರಲ್ಲಿ, [[ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ|ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ]] ಸರ್ಕಾರವು ಜಬಲ್‌ಪುರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿತು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ೨೪ ಜೂನ್ ೧೯೮೮ ರ೦ದು <ref>{{Cite web|url=https://www.mintageworld.com/stamp/detail/1333/|title=Rani Durgavati Stamp, Government of India, 1988}}</ref> ಆಕೆಯ ಮರಣದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಜಬಲ್ಪುರ್ ಜಂಕ್ಷನ್ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮುತಾವಿ ನಡುವೆ ಸ೦ಚರಿಸುವ ರೈಲು ಗಾಡಿಗೆ ದುರ್ಗಾವತಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ (೧೧೪೪೯/೧೧೪೫೦) ಎ೦ದು ಕರೆಯುವ ಮೂಲಕ ರಾಣಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಕೋಸ್ಟ್ ಗಾರ್ಡ್ ೧೪ ಜುಲೈ ೨೦೧೮ ರಂದು ಐ.ಸಿ.ಜಿ.ಎಸ್ ''ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯನ್ನು'' ನಿಯೋಜಿಸಿತು, ಇದುವೆ ಈ ರೀತಿಯ ಮೂರನೇ ಇನ್‌ಶೋರ್ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ವೆಸೆಲ್ (ಐ.ಪಿ.ವಿ) ಆಗಿದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://m.economictimes.com/news/defence/coast-guard-commissions-3rd-ipv-rani-durgavati-at-vizag/articleshow/47962552.cms|title=Coast Guard commissions 3rd IPV 'Rani Durgavati' at Vizag|work=The Economic Times}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:Delivery_of_ICGS_Rani_Durgavati.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Delivery_of_ICGS_Rani_Durgavati.jpg/220px-Delivery_of_ICGS_Rani_Durgavati.jpg|alt=ICGS Rani Durgavati|thumb| ಐಸಿಜಿಎಸ್ ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ]] [[ಚಿತ್ರ:Indian_durgavati.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Indian_durgavati.jpg/220px-Indian_durgavati.jpg|alt=Indian Durgavati|thumb| ಭಾರತೀಯ ದುರ್ಗಾವತಿ]] == ಸಹ ನೋಡಿ == * [[ಚಾಂದ್ ಬೀಬಿ]] * [[ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ]] * [[ಝಾನ್ಸಿ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ|ಝಾನ್ಸಿಯ ರಾಣಿ]] * [[ರುದ್ರಮ ದೇವಿ|ರುದ್ರಮಾ ದೇವಿ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} * [https://www.magadhuniversity.ac.in/download/econtent/pdf/Satish%20Chandra%20-%20History%20of%20Medieval%20India%20(2018,%20Orient%20Blackswan)%20-%20libgen.lc.pdf https://www.magadhuniversity.ac.in/download/econtent/pdf/Satish%20Chandra%20-%20History%20of%20Medieval%20India%20(2018,%20Orient%20Blackswan)%20-%lc.libgen. ಪಿಡಿಎಫ್] njqifsfviqwwow6eyccje8uzst1czvx 1113136 1113135 2022-08-09T07:11:25Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | image = Rani Durgavati.jpg | caption = | succession = ಗೊ೦ಡ್ವಾನದ ಮಹಾರಾಣಿ | birth_date = ೫ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೫೨೪ | birth_place = ಕಲಿನ್ ಜರ್ ಕೋಟೆ | death_date = ೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪ | death_place = ನರೈ ನಾಲ, ಜಬ್ಬಲ್ ಪುರ್, [[ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ]] | spouse = ದಳಪತ್ ಷಾ ಕಚ್ವಾಹಾ | issue = ವೀರ್ ನಾರಯಣ್ | successor = ಬಹುಶ: ವೀರ್ ನಾರಾಯಣ್ | father = ಸಲಿಬಹನ್ | religion = ಹಿ೦ದು }} '''ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ''' (೫ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೫೨೪ - ೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪) ೧೫೫೦ ರಿಂದ ೧೫೬೪ ರವರೆಗೆ ಗೊಂಡ್ವಾನಾದ ಆಡಳಿತ ರಾಣಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮಹೋಬ ಕೋಟೆಯಲ್ಲಿ ಚಾಂಡೇಲ್ ರಜಪೂತ ರಾಜ ಸಲಿಬಹನ್ <ref>{{Cite book|url=http://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.55649|title=The Akbarnama Of Abul Fazl Vol. 2|last=Beveridge|first=H.|date=1907|pages=324}}</ref> ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಗರ್ಹಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ ಸಂಗ್ರಾಮ್ ಷಾನ ದತ್ತುಪುತ್ರನಾದ ದಳಪತ್ ಷಾ ಕಚ್ವಾಹಾ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯವರ ಸಾಧನೆಗಳು ಆಕೆಯ ಪೂರ್ವಜರ ಧೈರ್ಯ ಮತ್ತು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದ ವೈಭವವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಿಸಿವೆ. == ಜೀವನ == ೧೫೪೨ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು ಗರ್ಹಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜ ಸಂಗ್ರಾಮ್ ಷಾ ಅವರ ದತ್ತುಪುತ್ರ ದಲ್ಪತ್ ಶಾ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ಅಬುಲ್ ಫಜಲ್ ಪ್ರಕಾರ, ದಲ್ಪತ್ ಷಾ ಗರ್ಹಾ ಮಂಡಲದ ರಾಜನಿಂದ ದತ್ತು ಪಡೆದ ಕಚ್ವಾಹ ರಜಪೂತನ ಮಗ. <ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=a9j9ZJGJOV0C&pg=PA130|title=The Candellas of Jejākabhukti|last=Dikshit|first=R. K.|date=1976|publisher=Abhinav Publications|isbn=978-81-7017-046-4|pages=8|language=en}}</ref> <ref>{{Cite book|title=Akbarnama Vol-2|last=Abul Fazl|first=Henry Beveridge|year=1907|pages=326}}</ref> ಈ ಮದುವೆಯ ಕಾರಣದಿಂದ ಮಹೋಬ ಮಂಡಲದ ಚಂದೇಲ್ ಮತ್ತು ಗರ್ಹಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ರಾಜವಂಶದ ( ಗರ್ಹ ಮಂಡಲ ) [[ಕಲಚೂರಿ ರಾಜವಂಶ|ಕಲಚೂರಿಗಳು]] ಮೈತ್ರಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. <ref name="women of India">{{Cite book|url=https://www.google.co.in/books/edition/The_Women_Who_Ruled_India/4XuLDwAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=Dalpat+Shah&pg=PT67&printsec=frontcover|title=The Women Who Ruled India- Leaders. Warriors. Icons.|last=Archana Garodia Gupta|date=20 April 2019|publisher=Hachette India|isbn=9789351951537|language=English|format=Ebook}}</ref> ದಲ್ಪತ್ ಷಾ ೧೫೫೦ ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು ಮತ್ತು ವೀರ ನಾರಾಯಣನ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನ ಕಾರಣ, ದುರ್ಗಾವತಿ ಗೊಂಡ್ವಾನಾ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. [[ದಿವಾನ್]] ಬೆಯೋಹರ್ ಅಧರ್ ಸಿಂಹ ಮತ್ತು ಮಂತ್ರಿ ಮಾನ್ ಠಾಕೂರ್ ಅವರು ಆಡಳಿತವನ್ನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ರಾಣಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ತನ್ನ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ಶಾಂತಿ, ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯ ಇಚ್ಛೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Knight|first=Roderic|title=The "Bana", Epic Fiddle of Central India|journal=Asian Music|volume=32|issue=1|pages=101–140|doi=10.2307/834332|jstor=834332}}</ref> ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ತಮ್ಮ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಸಿಂಗೋರ್ಗಢ ಕೋಟೆಯಿ೦ದ [[:hi:चौरागढ़ किला|ಚೌರಗಢಕ್ಕೆ]] ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು. ಇದು ಸಾತ್ಪುರ ಬೆಟ್ಟದ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಆಯಕಟ್ಟಿನ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯ ಕೋಟೆಯಾಗಿದೆ <ref>{{Cite book|title=Akbarnama Vol-2|last=Abul Fazl|first=Henry Beveridge|year=1907|pages=327}}</ref> [[ಶೇರ್ ಷಾ|ಶೇರ್ ಶಾ ಸೂರಿಯ]] ಮರಣದ ನಂತರ, ಶುಜಾ ಖಾನ್ ಮಾಲ್ವಾವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ೧೫೫೬ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite book|url=https://www.goodreads.com/book/show/13223223-coins|title=Coins|last=Gupta|first=Parmeshwari Lal|date=1969|publisher=National Book Trust|isbn=9788123718873|pages=128|language=en}}</ref> ಅವನ ಮಗ ಬಾಜ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾದನು. ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದ ನಂತರ, ಬಾಜ್, ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದನು ಆದರೆ ದಾಳಿಯು ಹಿಮ್ಮೆಟ್ಟಿಸಿತು <ref>{{Cite book|title=Akbarnama Volume-2|last=Abul Fazl|first=Henry Beveridge|year=1907|pages=327–328}}</ref> ೧೫೬೨ ರಲ್ಲಿ, [[ಅಕ್ಬರ್]] ಮಾಲ್ವಾ ದೊರೆ ಬಾಜ್ ಬಹದ್ದೂರ್ ನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದನು ಮತ್ತು ಮಾಲ್ವಾವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಅದನ್ನು [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್]] ಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿದನು. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ರಾಣಿಯ ರಾಜ್ಯದ ಗಡಿಯು [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು]] ಮುಟ್ಟಿತು. ರಾಣಿಯ ಸಮಕಾಲೀನ [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್]] ಜನರಲ್, ಖ್ವಾಜಾ ಅಬ್ದುಲ್ ಮಜಿದ್ ಅಸಫ್ ಖಾನ್, ರೇವಾದ ದೊರೆ ರಾಮಚಂದ್ರನನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿ. ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯ ರಾಜ್ಯದ ಸಮೃದ್ಧಿಯು ಅವನನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿತು ಮತ್ತು [[ಮೊಘಲ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ|ಮೊಘಲ್]] ಚಕ್ರವರ್ತಿ [[ಅಕ್ಬರ್|ಅಕ್ಬರನ]] ಅನುಮತಿಯನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ ಅವನು ರಾಣಿಯ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿದನು. ಅಸಫ್ ಖಾನ್‌ನ ದಾಳಿಯ ಬಗ್ಗೆ ರಾಣಿ ಕೇಳಿ ಹಾಗು ಅವರ ದಿವಾನ್ ಬೆಯೋಹರ್ ಅಧರ್ ಸಿಂಹ (ಅಧರ್ ಕಾಯಸ್ಥ) <ref>{{Cite web|url=https://byjus.com/pdf/Medieval-India-Satish-Chandra.pdf|title=Archived copy|archive-url=https://web.archive.org/web/20190810134208/https://byjus.com/pdf/Medieval-India-Satish-Chandra.pdf|archive-date=10 August 2019|access-date=18 September 2018}}</ref> ಮೊಘಲ್ ಪಡೆಗಳ ಬಲವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದರು ರಾಣಿ ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ರಕ್ಷಿಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಅವಮಾನಕರ ಜೀವನ ನಡೆಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಗೌರವಯುತವಾಗಿ ಸಾಯುವುದು ಉತ್ತಮ ಎಂದು ರಾಣಿ ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಹೋರಾಡಲು, ಅವರು ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ಮತ್ತು ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ [[ಕಾಡುಕೋಣ|ಗೌರ್]] ಮತ್ತು [[ನರ್ಮದಾ ನದಿ|ನರ್ಮದಾ]] ನದಿಗಳ ನಡುವೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ನರೈಗೆ ಹೋದರು. ಇದು ಮೊಘಲ್ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದ ಸೈನಿಕರು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಅಸಮಾನ ಯುದ್ಧವಾಗಿತ್ತು. ಅಲ್ಲದೆ ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಹಳೆಯ ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲವು ತರಬೇತಿ ಪಡೆಯದ ಸೈನಿಕರು ಮಾತ್ರ ಇದ್ದರು. ಅವರ ಫೌಜ್ದಾರ್ ಅರ್ಜುನ್ ದಾಸ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟರು ಮತ್ತು ರಾಣಿ ಸ್ವತಃ ರಕ್ಷಣೆಯನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು. ಶತ್ರುಗಳು ಕಣಿವೆಯನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದಂತೆ, ರಾಣಿಯ ಸೈನಿಕರು ಅವರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರು. ಎರಡೂ ಕಡೆಯವರು ಕೆಲವರನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು, ಆದರೆ ರಾಣಿಯು ಹೆಚ್ಚು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಈ ಹಂತದಲ್ಲಿ, ರಾಣಿ ತಮ್ಮ ಸಲಹೆಗಾರರೊಂದಿಗೆ ತಮ್ಮ ತಂತ್ರವನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದರು. ಅವರು ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಮೊಘಲರ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಲು ಬಯಸಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಅವರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಾತ್ರಿಯ ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ತೆರೆದ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು. ಮರುದಿನ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ, ಅಸಫ್ ಖಾನ್ ದೊಡ್ಡ ಬಂದೂಕುಗಳನ್ನು ತರಿಸಿದ್ದನು. ರಾಣಿಯು ತನ್ನ ಆನೆಯಾದ ಸರ್ಮನ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡಿ ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ಅವರ ಮಗ ವೀರ ನಾರಾಯಣ ಕೂಡ ಈ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದ. ಅವರು ಮೊಘಲ್ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಮೂರು ಬಾರಿ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿಸಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಿದರು ಆದರೆ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಅವರು ಗಾಯಗೊಂಡರು ಹಾಗು ಸುರಕ್ಷಿತ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ನಿವೃತ್ತರಾಗಬೇಕಾಯಿತು. ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಣಿಯು ತಮ್ಮ ಕಿವಿಯ ಬಳಿ ಬಾಣದಿಂದ ತೀವ್ರವಾಗಿ ಗಾಯಗೊಂಡರು. ಮತ್ತೊಂದು ಬಾಣ ಅವರ ಕುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಚುಚ್ಚಿತು ಮತ್ತು ಅವರು ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಪ್ರಜ್ಞೆ ಬಂದ ಮೇಲೆ ಸೋಲು ಸನ್ನಿಹಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸಿದರು. ಅವರ [[ಮಾವುತ]] ಅವರನ್ನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯನ್ನು ತೊರೆಯಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರೂ ಅವರು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಕಠಾರಿ ತೆಗೆದು ೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪ ರಂದು ಆತ್ಮಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ಅವರ ಹುತಾತ್ಮ ದಿನವನ್ನು (೨೪ ಜೂನ್ ೧೫೬೪) ಇಂದಿಗೂ "ಬಲಿದಾನ್ ದಿವಸ್" ಎಂದು ಸ್ಮರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. == ಪರಂಪರೆ == [[ಮದನ್ ಮೆಹೆಲ್|ಮದನ್ ಮಹಲ್]] ಕೋಟೆ ಜಬಲ್ಪುರ್ ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಗ ವೀರ್ ನಾರಾಯಣರೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿದೆ. ೧೯೮೩ ರಲ್ಲಿ, [[ಮಧ್ಯ ಪ್ರದೇಶ|ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ]] ಸರ್ಕಾರವು ಜಬಲ್‌ಪುರ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವನ್ನು ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿತು. ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ೨೪ ಜೂನ್ ೧೯೮೮ ರ೦ದು <ref>{{Cite web|url=https://www.mintageworld.com/stamp/detail/1333/|title=Rani Durgavati Stamp, Government of India, 1988}}</ref> ಆಕೆಯ ಮರಣದ ಸ್ಮರಣಾರ್ಥ ಅಂಚೆ ಚೀಟಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿತು. ಜಬಲ್ಪುರ್ ಜಂಕ್ಷನ್ ಮತ್ತು ಜಮ್ಮುತಾವಿ ನಡುವೆ ಸ೦ಚರಿಸುವ ರೈಲು ಗಾಡಿಗೆ ದುರ್ಗಾವತಿ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ (೧೧೪೪೯/೧೧೪೫೦) ಎ೦ದು ಕರೆಯುವ ಮೂಲಕ ರಾಣಿಯನ್ನು ಸ್ಮರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಕೋಸ್ಟ್ ಗಾರ್ಡ್ ೧೪ ಜುಲೈ ೨೦೧೮ ರಂದು ಐ.ಸಿ.ಜಿ.ಎಸ್ ''ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿಯನ್ನು'' ನಿಯೋಜಿಸಿತು, ಇದುವೆ ಈ ರೀತಿಯ ಮೂರನೇ ಇನ್‌ಶೋರ್ ಪೆಟ್ರೋಲ್ ವೆಸೆಲ್ (ಐ.ಪಿ.ವಿ) ಆಗಿದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://m.economictimes.com/news/defence/coast-guard-commissions-3rd-ipv-rani-durgavati-at-vizag/articleshow/47962552.cms|title=Coast Guard commissions 3rd IPV 'Rani Durgavati' at Vizag|work=The Economic Times}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:Delivery_of_ICGS_Rani_Durgavati.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9a/Delivery_of_ICGS_Rani_Durgavati.jpg/220px-Delivery_of_ICGS_Rani_Durgavati.jpg|alt=ICGS Rani Durgavati|thumb| ಐಸಿಜಿಎಸ್ ರಾಣಿ ದುರ್ಗಾವತಿ]] [[ಚಿತ್ರ:Indian_durgavati.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3c/Indian_durgavati.jpg/220px-Indian_durgavati.jpg|alt=Indian Durgavati|thumb| ಭಾರತೀಯ ದುರ್ಗಾವತಿ]] == ಇವನ್ನೂ ನೋಡಿ == * [[ಚಾಂದ್ ಬೀಬಿ]] * [[ಕಿತ್ತೂರು ಚೆನ್ನಮ್ಮ]] * [[ಝಾನ್ಸಿ ರಾಣಿ ಲಕ್ಷ್ಮೀಬಾಯಿ|ಝಾನ್ಸಿಯ ರಾಣಿ]] * [[ರುದ್ರಮ ದೇವಿ|ರುದ್ರಮಾ ದೇವಿ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} * [https://www.magadhuniversity.ac.in/download/econtent/pdf/Satish%20Chandra%20-%20History%20of%20Medieval%20India%20(2018,%20Orient%20Blackswan)%20-%20libgen.lc.pdf https://www.magadhuniversity.ac.in/download/econtent/pdf/Satish%20Chandra%20-%20History%20of%20Medieval%20India%20(2018,%20Orient%20Blackswan)%20-%lc.libgen. ಪಿಡಿಎಫ್] emgqjvkacijo4rbgk048y4nqt5h83zb 0 144183 1113137 1111517 2022-08-09T07:12:37Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ]] to [[ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | honorific_prefix = ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | name = ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ | honorific_suffix = | native_name = ಗುಂಜನ್ | image = | image_size = | alt = | caption = | birth_date = ೧೯೭೫<ref name="indianexpress-bio">{{cite web|url=https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/|title=Watched ‘Gunjan Saxena: The Kargil Girl’? Here’s the story of the woman it is based on|publisher=[[Indian Express]]|access-date=2020-08-20}}</ref> | death_date = | birth_place = | death_place = | placeofburial = | placeofburial_label = | placeofburial_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|display=inline,title}} --> | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೯೬-೨೦೦೪ | rank = [[File:Indian IAF OF-2.svg|24px]] ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | servicenumber = | unit = | commands = | battles = ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ | battles_label = | awards = | | relations = | laterwork = | signature = | website = }} '''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ''' (ಜನನ ೧೯೭೫) <ref name="indianexpress-bio"><cite class="citation web cs1">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ <span class="cx-segment" data-segmentid="138">"Watched 'Gunjan Saxena: The Kargil Girl'? </span>]<span class="cx-segment" data-segmentid="139">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ Here's the story of the woman it is based on"]. </span><span class="cx-segment" data-segmentid="140">[[Indian Express]]<span class="reference-accessdate">. </span></span><span class="cx-segment" data-segmentid="142"><span class="reference-accessdate">Retrieved <span class="nowrap">20 August</span> 2020</span>.</span></cite></ref> [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್. ಅವರು ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೯ ರ [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}</ref> ಯುದ್ಧ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಬ್ಬರು. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವೆಂದರೆ, ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡವರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದು, ಸಾರಿಗೆ ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು. <ref name=":0" /> ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಸತ್ತ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಅವರು ಹೋಗಿದ್ದರು. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು; ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":3" /> <ref name=":4">{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}</ref> ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಿತ್ರ ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> "ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಅವರ ಹೆಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌ನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು, ಇದನ್ನು ಅವರು ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದರು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಆರ್ಮಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.gqindia.com/get-smart/content/this-is-the-real-story-of-gunjan-saxena-the-kargil-girl-who-has-inspired-janhvi-kapoors-next-film|title=This is the real story of Saxena, the Kargil girl who has inspired Janhvi Kapoor's next film|last=Talwar|first=Shikha|date=9 June 2020|website=GQ India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> ಅವರ ತಂದೆ, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅನುಪ್ ಕುಮಾರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಮತ್ತು ಸಹೋದರ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅಂಶುಮಾನ್ ಇಬ್ಬರೂ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ [[ನವ ದೆಹಲಿ|ನವದೆಹಲಿಯ]] ದೆಹಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಹಂಸರಾಜ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ|ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ]] ವಿಜ್ಞಾನ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ ಸೇವೆ == ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಪೈಲಟ್‌ಗಳಾಗಿ ಸೇರಿದ ಆರು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಒಬ್ಬರು. ಇದು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗಾಗಿ ಮಹಿಳಾ ವಾಯುಪಡೆಯ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದವರ ನಾಲ್ಕನೇ ಬ್ಯಾಚ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> . ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆಗಿ ೧೩೨ ಫಾರ್ವರ್ಡ್ ಏರಿಯಾ ಕಂಟ್ರೋಲ್ (ಎಫ್‌ಎಸಿ) ಭಾಗವಾಗಿ ಉಧಮ್‌ಪುರದಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೊದಲ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref name=":4">{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಆಫೀಸರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿ [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] ನೆಲೆಸಿದಾಗ ಅವರಿಗೆ ೨೪ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref name=":4">{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ, [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಆಪರೇಷನ್ ವಿಜಯ್‌ನ]] ಭಾಗವಾಗಿ, ಗಾಯಾಳುಗಳನ್ನು {{Efn|Indian official figures for Indians killed in the Kargil War is 527.|name=|group=}} ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದರ ಹೊರತಾಗಿ, [[ದ್ರಾಸ್]] ಮತ್ತು ಬಟಾಲಿಕ್‌ನ ಮುಂದಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಬರಾಜುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಶತ್ರು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮಾಡುವಂತಹ ಕಣ್ಗಾವಲು ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಅವರಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಅವರು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಮೈದಾನಗಳು, ೧೩,೦೦೦ ರಿಂದ ೧೮,೦೦೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಶತ್ರುಗಳ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಅವರು ಶ್ರೀನಗರ ಮೂಲದ ಹತ್ತು ಪೈಲಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿದರು ಅಲ್ಲದೆ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಾಯಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು. <ref name=":2" /> <ref name=":4" /> [[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆ|ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ]] ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಹಾರಿದ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳೆ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು. <ref name=":4" /> ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref name=":3" /> ಅವರು ಸೇವೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":4" /> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಅನುಪ್ ಸಕ್ಸೇನಾ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಪತಿ ಗೌತಮ್ ನಾರಾಯಣ್, ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಹಾಗು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ Mi-೧೭ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ನ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೋಧಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ತ್ರಿ-ಸೇವಾ ಅಕಾಡೆಮಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ದಂಪತಿಗೆ ಪ್ರಜ್ಞಾ ನಾರಾಯಣ್ ಎಂಬ ಮಗಳು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ರಚನಾ ಬಿಷ್ತ್ ರಾವತ್ ಬರೆದಿರುವ ''ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಅನ್ಟೋಲ್ಡ್ ಸ್ಟೋರೀಸ್ ಫ್ರಮ್ ದಿ ವಾರ್'' ಪುಸ್ತಕದ ಒಂದು ಅಧ್ಯಾಯವು ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ, 'ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದನ್ನು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಬಿ.ಬಿ.ಸಿ ಇಂಡಿಯಾ, ಸಿ.ಎನ್.ಎನ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ೧೮, ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್, ದಿ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್, ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಂದ ಅಪಾರ ಪ್ರಶಂಸೆ ಮತ್ತು ಐದು ಸ್ಟಾರ್-ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. “''Never jingoistic but measured and matter-of-fact, the book makes for thrilling reading with vividly described, moving, cinematic and enthralling scenes''” ಎಂದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದೆ. ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಲನಚಿತ್ರವು (ನೆಟ್‌ಫ್ಲಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿದೆ) ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ ಪಾತ್ರವನ್ನು [[ಜಾನ್ವಿ ಕಪೂರ್]] ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ಧರ್ಮ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜೀ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್ ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದರರಾಗಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಪಂಕಜ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಮತ್ತು ಅಂಗದ್ ಬೇಡಿ ಇತರ ಜನಪ್ರಿಯ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/angad-bedi-joins-star-cast-gunjan-saxenas-biopic-kargil-girl/|title=Angad Bedi joins the star cast of Gunjan Saxena’s biopic, Kargil Girl|date=25 February 2019|website=Bollywood Hungama|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> == ಮಾಧ್ಯಮದ ತಪ್ಪುಗಳು == ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಚಿತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ, ಸಕ್ಸೇನಾ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಸಂಗತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಗೊಂದಲಗಳು ಉಂಟಾಗಿದ್ದವು. ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ ಯಲ್ಲಿನ ಲೇಖನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ: <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/blog/won-t-let-anyone-take-away-my-achievements-gunjan-saxena-on-movie-row-2280730|title=Blog: "Won't Let Anyone Take Away My Achievements": Gunjan Saxena On Movie Row|last=Saxena|first=Gunjan|date=17 August 2020|website=NDTV|access-date=2020-08-18}}</ref> {{Quote|text=I was lucky and blessed to have so many firsts to my name in my years with the IAF. To list a few -- first in the order of merit during my basic training and also in helicopter training, the first woman to fly in a combat zone (mentioned in the Limca Book of Records), the first 'BG' (a coveted flying category) among women helicopter pilots and the first woman officer to undergo the jungle and snow survival course. There are other small achievements, but those are not of much significance to my story right now.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}{{Quote|text=Neither I nor the filmmakers ever claimed I was a "Shaurya Chakra" awardee. After Kargil, I received the "Shaurya Veer" award from a civilian organisation in Uttar Pradesh. A certain section of the internet news possibly turned "Veer" into "Chakra". This has been clarified many times during my media interactions for the film's promotions.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}    == ಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು == {{Notelist}} == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] cjlv6nzn4poy3zq3c8jy6qh3crmlrto 1113139 1113137 2022-08-09T07:21:43Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | honorific_prefix = ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | name = ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ | honorific_suffix = | native_name = ಗುಂಜನ್ | image = | image_size = | alt = | caption = | birth_date = ೧೯೭೫<ref name="indianexpress-bio">{{cite web|url=https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/|title=Watched ‘Gunjan Saxena: The Kargil Girl’? Here’s the story of the woman it is based on|publisher=[[Indian Express]]|access-date=2020-08-20}}</ref> | death_date = | birth_place = | death_place = | placeofburial = | placeofburial_label = | placeofburial_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|display=inline,title}} --> | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೯೬-೨೦೦೪ | rank = [[File:Indian IAF OF-2.svg|24px]] ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | servicenumber = | unit = | commands = | battles = ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ | battles_label = | awards = | | relations = | laterwork = | signature = | website = }} '''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ''' (ಜನನ ೧೯೭೫) <ref><cite class="citation web cs1">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ <span class="cx-segment" data-segmentid="138">"Watched 'Gunjan Saxena: The Kargil Girl'? </span>]<span class="cx-segment" data-segmentid="139">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ Here's the story of the woman it is based on"]. </span><span class="cx-segment" data-segmentid="140">[[Indian Express]]<span class="reference-accessdate">. </span></span><span class="cx-segment" data-segmentid="142"><span class="reference-accessdate">Retrieved <span class="nowrap">20 August</span> 2020</span>.</span></cite></ref> [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್. ಅವರು ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೯ ರ [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}</ref> ಯುದ್ಧ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಬ್ಬರು. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವೆಂದರೆ, ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡವರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದು, ಸಾರಿಗೆ ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು. ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಸತ್ತ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಅವರು ಹೋಗಿದ್ದರು. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು; ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}</ref> ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಿತ್ರ ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> "ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಅವರ ಹೆಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌ನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು, ಇದನ್ನು ಅವರು ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದರು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಆರ್ಮಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.gqindia.com/get-smart/content/this-is-the-real-story-of-gunjan-saxena-the-kargil-girl-who-has-inspired-janhvi-kapoors-next-film|title=This is the real story of Saxena, the Kargil girl who has inspired Janhvi Kapoor's next film|last=Talwar|first=Shikha|date=9 June 2020|website=GQ India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> ಅವರ ತಂದೆ, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅನುಪ್ ಕುಮಾರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಮತ್ತು ಸಹೋದರ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅಂಶುಮಾನ್ ಇಬ್ಬರೂ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ [[ನವ ದೆಹಲಿ|ನವದೆಹಲಿಯ]] ದೆಹಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಹಂಸರಾಜ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ|ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ]] ವಿಜ್ಞಾನ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ ಸೇವೆ == ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಪೈಲಟ್‌ಗಳಾಗಿ ಸೇರಿದ ಆರು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಒಬ್ಬರು. ಇದು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗಾಗಿ ಮಹಿಳಾ ವಾಯುಪಡೆಯ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದವರ ನಾಲ್ಕನೇ ಬ್ಯಾಚ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> . ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆಗಿ ೧೩೨ ಫಾರ್ವರ್ಡ್ ಏರಿಯಾ ಕಂಟ್ರೋಲ್ (ಎಫ್‌ಎಸಿ) ಭಾಗವಾಗಿ ಉಧಮ್‌ಪುರದಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೊದಲ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಆಫೀಸರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿ [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] ನೆಲೆಸಿದಾಗ ಅವರಿಗೆ ೨೪ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ, [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಆಪರೇಷನ್ ವಿಜಯ್‌ನ]] ಭಾಗವಾಗಿ, ಗಾಯಾಳುಗಳನ್ನು {{Efn|Indian official figures for Indians killed in the Kargil War is 527.|name=|group=}} ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದರ ಹೊರತಾಗಿ, [[ದ್ರಾಸ್]] ಮತ್ತು ಬಟಾಲಿಕ್‌ನ ಮುಂದಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಬರಾಜುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಶತ್ರು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮಾಡುವಂತಹ ಕಣ್ಗಾವಲು ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಅವರಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಅವರು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಮೈದಾನಗಳು, ೧೩,೦೦೦ ರಿಂದ ೧೮,೦೦೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಶತ್ರುಗಳ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಅವರು ಶ್ರೀನಗರ ಮೂಲದ ಹತ್ತು ಪೈಲಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿದರು ಅಲ್ಲದೆ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಾಯಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು. [[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆ|ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ]] ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಹಾರಿದ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳೆ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು. <ref name=":4" /> ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. <ref name=":3" /> ಅವರು ಸೇವೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref name=":4" /> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಅನುಪ್ ಸಕ್ಸೇನಾ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಪತಿ ಗೌತಮ್ ನಾರಾಯಣ್, ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಹಾಗು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ Mi-೧೭ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ನ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೋಧಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ತ್ರಿ-ಸೇವಾ ಅಕಾಡೆಮಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ದಂಪತಿಗೆ ಪ್ರಜ್ಞಾ ನಾರಾಯಣ್ ಎಂಬ ಮಗಳು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ರಚನಾ ಬಿಷ್ತ್ ರಾವತ್ ಬರೆದಿರುವ ''ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಅನ್ಟೋಲ್ಡ್ ಸ್ಟೋರೀಸ್ ಫ್ರಮ್ ದಿ ವಾರ್'' ಪುಸ್ತಕದ ಒಂದು ಅಧ್ಯಾಯವು ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ, 'ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದನ್ನು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಬಿ.ಬಿ.ಸಿ ಇಂಡಿಯಾ, ಸಿ.ಎನ್.ಎನ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ೧೮, ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್, ದಿ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್, ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಂದ ಅಪಾರ ಪ್ರಶಂಸೆ ಮತ್ತು ಐದು ಸ್ಟಾರ್-ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. “''Never jingoistic but measured and matter-of-fact, the book makes for thrilling reading with vividly described, moving, cinematic and enthralling scenes''” ಎಂದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದೆ. ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಲನಚಿತ್ರವು (ನೆಟ್‌ಫ್ಲಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿದೆ) ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ ಪಾತ್ರವನ್ನು [[ಜಾನ್ವಿ ಕಪೂರ್]] ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ಧರ್ಮ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜೀ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್ ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದರರಾಗಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಪಂಕಜ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಮತ್ತು ಅಂಗದ್ ಬೇಡಿ ಇತರ ಜನಪ್ರಿಯ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/angad-bedi-joins-star-cast-gunjan-saxenas-biopic-kargil-girl/|title=Angad Bedi joins the star cast of Gunjan Saxena’s biopic, Kargil Girl|date=25 February 2019|website=Bollywood Hungama|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> == ಮಾಧ್ಯಮದ ತಪ್ಪುಗಳು == ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಚಿತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ, ಸಕ್ಸೇನಾ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಸಂಗತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಗೊಂದಲಗಳು ಉಂಟಾಗಿದ್ದವು. ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ ಯಲ್ಲಿನ ಲೇಖನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ: <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/blog/won-t-let-anyone-take-away-my-achievements-gunjan-saxena-on-movie-row-2280730|title=Blog: "Won't Let Anyone Take Away My Achievements": Gunjan Saxena On Movie Row|last=Saxena|first=Gunjan|date=17 August 2020|website=NDTV|access-date=2020-08-18}}</ref> {{Quote|text=I was lucky and blessed to have so many firsts to my name in my years with the IAF. To list a few -- first in the order of merit during my basic training and also in helicopter training, the first woman to fly in a combat zone (mentioned in the Limca Book of Records), the first 'BG' (a coveted flying category) among women helicopter pilots and the first woman officer to undergo the jungle and snow survival course. There are other small achievements, but those are not of much significance to my story right now.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}{{Quote|text=Neither I nor the filmmakers ever claimed I was a "Shaurya Chakra" awardee. After Kargil, I received the "Shaurya Veer" award from a civilian organisation in Uttar Pradesh. A certain section of the internet news possibly turned "Veer" into "Chakra". This has been clarified many times during my media interactions for the film's promotions.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}    == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] 8spbzyyanvcjdt4obx3iofde6zhy9ox 1113140 1113139 2022-08-09T07:22:30Z Pavanaja 5 /* ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ ಸೇವೆ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | honorific_prefix = ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | name = ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ | honorific_suffix = | native_name = ಗುಂಜನ್ | image = | image_size = | alt = | caption = | birth_date = ೧೯೭೫<ref name="indianexpress-bio">{{cite web|url=https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/|title=Watched ‘Gunjan Saxena: The Kargil Girl’? Here’s the story of the woman it is based on|publisher=[[Indian Express]]|access-date=2020-08-20}}</ref> | death_date = | birth_place = | death_place = | placeofburial = | placeofburial_label = | placeofburial_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|display=inline,title}} --> | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೯೬-೨೦೦೪ | rank = [[File:Indian IAF OF-2.svg|24px]] ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | servicenumber = | unit = | commands = | battles = ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ | battles_label = | awards = | | relations = | laterwork = | signature = | website = }} '''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ''' (ಜನನ ೧೯೭೫) <ref><cite class="citation web cs1">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ <span class="cx-segment" data-segmentid="138">"Watched 'Gunjan Saxena: The Kargil Girl'? </span>]<span class="cx-segment" data-segmentid="139">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ Here's the story of the woman it is based on"]. </span><span class="cx-segment" data-segmentid="140">[[Indian Express]]<span class="reference-accessdate">. </span></span><span class="cx-segment" data-segmentid="142"><span class="reference-accessdate">Retrieved <span class="nowrap">20 August</span> 2020</span>.</span></cite></ref> [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್. ಅವರು ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೯ ರ [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}</ref> ಯುದ್ಧ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಬ್ಬರು. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವೆಂದರೆ, ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡವರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದು, ಸಾರಿಗೆ ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು. ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಸತ್ತ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಅವರು ಹೋಗಿದ್ದರು. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು; ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}</ref> ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಿತ್ರ ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> "ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಅವರ ಹೆಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌ನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು, ಇದನ್ನು ಅವರು ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದರು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಆರ್ಮಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.gqindia.com/get-smart/content/this-is-the-real-story-of-gunjan-saxena-the-kargil-girl-who-has-inspired-janhvi-kapoors-next-film|title=This is the real story of Saxena, the Kargil girl who has inspired Janhvi Kapoor's next film|last=Talwar|first=Shikha|date=9 June 2020|website=GQ India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> ಅವರ ತಂದೆ, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅನುಪ್ ಕುಮಾರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಮತ್ತು ಸಹೋದರ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅಂಶುಮಾನ್ ಇಬ್ಬರೂ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ [[ನವ ದೆಹಲಿ|ನವದೆಹಲಿಯ]] ದೆಹಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಹಂಸರಾಜ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ|ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ]] ವಿಜ್ಞಾನ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ ಸೇವೆ == ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಪೈಲಟ್‌ಗಳಾಗಿ ಸೇರಿದ ಆರು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಒಬ್ಬರು. ಇದು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗಾಗಿ ಮಹಿಳಾ ವಾಯುಪಡೆಯ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದವರ ನಾಲ್ಕನೇ ಬ್ಯಾಚ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> . ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆಗಿ ೧೩೨ ಫಾರ್ವರ್ಡ್ ಏರಿಯಾ ಕಂಟ್ರೋಲ್ (ಎಫ್‌ಎಸಿ) ಭಾಗವಾಗಿ ಉಧಮ್‌ಪುರದಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೊದಲ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಆಫೀಸರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿ [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] ನೆಲೆಸಿದಾಗ ಅವರಿಗೆ ೨೪ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ, [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಆಪರೇಷನ್ ವಿಜಯ್‌ನ]] ಭಾಗವಾಗಿ, ಗಾಯಾಳುಗಳನ್ನು {{Efn|Indian official figures for Indians killed in the Kargil War is 527.|name=|group=}} ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದರ ಹೊರತಾಗಿ, [[ದ್ರಾಸ್]] ಮತ್ತು ಬಟಾಲಿಕ್‌ನ ಮುಂದಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಬರಾಜುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಶತ್ರು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮಾಡುವಂತಹ ಕಣ್ಗಾವಲು ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಅವರಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಅವರು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಮೈದಾನಗಳು, ೧೩,೦೦೦ ರಿಂದ ೧೮,೦೦೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಶತ್ರುಗಳ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಅವರು ಶ್ರೀನಗರ ಮೂಲದ ಹತ್ತು ಪೈಲಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿದರು ಅಲ್ಲದೆ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಾಯಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು. [[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆ|ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ]] ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಹಾರಿದ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳೆ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಸೇವೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಅನುಪ್ ಸಕ್ಸೇನಾ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಪತಿ ಗೌತಮ್ ನಾರಾಯಣ್, ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಹಾಗು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ Mi-೧೭ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ನ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೋಧಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ತ್ರಿ-ಸೇವಾ ಅಕಾಡೆಮಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ದಂಪತಿಗೆ ಪ್ರಜ್ಞಾ ನಾರಾಯಣ್ ಎಂಬ ಮಗಳು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ರಚನಾ ಬಿಷ್ತ್ ರಾವತ್ ಬರೆದಿರುವ ''ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಅನ್ಟೋಲ್ಡ್ ಸ್ಟೋರೀಸ್ ಫ್ರಮ್ ದಿ ವಾರ್'' ಪುಸ್ತಕದ ಒಂದು ಅಧ್ಯಾಯವು ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ, 'ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದನ್ನು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಬಿ.ಬಿ.ಸಿ ಇಂಡಿಯಾ, ಸಿ.ಎನ್.ಎನ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ೧೮, ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್, ದಿ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್, ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಂದ ಅಪಾರ ಪ್ರಶಂಸೆ ಮತ್ತು ಐದು ಸ್ಟಾರ್-ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. “''Never jingoistic but measured and matter-of-fact, the book makes for thrilling reading with vividly described, moving, cinematic and enthralling scenes''” ಎಂದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದೆ. ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಲನಚಿತ್ರವು (ನೆಟ್‌ಫ್ಲಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿದೆ) ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ ಪಾತ್ರವನ್ನು [[ಜಾನ್ವಿ ಕಪೂರ್]] ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ಧರ್ಮ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜೀ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್ ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದರರಾಗಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಪಂಕಜ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಮತ್ತು ಅಂಗದ್ ಬೇಡಿ ಇತರ ಜನಪ್ರಿಯ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/angad-bedi-joins-star-cast-gunjan-saxenas-biopic-kargil-girl/|title=Angad Bedi joins the star cast of Gunjan Saxena’s biopic, Kargil Girl|date=25 February 2019|website=Bollywood Hungama|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> == ಮಾಧ್ಯಮದ ತಪ್ಪುಗಳು == ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಚಿತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ, ಸಕ್ಸೇನಾ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಸಂಗತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಗೊಂದಲಗಳು ಉಂಟಾಗಿದ್ದವು. ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ ಯಲ್ಲಿನ ಲೇಖನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ: <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/blog/won-t-let-anyone-take-away-my-achievements-gunjan-saxena-on-movie-row-2280730|title=Blog: "Won't Let Anyone Take Away My Achievements": Gunjan Saxena On Movie Row|last=Saxena|first=Gunjan|date=17 August 2020|website=NDTV|access-date=2020-08-18}}</ref> {{Quote|text=I was lucky and blessed to have so many firsts to my name in my years with the IAF. To list a few -- first in the order of merit during my basic training and also in helicopter training, the first woman to fly in a combat zone (mentioned in the Limca Book of Records), the first 'BG' (a coveted flying category) among women helicopter pilots and the first woman officer to undergo the jungle and snow survival course. There are other small achievements, but those are not of much significance to my story right now.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}{{Quote|text=Neither I nor the filmmakers ever claimed I was a "Shaurya Chakra" awardee. After Kargil, I received the "Shaurya Veer" award from a civilian organisation in Uttar Pradesh. A certain section of the internet news possibly turned "Veer" into "Chakra". This has been clarified many times during my media interactions for the film's promotions.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}    == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] m7b2luxic7zalaawkyi9jg63tsarbbs 1113141 1113140 2022-08-09T07:24:17Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | honorific_prefix = ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | name = ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ | honorific_suffix = | native_name = ಗುಂಜನ್ | image = | image_size = | alt = | caption = | birth_date = ೧೯೭೫<ref>{{cite web|url=https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/|title=Watched ‘Gunjan Saxena: The Kargil Girl’? Here’s the story of the woman it is based on|publisher=[[Indian Express]]|access-date=2020-08-20}}</ref> | death_date = | birth_place = | death_place = | placeofburial = | placeofburial_label = | placeofburial_coordinates = <!-- {{Coord|LAT|LONG|display=inline,title}} --> | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೯೬-೨೦೦೪ | rank = [[File:Indian IAF OF-2.svg|24px]] ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆ೦ಟ್ | servicenumber = | unit = | commands = | battles = ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ | battles_label = | awards = | | relations = | laterwork = | signature = | website = }} '''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ''' (ಜನನ ೧೯೭೫) <ref><cite class="citation web cs1">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ <span class="cx-segment" data-segmentid="138">"Watched 'Gunjan Saxena: The Kargil Girl'? </span>]<span class="cx-segment" data-segmentid="139">[https://indianexpress.com/article/who-is/who-is-gunjan-saxena-6553605/ Here's the story of the woman it is based on"]. </span><span class="cx-segment" data-segmentid="140">[[Indian Express]]<span class="reference-accessdate">. </span></span><span class="cx-segment" data-segmentid="142"><span class="reference-accessdate">Retrieved <span class="nowrap">20 August</span> 2020</span>.</span></cite></ref> [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಮಾಜಿ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್. ಅವರು ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗೆ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ೧೯೯೯ ರ [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}</ref> ಯುದ್ಧ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿದ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಅವರು ಒಬ್ಬರು. ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವೆಂದರೆ, ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡವರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದು, ಸಾರಿಗೆ ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಕಣ್ಗಾವಲಿನಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡುವುದು. ಕಾರ್ಗಿಲ್‌ನಿಂದ ಗಾಯಗೊಂಡ ಮತ್ತು ಸತ್ತ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ಅವರು ಹೋಗಿದ್ದರು. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು; ಅವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}</ref> ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಿತ್ರ ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> "ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಅವರ ಹೆಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್‌ನಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು, ಇದನ್ನು ಅವರು ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದರು. == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಆರ್ಮಿ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.gqindia.com/get-smart/content/this-is-the-real-story-of-gunjan-saxena-the-kargil-girl-who-has-inspired-janhvi-kapoors-next-film|title=This is the real story of Saxena, the Kargil girl who has inspired Janhvi Kapoor's next film|last=Talwar|first=Shikha|date=9 June 2020|website=GQ India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}</ref> ಅವರ ತಂದೆ, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅನುಪ್ ಕುಮಾರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಮತ್ತು ಸಹೋದರ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಅಂಶುಮಾನ್ ಇಬ್ಬರೂ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ [[ನವ ದೆಹಲಿ|ನವದೆಹಲಿಯ]] ದೆಹಲಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಹಂಸರಾಜ್ ಕಾಲೇಜಿನಿಂದ [[ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ|ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ]] ವಿಜ್ಞಾನ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. == ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆ ಸೇವೆ == ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ (ಐ.ಎ.ಎಫ಼್) ಪೈಲಟ್‌ಗಳಾಗಿ ಸೇರಿದ ಆರು ಮಹಿಳೆಯರಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಒಬ್ಬರು. ಇದು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ ಗಾಗಿ ಮಹಿಳಾ ವಾಯುಪಡೆಯ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದವರ ನಾಲ್ಕನೇ ಬ್ಯಾಚ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> . ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆಗಿ ೧೩೨ ಫಾರ್ವರ್ಡ್ ಏರಿಯಾ ಕಂಟ್ರೋಲ್ (ಎಫ್‌ಎಸಿ) ಭಾಗವಾಗಿ ಉಧಮ್‌ಪುರದಲ್ಲಿ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೊದಲ ಪೋಸ್ಟಿಂಗ್ ಆಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್ ಆಫೀಸರ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹಾರಿ [[ಶ್ರೀನಗರ|ಶ್ರೀನಗರದಲ್ಲಿ]] ನೆಲೆಸಿದಾಗ ಅವರಿಗೆ ೨೪ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾಗಿತ್ತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> <ref>{{Cite web|url=https://scroll.in/article/930744/meet-flying-officer-gunjan-saxena-indias-only-woman-warrior-in-the-kargil-war|title=Meet Flying Officer Gunjan Saxena, India’s only woman warrior in the Kargil war|last=Rawat|first=Rachna Bisht|date=17 July 2019|website=Scroll.in|language=en-US|access-date=1 August 2020|quote="She has attained the glory of being in the two woman involved in the Kargil War."}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFRawat2019">Rawat, Rachna Bisht (17 July 2019). </cite></ref> ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ, [[ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ಧ|ಆಪರೇಷನ್ ವಿಜಯ್‌ನ]] ಭಾಗವಾಗಿ, ಗಾಯಾಳುಗಳನ್ನು {{Efn|Indian official figures for Indians killed in the Kargil War is 527.|name=|group=}} ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸುವುದರ ಹೊರತಾಗಿ, [[ದ್ರಾಸ್]] ಮತ್ತು ಬಟಾಲಿಕ್‌ನ ಮುಂದಿನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಸೈನ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಬರಾಜುಗಳನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಅವರು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಶತ್ರು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮ್ಯಾಪಿಂಗ್ ಮಾಡುವಂತಹ ಕಣ್ಗಾವಲು ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ಸಹ ಅವರಿಗೆ ನಿಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಅವರು ತಾತ್ಕಾಲಿಕ ಲ್ಯಾಂಡಿಂಗ್ ಮೈದಾನಗಳು, ೧೩,೦೦೦ ರಿಂದ ೧೮,೦೦೦ ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮತ್ತು ಶತ್ರುಗಳ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಅವರು ಶ್ರೀನಗರ ಮೂಲದ ಹತ್ತು ಪೈಲಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೂರಾರು ವಿಮಾನಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿದರು ಅಲ್ಲದೆ ೯೦೦ ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಗಾಯಗೊಂಡರು ಮತ್ತು ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು. [[ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆ|ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳಲ್ಲಿ]] ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಯುದ್ದ ವಲಯಗಳಿಗೆ ಹಾರಿದ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳೆ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರು. ೨೦೦೪ ರಲ್ಲಿ, ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿ ಏಳು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನವು ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಸೇವೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಾಶ್ವತ ಆಯೋಗಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಲಿಲ್ಲ. == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಅನುಪ್ ಸಕ್ಸೇನಾ [[ಭಾರತೀಯ ಭೂಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ]] ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಕರ್ನಲ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಪತಿ ಗೌತಮ್ ನಾರಾಯಣ್, ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಹಾಗು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಐ.ಎ.ಎಫ಼್ Mi-೧೭ ಹೆಲಿಕಾಪ್ಟರ್‌ನ ಪೈಲಟ್ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ನ್ಯಾಷನಲ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿಯಲ್ಲಿ ಬೋಧಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಇದು ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ತ್ರಿ-ಸೇವಾ ಅಕಾಡೆಮಿಯಾಗಿದೆ. ಈ ದಂಪತಿಗೆ ಪ್ರಜ್ಞಾ ನಾರಾಯಣ್ ಎಂಬ ಮಗಳು ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/gunjan-saxena-biography-1591793632-1|title=Gunjan Saxena Biography: Early Life, Education, Career, Awards and Unknown Facts|last=Javaid|first=Arfa|date=10 June 2020|website=Jagranjosh.com|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFJavaid2020">Javaid, Arfa (10 June 2020). </cite></ref> ಜನಿಸಿದರು. == ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ == ರಚನಾ ಬಿಷ್ತ್ ರಾವತ್ ಬರೆದಿರುವ ''ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಅನ್ಟೋಲ್ಡ್ ಸ್ಟೋರೀಸ್ ಫ್ರಮ್ ದಿ ವಾರ್'' ಪುಸ್ತಕದ ಒಂದು ಅಧ್ಯಾಯವು ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cntraveller.in/story/real-story-gunjan-saxena-one-india-first-women-combat-netflix-janhavi-kapoor/|title=The story of Gunjan Saxena, one of India’s first women in combat|last=Menon|first=Smitha|date=16 June 2020|website=Condé Nast Traveller India|language=en-IN|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFMenon2020">Menon, Smitha (16 June 2020). </cite></ref> ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆ, 'ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಲೇಖಕ-ದ್ವಯರಾದ ಕಿರಣ್ ನಿರ್ವಾನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಹ-ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, ಇದನ್ನು ಚಲನಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಪೆಂಗ್ವಿನ್ ಪಬ್ಲಿಷರ್ಸ್ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಬಿ.ಬಿ.ಸಿ ಇಂಡಿಯಾ, ಸಿ.ಎನ್.ಎನ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ೧೮, ಫೋರ್ಬ್ಸ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್, ದಿ ಟ್ರಿಬ್ಯೂನ್, ಇತ್ಯಾದಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಿಂದ ಅಪಾರ ಪ್ರಶಂಸೆ ಮತ್ತು ಐದು ಸ್ಟಾರ್-ವಿಮರ್ಶೆಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. “''Never jingoistic but measured and matter-of-fact, the book makes for thrilling reading with vividly described, moving, cinematic and enthralling scenes''” ಎಂದು ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಟೈಮ್ಸ್ ಪುಸ್ತಕದ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿದೆ. ೨೦೨೦ ರ ಬಾಲಿವುಡ್ ಚಲನಚಿತ್ರವು (ನೆಟ್‌ಫ್ಲಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿದೆ) ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ದಿ ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಅವರ ಜೀವನದಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.theweek.in/news/entertainment/2020/07/26/gunjan-saxena-never-thought-in-her-wildest-dreams-she-would-inspire-a-film.html|title=Gunjan Saxena never thought in her wildest dreams she would inspire a film|last=Bhadani|first=Priyanka|date=26 July 2020|website=The Week|language=en|access-date=1 August 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFBhadani2020">Bhadani, Priyanka (26 July 2020). </cite></ref> ಸಕ್ಸೇನಾ ಪಾತ್ರವನ್ನು [[ಜಾನ್ವಿ ಕಪೂರ್]] ನಿರ್ವಹಿಸಿದರೆ, ಧರ್ಮ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಜೀ ಸ್ಟುಡಿಯೋಸ್ ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದೆ. ಸಕ್ಸೇನಾ ಅವರ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಸಹೋದರರಾಗಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಪಂಕಜ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಮತ್ತು ಅಂಗದ್ ಬೇಡಿ ಇತರ ಜನಪ್ರಿಯ ಪಾತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನಟಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/bollywood/angad-bedi-joins-star-cast-gunjan-saxenas-biopic-kargil-girl/|title=Angad Bedi joins the star cast of Gunjan Saxena’s biopic, Kargil Girl|date=25 February 2019|website=Bollywood Hungama|language=en|access-date=1 August 2020}}</ref> == ಮಾಧ್ಯಮದ ತಪ್ಪುಗಳು == ''ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ: ಕಾರ್ಗಿಲ್ ಗರ್ಲ್'' ಚಿತ್ರ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನಂತರ, ಸಕ್ಸೇನಾ ಬಗ್ಗೆ ಕೆಲವು ಸಂಗತಿಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಗೊಂದಲಗಳು ಉಂಟಾಗಿದ್ದವು. ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ ಯಲ್ಲಿನ ಲೇಖನವೊಂದರಲ್ಲಿ ಅವರು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ: <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/blog/won-t-let-anyone-take-away-my-achievements-gunjan-saxena-on-movie-row-2280730|title=Blog: "Won't Let Anyone Take Away My Achievements": Gunjan Saxena On Movie Row|last=Saxena|first=Gunjan|date=17 August 2020|website=NDTV|access-date=2020-08-18}}</ref> {{Quote|text=I was lucky and blessed to have so many firsts to my name in my years with the IAF. To list a few -- first in the order of merit during my basic training and also in helicopter training, the first woman to fly in a combat zone (mentioned in the Limca Book of Records), the first 'BG' (a coveted flying category) among women helicopter pilots and the first woman officer to undergo the jungle and snow survival course. There are other small achievements, but those are not of much significance to my story right now.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}{{Quote|text=Neither I nor the filmmakers ever claimed I was a "Shaurya Chakra" awardee. After Kargil, I received the "Shaurya Veer" award from a civilian organisation in Uttar Pradesh. A certain section of the internet news possibly turned "Veer" into "Chakra". This has been clarified many times during my media interactions for the film's promotions.|author=ಗುಂಜನ್ ಸಕ್ಸೇನಾ|title=|source=ಎನ್.ಡಿ.ಟಿ.ವಿ}}    == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] ccl7pvntqmjofgx5b8vlmnlisla7x09 0 144188 1113151 1111520 2022-08-09T10:33:08Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ಕೆ೦ಪ ನ೦ಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸನ್ನಿಧಾನ]] to [[ಕೆ೦ಪ ನ೦ಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸನ್ನಿಧಾನ]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ಕೆ೦ಪ ನ೦ಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ದೇವಿ<br><small>'''C.I'''</small> | title = ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಣಿ | image= Maharani Vani Vilasa with grandson Jayachamarajendra Wadiyar.jpg |caption = ಮೊಮ್ಮಗನೊ೦ದಿಗೆ ಮಹಾರಾಣಿ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಜಯಚಾಮರಾಜೇ೦ದ್ರ ಒಡೆಯರ್ | predecessor = | successor = | spouse = ಚಾಮರಾಜೇ೦ದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X | issue = ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV<br/>ಕ೦ಠೀರವ ನರಸಿ೦ಹರಾಜ ಒಡೆಯರ್<br/>ಜಯಲಕ್ಶ್ಮಿ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ<br/>ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ<br/>ಚೆಲುವರಾಜ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ | royal house = [[ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರು]] | father = ನರಸರಾಜೆ ಅರಸ್ | mother = ಕೆ೦ಪನ೦ಜಮ್ಮನಣ್ಣಿ | birth_date = ೧೮೬೬ | birth_place = [[ಕಳಲೆ]], [[ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] | death_date = ೧೮೩೪ | death_place = [[ಬೆ೦ಗಳೂರು]], ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ | buried = | religion = ಹಿ೦ದು }} '''ಸೌಭಾಗ್ಯವತಿ ಮಹಾರಾಣಿ ಶ್ರೀ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸನ್ನಿಧಾನ ಕೆಂಪ ನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿ''' (೧೮೬೬-೧೯೩೪) ಅವರು [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನ]] ರಾಣಿ ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದರು. ೧೮೯೫ ಮತ್ತು ೧೯೦೨ ರ ನಡುವೆ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರವರು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ರ ಪತ್ನಿ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಜ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರ ತಾಯಿ. [[ಮೈಸೂರು]] ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳು, ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಯುವ ರಾಜಕುಮಾರ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರ ತಾಯಿಯಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಡಳಿತಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರ್ತಿಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ಮೈಸೂರು ರಾಣಿಯರ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಪರೂಪದ ರತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. == ಜೀವನ == ಅವರು ೨೬ ಮೇ ೧೮೭೮ ರಂದು ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ೧೮೮೧ ರಲ್ಲಿ, '''ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರೆಂಡಿಶನ್''' ಅನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷರು ೫೦ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ೧೮ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ರಾಜಕುಮಾರ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ಗೆ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರಾಜ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ತ್ವರಿತ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಮಗ [[ಕಂಠೀರವ ನರಸಿಂಹರಾಜ ಒಡೆಯರ್]] ಮತ್ತು ಮೂವರು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳೂ ಸಹ ಜನಿಸಿದರು. === ಆಳ್ವಿಕೆ === ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್, ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ [[ಕೊಲ್ಕತ್ತ|ಕಲ್ಕತ್ತಾಗೆ]] ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ, [[ಗಂಟಲಮಾರಿ|ಡಿಫ್ತೀರಿಯಾಗೆ]] ತುತ್ತಾಗಿ, ಹಠಾತ್ ಮರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದರು. ಕೇವಲ ೧೩ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಭರವಸೆಯ ಆಳ್ವಿಕೆ ಹೀಗೆ ಥಟ್ಟನೆ ಮೊಟಕುಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಕೇವಲ ೩೨ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರೂ ಈಗಾಗಲೇ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಾಯಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಗುರುತು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ IV ಇನ್ನೂ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಸಾವು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಶೂನ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ದುರಂತವನ್ನು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ]] ದೊಡ್ಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದೌರ್ಭಾಗ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ನಷ್ಟವೆಂದು ಖಂಡಿಸಿತು. ರಾಜಮನೆತನವು ಬಹಳ ದುಃಖದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿತು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕರು ಅನಾಥರಾದರು. ಮಹಾರಜರ ನಿಲುವು ಹಾಗಿತ್ತು. ಮಹಾರಾಣಿ ಕೆಂಪನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿಯವರ ಮೇಲೆ ಹೊರೆ ಬಿದ್ದಿತು. ಇತಿಹಾಸವು ಅವರಿಗೆ ಹೊಸ ಸವಾಲನ್ನು ಒಡ್ಡಿತು: ಮೈಸೂರು ನಗರವನ್ನು ತೀವ್ರ ಬುಬೊನಿಕ್ ಪ್ಲೇಗ್ ಹೊಡೆದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅರ್ಧಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿತು. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಅವರು ರಾಣಿ-ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡರು, ಅವರು ೧೮೯೫ ರಿಂದ ೧೯೦೨ ರವರೆಗೆ ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಕಠಿಣ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಈ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಜನರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಘನತೆ, ಭಕ್ತಿ, ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಕೋಟೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಅಸಾಧಾರಣ ವಿಧಾನಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿ೦ದಲೂ ಗೌರವವನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ [[ಶೇಷಾದ್ರಿ ಅಯ್ಯರ್|ಕೆ. ಶೇಷಾದ್ರಿ ಅಯ್ಯರ್]] ದಿವಾನರಾಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ ಟಿ.ಆರ್.ಎ ತುಂಬು ಚೆಟ್ಟಿ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ರೀಜೆನ್ಸಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ದಿವಾನರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಸಹೋದರ ಸರ್ ಎಂ. ಕಾಂತರಾಜ್ ಅರಸ್ (ನಂತರ ದಿವಾನ್) ರಾಣಿಯವರ ಖಾಸಗಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮೈಸೂರನ್ನು ಕುಸಿತದಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದವು. ಕಾವೇರಿ ನದಿಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ, ಮಾರಿ ಕಣವೆ ಕಣಿವೆ ಆನಿಕಟ್ (ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸಾಗರ), [[ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆ|ಹೊಸ ಅರಮನೆ]] ನಿರ್ಮಾಣ, [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ]] ಹೊಸ ಸ್ಥಳಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆ, ಪೈಪ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆ ಇವರ ಕಾರ್ಯಾಗಾರಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. {{Quote box |quote = …there are three jewels in Mysore's history, who have struggled for the country's good. Maharani Lakshamanni, Maharani Sitavilasa Sannidhana, and Maharani Vani Vilasa Sannidhana [Kempa Nanjammani]. She was not only a mother to Krishnara Wadiyar, but also to all the citizens. For the contributions they have made, their names deserve to be written in golden letters… |author = Prof. Rao Bahadur R Narasimhachar |source = |width = 50% |align = right |quoted = 1 }}   ಮಹಾರಾಣಿ ಕೆಂಪನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ಅವರು ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಮಹಾರಾಣಿ ಕಾಲೇಜು ಎಲ್ಲರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು. ಅವರು [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] ಕಟ್ಟಾ ಅನುಯಾಯಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಗೌರವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. === ನಿವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ದಿನಗಳು === ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ IV ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದಾಗ, ಅವರು ನಿವೃತ್ತರಾಗುವ ಸಮಯ ಬ೦ದಿತು. ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೦೨ ರಂದು, ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು, ಇದು ಸ್ಮರಣೀಯ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಂತ್ಯ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ಸುವರ್ಣ ಯುಗದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಯುಗವು 'ರಾಮರಾಜ್ಯ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆಕೆಗೆ CI ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ನಂತರ, ಅವರು ೭ ಜುಲೈ ೧೯೩೪ ರ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ, [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ]] ನಿಧನರಾದರು. <ref>{{Cite news|url=https://news.google.com/newspapers?id=sao-AAAAIBAJ&sjid=EkwMAAAAIBAJ&pg=2100%2C1932427|title=Queen Mother of Mysore Dead|date=9 July 1934|work=The Indian Express|access-date=8 May 2017}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಹಳೆಯ ಮೈಸೂರು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 'ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ' ಎಂಬ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯದೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕ ಸೌಧಗಳಿವೆ, ವಾಟರ್ ವರ್ಕ್ಸ್ (ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟೆ), ಹೆರಿಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬಾಲಕಿಯರ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜು, ಸೇತುವೆ, ಲೇಡಿಸ್ ಕ್ಲಬ್ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ, ಇವುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಅವರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತವೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{Cite book|url=https://archive.org/details/ABriefSketchOfTheLifeOfRajaDharmaPravinaT.R.A.ThumbooChetty|title=A Brief Sketch of the Life of T. R. A. Thumboo Chetty, C.I.E, Formerly Chief Judge and Officiating Dewan of Mysore.|last=Royaloo Chetty|first=T.|publisher=Hoe & Co.Madras|year=1909}} [[ವರ್ಗ:೧೮೬೬ ಜನನ]] noqgd5wq6t9tr88p153fe6tkblwqtlu 1113152 1113151 2022-08-09T10:34:41Z Pavanaja 5 added [[Category:ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ಕೆ೦ಪ ನ೦ಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ದೇವಿ<br><small>'''C.I'''</small> | title = ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಣಿ | image= Maharani Vani Vilasa with grandson Jayachamarajendra Wadiyar.jpg |caption = ಮೊಮ್ಮಗನೊ೦ದಿಗೆ ಮಹಾರಾಣಿ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಜಯಚಾಮರಾಜೇ೦ದ್ರ ಒಡೆಯರ್ | predecessor = | successor = | spouse = ಚಾಮರಾಜೇ೦ದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X | issue = ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV<br/>ಕ೦ಠೀರವ ನರಸಿ೦ಹರಾಜ ಒಡೆಯರ್<br/>ಜಯಲಕ್ಶ್ಮಿ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ<br/>ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ<br/>ಚೆಲುವರಾಜ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ | royal house = [[ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರು]] | father = ನರಸರಾಜೆ ಅರಸ್ | mother = ಕೆ೦ಪನ೦ಜಮ್ಮನಣ್ಣಿ | birth_date = ೧೮೬೬ | birth_place = [[ಕಳಲೆ]], [[ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] | death_date = ೧೮೩೪ | death_place = [[ಬೆ೦ಗಳೂರು]], ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ | buried = | religion = ಹಿ೦ದು }} '''ಸೌಭಾಗ್ಯವತಿ ಮಹಾರಾಣಿ ಶ್ರೀ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸನ್ನಿಧಾನ ಕೆಂಪ ನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿ''' (೧೮೬೬-೧೯೩೪) ಅವರು [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನ]] ರಾಣಿ ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದರು. ೧೮೯೫ ಮತ್ತು ೧೯೦೨ ರ ನಡುವೆ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರವರು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ರ ಪತ್ನಿ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಜ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರ ತಾಯಿ. [[ಮೈಸೂರು]] ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳು, ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಯುವ ರಾಜಕುಮಾರ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರ ತಾಯಿಯಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಡಳಿತಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರ್ತಿಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ಮೈಸೂರು ರಾಣಿಯರ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಪರೂಪದ ರತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. == ಜೀವನ == ಅವರು ೨೬ ಮೇ ೧೮೭೮ ರಂದು ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ೧೮೮೧ ರಲ್ಲಿ, '''ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರೆಂಡಿಶನ್''' ಅನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷರು ೫೦ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ೧೮ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ರಾಜಕುಮಾರ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ಗೆ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರಾಜ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ತ್ವರಿತ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಮಗ [[ಕಂಠೀರವ ನರಸಿಂಹರಾಜ ಒಡೆಯರ್]] ಮತ್ತು ಮೂವರು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳೂ ಸಹ ಜನಿಸಿದರು. === ಆಳ್ವಿಕೆ === ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್, ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ [[ಕೊಲ್ಕತ್ತ|ಕಲ್ಕತ್ತಾಗೆ]] ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ, [[ಗಂಟಲಮಾರಿ|ಡಿಫ್ತೀರಿಯಾಗೆ]] ತುತ್ತಾಗಿ, ಹಠಾತ್ ಮರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದರು. ಕೇವಲ ೧೩ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಭರವಸೆಯ ಆಳ್ವಿಕೆ ಹೀಗೆ ಥಟ್ಟನೆ ಮೊಟಕುಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಕೇವಲ ೩೨ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರೂ ಈಗಾಗಲೇ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಾಯಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಗುರುತು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ IV ಇನ್ನೂ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಸಾವು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಶೂನ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ದುರಂತವನ್ನು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ]] ದೊಡ್ಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದೌರ್ಭಾಗ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ನಷ್ಟವೆಂದು ಖಂಡಿಸಿತು. ರಾಜಮನೆತನವು ಬಹಳ ದುಃಖದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿತು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕರು ಅನಾಥರಾದರು. ಮಹಾರಜರ ನಿಲುವು ಹಾಗಿತ್ತು. ಮಹಾರಾಣಿ ಕೆಂಪನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿಯವರ ಮೇಲೆ ಹೊರೆ ಬಿದ್ದಿತು. ಇತಿಹಾಸವು ಅವರಿಗೆ ಹೊಸ ಸವಾಲನ್ನು ಒಡ್ಡಿತು: ಮೈಸೂರು ನಗರವನ್ನು ತೀವ್ರ ಬುಬೊನಿಕ್ ಪ್ಲೇಗ್ ಹೊಡೆದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅರ್ಧಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿತು. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಅವರು ರಾಣಿ-ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡರು, ಅವರು ೧೮೯೫ ರಿಂದ ೧೯೦೨ ರವರೆಗೆ ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಕಠಿಣ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಈ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಜನರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಘನತೆ, ಭಕ್ತಿ, ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಕೋಟೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಅಸಾಧಾರಣ ವಿಧಾನಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿ೦ದಲೂ ಗೌರವವನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ [[ಶೇಷಾದ್ರಿ ಅಯ್ಯರ್|ಕೆ. ಶೇಷಾದ್ರಿ ಅಯ್ಯರ್]] ದಿವಾನರಾಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ ಟಿ.ಆರ್.ಎ ತುಂಬು ಚೆಟ್ಟಿ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ರೀಜೆನ್ಸಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ದಿವಾನರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಸಹೋದರ ಸರ್ ಎಂ. ಕಾಂತರಾಜ್ ಅರಸ್ (ನಂತರ ದಿವಾನ್) ರಾಣಿಯವರ ಖಾಸಗಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮೈಸೂರನ್ನು ಕುಸಿತದಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದವು. ಕಾವೇರಿ ನದಿಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ, ಮಾರಿ ಕಣವೆ ಕಣಿವೆ ಆನಿಕಟ್ (ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸಾಗರ), [[ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆ|ಹೊಸ ಅರಮನೆ]] ನಿರ್ಮಾಣ, [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ]] ಹೊಸ ಸ್ಥಳಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆ, ಪೈಪ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆ ಇವರ ಕಾರ್ಯಾಗಾರಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. {{Quote box |quote = …there are three jewels in Mysore's history, who have struggled for the country's good. Maharani Lakshamanni, Maharani Sitavilasa Sannidhana, and Maharani Vani Vilasa Sannidhana [Kempa Nanjammani]. She was not only a mother to Krishnara Wadiyar, but also to all the citizens. For the contributions they have made, their names deserve to be written in golden letters… |author = Prof. Rao Bahadur R Narasimhachar |source = |width = 50% |align = right |quoted = 1 }}   ಮಹಾರಾಣಿ ಕೆಂಪನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ಅವರು ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಮಹಾರಾಣಿ ಕಾಲೇಜು ಎಲ್ಲರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು. ಅವರು [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] ಕಟ್ಟಾ ಅನುಯಾಯಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಗೌರವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. === ನಿವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ದಿನಗಳು === ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ IV ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದಾಗ, ಅವರು ನಿವೃತ್ತರಾಗುವ ಸಮಯ ಬ೦ದಿತು. ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೦೨ ರಂದು, ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು, ಇದು ಸ್ಮರಣೀಯ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಂತ್ಯ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ಸುವರ್ಣ ಯುಗದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಯುಗವು 'ರಾಮರಾಜ್ಯ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆಕೆಗೆ CI ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ನಂತರ, ಅವರು ೭ ಜುಲೈ ೧೯೩೪ ರ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ, [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ]] ನಿಧನರಾದರು. <ref>{{Cite news|url=https://news.google.com/newspapers?id=sao-AAAAIBAJ&sjid=EkwMAAAAIBAJ&pg=2100%2C1932427|title=Queen Mother of Mysore Dead|date=9 July 1934|work=The Indian Express|access-date=8 May 2017}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಹಳೆಯ ಮೈಸೂರು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 'ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ' ಎಂಬ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯದೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕ ಸೌಧಗಳಿವೆ, ವಾಟರ್ ವರ್ಕ್ಸ್ (ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟೆ), ಹೆರಿಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬಾಲಕಿಯರ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜು, ಸೇತುವೆ, ಲೇಡಿಸ್ ಕ್ಲಬ್ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ, ಇವುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಅವರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತವೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{Cite book|url=https://archive.org/details/ABriefSketchOfTheLifeOfRajaDharmaPravinaT.R.A.ThumbooChetty|title=A Brief Sketch of the Life of T. R. A. Thumboo Chetty, C.I.E, Formerly Chief Judge and Officiating Dewan of Mysore.|last=Royaloo Chetty|first=T.|publisher=Hoe & Co.Madras|year=1909}} [[ವರ್ಗ:೧೮೬೬ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸ]] i981z4u08vscpafmyxuuhg3q9osyj1t 1113153 1113152 2022-08-09T10:36:10Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox royalty | name = ಕೆ೦ಪ ನ೦ಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ದೇವಿ<br><small>'''C.I'''</small> | title = ಮೈಸೂರಿನ ಮಹಾರಾಣಿ | image= Maharani Vani Vilasa with grandson Jayachamarajendra Wadiyar.jpg |caption = ಮೊಮ್ಮಗನೊ೦ದಿಗೆ ಮಹಾರಾಣಿ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಜಯಚಾಮರಾಜೇ೦ದ್ರ ಒಡೆಯರ್ | predecessor = | successor = | spouse = ಚಾಮರಾಜೇ೦ದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X | issue = ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV<br/>ಕ೦ಠೀರವ ನರಸಿ೦ಹರಾಜ ಒಡೆಯರ್<br/>ಜಯಲಕ್ಶ್ಮಿ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ<br/>ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ<br/>ಚೆಲುವರಾಜ ಅಮ್ಮಣ್ಣಿ | royal house = [[ಮೈಸೂರು ಒಡೆಯರು]] | father = ನರಸರಾಜೆ ಅರಸ್ | mother = ಕೆ೦ಪನ೦ಜಮ್ಮನಣ್ಣಿ | birth_date = ೧೮೬೬ | birth_place = [[ಕಳಲೆ]], [[ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ]] | death_date = ೧೮೩೪ | death_place = [[ಬೆ೦ಗಳೂರು]], ಮೈಸೂರು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ | buried = | religion = ಹಿ೦ದು }} '''ಸೌಭಾಗ್ಯವತಿ ಮಹಾರಾಣಿ ಶ್ರೀ ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸನ್ನಿಧಾನ ಕೆಂಪ ನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿ''' (೧೮೬೬-೧೯೩೪) ಅವರು [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನ]] ರಾಣಿ ಮತ್ತು ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದರು. ೧೮೯೫ ಮತ್ತು ೧೯೦೨ ರ ನಡುವೆ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರವರು ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ರ ಪತ್ನಿ ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಜ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರ ತಾಯಿ. [[ಮೈಸೂರು]] ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಅವರು ನೀಡಿದ ಕೊಡುಗೆಗಳು, ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ಮಹಾರಾಣಿಯ ಪಾತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಯುವ ರಾಜಕುಮಾರ [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರ ತಾಯಿಯಾಗಿ, ಭಾರತದ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಆಡಳಿತಗಾರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಶ್ಲಾಘನೀಯ ಆಡಳಿತಗಾರ್ತಿಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದ್ದಾರೆ. ಮೈಸೂರು ರಾಣಿಯರ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಅಪರೂಪದ ರತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. == ಜೀವನ == ಅವರು ೨೬ ಮೇ ೧೮೭೮ ರಂದು ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು. ೧೮೮೧ ರಲ್ಲಿ, '''ಮೈಸೂರಿನ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ರೆಂಡಿಶನ್''' ಅನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷರು ೫೦ ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ೧೮ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ರಾಜಕುಮಾರ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ X ಗೆ ಆಳ್ವಿಕೆಯನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಿದರು. ೧೮೮೪ ರಲ್ಲಿ, [[ನಾಲ್ವಡಿ ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರು|ಕೃಷ್ಣರಾಜ ಒಡೆಯರ್ IV]] ರಾಜ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಜನಿಸಿದರು. ತ್ವರಿತ ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ, ಅವರಿಗೆ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಮಗ [[ಕಂಠೀರವ ನರಸಿಂಹರಾಜ ಒಡೆಯರ್]] ಮತ್ತು ಮೂವರು ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳೂ ಸಹ ಜನಿಸಿದರು. === ಆಳ್ವಿಕೆ === ಮಹಾರಾಜ ಚಾಮರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್, ೧೮೯೪ ರಲ್ಲಿ [[ಕೊಲ್ಕತ್ತ|ಕಲ್ಕತ್ತಾಗೆ]] ಭೇಟಿ ನೀಡಿದಾಗ, [[ಗಂಟಲಮಾರಿ|ಡಿಫ್ತೀರಿಯಾಗೆ]] ತುತ್ತಾಗಿ, ಹಠಾತ್ ಮರಣಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದರು. ಕೇವಲ ೧೩ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಡೆದ ಭರವಸೆಯ ಆಳ್ವಿಕೆ ಹೀಗೆ ಥಟ್ಟನೆ ಮೊಟಕುಗೊಂಡಿತು. ಅವರು ಕೇವಲ ೩೨ ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರೂ ಈಗಾಗಲೇ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ನಾಯಕರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಗುರುತು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ರಾಜಕುಮಾರ ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ IV ಇನ್ನೂ ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನವರಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಸಾವು ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಶೂನ್ಯತೆಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿತು. ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ದುರಂತವನ್ನು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ]] ದೊಡ್ಡ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದೌರ್ಭಾಗ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ನಷ್ಟವೆಂದು ಖಂಡಿಸಿತು. ರಾಜಮನೆತನವು ಬಹಳ ದುಃಖದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿತು ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕರು ಅನಾಥರಾದರು. ಮಹಾರಜರ ನಿಲುವು ಹಾಗಿತ್ತು. ಮಹಾರಾಣಿ ಕೆಂಪನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿಯವರ ಮೇಲೆ ಹೊರೆ ಬಿದ್ದಿತು. ಇತಿಹಾಸವು ಅವರಿಗೆ ಹೊಸ ಸವಾಲನ್ನು ಒಡ್ಡಿತು: ಮೈಸೂರು ನಗರವನ್ನು ತೀವ್ರ ಬುಬೊನಿಕ್ ಪ್ಲೇಗ್ ಹೊಡೆದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಅರ್ಧಕ್ಕೆ ಇಳಿಸಿತು. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ, ಅವರು ರಾಣಿ-ರಾಜಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡರು, ಅವರು ೧೮೯೫ ರಿಂದ ೧೯೦೨ ರವರೆಗೆ ಸುಮಾರು ಎಂಟು ಕಠಿಣ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಈ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಜನರಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಶ್ರದ್ಧೆ, ಘನತೆ, ಭಕ್ತಿ, ಶಿಸ್ತು ಮತ್ತು ವಿಭಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು ಕೋಟೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ಅಸಾಧಾರಣ ವಿಧಾನಕ್ಕಾಗಿ ಎಲ್ಲರಿ೦ದಲೂ ಗೌರವವನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ [[ಶೇಷಾದ್ರಿ ಅಯ್ಯರ್|ಕೆ. ಶೇಷಾದ್ರಿ ಅಯ್ಯರ್]] ದಿವಾನರಾಗಿ ಮತ್ತು ಸರ್ ಟಿ.ಆರ್.ಎ ತುಂಬು ಚೆಟ್ಟಿ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರು, ರೀಜೆನ್ಸಿ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನ ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಅನೇಕ ಬಾರಿ ದಿವಾನರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು ಮತ್ತು ನಂತರ ಅವರ ಸಹೋದರ ಸರ್ ಎಂ. ಕಾಂತರಾಜ್ ಅರಸ್ (ನಂತರ ದಿವಾನ್) ರಾಣಿಯವರ ಖಾಸಗಿ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಮೈಸೂರನ್ನು ಕುಸಿತದಿಂದ ಚೇತರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಿದವು. ಕಾವೇರಿ ನದಿಯಿಂದ ವಿದ್ಯುತ್ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಭಾರತೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಗೆ ಉತ್ತೇಜನ, ಮಾರಿ ಕಣವೆ ಕಣಿವೆ ಆನಿಕಟ್ (ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸಾಗರ), [[ಮೈಸೂರು ಅರಮನೆ|ಹೊಸ ಅರಮನೆ]] ನಿರ್ಮಾಣ, [[ಮೈಸೂರು|ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ]] ಹೊಸ ಸ್ಥಳಗಳ ವಿಸ್ತರಣೆ, ಪೈಪ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ನೀರು ಸರಬರಾಜು ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಶಂಕುಸ್ಥಾಪನೆ ಇವರ ಕಾರ್ಯಾಗಾರಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ. {{Quote box |quote = …there are three jewels in Mysore's history, who have struggled for the country's good. Maharani Lakshamanni, Maharani Sitavilasa Sannidhana, and Maharani Vani Vilasa Sannidhana [Kempa Nanjammani]. She was not only a mother to Krishnara Wadiyar, but also to all the citizens. For the contributions they have made, their names deserve to be written in golden letters… |author = Prof. Rao Bahadur R Narasimhachar |source = |width = 50% |align = right |quoted = 1 }}   ಮಹಾರಾಣಿ ಕೆಂಪನಂಜಮ್ಮಣ್ಣಿ ಅವರು ಮಹಿಳಾ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ನಂಬಿಕೆ ಹೊಂದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಮಹಾರಾಣಿ ಕಾಲೇಜು ಎಲ್ಲರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು. ಅವರು [[ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ|ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ]] ಕಟ್ಟಾ ಅನುಯಾಯಿಯಾಗಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಎಲ್ಲಾ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಸಮಾನವಾಗಿ ಗೌರವಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. === ನಿವೃತ್ತಿ ಮತ್ತು ಕೊನೆಯ ದಿನಗಳು === ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ IV ವಯಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದಾಗ, ಅವರು ನಿವೃತ್ತರಾಗುವ ಸಮಯ ಬ೦ದಿತು. ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೦೨ ರಂದು, ಕೃಷ್ಣರಾಜೇಂದ್ರ ಒಡೆಯರ್ ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದರು, ಇದು ಸ್ಮರಣೀಯ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಅಂತ್ಯ ಮತ್ತು ಮೈಸೂರಿನ ಸುವರ್ಣ ಯುಗದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು. ಈ ಯುಗವು 'ರಾಮರಾಜ್ಯ' ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸರ್ಕಾರವು ಆಕೆಗೆ CI ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿತು. ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ನಂತರ, ಅವರು ೭ ಜುಲೈ ೧೯೩೪ ರ ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ, [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ]] ನಿಧನರಾದರು. <ref>{{Cite news|url=https://news.google.com/newspapers?id=sao-AAAAIBAJ&sjid=EkwMAAAAIBAJ&pg=2100%2C1932427|title=Queen Mother of Mysore Dead|date=9 July 1934|work=The Indian Express|access-date=8 May 2017}}</ref> == ಪರಂಪರೆ == ಹಳೆಯ ಮೈಸೂರು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ 'ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ' ಎಂಬ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯದೊಂದಿಗೆ ಅನೇಕ ಸೌಧಗಳಿವೆ, ವಾಟರ್ ವರ್ಕ್ಸ್ (ವಾಣಿ ವಿಲಾಸ ಸಾಗರ ಅಣೆಕಟ್ಟೆ), ಹೆರಿಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬಾಲಕಿಯರ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜು, ಸೇತುವೆ, ಲೇಡಿಸ್ ಕ್ಲಬ್ ಮತ್ತು ರಸ್ತೆ, ಇವುಗಳು ಇಂದಿಗೂ ಅವರನ್ನು ಸ್ಮರಿಸುತ್ತವೆ. == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * {{Cite book|url=https://archive.org/details/ABriefSketchOfTheLifeOfRajaDharmaPravinaT.R.A.ThumbooChetty|title=A Brief Sketch of the Life of T. R. A. Thumboo Chetty, C.I.E, Formerly Chief Judge and Officiating Dewan of Mysore.|last=Royaloo Chetty|first=T.|publisher=Hoe & Co.Madras|year=1909}} [[ವರ್ಗ:೧೮೬೬ ಜನನ]] [[ವರ್ಗ:ಕರ್ನಾಟಕ ಇತಿಹಾಸ]] 2ctt5cvd02lg0psq3vjxjoobwhc401l 0 144200 1113081 1111360 2022-08-09T04:38:28Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:B Harshitha rao/ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] to [[ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki   [[File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruación_periodicas_06.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruaci%C3%B3n_periodicas_06.jpg|thumb|262x262px|ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] '''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್''' [[ಮುಟ್ಟು|ಮುಟ್ಟಿನ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿಯೊಳಗೆ]] ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಕ್ತ ಮತ್ತು ಯೋನಿ ಸ್ರವಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇದನ್ನು [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿ ಕಾಲುವೆಯ]] ಒಳಗೆ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಒಮ್ಮೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದಾಗ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತವನ್ನು ನೆನೆಸಿದಂತೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತದ ಜೊತೆಗೆ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ [[ಪಿ ಹೆಚ್|pH]] ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ [[ಸೋಂಕು|ಸೋಂಕಿನ]] ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref name=":1" /> <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref>ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಸೋಂಕಾಗಿದ್ದರು ಆದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಸೋಂಕಾಗಿದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.saintlukeskc.org/health-library/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|website=Saint Luke's Health System|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು [[ರೇಯಾನ್|ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ]] ಅಥವಾ ಸಿಂಥೆಟಿಕ್ ಫೈಬರ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2015/11/13/health/whats-in-your-pad-or-tampon/index.html|title=What's in your pad or tampon?|last=Nadia Kounang|date=13 November 2015|website=CNN|access-date=2020-07-28}}</ref> ಕೆಲವು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು (ಆದರೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ) Kotex, Playtex, Tampax , OB, Cora, Lola, Sustain, Honest Company, Seventh Generation, Solimo ಮತ್ತು Rael Tampons. <ref>{{Cite web|url=https://www.womenshealthmag.com/health/g29036308/best-tampon-brands/|title=If You've Been Wearing The Same Tampon Brand Since You Were 13, It Might Be Time To Switch It Up|last=Amanda Woerner|date=2019-09-17|website=Women's Health|language=en-US|access-date=2020-08-05}}</ref> ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧ ಆಡಳಿತ (ಎಫ್ಡಿಎ) ಯಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು 'ವರ್ಗ II' ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfPCD/classification.cfm?ID=3983|title=Product Classification|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-03}}</ref> ಅವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ|ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ]] ಹೆಮೋಸ್ಟಾಸಿಸ್ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Tampon_inserted.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tampon_inserted.svg/259px-Tampon_inserted.svg.png|alt=|thumb|259x259px| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ]] {{TOC limit|3}} == ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ == [[ಚಿತ್ರ:Tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tampon_with_applicator.jpg/200px-Tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] [[ಚಿತ್ರ:Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg/200px-Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅಂಶಗಳು. ಎಡ: ದೊಡ್ಡ ಟ್ಯೂಬ್ ("ಪೆನೆಟ್ರೇಟರ್"). ಕೇಂದ್ರ: ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ದಾರದೊಂದಿಗೆ ಹತ್ತಿ ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು. ಬಲ: ಕಿರಿದಾದ ಟ್ಯೂಬ್.]] [[ಚಿತ್ರ:Playtex_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Playtex_tampon.jpg/263px-Playtex_tampon.jpg|alt=|thumb|263x263px| ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿನ್ಯಾಸವು ಕಂಪನಿಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನದ ಸಾಲುಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡವಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.pamf.org/teen/health/femalehealth/periods/tampons.html|title=Tampons|website=Palo Alto Medical Foundation|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಅಳವಡಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವರ್ಗಗಳಿವೆ - ಬೆರಳಿನಿಂದ ಸೇರಿಸಲಾದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಡ್ಬೋರ್ಡ್ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಿರಿಂಜ್ನ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಲೇಪಕವು ಎರಡು ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, "ಹೊರ", ಅಥವಾ ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಮತ್ತು "ಒಳ", ಅಥವಾ ಪ್ಲಂಗರ್. ಹೊರಗಿನ ಟ್ಯೂಬ್ ಒಳಸೇರಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಮೃದುವಾದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದಳಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದುಂಡಾದ ತುದಿಯೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> <ref name="Madaras2007">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QCC5Kbvy1fwC&pg=PA180|title=What's Happening to My Body? Book for Girls: Revised Edition|last=Lynda Madaras|date=8 June 2007|publisher=Newmarket Press|isbn=978-1-55704-768-7|pages=180–}}</ref> ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ: ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ), ಆದರೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಕಿರಣವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ). <ref name="MyUser_Steadyhealth.com_October_28_2014c">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/medical-answers/pain-while-inserting-a-tampon.html|title=Pain While Inserting A Tampon|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಹೆಚ್ಚಿನ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕೂರ್ಡ್ ಅಥವಾ ದಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಅಥವಾ [[ರೇಯಾನ್]] ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು 100% ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-for-menstrual-hygiene---modern-products-with-ancient-roots.pdf|title=Tampons for menstrual hygiene: Modern products with ancient roots|access-date=October 28, 2014}}{{Dead link|date=February 2022|bot=InternetArchiveBot}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳು ಪರಿಮಳಯುಕ್ತ ಅಥವಾ ಸುಗಂಧವಿಲ್ಲದ ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದು. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> === ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು === [[ಚಿತ್ರ:Tampon_Drawing.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Tampon_Drawing.jpg/220px-Tampon_Drawing.jpg|thumb| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ , ಪ್ಲಂಗರ್, ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಫಿಂಗರ್ ಗ್ರಿಪ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.]] [[ಚಿತ್ರ:Tamponlable.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tamponlable.jpg/220px-Tamponlable.jpg|right|thumb| ಎರಡು ನೀರಿನ ಹನಿ ಗುರುತುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ೬ ಮತ್ತು ೯ ರ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.]] ==== ಯುಸ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಇವುಗಳು ಪ್ರತಿ ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿನ ಹತ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದ್ರವದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://pms.about.com/od/hygiene/f/tampon_absorben.htm|title=Tampon Absorbency Ratings - Which Tampon is Right for You|access-date=October 28, 2014}}</ref> ತಯಾರಕರ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ US ಫುಡ್ ಅಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (FDA) ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> {| class="wikitable" |+FDA ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ! ಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ! ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಅನುಗುಣವಾದ ಪದ |- | 6 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ | ಕಮ್ಮಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 6 ರಿಂದ 9 | ನಿಯಮಿತ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 9 ರಿಂದ 12 | ಸೂಪರ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 12 ರಿಂದ 15 | ಸೂಪರ್ ಪ್ಲಸ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 15 ರಿಂದ 18 | ಅಲ್ಟ್ರಾ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 18 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಅವಧಿ ಇಲ್ಲ |} ==== ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ==== US ನ ಹೊರಗಿನ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ US ಅಲ್ಲದ ತಯಾರಕರು [https://www.edana.org/ ಎಡಾನಾ] (ಯುರೋಪಿಯನ್ ಡಿಸ್ಪೋಸಬಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ನಾನ್ವೋವೆನ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-code-of-practice-(english).pdf|title=Edana Code of Practice for tampons placed on the European market|date=September 2020|website=EDANA}}</ref> ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕೋಡ್ ಆಫ್ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. {| class="wikitable" |+''ಯುರೋಪಿಯನ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು'' ! ಹನಿಗಳು ! ಗ್ರಾಂ ! ಪರ್ಯಾಯ ಗಾತ್ರದ ವಿವರಣೆ |- | 1 ಹನಿ | < 6 | |- | 2 ಹನಿಗಳು | 6–9 | ಮಿನಿ |- | 3 ಹನಿಗಳು | 9–12 | ನಿಯಮಿತ |- | 4 ಹನಿಗಳು | 12-15 |ಗರಿಷ್ಠ |- | 5 ಹನಿಗಳು | 15–18 | |- | 6 ಹನಿಗಳು | 18–21 | |} ==== ಯುಕೆ ನಲ್ಲಿ ==== UK ನಲ್ಲಿ, ಅಬ್ಸಾರ್ಬೆಂಟ್ ಹೈಜೀನ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ ಮ್ಯಾನುಫ್ಯಾಕ್ಚರರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AHPMA) ಕಂಪನಿಗಳು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅನುಸರಿಸಬಹುದಾದ ಅಭ್ಯಾಸದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಬರೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/tampon_code_of_practice/|title=Tampon Code of Practice|website=AHPMA|language=en-GB|access-date=2020-10-19}}</ref> ಈ ಕೋಡ್ ಪ್ರಕಾರ, UK ತಯಾರಕರು (ಯುರೋಪಿಯನ್) EDANA ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು (ಮೇಲೆ ನೋಡಿ). === ಪರೀಕ್ಷೆ === ಸಿಂಜಿನಾ (ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಯೋನಿಯ ಚಿಕ್ಕದು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತುಂಡನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರವು ಕಾಂಡೋಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|title=Data|website=www.ahpma.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20150507233555/http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|archive-date=2015-05-07|access-date=2019-06-02}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಂತರ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಜ್ಞರು ಹೊಸ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು - ಉದ್ಯಮದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ನೀಲಿ ಸಲೈನ್ ಬದಲಿಗೆ - ಪರೀಕ್ಷಾ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra|date=2017-05-23|title=Toxic shock syndrome, tampons and laboratory standard–setting|journal=CMAJ: Canadian Medical Association Journal|volume=189|issue=20|pages=E726–E728|doi=10.1503/cmaj.161479|issn=0820-3946|pmc=5436965|pmid=28536130}}</ref> === ಲೇಬಲಿಂಗ್ === Syngyna ವಿಧಾನ ಅಥವಾ FDA ಯಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು FDA ತಯಾರಕರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಸರಿಯಾದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು TSS ನ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ತಯಾರಕರು ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು TSS ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಯು ಲೇಬಲಿಂಗ್ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ: "ಗಮನ: ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (TSS) ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಅಪರೂಪದ ಆದರೆ ಗಂಭೀರ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಓದಿ ಮತ್ತು ಉಳಿಸಿ." <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಇಂತಹ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ಅಥವಾ TSS ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯಂತಹ ಲೇಬಲ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> === ವೆಚ್ಚಗಳು === ಸರಾಸರಿ ಮಹಿಳೆ ತನ್ನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (ಕೇವಲ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಾಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವು $ 6 ರಿಂದ $ 10 ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗೆ 12 ರಿಂದ 40 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಮಹಿಳೆಯರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 9 ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ವರ್ಷಕ್ಕೆ $54 ರಿಂದ $90 (ಸುಮಾರು $0.20- $0.40 ಒಂದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್) ನಡುವಿನ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> === ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ===   ಋತುಚಕ್ರದ ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (mTSS) ಒಂದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ -ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ''S. ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ರವಿಸುವ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್ TSS ಟಾಕ್ಸಿನ್-1, ಅಥವಾ TSST -1 ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ೧,೦೦,೦೦೦ ಜನರಿಗೆ ೦.೦೩ ರಿಂದ ೦.೫೦ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಮರಣವು ೮% ರಷ್ಟಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> mTSS ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಜ್ವರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ (೩೮.೯°C. ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ೩೮.೯°C ಕ್ಕಿ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ), ರಾಶ್, desquamation, ಹೈಪೊಟೆನ್ಷನ್ ( ೯೦ mmHg ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ [[ರಕ್ತದೊತ್ತಡ|ಸಂಕೋಚನದ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ]] ), ಮತ್ತು ಜಠರಗರುಳಿನ ತೊಂದರೆಗಳು (ವಾಂತಿ), ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದ (CNS) ಪರಿಣಾಮಗಳು (ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗೊಳಿಸುವಿಕೆ) ನಂತಹ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಹು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಗಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮೈಯಾಲ್ಜಿಯಾ . <ref>{{Cite web|url=https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|title=Toxic Shock Syndrome (Other Than Streptococcal) {{!}} 2011 Case Definition|website=wwwn.cdc.gov|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20200713202021/https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|archive-date=13 July 2020|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಡಾ. ಜೇಮ್ಸ್ ಕೆ. ಟಾಡ್ ಅವರು ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಿದರು. <ref name="auto">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=njfQfrMr31EC&q=history+of+tampons&pg=PA142|title=The Curse: A Cultural History of Menstruation|last=Delaney|first=Janice|last2=Lupton|first2=Mary Jane|last3=Toth|first3=Emily|date=1988|publisher=University of Illinois Press|isbn=9780252014529|language=en}}</ref> NYU ಲ್ಯಾಂಗೋನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ [[ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ|ಮೈಕ್ರೋಬಯಾಲಜಿ]] ಮತ್ತು ಇಮ್ಯುನೊಲಾಜಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. ಫಿಲಿಪ್ ಎಂ. ಟಿಯರ್ನೊ ಜೂನಿಯರ್, ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್‌ಎಸ್) ಪ್ರಕರಣಗಳ ಹಿಂದೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ರೇಯಾನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ-ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಟೀರ್ನೊ ದೂಷಿಸುತ್ತಾರೆ, ಜೊತೆಗೆ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಧರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತಯಾರಕರು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು.. <ref>{{Cite news|url=http://www.seattletimes.com/seattle-news/health/a-new-generation-faces-toxic-shock-syndrome/|title=A new generation faces toxic shock syndrome|date=January 26, 2005|work=The Seattle Times}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಂತರದ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಸ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಸಂಭವಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ [[ಆಮ್ಲಜನಕ]] ಮತ್ತು [[ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್|ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್]] ಅಂಶವು ಹೆಚ್ಚು ಬಲವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name="LanesRothman1990">{{Cite journal|last=Lanes|first=Stephan F.|last2=Rothman|first2=Kenneth J.|title=Tampon absorbency, composition and oxygen content and risk of toxic shock syndrome|journal=Journal of Clinical Epidemiology|volume=43|issue=12|year=1990|pages=1379–1385|issn=0895-4356|doi=10.1016/0895-4356(90)90105-X|pmid=2254775}}</ref> <ref name="RossOnderdonk2000">{{Cite journal|last=Ross|first=R. A.|last2=Onderdonk|first2=A. B.|title=Production of Toxic Shock Syndrome Toxin 1 by Staphylococcus aureus Requires Both Oxygen and Carbon Dioxide|journal=Infection and Immunity|volume=68|issue=9|year=2000|pages=5205–5209|issn=0019-9567|doi=10.1128/IAI.68.9.5205-5209.2000|pmid=10948145|pmc=101779}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Schlievert|first=Patrick M.|last2=Davis|first2=Catherine C.|date=2020-05-27|title=Device-Associated Menstrual Toxic Shock Syndrome|journal=Clinical Microbiology Reviews|language=en|volume=33|issue=3|pages=e00032–19, /cmr/33/3/CMR.00032–19.atom|doi=10.1128/CMR.00032-19|issn=0893-8512|pmc=7254860|pmid=32461307}}</ref> ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ, '''ಕೆಹ್ಮ್ ವಿ' ಎಂಬ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಕರಣ.'' ''ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್'' ನಡೆಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೀಷಿಯಾ ಕೆಹ್ಮ್ ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೬, ೧೯೮೨ ರಂದು TSS ನಿಂದ ರಿಲಿ ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ [[ಪ್ರಾಕ್ಟರ್|ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಂಬಲ್]] ಅವರ ಮರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿತು. ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ ಮೊದಲ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಕರಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್ ಕೆಹ್ಮ್ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ $300,000 ಪರಿಹಾರದ ಹಾನಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಎಫ್ಡಿಎ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಬಹುದು. <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref> TSS ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಗುರುತಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ,ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ ಬಳಿಕೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಸೋಂಕು, ಇತ್ತೀಚಿನ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ]] ಮತ್ತು ದೇಹದೊಳಗಿನ ವಿದೇಶಿ ವಸ್ತುಗಳು. <ref>{{Cite web|url=https://medlineplus.gov/ency/article/000653.htm|title=Toxic shock syndrome: MedlinePlus Medical Encyclopedia|website=medlineplus.gov|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ TSS ಸಂಕುಚಿತಗೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು FDA ಕೆಳಗಿನ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: <ref>{{Cite web|url=http://www.ecfr.gov/cgi-bin/text-idx?SID=3485cbba7d3a26b44da17b575d046ca3&mc=true&node=pt21.8.801&rgn=div5#se21.8.801_1430|title=e-CFR: Title 21: Food and Drugs Administration|website=Code of Federal Regulations|publisher=U.S. Food and Drug Administration|location=Section 801.430: User labeling for menstrual tampons|access-date=11 February 2017}}</ref> <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> * ಒಬ್ಬರ ಹರಿವಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಡಿಮೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿ (ಹೀರುವಿಕೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು FDA ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ) * ಅಳವಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ (ಬಾಕ್ಸ್‌ನ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿದೆ) * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ ೬ ರಿಂದ ೮ ಗಂಟೆಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ]] ನಡುವೆ ಪರ್ಯಾಯ ಬಳಕೆ * ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮಲಗಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ * ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಅಪಾಯಗಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಅರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ (ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ) TSS ನ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವವರಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ FDA ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಋತುಚಕ್ರದ ಹರಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇತರ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳತ್ತ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|date=19 November 2019|website=www.hopkinsmedicine.org|language=en|access-date=2020-07-30}}</ref> ಲಭ್ಯವಿರುವ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್|ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು]], ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಅವಧಿಯ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು ಸೇರಿವೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/bbcthree/article/2017d474-5058-4f58-a2c3-06f3d5535f5a|title=I nearly died from toxic shock syndrome and never used a tampon|last=Kent|first=Ellie|date=2019-02-07|website=BBC Three|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.toxicshock.com/furtherinfo/continuingprofessionaldevelopment.cfm|title=TSS: Continuing Professional Development|date=2007-10-01|website=Toxic Shock Syndrome Information Service|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/newsbeat/article/38962250/recognising-the-symptoms-of-toxic-shock-syndrome-saved-my-life|title=Recognising the symptoms of toxic shock syndrome saved my life|last=Mosanya|first=Lola|date=2017-02-14|website=BBC Newsbeat|access-date=2019-10-19}}</ref> ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಪರ್ಕಿತ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳು ಬಹಳ ವಿರಳ. <ref>{{Cite web|url=https://rarediseases.org/rare-diseases/toxic-shock-syndrome/|title=Toxic Shock Syndrome|date=2015-02-11|website=NORD (National Organization for Rare Disorders)|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://healthcare.utah.edu/healthfeed/postings/2018/07/tss.php|title=What You Need To Know About Toxic Shock Syndrome|date=2018-07-02|website=University of Utah Health|access-date=2019-10-19}}</ref> ಟಿಯೆರ್ನೊ ಅವರ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನವು TSS ಬೆಳೆಯುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಎಲ್ಲಾ-ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1985-02-01|title=Amplification of Toxic Shock Syndrome Toxin-1 by Intravaginal Devices|journal=Contraception|volume=31|issue=2|pages=185–194|doi=10.1016/0010-7824(85)90033-2|pmid=3987281|issn=0010-7824}}</ref> ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹತ್ತಿ/ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 100% ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 20 ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ನೇರ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1998-03-01|title=Viscose Rayon versus Cotton Tampons|journal=The Journal of Infectious Diseases|language=en|volume=177|issue=3|pages=824–825|doi=10.1086/517804|pmid=9498476|issn=0022-1899}}</ref> ಈ ಆರಂಭಿಕ ಹಕ್ಕು ನಂತರ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು (ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ) TSS ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು TSS ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> ಬದಲಾಗಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾದ ಹರಿವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> [[ಸ್ಪಂಜು ಪ್ರಾಣಿಗಳು|ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳನ್ನು]] [[ಋತುಚಕ್ರ|ಮುಟ್ಟಿನ]] ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿಯೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಯೋವಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ 1980 ರ ಅಧ್ಯಯನವು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳಲ್ಲಿ [[ಮರಳು]], ಗ್ರಿಟ್ ಮತ್ತು [[ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯ|ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. <ref>{{Cite web|url=http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|title=Ask John|date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825041933/http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|archive-date=25 August 2010|access-date=4 December 2013}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಪಾದರಸದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಾಸರಿ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಉರಿಯೂತದ ಬಯೋಮಾರ್ಕರ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ತೋರಿಸಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Singh|first=Jessica|last2=Mumford|first2=Sunni L.|last3=Pollack|first3=Anna Z.|last4=Schisterman|first4=Enrique F.|last5=Weisskopf|first5=Marc G.|last6=Navas-Acien|first6=Ana|last7=Kioumourtzoglou|first7=Marianthi-Anna|date=11 February 2019|title=Tampon use, environmental chemicals and oxidative stress in the BioCycle study|journal=Environmental Health: A Global Access Science Source|volume=18|issue=1|pages=11|doi=10.1186/s12940-019-0452-z|issn=1476-069X|pmc=6371574|pmid=30744632}}</ref> === ಇತರ ಪರಿಗಣನೆಗಳು === ==== ಬಿಳುಪುಗೊಳಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ==== ವುಮೆನ್ಸ್ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಬ್ರೀಫಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ ಮರದ ತಿರುಳಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬಗ್ಗೆ: <ref>{{Cite report|title=Seeing Red: Menstruation & The Environment|url=https://www.wen.org.uk/wp-content/uploads/SEEING-RED-BRIEFING.pdf}}</ref><blockquote>ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ಘಟಕಾಂಶವೆಂದರೆ ಮರದ ತಿರುಳು, ಇದು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬಿಳಿಯಾಗಿಸಲು ವಿವಿಧ 'ಶುದ್ಧೀಕರಣ' ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಮರದ ತಿರುಳನ್ನು ಬ್ಲೀಚ್ ಮಾಡಲು ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ಪೇಪರ್ ಪಲ್ಪಿಂಗ್ ಮಿಲ್‌ಗಳ ಬಳಿ ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅತ್ಯಂತ ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ವಿಷಕಾರಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು, ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು (26). ಯಾವುದೇ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಟ್ಟಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದು ನಮ್ಮ ಕೊಬ್ಬಿನ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.</blockquote> ==== ಸಮುದ್ರ ಮಾಲಿನ್ಯ ==== UK ಯಲ್ಲಿ, ಸಾಗರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸೊಸೈಟಿಯು ಕಡಲತೀರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳ ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|title=Campaigning for plastic-free periods|last=O'Neill|first=Erin|date=28 August 2019|website=Marine Conservation Society|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20201020145405/https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|archive-date=20 October 2020}}</ref> ==== ವಿಲೇವಾರಿ ಮತ್ತು ಫ್ಲಶಿಂಗ್ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಿಲೇವಾರಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫ್ಲಶಿಂಗ್ (ತಯಾರಕರು ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ) ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿರುವ ಚರಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref>Agencies NA of CW. International Water Industry Position Statement on non-flushable and flushable labelledproducts. 2016; Available from:<nowiki>http://www.nacwa.org/docs/default-source/resources---public/2016-11-29wipesposition3dd68e567b5865518798ff0000de1666.pdf</nowiki></ref> ==== ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ==== ಅಮೇರಿಕನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಬ್ಲಡ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯಾರೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ (ASBMT) ಪ್ರಕಾರ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಗರ್ಭಕಂಠ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಸವೆತದಿಂದಾಗಿ ಸೋಂಕಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಚರ್ಮವು ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ, ಹೆಮಟೊಪಯಟಿಕ್ ಸ್ಟೆಮ್-ಸೆಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ASBMT ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/Mmwr/preview/mmwrhtml/rr4910a1.htm|title=Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among Hematopoietic Stem Cell Transplant Recipients|website=www.cdc.gov|access-date=2020-08-06}}</ref> == ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Used_and_unused_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Used_and_unused_tampon.jpg/220px-Used_and_unused_tampon.jpg|thumb| ಉಪಯೋಗಿಸಿದ (ಬಲ) ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಾಗದ (ಎಡ) ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] ಬಳಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಿಯಾದ ವಿಲೇವಾರಿ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ದೇಶೀಯ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳಿಗೆ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Kaur">{{Cite journal|last=Kaur|first=Rajanbir|last2=Kaur|first2=Kanwaljit|last3=Kaur|first3=Rajinder|date=2018-02-20|title=Menstrual Hygiene, Management, and Waste Disposal: Practices and Challenges Faced by Girls/Women of Developing Countries|journal=Journal of Environmental and Public Health|volume=2018|pages=1–9|doi=10.1155/2018/1730964|issn=1687-9805|pmc=5838436|pmid=29675047}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಆಡಳಿತ ಅಥವಾ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ದೇಶವು ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ (ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ), ಬಯೋಮೆಡಿಕಲ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ರಕ್ತದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಅನೇಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಂಶವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು (ಕೆಲವು ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ ಹೊರ ಪ್ರಕರಣ ಮಾತ್ರ). <ref>{{Cite journal|last=Elledge|first=Myles F.|last2=Muralidharan|first2=Arundati|last3=Parker|first3=Alison|last4=Ravndal|first4=Kristin T.|last5=Siddiqui|first5=Mariam|last6=Toolaram|first6=Anju P.|last7=Woodward|first7=Katherine P.|date=November 2018|title=Menstrual Hygiene Management and Waste Disposal in Low and Middle Income Countries—A Review of the Literature|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|volume=15|issue=11|page=2562|doi=10.3390/ijerph15112562|issn=1661-7827|pmc=6266558|pmid=30445767}}</ref> ವಿಲೇವಾರಿ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವವು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ (ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ತೊಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ - ಎರಡನೆಯದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾದ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ). ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸಂಯೋಜನೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಒಳಚರಂಡಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು ಅಥವಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. <ref name="Slate">{{Cite web|url=http://www.slate.com/articles/health_and_science/the_green_lantern/2010/03/greening_the_crimson_tide.html|title=What's the environmental impact of my period?|last=Rastogi|first=Nina|date=2010-03-16|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಾಸರಿ ಬಳಕೆಯು ಯಾರೊಬ್ಬರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು (ಅವರು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗಿಂತ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್, ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್, ಪಾಲಿಥಿಲೀನ್, ಪಾಲಿಪ್ರೊಪಿಲೀನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಫಿನಿಶ್‌ಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಈ ವಸ್ತುಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯವಲ್ಲ . ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ, ಆದರೆ ಅವು ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರವಾಗಿರಬೇಕು. ರೇಯಾನ್ ಹತ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Park|first=Chung Hee|last2=Kang|first2=Yun Kyung|last3=Im|first3=Seung Soon|date=2004-09-15|title=Biodegradability of cellulose fabrics|journal=Journal of Applied Polymer Science|language=en|volume=94|issue=1|pages=248–253|doi=10.1002/app.20879|issn=1097-4628}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪರ್ಯಾಯಗಳೆಂದರೆ [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]], ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, ಮುಟ್ಟಿನ ಸ್ಪಂಜುಗಳು, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು, <ref>{{Cite news|url=https://www.elitedaily.com/p/how-reusable-tampons-work-in-case-youre-sick-of-your-usual-period-products-7581378|title=How Reusable Tampons Work|work=Elite Daily}}</ref> ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು . <ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|title=Period nappies: The only new sanitary product in 45 years. Seriously - Telegraph|last=Sanghani|first=Radhika|date=3 June 2015|work=Telegraph.co.uk|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|archive-date=2022-01-12}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.mirror.co.uk/news/world-news/could-period-proof-pants-spell-end-5822413|title=Could 'period-proof pants' spell the end for tampons and sanitary towels?|last=Kirstie McCrum|date=4 June 2015|website=mirror}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/apr/27/disposable-tampons-arent-sustainable-but-do-women-want-to-talk-about-it|title=Disposable tampons aren't sustainable, but do women want to talk about it?|last=Spinks|first=Rosie|date=2015-04-27|work=the Guardian}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲವೂ'' (1981) ಎಂಬ ತನ್ನ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾನ್ಸಿ ಫ್ರೀಡ್‌ಮನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, <ref>[http://www.straightdope.com/columns/read/2252/who-invented-tampons Who invented tampons?] 6 June 2006, The Straight Dope</ref> === ಕನ್ಯತ್ವ === ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯು ಎಂದಿಗೂ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೈಮೆನ್ ಅನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಮುರಿಯಬಹುದು. <ref>{{Cite journal|last=Goodyear-Smith|first=F. A.|last2=Laidlaw|first2=T. M.|date=1998-06-08|title=Can tampon use cause hymen changes in girls who have not had sexual intercourse? A review of the literature|journal=Forensic Science International|volume=94|issue=1–2|pages=147–153|doi=10.1016/s0379-0738(98)00053-x|issn=0379-0738|pmid=9670493}}</ref> ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ಯಾಪೊರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು [[ಕನ್ಯತ್ವ|ಕನ್ಯತ್ವದ]] ಸಾಕ್ಷ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಬಹುದು. == ಸಹ ನೋಡಿ == * * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]] * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕರವಸ್ತ್ರ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="1"></references> <nowiki> [[ವರ್ಗ:ಮುಟ್ಟು]] [[ವರ್ಗ:ಹೆಂಗಸರು]] [[ವರ್ಗ:ಆರೋಗ್ಯ]] [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 4q4u4isg5gkfmomhksqr6pqorb4ag2k 1113082 1113081 2022-08-09T04:40:58Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki   [[File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruación_periodicas_06.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruaci%C3%B3n_periodicas_06.jpg|thumb|262x262px|ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] '''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್''' [[ಮುಟ್ಟು|ಮುಟ್ಟಿನ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿಯೊಳಗೆ]] ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಕ್ತ ಮತ್ತು ಯೋನಿ ಸ್ರವಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇದನ್ನು [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿ ಕಾಲುವೆಯ]] ಒಳಗೆ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಒಮ್ಮೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದಾಗ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತವನ್ನು ನೆನೆಸಿದಂತೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತದ ಜೊತೆಗೆ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ [[ಪಿ ಹೆಚ್|pH]] ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ [[ಸೋಂಕು|ಸೋಂಕಿನ]] ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref name=":1" /> <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref>ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಸೋಂಕಾಗಿದ್ದರು ಆದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಸೋಂಕಾಗಿದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.saintlukeskc.org/health-library/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|website=Saint Luke's Health System|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು [[ರೇಯಾನ್|ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ]] ಅಥವಾ ಸಿಂಥೆಟಿಕ್ ಫೈಬರ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2015/11/13/health/whats-in-your-pad-or-tampon/index.html|title=What's in your pad or tampon?|last=Nadia Kounang|date=13 November 2015|website=CNN|access-date=2020-07-28}}</ref> ಕೆಲವು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು (ಆದರೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ) Kotex, Playtex, Tampax , OB, Cora, Lola, Sustain, Honest Company, Seventh Generation, Solimo ಮತ್ತು Rael Tampons. <ref>{{Cite web|url=https://www.womenshealthmag.com/health/g29036308/best-tampon-brands/|title=If You've Been Wearing The Same Tampon Brand Since You Were 13, It Might Be Time To Switch It Up|last=Amanda Woerner|date=2019-09-17|website=Women's Health|language=en-US|access-date=2020-08-05}}</ref> ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧ ಆಡಳಿತ (ಎಫ್ಡಿಎ) ಯಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು 'ವರ್ಗ II' ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfPCD/classification.cfm?ID=3983|title=Product Classification|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-03}}</ref> ಅವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ|ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ]] ಹೆಮೋಸ್ಟಾಸಿಸ್ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Tampon_inserted.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tampon_inserted.svg/259px-Tampon_inserted.svg.png|alt=|thumb|259x259px| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ]] {{TOC limit|3}} == ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ == [[ಚಿತ್ರ:Tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tampon_with_applicator.jpg/200px-Tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] [[ಚಿತ್ರ:Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg/200px-Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅಂಶಗಳು. ಎಡ: ದೊಡ್ಡ ಟ್ಯೂಬ್ ("ಪೆನೆಟ್ರೇಟರ್"). ಕೇಂದ್ರ: ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ದಾರದೊಂದಿಗೆ ಹತ್ತಿ ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು. ಬಲ: ಕಿರಿದಾದ ಟ್ಯೂಬ್.]] [[ಚಿತ್ರ:Playtex_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Playtex_tampon.jpg/263px-Playtex_tampon.jpg|alt=|thumb|263x263px| ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿನ್ಯಾಸವು ಕಂಪನಿಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನದ ಸಾಲುಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡವಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.pamf.org/teen/health/femalehealth/periods/tampons.html|title=Tampons|website=Palo Alto Medical Foundation|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಅಳವಡಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವರ್ಗಗಳಿವೆ - ಬೆರಳಿನಿಂದ ಸೇರಿಸಲಾದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಡ್ಬೋರ್ಡ್ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಿರಿಂಜ್ನ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಲೇಪಕವು ಎರಡು ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, "ಹೊರ", ಅಥವಾ ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಮತ್ತು "ಒಳ", ಅಥವಾ ಪ್ಲಂಗರ್. ಹೊರಗಿನ ಟ್ಯೂಬ್ ಒಳಸೇರಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಮೃದುವಾದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದಳಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದುಂಡಾದ ತುದಿಯೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> <ref name="Madaras2007">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QCC5Kbvy1fwC&pg=PA180|title=What's Happening to My Body? Book for Girls: Revised Edition|last=Lynda Madaras|date=8 June 2007|publisher=Newmarket Press|isbn=978-1-55704-768-7|pages=180–}}</ref> ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ: ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ), ಆದರೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಕಿರಣವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ). <ref name="MyUser_Steadyhealth.com_October_28_2014c">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/medical-answers/pain-while-inserting-a-tampon.html|title=Pain While Inserting A Tampon|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಹೆಚ್ಚಿನ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕೂರ್ಡ್ ಅಥವಾ ದಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಅಥವಾ [[ರೇಯಾನ್]] ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು 100% ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-for-menstrual-hygiene---modern-products-with-ancient-roots.pdf|title=Tampons for menstrual hygiene: Modern products with ancient roots|access-date=October 28, 2014}}{{Dead link|date=February 2022|bot=InternetArchiveBot}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳು ಪರಿಮಳಯುಕ್ತ ಅಥವಾ ಸುಗಂಧವಿಲ್ಲದ ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದು. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> === ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು === [[ಚಿತ್ರ:Tampon_Drawing.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Tampon_Drawing.jpg/220px-Tampon_Drawing.jpg|thumb| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ , ಪ್ಲಂಗರ್, ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಫಿಂಗರ್ ಗ್ರಿಪ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.]] [[ಚಿತ್ರ:Tamponlable.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tamponlable.jpg/220px-Tamponlable.jpg|right|thumb| ಎರಡು ನೀರಿನ ಹನಿ ಗುರುತುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ೬ ಮತ್ತು ೯ ರ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.]] ==== ಯುಸ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಇವುಗಳು ಪ್ರತಿ ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿನ ಹತ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದ್ರವದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://pms.about.com/od/hygiene/f/tampon_absorben.htm|title=Tampon Absorbency Ratings - Which Tampon is Right for You|access-date=October 28, 2014}}</ref> ತಯಾರಕರ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ US ಫುಡ್ ಅಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (FDA) ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> {| class="wikitable" |+FDA ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ! ಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ! ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಅನುಗುಣವಾದ ಪದ |- | 6 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ | ಕಮ್ಮಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 6 ರಿಂದ 9 | ನಿಯಮಿತ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 9 ರಿಂದ 12 | ಸೂಪರ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 12 ರಿಂದ 15 | ಸೂಪರ್ ಪ್ಲಸ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 15 ರಿಂದ 18 | ಅಲ್ಟ್ರಾ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 18 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಅವಧಿ ಇಲ್ಲ |} ==== ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ==== US ನ ಹೊರಗಿನ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ US ಅಲ್ಲದ ತಯಾರಕರು [https://www.edana.org/ ಎಡಾನಾ] (ಯುರೋಪಿಯನ್ ಡಿಸ್ಪೋಸಬಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ನಾನ್ವೋವೆನ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-code-of-practice-(english).pdf|title=Edana Code of Practice for tampons placed on the European market|date=September 2020|website=EDANA}}</ref> ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕೋಡ್ ಆಫ್ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. {| class="wikitable" |+''ಯುರೋಪಿಯನ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು'' ! ಹನಿಗಳು ! ಗ್ರಾಂ ! ಪರ್ಯಾಯ ಗಾತ್ರದ ವಿವರಣೆ |- | 1 ಹನಿ | < 6 | |- | 2 ಹನಿಗಳು | 6–9 | ಮಿನಿ |- | 3 ಹನಿಗಳು | 9–12 | ನಿಯಮಿತ |- | 4 ಹನಿಗಳು | 12-15 |ಗರಿಷ್ಠ |- | 5 ಹನಿಗಳು | 15–18 | |- | 6 ಹನಿಗಳು | 18–21 | |} ==== ಯುಕೆ ನಲ್ಲಿ ==== UK ನಲ್ಲಿ, ಅಬ್ಸಾರ್ಬೆಂಟ್ ಹೈಜೀನ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ ಮ್ಯಾನುಫ್ಯಾಕ್ಚರರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AHPMA) ಕಂಪನಿಗಳು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅನುಸರಿಸಬಹುದಾದ ಅಭ್ಯಾಸದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಬರೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/tampon_code_of_practice/|title=Tampon Code of Practice|website=AHPMA|language=en-GB|access-date=2020-10-19}}</ref> ಈ ಕೋಡ್ ಪ್ರಕಾರ, UK ತಯಾರಕರು (ಯುರೋಪಿಯನ್) EDANA ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು (ಮೇಲೆ ನೋಡಿ). === ಪರೀಕ್ಷೆ === ಸಿಂಜಿನಾ (ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಯೋನಿಯ ಚಿಕ್ಕದು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತುಂಡನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರವು ಕಾಂಡೋಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|title=Data|website=www.ahpma.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20150507233555/http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|archive-date=2015-05-07|access-date=2019-06-02}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಂತರ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಜ್ಞರು ಹೊಸ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು - ಉದ್ಯಮದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ನೀಲಿ ಸಲೈನ್ ಬದಲಿಗೆ - ಪರೀಕ್ಷಾ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra|date=2017-05-23|title=Toxic shock syndrome, tampons and laboratory standard–setting|journal=CMAJ: Canadian Medical Association Journal|volume=189|issue=20|pages=E726–E728|doi=10.1503/cmaj.161479|issn=0820-3946|pmc=5436965|pmid=28536130}}</ref> === ಲೇಬಲಿಂಗ್ === Syngyna ವಿಧಾನ ಅಥವಾ FDA ಯಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು FDA ತಯಾರಕರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಸರಿಯಾದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು TSS ನ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ತಯಾರಕರು ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು TSS ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಯು ಲೇಬಲಿಂಗ್ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ: "ಗಮನ: ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (TSS) ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಅಪರೂಪದ ಆದರೆ ಗಂಭೀರ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಓದಿ ಮತ್ತು ಉಳಿಸಿ." <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಇಂತಹ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ಅಥವಾ TSS ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯಂತಹ ಲೇಬಲ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> === ವೆಚ್ಚಗಳು === ಸರಾಸರಿ ಮಹಿಳೆ ತನ್ನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (ಕೇವಲ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಾಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವು $ 6 ರಿಂದ $ 10 ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗೆ 12 ರಿಂದ 40 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಮಹಿಳೆಯರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 9 ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ವರ್ಷಕ್ಕೆ $54 ರಿಂದ $90 (ಸುಮಾರು $0.20- $0.40 ಒಂದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್) ನಡುವಿನ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> === ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ===   ಋತುಚಕ್ರದ ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (mTSS) ಒಂದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ -ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ''S. ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ರವಿಸುವ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್ TSS ಟಾಕ್ಸಿನ್-1, ಅಥವಾ TSST -1 ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ೧,೦೦,೦೦೦ ಜನರಿಗೆ ೦.೦೩ ರಿಂದ ೦.೫೦ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಮರಣವು ೮% ರಷ್ಟಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> mTSS ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಜ್ವರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ (೩೮.೯°C. ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ೩೮.೯°C ಕ್ಕಿ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ), ರಾಶ್, desquamation, ಹೈಪೊಟೆನ್ಷನ್ ( ೯೦ mmHg ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ [[ರಕ್ತದೊತ್ತಡ|ಸಂಕೋಚನದ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ]] ), ಮತ್ತು ಜಠರಗರುಳಿನ ತೊಂದರೆಗಳು (ವಾಂತಿ), ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದ (CNS) ಪರಿಣಾಮಗಳು (ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗೊಳಿಸುವಿಕೆ) ನಂತಹ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಹು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಗಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮೈಯಾಲ್ಜಿಯಾ . <ref>{{Cite web|url=https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|title=Toxic Shock Syndrome (Other Than Streptococcal) {{!}} 2011 Case Definition|website=wwwn.cdc.gov|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20200713202021/https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|archive-date=13 July 2020|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಡಾ. ಜೇಮ್ಸ್ ಕೆ. ಟಾಡ್ ಅವರು ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಿದರು. <ref name="auto">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=njfQfrMr31EC&q=history+of+tampons&pg=PA142|title=The Curse: A Cultural History of Menstruation|last=Delaney|first=Janice|last2=Lupton|first2=Mary Jane|last3=Toth|first3=Emily|date=1988|publisher=University of Illinois Press|isbn=9780252014529|language=en}}</ref> NYU ಲ್ಯಾಂಗೋನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ [[ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ|ಮೈಕ್ರೋಬಯಾಲಜಿ]] ಮತ್ತು ಇಮ್ಯುನೊಲಾಜಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. ಫಿಲಿಪ್ ಎಂ. ಟಿಯರ್ನೊ ಜೂನಿಯರ್, ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್‌ಎಸ್) ಪ್ರಕರಣಗಳ ಹಿಂದೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ರೇಯಾನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ-ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಟೀರ್ನೊ ದೂಷಿಸುತ್ತಾರೆ, ಜೊತೆಗೆ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಧರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತಯಾರಕರು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು.. <ref>{{Cite news|url=http://www.seattletimes.com/seattle-news/health/a-new-generation-faces-toxic-shock-syndrome/|title=A new generation faces toxic shock syndrome|date=January 26, 2005|work=The Seattle Times}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಂತರದ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಸ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಸಂಭವಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ [[ಆಮ್ಲಜನಕ]] ಮತ್ತು [[ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್|ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್]] ಅಂಶವು ಹೆಚ್ಚು ಬಲವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name="LanesRothman1990">{{Cite journal|last=Lanes|first=Stephan F.|last2=Rothman|first2=Kenneth J.|title=Tampon absorbency, composition and oxygen content and risk of toxic shock syndrome|journal=Journal of Clinical Epidemiology|volume=43|issue=12|year=1990|pages=1379–1385|issn=0895-4356|doi=10.1016/0895-4356(90)90105-X|pmid=2254775}}</ref> <ref name="RossOnderdonk2000">{{Cite journal|last=Ross|first=R. A.|last2=Onderdonk|first2=A. B.|title=Production of Toxic Shock Syndrome Toxin 1 by Staphylococcus aureus Requires Both Oxygen and Carbon Dioxide|journal=Infection and Immunity|volume=68|issue=9|year=2000|pages=5205–5209|issn=0019-9567|doi=10.1128/IAI.68.9.5205-5209.2000|pmid=10948145|pmc=101779}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Schlievert|first=Patrick M.|last2=Davis|first2=Catherine C.|date=2020-05-27|title=Device-Associated Menstrual Toxic Shock Syndrome|journal=Clinical Microbiology Reviews|language=en|volume=33|issue=3|pages=e00032–19, /cmr/33/3/CMR.00032–19.atom|doi=10.1128/CMR.00032-19|issn=0893-8512|pmc=7254860|pmid=32461307}}</ref> ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ, '''ಕೆಹ್ಮ್ ವಿ' ಎಂಬ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಕರಣ.'' ''ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್'' ನಡೆಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೀಷಿಯಾ ಕೆಹ್ಮ್ ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೬, ೧೯೮೨ ರಂದು TSS ನಿಂದ ರಿಲಿ ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ [[ಪ್ರಾಕ್ಟರ್|ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಂಬಲ್]] ಅವರ ಮರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿತು. ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ ಮೊದಲ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಕರಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್ ಕೆಹ್ಮ್ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ $300,000 ಪರಿಹಾರದ ಹಾನಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಎಫ್ಡಿಎ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಬಹುದು. <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref> TSS ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಗುರುತಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ,ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ ಬಳಿಕೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಸೋಂಕು, ಇತ್ತೀಚಿನ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ]] ಮತ್ತು ದೇಹದೊಳಗಿನ ವಿದೇಶಿ ವಸ್ತುಗಳು. <ref>{{Cite web|url=https://medlineplus.gov/ency/article/000653.htm|title=Toxic shock syndrome: MedlinePlus Medical Encyclopedia|website=medlineplus.gov|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ TSS ಸಂಕುಚಿತಗೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು FDA ಕೆಳಗಿನ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: <ref>{{Cite web|url=http://www.ecfr.gov/cgi-bin/text-idx?SID=3485cbba7d3a26b44da17b575d046ca3&mc=true&node=pt21.8.801&rgn=div5#se21.8.801_1430|title=e-CFR: Title 21: Food and Drugs Administration|website=Code of Federal Regulations|publisher=U.S. Food and Drug Administration|location=Section 801.430: User labeling for menstrual tampons|access-date=11 February 2017}}</ref> <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> * ಒಬ್ಬರ ಹರಿವಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಡಿಮೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿ (ಹೀರುವಿಕೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು FDA ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ) * ಅಳವಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ (ಬಾಕ್ಸ್‌ನ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿದೆ) * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ ೬ ರಿಂದ ೮ ಗಂಟೆಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ]] ನಡುವೆ ಪರ್ಯಾಯ ಬಳಕೆ * ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮಲಗಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ * ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಅಪಾಯಗಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಅರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ (ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ) TSS ನ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವವರಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ FDA ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಋತುಚಕ್ರದ ಹರಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇತರ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳತ್ತ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|date=19 November 2019|website=www.hopkinsmedicine.org|language=en|access-date=2020-07-30}}</ref> ಲಭ್ಯವಿರುವ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್|ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು]], ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಅವಧಿಯ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು ಸೇರಿವೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/bbcthree/article/2017d474-5058-4f58-a2c3-06f3d5535f5a|title=I nearly died from toxic shock syndrome and never used a tampon|last=Kent|first=Ellie|date=2019-02-07|website=BBC Three|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.toxicshock.com/furtherinfo/continuingprofessionaldevelopment.cfm|title=TSS: Continuing Professional Development|date=2007-10-01|website=Toxic Shock Syndrome Information Service|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/newsbeat/article/38962250/recognising-the-symptoms-of-toxic-shock-syndrome-saved-my-life|title=Recognising the symptoms of toxic shock syndrome saved my life|last=Mosanya|first=Lola|date=2017-02-14|website=BBC Newsbeat|access-date=2019-10-19}}</ref> ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಪರ್ಕಿತ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳು ಬಹಳ ವಿರಳ. <ref>{{Cite web|url=https://rarediseases.org/rare-diseases/toxic-shock-syndrome/|title=Toxic Shock Syndrome|date=2015-02-11|website=NORD (National Organization for Rare Disorders)|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://healthcare.utah.edu/healthfeed/postings/2018/07/tss.php|title=What You Need To Know About Toxic Shock Syndrome|date=2018-07-02|website=University of Utah Health|access-date=2019-10-19}}</ref> ಟಿಯೆರ್ನೊ ಅವರ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನವು TSS ಬೆಳೆಯುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಎಲ್ಲಾ-ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1985-02-01|title=Amplification of Toxic Shock Syndrome Toxin-1 by Intravaginal Devices|journal=Contraception|volume=31|issue=2|pages=185–194|doi=10.1016/0010-7824(85)90033-2|pmid=3987281|issn=0010-7824}}</ref> ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹತ್ತಿ/ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 100% ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 20 ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ನೇರ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1998-03-01|title=Viscose Rayon versus Cotton Tampons|journal=The Journal of Infectious Diseases|language=en|volume=177|issue=3|pages=824–825|doi=10.1086/517804|pmid=9498476|issn=0022-1899}}</ref> ಈ ಆರಂಭಿಕ ಹಕ್ಕು ನಂತರ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು (ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ) TSS ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು TSS ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> ಬದಲಾಗಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾದ ಹರಿವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> [[ಸ್ಪಂಜು ಪ್ರಾಣಿಗಳು|ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳನ್ನು]] [[ಋತುಚಕ್ರ|ಮುಟ್ಟಿನ]] ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿಯೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಯೋವಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ 1980 ರ ಅಧ್ಯಯನವು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳಲ್ಲಿ [[ಮರಳು]], ಗ್ರಿಟ್ ಮತ್ತು [[ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯ|ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. <ref>{{Cite web|url=http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|title=Ask John|date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825041933/http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|archive-date=25 August 2010|access-date=4 December 2013}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಪಾದರಸದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಾಸರಿ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಉರಿಯೂತದ ಬಯೋಮಾರ್ಕರ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ತೋರಿಸಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Singh|first=Jessica|last2=Mumford|first2=Sunni L.|last3=Pollack|first3=Anna Z.|last4=Schisterman|first4=Enrique F.|last5=Weisskopf|first5=Marc G.|last6=Navas-Acien|first6=Ana|last7=Kioumourtzoglou|first7=Marianthi-Anna|date=11 February 2019|title=Tampon use, environmental chemicals and oxidative stress in the BioCycle study|journal=Environmental Health: A Global Access Science Source|volume=18|issue=1|pages=11|doi=10.1186/s12940-019-0452-z|issn=1476-069X|pmc=6371574|pmid=30744632}}</ref> === ಇತರ ಪರಿಗಣನೆಗಳು === ==== ಬಿಳುಪುಗೊಳಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ==== ವುಮೆನ್ಸ್ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಬ್ರೀಫಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ ಮರದ ತಿರುಳಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬಗ್ಗೆ: <ref>{{Cite report|title=Seeing Red: Menstruation & The Environment|url=https://www.wen.org.uk/wp-content/uploads/SEEING-RED-BRIEFING.pdf}}</ref><blockquote>ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ಘಟಕಾಂಶವೆಂದರೆ ಮರದ ತಿರುಳು, ಇದು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬಿಳಿಯಾಗಿಸಲು ವಿವಿಧ 'ಶುದ್ಧೀಕರಣ' ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಮರದ ತಿರುಳನ್ನು ಬ್ಲೀಚ್ ಮಾಡಲು ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ಪೇಪರ್ ಪಲ್ಪಿಂಗ್ ಮಿಲ್‌ಗಳ ಬಳಿ ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅತ್ಯಂತ ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ವಿಷಕಾರಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು, ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು (26). ಯಾವುದೇ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಟ್ಟಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದು ನಮ್ಮ ಕೊಬ್ಬಿನ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.</blockquote> ==== ಸಮುದ್ರ ಮಾಲಿನ್ಯ ==== UK ಯಲ್ಲಿ, ಸಾಗರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸೊಸೈಟಿಯು ಕಡಲತೀರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳ ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|title=Campaigning for plastic-free periods|last=O'Neill|first=Erin|date=28 August 2019|website=Marine Conservation Society|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20201020145405/https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|archive-date=20 October 2020}}</ref> ==== ವಿಲೇವಾರಿ ಮತ್ತು ಫ್ಲಶಿಂಗ್ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಿಲೇವಾರಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫ್ಲಶಿಂಗ್ (ತಯಾರಕರು ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ) ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿರುವ ಚರಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref>Agencies NA of CW. International Water Industry Position Statement on non-flushable and flushable labelledproducts. 2016; Available from:<nowiki>http://www.nacwa.org/docs/default-source/resources---public/2016-11-29wipesposition3dd68e567b5865518798ff0000de1666.pdf</nowiki></ref> ==== ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ==== ಅಮೇರಿಕನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಬ್ಲಡ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯಾರೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ (ASBMT) ಪ್ರಕಾರ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಗರ್ಭಕಂಠ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಸವೆತದಿಂದಾಗಿ ಸೋಂಕಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಚರ್ಮವು ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ, ಹೆಮಟೊಪಯಟಿಕ್ ಸ್ಟೆಮ್-ಸೆಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ASBMT ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/Mmwr/preview/mmwrhtml/rr4910a1.htm|title=Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among Hematopoietic Stem Cell Transplant Recipients|website=www.cdc.gov|access-date=2020-08-06}}</ref> == ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Used_and_unused_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Used_and_unused_tampon.jpg/220px-Used_and_unused_tampon.jpg|thumb| ಉಪಯೋಗಿಸಿದ (ಬಲ) ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಾಗದ (ಎಡ) ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] ಬಳಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಿಯಾದ ವಿಲೇವಾರಿ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ದೇಶೀಯ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳಿಗೆ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Kaur">{{Cite journal|last=Kaur|first=Rajanbir|last2=Kaur|first2=Kanwaljit|last3=Kaur|first3=Rajinder|date=2018-02-20|title=Menstrual Hygiene, Management, and Waste Disposal: Practices and Challenges Faced by Girls/Women of Developing Countries|journal=Journal of Environmental and Public Health|volume=2018|pages=1–9|doi=10.1155/2018/1730964|issn=1687-9805|pmc=5838436|pmid=29675047}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಆಡಳಿತ ಅಥವಾ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ದೇಶವು ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ (ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ), ಬಯೋಮೆಡಿಕಲ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ರಕ್ತದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಅನೇಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಂಶವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು (ಕೆಲವು ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ ಹೊರ ಪ್ರಕರಣ ಮಾತ್ರ). <ref>{{Cite journal|last=Elledge|first=Myles F.|last2=Muralidharan|first2=Arundati|last3=Parker|first3=Alison|last4=Ravndal|first4=Kristin T.|last5=Siddiqui|first5=Mariam|last6=Toolaram|first6=Anju P.|last7=Woodward|first7=Katherine P.|date=November 2018|title=Menstrual Hygiene Management and Waste Disposal in Low and Middle Income Countries—A Review of the Literature|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|volume=15|issue=11|page=2562|doi=10.3390/ijerph15112562|issn=1661-7827|pmc=6266558|pmid=30445767}}</ref> ವಿಲೇವಾರಿ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವವು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ (ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ತೊಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ - ಎರಡನೆಯದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾದ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ). ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸಂಯೋಜನೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಒಳಚರಂಡಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು ಅಥವಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. <ref name="Slate">{{Cite web|url=http://www.slate.com/articles/health_and_science/the_green_lantern/2010/03/greening_the_crimson_tide.html|title=What's the environmental impact of my period?|last=Rastogi|first=Nina|date=2010-03-16|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಾಸರಿ ಬಳಕೆಯು ಯಾರೊಬ್ಬರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು (ಅವರು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗಿಂತ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್, ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್, ಪಾಲಿಥಿಲೀನ್, ಪಾಲಿಪ್ರೊಪಿಲೀನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಫಿನಿಶ್‌ಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಈ ವಸ್ತುಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯವಲ್ಲ . ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ, ಆದರೆ ಅವು ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರವಾಗಿರಬೇಕು. ರೇಯಾನ್ ಹತ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Park|first=Chung Hee|last2=Kang|first2=Yun Kyung|last3=Im|first3=Seung Soon|date=2004-09-15|title=Biodegradability of cellulose fabrics|journal=Journal of Applied Polymer Science|language=en|volume=94|issue=1|pages=248–253|doi=10.1002/app.20879|issn=1097-4628}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪರ್ಯಾಯಗಳೆಂದರೆ [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]], ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, ಮುಟ್ಟಿನ ಸ್ಪಂಜುಗಳು, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು, <ref>{{Cite news|url=https://www.elitedaily.com/p/how-reusable-tampons-work-in-case-youre-sick-of-your-usual-period-products-7581378|title=How Reusable Tampons Work|work=Elite Daily}}</ref> ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು . <ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|title=Period nappies: The only new sanitary product in 45 years. Seriously - Telegraph|last=Sanghani|first=Radhika|date=3 June 2015|work=Telegraph.co.uk|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|archive-date=2022-01-12}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.mirror.co.uk/news/world-news/could-period-proof-pants-spell-end-5822413|title=Could 'period-proof pants' spell the end for tampons and sanitary towels?|last=Kirstie McCrum|date=4 June 2015|website=mirror}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/apr/27/disposable-tampons-arent-sustainable-but-do-women-want-to-talk-about-it|title=Disposable tampons aren't sustainable, but do women want to talk about it?|last=Spinks|first=Rosie|date=2015-04-27|work=the Guardian}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲವೂ'' (1981) ಎಂಬ ತನ್ನ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾನ್ಸಿ ಫ್ರೀಡ್‌ಮನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, <ref>[http://www.straightdope.com/columns/read/2252/who-invented-tampons Who invented tampons?] 6 June 2006, The Straight Dope</ref> === ಕನ್ಯತ್ವ === ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯು ಎಂದಿಗೂ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೈಮೆನ್ ಅನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಮುರಿಯಬಹುದು. <ref>{{Cite journal|last=Goodyear-Smith|first=F. A.|last2=Laidlaw|first2=T. M.|date=1998-06-08|title=Can tampon use cause hymen changes in girls who have not had sexual intercourse? A review of the literature|journal=Forensic Science International|volume=94|issue=1–2|pages=147–153|doi=10.1016/s0379-0738(98)00053-x|issn=0379-0738|pmid=9670493}}</ref> ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ಯಾಪೊರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು [[ಕನ್ಯತ್ವ|ಕನ್ಯತ್ವದ]] ಸಾಕ್ಷ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಬಹುದು. == ಸಹ ನೋಡಿ == * * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]] * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕರವಸ್ತ್ರ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> [[ವರ್ಗ:ಮುಟ್ಟು]] [[ವರ್ಗ:ಹೆಂಗಸರು]] [[ವರ್ಗ:ಆರೋಗ್ಯ]] bbihyrsv3rhz2iasgywl9bsc33wec60 1113083 1113082 2022-08-09T04:41:24Z Pavanaja 5 added [[Category:ಮಹಿಳಾ ಆರೋಗ್ಯ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki   [[File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruación_periodicas_06.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruaci%C3%B3n_periodicas_06.jpg|thumb|262x262px|ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] '''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್''' [[ಮುಟ್ಟು|ಮುಟ್ಟಿನ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿಯೊಳಗೆ]] ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಕ್ತ ಮತ್ತು ಯೋನಿ ಸ್ರವಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇದನ್ನು [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿ ಕಾಲುವೆಯ]] ಒಳಗೆ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಒಮ್ಮೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದಾಗ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತವನ್ನು ನೆನೆಸಿದಂತೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತದ ಜೊತೆಗೆ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ [[ಪಿ ಹೆಚ್|pH]] ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ [[ಸೋಂಕು|ಸೋಂಕಿನ]] ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref name=":1" /> <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref>ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಸೋಂಕಾಗಿದ್ದರು ಆದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಸೋಂಕಾಗಿದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.saintlukeskc.org/health-library/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|website=Saint Luke's Health System|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು [[ರೇಯಾನ್|ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ]] ಅಥವಾ ಸಿಂಥೆಟಿಕ್ ಫೈಬರ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2015/11/13/health/whats-in-your-pad-or-tampon/index.html|title=What's in your pad or tampon?|last=Nadia Kounang|date=13 November 2015|website=CNN|access-date=2020-07-28}}</ref> ಕೆಲವು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು (ಆದರೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ) Kotex, Playtex, Tampax , OB, Cora, Lola, Sustain, Honest Company, Seventh Generation, Solimo ಮತ್ತು Rael Tampons. <ref>{{Cite web|url=https://www.womenshealthmag.com/health/g29036308/best-tampon-brands/|title=If You've Been Wearing The Same Tampon Brand Since You Were 13, It Might Be Time To Switch It Up|last=Amanda Woerner|date=2019-09-17|website=Women's Health|language=en-US|access-date=2020-08-05}}</ref> ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧ ಆಡಳಿತ (ಎಫ್ಡಿಎ) ಯಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು 'ವರ್ಗ II' ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfPCD/classification.cfm?ID=3983|title=Product Classification|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-03}}</ref> ಅವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ|ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ]] ಹೆಮೋಸ್ಟಾಸಿಸ್ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Tampon_inserted.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tampon_inserted.svg/259px-Tampon_inserted.svg.png|alt=|thumb|259x259px| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ]] {{TOC limit|3}} == ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ == [[ಚಿತ್ರ:Tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tampon_with_applicator.jpg/200px-Tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] [[ಚಿತ್ರ:Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg/200px-Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅಂಶಗಳು. ಎಡ: ದೊಡ್ಡ ಟ್ಯೂಬ್ ("ಪೆನೆಟ್ರೇಟರ್"). ಕೇಂದ್ರ: ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ದಾರದೊಂದಿಗೆ ಹತ್ತಿ ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು. ಬಲ: ಕಿರಿದಾದ ಟ್ಯೂಬ್.]] [[ಚಿತ್ರ:Playtex_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Playtex_tampon.jpg/263px-Playtex_tampon.jpg|alt=|thumb|263x263px| ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿನ್ಯಾಸವು ಕಂಪನಿಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನದ ಸಾಲುಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡವಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.pamf.org/teen/health/femalehealth/periods/tampons.html|title=Tampons|website=Palo Alto Medical Foundation|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಅಳವಡಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವರ್ಗಗಳಿವೆ - ಬೆರಳಿನಿಂದ ಸೇರಿಸಲಾದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಡ್ಬೋರ್ಡ್ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಿರಿಂಜ್ನ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಲೇಪಕವು ಎರಡು ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, "ಹೊರ", ಅಥವಾ ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಮತ್ತು "ಒಳ", ಅಥವಾ ಪ್ಲಂಗರ್. ಹೊರಗಿನ ಟ್ಯೂಬ್ ಒಳಸೇರಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಮೃದುವಾದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದಳಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದುಂಡಾದ ತುದಿಯೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> <ref name="Madaras2007">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QCC5Kbvy1fwC&pg=PA180|title=What's Happening to My Body? Book for Girls: Revised Edition|last=Lynda Madaras|date=8 June 2007|publisher=Newmarket Press|isbn=978-1-55704-768-7|pages=180–}}</ref> ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ: ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ), ಆದರೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಕಿರಣವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ). <ref name="MyUser_Steadyhealth.com_October_28_2014c">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/medical-answers/pain-while-inserting-a-tampon.html|title=Pain While Inserting A Tampon|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಹೆಚ್ಚಿನ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕೂರ್ಡ್ ಅಥವಾ ದಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಅಥವಾ [[ರೇಯಾನ್]] ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು 100% ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-for-menstrual-hygiene---modern-products-with-ancient-roots.pdf|title=Tampons for menstrual hygiene: Modern products with ancient roots|access-date=October 28, 2014}}{{Dead link|date=February 2022|bot=InternetArchiveBot}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳು ಪರಿಮಳಯುಕ್ತ ಅಥವಾ ಸುಗಂಧವಿಲ್ಲದ ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದು. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> === ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು === [[ಚಿತ್ರ:Tampon_Drawing.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Tampon_Drawing.jpg/220px-Tampon_Drawing.jpg|thumb| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ , ಪ್ಲಂಗರ್, ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಫಿಂಗರ್ ಗ್ರಿಪ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.]] [[ಚಿತ್ರ:Tamponlable.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tamponlable.jpg/220px-Tamponlable.jpg|right|thumb| ಎರಡು ನೀರಿನ ಹನಿ ಗುರುತುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ೬ ಮತ್ತು ೯ ರ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.]] ==== ಯುಸ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಇವುಗಳು ಪ್ರತಿ ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿನ ಹತ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದ್ರವದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://pms.about.com/od/hygiene/f/tampon_absorben.htm|title=Tampon Absorbency Ratings - Which Tampon is Right for You|access-date=October 28, 2014}}</ref> ತಯಾರಕರ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ US ಫುಡ್ ಅಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (FDA) ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> {| class="wikitable" |+FDA ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ! ಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ! ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಅನುಗುಣವಾದ ಪದ |- | 6 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ | ಕಮ್ಮಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 6 ರಿಂದ 9 | ನಿಯಮಿತ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 9 ರಿಂದ 12 | ಸೂಪರ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 12 ರಿಂದ 15 | ಸೂಪರ್ ಪ್ಲಸ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 15 ರಿಂದ 18 | ಅಲ್ಟ್ರಾ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 18 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಅವಧಿ ಇಲ್ಲ |} ==== ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ==== US ನ ಹೊರಗಿನ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ US ಅಲ್ಲದ ತಯಾರಕರು [https://www.edana.org/ ಎಡಾನಾ] (ಯುರೋಪಿಯನ್ ಡಿಸ್ಪೋಸಬಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ನಾನ್ವೋವೆನ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-code-of-practice-(english).pdf|title=Edana Code of Practice for tampons placed on the European market|date=September 2020|website=EDANA}}</ref> ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕೋಡ್ ಆಫ್ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. {| class="wikitable" |+''ಯುರೋಪಿಯನ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು'' ! ಹನಿಗಳು ! ಗ್ರಾಂ ! ಪರ್ಯಾಯ ಗಾತ್ರದ ವಿವರಣೆ |- | 1 ಹನಿ | < 6 | |- | 2 ಹನಿಗಳು | 6–9 | ಮಿನಿ |- | 3 ಹನಿಗಳು | 9–12 | ನಿಯಮಿತ |- | 4 ಹನಿಗಳು | 12-15 |ಗರಿಷ್ಠ |- | 5 ಹನಿಗಳು | 15–18 | |- | 6 ಹನಿಗಳು | 18–21 | |} ==== ಯುಕೆ ನಲ್ಲಿ ==== UK ನಲ್ಲಿ, ಅಬ್ಸಾರ್ಬೆಂಟ್ ಹೈಜೀನ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ ಮ್ಯಾನುಫ್ಯಾಕ್ಚರರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AHPMA) ಕಂಪನಿಗಳು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅನುಸರಿಸಬಹುದಾದ ಅಭ್ಯಾಸದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಬರೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/tampon_code_of_practice/|title=Tampon Code of Practice|website=AHPMA|language=en-GB|access-date=2020-10-19}}</ref> ಈ ಕೋಡ್ ಪ್ರಕಾರ, UK ತಯಾರಕರು (ಯುರೋಪಿಯನ್) EDANA ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು (ಮೇಲೆ ನೋಡಿ). === ಪರೀಕ್ಷೆ === ಸಿಂಜಿನಾ (ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಯೋನಿಯ ಚಿಕ್ಕದು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತುಂಡನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರವು ಕಾಂಡೋಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|title=Data|website=www.ahpma.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20150507233555/http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|archive-date=2015-05-07|access-date=2019-06-02}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಂತರ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಜ್ಞರು ಹೊಸ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು - ಉದ್ಯಮದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ನೀಲಿ ಸಲೈನ್ ಬದಲಿಗೆ - ಪರೀಕ್ಷಾ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra|date=2017-05-23|title=Toxic shock syndrome, tampons and laboratory standard–setting|journal=CMAJ: Canadian Medical Association Journal|volume=189|issue=20|pages=E726–E728|doi=10.1503/cmaj.161479|issn=0820-3946|pmc=5436965|pmid=28536130}}</ref> === ಲೇಬಲಿಂಗ್ === Syngyna ವಿಧಾನ ಅಥವಾ FDA ಯಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು FDA ತಯಾರಕರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಸರಿಯಾದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು TSS ನ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ತಯಾರಕರು ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು TSS ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಯು ಲೇಬಲಿಂಗ್ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ: "ಗಮನ: ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (TSS) ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಅಪರೂಪದ ಆದರೆ ಗಂಭೀರ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಓದಿ ಮತ್ತು ಉಳಿಸಿ." <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಇಂತಹ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ಅಥವಾ TSS ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯಂತಹ ಲೇಬಲ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> === ವೆಚ್ಚಗಳು === ಸರಾಸರಿ ಮಹಿಳೆ ತನ್ನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (ಕೇವಲ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಾಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವು $ 6 ರಿಂದ $ 10 ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗೆ 12 ರಿಂದ 40 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಮಹಿಳೆಯರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 9 ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ವರ್ಷಕ್ಕೆ $54 ರಿಂದ $90 (ಸುಮಾರು $0.20- $0.40 ಒಂದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್) ನಡುವಿನ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> === ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ===   ಋತುಚಕ್ರದ ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (mTSS) ಒಂದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ -ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ''S. ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ರವಿಸುವ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್ TSS ಟಾಕ್ಸಿನ್-1, ಅಥವಾ TSST -1 ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ೧,೦೦,೦೦೦ ಜನರಿಗೆ ೦.೦೩ ರಿಂದ ೦.೫೦ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಮರಣವು ೮% ರಷ್ಟಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> mTSS ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಜ್ವರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ (೩೮.೯°C. ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ೩೮.೯°C ಕ್ಕಿ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ), ರಾಶ್, desquamation, ಹೈಪೊಟೆನ್ಷನ್ ( ೯೦ mmHg ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ [[ರಕ್ತದೊತ್ತಡ|ಸಂಕೋಚನದ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ]] ), ಮತ್ತು ಜಠರಗರುಳಿನ ತೊಂದರೆಗಳು (ವಾಂತಿ), ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದ (CNS) ಪರಿಣಾಮಗಳು (ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗೊಳಿಸುವಿಕೆ) ನಂತಹ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಹು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಗಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮೈಯಾಲ್ಜಿಯಾ . <ref>{{Cite web|url=https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|title=Toxic Shock Syndrome (Other Than Streptococcal) {{!}} 2011 Case Definition|website=wwwn.cdc.gov|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20200713202021/https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|archive-date=13 July 2020|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಡಾ. ಜೇಮ್ಸ್ ಕೆ. ಟಾಡ್ ಅವರು ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಿದರು. <ref name="auto">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=njfQfrMr31EC&q=history+of+tampons&pg=PA142|title=The Curse: A Cultural History of Menstruation|last=Delaney|first=Janice|last2=Lupton|first2=Mary Jane|last3=Toth|first3=Emily|date=1988|publisher=University of Illinois Press|isbn=9780252014529|language=en}}</ref> NYU ಲ್ಯಾಂಗೋನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ [[ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ|ಮೈಕ್ರೋಬಯಾಲಜಿ]] ಮತ್ತು ಇಮ್ಯುನೊಲಾಜಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. ಫಿಲಿಪ್ ಎಂ. ಟಿಯರ್ನೊ ಜೂನಿಯರ್, ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್‌ಎಸ್) ಪ್ರಕರಣಗಳ ಹಿಂದೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ರೇಯಾನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ-ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಟೀರ್ನೊ ದೂಷಿಸುತ್ತಾರೆ, ಜೊತೆಗೆ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಧರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತಯಾರಕರು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು.. <ref>{{Cite news|url=http://www.seattletimes.com/seattle-news/health/a-new-generation-faces-toxic-shock-syndrome/|title=A new generation faces toxic shock syndrome|date=January 26, 2005|work=The Seattle Times}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಂತರದ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಸ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಸಂಭವಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ [[ಆಮ್ಲಜನಕ]] ಮತ್ತು [[ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್|ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್]] ಅಂಶವು ಹೆಚ್ಚು ಬಲವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name="LanesRothman1990">{{Cite journal|last=Lanes|first=Stephan F.|last2=Rothman|first2=Kenneth J.|title=Tampon absorbency, composition and oxygen content and risk of toxic shock syndrome|journal=Journal of Clinical Epidemiology|volume=43|issue=12|year=1990|pages=1379–1385|issn=0895-4356|doi=10.1016/0895-4356(90)90105-X|pmid=2254775}}</ref> <ref name="RossOnderdonk2000">{{Cite journal|last=Ross|first=R. A.|last2=Onderdonk|first2=A. B.|title=Production of Toxic Shock Syndrome Toxin 1 by Staphylococcus aureus Requires Both Oxygen and Carbon Dioxide|journal=Infection and Immunity|volume=68|issue=9|year=2000|pages=5205–5209|issn=0019-9567|doi=10.1128/IAI.68.9.5205-5209.2000|pmid=10948145|pmc=101779}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Schlievert|first=Patrick M.|last2=Davis|first2=Catherine C.|date=2020-05-27|title=Device-Associated Menstrual Toxic Shock Syndrome|journal=Clinical Microbiology Reviews|language=en|volume=33|issue=3|pages=e00032–19, /cmr/33/3/CMR.00032–19.atom|doi=10.1128/CMR.00032-19|issn=0893-8512|pmc=7254860|pmid=32461307}}</ref> ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ, '''ಕೆಹ್ಮ್ ವಿ' ಎಂಬ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಕರಣ.'' ''ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್'' ನಡೆಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೀಷಿಯಾ ಕೆಹ್ಮ್ ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೬, ೧೯೮೨ ರಂದು TSS ನಿಂದ ರಿಲಿ ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ [[ಪ್ರಾಕ್ಟರ್|ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಂಬಲ್]] ಅವರ ಮರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿತು. ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ ಮೊದಲ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಕರಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್ ಕೆಹ್ಮ್ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ $300,000 ಪರಿಹಾರದ ಹಾನಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಎಫ್ಡಿಎ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಬಹುದು. <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref> TSS ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಗುರುತಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ,ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ ಬಳಿಕೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಸೋಂಕು, ಇತ್ತೀಚಿನ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ]] ಮತ್ತು ದೇಹದೊಳಗಿನ ವಿದೇಶಿ ವಸ್ತುಗಳು. <ref>{{Cite web|url=https://medlineplus.gov/ency/article/000653.htm|title=Toxic shock syndrome: MedlinePlus Medical Encyclopedia|website=medlineplus.gov|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ TSS ಸಂಕುಚಿತಗೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು FDA ಕೆಳಗಿನ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: <ref>{{Cite web|url=http://www.ecfr.gov/cgi-bin/text-idx?SID=3485cbba7d3a26b44da17b575d046ca3&mc=true&node=pt21.8.801&rgn=div5#se21.8.801_1430|title=e-CFR: Title 21: Food and Drugs Administration|website=Code of Federal Regulations|publisher=U.S. Food and Drug Administration|location=Section 801.430: User labeling for menstrual tampons|access-date=11 February 2017}}</ref> <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> * ಒಬ್ಬರ ಹರಿವಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಡಿಮೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿ (ಹೀರುವಿಕೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು FDA ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ) * ಅಳವಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ (ಬಾಕ್ಸ್‌ನ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿದೆ) * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ ೬ ರಿಂದ ೮ ಗಂಟೆಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ]] ನಡುವೆ ಪರ್ಯಾಯ ಬಳಕೆ * ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮಲಗಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ * ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಅಪಾಯಗಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಅರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ (ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ) TSS ನ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವವರಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ FDA ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಋತುಚಕ್ರದ ಹರಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇತರ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳತ್ತ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|date=19 November 2019|website=www.hopkinsmedicine.org|language=en|access-date=2020-07-30}}</ref> ಲಭ್ಯವಿರುವ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್|ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು]], ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಅವಧಿಯ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು ಸೇರಿವೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/bbcthree/article/2017d474-5058-4f58-a2c3-06f3d5535f5a|title=I nearly died from toxic shock syndrome and never used a tampon|last=Kent|first=Ellie|date=2019-02-07|website=BBC Three|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.toxicshock.com/furtherinfo/continuingprofessionaldevelopment.cfm|title=TSS: Continuing Professional Development|date=2007-10-01|website=Toxic Shock Syndrome Information Service|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/newsbeat/article/38962250/recognising-the-symptoms-of-toxic-shock-syndrome-saved-my-life|title=Recognising the symptoms of toxic shock syndrome saved my life|last=Mosanya|first=Lola|date=2017-02-14|website=BBC Newsbeat|access-date=2019-10-19}}</ref> ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಪರ್ಕಿತ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳು ಬಹಳ ವಿರಳ. <ref>{{Cite web|url=https://rarediseases.org/rare-diseases/toxic-shock-syndrome/|title=Toxic Shock Syndrome|date=2015-02-11|website=NORD (National Organization for Rare Disorders)|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://healthcare.utah.edu/healthfeed/postings/2018/07/tss.php|title=What You Need To Know About Toxic Shock Syndrome|date=2018-07-02|website=University of Utah Health|access-date=2019-10-19}}</ref> ಟಿಯೆರ್ನೊ ಅವರ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನವು TSS ಬೆಳೆಯುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಎಲ್ಲಾ-ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1985-02-01|title=Amplification of Toxic Shock Syndrome Toxin-1 by Intravaginal Devices|journal=Contraception|volume=31|issue=2|pages=185–194|doi=10.1016/0010-7824(85)90033-2|pmid=3987281|issn=0010-7824}}</ref> ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹತ್ತಿ/ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 100% ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 20 ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ನೇರ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1998-03-01|title=Viscose Rayon versus Cotton Tampons|journal=The Journal of Infectious Diseases|language=en|volume=177|issue=3|pages=824–825|doi=10.1086/517804|pmid=9498476|issn=0022-1899}}</ref> ಈ ಆರಂಭಿಕ ಹಕ್ಕು ನಂತರ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು (ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ) TSS ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು TSS ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> ಬದಲಾಗಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾದ ಹರಿವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> [[ಸ್ಪಂಜು ಪ್ರಾಣಿಗಳು|ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳನ್ನು]] [[ಋತುಚಕ್ರ|ಮುಟ್ಟಿನ]] ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿಯೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಯೋವಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ 1980 ರ ಅಧ್ಯಯನವು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳಲ್ಲಿ [[ಮರಳು]], ಗ್ರಿಟ್ ಮತ್ತು [[ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯ|ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. <ref>{{Cite web|url=http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|title=Ask John|date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825041933/http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|archive-date=25 August 2010|access-date=4 December 2013}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಪಾದರಸದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಾಸರಿ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಉರಿಯೂತದ ಬಯೋಮಾರ್ಕರ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ತೋರಿಸಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Singh|first=Jessica|last2=Mumford|first2=Sunni L.|last3=Pollack|first3=Anna Z.|last4=Schisterman|first4=Enrique F.|last5=Weisskopf|first5=Marc G.|last6=Navas-Acien|first6=Ana|last7=Kioumourtzoglou|first7=Marianthi-Anna|date=11 February 2019|title=Tampon use, environmental chemicals and oxidative stress in the BioCycle study|journal=Environmental Health: A Global Access Science Source|volume=18|issue=1|pages=11|doi=10.1186/s12940-019-0452-z|issn=1476-069X|pmc=6371574|pmid=30744632}}</ref> === ಇತರ ಪರಿಗಣನೆಗಳು === ==== ಬಿಳುಪುಗೊಳಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ==== ವುಮೆನ್ಸ್ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಬ್ರೀಫಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ ಮರದ ತಿರುಳಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬಗ್ಗೆ: <ref>{{Cite report|title=Seeing Red: Menstruation & The Environment|url=https://www.wen.org.uk/wp-content/uploads/SEEING-RED-BRIEFING.pdf}}</ref><blockquote>ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ಘಟಕಾಂಶವೆಂದರೆ ಮರದ ತಿರುಳು, ಇದು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬಿಳಿಯಾಗಿಸಲು ವಿವಿಧ 'ಶುದ್ಧೀಕರಣ' ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಮರದ ತಿರುಳನ್ನು ಬ್ಲೀಚ್ ಮಾಡಲು ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ಪೇಪರ್ ಪಲ್ಪಿಂಗ್ ಮಿಲ್‌ಗಳ ಬಳಿ ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅತ್ಯಂತ ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ವಿಷಕಾರಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು, ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು (26). ಯಾವುದೇ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಟ್ಟಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದು ನಮ್ಮ ಕೊಬ್ಬಿನ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.</blockquote> ==== ಸಮುದ್ರ ಮಾಲಿನ್ಯ ==== UK ಯಲ್ಲಿ, ಸಾಗರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸೊಸೈಟಿಯು ಕಡಲತೀರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳ ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|title=Campaigning for plastic-free periods|last=O'Neill|first=Erin|date=28 August 2019|website=Marine Conservation Society|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20201020145405/https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|archive-date=20 October 2020}}</ref> ==== ವಿಲೇವಾರಿ ಮತ್ತು ಫ್ಲಶಿಂಗ್ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಿಲೇವಾರಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫ್ಲಶಿಂಗ್ (ತಯಾರಕರು ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ) ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿರುವ ಚರಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref>Agencies NA of CW. International Water Industry Position Statement on non-flushable and flushable labelledproducts. 2016; Available from:<nowiki>http://www.nacwa.org/docs/default-source/resources---public/2016-11-29wipesposition3dd68e567b5865518798ff0000de1666.pdf</nowiki></ref> ==== ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ==== ಅಮೇರಿಕನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಬ್ಲಡ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯಾರೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ (ASBMT) ಪ್ರಕಾರ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಗರ್ಭಕಂಠ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಸವೆತದಿಂದಾಗಿ ಸೋಂಕಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಚರ್ಮವು ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ, ಹೆಮಟೊಪಯಟಿಕ್ ಸ್ಟೆಮ್-ಸೆಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ASBMT ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/Mmwr/preview/mmwrhtml/rr4910a1.htm|title=Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among Hematopoietic Stem Cell Transplant Recipients|website=www.cdc.gov|access-date=2020-08-06}}</ref> == ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Used_and_unused_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Used_and_unused_tampon.jpg/220px-Used_and_unused_tampon.jpg|thumb| ಉಪಯೋಗಿಸಿದ (ಬಲ) ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಾಗದ (ಎಡ) ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] ಬಳಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಿಯಾದ ವಿಲೇವಾರಿ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ದೇಶೀಯ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳಿಗೆ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Kaur">{{Cite journal|last=Kaur|first=Rajanbir|last2=Kaur|first2=Kanwaljit|last3=Kaur|first3=Rajinder|date=2018-02-20|title=Menstrual Hygiene, Management, and Waste Disposal: Practices and Challenges Faced by Girls/Women of Developing Countries|journal=Journal of Environmental and Public Health|volume=2018|pages=1–9|doi=10.1155/2018/1730964|issn=1687-9805|pmc=5838436|pmid=29675047}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಆಡಳಿತ ಅಥವಾ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ದೇಶವು ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ (ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ), ಬಯೋಮೆಡಿಕಲ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ರಕ್ತದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಅನೇಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಂಶವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು (ಕೆಲವು ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ ಹೊರ ಪ್ರಕರಣ ಮಾತ್ರ). <ref>{{Cite journal|last=Elledge|first=Myles F.|last2=Muralidharan|first2=Arundati|last3=Parker|first3=Alison|last4=Ravndal|first4=Kristin T.|last5=Siddiqui|first5=Mariam|last6=Toolaram|first6=Anju P.|last7=Woodward|first7=Katherine P.|date=November 2018|title=Menstrual Hygiene Management and Waste Disposal in Low and Middle Income Countries—A Review of the Literature|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|volume=15|issue=11|page=2562|doi=10.3390/ijerph15112562|issn=1661-7827|pmc=6266558|pmid=30445767}}</ref> ವಿಲೇವಾರಿ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವವು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ (ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ತೊಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ - ಎರಡನೆಯದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾದ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ). ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸಂಯೋಜನೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಒಳಚರಂಡಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು ಅಥವಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. <ref name="Slate">{{Cite web|url=http://www.slate.com/articles/health_and_science/the_green_lantern/2010/03/greening_the_crimson_tide.html|title=What's the environmental impact of my period?|last=Rastogi|first=Nina|date=2010-03-16|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಾಸರಿ ಬಳಕೆಯು ಯಾರೊಬ್ಬರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು (ಅವರು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗಿಂತ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್, ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್, ಪಾಲಿಥಿಲೀನ್, ಪಾಲಿಪ್ರೊಪಿಲೀನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಫಿನಿಶ್‌ಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಈ ವಸ್ತುಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯವಲ್ಲ . ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ, ಆದರೆ ಅವು ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರವಾಗಿರಬೇಕು. ರೇಯಾನ್ ಹತ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Park|first=Chung Hee|last2=Kang|first2=Yun Kyung|last3=Im|first3=Seung Soon|date=2004-09-15|title=Biodegradability of cellulose fabrics|journal=Journal of Applied Polymer Science|language=en|volume=94|issue=1|pages=248–253|doi=10.1002/app.20879|issn=1097-4628}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪರ್ಯಾಯಗಳೆಂದರೆ [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]], ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, ಮುಟ್ಟಿನ ಸ್ಪಂಜುಗಳು, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು, <ref>{{Cite news|url=https://www.elitedaily.com/p/how-reusable-tampons-work-in-case-youre-sick-of-your-usual-period-products-7581378|title=How Reusable Tampons Work|work=Elite Daily}}</ref> ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು . <ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|title=Period nappies: The only new sanitary product in 45 years. Seriously - Telegraph|last=Sanghani|first=Radhika|date=3 June 2015|work=Telegraph.co.uk|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|archive-date=2022-01-12}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.mirror.co.uk/news/world-news/could-period-proof-pants-spell-end-5822413|title=Could 'period-proof pants' spell the end for tampons and sanitary towels?|last=Kirstie McCrum|date=4 June 2015|website=mirror}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/apr/27/disposable-tampons-arent-sustainable-but-do-women-want-to-talk-about-it|title=Disposable tampons aren't sustainable, but do women want to talk about it?|last=Spinks|first=Rosie|date=2015-04-27|work=the Guardian}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲವೂ'' (1981) ಎಂಬ ತನ್ನ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾನ್ಸಿ ಫ್ರೀಡ್‌ಮನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, <ref>[http://www.straightdope.com/columns/read/2252/who-invented-tampons Who invented tampons?] 6 June 2006, The Straight Dope</ref> === ಕನ್ಯತ್ವ === ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯು ಎಂದಿಗೂ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೈಮೆನ್ ಅನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಮುರಿಯಬಹುದು. <ref>{{Cite journal|last=Goodyear-Smith|first=F. A.|last2=Laidlaw|first2=T. M.|date=1998-06-08|title=Can tampon use cause hymen changes in girls who have not had sexual intercourse? A review of the literature|journal=Forensic Science International|volume=94|issue=1–2|pages=147–153|doi=10.1016/s0379-0738(98)00053-x|issn=0379-0738|pmid=9670493}}</ref> ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ಯಾಪೊರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು [[ಕನ್ಯತ್ವ|ಕನ್ಯತ್ವದ]] ಸಾಕ್ಷ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಬಹುದು. == ಸಹ ನೋಡಿ == * * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]] * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕರವಸ್ತ್ರ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> [[ವರ್ಗ:ಮುಟ್ಟು]] [[ವರ್ಗ:ಹೆಂಗಸರು]] [[ವರ್ಗ:ಆರೋಗ್ಯ]] [[ವರ್ಗ:ಮಹಿಳಾ ಆರೋಗ್ಯ]] 6f21org4yqz3b4zpkv01kuzlorbf7tf 1113084 1113083 2022-08-09T04:41:37Z Pavanaja 5 removed [[Category:ಹೆಂಗಸರು]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]] wikitext text/x-wiki   [[File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruación_periodicas_06.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruaci%C3%B3n_periodicas_06.jpg|thumb|262x262px|ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] '''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್''' [[ಮುಟ್ಟು|ಮುಟ್ಟಿನ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿಯೊಳಗೆ]] ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಕ್ತ ಮತ್ತು ಯೋನಿ ಸ್ರವಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇದನ್ನು [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿ ಕಾಲುವೆಯ]] ಒಳಗೆ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಒಮ್ಮೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದಾಗ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತವನ್ನು ನೆನೆಸಿದಂತೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತದ ಜೊತೆಗೆ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ [[ಪಿ ಹೆಚ್|pH]] ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ [[ಸೋಂಕು|ಸೋಂಕಿನ]] ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref name=":1" /> <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref>ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಸೋಂಕಾಗಿದ್ದರು ಆದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಸೋಂಕಾಗಿದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.saintlukeskc.org/health-library/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|website=Saint Luke's Health System|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು [[ರೇಯಾನ್|ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ]] ಅಥವಾ ಸಿಂಥೆಟಿಕ್ ಫೈಬರ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2015/11/13/health/whats-in-your-pad-or-tampon/index.html|title=What's in your pad or tampon?|last=Nadia Kounang|date=13 November 2015|website=CNN|access-date=2020-07-28}}</ref> ಕೆಲವು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು (ಆದರೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ) Kotex, Playtex, Tampax , OB, Cora, Lola, Sustain, Honest Company, Seventh Generation, Solimo ಮತ್ತು Rael Tampons. <ref>{{Cite web|url=https://www.womenshealthmag.com/health/g29036308/best-tampon-brands/|title=If You've Been Wearing The Same Tampon Brand Since You Were 13, It Might Be Time To Switch It Up|last=Amanda Woerner|date=2019-09-17|website=Women's Health|language=en-US|access-date=2020-08-05}}</ref> ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧ ಆಡಳಿತ (ಎಫ್ಡಿಎ) ಯಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು 'ವರ್ಗ II' ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfPCD/classification.cfm?ID=3983|title=Product Classification|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-03}}</ref> ಅವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ|ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ]] ಹೆಮೋಸ್ಟಾಸಿಸ್ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Tampon_inserted.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tampon_inserted.svg/259px-Tampon_inserted.svg.png|alt=|thumb|259x259px| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ]] {{TOC limit|3}} == ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ == [[ಚಿತ್ರ:Tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tampon_with_applicator.jpg/200px-Tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] [[ಚಿತ್ರ:Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg/200px-Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅಂಶಗಳು. ಎಡ: ದೊಡ್ಡ ಟ್ಯೂಬ್ ("ಪೆನೆಟ್ರೇಟರ್"). ಕೇಂದ್ರ: ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ದಾರದೊಂದಿಗೆ ಹತ್ತಿ ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು. ಬಲ: ಕಿರಿದಾದ ಟ್ಯೂಬ್.]] [[ಚಿತ್ರ:Playtex_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Playtex_tampon.jpg/263px-Playtex_tampon.jpg|alt=|thumb|263x263px| ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿನ್ಯಾಸವು ಕಂಪನಿಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನದ ಸಾಲುಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡವಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.pamf.org/teen/health/femalehealth/periods/tampons.html|title=Tampons|website=Palo Alto Medical Foundation|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಅಳವಡಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವರ್ಗಗಳಿವೆ - ಬೆರಳಿನಿಂದ ಸೇರಿಸಲಾದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಡ್ಬೋರ್ಡ್ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಿರಿಂಜ್ನ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಲೇಪಕವು ಎರಡು ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, "ಹೊರ", ಅಥವಾ ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಮತ್ತು "ಒಳ", ಅಥವಾ ಪ್ಲಂಗರ್. ಹೊರಗಿನ ಟ್ಯೂಬ್ ಒಳಸೇರಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಮೃದುವಾದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದಳಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದುಂಡಾದ ತುದಿಯೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> <ref name="Madaras2007">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QCC5Kbvy1fwC&pg=PA180|title=What's Happening to My Body? Book for Girls: Revised Edition|last=Lynda Madaras|date=8 June 2007|publisher=Newmarket Press|isbn=978-1-55704-768-7|pages=180–}}</ref> ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ: ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ), ಆದರೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಕಿರಣವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ). <ref name="MyUser_Steadyhealth.com_October_28_2014c">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/medical-answers/pain-while-inserting-a-tampon.html|title=Pain While Inserting A Tampon|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಹೆಚ್ಚಿನ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕೂರ್ಡ್ ಅಥವಾ ದಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಅಥವಾ [[ರೇಯಾನ್]] ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು 100% ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-for-menstrual-hygiene---modern-products-with-ancient-roots.pdf|title=Tampons for menstrual hygiene: Modern products with ancient roots|access-date=October 28, 2014}}{{Dead link|date=February 2022|bot=InternetArchiveBot}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳು ಪರಿಮಳಯುಕ್ತ ಅಥವಾ ಸುಗಂಧವಿಲ್ಲದ ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದು. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> === ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು === [[ಚಿತ್ರ:Tampon_Drawing.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Tampon_Drawing.jpg/220px-Tampon_Drawing.jpg|thumb| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ , ಪ್ಲಂಗರ್, ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಫಿಂಗರ್ ಗ್ರಿಪ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.]] [[ಚಿತ್ರ:Tamponlable.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tamponlable.jpg/220px-Tamponlable.jpg|right|thumb| ಎರಡು ನೀರಿನ ಹನಿ ಗುರುತುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ೬ ಮತ್ತು ೯ ರ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.]] ==== ಯುಸ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಇವುಗಳು ಪ್ರತಿ ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿನ ಹತ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದ್ರವದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://pms.about.com/od/hygiene/f/tampon_absorben.htm|title=Tampon Absorbency Ratings - Which Tampon is Right for You|access-date=October 28, 2014}}</ref> ತಯಾರಕರ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ US ಫುಡ್ ಅಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (FDA) ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> {| class="wikitable" |+FDA ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ! ಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ! ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಅನುಗುಣವಾದ ಪದ |- | 6 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ | ಕಮ್ಮಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 6 ರಿಂದ 9 | ನಿಯಮಿತ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 9 ರಿಂದ 12 | ಸೂಪರ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 12 ರಿಂದ 15 | ಸೂಪರ್ ಪ್ಲಸ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 15 ರಿಂದ 18 | ಅಲ್ಟ್ರಾ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 18 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಅವಧಿ ಇಲ್ಲ |} ==== ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ==== US ನ ಹೊರಗಿನ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ US ಅಲ್ಲದ ತಯಾರಕರು [https://www.edana.org/ ಎಡಾನಾ] (ಯುರೋಪಿಯನ್ ಡಿಸ್ಪೋಸಬಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ನಾನ್ವೋವೆನ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-code-of-practice-(english).pdf|title=Edana Code of Practice for tampons placed on the European market|date=September 2020|website=EDANA}}</ref> ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕೋಡ್ ಆಫ್ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. {| class="wikitable" |+''ಯುರೋಪಿಯನ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು'' ! ಹನಿಗಳು ! ಗ್ರಾಂ ! ಪರ್ಯಾಯ ಗಾತ್ರದ ವಿವರಣೆ |- | 1 ಹನಿ | < 6 | |- | 2 ಹನಿಗಳು | 6–9 | ಮಿನಿ |- | 3 ಹನಿಗಳು | 9–12 | ನಿಯಮಿತ |- | 4 ಹನಿಗಳು | 12-15 |ಗರಿಷ್ಠ |- | 5 ಹನಿಗಳು | 15–18 | |- | 6 ಹನಿಗಳು | 18–21 | |} ==== ಯುಕೆ ನಲ್ಲಿ ==== UK ನಲ್ಲಿ, ಅಬ್ಸಾರ್ಬೆಂಟ್ ಹೈಜೀನ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ ಮ್ಯಾನುಫ್ಯಾಕ್ಚರರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AHPMA) ಕಂಪನಿಗಳು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅನುಸರಿಸಬಹುದಾದ ಅಭ್ಯಾಸದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಬರೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/tampon_code_of_practice/|title=Tampon Code of Practice|website=AHPMA|language=en-GB|access-date=2020-10-19}}</ref> ಈ ಕೋಡ್ ಪ್ರಕಾರ, UK ತಯಾರಕರು (ಯುರೋಪಿಯನ್) EDANA ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು (ಮೇಲೆ ನೋಡಿ). === ಪರೀಕ್ಷೆ === ಸಿಂಜಿನಾ (ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಯೋನಿಯ ಚಿಕ್ಕದು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತುಂಡನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರವು ಕಾಂಡೋಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|title=Data|website=www.ahpma.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20150507233555/http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|archive-date=2015-05-07|access-date=2019-06-02}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಂತರ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಜ್ಞರು ಹೊಸ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು - ಉದ್ಯಮದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ನೀಲಿ ಸಲೈನ್ ಬದಲಿಗೆ - ಪರೀಕ್ಷಾ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra|date=2017-05-23|title=Toxic shock syndrome, tampons and laboratory standard–setting|journal=CMAJ: Canadian Medical Association Journal|volume=189|issue=20|pages=E726–E728|doi=10.1503/cmaj.161479|issn=0820-3946|pmc=5436965|pmid=28536130}}</ref> === ಲೇಬಲಿಂಗ್ === Syngyna ವಿಧಾನ ಅಥವಾ FDA ಯಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು FDA ತಯಾರಕರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಸರಿಯಾದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು TSS ನ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ತಯಾರಕರು ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು TSS ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಯು ಲೇಬಲಿಂಗ್ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ: "ಗಮನ: ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (TSS) ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಅಪರೂಪದ ಆದರೆ ಗಂಭೀರ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಓದಿ ಮತ್ತು ಉಳಿಸಿ." <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಇಂತಹ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ಅಥವಾ TSS ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯಂತಹ ಲೇಬಲ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> === ವೆಚ್ಚಗಳು === ಸರಾಸರಿ ಮಹಿಳೆ ತನ್ನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (ಕೇವಲ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಾಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವು $ 6 ರಿಂದ $ 10 ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗೆ 12 ರಿಂದ 40 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಮಹಿಳೆಯರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 9 ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ವರ್ಷಕ್ಕೆ $54 ರಿಂದ $90 (ಸುಮಾರು $0.20- $0.40 ಒಂದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್) ನಡುವಿನ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> === ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ===   ಋತುಚಕ್ರದ ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (mTSS) ಒಂದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ -ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ''S. ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ರವಿಸುವ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್ TSS ಟಾಕ್ಸಿನ್-1, ಅಥವಾ TSST -1 ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ೧,೦೦,೦೦೦ ಜನರಿಗೆ ೦.೦೩ ರಿಂದ ೦.೫೦ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಮರಣವು ೮% ರಷ್ಟಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> mTSS ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಜ್ವರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ (೩೮.೯°C. ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ೩೮.೯°C ಕ್ಕಿ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ), ರಾಶ್, desquamation, ಹೈಪೊಟೆನ್ಷನ್ ( ೯೦ mmHg ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ [[ರಕ್ತದೊತ್ತಡ|ಸಂಕೋಚನದ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ]] ), ಮತ್ತು ಜಠರಗರುಳಿನ ತೊಂದರೆಗಳು (ವಾಂತಿ), ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದ (CNS) ಪರಿಣಾಮಗಳು (ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗೊಳಿಸುವಿಕೆ) ನಂತಹ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಹು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಗಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮೈಯಾಲ್ಜಿಯಾ . <ref>{{Cite web|url=https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|title=Toxic Shock Syndrome (Other Than Streptococcal) {{!}} 2011 Case Definition|website=wwwn.cdc.gov|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20200713202021/https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|archive-date=13 July 2020|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಡಾ. ಜೇಮ್ಸ್ ಕೆ. ಟಾಡ್ ಅವರು ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಿದರು. <ref name="auto">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=njfQfrMr31EC&q=history+of+tampons&pg=PA142|title=The Curse: A Cultural History of Menstruation|last=Delaney|first=Janice|last2=Lupton|first2=Mary Jane|last3=Toth|first3=Emily|date=1988|publisher=University of Illinois Press|isbn=9780252014529|language=en}}</ref> NYU ಲ್ಯಾಂಗೋನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ [[ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ|ಮೈಕ್ರೋಬಯಾಲಜಿ]] ಮತ್ತು ಇಮ್ಯುನೊಲಾಜಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. ಫಿಲಿಪ್ ಎಂ. ಟಿಯರ್ನೊ ಜೂನಿಯರ್, ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್‌ಎಸ್) ಪ್ರಕರಣಗಳ ಹಿಂದೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ರೇಯಾನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ-ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಟೀರ್ನೊ ದೂಷಿಸುತ್ತಾರೆ, ಜೊತೆಗೆ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಧರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತಯಾರಕರು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು.. <ref>{{Cite news|url=http://www.seattletimes.com/seattle-news/health/a-new-generation-faces-toxic-shock-syndrome/|title=A new generation faces toxic shock syndrome|date=January 26, 2005|work=The Seattle Times}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಂತರದ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಸ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಸಂಭವಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ [[ಆಮ್ಲಜನಕ]] ಮತ್ತು [[ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್|ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್]] ಅಂಶವು ಹೆಚ್ಚು ಬಲವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name="LanesRothman1990">{{Cite journal|last=Lanes|first=Stephan F.|last2=Rothman|first2=Kenneth J.|title=Tampon absorbency, composition and oxygen content and risk of toxic shock syndrome|journal=Journal of Clinical Epidemiology|volume=43|issue=12|year=1990|pages=1379–1385|issn=0895-4356|doi=10.1016/0895-4356(90)90105-X|pmid=2254775}}</ref> <ref name="RossOnderdonk2000">{{Cite journal|last=Ross|first=R. A.|last2=Onderdonk|first2=A. B.|title=Production of Toxic Shock Syndrome Toxin 1 by Staphylococcus aureus Requires Both Oxygen and Carbon Dioxide|journal=Infection and Immunity|volume=68|issue=9|year=2000|pages=5205–5209|issn=0019-9567|doi=10.1128/IAI.68.9.5205-5209.2000|pmid=10948145|pmc=101779}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Schlievert|first=Patrick M.|last2=Davis|first2=Catherine C.|date=2020-05-27|title=Device-Associated Menstrual Toxic Shock Syndrome|journal=Clinical Microbiology Reviews|language=en|volume=33|issue=3|pages=e00032–19, /cmr/33/3/CMR.00032–19.atom|doi=10.1128/CMR.00032-19|issn=0893-8512|pmc=7254860|pmid=32461307}}</ref> ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ, '''ಕೆಹ್ಮ್ ವಿ' ಎಂಬ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಕರಣ.'' ''ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್'' ನಡೆಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೀಷಿಯಾ ಕೆಹ್ಮ್ ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೬, ೧೯೮೨ ರಂದು TSS ನಿಂದ ರಿಲಿ ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ [[ಪ್ರಾಕ್ಟರ್|ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಂಬಲ್]] ಅವರ ಮರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿತು. ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ ಮೊದಲ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಕರಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್ ಕೆಹ್ಮ್ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ $300,000 ಪರಿಹಾರದ ಹಾನಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಎಫ್ಡಿಎ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಬಹುದು. <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref> TSS ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಗುರುತಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ,ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ ಬಳಿಕೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಸೋಂಕು, ಇತ್ತೀಚಿನ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ]] ಮತ್ತು ದೇಹದೊಳಗಿನ ವಿದೇಶಿ ವಸ್ತುಗಳು. <ref>{{Cite web|url=https://medlineplus.gov/ency/article/000653.htm|title=Toxic shock syndrome: MedlinePlus Medical Encyclopedia|website=medlineplus.gov|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ TSS ಸಂಕುಚಿತಗೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು FDA ಕೆಳಗಿನ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: <ref>{{Cite web|url=http://www.ecfr.gov/cgi-bin/text-idx?SID=3485cbba7d3a26b44da17b575d046ca3&mc=true&node=pt21.8.801&rgn=div5#se21.8.801_1430|title=e-CFR: Title 21: Food and Drugs Administration|website=Code of Federal Regulations|publisher=U.S. Food and Drug Administration|location=Section 801.430: User labeling for menstrual tampons|access-date=11 February 2017}}</ref> <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> * ಒಬ್ಬರ ಹರಿವಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಡಿಮೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿ (ಹೀರುವಿಕೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು FDA ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ) * ಅಳವಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ (ಬಾಕ್ಸ್‌ನ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿದೆ) * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ ೬ ರಿಂದ ೮ ಗಂಟೆಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ]] ನಡುವೆ ಪರ್ಯಾಯ ಬಳಕೆ * ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮಲಗಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ * ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಅಪಾಯಗಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಅರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ (ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ) TSS ನ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವವರಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ FDA ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಋತುಚಕ್ರದ ಹರಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇತರ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳತ್ತ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|date=19 November 2019|website=www.hopkinsmedicine.org|language=en|access-date=2020-07-30}}</ref> ಲಭ್ಯವಿರುವ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್|ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು]], ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಅವಧಿಯ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು ಸೇರಿವೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/bbcthree/article/2017d474-5058-4f58-a2c3-06f3d5535f5a|title=I nearly died from toxic shock syndrome and never used a tampon|last=Kent|first=Ellie|date=2019-02-07|website=BBC Three|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.toxicshock.com/furtherinfo/continuingprofessionaldevelopment.cfm|title=TSS: Continuing Professional Development|date=2007-10-01|website=Toxic Shock Syndrome Information Service|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/newsbeat/article/38962250/recognising-the-symptoms-of-toxic-shock-syndrome-saved-my-life|title=Recognising the symptoms of toxic shock syndrome saved my life|last=Mosanya|first=Lola|date=2017-02-14|website=BBC Newsbeat|access-date=2019-10-19}}</ref> ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಪರ್ಕಿತ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳು ಬಹಳ ವಿರಳ. <ref>{{Cite web|url=https://rarediseases.org/rare-diseases/toxic-shock-syndrome/|title=Toxic Shock Syndrome|date=2015-02-11|website=NORD (National Organization for Rare Disorders)|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://healthcare.utah.edu/healthfeed/postings/2018/07/tss.php|title=What You Need To Know About Toxic Shock Syndrome|date=2018-07-02|website=University of Utah Health|access-date=2019-10-19}}</ref> ಟಿಯೆರ್ನೊ ಅವರ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನವು TSS ಬೆಳೆಯುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಎಲ್ಲಾ-ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1985-02-01|title=Amplification of Toxic Shock Syndrome Toxin-1 by Intravaginal Devices|journal=Contraception|volume=31|issue=2|pages=185–194|doi=10.1016/0010-7824(85)90033-2|pmid=3987281|issn=0010-7824}}</ref> ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹತ್ತಿ/ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 100% ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 20 ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ನೇರ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1998-03-01|title=Viscose Rayon versus Cotton Tampons|journal=The Journal of Infectious Diseases|language=en|volume=177|issue=3|pages=824–825|doi=10.1086/517804|pmid=9498476|issn=0022-1899}}</ref> ಈ ಆರಂಭಿಕ ಹಕ್ಕು ನಂತರ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು (ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ) TSS ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು TSS ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> ಬದಲಾಗಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾದ ಹರಿವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> [[ಸ್ಪಂಜು ಪ್ರಾಣಿಗಳು|ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳನ್ನು]] [[ಋತುಚಕ್ರ|ಮುಟ್ಟಿನ]] ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿಯೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಯೋವಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ 1980 ರ ಅಧ್ಯಯನವು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳಲ್ಲಿ [[ಮರಳು]], ಗ್ರಿಟ್ ಮತ್ತು [[ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯ|ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. <ref>{{Cite web|url=http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|title=Ask John|date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825041933/http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|archive-date=25 August 2010|access-date=4 December 2013}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಪಾದರಸದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಾಸರಿ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಉರಿಯೂತದ ಬಯೋಮಾರ್ಕರ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ತೋರಿಸಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Singh|first=Jessica|last2=Mumford|first2=Sunni L.|last3=Pollack|first3=Anna Z.|last4=Schisterman|first4=Enrique F.|last5=Weisskopf|first5=Marc G.|last6=Navas-Acien|first6=Ana|last7=Kioumourtzoglou|first7=Marianthi-Anna|date=11 February 2019|title=Tampon use, environmental chemicals and oxidative stress in the BioCycle study|journal=Environmental Health: A Global Access Science Source|volume=18|issue=1|pages=11|doi=10.1186/s12940-019-0452-z|issn=1476-069X|pmc=6371574|pmid=30744632}}</ref> === ಇತರ ಪರಿಗಣನೆಗಳು === ==== ಬಿಳುಪುಗೊಳಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ==== ವುಮೆನ್ಸ್ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಬ್ರೀಫಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ ಮರದ ತಿರುಳಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬಗ್ಗೆ: <ref>{{Cite report|title=Seeing Red: Menstruation & The Environment|url=https://www.wen.org.uk/wp-content/uploads/SEEING-RED-BRIEFING.pdf}}</ref><blockquote>ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ಘಟಕಾಂಶವೆಂದರೆ ಮರದ ತಿರುಳು, ಇದು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬಿಳಿಯಾಗಿಸಲು ವಿವಿಧ 'ಶುದ್ಧೀಕರಣ' ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಮರದ ತಿರುಳನ್ನು ಬ್ಲೀಚ್ ಮಾಡಲು ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ಪೇಪರ್ ಪಲ್ಪಿಂಗ್ ಮಿಲ್‌ಗಳ ಬಳಿ ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅತ್ಯಂತ ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ವಿಷಕಾರಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು, ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು (26). ಯಾವುದೇ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಟ್ಟಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದು ನಮ್ಮ ಕೊಬ್ಬಿನ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.</blockquote> ==== ಸಮುದ್ರ ಮಾಲಿನ್ಯ ==== UK ಯಲ್ಲಿ, ಸಾಗರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸೊಸೈಟಿಯು ಕಡಲತೀರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳ ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|title=Campaigning for plastic-free periods|last=O'Neill|first=Erin|date=28 August 2019|website=Marine Conservation Society|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20201020145405/https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|archive-date=20 October 2020}}</ref> ==== ವಿಲೇವಾರಿ ಮತ್ತು ಫ್ಲಶಿಂಗ್ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಿಲೇವಾರಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫ್ಲಶಿಂಗ್ (ತಯಾರಕರು ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ) ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿರುವ ಚರಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref>Agencies NA of CW. International Water Industry Position Statement on non-flushable and flushable labelledproducts. 2016; Available from:<nowiki>http://www.nacwa.org/docs/default-source/resources---public/2016-11-29wipesposition3dd68e567b5865518798ff0000de1666.pdf</nowiki></ref> ==== ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ==== ಅಮೇರಿಕನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಬ್ಲಡ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯಾರೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ (ASBMT) ಪ್ರಕಾರ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಗರ್ಭಕಂಠ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಸವೆತದಿಂದಾಗಿ ಸೋಂಕಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಚರ್ಮವು ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ, ಹೆಮಟೊಪಯಟಿಕ್ ಸ್ಟೆಮ್-ಸೆಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ASBMT ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/Mmwr/preview/mmwrhtml/rr4910a1.htm|title=Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among Hematopoietic Stem Cell Transplant Recipients|website=www.cdc.gov|access-date=2020-08-06}}</ref> == ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Used_and_unused_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Used_and_unused_tampon.jpg/220px-Used_and_unused_tampon.jpg|thumb| ಉಪಯೋಗಿಸಿದ (ಬಲ) ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಾಗದ (ಎಡ) ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] ಬಳಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಿಯಾದ ವಿಲೇವಾರಿ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ದೇಶೀಯ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳಿಗೆ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Kaur">{{Cite journal|last=Kaur|first=Rajanbir|last2=Kaur|first2=Kanwaljit|last3=Kaur|first3=Rajinder|date=2018-02-20|title=Menstrual Hygiene, Management, and Waste Disposal: Practices and Challenges Faced by Girls/Women of Developing Countries|journal=Journal of Environmental and Public Health|volume=2018|pages=1–9|doi=10.1155/2018/1730964|issn=1687-9805|pmc=5838436|pmid=29675047}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಆಡಳಿತ ಅಥವಾ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ದೇಶವು ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ (ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ), ಬಯೋಮೆಡಿಕಲ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ರಕ್ತದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಅನೇಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಂಶವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು (ಕೆಲವು ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ ಹೊರ ಪ್ರಕರಣ ಮಾತ್ರ). <ref>{{Cite journal|last=Elledge|first=Myles F.|last2=Muralidharan|first2=Arundati|last3=Parker|first3=Alison|last4=Ravndal|first4=Kristin T.|last5=Siddiqui|first5=Mariam|last6=Toolaram|first6=Anju P.|last7=Woodward|first7=Katherine P.|date=November 2018|title=Menstrual Hygiene Management and Waste Disposal in Low and Middle Income Countries—A Review of the Literature|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|volume=15|issue=11|page=2562|doi=10.3390/ijerph15112562|issn=1661-7827|pmc=6266558|pmid=30445767}}</ref> ವಿಲೇವಾರಿ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವವು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ (ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ತೊಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ - ಎರಡನೆಯದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾದ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ). ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸಂಯೋಜನೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಒಳಚರಂಡಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು ಅಥವಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. <ref name="Slate">{{Cite web|url=http://www.slate.com/articles/health_and_science/the_green_lantern/2010/03/greening_the_crimson_tide.html|title=What's the environmental impact of my period?|last=Rastogi|first=Nina|date=2010-03-16|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಾಸರಿ ಬಳಕೆಯು ಯಾರೊಬ್ಬರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು (ಅವರು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗಿಂತ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್, ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್, ಪಾಲಿಥಿಲೀನ್, ಪಾಲಿಪ್ರೊಪಿಲೀನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಫಿನಿಶ್‌ಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಈ ವಸ್ತುಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯವಲ್ಲ . ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ, ಆದರೆ ಅವು ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರವಾಗಿರಬೇಕು. ರೇಯಾನ್ ಹತ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Park|first=Chung Hee|last2=Kang|first2=Yun Kyung|last3=Im|first3=Seung Soon|date=2004-09-15|title=Biodegradability of cellulose fabrics|journal=Journal of Applied Polymer Science|language=en|volume=94|issue=1|pages=248–253|doi=10.1002/app.20879|issn=1097-4628}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪರ್ಯಾಯಗಳೆಂದರೆ [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]], ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, ಮುಟ್ಟಿನ ಸ್ಪಂಜುಗಳು, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು, <ref>{{Cite news|url=https://www.elitedaily.com/p/how-reusable-tampons-work-in-case-youre-sick-of-your-usual-period-products-7581378|title=How Reusable Tampons Work|work=Elite Daily}}</ref> ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು . <ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|title=Period nappies: The only new sanitary product in 45 years. Seriously - Telegraph|last=Sanghani|first=Radhika|date=3 June 2015|work=Telegraph.co.uk|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|archive-date=2022-01-12}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.mirror.co.uk/news/world-news/could-period-proof-pants-spell-end-5822413|title=Could 'period-proof pants' spell the end for tampons and sanitary towels?|last=Kirstie McCrum|date=4 June 2015|website=mirror}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/apr/27/disposable-tampons-arent-sustainable-but-do-women-want-to-talk-about-it|title=Disposable tampons aren't sustainable, but do women want to talk about it?|last=Spinks|first=Rosie|date=2015-04-27|work=the Guardian}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲವೂ'' (1981) ಎಂಬ ತನ್ನ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾನ್ಸಿ ಫ್ರೀಡ್‌ಮನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, <ref>[http://www.straightdope.com/columns/read/2252/who-invented-tampons Who invented tampons?] 6 June 2006, The Straight Dope</ref> === ಕನ್ಯತ್ವ === ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯು ಎಂದಿಗೂ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೈಮೆನ್ ಅನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಮುರಿಯಬಹುದು. <ref>{{Cite journal|last=Goodyear-Smith|first=F. A.|last2=Laidlaw|first2=T. M.|date=1998-06-08|title=Can tampon use cause hymen changes in girls who have not had sexual intercourse? A review of the literature|journal=Forensic Science International|volume=94|issue=1–2|pages=147–153|doi=10.1016/s0379-0738(98)00053-x|issn=0379-0738|pmid=9670493}}</ref> ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ಯಾಪೊರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು [[ಕನ್ಯತ್ವ|ಕನ್ಯತ್ವದ]] ಸಾಕ್ಷ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಬಹುದು. == ಸಹ ನೋಡಿ == * * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]] * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕರವಸ್ತ್ರ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> [[ವರ್ಗ:ಮುಟ್ಟು]] [[ವರ್ಗ:ಆರೋಗ್ಯ]] [[ವರ್ಗ:ಮಹಿಳಾ ಆರೋಗ್ಯ]] 5r9vkqec963al0hdvqmcflk9hrqkm7v 1113085 1113084 2022-08-09T04:41:59Z Pavanaja 5 /* ಸಹ ನೋಡಿ */ wikitext text/x-wiki   [[File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruación_periodicas_06.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Gestion_menstrual_tampon_toallitas_menstruaci%C3%B3n_periodicas_06.jpg|thumb|262x262px|ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] '''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್''' [[ಮುಟ್ಟು|ಮುಟ್ಟಿನ]] ಸಮಯದಲ್ಲಿ [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿಯೊಳಗೆ]] ಸೇರಿಸುವ ಮೂಲಕ ರಕ್ತ ಮತ್ತು ಯೋನಿ ಸ್ರವಿಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿದೆ. [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಿಂತ]] ಭಿನ್ನವಾಗಿ, ಇದನ್ನು [[ಯೋನಿ|ಯೋನಿ ಕಾಲುವೆಯ]] ಒಳಗೆ ಆಂತರಿಕವಾಗಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಒಮ್ಮೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿಸಿದಾಗ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತವನ್ನು ನೆನೆಸಿದಂತೆ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಮುಟ್ಟಿನ ರಕ್ತದ ಜೊತೆಗೆ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಯೋನಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನಯಗೊಳಿಸುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯ [[ಪಿ ಹೆಚ್|pH]] ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾದಿಂದ [[ಸೋಂಕು|ಸೋಂಕಿನ]] ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref name=":1" /> <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref>ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಒಂದು ಅಪರೂಪದ ಸೋಂಕಾಗಿದ್ದರು ಆದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಸೋಂಕಾಗಿದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ತಕ್ಷಣದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯ ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.saintlukeskc.org/health-library/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|website=Saint Luke's Health System|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು [[ರೇಯಾನ್|ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ]] ಅಥವಾ ಸಿಂಥೆಟಿಕ್ ಫೈಬರ್‌ಗಳ ಜೊತೆಗೆ ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cnn.com/2015/11/13/health/whats-in-your-pad-or-tampon/index.html|title=What's in your pad or tampon?|last=Nadia Kounang|date=13 November 2015|website=CNN|access-date=2020-07-28}}</ref> ಕೆಲವು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳು (ಆದರೆ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿಲ್ಲ) Kotex, Playtex, Tampax , OB, Cora, Lola, Sustain, Honest Company, Seventh Generation, Solimo ಮತ್ತು Rael Tampons. <ref>{{Cite web|url=https://www.womenshealthmag.com/health/g29036308/best-tampon-brands/|title=If You've Been Wearing The Same Tampon Brand Since You Were 13, It Might Be Time To Switch It Up|last=Amanda Woerner|date=2019-09-17|website=Women's Health|language=en-US|access-date=2020-08-05}}</ref> ಹಲವಾರು ದೇಶಗಳು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನಗಳಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ. ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ನಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಔಷಧ ಆಡಳಿತ (ಎಫ್ಡಿಎ) ಯಿಂದ ಅವುಗಳನ್ನು 'ವರ್ಗ II' ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸಾಧನವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfPCD/classification.cfm?ID=3983|title=Product Classification|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-03}}</ref> ಅವುಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ|ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ]] ಹೆಮೋಸ್ಟಾಸಿಸ್ಗೆ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. [[ಚಿತ್ರ:Tampon_inserted.svg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e1/Tampon_inserted.svg/259px-Tampon_inserted.svg.png|alt=|thumb|259x259px| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ]] {{TOC limit|3}} == ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾಕೇಜಿಂಗ್ == [[ಚಿತ್ರ:Tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7a/Tampon_with_applicator.jpg/200px-Tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] [[ಚಿತ್ರ:Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/dc/Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg/200px-Elements_of_a_tampon_with_applicator.jpg|right|thumb|200x200px| ಲೇಪಕನೊಂದಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅಂಶಗಳು. ಎಡ: ದೊಡ್ಡ ಟ್ಯೂಬ್ ("ಪೆನೆಟ್ರೇಟರ್"). ಕೇಂದ್ರ: ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ದಾರದೊಂದಿಗೆ ಹತ್ತಿ ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು. ಬಲ: ಕಿರಿದಾದ ಟ್ಯೂಬ್.]] [[ಚಿತ್ರ:Playtex_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Playtex_tampon.jpg/263px-Playtex_tampon.jpg|alt=|thumb|263x263px| ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ]] ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ವಿನ್ಯಾಸವು ಕಂಪನಿಗಳ ನಡುವೆ ಮತ್ತು ಉತ್ಪನ್ನದ ಸಾಲುಗಳಾದ್ಯಂತ ವಿವಿಧ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್‌ಗಳು, ವಸ್ತುಗಳು ಮತ್ತು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡವಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.pamf.org/teen/health/femalehealth/periods/tampons.html|title=Tampons|website=Palo Alto Medical Foundation|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಅಳವಡಿಕೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವರ್ಗಗಳಿವೆ - ಬೆರಳಿನಿಂದ ಸೇರಿಸಲಾದ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳನ್ನು ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಥವಾ ಕಾರ್ಡ್ಬೋರ್ಡ್ನಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಸಿರಿಂಜ್ನ ವಿನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ. ಲೇಪಕವು ಎರಡು ಟ್ಯೂಬ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ, "ಹೊರ", ಅಥವಾ ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಮತ್ತು "ಒಳ", ಅಥವಾ ಪ್ಲಂಗರ್. ಹೊರಗಿನ ಟ್ಯೂಬ್ ಒಳಸೇರಿಸುವಿಕೆಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲು ಮೃದುವಾದ ಮೇಲ್ಮೈಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದಳಗಳಿಂದ ಕೂಡಿದ ದುಂಡಾದ ತುದಿಯೊಂದಿಗೆ ಬರುತ್ತದೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> <ref name="Madaras2007">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=QCC5Kbvy1fwC&pg=PA180|title=What's Happening to My Body? Book for Girls: Revised Edition|last=Lynda Madaras|date=8 June 2007|publisher=Newmarket Press|isbn=978-1-55704-768-7|pages=180–}}</ref> ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಸ್ತರಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿವೆ: ಲೇಪಕ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಕ್ಷೀಯವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ಉದ್ದದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ), ಆದರೆ ಡಿಜಿಟಲ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ವಿಕಿರಣವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ (ವ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಳ). <ref name="MyUser_Steadyhealth.com_October_28_2014c">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/medical-answers/pain-while-inserting-a-tampon.html|title=Pain While Inserting A Tampon|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಹೆಚ್ಚಿನ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಕೂರ್ಡ್ ಅಥವಾ ದಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ. ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಬಹುಪಾಲು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಅಥವಾ [[ರೇಯಾನ್]] ಮತ್ತು [[ಹತ್ತಿ|ಹತ್ತಿಯ]] ಮಿಶ್ರಣದಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು 100% ಹತ್ತಿಯಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-for-menstrual-hygiene---modern-products-with-ancient-roots.pdf|title=Tampons for menstrual hygiene: Modern products with ancient roots|access-date=October 28, 2014}}{{Dead link|date=February 2022|bot=InternetArchiveBot}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳು ಪರಿಮಳಯುಕ್ತ ಅಥವಾ ಸುಗಂಧವಿಲ್ಲದ ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದು. <ref name=":6">{{Cite web|url=http://www.steadyhealth.com/articles/Using_tampons__Facts_and_Myths_a53.html|title=Using Tampons: Facts And Myths|website=SteadyHealth|access-date=October 28, 2014}}</ref> === ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು === [[ಚಿತ್ರ:Tampon_Drawing.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Tampon_Drawing.jpg/220px-Tampon_Drawing.jpg|thumb| ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ , ಪ್ಲಂಗರ್, ಬ್ಯಾರೆಲ್, ಫಿಂಗರ್ ಗ್ರಿಪ್ ಮತ್ತು ಸ್ಟ್ರಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಲೇಬಲ್ ಮಾಡುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ.]] [[ಚಿತ್ರ:Tamponlable.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Tamponlable.jpg/220px-Tamponlable.jpg|right|thumb| ಎರಡು ನೀರಿನ ಹನಿ ಗುರುತುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ೬ ಮತ್ತು ೯ ರ ನಡುವೆ ಇರುತ್ತದೆ.]] ==== ಯುಸ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹಲವಾರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿವೆ. ಇವುಗಳು ಪ್ರತಿ ಉತ್ಪನ್ನದಲ್ಲಿನ ಹತ್ತಿಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದ್ರವದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://pms.about.com/od/hygiene/f/tampon_absorben.htm|title=Tampon Absorbency Ratings - Which Tampon is Right for You|access-date=October 28, 2014}}</ref> ತಯಾರಕರ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ US ಫುಡ್ ಅಂಡ್ ಡ್ರಗ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಷನ್ (FDA) ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ದರಗಳನ್ನು ಕೆಳಗೆ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ: <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> {| class="wikitable" |+FDA ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ! ಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಶ್ರೇಣಿಗಳು ! ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ಅನುಗುಣವಾದ ಪದ |- | 6 ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ | ಕಮ್ಮಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 6 ರಿಂದ 9 | ನಿಯಮಿತ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 9 ರಿಂದ 12 | ಸೂಪರ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 12 ರಿಂದ 15 | ಸೂಪರ್ ಪ್ಲಸ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 15 ರಿಂದ 18 | ಅಲ್ಟ್ರಾ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆ |- | 18 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು | ಅವಧಿ ಇಲ್ಲ |} ==== ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ==== US ನ ಹೊರಗಿನ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿರಬಹುದು. ಹೆಚ್ಚಿನ US ಅಲ್ಲದ ತಯಾರಕರು [https://www.edana.org/ ಎಡಾನಾ] (ಯುರೋಪಿಯನ್ ಡಿಸ್ಪೋಸಬಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ನಾನ್ವೋವೆನ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.edana.org/docs/default-source/default-document-library/tampons-code-of-practice-(english).pdf|title=Edana Code of Practice for tampons placed on the European market|date=September 2020|website=EDANA}}</ref> ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಕೋಡ್ ಆಫ್ ಪ್ರಾಕ್ಟೀಸ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. {| class="wikitable" |+''ಯುರೋಪಿಯನ್ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು'' ! ಹನಿಗಳು ! ಗ್ರಾಂ ! ಪರ್ಯಾಯ ಗಾತ್ರದ ವಿವರಣೆ |- | 1 ಹನಿ | < 6 | |- | 2 ಹನಿಗಳು | 6–9 | ಮಿನಿ |- | 3 ಹನಿಗಳು | 9–12 | ನಿಯಮಿತ |- | 4 ಹನಿಗಳು | 12-15 |ಗರಿಷ್ಠ |- | 5 ಹನಿಗಳು | 15–18 | |- | 6 ಹನಿಗಳು | 18–21 | |} ==== ಯುಕೆ ನಲ್ಲಿ ==== UK ನಲ್ಲಿ, ಅಬ್ಸಾರ್ಬೆಂಟ್ ಹೈಜೀನ್ ಪ್ರಾಡಕ್ಟ್ ಮ್ಯಾನುಫ್ಯಾಕ್ಚರರ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ (AHPMA) ಕಂಪನಿಗಳು ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಅನುಸರಿಸಬಹುದಾದ ಅಭ್ಯಾಸದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಬರೆದಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/tampon_code_of_practice/|title=Tampon Code of Practice|website=AHPMA|language=en-GB|access-date=2020-10-19}}</ref> ಈ ಕೋಡ್ ಪ್ರಕಾರ, UK ತಯಾರಕರು (ಯುರೋಪಿಯನ್) EDANA ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು (ಮೇಲೆ ನೋಡಿ). === ಪರೀಕ್ಷೆ === ಸಿಂಜಿನಾ (ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಯೋನಿಯ ಚಿಕ್ಕದು) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸಲಕರಣೆಗಳ ತುಂಡನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಯಂತ್ರವು ಕಾಂಡೋಮ್ ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸಂಶ್ಲೇಷಿತ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವವನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಾ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|title=Data|website=www.ahpma.co.uk|archive-url=https://web.archive.org/web/20150507233555/http://www.ahpma.co.uk/docs/EDANA_Syngina2.pdf|archive-date=2015-05-07|access-date=2019-06-02}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್ಎಸ್) ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ನಂತರ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ತಜ್ಞರು ಹೊಸ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ರಕ್ತವನ್ನು - ಉದ್ಯಮದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ನೀಲಿ ಸಲೈನ್ ಬದಲಿಗೆ - ಪರೀಕ್ಷಾ ವಸ್ತುವಾಗಿ ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra|date=2017-05-23|title=Toxic shock syndrome, tampons and laboratory standard–setting|journal=CMAJ: Canadian Medical Association Journal|volume=189|issue=20|pages=E726–E728|doi=10.1503/cmaj.161479|issn=0820-3946|pmc=5436965|pmid=28536130}}</ref> === ಲೇಬಲಿಂಗ್ === Syngyna ವಿಧಾನ ಅಥವಾ FDA ಯಿಂದ ಅನುಮೋದಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಇತರ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು FDA ತಯಾರಕರು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಸರಿಯಾದ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಮತ್ತು TSS ನ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನವಾಗಿ ತಯಾರಕರು ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು TSS ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧದ ಕೆಳಗಿನ ಹೇಳಿಕೆಯು ಲೇಬಲಿಂಗ್ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿರಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ: "ಗಮನ: ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (TSS) ನೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿವೆ. ಟಿಎಸ್ಎಸ್ ಅಪರೂಪದ ಆದರೆ ಗಂಭೀರ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಸಾವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಲಗತ್ತಿಸಲಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಓದಿ ಮತ್ತು ಉಳಿಸಿ." <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಲೇಬಲಿಂಗ್‌ಗಾಗಿ ಇಂತಹ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಸೌಮ್ಯವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ವಿತರಣಾ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್‌ಗಳು ಅಥವಾ TSS ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿಯಂತಹ ಲೇಬಲ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಲು FDA ಯಿಂದ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.accessdata.fda.gov/scripts/cdrh/cfdocs/cfcfr/cfrsearch.cfm?fr=801.430|title=CFR - Code of Federal Regulations Title 21|website=www.accessdata.fda.gov|access-date=2020-08-04}}</ref> === ವೆಚ್ಚಗಳು === ಸರಾಸರಿ ಮಹಿಳೆ ತನ್ನ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು (ಕೇವಲ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಾಕ್ಸ್ ವೆಚ್ಚವು $ 6 ರಿಂದ $ 10 ವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗೆ 12 ರಿಂದ 40 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ, ಮಹಿಳೆಯರು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು 9 ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾಗಿದ್ದು, ವರ್ಷಕ್ಕೆ $54 ರಿಂದ $90 (ಸುಮಾರು $0.20- $0.40 ಒಂದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್) ನಡುವಿನ ಒಟ್ಟು ವೆಚ್ಚಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> === ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ===   ಋತುಚಕ್ರದ ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (mTSS) ಒಂದು ಮಾರಣಾಂತಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ -ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ''ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ''S. ಔರೆಸ್'' ಸೋಂಕುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ರವಿಸುವ ಸೂಪರ್ಆಂಟಿಜೆನ್ ಟಾಕ್ಸಿನ್ TSS ಟಾಕ್ಸಿನ್-1, ಅಥವಾ TSST -1 ಆಗಿದೆ. ಪ್ರತಿ ೧,೦೦,೦೦೦ ಜನರಿಗೆ ೦.೦೩ ರಿಂದ ೦.೫೦ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಸಂಭವಿಸುತ್ತವೆ, ಒಟ್ಟಾರೆ ಮರಣವು ೮% ರಷ್ಟಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> mTSS ಚಿಹ್ನೆಗಳು ಮತ್ತು ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳು ಜ್ವರವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತವೆ (೩೮.೯°C. ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಥವಾ ೩೮.೯°C ಕ್ಕಿ ಸಮಾನವಾಗಿರುತ್ತದೆ), ರಾಶ್, desquamation, ಹೈಪೊಟೆನ್ಷನ್ ( ೯೦ mmHg ಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ [[ರಕ್ತದೊತ್ತಡ|ಸಂಕೋಚನದ ರಕ್ತದೊತ್ತಡ]] ), ಮತ್ತು ಜಠರಗರುಳಿನ ತೊಂದರೆಗಳು (ವಾಂತಿ), ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದ (CNS) ಪರಿಣಾಮಗಳು (ದಿಗ್ಭ್ರಮೆಗೊಳಿಸುವಿಕೆ) ನಂತಹ ಕನಿಷ್ಠ ಮೂರು ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಹು-ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಂಗಗಳ ಒಳಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ, ಮತ್ತು ಮೈಯಾಲ್ಜಿಯಾ . <ref>{{Cite web|url=https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|title=Toxic Shock Syndrome (Other Than Streptococcal) {{!}} 2011 Case Definition|website=wwwn.cdc.gov|language=en-us|archive-url=https://web.archive.org/web/20200713202021/https://wwwn.cdc.gov/nndss/conditions/toxic-shock-syndrome-other-than-streptococcal/case-definition/2011/|archive-date=13 July 2020|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಡಾ. ಜೇಮ್ಸ್ ಕೆ. ಟಾಡ್ ಅವರು ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ಹೆಸರಿಸಿದರು. <ref name="auto">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=njfQfrMr31EC&q=history+of+tampons&pg=PA142|title=The Curse: A Cultural History of Menstruation|last=Delaney|first=Janice|last2=Lupton|first2=Mary Jane|last3=Toth|first3=Emily|date=1988|publisher=University of Illinois Press|isbn=9780252014529|language=en}}</ref> NYU ಲ್ಯಾಂಗೋನ್ ಮೆಡಿಕಲ್ ಸೆಂಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿನಿಕಲ್ [[ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವ ವಿಜ್ಞಾನ|ಮೈಕ್ರೋಬಯಾಲಜಿ]] ಮತ್ತು ಇಮ್ಯುನೊಲಾಜಿಯ ನಿರ್ದೇಶಕ ಡಾ. ಫಿಲಿಪ್ ಎಂ. ಟಿಯರ್ನೊ ಜೂನಿಯರ್, ೧೯೮೦ ರ ದಶಕದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ (ಟಿಎಸ್‌ಎಸ್) ಪ್ರಕರಣಗಳ ಹಿಂದೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿವೆ ಎಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ೧೯೭೮ ರಲ್ಲಿ ರೇಯಾನ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಹೆಚ್ಚಿನ-ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಟೀರ್ನೊ ದೂಷಿಸುತ್ತಾರೆ, ಜೊತೆಗೆ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳ ಉಲ್ಬಣಕ್ಕೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ರಾತ್ರಿಯಿಡೀ ಧರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ತಯಾರಕರು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದರು.. <ref>{{Cite news|url=http://www.seattletimes.com/seattle-news/health/a-new-generation-faces-toxic-shock-syndrome/|title=A new generation faces toxic shock syndrome|date=January 26, 2005|work=The Seattle Times}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ನಂತರದ ಮೆಟಾ-ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಸ್ತು ಸಂಯೋಜನೆಯು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್‌ನ ಸಂಭವಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ, ಆದರೆ ಮುಟ್ಟಿನ ದ್ರವದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ [[ಆಮ್ಲಜನಕ]] ಮತ್ತು [[ಇಂಗಾಲದ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್|ಕಾರ್ಬನ್ ಡೈಆಕ್ಸೈಡ್]] ಅಂಶವು ಹೆಚ್ಚು ಬಲವಾಗಿ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name="LanesRothman1990">{{Cite journal|last=Lanes|first=Stephan F.|last2=Rothman|first2=Kenneth J.|title=Tampon absorbency, composition and oxygen content and risk of toxic shock syndrome|journal=Journal of Clinical Epidemiology|volume=43|issue=12|year=1990|pages=1379–1385|issn=0895-4356|doi=10.1016/0895-4356(90)90105-X|pmid=2254775}}</ref> <ref name="RossOnderdonk2000">{{Cite journal|last=Ross|first=R. A.|last2=Onderdonk|first2=A. B.|title=Production of Toxic Shock Syndrome Toxin 1 by Staphylococcus aureus Requires Both Oxygen and Carbon Dioxide|journal=Infection and Immunity|volume=68|issue=9|year=2000|pages=5205–5209|issn=0019-9567|doi=10.1128/IAI.68.9.5205-5209.2000|pmid=10948145|pmc=101779}}</ref> <ref>{{Cite journal|last=Schlievert|first=Patrick M.|last2=Davis|first2=Catherine C.|date=2020-05-27|title=Device-Associated Menstrual Toxic Shock Syndrome|journal=Clinical Microbiology Reviews|language=en|volume=33|issue=3|pages=e00032–19, /cmr/33/3/CMR.00032–19.atom|doi=10.1128/CMR.00032-19|issn=0893-8512|pmc=7254860|pmid=32461307}}</ref> ೧೯೮೨ ರಲ್ಲಿ, '''ಕೆಹ್ಮ್ ವಿ' ಎಂಬ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಪ್ರಕರಣ.'' ''ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್'' ನಡೆಯಿತು, ಅಲ್ಲಿ ಪೆಟ್ರೀಷಿಯಾ ಕೆಹ್ಮ್ ಅವರ ಕುಟುಂಬವು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೬, ೧೯೮೨ ರಂದು TSS ನಿಂದ ರಿಲಿ ಬ್ರಾಂಡ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ [[ಪ್ರಾಕ್ಟರ್|ಪ್ರೊಕ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಗ್ಯಾಂಬಲ್]] ಅವರ ಮರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿತು. ಈ ಪ್ರಕರಣವು ಕಂಪನಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಮೊಕದ್ದಮೆ ಹೂಡಿದ ಮೊದಲ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರಕರಣವಾಗಿದೆ. ಪ್ರಾಕ್ಟರ್ & ಗ್ಯಾಂಬಲ್ ಕೆಹ್ಮ್ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ $300,000 ಪರಿಹಾರದ ಹಾನಿಯನ್ನು ಪಾವತಿಸಿತು. ಪ್ರಸ್ತುತ ಎಫ್ಡಿಎ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳಿಗಾಗಿ ನಿಯಮಗಳು ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತಾ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಹೆಚ್ಚಳಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಕರಣವನ್ನು ಆರೋಪಿಸಬಹುದು. <ref name="Vostral 447–459">{{Cite journal|last=Vostral|first=Sharra L.|date=December 2011|title=Rely and Toxic Shock Syndrome: A Technological Health Crisis|journal=The Yale Journal of Biology and Medicine|volume=84|issue=4|pages=447–459|issn=0044-0086|pmc=3238331|pmid=22180682}}</ref> TSS ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಗುರುತಿಸಲಾದ ಕೆಲವು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ,ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ ಬಳಿಕೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಸ್ಟ್ಯಾಫಿಲೋಕೊಕಸ್ ಸೋಂಕು, ಇತ್ತೀಚಿನ [[ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ]] ಮತ್ತು ದೇಹದೊಳಗಿನ ವಿದೇಶಿ ವಸ್ತುಗಳು. <ref>{{Cite web|url=https://medlineplus.gov/ency/article/000653.htm|title=Toxic shock syndrome: MedlinePlus Medical Encyclopedia|website=medlineplus.gov|language=en|access-date=2020-08-05}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವಾಗ TSS ಸಂಕುಚಿತಗೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು FDA ಕೆಳಗಿನ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ: <ref>{{Cite web|url=http://www.ecfr.gov/cgi-bin/text-idx?SID=3485cbba7d3a26b44da17b575d046ca3&mc=true&node=pt21.8.801&rgn=div5#se21.8.801_1430|title=e-CFR: Title 21: Food and Drugs Administration|website=Code of Federal Regulations|publisher=U.S. Food and Drug Administration|location=Section 801.430: User labeling for menstrual tampons|access-date=11 February 2017}}</ref> <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> * ಒಬ್ಬರ ಹರಿವಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವ ಕಡಿಮೆ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿ (ಹೀರುವಿಕೆಯ ಪರೀಕ್ಷೆಯನ್ನು FDA ಅನುಮೋದಿಸಿದೆ) * ಅಳವಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ನಿರ್ದೇಶನಗಳು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ (ಬಾಕ್ಸ್‌ನ ಲೇಬಲ್‌ನಲ್ಲಿದೆ) * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ಕನಿಷ್ಠ ೬ ರಿಂದ ೮ ಗಂಟೆಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಅಥವಾ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ * ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ]] ನಡುವೆ ಪರ್ಯಾಯ ಬಳಕೆ * ರಾತ್ರಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮಲಗಿರುವಾಗ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿ * ಟಾಕ್ಸಿಕ್ ಶಾಕ್ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಬಂಧಿತ ಆರೋಗ್ಯ ಅಪಾಯಗಳ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಚಿಹ್ನೆಗಳ ಅರಿವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿ (ಮತ್ತು ಅಪಾಯಕಾರಿ ಅಂಶವನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ತಕ್ಷಣ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ) TSS ನ ಇತಿಹಾಸ ಹೊಂದಿರುವವರಿಗೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ FDA ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಋತುಚಕ್ರದ ಹರಿವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಇತರ ಸ್ತ್ರೀಲಿಂಗ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳತ್ತ ತಿರುಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/toxic-shock-syndrome-tss|title=Toxic Shock Syndrome (TSS)|date=19 November 2019|website=www.hopkinsmedicine.org|language=en|access-date=2020-07-30}}</ref> ಲಭ್ಯವಿರುವ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್|ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್‌ಗಳು]], ಮುಟ್ಟಿನ ಡಿಸ್ಕ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಅವಧಿಯ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು ಸೇರಿವೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://uthealthaustin.org/blog/period-products|title=Period Products: The Good, the Bad, and the Ugly|website=UT Health Austin|language=en-us|access-date=2020-08-04}}</ref> ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಮ್ <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/bbcthree/article/2017d474-5058-4f58-a2c3-06f3d5535f5a|title=I nearly died from toxic shock syndrome and never used a tampon|last=Kent|first=Ellie|date=2019-02-07|website=BBC Three|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.toxicshock.com/furtherinfo/continuingprofessionaldevelopment.cfm|title=TSS: Continuing Professional Development|date=2007-10-01|website=Toxic Shock Syndrome Information Service|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.co.uk/newsbeat/article/38962250/recognising-the-symptoms-of-toxic-shock-syndrome-saved-my-life|title=Recognising the symptoms of toxic shock syndrome saved my life|last=Mosanya|first=Lola|date=2017-02-14|website=BBC Newsbeat|access-date=2019-10-19}}</ref> ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್-ಸಂಪರ್ಕಿತ TSS ಪ್ರಕರಣಗಳು ಬಹಳ ವಿರಳ. <ref>{{Cite web|url=https://rarediseases.org/rare-diseases/toxic-shock-syndrome/|title=Toxic Shock Syndrome|date=2015-02-11|website=NORD (National Organization for Rare Disorders)|access-date=2019-10-19}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://healthcare.utah.edu/healthfeed/postings/2018/07/tss.php|title=What You Need To Know About Toxic Shock Syndrome|date=2018-07-02|website=University of Utah Health|access-date=2019-10-19}}</ref> ಟಿಯೆರ್ನೊ ಅವರ ವಿವಾದಾತ್ಮಕ ಅಧ್ಯಯನವು TSS ಬೆಳೆಯುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸಲು ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳಿಗಿಂತ ಎಲ್ಲಾ-ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಕಡಿಮೆ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1985-02-01|title=Amplification of Toxic Shock Syndrome Toxin-1 by Intravaginal Devices|journal=Contraception|volume=31|issue=2|pages=185–194|doi=10.1016/0010-7824(85)90033-2|pmid=3987281|issn=0010-7824}}</ref> ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹತ್ತಿ/ರೇಯಾನ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಮತ್ತು 100% ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ 20 ಬ್ರಾಂಡ್‌ಗಳ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ನೇರ ಹೋಲಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇದನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Tierno|first=Philip M.|last2=Hanna|first2=Bruce A.|date=1998-03-01|title=Viscose Rayon versus Cotton Tampons|journal=The Journal of Infectious Diseases|language=en|volume=177|issue=3|pages=824–825|doi=10.1086/517804|pmid=9498476|issn=0022-1899}}</ref> ಈ ಆರಂಭಿಕ ಹಕ್ಕು ನಂತರ ನಡೆಸಿದ ಅಧ್ಯಯನಗಳ ಸರಣಿಯಲ್ಲಿ, ಎಲ್ಲಾ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು (ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ) TSS ಮೇಲೆ ಅವುಗಳ ಪರಿಣಾಮದಲ್ಲಿ ಹೋಲುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ರೇಯಾನ್‌ನಿಂದ ಮಾಡಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು TSS ನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಂಭವವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":3">{{Cite journal|last=Berger|first=Selina|last2=Kunerl|first2=Anika|last3=Wasmuth|first3=Stefan|last4=Tierno|first4=Philip|last5=Wagner|first5=Karoline|last6=Brügger|first6=Jan|date=September 2019|title=Menstrual toxic shock syndrome: case report and systematic review of the literature|journal=The Lancet. Infectious Diseases|volume=19|issue=9|pages=e313–e321|doi=10.1016/S1473-3099(19)30041-6|issn=1474-4457|pmid=31151811}}</ref> ಬದಲಾಗಿ, ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾದ ಹರಿವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕನಿಷ್ಠ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ರೇಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಆಧರಿಸಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. <ref name=":4">{{Cite journal|last=Commissioner|first=Office of the|date=2019-02-09|title=The Facts on Tampons—and How to Use Them Safely|url=https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/facts-tampons-and-how-use-them-safely|journal=FDA|language=en}}</ref> [[ಸ್ಪಂಜು ಪ್ರಾಣಿಗಳು|ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳನ್ನು]] [[ಋತುಚಕ್ರ|ಮುಟ್ಟಿನ]] ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಾಗಿಯೂ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಯೋವಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ 1980 ರ ಅಧ್ಯಯನವು ವಾಣಿಜ್ಯಿಕವಾಗಿ ಮಾರಾಟವಾಗುವ ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳಲ್ಲಿ [[ಮರಳು]], ಗ್ರಿಟ್ ಮತ್ತು [[ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯ|ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾವನ್ನು]] ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಎಂದು ಕಂಡುಹಿಡಿದಿದೆ . ಆದ್ದರಿಂದ, ಸಮುದ್ರದ ಸ್ಪಂಜುಗಳು ವಿಷಕಾರಿ ಆಘಾತ ಸಿಂಡ್ರೋಮ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಉಂಟುಮಾಡಬಹುದು. <ref>{{Cite web|url=http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|title=Ask John|date=10 July 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20100825041933/http://www.foodrevolution.org/askjohn/49.htm|archive-date=25 August 2010|access-date=4 December 2013}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆದಾರರಲ್ಲಿ ಪಾದರಸದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸರಾಸರಿ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಅಧ್ಯಯನಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ. ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆ ಮತ್ತು ಉರಿಯೂತದ ಬಯೋಮಾರ್ಕರ್‌ಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳು ತೋರಿಸಲಿಲ್ಲ. <ref>{{Cite journal|last=Singh|first=Jessica|last2=Mumford|first2=Sunni L.|last3=Pollack|first3=Anna Z.|last4=Schisterman|first4=Enrique F.|last5=Weisskopf|first5=Marc G.|last6=Navas-Acien|first6=Ana|last7=Kioumourtzoglou|first7=Marianthi-Anna|date=11 February 2019|title=Tampon use, environmental chemicals and oxidative stress in the BioCycle study|journal=Environmental Health: A Global Access Science Source|volume=18|issue=1|pages=11|doi=10.1186/s12940-019-0452-z|issn=1476-069X|pmc=6371574|pmid=30744632}}</ref> === ಇತರ ಪರಿಗಣನೆಗಳು === ==== ಬಿಳುಪುಗೊಳಿಸಿದ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು ==== ವುಮೆನ್ಸ್ ಎನ್ವಿರಾನ್ಮೆಂಟಲ್ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಬ್ರೀಫಿಂಗ್ ಪ್ರಕಾರ ಮರದ ತಿರುಳಿನಿಂದ ತಯಾರಿಸಿದ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬಗ್ಗೆ: <ref>{{Cite report|title=Seeing Red: Menstruation & The Environment|url=https://www.wen.org.uk/wp-content/uploads/SEEING-RED-BRIEFING.pdf}}</ref><blockquote>ಮುಟ್ಟಿನ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ಘಟಕಾಂಶವೆಂದರೆ ಮರದ ತಿರುಳು, ಇದು ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಉತ್ಪನ್ನವಾಗಿ ಜೀವನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಬಿಳಿಯಾಗಿಸಲು ವಿವಿಧ 'ಶುದ್ಧೀಕರಣ' ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಬಹುದು. ಮರದ ತಿರುಳನ್ನು ಬ್ಲೀಚ್ ಮಾಡಲು ಕ್ಲೋರಿನ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ ಪೇಪರ್ ಪಲ್ಪಿಂಗ್ ಮಿಲ್‌ಗಳ ಬಳಿ ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅಳೆಯಬಹುದಾದ ಮಟ್ಟಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ. ಡಯಾಕ್ಸಿನ್ ಅತ್ಯಂತ ನಿರಂತರ ಮತ್ತು ವಿಷಕಾರಿ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಸಂತಾನೋತ್ಪತ್ತಿ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಗಳು, ಪ್ರತಿರಕ್ಷಣಾ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಹಾನಿ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು (26). ಯಾವುದೇ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮಟ್ಟಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದು ನಮ್ಮ ಕೊಬ್ಬಿನ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತದೆ.</blockquote> ==== ಸಮುದ್ರ ಮಾಲಿನ್ಯ ==== UK ಯಲ್ಲಿ, ಸಾಗರ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಸೊಸೈಟಿಯು ಕಡಲತೀರಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಲೇಪಕಗಳ ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಸಂಶೋಧಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|title=Campaigning for plastic-free periods|last=O'Neill|first=Erin|date=28 August 2019|website=Marine Conservation Society|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20201020145405/https://www.mcsuk.org/news/period-plastic|archive-date=20 October 2020}}</ref> ==== ವಿಲೇವಾರಿ ಮತ್ತು ಫ್ಲಶಿಂಗ್ ==== ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ವಿಲೇವಾರಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಫ್ಲಶಿಂಗ್ (ತಯಾರಕರು ಇದರ ವಿರುದ್ಧ ಎಚ್ಚರಿಸುತ್ತಾರೆ) ಮುಚ್ಚಿಹೋಗಿರುವ ಚರಂಡಿಗಳು ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. <ref>Agencies NA of CW. International Water Industry Position Statement on non-flushable and flushable labelledproducts. 2016; Available from:<nowiki>http://www.nacwa.org/docs/default-source/resources---public/2016-11-29wipesposition3dd68e567b5865518798ff0000de1666.pdf</nowiki></ref> ==== ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಪಾಯ ==== ಅಮೇರಿಕನ್ ಸೊಸೈಟಿ ಫಾರ್ ಬ್ಲಡ್ ಅಂಡ್ ಮ್ಯಾರೋ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ (ASBMT) ಪ್ರಕಾರ, ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಗರ್ಭಕಂಠ ಮತ್ತು ಯೋನಿಯ ಅಂಗಾಂಶದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾಗುವ ಸವೆತದಿಂದಾಗಿ ಸೋಂಕಿನ ಅಪಾಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಚರ್ಮವು ಸೋಂಕುಗಳಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಬಹುದು. ಹೀಗಾಗಿ, ಹೆಮಟೊಪಯಟಿಕ್ ಸ್ಟೆಮ್-ಸೆಲ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಪ್ಲಾಂಟೇಶನ್ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ASBMT ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.cdc.gov/Mmwr/preview/mmwrhtml/rr4910a1.htm|title=Guidelines for Preventing Opportunistic Infections Among Hematopoietic Stem Cell Transplant Recipients|website=www.cdc.gov|access-date=2020-08-06}}</ref> == ಪರಿಸರ ಮತ್ತು ತ್ಯಾಜ್ಯ == [[ಚಿತ್ರ:Used_and_unused_tampon.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/10/Used_and_unused_tampon.jpg/220px-Used_and_unused_tampon.jpg|thumb| ಉಪಯೋಗಿಸಿದ (ಬಲ) ಮತ್ತು ಬಳಕೆಯಾಗದ (ಎಡ) ಟ್ಯಾಂಪೂನ್]] ಬಳಸಿದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಿಯಾದ ವಿಲೇವಾರಿ ಇನ್ನೂ ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕೊರತೆಯಿದೆ. ಕೆಲವು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮುಟ್ಟಿನ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳ ಕೊರತೆಯಿಂದಾಗಿ, ಅನೇಕ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಇತರ ಮುಟ್ಟಿನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ದೇಶೀಯ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳು ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಗಳಿಗೆ ವಿಲೇವಾರಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದು ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಘನ ತ್ಯಾಜ್ಯದ ಭಾಗವಾಗುತ್ತದೆ. <ref name="Kaur">{{Cite journal|last=Kaur|first=Rajanbir|last2=Kaur|first2=Kanwaljit|last3=Kaur|first3=Rajinder|date=2018-02-20|title=Menstrual Hygiene, Management, and Waste Disposal: Practices and Challenges Faced by Girls/Women of Developing Countries|journal=Journal of Environmental and Public Health|volume=2018|pages=1–9|doi=10.1155/2018/1730964|issn=1687-9805|pmc=5838436|pmid=29675047}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಆಡಳಿತ ಅಥವಾ ಅನುಷ್ಠಾನಕ್ಕೆ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ವಿಷಯವೆಂದರೆ ದೇಶವು ಮುಟ್ಟಿನ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಹೇಗೆ ವರ್ಗೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ, ಅಪಾಯಕಾರಿ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯ (ಸಾಮಾನ್ಯ ಮನೆಯ ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇರ್ಪಡಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿದೆ), ಬಯೋಮೆಡಿಕಲ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ರಕ್ತದ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯವನ್ನು ಅನೇಕ ವಾಣಿಜ್ಯ ವಿಲೇವಾರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಅಂಶವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು (ಕೆಲವು ಗಿಡಿದು ಮುಚ್ಚು ಅಥವಾ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳ ಹೊರ ಪ್ರಕರಣ ಮಾತ್ರ). <ref>{{Cite journal|last=Elledge|first=Myles F.|last2=Muralidharan|first2=Arundati|last3=Parker|first3=Alison|last4=Ravndal|first4=Kristin T.|last5=Siddiqui|first5=Mariam|last6=Toolaram|first6=Anju P.|last7=Woodward|first7=Katherine P.|date=November 2018|title=Menstrual Hygiene Management and Waste Disposal in Low and Middle Income Countries—A Review of the Literature|journal=International Journal of Environmental Research and Public Health|volume=15|issue=11|page=2562|doi=10.3390/ijerph15112562|issn=1661-7827|pmc=6266558|pmid=30445767}}</ref> ವಿಲೇವಾರಿ ವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಪರಿಸರದ ಪ್ರಭಾವವು ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ (ಟಾಯ್ಲೆಟ್ ಅನ್ನು ಕೆಳಗೆ ತೊಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಕಸದ ತೊಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ - ಎರಡನೆಯದು ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಲಾದ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ). ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಸಂಯೋಜನೆಯಂತಹ ಅಂಶಗಳು ಒಳಚರಂಡಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕಗಳು ಅಥವಾ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಸಂಸ್ಕರಣೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತವೆ. <ref name="Slate">{{Cite web|url=http://www.slate.com/articles/health_and_science/the_green_lantern/2010/03/greening_the_crimson_tide.html|title=What's the environmental impact of my period?|last=Rastogi|first=Nina|date=2010-03-16|access-date=October 28, 2014}}</ref> ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಸರಾಸರಿ ಬಳಕೆಯು ಯಾರೊಬ್ಬರ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು 11,400 ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು (ಅವರು ಇತರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗಿಂತ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿದರೆ). <ref name=":0">{{Cite journal|last=Nicole|first=Wendee|title=A Question for Women's Health: Chemicals in Feminine Hygiene Products and Personal Lubricants|journal=Environmental Health Perspectives|date=March 2014|volume=122|issue=3|pages=A70–5|doi=10.1289/ehp.122-A70|pmid=24583634|pmc=3948026|ref=3}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್, ಪಾಲಿಯೆಸ್ಟರ್, ಪಾಲಿಥಿಲೀನ್, ಪಾಲಿಪ್ರೊಪಿಲೀನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಫಿನಿಶ್‌ಗಳಿಂದ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಹತ್ತಿ, ರೇಯಾನ್ ಮತ್ತು ಫೈಬರ್ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಈ ವಸ್ತುಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯವಲ್ಲ . ಸಾವಯವ ಹತ್ತಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ, ಆದರೆ ಅವು ಸಮಂಜಸವಾದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಒಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮಿಶ್ರಗೊಬ್ಬರವಾಗಿರಬೇಕು. ರೇಯಾನ್ ಹತ್ತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಜೈವಿಕ ವಿಘಟನೀಯ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Park|first=Chung Hee|last2=Kang|first2=Yun Kyung|last3=Im|first3=Seung Soon|date=2004-09-15|title=Biodegradability of cellulose fabrics|journal=Journal of Applied Polymer Science|language=en|volume=94|issue=1|pages=248–253|doi=10.1002/app.20879|issn=1097-4628}}</ref> ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಕ್ಕೆ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಪರ್ಯಾಯಗಳೆಂದರೆ [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]], ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಸ್ಯಾನಿಟರಿ ಪ್ಯಾಡ್‌ಗಳು, ಮುಟ್ಟಿನ ಸ್ಪಂಜುಗಳು, ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳು, <ref>{{Cite news|url=https://www.elitedaily.com/p/how-reusable-tampons-work-in-case-youre-sick-of-your-usual-period-products-7581378|title=How Reusable Tampons Work|work=Elite Daily}}</ref> ಮತ್ತು ಮರುಬಳಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಳ ಉಡುಪುಗಳು . <ref>{{Cite news|url=https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|title=Period nappies: The only new sanitary product in 45 years. Seriously - Telegraph|last=Sanghani|first=Radhika|date=3 June 2015|work=Telegraph.co.uk|archive-url=https://ghostarchive.org/archive/20220112/https://www.telegraph.co.uk/women/womens-life/11648523/Period-nappies-The-only-new-sanitary-product-in-45-years.-Seriously.html|archive-date=2022-01-12}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.mirror.co.uk/news/world-news/could-period-proof-pants-spell-end-5822413|title=Could 'period-proof pants' spell the end for tampons and sanitary towels?|last=Kirstie McCrum|date=4 June 2015|website=mirror}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.theguardian.com/sustainable-business/2015/apr/27/disposable-tampons-arent-sustainable-but-do-women-want-to-talk-about-it|title=Disposable tampons aren't sustainable, but do women want to talk about it?|last=Spinks|first=Rosie|date=2015-04-27|work=the Guardian}}</ref> == ಇತಿಹಾಸ == ಮಹಿಳೆಯರು ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮುಟ್ಟಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ''ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲವೂ'' (1981) ಎಂಬ ತನ್ನ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ, ನ್ಯಾನ್ಸಿ ಫ್ರೀಡ್‌ಮನ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, <ref>[http://www.straightdope.com/columns/read/2252/who-invented-tampons Who invented tampons?] 6 June 2006, The Straight Dope</ref> === ಕನ್ಯತ್ವ === ಟ್ಯಾಂಪೂನ್ ಬಳಕೆಯು ಎಂದಿಗೂ ಲೈಂಗಿಕವಾಗಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿರದ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಹೈಮೆನ್ ಅನ್ನು ಹಿಗ್ಗಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಮುರಿಯಬಹುದು. <ref>{{Cite journal|last=Goodyear-Smith|first=F. A.|last2=Laidlaw|first2=T. M.|date=1998-06-08|title=Can tampon use cause hymen changes in girls who have not had sexual intercourse? A review of the literature|journal=Forensic Science International|volume=94|issue=1–2|pages=147–153|doi=10.1016/s0379-0738(98)00053-x|issn=0379-0738|pmid=9670493}}</ref> ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಕನ್ಯಾಪೊರೆಯನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು [[ಕನ್ಯತ್ವ|ಕನ್ಯತ್ವದ]] ಸಾಕ್ಷ್ಯವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತವೆ, ಇದು ಟ್ಯಾಂಪೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಬಳಸದಂತೆ ಕೆಲವು ಜನರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಬಹುದು. == ಸಹ ನೋಡಿ == * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಕಪ್]] * [[ಮುಟ್ಟಿನ ಬಟ್ಟೆ|ನೈರ್ಮಲ್ಯ ಕರವಸ್ತ್ರ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references /> [[ವರ್ಗ:ಮುಟ್ಟು]] [[ವರ್ಗ:ಆರೋಗ್ಯ]] [[ವರ್ಗ:ಮಹಿಳಾ ಆರೋಗ್ಯ]] 52lyi9azbdt4xowe5hakf5kgg5pnge1 0 144239 1113154 1111533 2022-08-09T10:37:47Z Pavanaja 5 Pavanaja moved page [[ಸದಸ್ಯ:Lakshmi N Swamy/ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್]] to [[ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್]] without leaving a redirect: ಲೇಖನ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ತಯಾರಾಗಿದೆ wikitext text/x-wiki  {{Infobox military person | honorific_prefix = ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | name = ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್ | honorific_suffix = | native_name = | native_name_lang = | image = | image_upright = | alt = | caption = | birth_date = ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ | death_date = ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ | birth_place = [[ಮದ್ರಾಸ್]], | death_place = [[ಬೆ೦ಗಳೂರು]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], ಭಾರತ | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ವಾಯು ಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೫೫-೧೯೭೯ | rank = [[File:Wing Commander of IAF.png|32px]] ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | servicenumber = ೪೯೭೧ ಎಮ್.ಇ.ಡಿ (ಎಮ್.ಆರ್. ೩೦೫೬) | unit = | commands = | battles = | battles_label = | awards = [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ]] | spouse = ಕೆ.ವಿ.ರಮಣನ್ | relations = | laterwork = | signature = | website = <!--{{URL|example.com}}--> | memorials = | signature_size = | signature_alt = | module = | other_name = | serviceyears_label = | rank_label = }} '''ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್''' [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|VSM]] (೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ – ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಅಧಿಕಾರಿ . ಅವರು [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ. ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಲವಾರು ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೭೭ ರಲ್ಲಿ ಸೇನೆಯ [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}</ref> <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ ರಂದು ಮದ್ರಾಸ್ (ಈಗಿನ [[ಚೆನ್ನೈ]] ) ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref name=":3">{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರ ತಂದೆ ಟಿಡಿ ನಾರಾಯಣ ಅಯ್ಯರ್, [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿ ಮತ್ತು ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":3" /> <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}</ref> ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದ ನಂತರ ಅವರು ವೈದ್ಯರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದು ಎ೦.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಅವರು [[ಮದ್ರಾಸ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ]] ಬಾಲ್ಫೋರ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.shethepeople.tv/news/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-officer-indian-air-force-dies-at-96/|title=Vijayalakshmi Ramanan, The First Woman Officer Of Indian Air Force Dies At 96|last=Ch|first=Shikha|last2=ra|date=21 October 2020|website=SheThePeople TV|language=en-US|access-date=21 October 2020}}</ref> <ref name=":3" /> ಅವರು ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎ೦.ಡಿ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಮಿಲಿಟರಿಗೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲು [[ಚೆನ್ನೈ|ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. <ref name=":1" /> == ವೃತ್ತಿ == ರಮಣನ್ ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ಸೇವಾ ಆಯೋಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ದಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೧ರಲ್ಲಿ <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅದರ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ೧೯೬೨, ೧೯೬೬ ಮತ್ತು ೧೯೭೧ ರ <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಯುದ್ಧಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೇವಾ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ೧೯೬೮ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಪ್ರಸೂತಿ ತಜ್ಞರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ರಮಣನ್ ೨೦ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೫೩ ರಂದು ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ೨೨ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೭೨ ರ೦ದು <ref>{{Cite web|url=http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971|title=Service Record for Wing Commander Vijayalakshmi Thirupunathura Narayana Iyer 4971 MED at Bharat Rakshak.com|website=Bharat Rakshak|language=en-gb|access-date=21 October 2020}}</ref> ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆದರು. ಅವರು ಜಾಲಹಳ್ಳಿ, ಕಾನ್ಪುರ, ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ನರ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. ಅವರು [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಸ್ಟ್ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಇದುವೇ ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ "ಉನ್ನತ ಆದೇಶದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆ" ಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ, ೨೬ ಜನವರಿ ೧೯೭೭ ರಂದು ಆಗಿನ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ [[ನೀಲಂ ಸಂಜೀವ ರೆಡ್ಡಿ]] ಅವರು ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ರಮಣನ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜನೆಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿ. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರು ನಿವೃತ್ತಿಯ ಮೊದಲು ೨೪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ರಮಣನ್, "ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಾನು ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ನಾನು ಪುರುಷರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದೆ, ಆದರೆ ನಾನು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಏನು ಬೇಕಾದರೂ ಎದುರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದೆ." <ref name=":3">{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಸೇರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮವಸ್ತ್ರಗಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅವರು ವಾಯುಪಡೆಯ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡ ''[[ಸೀರೆ]]'' ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಸವನ್ನು ಕಾಸ್ಯ್ಟೂಮ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದುವೆ ನಂತರದ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಯಿತು. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ [[ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ|ಕರ್ನಾಟಕ]] ಸಂಗೀತಗಾರರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೫ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದ [[ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಬಾನುಲಿ ಕೇಂದ್ರ|ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ]] "ಎ ಗ್ರೇಡ್" ಕಲಾವಿದರಾಗಿ [[ದೆಹಲಿ]], [[ಲಕ್ನೋ]], ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ]] ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರಿಗೆ ಸುಕನ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸುಕುಮಾರ್ ಎ೦ಬ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪತಿ ಕೆವಿ ರಮಣನ್ ಕೂಡ ವಾಯುಪಡೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ಅವರು ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ ರಂದು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ತಮ್ಮ ಮಗಳ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ೯೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು <ref>{{Cite web|url=https://www.tribuneindia.com/news/nation/indian-airforces-first-woman-commissioned-officer-dr-vijayalakshmi-ramanan-passes-away-at-96-159033|title=Indian Air Force's first woman commissioned officer Vijayalakshmi Ramanan passes away at 96|last=Service|first=Tribune News|website=Tribuneindia News Service|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971 ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಡಾ. ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್: ಸೇವಾ ದಾಖಲೆ] <nowiki> [[ವರ್ಗ:೧೯೨೪ ಜನನ]]</nowiki> 1tkpqe0awam8xrzrqb9uh7ks6rr8t7m 1113155 1113154 2022-08-09T10:43:13Z Pavanaja 5 wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | honorific_prefix = ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | name = ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್ | honorific_suffix = | native_name = | native_name_lang = | image = | image_upright = | alt = | caption = | birth_date = ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ | death_date = ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ | birth_place = [[ಮದ್ರಾಸ್]], | death_place = [[ಬೆ೦ಗಳೂರು]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]] | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ವಾಯು ಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೫೫-೧೯೭೯ | rank = [[File:Wing Commander of IAF.png|32px]] ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | servicenumber = ೪೯೭೧ ಎಮ್.ಇ.ಡಿ (ಎಮ್.ಆರ್. ೩೦೫೬) | unit = | commands = | battles = | battles_label = | awards = [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ]] | spouse = ಕೆ.ವಿ.ರಮಣನ್ | relations = | laterwork = | signature = | website = <!--{{URL|example.com}}--> | memorials = | signature_size = | signature_alt = | module = | other_name = | serviceyears_label = | rank_label = }} '''ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್''' [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|VSM]] (೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ – ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಅಧಿಕಾರಿ . ಅವರು [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ. ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಲವಾರು ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೭೭ ರಲ್ಲಿ ಸೇನೆಯ [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ ರಂದು ಮದ್ರಾಸ್ (ಈಗಿನ [[ಚೆನ್ನೈ]] ) ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರ ತಂದೆ ಟಿಡಿ ನಾರಾಯಣ ಅಯ್ಯರ್, [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿ ಮತ್ತು ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}</ref> ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದ ನಂತರ ಅವರು ವೈದ್ಯರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದು ಎ೦.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಅವರು [[ಮದ್ರಾಸ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ]] ಬಾಲ್ಫೋರ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.shethepeople.tv/news/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-officer-indian-air-force-dies-at-96/|title=Vijayalakshmi Ramanan, The First Woman Officer Of Indian Air Force Dies At 96|last=Ch|first=Shikha|last2=ra|date=21 October 2020|website=SheThePeople TV|language=en-US|access-date=21 October 2020}}</ref> <ref name=":3" /> ಅವರು ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎ೦.ಡಿ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಮಿಲಿಟರಿಗೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲು [[ಚೆನ್ನೈ|ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. == ವೃತ್ತಿ == ರಮಣನ್ ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ಸೇವಾ ಆಯೋಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ದಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೧ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅದರ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ೧೯೬೨, ೧೯೬೬ ಮತ್ತು ೧೯೭೧ ರ <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಯುದ್ಧಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೇವಾ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ೧೯೬೮ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಪ್ರಸೂತಿ ತಜ್ಞರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ರಮಣನ್ ೨೦ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೫೩ ರಂದು ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ೨೨ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೭೨ ರ೦ದು <ref>{{Cite web|url=http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971|title=Service Record for Wing Commander Vijayalakshmi Thirupunathura Narayana Iyer 4971 MED at Bharat Rakshak.com|website=Bharat Rakshak|language=en-gb|access-date=21 October 2020}}</ref> ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆದರು. ಅವರು ಜಾಲಹಳ್ಳಿ, ಕಾನ್ಪುರ, ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ನರ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. ಅವರು [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಸ್ಟ್ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಇದುವೇ ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ "ಉನ್ನತ ಆದೇಶದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆ" ಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ, ೨೬ ಜನವರಿ ೧೯೭೭ ರಂದು ಆಗಿನ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ [[ನೀಲಂ ಸಂಜೀವ ರೆಡ್ಡಿ]] ಅವರು ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ರಮಣನ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜನೆಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರು ನಿವೃತ್ತಿಯ ಮೊದಲು ೨೪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ರಮಣನ್, "ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಾನು ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ನಾನು ಪುರುಷರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದೆ, ಆದರೆ ನಾನು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಏನು ಬೇಕಾದರೂ ಎದುರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದೆ." <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಸೇರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮವಸ್ತ್ರಗಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅವರು ವಾಯುಪಡೆಯ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡ ''[[ಸೀರೆ]]'' ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಸವನ್ನು ಕಾಸ್ಯ್ಟೂಮ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದುವೆ ನಂತರದ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ [[ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ|ಕರ್ನಾಟಕ]] ಸಂಗೀತಗಾರರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೫ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದ [[ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಬಾನುಲಿ ಕೇಂದ್ರ|ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ]] "ಎ ಗ್ರೇಡ್" ಕಲಾವಿದರಾಗಿ [[ದೆಹಲಿ]], [[ಲಕ್ನೋ]], ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ]] ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದರು. <ref">{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರಿಗೆ ಸುಕನ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸುಕುಮಾರ್ ಎ೦ಬ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪತಿ ಕೆವಿ ರಮಣನ್ ಕೂಡ ವಾಯುಪಡೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ಅವರು ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ ರಂದು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ತಮ್ಮ ಮಗಳ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ೯೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು <ref>{{Cite web|url=https://www.tribuneindia.com/news/nation/indian-airforces-first-woman-commissioned-officer-dr-vijayalakshmi-ramanan-passes-away-at-96-159033|title=Indian Air Force's first woman commissioned officer Vijayalakshmi Ramanan passes away at 96|last=Service|first=Tribune News|website=Tribuneindia News Service|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971 ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಡಾ. ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್: ಸೇವಾ ದಾಖಲೆ] [[ವರ್ಗ:೧೯೨೪ ಜನನ]] o9cjzpf8g6t75u8zemi1a7a3fh9m7gi 1113156 1113155 2022-08-09T10:43:30Z Pavanaja 5 /* ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | honorific_prefix = ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | name = ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್ | honorific_suffix = | native_name = | native_name_lang = | image = | image_upright = | alt = | caption = | birth_date = ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ | death_date = ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ | birth_place = [[ಮದ್ರಾಸ್]], | death_place = [[ಬೆ೦ಗಳೂರು]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]] | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ವಾಯು ಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೫೫-೧೯೭೯ | rank = [[File:Wing Commander of IAF.png|32px]] ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | servicenumber = ೪೯೭೧ ಎಮ್.ಇ.ಡಿ (ಎಮ್.ಆರ್. ೩೦೫೬) | unit = | commands = | battles = | battles_label = | awards = [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ]] | spouse = ಕೆ.ವಿ.ರಮಣನ್ | relations = | laterwork = | signature = | website = <!--{{URL|example.com}}--> | memorials = | signature_size = | signature_alt = | module = | other_name = | serviceyears_label = | rank_label = }} '''ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್''' [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|VSM]] (೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ – ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಅಧಿಕಾರಿ . ಅವರು [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ. ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಲವಾರು ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೭೭ ರಲ್ಲಿ ಸೇನೆಯ [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ ರಂದು ಮದ್ರಾಸ್ (ಈಗಿನ [[ಚೆನ್ನೈ]] ) ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರ ತಂದೆ ಟಿಡಿ ನಾರಾಯಣ ಅಯ್ಯರ್, [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿ ಮತ್ತು ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}</ref> ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದ ನಂತರ ಅವರು ವೈದ್ಯರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದು ಎ೦.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಅವರು [[ಮದ್ರಾಸ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ]] ಬಾಲ್ಫೋರ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.shethepeople.tv/news/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-officer-indian-air-force-dies-at-96/|title=Vijayalakshmi Ramanan, The First Woman Officer Of Indian Air Force Dies At 96|last=Ch|first=Shikha|last2=ra|date=21 October 2020|website=SheThePeople TV|language=en-US|access-date=21 October 2020}}</ref> <ref name=":3" /> ಅವರು ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎ೦.ಡಿ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಮಿಲಿಟರಿಗೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲು [[ಚೆನ್ನೈ|ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. == ವೃತ್ತಿ == ರಮಣನ್ ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ಸೇವಾ ಆಯೋಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ದಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೧ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅದರ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ೧೯೬೨, ೧೯೬೬ ಮತ್ತು ೧೯೭೧ ರ <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಯುದ್ಧಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೇವಾ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ೧೯೬೮ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಪ್ರಸೂತಿ ತಜ್ಞರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ರಮಣನ್ ೨೦ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೫೩ ರಂದು ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ೨೨ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೭೨ ರ೦ದು <ref>{{Cite web|url=http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971|title=Service Record for Wing Commander Vijayalakshmi Thirupunathura Narayana Iyer 4971 MED at Bharat Rakshak.com|website=Bharat Rakshak|language=en-gb|access-date=21 October 2020}}</ref> ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆದರು. ಅವರು ಜಾಲಹಳ್ಳಿ, ಕಾನ್ಪುರ, ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ನರ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. ಅವರು [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಸ್ಟ್ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಇದುವೇ ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ "ಉನ್ನತ ಆದೇಶದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆ" ಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ, ೨೬ ಜನವರಿ ೧೯೭೭ ರಂದು ಆಗಿನ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ [[ನೀಲಂ ಸಂಜೀವ ರೆಡ್ಡಿ]] ಅವರು ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ರಮಣನ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜನೆಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರು ನಿವೃತ್ತಿಯ ಮೊದಲು ೨೪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ರಮಣನ್, "ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಾನು ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ನಾನು ಪುರುಷರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದೆ, ಆದರೆ ನಾನು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಏನು ಬೇಕಾದರೂ ಎದುರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದೆ." <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಸೇರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮವಸ್ತ್ರಗಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅವರು ವಾಯುಪಡೆಯ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡ ''[[ಸೀರೆ]]'' ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಸವನ್ನು ಕಾಸ್ಯ್ಟೂಮ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದುವೆ ನಂತರದ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ [[ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ|ಕರ್ನಾಟಕ]] ಸಂಗೀತಗಾರರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೫ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದ [[ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಬಾನುಲಿ ಕೇಂದ್ರ|ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ]] "ಎ ಗ್ರೇಡ್" ಕಲಾವಿದರಾಗಿ [[ದೆಹಲಿ]], [[ಲಕ್ನೋ]], ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ]] ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರಿಗೆ ಸುಕನ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸುಕುಮಾರ್ ಎ೦ಬ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪತಿ ಕೆವಿ ರಮಣನ್ ಕೂಡ ವಾಯುಪಡೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ಅವರು ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ ರಂದು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ತಮ್ಮ ಮಗಳ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ೯೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು <ref>{{Cite web|url=https://www.tribuneindia.com/news/nation/indian-airforces-first-woman-commissioned-officer-dr-vijayalakshmi-ramanan-passes-away-at-96-159033|title=Indian Air Force's first woman commissioned officer Vijayalakshmi Ramanan passes away at 96|last=Service|first=Tribune News|website=Tribuneindia News Service|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971 ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಡಾ. ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್: ಸೇವಾ ದಾಖಲೆ] [[ವರ್ಗ:೧೯೨೪ ಜನನ]] irgzjuema8v9lch5h3bf1ga86okkauw 1113157 1113156 2022-08-09T10:43:58Z Pavanaja 5 /* ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox military person | honorific_prefix = ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | name = ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್ | honorific_suffix = | native_name = | native_name_lang = | image = | image_upright = | alt = | caption = | birth_date = ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ | death_date = ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ | birth_place = [[ಮದ್ರಾಸ್]], | death_place = [[ಬೆ೦ಗಳೂರು]], [[ಕರ್ನಾಟಕ]], [[ಭಾರತ]] | nickname = | birth_name = | allegiance = {{flag|ಭಾರತ|23px}} | branch = ವಾಯು ಪಡೆ | serviceyears = ೧೯೫೫-೧೯೭೯ | rank = [[File:Wing Commander of IAF.png|32px]] ವಿ೦ಗ್ ಕಮಾ೦ಡರ್ | servicenumber = ೪೯೭೧ ಎಮ್.ಇ.ಡಿ (ಎಮ್.ಆರ್. ೩೦೫೬) | unit = | commands = | battles = | battles_label = | awards = [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ]] | spouse = ಕೆ.ವಿ.ರಮಣನ್ | relations = | laterwork = | signature = | website = <!--{{URL|example.com}}--> | memorials = | signature_size = | signature_alt = | module = | other_name = | serviceyears_label = | rank_label = }} '''ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್''' [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|VSM]] (೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ – ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯೆ ಮತ್ತು ಸೇನಾ ಅಧಿಕಾರಿ . ಅವರು [[ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಸೇನೆ|ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ]] ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳೆ. ಮತ್ತು ಭಾರತದ ಹಲವಾರು ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ೧೯೭೭ ರಲ್ಲಿ ಸೇನೆಯ [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ೨೭ ಫೆಬ್ರವರಿ ೧೯೨೪ ರಂದು ಮದ್ರಾಸ್ (ಈಗಿನ [[ಚೆನ್ನೈ]] ) ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರ ತಂದೆ ಟಿಡಿ ನಾರಾಯಣ ಅಯ್ಯರ್, [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ]] ಅನುಭವಿ ಮತ್ತು ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}</ref> ೧೯೪೩ ರಲ್ಲಿ ಮದ್ರಾಸ್ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದ ನಂತರ ಅವರು ವೈದ್ಯರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದು ಎ೦.ಬಿ.ಬಿ.ಎಸ್ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿನಿಯಾಗಿದ್ದಾಗ, ಅವರು [[ಮದ್ರಾಸ್‌ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯ|ಮದ್ರಾಸ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ]] ಬಾಲ್ಫೋರ್ ಮೆಮೋರಿಯಲ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ ಮತ್ತು ಸರ್ಜರಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.shethepeople.tv/news/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-officer-indian-air-force-dies-at-96/|title=Vijayalakshmi Ramanan, The First Woman Officer Of Indian Air Force Dies At 96|last=Ch|first=Shikha|last2=ra|date=21 October 2020|website=SheThePeople TV|language=en-US|access-date=21 October 2020}}</ref> ಅವರು ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಎ೦.ಡಿ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಮಿಲಿಟರಿಗೆ ಸೇರುವ ಮೊದಲು [[ಚೆನ್ನೈ|ಮದ್ರಾಸ್‌ನಲ್ಲಿ]] ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸಕರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರು. == ವೃತ್ತಿ == ರಮಣನ್ ೧೯೫೫ ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಪ ಸೇವಾ ಆಯೋಗದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸೇನಾ ವೈದ್ಯಕೀಯ ದಳಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು ಮತ್ತು ೧೯೭೧ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅದರ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು. ಭಾರತದಲ್ಲಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞರಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ೧೯೬೨, ೧೯೬೬ ಮತ್ತು ೧೯೭೧ ರ <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಯುದ್ಧಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸೇವಾ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಆರೈಕೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದರು. ೧೯೬೮ ರಲ್ಲಿ, ಅವರು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಹಿರಿಯ ಸ್ತ್ರೀರೋಗತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಪ್ರಸೂತಿ ತಜ್ಞರಾಗಿ ಸೇರಿದರು ಮತ್ತು ಸೇನೆಯಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದರು. ರಮಣನ್ ೨೦ ಮಾರ್ಚ್ ೧೯೫೩ ರಂದು ಫ್ಲೈಟ್ ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ಆದರು ಮತ್ತು ೨೨ ಆಗಸ್ಟ್ ೧೯೭೨ ರ೦ದು <ref>{{Cite web|url=http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971|title=Service Record for Wing Commander Vijayalakshmi Thirupunathura Narayana Iyer 4971 MED at Bharat Rakshak.com|website=Bharat Rakshak|language=en-gb|access-date=21 October 2020}}</ref> ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆದರು. ಅವರು ಜಾಲಹಳ್ಳಿ, ಕಾನ್ಪುರ, ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ನರ್ಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸೂತಿ ಮತ್ತು ಸ್ತ್ರೀರೋಗ ಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಲಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ೧೯೭೯ ರಲ್ಲಿ ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಆಗಿ ನಿವೃತ್ತರಾದರು. ಅವರು [[ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವಾ ಪದಕ|ವಿಶಿಸ್ಟ್ ಸೇವಾ ಪದಕವನ್ನು]] ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಇದುವೇ ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ "ಉನ್ನತ ಆದೇಶದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆ" ಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿತವಾಗಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರು ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೀಡಿದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಾಗಿ, ೨೬ ಜನವರಿ ೧೯೭೭ ರಂದು ಆಗಿನ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ [[ನೀಲಂ ಸಂಜೀವ ರೆಡ್ಡಿ]] ಅವರು ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. ರಮಣನ್ ಅವರು ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜನೆಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿ. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರು ನಿವೃತ್ತಿಯ ಮೊದಲು ೨೪ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಯ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅನುಭವಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿದ ರಮಣನ್, "ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ನಾನು ವಾಯುಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಏಕೈಕ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದೆ. ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ನಾನು ಪುರುಷರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಹೆದರುತ್ತಿದ್ದೆ, ಆದರೆ ನಾನು ಧೈರ್ಯಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದೆ ಮತ್ತು ನಾನು ಏನು ಬೇಕಾದರೂ ಎದುರಿಸಬಹುದು ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದೆ." <ref>{{Cite web|url=https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/|title=Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'|last=Swamy|first=Rohini|date=21 October 2020|website=ThePrint|language=en-US|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFSwamy2020">Swamy, Rohini (21 October 2020). [https://theprint.in/india/vijayalakshmi-ramanan-first-woman-iaf-officer-a-doctor-always-prepared-for-an-emergency/528056/ "Vijayalakshmi Ramanan, first woman IAF officer & a doctor always 'prepared for an emergency'"]. ''ThePrint''<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಭಾರತೀಯ ವಾಯುಪಡೆಗೆ ಸೇರುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಮವಸ್ತ್ರಗಳಿಲ್ಲದ ಕಾರಣ, ಅವರು ವಾಯುಪಡೆಯ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊ೦ಡ ''[[ಸೀರೆ]]'' ಮತ್ತು ಕುಪ್ಪಸವನ್ನು ಕಾಸ್ಯ್ಟೂಮ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದುವೆ ನಂತರದ ಮಹಿಳಾ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ರಮಣನ್ ಅವರು ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ [[ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ|ಕರ್ನಾಟಕ]] ಸಂಗೀತಗಾರರಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೧೫ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದ [[ಅಖಿಲ ಭಾರತ ಬಾನುಲಿ ಕೇಂದ್ರ|ಆಲ್ ಇಂಡಿಯಾ ರೇಡಿಯೊದಲ್ಲಿ]] "ಎ ಗ್ರೇಡ್" ಕಲಾವಿದರಾಗಿ [[ದೆಹಲಿ]], [[ಲಕ್ನೋ]], ಸಿಕಂದರಾಬಾದ್ ಮತ್ತು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ]] ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html|title=Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru|date=21 October 2020|website=Deccan Herald|language=en|access-date=22 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://www.deccanherald.com/national/pioneering-first-woman-iaf-officer-passes-away-in-bengaluru-905014.html "Pioneering first woman IAF officer passes away in Bengaluru"]. ''Deccan Herald''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">22 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ಅವರಿಗೆ ಸುಕನ್ಯಾ ಮತ್ತು ಸುಕುಮಾರ್ ಎ೦ಬ ಇಬ್ಬರು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಪತಿ ಕೆವಿ ರಮಣನ್ ಕೂಡ ವಾಯುಪಡೆಯ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> ರಮಣನ್ ಅವರು ೧೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೨೦೨೦ ರಂದು [[ಬೆಂಗಳೂರು|ಬೆಂಗಳೂರಿನ]] ತಮ್ಮ ಮಗಳ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ೯೬ ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಿಂದ ನಿಧನರಾದರು <ref>{{Cite web|url=https://www.tribuneindia.com/news/nation/indian-airforces-first-woman-commissioned-officer-dr-vijayalakshmi-ramanan-passes-away-at-96-159033|title=Indian Air Force's first woman commissioned officer Vijayalakshmi Ramanan passes away at 96|last=Service|first=Tribune News|website=Tribuneindia News Service|language=en|access-date=21 October 2020}}</ref> <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/|title=IAF's first woman officer dies at 96|date=21 October 2020|website=The Indian Express|language=en|access-date=21 October 2020}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true">[https://indianexpress.com/article/india/iafs-first-woman-commissioned-officer-dies-at-96-6821413/ "IAF's first woman officer dies at 96"]. ''The Indian Express''. 21 October 2020<span class="reference-accessdate">. Retrieved <span class="nowrap">21 October</span> 2020</span>.</cite></ref> == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.bharat-rakshak.com/IAF/Database/4971 ವಿಂಗ್ ಕಮಾಂಡರ್ ಡಾ. ವಿಜಯಲಕ್ಷ್ಮಿ ರಮಣನ್: ಸೇವಾ ದಾಖಲೆ] [[ವರ್ಗ:೧೯೨೪ ಜನನ]] b3r4da37wqqc0scn60y8wqpra2pfwrj 0 144410 1113144 1113004 2022-08-09T08:45:16Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{Infobox ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ|name=ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್|image=The Vice President-elect Shri Jagdeep Dhankar (cropped).jpg|caption=|birth_date=18 ಮೇ 1951 <br/>(ವಯಸ್ಸು 71) <ref>{{cite news|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|title=Jagdeep Dhankhar takes oath as West Bengal Governor|website=[[Outlook (Indian magazine)|Outlook]]|date=30 July 2019|access-date=13 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200113064710/https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|archive-date=13 January 2020|url-status=live}}</ref>|birth_place=ಕಿತ್ತಾನ, ಜುಂಜುನು ಜಿಲ್ಲೆ, [[ರಾಜಸ್ಥಾನ]], [[ಭಾರತ]]|president=[[ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು]]|term_start=11 ಆಗಸ್ಟ್ 2022|term_end=|successor=|predecessor1=ಕೇಸರಿ ನಾಥ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ|successor1=ಲಾ.ಗಣೇಶನ್ ''(ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕ)''|term_start2=21 ನವೆಂಬರ್ 1990|term_end2=21 ಜೂನ್ 1991|term_start3=4 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1993|term_end3=29 ನವೆಂಬರ್ 1998|predecessor3=ಜಗಜೀತ್ ಸಿಂಗ್|successor3=ನಾಥು ರಾಮ್|term_start4=2 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1989|term_end4=21 ಜೂನ್ 1991|predecessor4=ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್|successor4=ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್|party=[[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ]]|spouse={{marriage|ಸುದೇಶ್ ಧನಕಹರ್ |1979}}|profession={{hlist|ವಕೀಲ}}}} '''ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್''' (ಜನನ 18 ಮೇ 1951) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕಾರಣಿ, ಇವರು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] 14 ನೇ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು [[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ|ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ]] ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಅವರು 2022 ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ 72.8% ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೆದ್ದರು ಮತ್ತು 1992 ರ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮತ-ವಿಜಯದ ಅಂತರವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದರು.<ref><nowiki>https://www.indiatoday.in/india/story/jagdeep-dhankhar-vice-presidential-poll-victory-margin-highes-1984752-2022-08-07</nowiki></ref><ref><nowiki>https://indianexpress.com/article/india/jagdeep-dhankhar-nda-vice-president-candidate-west-bengal-governor-8033747/</nowiki></ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ಅವರು ತಮ್ಮ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಚಿತ್ತೋರ್‌ಗಢ್‌ನ ಸೈನಿಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ [[ಜೈಪುರ|ಜೈಪುರದ]] ರಾಜಸ್ಥಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಬಿ.ಎಸ್ ಸಿ ಎಲ್ ಎಲ್ ಬಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. <ref name="fb">{{Cite web|url=https://www.facebook.com/jagdeep.dhankhar.39|title=Jagdeep Dhankhar|website=[[Facebook]]|access-date=12 March 2018}}</ref> ಧನಖರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕಿಠಾಣಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಘರ್ಧನ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.tribuneindia.com/news/nation/jagdeep-dhankar-lawyer-turned-politician-and-mamata-banerjees-bete-noire-413045|title=Jagdeep Dhankhar: NDA's VP candidate is a Jat leader, coffee lover and Mamata-critic|date=16 July 2022|work=The Tribune|language=en}}</ref> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ಧಂಖರ್ ಅವರು ಗೋಕಲ್ ಚಂದ್ ಮತ್ತು ಕೇಸರಿ ದೇವಿ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ 18 ಮೇ 1951 ರಂದು [[ಹಿಂದೂ]] [[ಜಾಟರು|ಜಾಟ್]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ [[ರಾಜಸ್ಥಾನ]] ರಾಜ್ಯದ ಜುಂಜುನುವಿನ ಕಿತಾನ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಧಂಖರ್ 1979 ರಲ್ಲಿ ಸುದೇಶ್ ಧಂಖರ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಕಾಮ್ನಾ ಎಂಬ ಮಗಳಿದ್ದಾಳೆ. == ಕಾನೂನು ವೃತ್ತಿ == ಧಂಖರ್ 1979 ರಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಾರ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ವಕೀಲರಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಅವರು 1990 ರಲ್ಲಿ [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಿಂದ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು ಮತ್ತು 30 ಜುಲೈ 2019 <ref>{{Cite news|url=https://www.barandbench.com/interviews/interview-jagdeep-dhankhar-governor-of-west-bengal|title=Governor can become a "convenient punching bag" in the crossfire between political parties: Jagdeep Dhankhar, Governor of West Bengal|last=AK|first=Pallavi Saluja,Aditya|date=12 August 2020|work=Bar and Bench|language=en}}</ref> ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರೆಗೆ ರಾಜ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯ-ಅತ್ಯಂತ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದರು. 1990 ರಿಂದ, ಧಂಖರ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ [[ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ|ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ]] ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://rajbhavankolkata.nic.in/html/ourgovernor.html|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|website=rajbhavankolkata.nic.in}}</ref> ಅವರು [[ಜೈಪುರ|ಜೈಪುರದ]] ರಾಜಸ್ಥಾನ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಬಾರ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.firstpost.com/india/who-is-jagdeep-dhankhar-ndas-vice-presidential-candidate-10920061.html|title=Who is Jagdeep Dhankhar, NDA's vice presidential candidate?|date=16 July 2022|work=Firstpost|language=en}}</ref> ಧಂಖರ್ ಅವರು 2016 ರಲ್ಲಿ ಸಟ್ಲೆಜ್ ನದಿ ನೀರಿನ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು, ಅವರು [[ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ|ಭಾರತದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] [[ಹರಿಯಾಣ]] ರಾಜ್ಯದ ಪರವಾಗಿ ವಾದ ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/law/story/jagdeep-dhankhar-allotted-chamber-supreme-court-1977481-2022-07-19|title=Vice president candidate Jagdeep Dhankhar allotted chamber in SC on twin-sharing basis &#124; EXCLUSIVE}}</ref> == ರಾಜಕೀಯ ವೃತ್ತಿಜೀವನ == ಅವರು 9 ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ 1989-91 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜುಂಜುನು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು, [[ಜನತಾ ದಳ|ಜನತಾ ದಳವನ್ನು]] ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ಅವರು 1993-98 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ 10 ನೇ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಕಿಶನ್‌ಗಡ್‌ನಿಂದ ಮಾಜಿ ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆ (ಎಂಎಲ್‌ಎ) ಆಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=http://rajbhavankolkata.gov.in/html/ourgovernor.html|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|website=Raj Bhavan, West Bengal, India|access-date=15 May 2021}}</ref> == ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು == [[ಚಿತ್ರ:Governor_of_West_Bengal_Jagdeep_Dhankhar_with_Prime_Minister_of_India_Narendra_Modi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Governor_of_West_Bengal_Jagdeep_Dhankhar_with_Prime_Minister_of_India_Narendra_Modi.jpg/250px-Governor_of_West_Bengal_Jagdeep_Dhankhar_with_Prime_Minister_of_India_Narendra_Modi.jpg|thumb|250x250px| ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಗವರ್ನರ್ ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್]] 20 ಜುಲೈ 2019 ರಂದು, ಎರಡನೇ ಮೋದಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮೂಲಕ [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ]] [[ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್]] ಅವರನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/centre-appoints-four-new-governors-jagdeep-dhankar-now-in-charge-of-west-bengal/article28620154.ece|title=Centre appoints four new Governors, Jagdeep Dhankar now in-charge of West Bengal|last=PTI|date=20 July 2019|work=The Hindu|access-date=23 July 2022|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> ಕಲ್ಕತ್ತಾ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಟಿಬಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ ಅವರು 30 ಜುಲೈ 2019 ರಂದು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ರಾಜಭವನದಲ್ಲಿ ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಬೋಧಿಸಿದರು <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/jagdeep-dhankar-takes-oath-as-west-bengal-governor/articleshow/70448453.cms|title=Jagdeep Dhankar takes oath as West Bengal governor {{!}} India News - Times of India|date=30 July 2019|work=The Times of India|language=en}}</ref> ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ನಂತರ, ಧಂಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ [[ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ]] ಅವರೊಂದಿಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ವಾಗ್ವಾದಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindubusinessline.com/news/national/west-bengal-governor-jagdeep-dhankhars-three-month-tenure-has-been-all-about-the-war-of-words-with-the-ruling-trinamool-congress/article29775717.ece|title=Bengal Governor Jagdeep Dhankhar's tenure marked by war of words with TMC|last=Law|first=Abishek|date=23 October 2019|website=www.thehindubusinessline.com|language=en|access-date=23 July 2022}}</ref> 2021 ರ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೋತ್ತರ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಧಂಖರ್ ಮೂರನೇ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ತೀವ್ರ ಟೀಕಾಕಾರರಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.timesnownews.com/india/west-bengal-gov-jagdeep-dhankar-slams-mamata-banerjee-led-govt-for-post-poll-violence-alleges-inaction-article-92365466|title=West Bengal: Gov Jagdeep Dhankar slams Mamata Banerjee-led govt for post poll violence, alleges inaction}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/bengal-witnessed-worst-post-poll-violence-since-independence-dhankhar-101623761405657.html|title=Bengal witnessed worst post-poll violence since Independence: Dhankhar|date=15 June 2021}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://m.economictimes.com/news/politics-and-nation/situation-due-to-post-poll-violence-in-bengal-alarming-worrisome-governor-jagdeep-dhankhar/articleshow/83714136.cms|title=Situation due to post-poll violence in Bengal alarming, worrisome: Governor Jagdeep Dhankhar|work=The Economic Times}}</ref> 13 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, ಧಂಕರ್ ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ [[ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ]] ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹಿಮಂತ ಬಿಸ್ವಾ ಶರ್ಮಾ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/india-news/west-bengal-chief-minister-mamata-banerjee-meets-assam-chief-minister-himanta-biswa-sarma-governor-jagdeep-dhankhar-in-darjeeling-3154763|title=Mamata Banerjee Meets Himanta Sarma, Jagdeep Dhankhar In Darjeeling|website=NDTV.com|access-date=23 July 2022}}</ref> ನಂತರ 15 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, ಧನಕರ್ ದೆಹಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ [[ಗೃಹಮಂತ್ರಿ|ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವ]] [[ಅಮಿತ್ ಶಾ]] ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.firstpost.com/india/jagdeep-dhankhar-meets-amit-shah-in-delhi-10916391.html|title=Jagdeep Dhankhar meets Amit Shah in Delhi|date=15 July 2022|website=Firstpost|language=en|access-date=23 July 2022}}</ref> ನಂತರ ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡ ನಂತರ 17 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು ಗವರ್ನರ್ ಹುದ್ದೆಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/jagdeep-dhankhar-resigns-bengal-governor-vp-nomination-manipur-la-ganesan-charge-101658079989478.html|title=Dhankhar resigns as Bengal guv after VP nomination, Manipur's La Ganesan gets additional charge|date=17 July 2022|website=Hindustan Times|language=en|access-date=23 July 2022}}</ref> == 2022 ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಚುನಾವಣೆ == 16 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, 2022 ರ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು ನಡೆಯಲಿರುವ 2022 ರ ಚುನಾವಣೆಗೆ [[ಭಾರತದ ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯ]] ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಬಿಜೆಪಿ ಧನಕರ್ ಅವರನ್ನು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿತು. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/jagdeep-dhankar-nda-vice-president-candidate-west-bengal-governor-8033747/|title=Jagdeep Dhankhar, West Bengal Governor, is NDA's Vice President candidate|date=16 July 2022|website=The Indian Express|language=en|access-date=16 July 2022}}</ref> ಧನಕರ್ ಅವರನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ''ಕಿಸಾನ್ ಪುತ್ರ'' (ರೈತರ ಮಗ) ಎಂದು ಬಿಂಬಿಸಿದೆ. <ref name="IE2022">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/jagdeep-dhankhar-nda-vice-president-candidate-west-bengal-governor-8033747/|title=Bengal Governor Dhankhar set to be new Vice-President, BJP hails 'kisan putra'|date=17 July 2022|work=IndianExpress|access-date=17 July 2022}}</ref> ಅವರು ಸಂಯುಕ್ತ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ, ಮಾಜಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವೆ ಮತ್ತು [[ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನಿಂದ]] ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಆಳ್ವಾ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ್ದಾರೆ. 18 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, ಧನಕರ್ ಅವರು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಚುನಾವಣೆಗೆ ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರ ಜೊತೆ [[ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ|ಪ್ರಧಾನಿ]] [[ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ]] ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವರು ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಇದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankhar-former-bengal-governor-and-ndas-vice-presidential-candidate-files-nomination-papers-pm-present-3168191|title=Jagdeep Dhankhar Files Papers For Vice-President Polls; PM Modi By His Side|website=NDTV.com|access-date=23 July 2022}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ 6 ರಂದು ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಅದೇ ದಿನ ಸಂಜೆ ಮತ ಎಣಿಕೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಕೆಳ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮನೆಗಳಿಂದ 725 ಸಂಸದರ ಮತಗಳ ಪೈಕಿ 528 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಧನಕರ್ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದರು. ಅವರು <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/vice-presidential-poll-live-updates-jagdeep-dhankhar-margaret-alva-nda-congress-8073360/|title=Vice-Presidential Poll Live Updates: NDA candidate Jagdeep Dhankhar wins V-P election with 528 votes|date=2022-08-06|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-08-06}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ 2022 ರಂದು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದ್ದಾರೆ. [[ಅಖಿಲ ಭಾರತ ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್]] ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು ಸದಸ್ಯರು ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಚುನಾವಣೆಯಿಂದ ದೂರ ಉಳಿದಿದೆ. <ref name="VP Election">{{Cite news|url=https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankhar-is-new-vice-president-defeats-oppositions-margaret-alva-3231598|title=Jagdeep Dhankhar Is New Vice President, Defeats Margaret Alva: 10 Points|date=6 August 2022|work=NDTV.com|access-date=6 August 2022}}</ref> == ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನ (2022-ಇಂದಿನವರೆಗೆ) == == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:೧೯೫೧ ಜನನ]] s5m6jq6izo4371i764574wt7zy27dms 1113145 1113144 2022-08-09T08:47:26Z Ishqyk 76644 wikitext text/x-wiki {{Infobox ಸರ್ಕಾರಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ |name = ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್ |image = The Vice President-elect Shri Jagdeep Dhankar (cropped).jpg |caption= |birth_date = 18 ಮೇ 1951 <br/>(ವಯಸ್ಸು 71) <ref>{{cite news|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|title=Jagdeep Dhankhar takes oath as West Bengal Governor|website=[[Outlook (Indian magazine)|Outlook]]|date=30 July 2019|access-date=13 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200113064710/https://www.outlookindia.com/newsscroll/jagdeep-dhankhar-takes-oath-as-west-bengal-governor/1586269|archive-date=13 January 2020|url-status=live}}</ref> |birth_place=ಕಿತ್ತಾನ, ಜುಂಜುನು ಜಿಲ್ಲೆ, [[ರಾಜಸ್ಥಾನ]], [[ಭಾರತ]] |president=[[ದ್ರೌಪದಿ ಮುರ್ಮು]] |term_start=11 ಆಗಸ್ಟ್ 2022 |term_end= |successor= |predecessor1=ಕೇಸರಿ ನಾಥ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ |successor1=ಲಾ.ಗಣೇಶನ್ ''(ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಶುಲ್ಕ)'' |term_start2=21 ನವೆಂಬರ್ 1990 |term_end2=21 ಜೂನ್ 1991 |term_start3=4 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1993 |term_end3=29 ನವೆಂಬರ್ 1998 |predecessor3=ಜಗಜೀತ್ ಸಿಂಗ್ |successor3=ನಾಥು ರಾಮ್ |term_start4=2 ಡಿಸೆಂಬರ್ 1989 |term_end4=21 ಜೂನ್ 1991 |predecessor4=ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್ |successor4=ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಅಯೂಬ್ ಖಾನ್ |party=[[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ]] |spouse={{marriage|ಸುದೇಶ್ ಧನಕಹರ್|1979}} |profession={{hlist|ವಕೀಲ}}}} '''ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್''' (ಜನನ 18 ಮೇ 1951) ಒಬ್ಬ ಭಾರತೀಯ ರಾಜಕಾರಣಿ, ಇವರು [[ಭಾರತ|ಭಾರತದ]] 14 ನೇ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರು [[ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷ|ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ]] ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಚಂದ್ರಶೇಖರ್ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ಸಂಸದೀಯ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವರಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದರು. ಅವರು 2022 ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ 72.8% ಮತಗಳೊಂದಿಗೆ ಗೆದ್ದರು ಮತ್ತು 1992 ರ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಮತ-ವಿಜಯದ ಅಂತರವನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದರು.<ref><nowiki>https://www.indiatoday.in/india/story/jagdeep-dhankhar-vice-presidential-poll-victory-margin-highes-1984752-2022-08-07</nowiki></ref><ref><nowiki>https://indianexpress.com/article/india/jagdeep-dhankhar-nda-vice-president-candidate-west-bengal-governor-8033747/</nowiki></ref> == ಆರಂಭಿಕ ಜೀವನ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ == ಅವರು ತಮ್ಮ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಚಿತ್ತೋರ್‌ಗಢ್‌ನ ಸೈನಿಕ್ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ನಂತರ [[ಜೈಪುರ|ಜೈಪುರದ]] ರಾಜಸ್ಥಾನ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಬಿ.ಎಸ್ ಸಿ ಎಲ್ ಎಲ್ ಬಿ ಪದವಿ ಪಡೆದರು. <ref name="fb">{{Cite web|url=https://www.facebook.com/jagdeep.dhankhar.39|title=Jagdeep Dhankhar|website=[[Facebook]]|access-date=12 March 2018}}</ref> ಧನಖರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಮ ಶಾಲಾ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕಿಠಾಣಾ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ಘರ್ಧನ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.tribuneindia.com/news/nation/jagdeep-dhankar-lawyer-turned-politician-and-mamata-banerjees-bete-noire-413045|title=Jagdeep Dhankhar: NDA's VP candidate is a Jat leader, coffee lover and Mamata-critic|date=16 July 2022|work=The Tribune|language=en}}</ref> == ವೈಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ == ಧಂಖರ್ ಅವರು ಗೋಕಲ್ ಚಂದ್ ಮತ್ತು ಕೇಸರಿ ದೇವಿ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ 18 ಮೇ 1951 ರಂದು [[ಹಿಂದೂ]] [[ಜಾಟರು|ಜಾಟ್]] ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ [[ರಾಜಸ್ಥಾನ]] ರಾಜ್ಯದ ಜುಂಜುನುವಿನ ಕಿತಾನ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಧಂಖರ್ 1979 ರಲ್ಲಿ ಸುದೇಶ್ ಧಂಖರ್ ಅವರನ್ನು ವಿವಾಹವಾದರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಕಾಮ್ನಾ ಎಂಬ ಮಗಳಿದ್ದಾಳೆ. == ಕಾನೂನು ವೃತ್ತಿ == ಧಂಖರ್ 1979 ರಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಬಾರ್ ಕೌನ್ಸಿಲ್‌ನಲ್ಲಿ ವಕೀಲರಾಗಿ ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಅವರು 1990 ರಲ್ಲಿ [[ರಾಜಸ್ಥಾನ|ರಾಜಸ್ಥಾನದ]] ನ್ಯಾಯಾಂಗದ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನಿಂದ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರಾಗಿ ನೇಮಕಗೊಂಡರು ಮತ್ತು 30 ಜುಲೈ 2019 <ref>{{Cite news|url=https://www.barandbench.com/interviews/interview-jagdeep-dhankhar-governor-of-west-bengal|title=Governor can become a "convenient punching bag" in the crossfire between political parties: Jagdeep Dhankhar, Governor of West Bengal|last=AK|first=Pallavi Saluja,Aditya|date=12 August 2020|work=Bar and Bench|language=en}}</ref> ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾಗಿ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರೆಗೆ ರಾಜ್ಯದ ಅತ್ಯಂತ ಹಿರಿಯ-ಅತ್ಯಂತ ಗೊತ್ತುಪಡಿಸಿದ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲರಾಗಿದ್ದರು. 1990 ರಿಂದ, ಧಂಖರ್ ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ [[ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ|ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ]] ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರು ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://rajbhavankolkata.nic.in/html/ourgovernor.html|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|website=rajbhavankolkata.nic.in}}</ref> ಅವರು [[ಜೈಪುರ|ಜೈಪುರದ]] ರಾಜಸ್ಥಾನ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಬಾರ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.firstpost.com/india/who-is-jagdeep-dhankhar-ndas-vice-presidential-candidate-10920061.html|title=Who is Jagdeep Dhankhar, NDA's vice presidential candidate?|date=16 July 2022|work=Firstpost|language=en}}</ref> ಧಂಖರ್ ಅವರು 2016 ರಲ್ಲಿ ಸಟ್ಲೆಜ್ ನದಿ ನೀರಿನ ವಿವಾದದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು, ಅವರು [[ಭಾರತದ ಸರ್ವೋಚ್ಛ ನ್ಯಾಯಾಲಯ|ಭಾರತದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ]] [[ಹರಿಯಾಣ]] ರಾಜ್ಯದ ಪರವಾಗಿ ವಾದ ಮಂಡಿಸಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.indiatoday.in/law/story/jagdeep-dhankhar-allotted-chamber-supreme-court-1977481-2022-07-19|title=Vice president candidate Jagdeep Dhankhar allotted chamber in SC on twin-sharing basis &#124; EXCLUSIVE}}</ref> == ರಾಜಕೀಯ ವೃತ್ತಿಜೀವನ == ಅವರು 9 ನೇ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ 1989-91 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜುಂಜುನು ಲೋಕಸಭಾ ಕ್ಷೇತ್ರದಿಂದ ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು, [[ಜನತಾ ದಳ|ಜನತಾ ದಳವನ್ನು]] ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರು. ಅವರು 1993-98 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ 10 ನೇ ವಿಧಾನಸಭೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಕಿಶನ್‌ಗಡ್‌ನಿಂದ ಮಾಜಿ ಶಾಸಕಾಂಗ ಸಭೆ (ಎಂಎಲ್‌ಎ) ಆಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=http://rajbhavankolkata.gov.in/html/ourgovernor.html|title=Our Governor: Raj Bhavan, West Bengal, India|website=Raj Bhavan, West Bengal, India|access-date=15 May 2021}}</ref> == ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರು == [[ಚಿತ್ರ:Governor_of_West_Bengal_Jagdeep_Dhankhar_with_Prime_Minister_of_India_Narendra_Modi.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/85/Governor_of_West_Bengal_Jagdeep_Dhankhar_with_Prime_Minister_of_India_Narendra_Modi.jpg/250px-Governor_of_West_Bengal_Jagdeep_Dhankhar_with_Prime_Minister_of_India_Narendra_Modi.jpg|thumb|250x250px| ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಗವರ್ನರ್ ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್]] 20 ಜುಲೈ 2019 ರಂದು, ಎರಡನೇ ಮೋದಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮೂಲಕ [[ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ]] [[ರಾಮ್ ನಾಥ್ ಕೋವಿಂದ್]] ಅವರನ್ನು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸಿದರು. <ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/news/national/centre-appoints-four-new-governors-jagdeep-dhankar-now-in-charge-of-west-bengal/article28620154.ece|title=Centre appoints four new Governors, Jagdeep Dhankar now in-charge of West Bengal|last=PTI|date=20 July 2019|work=The Hindu|access-date=23 July 2022|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> ಕಲ್ಕತ್ತಾ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಟಿಬಿ ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ ಅವರು 30 ಜುಲೈ 2019 ರಂದು ಕೋಲ್ಕತ್ತಾದ ರಾಜಭವನದಲ್ಲಿ ಜಗದೀಪ್ ಧನಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣ ವಚನ ಬೋಧಿಸಿದರು <ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/india/jagdeep-dhankar-takes-oath-as-west-bengal-governor/articleshow/70448453.cms|title=Jagdeep Dhankar takes oath as West Bengal governor {{!}} India News - Times of India|date=30 July 2019|work=The Times of India|language=en}}</ref> ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ನಂತರ, ಧಂಕರ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಧಿಕಾರಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ [[ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ]] ಅವರೊಂದಿಗೆ ಆಗಾಗ್ಗೆ ವಾಗ್ವಾದಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.thehindubusinessline.com/news/national/west-bengal-governor-jagdeep-dhankhars-three-month-tenure-has-been-all-about-the-war-of-words-with-the-ruling-trinamool-congress/article29775717.ece|title=Bengal Governor Jagdeep Dhankhar's tenure marked by war of words with TMC|last=Law|first=Abishek|date=23 October 2019|website=www.thehindubusinessline.com|language=en|access-date=23 July 2022}}</ref> 2021 ರ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೋತ್ತರ ಹಿಂಸಾಚಾರದ ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಧಂಖರ್ ಮೂರನೇ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ ಸಚಿವಾಲಯದ ತೀವ್ರ ಟೀಕಾಕಾರರಾಗಿದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.timesnownews.com/india/west-bengal-gov-jagdeep-dhankar-slams-mamata-banerjee-led-govt-for-post-poll-violence-alleges-inaction-article-92365466|title=West Bengal: Gov Jagdeep Dhankar slams Mamata Banerjee-led govt for post poll violence, alleges inaction}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/bengal-witnessed-worst-post-poll-violence-since-independence-dhankhar-101623761405657.html|title=Bengal witnessed worst post-poll violence since Independence: Dhankhar|date=15 June 2021}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://m.economictimes.com/news/politics-and-nation/situation-due-to-post-poll-violence-in-bengal-alarming-worrisome-governor-jagdeep-dhankhar/articleshow/83714136.cms|title=Situation due to post-poll violence in Bengal alarming, worrisome: Governor Jagdeep Dhankhar|work=The Economic Times}}</ref> 13 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, ಧಂಕರ್ ಅವರು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ [[ಮಮತಾ ಬ್ಯಾನರ್ಜಿ]] ಮತ್ತು ಅಸ್ಸಾಂನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಹಿಮಂತ ಬಿಸ್ವಾ ಶರ್ಮಾ ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/india-news/west-bengal-chief-minister-mamata-banerjee-meets-assam-chief-minister-himanta-biswa-sarma-governor-jagdeep-dhankhar-in-darjeeling-3154763|title=Mamata Banerjee Meets Himanta Sarma, Jagdeep Dhankhar In Darjeeling|website=NDTV.com|access-date=23 July 2022}}</ref> ನಂತರ 15 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, ಧನಕರ್ ದೆಹಲಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ [[ಗೃಹಮಂತ್ರಿ|ಕೇಂದ್ರ ಗೃಹ ಸಚಿವ]] [[ಅಮಿತ್ ಶಾ]] ಅವರನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.firstpost.com/india/jagdeep-dhankhar-meets-amit-shah-in-delhi-10916391.html|title=Jagdeep Dhankhar meets Amit Shah in Delhi|date=15 July 2022|website=Firstpost|language=en|access-date=23 July 2022}}</ref> ನಂತರ ಅವರು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗೊಂಡ ನಂತರ 17 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು ಗವರ್ನರ್ ಹುದ್ದೆಗೆ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡಿದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/india-news/jagdeep-dhankhar-resigns-bengal-governor-vp-nomination-manipur-la-ganesan-charge-101658079989478.html|title=Dhankhar resigns as Bengal guv after VP nomination, Manipur's La Ganesan gets additional charge|date=17 July 2022|website=Hindustan Times|language=en|access-date=23 July 2022}}</ref> == 2022 ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಚುನಾವಣೆ == 16 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, 2022 ರ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುಂದಿನ ತಿಂಗಳು ನಡೆಯಲಿರುವ 2022 ರ ಚುನಾವಣೆಗೆ [[ಭಾರತದ ಉಪ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿ|ಭಾರತದ ಉಪರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಯ]] ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಒಕ್ಕೂಟದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ಬಿಜೆಪಿ ಧನಕರ್ ಅವರನ್ನು ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ ಮಾಡಿತು. <ref name=":0">{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/jagdeep-dhankar-nda-vice-president-candidate-west-bengal-governor-8033747/|title=Jagdeep Dhankhar, West Bengal Governor, is NDA's Vice President candidate|date=16 July 2022|website=The Indian Express|language=en|access-date=16 July 2022}}</ref> ಧನಕರ್ ಅವರನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ''ಕಿಸಾನ್ ಪುತ್ರ'' (ರೈತರ ಮಗ) ಎಂದು ಬಿಂಬಿಸಿದೆ. <ref name="IE2022">{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/jagdeep-dhankhar-nda-vice-president-candidate-west-bengal-governor-8033747/|title=Bengal Governor Dhankhar set to be new Vice-President, BJP hails 'kisan putra'|date=17 July 2022|work=IndianExpress|access-date=17 July 2022}}</ref> ಅವರು ಸಂಯುಕ್ತ ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿ, ಮಾಜಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವೆ ಮತ್ತು [[ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್|ಭಾರತೀಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್‌ನಿಂದ]] ರಾಜ್ಯಪಾಲರಾದ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಆಳ್ವಾ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ್ದಾರೆ. 18 ಜುಲೈ 2022 ರಂದು, ಧನಕರ್ ಅವರು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರ ಚುನಾವಣೆಗೆ ನಾಮಪತ್ರ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರ ಜೊತೆ [[ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ|ಪ್ರಧಾನಿ]] [[ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ]] ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವರು ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಇದ್ದರು. <ref>{{Cite web|url=https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankhar-former-bengal-governor-and-ndas-vice-presidential-candidate-files-nomination-papers-pm-present-3168191|title=Jagdeep Dhankhar Files Papers For Vice-President Polls; PM Modi By His Side|website=NDTV.com|access-date=23 July 2022}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ 6 ರಂದು ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದು, ಅದೇ ದಿನ ಸಂಜೆ ಮತ ಎಣಿಕೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಕೆಳ ಮತ್ತು ಮೇಲ್ಮನೆಗಳಿಂದ 725 ಸಂಸದರ ಮತಗಳ ಪೈಕಿ 528 ಮತಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಮೂಲಕ ಧನಕರ್ ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾದರು. ಅವರು <ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/india/vice-presidential-poll-live-updates-jagdeep-dhankhar-margaret-alva-nda-congress-8073360/|title=Vice-Presidential Poll Live Updates: NDA candidate Jagdeep Dhankhar wins V-P election with 528 votes|date=2022-08-06|website=The Indian Express|language=en|access-date=2022-08-06}}</ref> ಆಗಸ್ಟ್ 2022 ರಂದು ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿದ್ದಾರೆ. [[ಅಖಿಲ ಭಾರತ ತೃಣಮೂಲ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್]] ಕೇವಲ ಇಬ್ಬರು ಸದಸ್ಯರು ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ ಮೂಲಕ ಚುನಾವಣೆಯಿಂದ ದೂರ ಉಳಿದಿದೆ. <ref name="VP Election">{{Cite news|url=https://www.ndtv.com/india-news/jagdeep-dhankhar-is-new-vice-president-defeats-oppositions-margaret-alva-3231598|title=Jagdeep Dhankhar Is New Vice President, Defeats Margaret Alva: 10 Points|date=6 August 2022|work=NDTV.com|access-date=6 August 2022}}</ref> == ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನ (2022-ಇಂದಿನವರೆಗೆ) == == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} [[ವರ್ಗ:ಜೀವಂತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು]] [[ವರ್ಗ:೧೯೫೧ ಜನನ]] 441pa32w25bldvxlclbrrogmfjmpbkh 2 144415 1113074 1113051 2022-08-09T03:45:17Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ]] ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|doi=10.1145/2500499|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|last=Jeff Leek|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು" [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|isbn=9784431702085|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|doi=10.1007/978-4-431-65950-1_3|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ, ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ, ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್ ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|isbn=978-0-9825442-0-4|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1170411|pmid=19265007}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128|pmid=23074866}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ, ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ, ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್, ಡೇಟಾ ಏಕೀಕರಣ, ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ನಾಥನ್ ಯೌ, ಬೆನ್ ಫ್ರೈ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|publisher=[[American Statistical Association]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ವಸಂತ್ ಧರ್ ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್ ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en|doi=10.1145/2500499}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|oclc=489990740|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಗೆಯವರ ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012|issn=0017-8012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್ ಮತ್ತು ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು ಬಜ್‌ವರ್ಡ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ==ಛಾಯಾಂಕಣ== <galary> </galary> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ * ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> <nowiki> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> nkkecdfyv8lwffd8m2o70wq66kybcf5 1113076 1113074 2022-08-09T03:59:04Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary field|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ]]. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|doi=10.1145/2500499|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|last=Jeff Leek|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು, "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], [[:en:informatics|ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು" [[:en:data|ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ]] ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|isbn=9784431702085|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|doi=10.1007/978-4-431-65950-1_3|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], [[:en:information science|ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು [[:en:domain knowledge|ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. [[:en:turing award|ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ವಿಜೇತ [[:en:Jim gray|ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( [[:en:empirical|ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ]], [[:en:theoretical|ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ]], [[:en:computational|ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್]] ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು [[:en:data deluge|ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ]] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|isbn=978-0-9825442-0-4|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1170411|pmid=19265007}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128|pmid=23074866}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[:en:large data sets|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ]] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ, ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ, ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್, ಡೇಟಾ ಏಕೀಕರಣ, ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು, [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ನಾಥನ್ ಯೌ, ಬೆನ್ ಫ್ರೈ ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಡೇಟಾಬೇಸ್ ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|publisher=[[American Statistical Association]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ವಸಂತ್ ಧರ್ ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್ ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en|doi=10.1145/2500499}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|oclc=489990740|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಗೆಯವರ ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012|issn=0017-8012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್ ಮತ್ತು ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು ಬಜ್‌ವರ್ಡ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ==ಛಾಯಾಂಕಣ== <galary> </galary> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ * ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> <nowiki> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 7k555u007ooy2blnulyq6trx5gq99u0 1113077 1113076 2022-08-09T04:12:38Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary field|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ]]. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|doi=10.1145/2500499|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|last=Jeff Leek|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು, "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], [[:en:informatics|ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು" [[:en:data|ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ]] ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|isbn=9784431702085|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|doi=10.1007/978-4-431-65950-1_3|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], [[:en:information science|ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು [[:en:domain knowledge|ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. [[:en:turing award|ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ವಿಜೇತ [[:en:Jim gray|ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( [[:en:empirical|ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ]], [[:en:theoretical|ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ]], [[:en:computational|ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್]] ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು [[:en:data deluge|ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ]] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|isbn=978-0-9825442-0-4|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1170411|pmid=19265007}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128|pmid=23074866}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[:en:large data sets|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ]] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, [[:en:Data visualization|ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Information visualization|ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Data sonification|ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್]], ಡೇಟಾ [[:en:integration|ಏಕೀಕರಣ]], [[:en:Graphic design|ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ]], [[:en:Complex systems|ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು]], [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[:en:nathan Yau|ನಾಥನ್ ಯೌ]], [[:en:ben Fry|ಬೆನ್ ಫ್ರೈ]] ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, [[:en:american statistical association|ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್]] [[:en:database|ಡೇಟಾಬೇಸ್]] ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:Distributed and parallel systems|ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು]] ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|publisher=[[American Statistical Association]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === [[:en:nate silver|ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್]] ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:vasant dhar|ವಸಂತ್ ಧರ್]] ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, [[columbia.edu|ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ]] [[:en:andrew gelman|ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್]] ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en|doi=10.1145/2500499}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|oclc=489990740|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಗೆಯವರ ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012|issn=0017-8012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್ ಮತ್ತು ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು ಬಜ್‌ವರ್ಡ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ==ಛಾಯಾಂಕಣ== <galary> </galary> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ * ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> <nowiki> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 6xihqozs1o6s69nc8e8wfovbnhgji1a 1113078 1113077 2022-08-09T04:30:06Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary field|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ]]. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|doi=10.1145/2500499|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|last=Jeff Leek|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು, "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], [[:en:informatics|ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು" [[:en:data|ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ]] ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|isbn=9784431702085|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|doi=10.1007/978-4-431-65950-1_3|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], [[:en:information science|ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು [[:en:domain knowledge|ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. [[:en:turing award|ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ವಿಜೇತ [[:en:Jim gray|ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( [[:en:empirical|ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ]], [[:en:theoretical|ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ]], [[:en:computational|ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್]] ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು [[:en:data deluge|ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ]] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|isbn=978-0-9825442-0-4|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1170411|pmid=19265007}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128|pmid=23074866}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[:en:large data sets|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ]] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, [[:en:Data visualization|ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Information visualization|ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Data sonification|ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್]], ಡೇಟಾ [[:en:integration|ಏಕೀಕರಣ]], [[:en:Graphic design|ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ]], [[:en:Complex systems|ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು]], [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[:en:nathan Yau|ನಾಥನ್ ಯೌ]], [[:en:ben Fry|ಬೆನ್ ಫ್ರೈ]] ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, [[:en:american statistical association|ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್]] [[:en:database|ಡೇಟಾಬೇಸ್]] ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:Distributed and parallel systems|ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು]] ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|publisher=[[American Statistical Association]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === [[:en:nate silver|ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್]] ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:vasant dhar|ವಸಂತ್ ಧರ್]] ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, [[:en:columbia university|ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ]] [[:en:andrew gelman|ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್]] ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en|doi=10.1145/2500499}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ [[:en:david donoho|ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|oclc=489990740|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === [[https://scholar.google.com.ph/citations?user=ds52UHcAAAAJ&hl=tl|ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್]] #REDIRECT [[[[Target phttps://scholar.google.com.ph/citations?user=ds52UHcAAAAJ&hl=tlage name|ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೆವೆಲೆಂಡ್‍ರವರ]]]] ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012|issn=0017-8012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್ ಮತ್ತು ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್ ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು ಬಜ್‌ವರ್ಡ್ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ==ಛಾಯಾಂಕಣ== <galary> </galary> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ * ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]] 6ta3p67g01kh4co4x0ccol6m8lcd30m 1113080 1113078 2022-08-09T04:37:59Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary field|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ]]. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|doi=10.1145/2500499|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|last=Jeff Leek|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು, "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], [[:en:informatics|ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು" [[:en:data|ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ]] ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|isbn=9784431702085|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|doi=10.1007/978-4-431-65950-1_3|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], [[:en:information science|ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು [[:en:domain knowledge|ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. [[:en:turing award|ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ವಿಜೇತ [[:en:Jim gray|ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( [[:en:empirical|ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ]], [[:en:theoretical|ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ]], [[:en:computational|ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್]] ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು [[:en:data deluge|ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ]] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|isbn=978-0-9825442-0-4|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298|issn=0036-8075|doi=10.1126/science.1170411|pmid=19265007}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128|pmid=23074866}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[:en:large data sets|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ]] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, [[:en:Data visualization|ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Information visualization|ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Data sonification|ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್]], ಡೇಟಾ [[:en:integration|ಏಕೀಕರಣ]], [[:en:Graphic design|ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ]], [[:en:Complex systems|ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು]], [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[:en:nathan Yau|ನಾಥನ್ ಯೌ]], [[:en:ben Fry|ಬೆನ್ ಫ್ರೈ]] ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, [[:en:american statistical association|ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್]] [[:en:database|ಡೇಟಾಬೇಸ್]] ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:Distributed and parallel systems|ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು]] ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|publisher=[[American Statistical Association]]|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === [[:en:nate silver|ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್]] ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:vasant dhar|ವಸಂತ್ ಧರ್]] ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, [[:en:columbia university|ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ]] [[:en:andrew gelman|ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್]] ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en|doi=10.1145/2500499}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ [[:en:david donoho|ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|oclc=489990740|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14|doi=10.3390/bdcc2020014}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === [https://scholar.google.com.ph/citations?user=ds52UHcAAAAJ&hl=tl|ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್]ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, [[:en:Committee on data for science and technology|ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು]] ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012|issn=0017-8012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು [[:en:DJ patil|ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್]] ಮತ್ತು [[:en:Jeff hammerbacher|ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್]] ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ [[:en:National selection board|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು]] ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು [[:en:buzzword|ಬಜ್‌ವರ್ಡ್]] ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು]] ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ==ಛಾಯಾಂಕಣ== <galary> </galary> == ಸಹ ನೋಡಿ == * [[:en:Open data science conference|ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್]] * [[:en:scientific data|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]] anjk2puoob2yaw5s647c90rr4xdqgzt 1113089 1113080 2022-08-09T04:47:19Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary field|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ]]. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು, "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], [[:en:informatics|ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು" [[:en:data|ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ]] ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|isbn=9784431702085|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|doi=10.1007/978-4-431-65950-1_3|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], [[:en:information science|ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು [[:en:domain knowledge|ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. [[:en:turing award|ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ವಿಜೇತ [[:en:Jim gray|ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( [[:en:empirical|ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ]], [[:en:theoretical|ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ]], [[:en:computational|ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್]] ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು [[:en:data deluge|ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ]] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|isbn=978-0-9825442-0-4|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298|issn=0036-8075}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[:en:large data sets|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ]] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, [[:en:Data visualization|ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Information visualization|ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Data sonification|ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್]], ಡೇಟಾ [[:en:integration|ಏಕೀಕರಣ]], [[:en:Graphic design|ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ]], [[:en:Complex systems|ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು]], [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[:en:nathan Yau|ನಾಥನ್ ಯೌ]], [[:en:ben Fry|ಬೆನ್ ಫ್ರೈ]] ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, [[:en:American statistical association|ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್]] [[:en:database|ಡೇಟಾಬೇಸ್]] ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:Distributed and parallel systems|ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು]] ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === [[:en:nate silver|ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್]] ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:vasant dhar|ವಸಂತ್ ಧರ್]] ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, [[:en:columbia university|ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ]] [[:en:andrew gelman|ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್]] ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en|doi=10.1145/2500499}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ [[:en:david donoho|ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|oclc=489990740|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42|doi=10.1145/3076253|issn=0360-0300}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === [https://scholar.google.com.ph/citations?user=ds52UHcAAAAJ&hl=tl|ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್]ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, [[:en:Committee on data for science and technology|ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು]] ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು [[:en:DJ patil|ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್]] ಮತ್ತು [[:en:Jeff hammerbacher|ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್]] ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ [[:en:National selection board|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು]] ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು [[:en:buzzword|ಬಜ್‌ವರ್ಡ್]] ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು]] ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ==ಛಾಯಾಂಕಣ== <galary> </galary> == ಸಹ ನೋಡಿ == * [[:en:Open data science conference|ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್]] * [[:en:scientific data|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]] cqq7nhrt5daqeg2qnw7mcujmh84lug9 1113097 1113089 2022-08-09T04:56:13Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary field|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ]]. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು, "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], [[:en:informatics|ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು" [[:en:data|ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ]] ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], [[:en:information science|ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು [[:en:domain knowledge|ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. [[:en:turing award|ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ವಿಜೇತ [[:en:Jim gray|ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( [[:en:empirical|ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ]], [[:en:theoretical|ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ]], [[:en:computational|ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್]] ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು [[:en:data deluge|ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ]] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[:en:large data sets|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ]] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, [[:en:Data visualization|ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Information visualization|ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Data sonification|ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್]], ಡೇಟಾ [[:en:integration|ಏಕೀಕರಣ]], [[:en:Graphic design|ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ]], [[:en:Complex systems|ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು]], [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[:en:nathan Yau|ನಾಥನ್ ಯೌ]], [[:en:ben Fry|ಬೆನ್ ಫ್ರೈ]] ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, [[:en:American statistical association|ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್]] [[:en:database|ಡೇಟಾಬೇಸ್]] ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:Distributed and parallel systems|ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು]] ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === [[:en:nate silver|ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್]] ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:vasant dhar|ವಸಂತ್ ಧರ್]] ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, [[:en:columbia university|ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ]] [[:en:andrew gelman|ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್]] ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ [[:en:david donoho|ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === [https://scholar.google.com.ph/citations?user=ds52UHcAAAAJ&hl=tl|ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್]ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, [[:en:Committee on data for science and technology|ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು]] ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು [[:en:DJ patil|ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್]] ಮತ್ತು [[:en:Jeff hammerbacher|ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್]] ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ [[:en:National selection board|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು]] ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು [[:en:buzzword|ಬಜ್‌ವರ್ಡ್]] ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು]] ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ==ಛಾಯಾಂಕಣ== <galary> </galary> == ಸಹ ನೋಡಿ == * [[:en:Open data science conference|ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್]] * [[:en:scientific data|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]] 0ykqkm6og0wqob2rt4xw2evv8b5711l 1113098 1113097 2022-08-09T04:56:39Z Ashwini Devadigha 75928 wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:PIA23792-1600x1200(1).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/45/PIA23792-1600x1200%281%29.jpg/220px-PIA23792-1600x1200%281%29.jpg|thumb| ಕಾಮೆಟ್ ನಿಯೊವೈಸ್ (ಇಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಚುಕ್ಕೆಗಳ ಸರಣಿಯಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಅಸ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ದೂರದರ್ಶಕ, ವೈಡ್-ಫೀಲ್ಡ್ ಇನ್ಫ್ರಾರೆಡ್ ಸರ್ವೆ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಲೋರರ್ ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಖಗೋಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವ ಮೂಲಕ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲಾಯಿತು.]] '''ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು''' [[:en:scientific method|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಿಧಾನಗಳು]], ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗಳು, [[ಆಲ್ಗಾರಿತಂ|ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳು]] ಮತ್ತು ಗದ್ದಲದ, ರಚನಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ರಚನೆಯಿಲ್ಲದ ದತ್ತಾಂಶದಿಂದ [[ಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯಲು ಬಳಸುವ [[:en:interdisciplinary field|ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದೆ]]. <ref>{{Cite journal|last=Dhar|first=V.|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|year=2013|url=http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|accessdate=2 September 2015|archiveurl=https://web.archive.org/web/20141109113411/http://cacm.acm.org/magazines/2013/12/169933-data-science-and-prediction/fulltext|archivedate=9 November 2014}}</ref> <ref>{{Cite web|url=http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|title=The key word in "Data Science" is not Data, it is Science|authorlink=Jeffrey T. Leek|date=2013-12-12|publisher=Simply Statistics|archive-url=https://web.archive.org/web/20140102194117/http://simplystatistics.org/2013/12/12/the-key-word-in-data-science-is-not-data-it-is-science/|archive-date=2 January 2014|access-date=1 January 2014}}</ref>ಹಾಗೆಯೇ, ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]], [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾಗೆ]] ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು, "ವಾಸ್ತವ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು [[ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ|ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು]], [[ಮಾಹಿತಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ]], [[:en:informatics|ಇನ್ಫರ್ಮ್ಯಾಟಿಕ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಅವುಗಳ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಧಾನಗಳನ್ನು" [[:en:data|ದತ್ತಾಂಶದೊಂದಿಗೆ]] ಏಕೀಕರಿಸುವ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite book|title=Data Science, Classification, and Related Methods|last=Hayashi|first=Chikio|date=1998-01-01|publisher=Springer Japan|editor-last=Hayashi|editor-first=Chikio|series=Studies in Classification, Data Analysis, and Knowledge Organization|pages=40–51|language=en|chapter=What is Data Science? Fundamental Concepts and a Heuristic Example|editor-last2=Yajima|editor-first2=Keiji|editor-last3=Bock|editor-first3=Hans-Hermann|editor-last4=Ohsumi|editor-first4=Noboru|editor-last5=Tanaka|editor-first5=Yutaka|editor-last6=Baba|editor-first6=Yasumasa|chapter-url=https://www.springer.com/book/9784431702085}}</ref> ಇದು [[ಗಣಿತ]], ಅಂಕಿಅಂಶ, [[ಗಣಕ ವಿಜ್ಞಾನ|ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ]], [[:en:information science|ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ]] ಮತ್ತು [[:en:domain knowledge|ಡೊಮೇನ್ ಜ್ಞಾನದ]] ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಪಡೆದ ತಂತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> ಆದಾಗ್ಯೂ, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಿಂತ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ. [[:en:turing award|ಟ್ಯೂರಿಂಗ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ]] ವಿಜೇತ [[:en:Jim gray|ಜಿಮ್ ಗ್ರೇ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ವಿಜ್ಞಾನದ "ನಾಲ್ಕನೇ ಮಾದರಿ" ಎಂದು ಕಲ್ಪಿಸಿಕೊಂಡರು ( [[:en:empirical|ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ]], [[:en:theoretical|ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ]], [[:en:computational|ಕಂಪ್ಯೂಟೇಶನಲ್]] ಮತ್ತು ಈಗ ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ) . ಅಲ್ಲದೇ, " [[ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ|ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ]] ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ವಿಜ್ಞಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ" ಎಂಬುದನ್ನು [[:en:data deluge|ದತ್ತಾಂಶ ಪ್ರವಾಹದಿಂದ]] ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು. . <ref name="TansleyTolle2009">{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|title=The Fourth Paradigm: Data-intensive Scientific Discovery|last=Tony Hey|last2=Stewart Tansley|last3=Kristin Michele Tolle|publisher=Microsoft Research|year=2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20170320193019/https://books.google.com/books?id=oGs_AQAAIAAJ|archive-date=20 March 2017}}</ref> <ref name="BellHey2009">{{Cite journal|last=Bell|first=G.|last2=Hey|first2=T.|last3=Szalay|first3=A.|title=Computer Science: Beyond the Data Deluge|journal=Science|volume=323|issue=5919|year=2009|pages=1297–1298}}</ref> '''ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿ''' ಎಂದರೆ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮಿಂಗ್ ಕೋಡ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವ ಮತ್ತು ಡೇಟಾದಿಂದ ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಜ್ಞಾನದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿ. <ref>{{Cite journal|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century/|journal=Harvard Business Review|date=October 2012|accessdate=2016-01-18|last=Davenport|first=Thomas H.|last2=Patil|first2=D. J.|volume=90|issue=10|pages=70–76, 128}}</ref> == ಅಡಿಪಾಯಗಳು == ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[:en:large data sets|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾ ಸೆಟ್‌ಗಳಿಂದ]] ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊರತೆಗೆಯುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕೃತವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಆ ಡೇಟಾದಿಂದ ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಒಳನೋಟಗಳನ್ನು ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.datascienceassn.org/about-data-science|title=About Data Science|website=Data Science Association|access-date=2020-04-03}}</ref> ಈ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗಾಗಿ ಡೇಟಾವನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸುವುದು, ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸುವುದು, ಡೇಟಾವನ್ನು [[ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ|ವಿಶ್ಲೇಷಿಸುವುದು]], ಡೇಟಾ-ಚಾಲಿತ ಪರಿಹಾರಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಕ ಶ್ರೇಣಿಯ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಡೊಮೇನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಸಂಶೋಧನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಅಂತೆಯೇ, ಇದು ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು, ಮಾಹಿತಿ ವಿಜ್ಞಾನ, ಗಣಿತ, [[:en:Data visualization|ಡೇಟಾ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Information visualization|ಮಾಹಿತಿ ದೃಶ್ಯೀಕರಣ]], [[:en:Data sonification|ಡೇಟಾ ಸೋನಿಫಿಕೇಶನ್]], ಡೇಟಾ [[:en:integration|ಏಕೀಕರಣ]], [[:en:Graphic design|ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸ]], [[:en:Complex systems|ಸಂಕೀರ್ಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು]], [[ಸಂವಹನ]] ಮತ್ತು [[ವ್ಯಾಪಾರ|ವ್ಯವಹಾರದ]] ಕೌಶಲ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.oreilly.com/library/view/doing-data-science/9781449363871/ch01.html|title=1. Introduction: What Is Data Science?|website=Doing Data Science [Book]|publisher=O’Reilly|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://medriscoll.com/post/4740157098/the-three-sexy-skills-of-data-geeks|title=the three sexy skills of data geeks|date=27 May 2009|website=m.e.driscoll: data utopian|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ [[:en:nathan Yau|ನಾಥನ್ ಯೌ]], [[:en:ben Fry|ಬೆನ್ ಫ್ರೈ]] ಮೇಲೆ ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತಾ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು [[ಮನುಷ್ಯ-ಸಂಗಣಕ ಒಡನಾಟ|ಮಾನವ-ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಪರಸ್ಪರ ಕ್ರಿಯೆಗೆ]] ಲಿಂಕ್ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ: ಬಳಕೆದಾರರು ಅಂತರ್ಬೋಧೆಯಿಂದ ಡೇಟಾವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಮತ್ತು [[ಅನ್ವೇಷಣೆ|ಅನ್ವೇಷಿಸಲು]] ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://flowingdata.com/2009/06/04/rise-of-the-data-scientist/|title=Rise of the Data Scientist|last=Yau|first=Nathan|date=2009-06-04|website=FlowingData|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://benfry.com/phd/dissertation/2.html|title=Basic Example|website=benfry.com|access-date=2020-04-03}}</ref> ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ, [[:en:American statistical association|ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್]] [[:en:database|ಡೇಟಾಬೇಸ್]] ನಿರ್ವಹಣೆ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು [[ಯಂತ್ರ ಕಲಿಕೆ]] ಮತ್ತು [[:en:Distributed and parallel systems|ವಿತರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನಾಂತರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು]] ಮೂರು ಉದಯೋನ್ಮುಖ ಅಡಿಪಾಯ ವೃತ್ತಿಪರ ಸಮುದಾಯಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|title=ASA Statement on the Role of Statistics in Data Science|date=2015-10-01|website=AMSTATNEWS|archive-url=https://web.archive.org/web/20190620184935/https://magazine.amstat.org/blog/2015/10/01/asa-statement-on-the-role-of-statistics-in-data-science/|archive-date=20 June 2019|access-date=2019-05-29}}</ref> === ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧ === [[:en:nate silver|ನೇಟ್ ಸಿಲ್ವರ್]] ಸೇರಿದಂತೆ ಅನೇಕ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವು ಹೊಸ ಕ್ಷೇತ್ರವಲ್ಲ, ಆದರೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಮತ್ತೊಂದು ಹೆಸರು ಎಂದು ವಾದಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.statisticsviews.com/article/nate-silver-what-i-need-from-statisticians/|title=Nate Silver: What I need from statisticians|website=Statistics Views|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಭಿನ್ನವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಇತರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾಗೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://priceonomics.com/whats-the-difference-between-data-science-and/|title=What's the Difference Between Data Science and Statistics?|website=Priceonomics|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:vasant dhar|ವಸಂತ್ ಧರ್]] ಅವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾ ಮತ್ತು ವಿವರಣೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತವೆ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ, [[:en:columbia university|ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ]] [[:en:andrew gelman|ಆಂಡ್ರ್ಯೂ ಗೆಲ್ಮನ್]] ರವರು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನವು ಪರಿಮಾಣಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಗುಣಾತ್ಮಕ ಡೇಟಾದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ (ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚಿತ್ರಗಳು, ಪಠ್ಯ, ಸಂವೇದಕಗಳು, ವಹಿವಾಟುಗಳು ಅಥವಾ ಗ್ರಾಹಕರ ಮಾಹಿತಿ ಇತ್ಯಾದಿ) ಮತ್ತು ಭವಿಷ್ಯ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite journal|last=Vasant Dhar|date=2013-12-01|title=Data science and prediction|journal=Communications of the ACM|volume=56|issue=12|pages=64–73|language=en}}</ref> ಅಲ್ಲದೇ, ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನದ ಅನಿವಾರ್ಯವಲ್ಲದ ಭಾಗವೆಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://statmodeling.stat.columbia.edu/2013/11/14/statistics-least-important-part-data-science/|title=Statistics is the least important part of data science « Statistical Modeling, Causal Inference, and Social Science|website=statmodeling.stat.columbia.edu|access-date=2020-04-03}}</ref> ಸ್ಟ್ಯಾನ್‌ಫೋರ್ಡ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ [[:en:david donoho|ಡೇವಿಡ್ ಡೊನೊಹೋ]] ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳ ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಪದವಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ತಮ್ಮ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಡೇಟಾ-ವಿಜ್ಞಾನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೂಲತತ್ವವಾಗಿ ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಅವರು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರವೆಂದು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> == ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ == === ಆರಂಭಿಕ ಬಳಕೆ === ೧೯೬೨ ರಲ್ಲಿ, ಜಾನ್ ಟುಕಿ ಅವರು "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂದು ಕರೆದ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ವಿವರಿಸಿದರು. ಇದು ಆಧುನಿಕ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೋಲುತ್ತದೆ. <ref name=":7">{{Cite web|url=http://courses.csail.mit.edu/18.337/2015/docs/50YearsDataScience.pdf|title=50 years of Data Science|last=Donoho|first=David|date=18 September 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೮೫ ರಲ್ಲಿ, ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ಗೆ ನೀಡಿದ ಉಪನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ C. F. ಜೆಫ್ ವುರವರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದರು. <ref>{{Cite journal|url=https://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/publications/fazhan.pdf|title=Future directions of statistical research in China: a historical perspective|last=Wu|first=C. F. Jeff|journal=Application of Statistics and Management|volume=1|year=1986|pages=1–7|accessdate=29 November 2020}}</ref> ನಂತರ, ಮಾಂಟ್ಪೆಲ್ಲಿಯರ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ೧೯೯೨ ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ವಿಚಾರ ಸಂಕಿರಣದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು ಕಂಪ್ಯೂಟಿಂಗ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಸ್ಥಾಪಿತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಯ ತತ್ವಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸಿ, ವಿವಿಧ ಮೂಲಗಳು ಮತ್ತು ರೂಪಗಳ ದತ್ತಾಂಶದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಹೊಸ ಶಿಸ್ತಿನ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು. <ref>{{Cite book|title=Data science and its applications|publisher=Academic Press/Harcourt Brace|year=1995|isbn=0-12-241770-4|editor-last=Escoufier|editor-first=Yves|location=Tokyo|editor-last2=Hayashi|editor-first2=Chikio|editor-last3=Fichet|editor-first3=Bernard}}</ref> <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14}}</ref> "ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ೧೯೭೪ ರಲ್ಲಿ ಪೀಟರ್ ನೌರ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಪರ್ಯಾಯ ಹೆಸರಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿದಾಗ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> ೧೯೯೬ ರಲ್ಲಿ, ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫೆಡರೇಶನ್ ಆಫ್ ಕ್ಲಾಸಿಫಿಕೇಶನ್ ಸೊಸೈಟೀಸ್ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಒಂದು ವಿಷಯವಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡ ಮೊದಲ ಸಮ್ಮೇಳನವಾಯಿತು. <ref name=":2" /> ಆದಾಗ್ಯೂ, ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಫ್ಲಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿದೆ. ಬೀಜಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಚೈನೀಸ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸಸ್‌ನಲ್ಲಿ ೧೯೮೫ ರ ಉಪನ್ಯಾಸದ ನಂತರ, ೧೯೯೭ ರಲ್ಲಿ ಸಿ.ಎಫ್. ಜೆಫ್ ವು ರವರು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಎಂದು ಮರುಹೆಸರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಸಲಹೆ ನೀಡಿದರು. ಹೊಸ ಹೆಸರು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳು ಅಕೌಂಟಿಂಗ್‌ಗೆ ಸಮಾನಾರ್ಥಕ ಅಥವಾ ಡೇಟಾವನ್ನು ವಿವರಿಸಲು ಸೀಮಿತವಾದಂತಹ ತಪ್ಪಾದ ಸ್ಟೀರಿಯೊಟೈಪ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊರಹಾಕಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ತರ್ಕಿಸಿದರು. <ref>{{Cite web|url=http://www2.isye.gatech.edu/~jeffwu/presentations/datascience.pdf|title=Statistics=Data Science?|last=Wu|first=C.&nbsp;F. Jeff|access-date=2 April 2020}}</ref> ೧೯೯೮ರಲ್ಲಿ ಹಯಾಶಿ ಚಿಕಿಯೊ, ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಹೊಸ, ಅಂತರಶಿಸ್ತೀಯ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಾಗಿ "ಡೇಟಾ ವಿನ್ಯಾಸ, ಸಂಗ್ರಹಣೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ" ಎಂಬ ಮೂರು ಅಂಶಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾದಿಸಿದರು: . <ref name="Murtagh 2018 14">{{Cite journal|last=Murtagh|first=Fionn|last2=Devlin|first2=Keith|date=2018|title=The Development of Data Science: Implications for Education, Employment, Research, and the Data Revolution for Sustainable Development|journal=Big Data and Cognitive Computing|language=en|volume=2|issue=2|pages=14}}</ref> ೧೯೯೦ ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ, ಡೇಟಾಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಜನಪ್ರಿಯ ಪದಗಳಾದ "ಜ್ಞಾನ ಅನ್ವೇಷಣೆ" ಮತ್ತು " [[ದತ್ತಾಂಶ ಗಣಿಗಾರಿಕೆ]] " ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ಅಂತೆಯೇ ಆ ಪದಗಳು ಹೆಚ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿದ್ದವು. <ref name=":2">{{Cite journal|last=Cao|first=Longbing|date=2017-06-29|title=Data Science: A Comprehensive Overview|journal=ACM Computing Surveys|volume=50|issue=3|pages=43:1–43:42}}</ref> <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> === ಆಧುನಿಕ ಬಳಕೆ === [https://scholar.google.com.ph/citations?user=ds52UHcAAAAJ&hl=tl|ವಿಲಿಯಂ ಎಸ್. ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್]ಕಾರಣದಿಂದ ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಆಧುನಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯು ಸ್ವತಂತ್ರ ವಿಭಾಗವಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.stat.purdue.edu/~wsc/|title=William S. Cleveland|last=Gupta|first=Shanti|date=11 December 2015|access-date=2 April 2020}}</ref> ೨೦೦೧ ರ ಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಮೀರಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರದ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ತಾಂತ್ರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದರು; ಏಕೆಂದರೆ ಇದು ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಇದು ಹೊಸ ಹೆಸರನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/05/28/a-very-short-history-of-data-science/|title=A Very Short History of Data Science|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ನಂತರ ಮುಂದಿನ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ "ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್" ಹೆಚ್ಚು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು: ೨೦೦೨ ರಲ್ಲಿ, [[:en:Committee on data for science and technology|ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕಾಗಿ ಡೇಟಾ ಸಮಿತಿಯು]] ''ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಜರ್ನಲ್'' ಅನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. ೨೦೦೩ ರಲ್ಲಿ, ಕೊಲಂಬಿಯಾ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯವು ''ದ ಜರ್ನಲ್ ಆಫ್ ಡಾಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಅನ್ನು'' ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು. <ref name=":1" /> ೨೦೧೪ ರಲ್ಲಿ, ಅಮೇರಿಕನ್ ಸ್ಟ್ಯಾಟಿಸ್ಟಿಕಲ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್‌ನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ಡೇಟಾ ಮೈನಿಂಗ್ ವಿಭಾಗವು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಕಲಿಕೆ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವಿಭಾಗ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಿತು. ಇದು ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ಜನಪ್ರಿಯತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite news|url=https://magazine.amstat.org/blog/2016/06/01/datascience-2/|title=ASA Expands Scope, Outreach to Foster Growth, Collaboration in Data Science|last=Talley|first=Jill|date=1 June 2016|work=Amstat News|publisher=American Statistical Association}}</ref> ೨೦೦೮ರಲ್ಲಿ <ref>{{Cite news|url=https://hbr.org/2012/10/data-scientist-the-sexiest-job-of-the-21st-century|title=Data Scientist: The Sexiest Job of the 21st Century|last=Davenport|first=Thomas H.|date=2012-10-01|work=Harvard Business Review|access-date=2020-04-03|last2=Patil|first2=D. J.|issue=October 2012}}</ref> "ಡೇಟಾ ಸೈಂಟಿಸ್ಟ್" ಎಂಬ ವೃತ್ತಿಪರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು [[:en:DJ patil|ಡಿಜೆ ಪಾಟೀಲ್]] ಮತ್ತು [[:en:Jeff hammerbacher|ಜೆಫ್ ಹ್ಯಾಮರ್‌ಬಾಕರ್]] ಅವರಿಗೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ೨೦೦೫ರಲ್ಲಿ [[:en:National selection board|ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನ ಮಂಡಳಿಯು]] ತಮ್ಮ "ಲಾಂಗ್-ಲೈವ್ಡ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಗಳು: ೨೧ ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುವುದು" ನಲ್ಲಿ ವರದಿಯನ್ನು ಮಾಡಿತು. ಇದು ಡಿಜಿಟಲ್ ಡೇಟಾ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಿಶಾಲವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.nsf.gov/pubs/2005/nsb0540/|title=US NSF – NSB-05-40, Long-Lived Digital Data Collections Enabling Research and Education in the 21st Century|website=www.nsf.gov|access-date=2020-04-03}}</ref> ದತ್ತಾಂಶ ವಿಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನವು ಇನ್ನೂ ಒಮ್ಮತವಾಗಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಕೆಲವರು [[:en:buzzword|ಬಜ್‌ವರ್ಡ್]] ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/gilpress/2013/08/19/data-science-whats-the-half-life-of-a-buzzword/|title=Data Science: What's The Half-Life of a Buzzword?|last=Press|first=Gil|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> [[:en:big data|ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವು]] ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್ ಸಂಬಂಧಿತ ಪದವಾಗಿದೆ. <ref name=":5">{{Cite web|url=https://www.forbes.com/sites/peterpham/2015/08/28/the-impacts-of-big-data-that-you-may-not-have-heard-of/|title=The Impacts of Big Data That You May Not Have Heard Of|last=Pham|first=Peter|website=Forbes|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> ಡೇಟಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ದೊಡ್ಡ ಡೇಟಾವನ್ನು ಬಳಸಬಹುದಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿ ಮತ್ತು ಕಂಪನಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವ ತಂತ್ರಾಂಶ ಮತ್ತು ಅಲ್ಗಾರಿದಮ್‌ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. <ref name=":6">{{Cite web|url=https://towardsdatascience.com/how-data-science-will-impact-future-of-businesses-7f11f5699c4d|title=How Data Science will Impact Future of Businesses?|last=Martin|first=Sophia|date=2019-09-20|website=Medium|language=en|access-date=2020-04-03}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == * [[:en:Open data science conference|ಓಪನ್ ಡೇಟಾ ಸೈನ್ಸ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್]] * [[:en:scientific data|ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಡೇಟಾ]] == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="0"></references> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]] s6vmv8d8jq0mt5q0l8g5z3wwkho5ar6 3 144416 1113059 2022-08-08T12:53:16Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=BASAVARAJ BIRALADINNI}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೨:೫೩, ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) s78r650spakae9m44ud0yjya28n8pr6 2 144417 1113060 2022-08-08T13:12:52Z Ranjitha Raikar 77244 "[[:en:Special:Redirect/revision/1090205772|Women's Freedom League]]" ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು wikitext text/x-wiki [[ಚಿತ್ರ:Suffrage_Campaigning-_Women's_Freedom_League1907-1914_(22475246323).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/53/Suffrage_Campaigning-_Women%27s_Freedom_League1907-1914_%2822475246323%29.jpg/220px-Suffrage_Campaigning-_Women%27s_Freedom_League1907-1914_%2822475246323%29.jpg|thumb| ಮಹಿಳೆಯರಿಗಾಗಿ ಮತಗಳು ಬ್ಯಾಡ್ಜ್]] [[ಚಿತ್ರ:Women's_Freedom_League_caravan_tour_(38925448444).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Women%27s_Freedom_League_caravan_tour_%2838925448444%29.jpg/220px-Women%27s_Freedom_League_caravan_tour_%2838925448444%29.jpg|thumb| '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ಕಾರವಾನ್ ಪ್ರವಾಸ]] [[ಚಿತ್ರ:Women's_Coronation_Procession_on_17_June_1911_-_Charlotte_Despard_in_front_with_Women's_Freedom_League_banner_behind.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/7b/Women%27s_Coronation_Procession_on_17_June_1911_-_Charlotte_Despard_in_front_with_Women%27s_Freedom_League_banner_behind.jpg/220px-Women%27s_Coronation_Procession_on_17_June_1911_-_Charlotte_Despard_in_front_with_Women%27s_Freedom_League_banner_behind.jpg|thumb| ೧೭ ಜೂನ್ ೧೯೧೧ ರಂದು &#x27; ಪಟ್ಟಾಭಿಷೇಕದ ಮೆರವಣಿಗೆ - ಹಿಂದೆ '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ಬ್ಯಾನರ್ ಜೊತೆಗೆ ಷಾರ್ಲೆಟ್ ಡೆಸ್ಪರ್ಡ್]] [[ಚಿತ್ರ:Women's_Freedom_League_caravan_tour_(39633760521).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c2/Women%27s_Freedom_League_caravan_tour_%2839633760521%29.jpg/220px-Women%27s_Freedom_League_caravan_tour_%2839633760521%29.jpg|thumb| '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ಕಾರವಾನ್ ಪ್ರವಾಸ]] [[ಚಿತ್ರ:Edith_How-Martyn,_Mrs_Sproson,_Charlotte_Despard,_Miss_Tite_standing_outside_the_Women's_Freedom_league_offices_in_the_Victoria_Institute_(25200500208).jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b8/Edith_How-Martyn%2C_Mrs_Sproson%2C_Charlotte_Despard%2C_Miss_Tite_standing_outside_the_Women%27s_Freedom_league_offices_in_the_Victoria_Institute_%2825200500208%29.jpg/220px-Edith_How-Martyn%2C_Mrs_Sproson%2C_Charlotte_Despard%2C_Miss_Tite_standing_outside_the_Women%27s_Freedom_league_offices_in_the_Victoria_Institute_%2825200500208%29.jpg|thumb| ಎಡಿತ್ ಹೌ-ಮಾರ್ಟಿನ್, ಶ್ರೀಮತಿ ಸ್ಪ್ರೊಸನ್, ಷಾರ್ಲೆಟ್ ಡೆಸ್ಪಾರ್ಡ್, ಮಿಸ್ ಟೈಟ್ ವಿಕ್ಟೋರಿಯಾ ಇನ್‌ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ಕಚೇರಿಯ ಹೊರಗೆ ನಿಂತಿದ್ದಾರೆ]] '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' <ref>{{Cite book|title=the Women's Suffrage movement in Britain and Ireland: a regional survey|last=Crawford|first=Elizabeth}}</ref> [[ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ|ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿ]] ಮಹಿಳೆಯರ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು ಹಾಗೂ ಲೈಂಗಿಕ ಸಮಾನತೆಗಾಗಿ ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ನಡೆಸಿತ್ತು. ಪಂಖರ್ಸ್ಟ್‌ಗಳು ತಮ್ಮ ಸದಸ್ಯರಿಂದ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಬೆಂಬಲವಿಲ್ಲದೆ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದರು, ನಂತರ ಇದು ಉಗ್ರಗಾಮಿ ಮತದಾರರ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿತು. == ಇತಿಹಾಸ == ೧೯೦೭ ರಲ್ಲಿ ತೆರೇಸಾ ಬಿಲ್ಲಿಂಗ್ಟನ್-ಗ್ರೆಗ್, ಚಾರ್ಲೆಟ್ ಡೆಸ್ಪಾರ್ಡ್, ಆಲಿಸ್ ಸ್ಕೋಫೀಲ್ಡ್, ಎಡಿತ್ ಹೌ-ಮಾರ್ಟಿನ್ ಹಾಗೂ ಮಾರ್ಗರೇಟ್ ನೆವಿನ್ಸನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಮಹಿಳಾ ಸಾಮಾಜಿಕ ಹಾಗೂ ರಾಜಕೀಯ ಒಕ್ಕೂಟದ ಎಪ್ಪತ್ತೇಳು ಸದಸ್ಯರು ಸೇರಿ ಈ ಗುಂಪನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು. ಇದರ ವಾರ್ಷಿಕ ಸಮ್ಮೇಳನವನ್ನು ರದ್ದುಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಭವಿಷ್ಯದ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಅವರು ನೇಮಿಸುವ ಸಮಿತಿಯು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಕ್ರಿಸ್ಟೇಬೆಲ್ ಪ್ಯಾನ್‌ಖರ್ಸ್ಟ್ ಅವರ ಪ್ರಕಟಣೆಯನ್ನು ಅವರು ಒಪ್ಪಲಿಲ್ಲ. <ref name="spartalice">{{Cite news|url=http://spartacus-educational.com/Wschofield.htm|title=Alice Schofield|work=Spartacus Educational|access-date=5 November 2017|language=en}}</ref> <ref>{{Cite book|title=the Women's Library|last=Murphy|first=Gullian}}</ref> ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸದಿರುವುದು ಜನಗಣತಿ ನಮೂನೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ಹಾಗೂ [[ವೆಸ್ಟ್‌ಮಿನಿಸ್ಟರ್‌ ಅರಮನೆ|ಸಂಸತ್ತಿನ ಸದನಗಳಲ್ಲಿನ]] ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ಸದಸ್ಯರು ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಬಂಧಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸೇರಿದಂತೆ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವುದು ಮುಂತಾದ ಅಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ರೀತಿಯ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳ ಪರವಾಗಿ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ಲೀಗ್ ವಿರೋಧಿಸಿತು. ೪೦೦೦ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಬೆಳೆಯಿತು. ೧೯೦೯-೧೯೩೩ ರಿಂದ ''ದ ವೋಟ್'' ವಾರ್ತಾಪತ್ರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾಯಿತು. <ref>''The Publishers Weekly'' 1909 – Volume 76 – Page 1922 "A New woman suffrage weekly paper has just appeared in London, entitled The Vote."</ref> ಸಾರಾ ಬೆನೆಟ್ ಅವರು ೧೯೧೦ ರಲ್ಲಿ ರಾಜೀನಾಮೆ ನೀಡುವವರೆಗೂ ಲೀಗ್‌ನ ಖಜಾಂಚಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಡಾ ಎಲಿಜಬೆತ್ ನೈಟ್ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್‌ ಅವರಿಗೆ ಹಣದ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ೧೯೧೨ ರಲ್ಲಿ ಕಾನ್ಸ್ಟನ್ಸ್ ಟೈಟ್ ಅವರಿಂದ ಖಜಾಂಚಿಯಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅಲ್ಲಿ ಅವರು '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ನ ಆರ್ಥಿಕ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸುಧಾರಿಸಿದರು. <ref>{{Cite book|title=WFL Caravan tour}}</ref> ಅವರು ನೇಮಕಗೊಳ್ಳುವ ಮೊದಲು ಲೀಗ್ ಗಂಭೀರ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಲಕ್ಕಾಗಿ ಅದರ ಸದಸ್ಯರಿಗೆ ಮನವಿ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ನೈಟ್ ಲೀಗ್‌ಗಾಗಿ ಹೊಸ ನಿಧಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದರು. ಆದಾಗ್ಯೂ "ಅನಾಮಧೇಯ" ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ದೊಡ್ಡ ದೇಣಿಗೆಗಳಿಂದ ಹಣಕಾಸು ಸುಧಾರಿಸಿತು. ಈ ವ್ಯಕ್ತಿ ನೈಟ್ ಎಂದು ಶಂಕಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://etheses.whiterose.ac.uk/2516/1/DX178742.pdf|title="DARING TO BE FREE": THE EVOLUTION OF WOMEN'S POLITICAL IDENTITIES IN THE WOMEN'S FREEDOM LEAGUE 1907 - 1930|last=Eustance|first=Claire Louise|date=1993|website=Whiterose.ac.uk (York Uni)|access-date=26 Dec 2018}}</ref> [[ಚಿತ್ರ:The_Vote.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/07/The_Vote.jpg/220px-The_Vote.jpg|thumb| ೪ ಜುಲೈ ೧೯೩೦ ರ ''ದಿ ವೋಟ್'' ಸಂಚಿಕೆ]] ೧೯೧೨ ರಲ್ಲಿ ನೀನಾ ಬೊಯ್ಲ್ '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ಅದರ ರಾಜಕೀಯ ಹಾಗೂ ಉಗ್ರಗಾಮಿ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದರು. <ref>R M Douglas, ''Feminist freikorps: the British voluntary women police, 1914–1940 ''; Praeger, 1999 p. 10</ref> ಅವರು '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ದಿನಪತ್ರಿಕೆ ''ದಿ ವೋಟ್‌ನಲ್ಲಿ'' ಅನೇಕ ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. ಬೊಯೆಲ್ ಮಹಿಳೆಯರು ವಿಶೇಷ ಕಾನ್ಸ್‌ಟೇಬಲ್‌ಗಳಾಗಲು ಅಭಿಯಾನವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದರು. ಈ ಅಭಿಯಾನವು ೧೯೧೪ ರಲ್ಲಿ [[ಮೊದಲನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ಮೊದಲ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ]] ಪ್ರಾರಂಭದೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗಿತ್ತು. ಯುದ್ಧದ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕಾಗಿ ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಿಗೆ ಕರೆ ನೀಡಲಾಯಿತು. ಇದನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರು ಹಾಗೂ ಪುರುಷರು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಬೋಯ್ಲ್ ಬಯಸಿದ್ದರು. <ref>The Times, 15 August 1914 p. 9</ref> ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಬೊಯೆಲ್ ಮಾರ್ಗರೆಟ್ ಡೇಮರ್ ಡಾಸನ್ ಶ್ರೀಮಂತ ಲೋಕೋಪಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಪ್ರಚಾರಕರೊಂದಿಗೆ<ref>{{Cite web|url=http://www.historybytheyard.co.uk/damer_dawson.htm|title=Damer_Dawson|website=www.historybytheyard.co.uk}}</ref> ಮೊದಲ ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಮಹಿಳಾ ಪೊಲೀಸ್ ಪಡೆ-ಮಹಿಳಾ ಪೊಲೀಸ್ ಸ್ವಯಂಸೇವಕರನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು. ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಲೀಗ್ ಅದರ ಶಾಂತಿವಾದವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿತು ಹಾಗೂ ಮಹಿಳಾ ಶಾಂತಿ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿತು. ಯುದ್ಧ ಪ್ರಾರಂಭವಾದಾಗ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯನ್ನು ಸ್ಥಗಿತಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ಕೆಲಸವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡರು. ೧೯೧೮ ರ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ, ಡೆಸ್ಪರ್ಡ್, ಹೌ-ಮಾರ್ಟಿನ್ ಮತ್ತು ಎಮಿಲಿ ಫ್ರಾಸ್ಟ್ ಫಿಪ್ಸ್ ಲಂಡನ್ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ಯುದ್ಧ-ವಿರೋಧಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಗಳಾಗಿ ವಿಫಲರಾದರು. ಅವರು ಮತದಾನದ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಆಚರಿಸಿದರು. ಸಮಾನ ವೇತನ ಮತ್ತು ನೈತಿಕತೆಯ ಸಮಾನತೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಸಮಾನತೆಯ ಮೇಲೆ '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ನ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಮರುಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಗುಂಪು ಸದಸ್ಯತ್ವದಲ್ಲಿ ನಿರಾಕರಿಸಿತು. ಆದರೆ ಡೆಸ್ಪರ್ಡ್‌ಗಾಗಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದ ಪಾರ್ಟಿಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ಮತ್ತು ಬ್ರನ್ಸ್‌ವಿಕ್ ಸ್ಕ್ವೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಿನರ್ವಾ ಕ್ಲಬ್ ಅನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಮರಿಯನ್ ರೀವ್ಸ್ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆಯಿತು. ೧೯೬೧ ರಲ್ಲಿ ರೀವ್ಸ್ ನಿಧನರಾದರು. ಆನಂತರ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಸ್ವತಃ ವಿಸರ್ಜಿಸಲು ಮತ ಹಾಕಿತು. == ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್‌ನಲ್ಲಿ ''ಮತ'' ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆ == ೧೯೦೭ ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದ ನಂತರ, ಇದು ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್‌ನಾದ್ಯಂತ ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯಿತು. ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಸಮಿತಿಯು ಆಮಿ ಸ್ಯಾಂಡರ್ಸನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಮತದಾರರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. <ref>{{Cite book|url=https://www.worldcat.org/oclc/367680960|title=The biographical dictionary of Scottish women : from the earliest times to 2004|date=2006|publisher=Edinburgh University Press|others=Ewan, Elizabeth., Innes, Sue., Reynolds, Sian.|isbn=978-0-7486-2660-1|location=Edinburgh|pages=269|oclc=367680960}}</ref> ಲೀಗ್ ಅರವತ್ತು ಶಾಖೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು ನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. <ref name=":0">{{Cite web|url=http://spartacus-educational.com/Wfreedom.htm|title=Women's Freedom League|website=Spartacus Educational|access-date=2015-11-04}}</ref> ಲೀಗ್ ಅದರ ಸ್ವಂತ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ''ವೋಟ್'' <ref name=":0" /> ಬರಹಗಾರರಾಗಿದ್ದ ಲೀಗ್‌ನ ಸದಸ್ಯರು ಪತ್ರಿಕೆಯ ಉತ್ಪಾದನೆಗೆ ಕಾರಣರಾದರು. ''ಮತದಾನವು'' ಸಾರ್ವಜನಿಕರೊಂದಿಗೆ ಸಂವಹನದ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಸಾಧನವಾಯಿತು. ಇದು ಪ್ರಚಾರಗಳು, ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಹಾಗೂ ಘಟನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಓದುಗರಿಗೆ ತಿಳಿಸುತ್ತದೆ. <ref name=":0" /> ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಹರಡಲು ಪತ್ರಿಕೆಯು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿತು. ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್‌ಗೆ ಯುದ್ಧದ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಲು ಅವಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿತು. <ref name=":0" /> ಲೀಗ್‌ನ ಸದಸ್ಯರು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಸೇನೆಯ ನೇತೃತ್ವದ ಪ್ರಚಾರದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದರು. ಸಮರ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ ತಮ್ಮ ಮಹಿಳಾ ಮತದಾನದ ಅಭಿಯಾನ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಸದಸ್ಯರು ಅಸಮಾಧಾನವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. <ref name=":0" /> == ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಮತ್ತು ಘಟನೆಗಳು == ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಸುಧಾರಿಸುವುದು ಲೀಗ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿತ್ತು. ಮೊದಲನೆಯ ಮಹಾಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿವಾದವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಲೀಗ್ ನಡೆಸಿದೆ. <ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.womenshistorykent.org/themes/suffrage/womensfreedomleague.html|title=Women's Freedom League – Women of Tunbridge Wells|website=www.womenshistorykent.org|access-date=2015-11-04}}</ref> ಲೀಗ್ ಯುದ್ಧವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವುದಲ್ಲದೆ ಅವರು ಜನಗಣತಿ ನಮೂನೆಗಳನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ತೆರಿಗೆಗಳನ್ನು ಪಾವತಿಸದಂತಹ ಶಾಂತಿಯುತ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಿದರು. <ref name=":1" /> ೧೯೦೮ ಮತ್ತು ೧೯೦೯ ರಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರದ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಸದಸ್ಯರು ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ವಸ್ತುಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡರು. <ref name=":1" /> ೨೮ ಅಕ್ಟೋಬರ್ ೧೯೦೮ ರಂದು ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್‌ನ ಮೂವರು ಸದಸ್ಯರು ಮುರಿಯಲ್ ಮ್ಯಾಟರ್ಸ್, ವೈಲೆಟ್ ಟಿಲ್ಲಾರ್ಡ್ ಮತ್ತು ಹೆಲೆನ್ ಫಾಕ್ಸ್ ಹೌಸ್ ಆಫ್ ಕಾಮನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾನರ್ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದರು. ಮಹಿಳೆಯರು ಕಿಟಕಿಯ ಮೇಲಿರುವ ಗ್ರಿಲ್‌ಗೆ ಸರಪಳಿ ಹಾಕಿದರು. <ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.parliament.uk/about/living-heritage/transformingsociety/electionsvoting/womenvote/overview/womens-freedom-league/|title=Women's Freedom League|website=UK Parliament|access-date=2015-11-04}}</ref> ಕಿಟಕಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕಗೊಂಡಿರುವ ಲಾಕ್‌ಗಳನ್ನು ಫೈಲ್ ಮಾಡುವವರೆಗೆ ಹಾಗೂ ಅವುಗಳನ್ನು ಲಗತ್ತಿಸಿರುವಾಗಲೇ ಕಾನೂನು ಜಾರಿ ಗ್ರಿಲ್ ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಈ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯನ್ನು ಗ್ರಿಲ್ ಘಟನೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. <ref name=":2" /> [[ಚಿತ್ರ:Anna_Munro_suffragette_pic.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Anna_Munro_suffragette_pic.jpg/220px-Anna_Munro_suffragette_pic.jpg|left|thumb| ಅನ್ನಾ ಮುನ್ರೊ ಸ್ಕಾಟಿಷ್ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್‌ನ ಜಾಹೀರಾತು]] ಲೀಗ್‌ನ ಇಬ್ಬರು ಸದಸ್ಯರು ಆಲಿಸ್ ಚಾಪಿನ್ ಮತ್ತು ಅಲಿಸನ್ ನೀಲಾನ್ಸ್ ೧೯೦೯ ರ ಬರ್ಮಾಂಡ್ಸೆ ಉಪಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರು. ಮತಗಳನ್ನು ನಾಶಮಾಡುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಲೆಟ್ ಬಾಕ್ಸ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ನಾಶಕಾರಿ ದ್ರವವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬಾಟಲಿಗಳನ್ನು ಒಡೆದರು. ಈ ದಾಳಿಯೊಂದರಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜಾರ್ಜ್ ಥಾರ್ನ್ಲಿ ಒಂದು ಕಣ್ಣಿನಲ್ಲಿ ಕುರುಡನಾಗಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಲಿಬರಲ್ ಏಜೆಂಟ್ ಅವರು ಕುತ್ತಿಗೆಗೆ ತೀವ್ರವಾದ ಸುಟ್ಟಗಾಯವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದರು. ಮತಯಂತ್ರಗಳನ್ನು ಕೂಲಂಕುಷವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಾಗ ಎಣಿಕೆ ವಿಳಂಬವಾಯಿತು. ೮೩ ಮತಯಂತ್ರಗಳು ಹಾನಿಗೀಡಾಗಿದ್ದರೂ ಓದಲು ಸಾಧ್ಯವಿದ್ದರೂ ಎರಡು ಮತಪತ್ರಗಳು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿವೆ. <ref>The Times, 29 October 1909</ref> ಅವರಿಗೆ ಹಾಲೋವೇ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ತಲಾ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ಶಿಕ್ಷೆ ವಿಧಿಸಲಾಯಿತು. <ref>{{Cite web|url=http://www.london-se1.co.uk/news/view/4169|title=Centenary of Bermondsey suffragette protest|last=team|first=London SE1 website|website=London SE1}}</ref> ಸಫ್ರಾಗೆಟ್ ಸಹೋದರಿಯರಾದ ಮುರಿಯಲ್ ಮತ್ತು ಅರಬೆಲ್ಲಾ ಸ್ಕಾಟ್ ಅವರು ರಾಜಕೀಯ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಬಂಧಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಸ್ಕಾಟ್ಲೆಂಡ್‌ನಾದ್ಯಂತ ಉಪಚುನಾವಣೆ ಹಸ್ಟಿಂಗ್‌ಗಳಲ್ಲಿ '''ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್''' ಹಾಗೂ ನೀತಿಗಳ ಪರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿದರು. <ref>{{Cite news|url=|title="By election at the Kilmarnock Burghs"|last=|first=|date=22 September 1911|work=Votes for Women|access-date=|page=83}}</ref> ವಾಕರ್‌ಗಳು ಧರಿಸಿದ ಕಂದು ಬಣ್ಣದ ಕೋಟುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ಅವರನ್ನು "ಕಂದು ಮಹಿಳೆಯರು" ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಯಿತು. ಇಸಾಬೆಲ್ ಕೋವ್ ಮತ್ತು ಇತರ ನಾಲ್ವರು ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಿಂದ ಲಂಡನ್‌ಗೆ ನಡೆಯಲು ಹೊರಟರು. ಅವರು ಬಿಳಿ ಸ್ಕಾರ್ಫ್ ಮತ್ತು ಹಸಿರು ಟೋಪಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡುವಾಗ ಅವರು ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳಿಗಾಗಿ ಮನವಿಗಾಗಿ ಸಹಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದರು. <ref name="odnbagnes">Eleanor Gordon, ‘Brown, Agnes Henderson (1866–1943)’, Oxford Dictionary of National Biography, Oxford University Press, 2004; online edn, May 2007 [http://www.oxforddnb.com/view/article/63840, accessed 23 May 2017]</ref> ಪಾದಯಾತ್ರಿಕರು ಹದಿನೈದು ಮೈಲುಗಳಷ್ಟು ನಡೆದುಕೊಂಡು ಪ್ರತಿದಿನ ಸಭೆಗೆ ಹಾಜರಾಗಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಲಂಡನ್‌ಗೆ ಹೋಗಲು ಐದು ವಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. <ref name="add">{{Cite web|url=http://www.cheztiana.eclipse.co.uk/wforum/suffrage/browns.html|title=The Brown Sisters|website=www.cheztiana.eclipse.co.uk|access-date=2017-05-23}}</ref> == ಆರ್ಕೈವ್ಸ್ == ವುಮೆನ್ಸ್ ಫ್ರೀಡಂ ಲೀಗ್‌ನ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು [[ಲಂಡನ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್]] ಲೈಬ್ರರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮಹಿಳಾ ಗ್ರಂಥಾಲಯದಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://www.lse.ac.uk/library/home.aspx|title=Library|last=Science|first=London School of Economics and Political|website=London School of Economics and Political Science}}</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ == * ಮಿನರ್ವಾ ಕೆಫೆ 1916 ರಲ್ಲಿ ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್‌ನಿಂದ ತೆರೆಯಲಾಯಿತು. * ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂನಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು * ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿ * ಮಹಿಳೆಯರ ಮತದಾನದ ಟೈಮ್‌ಲೈನ್ * ಮಹಿಳಾ ಮತದಾರರ ಸಂಘಟನೆಗಳು * ಸ್ತ್ರೀವಾದದ ಇತಿಹಾಸ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == <references group="" responsive="1"></references> == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://news.google.com/newspapers?nid=O3NaXMp0MMsC&dat=19130103&b_mode=2 ''ಮತದ'' Google News ಆರ್ಕೈವ್] * [https://www.lse.ac.uk/library/collection-highlights/the-womens-library ಮಹಿಳಾ ಲೈಬ್ರರಿ] ಇದು ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಮತದಾರರ ಸಂಗ್ರಹಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ * [http://www.spartacus-educational.com/Wfreedom.htm ಮಹಿಳಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಲೀಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಪಾರ್ಟಕಸ್] {{Suffrage}}{{Authority control}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> 4bhobock35qp5bxmqbpajckrrcpmcy5 3 144418 1113061 2022-08-08T13:14:56Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Manoj H Dalabhanjan}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೩:೧೪, ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) sjurr4lsk1l8nlhpoj1mowe6eesfmo5 2 144419 1113062 2022-08-08T13:19:54Z BASAVARAJ BIRALADINNI 77502 ಹೊಸ ಪುಟ: ಬಸವರಾಜ ಬೀರಲದಿನ್ನಿ ಯವರು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಗಣಿತ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಗ್ರಮಾನ್ಯ ಶಿಕ್ಷಕರು. ಇವರ ಜನನ 15.06.1985 ರಂದು ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯಲಬುರ್ಗಾ ತಾಲೂಕಿನ ಹಿರೇವಂಕಲಕುಂಟಾ ಹೋಬಳಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ಯಡ್ಡೋಣಿ ಎಂಬ ಚಿಕ... wikitext text/x-wiki ಬಸವರಾಜ ಬೀರಲದಿನ್ನಿ ಯವರು ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಗಣಿತ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಅಗ್ರಮಾನ್ಯ ಶಿಕ್ಷಕರು. ಇವರ ಜನನ 15.06.1985 ರಂದು ಕೊಪ್ಪಳ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಯಲಬುರ್ಗಾ ತಾಲೂಕಿನ ಹಿರೇವಂಕಲಕುಂಟಾ ಹೋಬಳಿಯ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿನ ಯಡ್ಡೋಣಿ ಎಂಬ ಚಿಕ್ಕ ಗ್ರಾಮದಲಿ ಆಯಿತು. ಇವರ ತಂದೆ ಶರಣಪ್ಪ ಬೀರಲದಿನ್ನಿ ತಾಯಿ ದುರುಗಮ್ಮ . 49f77365tf2okkrp0b7wgppvr74yody 2 144420 1113064 2022-08-08T14:08:39Z Ranjitha Raikar 77244 "[[:en:Special:Redirect/revision/1055474702|Art director]]" ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು wikitext text/x-wiki     '''ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು''' [[ರಂಗಮಂಟಪ|ರಂಗಭೂಮಿ]], [[ಜಾಹೀರಾತು]], [[ವ್ಯಾಪಾರೋದ್ಯಮ|ಮಾರ್ಕೆಟಿಂಗ್]], ಪ್ರಕಾಶನ, ಫ್ಯಾಷನ್, ಚಲನಚಿತ್ರ [[ದೂರದರ್ಶನ]], [[ಅಂತರಜಾಲ|ಇಂಟರ್ನೆಟ್]] ಮತ್ತು ವೀಡಿಯೋ ಗೇಮ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಉದ್ಯೋಗ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಾಗಿದೆ. <ref>{{Cite web|url=http://catandbee.onsugar.com/33-things-I-know-about-Art-Direction-19040343|title='33 Things I Know About Art Direction'|website=Catandbee.onsugar.com|archive-url=https://web.archive.org/web/20120116213231/http://catandbee.onsugar.com/33-things-I-know-about-Art-Direction-19040343|archive-date=16 January 2012|access-date=25 December 2017}}</ref> ಕಲಾತ್ಮಕ ನಿರ್ಮಾಣದ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಏಕೀಕರಿಸುವುದು ಏಕೈಕ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಾಗಿದೆ. ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಅವರು ಅದರ ಒಟ್ಟಾರೆ ದೃಶ್ಯ ಗೋಚರತೆಯ ಉಸ್ತುವಾರಿ ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ದೃಷ್ಟಿಗೋಚರವಾಗಿ ಅದು ಹೇಗೆ ಸಂವಹನ ನಡೆಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಮನಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುತ್ತದೆ. ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ವ್ಯತಿರಿಕ್ತಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗುರಿ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಮನವಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ದೃಶ್ಯ ಅಂಶಗಳು ಯಾವ ಕಲಾತ್ಮಕ ಶೈಲಿ(ಗಳನ್ನು) ಬಳಸಬೇಕು ಮತ್ತು ಯಾವಾಗ ಚಲನೆಯನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತು ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲುಗಳೆಂದರೆ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಮನಸ್ಥಿತಿಗಳು, ಸಂದೇಶಗಳು, ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಹಾಗೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾಗದ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಣಕ್ಕೆ ಅನುವಾದಿಸುವುದು. ಮಿದುಳುದಾಳಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು, ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದ ತುಣುಕು ಅಥವಾ ದೃಶ್ಯವು ಹೇಗೆ ಕಾಣಿಸಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಾಮೂಹಿಕ ಕಲ್ಪನೆಯ ದೃಷ್ಟಿಯನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತು ಕೊಡುಗೆದಾರರ ಆಲೋಚನೆಗಳ ನಡುವಿನ ಸಂಘರ್ಷದ ಅಜೆಂಡಾಗಳು ಹಾಗೂ ಅಸಂಗತತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಾರೆ. == ಜಾಹೀರಾತಿನಲ್ಲಿ == ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ [[ಜಾಹೀರಾತು]] ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಕಲಾ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆಧುನಿಕ ಜಾಹೀರಾತು ಅಭ್ಯಾಸದಲ್ಲಿ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ [[ಜಾಹೀರಾತು ಮಾಹಿತಿ ಸಿದ್ಧತೆ (ಕಾಪಿರೈಟಿಂಗ್)|ಕಾಪಿರೈಟರ್‌ನೊಂದಿಗೆ]] ಸೃಜನಶೀಲ ತಂಡವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಜಾಹೀರಾತಿನಲ್ಲಿ ಕ್ಲೈಂಟ್‌ನ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಅವರ ಅಪೇಕ್ಷಿತ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಗೆ ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಗ್ರಾಫಿಕ್ ಡಿಸೈನರ್‌ನಂತಹ ಇತರ ತಂಡದ ಸದಸ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಾಗ ಅವರು ಜಾಹೀರಾತಿನ ದೃಶ್ಯ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ವಾಣಿಜ್ಯ, ಮೈಲರ್, ಬ್ರೋಷರ್ ಅಥವಾ ಇತರ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಿಗಾಗಿ ಒಟ್ಟಾರೆ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಅವರು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಪಠ್ಯದ ವಿಷಯಕ್ಕೆ ಕಾಪಿರೈಟರ್ ಜವಾಬ್ದಾರನಾಗಿರುತ್ತಾನೆ. ದೃಶ್ಯ ಅಂಶಗಳಿಗೆ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು. ಆದರೆ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಅಥವಾ ಇತರ ಪ್ರತಿಯೊಂದಿಗೆ ಬರಬಹುದು. ಕಾಪಿರೈಟರ್ ದೃಶ್ಯ ಅಥವಾ ಸೌಂದರ್ಯದ ವಿಧಾನವನ್ನು ಸೂಚಿಸಬಹುದು. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಲಹೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರರಿಂದ ರಚನಾತ್ಮಕ ಟೀಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಗತಿಸುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆಂದರೆ ಅಂತಹ ಸಹಯೋಗವು ಕೆಲಸವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುತ್ತದೆ. ಉತ್ತಮ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಗ್ರಾಫಿಕ್ ವಿನ್ಯಾಸದ ತೀರ್ಪು ಹಾಗೂ ನಿರ್ಮಾಣದ ತಾಂತ್ರಿಕ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆಂ''ದು'' ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆಯಾದರೂ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಮಗ್ರ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಕೈಯಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲು ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿರಬಹುದು. ಅದನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲು ಸಹ ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗ ವಾಸ್ತವಿಕವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಆದರೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಕೆಲಸ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿಕ್ಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕ/ಕಾಪಿರೈಟರ್ ತಂಡವನ್ನು ಒಬ್ಬ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ನಿರ್ದೇಶಕ ಹಿರಿಯ ಮಾಧ್ಯಮ ಸೃಜನಶೀಲ ಅಥವಾ ಮುಖ್ಯ ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ನಿರ್ದೇಶಕರು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ದೊಡ್ಡ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಇತರ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಜೂನಿಯರ್ ಡಿಸೈನರ್‌ಗಳು ಇಮೇಜ್ ಡೆವಲಪರ್‌ಗಳು ಹಾಗೂ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಲಾವಿದರ ತಂಡವನ್ನು ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಉತ್ಪಾದನಾ ವಿಭಾಗದೊಂದಿಗೆ ಸಂಯೋಜಿಸಬಹುದು. ಸಣ್ಣ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಮುದ್ರಣ ಮತ್ತು ಇತರ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಈ ಎಲ್ಲಾ ಪಾತ್ರಗಳನ್ನು ತುಂಬಬಹುದು. == ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ == ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಚಲನಚಿತ್ರ ಕಲಾ ವಿಭಾಗದ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಸೆಟ್ ಡೆಕೋರೇಟರ್ ಮತ್ತು ಸೆಟ್ ಡಿಸೈನರ್‌ಗಳ ಸಹಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಮಾಣ ವಿನ್ಯಾಸಕಕ್ಕಿಂತ ನೇರವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರ ಕರ್ತವ್ಯಗಳ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಗವು ಕಲಾ ವಿಭಾಗದ ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಕಲಾ ವಿಭಾಗದ ಸಂಯೋಜಕರು ಹಾಗೂ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಂಯೋಜಕರು ಕಲಾ ವಿಭಾಗದ ಬಜೆಟ್ ಮತ್ತು ವೇಳಾಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡುವುದು. ಒಟ್ಟಾರೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ನಿಯಂತ್ರಣದಂತಹ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ನಿಯೋಜಿಸಲು ಅವರು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಇತರ ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ನಿರ್ಮಾಣ, ವಿಶೇಷ ಪರಿಣಾಮಗಳು, ಆಸ್ತಿ, ಸಾರಿಗೆ (ಗ್ರಾಫಿಕ್ಸ್) ಮತ್ತು ಸ್ಥಳಗಳ ಇಲಾಖೆಗಳಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕದಾರರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಎಲ್ಲಾ ನಿರ್ಮಾಣ ಸಭೆಗಳು ಮತ್ತು ಟೆಕ್ ಸ್ಕೌಟ್‌ಗಳಿಗೆ ಹಾಜರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಎಲ್ಲಾ ವಿಭಾಗಗಳು ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ ಪ್ರತಿ ಸ್ಥಳದ ದೃಶ್ಯ ಮಹಡಿ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಲು ತಯಾರಿಗಾಗಿ ಸೆಟ್ ವಿನ್ಯಾಸಕರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ. "ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕ" ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಮೊದಲು ೧೯೪೧ ರಲ್ಲಿ ವಿಲ್ಫ್ರೆಡ್ ಬಕ್ಲ್ಯಾಂಡ್ <ref>{{Cite web|url=https://adg.org/the-guild/full-history/|title=ADG - Full History|website=adg.org|language=en|access-date=2021-04-26}}</ref> ಅವರು ಕಲಾ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು ಬಳಸಿದಾಗ (ಆದ್ದರಿಂದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶನಕ್ಕಾಗಿ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ) ಇದು ಸೆಟ್ ಡೆಕೋರೇಟರ್ ಅನ್ನು ಸಹ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಈಗ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಡಿಸೈನರ್ ಹಾಗೂ ಸೆಟ್ ಡೆಕೋರೇಟರ್ ಅನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ''ಗಾನ್ ವಿಥ್ ದಿ ವಿಂಡ್'' ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಡೇವಿಡ್ ಒ. ಸೆಲ್ಜ್ನಿಕ್ ಅವರು ಚಿತ್ರದ ನೋಟದಲ್ಲಿ ವಿಲಿಯಂ ಕ್ಯಾಮರೂನ್ ಮೆನ್ಜೀಸ್ ಅಂತಹ ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆಂದು ಭಾವಿಸಿದರು. ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಆದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಮೆಂಜಿಯವರಿಗೆ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಡಿಸೈನರ್ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡಿದರು. <ref>{{Cite book|title=What an Art Director Does|last=Preston|first=Ward|publisher=[[Silman-James Press]]|year=1994|isbn=1-879505-18-5|pages=150}}</ref> ಈ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಈಗ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕಲಾ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ವೇಷಭೂಷಣಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಚಲನಚಿತ್ರದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ದೃಶ್ಯ ಅಂಶದ ಮೇಲೆ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಸಣ್ಣ ಸ್ವತಂತ್ರ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಕಿರುಚಿತ್ರಗಳಂತಹ ಸಣ್ಣ ಕಲಾ ವಿಭಾಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಚಲನಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ "ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ ಡಿಸೈನರ್" ಮತ್ತು "ಆರ್ಟ್ ಡೈರೆಕ್ಟರ್" ಪದಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಮಾನಾರ್ಥಕಗಳಾಗಿವೆ ಹಾಗೂ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮನ್ನಣೆ ನೀಡಬಹುದು. ಪ್ರಕಾಶನದಲ್ಲಿ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪ್ರಕಟಣೆಯ [[ಸಂಪಾದನೆ|ಸಂಪಾದಕರೊಂದಿಗೆ]] ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ಪ್ರಕಟಣೆಯ ವಿಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ಪುಟಗಳ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಮೇಲೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶಕರು ಪ್ರಕಟಣೆಯ ದೃಶ್ಯ ನೋಟ ಮತ್ತು ಭಾವನೆಗೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗೂ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಮೌಖಿಕ ಮತ್ತು ಪಠ್ಯ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸಂಪಾದಕರು ಅಂತಿಮ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತಾರೆ. == ಸಹ ನೋಡಿ == * ವಿ.ಎಫ್,‍‍ಎಕ್ಸ್ ಸೃಜನಶೀಲ ನಿರ್ದೇಶಕ * ದೃಶ್ಯಶಾಸ್ತ್ರ == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [https://web.archive.org/web/20080820220751/http://www.wiki.artdirectors.org/ ADG ಕಲಾ ನಿರ್ದೇಶನ ವಿಕಿ] ಆನ್‌ಲೈನ್ ಸಮುದಾಯ ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರ ವಿನ್ಯಾಸದ ಕಲೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹೊಸ ಮತ್ತು ಶ್ರೇಷ್ಠ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಜ್ಞಾನದ ಮೂಲ {{film crew}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> rylzsth9ps0c98ub56tihe2ic12b8tm 2 144421 1113065 2022-08-08T14:39:16Z Ranjitha Raikar 77244 "[[:en:Special:Redirect/revision/1070992279|Think Small]]" ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು wikitext text/x-wiki   [[File:Think_Small.jpg|right|thumb|254x254px| ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್ ಜಾಹೀರಾತಿನ ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ರೂಪಾಂತರವು ಬರಿಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಓದುಗರ ಗಮನವನ್ನು ತಕ್ಷಣವೇ ವಾಹನದತ್ತ ಬದಲಾಯಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ವಿ.ವೈ ಬೀಟಲ್ ಮಾತ್ರ.]] '''ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್''' ಎಂಬುದು ಹೆಲ್ಮಟ್ ಕ್ರೋನ್ ಕಲಾ-ನಿರ್ದೇಶನದ ಫೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್ ಬೀಟಲ್‌ನ ಜಾಹೀರಾತು ಪ್ರಚಾರದಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದ ಜಾಹೀರಾತುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್ ನ ಪ್ರತಿಯನ್ನು ಜೂಲಿಯನ್ ಕೊಯೆನಿಗ್ <ref name="This American Life #383">[http://www.thisamericanlife.org/radio-archives/episode/383/Origin-Story "Origin Story"]</ref> ಅವರು ೧೯೫೯ ರಲ್ಲಿ ಡಾಯ್ಲ್ ಡೇನ್ ಬರ್ನ್‌ಬ್ಯಾಕ್ (ಡಿ.ಡಿ.ಬಿ) ಏಜೆನ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. <ref>{{Cite web|url=http://adage.com/article/special-report-the-advertising-century/ad-age-advertising-century-top-100-advertising-campaigns/140150/|title=Ad Age Advertising Century: Top 100 Campaigns|date=March 29, 1999|website=adage.com|publisher=Crain Communications Inc}}</ref> <ref name="top" /> <ref name="cnn">{{Cite web|url=https://money.cnn.com/galleries/2009/fortune/0908/gallery.iconic_ads.fortune/index.html|title=Game-changing ads|last=Kabourek, Sarah|publisher=CNN|access-date=}}</ref> ಡೋಯ್ಲ್ ಡೇನ್ ಬರ್ನ್‌ಬಾಚ್‌ನ ವೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್ ಬೀಟಲ್ ಪ್ರಚಾರವು ಇಪ್ಪತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಜಾಹೀರಾತು ಪ್ರಚಾರ ಎಂದು ''ಆಡ್ ಏಜ್‌ನಿಂದ'' ಶ್ರೇಣೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. <ref name="top">[http://adage.com/century/campaigns.html "Top 100 Advertising Campaigns"]. ''Ad Age''. Retrieved July 15, 2010.</ref> ಉತ್ತರ ಅಮೆರಿಕಾದ ಜಾಹೀರಾತುಗಳ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ. ಕ್ರೋನ್‌ನ ಮೊದಲ ೧೦೦ ಜಾಹೀರಾತುಗಳ ಕಲಾ-ನಿರ್ದೇಶನದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಕೊಯೆನಿಗ್ ಅವರನ್ನು ಅನೇಕ ಇತರ ಬರಹಗಾರರು ಅನುಸರಿಸಿದರು. (ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಬಾಬ್ ಲೆವೆನ್ಸನ್) ಈ ಅಭಿಯಾನವು "ಮಾರಾಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಮತ್ತು ಬ್ರ್ಯಾಂಡ್ ನಿಷ್ಠೆಯ ಜೀವಿತಾವಧಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಮಾಡಿದೆ" ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ. . . ] ಜಾಹೀರಾತು ಮತ್ತು ಅದರ ಹಿಂದೆ ಇರುವ ಜಾಹೀರಾತು ಏಜೆನ್ಸಿಯ ಕೆಲಸವು ಜಾಹೀರಾತಿನ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದೆ ಹಾಗೂ ಅದನ್ನು ರಚಿಸುವ ವಿಧಾನದಿಂದ ನೀವು ಇಂದು ಗ್ರಾಹಕರಂತೆ ನೋಡುವವರೆಗೆ." <ref name="biz">[http://www.bizjournals.com/portland/stories/1999/11/15/smallb4.html "Top ad campaign of century? VW Beetle, of course"]. ''Portland Business Journal''. Retrieved July 15, 2010.</ref> == ಹಿನ್ನೆಲೆ == [[ಎರಡನೇ ಮಹಾಯುದ್ಧ|ವಿಶ್ವ ಸಮರ II ರ]] ಹದಿನೈದು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್ ವಿಶ್ವ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕ ಸೂಪರ್ ಪವರ್ ಆಯಿತು. ಬೇಬಿ ಬೂಮರ್ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು "ಅಮೆರಿಕನ್ನರು ಸ್ನಾಯು ಕಾರುಗಳ ಗೀಳು" ಗಾಗಿ ಕಾರುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. <ref name="cnn">{{Cite web|url=https://money.cnn.com/galleries/2009/fortune/0908/gallery.iconic_ads.fortune/index.html|title=Game-changing ads|last=Kabourek, Sarah|publisher=CNN|access-date=}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKabourek,_Sarah">Kabourek, Sarah. [https://money.cnn.com/galleries/2009/fortune/0908/gallery.iconic_ads.fortune/index.html "Game-changing ads"]. CNN.</cite></ref> ಬೀಟಲ್ "ಕಾಂಪ್ಯಾಕ್ಟ್ ವಿಚಿತ್ರವಾಗಿ ಕಾಣುವ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್" ಅನ್ನು [[ಜರ್ಮನಿ|ಜರ್ಮನಿಯ]] ವೋಲ್ಫ್ಸ್‌ಬರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿ [[ನಾಜಿ ಪಕ್ಷ|ನಾಜಿಗಳು]] ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಸ್ಥಾವರದಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಲಾಯಿತು. ಇದು ವಾಹನವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಹೆಚ್ಚು ಸವಾಲಿನದ್ದಾಗಿದೆ ಎಂದು ಗ್ರಹಿಸಲಾಗಿದೆ. <ref name="biz">[http://www.bizjournals.com/portland/stories/1999/11/15/smallb4.html "Top ad campaign of century? VW Beetle, of course"]. ''Portland Business Journal''. Retrieved July 15, 2010.</ref> (ಜರ್ಮನಿನಾಜಿಯಲ್ಲಿ ಕಾರನ್ನು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ). <ref>[http://ask.yahoo.com/20050308.html "Did Hitler really invent the Volkswagen?"]. Yahoo!. Retrieved July 15, 2010.</ref> ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ನಂತರ ಓದುಗರಿಗೆ ಉತ್ಪನ್ನವನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಮನವೊಲಿಸುವ ಬದಲು ಓದುಗರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದವು ಹಾಗೂ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಾಸ್ತವಕ್ಕಿಂತ ಫ್ಯಾಂಟಸಿಯಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಬೇರೂರಿದೆ. <ref name="biz" /> == ಪ್ರಚಾರ == ಹೆಲ್ಮಟ್ ಕ್ರೋನ್ ಏಕಕಾಲದಲ್ಲಿ "ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್" ಗಾಗಿ ವಿನ್ಯಾಸ ಮತ್ತು ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಬಂದಿತು. ವಿಲಿಯಂ ಬರ್ನ್‌ಬ್ಯಾಕ್ ಅವರ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಣೆಯಲ್ಲಿ ವೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್‌ಗಾಗಿ "ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್" ಮತ್ತು "ಲೆಮನ್" ಜಾಹೀರಾತುಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲು ಕ್ರೋನ್ ಜೂಲಿಯನ್ ಕೊಯೆನಿಗ್ ಜೊತೆ ಸೇರಿಕೊಂಡರು. ಡಿ.ಡಿ.ಬಿ ಬೀಟಲ್‌ನ ರೂಪದ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸಿದ ಮುದ್ರಣ ಪ್ರಚಾರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿತು. ಅದು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕಾರುಗಳಿಗಿಂತ ಚಿಕ್ಕದಾಗಿದೆ. ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ ಜಾಹೀರಾತಿನಲ್ಲಿನ ಈ ವಿಶಿಷ್ಟ ಗಮನವು ಬೀಟಲ್‌ಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ಗಮನವನ್ನು ತಂದಿತು. ಡಿ.ಡಿ.ಬಿ "ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಸರಳತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು. ಐಷಾರಾಮಿ ಜೊತೆ ಆಟೋಮೊಬೈಲ್ಗಳ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸಂಯೋಜನೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತದೆ". ಪ್ರಚಾರಕ್ಕಾಗಿ ಮುದ್ರಣ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಬಿಳಿ ಜಾಗದಿಂದ ತುಂಬಿವೆ ಹಾಗೂ ಬೀಟಲ್‌ನ ಸಣ್ಣ ಚಿತ್ರ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಅದರ ಸರಳತೆ ಮತ್ತು ಕನಿಷ್ಠೀಯತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳಲು ಉದ್ದೇಶಿಸಿದೆ ಹಾಗೂ ಪುಟದ ಕೆಳಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡ ಪಠ್ಯ ಮತ್ತು ಉತ್ತಮ ಮುದ್ರಣವು ಮಾಲೀಕತ್ವದ ಅನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಮಾಡಿದೆ. <ref name="cnn">{{Cite web|url=https://money.cnn.com/galleries/2009/fortune/0908/gallery.iconic_ads.fortune/index.html|title=Game-changing ads|last=Kabourek, Sarah|publisher=CNN|access-date=}}<cite class="citation web cs1" data-ve-ignore="true" id="CITEREFKabourek,_Sarah">Kabourek, Sarah. [https://money.cnn.com/galleries/2009/fortune/0908/gallery.iconic_ads.fortune/index.html "Game-changing ads"]. CNN.</cite></ref> ಸೃಜನಾತ್ಮಕ ಮರಣದಂಡನೆಯು ಹಲವಾರು ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪ್ರದಾಯದೊಂದಿಗೆ ಮುರಿದುಬಿತ್ತು. ಲೇಔಟ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದರೂ ಚಿತ್ರ, ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಮತ್ತು ಮೂರು-ಕಾಲಮ್ ದೇಹವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಇತರ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು ಜಾಹೀರಾತನ್ನು ಎದ್ದು ಕಾಣುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಸೂಕ್ಷ್ಮವಾಗಿವೆ. ಸೆರಿಫ್ ಫಾಂಟ್‌ಗಳು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾನ್ಸ್-ಸೆರಿಫ್ ಫಾಂಟ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿದೆ. ಇದು "ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್" ಎಂಬ ಅಡಿಬರಹದ ನಂತರ ಪೂರ್ಣ-ವಿರಾಮವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. ದೇಹ-ನಕಲು ವಿಧವೆಯರು ಮತ್ತು ಅನಾಥರಿಂದ ತುಂಬಿತ್ತು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಜಾಹೀರಾತಿಗೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಭಾವನೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಾರಿನ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಮೇಲಿನ ಎಡ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಓದುಗರ ಗಮನವನ್ನು ಶಿರೋನಾಮೆಯ ಕಡೆಗೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕೋನ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಜಾಹೀರಾತನ್ನು ಕಪ್ಪು ಮತ್ತು ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿ ಮುದ್ರಿಸಲಾಯಿತು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣ ಬಣ್ಣದ ಜಾಹೀರಾತುಗಳನ್ನು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಕಾಲಾನಂತರದಲ್ಲಿ ವಿನ್ಯಾಸವು ಬದಲಾಯಿತು ಆದರೆ ಪ್ರತಿ ಪುನರಾವರ್ತನೆಗೆ "ಮನೆ ಶೈಲಿ" ಯ ಒಂದು ಅರ್ಥವನ್ನು ನೀಡಲು ಅಗತ್ಯವಾದ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು. <ref>Sivulka, J., ''Soap, Sex, and Cigarettes: A Cultural History of American Advertising'' Cengage Learning, 2011, p. 258</ref> == ಪುಸ್ತಕಗಳು == ''ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್'' ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ೧೯೬೭ ರ ಪ್ರಚಾರ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ವೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್ ವಿತರಕರು ಕೊಡುಗೆಯಾಗಿ ವಿತರಿಸಿದರು. ಚಾರ್ಲ್ಸ್ ಆಡಮ್ಸ್, ಬಿಲ್ ಹೋಯೆಸ್ಟ್, ವರ್ಜಿಲ್ ಪಾರ್ಚ್, ಗಹನ್ ವಿಲ್ಸನ್ ಮತ್ತು ಆ ದಶಕದ ಇತರ ಉನ್ನತ ವ್ಯಂಗ್ಯಚಿತ್ರಕಾರರು ವೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್‌ಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಕಾರ್ಟೂನ್‌ಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಿದರು. ಇವುಗಳನ್ನು ಎಚ್. ಅಲೆನ್ ಸ್ಮಿತ್, ರೋಜರ್ ಪ್ರೈಸ್ ಮತ್ತು ಜೀನ್ ಶೆಫರ್ಡ್ ರಂತಹ ಹಾಸ್ಯಗಾರರ ಮೋಜಿನ ವಾಹನ ಪ್ರಬಂಧಗಳೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಯಿತು. ಪುಸ್ತಕದ ವಿನ್ಯಾಸವು ಪ್ರತಿ ಕಾರ್ಟೂನ್ ಅನ್ನು ಕಾರ್ಟೂನ್ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತನ ಛಾಯಾಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸಿತು. ಅಭಿಯಾನವು ಹಲವಾರು ಪುಸ್ತಕಗಳ ವಿಷಯವಾಗಿದೆ. ಅಭಿಯಾನದ ಪ್ರಮುಖ ಯಶಸ್ಸಿನ ಅಂಶಗಳ ಗಂಭೀರ ವಿದ್ವತ್ಪೂರ್ಣ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ. ಅವುಗಳೆಂದರೆ: ''ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್: ದಿ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್ ಆ ವೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್ ಜಾಹೀರಾತುಗಳು'' ಫ್ರಾಂಕ್ ರೋಸೋಮ್ (೧೯೭೦) <ref>Rowsome, F., ''Think Small: The Story of those Volkswagen Ads'', S. Greene Press,1970 </ref> ''ಥಿಂಕ್ ಸ್ಮಾಲ್: ದಿ ಸ್ಟೋರಿ ಆಫ್ ದಿ ವರ್ಲ್ಡ್ಸ್ ಗ್ರೇಟೆಸ್ಟ್ ಆಡ್'' (೨೦೧೧) ಡೊಮಿನಿಕ್ ಇಮ್ಸೆಂಗ್ ಅವರಿಂದ<ref>Imseng, D., ''Think Small: The Story of the World's Greatest Ad'', Full Stop Press, 2011 </ref> ಹಾಗೂ ''ಥಿಂಕಿಂಗ್ ಸ್ಮಾಲ್: ದಿ ಲಾಂಗ್, ಸ್ಟ್ರೇಂಜ್ ಟ್ರಿಪ್ ಆಫ್ ದಿ ವೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್ ಬೀಟಲ್'' (೨೦೧೨) ಆಂಡ್ರಿಯಾ ಹಿಯೊಟ್ ಅವರಿಂದ; <ref>Hiott, A., ''Thinking Small: The Long, Strange Trip of the Volkswagen Beetle'' Random House Publishing Group, 2012</ref> == ಸಹ ನೋಡಿ ==   * ವೋಕ್ಸ್‌ವ್ಯಾಗನ್ ಜಾಹೀರಾತು == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} == ಹೆಚ್ಚಿನ ಓದುವಿಕೆ == * {{Cite book|url=http://www.randomhouse.com/book/201570/thinking-small-by-andrea-hiott|title=Thinking Small: The Long, Strange Trip of the Volkswagen Beetle|last=Hiott, Andrea|publisher=Ballantine, Random House|year=2012}}   * {{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Il5PAAAAMAAJ|title=Think small: The story of those Volkswagen ads|last=Rowsome, Frank|publisher=S. Green Press|year=1970|isbn=9780828901208}} * Marcantonio, Alfredo & David Abbott. ''"Remember those great Volkswagen ads?"'' London: Booth-Clibborn Editions, 1993.  [[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/1-873968-12-4|1-873968-12-4]] * [https://volkswagen-ads.com/ Imseng, Dominik. ''Ugly Is Only Skin-Deep: The Story of the Ads That Changed the World.'' Matador, 2016.]  [[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/978-1785893179|978-1785893179]] * Challis, Clive. ''"Helmut Krone. The book. Graphic Design and Art Direction (concept, form and meaning) after advertising's Creative Revolution)."'' London: Cambridge Enchorial Press, 2005.  [[ISBN (identifier)|ISBN]]&nbsp;[[Special:BookSources/0-9548931-0-7|0-9548931-0-7]] <nowiki> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> jw8pb5vai9dovin3opq849ejf4x0wvh 2 144422 1113066 2022-08-08T14:45:43Z Ranjitha Raikar 77244 "[[:en:Special:Redirect/revision/1069648248|Samcheong-dong]]" ಪುಟವನ್ನು ಅನುವಾದಿಸುವುದರಿಂದ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಯಿತು wikitext text/x-wiki {{Infobox ಊರು|name=Samcheong-dong|translit_lang1=Korean|translit_lang1_type=[[Hangul]]|translit_lang1_info=삼청동|translit_lang2=|image_skyline=Seoul-Samcheong.dong-01.jpg|imagesize=|image_alt=|image_caption=|image_map=|mapsize=|map_alt=|map_caption=|pushpin_map=<!-- name of a location map, can be North Korea, South Korea or South Korea Seoul -->|coor_pinpoint=<!-- to specify exact location of coordinates (was coor_type) -->|subdivision_type=Country|subdivision_name=[[South Korea]]|subdivision_type1=[[Regions of Korea|Region]]|subdivision_name1=|seat_type=Capital|seat=|parts_type=|parts_style=para|p1=|government_type=|leader_title=Mayor|leader_name=|area_footnotes=|area_total_km2=1.49|elevation_footnotes=|elevation_m=|population_footnotes=<ref name="encyber" />|population_total=5374|population_as_of=2001|population_density_km2=auto|blank_name_sec1=[[Korean dialects|Dialect]]|blank_info_sec1=|footnotes=}} [[ಚಿತ್ರ:Seoul-Samcheongdong-traditional.houses-01.jpg|link=//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Seoul-Samcheongdong-traditional.houses-01.jpg/220px-Seoul-Samcheongdong-traditional.houses-01.jpg|thumb| ಸ್ಯಾಮ್ಚಿಯೊಂಗ್ಡಾಂಗ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮನೆಗಳು]] '''ಸ್ಯಾಮ್‌ಚಿಯೊಂಗ್-ಡಾಂಗ್''' [[ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾ|ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾದ]] [[ಸೌಲ್|ಸಿಯೋಲ್‌ನಲ್ಲಿರುವ]] ಜೊಂಗ್ನೊ-ಗು ನೆರೆಹೊರೆಯಾದ ''ಡಾಂಗ್'' ಆಗಿದೆ. ಇದು ಜೊಂಗ್ನೊದ ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಜಿಯೊಂಗ್‌ಬೊಕ್‌ಗುಂಗ್‌ನ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿದೆ. <ref name="encyber">{{Cite web|url=http://www.encyber.com/search_w/ctdetail.php?masterno=732202&contentno=732202|title=삼청동 (Samcheong-dong 三淸洞)|publisher=Doosan Encyclopedia|language=Korean|archive-url=https://archive.today/20130122061149/http://www.encyber.com/search_w/ctdetail.php?masterno=732202&contentno=732202|archive-date=2013-01-22|access-date=2008-04-23}}</ref> <ref name="Jongno-gu">{{Cite web|url=http://www.jongno.go.kr/wcms4/dong/intro/history.jsp?dp=4&id=21|title=Origin of Samcheong-dong's name|publisher=Jongno-gu official site|language=Korean|archive-url=https://archive.today/20040530102953/http://www.jongno.go.kr/wcms4/dong/intro/history.jsp?dp=4&id=21|archive-date=2004-05-30|access-date=2008-04-23}} </ref> ಈ ಗುಡ್ಡಗಾಡು ನೆರೆಹೊರೆಯು ಹಲವಾರು ಸಣ್ಣ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳು, ಅಂಗಡಿಗಳು ಹಾಗೂ ರೆಸ್ಟೋರೆಂಟ್‌ಗಳಿಂದ ನಿರೂಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವವರು ಪುನಃಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಹನೋಕ್ ಕೊರಿಯನ್ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಶೈಲಿಯ ಮನೆಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು. ಕೊರಿಯಾದ ಆಡಿಟ್ ಮತ್ತು ತಪಾಸಣೆ ಮಂಡಳಿಯು ಇಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದೆ. ಇದು ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಕಾನ್ಸುಲೇಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ವಿದೇಶಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಚೇರಿಗಳಿಗೆ ನೆಲೆಯಾಗಿದೆ. == ಆಕರ್ಷಣೆ == * ಕೊರಿಯಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಜಾನಪದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯ * ವೆಲ್ವೆಟ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಕ್ಯುಬೇಟರ್ ಆರ್ಟ್ ಗ್ಯಾಲರಿಗಳು [https://web.archive.org/web/20081015204038/http://www.velvet.or.kr/english/emain.htm] == ಸಹ ನೋಡಿ == * ದಕ್ಷಿಣ ಕೊರಿಯಾದ ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗಗಳು == ಉಲ್ಲೇಖಗಳು == {{Reflist}} * {{Cite web|url=http://www.encyber.com/search_w/ctdetail.php?masterno=139888&contentno=139888|title=종로구 (Jongno-gu 鍾路區)|publisher=Doosan Encyclopedia|language=Korean|archive-url=https://archive.today/20121204161724/http://www.encyber.com/search_w/ctdetail.php?masterno=139888&contentno=139888|archive-date=2012-12-04|access-date=2008-04-22}} * {{Cite web|url=http://www2.guro.go.kr/site/gu/page.jsp?code=guf040100010|title=Chronicle of Beopjeong-dong and Haengjeong-dong|publisher=[[Guro-gu]] Official website|language=Korean}} * {{Cite web|url=http://www.mapo.go.kr/Design/html_cms/e_ward/03_office_dong_law.jsp|title=Mapo Information|website=The chart of Beopjeong-dong assigned by Haengjeong-dong (행정동별 관할 법정동 일람표)|publisher=[[Mapo-gu]] Official website|language=Korean|archive-url=https://web.archive.org/web/20071105043941/http://www.mapo.go.kr/Design/html_cms/e_ward/03_office_dong_law.jsp|archive-date=2007-11-05}} == ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು == * [http://www.jongno.go.kr/english/index.jsp ಇಂಗ್ಲಿಷ್‌ನಲ್ಲಿ ಜೊಂಗ್ನೊ-ಗು ಅಧಿಕೃತ ಸೈಟ್] * (in Korean) [http://www.jongno.go.kr/index.jsp ಜೊಂಗ್ನೊ-ಗು ಅಧಿಕೃತ ಸೈಟ್] * (in Korean) [https://archive.today/20040223070100/http://www.jongno.go.kr/wcms4/page?pageId=550302150 ಆಡಳಿತಾತ್ಮಕ ಡಾಂಗ್‌ನಿಂದ ಜೊಂಗ್ನೊ-ಗು ಸ್ಥಿತಿ] * (in Korean) [https://archive.today/20040311224245/http://www.jongno.go.kr/wcms4/dong/index.jsp?dp=4 Samcheong-dong ನಿವಾಸ ಕಚೇರಿ] * (in Korean) [http://www.jongno.go.kr/wcms4/page?pageId=290025133&C_290008854_290008855=%EC%82%BC%EC%B2%AD%EB%8F%99&C_290008854_0=290009417&C_290008854_290008853=%EC%82%BC%EC%B2%AD%EB%8F%99&LIST_PAGE_ID_290008854=270005366 ಸ್ಯಾಮ್ಚಿಯೊಂಗ್-ಡಾಂಗ್ ಹೆಸರಿನ ಮೂಲ]{{Dead link|date=May 2018|bot=InternetArchiveBot}} * [http://english.visitkorea.or.kr/enu/SH/SH_EN_7_4.jsp?cid=561239 ಸ್ಯಾಮ್‌ಚಿಯಾಂಗ್-ಡಾಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೊರಿಯಾ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ ಅಧಿಕೃತ ತಾಣ] {{Jongno-gu}}{{Neighbourhoods of Seoul}} <nowiki> [[ವರ್ಗ:Pages with unreviewed translations]]</nowiki> aplrqzfjkt8tbz8juzaog3l2foy99tp 3 144423 1113068 2022-08-08T17:06:22Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Mahantesh d d}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೭:೦೬, ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) fpigcjplb6g0db9uwftf5y5lfvsnsbp 3 144424 1113070 2022-08-08T23:07:53Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Arun kammar}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೨೩:೦೭, ೮ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) buzbzeugq72m1rpvjjexmtn32mfigmm 3 144425 1113075 2022-08-09T03:46:22Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Chaithradhanraj}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೩:೪೬, ೯ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) 7rnwh57yiuufhix2mh9tf2qpye4y9ao 3 144426 1113079 2022-08-09T04:36:37Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Pradeepskoparde}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೪:೩೬, ೯ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) hq9399inpun849ipivfu1padjp93iue 0 144427 1113106 2022-08-09T05:59:11Z ~aanzx 72368 ~aanzx [[ವಿಕ್ರಮ]] ಪುಟವನ್ನು [[ವಿಕ್ರಮ (ವಾರಪತ್ರಿಕೆ)]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ವಿಕ್ರಮ (ವಾರಪತ್ರಿಕೆ)]] hdjsgugr2npg4fmdc9dc8tiaoemi4ha 1113107 1113106 2022-08-09T06:04:15Z ~aanzx 72368 Removed redirect to [[ವಿಕ್ರಮ (ವಾರಪತ್ರಿಕೆ)]] wikitext text/x-wiki {{disambiguation}} * [[ವಿಕ್ರಮ (ವಾರಪತ್ರಿಕೆ)]] * [[ವಿಕ್ರಮ ಶಕೆ]] * [[ವಿಕ್ರಮ ಶೆಟ್ಟಿ ಬಸದಿ]] * [[ವಿಕ್ರಮಶಿಲಾ]] * [[ವಿಕ್ರಮಶಿಲಾ ಗಂಗಾ ಡಾಲ್ಫಿನ್ ಅಭಯಾರಣ್ಯ]] * [[ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ]] * [[ವಿಕ್ರಮಾದಿತ್ಯ ೬]] * [[ವಿಕ್ರಮಾರ್ಜುನ ವಿಜಯ]] * [[ವಿಕ್ರಮೋರ್ವಶೀಯಮ್]] * [[ವಿಕ್ರಮ್ (ನಟ)]] * [[ವಿಕ್ರಮ್ ಬಾತ್ರಾ]] * [[ವಿಕ್ರಮ್ ಸಾರಾಭಾಯಿ]] * [[ವಿಕ್ರಮ್ ಸಿಂಗ್ ಪೌರ್]] * [[ವಿಕ್ರಮ್ ಸೇಠ್]] froeecf7gtin5bkp4m6ui5g9sp7uvka 0 144428 1113109 2022-08-09T06:06:52Z ~aanzx 72368 ~aanzx [[ಅನಾಮಿಕ]] ಪುಟವನ್ನು [[ಅನಾಮಿಕ (ಚಲನಚಿತ್ರ)]] ಕ್ಕೆ ಸರಿಸಿದ್ದಾರೆ wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[ಅನಾಮಿಕ (ಚಲನಚಿತ್ರ)]] 6xqlje44cfvnqginwq729bt7040sc8k 1113110 1113109 2022-08-09T06:08:11Z ~aanzx 72368 Requesting speedy deletion (ಬೇಡದ ಪುಟ, Empty page). (TwinkleGlobal) wikitext text/x-wiki {{ಅಳಿಸುವಿಕೆ|1=ಬೇಡದ ಪುಟ, Empty page}} 9ctxl7d8g0kncx6fdgese09hexj98oj 3 144429 1113142 2022-08-09T08:35:40Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Shivaraj T Jante}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೮:೩೫, ೯ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) 7tehpd0fb9wje0pjdm7aq8827y801ax 3 144430 1113148 2022-08-09T09:42:01Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Anil gouda}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೦೯:೪೨, ೯ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) ls6fakgg6rkm1h6mmukmb5od7gu33ho 3 144431 1113170 2022-08-09T11:30:09Z ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ 44987 ಹೊಸ ಬಳಕೆದಾರರ ಸ್ವಾಗತ wikitext text/x-wiki {{ಟೆಂಪ್ಲೇಟು:ಸುಸ್ವಾಗತ|realName=|name=Aslam R H}} -- [[ಸದಸ್ಯ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ]] ([[ಸದಸ್ಯರ ಚರ್ಚೆಪುಟ:ಕನ್ನಡ ವಿಕಿ ಸಮುದಾಯ|ಚರ್ಚೆ]]) ೧೧:೩೦, ೯ ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೨ (UTC) 272nkc7n77r1znu1ungq7bqr3yt6bd7