Гомосексуалдуулук

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="ky">
  <siteinfo>
    <sitename>Википедия</sitename>
    <dbname>kywiki</dbname>
    <base>https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.21</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Медиа</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Атайын</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Талкуу</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Колдонуучу</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Колдонуучунун баарлашуулары</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Википедия</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Википедияны талкуулоо</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Файл</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Файлды талкуулоо</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">МедиаВики</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">МедиаВикини талкуулоо</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Калып</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Калыпты талкуулоо</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Жардам</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Жардамды талкуулоо</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Категория</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Категорияны талкуулоо</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Модуль</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Модулду талкуулоо</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Гаджет</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Гаджетти талкуулоо</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Гаджеттин түшүндүрмөсү</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Гаджеттин түшүндүрмөсүн талкуулоо</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Гомосексуалдуулук</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4059</id>
    <revision>
      <id>422671</id>
      <parentid>422544</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T20:03:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Hope0617</username>
        <id>29364</id>
      </contributor>
      <comment>/* Фильмдер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20117" xml:space="preserve">[[Файл:Homosexuality symbols.svg|thumb|]]


[[file:World laws pertaining to homosexual relationships and expression.svg|thumb|
{{{align|right}}}|{{{size|450px}}}|
'''Бир жыныстуу мамилелер мыйзамдуу''' 
{{Легенда | #025 |бир жыныстуу никелер мыйзамдуу}}
{{Легенда|#9900CC|өлкөнүн башка аймактарындагы бир жыныстуу никелер таанылат}}
{{Легенда|#06F|бир жыныстуу бирге жашоо мыйзамдуу}}
{{Легенда | #CCAAFF |чет өлкөдөгү бир жыныстуу никелер таанылат}}
{{Легенда|#AACCFF|айрым укуктар таанылат}}
{{Легенда | #ccc |атайын мыйзам жок}}
{{Легенда|#decd87|адам укуктарын чектөө}}
'''Бир жыныстуу мамилелер мыйзамсыз'''
{{Легенда|#f9dc36|түрмөгө камоо, бирок иш жүзүндө колдонулбайт}}
{{Легенда | #ec8028 |түрмөгө камоо}}
{{Легенда|#cc6633|түрмөгө камоо, иш жүзүндө колдонулбаган өлүм жазасы}}
{{Легенда | #800000 |өлүм жазасы}}
]]
----

'''Гомосексуалдуулук''' ({{lang-el|ὁμός}} — ошондой эле, окшош жана {{lang-la|sexus}} — [[жыныс]]) — адамдын өзү менен бир жыныстагы (же гендердеги) адамдарга эмоционалдык, сүйүү, романтикалык, эротикалык жана сексуалдык жактан умтулуусу. Гомосексуалдуулук, гетеросексуалдуулук жана бисексуалдуулук менен катар, үч негизги жыныстык ориентациялардын бири болуп саналат.

==Себептери==

Адамдын жыныстык ориентациясынын так себеби азырынча окумуштуулар тарабынан толук аныктала элек. Жыныстык ориентациянын себеби боюнча бир дагы теория кеңири колдоого ээ болбосо дагы, биологиялык теориялар адистер тарабынан кеңири кабыл алынган. Жалпысынан окумуштуулар жыныстык ориентация генетикалык жана айлана-чөйрө факторлорунун татаал өз ара аракетинен келип чыгат жана ал адамдын тандоосу болушу мүмкүн эмес деп эсептешет.&lt;ref name=&quot;Kersey-Matusiak&quot;&gt;{{cite book|author=Gloria Kersey-Matusiak|title=Delivering Culturally Competent Nursing Care|publisher=[[Springer Publishing Company]]|isbn=0826193811|year=2012|page=169|access-date=10 February 2016|url=https://books.google.com/books?id=X8O_wGedAYoC&amp;pg=PA169|quote=Most health and mental health organizations do not view sexual orientation as a 'choice.'}}&lt;/ref&gt; Үй-бүлөлүк тарбия адамдын жыныстык ориентациясына таасирин тийгизе тургандыгы жөнүндө эч кандай далил жок. Кээ бир адамдар гомосексуалдуулук табигый эмес жана психикалык илдет деп эсептешет. Бирок, изилдөөлөр көрсөткөндөй, гомосексуалдуулук, приматтардан баштап, ичеги курттарына чейинки 500дөн ашык айбанаттарда катталган.

Гомосексуалдуулук 1990-жылы 17-майда, [[Бүткүл дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму|Бүткүл Дүйнөлүк Саламаттык Сактоо Уюму]]  тарабынан [[:ru:ЭОК-10|ЭОК-10]] психикалык илдеттер топтомунан чыгарылган.

Конверсиялык терапия - адамдын гомосексуалдык же бисексуалдык ориентациясын гетеросексуалдык ориентацияга өзгөртүүгө аракет кылган жалган илим. Адамдын жыныстык ориентациясын өзгөртүү мүмкүн экендигине ишенимдүү далилдер жок. Медициналык жана психиатриялык уюмдардын көпчүлүгү конверсиялык терапиянын натыйжасыз жана адамдын психикасына коркунуч келтирээрин эскертишет.

2021-жылдын 7-декабрында Канаданын парламенти конверсиялык терапияны колдонууга тыюу салган мыйзам кабыл алган. Мыйзамдга ылайык, адамды конверсиялык терапиядан өтүүгө мажбурлоо беш жылга чейин эркинен ажыратуу менен жазаланат, жана эгер кимдир бирөө бул практиканы жарнамалоо менен алектенип жатканы аныкталса, алар эки жылга чейин эркинен ажыратуу менен жазаланат.&lt;ref&gt;{{Cite web|last=Aiello|first=Rachel|date=2021-12-08|title=Conversion therapy to be illegal in Canada in 30 days|url=https://www.ctvnews.ca/politics/conversion-therapy-to-be-illegal-in-canada-in-30-days-1.5699251|access-date=2021-12-08|website=CTVNews|language=en}}&lt;/ref&gt;

Конверсиялык терапияны колдонуу жана жарнамалоого тыюу салган мыйзамдар [[Германия]], [[Франция]], [[Мальта]], [[Жаңы Зеландия]] жана башка бир топ өлкөлөрдө кабыл алынган.

==Гомосексуалдуулук жана коом==

Коомдо гомосексуалдуулукту кабыл алуу боюнча пикир өлкө, регион жана экономикалык өнүгүү боюнча кескин айырмаланат.

Бул маселе боюнча сурамжылоо биринчи жолу &quot;Pew Research Center&quot; изилдөө борбору тарабынан 2002-жылы башталган. 2019-жылы, сурамжылоого катышкан көптөгөн өлкөлөрдө, коомдо гомосексуалдуулукту кабыл алуунун өсүшү байкалган. 

{| style=&quot;float:right;&quot; | cellpadding=5
|
{| class=&quot;wikitable&quot; |
| colspan=3 width=100px style=&quot;text-align:center;&quot; | [[Pew Research Center|Pew Global Attitudes Project]] 2019: Гомосексуалдуулук коом тарабынан кабыл алыныш керекби? #1 – ооба #2 – жок [https://www.pewresearch.org/global/2020/06/25/global-divide-on-homosexuality-persists/]
|-
! style=&quot;background:#dedede;&quot; | Өлкө
! style=&quot;background:#dedede;&quot; | #1
! style=&quot;background:#dedede;&quot; | #2
|-
| style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=3 | '''Түндүк Америка'''
|-
| {{өлкө желеги |Канада}}
|85%
|10%
|-
| {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}
|72%
|21%
|-
| style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=3 | '''Европа''' 
|-
| {{өлкө желеги |Швеция}}
|94%
|5%
|-
| {{өлкө желеги |Нидерланддар}}
|92%
|8%
|-
| {{өлкө желеги |Испания}}
|89%
|10%
|-
| {{өлкө желеги |Германия}}
|86%
|11%
|-
| {{өлкө желеги |Франция}}
|86%
|11%
|-
| {{өлкө желеги|Улуу Британия}}
|86%
|11%
|-
| {{өлкө желеги |Италия}}
|75%
|20%
|-
| {{өлкө желеги |Чехия}}
|59%
|26%
|-
| {{өлкө желеги |Грекия}}
|53%
|40%
|-
| {{өлкө желеги |Венгрия}}
|49%
|39%
|-
| {{өлкө желеги |Польша}}
|47%
|42%
|-
| {{өлкө желеги |Словакия}}
|44%
|46%
|-
| {{өлкө желеги |Болгария}}
|32%
|48%
|-
| {{өлкө желеги |Литва}}
|28%
|45%
|-
| {{өлкө желеги |Украина}}
|14%
|69%
|-
| {{өлкө желеги |Орусия}}
|14%
|74%
|-
| style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=3 | '''Жакынкы Чыгыш''' 
|-
| {{өлкө желеги |Израиль}}
|47%
|45%
|-
| {{өлкө желеги |Түркия}}
|25%
|57%
|-
| {{өлкө желеги|Ливан}}
|13%
|85%
|-
| {{өлкө желеги|Тунис}}
|9%
|72%
|-
| style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=3 | '''Азия/Тынч океан''' 
|-
| {{өлкө желеги|Австралия}}
|81%
|18%
|-
| {{өлкө желеги|Филиппиндер}}
|73%
|24%
|-
| {{өлкө желеги|Жапония}}
|68%
|22%
|-
| {{өлкө желеги|Түштүк Корея}}
|44%
|53%
|-
| {{өлкө желеги|Индия}}
|37%
|37%
|-
| {{өлкө желеги|Индонезия}}
|9%
|80%
|-
| style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=3 | '''Латын Америка''' 
|-
| {{өлкө желеги|Аргентина}}
|76%
|19%
|-
| {{өлкө желеги|Мексика}}
|69%
|24%
|-
| {{өлкө желеги|Бразилия}}
|67%
|23%
|-
| style=&quot;background:#efefef;&quot; colspan=3 | '''Африка''' 
|-
| {{өлкө желеги|Түштүк Африка Республикасы}}
|54%
|38%
|-
| {{өлкө желеги|Кения}}
|14%
|83%
|-
| {{өлкө желеги|Нигерия}}
|7%
|91%
|}
|}

Сурамжылоого катышкан көптөгөн өлкөлөрдө адамдардын жаш курагы жана билим денгээли боюнча гомосексуалдуулукту кабыл алууда айырмачылыктар бар. Мындан тышкары, дин жана анын адамдардын жашоосундагы мааниси, көптөгөн өлкөлөрдө пикирлерди калыптандырат. Мисалы, кээ бир өлкөлөрдө, эч бир диний топко кирбеген адамдар, диний топ менен байланышы бар адамдарга караганда, гомосексуалдуулукту көбүрөөк жакшы кабыл алышат. 

Гомосексуалдуулукту кабыл алууда саясий идеология дагы маанилүү роль ойнойт. Көптөгөн өлкөлөрдө, саясий солчулдар, саясий оңчулдарга караганда гомосексуалдардын укуктарын  көбүрөөк колдошот.

Бул маселеге болгон мамиле, өлкөнүн өнүгүүсү менен да тыгыз байланышта. Мисалы, киши башына ички дүң өнүмү 50 000 доллардан ашкан Швеция, Нидерланддар жана Германияда, гомосексуалдуулук коом тарабынан кабыл алынышы керек деген көз карашты колдогон адамдардын саны жогору. Ал эми, киши башына ИДП 10 000 доллардан ашпаган Нигерия жана Кенияда көпчүлүк гомосексуалдуулук коом тарабынан кабыл алынбашышы керек деп эсептейт.

Сурамжылоого катышкан өлкөлөрдө, билим деңгээли жогору адамдар, билим деңгээли төмөн адамдарга караганда, гомосексуалдарды жакшы кабыл алышат. Мисалы, Грекияда, орто билим алган адамдардын 42%, жана жогорку билим алгандардын 72% гомосексуалдуулук коом тарабынан кабыл алынышы керек деп эсептешет.

==Мыйзамдар жана укуктар==


Дүйнө боюнча гомосексуалдуу адамдардын укуктары алар жашаган өлкөгө жараша айырмаланат. Бир өлкөлөрдө алар үйлөнүп, балалуу болууга укуктуу болсо, башка өлкөлөрдө эркиндигинен кесилет же өлүм жазасына тартылат.

Отуздан ашык өлкөдө, бир жыныстуу никелер мыйзамдуу:
{| class=&quot;wikitable sortable&quot;
! width=&quot;10%&quot; | №
! width=&quot;50%&quot; | Мамлекет
! width=&quot;20%&quot; | Дата
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 1
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги |Нидерланддар}}
| align=&quot;right&quot; | 01.04.2001 
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 2
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Бельгия}}
| align=&quot;right&quot; | 01.06.2003
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 3
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Испания}}
| align=&quot;right&quot; | 03.07.2005
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 4
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Канада}}
| align=&quot;right&quot; | 20.07.2005
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 5
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Түштүк Африка Республикасы}}
| align=&quot;right&quot; | 30.11.2006
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 6
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Норвегия}}
| align=&quot;right&quot; | 01.01.2009
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 7
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Швеция}}
| align=&quot;right&quot; | 01.05.2009
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 8
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Португалия}}
| align=&quot;right&quot; | 05.06.2010
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 9
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Исландия}}
| align=&quot;right&quot; | 27.06.2010
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 10
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Аргентина}}
| align=&quot;right&quot; | 22.07.2010
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 11
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Дания}}
| align=&quot;right&quot; | 15.06.2012 
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 12
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Бразилия}}
| align=&quot;right&quot; | 16.05.2013
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 13
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Франция}}
| align=&quot;right&quot; | 18.05.2013
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 14
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Уругвай}}
| align=&quot;right&quot; | 05.08.2013
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 15
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Жаңы Зеландия}}
| align=&quot;right&quot; | 19.08.2013 
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 16
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Люксембург}}
| align=&quot;right&quot; | 01.01.2015
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 17
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}
| align=&quot;right&quot; | 26.06.2015 
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 18
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Ирландия}}
| align=&quot;right&quot; | 16.11.2015
|-
| valign=&quot;top&quot; align=&quot;center&quot; | 19
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Колумбия}}
| align=&quot;right&quot; | 28.04.2016
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 20
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Финляндия}}
| align=&quot;right&quot; | 01.03.2017
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 21
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Мальта}}
| align=&quot;right&quot; | 01.09.2017
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 22
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Германия}}
| align=&quot;right&quot; | 01.10.2017
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 23
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Австралия}}
| align=&quot;right&quot; | 09.12.2017
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 24
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Австрия}}
| align=&quot;right&quot; | 01.01.2019
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 25
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Тайвань}}
| align=&quot;right&quot; | 24.05.2019
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 26
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Эквадор}}
| align=&quot;right&quot; | 08.07.2019
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 27
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Улуу Британия}}
| align=&quot;right&quot; | 13.01.2020
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 28
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Коста-Рика}}
| align=&quot;right&quot; | 26.05.2020
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 29
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Чили}}
| align=&quot;right&quot; | 10.03.2022
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 30
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Швейцария}}
| align=&quot;right&quot; | 01.07.2022
|-
| align=&quot;center&quot; valign=&quot;top&quot; | 31
| valign=&quot;top&quot; | {{өлкө желеги|Словения}}
| align=&quot;right&quot; | 08.07.2022
|-
|}

[[Мексика|Мексикада]] бир жыныстуу никелер көпчүлүк штаттарда мыйзамдуу деп таанылат.

Тескерисинче, айрым өлкөлөрдө, гомосексуалдарга карата өлүм жазасы колдонулат, алар: [[Иран]], [[Ооганстан]], жана ошондой эле, [[Нигерия]] менен [[Сомали|Сомалинин]] кээ бир аймактары.

Ал эми [[Кыргызстан|Кыргызстанда]] гомосексуалдуулук 1998-жылдан бери мыйзамдуу болуп саналат, бирок гомосексуалдарды [[дискриминация]] жана [[зомбулук|зомбулуктан]] коргогон мыйзамдар жок, жана конституцияда аял менен эркектин гана никеси таанылат деп жазылган.

==Гомосексуалдуулук темасын чагылдырган фильмдер жана телесериалдар ==

===Фильмдер===

▪︎ &quot;And Then We Danced&quot;, {{өлкө желеги|Швеция}}, {{өлкө желеги|Грузия}}, 2019.

▪︎ &quot;Boy Erased&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2018.

▪︎ &quot;Call Me by Your Name&quot;, {{өлкө желеги|Италия}}, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2017. 

▪︎ &quot;God's Own Country&quot;, {{өлкө желеги|Улуу Британия}}, 2017.

▪︎ &quot;Handsome Devil&quot;, {{өлкө желеги|Ирландия}}, 2016.

▪︎ &quot;Hidden Kisses&quot; ({{lang-fr|Baisers cachés}}),  {{өлкө желеги|Франция}}, 2016.

▪︎ &quot;Love, Simon&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2018.

▪︎ &quot;The Half of It&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2020.

▪︎ &quot;The Way He Looks&quot; ({{lang-pt|Hoje Eu Quero Voltar Sozinho}}), {{өлкө желеги|Бразилия}}, 2014.

▪︎ &quot;Trick&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 1999.

===Телесериалдар===

▪︎ &quot;9-1-1&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2018 – ...

▪︎ &quot;9-1-1: Lone Star&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2020 – ...

▪︎ &quot;Elite&quot; ({{lang-es|Élite}}), {{өлкө желеги|Испания}}, 2018 – ...

▪︎ &quot;Glee&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2009 – 2015.

▪︎ &quot;Heartstopper&quot;, {{өлкө желеги|Улуу Британия}}, 2022 – ...

▪︎ &quot;Love, Victor&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2020 – 2022.

▪︎ &quot;Queer as Folk&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2000 – 2005.

▪︎ &quot;Sense8&quot;, {{өлкө желеги|Америка Кошмо Штаттары}}, 2015 – 2018.

▪︎ &quot;Sex Education&quot;, {{өлкө желеги|Улуу Британия}}, 2019 – ...

▪︎ &quot;Skam&quot;, {{өлкө желеги|Норвегия}}, 2015 – 2017.

▪︎ &quot;Young Royals&quot;, {{өлкө желеги|Швеция}}, 2021 – ...

== Байланыштуу макалалар ==
* [[Гей]]

== Шилтемелер ==</text>
      <sha1>rfwg79uu1asu496sta5cfoljp5a08z8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Табалдыев, Кубатбек Шакиевич</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4762</id>
    <revision>
      <id>422676</id>
      <parentid>422046</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T22:00:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tynchtyk Chorotegin</username>
        <id>1744</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Интернеттеги шилтемелер */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="40307" xml:space="preserve">[[File:Kubatbek Tabaldiev 15.9.2010 Tosor.JPG|thumb|Археолог Кубатбек Табалдыев Тосор жергесинде. 2010-жыл.]]

'''Кубатбек Шакиевич Табалдыев''' (англисче Kubatbek Tabaldyev) — кыргыздын [[археолог]], [[тарыхчы]] окумуштуусу, Кыргызстан, Сибир, Ички Азия тарыхы боюнча адис.
Тарых илимдеринин кандидаты, &quot;Кыргыз Тарых Коому&quot; эл аралык коомдук бирикмесинин вице-президенти (2012-жылдын 11-февралынан). [[Кыргызстан]]дын [[Ысык-Көл облусу|Ысык-Көл облусунда]] туулган.  Кыргыз мамлекеттик университетинин (азыркы Жусуп Баласагын атындагы [[Кыргыз Улуттук Университети]]нин) тарых факультетин бүтүргөн.  
[[Кыргызстан жаш тарыхчылар жамааты]]нын (кийинки [[Кыргызстан Тарыхчылар Жамааты]]) мүчөсү жана жетекчи орун басары болгон. Орусиялык кыргыз таануучу [[археолог]] [[Худяков, Юлий Сергеевич|Юлий Сергеевич Худяков]] - анын илимий нускоочусу. Учурда КТМУнун профессору. &quot;Даңк&quot; медалынын ээси (2016). &lt;br&gt;

== Өмүр баяны ==

Кубатбек Табалдыев (кээ бир китептерде Табалдиев деп да жүрөт, бирок паспортуна ылайык Табалдыев) 1962-жылы 21-июлда [[Кыргызстан]]дын Ысык-Көл облусундагы Кызыл-Суу айылында туулган. &lt;br&gt;

1979-жылы Жети-Өгүз районунун Дархан орто мектебин аяктаган. &lt;br&gt;

1984-жылы Кыргыз Мамлекеттик университетинин (азыркы [[Кыргыз улуттук университети|Кыргыз улуттук университетинин]]) тарых факультетин аяктаган. &lt;br&gt;

[[Кыргызстан жаш тарыхчылар жамааты]] (1989) жана Кыргызстан Тарыхчылар Коому (1995) уюмун жана &quot;[[Кыргыз Тарых Коому]]&quot; эл аралык коомдук бирикмесин (2012)  негиздегендердин бири. &lt;br&gt;

2012-жылдын 11-февралында [[Кыргыз Тарых Коому|Кыргыз Тарых Коомунун]] (КТК) вице-президенти болуп шайланган. &lt;br&gt;

== Иштеген жерлери ==

1984-1986 – Каракол педагогикалык окуу жайы, тарых мугалими. &lt;br&gt;

1986-1987 апрель Нарын областтык комсомол комитети – референт.

1987-1990 жж.Кыргыз мамлекеттик университети, археология жана этнография кафедрасы – ага лаборант, мугалим. &lt;br&gt;

1990-1992 жж. Россия, Новосибирск мамлекеттик университеинин гуманитардык факультеинин стажер-изилдөөчү, аспирант. &lt;br&gt;

1992-19 жж. – Бишкектеги Кыргыз Мамлекеттик университетинин тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  окутуучусу. &lt;br&gt;

1992-19 жж. – Бишкектеги Кыргыз Мамлекеттик университетинин тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  ага окутуучусу.

1994 ж. – «Теңир-Тоодогу көчмөн уруулардын маркумду көмүү адаттарынын эволюциясы»   деген темада Россия Илимдер академиясынын Сибирь бөлүмүндө кандидаттык диссертация коргогон. &lt;br&gt;

1992-19 жж. – Бишкектеги Кыргыз Мамлекеттик университетинин тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  доценти. &lt;br&gt;

1998 - 2003 жж. – Бишкектеги [[Кыргыз мамлекеттик университети|Кыргыз Мамлекеттик Университетинин]] тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  башчысы, профессордун милдетин аткаруучу. &lt;br&gt;

2003 декабрь - 2010 жж. – Бишкектеги Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин тарых бөлүмүнүн доценти. &lt;br&gt;

[[Доцент]], тарых илиминин кандидаты Табалдиев Кубатбек Шакиевич ушу тапта Бишкектеги Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Гуманитардык факультетинин тарых бөлүмүнүн профессору болуп иштеп жатат.

Ал 1995-2010-жж. Кыргызстан Тарыхчылар Коомунун торага орун басары. &lt;br&gt;

2012-жылдын 11-февралынан тартып [[Кыргыз Тарых Коому|Кыргыз Тарых Коомунун]] вице-президенти (бул уюмдун президенти - [[Чоротегин, Тынчтыкбек Кадырмамбетович|Тынчтыкбек Чоротегин]], дагы эки вице-президенти болуп  маркум [[Жумабаев, Бектемир Миталипович|Бектемир Жумабаев]] менен Арслан Капай уулу Койчиев) шайланган. &lt;br&gt;


==Үй-бүлөсү== 

Өмүрлүк жары - Бактыгүл Макерова, кесиби боюнча тарых мугалими. &lt;br&gt;

Алардын үч уулу (Элдияр, 1989; Бактияр, 1997; Данияр, 2002) бар. &lt;br&gt;

==Билген тилдери==

Кыргызча (эне тил), орусча, немисче, англисче, түркчө. &lt;br&gt;

== Сыйлыктары ==

* 1995-жылы - [[Кыргыз Улуттук Университети|Кыргыз улуттук университетинин]] ардак грамотасы.

* 2007-жылы - Кыргызстан билим берүү министиринин ардак грамотасы.

* 2007–жылы -  Кыргыз Республикасынын маданият министирлигинин Ардак грамотасы.
* &quot;Даңк&quot; медалы (2016).   &lt;ref&gt;http://www.prezident.kg/files/docs/Files/ukaz_o_nagrajdenii_2016_kyirg_.pdf&lt;/ref&gt; &lt;br&gt;

== Илимий эмгектери == 

100гө жакын илимий, 40 илимий-популярдык макалалардын жана   3 монография, 2 брошюра, 1  китеп жамаатташтык менен жазылган эмгектердин автору. &lt;br&gt;

Бишкек, Новосибирск, Барнаул, Красноярск, Омск, Фракфурт, Анкара, Измир,   Самарканд, Алматы,  Блумингтон, Теннеси, Чикаго, Токио, Тегеран, ж.б. шаарларда  өткөн 40тан ашуун эл аралык илимий-практикалык конференциялардын, симпозиумдардын жана курултайлардын, бир катар эл аралык археологиялык экспедициялардын катышуучусу. &lt;br&gt;

== Жарыкка чыккан китептери (монографиялар) ==

* Табалдиев К.Ш. Курганы средневековых кочевых племен Тянь-Шаня. – Бишкек, 1996. – 256 бет. &lt;br&gt;
* Табалдыев Кубат Шакиевич. Древние памятники Тянь-Шаня. - Бишкек: V.R.S. Company, Университет Центральной Азии, 2011. - 320 стр. -  ISBN 978-9967-26-422-9. &lt;br&gt;

== Калемдешип жазылган китептер ==
 
#Культура средневекового населения Внутреннего Тянь-Шаня и сравнительный анализ с сопредельными регионами Центральной Азии. – Бишкек, 1996. 394 бет. (Москалев М.И., Табалдиев К.Ш. Митько О.А.)
#Памятники письменности на камне Кыргызстана (свод памятников письменности на камне). – Б.: «Учкун», 2008. – 336 с. (Табалдиев К.Ш., Кайрат Белек).
#Нарын облусу / Энциклопедия. Бишкек, 1994.
#Кыргыз тарыхы.Энциклопедия. Бишкек, 2003. (Авторлоштукта. К\л\м= 29 б.т.).
#Кыргызстан. Улуттук энциклопедия. 1-Т. Бишкек, 2006. (Авторлоштукта. К\л\м= 40 б.т.).
#Кыргызстан. Улуттук энциклопедия. 2-Т. Бишкек, 2007. (Авторлоштукта. К\л\м= 40 б.т.).

== Жарыкка чыккан илимий басылмалардагы макалалар менен тезистер ==

#Табалдиев К.Ш. О новой находке буддийской скульптуры в районе городища Ак-Бешим // Материалы IX межреспубликанской научной конференции молодых ученых 27-29 октября 1987 года. –Фрунзе, 1988. –С. 371-373 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш. Новые данные о типах погребальных сооружений у киргизов // Памятники кыргызской культуры Северной и Центральной Азии. Сборник научных трудов. –Новосибирск, 1990. –С. 146-156 (на русском языке, Россия).  
#Табалдиев К.Ш Сравнительный анализ погребений монгольского времени и Забайкалья //Проблемы археологии и этнографии Сибири и Дальнего Востока. Тезисы региональной научной конференции. –Красноярск, 1991. –С. 63-66 156 (на русском языке, Россия).  
#Табалдиев К.Ш Мусульманские погребения Центрального Тянь-Шаня // Материалы XXIX всесоюзной научной конференции. –Новосибирск, 1991. –С.7-12.   
#Табалдиев К.Ш Об оградке тюркского времени //Некоторые вопросы археологии и этнографии Кыргызстана. Сборник научных трудов Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1991. –С.31-34. (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш Средневековые памятники Тянь-Шаня // Источники по средневековой истории Кыргызстана и сопредельных областей Средней и Центральной Азии. Тезисы докладов и сообщений межреспубликанской научной конференции, посвященной памяти В.А. Ромодина. –Бишкек,1991. –С.103-105 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш, Худяков Ю.С. Опыт проведения охранных раскопок на могильнике Ала-Мышык в 1989 году // Охрана и исследования археологических памятников Алтая. Тезисы докладов и сообщений к конференции. –Барнаул, 1991. –С.168-170  (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Новые сведения о тюркских памятниках Центрального Тянь-Шаня // Этническая история тюркских народов Сибири и сопредельных территорий (по данным археологии). Материалы всесоюзной конференции. Омск,1992. –С.101-106  (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш, Худяков Ю.С. Сравнительный анализ погребальной и поминальной обрядности древних тюрок Алтая и Тянь-Шаня. Проблемы изучения истории и культуры Алтая и сопредельных территорий. Тезисы  конференции. –Горно-Алтайск, 1992. –С.77-79 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Реконструкция конского убранства древних тюрок Тянь-Шаня. Тезисы исторических чтений памяти Михаила Петровича  Грязнова. Часть первая.  –Омск, 1992. –С. 110-111(на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Новые находки седел в древнетюркских погребениях с конем на Тянь-Шане // Сборник научных трудов. Проблемы археологии, истории, краеведения и этнографии Приенисейского края. –Красноярск,1992. –С.19-20  (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш. Об интерпретации погребений домашних животных Материалы XXX всесоюзной научной студенческой конференции. –Новосибирск, 1991. –С.7-12  (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш. Поминальные памятники древних тюрков Тянь-Шаня // Тезисы докладов научной конференции профессорско-преподавательского состава исторического факультета посвященной 60-летию образования Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1993. –С.25-27 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Исследование памятника Беш-Таш-Короо. Тезисы докладов научной конференции профессорско-преподавательского состава исторического факультета. –Бишкек, 1993. –С. 25-27 (на русском языке, Кыргызстан).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Древнетюркская культура как историко-культурный феномен // Культурогенетичекие процессы в Западной Сибири. Тезисы конференции. –Томск,1993. –С.112-114 (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш. К реконструкции средневекового головного убора // Хасановские чтения. Тезисы докладов и сообщений научной конференции посвященной 60-летию образования Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1994. –С. 92-93 (на русском языке).
#Худяков Ю.С. Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Новые находки луков и стрел в средневековых памятниках Кочкорской долины // Хасановские чтения. Тезисы докладов и сообщений научной конференции посвященной 60-летию образования Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1994. –С. 94-96 (на русском языке, Кыргызстан).
#Эволюция погребального обряда кочевников Внутреннего Тянь-Шаня в средние века. Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата исторических наук. –Новосибирск, 1994. 22 стр. (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Курганы их могильника Ала-Мышык // Этнокультурные процессы в Южной Сибири и Центральной Азии  в I- II тысячелетии н.э. Сборник научных статей. –Кемерово: Кузбассвузиздат, 1994. –С.112-129  (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш. Погребения из Кичи-Ача (Центральный Тянь-Шань) // Этнокультурные процессы в Южной Сибири и Центральной Азии  в I- II тысячелетии н.э. Сборник научных статей. –Кемерово: Кузбассвузиздат, 1994. –С.165-190 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Предметы вооружения из погребений Центрального Тянь-Шаня (I половина II тысячелетия н.э.) // Военное дело и средневековая археология Центральной Азии. Сборник научных статей. –Кемерово, 1995. –С. 108-124 (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Сравнительный анализ изображений лучников на петроглифах Южной Сибири и Тянь-Шаня //Методика комплексных исследований культур и народов Западной Сибири. Тезисы докладов X  Западносибирского археолого-этнографического совещания памяти В.Н.Черенцова. –Томск, 1995. –С.195-197.
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А., Сулайманова А. Новые сведения из древнетюркских поминальных оградок // Кыргызы этногенетические и этнокультурные процессы в древности и средневековья в Центральной Азии. Тезисы международной научной конференции. –Бишкек, 1995. –С.75-77 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш. О связях енисейских и тянь-шаньских кыргызов // Кыргызы: этногенетические и этнокультурные процессы в древности и средневековье в Центральной Азии. Тезисы докладов международной научной конференции. –Бишкек, 1995. –С.75-77 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш. Эпос «Манас»  и археологические исследования в Тенир-Тоо // Эпос «Манас» и эпическое наследие народов мира. –Бишкек, 1995. –С.20-22 (на кыргызском языке, Кыргызстан).
#[[Москалев, Михаил Иванович|Москалев М.И.]], Табалдиев К.Ш. Митько О.А. Культура средневекового населения Внутреннего Тянь-Шаня и сравнительный анализ с сопредельными регионами Центральной Азии. –Бишкек, 1996. Учебная программа. –Бишкек, 1996. 
#Табалдиев К.Ш. Некоторые вопросы этнокультурной интерпретации    средневековых погребений Кыргызстана //  Кыргызы: этногенетические и этнокультурные процессы в древности и средневековье в Центральной Азии. Материалы международной научной конференции. –Бишкек, 1996. –С.195-203.
#Табалдиев К.Ш. Новые сведения из области духовной и материальной культуры сакского времени Тянь-Шаня // Древний и средневековый Кыргызстан. Сборник научных статей. –Бишкек, 1996. –С.172-182 (на русском языке, Кыргызстан).        
#Худяков Ю.С.,Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Многофигурные композиции на костяных пластинах из памятника Суттуу-Булак // Новейшие археологические и этнографические открытия Сибири. Материалы IV сессии Института археологии и этнографии Сибирского Отделения Российской Академии наук. –Новосибирск, 1996. –С. 242-245 (на русском языке, Россия).     
#Tabaldiev K.Š Neue Funde der sakenzeit aus dem Tien Shan. EURASIA ANTIGUA. Zeitschrift  für archäologie Eurasians. Band 2. –Berlin 1996. Pages 355-361. . (на немецком языке).   
#Chudjakov Julij, Tabaldiev K.Š Bodenschützen-Darschtellung auf Felsbildern im Altai und im Tien-Shan. EURASIA ANTIGUA. Zeitschrift  für archäologie Eurasians. Band 2. –Berlin 1996. Pages 311-318. (на немецком языке).  
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А.  Новые находки предметов изобразительного искусства древних тюрков на Тянь-Шане// Российская археология. –Москва,1997. –С.142-147 (на русском языке, Россия). 
#Bodo Anke, Michail Moskalev, Oroz Soltobaev, Kubatek Tabaldiev Ausgrabungen auf dem Graberfeld von Süttüü-Bulak. Rai. Kockor. Kyrgyzstan. EURASIA ANTIGUA. Zeitschrift  für archäologie Eurasians. Band 3. –Berlin 1997. Pages 513-570. (Outcomes of kyrgyz-german excavations of archeological expedition). . (на немецком языке).  
#Tabaldiev K. Burial and Memorial Stones of Saka Period from the Inner Tien Shan Mauntais // Symposium the Evolution of Eurasian Steppe Cuitures during the Late Iron Age Period /Saka/ Sarmatian Cultures/. Societu Amerikan Archaeology. 62nd Annual Meeting. April 2-6, 1997. USA. Nashvill, Tennessee. Pp.43-44 (на английском языке).
#Худяков Ю.С. , Табалдиев К.Ш. Эволюция поминальной обрядности древних тюрок на Тянь-Шане//Верования и культы домусульманской Средней Азии. Тезисы конференции. –Москва, 1997. 65-68 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш, Древнетюркские поминальные памятники на Центральном Тянь-Шане// Вопросы археологии Казахстана. Вып.2. Алматы, 1998. –№ 3. –С. 152-153 (на русском языке, Казахстан). 
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Сравнительный анализ комплексов вооружения западных и восточных тюрок //Военная археология. Оружие и военное дело в исторической и социальной перспективе. Материалы Международной  конференции 2-5 сентября  1998 г. СПб.-1998. –С.296-298 (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Реконструкция конского убранства древних тюрков Центрального Тянь-Шаня// // Российская археология. –Москва,1999. –С. 50-58. (на русском языке, Россия). 
#Табалдиев К.Ш. Зеркала из погребений Внутреннего Тянь-Шаня//Евразия: культурное наследие древних цивилизаций. –Выпуск 2. Горизонты Евразии. Сборник научных статей. –Новосибирск, 1999. –С.78-81 (на русском языке).
#Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Древнетюркский памятник Беш-Таш-Короо // Памятники культуры древних тюрок в Южной Сибири и Центральной Азии. Сборник научных трудов. –Новосибирск, 1999. –№3. –С. 55-82. (на русском языке, Россия).
#Борисенко А.Ю.,Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Особенности поминальной и погребальной обрядности у западных и восточных тюрок в Средней и Центральной Азии//Изучение культурного наследия востока. Культурные традиции и преемственность в развитии древних культур и цивилизаций. Материалы Международной конференции в Санкт-Петербурге (23-25 ноября 1999 г.). -Санкт-Петербург, 1999. –С. 110-111 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш. Худяков Ю.С. Сбруйный набор из местности Алкым в Кочкорской долине Тянь-Шаня //Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий. Том 5. –Новосибирск, 1999. –С. 514-520 (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Петроглифы Кара-Тоо //Новое о древнем и средневековом Кыргызстане. Сборник научных трудов. Выпуск II. –Бишкек,1999. –С.14-21 (на русском языке, Кыргызстан).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Анке Б., Гукш Х., Солтобаев О.А. Археологические исследования на Тянь-Шане // Обозрение результатов полевых и лабораторных исследований археологов и этнографов Сибири и Дальнего Востока в 1994-1996 годах. –Новосибирск, 2000. –С.189-190 (на русском языке)
#Табалдиев К.Ш.,Худяков Ю.С. Древнетюркские поминальные памятники на Тянь-Шане (по материалам исследований Нарынского отряда) // Памятники древнетюркской культуры в Саяно-Алтае и Центральной Азии. Сборник научных трудов.- Новосибирск, 2000. –С.65-86. (на русском языке).
#Деревянко А.П., Петрин В.Т., Таймагамбетов Ж.К., Зенин А.Н.) Табалдиев К.Ш. Поиски памятников эпохи палеолита на территории Кыргызстана в 2000 г.// Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий. Том 5. –Новосибирск, 2000.  -С.75-78 (на русском языке).
#Tabaldiyev Kubatbek Shakiyevich The Buddist Stone Plate from Ak-Beshim //Silk Road Studies. №2. March 2000. The Silk Road Research Center of Soka University. Tokyo 2000. Pages 91-99. (на японском и английском языках).
#Бозер Рустем (Bozer Rustem), Табалдиев Кубат  Раскопки в местности Кун-Элек в Алайской долине Кыргызстана //  Материалы сообщений симпозиума посвященной раскопкам и исследованиям средневековых памятников. Симпозиум проходил 24-27 апреля 2000 года  в университете Ван (Турция). –Ван, 2000. –С.259-266.            
#Худяков Ю.С. Табалдиев К.Ш. Солтобаев О.А. Шлемы найденные на территории Кыргызстана //Археология, этнография и антропология Евразии. Номер 1(5). –Новосибирск, 2001. –С. 101-106 (на русском и английском языках).
#Табалдиев К.Ш. Средневековые погребальные комплексы и этническая история кыргызов//Байыркы кыргыз тарыхынын актуалдуу проблемалары. Эл аралык илимий конгресстин билдир==л\р=н=н тезистери, 27-29 август, 2001 –ж.  –Бишкек, 2001. С.79-81.
#Табалдиев К.Ш., Бозер Р., Москалев М.И. Археологические исследования в Алайской долине // Ош и Фергана: археология, новое время, культурогенез, этногенез. –Выпуск 4. –Бишкек, 2000. С. 87-93.
#Табалдиев К.Ш., Бозер Р., Москалев М.И. Алай тезис
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Рунические надписи Кочкорской долины // Известия  Национальной Академии наук Кыргызской Республики. №1-2. –Бишкек, 2001. –С. 68-73.
#Табалдиев К.Ш., Жолдошов Ч. Средневековые наскальные изображения Кыргызстана. 5 страниц, с иллюстрацией. Статья в печати. В материалах интернационального семинара «Наскальное искусство Центральной Азии».  Семинар проходил в городе Чолпон-Ата (Кыргызская Республика) 3-8 сентября 2001 года.
#Табалдиев К.Ш. Археологические исследования на территории Кыргызстана и этническая история кыргызов. 6 страниц. Статья  в материалах международной научного   конгресса. Конгресс проходил 27-28 августа 2001 года в городе Бишкек,  на базе кыргызско-турецкого университета.
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Рунические надписи Кочкорской долины//Кочкор ёрёёнъндёгъ байыркы търк руникалык жазуулары// «Манас» Университети. Коомдук илимдер журналы.   Бишкек, 2001. С.279-293.
#Табалдиев К.Ш. Археологические памятники ранних кочевников Тенир-Тоо и некоторые новые сведения// «Манас» Университети. Коомдук илимдер журналы. Бишкек, 2002. –С.283-311.
#Табалдиев К.Ш., Основные этапы распространения исламской религии на территории Кыргызстана (по данным погребальных памятников). Материалы Международной научной конференции «Центральная Азия: вчера, сегодня, завтра». Бишкек, 26-27, сентября 2001 г. –С.239-245.
#Tabaldiyev Kubatbek Koçkor ovasy kadım türk yazıtları // TÜRKSOY. Türk Dünyası Kültür, Sanat, Bılım, Haber ve Araştırma Dergısı. Yil: 2. Cilt 1:Sayi 5, Ocak 2002. sayfa 29-34.
#Деревянко А.П., Зенин А.Н., Табалдиев К.Ш., Рыбин Е.П., Славинский В.С., Цыбанков А.А. Новые результаты исследования палеолитического местонахождения Тосор (Кыргызстан) // Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий.  Том VII. Материалы Годовой сессии Института археологии и этнографии СО РАН, Декабрь 2001 г. Новосибирск 2001. С.76-79. 
#Деревянко А.П., Петрин В.Т., Зенин А.Н., Табалдиев К.Ш., Чаргынов Т.Т. Новые исследования мастерской Капчыгай в Кыргызстанае// Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий.  Том VII. Материалы Годовой сессии Института археологии и этнографии СО РАН, Декабрь 2001 г. Новосибирск 2001. С.98-99. 
#Табалдиев К.Ш. Археологические раскопки в Кумторе// Музей и современность. Материалы научно-практической конференции. Посвященной 70-летию Государственного исторического музея Кыргызской Республики 6 ноября 1997 года. Бишкек, 2001. С.51-55.
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Комплекс памятников с руническими надписями в местности Кок-Сай в Кочкорской долине на Тянь-Шане // Археология, этнография и антропология Евразии. Новосибирск. Номер 3 (11) 2002. –С.124-132.
#Tabaldiyev K.Sh. and.Soltobaev  O.A Petroglyphs with Runik Inscritions in the Kochkor Valley, Central Tienshan // Silk Road Studies. №2. March 2002. The Silk Road Research Center of Soka University. Tokyo 2002. Pages 41-49. (на японском  языке).
#Tabaldiev Kubat S. I nomadi medioevali del Kirghistan//Pastori erranti dell´ Asia.popoli, archeologia e storia nelle steppe dei Kirghisi. Napoli, Museo Archaologico Nasionale. 2002.  На итальянском языке «Средневековые кочевники Кыргызстана» C.43-48.
#Табалдиев К.Ш. Новые древнетюркские рунические надписи Кочкорской и Таласской долин// Труды факультета истории и регионоведения. Выпуск Х. Бишкек, 2002. C.131-142.
#Деревянко А.П., Зенин А.Н., Табалдиев К.Ш., Рыбин Е.П.,  Т.Т.Чаргынов,  Цыбанков А.А. Новые результаты  археологических исследований на юге Кыргызстана// Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий.  Том VIII. Материалы Годовой сессии Института археологии и этнографии СО РАН, Декабрь 2002 г. Новосибирск 2002. С.64-67. 
#Табалдиев К.Ш. Археологические памятники Кыргызстана и новейшие исследования //Развитие Демократического Общества в Кыргызстане: успехи и проблемы. Материалы семинара 11-13 октября 2002 года. Иссык-Куль-2002. С. 47-52.
#Табалдиев К. Буддийская плита из Ак-Бешима // Буддизм и христианство в культурном наследии Центральной Азии: Материалы международной конференции. – Бишкек, ОФЦИР, 2003. С.19-27.
#Табалдиев К.Ш. Новые сведения об археологических памятниках Кочкорской долины (по данным исследований АУКа в 2002 году)// Академический вестник: Ежегодный сборник статей преподавателей Американского университета в Центральной Азии. –Бишкек, 2003. –Выпуск I. С.97-106.
#Petrogliphs Kara-Too //  Manas Üniversitesi. Sosyal bilimler dergisi. Sayi:5. Bişkek 2003. 40-57-беттер. (Hudjakov J.S, Tabaldiev K.Sh.)

== Ал тууралуу адабият ==

* Чоротегин Т., Молдокасымов К.  Кыргыздардын жана Кыргызстандын кыскача тарыхы: (Байыркы замандан тартып бүгүнкү күнгө чейин): Тарыхты окуп үйрөнүүчүлөр үчүн. – Бишкек, 2000. – (Краткая история кыргызов и Кыргызстана. На кыргызском языке). (ISBN 9967-00-001-5). – 160 стр. &lt;br&gt;

==Интернеттеги шилтемелер==

* https://www.azattyk.org/a/meenetkech-arkheolog-kubatbek-tabaldyev-60-jashta/31953077.html Мээнеткеч археолог Кубатбек Табалдыев 60 жашта &lt;br&gt;
* http://www.azattyk.kg/content/article/1270977.html
* http://www.azattyk.kg/content/article/1269783.html
* http://www.azattyk.kg/content/article/1262257.html
* http://www.ucentralasia.org/news.asp?Nid=313 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015114401/http://www.ucentralasia.org/news.asp?Nid=313 |date=2015-10-15 }}

==Ички шилтемелер==

[[Категория:Кыргыз таануу]]
[[Категория:Кыргыз тарыхчылары‎]]
[[Категория:Туулгандар 1962-жылы‎]]
[[Категория:Археологдор]]
[[Категория:Кыргыз Тарых Коому]]</text>
      <sha1>kokws2uoxbkv5yxsen2m1e2ziim0qyb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422677</id>
      <parentid>422676</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T22:07:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Tynchtyk Chorotegin</username>
        <id>1744</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* Илимий эмгектери */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="41501" xml:space="preserve">[[File:Kubatbek Tabaldiev 15.9.2010 Tosor.JPG|thumb|Археолог Кубатбек Табалдыев Тосор жергесинде. 2010-жыл.]]

'''Кубатбек Шакиевич Табалдыев''' (англисче Kubatbek Tabaldyev) — кыргыздын [[археолог]], [[тарыхчы]] окумуштуусу, Кыргызстан, Сибир, Ички Азия тарыхы боюнча адис.
Тарых илимдеринин кандидаты, &quot;Кыргыз Тарых Коому&quot; эл аралык коомдук бирикмесинин вице-президенти (2012-жылдын 11-февралынан). [[Кыргызстан]]дын [[Ысык-Көл облусу|Ысык-Көл облусунда]] туулган.  Кыргыз мамлекеттик университетинин (азыркы Жусуп Баласагын атындагы [[Кыргыз Улуттук Университети]]нин) тарых факультетин бүтүргөн.  
[[Кыргызстан жаш тарыхчылар жамааты]]нын (кийинки [[Кыргызстан Тарыхчылар Жамааты]]) мүчөсү жана жетекчи орун басары болгон. Орусиялык кыргыз таануучу [[археолог]] [[Худяков, Юлий Сергеевич|Юлий Сергеевич Худяков]] - анын илимий нускоочусу. Учурда КТМУнун профессору. &quot;Даңк&quot; медалынын ээси (2016). &lt;br&gt;

== Өмүр баяны ==

Кубатбек Табалдыев (кээ бир китептерде Табалдиев деп да жүрөт, бирок паспортуна ылайык Табалдыев) 1962-жылы 21-июлда [[Кыргызстан]]дын Ысык-Көл облусундагы Кызыл-Суу айылында туулган. &lt;br&gt;

1979-жылы Жети-Өгүз районунун Дархан орто мектебин аяктаган. &lt;br&gt;

1984-жылы Кыргыз Мамлекеттик университетинин (азыркы [[Кыргыз улуттук университети|Кыргыз улуттук университетинин]]) тарых факультетин аяктаган. &lt;br&gt;

[[Кыргызстан жаш тарыхчылар жамааты]] (1989) жана Кыргызстан Тарыхчылар Коому (1995) уюмун жана &quot;[[Кыргыз Тарых Коому]]&quot; эл аралык коомдук бирикмесин (2012)  негиздегендердин бири. &lt;br&gt;

2012-жылдын 11-февралында [[Кыргыз Тарых Коому|Кыргыз Тарых Коомунун]] (КТК) вице-президенти болуп шайланган. &lt;br&gt;

== Иштеген жерлери ==

1984-1986 – Каракол педагогикалык окуу жайы, тарых мугалими. &lt;br&gt;

1986-1987 апрель Нарын областтык комсомол комитети – референт.

1987-1990 жж.Кыргыз мамлекеттик университети, археология жана этнография кафедрасы – ага лаборант, мугалим. &lt;br&gt;

1990-1992 жж. Россия, Новосибирск мамлекеттик университеинин гуманитардык факультеинин стажер-изилдөөчү, аспирант. &lt;br&gt;

1992-19 жж. – Бишкектеги Кыргыз Мамлекеттик университетинин тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  окутуучусу. &lt;br&gt;

1992-19 жж. – Бишкектеги Кыргыз Мамлекеттик университетинин тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  ага окутуучусу.

1994 ж. – «Теңир-Тоодогу көчмөн уруулардын маркумду көмүү адаттарынын эволюциясы»   деген темада Россия Илимдер академиясынын Сибирь бөлүмүндө кандидаттык диссертация коргогон. &lt;br&gt;

1992-19 жж. – Бишкектеги Кыргыз Мамлекеттик университетинин тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  доценти. &lt;br&gt;

1998 - 2003 жж. – Бишкектеги [[Кыргыз мамлекеттик университети|Кыргыз Мамлекеттик Университетинин]] тарых факультетинин археология жана этнография кафедрасынын  башчысы, профессордун милдетин аткаруучу. &lt;br&gt;

2003 декабрь - 2010 жж. – Бишкектеги Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин тарых бөлүмүнүн доценти. &lt;br&gt;

[[Доцент]], тарых илиминин кандидаты Табалдиев Кубатбек Шакиевич ушу тапта Бишкектеги Кыргыз-Түрк «Манас» университетинин Гуманитардык факультетинин тарых бөлүмүнүн профессору болуп иштеп жатат.

Ал 1995-2010-жж. Кыргызстан Тарыхчылар Коомунун торага орун басары. &lt;br&gt;

2012-жылдын 11-февралынан тартып [[Кыргыз Тарых Коому|Кыргыз Тарых Коомунун]] вице-президенти (бул уюмдун президенти - [[Чоротегин, Тынчтыкбек Кадырмамбетович|Тынчтыкбек Чоротегин]], дагы эки вице-президенти болуп  маркум [[Жумабаев, Бектемир Миталипович|Бектемир Жумабаев]] менен Арслан Капай уулу Койчиев) шайланган. &lt;br&gt;


==Үй-бүлөсү== 

Өмүрлүк жары - Бактыгүл Макерова, кесиби боюнча тарых мугалими. &lt;br&gt;

Алардын үч уулу (Элдияр, 1989; Бактияр, 1997; Данияр, 2002) бар. &lt;br&gt;

==Билген тилдери==

Кыргызча (эне тил), орусча, немисче, англисче, түркчө. &lt;br&gt;

== Сыйлыктары ==

* 1995-жылы - [[Кыргыз Улуттук Университети|Кыргыз улуттук университетинин]] ардак грамотасы.

* 2007-жылы - Кыргызстан билим берүү министиринин ардак грамотасы.

* 2007–жылы -  Кыргыз Республикасынын маданият министирлигинин Ардак грамотасы.
* &quot;Даңк&quot; медалы (2016).   &lt;ref&gt;http://www.prezident.kg/files/docs/Files/ukaz_o_nagrajdenii_2016_kyirg_.pdf&lt;/ref&gt; &lt;br&gt;

== Илимий эмгектери == 

Ал 6 китеп, 170тен ашуун илимий макала (айрым китеп жана макалаларды калемдешип) жарыялап, өзүнүн табылгаларын Кыргызстандан тышкары АКШ, Германия, Жапония, Казакстан, Орусия, Түркия сыяктуу өлкөлөрдө кыргыз, англис, немис, орус, түрк жана башка тилдерде жарыялап келди. &lt;ref&gt;https://www.azattyk.org/a/meenetkech-arkheolog-kubatbek-tabaldyev-60-jashta/31953077.html&lt;/ref&gt; &lt;br&gt;

Бишкек, Новосибирск, Барнаул, Красноярск, Омск, Фракфурт, Анкара, Измир,   Самарканд, Алматы,  Блумингтон, Теннеси, Чикаго, Токио, Тегеран, ж.б. шаарларда  өткөн 40тан ашуун эл аралык илимий-практикалык конференциялардын, симпозиумдардын жана курултайлардын, бир катар эл аралык археологиялык экспедициялардын катышуучусу. &lt;br&gt;

Кубатбек Табалдыев жалпы Теңир-Тоо, анын ичинде Кыргызстан аймагындагы көчмөн түрктөрдүн жана алардын коңшуларынын археологиялык маданияттарын изилдеп, обочолонгон көчмөн маданият түшүнүгү калпыс болорун, ар дайым теңир-тоолук көчмөндөр делген этностор бир эле учурда отурукташкан маданиятты да калыптандырышкандыгын, вертикалдык (жыл мезгилине ылайык) көчүп-конгон бул элдер мал чарбачылыгы менен дыйканчылыкты ширелтип өнүктүрүшкөндүгүн далилдеп чыкты. &lt;br&gt;

== Жарыкка чыккан китептери (монографиялар) ==

* Табалдиев К.Ш. Курганы средневековых кочевых племен Тянь-Шаня. – Бишкек, 1996. – 256 бет. &lt;br&gt;
* Табалдыев Кубат Шакиевич. Древние памятники Тянь-Шаня. - Бишкек: V.R.S. Company, Университет Центральной Азии, 2011. - 320 стр. -  ISBN 978-9967-26-422-9. &lt;br&gt;

== Калемдешип жазылган китептер ==
 
#Культура средневекового населения Внутреннего Тянь-Шаня и сравнительный анализ с сопредельными регионами Центральной Азии. – Бишкек, 1996. 394 бет. (Москалев М.И., Табалдиев К.Ш. Митько О.А.)
#Памятники письменности на камне Кыргызстана (свод памятников письменности на камне). – Б.: «Учкун», 2008. – 336 с. (Табалдиев К.Ш., Кайрат Белек).
#Нарын облусу / Энциклопедия. Бишкек, 1994.
#Кыргыз тарыхы.Энциклопедия. Бишкек, 2003. (Авторлоштукта. К\л\м= 29 б.т.).
#Кыргызстан. Улуттук энциклопедия. 1-Т. Бишкек, 2006. (Авторлоштукта. К\л\м= 40 б.т.).
#Кыргызстан. Улуттук энциклопедия. 2-Т. Бишкек, 2007. (Авторлоштукта. К\л\м= 40 б.т.).

== Жарыкка чыккан илимий басылмалардагы макалалар менен тезистер ==

#Табалдиев К.Ш. О новой находке буддийской скульптуры в районе городища Ак-Бешим // Материалы IX межреспубликанской научной конференции молодых ученых 27-29 октября 1987 года. –Фрунзе, 1988. –С. 371-373 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш. Новые данные о типах погребальных сооружений у киргизов // Памятники кыргызской культуры Северной и Центральной Азии. Сборник научных трудов. –Новосибирск, 1990. –С. 146-156 (на русском языке, Россия).  
#Табалдиев К.Ш Сравнительный анализ погребений монгольского времени и Забайкалья //Проблемы археологии и этнографии Сибири и Дальнего Востока. Тезисы региональной научной конференции. –Красноярск, 1991. –С. 63-66 156 (на русском языке, Россия).  
#Табалдиев К.Ш Мусульманские погребения Центрального Тянь-Шаня // Материалы XXIX всесоюзной научной конференции. –Новосибирск, 1991. –С.7-12.   
#Табалдиев К.Ш Об оградке тюркского времени //Некоторые вопросы археологии и этнографии Кыргызстана. Сборник научных трудов Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1991. –С.31-34. (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш Средневековые памятники Тянь-Шаня // Источники по средневековой истории Кыргызстана и сопредельных областей Средней и Центральной Азии. Тезисы докладов и сообщений межреспубликанской научной конференции, посвященной памяти В.А. Ромодина. –Бишкек,1991. –С.103-105 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш, Худяков Ю.С. Опыт проведения охранных раскопок на могильнике Ала-Мышык в 1989 году // Охрана и исследования археологических памятников Алтая. Тезисы докладов и сообщений к конференции. –Барнаул, 1991. –С.168-170  (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Новые сведения о тюркских памятниках Центрального Тянь-Шаня // Этническая история тюркских народов Сибири и сопредельных территорий (по данным археологии). Материалы всесоюзной конференции. Омск,1992. –С.101-106  (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш, Худяков Ю.С. Сравнительный анализ погребальной и поминальной обрядности древних тюрок Алтая и Тянь-Шаня. Проблемы изучения истории и культуры Алтая и сопредельных территорий. Тезисы  конференции. –Горно-Алтайск, 1992. –С.77-79 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Реконструкция конского убранства древних тюрок Тянь-Шаня. Тезисы исторических чтений памяти Михаила Петровича  Грязнова. Часть первая.  –Омск, 1992. –С. 110-111(на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Новые находки седел в древнетюркских погребениях с конем на Тянь-Шане // Сборник научных трудов. Проблемы археологии, истории, краеведения и этнографии Приенисейского края. –Красноярск,1992. –С.19-20  (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш. Об интерпретации погребений домашних животных Материалы XXX всесоюзной научной студенческой конференции. –Новосибирск, 1991. –С.7-12  (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш. Поминальные памятники древних тюрков Тянь-Шаня // Тезисы докладов научной конференции профессорско-преподавательского состава исторического факультета посвященной 60-летию образования Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1993. –С.25-27 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Исследование памятника Беш-Таш-Короо. Тезисы докладов научной конференции профессорско-преподавательского состава исторического факультета. –Бишкек, 1993. –С. 25-27 (на русском языке, Кыргызстан).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Древнетюркская культура как историко-культурный феномен // Культурогенетичекие процессы в Западной Сибири. Тезисы конференции. –Томск,1993. –С.112-114 (на русском языке,  Россия).
#Табалдиев К.Ш. К реконструкции средневекового головного убора // Хасановские чтения. Тезисы докладов и сообщений научной конференции посвященной 60-летию образования Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1994. –С. 92-93 (на русском языке).
#Худяков Ю.С. Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Новые находки луков и стрел в средневековых памятниках Кочкорской долины // Хасановские чтения. Тезисы докладов и сообщений научной конференции посвященной 60-летию образования Кыргызского государственного университета. –Бишкек,1994. –С. 94-96 (на русском языке, Кыргызстан).
#Эволюция погребального обряда кочевников Внутреннего Тянь-Шаня в средние века. Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата исторических наук. –Новосибирск, 1994. 22 стр. (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Курганы их могильника Ала-Мышык // Этнокультурные процессы в Южной Сибири и Центральной Азии  в I- II тысячелетии н.э. Сборник научных статей. –Кемерово: Кузбассвузиздат, 1994. –С.112-129  (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш. Погребения из Кичи-Ача (Центральный Тянь-Шань) // Этнокультурные процессы в Южной Сибири и Центральной Азии  в I- II тысячелетии н.э. Сборник научных статей. –Кемерово: Кузбассвузиздат, 1994. –С.165-190 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Предметы вооружения из погребений Центрального Тянь-Шаня (I половина II тысячелетия н.э.) // Военное дело и средневековая археология Центральной Азии. Сборник научных статей. –Кемерово, 1995. –С. 108-124 (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Сравнительный анализ изображений лучников на петроглифах Южной Сибири и Тянь-Шаня //Методика комплексных исследований культур и народов Западной Сибири. Тезисы докладов X  Западносибирского археолого-этнографического совещания памяти В.Н.Черенцова. –Томск, 1995. –С.195-197.
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А., Сулайманова А. Новые сведения из древнетюркских поминальных оградок // Кыргызы этногенетические и этнокультурные процессы в древности и средневековья в Центральной Азии. Тезисы международной научной конференции. –Бишкек, 1995. –С.75-77 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш. О связях енисейских и тянь-шаньских кыргызов // Кыргызы: этногенетические и этнокультурные процессы в древности и средневековье в Центральной Азии. Тезисы докладов международной научной конференции. –Бишкек, 1995. –С.75-77 (на русском языке, Кыргызстан).
#Табалдиев К.Ш. Эпос «Манас»  и археологические исследования в Тенир-Тоо // Эпос «Манас» и эпическое наследие народов мира. –Бишкек, 1995. –С.20-22 (на кыргызском языке, Кыргызстан).
#[[Москалев, Михаил Иванович|Москалев М.И.]], Табалдиев К.Ш. Митько О.А. Культура средневекового населения Внутреннего Тянь-Шаня и сравнительный анализ с сопредельными регионами Центральной Азии. –Бишкек, 1996. Учебная программа. –Бишкек, 1996. 
#Табалдиев К.Ш. Некоторые вопросы этнокультурной интерпретации    средневековых погребений Кыргызстана //  Кыргызы: этногенетические и этнокультурные процессы в древности и средневековье в Центральной Азии. Материалы международной научной конференции. –Бишкек, 1996. –С.195-203.
#Табалдиев К.Ш. Новые сведения из области духовной и материальной культуры сакского времени Тянь-Шаня // Древний и средневековый Кыргызстан. Сборник научных статей. –Бишкек, 1996. –С.172-182 (на русском языке, Кыргызстан).        
#Худяков Ю.С.,Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Многофигурные композиции на костяных пластинах из памятника Суттуу-Булак // Новейшие археологические и этнографические открытия Сибири. Материалы IV сессии Института археологии и этнографии Сибирского Отделения Российской Академии наук. –Новосибирск, 1996. –С. 242-245 (на русском языке, Россия).     
#Tabaldiev K.Š Neue Funde der sakenzeit aus dem Tien Shan. EURASIA ANTIGUA. Zeitschrift  für archäologie Eurasians. Band 2. –Berlin 1996. Pages 355-361. . (на немецком языке).   
#Chudjakov Julij, Tabaldiev K.Š Bodenschützen-Darschtellung auf Felsbildern im Altai und im Tien-Shan. EURASIA ANTIGUA. Zeitschrift  für archäologie Eurasians. Band 2. –Berlin 1996. Pages 311-318. (на немецком языке).  
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А.  Новые находки предметов изобразительного искусства древних тюрков на Тянь-Шане// Российская археология. –Москва,1997. –С.142-147 (на русском языке, Россия). 
#Bodo Anke, Michail Moskalev, Oroz Soltobaev, Kubatek Tabaldiev Ausgrabungen auf dem Graberfeld von Süttüü-Bulak. Rai. Kockor. Kyrgyzstan. EURASIA ANTIGUA. Zeitschrift  für archäologie Eurasians. Band 3. –Berlin 1997. Pages 513-570. (Outcomes of kyrgyz-german excavations of archeological expedition). . (на немецком языке).  
#Tabaldiev K. Burial and Memorial Stones of Saka Period from the Inner Tien Shan Mauntais // Symposium the Evolution of Eurasian Steppe Cuitures during the Late Iron Age Period /Saka/ Sarmatian Cultures/. Societu Amerikan Archaeology. 62nd Annual Meeting. April 2-6, 1997. USA. Nashvill, Tennessee. Pp.43-44 (на английском языке).
#Худяков Ю.С. , Табалдиев К.Ш. Эволюция поминальной обрядности древних тюрок на Тянь-Шане//Верования и культы домусульманской Средней Азии. Тезисы конференции. –Москва, 1997. 65-68 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш, Древнетюркские поминальные памятники на Центральном Тянь-Шане// Вопросы археологии Казахстана. Вып.2. Алматы, 1998. –№ 3. –С. 152-153 (на русском языке, Казахстан). 
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Сравнительный анализ комплексов вооружения западных и восточных тюрок //Военная археология. Оружие и военное дело в исторической и социальной перспективе. Материалы Международной  конференции 2-5 сентября  1998 г. СПб.-1998. –С.296-298 (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Реконструкция конского убранства древних тюрков Центрального Тянь-Шаня// // Российская археология. –Москва,1999. –С. 50-58. (на русском языке, Россия). 
#Табалдиев К.Ш. Зеркала из погребений Внутреннего Тянь-Шаня//Евразия: культурное наследие древних цивилизаций. –Выпуск 2. Горизонты Евразии. Сборник научных статей. –Новосибирск, 1999. –С.78-81 (на русском языке).
#Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Древнетюркский памятник Беш-Таш-Короо // Памятники культуры древних тюрок в Южной Сибири и Центральной Азии. Сборник научных трудов. –Новосибирск, 1999. –№3. –С. 55-82. (на русском языке, Россия).
#Борисенко А.Ю.,Табалдиев К.Ш., Худяков Ю.С. Особенности поминальной и погребальной обрядности у западных и восточных тюрок в Средней и Центральной Азии//Изучение культурного наследия востока. Культурные традиции и преемственность в развитии древних культур и цивилизаций. Материалы Международной конференции в Санкт-Петербурге (23-25 ноября 1999 г.). -Санкт-Петербург, 1999. –С. 110-111 (на русском языке, Россия).
#Табалдиев К.Ш. Худяков Ю.С. Сбруйный набор из местности Алкым в Кочкорской долине Тянь-Шаня //Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий. Том 5. –Новосибирск, 1999. –С. 514-520 (на русском языке, Россия).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш. Петроглифы Кара-Тоо //Новое о древнем и средневековом Кыргызстане. Сборник научных трудов. Выпуск II. –Бишкек,1999. –С.14-21 (на русском языке, Кыргызстан).
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Анке Б., Гукш Х., Солтобаев О.А. Археологические исследования на Тянь-Шане // Обозрение результатов полевых и лабораторных исследований археологов и этнографов Сибири и Дальнего Востока в 1994-1996 годах. –Новосибирск, 2000. –С.189-190 (на русском языке)
#Табалдиев К.Ш.,Худяков Ю.С. Древнетюркские поминальные памятники на Тянь-Шане (по материалам исследований Нарынского отряда) // Памятники древнетюркской культуры в Саяно-Алтае и Центральной Азии. Сборник научных трудов.- Новосибирск, 2000. –С.65-86. (на русском языке).
#Деревянко А.П., Петрин В.Т., Таймагамбетов Ж.К., Зенин А.Н.) Табалдиев К.Ш. Поиски памятников эпохи палеолита на территории Кыргызстана в 2000 г.// Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий. Том 5. –Новосибирск, 2000.  -С.75-78 (на русском языке).
#Tabaldiyev Kubatbek Shakiyevich The Buddist Stone Plate from Ak-Beshim //Silk Road Studies. №2. March 2000. The Silk Road Research Center of Soka University. Tokyo 2000. Pages 91-99. (на японском и английском языках).
#Бозер Рустем (Bozer Rustem), Табалдиев Кубат  Раскопки в местности Кун-Элек в Алайской долине Кыргызстана //  Материалы сообщений симпозиума посвященной раскопкам и исследованиям средневековых памятников. Симпозиум проходил 24-27 апреля 2000 года  в университете Ван (Турция). –Ван, 2000. –С.259-266.            
#Худяков Ю.С. Табалдиев К.Ш. Солтобаев О.А. Шлемы найденные на территории Кыргызстана //Археология, этнография и антропология Евразии. Номер 1(5). –Новосибирск, 2001. –С. 101-106 (на русском и английском языках).
#Табалдиев К.Ш. Средневековые погребальные комплексы и этническая история кыргызов//Байыркы кыргыз тарыхынын актуалдуу проблемалары. Эл аралык илимий конгресстин билдир==л\р=н=н тезистери, 27-29 август, 2001 –ж.  –Бишкек, 2001. С.79-81.
#Табалдиев К.Ш., Бозер Р., Москалев М.И. Археологические исследования в Алайской долине // Ош и Фергана: археология, новое время, культурогенез, этногенез. –Выпуск 4. –Бишкек, 2000. С. 87-93.
#Табалдиев К.Ш., Бозер Р., Москалев М.И. Алай тезис
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Рунические надписи Кочкорской долины // Известия  Национальной Академии наук Кыргызской Республики. №1-2. –Бишкек, 2001. –С. 68-73.
#Табалдиев К.Ш., Жолдошов Ч. Средневековые наскальные изображения Кыргызстана. 5 страниц, с иллюстрацией. Статья в печати. В материалах интернационального семинара «Наскальное искусство Центральной Азии».  Семинар проходил в городе Чолпон-Ата (Кыргызская Республика) 3-8 сентября 2001 года.
#Табалдиев К.Ш. Археологические исследования на территории Кыргызстана и этническая история кыргызов. 6 страниц. Статья  в материалах международной научного   конгресса. Конгресс проходил 27-28 августа 2001 года в городе Бишкек,  на базе кыргызско-турецкого университета.
#Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Рунические надписи Кочкорской долины//Кочкор ёрёёнъндёгъ байыркы търк руникалык жазуулары// «Манас» Университети. Коомдук илимдер журналы.   Бишкек, 2001. С.279-293.
#Табалдиев К.Ш. Археологические памятники ранних кочевников Тенир-Тоо и некоторые новые сведения// «Манас» Университети. Коомдук илимдер журналы. Бишкек, 2002. –С.283-311.
#Табалдиев К.Ш., Основные этапы распространения исламской религии на территории Кыргызстана (по данным погребальных памятников). Материалы Международной научной конференции «Центральная Азия: вчера, сегодня, завтра». Бишкек, 26-27, сентября 2001 г. –С.239-245.
#Tabaldiyev Kubatbek Koçkor ovasy kadım türk yazıtları // TÜRKSOY. Türk Dünyası Kültür, Sanat, Bılım, Haber ve Araştırma Dergısı. Yil: 2. Cilt 1:Sayi 5, Ocak 2002. sayfa 29-34.
#Деревянко А.П., Зенин А.Н., Табалдиев К.Ш., Рыбин Е.П., Славинский В.С., Цыбанков А.А. Новые результаты исследования палеолитического местонахождения Тосор (Кыргызстан) // Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий.  Том VII. Материалы Годовой сессии Института археологии и этнографии СО РАН, Декабрь 2001 г. Новосибирск 2001. С.76-79. 
#Деревянко А.П., Петрин В.Т., Зенин А.Н., Табалдиев К.Ш., Чаргынов Т.Т. Новые исследования мастерской Капчыгай в Кыргызстанае// Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий.  Том VII. Материалы Годовой сессии Института археологии и этнографии СО РАН, Декабрь 2001 г. Новосибирск 2001. С.98-99. 
#Табалдиев К.Ш. Археологические раскопки в Кумторе// Музей и современность. Материалы научно-практической конференции. Посвященной 70-летию Государственного исторического музея Кыргызской Республики 6 ноября 1997 года. Бишкек, 2001. С.51-55.
#Худяков Ю.С., Табалдиев К.Ш., Солтобаев О.А. Комплекс памятников с руническими надписями в местности Кок-Сай в Кочкорской долине на Тянь-Шане // Археология, этнография и антропология Евразии. Новосибирск. Номер 3 (11) 2002. –С.124-132.
#Tabaldiyev K.Sh. and.Soltobaev  O.A Petroglyphs with Runik Inscritions in the Kochkor Valley, Central Tienshan // Silk Road Studies. №2. March 2002. The Silk Road Research Center of Soka University. Tokyo 2002. Pages 41-49. (на японском  языке).
#Tabaldiev Kubat S. I nomadi medioevali del Kirghistan//Pastori erranti dell´ Asia.popoli, archeologia e storia nelle steppe dei Kirghisi. Napoli, Museo Archaologico Nasionale. 2002.  На итальянском языке «Средневековые кочевники Кыргызстана» C.43-48.
#Табалдиев К.Ш. Новые древнетюркские рунические надписи Кочкорской и Таласской долин// Труды факультета истории и регионоведения. Выпуск Х. Бишкек, 2002. C.131-142.
#Деревянко А.П., Зенин А.Н., Табалдиев К.Ш., Рыбин Е.П.,  Т.Т.Чаргынов,  Цыбанков А.А. Новые результаты  археологических исследований на юге Кыргызстана// Проблемы археологии, этнографии, антропологии Сибири и сопредельных территорий.  Том VIII. Материалы Годовой сессии Института археологии и этнографии СО РАН, Декабрь 2002 г. Новосибирск 2002. С.64-67. 
#Табалдиев К.Ш. Археологические памятники Кыргызстана и новейшие исследования //Развитие Демократического Общества в Кыргызстане: успехи и проблемы. Материалы семинара 11-13 октября 2002 года. Иссык-Куль-2002. С. 47-52.
#Табалдиев К. Буддийская плита из Ак-Бешима // Буддизм и христианство в культурном наследии Центральной Азии: Материалы международной конференции. – Бишкек, ОФЦИР, 2003. С.19-27.
#Табалдиев К.Ш. Новые сведения об археологических памятниках Кочкорской долины (по данным исследований АУКа в 2002 году)// Академический вестник: Ежегодный сборник статей преподавателей Американского университета в Центральной Азии. –Бишкек, 2003. –Выпуск I. С.97-106.
#Petrogliphs Kara-Too //  Manas Üniversitesi. Sosyal bilimler dergisi. Sayi:5. Bişkek 2003. 40-57-беттер. (Hudjakov J.S, Tabaldiev K.Sh.)

== Ал тууралуу адабият ==

* Чоротегин Т., Молдокасымов К.  Кыргыздардын жана Кыргызстандын кыскача тарыхы: (Байыркы замандан тартып бүгүнкү күнгө чейин): Тарыхты окуп үйрөнүүчүлөр үчүн. – Бишкек, 2000. – (Краткая история кыргызов и Кыргызстана. На кыргызском языке). (ISBN 9967-00-001-5). – 160 стр. &lt;br&gt;

==Интернеттеги шилтемелер==

* https://www.azattyk.org/a/meenetkech-arkheolog-kubatbek-tabaldyev-60-jashta/31953077.html Мээнеткеч археолог Кубатбек Табалдыев 60 жашта &lt;br&gt;
* http://www.azattyk.kg/content/article/1270977.html
* http://www.azattyk.kg/content/article/1269783.html
* http://www.azattyk.kg/content/article/1262257.html
* http://www.ucentralasia.org/news.asp?Nid=313 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151015114401/http://www.ucentralasia.org/news.asp?Nid=313 |date=2015-10-15 }}

==Ички шилтемелер==

[[Категория:Кыргыз таануу]]
[[Категория:Кыргыз тарыхчылары‎]]
[[Категория:Туулгандар 1962-жылы‎]]
[[Категория:Археологдор]]
[[Категория:Кыргыз Тарых Коому]]</text>
      <sha1>5mm42pet3835vxra0wi4jtoarf46epv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алп Сол</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7088</id>
    <revision>
      <id>422672</id>
      <parentid>422543</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T20:12:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lauriswift911</username>
        <id>32161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3276" xml:space="preserve">'''Алп Солагай''' немесе '''Чжуву Хэсо'''— ([[Кыргыз жазуусу|байыркы кырг]]. 𐰀𐰞𐰯:𐰽𐰆𐰞𐰆𐰍𐰆𐰖)
9-кылымдын [[кыргыз]] кол башчысы жана элчиси, жана [[Улуу Кыргыз дөөлөтү|Кыргыз каганатынын]] [[Ажо|Ажодон]] кийин төртүнчү каганы, жана каганатты эң чоң аянтта кармаган каган болуп эсептелинет.
{{Мамлекеттик ишмер
|ысымы          = 𐰀𐰞𐰯 𐰽𐰆𐰞𐰆𐰍𐰆𐰖
|сүрөтү = Stamps of Kyrgyzstan, 2013-31.jpg
| кызматы          =[[Улуу Кыргыз дөөлөтү|Кыргыз каганаты]] 
| катары            = 
| желек             = C86ae9bf9d69e790910600aa8bced4fe XL.jpg | 40px
| желек2    = Кыргызский каганат знамя.png | 40px
| иш баштоо убагы =  840
| иш аяктоо убагы = 847
| андан кийинки инсан = [[Аре каган]]
|кесиби =[[Генерал|Колбашчы]], [[Каган]]
|туулган датасы           =  
|туулган жери             =  
 |каза болгон жылы        = 
 |каза болгон жери         = 
|жубайы = 
|балдары = 
|улуту = [[кыргыз]]
|атасы =
|энеси =
|сыйлыктары = 
|уруусу=[[Ажо сулалеси]]
}}

== Өмүр баяны ==
840-жылы кыргыз каганынын [[уйгур]] мамлекетине жасаган чоң казатында анын колунун сол канатын жетектеген жана [[Енисей|Энесай]]дагы Улуу Кыргыз империясын негиздөөгө чоң салым кошкон. &lt;br&gt;
843-жылы март айында кытайдын [[Тан]] династиясынын императоруна элчи катары барган. [[Кытай]] жыл баяндарында: “841-жылы такка олтурган император Вуцзун алыскы кыргыз каганынан келген элчиге абдан ыраазы болуп, [[Бо-Хайдан]] келген элчиден жогору, төргө олтургузду”- деп баяндалат. Кыргыз каганынын аскер башчысы, ишенимдүү элчи Кытайдан женилген уйгурлардын тагдыры жөнүндөгү саясий иштерден сырткары, соода-экономикалык карым-катнашты кайра жандандыруу үчүн барган. Буга жооп катары кытай императору өзүнун элчилерин бир нече ирет кыргыздарга жөнөткөн.

== Колдонулган адабияттар ==
[http://bizdin.kg/books/item/24-short_hist_enscl Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек.  2003]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
{{no iwiki}}
[[Категория:Кыргыз тарыхы]]
[[Категория:Инсандар]]</text>
      <sha1>ovjhiia9df37c8n1rhx0rsdwcmlx7vb</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422673</id>
      <parentid>422672</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T20:12:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lauriswift911</username>
        <id>32161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3277" xml:space="preserve">'''Алп Солагай''' немесе '''Чжуву Хэсо''' — ([[Кыргыз жазуусу|байыркы кырг]]. 𐰀𐰞𐰯:𐰽𐰆𐰞𐰆𐰍𐰆𐰖)
9-кылымдын [[кыргыз]] кол башчысы жана элчиси, жана [[Улуу Кыргыз дөөлөтү|Кыргыз каганатынын]] [[Ажо|Ажодон]] кийин төртүнчү каганы, жана каганатты эң чоң аянтта кармаган каган болуп эсептелинет.
{{Мамлекеттик ишмер
|ысымы          = 𐰀𐰞𐰯 𐰽𐰆𐰞𐰆𐰍𐰆𐰖
|сүрөтү = Stamps of Kyrgyzstan, 2013-31.jpg
| кызматы          =[[Улуу Кыргыз дөөлөтү|Кыргыз каганаты]] 
| катары            = 
| желек             = C86ae9bf9d69e790910600aa8bced4fe XL.jpg | 40px
| желек2    = Кыргызский каганат знамя.png | 40px
| иш баштоо убагы =  840
| иш аяктоо убагы = 847
| андан кийинки инсан = [[Аре каган]]
|кесиби =[[Генерал|Колбашчы]], [[Каган]]
|туулган датасы           =  
|туулган жери             =  
 |каза болгон жылы        = 
 |каза болгон жери         = 
|жубайы = 
|балдары = 
|улуту = [[кыргыз]]
|атасы =
|энеси =
|сыйлыктары = 
|уруусу=[[Ажо сулалеси]]
}}

== Өмүр баяны ==
840-жылы кыргыз каганынын [[уйгур]] мамлекетине жасаган чоң казатында анын колунун сол канатын жетектеген жана [[Енисей|Энесай]]дагы Улуу Кыргыз империясын негиздөөгө чоң салым кошкон. &lt;br&gt;
843-жылы март айында кытайдын [[Тан]] династиясынын императоруна элчи катары барган. [[Кытай]] жыл баяндарында: “841-жылы такка олтурган император Вуцзун алыскы кыргыз каганынан келген элчиге абдан ыраазы болуп, [[Бо-Хайдан]] келген элчиден жогору, төргө олтургузду”- деп баяндалат. Кыргыз каганынын аскер башчысы, ишенимдүү элчи Кытайдан женилген уйгурлардын тагдыры жөнүндөгү саясий иштерден сырткары, соода-экономикалык карым-катнашты кайра жандандыруу үчүн барган. Буга жооп катары кытай императору өзүнун элчилерин бир нече ирет кыргыздарга жөнөткөн.

== Колдонулган адабияттар ==
[http://bizdin.kg/books/item/24-short_hist_enscl Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек.  2003]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
{{no iwiki}}
[[Категория:Кыргыз тарыхы]]
[[Категория:Инсандар]]</text>
      <sha1>pfjtjj6lvy08kkdnztqd6k10sux8pq0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Алаш (партия)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7966</id>
    <revision>
      <id>422681</id>
      <parentid>379861</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T11:18:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lauriswift911</username>
        <id>32161</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Lauriswift911 moved page [[&quot;Алаш&quot; партиясы]] to [[Алаш партиясы]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2350" xml:space="preserve">&quot;Алаш&quot; партиясы - 1917–20 жылдары [[Казакстан]] менен түндүк Кыргызстандагы саясий партия. Жаңыдан қалыптанып келе жаткан жергиликтүү майда буржуазиянын кызыкчылыгын коргогон. Кадет партиясынын Казакстандагы тобу катары 1905-жылы пайда болгон. [[Пишпек|Пишпекте]] 1917-жылы жайында «Алаш» уюму түзүлгөн. 21–26-июнда Оренбургда «Бүткүл кыргыз» («Бүткүл казак») съезди өтүп, «Алаш» партиясы уюшулган. Анын программасында казак жана кыргыз элдерин өз алдынча мамлекетке бөлүү мүдөөсү каралаган. 5–13-декабрда «Аралаш Ордо өкмөтү» түзүлүп, куралдуу кошуундар топтолгон. Алар ак гвардиячылар менен бирдикте совет бийлигине каршы күрөшкөн. [[Орол]], Торгой, Семей жана Жети-Суу облустарында «Алаш» партиясынын бөлүмдөрү түзүлгөн. 1918-жылы Жети-Суу ревкому «Алаш» партиясынын облустук жана уезддик уюмдарын жоюуга токтом чыгарганына карабастан, Пишпектеги «Алаш» уюму өзүн «Кыргыз революциячыл совети» деп атап, 1920-жылга чейин иш жүргүзгөн. Бул партиянын бир катар өкүлдөрү кийин сабатсыздыкты жоюуда, социалдык маданиятты жана кыргыз мамлекеттүүлүгүн түптөөдө зор эмгек сиңиришкен.

== Маалымат булактары ==
[http://bizdin.kg/books/item/24-short_hist_enscl Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек. 2003]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
[[Category:Кыргыз тарыхы]]

[[de:Alasch – Partei der nationalen Unabhängigkeit]]</text>
      <sha1>tpp8x17pdcuor8esqyyqzfd8n8z4zrq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Кокон Автономиясы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13605</id>
    <revision>
      <id>422680</id>
      <parentid>246951</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T11:17:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lauriswift911</username>
        <id>32161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5650" xml:space="preserve">'''Кокон автономиясы''' – Түркстандагы [[буржуазиялык-демократиялык]] өкмөт. 1917-жылы 26–29-ноябрьда (9–11-декабрь) Кокондо өткөн мусулмандардын атайын чакырылган крайлык 4-курултайында жергиликтүү элдердин кызыкчылыгына ылайык Түркстан автономиялык түзүлүшүн жарыялаган.
{{Тарыхый мамлекет
| аталыш = Кокон өзэркиндиги &lt;br&gt; Кокон аутономиясы
| расмий аталыш =
| мартаба = [[автономия]]
| гимн = Түркстан улуттук маршы
| желек = Flag of the Kokand (Turkestan) Autonomy.svg | thumb
| герб = Герб Коканда (Российская империя, 1908).gif
| карта = Туркестан 1918.png
| өлчөм =
| түшүндүрмө =
| негизделген = 28 ноябрь 1917
| жоюлган = 22 февраль 1918
| ураан = 
| борбор = [[Кокон]]
| шаарлар = [[Кокон]], [[Анжыян (шаар)|Анжиян]], [[Маргалаң]], [[Ош]]
| тил =[[кыргыз тили]], [[өзбек тили]]
| акча бирдиги =
| аянт = 
| калк =
| башкаруу формасы = [[аралаш республика]]
| сулале = '''Партия''': &lt;br&gt; [[Алаш партиясы|Алаш партиясы]] 
| дин = [[Ислам]]
| чейин = Орусия республикасы
| кийин = Түркстан Автономиялуу Советтик Социалисттик Республикасы
}}

[[Категория:Орусия империясы]]
[[Категория:1918]]
== Тарыхы ==
[[Курултай]] «Түркстан элдик советин» түзүү жөнүндө чечим кабыл алып, [[автономия]] өкмөтү түзүлгөн. Төрагасы [[Тынышпаев]], кийинчерээк [[М.Чокоев]] болгон. Өкмөт Түркстан элдеринин өз алдынчалыкка жетишин жана эркин улуттук мамлекет түзүүсүн көздөгөн. Анын курамына жергиликтүү калктын өкүлдөрү менен катар славян улутунун өкүлдөрү да кирген. Мис., [[Шаги-Ахмедов]], [[Махмудов]], [[Чанышев]], [[Потеляков]], [[Юсупов]], [[Садыкбаев]], [[Уразаев]] ж.б. өкмөттүн курамында иштеген. Түркстан чөлкөмүндө, айрыкча Фергана өрөөнүндө жергиликтүү калк жана орус интеллигенциясынын өкүлдөрүнүн колдоосуна алынган. Кокон автономиясынын органы катары «Свободный Туркестан», «Эл байрак» (казак, кыргыз, өзбек тилдеринде), «Улуг Туркестан» (өзбек тилинде) гезиттери жигердүү иш жүргүзгөн. ОШОНДОЙ эле Скобелев шаарында (азыркы Фергана) басылып туруучу «Знамя свободы» гезити да үгүт-насаат иштерине көмөк көрсөткөн. 1918-жылы январда Түркстан жумушчу дыйкан Советтеринин съезди өтүп, анын катышуучулары Кокон Автономиясынын колдоп чыгышкан. [[«Шура-и ислам»]], [[«Шура-и улема»]], [[«Иттифак»]]. «Союз трудящихся-мусульман» уюмдары [[«Крайлык мусулман жумушчулар союзуна»]] биригишкен. Кокондо түзүлгөн жаңы өкмөттүн эл арасында кадыр баркынын өсүшүнө каршы Ташкендеги Эл комиссарлар Совети биринчи күндөн баштап тескери үгүттү, ага каршы диверсиялык иштерди уюштура баштаган. Ал тургай жаңы өкмөттү мыйзамсыз катары эсептеп, мүчөлөрүн камакка алууга бүтүм чыгарышат. Ошондуктан, 1918-жылы февралдын аягында большевиктер Коконду курал менен басып алып, массалык кыргынды уюштурушкан. Бул окуя Фергана өрөөнүндөгү улуттук боштондук күрөштүн жаңы баскычынын башталышына алып келген.&lt;br&gt;      
  [[category: Маданият]]&lt;br&gt;
  [[category: Коом]]&lt;br&gt;
  [[category:Орто азия]]&lt;br&gt;
  [[category:Тарых]]&lt;br&gt;
  [[category:Инсандар]]&lt;br&gt;
  [[category:Көркөм өнөр]]&lt;br&gt;

==Колдонулган адабият==
Кыргыз Тарыхы. Энциклопедия. Бишкек, 2003&lt;br&gt;
''Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору. И. Арабаев ат. Кыргыз Мамлекеттик Педагогикалык Университети''&lt;br&gt;
''Башкы ред. Ү.А. Асанов, Жооптуу ред. А. А. Асанканов''
''Ред. кеңеш: Ө.Ж. Осмонов (төрага), Т.Н. Өмүрбеков (жооптуу катчысы), А.Ж. Жуманалиев, ж.б. ''&lt;br&gt;</text>
      <sha1>i1nmpv9a98r6m65dcpgd39tjcz1t4mv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хонгорай</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16840</id>
    <revision>
      <id>422674</id>
      <parentid>415435</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T20:23:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lauriswift911</username>
        <id>32161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8235" xml:space="preserve">'''Хонгорай''' немесе '''Тоолуу Хоорай''' — ([[Кыргыз жазмасы (тарыхы)|байыркы кыргыз]] ''Тоо-талаа эл'') Энесай дарыясынын жээгинде, Минусин сайында жайгашкан тоолуу төрт улустан турган тарыхый мамлекет. 

{{Тарыхый мамлекет
| аталыш = Хонгорай
| расмий аталышы = Коңгырай
| мартаба = [[конфедерация]]
| гимн =
| желек = Хонгорай Туусу.jpg
| герб =
| карта = Map of Hongorai and 4 ulus.png
| өлчөм =
| түшүндүрмө =
| негизделген = 1399
| жоюлган = 1703
| ураан =
| борбор = Ах Тас Тура (Ак-Таштуу шаар)
| шаарлар = 
| тил = [[Энесай кыргыз тили]]
| акча бирдиги =
| аянт = 320 000 км2&lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot; /&gt;
| калк = [[кыргыздар]] &lt;br&gt; 25 — 40 миң адамдан көп (XVIII кылымдын башында, Абакан жана Июс дарыяларынын жээгинде) &lt;ref name=&quot;автоссылка3&quot;&gt;Очерки Истории Хакасии , Абакан, 2008&lt;/ref&gt;
| башкаруу формасы = монархия
| сулале = [[Хыргыс]]
| башкаруучулардын_даражасы = Хан
| ажо1 = Абабарци-Чингсанг (Акбаржын)
| башкарган_жылы1 = 1399 — 1416
| ажо2 = Эсенху-Хан (Эсен-Тайшы)
| башкарган_жылы2 = 1439 — 1454
| ажо3 = Яков Тухачев
| башкарган_жылы3 = 1641
| ажо4 = Иренек Хан (Ернак) 
| башкарган_жылы4 = 1658 — 1687
| дин = Теңирчилик
| чейин = Юань Империясы
| кийин = Сибир губерниясы
| к2 = 
| к3 = 
}}

== Доорлору ==
* '''1399''' — Ойрат-Кыргыз конфедерациясы түзүлгөн.
* '''1468''' — Ойрат-Кыргыз (Хонгорай) конфедерациясы кулаган, ал [[Ойрот хандыгы|Ойрат хандыгына]] жана Хонгорайга бөлүнгөн. &lt;ref&gt;https://kghistory.akipress.org/unews/un_post:1757&lt;/ref&gt;
* '''1620''' — Хонгорай — Хотогойт хандыгынын вассалы.
* '''1667''' — Хонгорай — [[Жуңгар хандыгы|Жуңгар хандыгынын]] вассалы болуп эсептелинет.

== Түзүлүшү ==
Саян-Алтайдын аймагын камтыган [[Монгол империясы|Монгол Юань империясы]] кулагандан кийин [[Монголдор|Моңголдор]] кыргыздарга болгон бийлигин жоготкон. Ошол мүмкүнчүлүктөн пайдаланып, өз мамлекетин түзүштү. 14-кылымдын аягында кыргыздар чыгыш монголдорго каршы күрөштө [[ойроттор]] менен биригип, [[Ойрот хандыгы|Ойрот хандыгында]] жетекчилик позицияларды кыргыздар ээлеген. 1399-жылы ойрот конфедерациясынан кирген кыргыздардын бир бөлүгүнүн башчысы [[Угечи-Кашка]] өз аймагына жаңы расмий аталыш түзүүнү чечкен. Арийне, 15-16-кылымдарда монгол башкаруучуларынын буйругу менен Орто Енисей өрөөнүнө сүрүлүп, кыргыздардын кол алдында бир бүтүмгө бириккен ар кандай урук топтору ([[Туматтар]], [[Кереиттер]] жана башкалар) болгон. этно-саясий бирикме Хонгор, же Хонгорай &quot;. Бул корутунду булактардын кеңири спектрин жана биринчи кезекте XVII-XVIII жазма документтерди талдоого негизделген.
== Тарыхы ==
1663 жылынын декабрында, Ловсан-Тайжы халха-хандарынан качып, Саян кырынан өтүп, Хонгорайга качып келет, ылдыйкы Туба дарыясында «Лозанов шаарчасын» (азыркы убакытта Городок деген айыл) кура баштайт. 1664 жылы Алтын-Хан өзүнүн элчисин [[Москва|Москвага]] халха хандарына каршы жардам берүүсү менен сурайт. Эгерде жардам беришся, Ловсан-Тайжы Цардыктын кулу болууга умтулат. &lt;ref&gt;В декабре 1663 года, спасаясь от халхасских ханов, Ловсан-тайджи перешел через Саянский хребет и перекочевал в Хонгорай, где в нижнем течении реки Тубы начал строить «Лозанов городок» (ныне село Городок под Минусинском). В 1664 году Алтын-хан отправил своего посла в Москву с просьбой о помощи против халхасских ханов. Взамен Ловсан-тайджи обязывался стать верным царским подданным и дать «аманатов своих родственных людей в томский город», он просил также построить город «на киргизских кочевьях» и дать ему ржи, овса и иных хлебов на семена, так как он хочет «на нынешнем своем кочевье около Упсы (Тубы) реки заводить пашни»&lt;/ref&gt;.
[[File:Map of Ming Chinese empire 1415 (cropped).jpg ]]

== Аталышы ==
''Хоорай'' – кыргыз журтунун экинчи бир аталышы; Минуса ойдуңунун тоолуу-талаалуу аймактарынын географиялык аталышы. Кыргыздардын Хонгорай этно-саясий бирикмесиндеги ээлеген орду зор болгон. 17-кылымдагы орус документтеринде Хакас-Минуса аймагы «Кыргыз жери», «Кыргыз өлкөсү» деп жазылган. Айрым коңшу элдер, мисалы, шорлор бул аймакты «[[Хыргыс-Хоорай]]» деп аташкан. 

Орто кылымдардагы кыргыздардын үстөмдүгүн [[Саян-Алтай]]дын [[топонимика]]лык аталыштары да ырастайт: түштүк-батыштан – Абакандын жогорку агымындагы Кыргыз (Хыргыс-Суг) дарыясы, түштүктөн – Батыш [[Саян]]дардагы Кургусук (Хыргыс-Суг) дарыясы, чыгыштан – Чулум дарыясынын өрөөнүндөгү Кургусун (Хыргыс-Чул) дарыясы жана түндүк-батыштан – [[Том дарыясы]]нын өрөөнүндөгү Киргизка Кургусун (Хыргыс-Чул) дарыясы.

==Колдонулган  адабият==
“Кыргыз Тарыхы.  Энциклопедия”  Бишкек 2003.&lt;br&gt;
“Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору”&lt;br&gt;
“И.Арабаев атындагы Кыргыз мамлекеттик Педагогикалык университети”&lt;br&gt;
“Башкы ред. Ү.А.Асанов, жооптуу ред. А.А. Асанканов”.&lt;br&gt;
“Ред кеңеш:  Ө.Ж.Осмонов (төрага) Т.Н Өмүрбеков”&lt;br&gt;
==Интернеттик шилтемелер==
[[Category:Кыргызстан]]&lt;br&gt;
[[Category:Тарых]]&lt;br&gt;
[[Category:Илим]]&lt;br&gt;</text>
      <sha1>em7owre6l8yofnvc52macsoxst524mi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Катыраң</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24717</id>
    <redirect title="Катраң" />
    <revision>
      <id>422669</id>
      <parentid>313586</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T15:00:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <comment>[[Катраң]] макаласы менен бириктирилди</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Катраң]]</text>
      <sha1>4vh7kv6bvwgea75jugu1ig5wquljo1z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Фатиха сүрөсү</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35138</id>
    <revision>
      <id>422663</id>
      <parentid>352973</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T12:40:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>185.117.151.77</ip>
      </contributor>
      <comment>/* Транскрипциясы жана кыргызча мааниси */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6273" xml:space="preserve">{{Кураан сүрөлөрү
|Сүрөнүн аталышы    = Фатиха
 |Арабча аталышы     = سورة الفاتحة‎‎,
 |Сүрөтү             = Sura1.pdf
 |Сүрөнүн түрү       = Меккелик
 |Аталышынын мааниси = Бетачар
 |Сүрөнүн номуру     = 1
 |Аяттардын саны     = 7
 |Джуз               = 
 |Хизб               = 
 |Сөздөрдүн саны     = 29
 |Тамгалардын саны   = 139
 |Мурунку сүрө       = 
 |Кийинки сүрө       = [[Бакара сүрөсү]]
 |Укма               = 
 |Укманын  аталышы   = 
 |Укманын сүрөттөлүшү   = 
}}
[[File:Sura1.pdf|thumb|right|200px]]

'''Фатиха&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; сүрөсү''' ({{тил|ar|سورة الفاتحة}}, ''Бетачар'') — [[Куран|Курандын]] биринчи сүрөсү.

Сүрөнүн түрү: [[Меккелик сүрө]]. Баардык [[ислам]] уламаларынын ою боюнча Фатиха сүрөсү 7 [[Аят (Куран)|аяттан]] турат.

Бул сүрө Куранда орду боюнча да, жана толук түрдө бир түшкөнү боюнча да биринчи сүрө. Сүрөдө Курандын жалпы түшүнүгү берилип жана [[таухид|таухидди]](жалгыз гана Кудайга сыйынуу) ырастоочу, динчил адамдарга жыргалчылыкты, ал эми динсиз жана күнөөлүү адамдарга катуу жаза болоорун эскертүүчү, [[Аллах|Аллахка]] сыйынуу зарыл жана эки дүйнөдөгү бактылуулукка жол экенин ырастоочу сөздөр айтылат. Ошондой эле Аллахка моюн сунгандар жыргалчылыкта болоорун, ал эми баш ийбегендер зыян тартаары жазылган. 

Фатиха [[Мусулман|мусулмандардын]] арасында эң көп колдонулган сүрө болуп, [[Намаз|намаздын]] ар бир [[рекет|рекетинде]] сөзсүз түрдө окулууга тийиш.

== Транскрипциясы жана кыргызча мааниси ==
&lt;font size='5'&gt;
'''1:1''' {{lang|ar|بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمـَنِ الرَّحِيم}}&lt;/font&gt;
: Бисмилляhи-р-Рахмани-р-Рахим
: Мээримдүү, Ырайымдуу Алланын аты менен!
&lt;font size='5'&gt;
'''1:2''' {{lang|ar|الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِين}}&lt;/font&gt;
: Альхамду лилляяхи раббиль 'аалямиин.
: Ааламдардын ээси болгон Аллага&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; мактоо!
&lt;font size='5'&gt;
'''1:3''' {{lang|ar|الرَّحْمـنِ الرَّحِيم}}&lt;/font&gt;
: Аррахмани ррахиим.
: Ал Мээримдүү, Ырайымдуу&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt;.
&lt;font size='5'&gt;
'''1:4''' {{lang|ar|مَـالِكِ يَوْمِ الدِّين}}&lt;/font&gt;
: Мяялики яумиддиин.
: Кыямат Күндүн падышасы&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt;.
&lt;font size='5'&gt;
'''1:5''' {{lang|ar|إِيَّاك نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِين}}&lt;/font&gt;
: Ийякя на`буду ва ийякя наста'иин
: 1) Биз Сага гана сыйынып, Сенден гана жардам сурайбыз&lt;sup&gt;5&lt;/sup&gt;.
&lt;font size='5'&gt;
'''1:6''' {{lang|ar|اهدِنَــــا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ}}&lt;/font&gt;
: Ихдинаа ссырааталь мустакыим.
: Өзүң бизди туура жолго баштагын,
&lt;font size='5'&gt;
'''1:7''' {{lang|ar|صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّين}}&lt;/font&gt;
: Сыраатал-лязийна ан`амта алейхим, гайриль магдууби алейхим ва ляддооллиин
: 1) (ошол) Сенин каарыңа калбагандар жана адашпагандарга Өзүң тартуулаган жол эле&lt;sup&gt;6&lt;/sup&gt;.

===Кыскача түшүндүрмө===

*&lt;sup&gt;1&lt;/sup&gt; Фатиха-ачуучу.&lt;br&gt;
*&lt;sup&gt;2&lt;/sup&gt; Алланын аты. Сыйынууга жалгыз өзү гана татыктуу!&lt;br&gt;
*&lt;sup&gt;3&lt;/sup&gt; Булар Алланын эң улуу сыпаттарынын экөөсү. Алланын Мээрими менен Ырайымында чек жок! &lt;br&gt;
*&lt;sup&gt;4&lt;/sup&gt; [[Кыямат күнү]] бийлик жүргүзүүчү Ал өзү гана. 78-сүрөнүн 38-39-40-аяттарын караңыз.&lt;br&gt;
*&lt;sup&gt;5&lt;/sup&gt; Ушул сөздү намаз окуган адам кеминде 32 жолу кайталайт. Бирок ага маани береби?! Ал бир Аллага маалым. Биз эмнеге муктаж болсок да, дароо Аллага кайрылууга тийишпиз. Ушул күндө адамзатка сыйынуучулар көбөйдү. Мисалы: бир жумушун бүтүрүү үчүн тааныш издөө, пара бермей, кошомат кылуу ж.б.у.с.&lt;br&gt;
*&lt;sup&gt;6&lt;/sup&gt; Иудейлер менен христиандар; бири Алланын каарына калса, экинчиси адашкандар. Демек, алардын жолу туура эмес.
{{br}}

== Колдонулган адабият ==

* &quot;Ыйык Куран маанилеринин кыргызча котормосу&quot;. Baski Erkam Matbaasi-2006. - ISBN 9967-23-409-1
::::Которгондор:Абдышүкүр Исмаилов, Дүйшөн Абдылдаев, Садибакас Доолов, Садык Гавай
::::Текшергендер:Кимсанбай 9Абдурахманов, Камил Абжапаров

== Интернеттеги шилтемелер ==
* [http://quranacademy.org/quran/1 Фатиха сүрөсү] // QuranAcademy.org

{{сүрөлөр|1|—|Аль-Бакара|Фатиха}}

[[Категория:Куран сүрөлөрү]]</text>
      <sha1>d14kuyei92o2eroso90ytw3exczk9s9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Катраң</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42163</id>
    <revision>
      <id>422661</id>
      <parentid>392092</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T12:37:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3496" xml:space="preserve">{{ОЖ 
 |статусу                    = Айыл
 |кыргызча аталышы           = Катраң
 |сүрөт                      = Katrang village, Batken.webp
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                       = Кыргызстан
 |герб                       = 
 |желек                      = 
 |гербдин туурасы            = 
 |желектин туурасы           =
|lat_dir = N|lat_deg = 39.842889|lat_min =   |lat_sec =  
|lon_dir = E|lon_deg = 70.011639|lon_min =   |lon_sec =  
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale      
 |ЯндексКарта=
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү  =  
 |областын картасынын өлчөмү = 
 |аймактын картасынын өлчөмү = 
 |областын түрү              = област
 |област                     = Баткен областы 
 |таблицадагы област         = 
 |аймактын түрү              = Район{{!}}Район 
 |аймак                      = Лейлек району
 |ички бөлүнүшү              = 
 |башычысынын түрү           = 
 |башчысы                    = 
 |негизделген күнү           = 
 |биринчи белгиленген        = 
 |мурунку аталышы            = 
 |берилген статусу           = 
 |аймагы                     =  
 |бийиктиги                  =  
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 
 |климаты                    =
 |расмий тили                = 
 |расмий тили2              = 
  |калкы                     = 5 095 &lt;ref name=&quot;2009 census&quot;/&gt;
  |элди каттоо жылы          = 2009
  |жыштыгы                   = 
  |агломерация               = 
  |улуттук курамы            = 
  |диний курамы              = 
  |этнохороним               =
 |убакыт аралыгы             = +6
 |телефон коду               = 
 |почта индекси              =
 |Commons түрмөгүндө         = 
 |сайты                      = 
 |сайтынын тили              = 
 |сайтынын тили 2            = 
}}
'''Катраң''' — [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Баткен облусу|Баткен облусунун]] [[Лейлек району|Лейлек районундагы]] айыл. [[Катраң айыл аймагы|Катраң айыл аймагына]] кирет.

== Калкы ==
Калкы - 5 095 киши.&lt;ref name=&quot;2009 census&quot;&gt;{{cite web|title=2009 Population and Housing Census|work=The National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic|accessdate=12 November 2013|url=http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110810173103/http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archivedate=2011-08-10|location=Bishkek|language=Russian|year=2010|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;
== Булактар ==
{{reflist}}
{{Лейлек районунун калкконуштары}}
[[Категория:Катраң айыл аймагы]]
[[Категория:Айылдар]]</text>
      <sha1>9i6lqvri5ibc4871rmduzd0gv9utojx</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422662</id>
      <parentid>422661</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T12:38:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3501" xml:space="preserve">{{ОЖ 
 |статусу                    = Айыл
 |кыргызча аталышы           = Катраң
 |сүрөт                      = Katrang, village, Batken.jpg.webp
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                       = Кыргызстан
 |герб                       = 
 |желек                      = 
 |гербдин туурасы            = 
 |желектин туурасы           =
|lat_dir = N|lat_deg = 39.842889|lat_min =   |lat_sec =  
|lon_dir = E|lon_deg = 70.011639|lon_min =   |lon_sec =  
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale      
 |ЯндексКарта=
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү  =  
 |областын картасынын өлчөмү = 
 |аймактын картасынын өлчөмү = 
 |областын түрү              = област
 |област                     = Баткен областы 
 |таблицадагы област         = 
 |аймактын түрү              = Район{{!}}Район 
 |аймак                      = Лейлек району
 |ички бөлүнүшү              = 
 |башычысынын түрү           = 
 |башчысы                    = 
 |негизделген күнү           = 
 |биринчи белгиленген        = 
 |мурунку аталышы            = 
 |берилген статусу           = 
 |аймагы                     =  
 |бийиктиги                  =  
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 
 |климаты                    =
 |расмий тили                = 
 |расмий тили2              = 
  |калкы                     = 5 095 &lt;ref name=&quot;2009 census&quot;/&gt;
  |элди каттоо жылы          = 2009
  |жыштыгы                   = 
  |агломерация               = 
  |улуттук курамы            = 
  |диний курамы              = 
  |этнохороним               =
 |убакыт аралыгы             = +6
 |телефон коду               = 
 |почта индекси              =
 |Commons түрмөгүндө         = 
 |сайты                      = 
 |сайтынын тили              = 
 |сайтынын тили 2            = 
}}
'''Катраң''' — [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Баткен облусу|Баткен облусунун]] [[Лейлек району|Лейлек районундагы]] айыл. [[Катраң айыл аймагы|Катраң айыл аймагына]] кирет.

== Калкы ==
Калкы - 5 095 киши.&lt;ref name=&quot;2009 census&quot;&gt;{{cite web|title=2009 Population and Housing Census|work=The National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic|accessdate=12 November 2013|url=http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110810173103/http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archivedate=2011-08-10|location=Bishkek|language=Russian|year=2010|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;
== Булактар ==
{{reflist}}
{{Лейлек районунун калкконуштары}}
[[Категория:Катраң айыл аймагы]]
[[Категория:Айылдар]]</text>
      <sha1>ocjc5yanumywrqaqhculukr50v8amok</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422664</id>
      <parentid>422662</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T14:53:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <comment>Redirected page to [[Катраң]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Катраң]]</text>
      <sha1>4vh7kv6bvwgea75jugu1ig5wquljo1z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422665</id>
      <parentid>422664</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T14:54:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Абдырашит Сатылганов moved page [[Катраң, Лейлек району]] to [[Катраң]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Катраң]]</text>
      <sha1>4vh7kv6bvwgea75jugu1ig5wquljo1z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422667</id>
      <parentid>422665</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T14:55:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Кайра 422664 жокко [[Special:Contributions/Абдырашит Сатылганов|Абдырашит Сатылганов]] ([[User talk:Абдырашит Сатылганов|сюзюу]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3501" xml:space="preserve">{{ОЖ 
 |статусу                    = Айыл
 |кыргызча аталышы           = Катраң
 |сүрөт                      = Katrang, village, Batken.jpg.webp
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                       = Кыргызстан
 |герб                       = 
 |желек                      = 
 |гербдин туурасы            = 
 |желектин туурасы           =
|lat_dir = N|lat_deg = 39.842889|lat_min =   |lat_sec =  
|lon_dir = E|lon_deg = 70.011639|lon_min =   |lon_sec =  
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale      
 |ЯндексКарта=
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү  =  
 |областын картасынын өлчөмү = 
 |аймактын картасынын өлчөмү = 
 |областын түрү              = област
 |област                     = Баткен областы 
 |таблицадагы област         = 
 |аймактын түрү              = Район{{!}}Район 
 |аймак                      = Лейлек району
 |ички бөлүнүшү              = 
 |башычысынын түрү           = 
 |башчысы                    = 
 |негизделген күнү           = 
 |биринчи белгиленген        = 
 |мурунку аталышы            = 
 |берилген статусу           = 
 |аймагы                     =  
 |бийиктиги                  =  
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 
 |климаты                    =
 |расмий тили                = 
 |расмий тили2              = 
  |калкы                     = 5 095 &lt;ref name=&quot;2009 census&quot;/&gt;
  |элди каттоо жылы          = 2009
  |жыштыгы                   = 
  |агломерация               = 
  |улуттук курамы            = 
  |диний курамы              = 
  |этнохороним               =
 |убакыт аралыгы             = +6
 |телефон коду               = 
 |почта индекси              =
 |Commons түрмөгүндө         = 
 |сайты                      = 
 |сайтынын тили              = 
 |сайтынын тили 2            = 
}}
'''Катраң''' — [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Баткен облусу|Баткен облусунун]] [[Лейлек району|Лейлек районундагы]] айыл. [[Катраң айыл аймагы|Катраң айыл аймагына]] кирет.

== Калкы ==
Калкы - 5 095 киши.&lt;ref name=&quot;2009 census&quot;&gt;{{cite web|title=2009 Population and Housing Census|work=The National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic|accessdate=12 November 2013|url=http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110810173103/http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archivedate=2011-08-10|location=Bishkek|language=Russian|year=2010|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;
== Булактар ==
{{reflist}}
{{Лейлек районунун калкконуштары}}
[[Категория:Катраң айыл аймагы]]
[[Категория:Айылдар]]</text>
      <sha1>ocjc5yanumywrqaqhculukr50v8amok</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422670</id>
      <parentid>422667</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T15:12:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4687" xml:space="preserve">{{ОЖ 
 |макамы                   = Айыл
 |кыргызча аталышы           = Катраң 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                       = Кыргызстан
 |сүрөт                      = Katrang, village, Batken.jpg.webp
 |герб                       = 
 |желек                      = 
 |гербдин туурасы            = 
 |желектин туурасы           =
|lat_dir = N|lat_deg = 39.842889|lat_min =   |lat_sec =  
|lon_dir = E|lon_deg = 70.011639|lon_min =   |lon_sec =  
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale      
 |ЯндексКарта=
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү  =  
 |областын картасынын өлчөмү = 
 |аймактын картасынын өлчөмү = 
 |облустун түрү              = облус 
 |облус                      = Баткен облусу 
 |таблицадагы облус          = 
 |район                      = Лейлек району
 |ички бөлүнүшү              = 
 |башычысынын түрү           = 
 |башчысы                    = 
 |негизделген күнү           = 
 |биринчи белгиленген        = 
 |мурунку аталышы            = 
 |берилген статусу           = 
 |аймагы                     =  
 |бийиктиги                  =  
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 
 |климаты                    =
 |расмий тили                = 
 |расмий тили2              = 
  |калкы                     = 5 095 &lt;ref name=&quot;2009 census&quot;/&gt;
  |элди каттоо жылы          = 2009
  |жыштыгы                   = 
  |агломерация               = 
  |улуттук курамы            = 
  |диний курамы              = 
  |этнохороним               =
 |убакыт аралыгы             = +6
 |телефон коду               = 
 |почта индекси              =
 |Commons түрмөгүндө         = 
 |сайты                      = 
 |сайтынын тили              = 
 |сайтынын тили 2            = 
}}

'''Катраң'''  — [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Баткен облусу|Баткен облусунун]] [[Лейлек району|Лейлек районундагы]] айыл. [[Катраң айыл аймагы|Катраң айыл аймагынын]] курамына кирет. 
==Географиясы ==
Катраң айылы [[Козу-Баглан]] суусунун боюнда, деңиз деңгээлинен 1190 м бийиктикте жайгашкан. Райондун борбору [[Раззаков (шаар)|Раззаков]] шаарынан 60 км чыгыш тарапта. Пролетарск темир жол станциясынан ([[Тажикстан]]) 114 ''км.'' 
==Инфратүзүмү ==
[[Калкы]] 4197 (2009); негизинен мал жана дыйкан чарбаларын да эмгектенет. Эки орто мектеп, китепкана, клуб, кесиптик-техникалык лицей, оорукана, дарыкана бар. Турмуш-тиричилик кызматынын бөлүмдөрү, үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу, соода түйүндөрү, базарча, тамактануу жайлары иштейт&lt;ref&gt;[[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104-9&lt;/ref&gt;
== Калкы ==
Калкы - 5 095 киши.&lt;ref name=&quot;2009 census&quot;&gt;{{cite web|title=2009 Population and Housing Census|work=The National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic|accessdate=12 November 2013|url=http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110810173103/http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archivedate=2011-08-10|location=Bishkek|language=Russian|year=2010|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;
== Булактар ==
{{reflist}}
{{Лейлек районунун калкконуштары}}
[[Категория:Катраң айыл аймагы]]
[[Категория:Айылдар]]</text>
      <sha1>b03iq2fu18hw02n8gp17fktd1k240h5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>422679</id>
      <parentid>422670</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T11:15:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>130</id>
      </contributor>
      <comment>Replacing Katrang,_village,_Batken.jpg.webp with [[File:Katrang_village,_Batken.webp]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR1|Criterion 1]] (original uploader’s request) · Ошибка).</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4682" xml:space="preserve">{{ОЖ 
 |макамы                   = Айыл
 |кыргызча аталышы           = Катраң 
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                       = Кыргызстан
 |сүрөт                      = Katrang village, Batken.webp
 |герб                       = 
 |желек                      = 
 |гербдин туурасы            = 
 |желектин туурасы           =
|lat_dir = N|lat_deg = 39.842889|lat_min =   |lat_sec =  
|lon_dir = E|lon_deg = 70.011639|lon_min =   |lon_sec =  
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale      
 |ЯндексКарта=
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү  =  
 |областын картасынын өлчөмү = 
 |аймактын картасынын өлчөмү = 
 |облустун түрү              = облус 
 |облус                      = Баткен облусу 
 |таблицадагы облус          = 
 |район                      = Лейлек району
 |ички бөлүнүшү              = 
 |башычысынын түрү           = 
 |башчысы                    = 
 |негизделген күнү           = 
 |биринчи белгиленген        = 
 |мурунку аталышы            = 
 |берилген статусу           = 
 |аймагы                     =  
 |бийиктиги                  =  
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 
 |климаты                    =
 |расмий тили                = 
 |расмий тили2              = 
  |калкы                     = 5 095 &lt;ref name=&quot;2009 census&quot;/&gt;
  |элди каттоо жылы          = 2009
  |жыштыгы                   = 
  |агломерация               = 
  |улуттук курамы            = 
  |диний курамы              = 
  |этнохороним               =
 |убакыт аралыгы             = +6
 |телефон коду               = 
 |почта индекси              =
 |Commons түрмөгүндө         = 
 |сайты                      = 
 |сайтынын тили              = 
 |сайтынын тили 2            = 
}}

'''Катраң'''  — [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] [[Баткен облусу|Баткен облусунун]] [[Лейлек району|Лейлек районундагы]] айыл. [[Катраң айыл аймагы|Катраң айыл аймагынын]] курамына кирет. 
==Географиясы ==
Катраң айылы [[Козу-Баглан]] суусунун боюнда, деңиз деңгээлинен 1190 м бийиктикте жайгашкан. Райондун борбору [[Раззаков (шаар)|Раззаков]] шаарынан 60 км чыгыш тарапта. Пролетарск темир жол станциясынан ([[Тажикстан]]) 114 ''км.'' 
==Инфратүзүмү ==
[[Калкы]] 4197 (2009); негизинен мал жана дыйкан чарбаларын да эмгектенет. Эки орто мектеп, китепкана, клуб, кесиптик-техникалык лицей, оорукана, дарыкана бар. Турмуш-тиричилик кызматынын бөлүмдөрү, үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу, соода түйүндөрү, базарча, тамактануу жайлары иштейт&lt;ref&gt;[[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104-9&lt;/ref&gt;
== Калкы ==
Калкы - 5 095 киши.&lt;ref name=&quot;2009 census&quot;&gt;{{cite web|title=2009 Population and Housing Census|work=The National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic|accessdate=12 November 2013|url=http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110810173103/http://212.42.101.100:8088/nacstat/sites/default/files/%D0%91%D0%B0%D1%82%D0%BA%D0%B5%D0%BD%D1%81%D0%BA%D0%B0%D1%8F%20%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B0%D1%81%D1%82%D1%8C.pdf|archivedate=2011-08-10|location=Bishkek|language=Russian|year=2010|dead-url=yes}}&lt;/ref&gt;
== Булактар ==
{{reflist}}
{{Лейлек районунун калкконуштары}}
[[Категория:Катраң айыл аймагы]]
[[Категория:Айылдар]]</text>
      <sha1>baz05e5h9u7qy59gn2p72kivnoehjao</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Шалькхам</title>
    <ns>0</ns>
    <id>61775</id>
    <revision>
      <id>422678</id>
      <parentid>398971</parentid>
      <timestamp>2022-07-26T08:16:57Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Gliwi</username>
        <id>15757</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]])  [[File:Wappen von Schalkham.png]] → [[File:DEU Schalkham COA.svg]] PNG → SVG</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4960" xml:space="preserve">{{Елді мекен
 |статусу                 = муниципалитет 
 |кыргызча аталышы           = Шалькхам 
 |расмий аталышы            = Schalkham 
 |сурөтү                   =  
 |баш ийгени                 = 
 |өлкө                      = Германия 
 |герб                 = DEU Schalkham COA.svg 
 |желек                       = 
 |гербдин сүрөттөлүшү     = 
 |желектин сүрөттөлүшү         = 
 |гербдин туурасы             = 
 |желектин туурасы                  = 
  |lat_dir=N |lat_deg=48 |lat_min=28 |lat_sec=0 
  |lon_dir=E |lon_deg=12 |lon_min=25 |lon_sec=0 
  |CoordAddon             = 
  |CoordScale             = 
 |чек аранын түрү             = 
 |таблицадагы чек ара        = 
 |өлкөнүн картасынын өлчөмү    = 
 |облус картасынын өлчөмү = 
 |район картасынын өлчөмү = 
 |облус түрү              = Германия жерлери{{!}}Жер 
 |облус                  = Бавария 
 |таблицадагы облус         = Бавария 
 |район түрү              = Германиянын райондору{{!}}Району 
 |район                  = Ландсхут 
 |таблицадагы район         = Ландсхут (район){{!}}Ландсхут 
 |коомдун түрү              = 
 |коом                   = 
 |таблицадагы коом         = 
 |ички бөлүнүшү           =  
 |башчысынын түрү           = 
 |башчысы                  = Лоренц Фукс 
 |негизделген күнү         = 
 |биринчи белгиленген           = 
 |мурунку аталышы        = 
 |статустун берилиши            = 
 |аймагы              = 22,71 
 |бийиктиктин түрү         = 
 |ОЖ борборунун бийиктиги    = 430 
 |климаты                 = 
 |расмий тили              = 
  |калкы                = 963 
  |элди каттоо жылы             = 2010 
  |жыштыгы              = 
  |агломерация             = 
  |улуттук курамы          = 
  |диний курамы = 
  |этнохороним            = 
 |убакыт аралыгы           = +1 
 |DST                     = бар 
 |телефон коду            = 08744 
 |почта индекси           = 84175 
 |почта индекстери        = 
 |автоунаа коду         = LA 
 |идентификатордун түрү      = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду 
 |цифралык идентификатор   = 09 2 74 179 
 |Commons түрмөгүндө     = Schalkham 
 |сайты                   = http://www.gerzen.de/ 
 |сайтынын тили               = de 
}} 
'''Шалькхам''' ({{lang-de|Schalkham}}) — [[Германия|Германия Федеративтик Республикасынын]] [[Бавария]][[Германия Жерлери|жеринде]] жайгашкан [[муниципалитет]]. [[Төмөнкү Бавария (округ)|Төмөнкү Бавария]] [[Административдик округ (Германия)|административдик округуна]] карайт. [[Ландсхут (район)|Ландсхут]] районуна кирет.

Калкы - 963 киши (31-декабрь, 2010-жыл).&lt;ref&gt;{{Cite web |title=Bayerisches Landesamt für Statistik und Datenverarbeitung – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes, Quartale (hier viertes Quartal, Stichtag zum Quartalsende) |url=https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&amp;sequenz=tabelleErgebnis&amp;selectionname=12411-009r&amp;sachmerkmal=QUASTI&amp;sachschluessel=SQUART04&amp;startjahr=2010&amp;endjahr=2010 |accessdate=2015-09-11 |archivedate=2021-04-28 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210428054219/https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?language=de&amp;sequenz=tabelleErgebnis&amp;selectionname=12411-009r&amp;sachmerkmal=QUASTI&amp;sachschluessel=SQUART04&amp;startjahr=2010&amp;endjahr=2010 }}&lt;/ref&gt; Болжолдуу аянты - 22,71 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''09 2 74 179''. Муниципалитеттин башчысы — Лоренц Фукс.


==Шилтемелер==
{{reflist}}

==Тышкы шилтемелер==
* [http://www.gerzen.de/ Расмий сайты]

{{Бавария райондору}}
{{Германия:Ландсхут Район:Шаарлар}}
{{Bavaria-geo-stub}}

[[Категория:Бавария шаарлары]]</text>
      <sha1>gfo6vkqkv925s7kx5wu52uanjbklrde</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Катран, Лейлек району</title>
    <ns>0</ns>
    <id>123493</id>
    <redirect title="Катраң" />
    <revision>
      <id>422668</id>
      <parentid>373398</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T14:58:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <comment>Changed redirect target from [[Катраң, Лейлек району]] to [[Катраң]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Катраң]]</text>
      <sha1>4vh7kv6bvwgea75jugu1ig5wquljo1z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Хыргыс</title>
    <ns>0</ns>
    <id>125710</id>
    <revision>
      <id>422675</id>
      <parentid>395679</parentid>
      <timestamp>2022-07-25T20:23:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lauriswift911</username>
        <id>32161</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1109" xml:space="preserve">'''Кыргыс''' ([[Хакас тили|хак]]. Хырғыс)  [[Хакастар|хакас]] [[Сөөк (Уруулук бөлүнүш)|сөөгү,]] менен Качин уруулар тобу. Орус документтеринде хыргыс уругу туба административдик уругу (Туба княздыгынан чыккан княздардын атынан ) деп аталган. Кыргыс сеокундагылардын дээрлик бардыгы хакас башкаруучуларынын жана [[Бек|төрөлөрүнүн]] тукумдары . Сөөктүн өзү [[Улуу Кыргыз дөөлөтү|Кыргыз каганатын]] башкарган жана [[Барсбек каган|Барсбек]] негиздеген Аже династиясына таандык. Хыргыс сеокунан чыккан хакас княздарынын көчмөн кошуундары Ак жана Кара Иусулардын куймасында жана Кудайдын көлдөрүнүн өрөөнүндө жайгашкан.</text>
      <sha1>ekh24kj7e3kizevz19neie95c85f6p7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Катраң, Лейлек району</title>
    <ns>0</ns>
    <id>128610</id>
    <redirect title="Катраң" />
    <revision>
      <id>422666</id>
      <timestamp>2022-07-25T14:54:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Абдырашит Сатылганов</username>
        <id>8269</id>
      </contributor>
      <comment>Абдырашит Сатылганов moved page [[Катраң, Лейлек району]] to [[Катраң]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="26" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Катраң]]</text>
      <sha1>4vh7kv6bvwgea75jugu1ig5wquljo1z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>&quot;Алаш&quot; партиясы</title>
    <ns>0</ns>
    <id>128611</id>
    <redirect title="Алаш (партия)" />
    <revision>
      <id>422682</id>
      <timestamp>2022-07-26T11:18:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Lauriswift911</username>
        <id>32161</id>
      </contributor>
      <comment>Lauriswift911 moved page [[&quot;Алаш&quot; партиясы]] to [[Алаш партиясы]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39" xml:space="preserve">#REDIRECT [[Алаш партиясы]]</text>
      <sha1>t3kc8dddvrmzk12m4osocwo92b5x3rp</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>