Википедия kywiki https://ky.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B0%D1%88%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BA MediaWiki 1.39.0-wmf.21 first-letter Медиа Атайын Талкуу Колдонуучу Колдонуучунун баарлашуулары Википедия Википедияны талкуулоо Файл Файлды талкуулоо МедиаВики МедиаВикини талкуулоо Калып Калыпты талкуулоо Жардам Жардамды талкуулоо Категория Категорияны талкуулоо TimedText TimedText talk Модуль Модулду талкуулоо Гаджет Гаджетти талкуулоо Гаджеттин түшүндүрмөсү Гаджеттин түшүндүрмөсүн талкуулоо Алыкул Осмонов 0 1514 422740 419868 2022-07-27T08:02:12Z 185.117.148.26 wikitext text/x-wiki {{маанилер|Осмонов}} {{Жазуучу |Ысымы = Алыкул Осмонов |Нукура ысымы = Алыкул Осмонов |Сүрөт =Alikul_osmonov.jpg |Туурасы = |Сүрөттүн баяндамасы = |Төрөлгөндөгү ысымы = Алыкул Осмонов |Лакап аттары = |Туулган датасы = [[21-март]] [[1915]]-жылы |Туулган жери = Чуй областы, Панфилов району, Каптал-Арык айылы, Кыргыз ССР. |Өлгөн датасы = 12-декабрь 1950-жыл |Өлгөн жери = [[Бишкек|Фрунзе]], Кыргыз ССР |Жарандыгы = [[File:Flag of Russian Empire for private use (1914–1917) 3.svg|{{{1|22px}}}|]][[Россия империясы]] <br /> {{СССР желеги}}[[СССР]] |Букралык = |Ишмердүүлүгү = Акын, прозаик, классик |Чыгармачылык жылдары = |Багыты = |Жанр = [[поэма]], [[драма]] |Чыгарманын тилдери = Кыргыз тили. |Дебют = |Премиялары = |Сыйлыктары = {{Ардак Белгиси Ордени|1966}} |Кол тамгасы = |Сайт = [http://alykulosmonov.kg alykulosmonov.kg] |Уикитека = |Уикицитатник = |Уикиказына = }} '''Алыкул Осмонов''' ([[21-март]] 1915-ж, Панфилов району, Каптал Арык а., Кыргызстан — [[12-декабрь]] 1950-ж., Фрунзе ш., Кыргызстан) — кыргыз эл акыны. ==Өмүр таржымалы== Алыкул Осмонов кыргыз элинин алгачкы жазма акындарынын эң ири өкүлдөрүнүн бири. Жаштайынан томолок жетим калып, Токмок балдар үйүндө тарбияланат. Мына ушул жерде адабий китептерге өтө кызыгып, өз алдынча ыр жазып баштайт. 14 жашында Фрунзе педагогикалык техникумга кирип 1928 – 1933-жж. окуйт. Ал жакта адабий ийримдерге катышып, орустун белгилүү жазуучуларынын чыгармалары менен таанышат. 1930-жылы "Сабаттуу бол" гезитинин сентябрь айындагы санында биринчи жолу "Кызыл жүк" деген ыры басылып, адабий тушоосу кесилет. Ушундан баштап анын ырлары гезит, журналдарга үзбөй жарыяланат. 1933-жылы техникумду бүткөндөн тартып, ал биротоло чыгармачылыктын артынан түшөт. Дүйнөлүк адабияттын мыкты үлгүлөрүн үзбөй окуп, билимин, тажрыйбасын тереңдетет. Алыкул 1938-жылы 9-апрелде СССР Жазуучулар союзунун мүчөлүгүнө өткөн. 1950-жылы Москвада орус тилинде жарык көргөн "Мой дом" аттуу ырлар жыйнагы адабият боюнча Сталиндик сыйлыктын талапкерлигине көрсөтүлгөн. "Ленинчил жаш" гезитинде, "Чабуул" журналында иштеген. Кийин акындын бир нече ырлар жыйнагы басмадан жарык көргөн. Оригиналдуу акындык жүзү 1945-жылы чыккан "Махабат" аттуу жыйнагынан таасын көрүнгөн. Акындын поэтикалык жеңиши менен эстетикалык принциптери "Жаңы ырлар", "Менин жерим — ырдын жери", "Ата журт" жыйнактарында дагы бекемделген. Бул жыйнактар кыргыз поэзиясын мурда болбогон реалисттик жаңы табылгалар, терең философиялык мазмун менен байыткан. Алыкул Осмонов 1935-1950-жылдар аралыгында ондон ашык ыр китептердин ээси болду. "Таңдагы ырлар", "Жылдыздуу жаштык", "Чолпонстан", "Махабат", "Жаңы ырлар", "Менин жерим — ырдын жери" деген жыйнактары жарык көрдү. "Мой дом" аттуу ырлар жыйнагы 1950-жылы Москвадан орус тилинде басылды. Бул китеп жалпы союздук окурмандар тарабынан жылуу кабыл алынып, акындын атагын алыска таратты. Кыргыз фольклоруна кайрылып, аларды кайрадан иштеп чыгуу боюнча да көп эмгектенген. Балдар адабиятына кошкон салымы чоң. Мындан сырткары, чоң котормочу экендигин дагы көрсөттү. Пушкиндин "Евгений Онегин", Крыловдун тамсилдерин, Шекспирдин "Он экинчи түн", "Отелло" трагедиясын, Шота Руставелинин "Жолборс терисин жамынган баатыр" жана башка авторлордун чыгармаларын кыргыз тилине которгон. Ошондой эле, бир нече драмаларды жаратты. Көптөгөн ырларына обондор жаралды. Калемдеш жана замандаштарына караганда Алыкул Осмоновдун таланты да, тагдыры да бөлөкчө. "Кудайга миң мертебе калп айтса да, ырына миң мертебе калп айта албаган" бул акын өзүнүн керемет поэзиясы менен адамдардын жүрөгүнө жашоонун не бир ажайып сулуулугун, кымбаттыгын жеткире алган. Алыкул өз өмүрүн ырсыз элестете алган эмес. Ошондуктан өмүрүнүн акырына чейин поэзияны ыйык туткан. Кудурети күчтүү табияттан анын сураганы да бир гана нерсе эле. Ал ыр болчу: ''Мен турмушта сараң, ачкөз эмесмин,'' ''Өктөө кылып: "Ай, аз бердиң", — дебесмин.'' ''Байлык, үй-жай, ден соолуктан ардактуу,'' ''Мага берсе, эки сабак ыр берсин.'' Осмоновдун акындык жана адамдык сапатын мына ушул төрт сап ыр эле аныктай алат. Ал өмүр бою бул шертинен тайган жок. Улуу адам кайталангыс таланты менен өзүн өлбөс кылып жаратат. Алыкул да ошондой таланттардын катарына кирет. ''Бар бололу, түгөнбөйлү, курдаштар,'' ''Узак, узак, узак болсун бул сапар.'' ''Кылым бүтүп, дүйнөдөн жок болсок да,'' ''Кайра кайтып жолугушчу жолдор бар.'' ''Менин күнүм өлбөсүнө түңүлбөйт,'' ''Толкун урса тайызына сүрүлбөйт.'' ''Тирүүлүктө жоктугуна жол бербей,'' ''Жер түбүндө чирисе да, бир гүлдөйт.'' Акындын бир нече жыйнактары, поэмалары жана балдарга арналган чыгармалары орус, англис, эстон, казак тилдерине которулуп, төрт ыры япон тилиндеги "Дүйнөлүк акындар" альманахына кирген. Ошондой эле, анын чыгармалары орто мектептерде, жогорку окуу жайларда кеңири окутулат. Өмүрү, чыгармачылыгы боюнча көптөгөн адабий, публицистикалык жана илимий эмгектер, китептер жазылуу менен кыргыз адабият тарыхында Алыкул таануу багыты улам кеңири кулач жайган. Алыкулдун айрым чыгармалары табышмактуу сөздөрдү камтыганын байкоого болот. Профессор Осмонакун Ибраимов акындын табышмактуу сырлары боюнча бир катар пикирлерин айтып чыккан. Анын айтымында Алыкул Осмоновдун чечиле элек сыры — анын саясатка болгон мамилеси. Акын аттуунун баары жабыла партияны, Ленин менен Сталинди асман-айга теңеп ырдап жаткан мезгилде Алыкул дээрлик үн каткан эмес. Учур саясатын же жакшы, же жаман дебей, негизинен түбөлүктүү темаларды жазган. "А бирок суроо туулат: Касым Тыныстанов атылып, кыргыздын нечен мыктылары дайынсыз жок болуп кеткен катаал заманды Алыкул укпадыбы, көрбөдүбү? Же көрсө да көрмөксөнгө салдыбы? Бул табышмактуу чоң суроо. Жок, көрсө Алыкул баарын көрүп, баарын сезиптир, нечен түйшөлүптүр, бирок бороон-чапкындуу каар заманды ачык публицистиканын тили менен эмес, Эзоптун тили менен, метафоранын тили менен, каймана образ жана салыштыруулар менен так да, даана да кылып ачып бериптир", — дейт професссор Осмонакун Ибраимов. Айрыкча "Ата Журт" деген ырда Алыкул замандын портретин абдан эле элестүү жана жеткиликтүү кылып берген: ''Жылуу кийин, жолуң кыйын үшүүрсүң,'' ''Кыш да катуу бороон улуп, кар уруп…'' ''Суугуңду өз мойнума алайын,'' ''Жол карайын, токтой турчу, Ата Журт!'' ''Жазда башка жел тийбесин абайла,'' ''Көпкө турбас мобул турган сур булут.'' ''Бүт дартыңды өз мойнума алайын,'' ''Сен ооруба, мен ооруюн, Ата Журт!'' ''Түндөр жаман кырсык салып кетпесин,'' ''Наалат келип, ат тизгинин шарт буруп…'' ''Азабыңды өз мойнума алайын,'' ''Из карайын, токтой турчу, Ата Журт!'' ''Жазда башка жел тийбесин абайла,'' ''Көпкө турбас мобул турган сур булут.'' ''Бүт дартыңды өз мойнума алайын,'' ''Сен ооруба, мен ооруюн, Ата Журт!'' "Кыштын катуу", "жолдун кыйын" болуп турганы, "түндөр жаман", "жаз да башка" экендиги, заман оорлоп, асманды "сур булут" каптап тургандыгы — абдан күчтүү тартылган заман портрети, мезгил сүрөтү. Мактоо эмес, сындоо. Бул ыр 1948-жылы, башкача айтканда Сталиндик репрессиянын экинчи толкуну башталып жаткан кезде, Т.Саманчин, Т.Байжиев, З.Бектенов "Манас" эпосу үчүн камакка алынып, саясат катуулап, заман чын эле сурданып турган кезде жазылганын эскерте кетели. Демек ал саясатты да жазган, бирок элчилеп ураалаган эмес, тескерисинче, абдан кооптонгонун, дагы кандай заман болуп кетет деп чочулаганын жогорудагыдай метафоралардын, символдордун, тереңге катылган коддордун тили менен жазган. Бул боюнча Осмонакун Ибраимов чыгармаларын терең изилдеп ушундай пикирге келген. Улуттук сөз өнөрүнүн бүгүнкүсү менен эртеңкиси туурасында ойлонуу, өзүнө талап коюу А.Осмоновду көп нерсеге милдеттендирди. Ошондуктан мурдагы жазгандары такыр жакпай, өз жараткандарын өзү жериди. Нечен толгонуудан кийин басмага даярдаган ырларынын жаңы жыйнагын өрттөп да жиберди. Бул үчүн чоң жүрөк, ашкере баатырдык керек эле. Алыкулда андай касиет, сапаттардын баары бар болчу. Анын чыгармачылыгынын бурулуш учуру да дал ушул жылдарга туура келди. Бирок ажал ач колун сунуп, өлүм жакындап, суусу түгөнө берди. Көзү өткөндөн кийин, 1964-1967-жылдары чыгармаларынын үч томдугу жарык көрдү. 1984-1986-жылдары ырлары, котормолору, поэмалары менен драмалары кайрадан үч томго топтоштурулду. 1988-жылы Бишкектеги №68 мектепке, 1990-жылы №9 китепканага акындын ысымы ыйгарылган. Кыргызстанда жалпысынан 20га жакын мектеп, тоо чокусу (4060м) жана бир кемеге Алыкулдун ысымы ыйгарылган. А.Осмоновдун алтымыштан ашык ырларына обон чыгарылып, М.Убукеев, Л.Турусбекова, С.Ишенов сыяктуу кинорежиссерлор акын тууралуу тасма тартышкан. 1986-жылы Кыргызстан улуттук жазуучулар союзу Алыкул Осмонов атындагы адабий сыйлыкты жана жаштар арасында жыл сайын өтүүчү "Алыкулдун Акбозат" поэзия майрамын уюштурган. Сыйлыктары. "Ардак белгиси" ордени (1938-ж), "1941–1945-жж. Улуу Ата Мекендик согуш мезгилиндеги каарман эмгеги үчүн" медалы менен (1946-ж) сыйланган. 1967-жылы Кыргызстан Ленин комсомолу сыйлыгынын №1 лауреаттык күбөлүгү ыйгарылган. Ашкере айкөл, ташкындаган таланттын туз-насиби 35 жылга гана өлчөнгөн экен. Залкар акын 1950-жылы 12-декабрда дүйнө салган.<br> ==Жарык көргөн китептери== ===Кыргыз тилинде=== '''Таңдагы ырлар.''' - Ф.: Кыргызмамбас, 1935. - 127 б. '''Жылдыздуу жаштык:''' Ырлар жыйнагы.  Ф.: Кыргызмамбас, 1937.  62 б. '''Чолпонстан:''' Ырлар жыйнагы. – Ф.: Кыргызмамбас, 1937.  96 б. '''8-гвардиялык дивизия (түзүүчү).'''  Ф.: Кыргызмамбас, 1942.  35 б. '''Махабат:''' Ырлар.  Ф.: Кыргызмамбас, 1945.  76 б. '''Балдар үчүн:''' Ырлар.  Ф.: Кыргызмамбас, 1947.  28 б. '''Жаш акындардын ырларынын жыйнагы (түзүүчү).'''  Ф.: Кыргызмамбас, 1947.  99 б. '''Менин жерим - ырдын жери:''' Ырлар. - Ф.: Кыргызмамбас, 1947.  80 б. '''Жаңы ырлар:''' Ырлар жана поэмалар.  Ф.: Кыргызмамбас, 1947.  86 б. '''Жаңы ырлар.''' – Ф.: Кыргызмамбас, 1949.  131 б. '''Тандалмалуу ырлар жана поэмалар.''' - Ф.: Кыргызмамбас, 1954.  264 б. '''Ата журт:''' Жарыяланбаган чыгармалар.  Ф.: Кыргызмамбас, 1958.  200 б. '''Россия:''' Ырлар.  Ф.: Кыргызмамбас, 1964.  16 б. '''Чыгармалар жыйнагы: 3 томдук:''' '''1-т.''' - Ф.: Кыргызстан, 1964.  64 б. '''2-т.''' - Ф.: Кыргызстан, 1965.  660 б. '''3-т.''' - Ф.: Кыргызстан, 1967.  670 б. '''Балдар менен турналар:''' Ырлар.  Ф.: Мектеп, 1965.  23 б. '''Ырлар жыйнагы.''' - Ф.: Мектеп, 1965.  82 б. '''Көл толкуну:''' Тандалган ырлар жана поэмалар.  Ф.: Кыргызстан, 1972.  372 б. '''Пионер ыры:''' Ырлар, поэмалар, котормо.  Ф.: Мектеп, 1974.  207 б. '''Түлкү менен каздар.'''  Ф.: Мектеп, 1973  19 б. '''Ырлар.'''  Ф.: Кыргызстан, 1974.  62 б. '''Толубай сынчы:''' Ырлар, поэмалар.  Ф.: Мектеп, 1979.  80 б. '''Балдар жана турналар:''' Ырлар.  Ф.: Мектеп, 1980.  10 б. '''Балдар ыры:''' Ырлар.  Ф.: Мектеп, 1988.  16 б. '''Чыгармалар жыйнагынын 3 томдугу:''' '''1.т.:''' Ырлар, поэмалар. – Ф.: Кыргызстан, 1984.  296 б. '''2.т.:''' Поэмалар, драмалар, легендалар. – Ф.: Кыргызстан, 1985.  344 б. '''3.т.:''' Котормолор. – Ф.: Кыргызстан, 1986.  278 б. '''Махабат:''' Ырлар.  Ф.: Кыргызстан, 1990.  52 б. '''Көл толкуну''' - Wayes of the lake. (кырг. – англ. которгон У.Мэй)  Б.: Сорос-Кыргызстан, 1995. -148 б. '''Аккан суу''' – Live water: Ырлар/кырг. – англ. котор.У.Мэй.  Б.: Арал фонду, 2000.  72 б '''Балдарга.''' Детям. For children  Б.: Алыкул үй борбору, 2000.  56 б. ===Орус тилинде=== '''Мой дом:''' Стихи.  М.: Сов. писатель, 1950.  156 с. '''Мой дом:''' Стихи.  Ф.: Киргизгосиздат, 1954.  136 с. '''Избранное:''' Стихотворения.  М.: Сов. писатель, 1955.  184 с. '''Избранное:''' Стихи.  М.: Политиздат, 1958.  304 с. '''Лиса и гуси.''' - Ф.: Мектеп, 1974.  20 с. '''Избранное:''' Стихи и поэмы.  М.: Худож. лит., 1975.  272 с. '''Дети и журавли.''' - Ф.: Мектеп, 1981.  6 с. '''Отчий край:''' Стихотворения и поэмы.  Ф.: Кыргызстан, 1987.  256 с. '''Стихотворения и поэмы.''' – Л.: Сов.писатель.  1990.  303 с. ===Башка элдердин тилдеринде=== '''Дети и журавли:''' Стихи. – Таллин: Ээсти раамат, 1984.  11 с. – эст. '''Толубай сынчы:''' Поэма. – Алма-Ата, 1963. – казак. ==Котормолору== '''Крылов И. А'''. Тамсилдер.  Ф.  Казань: Кыргызмамбас, 1937.  38 б. '''Крылов И. А.''' Тамсилдер.  Ф.: Кыргызмамбас, 1938.  26 б. '''[[Маршак Самуил Яковлевич|Маршак С.Я.]]''' Жалкоолор жана мышык.  Ф.  Казань: Кыргызмамбас, 1937.  8б. '''Перро Ш.''' Жомоктор.  Ф.: Кыргызмамбас, 1937.  30 б. '''Пушкин А.С.''' Поп жана анын кызматчысы Балда жөнүндө жомок.  Ф.  Казань: Кыргызмамбас, 1937.  16 б. '''Чуковский К.''' Федоринанын шору: Ырлар.  Ф.  Казань: Кыргызмамбас, 1938.  17 б. '''Руставели Шота.''' Жолборс терисин кийген баатыр.  Ф.: Кыргызмамбас, 1940.  376 б. '''Ошол эле.''' - 1951. - 332 б. '''Ошол эле.''' - 1956. - 332 б. '''Ошол эле''' - 1972. - 304 б. '''Ошол эле.''' - 1976. - 306 б. '''Ошол эле.''' - 1982. - 300 б. '''Пушкин А.С.''' Евгений Онегин: Ыр менен жазылган роман. – Ф.: Кыргызмамбас, 1948.  160 б. '''Шекспир В.''' Отелло: Ыр менен жазылган трагедия. – Ф.: Кыргызмамбас, 1949.  152 б. ==Интернеттеги шилтемелер== * [http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/112-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB-%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D1%87%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80-%D0%B6%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D1%8B-1964-%D0%B6-1-%D1%82%D0%BE%D0%BC-%D1%8B%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80 "Алыкул Осмонов. Чыгармалар жыйнагы. 1-том. 1964-ж." (ырлар)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305075300/http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/112-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB-%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D1%87%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80-%D0%B6%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D1%8B-1964-%D0%B6-1-%D1%82%D0%BE%D0%BC-%D1%8B%D1%80%D0%BB%D0%B0%D1%80 |date=2016-03-05 }} * [http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/579-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB-%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D1%87%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80-%D0%B6%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D1%8B-2-%D1%82%D0%BE%D0%BC-1965-%D0%B6 "Алыкул Осмонов. Чыгармалар жыйнагы. 2-том. 1965-ж."] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305074630/http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/579-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB-%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D1%87%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80-%D0%B6%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D1%8B-2-%D1%82%D0%BE%D0%BC-1965-%D0%B6 |date=2016-03-05 }} * [http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/524-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB-%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D1%87%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80-%D0%B6%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D1%8B-3-%D1%82%D0%BE%D0%BC-%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%80 "Алыкул Осмонов. Чыгармалар жыйнагы. 3-том. 1967-ж." (котормолор)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160611141259/http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/524-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB-%D0%BE%D1%81%D0%BC%D0%BE%D0%BD%D0%BE%D0%B2-%D1%87%D1%8B%D0%B3%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D1%80-%D0%B6%D1%8B%D0%B9%D0%BD%D0%B0%D0%B3%D1%8B-3-%D1%82%D0%BE%D0%BC-%D0%BA%D0%BE%D1%82%D0%BE%D1%80%D0%BC%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D1%80 |date=2016-06-11 }} * [http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/319-%D0%BC%D0%B5%D0%B7%D0%B3%D0%B8%D0%BB-%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B0-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB "Мезгил жана Алыкул" (Казыбаев Памирбек)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305074816/http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/item/319-%D0%BC%D0%B5%D0%B7%D0%B3%D0%B8%D0%BB-%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%B0-%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D0%BA%D1%83%D0%BB |date=2016-03-05 }} * [http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%B6%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D1%80%D1%81-%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%BD-%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%B3%D0%B5%D0%BD-%D0%B1%D0%B0%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%80 "Жолборс терисин кийген баатыр" (котормосу)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160921051241/http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%B6%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D1%80%D1%81-%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D1%81%D0%B8%D0%BD-%D0%BA%D0%B8%D0%B9%D0%B3%D0%B5%D0%BD-%D0%B1%D0%B0%D0%B0%D1%82%D1%8B%D1%80/ |date=2016-09-21 }} [[Категория:Кыргыз адабияты]] [[Категория:Кыргыз акындары]] [[Категория:Кыргыз театры]] [[Категория:Драматургдар]] [[Категория:Кыргыз жазуучулары]] [[Категория:Кыргыз таануу]] [[Категория:Кыргыз журналисттери‎]] [[Категория:Котормочулар]] [[Категория:Совет доору]] [[Категория:Туулгандар 1915-жылы]] [[Категория:Өлгөндөр 1951-жылы]] bdd0ko3wfnkziterfvshmay8u4keca5 Машаякчылык 0 2010 422683 394443 2022-07-26T13:32:31Z Muhammed musaev 33153 /* Интернеттеги шилтемелер */ wikitext text/x-wiki [[image:Bloch-SermonOnTheMount.jpg|200px|thumb|Ыйса Машаяк (машаякчылардын көз карашында Кудайдын Уулу дешет)]] '''Машаякчылык''' ({{lang-en|Christianity}}, {{lang-ru|Христианство}}) эң кеңири таралган дүйнөдөгү [[Дин|диндердин]] бири болуп саналат. Ал I кылымда пайда болгон. Андагы башкы каарман Ыйса (Иисус Христос), Ыйса [[пайгамбар]] [[Ислам|Исламда]] пайгамбарлардын арасында болот. '''[[Ыйса|Ыйса Машайакты]]''' - Машаякчылар ''Адам Уулу'' менен ''Кудайдын Уулу дешет'' (Mатай 14:33), адам кудай болуп эсептеленет дешет, ал адамдардын күнөөлөрүн көтөрүп, айкаш жыгачка кадалып өлтүрүлгөн дешет. Ал тирилгенден кийин, асманга кайып болуп учуп кеткен деп ишенишет. == Машаякчылык көз карашта == Ыйсанын белгилүү [[Шакирт|шакирттери]]: Петир, Андрей, Жакып, Жакан, Филип, Барталамей, Томас, Тадай менен Жүйүт Искариот. Бул диндин ыйык китеби эки бөлүктөн: [[Инжил]] менен Забурдан турат аны Машаякчылар [[Байыркы Осуят|Байыркы]] жана [[Жаңы Осуят]] деп которушат, экөө кошулуп Библия китебин түзөт, {{lang-gr|βίβλος}} китеп деп которулат. Байыркы осуятка Мусанын Беш китеби кирет. Анын биринчиси - "Башталыш" - дүйнөнүн жаралышы, [[Адам ата|Адам]] жана [[Обо эне]], дүйнөлүк топон суу, Жусуп жана мисирдиктердеги туткун жөнүндө баяндалат. "Мисирден чыгуу" - экинчи китеп - жөөттөрдүн [[Мисир|Мисирден]] кетүүсү, Муса жана анын насааттары жөнүндө баяндайт, кадаа-салттардын жыйындысы болуп эсептелет. Төртүнчүсү - "Сандар" - жана бешинчи китеп - "Мыйзам кайталоо" - жөөттөрдүн мисирдик туткундан кийинки тарыхына арналган. Анан дагы Инжилде пайгамбарлардын, соттордун жана [[Израиль|Ысрайыл]] падышаларынын китептери, Дөөттүн забурлар жыйнагы, Сулаймандын ырлар жыйнагы, Сулаймандын Накыл сөздөрү жана башкалар орун алган. Машаякчылык - ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер, мүчөлөрүнүн саны да, болжол менен 2,3 млрд менен, территориялык бөлүштүрүү боюнча - дүйнөнүн ар бир өлкөдө, жок дегенде, бир Ыйсаны жолдогондордун коомчулугу бар.<ref>[https://365calend.ru/holidays/kreshhenie-gospodne.html Ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер.]</ref> Жаңы Осуят төрт Жакшы кабардан (Евангилие): Марктын, Матайдын, Луканын, Жакандын жакшы кабарларынан, ыйык элчилердин каттарынан, Жакандын алган аян (же "Апокалипсистен") турат. 1054-жылы христианчылык эки жыйынга: чыгыш жана батыш жыйындарына бөлүнөт. Батыштагысы [[Католик|католиктер]] деп, чыгыштагысы - [[Православие|православлиелик]] деп аталып калган. == Машаякчылык Кыргызстанда == [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] жарандарынын 80-90% ислам динине кирет. Ал эми калган пайызын Орус Ортодокстуу Чиркөө түзөт. Кыргыз-машаякчылардын көбү - [[протестантизм ]] бутагына кирет. Кыргыз ичинде машаякчылык дини көп тараган эмес. Анткени көбү Ыйса Машаяк (Иисус Христосту) жөн эле пайгамбар деп эсептесе, машаякчылар аны Куткаруучу жана Кудай Уулу катары көрүшөт. ==Маалымат булагы== * Тарыхка саякат, Бишкек, 1996. Саплина Е.В., Саплин А.И. ==Интернеттеги шилтемелер== * [http://www.amanjol.com '''Кыргызча Библия'''] * Жазуулар <references /> [[Category:Кыргызстан]] [[Category:Христианчылык]] [[Category:Дин]] {{Bot|Harej}} {{Stub}} [[ilo:Cristianismo]] 3b1y6i5kymg3g12ik7r9g1wowyx0wgs 422684 422683 2022-07-26T13:33:26Z Muhammed musaev 33153 /* Машаякчылык көз карашта */ wikitext text/x-wiki [[image:Bloch-SermonOnTheMount.jpg|200px|thumb|Ыйса Машаяк (машаякчылардын көз карашында Кудайдын Уулу дешет)]] '''Машаякчылык''' ({{lang-en|Christianity}}, {{lang-ru|Христианство}}) эң кеңири таралган дүйнөдөгү [[Дин|диндердин]] бири болуп саналат. Ал I кылымда пайда болгон. Андагы башкы каарман Ыйса (Иисус Христос), Ыйса [[пайгамбар]] [[Ислам|Исламда]] пайгамбарлардын арасында болот. '''[[Ыйса|Ыйса Машайакты]]''' - Машаякчылар ''Адам Уулу'' менен ''Кудайдын Уулу дешет'' (Mатай 14:33), адам кудай болуп эсептеленет дешет, ал адамдардын күнөөлөрүн көтөрүп, айкаш жыгачка кадалып өлтүрүлгөн дешет. Ал тирилгенден кийин, асманга кайып болуп учуп кеткен деп ишенишет. == Машаякчылык көз карашта == Ыйсанын белгилүү [[Шакирт|шакирттери]]: Петир, Андрей, Жакып, Жакан, Филип, Барталамей, Томас, Тадай менен Жүйүт Искариот. Бул диндин [[ыйык китеби|ыйык китеп]] эки бөлүктөн: [[Инжил]] менен Забурдан турат аны Машаякчылар [[Байыркы Осуят|Байыркы]] жана [[Жаңы Осуят]] деп которушат, экөө кошулуп Библия китебин түзөт, {{lang-gr|βίβλος}} китеп деп которулат. Байыркы осуятка Мусанын Беш китеби кирет. Анын биринчиси - "Башталыш" - дүйнөнүн жаралышы, [[Адам ата|Адам]] жана [[Обо эне]], дүйнөлүк топон суу, Жусуп жана мисирдиктердеги туткун жөнүндө баяндалат. "Мисирден чыгуу" - экинчи китеп - жөөттөрдүн [[Мисир|Мисирден]] кетүүсү, Муса жана анын насааттары жөнүндө баяндайт, кадаа-салттардын жыйындысы болуп эсептелет. Төртүнчүсү - "Сандар" - жана бешинчи китеп - "Мыйзам кайталоо" - жөөттөрдүн мисирдик туткундан кийинки тарыхына арналган. Анан дагы Инжилде пайгамбарлардын, соттордун жана [[Израиль|Ысрайыл]] падышаларынын китептери, Дөөттүн забурлар жыйнагы, Сулаймандын ырлар жыйнагы, Сулаймандын Накыл сөздөрү жана башкалар орун алган. Машаякчылык - ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер, мүчөлөрүнүн саны да, болжол менен 2,3 млрд менен, территориялык бөлүштүрүү боюнча - дүйнөнүн ар бир өлкөдө, жок дегенде, бир Ыйсаны жолдогондордун коомчулугу бар.<ref>[https://365calend.ru/holidays/kreshhenie-gospodne.html Ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер.]</ref> Жаңы Осуят төрт Жакшы кабардан (Евангилие): Марктын, Матайдын, Луканын, Жакандын жакшы кабарларынан, ыйык элчилердин каттарынан, Жакандын алган аян (же "Апокалипсистен") турат. 1054-жылы христианчылык эки жыйынга: чыгыш жана батыш жыйындарына бөлүнөт. Батыштагысы [[Католик|католиктер]] деп, чыгыштагысы - [[Православие|православлиелик]] деп аталып калган. == Машаякчылык Кыргызстанда == [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] жарандарынын 80-90% ислам динине кирет. Ал эми калган пайызын Орус Ортодокстуу Чиркөө түзөт. Кыргыз-машаякчылардын көбү - [[протестантизм ]] бутагына кирет. Кыргыз ичинде машаякчылык дини көп тараган эмес. Анткени көбү Ыйса Машаяк (Иисус Христосту) жөн эле пайгамбар деп эсептесе, машаякчылар аны Куткаруучу жана Кудай Уулу катары көрүшөт. ==Маалымат булагы== * Тарыхка саякат, Бишкек, 1996. Саплина Е.В., Саплин А.И. ==Интернеттеги шилтемелер== * [http://www.amanjol.com '''Кыргызча Библия'''] * Жазуулар <references /> [[Category:Кыргызстан]] [[Category:Христианчылык]] [[Category:Дин]] {{Bot|Harej}} {{Stub}} [[ilo:Cristianismo]] 5uh6ubqxg4cuz6p8putmry1aar4kmbi 422685 422684 2022-07-26T13:33:50Z Muhammed musaev 33153 /* Машаякчылык көз карашта */ wikitext text/x-wiki [[image:Bloch-SermonOnTheMount.jpg|200px|thumb|Ыйса Машаяк (машаякчылардын көз карашында Кудайдын Уулу дешет)]] '''Машаякчылык''' ({{lang-en|Christianity}}, {{lang-ru|Христианство}}) эң кеңири таралган дүйнөдөгү [[Дин|диндердин]] бири болуп саналат. Ал I кылымда пайда болгон. Андагы башкы каарман Ыйса (Иисус Христос), Ыйса [[пайгамбар]] [[Ислам|Исламда]] пайгамбарлардын арасында болот. '''[[Ыйса|Ыйса Машайакты]]''' - Машаякчылар ''Адам Уулу'' менен ''Кудайдын Уулу дешет'' (Mатай 14:33), адам кудай болуп эсептеленет дешет, ал адамдардын күнөөлөрүн көтөрүп, айкаш жыгачка кадалып өлтүрүлгөн дешет. Ал тирилгенден кийин, асманга кайып болуп учуп кеткен деп ишенишет. == Машаякчылык көз карашта == Ыйсанын белгилүү [[Шакирт|шакирттери]]: Петир, Андрей, Жакып, Жакан, Филип, Барталамей, Томас, Тадай менен Жүйүт Искариот. Бул диндин [[ыйык китеп|ыйык китеби]] эки бөлүктөн: [[Инжил]] менен Забурдан турат аны Машаякчылар [[Байыркы Осуят|Байыркы]] жана [[Жаңы Осуят]] деп которушат, экөө кошулуп Библия китебин түзөт, {{lang-gr|βίβλος}} китеп деп которулат. Байыркы осуятка Мусанын Беш китеби кирет. Анын биринчиси - "Башталыш" - дүйнөнүн жаралышы, [[Адам ата|Адам]] жана [[Обо эне]], дүйнөлүк топон суу, Жусуп жана мисирдиктердеги туткун жөнүндө баяндалат. "Мисирден чыгуу" - экинчи китеп - жөөттөрдүн [[Мисир|Мисирден]] кетүүсү, Муса жана анын насааттары жөнүндө баяндайт, кадаа-салттардын жыйындысы болуп эсептелет. Төртүнчүсү - "Сандар" - жана бешинчи китеп - "Мыйзам кайталоо" - жөөттөрдүн мисирдик туткундан кийинки тарыхына арналган. Анан дагы Инжилде пайгамбарлардын, соттордун жана [[Израиль|Ысрайыл]] падышаларынын китептери, Дөөттүн забурлар жыйнагы, Сулаймандын ырлар жыйнагы, Сулаймандын Накыл сөздөрү жана башкалар орун алган. Машаякчылык - ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер, мүчөлөрүнүн саны да, болжол менен 2,3 млрд менен, территориялык бөлүштүрүү боюнча - дүйнөнүн ар бир өлкөдө, жок дегенде, бир Ыйсаны жолдогондордун коомчулугу бар.<ref>[https://365calend.ru/holidays/kreshhenie-gospodne.html Ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер.]</ref> Жаңы Осуят төрт Жакшы кабардан (Евангилие): Марктын, Матайдын, Луканын, Жакандын жакшы кабарларынан, ыйык элчилердин каттарынан, Жакандын алган аян (же "Апокалипсистен") турат. 1054-жылы христианчылык эки жыйынга: чыгыш жана батыш жыйындарына бөлүнөт. Батыштагысы [[Католик|католиктер]] деп, чыгыштагысы - [[Православие|православлиелик]] деп аталып калган. == Машаякчылык Кыргызстанда == [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] жарандарынын 80-90% ислам динине кирет. Ал эми калган пайызын Орус Ортодокстуу Чиркөө түзөт. Кыргыз-машаякчылардын көбү - [[протестантизм ]] бутагына кирет. Кыргыз ичинде машаякчылык дини көп тараган эмес. Анткени көбү Ыйса Машаяк (Иисус Христосту) жөн эле пайгамбар деп эсептесе, машаякчылар аны Куткаруучу жана Кудай Уулу катары көрүшөт. ==Маалымат булагы== * Тарыхка саякат, Бишкек, 1996. Саплина Е.В., Саплин А.И. ==Интернеттеги шилтемелер== * [http://www.amanjol.com '''Кыргызча Библия'''] * Жазуулар <references /> [[Category:Кыргызстан]] [[Category:Христианчылык]] [[Category:Дин]] {{Bot|Harej}} {{Stub}} [[ilo:Cristianismo]] 90ggpno3k79cnux17qinduc4htw521e 422686 422685 2022-07-26T13:34:07Z Muhammed musaev 33153 /* Машаякчылык көз карашта */ wikitext text/x-wiki [[image:Bloch-SermonOnTheMount.jpg|200px|thumb|Ыйса Машаяк (машаякчылардын көз карашында Кудайдын Уулу дешет)]] '''Машаякчылык''' ({{lang-en|Christianity}}, {{lang-ru|Христианство}}) эң кеңири таралган дүйнөдөгү [[Дин|диндердин]] бири болуп саналат. Ал I кылымда пайда болгон. Андагы башкы каарман Ыйса (Иисус Христос), Ыйса [[пайгамбар]] [[Ислам|Исламда]] пайгамбарлардын арасында болот. '''[[Ыйса|Ыйса Машайакты]]''' - Машаякчылар ''Адам Уулу'' менен ''Кудайдын Уулу дешет'' (Mатай 14:33), адам кудай болуп эсептеленет дешет, ал адамдардын күнөөлөрүн көтөрүп, айкаш жыгачка кадалып өлтүрүлгөн дешет. Ал тирилгенден кийин, асманга кайып болуп учуп кеткен деп ишенишет. == Машаякчылык көз карашта == Ыйсанын белгилүү [[Шакирт|шакирттери]]: Петир, Андрей, Жакып, Жакан, Филип, Барталамей, Томас, Тадай менен Жүйүт Искариот. Бул диндин [[Библия|ыйык китеби]] эки бөлүктөн: [[Инжил]] менен Забурдан турат аны Машаякчылар [[Байыркы Осуят|Байыркы]] жана [[Жаңы Осуят]] деп которушат, экөө кошулуп Библия китебин түзөт, {{lang-gr|βίβλος}} китеп деп которулат. Байыркы осуятка Мусанын Беш китеби кирет. Анын биринчиси - "Башталыш" - дүйнөнүн жаралышы, [[Адам ата|Адам]] жана [[Обо эне]], дүйнөлүк топон суу, Жусуп жана мисирдиктердеги туткун жөнүндө баяндалат. "Мисирден чыгуу" - экинчи китеп - жөөттөрдүн [[Мисир|Мисирден]] кетүүсү, Муса жана анын насааттары жөнүндө баяндайт, кадаа-салттардын жыйындысы болуп эсептелет. Төртүнчүсү - "Сандар" - жана бешинчи китеп - "Мыйзам кайталоо" - жөөттөрдүн мисирдик туткундан кийинки тарыхына арналган. Анан дагы Инжилде пайгамбарлардын, соттордун жана [[Израиль|Ысрайыл]] падышаларынын китептери, Дөөттүн забурлар жыйнагы, Сулаймандын ырлар жыйнагы, Сулаймандын Накыл сөздөрү жана башкалар орун алган. Машаякчылык - ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер, мүчөлөрүнүн саны да, болжол менен 2,3 млрд менен, территориялык бөлүштүрүү боюнча - дүйнөнүн ар бир өлкөдө, жок дегенде, бир Ыйсаны жолдогондордун коомчулугу бар.<ref>[https://365calend.ru/holidays/kreshhenie-gospodne.html Ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер.]</ref> Жаңы Осуят төрт Жакшы кабардан (Евангилие): Марктын, Матайдын, Луканын, Жакандын жакшы кабарларынан, ыйык элчилердин каттарынан, Жакандын алган аян (же "Апокалипсистен") турат. 1054-жылы христианчылык эки жыйынга: чыгыш жана батыш жыйындарына бөлүнөт. Батыштагысы [[Католик|католиктер]] деп, чыгыштагысы - [[Православие|православлиелик]] деп аталып калган. == Машаякчылык Кыргызстанда == [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] жарандарынын 80-90% ислам динине кирет. Ал эми калган пайызын Орус Ортодокстуу Чиркөө түзөт. Кыргыз-машаякчылардын көбү - [[протестантизм ]] бутагына кирет. Кыргыз ичинде машаякчылык дини көп тараган эмес. Анткени көбү Ыйса Машаяк (Иисус Христосту) жөн эле пайгамбар деп эсептесе, машаякчылар аны Куткаруучу жана Кудай Уулу катары көрүшөт. ==Маалымат булагы== * Тарыхка саякат, Бишкек, 1996. Саплина Е.В., Саплин А.И. ==Интернеттеги шилтемелер== * [http://www.amanjol.com '''Кыргызча Библия'''] * Жазуулар <references /> [[Category:Кыргызстан]] [[Category:Христианчылык]] [[Category:Дин]] {{Bot|Harej}} {{Stub}} [[ilo:Cristianismo]] idxb0vunzqo2q82b8bstvofj2vsaf1w 422687 422686 2022-07-26T13:35:50Z Muhammed musaev 33153 /* Интернеттеги шилтемелер */ wikitext text/x-wiki [[image:Bloch-SermonOnTheMount.jpg|200px|thumb|Ыйса Машаяк (машаякчылардын көз карашында Кудайдын Уулу дешет)]] '''Машаякчылык''' ({{lang-en|Christianity}}, {{lang-ru|Христианство}}) эң кеңири таралган дүйнөдөгү [[Дин|диндердин]] бири болуп саналат. Ал I кылымда пайда болгон. Андагы башкы каарман Ыйса (Иисус Христос), Ыйса [[пайгамбар]] [[Ислам|Исламда]] пайгамбарлардын арасында болот. '''[[Ыйса|Ыйса Машайакты]]''' - Машаякчылар ''Адам Уулу'' менен ''Кудайдын Уулу дешет'' (Mатай 14:33), адам кудай болуп эсептеленет дешет, ал адамдардын күнөөлөрүн көтөрүп, айкаш жыгачка кадалып өлтүрүлгөн дешет. Ал тирилгенден кийин, асманга кайып болуп учуп кеткен деп ишенишет. == Машаякчылык көз карашта == Ыйсанын белгилүү [[Шакирт|шакирттери]]: Петир, Андрей, Жакып, Жакан, Филип, Барталамей, Томас, Тадай менен Жүйүт Искариот. Бул диндин [[Библия|ыйык китеби]] эки бөлүктөн: [[Инжил]] менен Забурдан турат аны Машаякчылар [[Байыркы Осуят|Байыркы]] жана [[Жаңы Осуят]] деп которушат, экөө кошулуп Библия китебин түзөт, {{lang-gr|βίβλος}} китеп деп которулат. Байыркы осуятка Мусанын Беш китеби кирет. Анын биринчиси - "Башталыш" - дүйнөнүн жаралышы, [[Адам ата|Адам]] жана [[Обо эне]], дүйнөлүк топон суу, Жусуп жана мисирдиктердеги туткун жөнүндө баяндалат. "Мисирден чыгуу" - экинчи китеп - жөөттөрдүн [[Мисир|Мисирден]] кетүүсү, Муса жана анын насааттары жөнүндө баяндайт, кадаа-салттардын жыйындысы болуп эсептелет. Төртүнчүсү - "Сандар" - жана бешинчи китеп - "Мыйзам кайталоо" - жөөттөрдүн мисирдик туткундан кийинки тарыхына арналган. Анан дагы Инжилде пайгамбарлардын, соттордун жана [[Израиль|Ысрайыл]] падышаларынын китептери, Дөөттүн забурлар жыйнагы, Сулаймандын ырлар жыйнагы, Сулаймандын Накыл сөздөрү жана башкалар орун алган. Машаякчылык - ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер, мүчөлөрүнүн саны да, болжол менен 2,3 млрд менен, территориялык бөлүштүрүү боюнча - дүйнөнүн ар бир өлкөдө, жок дегенде, бир Ыйсаны жолдогондордун коомчулугу бар.<ref>[https://365calend.ru/holidays/kreshhenie-gospodne.html Ири жана Ыбрайым менен дүйнөлүк диндер.]</ref> Жаңы Осуят төрт Жакшы кабардан (Евангилие): Марктын, Матайдын, Луканын, Жакандын жакшы кабарларынан, ыйык элчилердин каттарынан, Жакандын алган аян (же "Апокалипсистен") турат. 1054-жылы христианчылык эки жыйынга: чыгыш жана батыш жыйындарына бөлүнөт. Батыштагысы [[Католик|католиктер]] деп, чыгыштагысы - [[Православие|православлиелик]] деп аталып калган. == Машаякчылык Кыргызстанда == [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] жарандарынын 80-90% ислам динине кирет. Ал эми калган пайызын Орус Ортодокстуу Чиркөө түзөт. Кыргыз-машаякчылардын көбү - [[протестантизм ]] бутагына кирет. Кыргыз ичинде машаякчылык дини көп тараган эмес. Анткени көбү Ыйса Машаяк (Иисус Христосту) жөн эле пайгамбар деп эсептесе, машаякчылар аны Куткаруучу жана Кудай Уулу катары көрүшөт. ==Маалымат булагы== * Тарыхка саякат, Бишкек, 1996. Саплина Е.В., Саплин А.И. ==Интернеттеги шилтемелер== * [https://amanjol.com/ '''Кыргызча Библия'''] * Жазуулар <references /> [[Category:Кыргызстан]] [[Category:Христианчылык]] [[Category:Дин]] {{Bot|Harej}} {{Stub}} [[ilo:Cristianismo]] dx5rwqu7kas3fdp8rs6m1hlshd4zkxh Түркия 0 2740 422745 420426 2022-07-27T09:33:50Z Almanbet Janışev 27131 wikitext text/x-wiki {{Мамлекет |Кыргызча аталышы = Түркия Республикасы |Расмий аталышы = {{lang-tr|Türkiye Cumhuriyeti}} |Кыскача аталышы = Түркиянын (TUR) |Мамлекеттик дини = |Герб = Emblem of Turkey.svg |Желек = Flag_of_Turkey.svg |Картада = Turkey (orthographic projection).svg |Гимндин аталышы = İstiklâl Marşı |Аудио = IstiklalMarsi-2013.ogg |Девизи = Yurtta Sulh, Cihanda Sulh<br />({{lang-ky|«Үйдө тынчтык, дүйнөдө тынчтык»}}) |Карта = |lat_dir = N |lat_deg = 40 |lat_min =0 |lat_sec = 0 |lon_dir = W |lon_deg = 100 |lon_min = 0 |lon_sec = 0 |region = US |CoordScale = 20000000 |Негизделген = [[29 Октябрь (Тогуздун айы)|29-чи октябрь]] [[1923]]-ж. |Башкаруу формасы = |Тили = [[Түрк тили|Түркчө]] |Эгемендүүлүгүн алды = |Борбор шаары = [[Анкара]] |Ири шаарлар =[[Ыстанбул]], [[Анкара]], [[Измир]], [[Бурса]], [[Адана]] |Башчыларынын милдеттери = [[Түркиянын Президенти|Президенти]]<br />[[Түркия вице-президенти|Вице-президенти]]<br />[[Түркия Улуу Улуттук Жыйынынын төрагасы|Ассамблеянын президенти]] |Башчылары = [[Режеп Тайип Эрдоган]]<br />[[Фуат Октай]]<br />[[Мустафа Сентоп]] |Аянты боюнча орду = 4-чү |Аянты = 783.562 km2 |Суу пайызы = 13.930 km2 |Калкы боюнча орду = 18-чү |Калкы = 83.154.997 |Калкты каттоо жылы = 2019 |Калктын жыштыгы = 105/km2 |ИДП (САМ)= 2,274 трлн |ИДП (САМ) эсептөө жылы = 2019 |ИДП (САМ) боюнча орду = 13-чи |ИДП (САМ) ар бир жанга = 27.391 |ИДП (номинал)= |ИДП (номинал) боюнча орду = |ИДП (номинал) ар бир жанга = |Акча бирдиги=[[Түрк лирасы]]<br />(TRY, [[Түрк Лирасы Символу|₺]]) |АДӨИ= {{өсүү}} 0.806<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr2019.pdf|title=Human Development Report 2019|publisher=БУУнун текшерүү программасы|accessdate=2019-09-13|lang=en |description=Доклад о человеческом развитии (2019) на сайте Программы развития ООН}}</ref> |АДӨИ эсептөө жылы = 2018 |АДӨИ боюнча орду = 59-чи |АДӨИ деңгээли = <span style="color:#090;">өтө жогору</span> |МОК = TR |Этнохороним = Түрктөр,<br />жана Түркия кирет |Домени = [[.tr]] |Телефон коду =90 |Убакыт аралыгы = +3 |Штрих коду= |Гимн аталышы=İstiklâl Marşı»<br> «Эгемендүүлүк маршы|Урааны=Yurtta Barış, Dünyada Barış|Ураандын котормосу=Үйдө тынчтык, дүйнөдө тынчтык}} '''Түркия''' ({{lang-tr|Türkiye - Түркие}}), расмий аты '''Түркия Республикасы''' ({{lang-tr|Türkiye Cumhuriyeti}}) — Европа жана Азия материктеринин ортосунда, Кичи Азиянын түндүгүндө жайгашкан. Түркия Республикасы 1923-жылы [[Осмон империясы]] жоюлгандан кийин [[Мустафа Кемал Ататүрк]] тарабынан негизделген. Түркиянын валютасы - [[Түрк лирасы|түрк лирасы.]] == Борбору == Түркия Республикасынын борбору - [[Анкара]] (''Ankara''). Деңиз денгеелинен 950 м жайгашкан. Стамбул шаарындан кийин экинчи чоң шаар. Байыркы аты Ангора (Angora). Калкы - 5.153.000 киши. [[File:Ankara districts.png | thumb | 220x124px | right | Анкаранын райондору, кичирайондору.]] == Бөлгөлөр == {{Негизги макала|Түркиянын административдик-аймактык түзүлүшү}} 7 чоң бөлгөсү бар. 1. Акдеңиз бөлгөсү (Akdeniz Bölgesi) 2. Чыгыш Анадолу бөлгөсү (Doğu Anadolu Bölgesi) 3.Эге бөлгөсү (Ege Bölgesi) 4. Түштүк-чыгыш Анадолу бөлгөсү (Güneydoğu Anadolu Bölgesi) 5. Орто Анадолу бөлгөсү (İç Anadolu Bölgesi) 6. Мармара бөлгөсү (Marmara Bölgesi) 7. Карадеңиз бөлгөсү (Karadeniz Bölgesi) == Шаарлары == Шаар калкынын саны боюнча 1 миллион кишиден көп тогуз ири шаарлары бар: [[Ыстанбул]] - 11 174 257, [[Анкара]] - 4 140 890, [[Измир]] - 3 175 133, [[Бурса]] - 1 979 999, [[Адана]] - 1 611 262, Конйа - 1 412 343, [[Газиантеп|Газыантеп]] - 1 342 518, [[Анталья]] - 1 127 634, Мерсин - 1 056 331 киши. == Тил == {{Негизги макала|Түрк тили}} Ыстамбул шаарынын диалекти ырасмий тил катары кабыл алынган. == Дин == Калктын 99 % пайызы мусулман (Ислам динин тутушат). [[File:Istanbul - Mesquita d'Ortaköy.JPG | thumb | 220x124px | right | Ыстанбулдагы мечит.]] == Демография == Туркиянын [[1927]] - [[2007]] жылдары арасындагы [[Демография|Демографик]] айрымы. {| class="wikitable sortable centre" style="text-align:center" |+Калктын акыркы тенденциялары<ref>{{cite web |langue=en |title=Welcome to Turkish Statistical Institute (TurkStat)'s |url=http://www.turkstat.gov.tr/Start.do;jsessionid=h21vdk0Q7fpgCwdGY2VYMsG7nZ38t5GXRHJVQD2WGzp8hGD82W5L!1369711750 |publisher=Turkstat.gov.tr |date=2019-06-09 |accessdate=2020-04-23 |archivedate=2019-07-09 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190709110758/http://www.turkstat.gov.tr/Start.do;jsessionid%3Dh21vdk0Q7fpgCwdGY2VYMsG7nZ38t5GXRHJVQD2WGzp8hGD82W5L!1369711750 }}.</ref> ! scope=col |жыл !! scope=col |калктын саны<br /><small>(31-декабрга карата)</small> !! scope=col |эволюция |- | 2008 || 71517100 || |- | 2009 || 72561312 || + 1,46 % |- | 2010 || 73722988 || + 1,60 % |- | 2011 || 74724269 || + 1,36 % |- | 2012 || 75627384 || + 1,21 % |- | 2013 || 76667864 || + 1,38 % |- | 2014 || 77695904 || + 1,34 % |- | 2015 || 78741053 || + 1,35 % |- | 2016 || 79814871 || + 1,36 % |- | 2017 || 80810525 || + 1,25 % |- | 2018 || 82003882 || + 1,47 % |} == Кооз жерлер == Каунос шаары азыркы Түркиянын аймагында жайгашкан, бирок, туристтер үчүн жетиштүү популярдуу эмес. Бирок, ошентсе да бул жакка келгендердин көпчүлүгү биздин доорго чейин угулуучу майда көмүү үчүн биринчи болуп кетишүүдө.<ref>[https://travel247.ru/articles/sights/396-drevnie-grobnicy-kaunosa-i-drugie-dostoprimechatelnosti-turcii Түркия кызыктуу.]</ref> == Gallery == <gallery> Anit Kabir (6526103103).jpg|[[Аныткабир]], [[Анкара]]. Istanbul2010.jpg|[[Истанбул]]. Bluemosquefront.jpg|Истанбул. DolmabahceMainGate.JPG|Истанбул Kocatepe Mosque Ankara.jpg|[[Анкара]]. State Painting and Sculpture Museum of Ankara.jpg|Анкара. İzmir clock tower.jpg|[[Измир]]. Pamukkale00.JPG|Памуккале травертин Istanbul Levent skyline.jpg|Levent Eskişehir-Aycan.jpg|Эскишехир Antalya falezler.jpg|[[Анталья]]. Alanya.jpg|Анталья. Diyarbakir P1050751 20080427135832.JPG|Диярбакыр Turkey-3019 - Hagia Sophia (2216460729).jpg|Ayia Sophia музейи Halic.png Şehzadeler şehri Amasya....jpg|Улуу жазуучу, Осмон үйү Am Yachthafen.JPG|Анталия Ani, Kostel Tigran Honenst - panoramio.jpg|Карс, Ани урандылары 57.Alay Şehitliği (57th Regiment) - Turkish memorial and cementery (8709797084).jpg|57-полктун шейиттери View Over Olu Deniz (7023377615).jpg </gallery> == Түрк акындары == Негизги ; [[Жемал Огуз Өжал]], [[Юнус Эмре]] == Телекөрсөтүүлөр == Дүйнөдө түрк телекөрсөтүүлөрүнө, ар кандай форматтагы программаларга жана анимациялык фильмдерге суроо-талап өсүүдө. Бүгүнкү күндө түрк киносу америкалык фильмдерден кийин дароо эле дүйнөдө бекем орунду ээлейт.<ref>[https://1plus1-tv.net/45-rannjaja-ptashka.html Дүйнөдө түрк телекөрсөтүүлөрүнө суроо-талап өсүүдө.]</ref> == Жазуулар == {{Портал|Түркия}} <references /> <br /> == Шилтемелер == * [http://www.cankaya.gov.tr/ ТР президентинин интернет сайты] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070824102736/http://www.cankaya.gov.tr/ |date=2007-08-24 }} * [http://www.tbmm.gov.tr/ ТР Парламенти] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180818131259/https://www.tbmm.gov.tr/ |date=2018-08-18 }} * [http://www.haber7.com Кабар жана маалымат булагы] * [http://www.gazeteler.tv/ Түркия, ТКТР, Азербайжан гезиттери] * [http://www.canlitv.gen.tr/ Турецкое телевидение] * [http://www.kazakturk.net Түркиялык Казактар уйуму] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170518154531/http://kazakturk.net/ |date=2017-05-18 }} * [http://www.kgtrder.com Түркиялык Кыргыздар уйуму] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171225104714/http://www.kgtrder.com/ |date=2017-12-25 }} * [http://www.abdulmetinkeskin.tr.gg Түркиялык Кыргыздардын башчысы ] <!--Башка тилдерде--> {{Түркий мамлекеттер}} {{Европа өлкөлөрү}} {{Азия өлкөлөрү}} {{Түрк кеңеши}} [[Категория:Түркия| ]] [[Категория:Республикалар]] [[Категория:НАТО мүчөлөрү]] sdr6w9jw57zmt7zyemnkrvm42y7n3zs Жаңы Осуят 0 3346 422694 394306 2022-07-26T13:50:42Z Muhammed musaev 33153 /* Интернеттеги шилтемелер */ wikitext text/x-wiki [[File:Codex sinaticus (The S.S. Teacher's Edition-The Holy Bible - Plate XXII).jpg|thumb|right]] Инжилде 27 китеп ар түрдүү убактарда жана жерлерде ар кандай жазуучуларынын жазылган. Байыркы Келишимдеги сыяктуу, жаңы осуят убакыттын салыштырмалуу тар аралыгында жазылган, сыягы, 50-жылдан 125 доордун бир кылымда, аз ашуун. жаңы осуят Ыйсанын окууларын жана адамды, ошондой эле биринчи кылымдагы жолдоочулары окуялар талкууланат. Ыйсанын жолдоочулары ыйык китептик аяттын катары бирге жаны жана Байыркы Келишимди да эсептешет. Жаңы осуяттын мазмуну: *жашоо, окутуу, өлүм жана Ыйсанын тирилиши төрт окуялар, «Инжил» деп аталган (же «жакшы кабар» эсептери); *баштапкы жыйында элчилердин иштерин баяндап, ал андан ары: «Элчилер», ошондой эле, балким, ошол эле жазуучу Лука Инжилин жазган деп аталат; *жыйырма бир тамга, көп учурда ар кандай жазуучуларынын жазылган «жазгандары» грек тилинен которгондо «кат» деп аталат, жана христиандык окууга, ой, акыл-насаат жана чыр-чатактарды чечүүдө турган; жана *бир Апокалипсис, пайгамбарлык китеби Аян китеби, Кичи Азиядагы жети жергиликтүү жыйнындарга айрым көрсөтмөлөрдү камтыган, бирок, негизинен, акыр заман тууралуу пайгамбарлык семиотика камтыган. төмөнкүлөр мурдагыдай эле бул китеп менен байланыштуу жазуучунун кийин жаңы осуят китептердин тизмеси болуп саналат. {| border=1 !Категория || Киргизский аты || Англисче аталышы || |- |rowspan=4| Төрт Инжилди китептер ||[[Матайдын Жакшы Кабары]]||[[:en:Gospel of Matthew|Matthew]]|| |- ||[[Марктын Жакшы Кабары]]||[[:en:Gospel of Mark|Mark]]|| |- ||[[Лукмандын Жакшы Кабары]]||[[:en:Gospel of Luke|Luke]]|| |- ||[[Жакандын Жакшы Кабары]]||[[:en:Gospel of John|John]]|| |- | colspan=3|&nbsp; |- |rowspan=1|Ыйсанын алгачкы жолдоочуларынын чиркөөсүнүн тарыхы |[[Ыйык Элчилердин иштери]]||[[:en:Acts of the Apostles]]|| |- |colspan=3|&nbsp; |- |rowspan=14| Пабылдын каты |[[Римдиктерге жазган каты]]||[[:en:Epistle to the Romans|Romans]]|| |- |[[Корунттуктарга биринчи каты]]||[[:en:First Epistle to the Corinthians|1 Corinthians]]|| |- |[[Корунттуктарга экинчи каты]]||[[:en:Second Epistle to the Corinthians|2 Corinthians]]|| |- |[[Галатиялыктарга жазган каты]]||[[:en:Epistle to the Galatians|Galatians]]|| |- |[[Эфестиктерге жазган каты]]||[[:en:Epistle to the Ephesians|Ephesians]]|| |- |[[Филипиликтерге жазган каты]]||[[:en:Epistle to the Philippians|Philippians]]|| |- |[[Колосалыктарга жазган каты]]||[[:en:Epistle to the Colossians|Colossians]]|| |- |[[Тесалоникалыктарга биринчи каты]]||[[:en:First Epistle to the Thessalonians|1 Thessalonians]]|| |- |[[Тесалоникалыктарга экинчи каты]]||[[:en:Second Epistle to the Thessalonians|2 Thessalonians]]|| |- |[[Тиметейге биринчи каты]]||[[:en:First Epistle to Timothy|1 Timothy]]|| |- |[[Тиметейге экинчи каты]]||[[:en:Second Epistle to Timothy|2 Timothy]]|| |- |[[Титке жазган каты]]||[[:en:Epistle to Titus|Titus]]|| |- |[[Филемонго жазган каты]]||[[:en:Epistle to Philemon|Philemon]]|| |- |[[Эврейлерге жазган каты]]||[[:en:Epistle to the Hebrews|Hebrews]]|| |- | colspan=3|&nbsp; |- |rowspan=8|жайыт каты ||[[Жакыптын каты]]||[[:en:Epistle of James|James]]|| |- |[[Петирдин биринчи каты]]||[[:en:First Epistle of Peter|1 Peter]]|| |- |[[Петирдин экинчи каты]]||[[:en:Second Epistle of Peter|2 Peter]]|| |- |[[Жакандын биринчи каты]]||[[:en:First Epistle of John|1 John]]|| |- |[[Жакандын экинчи каты]]||[[:en:Second Epistle of John|2 John]]|| |- |[[Жакандын үчүнчү каты]]||[[:en:Third Epistle of John|3 John]]|| |- |[[Жүйүттүн каты]]||[[:en:Epistle of Jude|Jude]]|| |- | colspan=3|&nbsp; |- |rowspan=1|кыяматтык адабият ||[[Жакан алган аян]]||[[:en:Book of Revelation|Revelation]]|| |} ==Интернеттеги шилтемелер== *[https://amanjol.com Кыргыз тилинде инжил] [[Категория:Христианчылык]] iwma3rmh4z4bqqx981wbudaei2q9suv Википедия:Жамаат порталы 4 3352 422755 422638 2022-07-27T11:29:01Z AAkhmedova (WMF) 30406 wikitext text/x-wiki {{Index box}} {{Жамааттын калыбы||[[Кыргыз Википедиясы|Кыргыз Википедиясынын]] катышуучуларынын жамаатына кош келдиңиз! [[Уикипедия:Талкуу баракчалары#Тартыштардын эрежелери|Талкуу эрежелери]] менен таанышып койсоңуз жакшы болот. Эски талкууларды [[Википедия:Жамаат/Архив|архивден]] көрүүгө болот. Жеке суроолор тиешелүү баракчаларда талкууланмакчы. Сураныч, талкууларда мындай "<nowiki>~~~~</nowiki>" төрт белгини колдонуу менен, өз колтамгаңызды коюуну унутпаңыз.|УП:Ж|[[Атайын:Recentchangeslinked/Калып:Жамааттын калыбы|Тийиштүү оңдоолор]]}} <!-- ЖАҢЫ ТЕМА БАШТОО --> <div style="text-align:center; margin:10px auto; " class="plainlinks"> '''<big><big>[[Image:Fairytale right blue.png|24px|→]][[Image:Fairytale right blue.png|24px|→]] [{{fullurl:Wikipedia:Жамаат порталы|action=edit&section=new}} Жаңы тема баштоо] [[Image:Fairytale left blue.png|24px|←]][[Image:Fairytale left blue.png|24px|←]]</big></big>'''<br/> </div> <div class="rad" id="TOC" valign="right" style="float:right; margin-left:.1em; margin-top:.1em; padding:1px;background-color:transparent;">__TOC__ </div> == Аталыш мейкиндиктердин котормосун аныктоо == '''Долбоорубуз үчүн маанилүү талкуу. [[Wikipedia:Добуш берүү/Аталыш мейкиндиктери|Талкууга катышуу.]]'''--[[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 16:25, 24 Май (Бугу) 2022 (UTC) ==Лидерликти өнүктүрүү боюнча жумушчу топко катышууга чакыруу== Салам, Жамааттарды өнүктүрүү тобу Лидерликти өнүктүрүү боюнча жумушчу топко катышуу үчүн билдирмелерди (заявкаларды) '''2022-жылдын 10-апрелине чейин''' кабыл алууда. Билдирме [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Participate/ru формасын бул жерден] тапса болот. Билдирмени берүүдөн мурун [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Working_Group/Purpose_and_Structure/ru жумушчу топ тууралуу маалымат менен таанышыңыз]. Бул маалыматты кызыккан жамаат мүчөлөрү менен бөлүшүүнү унутпаңыз. Урматтоо менен, [[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 19:46, 19 март 2022 (UTC) == '''Кыргыз Уикипедиясынын аталышын аныктоо''' == '''Урматту, Кыргыз Уикипедиясынын жамааты !<br> '''Биздин долбоорубуздун аталышын аныктоо үчүн талкуу башталды. [[Wikipedia:Добуш берүү/Уикипедия же Википедия| Талкуу бул жерде жүрүүдө]] --[[Колдонуучу:Bosogo|Bosogo]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Bosogo|баарлашуу]]) 09:16, 12 Декабрь (Бештин айы) 2021 (UTC) [[Категория:Wikipedia барактары]] == Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open == :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now open and will close on <s>7</s> 16 February 2022. With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions. [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_of_Trustees/Call_for_feedback:_Board_of_Trustees_elections Join the conversation.] Best, Movement Strategy and Governance [[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 16:40, 12 январь 2022 (UTC) == Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content /> :''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback:2022 Board of Trustees election/Upcoming Call for Feedback about the Board of Trustees elections}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees is preparing a call for feedback about the upcoming Board Elections, from January 7 - February 10, 2022. While details will be finalized the week before the call, we have confirmed at least two questions that will be asked during this call for feedback: * What is the best way to ensure fair representation of emerging communities among the Board? * What involvement should candidates have during the election? While additional questions may be added, the Movement Strategy and Governance team wants to provide time for community members and affiliates to consider and prepare ideas on the confirmed questions before the call opens. We apologize for not having a complete list of questions at this time. The list of questions should only grow by one or two questions. The intention is to not overwhelm the community with requests, but provide notice and welcome feedback on these important questions. '''Do you want to help organize local conversation during this Call?''' Contact the [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance team]] on Meta, on [https://t.me/wmboardgovernancechat Telegram], or via email at msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org. Reach out if you have any questions or concerns. The Movement Strategy and Governance team will be minimally staffed until January 3. Please excuse any delayed response during this time. We also recognize some community members and affiliates are offline during the December holidays. We apologize if our message has reached you while you are on holiday. Best, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content" /> </div> {{int:thank-you}} [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 17:56, 27 Декабрь (Бештин айы) 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22502754 --> == Wiki Loves Folklore is back! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] You are humbly invited to participate in the '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' an international photography contest organized on Wikimedia Commons to document folklore and intangible cultural heritage from different regions, including, folk creative activities and many more. It is held every year from the '''1st till the 28th''' of February. You can help in enriching the folklore documentation on Commons from your region by taking photos, audios, videos, and [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:UploadWizard&campaign=wlf_2022 submitting] them in this commons contest. You can also [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Organize|organize a local contest]] in your country and support us in translating the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|project pages]] to help us spread the word in your native language. Feel free to contact us on our [[:c:Commons talk:Wiki Loves Folklore 2022|project Talk page]] if you need any assistance. '''Kind regards,''' '''Wiki loves Folklore International Team''' --[[Колдонуучу:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:MediaWiki message delivery|баарлашуу]]) 13:15, 9 январь 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22560402 --> == Feminism and Folklore 2022 == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} Greetings! You are invited to participate in '''[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]]''' writing competion. This year Feminism and Folklore will focus on feminism, women biographies and gender-focused topics for the project in league with Wiki Loves Folklore gender gap focus with folk culture theme on Wikipedia. You can help us in enriching the folklore documentation on Wikipedia from your region by creating or improving articles focused on folklore around the world, including, but not limited to folk festivals, folk dances, folk music, women and queer personalities in folklore, folk culture (folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more. You can contribute to new articles or translate from the list of suggested articles [[:m:Feminism and Folklore 2022/List of Articles|here]]. You can also support us in organizing the contest on your local Wikipedia by signing up your community to participate in this project and also translating the [[m:Feminism and Folklore 2022|project page]] and help us spread the word in your native language. Learn more about the contest and prizes from our project page. Feel free to contact us on our [[:m:Talk:Feminism and Folklore 2022|talk page]] or via Email if you need any assistance... Thank you. '''Feminism and Folklore Team''', [[User:Tiven2240|Tiven2240]] --05:49, 11 январь 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Tiven2240/wlf&oldid=22574381 --> == Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections/Call for Feedback about the Board of Trustees elections is now open/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Call for Feedback: Board of Trustees elections is now open and will close on 7 February 2022. With this Call for Feedback, the Movement Strategy and Governance team is taking a different approach. This approach incorporates community feedback from 2021. Instead of leading with proposals, the Call is framed around key questions from the Board of Trustees. The key questions came from the feedback about the 2021 Board of Trustees election. The intention is to inspire collective conversation and collaborative proposal development about these key questions. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Board of Trustees elections|Join the conversation.]] Best, Movement Strategy and Governance<section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 01:04, 15 январь 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery/Wikipedia&oldid=22610145 --> == Subscribe to the This Month in Education newsletter - learn from others and share your stories == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> Dear community members, Greetings from the EWOC Newsletter team and the education team at Wikimedia Foundation. We are very excited to share that we on tenth years of Education Newsletter ([[m:Education/News|This Month in Education]]) invite you to join us by [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|subscribing to the newsletter on your talk page]] or by [[m:Education/News/Newsroom|sharing your activities in the upcoming newsletters]]. The Wikimedia Education newsletter is a monthly newsletter that collects articles written by community members using Wikimedia projects in education around the world, and it is published by the EWOC Newsletter team in collaboration with the Education team. These stories can bring you new ideas to try, valuable insights about the success and challenges of our community members in running education programs in their context. If your affiliate/language project is developing its own education initiatives, please remember to take advantage of this newsletter to publish your stories with the wider movement that shares your passion for education. You can submit newsletter articles in your own language or submit bilingual articles for the education newsletter. For the month of January the deadline to submit articles is on the 20th January. We look forward to reading your stories. Older versions of this newsletter can be found in the [[outreach:Education/Newsletter/Archives|complete archive]]. More information about the newsletter can be found at [[m:Education/News/Publication Guidelines|Education/Newsletter/About]]. For more information, please contact spatnaik{{@}}wikimedia.org. ------ <div style="text-align: center;"><div style="margin-top:10px; font-size:90%; padding-left:5px; font-family:Georgia, Palatino, Palatino Linotype, Times, Times New Roman, serif;">[[m:Education/Newsletter/About|About ''This Month in Education'']] · [[m:Global message delivery/Targets/This Month in Education|Subscribe/Unsubscribe]] · [[m:MassMessage|Global message delivery]] · For the team: [[User:ZI Jony|<span style="color:#8B0000">'''ZI Jony'''</span>]] [[User talk:ZI Jony|<sup><span style="color:Green"><i>(Talk)</i></span></sup>]], {{<includeonly>subst:</includeonly>#time:l G:i, d F Y|}} (UTC)</div></div> </div> <!-- Message sent by User:ZI Jony@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:ZI_Jony/MassMessage/Awareness_of_Education_Newsletter/List_of_Village_Pumps&oldid=21244129 --> == Movement Strategy and Governance News – Issue 5 == <section begin="ucoc-newsletter"/> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Newsletter/5/Global message}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 5, January 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the fifth issue of Movement Strategy and Governance News (formerly known as Universal Code of Conduct News)! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while more frequent Updates will also be delivered weekly or bi-weekly to subscribers. Please remember to subscribe [[:m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive these updates. <div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Call for Feedback about the Board elections''' - We invite you to give your feedback on the upcoming WMF Board of Trustees election. This call for feedback went live on 10th January 2022 and will be concluded on 16th February 2022. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Call for Feedback about the Board elections|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification''' - In 2021, the WMF asked communities about how to enforce the Universal Code of Conduct policy text. The revised draft of the enforcement guidelines should be ready for community vote in March. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Universal Code of Conduct Ratification|continue reading]]) *'''Movement Strategy Implementation Grants''' - As we continue to review several interesting proposals, we encourage and welcome more proposals and ideas that target a specific initiative from the Movement Strategy recommendations. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Movement Strategy Implementation Grants|continue reading]]) *'''The New Direction for the Newsletter''' - As the UCoC Newsletter transitions into MSG Newsletter, join the facilitation team in envisioning and deciding on the new directions for this newsletter. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#The New Direction for the Newsletter|continue reading]]) *'''Diff Blogs''' - Check out the most recent publications about MSG on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/5#Diff Blogs|continue reading]])</div><section end="ucoc-newsletter"/> [[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 07:26, 24 январь 2022 (UTC) == Лидерликти өнүктүрүү боюнча тапшырма тобу: бул жөнүндө пикириңизди билдирсеңиз болот == <section begin="announcement-content" />:''[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Leadership Development Task Force/Call for Feedback Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Викимедиа Фондунун Коомчулукту өнүктүрүү командасы глобалдык, жамааттык Лидерликти Өнүктүрүү тобун түзүүнү колдоодо. Ыкчам топтун максаты - лидерликти өнүктүрүү боюнча кеңеш берүү. Команда Лидерликти өнүктүрүү боюнча жумушчу топтун милдеттери тууралуу пикирлерди издеп жатат. Бул [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Task_Force/ru Мета баракчада] Лидерликти өнүктүрүү боюнча жумушчу топтун сунушу бөлүшүлгөн. Сиз кантип кантип катыша аласыз тууралуу [https://meta.wikimedia.org/wiki/Leadership_Development_Task_Force/Participate бул жерден] билсениз болот. Сунуш боюнча пикир 2022-жылдын 7-февралынан 25-февралына чейин чогултулат. --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 17:57, 8 февраль 2022 (UTC) == Updates on the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines Review == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, The '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines]]''' were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the [[m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] across the movement. Comments about the guidelines can be shared here or [[m:Talk:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines|the Meta-wiki talk page]]. There will be conversations on Zoom on 25 February 2022 at 12:00 UTC, and 4 March 2022 at 15:00 UTC. '''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Conversations|Join the UCoC project team and drafting committee members to discuss the guidelines and voting process]].''' The [[m:Universal Code of Conduct/Project#Timeline|timeline is available on Meta-wiki]]. The voting period is March 7 to 21. '''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting|See the voting information page for more details]].''' Thank you to everyone who has participated so far. Sincerely, Movement Strategy and Governance<br/> Wikimedia Foundation [[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 18:21, 16 февраль 2022 (UTC) <section end="announcement-content" /> == Wiki Loves Folklore is extended till 15th March == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">{{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] Greetings from Wiki Loves Folklore International Team, We are pleased to inform you that [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore|Wiki Loves Folklore]] an international photographic contest on Wikimedia Commons has been extended till the '''15th of March 2022'''. The scope of the contest is focused on folk culture of different regions on categories, such as, but not limited to, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, etc. We would like to have your immense participation in the photographic contest to document your local Folk culture on Wikipedia. You can also help with the [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Translations|translation]] of project pages and share a word in your local language. Best wishes, '''International Team'''<br /> '''Wiki Loves Folklore''' [[Колдонуучу:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:MediaWiki message delivery|баарлашуу]]) 04:50, 22 февраль 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == Coming soon == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> === Several improvements around templates === Hello, from March 9, several improvements around templates will become available on your wiki: * Fundamental improvements of the [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor template dialog]] ([[m:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|1]], [[m:WMDE Technical Wishes/Removing a template from a page using the VisualEditor|2]]), * Improvements to make it easier to put a template on a page ([[m:WMDE Technical Wishes/Finding and inserting templates|3]]) (for the template dialogs in [[Mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|VisualEditor]], [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:WikiEditor#/media/File:VectorEditorBasic-en.png|2010 Wikitext]] and [[Mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|New Wikitext Mode]]), * and improvements in the syntax highlighting extension [[Mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] ([[m:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|4]], [[m:WMDE Technical Wishes/Bracket Matching|5]]) (which is available on wikis with writing direction left-to-right). All these changes are part of the “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]” project by [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes]]. We hope they will help you in your work, and we would love to hear your feedback on the talk pages of these projects. </div> - [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 12:38, 28 февраль 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=22907463 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Remember to Participate in the UCoC Conversations and Ratification Vote!</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Announcement|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello everyone, A [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting|'''vote in SecurePoll from 7 to 21 March 2022''']] is scheduled as part of the ratification process for the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement guidelines. Eligible voters are invited to answer a poll question and share comments. [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voter_information|Read voter information and eligibility details.]] During the poll, voters will be asked if they support the enforcement of the Universal Code of Conduct based on the proposed guidelines. The [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] (UCoC) provides a baseline of acceptable behavior for the entire movement. The [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines|revised enforcement guidelines]] were published 24 January 2022 as a proposed way to apply the policy across the movement. A [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/January_2022_-_Board_of_Trustees_on_Community_ratification_of_enforcement_guidelines_of_UCoC|Wikimedia Foundation Board statement]] calls for a [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting|ratification process]] where eligible voters will have an opportunity to support or oppose the adoption of the UCoC Enforcement guidelines in a vote. Wikimedians are invited to [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voter_information/Volunteer|translate and share important information]]. For more information about the UCoC, please see the [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|project page]] and [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/FAQ|frequently asked questions]] on Meta-wiki. There are events scheduled to learn more and discuss: * A [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations/Panel_Q&A|community panel]] recorded on 18 February 2022 shares perspectives from small- and medium-sized community participants. * The [[m:Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] (MSG) team is hosting Conversation Hours on 4 March 2022 at 15:00 UTC. Please [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/Conversations|'''sign-up''']] to interact with the project team and the drafting committee about the updated enforcement guidelines and the ratification process. See the [[m:Special:MyLanguage/Universal_Code_of_Conduct/2022_conversation_hour_summaries|Conversation Hour summaries]] for notes from 4 February 2022 and 25 February 2022. You can comment on Meta-wiki talk pages in any language. You may also contact either team by email: msg[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org or ucocproject[[File:At sign.svg|16x16px|link=|(_AT_)]]wikimedia.org Sincerely, Movement Strategy and Governance <br /> Wikimedia Foundation <br /><section end="announcement-content" /> </div> [[User:Xeno (WMF)|Xeno (WMF)]] 02:17, 2 март 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Xeno (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Movement_Strategy_and_Governance/Delivery&oldid=22916674 --> == Универсалдык Жүрүм-турум Кодексин колдонуу боюнча колдонмонун долбооруна добуш берүү башталды == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/2022-02-02 Announcement/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Саламатсыздарбы, [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/ru Универсалдык Жүрүм-турум Кодексин] (UCoC) Колдонуу боюнча колдонмонун [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/ru жаңыланган долбооруна] добуш берүү башталды. 2022-жылдын 7-мартынан 21-март күнүнө чейин [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voting/ru SecurePoll аркылуу жүргүзүлөт]. Добуш берүү [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Voter_information/ru укугу тууралуу маалыматты окуп чыгыңыз]. Универсалдуу жүрүм-турум кодекси (UCoC) бардык кыймыл үчүн алгылыктуу жүрүм-турумдун негизин түзөт. Колдонмо көрсөтмөлөрүнүн жаңыланган тексти 2022-жылдын 24-январында жарыяланган. Бул шилтемеде [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Project/ru UCoC долбоору тууралуу көбүрөөк маалымат таба аласыз]. Мета-Викидеги долбоордун талкуу баракчасына өзүңүзгө ыңгайлуу тилде пикириңизди калтырсаңыз болот. Команда менен электрондук почта аркылуу байланышса болот: ucocproject(_AT_)wikimedia.org Урматтоо менен, Movement Strategy and Governance командасы Викимедиа Фонду --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 19:08, 7 март 2022 (UTC) ===Добуш берүү аяктады. Катышканыңыз үчүн рахмат!=== 2022-жылдын 21-мартында [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Disabled/Enforcement guidelines| Универсалдык Жүрүм-турум Кодексин колдонуу боюнча колдонмонун]] долбооруна добуш берүү аяктады. Добуш берүүгө Кыймылдын ар кайсы аймактарынан {{#expr:2300}} ашык викимедиачылар катышты. Добуш берүүнүн жыйынтыгын текшерүү тобу ишин баштады. Алар добуштарды санап бүтүшү үчүн эки жумадай убакыт керек. Добуш берүүнүн натыйжасы [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Dispecial/Enforcement guidelines/Voting/Results|бул жерде]] тиешелүү статистика жана комментарийлер менен жарыяланат. [[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 08:56, 23 март 2022 (UTC) === <section begin="announcement-header" />Отчёт об отзывах участниц_ков голосования по Руководству по обеспечению правоприменения УКП<section end="announcement-header" />=== ---- Новость от команды по проекту УКП об отчёте по результатам комментариев сообщества. --[[У:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[ОУ:AAkhmedova (WMF)|обс.]]) 09:42, 26 мая 2022 (UTC) ---- <section begin="announcement-content" /> :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Report/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Доброго дня, Команда проекта УКП завершила анализ отзывов, полученных в ходе голосования по Руководству по обеспечению правоприменения УКП. В 2022 году черновая версия Руководства по правоприменению УКП было вынесено на голосование в сообществе Викимедиа. В голосовании приняли участие представители 137 сообществ, из них топ-9 сообществ: Английская, Немецкая, Французская, Русскоязычная, Польская, Испанская, Китайская, Японская, Итальянская Википедии и Мета-вики. Проголосовавшие имели возможность представить комментарии по содержанию документа. Комментарии оставили 658 участниц_ков. 77% комментариев на английском языке. Комментарии были представлены на 24 языках, при этом наибольшее количество отзывов было написано на английском (508), немецком (34), японском (28), французском (25) и русском (12) языках. Отчёт будет направлен в Revision Drafting Committee для доработки Руководства по обеспечению правоприменения на основе отзывов. Версия отчёта для общественности и перевод [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Enforcement guidelines/Voting/Results|'''опубликованы на Мета-вики''']]. {{int:please-translate}} Мы ещё раз благодарим всех, кто принял участие в голосовании и обсуждениях. Приглашаем всех внести свой вклад в следующих обсуждениях сообщества. Более подробную информацию об Универсальном кодексе поведения и Руководстве по его применению можно найти [[m:Special:MyLanguage/Universal Code of Conduct/Project|на Мета-вики]]. От лица команды проекта Универсального кодекса поведения<br /><section end="announcement-content" /> == <section begin="announcement-header" />Invitation to Hubs event: Global Conversation on 2022-03-12 at 13:00 UTC<section end="announcement-header" /> == :''[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022/Invitation|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022/Invitation|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Hubs/Global Conversations March 12, 2022/Invitation}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' ---- Hello all, please see an invitation from my colleague about an upcoming Global Conversation about Hubs. [[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 18:44, 9 март 2022 (UTC) ---- The Movement Strategy and Governance team of the Wikimedia Foundation would like to invite you to the next event about "Regional and Thematic Hubs". The Wikimedia Movement is in the process of understanding what Regional and Thematic Hubs should be. Our workshop in November was a good start ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Documentation/27 November Workshop|read the report]]), but we're not finished yet. Over the last weeks we conducted about 16 interviews with groups working on establishing a Hub in their context ([[m:Special:MyLanguage/Hubs/Dialogue|see Hubs Dialogue]]). These interviews informed a report that will serve as a foundation for discussion on March 12. The report is planned to be published on March 9. The event will take place on March 12, 13:00 to 16:00 UTC on Zoom. Interpretation will be provided in French, Spanish, Arabic, Russian, and Portuguese. Registration is open, and will close on March 10. Anyone interested in the topic is invited to join us. '''[[m:Special:MyLanguage/Hubs/Global Conversations March 12, 2022|More information on the event on Meta-wiki]]'''. Best regards, [[m:User:KVaidla (WMF)|Kaarel Vaidla]]<br />Movement Strategy <section end="announcement-content" /> == Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow == [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]] International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners. ([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram]) The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]] A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]]. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[Колдонуучу:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:MediaWiki message delivery|баарлашуу]]) 14:40, 14 март 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 --> == Feminism and Folklore 2022 ends soon == [[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]] [[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on <b>31 March 2022 11:59 UTC</b>. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as <i>folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more</i> Keep an eye on the project page for declaration of Winners. We look forward for your immense co-operation. Thanks Wiki Loves Folklore international Team [[Колдонуучу:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:MediaWiki message delivery|баарлашуу]]) 14:29, 26 март 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=23060054 --> == Орус википедиясында Киргизия макаласын Кыргызстан деп өзгөртүү == Урматтуу кесиптештер, орус википедиясында Киргизия макаласын өзгөртүүгө орус кесиптештер бөгөт коюп жатышат. Кыргызстан официалдуу түрдө Кыргызстан деп аталып жатат, орусча дагы. БЭмне кыла алабыз? Википедия администраторлоруна жазышыбыз керекпи? Петиция баштасакпы? Кимдин кандай ойлору бар? Орус тилинде '''Кыргызская Республика''' деп аталса — туура болот деп ойлойм. '''Кыргыз Республикасы''' — бул мамлекетибиздин расмий аталышы. [[Колдонуучу:Чагылган|Чагылган]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:Чагылган|баарлашуу]]) 09:01, 2 июль 2022 (UTC)) == <section begin="announcement-header" />Movement Strategy and Governance News – Issue 6<section end="announcement-header"/> == <section begin="ucoc-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 6, April 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6|'''Read the full newsletter''']]</span> ---- Welcome to the sixth issue of Movement Strategy and Governance News! This revamped newsletter distributes relevant news and events about the Movement Charter, Universal Code of Conduct, Movement Strategy Implementation grants, Board of trustees elections and other relevant MSG topics. This Newsletter will be distributed quarterly, while the more frequent Updates will also be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> *'''Leadership Development -''' A Working Group is Forming! - The application to join the Leadership Development Working Group closed on April 10th, 2022, and up to 12 community members will be selected to participate in the working group. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A1|continue reading]]) *'''Universal Code of Conduct Ratification Results are out! -''' The global decision process on the enforcement of the UCoC via SecurePoll was held from 7 to 21 March. Over 2,300 eligible voters from at least 128 different home projects submitted their opinions and comments. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A2|continue reading]]) *'''Movement Discussions on Hubs -''' The Global Conversation event on Regional and Thematic Hubs was held on Saturday, March 12, and was attended by 84 diverse Wikimedians from across the movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A3|continue reading]]) *'''Movement Strategy Grants Remain Open! -''' Since the start of the year, six proposals with a total value of about $80,000 USD have been approved. Do you have a movement strategy project idea? Reach out to us! ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A4|continue reading]]) *'''The Movement Charter Drafting Committee is All Set! -''' The Committee of fifteen members which was elected in October 2021, has agreed on the essential values and methods for its work, and has started to create the outline of the Movement Charter draft. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A5|continue reading]]) *'''Introducing Movement Strategy Weekly -''' Contribute and Subscribe! - The MSG team have just launched the updates portal, which is connected to the various Movement Strategy pages on Meta-wiki. Subscriber to get up-to-date news about the various ongoing projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A6|continue reading]]) *'''Diff Blogs -''' Check out the most recent publications about Movement Strategy on Wikimedia Diff. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/6#A7|continue reading]]) </div><section end="ucoc-newsletter"/> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 12:01, 14 апрель 2022 (UTC) === Next steps: Universal Code of Conduct (UCoC) and UCoC Enforcement Guidelines === After reviewing vote results and accompanying comments, the Community Affairs Committee decided to launch a fresh round of community consultations. After that, the refined text of the Guidelines will be put for another vote. The comments have shown that community members unequivocally support creating a safe and welcoming culture that stops hostile and toxic behaviour, supports victims of such actions, and encourages good-faith people to be productive on the Wikimedia projects. While the results did show that support for the UCoC Guidelines exceeded the required 50%+1 vote, the comments highlighted that further revisions would be required to have strong community support to follow through with enforcement. Therefore the Committee instructed the Foundation to: Conduct another round of community consultations, and put the newly-refined Guidelines for a community vote. The WMF team will seek feedback on four topics that stood out among the voter comments. You can learn more about the four topics and the Committee's findings on [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Board_noticeboard/April_2022_-_Board_of_Trustees_on_Next_steps:_Universal_Code_of_Conduct_(UCoC)_and_UCoC_Enforcement_Guidelines this Meta page]. Best regards, --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 12:01, 23 апрель 2022 (UTC) == <section begin="announcement-header" />Join the Wikimedia Foundation Annual Plan conversations with Maryana Iskander<section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement|''You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.'']] :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/Conversations/Announcement}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Hello, The [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]''', a plan of record for the Wikimedia Foundation's work. These conversations continue [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour|Wikimedia Foundation Chief Executive Officer listening tour]]. The conversations are about these questions: * The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward "knowledge as a service" and "knowledge equity". The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work? * The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. What is working well? How can we improve? * Anyone can contribute to the Movement Strategy process. Let's collect your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities? You can find [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft/Your Input|'''the schedule of calls on Meta-wiki''']]. The information will be available in multiple languages. Each call will be open to anyone to attend. Live interpretation will be available in some calls. Best regards,<br /><section end="announcement-content" /> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 10:00, 15 апрель 2022 (UTC) == <section begin="announcement-header" />2022 Board of Trustees Call for Candidates<section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Board of Trustees seeks candidates for the 2022 Board of Trustees election. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Read more on Meta-wiki.''']] The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] is here! Please consider submitting your candidacy to serve on the Board of Trustees. The Wikimedia Foundation Board of Trustees oversees the Wikimedia Foundation's operations. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees. The Wikimedia community will vote to fill two seats on the Board in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board as a team. Who are potential candidates? Are you a potential candidate? Find out more on the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Apply to be a Candidate page]]. Thank you for your support, Movement Strategy and Governance on behalf of the Elections Committee and the Board of Trustees<br /><section end="announcement-content" /> ===<section begin="announcement-header" />Объявление о выдвижении кандидатур в Совет попечителей Фонда Викимедиа 2022<section end="announcement-header" /> === <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|Вы можете найти перевод данного сообщения на другие языки на Мета-вики.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Call for Candidates/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Совет попечителей объявляет поиск кандидатов на участие в выборах в Совет 2022 года. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|'''Подробнее на Мета-вики''']]. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|Выборы в Совет попечителей 2022 года]] объявляются открытыми! Просим вас рассмотреть возможность выдвижения своей кандидатуры для службы в Совете попечителей. Совет попечителей Фонда Викимедиа осуществляет контроль за деятельностью Фонда Викимедиа. В состав Совета входят попечители от сообществ и партнёрских организаций, а также назначенные попечители. Каждый попечитель служит три года. Сообщество Викимедиа имеет возможность голосовать за попечителей от сообществ и партнёрских организаций. Участники_цы сообщества будут голосовать за два места в Совете попечителей в 2022 году. Это возможность улучшить представительство, разнообразие и компетентность Совета как команды. Вы являетесь потенциальным кандидатом? Узнайте подробности на странице [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|Подать заявку на выдвижение своей кандидатуры]]. Благодарим вас за поддержку, Команда по Стратегии движения и управлению от лица Комитета по выборам и Совета попечителей<br /><section end="announcement-content" /> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 18:09, 25 апрель 2022 (UTC) == Coming soon: Improvements for templates == <div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr"> <!--T:11--> [[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog.]] Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon: The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''': This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|talk page]] In '''syntax highlighting''' ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] extension), you can activate a '''colorblind-friendly''' color scheme with a user setting. * [[metawiki:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting#Color-blind_mode|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|talk page]] Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”. We would love to hear your feedback on our talk pages! </div> -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 11:13, 29 апрель 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=23222263 --> == <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Editing news 2022 #1</span> == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin="message"/><i>[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]</i> [[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]] The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages. New editors are more successful with this new tool. You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]]. Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test. You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].<section end="message"/> </div> [[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] 18:55, 2 Май (Бугу) 2022 (UTC) <!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=22019984 --> == <section begin="announcement-header" />Wikimedia Foundation Board of Trustees election 2022 - Call for Election Volunteers<section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the upcoming Board of Trustees election. The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017. Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election. There were a total of 74 wikis that did not participate in 2017 that produced voters in the 2021 election. Can you help increase the participation even more? Election volunteers will help in the following areas: * Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels * Optional: Monitor community channels for community comments and questions Volunteers should: * Maintain the friendly space policy during conversations and events * Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation.<br /><section end="announcement-content" /> === <section begin="announcement-header" />Выборы в Совет попечителей Фонда Викимедиа 2022. Приглашаем волонтёров<section end="announcement-header" /> === <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|Вы можете найти перевод данного сообщения на другие языки на Мета-вики.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Команда по Стратегии движения и управлению приглашает членов сообщества принять участие в качестве волонтёров на предстоящих выборах в Совет попечителей. Идея программы "Волонтёры на выборах" возникла во время выборов в Совет попечителей Викимедиа в 2021 году. Программа была успешной. Благодаря помощи волонтёров на выборах мы смогли увеличить охват сообществ и участие в выборах на 1 753 избирателя по сравнению с 2017 годом. Общая явка составила 10,13%, что на 1,1 процентных пункта больше. Были представлены 214 википроектов. Но 74 вики, не участвовавших в 2017 году, дали голоса на выборах 2021 года. Хотите помочь изменить ситуацию с участием? Волонтёры на выборах будут помогать в следующем: * Переводить короткие сообщения и анонсировать текущий избирательный процесс на каналах сообщества * По желанию: Мониторить каналы сообщества на предмет комментариев и вопросов Волонтёры должны: * Соблюдать политику дружественного пространства во время бесед и мероприятий * Представлять руководящие принципы и информацию о голосовании сообществу в нейтральном ключе Вы хотите стать волонтёром на выборах и обеспечить представительство вашего сообщества в голосовании? Подпишитесь [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|здесь]], чтобы получать обновления. Вы можете использовать [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|страницу обсуждения]] для вопросов о переводе.<br /><section end="announcement-content" /> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 12:07, 6 Май (Бугу) 2022 (UTC) ==Revisions to the Universal Code of Conduct (UCoC) Enforcement Guidelines== Hi all, After the conclusion of the community vote on the guidelines in March, the [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_Community_Affairs_Committee Community Affairs committee (CAC)] of the Board asked [https://lists.wikimedia.org/hyperkitty/list/wikimedia-l@lists.wikimedia.org/thread/JAYQN3NYKCHQHONMUONYTI6WRKZFQNSC/ that several areas of the guidelines be reviewed for improvements]. Having analysed the comments of community members who participated in the vote on the Guidelines for implementing the UCoC, the CAC decided to launch another round of community consultations. Upon completion of these consultations, the community will have an opportunity to vote on the revised UCoC Implementation Guidelines. According to the analysis, the comments highlighted three critical groups of questions: 1. On (mandatory) training in the UCoC and its Guidelines; 2. On balancing privacy protection and due process; 3. On the requirement that certain groups of users affirm they will acknowledge and adhere to the Universal Code of Conduct. The Revisions Committee kindly asks you to leave your answers and comments on [https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions/en this Meta page]. (''[https://meta.wikimedia.org/wiki/Universal_Code_of_Conduct/Enforcement_guidelines/Revision_discussions/Announcement See full announcement]''). --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 21:42, 2 июнь 2022 (UTC) == Тренинги по Викиданным для Тюркских Викимедийцев 2022 == [[Файл:Wikidata_2022_Istanbul_social_media_campaign_02.jpg|right|thumb|300x300px|Wikidata 2022 Istanbul]] Дорогие друзья, Я рад сообщить вам, что заявки на получение стипендии для участия в Стамбульской конференции по Викиданным теперь открыты. Если вы представляете тюркское сообщество и активно участвуете в проектах Викимедиа на тюркских языках, то вы можете подать заявку на получение стипендии. Заявки принимаются до 30 июня 2022 года, 23:59 UTC. Кандидаты смогут подать заявку на получение полной стипендии. Полная стипендия покроет расходы на путешествие, проживание и питание во время конференции, организованное Тюркским ЮГ Викимедиа. Конференция пройдет с 21 по 23 октября 2022 года в Стамбуле, Турция. * Чтобы узнать больше о Тренингах по Викиданным для Тюркских Викимедийцев, пожалуйста, посетите: https://w.wiki/53dX * Чтобы узнать больше о стипендии, регистрации и форме заявки, пожалуйста, посетите: https://w.wiki/5FFv Кроме того, мы рекомендуем вам подписаться на наш список рассылки (https://w.wiki/5FFw) для получения информации и новостей о проектах и мероприятиях Тюркским ЮГ Викимедиа. Всего наилучшего, [[User:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[User Talk:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 21:59, 10 июнь 2022 (UTC) == Results of Wiki Loves Folklore 2022 is out! == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> {{int:please-translate}} [[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|150px|frameless]] Hi, Greetings The winners for '''[[c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022|Wiki Loves Folklore 2022]]''' is announced! We are happy to share with you winning images for this year's edition. This year saw over 8,584 images represented on commons in over 92 countries. Kindly see images '''[[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022/Winners|here]]''' Our profound gratitude to all the people who participated and organized local contests and photo walks for this project. We hope to have you contribute to the campaign next year. '''Thank you,''' '''Wiki Loves Folklore International Team''' --[[Колдонуучу:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:MediaWiki message delivery|баарлашуу]]) 16:12, 4 июль 2022 (UTC) </div> <!-- Message sent by User:Tiven2240@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Non-Technical_Village_Pumps_distribution_list&oldid=23454230 --> == <section begin="announcement-header" /> Выдвижение предложений для Компаса избирателя 2022 года <section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| Вы можете найти перевод данного сообщения на другие языки на Мета-вики.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Всем привет, Приглашаем членов сообщества принять участие в [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|выборах в Совет попечителей 2022 года]] и выдвинуть [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/ru свои предложения для Компаса избирателя]. Компас избирателя - это инструмент, помогающий голосующим выбрать тех кандидатов, которые в наибольшей степени соответствуют вашим убеждениям и взглядам. Члены сообщества предложат кандидатам свои предложения, на которые кандидаты ответят по шкале Ликерта (согласен/нейтрален/не согласен). Ответы кандидатов будут загружены в инструмент "Компас избирателя". Голосующие смогут ввести свои ответы по предложениям (согласен/не согласен/нейтрален). В конце вы увидите тех кандидатов, которые в наибольшей степени соответствуют вашим убеждениям и взглядам. Ниже приведена временная шкала по использованию Компаса избирателя: * 8 - 20 июля: Члены сообщества выдвигают предложения для Компаса избирателя * * 21 - 22 июля: Комитет по выборам рассматривает предложения на предмет ясности и удаляет предложения, не относящиеся к теме * * 23 июля - 1 августа: Волонтеры голосуют по предложениям * * 2 - 4 августа: Комитет по выборам отбирает 15 лучших предложений * * 5 - 12 августа: кандидаты определяют свои позиции по предложениям * * 15 августа: Компас избирателя открывается для голосующих, чтобы помочь им в принятии решения во время голосования. Комитет по выборам отберет 15 лучших предложений в начале августа. Комитет по выборам будет наблюдать за процессом при поддержке команды по Стратегии движения и управлению. Команда по Стратегии движения и управлению проверит, чтобы вопросы были четкими, не было дубликатов, опечаток и так далее. С уважением, Команда по Стратегии движения и управлению ''Данное сообщение было отправлено от имени Целевой группы по отбору членов Совета и Комитета по выборам''.<br /><section end="announcement-content" /> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 05:38, 13 июль 2022 (UTC) == Открыт прием заявок для сессий == [[File:Wikidata_Istanbul_call_for_submissions_is_now_open_social_media_post.png|250px|right|thumb|Открыт прием заявок]] Всем привет, Команда организаторов [[:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians 2022|Тренингов по Викиданных для Тюркских Викимедийцев]] рада сообщить вам, что [[:m:Wikidata Trainings For Turkic Wikimedians/Submissions|открыт прием заявок]] (https://w.wiki/5TFZ) на участие в программе конференции, которая пройдет в Стамбуле, Турции, с 21 по 23 октября. '''Мы будем принимать заявки до 10 августа 2022 года'''. Вы можете подать заявку и выступить на конференции на трех языках: английском, турецком и русском, а также онлайн или очно. Предложения по сессиям могут быть представлены в 5 различных типах со стандартизированной продолжительностью выступления. Основная тема сессии должна быть связана с Викиданными, интегрированными данными, импортом данных, SPARQL или другими связанными темами. Вы также можете представить свои достижения или темы, связанные с развитием проектов Викимедиа и движения Викимедиа. Более подробно – https://w.wiki/5TFZ. Мы хотели бы узнать и предоставить сообществу больше информации о тюркских сообществах, и мы надеемся, что вы поможете нам достичь этой цели. С уважением, – [[User:Mehman97|<span style="color:#ff0500">'''''Mehman'''''</span>]] [[User Talk:Mehman97|<span style="color:#0500ff">'''''97'''''</span>]] 15:59, 17 июль 2022 (UTC) == <section begin="announcement-header" /> Объявление шести кандидатов на выборах в Совет попечителей 2022 года<section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short| Вы можете найти перевод данного сообщения на другие языки на Мета-вики.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election/Short}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Всем привет, По итогам голосования представителей партнёрских организаций были отобраны следующие кандидаты в Совет попечителей 2022 года: * Tobechukwu Precious Friday ([[:m:User:Tochiprecious|Tochiprecious]]) * Farah Jack Mustaklem ([[:m:User:Fjmustak|Fjmustak]]) * Shani Evenstein Sigalov ([[:m:User:Esh77|Esh77]]) * Kunal Mehta ([[:m:User:Legoktm|Legoktm]]) * Michał Buczyński ([[:m:User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]]) * Mike Peel ([[:m:User:Mike Peel|Mike Peel]]) Вы можете посмотреть дополнительную информацию о [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|результатах]] и [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|статистике]] этих выборов. Партнёрские организации выбрали своих представителей для голосования. Представители партнёрских организаций задали кандидатам вопросы, на которые кандидаты ответили в середине июня. Ответы кандидатов и информация, предоставленная Комитетом по анализу, послужили основой для представителей при принятии решений. Пожалуйста, найдите минутку, чтобы поблагодарить представителей партнёрских организаций и членов Комитета по анализу за участие в этом процессе и содействие в расширении разнообразия Совета попечителей. Эти часы добровольной работы объединяют нас в понимании и перспективе. Благодарим вас за участие. Выражаем благодарность также членам сообщества, которые выдвинули свою кандидатуру в Совет попечителей. Рассмотрение вопроса о вступлении в Совет попечителей — нелегкое решение. Время и преданность, которые кандидаты продемонстрировали к этому моменту, говорит об их приверженности этому движению. Поздравляем кандидатов, которые прошли на следующий этап. Выражаем огромную признательность и благодарность тем кандидатам, которые не были отобраны. Пожалуйста, продолжайте делиться своим лидерским потенциалом с Викимедиа. Что теперь? [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Ознакомьтесь с результатами процесса отбора представителями партнёрских организаций]]. [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|Узнайте о следующих шагах]]. С уважением, Команда по Стратегии движения и управлению ''Данное сообщение было отправлено от имени Целевой группы по отбору членов Совета и Комитета по выборам''.<br /><section end="announcement-content" /> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 20:00, 20 июль 2022 (UTC) == <section begin="announcement-header" />Новости Стратегии движения и управления – Выпуск 7<section end="announcement-header"/> == <section begin="msg-newsletter"/> <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Новости Стратегии движения и управления'''</span><br> <span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Выпуск 7 — Июль - сентябрь 2022 года'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Прочитайте полный текст''']]</span> ---- Информационный бюллетень знакомит с новостями и событиями о реализации [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|рекомендаций Стратегии движения]] Викимедиа. В бюллетене содержится информация об управлении Движением, а также о проектах и мероприятиях, поддерживаемых командой Фонда Викимедиа по Стратегии движения и управлению (MSG). Информационный бюллетень MSG выходит ежеквартально. Для желающих внимательнее следить за нашими процессами предлагается бюллетень «Еженедельные новости Стратегии движения»‎. Чтобы оставаться в курсе новостей, не забудьте подписаться на рассылку [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|здесь]]. </div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;"> * '''Устойчивость движения''': Опубликован ежегодный отчёт Фонда Викимедиа об устойчивом развитии. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|продолжить чтение]]) * '''Улучшение пользовательского опыта''': последние улучшения интерфейса настольной версии проектов Викимедиа. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|продолжить чтение]]) * '''Безопасность и инклюзивность''': последние новости о процессе пересмотра Руководства по обеспечению правоприменения Универсального кодекса поведения. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|продолжить чтение]]) * '''Обеспечение справедливости при принятии решений''': отчёты об обсуждениях по поводу пилотных хабов, последние достижения Комитета по разработке Устава движения и новое исследование по проектированию будущего участия в движении Викимедиа. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|продолжить чтение]]) * '''Координация между заинтересованными сторонами''': запуск службы поддержки для партнёрских организаций и волонтёрских сообществ, работающих над партнёрством в области контента. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|продолжить чтение]]) * '''Развитие лидерства''': обновления о проектах лидерства от организаторов движения Викимедиа в Бразилии и Кабо-Верде. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|продолжить чтение]]) * '''Управление внутренними знаниями''': запуск нового портала для технической документации и ресурсов сообщества. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|продолжить чтение]]) * '''Инновации в области свободных знаний''': высококачественные аудиовизуальные ресурсы для научных экспериментов и новый набор инструментов для транскрипции устных культур. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|продолжить чтение]]) * '''Оценка, итерация и адаптация''': результаты пилотного проекта Equity Landscape ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|продолжить чтение]]) * '''Другие новости и обновления''': новый форум для обсуждения реализации Стратегии движения, предстоящие выборы в Совет попечителей Фонда Викимедиа, новый подкаст для обсуждения Стратегии движения, а также кадровые изменения в команде Фонда по Стратегии движения и управлению. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|продолжить чтение]]) </div><section end="msg-newsletter"/> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 08:42, 25 июль 2022 (UTC) == <section begin="announcement-header" /> Проголосуйте за утверждения для Компаса избирателя<section end="announcement-header" /> == <section begin="announcement-content" /> :''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| Вы можете найти перевод данного сообщения на другие языки на Мета-вики.]]'' :''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>'' Всем привет, Приглашаем членов сообщества [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|проголосовать за утверждения для использования в Компасе избирателя]] на выборах в [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|Совет попечителей 2022 года.]] Вы можете проголосовать за те утверждения, которые вы хотите видеть в Компасе избирателя на Мета-вики. Компас избирателя — это инструмент, который помогает голосующим выбрать кандидатов, которые в наибольшей степени соответствуют их убеждениям и взглядам. Члены сообщества предложат утверждения, в отношении которых кандидаты должны дать ответы, используя шкалу Лайкерта (соглашаюсь/нейтрально/не соглашаюсь). Ответы кандидатов будут добавлены в Компас избирателя. Затем участники голосования смогут пользоваться компасом, добавляя свои ответы относительно утверждений (соглашаюсь/нейтрально/не соглашаюсь). Как результат, компас покажет кандидатов, которые лучше всего отвечают убеждениям и взглядам участников голосования. Ниже приведена временная шкала по использованию Компаса избирателя: *<s>8 — 20 июля: Члены сообщества выдвигают утверждения для Компаса избирателя</s> *<s>21 — 22 июля: Комитет по выборам рассматривает утверждения на предмет ясности и удаляет те утверждения, которые не относятся к теме</s> *23 июля — 1 августа: [https://meta.wikimedia.org/wiki/Wikimedia%20Foundation%20elections/2022/Community%20Voting/Election%20Compass/Statements/ru Члены сообщества голосуют за утверждения] *2 — 4 августа: Комитет по выборам отбирает 15 лучших утверждений *5 — 12 августа: Кандидаты позиционируют себя в отношении утверждений *16 августа: Компас избирателя открывается для голосующих, чтобы помочь им в принятии решения во время голосования. Комитет по выборам отберёт 15 лучших утверждений в начале августа. С уважением, Команда по Стратегии движения и управлению. ''Данное сообщение было отправлено от имени Целевой группы по отбору членов Совета и Комитета по выборам''. <section end="announcement-content" /> --[[Колдонуучу:AAkhmedova (WMF)|AAkhmedova (WMF)]] ([[Колдонуучунун баарлашуулары:AAkhmedova (WMF)|баарлашуу]]) 11:29, 27 июль 2022 (UTC) 91eum7ovlsety0wz3ggtf1qefhhji62 Жусуп Мамай 0 4381 422704 382860 2022-07-26T15:53:11Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki {| class="toccolours" style="float:right; margin:0 0 0.5em 1em; width:20em; clear:right;" |- |colspan=2 style="text-align:center; color:blak" | '''Жусуп Мамай''' <br />[[File:Жусуп_Мамай.jpg| 340px]] |- |align="center" bgcolor="sky blue" colspan=2 style="font-size: small" |'''Жалпы маалымат''' |- |colspan=2 style="text-align:center;" | |- |'''Туулган убагы:''' || расмий документте [[1918-жыл]], жаңы иликтөөгө караганда [[1916-1917-жыл]] |- |'''Өлгөн убакыты:''' || [[2014-жыл]], кулжа (июнь) айынын 1и |- |'''Туулган жери:''' || [[Меркеч айылы]], [[Ак-Чий ооданы]], азыркы [[ШУАР]], [[Кытай|КЭР]] |- |'''Өлгөн жери:''' || Ак-Чий кыштагы, [[Ак-Чий ооданы]], [[ШУАР]], [[Кытай|КЭР]] |- |'''Өлкө:''' || [[Кытай|КЭР]] |- |'''Ишмердүүлүгү:''' || [[манасчы]] |- |'''Жанры:''' || [[эпос]] |- |'''Сыйлыктары. Наамдары:''' || [[Кыргыз Республикасынын Баатыры]] (2014), "Тоо Гүлү" сыйлыгынын эки жолку ээси, "Манас" орденинин ээси, "Ак шумкар" орденинин ээси |- |} '''Жусуп Мамай''' (Жүсүп Мамай; Jusup Mamay), Жусуп Мамай уулу (1916 же 1918 - 01.06.2014) - кытайлык кыргыздардын 20-кылымдын экинчи жарымы - 21-кылымдын башындагы чыгаан манасчысы, дастанчы, коомдук ишмер. [[Кыргыз Республикасынын Баатыры]] (2014).<br> ==Кыскача өмүр баяны== 1918-жылы [[Чыгыш Түркстан]]дагы (азыркы [[Кытай Эл Республикасы]]нын [[Шинжаң-Уйгур автоном району|Шинжаң-Уйгур автоном районундагы]]) Ак-Чий ооданынын Меркеч айылында Ат-Жайлоо конушунда туулган. Жаңы маалыматтарга караганда, Жусуп Мамай 1916-жылы жарык дүйнөгө келгендиги такталууда (Булак: Адыл Жуматурду менен Токтобүбү Ысак кызынын 2014-жылы Бишкекте жарык көргөн китеби). Жети жашынан кат тааныган. Анын агасы Балбай Мамай уулу [["Манас" эпосу|"Манас" эпосуна]] кызыгып, аны чогултуп кагазга түшүрүп жүргөн. '''Жусуп Мамай''' "Манас" эпосунун сегиз урпагына чейин айтат. Анын айтымында, бул эпос 500 миң сап ырды түзөт. "Манас" дастанын '''Жусуп Мамай''' айткан варианты [[Кытай|КЭР]]де араб тамгасы менен басмадан чыккан. Мындан тышкары "Төштүк", "Мамаке Шопок", "Көбөөн", "Толтой", "Ажыбек Баатыр" сыяктуу чакан дастандары да басмадан чыгартылган.<br> Кыргызстанга бир нече ирет келген. [[1989-жылы]] кулжа (июнь) айынын 3үндө [[Кыргызстан жаш тарыхчылар жамааты|Кыргызстан жаш тарыхчылар жамаатынын]] уюштуруу жыйынына жазуучу [[Сыдыкбеков Түгөлбай|Түгөлбай Сыдыкбек уулу]] экөө сый конок катары катышкан. [[1995-жылы]] Кыргызстандагы "Манас" дастанынын шарттуу миң жылдык мааракесине катышкан. [[Кыргызстан]]дык бедизчи Тургунбай Садыков анын айкелин жасаган. ===Өмүр таржымакалы тууралуу толугураак маалымат=== [[Кыргыз Республикасынын Баатыры]], Кыргызстандын эл артисти, биринчи даражадагы «Манас» орденинин ээси Жусуп Мамай [[Кытай Эл Республикасы]]нын азыркы [[Кызыл-Суу Кыргыз автоном облусу]]на караштуу Ак-Чий ооданындагы Кара-Булак айылынын Ат-Жайлоо конушунда 1918-жылы 4-майда (башка жаңы маалымат боюнча 1916-жылы) туулган. Ал Какшаалдагы чериктердин Кызыл тукум уруусунан. <br> Жусуптун атасы Мамай бардар, оокаты тың адамдардын бири болгон. Мамай аксакал Мекеге барып, [[Ажы]] да болуп келген. Жусуп Мамай кичинекейинен эле зирек, зээндүү болуп чоңойгон. Атасы Мамай аны алты жашында эле айылдагы Ыстам Кожо аттуу молдонун колуна кат үйрөтүүгө берет. Жусуп бат эле кат таанып, китеп окууга жетишкен. Анын агасы Балбай Мамай уулу ошол мезгилде [[Кытайлык кыргыздар|Кытайдагы кыргыздардын]] арасында «Манас» эпосун жыйноо, дастандын ар кандай варианттарын топтоо иштери менен алектенген саналуу гана манас таануучулардын бири болгон. Жусуп Мамай эпосту Балбай Мамайдын топтогон материалдары боюнча үйрөнгөн: - ''Балбай агам экөөбүз бир ата, бир энеденбиз. Мен ал 21ге чыкканда туулган экенмин. Балбай агам 6-7 жашында молдого окуп, кат тааныган. Ал «Манасты» андан- мындан сурап, дастанды үйрөнүп, жазып, топтоп жүргөн. 1916-жылдагы үркүн мезгилинде бул жакка Кыргызстандан Саякбай, Сагымбайлар да келген. Ошол арада Кытайга келген «Манасты» билемин деген киши канча болсо, эрикпей ошолордун баарынын артынан жүрүп, кара сөз менен болсо да жазып алган. Бул жактагы чоң манасчылардын айтуусунда да жазган. Мен ошол агамдын жазгандары боюнча «Манасты» үйрөнгөнмүн'', - деп Жусуп Мамай тарыхчы Азиза Турдуевага [http://www.azattyk.kg/content/article/1234550.html айтканы бар]. Ал куйма кулак, зээндүү, тунук көкүрөк болуп чоңоёт. Башка манасчылардай эле Жусуп Мамай да «Манас» айтып калышына аян берүү себеп болгондугун да белгилейт. Жусуп Мамайдын айтымында, эң алгачкы ирет ал он жашында Ырамандын Ырчы уулунан аян алат. Түшүндө жайдак буурул атка тердик салып минген кара чаар, оозу өтө эле чоң киши алдында пайда болот. Жусуп атчан кишинин жанына барып, анын атынын суулугунан кармайт. Ошондо кара чаар киши: «Эй бала, жакшы билип ал, тээтигилерди көрдүңбү?» - дейт. Жусуп ал көрсөткөн жакты караса, эки боз атчан киши жанаша турган экен, экөө тең кутпа жакты карап, ак чапанчан болуп турган, алардын артында дагы жанаша эки атчан киши турган экен. Бирөөнүн мингени кара көк ат, бирөөнүн мингени сары ат экен. Алардын белдери курчалуу экен, эң арка жагында бир ачык кызыл ат минген киши турган имиш. Ошондо баштапкы кара чаар чоң киши Жусупка кайрылып, атчан адамдарды тааныштырат: «Тээтиги эң алдында турган эки киши – Манас менен Бакай. Алардын аркасындагылар - Алмамбет менен Чубак. Ал эми тиги эң артында турган атчан – Сыргак болот. Мен Ырчы уул болом. Ажыбай аркада калды». Артына кылчайып карайын дегенчекти болбой, Жусуп ойгонуп кетсе, түш экен. Баатырлар Жусупка аян бергендигин билгенден кийин атасы Мамай айылдагыларды чакырып, бир козу союп, элдин батасын алат. Ошондо атасы уулуна: ''«Манас деген тирүү олуя, жаш адам жакшы-жаман иштерге жолугат. Кырк жаштан өтмөйүнчө «Манас» айтпа»'', - деп акыл-насаатын айтат. Атасынын сөзүнөн чыкпай, «Манасты» эл алдында айтпай жүргөнү менен, уктап жатканда түнү бою айтып чыккан учурлары көп болот. Манасчынын айтымында, аны атасы молдого берип жатканда Балбай анын молдолукка үйрөнүшүнө каршы болгон. Анткени, ал зирек өсүп келе жаткан Жусуптун манасчы болушуна тымызын үмүт байлап калган эле. Ошондуктан, Балбай Жусупту кийинчерээк молдолук окуусунан чыгарып алып, «Манастын» өзү жыйнаган варианттарын ырааты менен үйрөтө баштайт. Жусуп Балбай берген «Манастын» кол жазмаларын окуп, үйрөнүүгө жан дили менен киришет. 1932-жылы көктөм мезгили келип, ууз кымыз чыкканда, чогулган элдин өтүнүчү боюнча Жусуп өмүрүндө биринчи жолу «Манас» айтып берет. Ал эми Жусуп 16 жашка келгенде, атасы Мамай дүйнөдөн кайтат. Эки жылдан кийин 18 жаш курагында, кайсы бир отурушта Жумакун Мамбетакун манасчынын айтып жаткан «Алмамбеттин арманын» угуп, анын токтогон жеринен Жусуп чыдай албай улап айтып кирет да, «Алмамбеттин Көкчөгө баргандыгы» аттуу окуяны кошуп айтып бүтүрөт. Мына ошондон кийин гана Жусуп калайыкка атыгып, «манасчы» деген атка конот.<br> 1961-жылы Шинжаң Уйгур автономиялык районунун борборунда адабият көркөм өнөрчүлөр бирикмеси уюштурулуп, Жусуп Мамайдын айткан «Манас» вариантын жаздыруу үчүн атайын топ түзүлүп, жарым жыл аралыгында 110 000 сап ыр кагазга түшүрүлөт. <br> 1964-1966-жылдар аралыгында толуктоо максаты менен Жусуп Мамайдын вариантын жазып алуу үчүн экинчи ирет илимий экспедиция жиберилет. Бул сапар манасчыдан 196 000 сап ыр кагазга түшүрүлөт. Ал эми 1966-жылы Кытайда «Маданий революция» саясаты башталгандыктан, 1966-жылдан 1978-жылдын ноябрь айына чейин Жусуп Мамай саясый куугунтукка туш болот. Манасчы үй-жайынан ажыратылып, борбордон алысыраак болгон “Ак-Булуң” деген айылга көчүрүлөт. Манасчынын оозунан жазылып алынган Манастын 8 урпагынан турган материал [[Бээжин|Бээжинге]] жиберилет. Бул каардуу жылдары Ак-Булуңда жатып тим болбостон, 1937-жылы атылып кеткен агасы Балбай учурунда айтып берген “Манастын урпактары тууралуу баянды” Жусуп Мамай өз алдынча кагазга түшүрө баштайт.<br> 1978-жылы декабрь айында Жусуп Мамай Бээжин шаарына чакыртылып, ушуну менен үчүнчү сапар манасчынын вариантын кагазга түшүрүү иши колго алынат. Ал эми 1964-жылы жазылып алынган материалдардын ичинен Жусуп Мамайдын «Семетей» гана бөлүгүнүн кол жазмасы калып, калганы дайынсыз табылбай калат. Кайрадан башталган ишти Сакен Өмүр баштап, Асанбай Матили, Мамбетасан Эрги, Оргалча Кыдырбай, Толкун Турду, Токтобүбү Ызак тарабынан ишке ашырылып, манасчынын варианты боюнча Манастын 8 урпагы кагазга түшөт, алар: Манас – 50 миң сап ыр, Семетей – 37 миң сап ыр, Сейтек – 25 миң сап ыр, Кененим – 34 миң сап ыр, Сейит – 11 миң сап ыр, Асылбача-Бекбача – 30 миң сап ыр, Сомбилек – 11 миң сап ыр, Чигитей – 12 миң сап ыр. Кагазга түшүрүү иши 1983-жылга чейин жүргүзүлүп, аягына чыгат. Бул мезгил аралыгында Жусуп Мамайдын 18 томдон жана 200 миң ашуун сап ырдан турган варианты толугу менен кагаз бетине жазылып алынат. 1984-жылы манасчынын варианты боюнча «Манас» бөлүгү китеп болуп араб арибинде жарык көрөт. Мындан сырткары Жусуп Мамайдын варианты боюнча: «Курманбек», «Эр Төштүк», «Багыш», «Толтой», «Тутан», «Жаңыл Мырза», «Мамаке Шопок», «Көбөк» сыяктуу дастандар да кагазга түшүрүлүп, жарыкка чыгат. 2005-жылы Жусуп Мамайдын айтуусундагы «Манас» эпосунун толук варианты бир китеп болуп кириллица арибинде Кытайдан чыгат. Жусуп Мамай 1990-жылы [[Үрүмчү]] шаарында өткөрүлгөн «Манас» эпосу боюнча Эл аралык илимий конференциянын катышуучусу болот. Кыргызстанга манасчы биринчи ирет 1992-жылы манасчы Сагымбай Орозбаковдун 125 жылдык мааракесине, экинчи жолу 1995-жылы «Манас» эпосунун 1000 жылдык мааракесине ардактуу конок катары чакыртылат. <br> 2014-жылдын май айында ага [[Кыргыз Республикасынын Баатыры]] наамы Кыргызстандын Президенти [[Атамбаев, Алмазбек Шаршенович|Алмазбек Атамбаев]] кол койгон жарлыкка ылайык ыйгарылды. Бирок наамдын ээси бул кабар тууралуу укканы менен, жогорку сыйлыкты кабыл алууга жетишкен жок. 2014-жылдын кулжа (июнь) айынын 1инде таңга маал Жусуп Мамай [[Кытай|Кытайдагы]] Кызыл-Суу Кыргыз автоном облусуна караштуу Ак-Чий кыштагындагы ооруканада оорунун айынан кайтыш болду. Анын сөөгү 2014-жылдын 2-июнунда Ак-Чийде жерге берилди. ==Устаттары== Жусуп Мамайдын манасчы катары калыптанышына учурунда бир тууган агасы Балбай: Жусупакун, Ыбырайым (Ыбырайым Абдыракман уулу эмес), Чоюке, Акылбек, Тыныбек, Сагымбай, Шапак, Дыйканбай аттуу манасчылардын оозунан жазып алган варианттарынын кол жазмаларын да пайдалангандыгы талашсыз. ==Ал тууралуу жыйындар== Кыргыз Республикасынын Президентинин 2013-жылдын 30-апрелиндеги №95 «Манасчы Жусуп Мамайдын кыргыздардын тарыхый жана маданий мурасын сактоо ишине кошкон салымы жөнүндө» Жарлыгына ылайык Кыргызстан элинин тарыхый жана маданий мурастарынын «Мурас» фонду тарабынан Жусуп Мамайдын эмгектерин терең иликтөө, талдоо жана кеңири таанытуу максатында 2013-2017-жылдары илимий-практикалык жыйындар уюштурулду. 2013-жылдын 20-декабрында Бишкек шаарындагы Жусуп Баласагын атындагы [[Кыргыз Улуттук Университети|Кыргыз улуттук университетинде]] Жусуп Мамайдын 95 жылдыгына арналган жумурияттык илимий-тажрыйбалык жыйын өткөрүлдү. ===ТаласМУдагы эл аралык жыйын=== 2014-жылдын бугу (май) айынын 24үндө, ишемби күнү Талас мамлекеттик университетинин (ТаласМУ) Башкы жыйын залында “Жусуп Мамай - заманыбыздын залкар манасчысы” аттуу эл аралык илимий жыйын өткөрүлдү. <br> Жыйынды ТаласМУнун ректору, техника илимдеринин доктору, профессор А. И. Жылкичиев расмий ачты. Андан соң Кыргыз Республикасынын Гимни ойнотулуп, Жусуп Мамай тууралуу даректүү тасма көрсөтүлдү.<br> Куттуктоо сөздөрү менен төмөнкүлөр чыгып сүйлөдү: * Кыргыз Республикасынын Президенти А.Ш.Атамбаевдин атынан куттуктоо сөз ([[Чоротегин, Тынчтыкбек Кадырмамбетович|Т.Чоротегин]] окуду) * КР Өкмөтүнүн Талас облусундагы ыйгарымдуу өкүлү К. А. Курманалиева * КЭРдин Шинжаң педагогикалык университетинин Адабият институтунун директору, профессор Чжоу Шан (Zhou Shan) айым * КЭРдин Кызыл-Суу Кыргыз автоном аймагынын Эл курултайынын мурдагы төрага орун басары, Кызыл-Суу Адабият, көркөм өнөрчүлөр биримдигинин төрагасы Жумак Кадыр * КЭРдеги “Тил жана котормо” журналынын жооптуу редактору, ф. и. д., профессор Макелек Өмүрбай <br> * “Диалог Евразия” платформасынын Кыргызстандагы өкүлчүлүгүнүн жетекчиси Нурлан Кудайбердиев <br> * И.Арабаев атындагы КМУнун Манас таануу институтунун директору, флс. и. к., профессор Топчубек Тургуналиев, ж.б. ТаласМУдагы Пленардык ачылыш отурумда төмөнкүдөй илимий баяндамалар окулду: * Адыл Жуматурду – ф. и. д., профессор (Бээжин, Кытай Эл Республикасы) - Жүсүп Мамайдын өмүр жылнаамасы жана “Манас” эпосунун Жуңгодогу тагдыры. * Мамбеттурду Мамбетакун – Шинжаң педагогикалык университетинин профессору (Үрүмчү, Кытай Эл Республикасы) - Жүсүп Мамайдын 1961-1964-жылдар аралыгындагы манасчылыгы. * Амантур Абдырасул – Кызыл-Суу Кыргыз Автоном аймагы бейзаттык маданий мурастарды сактоо жана «Манас» изилдөө борборунун мүдүрү, адис редактор, изилдөөчү (Кытай Эл Республикасы) – “Манастын” Жүсүп Мамай вариантындагы “Кыргыз” этноними. * Абакиров Курманбек – ф. и. к., Ж. Баласагын атындагы КУУнун доценти (Бишкек, Кыргызстан) - Манасчылык: илимий жана илимден тышкаркы көз караштар. * Кененсариев Ташмамбет – т. и. д., профессор (Бишкек, Кыргызстан) – Улуу манасчылар С. Орозбаковдун, С. Каралаевдин жана Ж. Мамайдын варианттарына тарыхый-салыштырмалуу аңдоо. * Мукасов Муратбек – ф. и. к., КР УИА Ч.Айтматов атындагы Тил жана адабият институту (Бишкек, Кыргызстан) - Манасчы Жусуп Мамайдын вариантындагы айрым өзгөчөлүктөр (Манастын төрөлүшү боюнча)<br> * Субакожоева Чолпон – тарыхчы, изилдөөчү (Бишкек, Кыргызстан) – Жусуп Мамайдын өмүр жолунан жана манасчылык өнөрүнөн баян. Жалпы жонунан алганда илимий жыйында 45 илимий баян окулду.<br> Секциялык отурумдар аягына чыккандан кийин, илимий жыйындын жыйынтыктоочу бөлүмү өткөрүлүп, секциялардын жетекчилери иш жыйынтыгы тууралуу баяндашты. Ж.Мамайдын чыгармачылыгын андан ары тереңдеп изилдөө зарылдыгы, жалпы манасчылык өнөрү, басма иш, мындан ары мындай жыйындарды өткөрүү ж.б. көйгөйлүү маселелер жөнүндө кеп козголду. <br> 2014-жылдын бугу (май) айынын 25инде, жекшемби күнү, ТаласМУдагы эл аралык илимий жыйындын катышуучулары Кыргыз Улуттук “Манас Ордо” комплексине зыярат кылышты. Комплекстеги “Манастын күмбөзүндө” ата-бабаларга багышталып куран окулуп, андан соң коноктор жалпы комплекс менен таанышып чыгышты. “Манас Ордо” комплексине китеп тапшыруу аземи да болуп өттү. <br> ===Манасчылардын концерттери жана башка маданий чаралары=== Кыргызстанда жана Кытайда Жусуп Мамайдын залкар салымын даңазалаган ар кыл маданий иш-чаралар өткөрүлүп келет. Маселен, Бишкек шаарында Жусуп Мамай каза болгондон кийин 2014-жылдын кулжа (июнь) айында манасчылардын "Манастын" үзүндүлөрүн аткаруусу менен коштолгон эскерүү жыйыны болду. 2015-жылдын бирдин айынын (февралынын) 5инде Кыргыз улуттук филармониясында Жусуп Мамайга арналган иш-чара жана манасчылардын концерти өткөрүлмөкчү. 2014-жылы КЭРде маркуум Жусуп Мамайдын элесине багышталган бир нече иш-чара өттү. Анын арасында 2014-жылдын аяк оона (сентябрь) айынын 24-29дарында [[Үрүмчү|Үрүмчү шаарында]] өткөрүлгөн манасчылардын жарышы жана сынагы (конкурсу) болду. Ага [[Кыргызстан|Кыргызстандын]] жана КЭРдеги [[Кызыл-Суу Кыргыз Автономиялуу району|Кызыл-Суу Кыргыз автоном облусунун]] манасчылары катышты. Алардын арасында Рыспай сыяктуу кыргызстандык дасыккан манасчылардан тышкары, таанымал кытайлык кыргыз манасчылары, ошондой эле, жаңыдан телчигип, жаттама болсо да "Манас" айта баштаган өнөрпоздор да болушту. ==Бишкектеги китеп көргөзмөсү== 2014-жылдын бугу (май) айынын 23үндө, жума күнү, Кыргыз Республикасынын улуттук китепканасында “Жусуп Мамай – заманыбыздын залкар манасчысы” аттуу китеп көргөзмөсү салтанаттуу ачылды. Бул аземдин алкагында КЭРдин ШУАР Өкмөтүнүн Кыргызстандагы илимий мекемелерге китеп тартуулоосу жана Токтобүбү Ысак кызы менен Адыл Жуматурдунун Жусуп Мамай тууралуу китебинин Бишкектеги чыгарылышынын бет ачары өткөрүлдү. Бул иш чарада Кыргыз Республикасынын улуттук китепканасынын директору, ф.и.д., профессор Жылдыз Бакашова, Кыргыз Республикасынын Президентинин аппаратына караштуу «Мурас» фондунун Башкармалыгынын төрагасы, “Кыргыз Тарых Коому” ЭКБсынын президенти, т.и.д., профессор Т.Чоротегин, КЭРдин ШУАР Өкмөтүнө караштуу Басма жана маалымат мекемесинин башчысынын орун басары Хуаң Шиаошин (Huang Xiaoxin), Кыргыз Эл жазуучусу, “Кыргыздар” көп томдугунун түзүүчүсү К.Жусупов, КЭРдин “Манас” эпосун изилдөө коомунун баш катчысынын орун басары, КЭРдин Коомдук илимдер академиясынын профессору, жаңы китептин авторлорунун бири Адыл Жуматурду, ж.б. чыгып сүйлөштү. Жусуп Мамайдын чөбөрөсү, жаш манасчы Тургуналы Турсуналы менен анын жердеши, студент, жаш манасчы Асанаалы Халил уулу конокторго “Манас” дастанынан үзүндү аткарып беришти. Бул иш чарага Кыргыз Республикасынын Президентинин аппаратынын, Кыргыз Республикасынын Билим берүү жана илим, Маданият, маалымат жана туризм министрликтеринин өкүлдөрү, Кытай Эл Республикасынан келген расмий өкүлдөр, манас таануучулар, манасчылар, окумуштуулар, Ж.Баласагын атындагы КУУдан жана КЭРден келген студенттер, бардыгы болуп 80ден ашуун киши катышты. ==Ал тууралуу иликтөөлөр== Кыргызстанда Жусуп Мамайдын чыгармачылыгын жана ал айткан «Манас» эпосун изилдеп келгендер: С.Алиев, Т.Кулматов, [[Жусупов, Кеңеш|К.Жусупов]], К.Жумалиев, М.Жумалиев, К.Кырбашев, К.Артыкбаев, Р.Кыдырбаева, Ж.Орозобекова, [[Субакожоева, Чолпон Темирбековна|Ч.Субакожоева]], А.Турдуева, ж.б. адистер. Ал эми Кытай жергесиндегилерди алсак: Толкун Турду, Адыл Жуматурду, Мамбеттурду Мамбетакун, Токтобүбү Ысак, Лаңйиң ж.б. [[Файл:Jusup-Mamay and Nurgeldi-Turganbay in Ak-Chiy 20-May-2013.jpg|thumbnail|left|Кытайлык кыргыздардын залкар манасчысы Жусуп Мамай жана кытайлык кыргыз сыналгы инженери Нургелди Турганбай. Ак-Чий шаарындагы Жусуп Мамайдын үйүндө. 2013-жылдын 20-майы.]] === Макелек Өмүрбай Жусуп Мамайдын вариантындагы "Манас" дастанынын өзгөчөлүгүн [http://www.azattyk.kg/content/article/1267011.html чечмелейт] === “Үйдө жатса - эл бакмак,<br> Чаап келсе жоо алмак,<br> Баатырлыктын белгиси.<br> Капкайда барып, эл чапмак,<br> Кагышып жүрүп мал тапмак,<br> Карөзгөйлүктүн белгиси”. <br> Мына ушул принцип ушул Манастын ошол кездеги өзүнүн бийлигинин чоң программасы катары жүргөн экен. “Үйдө жатса - эл бакмак” деген кеп тынчтык кезинде элди өнүктүрүү, байытуу, элдин турмушун ошол “кемпирлер куйрук карабай турган, келиндер табак жалабай турган” ар бир үйдүн босогосунда май агып турган турмушка жеткирүү Манастын мурасы экен. Андан кийин өзүнчө барып кагышып жүрүп, элди чаба турган кагылыштан ошентип мал таба турган бул карөзгөйлүк дейт. Жаман сөз менен айткан убактысында ал өтө пастык, жаман жорук деп түшүнгөн инсан. Манастын ушундай өзүнчө ою, мээси, дүйнөдө жашоонун принциптери болгон. Ошондуктан ал Манас атка конуп, ички жети канды, сырткы жети канды бириктирип, он төрт кандын башын кошуп, ошол кезде кыргызга бир тамшанып кала турган айкөл турмушту таап бергендин өзү эле жалгыз эле жоону жеңип, жоону алып коюп эле эмес мээ менен, акыл менен адамдардын башын кошуу жагы дагы Манастын идеясы, руху, өзүнүн сөздөрүнөн чыгат экен. Анын айланасындагы Бакай, Акбалта, Кошой, Каныкей, Алмамбеттердин акылмандуулугу. Аларды чакырып келген ошол Манас өзү акыл берип эле калбай, кыргызга акыл чогулткан акылмандарды өзүнүн жанына тарткан чоң касиети бүгүнкү жашоо турмушубузга чейин үлгү боло турган жакшы жумуш экен деп ойлоймун. Эми Жусуп Мамайдын өзүнүн айткан Манасы анын көлөмү жагынан же болбосо 223 миң сап көлөмдө сегиз урпакты айтып берген өзгөчөлүгү бар. Андан бөлөк Манас эпосунун ичинде кыргыздын акылы, ою, салт-санаасы, каадасы, жалпы эле адамзат кантип киши болуу, ушул кишилик сапатты кандай көтөрүү боюнча өтө чоң билимдер Жусуп Мамайдын айтымында түйүнчөк катары түйүлүп келе жаткан экен. Эми “Манасты” изилдейбиз, анын ичине киребиз дейбиз. Анын формасын, анын көлөмүн же болбосо канчалык айтып калганына мактанбай ошонун ичинде адамзатка, атап айтканда, кыргыздын өзүнүн акылы, инсандын бүткүл акылына чамгарагы, андан кийин үзөнгүсү тең келип, үзөнгүлөш басып жүргөнүн далилдей турган бир кубанычтуу иш болуп жатат. ===Нооруз Үсөнаалы Жусуп Мамайдын башка манасчылардан болгон айырмачылыгы жөнүндө === "Менин пикиримде, Жусуп Мамайдын манасчылыгынын бир өзгөчөлүгү – «Манастын» кийинки урпактарын кошуп айткандыгында. Башка манасчылар «Манас», «Семетей», «Сейтекти» эле айтышат эмеспи. Экинчиси – ал өзү сөзмөр, акындыгы бар болгондугу үчүн жөндөмдүүлүгүнө жараша эпостун чөлкөмүн кеңейтип айткандыгы. Ошондой эле көркөмдүк жагынан «Манасты» башка манасчыларга салыштырмалуу бир кыйла жогору айтат". ==Сыйлыктары. Наамдары. Даражалары== 2014-жылдын 30-майында (бугу айынын 30унда), Кыргыз Республикасынын Президенти [[Атамбаев, Алмазбек Шаршенович|Алмазбек Атамбаев]] кол койгон Жарлыкка ылайык, улуу «Манас» эпосун жана башка эпикалык чыгармаларды сактоо ишине кошкон өзгөчө салымы, ошондой эле Кыргызстандын элинин тарыхый жана маданий мурастарын байытууга сиңирген зор эмгеги үчүн манасчы Жусуп Мамайга «Ак Шумкар» өзгөчө белгисин тапшыруу менен «[[Кыргыз Республикасынын Баатыры]]» эң жогорку артыкчылык даражасы ыйгарылды. <br> Кытайдын эң жогорку сыйлыктарынын бири - "Тоо Гүлү" сыйлыгына эки жолу татыган. <br> Кыргыз Эл артисти наамын алган. <br> Биринчи даражадагы "Манас" ордени менен сыйланган. ==Эстелик. Эстутум== [[Кыргыз Республикасынын Баатыры]], айкелчи [[Садыков, Тургунбай Садыкович|Тургунбай Садыков]] Жусуп Мамайдын айкелин жасаган. Бул айкел КЭРде тургузулган. ==Жарык көргөн чыгармалары== * Манас / Айтуучу Жүсүп Мамай; Жооптуу редакторлору Абдырай Осмон, Маметкары Абдыкерим, Сабыржан Турганбай; сунушталган редактору Макелек Өмүрбай. – 2-басылыш. - Үрүмчү: Шинжаң эл басмасы, 2012. – 1875+6 бет. – Шинжаң Уйгур аптоном райондук эл ооз адабийет – көркөм өнөрчүлөр коому. – ISBN 978-7-228-08932-1. <br> * [http://www.bizdin.kg/books/item/82-semetey_jm1 Жусуп Мамай. "Семетей". - Б. Шам, 1995 1т.]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://www.bizdin.kg/books/item/81-semetey_jm2 Жусуп Мамай. "Семетей". - Б. Шам, 1995 2т.]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} * [http://www.bizdin.kg/books/item/80-semetey3 Жусуп Мамай. "Семетей". - Б. Шам, 1995 3т.]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} ==Пайдаланылган адабият== * Жусуп Мамай жана кыргыз элинин манасчылык салты: Кытайлык залкар кыргыз манасчысы Жусуп Мамайдын (1918-2014) элесине арналган Үчүнчү эл аралык илимий-тажрыйбалык жыйын. Жалал-Абат мамлекеттик университети. 22-24.05.2016. Баяндамалар жана макалалар жыйнагы / Жооптуу редактор [[Чоротегин, Тынчтыкбек Кадырмамбетович|Т.К.Чоротегин]]. – Бишкек: MaxPrint басмасы, 2016. – 396+iv б., сүрөт. – “Тарых жана маданият жылын” өткөрүү боюнча Мамлекеттик дирекция. – Жалал-Абат мамлекеттик университети. – Жалал-Абат Экономика жана ишкердик университети. - “Кыргыз Тарых Коому” эл аралык коомдук бирикмеси. – “Мурас” фонду. - “Тарых жана мурас” түрмөгү. ISBN 978-9967-12-567-4. <br> * Жусуп Мамай (1918-2014): Дастанда калган өмүр: Кытайлык залкар кыргыз манасчысы Жусуп Мамайдын чыгармачыл мурасы тууралуу илимий баяндамалардын ж-а макалалардын топтому / Редколлегия: Т. К. Чоротегин (төрага), А. Эркебаев, ж.б.; “Мурас” фонду. - Бишкек: “Maxprint” басмасы, 2015. - 232+iv б., сүрөт. - – [“Тарых жана мурас” түрмөгү.]. - ISBN – 978-9967-12-486-8. <br> * Жусуп Мамай: Заманыбыздын залкар манасчысы: Кытайлык залкар кыргыз манасчысы Жусуп Мамайдын чыгармачылыгына арналган илимий баяндамалардын жана макалалардын топтому / Редколлегия: Т. К. Чоротегин (төрага), А. Эркебаев, ж.б. – Б.: “Maxprint” басмаканасы, 2014. - 514 б., сүрөт. - “Мурас” коомдук фонду. – [“Тарых жана мурас” түрмөгү.]. - ISBN 978-9967-12-394-6. <br> * Жусуп Мамай жана түрк калктарынын эпостору: Кыргыз Республикасынын Баатыры, манасчы Жусуп Мамайдын чыгармачыл мурасына арналган IV эл аралык илимий-тажрыйбалык жыйын. Жусуп Баласагын атындагы Кыргыз улуттук университети. Бишкек шаары, 14.04.2017. Баяндамалар жана макалалар жыйнагы / Жооптуу редактор Т.К.Чоротегин. — Бишкек: MaxPrint басмасы, 2017. — 470+ii б., сүрөт. — Жусуп Баласагын атындагы КУУ. — “Кыргыз Тарых Коому” эл аралык коомдук бирикмеси. — Шинжаң “Манас” изилдөө борбору. — “Мурас” фонду. — “Тарых жана мурас” түрмөгү. — ISBN 978-9967-32-227-1. * Урстанбеков Б.У., Чороев Т.К. [[Кыргыз тарыхы: Кыскача энциклопедиялык сөздүк]]: Мектеп окуучулары үчүн. – Фрунзе: Кыргыз Совет Энциклопедиясынын Башкы Редакциясы, 1990. 113 б. ISBN 5-89750-028-2 * Кыргыз элинин манасчылары: Маалымдама китеп. – 1-чыг., Түз.: Т.Бакчиев, Р.Исаков. – Б.: Кыргызпатент, 2010. – 96 б. * Ысак кызы Токтобүбү, Жуматурду уулу Адыл. Залкар Манасчы Жүсүп Мамай / Редколлегия: Т.К.Чоротегин (төрага), А.Акматалиев, ж.б.; илимий редактору Гүлзада Абдалиева. – Б.: “Принт Экспресс”, 2014. – 328 б. - “Тарых жана мурас” түрмөгү [Кыргыз Республикасынын Президентинин аппаратына караштуу Кыргызстан элинин тарыхый жана маданий мурастарын иликтөө боюнча “Мурас” кору; “Кыргыз Тарых Коому” ЭКБ]. - ISBN 978-9967-12-401-1. * Кыргыз каганаты түрк элдеринин орто кылымдардагы мамлекеттүүлүгүнүн жана маданиятынын алкагында: Борбордук Азиядагы Улуу Кыргыз каганатынын түзүлгөндүгүнүн 1170 жылдыгына арналган II эл аралык илимий жыйындагы баяндамалардын тезистери: 2013-жылдын 15-16-ноябры, Бишкек ш. / Кыргызский каганат в контексте средневековой государственности и культуры тюркских народов: Тезисы материалов II международной научной конференции, посвященной 1170-летию образования Кыргызского каганата в Центральной Азии: 15-16 ноября 2013 г. / Редколлегия: Т. К. Чоротегин (төрага / председатель), ж.б. – Бишкек: “Maxprint” басмаканасы, 2013. – 232 бет. – “Мурас” коомдук фонду. - ISBN 978-9967-12-360-1. (Мында Жусуп Мамайдын чыгармачылыгына арналган илимий баяндамалардын тезистери бар). ==Интернеттеги шилтемелер== * https://www.azattyk.org/a/manas-epic_kyrgyz_china_jusup-mamay_2020_longread_o-satish-kyzy_blog_ky/30950362.html <br> * https://www.youtube.com/watch?v=_zz_TEizXug Жусуп Мамайдын "Манас" айтканы, 1970-жылдар <br> * [http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%96%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BF-%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8B%D0%BD-%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%B8-%D0%B6%D3%A9%D0%BD%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D3%A9-%D1%81%D3%A9%D0%B7/ Кеңеш Кырбашев. Жусуп Мамайдын Семетейи жөнүндө сөз] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161017063203/http://bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%96%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BF-%D0%9C%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8B%D0%BD-%D0%A1%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9%D0%B8-%D0%B6%D3%A9%D0%BD%D2%AF%D0%BD%D0%B4%D3%A9-%D1%81%D3%A9%D0%B7/ |date=2016-10-17 }} * [http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%81-%D1%8D%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%83-%D0%B6%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BF-%D0%BC%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8B%D0%BD-%D0%B0%D0%B9%D1%82%D1%83%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0 "Манас" эпосу. Жусуп Мамайдын айтуусунда] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161221072649/http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%B0%D1%81-%D1%8D%D0%BF%D0%BE%D1%81%D1%83-%D0%B6%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BF-%D0%BC%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D0%B9%D0%B4%D1%8B%D0%BD-%D0%B0%D0%B9%D1%82%D1%83%D1%83%D1%81%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0/ |date=2016-12-21 }} * [http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9-1-%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF "Семетей 1-китеп"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161102174726/http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9-1-%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF/ |date=2016-11-02 }} * [http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9-2-%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF "Семетей 2-китеп"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161102221628/http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9-2-%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF/ |date=2016-11-02 }} * [http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9-3-%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF "Семетей 3-китеп"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20161102220326/http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%82%D0%B5%D0%B9-3-%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF/ |date=2016-11-02 }} * [http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80/%D0%B6%D0%B0%D2%A3%D1%8B-%D0%B0%D0%BB%D0%B0-%D1%82%D0%BE%D0%BE/item/436-%D0%B6%D0%B0%D2%A3%D1%8B-%D0%B0%D0%BB%D0%B0-%D1%82%D0%BE%D0%BE-2013-%E2%84%9612 "Музбурчак" (Жаңы Ала-Тоо 2013. №12 журналынан)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160611112510/http://www.bizdin.kg/ky/%D0%BA%D0%B8%D1%82%D0%B5%D0%BF%D1%82%D0%B5%D1%80/%D0%BC%D0%B0%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0-%D0%BC%D0%B0%D0%B7%D0%BC%D1%83%D0%BD%D0%B4%D0%B0%D1%80/%D0%B6%D0%B0%D2%A3%D1%8B-%D0%B0%D0%BB%D0%B0-%D1%82%D0%BE%D0%BE/item/436-%D0%B6%D0%B0%D2%A3%D1%8B-%D0%B0%D0%BB%D0%B0-%D1%82%D0%BE%D0%BE-2013-%E2%84%9612 |date=2016-06-11 }} * [http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%B1%D0%B0%D0%B3%D1%8B%D1%88-%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD "Багыш. Мендирман" Жусуп Мамайдын айтуусу боюнча жарык көргөн китеп] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160917213949/http://www.bizdin.kg/%D0%BA%D0%BD%D0%B8%D0%B3%D0%B0/%D0%B1%D0%B0%D0%B3%D1%8B%D1%88-%D0%BC%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B8%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD/ |date=2016-09-17 }} *[http://www.prezident.kg/kg/okujalar/zhanylyktar/4008_manaschyi_jusup_mamayga_ak_shumkar_ozgocho_belgisin_tapshyiruu_menen_kyirgyiz_respublikasyinyin_baatyiryi_en_jogorku_artyikchyilyik_darajasyi_yiygaryildyi/ Манасчы Жусуп Мамайга «Ак Шумкар» өзгөчө белгисин тапшыруу менен «Кыргыз Республикасынын Баатыры» эң жогорку артыкчылык даражасы ыйгарылды] <br> *[http://www.azattyk.org/archive/ky-news/20140602/828/828.html?id=25406796 Жусуп Мамайдын сөөгү жерге берилди] <br> *[http://www.azattyk.org/content/kyrgyzstan_china_jusup_mamai/25406233.html Атактуу манасчы Жусуп Мамайдан айрылдык] <br> *[http://www.azattyk.org/media/photogallery/25407216.html Жусуп Мамайдын сөөгү жерге берилди] <br> *[http://www.azattyk.kg/content/china_xingjiang_jusup_mamai_june_2011/24250593.html Маек: Жусуп Мамай дүйнөнүн каухар ташы] <br> *[http://www.azattyk.kg/content/article/1267011.html MАКЕЛЕК ӨМҮРБАЙ: «ЖУСУП МАМАЙДЫН «МАНАСЫ» - КЫРГЫЗ АКЫЛЫНЫН ТҮЙҮНЧӨГҮ»] <br> *[http://www.azattyk.kg/content/article/1234550.html КЫРГЫЗ КӨЧҮ: ЖУСУП МАМАЙ] <br> * http://www.prezident.kg/kg/okujalar/zharlyktar/4008_manaschyi_jusup_mamayga_ak_shumkar_ozgocho_belgisin_tapshyiruu_menen_kyirgyiz_respublikasyinyin_baatyiryi_en_jogorku_artyikchyilyik_darajasyi_yiygaryildyi/ * http://www.azattyk.kg/archive/ky-news/latest/828/828.html?id=25465287 * http://www.azattyk.kg/content/news/25457641.html * http://www.azattyk.kg/content/kyrgyz_manaschy_jusup_mamai_died/25407302.html * http://www.azattyk.kg/media/photogallery/25406341.html * http://www.azattyk.kg/content/kyrgyzstan_china_jusup_mamai/25406233.html * http://rus.azattyk.org/content/news/25465372.html * http://rus.azattyk.org/media/photogallery/25406596.html * http://rus.azattyk.org/content/news/25405949.html * http://kmb3.kloop.kg/index.php/2011/07/05/zhusup-mamaj-d-jn-n-n-kauxary/ [[Категория:Инсандар]] [[Категория:Кыргыз таануу]] [[Категория:Кыргыз адабияты]] [[Категория:Кыргыз маданияты]] [[Категория:Кытай]] [[Категория:Кыргыз тарыхы]] [[Категория:Кызыл-Суу Кыргыз автоном облусу]] [[Категория:Манасчылар]] [[Категория:Манас таануу]] [[Категория:Этнография]] [[Категория:Чыгыш Түркстан]] [[Категория:Теңир-Тоо]] [[Категория:1918-жыл]] [[Категория:1916-жыл]] [[Категория:Өлгөндөр 2014-жылы]] [[Категория:ШУАР]] [[Категория:Кыргыз Республикасынын баатырлары]] lt9tkiacis05ifkispx4c04m28a27lv Султан Раев 0 4989 422719 204591 2022-07-27T04:15:57Z Aqşin Abbaslı 29948 wikitext text/x-wiki [[File:Sultan Raev.jpg]] '''СУЛТАН АКИМОВИЧ РАЕВ''' - жазуучу, драматург. [[Кыргыз Республикасы]]нын [[Токтогул]] атындагы мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты.<br><br> Султан Раев [[Кара-суу району]]нун [[Жоош айылы]]нда 1958-жылы 13-июлда туулган.<br> 1984-жылы [[Кыргыз мамлекеттик университети]]нин [[журналистика]] факультетин, 1994-жылы АКШнын Канзас университетинин журналистика жана [[коомдук коммуникация]] факультетинин стажировкасын бүтүргөн.<br> Республикалык «Кыргызстан маданияты», «Ленинчил Жаш», «Жаштык жарчысы» гезиттеринде кабарчы, бөлүм башчы, башкы редактордун орунбасары, 1991-жылдан «Кыргыз руху» коомдук саясий жана маданий гезитинде башкы редактор жана уюштуруучу болуп эмгектенген.<br> 2006-2010 жж. Кыргыз Республикасынын Маданият жана маалымат министри.<br> 1990-жылы «Күн кармаган бала» аттуу повесть жана аңгемелер жыйнагы жарык көрүп, Кыргызстан Ленин комсомолу сыйлыгынын лауреаты наамына татыган. Ушул эле китеп 1993-жылы кытай тилинде «Бала тууралуу баллада» деген ат менен Пекиндин «Улут адабияты» басмасынан жарык көргөн.<br> «Аял», «Аптанын бешинчи күнү» телесценарийлеринин негизинде телефильмдер тартылган.<br> Ал 1993-жылы «О, кыздар!» аттуу пьесасы үчүн Т.Абдумомунов атындагы сыйлыктын туңгуч лауреаты болгон. «Күн кармаган бала» (1990-жылы) пьесасы М.Рыскулов атындагы Нарын драма театрында коюлуп, өлкөбүздө өткөн «Нооруз» театр фестивалынын Баш байгесин жеңип алган, бул спектакль мурдагы союздук республикалардын бир нече жерлеринде коюлду.<br /> «Таймам» пьесасынын негизинде коюлган спектакль Уфа шаарында өткөн Ш Эл аралык театр фестивалында биринчи орунду, Карши шаарында өткөн Эл аралык театр фестивалынын дипломун, «Нооруз» театр фестивалынын Гран-Присин, Германияда өткөн Эл аралык театр фестивалынын дипломун жеңип алган.<br /> С.Раев режиссер катары «Кашар» пьесасын Нарын драма театрында, «Исхак Раззаков», «О, кыздар!» пьесасын Ош драма театрында, «Ханышанын көз жашы» пьесасын Туңгуч драма театрында койгон. <br> Султан Раев адабият жана искусство тармагындагы Токтогул сыйлыгын ыйгаруу комиссиясынын мүчөсү.<br><br> '''ЖАРЫК КӨРГӨН КИТЕПТЕРИ''' ''Кыргыз тилинде'' '''Чаң жол:''' Аңгемелер.  Ф.: Мектеп, 1987.  40 б. '''Күн кармаган бала:''' Повесть жана аңгемелер.  Ф.: Адабият, 1990.  152 б. [[Категория:Кыргыз адабияты]] [[Категория:Адабият]] [[Категория:Кыргыз жазуучулары]] [[Категория:Жазуучулар]] [[Категория:Драматургдар]] [[Категория:Инсандар]] [[Категория:Кыргыз театры]] [[Категория:Кыргыз драматургиясы]] 69fhannrnccl7y9izkjdqjle6mp5y9m 422720 422719 2022-07-27T04:26:03Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Раев Султан Акимович]] to [[Султан Раев]] wikitext text/x-wiki [[File:Sultan Raev.jpg]] '''СУЛТАН АКИМОВИЧ РАЕВ''' - жазуучу, драматург. [[Кыргыз Республикасы]]нын [[Токтогул]] атындагы мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты.<br><br> Султан Раев [[Кара-суу району]]нун [[Жоош айылы]]нда 1958-жылы 13-июлда туулган.<br> 1984-жылы [[Кыргыз мамлекеттик университети]]нин [[журналистика]] факультетин, 1994-жылы АКШнын Канзас университетинин журналистика жана [[коомдук коммуникация]] факультетинин стажировкасын бүтүргөн.<br> Республикалык «Кыргызстан маданияты», «Ленинчил Жаш», «Жаштык жарчысы» гезиттеринде кабарчы, бөлүм башчы, башкы редактордун орунбасары, 1991-жылдан «Кыргыз руху» коомдук саясий жана маданий гезитинде башкы редактор жана уюштуруучу болуп эмгектенген.<br> 2006-2010 жж. Кыргыз Республикасынын Маданият жана маалымат министри.<br> 1990-жылы «Күн кармаган бала» аттуу повесть жана аңгемелер жыйнагы жарык көрүп, Кыргызстан Ленин комсомолу сыйлыгынын лауреаты наамына татыган. Ушул эле китеп 1993-жылы кытай тилинде «Бала тууралуу баллада» деген ат менен Пекиндин «Улут адабияты» басмасынан жарык көргөн.<br> «Аял», «Аптанын бешинчи күнү» телесценарийлеринин негизинде телефильмдер тартылган.<br> Ал 1993-жылы «О, кыздар!» аттуу пьесасы үчүн Т.Абдумомунов атындагы сыйлыктын туңгуч лауреаты болгон. «Күн кармаган бала» (1990-жылы) пьесасы М.Рыскулов атындагы Нарын драма театрында коюлуп, өлкөбүздө өткөн «Нооруз» театр фестивалынын Баш байгесин жеңип алган, бул спектакль мурдагы союздук республикалардын бир нече жерлеринде коюлду.<br /> «Таймам» пьесасынын негизинде коюлган спектакль Уфа шаарында өткөн Ш Эл аралык театр фестивалында биринчи орунду, Карши шаарында өткөн Эл аралык театр фестивалынын дипломун, «Нооруз» театр фестивалынын Гран-Присин, Германияда өткөн Эл аралык театр фестивалынын дипломун жеңип алган.<br /> С.Раев режиссер катары «Кашар» пьесасын Нарын драма театрында, «Исхак Раззаков», «О, кыздар!» пьесасын Ош драма театрында, «Ханышанын көз жашы» пьесасын Туңгуч драма театрында койгон. <br> Султан Раев адабият жана искусство тармагындагы Токтогул сыйлыгын ыйгаруу комиссиясынын мүчөсү.<br><br> '''ЖАРЫК КӨРГӨН КИТЕПТЕРИ''' ''Кыргыз тилинде'' '''Чаң жол:''' Аңгемелер.  Ф.: Мектеп, 1987.  40 б. '''Күн кармаган бала:''' Повесть жана аңгемелер.  Ф.: Адабият, 1990.  152 б. [[Категория:Кыргыз адабияты]] [[Категория:Адабият]] [[Категория:Кыргыз жазуучулары]] [[Категория:Жазуучулар]] [[Категория:Драматургдар]] [[Категория:Инсандар]] [[Категория:Кыргыз театры]] [[Категория:Кыргыз драматургиясы]] 69fhannrnccl7y9izkjdqjle6mp5y9m 422722 422720 2022-07-27T04:26:54Z Абдырашит Сатылганов 8269 wikitext text/x-wiki [[File:Sultan Raev.jpg|thumb|250px]] '''СУЛТАН АКИМОВИЧ РАЕВ''' - жазуучу, драматург. [[Кыргыз Республикасы]]нын [[Токтогул]] атындагы мамлекеттик сыйлыгынын лауреаты.<br><br> Султан Раев [[Кара-суу району]]нун [[Жоош айылы]]нда 1958-жылы 13-июлда туулган.<br> 1984-жылы [[Кыргыз мамлекеттик университети]]нин [[журналистика]] факультетин, 1994-жылы АКШнын Канзас университетинин журналистика жана [[коомдук коммуникация]] факультетинин стажировкасын бүтүргөн.<br> Республикалык «Кыргызстан маданияты», «Ленинчил Жаш», «Жаштык жарчысы» гезиттеринде кабарчы, бөлүм башчы, башкы редактордун орунбасары, 1991-жылдан «Кыргыз руху» коомдук саясий жана маданий гезитинде башкы редактор жана уюштуруучу болуп эмгектенген.<br> 2006-2010 жж. Кыргыз Республикасынын Маданият жана маалымат министри.<br> 1990-жылы «Күн кармаган бала» аттуу повесть жана аңгемелер жыйнагы жарык көрүп, Кыргызстан Ленин комсомолу сыйлыгынын лауреаты наамына татыган. Ушул эле китеп 1993-жылы кытай тилинде «Бала тууралуу баллада» деген ат менен Пекиндин «Улут адабияты» басмасынан жарык көргөн.<br> «Аял», «Аптанын бешинчи күнү» телесценарийлеринин негизинде телефильмдер тартылган.<br> Ал 1993-жылы «О, кыздар!» аттуу пьесасы үчүн Т.Абдумомунов атындагы сыйлыктын туңгуч лауреаты болгон. «Күн кармаган бала» (1990-жылы) пьесасы М.Рыскулов атындагы Нарын драма театрында коюлуп, өлкөбүздө өткөн «Нооруз» театр фестивалынын Баш байгесин жеңип алган, бул спектакль мурдагы союздук республикалардын бир нече жерлеринде коюлду.<br /> «Таймам» пьесасынын негизинде коюлган спектакль Уфа шаарында өткөн Ш Эл аралык театр фестивалында биринчи орунду, Карши шаарында өткөн Эл аралык театр фестивалынын дипломун, «Нооруз» театр фестивалынын Гран-Присин, Германияда өткөн Эл аралык театр фестивалынын дипломун жеңип алган.<br /> С.Раев режиссер катары «Кашар» пьесасын Нарын драма театрында, «Исхак Раззаков», «О, кыздар!» пьесасын Ош драма театрында, «Ханышанын көз жашы» пьесасын Туңгуч драма театрында койгон. <br> Султан Раев адабият жана искусство тармагындагы Токтогул сыйлыгын ыйгаруу комиссиясынын мүчөсү.<br><br> '''ЖАРЫК КӨРГӨН КИТЕПТЕРИ''' ''Кыргыз тилинде'' '''Чаң жол:''' Аңгемелер.  Ф.: Мектеп, 1987.  40 б. '''Күн кармаган бала:''' Повесть жана аңгемелер.  Ф.: Адабият, 1990.  152 б. [[Категория:Кыргыз адабияты]] [[Категория:Адабият]] [[Категория:Кыргыз жазуучулары]] [[Категория:Жазуучулар]] [[Категория:Драматургдар]] [[Категория:Инсандар]] [[Категория:Кыргыз театры]] [[Категория:Кыргыз драматургиясы]] dqptre1hf1zvel28ju477g59dv7xcn3 Алаш (партия) 0 7966 422707 422681 2022-07-26T17:51:21Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Алаш партиясы]] to [[Алаш (партия)]]: Тиктеш макалаларды бирдей кылуу максатында өзгөртүлдү. Мисалы: [[Ата-Мекен (партия)|Ата-Мекен]] wikitext text/x-wiki "Алаш" партиясы - 1917–20 жылдары [[Казакстан]] менен түндүк Кыргызстандагы саясий партия. Жаңыдан қалыптанып келе жаткан жергиликтүү майда буржуазиянын кызыкчылыгын коргогон. Кадет партиясынын Казакстандагы тобу катары 1905-жылы пайда болгон. [[Пишпек|Пишпекте]] 1917-жылы жайында «Алаш» уюму түзүлгөн. 21–26-июнда Оренбургда «Бүткүл кыргыз» («Бүткүл казак») съезди өтүп, «Алаш» партиясы уюшулган. Анын программасында казак жана кыргыз элдерин өз алдынча мамлекетке бөлүү мүдөөсү каралаган. 5–13-декабрда «Аралаш Ордо өкмөтү» түзүлүп, куралдуу кошуундар топтолгон. Алар ак гвардиячылар менен бирдикте совет бийлигине каршы күрөшкөн. [[Орол]], Торгой, Семей жана Жети-Суу облустарында «Алаш» партиясынын бөлүмдөрү түзүлгөн. 1918-жылы Жети-Суу ревкому «Алаш» партиясынын облустук жана уезддик уюмдарын жоюуга токтом чыгарганына карабастан, Пишпектеги «Алаш» уюму өзүн «Кыргыз революциячыл совети» деп атап, 1920-жылга чейин иш жүргүзгөн. Бул партиянын бир катар өкүлдөрү кийин сабатсыздыкты жоюуда, социалдык маданиятты жана кыргыз мамлекеттүүлүгүн түптөөдө зор эмгек сиңиришкен. == Маалымат булактары == [http://bizdin.kg/books/item/24-short_hist_enscl Кыргыз тарыхы боюнча кыскача энциклопедия. Бишкек. 2003]{{Жеткиликсиз шилтеме|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} [[Category:Кыргыз тарыхы]] [[de:Alasch – Partei der nationalen Unabhängigkeit]] tpp8x17pdcuor8esqyyqzfd8n8z4zrq Инжил 0 35759 422688 372880 2022-07-26T13:38:09Z Muhammed musaev 33153 wikitext text/x-wiki '''Инжил''' — [[Ыйса|Ыйса Машайактын]] кудайдык табияты, окуусу жана жердеги жашоосу: төрөлүшү, жасаган кереметтери, айкаш жыгачка кадалышы, тирилиши жана асманга көтөрүлүшү жөнүндө ыйык китеп же китептин жыйындысы. «Инжил» - «жакшы кабар, сүйүнчү» деп которулат. ==Колдонулган адабияттар== *[[Каратаев, Олжобай Кубатбекович|О.Каратаев]], [[Эралиев, Салайдин Нуралиевич|С.Эралиев]]. [[Кыргыз этнографиясы боюнча сөздүк]]. Бишкек. "Бийиктик" - 2005-ж. ISBN 9967-13-159-4 {{no iwiki}} [[Категория:Этнография]] siq9zdales3s275uq02fc61eukumwdy Алай (футбол клубу) 0 40311 422716 422378 2022-07-26T23:37:20Z Alayfans 33072 wikitext text/x-wiki {{Футбол клубу |аталышы = ''Алай'' |логотип = |толук аталышы = «Алай» футбол клубу |лакап аты = "Сары-Каралар", "Алайлыктар" |негизделиши = 1967 |стадиону = [[Ахматбек Суюмбаев атындагы борбордук стадиону]], [[Ош шаары]] |сыйымдуулугу = 12 000 |президент = {{Кыргызстан желеги|20px}} Алмаз Мамбетов |башкы директору = {{Кыргызстан желеги|20px}} Улан Алымканов |ген. мүдүрү = |машыктыруучусу = {{Кыргызстан желеги|20px}} Мирлан Эшенов |капитаны = {{Кыргызстан желеги|20px}} Мустафа Юсупов |рейтинг = |мелдеш = Кыргыз Премьер-Лигасы |мезгил = 2021 |орун = 4 }} '''«Ала́й''' футбол клубу  — [[Ош (город, Киргизия)|Ош]] шаарынын атынан Кыргыз Премьер-Лигасында катышып келе жаткан профессионал футбол клубу. 1960-жылы «Ош» аталышында түзүлүп, 1965-жылдан тарта «Шахтер» деген аталышта чеберлер арасында биринчиликте катышып баштайт. 1967-жылы Ахматбек Суюмбаевдин демилгеси менен «Алай» деп өзгөртүлөт. 1991-жылдан тарта Эгемендүү Кыргызстандын футбол боюнча биринчиликке катышып келет. "Алай" клубу учурда Кыргызстандын эӊ эски жана тарыхы бай клубу катары белгилүү,учурда өлкөнүн 4 жолку (2013, 2015, 2016 и 2017) чемпиону, 2 жолу Кубоктун (2013, 2020) жана 2 жолу Суперкубоктун (2017 и 2018) ээси болуп эсептелинет == Тарыхы == ==== Советтик доор ==== == Аталышы == * 1960-1965 — «Ош» * 1965-1966 — «Шахтёр» * 1967-1995 — «Алай» * 1996 — [[Динамо (футбольный клуб, Ош)|«Динамо» Ош]] клубу менен биригип - «Динамо-Алай» аталышында катыша баштайт. * 2002-жылдан тарта кайрадан «Алай» аталышында Кыргызстандын футбол боюнча биринчилигине катышып келет. ==Азыркы курамы== {{Fs start}} {{Fs player|no=35 |nat=UZB|pos=GK|name=[[Шерзодбек Абдураимов]]}} {{Fs player|no=1 |nat=KGZ|pos=GK|name=[[Дастан Алыбеков]]}} {{Fs player|no=2 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Мустафа Юсупов]]}} {{Fs player|no=4 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Сейдалы Мамытов]]}} {{Fs player|no=4 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Уланбек Сулайманов]]}} {{Fs player|no=17|nat=KGZ|pos=DF|name=[[Марат Аджиниязов]]}} {{Fs player|no=5|nat=UZB|pos=DF|name=[[Мурод Туйчибаев]]}} {{Fs player|no=29|nat=KGZ|pos=DF|name=[[Авазбек Откеев]]}} {{Fs player|no=20|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Бактияр Дуйшобеков]]}} {{Fs player|no=88|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Манас Карипов]]}} {{Fs player|no=41|nat=RUS|pos=MF|name=[[Андрей Зорин]]}} {{Fs player|no=8|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Азиз Сыдыков]]}} {{Fs player|no=92|nat=RUS|pos=MF|name=[[Дмитрий Островский]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|no=9|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Нурболот Ырысбеков]]}} {{Fs player|no=12|nat=GHA|pos=MF|name=[[Френсис Ягр]]}} {{Fs player|no=|nat=KGZ|pos=FW|name=[[Максат Алимов]]}} {{Fs player|no=11|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Динмухаммед Таалайбеков]]}} {{Fs player|no=7|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Нурдоолот Сталбеков]]}} {{Fs player|no=10|nat=GHA|pos=FW|name=[[Эмменуель Ягр]]}} {{Fs player|no=70|nat=KGZ|pos=FW|name=[[Сыргаболот Орозбек-Уулу]]}} {{Fs end}} ==Көрсөткүчтөрү== {|class="wikitable" |- style="background:#efefef;" ! rowspan="2" | сезон ! colspan="9" | Кыргызстандын футбол боюнча Биринчилиги ! rowspan="2" | [[Кыргызстан Кубогу]] ! colspan="2" | Эң көп гол киргизген оюнчу |- ! дивизион ! орун ! оюн ! жеңиш ! тең чыгуу ! утулуу ! + ! - ! упайлар ! аты-жөнү ! голдору |- |align=center|[[1992 Kyrgyzstan League|1992]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|12 |align=center|3 |align=center|7 |align=center|55 |align=center|24 |align=center|'''27''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center|Даврон Бабаев |align=center|38 |- |align=center|[[1993 Kyrgyzstan League|1993]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|32 |align=center|25 |align=center|3 |align=center|4 |align=center|110 |align=center|49 |align=center|'''53''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1994 Kyrgyzstan League|1994]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|26 |align=center|12 |align=center|7 |align=center|7 |align=center|49 |align=center|28 |align=center|'''31''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1995 Kyrgyzstan League|1995]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|14 |align=center|3 |align=center|7 |align=center|4 |align=center|19 |align=center|25 |align=center|'''16''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1996 Kyrgyzstan League|1996]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|14 |align=center|3 |align=center|5 |align=center|47 |align=center|18 |align=center|'''45''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1997 Kyrgyzstan League|1997]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|18 |align=center|8 |align=center|4 |align=center|6 |align=center|29 |align=center|19 |align=center|'''28''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1998 Kyrgyzstan League|1998]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|14 |align=center|5 |align=center|3 |align=center|6 |align=center|21 |align=center|24 |align=center|'''18''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center|Маманов Маратбек |align=center|15 |- |align=center|[[1999 Kyrgyzstan League|1999]] |align=center|1st |align=center|'''8''' |align=center|22 |align=center|8 |align=center|6 |align=center|8 |align=center|40 |align=center|48 |align=center|'''30''' |align=center|жарым финал |align=center|Rajabaliyev |align=center|15 |- |align=center|[[2000 Kyrgyzstan League|2000]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|22 |align=center|11 |align=center|6 |align=center|5 |align=center|44 |align=center|24 |align=center|'''39''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2001 Kyrgyzstan League|2001]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|28 |align=center|10 |align=center|5 |align=center|13 |align=center|48 |align=center|59 |align=center|'''35''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2002 Kyrgyzstan League|2002]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|18 |align=center|10 |align=center|2 |align=center|6 |align=center|33 |align=center|18 |align=center|'''32''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2003 Kyrgyzstan League|2003]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|14 |align=center|2 |align=center|4 |align=center|8 |align=center|14 |align=center|27 |align=center|'''10''' |align=center|жарым финал |align=center|Мирлан Мирзалиев |align=center|22 |- |align=center|[[2004 Kyrgyzstan League|2004]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|36 |align=center|13 |align=center|3 |align=center|20 |align=center|48 |align=center|60 |align=center|'''42''' |align=center|жарым финал |align=center|Алмазбек Мирзалиев / Мирлан Мирзалиев |align=center|10 |- |align=center|[[2005 Kyrgyzstan League|2005]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|24 |align=center|7 |align=center|4 |align=center|13 |align=center|37 |align=center|56 |align=center|'''25''' |align=center|[[2005 Kyrgyzstan Cup|1/8 финал]] |align=center|[[Мирлан Мирзалиев]] |align=center|8 |- |align=center|[[2006 Kyrgyzstan League|2006]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|10 |align=center|1 |align=center|3 |align=center|6 |align=center|8 |align=center|16 |align=center|'''6''' |align=center|жарым финал |align=center|[[Алмазбек Мирзалиев]] |align=center|11 |- |align=center|[[2007 Kyrgyzstan League|2007]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|32 |align=center|16 |align=center|3 |align=center|13 |align=center|48 |align=center|32 |align=center|'''51''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2008 Kyrgyzstan League|2008]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|16 |align=center|9 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|22 |align=center|16 |align=center|'''29''' |align=center|жарым финал |align=center|Yodgorbek Akbarov |align=center|9 |- |align=center|[[2009 Kyrgyzstan League|2009]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|11 |align=center|5 |align=center|6 |align=center|40 |align=center|27 |align=center|'''38''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2010 Kyrgyzstan League|2010]] |align=center|1st |align=center|'''8''' |colspan="6" align=center|катышуудан баш тартты<ref>{{cite web|title=Kyrgyzstan 2010|url=http://www.rsssf.com/tablesk/kyrg2010.html|publisher=RSSSF|accessdate=27 February 2014|archive-date=2013-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20130809002933/http://www.rsssf.com/tablesk/kyrg2010.html|dead-url=no}}</ref> |align=center|'''-''' |align=center|- |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2011 Kyrgyzstan League|2011]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|20 |align=center|5 |align=center|3 |align=center|12 |align=center|25 |align=center|36 |align=center|'''18''' |align=center|[[2011 Kyrgyzstan Cup|жарым финал]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2012 Kyrgyzstan League|2012]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|28 |align=center|14 |align=center|7 |align=center|7 |align=center|45 |align=center|27 |align=center|'''49''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2013 Kyrgyzstan League|2013]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|13 |align=center|4 |align=center|3 |align=center|38 |align=center|19 |align=center|'''43''' |style="text-align:center; background:gold;"|[[2013 Kyrgyzstan Cup|чемпион]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2014 Kyrgyzstan League|2014]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|20 |align=center|10 |align=center|2 |align=center|8 |align=center|44 |align=center|23 |align=center|'''30''' |align=center|[[Kyrgyzstan Cup|жарым финал]] |align=center|[[Алмазбек Мирзалиев]] |align=center|12 |- |align=center|[[2015 Kyrgyzstan League|2015]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|16 |align=center|2 |align=center|2 |align=center|48 |align=center|18 |align=center|'''50''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|17 |- |align=center|[[2016 Kyrgyzstan League|2016]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|18 |align=center|14 |align=center|3 |align=center|1 |align=center|59 |align=center|10 |align=center|'''45''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|20 |- |align=center|[[2017 Kyrgyzstan League|2017]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|13 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|51 |align=center|25 |align=center|'''41''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|12 |- |align=center|[[2018 Kyrgyzstan League|2018]] |align=center|1st |align=center|'''2''' |align=center|28 |align=center|18 |align=center|6 |align=center|4 |align=center|79 |align=center|35 |align=center|'''60''' |align=center| |align=center|Джоэль Коджо |align=center|26 |- |align=center|[[2019 Kyrgyzstan League|2019]] |align=center|1st |align=center|'''2''' |align=center|28 |align=center|20 |align=center|2 |align=center|6 |align=center|66 |align=center|35 |align=center|'''62''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2020 Kyrgyzstan League|2020]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|14 |align=center|7 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|16 |align=center|12 |align=center|'''23''' |style="text-align:center; background:gold;"|[[2013 Kyrgyzstan Cup|чемпион]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2021 Kyrgyzstan League|2021]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|28 |align=center|13 |align=center|7 |align=center|8 |align=center|45 |align=center|35 |align=center|'''46''' |align=center| |align=center| |align=center| |} == Машыктыруучулар== === Советтик доор === * {{СССР желеги}} Романенко Андрей Николаевич (1965—1966) * {{СССР желеги}} [[Смыслов, Борис Васильевич|Борис Смыслов]] (1968) * {{СССР желеги}} Серопян Жан Гайкович (1969) * {{СССР желеги}} Карабаджак Февзи Зияевич (1970) * {{СССР желеги}} [[Бражников, Владимир Александрович|Владимир Бражников]] (1971—1972) * {{СССР желеги}} [[Татушин, Борис Георгиевич|Борис Татушин]] (1981) * {{СССР желеги}} [[Кошалиев, Меклис Бейшенович|Меклис Кошалиев]] (1983) * {{СССР желеги}} [[Бичуцкий, Михаил Маркович|Михаил Бичуцкий]] (1984) * {{СССР желеги}} [[Еланев, Николай Николаевич|Николай Еланев]] (1987) * {{СССР желеги}} [[Звягин, Виктор Васильевич|Виктор Звягин]] (1988—1989) * {{СССР желеги}} [[Власичев, Владимир Анатольевич|Владимир Власичев]] (1990—1991) === Кыргызстан Чемпионаты === * ''маалымат жетишсиз'': 1992—2010 * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Мавлянов, Абдумалик Исмаилжанович|Абдумалик Мавлянов]] (2000<ref>{{Cite web |url=http://vecherka.kg/2000/09/07/08.htm |title=Крепкий середнячок с юга |access-date=2019-02-07 |archive-date=2019-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190209123902/http://vecherka.kg/2000/09/07/08.htm |deadlink=no }}</ref>, «Динамо-Алай») * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Юлчубаев, Абдуманноб Муталович|Абдуманноб Юлчубаев]] (2005, августка чейин) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Кулагин, Владимир Александрович|Владимир Кулагин]] (август 2005 - ноябрь 2005) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Мавлянов, Абдумалик Исмаилжанович|Абдумалик Мавлянов]] (2009<ref>{{Cite web |url=https://www.trend.az/casia/kyrgyzstan/1569079.html |title=Скандалом завершился финальный матч чемпионата Кыргызстана по футболу |access-date=2019-02-07 |archive-date=2019-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190209124502/https://www.trend.az/casia/kyrgyzstan/1569079.html |deadlink=no }}</ref>) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Кулагин, Владимир Александрович|Владимир Кулагин]] (2011 — 31 марта 2014) * {{Орусия желеги}} [[Стрельцов, Борис Николаевич|Борис Стрельцов]] (31 марта — 7 июля 2014) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (7 июля — 21 августа 2014, и. о.) * {{Түркия желеги}} Метин бей Айдын (21 августа — ноябрь 2014) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Власичев, Владимир Анатольевич|Владимир Власичев]] (январь — июль 2015) * {{Өзбекстан желеги}} [[Власичев, Андрей Владимирович|Андрей Власичев]] (июль — декабрь 2015) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (январь-февраль 2016, и. о.) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Маматов, Бакытбек Дюшебаевич|Бакыт Маматов]] (февраль 2016 — 2020) * {{Тажикстан желеги}} [[Юсупов, Нумонджон Махмадуллоевич|Нумонджон Юсупов]] (январь 2021 — июнь 2021) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Бельдинов, Александр Леонидович|Александр Бельдинов]] (июль 2021 — ноябрь 2021) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Эшенов, Мирлан Байышбекович|Мирлан Эшенов]] (ноябрь 2021 — 2022) ** <small>Также в этот период в источниках главными тренерами указываются [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (2016—2017) и [[Кошоков, Немат Казакбаевич|Немат Кошоков]] (2017—{{н.в.}})</small> kerd9h3jbbgzr73exv3idlek2nmdl3k 422717 422716 2022-07-26T23:38:09Z Alayfans 33072 wikitext text/x-wiki {{Футбол клубу |аталышы = ''Алай'' |логотип = |толук аталышы = «Алай» футбол клубу |лакап аты = "Сары-Каралар", "Алайлыктар" |негизделиши = 1967 |стадиону = [[Ахматбек Суюмбаев атындагы борбордук стадиону]], [[Ош шаары]] |сыйымдуулугу = 12 000 |президент = {{Кыргызстан желеги|20px}} Алмаз Мамбетов |башкы директору = {{Кыргызстан желеги|20px}} Улан Алымканов |ген. мүдүрү = |машыктыруучусу = {{Кыргызстан желеги|20px}} Мирлан Эшенов |капитаны = {{Кыргызстан желеги|20px}} Мустафа Юсупов |рейтинг = |мелдеш = Кыргыз Премьер-Лигасы |мезгил = 2021 |орун = 4 }} '''«Ала́й''' футбол клубу  — [[Ош (город, Киргизия)|Ош]] шаарынын атынан Кыргыз Премьер-Лигасында катышып келе жаткан профессионал футбол клубу. 1960-жылы «Ош» аталышында түзүлүп, 1965-жылдан тарта «Шахтер» деген аталышта чеберлер арасында биринчиликте катышып баштайт. 1967-жылы Ахматбек Суюмбаевдин демилгеси менен «Алай» деп өзгөртүлөт. 1991-жылдан тарта Эгемендүү Кыргызстандын футбол боюнча биринчиликке катышып келет. "Алай" клубу учурда Кыргызстандын эӊ эски жана тарыхы бай клубу катары белгилүү, учурда өлкөнүн 4 жолку (2013, 2015, 2016 и 2017) чемпиону, 2 жолку Кубоктун (2013, 2020) жана 2 жолку Суперкубоктун (2017 и 2018) ээси болуп эсептелинет == Тарыхы == ==== Советтик доор ==== == Аталышы == * 1960-1965 — «Ош» * 1965-1966 — «Шахтёр» * 1967-1995 — «Алай» * 1996 — [[Динамо (футбольный клуб, Ош)|«Динамо» Ош]] клубу менен биригип - «Динамо-Алай» аталышында катыша баштайт. * 2002-жылдан тарта кайрадан «Алай» аталышында Кыргызстандын футбол боюнча биринчилигине катышып келет. ==Азыркы курамы== {{Fs start}} {{Fs player|no=35 |nat=UZB|pos=GK|name=[[Шерзодбек Абдураимов]]}} {{Fs player|no=1 |nat=KGZ|pos=GK|name=[[Дастан Алыбеков]]}} {{Fs player|no=2 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Мустафа Юсупов]]}} {{Fs player|no=4 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Сейдалы Мамытов]]}} {{Fs player|no=4 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Уланбек Сулайманов]]}} {{Fs player|no=17|nat=KGZ|pos=DF|name=[[Марат Аджиниязов]]}} {{Fs player|no=5|nat=UZB|pos=DF|name=[[Мурод Туйчибаев]]}} {{Fs player|no=29|nat=KGZ|pos=DF|name=[[Авазбек Откеев]]}} {{Fs player|no=20|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Бактияр Дуйшобеков]]}} {{Fs player|no=88|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Манас Карипов]]}} {{Fs player|no=41|nat=RUS|pos=MF|name=[[Андрей Зорин]]}} {{Fs player|no=8|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Азиз Сыдыков]]}} {{Fs player|no=92|nat=RUS|pos=MF|name=[[Дмитрий Островский]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|no=9|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Нурболот Ырысбеков]]}} {{Fs player|no=12|nat=GHA|pos=MF|name=[[Френсис Ягр]]}} {{Fs player|no=|nat=KGZ|pos=FW|name=[[Максат Алимов]]}} {{Fs player|no=11|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Динмухаммед Таалайбеков]]}} {{Fs player|no=7|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Нурдоолот Сталбеков]]}} {{Fs player|no=10|nat=GHA|pos=FW|name=[[Эмменуель Ягр]]}} {{Fs player|no=70|nat=KGZ|pos=FW|name=[[Сыргаболот Орозбек-Уулу]]}} {{Fs end}} ==Көрсөткүчтөрү== {|class="wikitable" |- style="background:#efefef;" ! rowspan="2" | сезон ! colspan="9" | Кыргызстандын футбол боюнча Биринчилиги ! rowspan="2" | [[Кыргызстан Кубогу]] ! colspan="2" | Эң көп гол киргизген оюнчу |- ! дивизион ! орун ! оюн ! жеңиш ! тең чыгуу ! утулуу ! + ! - ! упайлар ! аты-жөнү ! голдору |- |align=center|[[1992 Kyrgyzstan League|1992]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|12 |align=center|3 |align=center|7 |align=center|55 |align=center|24 |align=center|'''27''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center|Даврон Бабаев |align=center|38 |- |align=center|[[1993 Kyrgyzstan League|1993]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|32 |align=center|25 |align=center|3 |align=center|4 |align=center|110 |align=center|49 |align=center|'''53''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1994 Kyrgyzstan League|1994]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|26 |align=center|12 |align=center|7 |align=center|7 |align=center|49 |align=center|28 |align=center|'''31''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1995 Kyrgyzstan League|1995]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|14 |align=center|3 |align=center|7 |align=center|4 |align=center|19 |align=center|25 |align=center|'''16''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1996 Kyrgyzstan League|1996]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|14 |align=center|3 |align=center|5 |align=center|47 |align=center|18 |align=center|'''45''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1997 Kyrgyzstan League|1997]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|18 |align=center|8 |align=center|4 |align=center|6 |align=center|29 |align=center|19 |align=center|'''28''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1998 Kyrgyzstan League|1998]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|14 |align=center|5 |align=center|3 |align=center|6 |align=center|21 |align=center|24 |align=center|'''18''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center|Маманов Маратбек |align=center|15 |- |align=center|[[1999 Kyrgyzstan League|1999]] |align=center|1st |align=center|'''8''' |align=center|22 |align=center|8 |align=center|6 |align=center|8 |align=center|40 |align=center|48 |align=center|'''30''' |align=center|жарым финал |align=center|Rajabaliyev |align=center|15 |- |align=center|[[2000 Kyrgyzstan League|2000]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|22 |align=center|11 |align=center|6 |align=center|5 |align=center|44 |align=center|24 |align=center|'''39''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2001 Kyrgyzstan League|2001]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|28 |align=center|10 |align=center|5 |align=center|13 |align=center|48 |align=center|59 |align=center|'''35''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2002 Kyrgyzstan League|2002]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|18 |align=center|10 |align=center|2 |align=center|6 |align=center|33 |align=center|18 |align=center|'''32''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2003 Kyrgyzstan League|2003]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|14 |align=center|2 |align=center|4 |align=center|8 |align=center|14 |align=center|27 |align=center|'''10''' |align=center|жарым финал |align=center|Мирлан Мирзалиев |align=center|22 |- |align=center|[[2004 Kyrgyzstan League|2004]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|36 |align=center|13 |align=center|3 |align=center|20 |align=center|48 |align=center|60 |align=center|'''42''' |align=center|жарым финал |align=center|Алмазбек Мирзалиев / Мирлан Мирзалиев |align=center|10 |- |align=center|[[2005 Kyrgyzstan League|2005]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|24 |align=center|7 |align=center|4 |align=center|13 |align=center|37 |align=center|56 |align=center|'''25''' |align=center|[[2005 Kyrgyzstan Cup|1/8 финал]] |align=center|[[Мирлан Мирзалиев]] |align=center|8 |- |align=center|[[2006 Kyrgyzstan League|2006]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|10 |align=center|1 |align=center|3 |align=center|6 |align=center|8 |align=center|16 |align=center|'''6''' |align=center|жарым финал |align=center|[[Алмазбек Мирзалиев]] |align=center|11 |- |align=center|[[2007 Kyrgyzstan League|2007]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|32 |align=center|16 |align=center|3 |align=center|13 |align=center|48 |align=center|32 |align=center|'''51''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2008 Kyrgyzstan League|2008]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|16 |align=center|9 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|22 |align=center|16 |align=center|'''29''' |align=center|жарым финал |align=center|Yodgorbek Akbarov |align=center|9 |- |align=center|[[2009 Kyrgyzstan League|2009]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|11 |align=center|5 |align=center|6 |align=center|40 |align=center|27 |align=center|'''38''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2010 Kyrgyzstan League|2010]] |align=center|1st |align=center|'''8''' |colspan="6" align=center|катышуудан баш тартты<ref>{{cite web|title=Kyrgyzstan 2010|url=http://www.rsssf.com/tablesk/kyrg2010.html|publisher=RSSSF|accessdate=27 February 2014|archive-date=2013-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20130809002933/http://www.rsssf.com/tablesk/kyrg2010.html|dead-url=no}}</ref> |align=center|'''-''' |align=center|- |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2011 Kyrgyzstan League|2011]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|20 |align=center|5 |align=center|3 |align=center|12 |align=center|25 |align=center|36 |align=center|'''18''' |align=center|[[2011 Kyrgyzstan Cup|жарым финал]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2012 Kyrgyzstan League|2012]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|28 |align=center|14 |align=center|7 |align=center|7 |align=center|45 |align=center|27 |align=center|'''49''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2013 Kyrgyzstan League|2013]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|13 |align=center|4 |align=center|3 |align=center|38 |align=center|19 |align=center|'''43''' |style="text-align:center; background:gold;"|[[2013 Kyrgyzstan Cup|чемпион]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2014 Kyrgyzstan League|2014]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|20 |align=center|10 |align=center|2 |align=center|8 |align=center|44 |align=center|23 |align=center|'''30''' |align=center|[[Kyrgyzstan Cup|жарым финал]] |align=center|[[Алмазбек Мирзалиев]] |align=center|12 |- |align=center|[[2015 Kyrgyzstan League|2015]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|16 |align=center|2 |align=center|2 |align=center|48 |align=center|18 |align=center|'''50''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|17 |- |align=center|[[2016 Kyrgyzstan League|2016]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|18 |align=center|14 |align=center|3 |align=center|1 |align=center|59 |align=center|10 |align=center|'''45''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|20 |- |align=center|[[2017 Kyrgyzstan League|2017]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|13 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|51 |align=center|25 |align=center|'''41''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|12 |- |align=center|[[2018 Kyrgyzstan League|2018]] |align=center|1st |align=center|'''2''' |align=center|28 |align=center|18 |align=center|6 |align=center|4 |align=center|79 |align=center|35 |align=center|'''60''' |align=center| |align=center|Джоэль Коджо |align=center|26 |- |align=center|[[2019 Kyrgyzstan League|2019]] |align=center|1st |align=center|'''2''' |align=center|28 |align=center|20 |align=center|2 |align=center|6 |align=center|66 |align=center|35 |align=center|'''62''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2020 Kyrgyzstan League|2020]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|14 |align=center|7 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|16 |align=center|12 |align=center|'''23''' |style="text-align:center; background:gold;"|[[2013 Kyrgyzstan Cup|чемпион]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2021 Kyrgyzstan League|2021]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|28 |align=center|13 |align=center|7 |align=center|8 |align=center|45 |align=center|35 |align=center|'''46''' |align=center| |align=center| |align=center| |} == Машыктыруучулар== === Советтик доор === * {{СССР желеги}} Романенко Андрей Николаевич (1965—1966) * {{СССР желеги}} [[Смыслов, Борис Васильевич|Борис Смыслов]] (1968) * {{СССР желеги}} Серопян Жан Гайкович (1969) * {{СССР желеги}} Карабаджак Февзи Зияевич (1970) * {{СССР желеги}} [[Бражников, Владимир Александрович|Владимир Бражников]] (1971—1972) * {{СССР желеги}} [[Татушин, Борис Георгиевич|Борис Татушин]] (1981) * {{СССР желеги}} [[Кошалиев, Меклис Бейшенович|Меклис Кошалиев]] (1983) * {{СССР желеги}} [[Бичуцкий, Михаил Маркович|Михаил Бичуцкий]] (1984) * {{СССР желеги}} [[Еланев, Николай Николаевич|Николай Еланев]] (1987) * {{СССР желеги}} [[Звягин, Виктор Васильевич|Виктор Звягин]] (1988—1989) * {{СССР желеги}} [[Власичев, Владимир Анатольевич|Владимир Власичев]] (1990—1991) === Кыргызстан Чемпионаты === * ''маалымат жетишсиз'': 1992—2010 * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Мавлянов, Абдумалик Исмаилжанович|Абдумалик Мавлянов]] (2000<ref>{{Cite web |url=http://vecherka.kg/2000/09/07/08.htm |title=Крепкий середнячок с юга |access-date=2019-02-07 |archive-date=2019-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190209123902/http://vecherka.kg/2000/09/07/08.htm |deadlink=no }}</ref>, «Динамо-Алай») * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Юлчубаев, Абдуманноб Муталович|Абдуманноб Юлчубаев]] (2005, августка чейин) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Кулагин, Владимир Александрович|Владимир Кулагин]] (август 2005 - ноябрь 2005) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Мавлянов, Абдумалик Исмаилжанович|Абдумалик Мавлянов]] (2009<ref>{{Cite web |url=https://www.trend.az/casia/kyrgyzstan/1569079.html |title=Скандалом завершился финальный матч чемпионата Кыргызстана по футболу |access-date=2019-02-07 |archive-date=2019-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190209124502/https://www.trend.az/casia/kyrgyzstan/1569079.html |deadlink=no }}</ref>) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Кулагин, Владимир Александрович|Владимир Кулагин]] (2011 — 31 марта 2014) * {{Орусия желеги}} [[Стрельцов, Борис Николаевич|Борис Стрельцов]] (31 марта — 7 июля 2014) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (7 июля — 21 августа 2014, и. о.) * {{Түркия желеги}} Метин бей Айдын (21 августа — ноябрь 2014) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Власичев, Владимир Анатольевич|Владимир Власичев]] (январь — июль 2015) * {{Өзбекстан желеги}} [[Власичев, Андрей Владимирович|Андрей Власичев]] (июль — декабрь 2015) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (январь-февраль 2016, и. о.) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Маматов, Бакытбек Дюшебаевич|Бакыт Маматов]] (февраль 2016 — 2020) * {{Тажикстан желеги}} [[Юсупов, Нумонджон Махмадуллоевич|Нумонджон Юсупов]] (январь 2021 — июнь 2021) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Бельдинов, Александр Леонидович|Александр Бельдинов]] (июль 2021 — ноябрь 2021) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Эшенов, Мирлан Байышбекович|Мирлан Эшенов]] (ноябрь 2021 — 2022) ** <small>Также в этот период в источниках главными тренерами указываются [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (2016—2017) и [[Кошоков, Немат Казакбаевич|Немат Кошоков]] (2017—{{н.в.}})</small> q56hbth33qyzg85rtddg9nfpn8yu4k2 422718 422717 2022-07-26T23:38:30Z Alayfans 33072 wikitext text/x-wiki {{Футбол клубу |аталышы = ''Алай'' |логотип = |толук аталышы = «Алай» футбол клубу |лакап аты = "Сары-Каралар", "Алайлыктар" |негизделиши = 1967 |стадиону = [[Ахматбек Суюмбаев атындагы борбордук стадиону]], [[Ош шаары]] |сыйымдуулугу = 12 000 |президент = {{Кыргызстан желеги|20px}} Алмаз Мамбетов |башкы директору = {{Кыргызстан желеги|20px}} Улан Алымканов |ген. мүдүрү = |машыктыруучусу = {{Кыргызстан желеги|20px}} Мирлан Эшенов |капитаны = {{Кыргызстан желеги|20px}} Мустафа Юсупов |рейтинг = |мелдеш = Кыргыз Премьер-Лигасы |мезгил = 2021 |орун = 4 }} '''«Ала́й»''' футбол клубу  — [[Ош (город, Киргизия)|Ош]] шаарынын атынан Кыргыз Премьер-Лигасында катышып келе жаткан профессионал футбол клубу. 1960-жылы «Ош» аталышында түзүлүп, 1965-жылдан тарта «Шахтер» деген аталышта чеберлер арасында биринчиликте катышып баштайт. 1967-жылы Ахматбек Суюмбаевдин демилгеси менен «Алай» деп өзгөртүлөт. 1991-жылдан тарта Эгемендүү Кыргызстандын футбол боюнча биринчиликке катышып келет. "Алай" клубу учурда Кыргызстандын эӊ эски жана тарыхы бай клубу катары белгилүү, учурда өлкөнүн 4 жолку (2013, 2015, 2016 и 2017) чемпиону, 2 жолку Кубоктун (2013, 2020) жана 2 жолку Суперкубоктун (2017 и 2018) ээси болуп эсептелинет == Тарыхы == ==== Советтик доор ==== == Аталышы == * 1960-1965 — «Ош» * 1965-1966 — «Шахтёр» * 1967-1995 — «Алай» * 1996 — [[Динамо (футбольный клуб, Ош)|«Динамо» Ош]] клубу менен биригип - «Динамо-Алай» аталышында катыша баштайт. * 2002-жылдан тарта кайрадан «Алай» аталышында Кыргызстандын футбол боюнча биринчилигине катышып келет. ==Азыркы курамы== {{Fs start}} {{Fs player|no=35 |nat=UZB|pos=GK|name=[[Шерзодбек Абдураимов]]}} {{Fs player|no=1 |nat=KGZ|pos=GK|name=[[Дастан Алыбеков]]}} {{Fs player|no=2 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Мустафа Юсупов]]}} {{Fs player|no=4 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Сейдалы Мамытов]]}} {{Fs player|no=4 |nat=KGZ|pos=DF|name=[[Уланбек Сулайманов]]}} {{Fs player|no=17|nat=KGZ|pos=DF|name=[[Марат Аджиниязов]]}} {{Fs player|no=5|nat=UZB|pos=DF|name=[[Мурод Туйчибаев]]}} {{Fs player|no=29|nat=KGZ|pos=DF|name=[[Авазбек Откеев]]}} {{Fs player|no=20|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Бактияр Дуйшобеков]]}} {{Fs player|no=88|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Манас Карипов]]}} {{Fs player|no=41|nat=RUS|pos=MF|name=[[Андрей Зорин]]}} {{Fs player|no=8|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Азиз Сыдыков]]}} {{Fs player|no=92|nat=RUS|pos=MF|name=[[Дмитрий Островский]]}} {{Fs mid}} {{Fs player|no=9|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Нурболот Ырысбеков]]}} {{Fs player|no=12|nat=GHA|pos=MF|name=[[Френсис Ягр]]}} {{Fs player|no=|nat=KGZ|pos=FW|name=[[Максат Алимов]]}} {{Fs player|no=11|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Динмухаммед Таалайбеков]]}} {{Fs player|no=7|nat=KGZ|pos=MF|name=[[Нурдоолот Сталбеков]]}} {{Fs player|no=10|nat=GHA|pos=FW|name=[[Эмменуель Ягр]]}} {{Fs player|no=70|nat=KGZ|pos=FW|name=[[Сыргаболот Орозбек-Уулу]]}} {{Fs end}} ==Көрсөткүчтөрү== {|class="wikitable" |- style="background:#efefef;" ! rowspan="2" | сезон ! colspan="9" | Кыргызстандын футбол боюнча Биринчилиги ! rowspan="2" | [[Кыргызстан Кубогу]] ! colspan="2" | Эң көп гол киргизген оюнчу |- ! дивизион ! орун ! оюн ! жеңиш ! тең чыгуу ! утулуу ! + ! - ! упайлар ! аты-жөнү ! голдору |- |align=center|[[1992 Kyrgyzstan League|1992]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|12 |align=center|3 |align=center|7 |align=center|55 |align=center|24 |align=center|'''27''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center|Даврон Бабаев |align=center|38 |- |align=center|[[1993 Kyrgyzstan League|1993]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|32 |align=center|25 |align=center|3 |align=center|4 |align=center|110 |align=center|49 |align=center|'''53''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1994 Kyrgyzstan League|1994]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|26 |align=center|12 |align=center|7 |align=center|7 |align=center|49 |align=center|28 |align=center|'''31''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1995 Kyrgyzstan League|1995]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|14 |align=center|3 |align=center|7 |align=center|4 |align=center|19 |align=center|25 |align=center|'''16''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1996 Kyrgyzstan League|1996]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|14 |align=center|3 |align=center|5 |align=center|47 |align=center|18 |align=center|'''45''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1997 Kyrgyzstan League|1997]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|18 |align=center|8 |align=center|4 |align=center|6 |align=center|29 |align=center|19 |align=center|'''28''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[1998 Kyrgyzstan League|1998]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|14 |align=center|5 |align=center|3 |align=center|6 |align=center|21 |align=center|24 |align=center|'''18''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center|Маманов Маратбек |align=center|15 |- |align=center|[[1999 Kyrgyzstan League|1999]] |align=center|1st |align=center|'''8''' |align=center|22 |align=center|8 |align=center|6 |align=center|8 |align=center|40 |align=center|48 |align=center|'''30''' |align=center|жарым финал |align=center|Rajabaliyev |align=center|15 |- |align=center|[[2000 Kyrgyzstan League|2000]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|22 |align=center|11 |align=center|6 |align=center|5 |align=center|44 |align=center|24 |align=center|'''39''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2001 Kyrgyzstan League|2001]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|28 |align=center|10 |align=center|5 |align=center|13 |align=center|48 |align=center|59 |align=center|'''35''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2002 Kyrgyzstan League|2002]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|18 |align=center|10 |align=center|2 |align=center|6 |align=center|33 |align=center|18 |align=center|'''32''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2003 Kyrgyzstan League|2003]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|14 |align=center|2 |align=center|4 |align=center|8 |align=center|14 |align=center|27 |align=center|'''10''' |align=center|жарым финал |align=center|Мирлан Мирзалиев |align=center|22 |- |align=center|[[2004 Kyrgyzstan League|2004]] |align=center|1st |align=center|'''6''' |align=center|36 |align=center|13 |align=center|3 |align=center|20 |align=center|48 |align=center|60 |align=center|'''42''' |align=center|жарым финал |align=center|Алмазбек Мирзалиев / Мирлан Мирзалиев |align=center|10 |- |align=center|[[2005 Kyrgyzstan League|2005]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|24 |align=center|7 |align=center|4 |align=center|13 |align=center|37 |align=center|56 |align=center|'''25''' |align=center|[[2005 Kyrgyzstan Cup|1/8 финал]] |align=center|[[Мирлан Мирзалиев]] |align=center|8 |- |align=center|[[2006 Kyrgyzstan League|2006]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|10 |align=center|1 |align=center|3 |align=center|6 |align=center|8 |align=center|16 |align=center|'''6''' |align=center|жарым финал |align=center|[[Алмазбек Мирзалиев]] |align=center|11 |- |align=center|[[2007 Kyrgyzstan League|2007]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|32 |align=center|16 |align=center|3 |align=center|13 |align=center|48 |align=center|32 |align=center|'''51''' |align=center|жарым финал |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2008 Kyrgyzstan League|2008]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|16 |align=center|9 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|22 |align=center|16 |align=center|'''29''' |align=center|жарым финал |align=center|Yodgorbek Akbarov |align=center|9 |- |align=center|[[2009 Kyrgyzstan League|2009]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|22 |align=center|11 |align=center|5 |align=center|6 |align=center|40 |align=center|27 |align=center|'''38''' |style="text-align:center; background:silver;"|2 |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2010 Kyrgyzstan League|2010]] |align=center|1st |align=center|'''8''' |colspan="6" align=center|катышуудан баш тартты<ref>{{cite web|title=Kyrgyzstan 2010|url=http://www.rsssf.com/tablesk/kyrg2010.html|publisher=RSSSF|accessdate=27 February 2014|archive-date=2013-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20130809002933/http://www.rsssf.com/tablesk/kyrg2010.html|dead-url=no}}</ref> |align=center|'''-''' |align=center|- |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2011 Kyrgyzstan League|2011]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|20 |align=center|5 |align=center|3 |align=center|12 |align=center|25 |align=center|36 |align=center|'''18''' |align=center|[[2011 Kyrgyzstan Cup|жарым финал]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2012 Kyrgyzstan League|2012]] |align=center|1st |align=center|'''3''' |align=center|28 |align=center|14 |align=center|7 |align=center|7 |align=center|45 |align=center|27 |align=center|'''49''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2013 Kyrgyzstan League|2013]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|13 |align=center|4 |align=center|3 |align=center|38 |align=center|19 |align=center|'''43''' |style="text-align:center; background:gold;"|[[2013 Kyrgyzstan Cup|чемпион]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2014 Kyrgyzstan League|2014]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|20 |align=center|10 |align=center|2 |align=center|8 |align=center|44 |align=center|23 |align=center|'''30''' |align=center|[[Kyrgyzstan Cup|жарым финал]] |align=center|[[Алмазбек Мирзалиев]] |align=center|12 |- |align=center|[[2015 Kyrgyzstan League|2015]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|16 |align=center|2 |align=center|2 |align=center|48 |align=center|18 |align=center|'''50''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|17 |- |align=center|[[2016 Kyrgyzstan League|2016]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|18 |align=center|14 |align=center|3 |align=center|1 |align=center|59 |align=center|10 |align=center|'''45''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|20 |- |align=center|[[2017 Kyrgyzstan League|2017]] |align=center|1st |style="text-align:center; background:gold;"|'''1''' |align=center|20 |align=center|13 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|51 |align=center|25 |align=center|'''41''' |align=center| |align=center|Алиа Силла |align=center|12 |- |align=center|[[2018 Kyrgyzstan League|2018]] |align=center|1st |align=center|'''2''' |align=center|28 |align=center|18 |align=center|6 |align=center|4 |align=center|79 |align=center|35 |align=center|'''60''' |align=center| |align=center|Джоэль Коджо |align=center|26 |- |align=center|[[2019 Kyrgyzstan League|2019]] |align=center|1st |align=center|'''2''' |align=center|28 |align=center|20 |align=center|2 |align=center|6 |align=center|66 |align=center|35 |align=center|'''62''' |align=center| |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2020 Kyrgyzstan League|2020]] |align=center|1st |align=center|'''5''' |align=center|14 |align=center|7 |align=center|2 |align=center|5 |align=center|16 |align=center|12 |align=center|'''23''' |style="text-align:center; background:gold;"|[[2013 Kyrgyzstan Cup|чемпион]] |align=center| |align=center| |- |align=center|[[2021 Kyrgyzstan League|2021]] |align=center|1st |align=center|'''4''' |align=center|28 |align=center|13 |align=center|7 |align=center|8 |align=center|45 |align=center|35 |align=center|'''46''' |align=center| |align=center| |align=center| |} == Машыктыруучулар== === Советтик доор === * {{СССР желеги}} Романенко Андрей Николаевич (1965—1966) * {{СССР желеги}} [[Смыслов, Борис Васильевич|Борис Смыслов]] (1968) * {{СССР желеги}} Серопян Жан Гайкович (1969) * {{СССР желеги}} Карабаджак Февзи Зияевич (1970) * {{СССР желеги}} [[Бражников, Владимир Александрович|Владимир Бражников]] (1971—1972) * {{СССР желеги}} [[Татушин, Борис Георгиевич|Борис Татушин]] (1981) * {{СССР желеги}} [[Кошалиев, Меклис Бейшенович|Меклис Кошалиев]] (1983) * {{СССР желеги}} [[Бичуцкий, Михаил Маркович|Михаил Бичуцкий]] (1984) * {{СССР желеги}} [[Еланев, Николай Николаевич|Николай Еланев]] (1987) * {{СССР желеги}} [[Звягин, Виктор Васильевич|Виктор Звягин]] (1988—1989) * {{СССР желеги}} [[Власичев, Владимир Анатольевич|Владимир Власичев]] (1990—1991) === Кыргызстан Чемпионаты === * ''маалымат жетишсиз'': 1992—2010 * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Мавлянов, Абдумалик Исмаилжанович|Абдумалик Мавлянов]] (2000<ref>{{Cite web |url=http://vecherka.kg/2000/09/07/08.htm |title=Крепкий середнячок с юга |access-date=2019-02-07 |archive-date=2019-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190209123902/http://vecherka.kg/2000/09/07/08.htm |deadlink=no }}</ref>, «Динамо-Алай») * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Юлчубаев, Абдуманноб Муталович|Абдуманноб Юлчубаев]] (2005, августка чейин) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Кулагин, Владимир Александрович|Владимир Кулагин]] (август 2005 - ноябрь 2005) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Мавлянов, Абдумалик Исмаилжанович|Абдумалик Мавлянов]] (2009<ref>{{Cite web |url=https://www.trend.az/casia/kyrgyzstan/1569079.html |title=Скандалом завершился финальный матч чемпионата Кыргызстана по футболу |access-date=2019-02-07 |archive-date=2019-02-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190209124502/https://www.trend.az/casia/kyrgyzstan/1569079.html |deadlink=no }}</ref>) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Кулагин, Владимир Александрович|Владимир Кулагин]] (2011 — 31 марта 2014) * {{Орусия желеги}} [[Стрельцов, Борис Николаевич|Борис Стрельцов]] (31 марта — 7 июля 2014) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (7 июля — 21 августа 2014, и. о.) * {{Түркия желеги}} Метин бей Айдын (21 августа — ноябрь 2014) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Власичев, Владимир Анатольевич|Владимир Власичев]] (январь — июль 2015) * {{Өзбекстан желеги}} [[Власичев, Андрей Владимирович|Андрей Власичев]] (июль — декабрь 2015) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (январь-февраль 2016, и. о.) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Маматов, Бакытбек Дюшебаевич|Бакыт Маматов]] (февраль 2016 — 2020) * {{Тажикстан желеги}} [[Юсупов, Нумонджон Махмадуллоевич|Нумонджон Юсупов]] (январь 2021 — июнь 2021) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Бельдинов, Александр Леонидович|Александр Бельдинов]] (июль 2021 — ноябрь 2021) * {{Кыргызстан желеги|20px}} [[Эшенов, Мирлан Байышбекович|Мирлан Эшенов]] (ноябрь 2021 — 2022) ** <small>Также в этот период в источниках главными тренерами указываются [[Татанов, Айбек|Айбек Татанов]] (2016—2017) и [[Кошоков, Немат Казакбаевич|Немат Кошоков]] (2017—{{н.в.}})</small> 8gpiq4fcd843qfkj872wnwb6ndrvb62 Шотландия 0 43249 422726 402449 2022-07-27T05:31:09Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Шотланд''' ({{lang-en|Scotland}}, [[Шотланд тили|шот]]. ''Scotland'') — өз алдынча башкаруу жана саясий бөлүгү өлкө<ref>[https://oloroso.ru/travel-information-may-june-2021/ Шотландия боюнча туристтер үчүн маалымат]</ref>. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Шотланд</font> |- !<font size=+0>[[Шотланд тили|шот]]. ''Scotland'' |- |align=center| [[File:Flag of Scotland.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Royal Coat of Arms of the Kingdom of Scotland.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[File:Scotland in the UK and Europe.svg | thumb | 220x124px | right | [[Бириккен Королдук]]тун картасында жайгашкан Шотландия]] ==Негизги маалымат== Ал [[Улуу Британия]] аралынын түндүк бөлүгүн ээлейт жана Англия менен жер менен чектешет. Атлантика океаны суулар тарабынан башка тарапта: Түндүк-чыгыш менен Sea, Түндүк Channel батыш жана түштүк-Irish Sea. Британиянын Шотландия негизги аралында аймакта тышкары, ошондой эле өздөштүрүлө элек алардын көбү, бул болжол менен 790 чакан арал бар. [[File:Scotland location map.svg | thumb | 220x124px | right | Агыш сары — Шотланд.]] [[Эдинбург]] — Шотландиянын борбору жана Глазго кийин, өлкөнүн экинчи ири шаары. XVIII кылымда Эдинбург Шотландия Europe абдан маанилүү соода, илимий жана өнөр жай аймактарынын бири болуп жол Шотландиялык Агартуу доорунун борбору болуп калды. Глазго -. Жолу дүйнөдөгү ири өнөр жай шаарлардын бири болчу өлкөдөгү ири шаар [8] Шотландия ири мунай кендери бар Атлантика океаны жана Түндүк көлүнүн, бир бөлүгү таандык. үчүнчү ири өлкөнүн шаар, Абердин, Europe мунай жана энергетикалык борбору деп аталган. <ref>[https://visa4uk.ru/blog-o-velikobritanii/fakty-o-shotlandii/ Шотландияда жөнүндө маалымат.]</ref> == Колдонулган адабияттар == <references /> [[Категория:Улуу Британия]] sq8t4lmv13teul6hmrkxump7yqx0v4y Келанг 0 54721 422713 404139 2022-07-26T20:09:31Z CommonsDelinker 130 Removing [[:c:File:Logo_Majlis_Perbandaran_Klang.svg|Logo_Majlis_Perbandaran_Klang.svg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Ellywa|Ellywa]] because: per [[:c:Commons:Deletion requests/Files uploaded by MyPicWiki|]]. wikitext text/x-wiki '''Келанг''' – Малайзиядагы шаар. Селангор штатында (султанат). Малакка жарым аралынын жээгинде, Инди океанындагы Малакка кысыгына Келанг дарыясына куя бериште жайгашкан. Өлкөнүн борбору Куала-Лумпурдан 30 км түштүк-батышта. Калкы 1,1 млн (2008). Борбордук шаар агломерациясынын курамына кирет. Куала-Лумпурдун деңиздеги аванпорту, өлкөнүн эң ири деңиз порту (2005-жылы 110 млн тонна жүк ташылган ). Темир жана автомобиль жолдор тоому. Шаар 1643-жылы негизделген. 1874–80-жылы Малаккадагы Британия администрациясынын борбору. Музей (1984), Королдук сүрөт галереясы (1999), «Крис» монументи (1985), РажаМахади фортунун калдыктары, Селангор султанынын резиденциясы (ак сарайы) бар. Химиялык, жеңил, кара металлургия, машина куруу жана металл иштетүү өнөр жай ишканалары иштейт. [[Категория:Шаарлар]] ==Колдонулган адабияттар== * [[“Кыргызстан” улуттук энциклопедиясы]]: 4-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2012. 832 бет, илл. ISBN 978 9967-14-104 -9 pp9ya053j19fxr5reqzqegtzygrmske Гельголанд 0 66304 422689 218608 2022-07-26T13:39:07Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki {{ОЖ |статусу = аралдар тобу |кыргызча аталышы = Гельголанд |расмий аталышы = Helgoland |сурөтү = [[Сүрөт:Helgoland Vogelperspektive sx.jpg|330px]] |баш ийгени = |өлкө = Германия |герб = DE Helgoland COA.svg |желек = Flag of Helgoland.svg |гербдин сүрөттөлүшү = |желектин сүрөттөлүшү = |гербдин туурасы = |желектин туурасы = |lat_dir=N |lat_deg=54 |lat_min=10 |lat_sec=57 |lon_dir=E |lon_deg=7 |lon_min=53 |lon_sec=7 |CoordAddon = |CoordScale = |чек аранын түрү = |таблицадагы чек ара = |өлкөнүн картасынын өлчөмү = |облус картасынын өлчөмү = |район картасынын өлчөмү = |облус түрү = Германия жерлери{{!}}Жер |облус = Шлезвиг-Гольштейн |таблицадагы облус = Шлезвиг-Гольштейн |район түрү = Германиянын райондору{{!}}Район |район = Пиннеберг |таблицадагы район = Пиннеберг (район){{!}}Пиннеберг |коомдун түрү = |коом = |таблицадагы коом = |ички бөлүнүшү = |башчысынын түрү = |башчысы = Франк Боттер |негизделген күнү = |биринчи белгиленген = |мурунку аталышы = |статустун берилиши = |аймагы = 1,7 |бийиктиктин түрү = |ОЖ борборунун бийиктиги = 40 |климаты = |расмий тили = |калкы = 1267 |элди каттоо жылы = 2010 |жыштыгы = |агломерация = |улуттук курамы = |диний курамы = |этнохороним = |убакыт аралыгы = +1 |DST = бар |телефон коду = 04725 |почта индекси = 27498 |почта индекстери = |автоунаа коду = PI |идентификатордун түрү = Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду{{!}}Расмий коду |цифралык идентификатор = 01 0 56 025 |Commons түрмөгүндө = Heligoland |сайты = http://www.helgoland.de/ |сайтынын тили = de }} '''Гельголанд''' ({{lang-de|Helgoland}}) — [[Германия|Германия Федеративдик Республикасынын]] [[Шлезвиг-Гольштейн|Шлезвиг-Гольштейн жеринде]] жайгашкан [[архипелаг]]. [[Пиннеберг (район)|Пиннеберг]] районуна кирет. Калкы -1267 киши (31-декабрь, 2010-жыл). Болжолдуу аянты - 1,7 км². Мамлекет ичинде бекитилген [[Жергиликтүү өз алдынча башкаруу органынын коду|расмий коду]] — ''01 0 56 025''. Архипелаг башчысы — Франк Боттер. ==Шилтемелер== {{reflist}} ==Тышкы шилтемелер== * [http://www.helgoland.de/ Расмий сайты] {{Шлезвиг-Гольштейн райондору}} {{Германия:Пиннеберг Район:Шаарлар}} {{SchleswigHolstein-geo-stub}} [[Категория:Шлезвиг-Гольштейн шаарлары]] h9f7chfzse158rhjow76ed7dzeq3acy Google Play 0 73650 422705 390603 2022-07-26T17:15:16Z Capa23 33154 wikitext text/x-wiki {{Программа карточкасы |name = Google play |logo = [[Файл:Google Play 2022 logo.svg|220px|Google Play логотипі]] |screenshot = |caption = |author = |developer = [[Google]] |genre = |programming language = |user interface = |language = |operating system = [[Android]] |released = 6 март 2012 жыл <br />('''Google Play''') <br /> 22 октябрь 2008 жыл<br />('''Android Market''') |platform = |latest release version = 6.0.5 |latest release date = [[3 декабрь]] [[2015]] |latest preview version = |latest preview date = |latest rc version = |latest rc date = |latest beta version = |latest beta date = |latest alpha version = |latest alpha date = |status = Активдүү |license = |website = {{url|play.google.com}} }} '''Google Play''' (мурунку '''Android Market''') — Google тарабынан башкарылган жана иштелип чыккан санарип бөлүштүрүү кызматы. Ал [[Android]] операциондук системалары үчүн расмий колдонмо базары катары кызмат кылат. Ал Android программа иштеп чыгаруу шайманы (SDK) менен иштелип чыккан жана Google аркылуу жарыкка чыгырлган колдонмолорду издөө жана жүктөп алуу мүмкүнчүлүгүн берет. Google Play [[музыка]], журналдарды, китептерди, [[Тасмалар|тасмаларды]] жана телекөрсөтүүлөрдү сунуш кылган санарип медиа дүкөн катары да кызмат кылат. Ал 2015-жылы 11-мартта Google Store аттуу өзүнчө онлайн жабдык сатуу ишке киргенге чейин мурда [[Google]] жабдык түзмөктөрүн сатуу боюнча иштеп турган. Google Play'деги колдонмолор акысыз же белгилүү бир баада жеткиликтүү. Аларды Play Store мобилдик колдонмосу аркылуу Android түзмөккө түздөн-түз эле түшүрүп алганга болот же болбосо Google Play вебсайтынан колдонмону түзмөккө жөнөтсө болот. Жабдык мүмкүнчүлүктөрүн пайдалана турган колдонмолор түзмөктөрдүн белгилүү бир компоненттерин талап кылышы ыктымал. Мисалы, кыймыл сезгичтиги (кыймылдан көз каранды оюндар үчүн) же болбосо алдыңкы камеранын (онлайн видео байланыш үчүн) болушу сыяктуу. Google Play дүкөнүндө 2016-жылы 82 млрд колдонмо жүктөлгөн, ал эми 2017-жылы 2,7 миллиондон ашуун колдонмо жарык көргөн. Ал коопсуздук маселелерине байланыштуу бир нече жолу талкуу темасына айланган. Анда зыянкеч программа ырасталып, дүкөнгө чыгарылган соң колдонуучулар аны жүктөп алышып, ар кандай даражадагы катаалдыктарга туш болушкан. Google Play Google'дын санарип бөлүштүрүү стратегиясындагы жылыш катары Android Market, Google Music жана Google eBook дүкөндөрүн бир брэнддин алдына бириктирип, 2012-жылдын 6-мартында ишке кирген. Google Play көрнөгүнүн алдында иштеген кызматтарга төмөнкүлөр кирет: [[Google Play Китептер|Google Play Books]], [[Google Play Games]], [[Google Play Movies & TV]], [[Google Play Music]] жана Google Play Newsstand. Аларды ребрэндиң кылгандан кийин Google акырындык менен ар бир кызмат үчүн географиялык колдоосун кеңейте баштаган. == Тарыхы == == Шилтемелер == {{External media |video1 = [http://www.youtube.com/watch?v=TaZSMlq10oU Google Play Китеп] |video2 = [http://www.youtube.com/watch?v=nt9KI6TxVCQ Google Play Фильм] |video3 = [http://www.youtube.com/watch?v=NCmJ-hie0H4 Google Play Музыка] }} {{Compu-stub}}{{mobile-stub}}{{internet-stub}}{{website-stub}}{{Software-stub}}{{tech-stub}} [[Категория:Маалымат технологиялары]] [[Категория:Google]] [[Категория:Google кызматтары]] [[Категория:Android колдонмолору]] 0fwdtg8msnp2j0lhq6j2qhlmcmk0m4w 422706 422705 2022-07-26T17:47:38Z Абдырашит Сатылганов 8269 wikitext text/x-wiki {{Программа карточкасы |name = Google play |logo = [[Файл:Google Play 2022 logo.svg|220px|Google Play логотипі]] |screenshot = |caption = |author = |developer = [[Google]] |genre = |programming language = |user interface = |language = |operating system = [[Android]] |released = 6 март 2012 жыл <br />('''Google Play''') <br /> 22 октябрь 2008 жыл<br />('''Android Market''') |platform = |latest release version = 31.1.14 |latest release date = |latest preview version = |latest preview date = |latest rc version = |latest rc date = |latest beta version = |latest beta date = |latest alpha version = |latest alpha date = |status = Активдүү |license = |website = {{url|play.google.com}} }} '''Google Play''' (мурунку '''Android Market''') — Google тарабынан башкарылган жана иштелип чыккан санарип бөлүштүрүү кызматы. Ал [[Android]] операциондук системалары үчүн расмий колдонмо базары катары кызмат кылат. Ал Android программа иштеп чыгаруу шайманы (SDK) менен иштелип чыккан жана Google аркылуу жарыкка чыгырлган колдонмолорду издөө жана жүктөп алуу мүмкүнчүлүгүн берет. Google Play [[музыка]], журналдарды, китептерди, [[Тасмалар|тасмаларды]] жана телекөрсөтүүлөрдү сунуш кылган санарип медиа дүкөн катары да кызмат кылат. Ал 2015-жылы 11-мартта Google Store аттуу өзүнчө онлайн жабдык сатуу ишке киргенге чейин мурда [[Google]] жабдык түзмөктөрүн сатуу боюнча иштеп турган. Google Play'деги колдонмолор акысыз же белгилүү бир баада жеткиликтүү. Аларды Play Store мобилдик колдонмосу аркылуу Android түзмөккө түздөн-түз эле түшүрүп алганга болот же болбосо Google Play вебсайтынан колдонмону түзмөккө жөнөтсө болот. Жабдык мүмкүнчүлүктөрүн пайдалана турган колдонмолор түзмөктөрдүн белгилүү бир компоненттерин талап кылышы ыктымал. Мисалы, кыймыл сезгичтиги (кыймылдан көз каранды оюндар үчүн) же болбосо алдыңкы камеранын (онлайн видео байланыш үчүн) болушу сыяктуу. Google Play дүкөнүндө 2016-жылы 82 млрд колдонмо жүктөлгөн, ал эми 2017-жылы 2,7 миллиондон ашуун колдонмо жарык көргөн. Ал коопсуздук маселелерине байланыштуу бир нече жолу талкуу темасына айланган. Анда зыянкеч программа ырасталып, дүкөнгө чыгарылган соң колдонуучулар аны жүктөп алышып, ар кандай даражадагы катаалдыктарга туш болушкан. Google Play Google'дын санарип бөлүштүрүү стратегиясындагы жылыш катары Android Market, Google Music жана Google eBook дүкөндөрүн бир брэнддин алдына бириктирип, 2012-жылдын 6-мартында ишке кирген. Google Play көрнөгүнүн алдында иштеген кызматтарга төмөнкүлөр кирет: [[Google Play Китептер|Google Play Books]], [[Google Play Games]], [[Google Play Movies & TV]], [[Google Play Music]] жана Google Play Newsstand. Аларды ребрэндиң кылгандан кийин Google акырындык менен ар бир кызмат үчүн географиялык колдоосун кеңейте баштаган. == Тарыхы == == Шилтемелер == {{External media |video1 = [http://www.youtube.com/watch?v=TaZSMlq10oU Google Play Китеп] |video2 = [http://www.youtube.com/watch?v=nt9KI6TxVCQ Google Play Фильм] |video3 = [http://www.youtube.com/watch?v=NCmJ-hie0H4 Google Play Музыка] }} {{Compu-stub}}{{mobile-stub}}{{internet-stub}}{{website-stub}}{{Software-stub}}{{tech-stub}} [[Категория:Маалымат технологиялары]] [[Категория:Google]] [[Категория:Google кызматтары]] [[Категория:Android колдонмолору]] k7gz2jhittptc6gn7x3mga3q8q4rcid Токтосун Турдалиев 0 79620 422710 342455 2022-07-26T18:03:03Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Турдалиев Токтосун]] to [[Токтосун Турдалиев]] over redirect wikitext text/x-wiki {{Персона |ысымы = Токтосун Турдалиев |нукура ысымы = |сүрөт = |туурасы = 230px |сүрөткө баяндама = |төрөлгөндөгү аты = |ишмердүүлүк тармагы = [[акын]], [[жазуучу]] |туулган датасы = 28.07.1962 |туулган жери = [[Боспиек, Аксы району|Боспиек айылы]], [[Аксы району]], [[Жалал-Абад облусу]], [[СССР]], ([[Кыргызстан]]) |жарандыгы = {{СССР желеги}} [[СССР]] → {{Өлкө желеги|Кыргызстан}} |өлгөн датасы = |өлгөн жери = |атасы = [[Сатылган Турдалиев]] |апасы = Бүбиниса Ботоева<br/>(Бүниса Турдалиева) |жубайы = Кандалат Турдалиева |балдары = |сыйлыктары = |сайт = |уикиказына = }} '''Токтосун Турдалиев'''— 1962-жылдын 28-июлунда Жалал-Абад облусунун, Аксы районуна караштуу Боспиек айылында төрөлгөн.Бала чагынан тарта чыгармачылыкка жакын өсүп бирок эл оозуна акын катарында "2005 жылы [[Аксы окуясы|Аксы окуясынан]] каза болгондорго арналган''" «Он гулундун бир гулу ачылбады» - деген ырынан соң тааныла баштаган.бул ырды чыгарганга чейин «Канаттуунун каргышы» деген дастанын эл ырчылары ырдап жүрүшүп, авторун табыша албай «Он гулундун бир гулу ачылбады» деген ыры гезитке басылып чыккандан кийин гана табышкан. ==Өмүр баяны== ==Эскертмелер== {{Эскертүүлөр}} ==Шилтемелер== quml3rblt4y1jaci35h645sxjqfqk79 422712 422710 2022-07-26T18:23:16Z Абдырашит Сатылганов 8269 wikitext text/x-wiki {{Персона |ысымы = Токтосун Турдалиев |нукура ысымы = |сүрөт = |туурасы = 230px |сүрөткө баяндама = |төрөлгөндөгү аты = |ишмердүүлүк тармагы = [[акын]], [[жазуучу]] |туулган датасы = 28.07.1962 |туулган жери = [[Боспиек, Аксы району|Боспиек]], [[Аксы району]], [[Жалал-Абад облусу]], [[Кыргыз ССРи]] |жарандыгы = {{СССР желеги}} [[СССР]] → {{Өлкө желеги|Кыргызстан}} |өлгөн датасы = |өлгөн жери = |атасы = [[Сатылган Турдалиев]] |апасы = Бүбиниса Ботоева<br/>(Бүниса Турдалиева) |жубайы = Кандалат Турдалиева |балдары = |сыйлыктары = |сайт = |уикиказына = }} '''Токтосун Турдалиев''' — [[Кыргызстан|Кыргызстандык]] акын жана жазуучу. «Канаттуунун каргышы» дастанынын автору. ==Өмүр баяны== Токтосун Турдалиев 1962-жылдын 28-июлунда Жалал-Абад облусунун, Аксы районуна караштуу Боспиек айылында төрөлгөн.Бала чагынан тарта чыгармачылыкка жакын өсүп бирок эл оозуна акын катарында "2005 жылы [[Аксы окуясы|Аксы окуясынан]] каза болгондорго арналган''" «Он гүлүңдүн бир гүлү ачылбады» - деген ырынан соң тааныла баштаган, ал ырды чыгарганга чейин эле «Канаттуунун каргышы» деген дастаны эл арасында ырдалып жүргөн. [[1984|1984-жылы]] аскердик кызматын өтөп келген соң, райондук гезиттердин биринде журналист болуп иштеген. ==Белгилүү ырлары == * «Канаттуунун каргышы» — Кыскача мазумуну: Дастанда "Аалым" - деген кишинин окуясы баяндалат.Анда Аалым жаш кезинен канаттууларга өч чыгып "аларды жок кылам" - дген ой менен чоңоёот. Үйлөнгөндө да бул адаты калбай, бир жолу балапды өлтүрүп алат, аны айланчыктаган энеси Аалымды каргаган болот. Ал картайганда балалуу болуп, баласы белгисиз ооруудан көз жумат. Ошондо гана канаттуунун каргышы экенин түшүнөт. ==Колдонулган адабияттар== * «Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 2-том. Башкы редактору Асанов Ү. А. К 97. Б.: Мамлекеттик тил жана энциклопедия борбору, 2007. илл. ISBN 978 9967-14-055 -4 ==Шилтемелер== 3ixxkvnt43vlm1ll4kx3hebkldnydhb Фракия 0 87570 422727 257653 2022-07-27T05:38:04Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Фракия''' - Балкан ж. а-нын чыгыш бөлүгүндөгү - эгей, кара, мрамор деңиздеринин аралыгындагы тарыхый аймак. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Фракия</font> |- !<font size=+0> {{BGR}}, {{GRC}}, {{TUR}} |- |align=center| [[File:Flag of Thrace district.svg | thumb | 220x124px | right | Фракия ооданынын туусу.]] <br /> |align=center| [[File:Thrace flag 1821.jpg | thumb | 220x124px | right | Фракиянын тарыхый туусу. 1821.]] |- |align=center| [[File:Flag of Western Thrace.png | thumb | 220x124px | right | [[Чыгыш Фракия]]нын [[Түркия|Түркиядагы]] туусу]] |align=center| [[File:Greek flag (black cross).svg | thumb | 220x124px | right | [[Гректер|Грекиядагы]] Фракиянын туусу.]] |} Байыркы Фракияны алгач пеласгилер, кийин фракийлер мекендеген. Демокриттин мекени - Авдера белгилүү шаарлардын бири катары эсептелген. Антикалык доордо деңиз жээктеринде грек кыштактары (Византия деп аталган) негизделип, Kapa деңизден Жер ортолук деңизге жана Европадан [[Азия|Азияга]] өтүү жолундагы маанилүү соода түйүнү болгон. Византия байлыктары римдиктерди кызыктырган. Б. з. ч. 1-кылымда Фракия аймактары Байыркы Римдин контролдугуна өтүп, б. з. 330-ж. Византия ш. Константинополь (император Константиндин урматына) деп өзгөрүп, Рим империясынын борбору болуп калган. 6-кылымда Ф-га славяндар отурукташкан. Фракиянын айрым бөлүгү Биринчи Болгар падышалыгынын (6801018) курамына кирген. 1204-ж. Фракия Латын империясына караган. 15-кылымда Фракияны Осмон империясы басып алган. Берлин конгресси (1878) боюнча бир бөлүгү Чыгыш Румелияга (1855-ж. Болгар княздыгы менен бириккен) кошулган. Биринчи Балкан согушунан (1912) кийин Лондон тынчтык келишими (1913) боюнча Фракия дээрлик бүт бойдон Болгариянын карамагына өткөн. Экинчи Балкан согушунан (1913 ) кийин Бухарест тынчтык келишими (1913) боюнча Болгария Батыш Ф-нын бир бөлүгүн Грекияга берген. Константинополь тынчтык келишими боюнча Чыгыш Фракия Лозенград (Кирк-Килисе), Люле Бургаз, Адрианополь (Эдирне) менен кошо Түркияга өтүп, Болгарияда Батыш Ф-нын бир бөлүгү гана калган. Биринчи дүйнөлүк согуштан (1914-18) кийин Севр тынчтык келишимине ([[1920]]) ылайык Чыгыш Фракия Грекияга өткөн. Лозанна тынчтык келишими боюнча (1923) Чыгыш Фракия (Адрианополь менен кошо) кайра Түркияга өтүп, Батыш Фракия (Ксанти, Комотини жана Эврос) Грекияга, Түндүк Фракия Болгарияга калтырылган. ==Колдонулган адабияттар== *«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4 [[Категория:Тарых]] d3ra3epmojcfq3geibys2mqvv25xqif 422728 422727 2022-07-27T05:40:54Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Фракия''' ({{lang-el|Θράκη}}, {{lang-bg|Тракия}}, {{lang-tr|Trakya}}, {{lang-la|Thracia}}) — Балкан жарым аралынын чыгыш бөлүгүндөгү - эгей, кара, мрамор деңиздеринин аралыгындагы тарыхый аймак. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Фракия</font> |- !<font size=+0> {{BGR}}, {{GRC}}, {{TUR}} |- |align=center| [[File:Flag of Thrace district.svg | thumb | 220x124px | right | Фракия ооданынын туусу.]] <br /> |align=center| [[File:Thrace flag 1821.jpg | thumb | 220x124px | right | Фракиянын тарыхый туусу. 1821.]] |- |align=center| [[File:Flag of Western Thrace.png | thumb | 220x124px | right | [[Чыгыш Фракия]]нын [[Түркия|Түркиядагы]] туусу]] |align=center| [[File:Greek flag (black cross).svg | thumb | 220x124px | right | [[Гректер|Грекиядагы]] Фракиянын туусу.]] |} [[File:Thrace and present-day state borderlines.png | thumb | 220x124px | right | [[Түркия]] — [[Батыш Фракия]] <br> [[Грекия]] — [[Чыгыш Фракия]] <br> [[Болгария]] — [[Түндүк Фракия]]]] Байыркы Фракияны алгач пеласгилер, кийин фракийлер мекендеген. Демокриттин мекени - Авдера белгилүү шаарлардын бири катары эсептелген. Антикалык доордо деңиз жээктеринде грек кыштактары (Византия деп аталган) негизделип, Kapa деңизден Жер ортолук деңизге жана Европадан [[Азия|Азияга]] өтүү жолундагы маанилүү соода түйүнү болгон. Византия байлыктары римдиктерди кызыктырган. Б. з. ч. 1-кылымда Фракия аймактары Байыркы Римдин контролдугуна өтүп, б. з. 330-ж. Византия ш. Константинополь (император Константиндин урматына) деп өзгөрүп, Рим империясынын борбору болуп калган. 6-кылымда Ф-га славяндар отурукташкан. Фракиянын айрым бөлүгү Биринчи Болгар падышалыгынын (6801018) курамына кирген. 1204-ж. Фракия Латын империясына караган. 15-кылымда Фракияны Осмон империясы басып алган. Берлин конгресси (1878) боюнча бир бөлүгү Чыгыш Румелияга (1855-ж. Болгар княздыгы менен бириккен) кошулган. Биринчи Балкан согушунан (1912) кийин Лондон тынчтык келишими (1913) боюнча Фракия дээрлик бүт бойдон Болгариянын карамагына өткөн. Экинчи Балкан согушунан (1913 ) кийин Бухарест тынчтык келишими (1913) боюнча Болгария Батыш Ф-нын бир бөлүгүн Грекияга берген. Константинополь тынчтык келишими боюнча Чыгыш Фракия Лозенград (Кирк-Килисе), Люле Бургаз, Адрианополь (Эдирне) менен кошо Түркияга өтүп, Болгарияда Батыш Ф-нын бир бөлүгү гана калган. Биринчи дүйнөлүк согуштан (1914-18) кийин Севр тынчтык келишимине ([[1920]]) ылайык Чыгыш Фракия Грекияга өткөн. Лозанна тынчтык келишими боюнча (1923) Чыгыш Фракия (Адрианополь менен кошо) кайра Түркияга өтүп, Батыш Фракия (Ксанти, Комотини жана Эврос) Грекияга, Түндүк Фракия Болгарияга калтырылган. ==Колдонулган адабияттар== *«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4 [[Категория:Тарых]] b3lkzubrmckx3oosn77gg05frzq6bxz 422729 422728 2022-07-27T05:41:16Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Фракия''' ({{lang-el|Θράκη}}, {{lang-bg|Тракия}}, {{lang-tr|Trakya}}, {{lang-la|Thracia}}) — Балкан жарым аралынын чыгыш бөлүгүндөгү - эгей, кара, мрамор деңиздеринин аралыгындагы тарыхый аймак. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Фракия</font> |- !<font size=+0> {{BGR}}, {{GRC}}, {{TUR}} |- |align=center| [[File:Flag of Thrace district.svg | thumb | 220x124px | right | Фракия ооданынын туусу.]] <br /> |align=center| [[File:Thrace flag 1821.jpg | thumb | 220x124px | right | Фракиянын тарыхый туусу. 1821.]] |- |align=center| [[File:Flag of Western Thrace.png | thumb | 220x124px | right | [[Чыгыш Фракия]]нын [[Түркия|Түркиядагы]] туусу]] |align=center| [[File:Greek flag (black cross).svg | thumb | 220x124px | right | [[Гректер|Грекиядагы]] Фракиянын туусу.]] |} [[File:Thrace and present-day state borderlines.png | thumb | 220x124px | right | [[Түркия]] — [[Чыгыш Фракия]] <br> [[Грекия]] — [[Батыш Фракия]] <br> [[Болгария]] — [[Түндүк Фракия]]]] Байыркы Фракияны алгач пеласгилер, кийин фракийлер мекендеген. Демокриттин мекени - Авдера белгилүү шаарлардын бири катары эсептелген. Антикалык доордо деңиз жээктеринде грек кыштактары (Византия деп аталган) негизделип, Kapa деңизден Жер ортолук деңизге жана Европадан [[Азия|Азияга]] өтүү жолундагы маанилүү соода түйүнү болгон. Византия байлыктары римдиктерди кызыктырган. Б. з. ч. 1-кылымда Фракия аймактары Байыркы Римдин контролдугуна өтүп, б. з. 330-ж. Византия ш. Константинополь (император Константиндин урматына) деп өзгөрүп, Рим империясынын борбору болуп калган. 6-кылымда Ф-га славяндар отурукташкан. Фракиянын айрым бөлүгү Биринчи Болгар падышалыгынын (6801018) курамына кирген. 1204-ж. Фракия Латын империясына караган. 15-кылымда Фракияны Осмон империясы басып алган. Берлин конгресси (1878) боюнча бир бөлүгү Чыгыш Румелияга (1855-ж. Болгар княздыгы менен бириккен) кошулган. Биринчи Балкан согушунан (1912) кийин Лондон тынчтык келишими (1913) боюнча Фракия дээрлик бүт бойдон Болгариянын карамагына өткөн. Экинчи Балкан согушунан (1913 ) кийин Бухарест тынчтык келишими (1913) боюнча Болгария Батыш Ф-нын бир бөлүгүн Грекияга берген. Константинополь тынчтык келишими боюнча Чыгыш Фракия Лозенград (Кирк-Килисе), Люле Бургаз, Адрианополь (Эдирне) менен кошо Түркияга өтүп, Болгарияда Батыш Ф-нын бир бөлүгү гана калган. Биринчи дүйнөлүк согуштан (1914-18) кийин Севр тынчтык келишимине ([[1920]]) ылайык Чыгыш Фракия Грекияга өткөн. Лозанна тынчтык келишими боюнча (1923) Чыгыш Фракия (Адрианополь менен кошо) кайра Түркияга өтүп, Батыш Фракия (Ксанти, Комотини жана Эврос) Грекияга, Түндүк Фракия Болгарияга калтырылган. ==Колдонулган адабияттар== *«Кыргызстан». Улуттук энциклопедия: 7-том / Башкы ред. Ү. А. Асанов. К 97. Б.: «Кыргыз энциклопедиясы» башкы редакциясы, 2015. - 832 б., илл. ISBN 978-9967-14-125-4 [[Категория:Тарых]] gb6k1y4jndiokr2y7cz54p0a2063sp2 Баластан (телеканал) 0 113300 422731 422180 2022-07-27T05:57:25Z ТаНя575 30097 wikitext text/x-wiki {{Телеканал |Түсү = Orange |Тексттин түсү = #FFFFFF |Аталышы = Баластан |Толук аталышы =КТРК Баластан |Логотип = |Баяндамасы = |Өлкө = {{Өлкө желеги|Кыргызстан}} |Берүү чөлкөмү ={{Өлкө желеги|Кыргызстан}} |Берүү убактысы = 06:58 — 22:00 |Берүү тилдери = [[Кыргыз тили|Кыргызча]], [[Орус тили|Орусча]] |Борбордук = {{Шаар желеги|Бишкек}} |Сүрөттүн форматы = |Каналдын багыты = Үй-бүлөлүк, балдар үчүн, көңүл ачуучу |Алгачкы берүү күнү = [[1-октябрь]] [[2013]] |Акыркы берүү күнү = |Жабылуу себеби = |Өзгөртөт = |Өзгөрткөн = |Өзгөртүлгөн = |Күбөлүгү = |Лицензиясы = |Аудиториясы = |Үлүшү = |Дата үлүшү = |Булак үлүшү = |Негиздөөчүсү = |Ээси = [[КТРК]] |Жетекчиси = [[Илим Карыпбеков]] |Мурдагы аталыштары = |Курамындагы каналдар ={{Желек|Кыргызстан}} [[КТРК]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Ала-Тоо 24]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Музыка (телеканал)|Музыка]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[Маданият (телеканал)|Маданият]] <br/>{{Желек|Кыргызстан}} [[КТРК Спорт|Спорт]] |Каналдын үнү = |Тармак демөөрчүсү = |Урааны = |Дареги = {{Шаар желеги|Бишкек}} Жаш Гвардия бульвары, 59 |Уикиказына = |Сайты = '''[http://ktrk.kg/balastan www.ktrk.kg/balastan] | online serv 1 = }} '''Баластан''' — мектеп жашына чейинки жана мектептин башталгыч ошондой эле ортоңку класстарында окуган балдарга арналган Кыргызстандагы эң алгачкы балдар каналы. Бул канал 2013-жылы 1-октябрда ачылып, программалардын контенти 6 саатка түзүлгөн. Таңкы саат 06:58дөн — 22:00гө чейинки убакытар алыгында 3 жолу кайталанып сунушталат. Күн сайын кыргыз жана орус тилдериндеги, таалим-тарбиялык мааниси бар, билим алуу жана таанып-билүү багытындагы программалар, ошондой эле кино, мультфильмдер көрсөтүлөт. “Баластан” каналы бир гана балдар үчүн эмес, ата-энелер үчүн да маанилүү маалымат булагы болуп саналат. == Берүүлөрү == === КЫРГЫЗ ТИЛИ === * English today * Muz-Time * Адептүү бол * Анонс * Атайын репортаж * Ачык асман нурлары * Аяз атага кат * Баластан шоу * Балдар үчүн бейпил түн! * Биздин каарман * Билесиңби * Билим Бум * Бирге окуйбуз * Бум-Шоу * Бөбөк сенин жомогуң * Глобус * Данегим * Жаныбарым жан досум * Жаңы жылдык жомок * Жеткинчек шоу * Жомок * КРнын Гимни * Караван Жибек Жолу интерактивдүү көргөзмө * Кароо-сынак * Кесиптер шаарчасы * Конкурс * Концерт * Кыргызские фильмы * Кыргызча оңой * Көркөм окуу * Көркөм фильм * Лабораториум * Лайфхак * Манас таануу * Менин оюм * Мультсериал * Мультфильмы * Насыят * Өзгөчөм * Өздүк жасалгалоо * ПРОФИЛАКТИКА * Президенттин куттуктоо сөзү * Реклама * Репортаж * Ролик * Саякатчы сары кыз * Сериал * Сонун ыр * Соц ролик * Сыймык * ТЕЛЕСАБАК * Таалимтай * Тамсил * Тарбия сырлары * Тилимпоз * Үй бүлө окуялары === ОРУС ТИЛИ === * Mult Time * Muz-Time * Давайте рисовать! * Зелёный проект * Копилка фокусов * Космическое путешествие * Мир-сказок * Мульт и музыка * Мультсериал * Мультфильмы * ПРОФИЛАКТИКА * Познавайка * Развлечёба * Рассказ о Манасе * СТС * СТС kids * Сериал * Спектакль * ТЕЛЕУРОК * Театр Бериляки * Художественный фильм n2l4zmb34y0m0bqg1298m224ccmy20b Чычкан (компьютер) 0 113715 422746 422474 2022-07-27T09:48:45Z Billinghurst 4365 Reverted edits by [[Special:Contributions/193.235.207.230|193.235.207.230]] ([[User talk:193.235.207.230|talk]]) to last revision by [[User:Sparrow Academy|Sparrow Academy]] wikitext text/x-wiki {{маанилер|2=Чычкан}} [[File:3-Tasten-Maus Microsoft.jpg|thumb|Компьютердик чычкандын эң кеңири таралган өзгөчөлүктөрү: эки баскыч (сол жана оң), ошондой эле үчүнчү баскычы катары иштей алган дөңгөлөк.]] '''Чычкан''' ({{lang-en|mouse}}) — алакан өлчөмүндөгү кичинекей киргизгич түзүлүш, аны үстөлдүн үстүндө кыймылдатуу менен экрандагы көрсөткүчтүн жылышы башкарылат. Чычканды дайыма атайын материалдан жасалган төрт чарчы жаздыктын үстүнө коюшат, чычканды жылдырганда астында турган оптикалык сенсор күйүп экрандагы курсорду жылдырат. Чычкандын электрондук схемалары, анын кыймылын сигналга айландырып компьютерге жиберип турат. Сигнал көрсөткүчтү чычкан жылган багытка жылдырууда пайдаланылат. Чычкан [[Компьютер|компьютерге]] кабель менен туташтырылат, азыркы учурда зымсыз чычкандар дагы кездешет. 1999-жылдын аягында оптосенсордук чычкандар чыгарыла баштаган, аларда топчо ордуна оптикалык сенсордук камера орнотулган жана анын жардамы менен көрсөткүч жылдырылат. Чычкандын үстүндө бир же андан көп баскычтары болот, аларды чыкылдата басуу менен менюдан тандоо, документти оңдоо жана берилмелерди бир орундан экинчи орунга же башка документке которуу сыяктуу аракеттер аткарылат. Чычкан баскычтарынын аткарган кызматтарын программалоо жолу менен өзгөртүүгө болот. Чычкандын негизги артыкчылыгы – аны пайдалануу жеңил, бир аз тажрыйбасы бар адамдар чычкандын жардамы менен көрсөткүчтү экрандын каалаган орунуна жылдырууну тез эле үйрөнүп алат. Чычкандын эки кемчилиги бар: биринчиси, үстөлдө бош орун талап кылат, экинчиси колдонуучу чычкан менен көрсөткүчтү жылдырган же буйрукту аткарткан учурда колун баскычтоп тактасынан улам алууга туура келет. Эски механикалык чычкандардын кемчилиги – мезгил-мезгили менен чычкандын топчосунун кирин жана чаңын тазалап туруу керек болот. == Байланыштуу макалалар == * [[Дуглас Энгельбарт]] == Колдонулган адабияттар == * У.Бримкулов, А.Өмүралиев, В.Бабак, Компьютер жана интернет, Б.2004, ISBN 9967-14-014-3 == Интернеттеги шилтемелер == [[Категория:Компьютердик жабдуулар]] m197nd9ryeeenmbv2na4j9auieb12gf Паданерт 0 125814 422696 396170 2022-07-26T13:52:55Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Паданерт''' ({{Lang-it|Padania}} ''Паданерт)'' - [[Пьемонт]], [[Ломбардия]] [[Италия|жана Италиянын]] башка түндүк аймактарынын ( [[Падан түздүгү]] ) аты, анда түндүк италиялык тилдер кеңири таралган ([[Ломбардия]], Венециан, Пьемонт, Лигурия, Эмилиано-Романья). [[По дарыясы|Түндүк италиялык негизги По]] - ''Падус'' дарыясынын латынча аталышынан пайда болгон. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Паданерт</font> |- |align=center| [[File:Flag of Padania.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |} Бул китептик термин 1990-жылдары кеңири колдонула баштаган, Түндүк сепаратисттик партиясы Паданертти артта калган агрардык түштүктөн бөлүүнү талап кылып, [[Мантуя|Мантуада]] “көмүскө” [[Парламент|парламентти]] түзүп, ага шайлоонун окшоштугун өткөргөн. Анын ишмердүүлүгүнө көңүл буруу үчүн Түндүк Лигасы [[1998|1998-]] жылы Падания улуттук футбол командасын уюштурган. [[Файл:Italy_North_location_map.svg|thumb| Боюнча Падан облустарынын ISTAT]] [[Файл:Padania-Regions.svg|thumb| Түндүк Лигасына ылайык Падан провинциялары]] == Ошондой эле окуңуз == * Түндүк-Батыш Италия * Түндүк-чыгыш Италия * Цисалпин Галл (Рим провинциясы) * Транспадан Республикасы * Циспадан Республикасы ks8hkmmzosbu46ck8sjx4fcxlwtivnv 422698 422696 2022-07-26T13:58:25Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Паданерт''' ({{Lang-it|Padania}}) - [[Пьемонт]], [[Ломбардия]] [[Италия|жана Италиянын]] башка түндүк аймактарынын ( [[Падан түздүгү]] ) аты, анда түндүк италиялык тилдер кеңири таралган ([[Ломбардия]], Венециан, Пьемонт, Лигурия, Эмилиано-Романья). [[По дарыясы|Түндүк италиялык негизги По]] - ''Падус'' дарыясынын латынча аталышынан пайда болгон. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Паданерт</font> |- |align=center| [[File:Flag of Padania.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |} Бул китептик термин 1990-жылдары кеңири колдонула баштаган, Түндүк сепаратисттик партиясы Паданертти артта калган агрардык түштүктөн бөлүүнү талап кылып, [[Мантуя|Мантуада]] “көмүскө” [[Парламент|парламентти]] түзүп, ага шайлоонун окшоштугун өткөргөн. Анын ишмердүүлүгүнө көңүл буруу үчүн Түндүк Лигасы [[1998|1998-]] жылы Падания улуттук футбол командасын уюштурган. [[Файл:Italy_North_location_map.svg|thumb| Боюнча Падан облустарынын ISTAT]] [[Файл:Padania-Regions.svg|thumb| Түндүк Лигасына ылайык Падан провинциялары]] == Ошондой эле окуңуз == * Түндүк-Батыш Италия * Түндүк-чыгыш Италия * Цисалпин Галл (Рим провинциясы) * Транспадан Республикасы * Циспадан Республикасы 21mdj6b3ho6awabf6g5nfj1asz898cg Берта (эл) 0 128531 422754 422146 2022-07-27T11:23:20Z Чагылган 28330 /* Дин */ wikitext text/x-wiki '''Бе́рта''' (''барта, гамила, шангала, бени-шангул'') — эл. [[Көк Нил|Көк Нилдин]] түштүгүндө, [[Судан]] менен [[Эфиопия|Эфиопиянын]] чектеш аймактарында жашайт. Саны 150 миң, анын ичинде: 80 миң Эфиопияда, 70 миң Суданда.<br> Шогале, агаро, даши, солок (фесака), фазогло, кошо жана башка субэтникалык топторго (уруу) бөлүнөт.<br> == Тил == Эне тили — [[берта тили|берта]]. Берта — обочолонгон тил болуп таанылат.<br> Көпчүлүгү [[араб тили|араб тилин]] билишет.<br> == Дин == Дин боюнча көпчүлүгү [[Ислам|Исламдын]] [[сүннөттөр|сүннөт]] багытынын шафиит мазхабын тутушат.<br> == Чарбалык иштер == Дыйканчылык (таруу-элевсина, тефф, дурра, [[таруу]], жашылча) жана малчылык менен алектенишет. Көмөкчү ролду балык уулоо жана жыйноочулук (жапайы мөмө-жемиштер, бал) ойнойт.<br> Устачылык, өсүмдүк буласынан токуу, жыгач, сөөк жана мүйүз оюмдары өнүккөн. == Турак жай, кийим == Турак-жайлар негизинен тегерек формада, чатыры бийик конус түрүндөгү.<br> Илгери салттуу кийимдер булгаарыдан жасалган белдемчи, өсүмдүк буласынан жасалган кыска юбка, булгаарыдан жасалган кепка, кездемелер болгон. Учурда бөлүштүрүлгөн кийимдердин арасында ак шым жана узун, кенен көйнөктөр, ошондой эле кара жүндөн жасалган чепкен бар. == Шилтемелер == *https://dic.academic.ru/dic.nsf/ruwiki/308440<br> *https://artsandculture.google.com/entity/m03c4890?hl=ru<br> *https://xn--b1algemdcsb.xn--p1ai<br> *http://etnolog.ru/people.php?id=BERT [[Берта тили]] [[Категория:Африка этностору]] [[Фон (эл)]] guad7fecfro2ebtuk8se3opailaii5y Мандара 0 128560 422737 422313 2022-07-27T07:54:16Z Чагылган 28330 /* Шилтемелер */ wikitext text/x-wiki '''Мандара''' (өз аты ''vandala/вандала'') — [[Батыш Африка|Батыш Африкадагы]] эл. Камерундун түндүгүндө жана Нигериянын түндүк-чыгышында, Мандара тоолорунда жана Мора менен Маруа шаарларынын ортосундагы жерлерде жашайт. Тыгыз байланышкан этникалык топтор: матака, даба, гидар, гамергу и падуко.<br> Жалпы саны 1 млн адам. Анын ичинде 660 миң Камерунда, 320 миң Нигерияда, 10 миң Чадда. == Тил == Эне тили — [[вандала (тил)|вандала]]. Вандала тили [[Семит-хамит тилдери|Афроазия макро-үйбүлөнүн]] [[чад тилдери|чад уясына]] кирет.<br> Мындан тышкары, Камерунда мандара арасында [[француз тили|француз]] жана фулбе тилдери кеңири таралган, Нигерияда - хауса жана [[англис тили|англис]]. == Тарых == 16-кылымда азыркы Камерундун түндүгүндө Мандара деген алгачкы феодалдык мамлекет түзүлгөн. 17-кылымда Борну мамлекетинин таасири астында калган. Коом үч ээликке (аристократия, галлипах кызматкерлери жана талагахтын карапайым калкы) жана эки кастага (касапчылар жана темир усталар) бөлүнгөн; кулдар да болгон. Саясий түзүлүшү Борну системасына жакын болгон.<br> 1715-жылы Мандаранын башкаруучусу мусулман насаатчыларына өз өлкөсүнө кирүүгө уруксат берген жана Мандара султандыкка айланган. [[Ислам]] дини 18-19-кылымдарда тараган.<br> Мандара султандыгы Борну жана [[фульбелер|фулбе]] менен согушуп, 19-кылымдын аягында судандык махди Мухаммад Ахмедден жеңилип калышты.<br> 1902-жылы султандыктын жерлери Германиянын колониясына айланган, 1922-жылы Улуттар Лигасынын мандаттуу аймагы катары Францияга өткөрүлүп берилген. == Коом == '''Социум''' Социалдык топтун негизин аксакал башында турган чоң үй-бүлө жамааты түзөт. Туугандык эсеп аталык, нике патрилокалдык; көп аялдуулук өнүккөн. '''Дин''' Көпчүлүк мусулмандар ([[сүннөттөр]]). Кээ бирлери жергиликтүү салттуу ишенимдидерди карманышат. '''Чарбалык иштер''' Салттуу кесиби — кол менен иштетилген айыл чарбасы, тоо боорлорунда — террасалык (таруу, сорго, буурчак, [[жер жаңгак]], күрүч, ямс), мал чарбасы (ири мүүздү мал жана майда мал).<br> Кол өнөрчүлүктөрдөн көркөм металл буюмдарын жасоо (темир, коло, күмүш), карапачылык жана токуучулук өнүккөн. '''Турак-жай''' Турак жай – таштан же ылай кирпичтен тургузулган, бийик конус түрүндөгү саман чатыры ярустарга салынган тегерек кепе. '''Кийим''' Салттуу кийимдер: жумуш кийими – эркектердин жамбашына таңуу, аялдар үчүн – денеге оролгон кездеме; майрамдык – эркектер үчүн туника түрүндөгү көйнөк жана аялдар үчүн кенен, түстүү көйнөк. '''Тамак-аш''' Тамак-ашы негизинен өсүмдүктөрдөн (токочтор, ботколор, жармалар, нан сорпо, күрүч, калемпир, сарымсак, пияз кошулган ачуу татымалдар). == Генетика == Мандара элинде Ү-хромосомалык '''R1b''' гаплогруппасынын жыштыгы 65% чейин жетет. '''R1b''' гаплогруппанын аномалдуу жогорку концентрациясы Евразия калкынын Африкага кайтып келген байыркы миграциянын натыйжасында пайда болгон деп эсептелет. == Шилтемелер == *https://bigenc.ru/ethnology/text/2156583<br> *http://etnolog.ru/people.php?id=MNDU [[Вандала (тил)]] [[Занде (эл)]] [[Пепель (эл)]] [[Категория:Африка этностору]] ho446aduk7u91eg0eg7oz78reuj68nr Израев Давид Лазаревич 0 128585 422714 422586 2022-07-26T20:45:06Z Abdmalikofficial 33097 wikitext text/x-wiki {{Музыкант | Фон = Израев Давид Лазаревич | Имя = Израев Давид Лазаревич | Оригинал имени = {{lang-XX|}} | Изображение = | Описание изображения = | Имя при рождении = | Полное имя = | Дата рождения = 07.04.2000 | Место рождения = | Дата смерти = | Место смерти = | Похоронен = | Страна = | Профессии = | Годы активности = | Певческий голос = | Инструменты = | Жанры = | Псевдонимы = | Коллективы = | Лейбл текст = | Лейблы = | Награды = | Логотип = | Сайт = '''Израев Давид Лазаревич''' (2000-жылы 7-апрелде туулган, Пятигорск, Ставрополь крайы) — Ишкер, үй-бүлөлүк кафелердин Toda пицца тармагынын негиздөөчүсү, ырчы.<ref>[https://www.beyazgundem.com/m/magazin/mr-davidsan-2022-yili-benim-icin-verimli-basladi-h1444563.html= Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!”]</ref> == Өмүр баяны == Давид Израев 2000-жылы 7-апрелде Пятигорск шаарында төрөлгөн. атасы өндүрүүчүсү мех буюмдары, энеси - мугалим, экономика илимдеринин кандидаты. Израев Лазарь Рафоилович (1964-ж. т.) ЧИАССРдин Грозный шаарынан. Тери бизнесте 25 жылдан ашык убакыттан бери иштейт. Дүйнөдөгү эң мыкты 10 заводдун катарына кирген. Вазарова Фатима Викторовна (1974-жылы туулган) Москва шаарында. Узак убакыт бою ал PTEIT колледжинде сабак берген. Учурда ал "Essentuki" мейманканасына ээлик кылат.<ref>[https://www.hendekwebhaber.com/m/magazin/mr-davidsan-cikardigi-yeni-sarkiyla-hayranlarindan-begeni-topladi-h2561.html= Mr. Davidsan Çıkardığı Yeni Şarkıyla Hayranlarından Beğeni Topladı]</ref> == Мансап == Бала кезинде ал вокалды үйрөнүп, 10 жылдай өмүрүн ушул бизнеске арнаган. Ар кандай сынактарга катышып, биринчи орунду ээлеген. Дэвид ар дайым бизнеске болгон кумар болгон. Сатып алуу жана сатуу. 2022-жылы Россиянын Экономикалык университетин аяктаган. Г.В. Плеханов. Окуу оңой болгон жок, ар дайым бизнеске, жумушка жана музыкага тартылчу. Ал жакында эле музыкалык ишмердүүлүк менен алектенген, бирок буга чейин бир нече ырлары бар.<ref>[https://www.marmaragazetesi.com/mr-davidsan-2022-yili-benim-icin-verimli-basladi-594877h.htm= Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!” Kaynak: Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!” ]</ref> Давид Израев көп кырдуу адам. Ал бардык нерсеге, өзгөчө жашоо сезимине кызыгат. Ал социалдык тармактарды активдүү жүргүзөт, саякат тууралуу видеолорду тартат, чөйрөсүндөгү таанымал адамдар менен баарлашып, маалыматтарды тартып, иш жүзүндө колдонот. Дэвид жакшы киреше алып келген кийим брендин жараткан. Дэвид өзүнүн негизги ишмердүүлүгүн 17 жашында Crystal Group компаниясында баштаган. Коммерциялык кыймылсыз мүлк агенти болуп баштаган жана азыр биргелешип негиздөөчүсү. Давид Израев да билимин колдонгондон кийин мотивацияга байланыштуу иш-чараларга катышат. Ийгиликтер байкалбай калбайт, 2021-жылы Moskova Şehir Rehberi. Дөөтү ушуну менен токтоп калууну пландаштырбайт жана эң жакшысы али алдыда экенин так билет!<ref>[http://www.guncel-haber.com/mobil/haber/mr-davidsan-cikardigi-album-ile-dikkatleri-uzerine-cekti= Mr. Davidsan Çıkardığı Albüm ile Dikkatleri Üzerine Çekti]</ref><ref>[https://www.karamandan.com/haber/9222060/mr-davidsan-cok-sarki-yapmak-basarili-sarkici-olmanin-tek-yolu-degil= Mr. Davidsan: “Çok Şarkı Yapmak, Başarılı Şarkıcı Olmanın Tek Yolu Değil!”]</ref> == Эскертүүлөр == f2ga4hjr18jljwc0wv3x7fwkjuhu4m2 422715 422714 2022-07-26T20:45:28Z Abdmalikofficial 33097 wikitext text/x-wiki {{Музыкант | Фон = Израев Давид Лазаревич | Имя = Израев Давид Лазаревич | Оригинал имени = {{lang-XX|}} | Изображение = | Описание изображения = | Имя при рождении = | Полное имя = | Дата рождения = 07.04.2000 | Место рождения = | Дата смерти = | Место смерти = | Похоронен = | Страна = | Профессии = | Годы активности = | Певческий голос = | Инструменты = | Жанры = | Псевдонимы = | Коллективы = | Лейбл текст = | Лейблы = | Награды = | Логотип = | Сайт = }} '''Израев Давид Лазаревич''' (2000-жылы 7-апрелде туулган, Пятигорск, Ставрополь крайы) — Ишкер, үй-бүлөлүк кафелердин Toda пицца тармагынын негиздөөчүсү, ырчы.<ref>[https://www.beyazgundem.com/m/magazin/mr-davidsan-2022-yili-benim-icin-verimli-basladi-h1444563.html= Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!”]</ref> == Өмүр баяны == Давид Израев 2000-жылы 7-апрелде Пятигорск шаарында төрөлгөн. атасы өндүрүүчүсү мех буюмдары, энеси - мугалим, экономика илимдеринин кандидаты. Израев Лазарь Рафоилович (1964-ж. т.) ЧИАССРдин Грозный шаарынан. Тери бизнесте 25 жылдан ашык убакыттан бери иштейт. Дүйнөдөгү эң мыкты 10 заводдун катарына кирген. Вазарова Фатима Викторовна (1974-жылы туулган) Москва шаарында. Узак убакыт бою ал PTEIT колледжинде сабак берген. Учурда ал "Essentuki" мейманканасына ээлик кылат.<ref>[https://www.hendekwebhaber.com/m/magazin/mr-davidsan-cikardigi-yeni-sarkiyla-hayranlarindan-begeni-topladi-h2561.html= Mr. Davidsan Çıkardığı Yeni Şarkıyla Hayranlarından Beğeni Topladı]</ref> == Мансап == Бала кезинде ал вокалды үйрөнүп, 10 жылдай өмүрүн ушул бизнеске арнаган. Ар кандай сынактарга катышып, биринчи орунду ээлеген. Дэвид ар дайым бизнеске болгон кумар болгон. Сатып алуу жана сатуу. 2022-жылы Россиянын Экономикалык университетин аяктаган. Г.В. Плеханов. Окуу оңой болгон жок, ар дайым бизнеске, жумушка жана музыкага тартылчу. Ал жакында эле музыкалык ишмердүүлүк менен алектенген, бирок буга чейин бир нече ырлары бар.<ref>[https://www.marmaragazetesi.com/mr-davidsan-2022-yili-benim-icin-verimli-basladi-594877h.htm= Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!” Kaynak: Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!” ]</ref> Давид Израев көп кырдуу адам. Ал бардык нерсеге, өзгөчө жашоо сезимине кызыгат. Ал социалдык тармактарды активдүү жүргүзөт, саякат тууралуу видеолорду тартат, чөйрөсүндөгү таанымал адамдар менен баарлашып, маалыматтарды тартып, иш жүзүндө колдонот. Дэвид жакшы киреше алып келген кийим брендин жараткан. Дэвид өзүнүн негизги ишмердүүлүгүн 17 жашында Crystal Group компаниясында баштаган. Коммерциялык кыймылсыз мүлк агенти болуп баштаган жана азыр биргелешип негиздөөчүсү. Давид Израев да билимин колдонгондон кийин мотивацияга байланыштуу иш-чараларга катышат. Ийгиликтер байкалбай калбайт, 2021-жылы Moskova Şehir Rehberi. Дөөтү ушуну менен токтоп калууну пландаштырбайт жана эң жакшысы али алдыда экенин так билет!<ref>[http://www.guncel-haber.com/mobil/haber/mr-davidsan-cikardigi-album-ile-dikkatleri-uzerine-cekti= Mr. Davidsan Çıkardığı Albüm ile Dikkatleri Üzerine Çekti]</ref><ref>[https://www.karamandan.com/haber/9222060/mr-davidsan-cok-sarki-yapmak-basarili-sarkici-olmanin-tek-yolu-degil= Mr. Davidsan: “Çok Şarkı Yapmak, Başarılı Şarkıcı Olmanın Tek Yolu Değil!”]</ref> == Эскертүүлөр == eni9k757td1dilidjglsqq2mofyuwvx 422730 422715 2022-07-27T05:46:42Z Абдырашит Сатылганов 8269 wikitext text/x-wiki {{Delete|1 Ири булактарга шилтемелер жок, 2 Башка тил бөлүмдө мындай аталыштагы макала жок}} {{Музыкант | Фон = Израев Давид Лазаревич | Имя = Израев Давид Лазаревич | Оригинал имени = {{lang-XX|}} | Изображение = | Описание изображения = | Имя при рождении = | Полное имя = | Дата рождения = 07.04.2000 | Место рождения = | Дата смерти = | Место смерти = | Похоронен = | Страна = | Профессии = | Годы активности = | Певческий голос = | Инструменты = | Жанры = | Псевдонимы = | Коллективы = | Лейбл текст = | Лейблы = | Награды = | Логотип = | Сайт = }} '''Израев Давид Лазаревич''' (2000-жылы 7-апрелде туулган, Пятигорск, Ставрополь крайы) — Ишкер, үй-бүлөлүк кафелердин Toda пицца тармагынын негиздөөчүсү, ырчы.<ref>[https://www.beyazgundem.com/m/magazin/mr-davidsan-2022-yili-benim-icin-verimli-basladi-h1444563.html= Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!”]</ref> == Өмүр баяны == Давид Израев 2000-жылы 7-апрелде Пятигорск шаарында төрөлгөн. атасы өндүрүүчүсү мех буюмдары, энеси - мугалим, экономика илимдеринин кандидаты. Израев Лазарь Рафоилович (1964-ж. т.) ЧИАССРдин Грозный шаарынан. Тери бизнесте 25 жылдан ашык убакыттан бери иштейт. Дүйнөдөгү эң мыкты 10 заводдун катарына кирген. Вазарова Фатима Викторовна (1974-жылы туулган) Москва шаарында. Узак убакыт бою ал PTEIT колледжинде сабак берген. Учурда ал "Essentuki" мейманканасына ээлик кылат.<ref>[https://www.hendekwebhaber.com/m/magazin/mr-davidsan-cikardigi-yeni-sarkiyla-hayranlarindan-begeni-topladi-h2561.html= Mr. Davidsan Çıkardığı Yeni Şarkıyla Hayranlarından Beğeni Topladı]</ref> == Мансап == Бала кезинде ал вокалды үйрөнүп, 10 жылдай өмүрүн ушул бизнеске арнаган. Ар кандай сынактарга катышып, биринчи орунду ээлеген. Дэвид ар дайым бизнеске болгон кумар болгон. Сатып алуу жана сатуу. 2022-жылы Россиянын Экономикалык университетин аяктаган. Г.В. Плеханов. Окуу оңой болгон жок, ар дайым бизнеске, жумушка жана музыкага тартылчу. Ал жакында эле музыкалык ишмердүүлүк менен алектенген, бирок буга чейин бир нече ырлары бар.<ref>[https://www.marmaragazetesi.com/mr-davidsan-2022-yili-benim-icin-verimli-basladi-594877h.htm= Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!” Kaynak: Mr. Davidsan: “2022 Yılı Benim için Verimli Başladı!” ]</ref> Давид Израев көп кырдуу адам. Ал бардык нерсеге, өзгөчө жашоо сезимине кызыгат. Ал социалдык тармактарды активдүү жүргүзөт, саякат тууралуу видеолорду тартат, чөйрөсүндөгү таанымал адамдар менен баарлашып, маалыматтарды тартып, иш жүзүндө колдонот. Дэвид жакшы киреше алып келген кийим брендин жараткан. Дэвид өзүнүн негизги ишмердүүлүгүн 17 жашында Crystal Group компаниясында баштаган. Коммерциялык кыймылсыз мүлк агенти болуп баштаган жана азыр биргелешип негиздөөчүсү. Давид Израев да билимин колдонгондон кийин мотивацияга байланыштуу иш-чараларга катышат. Ийгиликтер байкалбай калбайт, 2021-жылы Moskova Şehir Rehberi. Дөөтү ушуну менен токтоп калууну пландаштырбайт жана эң жакшысы али алдыда экенин так билет!<ref>[http://www.guncel-haber.com/mobil/haber/mr-davidsan-cikardigi-album-ile-dikkatleri-uzerine-cekti= Mr. Davidsan Çıkardığı Albüm ile Dikkatleri Üzerine Çekti]</ref><ref>[https://www.karamandan.com/haber/9222060/mr-davidsan-cok-sarki-yapmak-basarili-sarkici-olmanin-tek-yolu-degil= Mr. Davidsan: “Çok Şarkı Yapmak, Başarılı Şarkıcı Olmanın Tek Yolu Değil!”]</ref> == Эскертүүлөр == lrb1uc6z2w8g7a77g4l41arxds0gajh "Алаш" партиясы 0 128611 422709 422682 2022-07-26T17:54:19Z Абдырашит Сатылганов 8269 Багыттамага туура шилтеме берүү wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Алаш (партия)]] rj0spvl43rmlhp7qc0icyjmdstffuzd Комо 0 128612 422690 2022-07-26T13:41:17Z Lauriswift911 32161 "[[:en:Special:Redirect/revision/1097770722|Como]]" барагынан которулуп түзүлдү wikitext text/x-wiki [[Файл:LIFE_ELECTRIC_-_CREDITS_VISITCOMO.jpg|thumb| ''Life Electric'', Дэниел Либескинд тарабынан, окумуштуу [[Алессандро Вольта|Алессандро Вольтаны]] белгилөө үчүн (2015)]] '''Комо''' ( <ref>Libero Locatelli, Piccola grammatica del dialetto comasco, Como, Famiglia Comasca, 1970, p. 6.</ref> {{Lang-lat|Novum Comum}} ; Romansh ; {{Lang-fr|Côme}}) — ''Италиянын'' Ломбардия жеринде жайгашкан шаар жана коммуна. Комо провинциясынын административдик борбору. hsxj9v5k5kybvannup83hiqhft24nw0 422691 422690 2022-07-26T13:46:39Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Комо''' ({{lang-it|Como}}, [[Комо провинциясы|комаско]] ''Còme, Cómm, Cùmm''<ref>Libero Locatelli, Piccola grammatica del dialetto comasco, Como, Famiglia Comasca, 1970, p. 6.</ref> {{Lang-lat|Novum Comum}} ; Romansh ; {{Lang-fr|Côme}}) — ''Италиянын'' Ломбардия жеринде жайгашкан шаар жана коммуна. Комо провинциясынын административдик борбору. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Комо</font> |- !<font size=+0>[[Комо аймагы|комаско]] ''Còmm, Cómm, Cùmm'' |- |align=center| [[File:Flag of Como.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Como-CoA-historical.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[Файл:LIFE_ELECTRIC_-_CREDITS_VISITCOMO.jpg|thumb| ''Life Electric'', Дэниел Либескинд тарабынан, окумуштуу [[Алессандро Вольта|Алессандро Вольтаны]] белгилөө үчүн (2015)]] == Жайгашуусу == [[Комо|Комо шаары]], [[Комо аймагы]], [[Ломбардия]], [[Италия]] [[File:Map of comune of Como (province of Como, region Lombardy, Italy).svg | thumb | 220x124px | right | Комо провинциясы, [[Ломбардия]].]] == Колдонулган адабияттар == opl1lgscwdjsj2wgz4pt46z1zc58fsr 422692 422691 2022-07-26T13:47:36Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Комо''' ({{lang-it|Como}}, [[Комо а|комаско]] ''Còme, Cómm, Cùmm''<ref>Libero Locatelli, Piccola grammatica del dialetto comasco, Como, Famiglia Comasca, 1970, p. 6.</ref> {{Lang-lat|Novum Comum}}, [[Романдия|романш]] жана {{Lang-fr|Côme}}) — ''Италиянын'' Ломбардия жеринде жайгашкан шаар жана коммуна. Комо провинциясынын административдик борбору. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Комо</font> |- !<font size=+0>[[Комо аймагы|комаско]] ''Còmm, Cómm, Cùmm'' |- |align=center| [[File:Flag of Como.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Como-CoA-historical.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[Файл:LIFE_ELECTRIC_-_CREDITS_VISITCOMO.jpg|thumb| ''Life Electric'', Дэниел Либескинд тарабынан, окумуштуу [[Алессандро Вольта|Алессандро Вольтаны]] белгилөө үчүн (2015)]] == Жайгашуусу == [[Комо|Комо шаары]], [[Комо аймагы]], [[Ломбардия]], [[Италия]] [[File:Map of comune of Como (province of Como, region Lombardy, Italy).svg | thumb | 220x124px | right | Комо провинциясы, [[Ломбардия]].]] == Колдонулган адабияттар == k35vje6ksu6tmmec5mssczkuaidq0o8 422693 422692 2022-07-26T13:47:46Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Комо шаары''' ({{lang-it|Como}}, [[Комо а|комаско]] ''Còme, Cómm, Cùmm''<ref>Libero Locatelli, Piccola grammatica del dialetto comasco, Como, Famiglia Comasca, 1970, p. 6.</ref> {{Lang-lat|Novum Comum}}, [[Романдия|романш]] жана {{Lang-fr|Côme}}) — ''Италиянын'' Ломбардия жеринде жайгашкан шаар жана коммуна. Комо провинциясынын административдик борбору. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Комо</font> |- !<font size=+0>[[Комо аймагы|комаско]] ''Còmm, Cómm, Cùmm'' |- |align=center| [[File:Flag of Como.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Como-CoA-historical.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[Файл:LIFE_ELECTRIC_-_CREDITS_VISITCOMO.jpg|thumb| ''Life Electric'', Дэниел Либескинд тарабынан, окумуштуу [[Алессандро Вольта|Алессандро Вольтаны]] белгилөө үчүн (2015)]] == Жайгашуусу == [[Комо|Комо шаары]], [[Комо аймагы]], [[Ломбардия]], [[Италия]] [[File:Map of comune of Como (province of Como, region Lombardy, Italy).svg | thumb | 220x124px | right | Комо провинциясы, [[Ломбардия]].]] == Колдонулган адабияттар == jcbqk02nqojhznp7ytdifpvhn4olary Ломбардия 0 128613 422695 2022-07-26T13:51:23Z Lauriswift911 32161 "[[:en:Special:Redirect/revision/1100501485|Lombardy]]" барагынан которулуп түзүлдү wikitext text/x-wiki '''Ломбардия''' ( Ломбардия жана [[Италян тили|Италия]] : {{Lang|it|Lombardia}} ) [lower-alpha 1] — Италиянын жыйырма административдик аймактарынын бири . Анын көлөмү 23,844км2 өлкөнүн түндүк-борбордук бөлүгүндө жана Италиянын калкынын алтыдан бир бөлүгүн түзгөн 10 миллионго жакын калк. Италиянын [[Ички дүң өндүрүм|ички дүң продукциясынын]] бештен бир бөлүгү аймакта өндүрүлөт. <ref>{{Cite web|url=http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=STAT/09/23&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en|title=EUROPA Press Releases – Regional GDP per inhabitant in the EU27, GDP per inhabitant in 2006 ranged from 25% of the EU27 average in Nord-Est in Romania to 336% in Inner London|work=Europa (web portal)|date=19 February 2009}}</ref> <ref>[http://www.cittametropolitana.mi.it/export/sites/default/sviluppo_economico/documenti/Archivi-Progetti-EU/OCSE/Estratti_OECD_TerrirorialReview.pdf OECD Data Synthesis].</ref> 2wwxxya4th0a1zegb4b0a8qb6dr0avn 422697 422695 2022-07-26T13:57:14Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Ломбардия''' ([[Ломбардия|лом. тили]] жана {{lang-it|Lombardia}}) — [[Италия|Италиянын]] жыйырма административдик аймактарынын бири . Анын аянты 23,844км2 өлкөнүн түндүк-борбордук бөлүгүндө жана Италиянын калкынын алтыдан бир бөлүгүн түзгөн 10 миллионго жакын калк. Италиянын [[Ички дүң өндүрүм|ички дүң продукциясынын]] бештен бир бөлүгү аймакта өндүрүлөт. <ref>{{Cite web|url=http://europa.eu/rapid/pressReleasesAction.do?reference=STAT/09/23&format=HTML&aged=0&language=EN&guiLanguage=en|title=EUROPA Press Releases – Regional GDP per inhabitant in the EU27, GDP per inhabitant in 2006 ranged from 25% of the EU27 average in Nord-Est in Romania to 336% in Inner London|work=Europa (web portal)|date=19 February 2009}}</ref> <ref>[http://www.cittametropolitana.mi.it/export/sites/default/sviluppo_economico/documenti/Archivi-Progetti-EU/OCSE/Estratti_OECD_TerrirorialReview.pdf OECD Data Synthesis].</ref> {|class="infobox" |- !<font size=+2>Ломбардия</font> |- !<font size=+0>[[Ломбардия|лом]]. ''Lombardia'' |- |align=center| [[File:Flag of Lombardy.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Flag of Lombardy square.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[File:Lombardy in Italy.svg | thumb | 220x124px | right | Ломбардия [[Италия|Италиянын]] картасында.]] == Колдонулган адабияттар == 8ypolnumfc3ubl5osxbzekstv7iocc9 Лигурия 0 128614 422699 2022-07-26T14:03:06Z Lauriswift911 32161 "[[:en:Special:Redirect/revision/1096626696|Liguria]]" барагынан которулуп түзүлдү wikitext text/x-wiki '''Лигурия''' (— [[Италия|Италиянын]] түндүк-батышындагы аймак ; анын [[Борбор шаар|борбору]] [[Генуя]] . Анын аймагын [[Альпы|Альп]] жана [[Апеннин тоолору|Апеннин]] тоо кыркалары кесип өтөт жана Генуя Республикасынын мурдагы аймагы менен болжол менен жанаша жайгашкан. Лигурия батыштан [[Франция]] ( Прованс-Альп-Кот-д'Азур ), түндүгүнөн Пьемонт, чыгышынан Эмилия-Романья жана Тоскана менен чектешет. Ал Лигурия деңизинде жайгашкан жана 1,557,533 калкы бар. Бул аймак Альп-Жер ортолук деңиз Еврорегионунун бир бөлүгү болуп саналат. rf9e416uyn1d59pj7qw69fqgvqgmurp 422700 422699 2022-07-26T14:06:30Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Лигурия''' ([[Лигурия|лигур]]. ''Ligûria'')— [[Италия|Италиянын]] түндүк-батышындагы аймак анын [[Борбор шаар|борбору]] [[Генуя]] . Анын аймагын [[Альпы|Альп]] жана [[Апеннин тоолору|Апеннин]] тоо кыркалары кесип өтөт жана Генуя Республикасынын мурдагы аймагы менен болжол менен жанаша жайгашкан. Лигурия батыштан [[Франция]] ( Прованс-Альп-Кот-д'Азур ), түндүгүнөн Пьемонт, чыгышынан Эмилия-Романья жана Тоскана менен чектешет. Ал Лигурия деңизинде жайгашкан жана 1,557,533 калкы бар. Бул аймак Альп-Жер ортолук деңиз Еврорегионунун бир бөлүгү болуп саналат. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Лигурия</font> |- !<font size=+0>[[Лигурия|лиг]]. ''Ligûria'' |- |align=center| [[File:Flag of Liguria.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Coat of arms of Liguria.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[File:Liguria in Italy.svg | thumb | 220x124px | right | Лигуриянын [[Италия|Италиянын]] картасында.]] [[Категория:Италия]] eutj004iiz95wzacny1fvnvj85vuwn5 Окситания (тарыхый аймак) 0 128615 422701 2022-07-26T15:36:18Z Lauriswift911 32161 "[[:en:Special:Redirect/revision/1098995381|Occitania]]" барагынан которулуп түзүлдү wikitext text/x-wiki '''Окситания''' ( Occitània - Батыш жана [[Түштүк Европа|Түштүк Европадагы]] тарыхый аймак, ал жерде окситан тили тарыхый жактан негизги тил болгон <ref>"The ancient language of the South France, was called, la langue d'oc, from the sound of its affirmative particle. From this circumstance, the country has been called Occitanie, and a specific portion of it, Languedoc. The French have lately formed a new adjective, Occitanique, to comprize all the dialects derived from the ancient tongue." in [[Sharon Turner]], ''The history of England (during the middle ages)'', London, Longman, Hurst, &c. 1814. [https://books.google.com/books?id=JFUOAAAAQAAJ&pg=PA185 Read on GoogleBooks]</ref> жана ал кээде дагы эле экинчи тил катары колдонулат. Бул маданий аймак болжол менен [[Франция|Франциянын]] түштүк үчтөн бир бөлүгүн ( Француз Баск өлкөсүн жана Француз Каталониясын кошпогондо), ошондой эле [[Испания|Испаниянын]] бир бөлүгүн ( Аран өрөөнү ), [[Монако]] жана [[Италия|Италиянын]] кичинекей бөлүктөрүн ( Оккитан өрөөндөрү, Пьемонт ) камтыйт. Окситания [[Орто кылымдар|орто кылымдардан]] бери тилдик жана маданий концепция катары таанылган, бирок бул ат менен эч качан юридикалык же саясий уюм болгон эмес. Бирок, аймак Рим доорунда ''жети провинция'' ( {{Lang-lat|Septem Provinciæ}} ) катары бириктирилген. <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/The_Roman_Empire_ca_400_AD.png Map of the Roman Empire, ''ca''400 AD]</ref> ) жана эрте орто кылымдарда ( ''Аквитаника'' же Тулуздагы вестготтук падышалык, <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Visigothic_Kingdom.png Map of the Visigothic Kingdom]</ref> же 806-жылы Thionville ''divisio regnorum дан'' кийинки Луис Такыбанын үлүшү <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/14/Carte_de_l%27empire_de_Charlemagne_apr%C3%A8s_le_partage_de_806.jpg Map of the 806 ''divisio regnorum'. Louis' share in yellow.''']</ref> ). lq685ol4s6uvdbpzr15604taprbbkm9 422702 422701 2022-07-26T15:41:47Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki {{Адаштырба|Окситания}} '''Окситания''' ([[Окситания (тарыхый аймак)|окс]]. ''Occitània'', {{lang-fr|Occitania}}) — Батыш жана [[Түштүк Европа|Түштүк Европадагы]] тарыхый аймак, ал жерде окситан тили тарыхый жактан негизги тил болгон <ref>"The ancient language of the South France, was called, la langue d'oc, from the sound of its affirmative particle. From this circumstance, the country has been called Occitanie, and a specific portion of it, Languedoc. The French have lately formed a new adjective, Occitanique, to comprize all the dialects derived from the ancient tongue." in [[Sharon Turner]], ''The history of England (during the middle ages)'', London, Longman, Hurst, &c. 1814. [https://books.google.com/books?id=JFUOAAAAQAAJ&pg=PA185 Read on GoogleBooks]</ref> жана ал кээде дагы эле экинчи тил катары колдонулат. Бул маданий аймак болжол менен [[Франция|Франциянын]] түштүк үчтөн бир бөлүгүн ( Француз Баск өлкөсүн жана Француз Каталониясын кошпогондо), ошондой эле [[Испания|Испаниянын]] бир бөлүгүн (Аран өрөөнү), [[Монако]] жана [[Италия|Италиянын]] кичинекей бөлүктөрүн ( Оккитан өрөөндөрү, Пьемонт ) камтыйт. Окситания [[Орто кылымдар|орто кылымдардан]] бери тилдик жана маданий концепция катары таанылган, бирок бул ат менен эч качан юридикалык же саясий уюм болгон эмес. Бирок, аймак Рим доорунда ''жети провинция'' ({{Lang-lat|Septem Provinciæ}}) катары бириктирилген. <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/The_Roman_Empire_ca_400_AD.png Map of the Roman Empire, ''ca''400 AD]</ref> ) жана эрте орто кылымдарда ( ''Аквитаника'' же Тулуздагы вестготтук падышалык, <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Visigothic_Kingdom.png Map of the Visigothic Kingdom]</ref> же 806-жылы Thionville ''divisio regnorum дан'' кийинки Луис Такыбанын үлүшү <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/14/Carte_de_l%27empire_de_Charlemagne_apr%C3%A8s_le_partage_de_806.jpg Map of the 806 ''divisio regnorum'. Louis' share in yellow.''']</ref>). {|class="infobox" |- !<font size=+2>Окситания</font> |- !<font size=+0>[[Окситания (тарыхый аймак)|окс]]. ''Occitània'' |- |align=center| [[File:Flag of Occitania.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Coat of arms of Occitania.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[File:Occitania blanck map.PNG | thumb | 220x124px | right | Окситания тарыхый аймагынын жайгашуун картасы]] nlb8sya7sf30ralax5xvqcdn5sh55yx 422703 422702 2022-07-26T15:42:59Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki {{Адаштырба|Окситания}} '''Окситания''' ([[Окситания (тарыхый аймак)|окс]]. ''Occitània'', {{lang-fr|Occitania}}) — Батыш жана [[Түштүк Европа|Түштүк Европадагы]] тарыхый аймак, ал жерде окситан тили тарыхый жактан негизги тил болгон <ref>"The ancient language of the South France, was called, la langue d'oc, from the sound of its affirmative particle. From this circumstance, the country has been called Occitanie, and a specific portion of it, Languedoc. The French have lately formed a new adjective, Occitanique, to comprize all the dialects derived from the ancient tongue." in [[Sharon Turner]], ''The history of England (during the middle ages)'', London, Longman, Hurst, &c. 1814. [https://books.google.com/books?id=JFUOAAAAQAAJ&pg=PA185 Read on GoogleBooks]</ref> жана ал кээде дагы эле экинчи тил катары колдонулат. Бул маданий аймак болжол менен [[Франция|Франциянын]] түштүк үчтөн бир бөлүгүн ( Француз Баск өлкөсүн жана Француз Каталониясын кошпогондо), ошондой эле [[Испания|Испаниянын]] бир бөлүгүн (Аран өрөөнү), [[Монако]] жана [[Италия|Италиянын]] кичинекей бөлүктөрүн ( Оккитан өрөөндөрү, Пьемонт ) камтыйт. Окситания [[Орто кылымдар|орто кылымдардан]] бери тилдик жана маданий концепция катары таанылган, бирок бул ат менен эч качан юридикалык же саясий уюм болгон эмес. Бирок, аймак Рим доорунда ''жети провинция'' ({{Lang-lat|Septem Provinciæ}}) катары бириктирилген. <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/04/The_Roman_Empire_ca_400_AD.png Map of the Roman Empire, ''ca''400 AD]</ref> ) жана эрте орто кылымдарда ( ''Аквитаника'' же Тулуздагы вестготтук падышалык, <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d7/Visigothic_Kingdom.png Map of the Visigothic Kingdom]</ref> же 806-жылы Thionville ''divisio regnorum дан'' кийинки Луис Такыбанын үлүшү <ref>[//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/14/Carte_de_l%27empire_de_Charlemagne_apr%C3%A8s_le_partage_de_806.jpg Map of the 806 ''divisio regnorum'. Louis' share in yellow.''']</ref>). {|class="infobox" |- !<font size=+2>Окситания</font> |- !<font size=+0>[[Окситания (тарыхый аймак)|окс]]. ''Occitània'' |- |align=center| [[File:Flag of Occitania.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Coat of arms of Occitania.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[File:Occitania blanck map.PNG | thumb | 220x124px | right | Окситания тарыхый аймагынын жайгашуун картасы]] [[Категория:Франция]] [[Категория:Тарыхый областтар]] == Колдонулган адабияттар == 4lw5oxkbgz48kverdgybt53en3b211c Алаш партиясы 0 128616 422708 2022-07-26T17:51:21Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Алаш партиясы]] to [[Алаш (партия)]]: Тиктеш макалаларды бирдей кылуу максатында өзгөртүлдү. Мисалы: [[Ата-Мекен (партия)|Ата-Мекен]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Алаш (партия)]] rj0spvl43rmlhp7qc0icyjmdstffuzd Турдалиев Токтосун 0 128617 422711 2022-07-26T18:03:03Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Турдалиев Токтосун]] to [[Токтосун Турдалиев]] over redirect wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Токтосун Турдалиев]] khkal6hnzkw5q1bo87aaoof00pls83g Раев Султан Акимович 0 128618 422721 2022-07-27T04:26:03Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Раев Султан Акимович]] to [[Султан Раев]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Султан Раев]] pwuhh6bkh89nopstc3rrqqca9zk785m Пьемонт 0 128619 422723 2022-07-27T05:22:41Z Lauriswift911 32161 "[[:en:Special:Redirect/revision/1097411784|Piedmont]]" барагынан которулуп түзүлдү wikitext text/x-wiki '''Пьемонт''' ( /ˈ p iː d m ɒ n t / PEED -mont ; {{Lang-it|Piemonte}} ) — Италиянын түндүк -батышындагы аймак , өлкөнүн 20 аймагынын бири . <ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=UpwwovrOwKo|title=An aerial view of Piedmont|last=rai|date=3 June 2015}}</ref> Түштүктө [[Лигурия]] аймагы, чыгыштан [[Ломбардия]] жана Эмилия-Романья аймактары жана түндүк-батыштан Аоста өрөөнү менен чектешет; ошондой эле түндүк-чыгышта [[Швейцария]] жана батышта [[Франция]] менен чектешет. Анын аянты 25,402км2 аны Италиянын [[Сицилия|Сицилиядан]] кийинки экинчи чоң аймакка айланды жана 2021-жылдын 31-январына карата 4,269,714 калкы бар. Пьемонттун борбору [[Турин]] . pjfcnifc13rj5ogillsjtlsaq4gm38s 422724 422723 2022-07-27T05:27:33Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Пьемонт''' ({{Lang-it|Piemonte}}) — [[Италия|Италиянын]] түндүк -батышындагы аймак , өлкөнүн 20 аймагынын бири . <ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=UpwwovrOwKo|title=An aerial view of Piedmont|last=rai|date=3 June 2015}}</ref> Түштүктө [[Лигурия]] аймагы, чыгыштан [[Ломбардия]] жана Эмилия-Романья аймактары жана түндүк-батыштан Аоста өрөөнү менен чектешет; ошондой эле түндүк-чыгышта [[Швейцария]] жана батышта [[Франция]] менен чектешет. Анын аянты 25,402км2 аны Италиянын [[Сицилия|Сицилиядан]] кийинки экинчи чоң аймакка айланды жана 2021-жылдын 31-январына карата 4,269,714 калкы бар. Пьемонттун борбору [[Турин]]. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Пьемонт</font> |- !<font size=+0>[[Пьемонт|пье]]. ''Piemont'', <br> [[Окситания (тарыхый аймак)|окс]]. ''Piemont'' |- |align=center| [[File:Flag of Piedmont.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Regione-Piemonte-Stemma.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[File:Piedmont in Italy.svg | thumb | 220x124px | right | Пьемонт [[Италия|Италиянын]] картасында.]] == Колдонулган адабияттар == sr6rtzu5hcq1vqbngcuhxc3jlbnt8q0 422725 422724 2022-07-27T05:28:27Z Lauriswift911 32161 wikitext text/x-wiki '''Пьемонт''' ({{Lang-it|Piemonte}}) — [[Италия|Италиянын]] түндүк -батышындагы аймак , өлкөнүн 20 аймагынын бири . <ref>{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=UpwwovrOwKo|title=An aerial view of Piedmont|last=rai|date=3 June 2015}}</ref> Түштүктө [[Лигурия]] аймагы, чыгыштан [[Ломбардия]] жана Эмилия-Романья аймактары жана түндүк-батыштан Аоста өрөөнү менен чектешет; ошондой эле түндүк-чыгышта [[Швейцария]] жана батышта [[Франция]] менен чектешет. Анын аянты 25,402км2 аны Италиянын [[Сицилия|Сицилиядан]] кийинки экинчи чоң аймакка айланды жана 2021-жылдын 31-январына карата 4,269,714 калкы бар. Пьемонттун борбору [[Турин]]. {|class="infobox" |- !<font size=+2>Пьемонт</font> |- !<font size=+0>[[Пьемонт|пье]]. ''Piemont'', <br> [[Окситания (тарыхый аймак)|окс]]. ''Piemont'' |- |align=center| [[File:Flag of Piedmont.svg | thumb | 220x124px | right]] <br /> |align=center| [[File:Regione-Piemonte-Stemma.svg | thumb | 220x124px | right]] |} [[File:Piedmont in Italy.svg | thumb | 220x124px | right | Пьемонт [[Италия|Италиянын]] картасында.]] == Колдонулган адабияттар == [[Категория:Италия]] [[Категория:Тарыхый областтар]] q90ta8n1p2smlnm0awpbqw99upplkd5 Ория тили 0 128620 422732 2022-07-27T06:28:21Z Абдырашит Сатылганов 8269 "[[:ru:Special:Redirect/revision/120159466|Ория (язык)]]" барагынан которулуп түзүлдү wikitext text/x-wiki {{Тил картасы|ISO1=or|ISO2=ori|ISO3=ori}} '''Одия''' же '''Ория''' (ଓଡ଼ିଆ,) [[Индия|Индиянын]] [[Орисса|Одиша]] штатында 35 миллионго жакын адам сүйлөгөн [[Инди-европа тилдери|индо-европа тили]] . Бул Индиянын расмий таанылган 23 тилинин бири жана өзүнүн жазуусу бар. Жаңы индия тилдеринин тобуна кирет. Таркалышы: Индиянын [[Орисса|Одиша]] штаты жана [[Ченнаи|Мадрас]], [[Мадхья-Прадеш]] жана Бихар штаттарынын чектеш райондору. Одия тилинин жазуусу брахми жазуусунан келип чыккан. Эң байыркы адабий эстеликтер б. з XIII кылымына таандык. Алардын бири Сараладас тарабынан Махабхаратанын экспозициясы. Азыркы адабий тил Факирмохан Сенапатаку чыгармачылык доорунан башталат. Одияда 568 мезгилдүү басылмалар чыгат, анын ичинде 56 күн сайын, 104 жума сайын, 237 ай сайын (1998-жылга карата) <ref>Ульциферов О. Г. Индия. Лингвострановедческий словарь. — М.: Русский язык. 2003. С. 368</ref> . Бул тилде жазган жазуучулардын арасында Кайлаш Паттанайк да бар . == Фонетикасы == Одия тилинде 28 үнсүз жана 6 үндүү. {| class="wikitable" |+'''Үндүү тыбыштар''' ! ! алдыңкы катар ! арткы катар |- style="text-align:center" ! Жогорку көтөрүлүү | i | u |- style="text-align:center" ! Орточо көтөрүлүү | e | o |- style="text-align:center" ! төмөн көтөрүлүү | a | ɔ |- style="text-align:center" |} {| class="wikitable" |+'''Үнсүз тыбыштар''' ! ! Лабиалдык ! стоматологиялык ! Альвеолярдык ! Retroflex ! Палатал ! Velar ! Глоттал |- style="text-align:center" ! Дүлөй токтойт | p<br /><br /><br /><br /> pʰ | t̪<br /><br /><br /><br /> t̪ʰ | | ʈ<br /><br /><br /><br /> ʈʰ | ʧ<br /><br /><br /><br /> ʧʰ | k<br /><br /><br /><br /> kʰ | |- style="text-align:center" ! Үндүү токтойт | b<br /><br /><br /><br /> bʱ | d̪<br /><br /><br /><br /> d̪ʱ | | ɖ<br /><br /><br /><br /> ɖʱ | ʤ<br /><br /><br /><br /> ʤʱ | ɡ<br /><br /><br /><br /> ɡʱ | |- style="text-align:center" ! Үнсүз фрикативдер | | | s | | | | h |- style="text-align:center" ! мурун | m | | n | ɳ | | | |- style="text-align:center" ! Жылмакай | | | l, r | ɭ | | | |} == Эскертмелер == {{Reflist}} == Шилтемелер == 6dd2rbmbfzog9n6pb3odnfgwmgbsl14 422733 422732 2022-07-27T06:56:47Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Одия тили]] to [[Ория тили]] wikitext text/x-wiki {{Тил картасы|ISO1=or|ISO2=ori|ISO3=ori}} '''Одия''' же '''Ория''' (ଓଡ଼ିଆ,) [[Индия|Индиянын]] [[Орисса|Одиша]] штатында 35 миллионго жакын адам сүйлөгөн [[Инди-европа тилдери|индо-европа тили]] . Бул Индиянын расмий таанылган 23 тилинин бири жана өзүнүн жазуусу бар. Жаңы индия тилдеринин тобуна кирет. Таркалышы: Индиянын [[Орисса|Одиша]] штаты жана [[Ченнаи|Мадрас]], [[Мадхья-Прадеш]] жана Бихар штаттарынын чектеш райондору. Одия тилинин жазуусу брахми жазуусунан келип чыккан. Эң байыркы адабий эстеликтер б. з XIII кылымына таандык. Алардын бири Сараладас тарабынан Махабхаратанын экспозициясы. Азыркы адабий тил Факирмохан Сенапатаку чыгармачылык доорунан башталат. Одияда 568 мезгилдүү басылмалар чыгат, анын ичинде 56 күн сайын, 104 жума сайын, 237 ай сайын (1998-жылга карата) <ref>Ульциферов О. Г. Индия. Лингвострановедческий словарь. — М.: Русский язык. 2003. С. 368</ref> . Бул тилде жазган жазуучулардын арасында Кайлаш Паттанайк да бар . == Фонетикасы == Одия тилинде 28 үнсүз жана 6 үндүү. {| class="wikitable" |+'''Үндүү тыбыштар''' ! ! алдыңкы катар ! арткы катар |- style="text-align:center" ! Жогорку көтөрүлүү | i | u |- style="text-align:center" ! Орточо көтөрүлүү | e | o |- style="text-align:center" ! төмөн көтөрүлүү | a | ɔ |- style="text-align:center" |} {| class="wikitable" |+'''Үнсүз тыбыштар''' ! ! Лабиалдык ! стоматологиялык ! Альвеолярдык ! Retroflex ! Палатал ! Velar ! Глоттал |- style="text-align:center" ! Дүлөй токтойт | p<br /><br /><br /><br /> pʰ | t̪<br /><br /><br /><br /> t̪ʰ | | ʈ<br /><br /><br /><br /> ʈʰ | ʧ<br /><br /><br /><br /> ʧʰ | k<br /><br /><br /><br /> kʰ | |- style="text-align:center" ! Үндүү токтойт | b<br /><br /><br /><br /> bʱ | d̪<br /><br /><br /><br /> d̪ʱ | | ɖ<br /><br /><br /><br /> ɖʱ | ʤ<br /><br /><br /><br /> ʤʱ | ɡ<br /><br /><br /><br /> ɡʱ | |- style="text-align:center" ! Үнсүз фрикативдер | | | s | | | | h |- style="text-align:center" ! мурун | m | | n | ɳ | | | |- style="text-align:center" ! Жылмакай | | | l, r | ɭ | | | |} == Эскертмелер == {{Reflist}} == Шилтемелер == 6dd2rbmbfzog9n6pb3odnfgwmgbsl14 422735 422733 2022-07-27T07:03:13Z Абдырашит Сатылганов 8269 wikitext text/x-wiki {{Тил картасы|ISO1=or|ISO2=ori|ISO3=ori}} '''Ория''' же '''Одия''' (ଓଡ଼ିଆ,{{Audio|Or-ଓଡ଼ିଆ.oga|угуу}}) — [[Индия|Индиянын]] [[Орисса]] штатында 35 миллионго жакын адам сүйлөгөн [[Инди-европа тилдери|индо-европа тили]]. Бул Индиянын расмий таанылган 23 тилинин бири жана өзүнүн жазуусу бар. Жаңы индия тилдеринин тобуна кирет. Таркалышы: Индиянын [[Орисса]] штаты жана [[Ченнаи|Мадрас]], [[Мадхья-Прадеш]] жана Бихар штаттарынын чектеш райондору. Одия тилинин жазуусу брахми жазуусунан келип чыккан. Эң байыркы адабий эстеликтер б. з. XIII кылымына таандык. Алардын бири Сараладас тарабынан Махабхаратанын экспозициясы. Азыркы адабий тил Факирмохан Сенапатаку чыгармачылык доорунан башталат. Орияда 568 мезгилдүү басылмалар чыгат, анын ичинде 56 күн сайын, 104 жума сайын, 237 ай сайын (1998-жылга карата) <ref>Ульциферов О. Г. Индия. Лингвострановедческий словарь. — М.: Русский язык. 2003. С. 368</ref> . Бул тилде жазган жазуучулардын арасында Кайлаш Паттанайк да бар . == Фонетикасы == Ория тилинде 28 үнсүз жана 6 үндүү. {| class="wikitable" |+'''Үндүү тыбыштар''' ! ! алдыңкы катар ! арткы катар |- style="text-align:center" ! Жогорку көтөрүлүү | i | u |- style="text-align:center" ! Орточо көтөрүлүү | e | o |- style="text-align:center" ! төмөн көтөрүлүү | a | ɔ |- style="text-align:center" |} {| class="wikitable" |+'''Үнсүз тыбыштар''' ! ! Лабиалдык ! стоматологиялык ! Альвеолярдык ! Retroflex ! Палатал ! Velar ! Глоттал |- style="text-align:center" ! Дүлөй токтойт | p<br /><br /><br /><br /> pʰ | t̪<br /><br /><br /><br /> t̪ʰ | | ʈ<br /><br /><br /><br /> ʈʰ | ʧ<br /><br /><br /><br /> ʧʰ | k<br /><br /><br /><br /> kʰ | |- style="text-align:center" ! Үндүү токтойт | b<br /><br /><br /><br /> bʱ | d̪<br /><br /><br /><br /> d̪ʱ | | ɖ<br /><br /><br /><br /> ɖʱ | ʤ<br /><br /><br /><br /> ʤʱ | ɡ<br /><br /><br /><br /> ɡʱ | |- style="text-align:center" ! Үнсүз фрикативдер | | | s | | | | h |- style="text-align:center" ! мурун | m | | n | ɳ | | | |- style="text-align:center" ! Жылмакай | | | l, r | ɭ | | | |} == Эскертмелер == {{Reflist}} == Шилтемелер == ep8tpgmunebe7pf5dognzfazei23vup 422736 422735 2022-07-27T07:42:22Z Абдырашит Сатылганов 8269 wikitext text/x-wiki {{Тил картасы |түсү = Инди-европа тили |аталышы = Ория тили |расмий аталышы = {{unicode|Ория тили}} |айтылышы =ଓଡ଼ିଆ |өлкөлөр = {{Өлкө желеги|Индия}} |аймактар = [[Орисса]] штаты |көзөмөлдөөчү уюм = |колдонгондордун саны = 31 млн. |түрмөгү = [[Евразия тилдери]] |классификациясы =[[Инди-европа тилдери]] :[[Инди-иран тилдери|Инди-иран бутагы]] : [[Инди-арий тилдери|Инди-арий тобу]] :: Батыш тилдер топчосу ::: Ория тили |жазуу = [[Ория жазуусу]] | ГОСТ 7.75-97 = ори 520 | ISO1 = or | ISO2 = ori | ISO3 = ori | German = }} '''Ория''' же '''Одия тили''' (ଓଡ଼ିଆ,{{Audio|Or-ଓଡ଼ିଆ.oga|угуу}}) — [[Индия|Индиянын]] [[Орисса]] штатында 35 миллионго жакын адам сүйлөгөн [[Инди-европа тилдери|индо-европа тили]]. Бул Индиянын расмий таанылган 23 тилинин бири жана өзүнүн жазуусу бар. Жаңы индия тилдеринин тобуна кирет. Таркалышы: Индиянын [[Орисса]] штаты жана [[Ченнаи|Мадрас]], [[Мадхья-Прадеш]] жана Бихар штаттарынын чектеш райондору. Одия тилинин жазуусу брахми жазуусунан келип чыккан. Эң байыркы адабий эстеликтер б. з. XIII кылымына таандык. Алардын бири Сараладас тарабынан Махабхаратанын экспозициясы. Азыркы адабий тил Факирмохан Сенапатаку чыгармачылык доорунан башталат. Орияда 568 мезгилдүү басылмалар чыгат, анын ичинде 56 күн сайын, 104 жума сайын, 237 ай сайын (1998-жылга карата) <ref>Ульциферов О. Г. Индия. Лингвострановедческий словарь. — М.: Русский язык. 2003. С. 368</ref> . Бул тилде жазган жазуучулардын арасында Кайлаш Паттанайк да бар . == Фонетикасы == Ория тилинде 28 үнсүз жана 6 үндүү. {| class="wikitable" |+'''Үндүү тыбыштар''' ! ! алдыңкы катар ! арткы катар |- style="text-align:center" ! Жогорку көтөрүлүү | i | u |- style="text-align:center" ! Орточо көтөрүлүү | e | o |- style="text-align:center" ! төмөн көтөрүлүү | a | ɔ |- style="text-align:center" |} {| class="wikitable" |+'''Үнсүз тыбыштар''' ! ! Лабиалдык ! стоматологиялык ! Альвеолярдык ! Retroflex ! Палатал ! Velar ! Глоттал |- style="text-align:center" ! Дүлөй токтойт | p<br /><br /><br /><br /> pʰ | t̪<br /><br /><br /><br /> t̪ʰ | | ʈ<br /><br /><br /><br /> ʈʰ | ʧ<br /><br /><br /><br /> ʧʰ | k<br /><br /><br /><br /> kʰ | |- style="text-align:center" ! Үндүү токтойт | b<br /><br /><br /><br /> bʱ | d̪<br /><br /><br /><br /> d̪ʱ | | ɖ<br /><br /><br /><br /> ɖʱ | ʤ<br /><br /><br /><br /> ʤʱ | ɡ<br /><br /><br /><br /> ɡʱ | |- style="text-align:center" ! Үнсүз фрикативдер | | | s | | | | h |- style="text-align:center" ! мурун | m | | n | ɳ | | | |- style="text-align:center" ! Жылмакай | | | l, r | ɭ | | | |} == Эскертмелер == {{Reflist}} == Шилтемелер == 87s13csyie1ey84lnkchj6jqpjdj8pl Одия тили 0 128621 422734 2022-07-27T06:56:47Z Абдырашит Сатылганов 8269 Абдырашит Сатылганов moved page [[Одия тили]] to [[Ория тили]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Ория тили]] 1kzoqh0n9tn2pcyay7flxij10ahi0ou Пепель (эл) 0 128622 422738 2022-07-27T07:55:11Z Чагылган 28330 Created page with "'''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар. Жалпы саны 140 миң." wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар. Жалпы саны 140 миң. j780kb5ohhquv4ip3io9ukhx7tr7rvw 422739 422738 2022-07-27T07:56:28Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар. Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тиленде сүйлөшөт. Пепель тили нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет. Көпчүлүк португал тилин билет. c670nh12hrc7ev9axscmxhkiercetoh 422741 422739 2022-07-27T08:56:36Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк португал тилин билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча [[католиктер]]) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. emobuh0paq25ktwrz19in4xmtc2b10g 422742 422741 2022-07-27T08:57:11Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк португал тилин билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. kdqez9qf2ylle7k5ni2e9rbhnebdr4o 422743 422742 2022-07-27T09:23:10Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк португал тилин билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. e2nnoeol0ew80doqifo9gck7ilyfw7u 422744 422743 2022-07-27T09:27:13Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк португал тилин билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. [[Категория:Африка этностору]] o3rq7xwvbq7a3jhau8gw52mr4rimldv 422747 422744 2022-07-27T10:08:29Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк португал тилин билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. Маркумдун үйүндө өткөрүлгөн «Toka Chur» жөрөлгөсү эл арасында сакталып калган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. [[Категория:Африка этностору]] cm5fdf0neb6qsa0l0gclpwqmyqm11hj 422748 422747 2022-07-27T10:09:21Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк [[португал тили|португал тилин]] билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. Маркумдун үйүндө өткөрүлгөн «Toka Chur» жөрөлгөсү эл арасында сакталып калган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. [[Категория:Африка этностору]] bcjaosl0667esl25wy3glbxd7100pqg 422749 422748 2022-07-27T10:24:23Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк [[португал тили|португал тилин]] билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. Маркумдун үйүндө өткөрүлгөн «Toka Chur» жөрөлгөсү эл арасында сакталып калган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. '''Коом''' Маданий жана тил жагынан манжак элине жакын.<br> Социалдык мааниде коомдун түзүлүшү иерархтуу жана көптөгөн өзүнчө полигиниялык фамилиялардан турган чоң үй-бүлө-кландардын жамаатарынан турат. Алар ата-бабаларынын үйлөрүндө жашашат, анда уруу башчысы да жашайт. Башка, кичинекей үйлөрдү "кичинекей падышалар" деп аталган төмөнкү даражадагы жергиликтүү башчылар жетектейт. Үй-бүлө кургандан кийин, никеленген аялдар көбүнчө күйөөсүнүн атасы жетектеген күйөөсүнүн үйүнө көчүшөт. [[Категория:Африка этностору]] kdoobz9gpdkbbt836lc4ctfqgkqiyum 422750 422749 2022-07-27T10:39:59Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк [[португал тили|португал тилин]] билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. Маркумдун үйүндө өткөрүлгөн «Toka Chur» жөрөлгөсү эл арасында сакталып калган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. '''Коом''' Маданий жана тил жагынан манжак элине жакын.<br> Социалдык мааниде коомдун түзүлүшү иерархтуу жана көптөгөн өзүнчө полигиниялык фамилиялардан турган чоң үй-бүлө-кландардын жамаатарынан турат. Алар ата-бабаларынын үйлөрүндө жашашат, анда уруу башчысы да жашайт. Башка, кичинекей үйлөрдү "regulos" ("кичинекей падышалар") деп аталган төмөнкү даражадагы жергиликтүү башчылар жетектейт. Үй-бүлө кургандан кийин, никеленген аялдар көбүнчө күйөөсүнүн атасы жетектеген күйөөсүнүн үйүнө көчүшөт. [[Категория:Африка этностору]] e74ldhq43jcl597wdq4e3ipnkag0yog 422751 422750 2022-07-27T10:49:10Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк [[португал тили|португал тилин]] билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. Маркумдун үйүндө өткөрүлгөн «Toka Chur» жөрөлгөсү эл арасында сакталып калган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. '''Коом''' Маданий жана тил жагынан манжак элине жакын.<br> Социалдык мааниде коомдун түзүлүшү иерархтуу жана көптөгөн өзүнчө полигиниялык фамилиялардан турган чоң үй-бүлө-кландардын жамаатарынан турат. Алар ата-бабаларынын үйлөрүндө жашашат, анда уруу башчысы да жашайт. Башка, кичинекей үйлөрдү "regulos" ("кичинекей падышалар") деп аталган төмөнкү даражадагы жергиликтүү башчылар жетектейт. Үй-бүлө кургандан кийин, никеленген аялдар көбүнчө күйөөсүнүн атасы жетектеген күйөөсүнүн үйүнө көчүшөт. '''Тарых''' Элдин этногенези манжак эли менен байланыштуу.<br> Португалиянын азыркы Гвинея-Бисау аймагындагы колониялык үстөмдүгү учурунда пепель урууларына бийликтин таасири анча деле болгон эмес. 1915-жылга чейин португалдык колониялык өкмөтү тартипти сактоо үчүн айрым топторуна пособие төлөп келген. [[Категория:Африка этностору]] tvp7fffjn5vyre4ht9vfeu7crl73bi4 422752 422751 2022-07-27T11:02:28Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк [[португал тили|португал тилин]] билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. Маркумдун үйүндө өткөрүлгөн «Toka Chur» жөрөлгөсү эл арасында сакталып калган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. '''Коом''' Маданий жана тил жагынан манжак элине жакын.<br> Социалдык мааниде коомдун түзүлүшү иерархтуу жана көптөгөн өзүнчө полигиниялык фамилиялардан турган чоң үй-бүлө-кландардын жамаатарынан турат. Алар ата-бабаларынын үйлөрүндө жашашат, анда уруу башчысы да жашайт. Башка, кичинекей үйлөрдү "regulos" ("кичинекей падышалар") деп аталган төмөнкү даражадагы жергиликтүү башчылар жетектейт. Үй-бүлө кургандан кийин, никеленген аялдар көбүнчө күйөөсүнүн атасы жетектеген күйөөсүнүн үйүнө көчүшөт. '''Тарых''' Элдин этногенези манжак эли менен байланыштуу.<br> Португалиянын азыркы Гвинея-Бисау аймагындагы колониялык үстөмдүгү учурунда пепель урууларына бийликтин таасири анча деле болгон эмес. 1915-жылга чейин португалдык колониялык өкмөтү тартипти сактоо үчүн айрым топторуна пособие төлөп келген. '''Чыгаандар''' Пепель элинин белгилүү инсандардын бири — Гвинея-Бисаунун мурдагы президенти Жуан Бернарду Виейра. [[Категория:Африка этностору]] foc30k1d9owigshzdyob8d825247eqd 422753 422752 2022-07-27T11:18:16Z Чагылган 28330 wikitext text/x-wiki '''Пепель''' — [[Гвинея-Бисау|Гвинея-Бисаудагы]] эл. Гвинеи-Бисаунын батышында Биомбо регионунда жашайт. Аз сандуу топтор [[Сенегал|Сенегалда]] (Казаманс провинциясында) жана [[Гвинея|Гвинеяда]] бар.<br> Жалпы саны 140 миң. '''Тил''' Пепель тилинде сүйлөшөт. Пепель тили Нигер-конго макро-үйбүлөсүн атлантикалык уясынын бак тобуна кирет.<br> Көпчүлүк [[португал тили|португал тилин]] билет. '''Дин''' Пепель арасында христиандар (айрыкча католиктер) көп. Ошондой эле, жергиликтүү анимисттик ишенимдер жана ата-бабалар культу сакталган. Маркумдун үйүндө өткөрүлгөн «Toka Chur» жөрөлгөсү эл арасында сакталып калган. '''Чарбалык иштер''' Дыйканчылык (күрүч өстүрүү), малчылык (чочко, эчки) жана балык уулоо менен алектенишет.<br> Токуу иши өнүккөн. '''Коом''' Маданий жана тил жагынан манжак элине жакын.<br> Социалдык мааниде коомдун түзүлүшү иерархтуу жана көптөгөн өзүнчө полигиниялык фамилиялардан турган чоң үй-бүлө-кландардын жамаатарынан турат. Алар ата-бабаларынын үйлөрүндө жашашат, анда уруу башчысы да жашайт. Башка, кичинекей үйлөрдү "regulos" ("кичинекей падышалар") деп аталган төмөнкү даражадагы жергиликтүү башчылар жетектейт. Үй-бүлө кургандан кийин, никеленген аялдар көбүнчө күйөөсүнүн атасы жетектеген күйөөсүнүн үйүнө көчүшөт. '''Тарых''' Элдин этногенези манжак эли менен байланыштуу.<br> Португалиянын азыркы Гвинея-Бисау аймагындагы колониялык үстөмдүгү учурунда пепель урууларына бийликтин таасири анча деле болгон эмес. 1915-жылга чейин португалдык колониялык өкмөтү тартипти сактоо үчүн айрым топторуна пособие төлөп келген. '''Чыгаандар''' Пепель элинин белгилүү инсандардын бири — Гвинея-Бисаунун мурдагы президенти Жуан Бернарду Виейра. == Шилтемелер == https://www.booksite.ru/fulltext/1/001/008/008/907.htm [[Категория:Африка этностору]] q084nv5ulvtl3skqywnfenjk7ak08e0