Huiquipedia nahwiki https://nah.wikipedia.org/wiki/Cal%C4%ABxatl MediaWiki 1.39.0-wmf.25 first-letter Mēdiatl Nōncuahquīzqui Tēixnāmiquiliztli Tlatequitiltilīlli Tlatequitiltilīlli tēixnāmiquiliztli Huiquipedia Huiquipedia tēixnāmiquiliztli Īxiptli Īxiptli tēixnāmiquiliztli Huiquimedia Huiquimedia tēixnāmiquiliztli Nemachiyōtīlli Nemachiyōtīlli tēixnāmiquiliztli Tēpalēhuiliztli Tēpalēhuiliztli tēixnāmiquiliztli Neneuhcāyōtl Neneuhcāyōtl tēixnāmiquiliztli TimedText TimedText talk Módulo Módulo discusión Accesorio Accesorio discusión Accesorio definición Accesorio definición discusión Mexihko 0 1077 504136 487213 2022-08-21T00:52:09Z Koatochij 19758 Se eliminó la redirección hacia [[Mexko]] wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] 64087rd8ffyv1aib5bbgjyljbf5arrm 504137 504136 2022-08-21T01:10:56Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] e4486napk4mno6pulxg3fbul76ia85e 504138 504137 2022-08-21T01:11:06Z Koatochij 19758 /* =Yolikayotl */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] qza3oakyqv6enz2myjsdn2fjipvobpf 504139 504138 2022-08-21T01:13:45Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Tlalnantli ipan Amerika]] [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] l7571t99qymrnht8jjdcsvbcevayzya 504140 504139 2022-08-21T01:14:15Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Tlalnantli]] [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] mch5dl8ll9lg4gn2r1yogogsvyfgcw3 504141 504140 2022-08-21T01:14:42Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] m2itlau36s6pghko1wff501o6w422b6 504144 504141 2022-08-21T01:21:00Z Koatochij 19758 /* Tlanawatihkayotl */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. ==Altepetokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] 8fisxxey2bcj4i4kbxu5rhreuei26sm 504145 504144 2022-08-21T01:29:01Z Koatochij 19758 /* Tominkayotl */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Tlayeyekoli nikan tlalli. Achtopa tlayekanki Ejercito Constitucionalista calpixketl tlen chikawalo Venustiano Carranza. ==Altepetokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] 3teeq87xyqnjznpjf07iuvf68ng46sd 504146 504145 2022-08-21T01:29:48Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Se tlalnantli ika panihkaneskayotl. ==Altepetokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] a0fmu5ez5vyyw32vfbdgfy7gjgidjco 504147 504146 2022-08-21T01:30:11Z Koatochij 19758 /* Altepetokayotl */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Se tlalnantli ika panihkaneskayotl. ==Tlaltokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] 61c0tmu082j3xpu74amgz6pbrngjlxf 504148 504147 2022-08-21T01:30:40Z Koatochij 19758 /* Yolikayotl */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Se tlalnantli ika panihkaneskayotl. ==Tlaltokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ==Chanehmatilistli== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequihuiliztli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] 933xn9u6pv2l6uc285j2js3bfe8qg28 504149 504148 2022-08-21T01:31:00Z Koatochij 19758 /* Tequihuiliztli */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Se tlalnantli ika panihkaneskayotl. ==Tlaltokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ==Chanehmatilistli== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Tequiwilistli == Tepostequiyotl chikawak. == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] k9fricr3qg5mwtj3nz38vb6egntjfuq 504150 504149 2022-08-21T01:31:17Z Koatochij 19758 /* Tequiwilistli */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Se tlalnantli ika panihkaneskayotl. ==Tlaltokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== ==Chanehmatilistli== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] oyjoww7o27836bz3ydn92iazpju3et2 504151 504150 2022-08-21T01:31:27Z Koatochij 19758 /* Tominkayotl */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Se tlalnantli ika panihkaneskayotl. ==Tlaltokayotl== ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== Tepostequiyotl chikawak. ==Chanehmatilistli== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] 3eb5cp0uxf7latoog0e3eda6yfvxkdd 504197 504151 2022-08-21T06:23:32Z Koatochij 19758 /* Tlaltokayotl */ wikitext text/x-wiki Mexihko se tlalli ipan Amerika, kipiya 32,923,213 chanehkeh. Se tlalnantli ika panihkaneskayotl. ==Tlaltokayotl== Inin 2019, kiwika yi 500 xiwitl opehki tlahyowilistli tlen okiwalikakeh kaxtiltekameh ipan Mesoamerika, kanin axan itoka Mexihko. Ipan 1519, Hernán Cortés iwan itlakewalwan, oahsikoh itenpan Veracruz iwan opehkeh onehnenkeh ompa tlahkotipan Mexihko. Ipan ohtli kan opanohkeh, omokah miak tlahyowilistli iwan mikilistli, tlen owehkah makuilli xiwilpilli. Axan, kolonialyotl ok nikan kah. Yeh iwan tinemih timasewalmeh, pampa ok miak techtlahyowiltiah nikan Mexihko. Ok techtlalchipachowah, iwan kinchihchikoittah tonemilis, toolocholis iwan totlahtolwan. Axan, masewalkonemeh ok moneki kiseliskeh achto, tlahko iwan weyi tlamachtilistli ika pinotlahtolli, amo ika innantlahtol. Ok kateh miakeh owihkayohmeh tlen kichiwah masewalmeh amo kiselih melahkayotl, tepahtilistli, iwan tlamachtilistli. Axan, miakeh ok kineltokah masewaltlahtolmeh iwan masewalnemilistli kateh folklor iwan amo yoltokeh. Mayeh ihkon, timasewalmeh ok nikan tikateh, timolochohtokeh iwan tomochikawaltihtokeh. Timoketzaltiah itech itlapololis kolonialyotl. Totlahtolwan yoltokeh iwan mochikawaltihtokeh okachi miak. ==Tlanawatihkayotl== ==Tominkayotl== Tepostequiyotl chikawak. ==Chanehmatilistli== ===Yolikayotl=== ===Tlaneltokiliskayotl=== ==Tlaiyokalistli== == No xikitta == * [[Amerika (nlv)|Amerika]] == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] 8jcykzx9fyumx1696xxyykmm3mfwvrm Chiyapan 0 4438 504088 503387 2022-08-20T19:40:47Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Aguascalientes||NCH_name=Aguascalientes (nch)|NHN_name=Aguascalientes (nhn)}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Chiyapan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX}}|Chimalli=Coat of arms of Chiapas.svg|Pamitl=Flag of Chiapas.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Martín Orozco Sandoval|Ixeliuhca=11 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honio]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Aguascalientes imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Aguascalientes in Mexico.svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Aguascalientes.svg|20px]] [[Tochtlah]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl La Ardilla|Matlatzalan=http://www.chiapas.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-CHS|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Aguascalientes|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Aguascalientes chanej|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan]] cma9wgczygsri8ad03vwbh8158ak4rw 504089 504088 2022-08-20T19:43:20Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Aguascalientes||NCH_name=Aguascalientes (nch)|NHN_name=Aguascalientes (nhn)}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Chiyapan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX}}|Chimalli=Coat of arms of Chiapas.svg|Pamitl=Flag of Chiapas.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Martín Orozco Sandoval|Ixeliuhca=11 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honio]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Aguascalientes imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Chiapas in Mexico.svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Aguascalientes.svg|20px]] [[Tochtlan Gutiérrez]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl La Ardilla|Matlatzalan=http://www.chiapas.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-CHS|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Aguascalientes|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Aguascalientes chanej|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan]] jhogzipl8v14vbsiwovw3frvvgnai3k 504108 504089 2022-08-20T20:13:53Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Aguascalientes||NCH_name=Aguascalientes (nch)|NHN_name=Aguascalientes (nhn)}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Chiyapan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX}}|Chimalli=Coat of arms of Chiapas.svg|Pamitl=Flag of Chiapas.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Martín Orozco Sandoval|Ixeliuhca=11 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honio]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Aguascalientes imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Chiapas in Mexico.svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Aguascalientes.svg|20px]] [[Tochtlan Gutiérrez]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl La Ardilla|Matlatzalan=http://www.chiapas.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-CHS|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Chiapas|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Aguascalientes chanej|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan]] lqmjbvw8hl4i79s979v0weqhl9flrfr 504109 504108 2022-08-20T20:14:58Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Chiyapan||NCH_name=Chiapas|NHN_name=Chiyapan (nhn)}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Chiyapan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX}}|Chimalli=Coat of arms of Chiapas.svg|Pamitl=Flag of Chiapas.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Martín Orozco Sandoval|Ixeliuhca=11 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honio]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Aguascalientes imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Chiapas in Mexico.svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Aguascalientes.svg|20px]] [[Tochtlan Gutiérrez]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl La Ardilla|Matlatzalan=http://www.chiapas.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-CHS|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Chiapas|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Aguascalientes chanej|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan]] gjsh7nu3luz510ofbam285sragbrooj 504110 504109 2022-08-20T20:15:09Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Chiyapan||NCH_name=Chiapas|NHN_name=Chiyapan (nhn)}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Chiyapan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX}}|Chimalli=Coat of arms of Chiapas.svg|Pamitl=Flag of Chiapas.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Martín Orozco Sandoval|Ixeliuhca=11 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honio]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Aguascalientes imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Chiapas in Mexico.svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Aguascalientes.svg|20px]] [[Tochtlan Gutiérrez]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl La Ardilla|Matlatzalan=http://www.chiapas.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-CHS|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Chiapas|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Aguascalientes chanej|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan]] od9ndoz2nwz6u9g3ap7ni2gx6uhua9v 504128 504110 2022-08-21T00:41:27Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Chiyapan||NCH_name=Chiapas|NHN_name=Chiyapan (nhn)}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Chiyapan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX}}|Chimalli=Coat of arms of Chiapas.svg|Pamitl=Flag of Chiapas.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Martín Orozco Sandoval|Ixeliuhca=11 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honio]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Aguascalientes imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Chiapas in Mexico.svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Aguascalientes.svg|20px]] [[Tochtlan Gutiérrez]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl La Ardilla|Matlatzalan=http://www.chiapas.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-CHS|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Chiapas|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Aguascalientes chanej|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} == Tlanawatihkayotl == {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan]] kmpeev3cnasbsu1w4xwzkrsf4swgckd Neneuhcāyōtl:Tlacatiyan 14 4555 504156 502342 2022-08-21T01:35:12Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Wexteyowalko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Ueyitlali|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Tlalimej|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Tlalnantli|NLV]]}} {{P1|[[:Category:Tlacatiyan|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatian|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Countries}} [[Neneuhcāyōtl:Tlalticpacmatiliztli]] a6bui4fywp3q2w5nizigd66fw2uhf2u Aguascalientes 0 7524 504127 503154 2022-08-21T00:40:32Z Koatochij 19758 /* Gobiernoh */ wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{coor capital dm|27|18|08|N|102|02|41|W}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Aguascalientes||NCH_name=Aguascalientes (nch)|NHN_name=Aguascalientes (nhn)}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Aguascalientes|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX}}|Chimalli=Coat of arms of Aguascalientes.svg|Pamitl=Flag of Aguascalientes.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Martín Orozco Sandoval|Ixeliuhca=11 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honio]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Aguascalientes imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Aguascalientes in Mexico.svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Aguascalientes.svg|20px]] [[Altepetl Aguascalientes]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl La Ardilla|Matlatzalan=http://www.aguascalientes.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-AGS|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Aguascalientes|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Aguascalientes chanej|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} '''Aguascalientes'''<ref group="tyml."><small>Nohkiya weli moihkwiloa '''''Aguascalientes''''' pampa sekin masewalmeh kineltokah itokah wallaw tlen ''atotonilli''.</small></ref> ({{IPA|aɣwaskaˈlientes|{{IPA/Nawatl}}}}) (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Aguascalientes'') —weyak itokah '''Tlatilantli Aguascalientes'''— (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Estado Libre y Soberano de Aguascalientes'') eli [[tlatilantli]] tlen kaxtolli wan se inintsalan ome kaxtolli wan se katli, wanya [[Altepetl Mexko]], mosetilihtokeh [[Mexko|Mexko Tlalli]]. ''Gobiernoh tlen Aguascalientes''. [[Ikwa altepetl]] itokah [[Aguascalientes altepetl|Aguascalientes]]. Moxelohtok ika mahtlaktli wan se [[altepetlalli]]. == Tlaltokayotl == Nohkiya weli moihkwiloa Aguascalientes pampa seyok masewalmeh kineltokah itokah wallaw tlen atotonilli katli itoka ''aguas calientes'' kastiahtlahtolkwepa. Itlaltokayo tlatilantli wallaw itech itoka Aguascalientes altepetl. == Nemiliskayotl == === Teetlalkwihkwilistli === === Yankwik Galisia === === Tlakaxoxowkayotl === === Reformah teeyolewalistli === === Porfiriatoh === === Aguascalientes naman === == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Tlatilanketl!!Kawitl |- | Martín Orozco Sandoval || 2017-2023 |} ===Aguascalientes ixehxelohtok=== Tlatilantli Aguascalientes kipiya mahtlaktli wan se altepetlalli. {|class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Tlapowalli!!Altepetlalli!!Altepetlalli ikwa |- |001 || [[Aguascalientes altepetlalli|Aguascalientes]] || [[Altepetl Aguascalientes|Aguascalientes]] |- |002 || [[Asientos altepetlalli|Asientos]] || [[Asientos]] |- |003 || [[Calvillo altepetlalli|Calvillo]] || [[Calvillo]] |- |004 || [[Cosío altepetlalli|Cosío]] || [[Cosío]] |- |005 || [[Jesús María altepetlalli, Aguascalientes|Jesús María]] || [[Jesús María]] |- |006 || [[Pabellón de Arteaga altepetlalli|Pabellón de Arteaga]] || [[Pabellón de Arteaga]] |- |007 || [[Rincón de Romos altepetlalli|Rincón de Romos]] || [[Rincón de Romos]] |- |008 || [[San José de Gracia altepetlalli|San José de Gracia]] || [[San José de Gracia]] |- |009 || [[Tepetzalan altepetlalli|Tepetzalan]] || [[Tepetzalan]] |- |010 || [[El Llano altepetlalli, Aguascalientes|El Llano]] || [[Palo Alto, Aguascalientes|Palo Alto]] |- |011 || [[San Francisco de los Romo altepetlalli|San Francisco de los Romo]] || [[San Francisco de los Romo]] |- |} == No xikitta == * [[Mexko]] == Tlahtoltlahkwilolli == {{Notetag/end}} == Amoxtemolistli == <references /> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Aguascalientes]] fvl11r11rhgbru598ondqcmajjr35jw Chiapas 0 8730 504077 39920 2022-08-20T19:22:37Z Koatochij 19758 Se eliminó la redirección hacia [[Chiyapan]] wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Chiyapan|NHE]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Chiapas (nhw)|NNW]]}} {{P2|[[Chiyapan|NHN]]}} {{Tlani}} '''Chiapas''' nos '''Chiapas Tlatokajyotl''' (kaxtiyatlajtoli: ''Estado de Chiapas'') se tlatokajyotl ipan [[Mexko (nch)|Mexko]] tlali. Kipia 125 altepetlalimej, itstosej ipan ni ikua Tochtlaj Gutiérrez altepetl. Ipan iuetiska tonati Pacífico ueyatl tlatokajyotl, ika uajkapa Guatemala, ika ineska tonati Oaxaca; uan tlatsintla Chiapas tlatokajyotl. ==Nelkamanali== <references/> [[Category:Tlatokajyotl ipan Mexko]] rsangxd6a49harmm6632plvs086k33e 504078 504077 2022-08-20T19:23:00Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Chiyapan|NHE]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Chiapas (nhw)|NNW]]}} {{P2|[[Chiyapan|NHN]]}} {{Tlani}} '''Chiapas''' nos '''Chiapas Tlatokajyotl''' (kaxtiyatlajtoli: ''Estado de Chiapas'') se tlatokajyotl ipan [[Mexko (nch)|Mexko]] tlali. Kipia 125 altepetlalimej, itstosej ipan ni ikua Tochtlaj Gutiérrez altepetl. Ipan iuetiska tonati Pacífico ueyatl tlatokajyotl, ika uajkapa Guatemala, ika ineska tonati Oaxaca; uan tlatsintla Chiapas tlatokajyotl. ==Nelkamanali== <references/> [[Category:Chiapas]] 6ytcqup46yrf2tztnli93frviq6qjri 504114 504078 2022-08-20T20:19:13Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH1_NHN2=Kena|NHE_name=Chiyapan||NCH_name=Chiapas|NHN_name=Chiyapan (nhn)}} '''Chiapas''' nos '''Chiapas Tlatokajyotl''' (kaxtiyatlajtoli: ''Estado de Chiapas'') se tlatokajyotl ipan [[Mexko (nch)|Mexko]] tlali. Kipia 125 altepetlalimej, itstosej ipan ni ikua Tochtlaj Gutiérrez altepetl. Ipan iuetiska tonati Pacífico ueyatl tlatokajyotl, ika uajkapa Guatemala, ika ineska tonati Oaxaca; uan tlatsintla Chiapas tlatokajyotl. ==Nelkamanali== <references/> [[Category:Chiapas]] tti5xgmsklmlv75jcosupm26wlqukal Tollan 0 10836 504048 501662 2022-08-20T18:56:09Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Tollan''' altepetl ipan [[Hidalgo]] tlahtocayotl. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 09ilfz2lgvzzxdoos8805xfzmyln6l5 Nemachiyōtīlli:Baja California 10 10863 503960 501457 2022-08-20T14:45:11Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki <div style="background-color: lightgreen; border: 1px solid #AAAAAA; display: block; padding: 1px; clear:both; margin-top:10px;" class="noprint"><table style="background:none; width:100%"><tr><td>[[Image:Flag of Baja California.svg|40px|Ipan Baja California]] '''<span style="font-size: 120%">[[Baja California]]</span>''' </span></td><td align=right>'''[[Mexico]]''' [[Image:Flag of Mexico.svg|40px|Ipan Mexico]] </td></tr></table></div> <div style="background-color: Honeydew; border: 1px solid #8898BF; border-top: 0px solid white; padding: 5px 5px 0 5px;" class"noprint"> <table style="background:none "> <tr><th style="font-size: 75%; line-height: 120%;">Tecuacan</th><td><span style="font-size: 110%">'''[[Mexicali]]'''</span></td></tr> <tr><th style="font-size: 75%; line-height: 120%;">Altepetl</th><td> [[Tijuana]] | [[Ensenada, Baja California|Ensenada]] | [[Rosarito]] | [[Tecate]] | [[San Felipe, Baja California|San Felipe]] | [[San Quintín, Baja California|San Quintín]]</td></tr> <tr><th style="font-size: 75%; line-height: 120%;">Altepetlahtohcan</th><td style="font-size: 85%; line-height: 120%;">[[Ensenada altepetlahtohcan|Ensenada]] | [[Mexicali altepetlahtohcan|Mexicali]] | [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | [[San Felipe altepetlahtohcan, Baja California|San Felipe]] | [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | [[Tecate altepetlahtohcan|Tecate]] | [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]]</td></tr> </table> </div> ha45ygxrvv2h7dolj4ummnkpw1o0r6h Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexico 14 11027 504014 492288 2022-08-20T18:36:59Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Ueyi chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Cities in Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tlalticpacmatiliztli ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipampa tlacatiyan|Mexico]] ia6duqkw29oams367p8ql935kcdb14j 504170 504014 2022-08-21T01:58:23Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Cities in Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tlalticpacmatiliztli ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipampa tlacatiyan|Mexico]] 5qeig4wmrfeya3pvyewnytg2ei7nkgd 504213 504170 2022-08-21T06:38:43Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepemeh ipan Mexihko|NLV]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Cities in Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tlalticpacmatiliztli ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipampa tlacatiyan|Mexico]] 7popfmipqffoz4q064jp0li4l56exfo Neneuhcāyōtl:Chiyapan 14 13024 504084 494406 2022-08-20T19:26:02Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Commonscat|Chiapas}} [[Neneuhcāyōtl:Tlatilantli pan Mexko]] e4maixzht8t0pbyqkmm0gou9a1zrebg 504085 504084 2022-08-20T19:27:41Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Category:Chiyapan|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Chiapas|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chiyapan (nhn)|NHN]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Chiapas}} [[Neneuhcāyōtl:Tlatilantli pan Mexko]] 1fyfjy7uhte42nfedg9k7otocxvypws Matzahtlah 0 16664 504042 501651 2022-08-20T18:53:55Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[San Isidro Matsajtlaj|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Matzahtlah | Chantocaitl = San Isidro | Tlaixcopinalli = FiestaZuritas.JPG | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Atlapechco altepetlahtohcan|Atlapechco]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 514 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Matzahtecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 130280001 | Matlatzalan = }} '''Matzahtlah''' (nozo motenehua caxtillantlahtolli: ''San Isidro''), ce altepetl ipan Atlapechco altepecalpolli, ompa Tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. Ce altepemaitl quipiya 541 chanehqueh. == Tlaltocayotl == Zan niman ipampa inon altepetzin in ompa Hidalgo Cuextecapan, motoca «Matzahtlah» ompa inauatlahtol Cuextecapan tlatilantli, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''San Isidro''. Huehuecauhtica ipan nahuatlahtolli Matzahtlah quiza ipan: nahuatlahtocopa [[matzahtli]], ce xochicualli, nican inelhuayo pehua ica tlah- huan in tlahtolli matzahtli tlen ipehualiz -tlah huala itzatlan in [[cualcan]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Cuamontax]], in huitztlampa ica [[Cochotlah]], in tonatih iquizayampa ica [[Copaltitlah]], huan in tonatih icalaquitlampa ica [[Atotomoc]] huan [[Itzocal]]. === Yoliztli === San Isidro iyoliz variada, ca occequin cuahuitl huan cuauhtonton, quipiya [[huexotl]], [[ixizhuatl]], [[teocuahuitl]], [[tzapotl]], [[amolli]], [[lalaxcuahuitl]], [[xalxococuahuitl]], [[capolcuahuitl]], [[ahuacacuahuitl]], [[matzahtli]] huan [[cuaxilotl]]. No xiquitta San Isidro altepetl quipiya chichinimeh yolcameh in [[pezohtli]], [[epatl]], [[tlacuachin]], [[tlahcomiztli]], [[ayotochtli]], [[aztatl]], [[tochtli]], [[tzopilotl]], [[huitzilin]], [[tohtli]], [[tepocolcoatl]] huan [[cincoatl]]. == Tequitiliztli == [[File:Cosecha jgrr.JPG|thumb|220px|left|San Isidro xolalpan quipiya tepitzin tlanamacaliztli.]] San Isidro ce altepetl ipan Hidalgo ica itequiyo. San Isidro tequitiliz ca ipan [[tiyanquiztiloyan]] huan [[tianquiztli]] campa chaneh tequipanoa itlalpixcayo, tlanamaca xochimeh, tlacualiztli, xochicualli, cuauhtontli, tequichihualiztli, tlamantli, yolcameh nozo tepoztlamantli. Nican ce hueyi altepetl, quipiya miac tlanamacatiliztli, xoalapan chaneh tlanamaca ipan cuauhmalacatl, tzopelli, tlacualiztli huan ahahuilli, ipan ohcalli quipiya nacanamacoyan, pahcalli, tlacualchihualoyan, amanamacoyan, cacnamacoyan, ocnamacoyan, tlaxcalnamacoyan, xochinamacoyan, tlapalnamacoyan. ==Chanehmatiliztli== Ce altepemaitl quipiya 541 chanehqueh, 280 cihuameh huan 234 tlacameh.<ref>Pueblos de América. [https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-isidro-194/#:~:text=La%20localidad%20de%20San%20Isidro,a%20268%20metros%20de%20altitud. ''Pueblos de México'', Hidalgo tlahtocayotl, San Isidro; 5 ome metztli itech 2022 xiuitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1930]] | 152 |- | [[1940]] | 246 |- | [[1950]] | 289 |- | [[1960]] | 348 |- | [[1970]] | 420 |- | [[1980]] | 346 |- | [[1990]] | 462 |- | [[2000]] | 529 |- | [[2010]] | 566 |- | [[2020]] | 514 |- |} ==Temachtiliztli== In altepetl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan Ignacio Allende ipan San Isidro, inic ome tlamachtiloyan, ''Escuela secundaria'', noyuhqui in ''Escuela Secundaria Técnica'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica ''becas'' (tequiyotl), huan chicuace tlamachtiloyan huan temachtianimeh quipia “programa” ica itemachtiliz ipan ome tlahtolli, nahuatlahtolcopa huan caxtillahtolli. ==Tequichihualiztli== Altepetl San Isidro ce altepetl ica mochi calmanaliztli ipan Hidalgo tlahtocayotl ompa [[Cuextecapan]]; ixquich tlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tequitl iyuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. In [[miccailhuitl]] hueyi tonalilhuitl ipan tonalamatl ompa Inic Mahtlactli metztli huan Mahtlactli huan ce metztli, quihtoznequi ''Xantoloh''. === Mitohtiliztli === [[File:Fiestas_jgrr.JPG|thumb|200px|San Isidro imitohtiliz.]] In altepemaitl cecahua hueyi iluitl tlen moihtoa ''carnaval'', nican pehua quicualchihua ce ilhuitl tlen quitequipano quemah tlahtolcopa, ipan no tonalilhuitl ica chanehqueh tlaquemi zacaquemitl, zacacopilli huan izuacueitl, huan mitotiah huehuetqueh, tepocameh huan pipilton. Ipan carnaval, chanequeh tlacuah zacahuilli, tamalli, atolli, totolteizhuatl. Carnaval quipiya mochi mihtotiztli ipan San Isidro xolalpan ica cuahpanco tlahtzotzonalotl. ===Tlatzohtzonaliztli=== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''música huasteca'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Nican hueyi tlatzohtzonaliztli in [[cuauhpanco]], caxtillahtolcopa ''huapango'', ce Cuextecapan cuicatl ica mecahuehuetl, noyuhqui cah ''banda de viento'' (tlatzohtzonalcalpolli). == Momotlaliztli == Oncah canahya campa macehualmeh mahuiltiah ica olli (futbol) ihuan no ihqui mahuiltiah ica olli (basquetbol). == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|San Isidro, Atlapexco}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] kimzmab1wx4lsreil26vn9ahc2snrf2 Metztitlan 0 17286 504054 501652 2022-08-20T18:58:21Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Metztitlan | Chantocaitl = Metztitlán | Tlaixcopinalli = Metztitlán, Hidalgo, México. 058.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glifo de Metztitlan.png | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Metztitlan altepetlahtohcan|Metztitlan]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Metzcatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | INEGI = 130280001 | Matlatzalan = }} '''Metztitlan''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tepatetipan]], in huitztlampa ica [[]], in tonatih iquizayampa ica [[Tezochohcan]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[El Salitre]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 1625 |- | [[1910]] | 1640 |- | [[1921]] | 1368 |- | [[1930]] | 1156 |- | [[1940]] | 1344 |- | [[1950]] | 1497 |- | [[1960]] | 1798 |- | [[1970]] | 2225 |- | [[1980]] | 1119 |- | [[1990]] | 2668 |- | [[2000]] | 2741 |- | [[2010]] | 3125 |- | [[2020]] | 3125 |- |} == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 5qklmli41xxadwbp02khbhzb37sg8a6 Mexko 0 17496 504126 503168 2022-08-21T00:39:52Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{coor capital dm|19|25|10|N|99|08|44|W}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2_PPL2=Kena|NHE_name=Mexko|NCH_name=Mexko (nch)|NHW_name=Mexko (nhw)|NHN_name=Mexico|NCI_name=Mexihco|PPL_name=Meshijku}} {{Tlakatiyan | āchcāuhtōcāitl_nativo = ''Estados Unidos Mexicanos'' | āchcāuhtōcāitl = Mexika Sentik Wexteyowalko | cemāxcātōcāitl = Mexko | pāmitl = Flag of Mexico.svg | chīmalli = Coat of arms of Mexico.svg | chīmalli_tamaño = 110px | símbolos = | mapa = MEX orthographic.svg | mapa_tamaño = 290px | tlācatiyāncuīcatiliztli = ''[[Mexko Semanawak Wikayotl]]'' | tlācatiyāncuīcatiliztli_tlahcuilōlli = Himno Nacional Mexicano instrumental.ogg | tēcuacān = [[Altepetl Mexko]] [[File:Coat of arms of Mexico City, Mexico.svg|derecha|20px]] | tēcuacān_chānehqueh = 9&nbsp;209&nbsp;944 chan. | tēcuacān_cemonocāyōtl_fmt = | tēcuacān_cemonoc = 19_26_N_99_08_W 19°26′ M, 99°08′ S | huēyi_āltepētl = [[Altepetl Mexko]] | āchcāuhtlahtōlli = [[Kastiahtlahtolli|Kastiah]], [[Nawatlahtolli|mexkatl]], [[Yokatekatlahtolli|yokatekatl]] wan sekinok [[Tlahtolmeh pan Mexko|66 tlahtolli]]<sup>1</sup> | tēpacholiztli = [[Axkayotl]], [[Axkayotillotl|axkayotilli]], [[sentiktlapehpenolpan]], [[tlaixpantihkayotl]] wan [[miakinyotl]]. | tēpachohqueh = [[Presidenteh]] | tēpachohqueh_tōcāitl = [[Andrés Manuel López Obrador]] | tzintiliztli = [[Mexko itlakaxoxowkayo|Tlakaxoxowkayotl]] | fundación_hitos = &nbsp;• Pewalistli<br/>&nbsp;• Tlatenkixtilistli<br/>&nbsp;• Tlamilistli<br/>&nbsp;• Nemachililistli | fundación_fechas = tlen [[España]]<br/>[[16]] tlen [[septiempreh]], [[1810]]<br/>[[6]] tlen [[noviempreh]], [[1813]]<br/>[[27]] tlen [[septiempreh]], [[1821]]<br/>[[28]] tlen [[tisiempreh]], [[1836]] | tlaīxpayōtl = 1 964 375<ref>http://www.oratlas.com/libro-mundial/mexico/geografia</ref><sup>2</sup> | tlaīxpayōtl_tlatēctli = 13 | tlaīxpayōtl_ātl = 2.5% | cuāxōchtli = 4&nbsp;389&nbsp;km nochi<br/>• 3&nbsp;155&nbsp;km ika [[Estadosonidos]]<br />• 958&nbsp;km ika [[Kwahtemallan]]<br />• 276&nbsp;km ika [[Belis]] | huēyi_ātēntli = 9&nbsp;330&nbsp;km | chānehqueh = 128 649 565 ([[2020]])<ref>http://www3.inegi.org.mx/sistemas/mexicocifras/</ref><ref name="población">http://www3.inegi.org.mx/sistemas/temas/default.aspx?s=est&c=25433&t=1</ref> | chānehqueh_tlatēctli = 10 | chānehqueh_pozāhuacāyōtl = 57 | PIB_nominal = $ 1&thinsp;192&thinsp;480 MDD<ref name=INEGI_2020>https://www.inegi.org.mx/contenidos/saladeprensa/boletines/2019/pib_pconst/pib_pconst2019_02.pdf</ref> | PIB_nominal_año = 2021 | PIB_nominal_puesto = 15 | PIB_nominal_per_cápita = $ 9 246 USD | PIB = $ 2 869 542 MDD | PIB_año = 2021 | PIB_puesto = 13 | PIB_per_cápita = $ 20&nbsp;266 USD<ref name=INEGI_2020>https://www.inegi.org.mx/contenidos/saladeprensa/boletines/2019/pib_pconst/pib_pconst2019_02.pdf</ref> | IDH = 0.779<ref>http://hdr.undp.org/sites/default/files/2016_human_development_report.pdf</ref> | IDH_año = 2020 | IDH_puesto = 74 | IDH_categoría = {{Ingreso|ingreso=pani}} | tomīn = [[Mexko pesoh]] ($, <code>[[ISO 4217|MXN]]</code>) | tlācatōcāitl = Mexikatl, -meh<br />Mexkoewketl, -nih<br />Mexkotlakatl, -meh | horario = [[UTC-5]] wan [[UTC-8]] | horario_verano = [[UTC-5]] wan [[UTC-7]] | cctld = [[.mx]] | código_telefónico = 52 | prefijo_radiofónico = 4AA-4CZ, 6DA-6JZ, XAA-XIZ | nenecuilhuāztli_ISO = MX / MEX / 484 | miembro_de = [[ONU]], [[OCDE]], [[T-MEC]], [[G-20]], [[G-5]], [[APEC]], [[G3]], [[GL]], [[CIN]], [[LC]], [[ABINIA]], [[Celac]], [[OEI]], [[AEC]], [[Pacifico nenōtzaliztli|Pasifiko nenotsalistli]], [[Tlatēcpānaliztli in Ixachitlan Tlahtohcāyōtl|TIT]], [[MIST]], [[UFC]], [[Interpol]], [[CIJEG]], [[Unesco]] | tlahtōlcaquiliztilōni= | tlahtōlcaquiliztilōni1= Tlatekpanal pan ''Tlanawatilli ika Ininmelawkayo tlen masewaltlakameh ika inintlahtol''. | tlahtōlcaquiliztilōni2= Macho 3 269 386 km² ''Seknikiski Teetlamahmakilissotl Yeyantli'' ixtentli Mexko 5 233 761 km².<ref>https://web.archive.org/web/20120127184313/http://www.seaaroundus.org/eez/484.aspx</ref> |matrícula_avión=XA, XB, XC|matrícula_coche=MEX|lema_nacional=''La patria es primero''<br />([[kastiahtlahtolli|kastiah]], «Totlalwi ya sentipan»).}}'''Mexko<ref group="tyml."><small>Ika [[nawatl tlen wahkapatl]] motokaxtiayaya '''''Mexihko'''''. Naman ipan [[Waxtlan]] motokaxtia ''Mexko'', mewkatsan sekinok kalpoltlahtolmeh (ken [[Tlahko nawatlahtolli|tlahko nawatl]]) nokka kitokaxtiah '''''Mexiko'''''.</small></ref>''' ({{IPA|ˈmeːʃkoˀ|{{IPA/Nawatl}}|}}) (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''México''; ika [[Yokatekatlahtolli|yokatekatl]], ''Meejiko''; ika [[Mixtekatlahtolli|mixtekatl]], ''Ñuu Koꞌyo''; ika [[Otontlahtolli (nhe)|otomitl]], ''Mꞌonda''; ika [[Waxtekatlahtolli|waxtekatl]], ''Labtóm''; ika [[Masawahtlahtolli|masawah]], ''Bꞌonro'') —weyak itokah '''Mexika Sentik Wexteyowalko'''— (ika [[Kaxtiltlahtolli|kastiah]], ''Estados Unidos Mexicanos'') se [[wexteyowalli]] pan [[Amerikah Miktlanpa]]. Kiihtoa i[[Tlanehnewillotl tlen Sentikmasewalmeh|tlanehnewillo]] Mexko i[[Tekitlanawatilli|tekitlanawatil]] se [[axkayotl]], [[sentiktlapehpenolpan]], [[Axkayotillotl|axkayotilli]], wan moxelohtok ika 31 [[tlatilantli]] (wanya i[[ikwa altepetl|altepenanyo]] itokah [[Altepetl Mexko]]).<ref name="censo">[https://constitucionenlenguas.inali.gob.mx/nahuatl-de-la-huasteca/completa/lang1:nahuatl-de-la-huasteca «Tlanehnewillotl tlen Sentikmasewalmeh»]. ''Gobiernoh tlen Mexko''.</ref><ref>Víctor Chávez. [https://www.elfinanciero.com.mx/nacional/df-no-es-el-estado-32-aclaran-legisladores «DF no es el estado 32, aclaran legisladores»]. ''El Financiero''. {{Spa}}</ref> Kipiya itlalwi se iixten tlen 1&nbsp;964&nbsp;375 km²,<ref name=":0">INEGI. [http://internet.contenidos.inegi.org.mx/contenidos/Productos/prod_serv/contenidos/espanol/bvinegi/productos/nueva_estruc/AEGEUM_2017/702825097912.pdf «Anuario estadístico y geográfico de los Estados Unidos Mexicanos 2017»]. {{Spa}}</ref> yeka Mexko eli wexteyowalli tlen mahtlaktli wan nawi weyi pan nochi [[tlaltepaktli]] wan tlen makwilli weyi tlen [[Latinoamerikah]]. Mopantia miktlanpa ika [[Estadosonidos]] (3155 km) wan witstlanpa ika [[Kwahtemallan]] (958 km) wan [[Belis]] (276 km) ininnepan. Mexko iatentenno, tlen kitlamachiwa 9330 km, mopantia siwatlanpa ika [[Pasifiko Weyiaxoxowilli]] wan tlalokan ika [[Ayollohko Mexko]] wan [[Karibe Weyiatl]].<ref name=":0" /> Pampa onkak 130 miyones masewalmeh pan xiwitl 2021, Mexko ya wexteyowalli tlen mahtlaktli ika chanehkeh pan tlaltepaktli. Nowkiya, tlen se ika [[Masewaltlakatl|masewaltlakameh]] pan nochi [[Amerikah]], no ika [[Kastiahtlahtoani|kastiahtlahtoanih]] pan nochi tlaltepaktli.<ref>Alfonso González & Mirta A. González. ''[http://books.google.cat/books?id=FrsTLm265zoC&pg=PA150&dq=n%C3%BAmero+hispanohablantes&hl=ca&ei=9qZNTYj9FM2cOs7AmRE&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=2&ved=0CC8Q6AEwAQ#v=onepage&q=n%C3%BAmero%20hispanohablantes&f=false Español para el hispanohablante en los Estados Unidos]''. {{Spa}}</ref> Kipiya 69 [[tekpantlahtolli]]: se tlahtolli ([[kastiah]]) wallaw tlen [[Eoropah]], wan 68 [[masewaltlahtolli]]:<ref>[http://comunicacion.senado.gob.mx/index.php/informacion/boletines/50490-respalda-el-pleno-reconocimiento-oficial-de-68-lenguas-indigenas.html «Respalda el Pleno reconocimiento oficial de 68 lenguas indígenas»]. ''Machiyosentilli Nechikolli''. {{Spa}}</ref> sekin inintokah [[Nawatlahtolli|mexkatl]], [[Yokatekatlahtolli|yokatekatl]], [[Tseltaltlahtolli|tseltal]], [[Tsotsiltlahtolli|tsotsil]], [[Mixtekatlahtolli|mixtekatl]], [[Tsapotekatlahtolli|tsapotekatl]], [[Otontlahtolli|otomitl]], [[Totonakatlahtolli|totonakatl]], [[Choltlahtolli|chol]], [[Masatekatlahtolli|masatekatl]] wan [[Waxtekatlahtolli|waxtekatl]]. Yeka nowkiya eli weyitlalli tlen chikome ika achiyok tlahtolmeh tlen mosaniloah pan tlaltepaktli.<ref>Ethnologue. [http://www.ethnologue.com/statistics/country#7 «Summary by country»]. {{Eng}}</ref> Itstokehya masewalmeh pan Mexko Tlalli 21&nbsp;000 xiwihtla.<ref>MSN Encarta (2009). [http://uk.encarta.msn.com/encyclopedia_761570777/Native_Americans.html#s76 «Native Americans: Earliest Migrations»]. {{Eng}}</ref> Elki nopa atoktli ne witstlanpa altepetinih ininchan, keha [[olmekah]], [[toltekatlakameh]], [[mayapanekah]] wan [[tenochkah]]. Mokinon, [[kaxtiltekahmeh]] ahsikoh kitlalkwihkwikoh naman ni Mexko Tlalli, wanya sekin altepetinih inintlapalewilis katli eliyayah [[tlaxkaltekahmeh]], [[totonakatlakameh]], [[teetsikohkah]] wan sekinokeh. Kipewaltih nopa weyi [[Teetlalkwihkwilistli tlen Exkan Tlahtoloyan|teetlalkwihkwilistli]] ne [[Weyitlahtohkayotl Mexihko]] pan [[1527]] wan mochiwki [[Virreiyotl Yankwik España]] pan [[1535]]. Nimantsin, yankwik kaxtiltekahmeh nowkiya kintlalkwihkwikeh [[michwahmeh]], [[navahotlakameh]], [[takalohtlakameh]], [[chichimekah]], etc. Ipan [[1821]], Yankwik España [[Mexko itlakaxoxowkayo|moxexelohki tlen España]], ika itokah [[Tlen Se Mexika Weyitlahtohkayotl]], sanpampa sekinok tlalmeh keha [[Pilipinas]], [[Palaos]], [[Koba]] wan [[Poertorriko]] ayikanah moxexelohkeh. Satepan, yankwik wexteyowalli ika senkah ialtepenanyo motokaxtihki Mexko. Ipan tlahko {{Siglo/full|xix}}, Mexko moxelohki inintsalan ''liberales'' wan ''conservadores''. Nowkiya, Mexko kiixpolohki se tlahko itlalwi ipampa [[Mexko-Estadososnidos yaoyotl|netewilli ika Estadosonidos]]. Teipan, panok se yankwik tlapatlalistli, nopa [[Tlen Ome Mexihkatl Weyitlahtohkayotl|Tlen Ome Mexika Weyitlahtohkayotl]], iwkatsan wetski pan xiwitl [[1867]]. Ipan [[1910]], pewki [[Mexika Teeahkomanalistli]]. Ipan [[1993]], Mexko kifirmarki nopa [[Ihtonki Tiankiskayotl Sentlalilistli tlen Amerikah Miktlanpa]] ika [[Kanata]] wan [[Estadosonidos]]. Iwkatsan tlatkilistli wan iknoyotl tlawel moxelohtok,<ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9108719/Mexico «Mexico»]. ''Encyclopedia Britannica''. Kalahki: 1 tlen april pan 2007. {{Eng}}</ref> Mexko se achiyok kwalli wexteyowalli pan [[Ispanoamerikah]].<ref>[http://www.oxanstore.com/displayfree.php?NewsItemID=130098 «Latin America: Region is losing ground to competitors»]. ''Oxford Analytica''. Kalahki: 1 tlen oktopreh pan 2007. {{Eng}}</ref> Nowkiya, Mexko Tlalli eli tlen mahtlaktli wan eyi tlahtohkayotl ika weyi [[PIB]] pan nochi tlaltepaktli, san [[Italia]]<nowiki/>ikan. Kipiya se weyi [[IDH]] tlen 0.779. __TOC__ == Tlaltokayotl == [[Īxiptli:CodexMendoza01.jpg|miniaturadeimagen|306x306px|Mexihko imachiyo ika Anawak ipan ''Amochtli Mendoza''.]] San niman moxexelohki tlen [[España]], wexteyowalli pewki motokaxtia «Mexiko», senkah inintokah ialtepenanyo wan [[Exkan Tlahtoloyan]] iweyialtepew. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Mexitl» so «Mexihtli» (seyok [[Witsilopochtli]] itokah) pampa tiopixketl [[Bernardino de Sahagún]] ({{Siglo|xvi}}) kiihkwilohki ne tokaitl wallaw tlen «Mexih» (tlen [[metl]] wan [[sihtli]]) ika tsontlanketl -ko.<ref name="censo3">[https://www.mesoweb.com/es/articulos/sub/Sahaguntino.pdf «Mexica anoço mexiti»]. ''El texto sahaguntino sobre los mexicas''.</ref> {{cita|In çã çe mitoa mexicatl: in miequin mitoa, mexica. Inin tocaitl mexicatl: itech quiça in tocaitl Mecitli. me, q.n. Metl, citli in tochin, citli: mitozquia meçicatl, ic onixpoliui in mitoa, Mexicatl: in iuhca nenonotzalli, in tlamacazqui, in quinoaliacan mexica itoca catca Meçitli: quil inic tlacat, quitocaiotique Citli: auh memac in quitecaque, in uncan tetzaoac, ic motocaioti mecitli: auh inin in ooapaoac tlamacazqui teupixqui mochiuh, quil quitlacanotzaia in diablo ([[Witsilopochtli]]): ic cenca quimauiztilique, ioan mochintin quitlacamatque, in iacanaloni: auh in quiniacan in itlapacholhoan, ic motocaiotique Mexica.|Tpxk. [[Bernardino de Sahagún]]}} [[Francisco Javier Clavijero]] kiihtoh nopa [[tlaltokayotl]] moneki tlahtolkwapas “kampa nemi Mexih” so “kampa nemi Witsilopochtli”. Kipiwihki pan yané amochtli se tlahtoltlahkwilolli tlen kiihtoa waksan ya kineltokak itlaltokax kihtosnekiyaya “ipan [[metl]] ixik”, sanpampa kemman yahaya momachtihki [[Exkan Tlahtoloyan inemiliskayo|mexihkatlakameh inemiliskayo]], momakak kwentah ''Mexihko'' kena wallaw tlen Witsilopochtli.<ref>Clavijero, Francisco Javier (1844). [http://cdigital.dgb.uanl.mx/la/1080023605/1080023605.html «Historia antigua de México y de su conquista: sacada de los mejores historiadores españoles»]. Biblioteca digital de la Universidad Autónoma de Nuevo León: Imprenta de Lara. {{Spa}}</ref> Monextihki 6 tlen noviempreh pan xiwitl 1813, kemman [[Anawaksenkotilli]] kikixtihki ne [[Amatl tlen Amerikah Miktlanpa Itlakaxoxowkayo]], tlen se [[tlatokaxtilistli]] tlen motekiwihki para kitokaxtis ni wexteyowalli. Inin senkah itokah [[Yankwik España]] sankemman [[Kaxtiltlahtohkayotl]] weyi iamatlamoyawal [[Tlanehnewillotl tlen Cádiz]] kimachiyotihki nochi España itlalwi pan [[Amerikah Miktlanpa]] ([[Weyitlahtohkayotl Kwahtemallan]], [[Koba]], [[Florida]], [[Poertorriko]] wan [[Kapitanyotl Santo Tominkoh|Santo Tominkoh]] —naman [[Tominkoh Tlalli|Tominkoh Axkayotl]]—).<ref>[http://www.ordenjuridico.gob.mx/Constitucion/1812A.pdf «Artículo 10 de la Constitución Política de la Monarquía Española (Constitución de Cádiz de 1812)»]. {{Spa}}</ref><ref>[http://www.ordenjuridico.gob.mx/Constitucion/ACTA.pdf «Acta solemne de la declaración de la independencia de la América septentrional»]. {{Spa}}</ref><ref>[http://www.ordenjuridico.gob.mx/Constitucion/1814.pdf «Decreto Constitucional para la Libertad de la América Mejicana (sic)»]. {{Spa}}</ref> Satepan, ne ''Decreto Constitucional para la Libertad de la América Mexicana'', amatlamoyawalli pan xiwitl 1814, kipatlak nesé itlaltokax ika ''Mexihko''. Neya, ika kastiah, ''México'' nowkiya motekiwihki kensé chaneh itokah. Nochin amatinih achtopa [[Mexko itlakaxoxowkayo|tlakaxoxowkayotl]] ([[Yowallan Tekichiwalli]] wan [[Córdoba Sentlalilistli]]) kitekiwihkeh ome tlaltokaitl (Amerikah Miktlanpa wan Mexika Amerikah), sanpampa kipiwihkeh seyok yankwik, tlen kimachiyotihkeh kensé wexteyowalli itokah: '''Mexika Weyitlahtohkayotl'''. Nopa tlaltokaitl motekiwihki pan [[Amatl tlen Mexihkatl Weyitlahtohkayotl Itlakaxoxowkayo|Amatl tlen Mexika Weyitlahtohkayotl Itlakaxoxowkayo]], amatlamoyawalli pan 28 tlen septiempreh pan xiwitl 1821, kemman Mexko kitlanki itlakaxoxowkayo.<ref>[http://www.ordenjuridico.gob.mx/Constitucion/1821A.pdf «Plan de Iguala»]. {{Spa}}</ref><ref>[http://www.ordenjuridico.gob.mx/Constitucion/1821B.pdf «Tratados de Córdoba»]. {{Spa}}</ref><ref>[http://www.ordenjuridico.gob.mx/Constitucion/1821C.pdf «Acta de Independencia del Imperio Mexicano»]. {{Spa}}</ref> Naman, ika nawatl tlen [[Waxtlan]], ni wexteyowalli itokah '''Mexko Tlalli''', iwkatsan [[Tlanehnewillotl tlen 1857]] kimachiyotihki itokah '''''Mexika Repoblikah''''',<ref name="censo2">[https://repositorioinstitucional.buap.mx/handle/20.500.12371/6856 «Inahuatil-Tecpanatiztli in Mexica Republica (1857)»].</ref> sanpampa nowkiya motekiwihki ''Estados Unidos Mexicanos''.<ref>G. Monzón, Luis (''et. al.''). [https://archivos.juridicas.unam.mx/www/bjv/libros/7/3448/6.pdf «¿República Mexicana o Estados Unidos Mexicanos?»]. Altepetl Mexko: Universidad Nacional Autónoma de México. {{Spa}}</ref> Ipan [[Tlanehnewillotl tlen Sentikmasewalmeh]], amatlamoyawalli pan xiwitl [[1917]], momachiyotiah ''Mexika Sentik Wexteyowalko'',<ref>[https://www.inali.gob.mx/bicen/pdf/GLOSARIO_nahuatl_huasteca_potosina.pdf «Glosario de términos jurídicos»]. ''Tlallamiktli tlen Masewaltlahtolmeh''.</ref> sanmohtoa nawatlahtoanih san kitokaxtiah ''Mexko''.'''<ref name=":022">[[IDIEZ]] (2016). [{{Tlahtolxitlauhcayotl}} «Mēxco»]. ''Tlahtolxitlauhcayotl''. Varsovia: Totlahtol.</ref>''' Inin [[tlamanextilli]] tlen [[tlalokotsolli]] (se tlahtolli tlen kiixpolohki se achi itenkakilis) wallaw tlen «Mexihko». Nopa itlaltokax san motekiwia ika nesé weyi altepetl tlen wahkapayotl, maske ika [[Tlahko nawatlahtolli|tlahko nawatl]] nokka motekiwia ''Mexiko''. Kemman kaxtiltekahmeh ahsikoh Anawak Tlalli, motekiwihkeh ''mexicano'' para kitokaxtiseh [[Mexihkatlakameh|mexihkatlakatl]] wan itlahtol. Naman yeka motekiwia «mexikanoh» ika nawatl, sankeh para kintokaxtis mexkoewanih wan [[nawatlahtolli]].<ref>[[IDIEZ]] (2016). [{{Tlahtolxitlauhcayotl}} «Mexicanoh»]. ''Tlahtolxitlauhcayotl''. Varsovia: Totlahtol.</ref> Mewkatsan «mexikatl»,<ref>[[IDIEZ]] (2016). [{{Tlahtolxitlauhcayotl}} «Mēxihcatl»]. ''Tlahtolxitlauhcayotl''. Varsovia: Totlahtol.</ref> iwikal ken «mexkoewketl» so «mexkotlakatl», san motekiwia para kintokaxtis Mexko chanehkeh, wan «mexkatl»,<ref>[[IDIEZ]] (2016). [{{Tlahtolxitlauhcayotl}} «Mēxcatl»]. ''Tlahtolxitlauhcayotl''. Varsovia: Totlahtol.</ref> iwikal ken «mexikatlahtolli», motekiwia para kitokaxtis ne nawatl. == Nemiliskayotl == {{Main|Mexko inemiliskayo}} Masewalmeh sankemman onkahtiwallawkeh naman ni Mexko Tlalli 30&nbsp;000 xiwihtla. Ipan 9000 {{AC}}, mochiwki teeyolewalistli ika tlapixkalistli tlen [[ayohtli]], [[etl]], [[chilli]] wan [[waxin]]<ref>Casas y Caballero, 1995: 38.</ref> pan Teowahkan wan Tepeyoh Tamaolipan. Kenwak tlapixkalistli tlen sintli mochiwki pan 5000 {{AC}}, yeka masewalmeh pewkeh walmotlaliah pan Mesoamerikah.<ref>Márquez Morfín wan Hernández Espinoza, 2005: 14.</ref> Onkak eyi weyi tlallamikilistli: [[Oasisamerikah]], [[Aridoamerikah]] wan [[Mesoamerikah]]. === Mesoamerikah === ==== Olmekah ==== [[Īxiptli:Olmec_Head_No._1.jpg|izquierda|miniaturadeimagen|Wextik olmekatsontekon tlen 2.9 m pan San Lorenzo, kil mochiwki pan xiwitl 1200 {{AC}}]] [[Īxiptli:Área_Nuclear_Olmeca.png|miniaturadeimagen|Olmekatlallamikilistli elki se tlen atsitsin tlallamikilismeh pan nochi tlaltepaktli katli iyoka kichiwkeh tlapixkalistli.]] Sanmohtoa Mesoamerikah i[[Tlallamikilistli|tlallamikilis]] neski pan 2500 {{AC}},<ref>Christian Duverger, 2007.</ref> kemman masewalmeh tlen wahkapayotl achtopa sokichiwkeh wan tlapixkakeh pan ininchinanko.<ref>López Austin wan López Luján, 2001.</ref> Ipan 1400 {{AC}}, neski ne [[Olmekah|olmekatlallamikilistli]], Mesoamerikah altepetinih inintsintlan. Inohkeh ixolal tenyoh elkeh [[La Venta]] wan [[Eyi Tsapotl]]. Nepa kichiwkeh pixkalistli, sentipan tlen [[sintli]] wan [[Ichkatl|ichka]]<nowiki/>pixkayotl. Achiyok sosoltik olmekachinanko motokaxtia [[San Lorenzo Tenochtitlan]]. Elki tepantilo pan xiwitl 1150 {{AC}} ika naman [[Teksistepek]] altepetlalli, ompa [[Koatsakwalko]] atlawtenpa, pan tlatilantli [[Chalchiwehkan]]. Olmekah nikanin tlasemoyawkeh, kemman mochiwkeh nelmiak tekwakwilmeh wan kaltinih, achiyok keha seyok kawitl. Sanmohtoa, pan xiwitl 900 {{AC}}, sekkoyok ewanih matlasiwkeh San Lorenzo Tenochtitlan, wan melawa kinekkeh kinixpoloseh nochin tekwakwilmeh; sekin tlalpacholokeh, sekinok mowikakeh kampa La Venta. Kil altepetl La Venta elki olmekatlahtohkayotl ialtepenanyo. Nowkiya, inin tlen se altepetl tlen momattok eltoya pan Mexko tlen wahkapayotl. Neka eltokeh ne achiyok sosoltik tsakwalmeh tlen nochi Mesoamerikah, no moahsik wextik olmekatsontekon, mochiwki ika tliltepetetl, wan weyi ikpalli. Kil melawa elki se tlamantli malwilli. Olmekatlahtohkayotl iwexkayo tsontlanki ika Eyi Tsapotl. Tlawel momattok pampa onkak achiyok kawitl, sanpampa nesé olmekatlallamikilis tlen yané altepetl ayokkanah eliyaya weyi keha achtopa. Saniwki panok se weyi kwalantli ika sekinok altepetinih wan olmekah. Welis mopasolkeh ika axsansé kanahya: sekin onyahkeh [[Mayapan]], maske sekinok onyahkeh [[Kwikwilko]], sankeh altepetl poliwki ipampa [[Xiktepetl]]; yeka sampayano onyahkeh Mexko, [[Waxyakak]] wan [[Chiyapan]]. ==== Teotiwakeh ==== [[Īxiptli:15-07-13-Teotihuacan-RalfR-WMA 0251.jpg|miniaturadeimagen|[[Itsakwal Tonatiw]] pan [[Teotiwakan]].]]Neya Mesoamerikah kiahxilihki itlallamikilis iwexkayo. ==== Tsapotekah ==== ==== Toltekatlakameh ==== ==== Mayapanekah ==== ==== Mixtekah ==== ==== Chichimekah ==== ==== Michwahkemeh ==== ==== Tenochkah ==== === Teetlalkwihkwilistli === ==== Tlaxkaltekahmeh ==== === Virreiyotl Yankwik España === {{Main|Virreiyotl Yankwik España}} ==== Habsburgo weyikawitl ==== ==== Borbon weyikawitl ==== === Tlakaxoxowkayotl === {{Main|Mexko itlakaxoxowkayo}} === Tlen Se Weyitlahtohkayotl === {{Main|Tlen Se Mexika Weyitlahtohkayotl}} === Mexkoaxkayotl === === Netewilli ika Estadosonidos === === Tlen Ome Weyitlahtohkayotl === {{Main|Tlen Ome Mexika Weyitlahtohkayotl}} === Porfirio Díaz itlayekanalis === === Mexika Tlawilantilistli === {{Main|Mexika Tlawilantilistli}} === Mexko naman === == Semanawatilistli == == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- ! Tlatilantli ! Ialtepenanyo ! Chanehkeh |- | [[Aguascalientes]] | [[Aguascalientes, altepetl|Aguascalientes]] | |- | [[Ahkolman]] | [[Ahkolman, altepetl|Ahkolman]] | |- | [[Chalchiwehkan]] | [[Xalapan Enríquez|Xalapan]] | |- | [[Chiyapan]] | [[Tochtlan Gutiérrez|Tochtlan]] | |- | [[Doranko]] | [[Analko, Durango|Analko]] | |- | [[Echkapan Kalifornia]] | [[Mexikali]] | |- | [[Echkapan Kalifornia Witstlanpa|Echkapan Kalifornia Wtp.]] | [[La Paz, Mexko|La Paz]] | |- | [[Tlatilantli Guerrero|Guerrero]] | [[Chilpantsinko]] | |- | [[Tlatilantli Hidalgo|Hidalgo]] | [[Pachyohkan]] | |- | [[Kampeche]] | [[San Francisco Kampeche|Kampeche]] | |- | [[Keretaro]] | [[Tlachko, Keretaro|Tlachko]] | |- | [[Kwanahwato]] | [[Paxtitlan]] | |- | [[Kwawillan]] | [[Yankwik Tlaxkallan Saltillo|Yankwik Tlaxkallan]] | |- | [[Puebla]] | [[Kwetlaxkowapan]] | |- | [[Tlatilantli Mexko|Mexko]] | [[Tollohkan]] | |- | [[Michwahkan]] | [[Michwahkan, altepetl|Michwahkan]] | |- | [[Tlatilantli Morelos|Morelos]] | [[Kwawnawak]] | |- | [[Nayarit]] | [[Tepik]] | |- | [[Nuevo León]] | [[Monterrey]] | |- | [[Quintana Roo]] | [[Chaktemal]] | |- | [[San Luis Potosí]] | [[San Luis Potosí, altepetl|Miskihtik]] | |- | [[Sakatekapan]] | [[Sakatlan, Sakatekapan|Sakatlan]] | |- | [[Sinaloa]] | [[Kolwahkan]] | |- | [[Sonora]] | [[Pitik]] | |- | [[Tamaolipan]] | [[Altepetl Victoria]] | |- | [[Tlapachko]] | [[Villahermosa]] | |- | [[Tlaxkallan]] | [[Tlaxkallan Xikohtenkatl|Tlaxkallan]] | |- | [[Waxyakak]] | [[Waxyakak Juárez|Waxyakak]] | |- | [[Xalixko]] | [[Atemaxak]] | |- | [[Xikwawak]] | [[Xikwawak, Xikwawak|Xikwawak]] | |- | [[Yokatan]] | [[Mérida]] | |- | colspan="2" | [[Altepetl Mexko]] | |- |} === Tekitlanawatilli === === Altepetl Mexko === === Tsonkotonmeh === === Techpowilismeh === == Tlapiyalistli == === Nemiliskayotl === === Ohpanyantli === === Iknoyotl === == Chanehkeh == === Altepekalpolmeh === === Masewaltlakameh === === Nehnemilistli === Mexkoewanih nemih pan sekinok wexteyowalli wan wahkaewanih nemih pan Mexko pan xiwitl 2020. {{col-begin}} {{col-2}} * {{USA}} ika 36,255,589 mexikameh * {{CAN}} ika 96,055 mexikameh * {{ESP}} ika 53,811 mexikameh * {{BRA}} ika 21,853 mexikameh * {{GTM}} ika 15,012 mexikameh * {{DEU}} ika 13,247 mexikameh * {{UK}} ika 11,800 mexikameh * {{CHL}} ika 10,380 mexikameh * {{BOL}} ika 8,655 mexikameh * {{ARG}} ika 7,239 mexikameh {{col-2}} * {{USAf}} 797,266 estadosonidosewanih * {{GTMf}} 56,810 kwahtemaltekah * {{VENf}} 52,948 veneswelaewanih * {{COLf}} 36,234 kolombiaewanih * {{HNDf}} 35,361 ondorasewanih * {{CUBf}} 25,976 kobaewanih * {{ESPf}} 20,763 kaxtiltekahmeh * {{SLVf}} 19,736 koskatekah * {{ARGf}} 18,693 arhentinaewanih * {{CANf}} 12,439 kanataewanih {{col-end}} === Tlaneltokilistli === === Tlahtolmeh === {{Main|Tlahtolmeh pan Mexko}} == Teemachtilistli == == Tlallamikilistli == === Mexikayotl === === Wikayotl === === Tlahkwilohkayotl === === Tlamachihchiwalistli === === Ixkopinkayotl === === Tlakwalistli === == Tlamatilistli == == Nowkiya xikitta == * [[Amerikah]] == Tlahtoltlahkwilolli == {{Notetag/end}} == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} __NOTOC__ __NOEDITSECTION__ <!----------Interwiki strapline----------> {{Sample:Interwikis/Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Weweyak tlahkwilolli]] qvffsa5a7106zi00rl9eg3mnmv5xqdw Neneuhcāyōtl:Mexihco 14 17945 504207 498745 2022-08-21T06:32:26Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P2|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P1|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Nahuatlahtolli (nci)]] g6i8lbsmp2a2n45llge8h137kyaroxw 504208 504207 2022-08-21T06:32:57Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P2|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P1|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Nahuatlahtolli (nci)]] [[Neneuhcāyōtl:Tlacatian]] jh2ivs1ncia3qomolckf28p1slr94ie Matsajtlaj 0 17972 504025 500697 2022-08-20T18:49:09Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Matzahtlah|NHN]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl (nch) | Altepetl = Altepetl | Tokayotl = San Isidro Matsajtlaj | Kaltokayotl = San Isidro | Pamitl = | Chimali = | Ixkopinali = FiestaZuritas.JPG | Tlalmachiyotl = | Ueyitlali = [[Mexko (nch)|Mexko]] | Tlajtokayotl = [[Hidalgo (nch)|Hidalgo]] | Tlatilantli = [[La Huasteca]] | Altepetlali = [[Atlapechko altepetlali]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = | Ankayotl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Neliuajkapanka = | Metros = | Chanemej = | KampaChanemej = | Posauakayotl = | KampaPosauakayotl = | IDH = | KampaIDH = | PIB = | PPC = | Tlapeualtilistli = | CampaCreacion = 31 | Tlajtoli = [[Kaxtilantlajtoli]] uan [[nauatlajtoli]]. | Tekiuaj = | Tepachtiketl = | Tlakatokayotl = matsajtekatl, Matlajtlaj chanej | CP = | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = | INEGI = | Matlatsalan = |}} '''San Isidro Matsajtlaj''' nos '''San Isidro''' (kaxtilantlajtoli; ''San Isidro''); se [[chinanko]] ipan Atlapechko altepetlali, ompa [[Hidalgo (nch)|Hidalgo]] tlajtokayotl, Mexkopa. San Isidro Matsajtlaj kipia 514 chanejmej, se nauatiketl kitoua ixolal itech [[Uaxtekapaj]] tlali kistok ''Huasteca Hidalguense''. == Tokayotl == Ipan 1929 xiuitl, tiselijkej ipan totiopaj omej kampanamej uan iixkopinka tonantsi ''Maria de Guadalupe'', ipan ni tonali pejki kitokachtiaj tochinanko “San Isidro” totlayakanka kaxtilantlajtoli '''San Isidro Labrador'''. San niman ipampa inon chinanko, motoka «Matsojtlaj» ompa [[Atlapechko]] inauatlajtol, sanse itoka ipampa ialtepetikpak '''Matsajtlaj'''. Itsintli ni ueuejtok nauatlajtoli ''matsojtlaj'' kisa ipan: nauatlajtokopa [[matsajtli]] kej peualistli matsaj- uan tlaj kej peualistli -tlaj uala itsatlan ne tlali. == Uajkapayotl == Tlen axtoui touanpoyoua monechikokej uan mochantlalijkej ipan ni chinanko San Isidro pejki ipan 1910. axtouimochantlijeke touampoyouaj: Nicolás Vélez, Juan Agustín, Ignacio Butista, Domingo Hilario, ikanochi ininkoneuaj. Ipan xiuitl 1992-1923 kisenkajkej se tiopamitl san ikasakatl, motlananki se sakakali tlen axtoui eliyaya o mtekiuiyaya keua kalmatsatlij. ==Tlalixnepantilistli== Moixpantiaj iuaya toueyi chinanko tlalilanketl “Estado de Hidalgo, Distrito uexotlaj uan chinanko tlatilanketl atlapexko, se achi kipiaj ojtlitetitlaj uan seyok achi kipiaj tlen kuali ojtli tlen kipiaj chpopopojtli, ni chinanko moixpantiaj ika se ueyi tepetl tlen titokajmatij tlen cochotlaptepetl uan axmaluilij tinejnemis. === Nepantilistli === Ni chinanko mokaua ika ompoliui [[tonatij]], iuekakaj kipiaj senpouali uan omej kilómetros tlen kiistok chinanko tlatilanketl Atlapechko chantiko. Monepatiaj ikaj akojpak: Cochotlaj, ika kampa kisa tonajtij: Atlapexko, uan ika kampa ompliui tonatij: Kopaltitlaj uan Otekoch. == Tekiyakantli == Tekiuekemej tikiniluiyaj tlen tekijpano uan tlen kiyakanaj [[chinanko]] uan tlen ponaj euanij, uan san se totlajtol kitekiuiyaj, uan sanse nemilistli kitokiliaj uan tlaneltokaj uan mineltokaj tlen mochiuaj ipan chinanko. Tochinanko onkaj: tekiuetlaltlanauatijketl, tekiueuejchinakotlanauatijketl, tlen kitekipanoltiaj kaltlamachtiloyan, maseualmej tlanauajtikajtlachpananij, nochi nitekiuekemej kipiaj aki kinpaleuisej uan kintlalia ipan se nechikolistli noponaj mopejpenaj uan kintekitlalia. Tekiuejtlaltlanauatijketl: kitlachiliaj tlaltipajtli uan nepantinij ikasekajnok chinankotinij. Tekiuejchinankotlanauatijketl: kinyakanaj chinankomaseualmej, ma amoj mopasolokaj, kintlaljmitiaj maseualmej ma kuali moyakanaj ipan tokalijtik uan iniuaya touanpoyouaj. Kitekijpanoltiaj kaltlamachtiloyan: maseualmej tlen kitlachilia kaltlamachtiloyan, tlamachtianij, tekitl tlen polui mochiuas ipan kaltlamachtiloyan. Tlanauatikajtlachpananij: kictlachiliaj tochinanko ma amo tlasoltitlaj ixnesi, kinsejkotiliaj maeualmej siuamej uan ichpokamej uan ijkinoj kinyakanaj uan tlachpanaj ipan kaltitlaj. Nochij ni tekiuejkemej miyak inipatij pampa kitlachiliaj tochinanko ma amo mokuatopeuajkaj, ma axkanaj mopasolokaj, nokiyaj kintlalajmitiaj nochi touanpoyouaj ma amoj moteuikaj mamoijnelika uan ijkinonoj kuali mopaltisej ika inikojkoneuaj. Ni chinanko nochi kuali motekipalntiaj ikanochi tekiuekemej nochi motepanitaj, kipiaj miyak xiuitl kianij mopanoltiaj ika sane nemilistli. Motekitlaliaj ipan se nechikolisttli noponaj motlapepeniaj uan kitlachliaj aki neliaj kuali iyoloj uan tlen kiixmati tekitl. Nochi maseualmej kitokiliaj sanse ixpantiyoltekilistli. == Tekitilistli == [[File:Cosecha_jgrr.JPG|thumb|200px|izquierda|Ne tiankistli.]] Tomaseual poyouaj nochi tekiti ipan mili, sekij kipiaj se o nauij kuartiyo emilij, chilmilij, ajolmilij, ouamilaj, tlen kipixka kitekiuiya para mopanoltisej, san ikajtlakuatosej, uan se achi monemajkiya kiuika ipan tianguis Uexotlaj, Atlapex, uan ikino motlakouiteuaj tlen kintekiuisej ipan semanaj. Sekij maseualmej kisenkauajchachapali uan komali nochi ni tlamantli kisenkaua ika sokitl, nojkia istok se tlakajtsi tlen no kimati kuajchijchiuas kisenkauaj, kuasiya, ajkopechtli, uan puertas. No nejki nikijtos toauiuaj nochi kiseliaj tlapeleuilistli, tlen tikiluiya oportunidades uan ijkino kintlakouiya ininkojkoneuaj tlen kitekiuisej ipan kaltlamachtiloyan. Nokia tlakamej kiseliaj prokampo ni inijuanti kitekiuiya ni tlaxtlauili para tlen motekiuiya ipan milaj uan ijkinoj kuali tlaejeli no tlaojonkaj. == Ojtilistli == Ni chinanko mokauaj ika 13 kilómetros de Atlapechko, se achi kipiaj ojtlijtetlajnemilistli, kiijtouaj kikualchichiuaseyaj kitlalisej chapojpotli ijkino kuali mokauas ayojkana timaseuasej. == Chanejpoualistli == Kiijtouaj tokoliuaj uejkakiaj tlen axtoui asitoj ipan ni chinanko intokaj nauas uan eliyaya san se innemilis, san se inintlajtol, nochi sanse tlamanti moixpantiyayaj uan ipan namaj nojja titekuiya totlanamikilis. {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1930]] | 152 |- | [[1940]] | 246 |- | [[1950]] | 289 |- | [[1960]] | 348 |- | [[1970]] | 420 |- | [[1980]] | 346 |- | [[1990]] | 462 |- | [[2000]] | 529 |- | [[2010]] | 566 |- | [[2020]] | 514 |- |} === Sekajnotlatekipanoli === Ni se kuesolij pampa kemamaj se tetatl kisteua kinuika nochi konemej uan kikalteuaj kaltlamachtilistli uan konemej tlasintlaj mokaua, pampa konemej no kichiua kanpeka para ika mopanoltisej, yaui ontomatekij sekanoj ipan uejueyi chinankotinij, sekij onuejkauaj ualaui setsi o omej uelta tetajmej ualpaxalouan setsi uan ome semana uan sempa yaui ijkino axueli kinpaleuiya ininkoneua tlamachtiani mokuesouaj pampa axmopaleuiya. === Tlajtoli === Kemaj tokoneuaj peuaj kamati se tlajtolij, kiajnopa moyoliluiya uan moyolnojntsaj ipan itlalajmikilis ipan ni tlaltipajtli, nochi tlen tlalajmikilistli axtoui kiseliaj ininchaj uan kemaj se tlamamtli kineki kiixmatise no peuaj motlajtlaniaj. Nochi tomaseualpoyouaj kamati nauatl ijkino mokamauiyaj. Ipan chinanko meseualmej no kiixmatij tlatempoualistli, uikalistli, ijtolistli, mauiltilistlij uan konemej peuaj kiijkuiloua ika nauatl uan ijkinoj mokamanaluiyaj. === Chikaualistli === Chinako San Isidro kipixtok se kaltlapajtiketl ika sej maseualtepajtiketl, uan san kemantikaj yaui tlen tepajtiketl ijkino istokej tomaseualpoyouaj axkanaj kuali mopajtiaj, kipiya Centro de Salud. === Neltolkilistli === Sekij maseualmej tlamantli kineltokaj, kemaj kuali mestloi uan siuatl tlanemiltiaj monejki motlalilis se uitsmalotl ikijnokonetsi axteno ipantis, amoxi techachaj papmpa tixiyotis . == Tlamachtilistli == San isidro kipia kaltlamachtiloyan tlen itokaj Primaria “ignacio Allende” kipixtok 131 konemej, 63 okichpilmej uan 68 siuapilmej, uan chikuasemej tlamachtiyanij uan se tlamachtiltlayakanketl, uan ni kaltlamactiloyan kipiaj “programa Escuela de Calidad” ika yani moleuiya uan ijkinoj kisenkaua kuali tlamachtiltekitl. Nojkiaj kipia kalnechikoltlamachtiltekitl, kampa kinseliaj tlen sejkanok konej euanij noponaj kintlamakaj uan kochij istoke 68 konemej uan ponaj inmako istokej omej tlamachtianij tlen kintlaliaj ni konemej. No kiya istoke ome tlamachtianij tlen [[CONAFE]]. Nokia tlapaleuiya ipan kaltlamachtilnechikoltekitl. ==Tonemilistli== === Tekichiualistli === Tojuantij titlamactianij tikiniluiya konemej ma kiimatikay uan makisenkauakaj tlen kisenkuaj inintatauaj mano kiejelisuikaj manomomaxtikaj kisenkauasej chachapali tlen motekiuiya ipan kisenkauaj tlakuali. Nokia kisenkauaj komali kampa kiisiltiaj tlaxkali, nakatl, kakatsouaj kafenyoli uan sekinoj tlamantli, yeka konej monenikij mano momachtikaj ijkino axpoliuis. Komali kisenkaua ika sokitl uan xali uan ijkinoj kimanelouaj uan ika ichikueyitiaj kikakatsouaj ipan tlitl uan peuaj kinemakaj. === Iluilistli === [[File:Fiestas_jgrr.JPG|thumb|200px|San Isidro imitojtilis.]] Chinankomej kisekauaj ueyi iluitl tlen tikilkuiyan carnaval, kiijtouaj nika peuaj kikualchichiuaj se kuanextli tlen kitekiuiya kemaj tlajtlakolpaj, ipan ni iluitl kisenkaua se ueyi sakauili uan ueyitsopeltlamali, uan no mixpatiaj mekomej tlen mijtotiaj tlakamej uan telpokamej. Nokia ki elajmiki Xantolo o mijkailuitl ipan se uan eyi iteki mestli tlen noviembre, kisenkaua arco, kiixpantiaj uan kipopoxuiyaj kuaxilotl, nelax, tsopelatl, chokolatl, tamali, uinoj, tlatlatiaj, uan nokiaj mopaxaloua mouikiliaj tamalij uan kiyoyokouiyaj intiokoneuaj. Ijkino konemej kitlachilia kenikatsaj tlamamajnaj intatauaj uan ijkino iniuantij kitokilisej ni nemilistli. Nokiaj konemej mochiuaj kolimej uaj kiixnextiaj ipan kaltlamachtiloyan. Ijkinoj touantij tlamachtianij tikiluiyaj konemej ma amo kielkauajka tonemilis pampa miyak ipatij. === Tlalnamikiltlajkuiloli === Ipan ni chinanko onka maseualmajmej tlen kielisuiyaj novelas kisenkauaj ika nauatl se ijtoka “Invierno en el paraíso” tlixpouali tlen kiijtouaj kenijkatsa intonal maseualtinij o maseualtsitsij tlen sekajnok ontekitij ni kisenkakij Crispín Amador Ramírez. === Tlajtoltlamachiualistli === Tokoliuaj nelia tlamajmati pampa uejkakiaj tlatlamachiuayayaj ika majpili, ika tlamajkauakistli, se mapeli ijkino kitlamachiuayaya ininchajchaj. Uan kema kinekiyaya kitlachiuasej eyolij, ajoli, sintli, kafenyolij kitekiuiyaya litro uan kuartiyo. Nokiaj kitekiuiyaya, balanza o libra, la onza ika ni kitlamachiuayaya iyatl uan nakatl. Uan kemaj kitlamachiuayaya chankaka, kitekuiyaj se mano ome mano. Nokia kitekiuiyaya se arroba, se quital ikani kitlamachiuayaya kefenyolij uan sintli kitekiuiyaya se fanega. === Tlalnamikilistli === Ipan ni tochinanko onkaj miyaj tlalnamikilistli tle monekij konemej kiixmatisej uan ijkinoj sanse tonemilis ixnesis === Tlakualistli === Tochinanko maseualmej nokisenkauaj tlakualistli: ayouatl kisenkauaj ika apsotl, ayojtli, ikane nejpali, chayotli, pejmoch, uan ika etl no mosenkauaj etixnepaj, tekoko, uan kokochij. Nokia kisenkauaj se talkualistli tlen ixochiyoj se kuauitl itokaj ojpajtli, kisenkauaj ika tejkistli, tlatsoyontlij. Nojkia kisenkauaj tlapanili ika nejpali nelia ajuiyak tlakualistli. Nokia kisenkaua xochi isotl se tlakualistli tlen nelia misyoltilanas kimoloniaj uan teipaj kiitseluiliya istatl tlen moyolo kisas uan tijkuas ika chiltlaxkali. === Tlapatskilistli uan ouatekitl === [[File:Molienda_jgrr.JPG|thumb|200px|Tlapatskilistli uan ouatekitl.]] Nochinanko, San Isidro, Atlapechko chinanko tlatilanketl, tlen Hidalgo tlajtokajyotl. Nimiskalti pakilispa pampa peuayaya tlapatskistlii ipan febrero uan tlamiyaya mayo meetstli. mojmostla tikiyaya ouaatl, kemaj moloniyaya tikiyaya iposokyo uan kema peuayaya nekti ipan pilxalotsitsij timokauiyaya makpilnektli, kema nopa nektli tetsauak eliyaya tijkixtiyaya ipan se ouatl uan tijuikayaya tokalijtik uan ijkinoj toteixmatkaua no kikuayaya, tonana kichiuayaya tsopelatl, atoli, kamojtlanekuili, limonatl ika pilchankaka, miyak xiuitl tipanokej pakilispa. kualtsi uechoniyaya kuatrapich uan espeka tlen kitilanayaj kauyojmej tlen okichpilmej kinkuapeuayayaj ipan kauaojtli kema kipatskayayj ouatl. Nopa tonali panojka pampa nama nitonali amo tikita tlajnekchiuaj,tlachankakachiuaj, itstokej se omej nochanpoyouaj tle kena tekitij ika ouatekitl, tlapatskaj, ouachiuaj uan kinemakaj ouaatl, tekitij ika pisiltsitsij kuatrapich, se tentsotsoko kimalakachojtinemi nopa espeka, ni maseualmej nochipa ouaachiua ipan domingo tonali, yeka tikijtouaj amo nelii eli tlapatskistli, yojuantij kichiuaj ouatekitl. ika ni ouatekitl amokemaj tijnekuisej ayojtli, pipili, ochonijtli, kuaueyojtli, uan sekinok tlamantli tlen tijtsopeliltiyaya. namaj san tikimpouiliyaj tokoneuaj kenijki eliyaya tlapatskistli pampa amo kiitaj. == Momotlalistli == Ipan altepetl San Isidro tlen tlahuel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> == Amochtemolistli == * (2009). «Información Histórica y cultural recopilada de la tradición oral de la comunidad.». ==Sekinok ueyikaltemitl== {{Hidalgo Uaxtekapaj}} [[Category:Ueyak tlajkuiloli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] nyc19wfr53sxbx26i4vcm6zwiu9hyao Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo 14 18076 504035 501787 2022-08-20T18:51:52Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Hidalgo|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo (nch)|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo|NHN]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Hidalgo (nch)]] cwf89bq4e5i6t1qn6xl4smzsytpc6mx 504061 504035 2022-08-20T19:02:01Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Hidalgo|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)|NHN]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Hidalgo (nch)]] b7r1omu7fxv95tmuskcnkxyxqwt0vai 504062 504061 2022-08-20T19:02:12Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Hidalgo|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)|NHN]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Hidalgo (nch)]] k5z6maatm5on1cbpyq6qq10doybfiu5 Neneuhcāyōtl:Mexico 14 18842 504201 496641 2022-08-21T06:30:34Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P2|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P1|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Mexico}} {|class="wikitable" style="float:right;margin:2px 0.5em;margin-right:0" |- !scope="col"| Pamitl !scope="col"| Chimalli |-style="text-align:center" | [[File:Flag of Mexico.svg|border|120px]] | [[File:Coat of arms of Mexico.svg|120px]] |- {{clear}} [[Neneuhcāyōtl:Nahuatlahtolli (nhn)]] [[Neneuhcāyōtl:Tlacatiyan ipan America]] bgdknc7fd6xwf9q5kpma9ei6wislvq5 Chiyapantonco 0 19916 504053 501650 2022-08-20T18:57:58Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Chiyapantonco | Chantocaitl = Chapantongo | Tlaixcopinalli = Chapantongo - panoramio.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Chapantongo.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Valle del Mezquital]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Chiyapantonco altepetlahtohcan|Chiyapantonco]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Chiyapantoncatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Chiyapantonco''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]] tlahtocayotl, icua ialtepecalpol Chiyapantonco. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Pedro la Paz]], in huitztlampa ica [[Santa María Pino Suárez]], in tonatih iquizayampa ica [[El Huizachal]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Bathi]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 819 |- | [[1910]] | 737 |- | [[1921]] | 677 |- | [[1930]] | 843 |- | [[1940]] | 965 |- | [[1950]] | 1047 |- | [[1960]] | 1298 |- | [[1970]] | 1504 |- | [[1980]] | 1497 |- | [[1990]] | 1707 |- | [[2000]] | 1684 |- | [[2010]] | 1839 |- | [[2020]] | 2006 |- |} == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] neaxb20vjmhvhj7c9e8tz6iaulmxj0n Tlachyacac 0 19926 504050 501659 2022-08-20T18:56:43Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tlachyacac | Chantocaitl = San Agustín Tlaxiaca | Tlaixcopinalli = San Agustín Tlaxiaca (1).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glifo de San Agustín Tlaxiaca, Hidalgo.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Valle del Mezquital]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Agustín Tlachyacac altepetlahtohcan|San Agustín Tlachyacac]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Tlachyacacatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | INEGI = | Matlatzalan = }} '''Tlachyacac''' altepetl ipan [[Hidalgo]] tlahtocayotl. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tecamatl]], in huitztlampa ica [[Casagrande]], in tonatih iquizayampa ica [[El Durazno]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[San Mateo itzcuincuitlapilco]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 1998 |- | [[1910]] | 1670 |- | [[1921]] | 2078 |- | [[1930]] | 2437 |- | [[1940]] | 2523 |- | [[1950]] | 2707 |- | [[1960]] | 3553 |- | [[1970]] | 3761 |- | [[1980]] | 5812 |- | [[1990]] | 6982 |- | [[2000]] | 8338 |- | [[2010]] | 10496 |- | [[2020]] | 12328 |- |} == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] qujmjfdwx0gxdpaiq97375dm8kic8h7 San Quintín, Baja California 0 23705 503953 501858 2022-08-20T12:16:46Z Koatochij 19758 /* Chanehmatiliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 108,440 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Aviña]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- | [[2000]] | 23 524 |- | [[2010]] | 25 751 |- | [[2020]] | 28 461 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] jklwfokla11ejo7gbqg9bmypme2br48 503954 503953 2022-08-20T14:36:35Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 108,440 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Aviña]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- | [[2000]] | 23 524 |- | [[2010]] | 25 751 |- | [[2020]] | 28 461 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] s5u72qfqfjh9klhys7hownfta1gx7qy 503956 503954 2022-08-20T14:41:10Z Koatochij 19758 /* Chanehmatiliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 108,440 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Aviña]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] j2tjtb5ej8vvrwqm7ont2c0uagll6ua 503957 503956 2022-08-20T14:41:58Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Aviña]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] sbdfpmlixrcjyajd77xuin79moio9s9 503958 503957 2022-08-20T14:42:44Z Koatochij 19758 /* Tlalticpacmatiliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 9pco5w6o87st7068253fnlzwo1p6yuj 503959 503958 2022-08-20T14:43:13Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 2s8gdnn0x1sozqx61q5ct2r0sespqh0 503961 503959 2022-08-20T14:46:48Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanquintintecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] tjki47u5zgx16zffb3w7qitep8bzj2p 503962 503961 2022-08-20T14:47:12Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanquintintecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] kohjsq0y3y4j5oy0crfullbdm80c295 503963 503962 2022-08-20T14:47:35Z Koatochij 19758 /* Chanehmatiliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanquintintecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == San Quintín quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 7mtxmo8m5rwyriqsoqz1xwz97dtlfpm 503964 503963 2022-08-20T14:48:38Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = Location San Quintin BC.png | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanquintintecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == San Quintín quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 7tpm4qjuilge34k5isqkovp9s31pnb3 503965 503964 2022-08-20T14:49:03Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanquintintecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == San Quintín quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 7mtxmo8m5rwyriqsoqz1xwz97dtlfpm 503991 503965 2022-08-20T18:05:29Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanquintintecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == San Quintín quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|San Quintín}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] mj0vlqhvbub7c0czdlfamiikctzadup 503992 503991 2022-08-20T18:05:54Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Quintín | Chantocaitl = San Quintín | Tlaixcopinalli = San Quintin BC Mexico.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Quintín altepetlahtohcan|San Quintín]] | Ancayotl = 30° 33′ 23″ N 115° 56′ 21″ O | Ixtentli = 67 | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 4,754 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanquintintecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Quintín''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. San Quintín altepetl quipiya 4,754 chanehqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Vicente Guerrero]], in huitztlampa ica [[Playa Papalote]], in tonalquizayampa ica [[Sierra San Pedro Martir]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == San Quintín quipiya 4 754 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-quintin/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Quintín altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 3 525 |- | [[2010]] | 4 777 |- | [[2020]] | 4 754 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|San Quintín, Baja California}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] o1xnx4kswdko0eky7dopglngwwgyklt Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko 14 32867 504012 503535 2022-08-20T18:36:23Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Ueyi chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko]] 5eqn7dkgf4iimeoc5akr6kzytcve2fb 504168 504012 2022-08-21T01:58:00Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko]] 9xol6rsp4m8aaizf8rscsbutsieqkgi 504209 504168 2022-08-21T06:37:16Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepemeh ipan Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko]] kuhdrdhmiuq8u9hq1fvx2qnm7se7ooh Neneuhcāyōtl:Mexko 14 32881 504203 490593 2022-08-21T06:31:31Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P2|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Wexteyowalko]] 1qfvfrepxah76ix47w6xxz4sfkck9dl Tlaxkallan 0 32939 504133 503183 2022-08-21T00:44:52Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Tlaxkallan|NCH_name=Tlaxkala|NHN_name=Tlaxcallan}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Tlaxkallan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chimalli=Coat of arms of Tlaxcala.svg|Pamitl=Flag of Tlaxcala.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]], [[Nawatlahtolli|mexkatl]] wan [[Otontlahtolli|otomitl]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Lorena Cuéllar Cisneros|Ixeliuhca=38 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honioh]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Xalixko imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Tlaxcala in Mexico (location map scheme).svg|Tecuacan=[[Īxiptli:EscudodeTlaxcala.png|20px]] [[Tlaxkallan altepetl]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl San Rafael|Matlatzalan=http://www.tlaxcala.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-TLX|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Tlaxcala|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Tlaxkaltekatl, -h|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} '''Tlaxcallan'''<ref group="tyml."><small>Nohkiya weli moihkwiloa '''''Tlaxkallan''''' pampa sekin masewalmeh kineltokah itokah wallaw tlen ''tlaxkalli''.</small></ref> ({{IPA|ʃaliːˈʃkoˀ|{{IPA/Nawatl}}}}) (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''TLaxcala'') —weyak itokah '''Tlatilantli Hidalgo'''— (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Estado Libre y Soberano de Tlaxcala'') eli [[tlatilantli]] tlen kaxtolli wan se inintsalan ome kaxtolli wan se katli, wanya [[Altepetl Mexko]], mosetilihtokeh [[Mexko|Mexko Tlalli]]. ''Gobiernoh tlen Mexko''. [[Ikwa altepetl]] itokah [[Tlaxkallan altepetl]]. Moxelohtok ika ome kaxtolli wan chikweyi [[altepetlalli]]. == Tlaltokayotl == == Nemiliskayotl == === Teetlalkwihkwilistli === === Yankwik España === === Tlakaxoxowkayotl === === Reformah teeyolewalistli === === Porfiriatoh === === Tlaxkallan naman === == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Tlayekanketl!!Kawitl |- | Lorena Cuéllar Cisneros || 2017-2023 |} == No xikitta == == Tlahtoltlahkwilolli == {{Notetag/end}} == Amoxtemolistli == <references /> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Tlaxkallan]] aa6sah7vhcr1qgrpx8uqvaf6jsjcz46 Neneuhcāyōtl:Mexko (nch) 14 32986 504204 490594 2022-08-21T06:31:44Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P2|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Category:Ueyitlali]] mji3xa49u3k345jfftd1m2komak8plw Uexotlaj 0 32987 504029 500703 2022-08-20T18:50:15Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Wexotlah|NHE]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Huexotlah|NHN]]}} {{Tlani}} {{Altepetl (nch) | Altepetl = Altepetl | Tokayotl = Uexotlaj | Kaltokayotl = Huejutla de Reyes | Pamitl = | Chimali = Coat of arms of Huejutla de Reyes.svg | Ixkopinali = Huejutla de Reyes (18).jpg | Tlalmachiyotl = | Ueyitlali = [[Mexko (nch)|Mexko]] | Tlajtokayotl = [[Hidalgo (nch)|Hidalgo]] | Tlatilantli = [[La Huasteca]] | Altepetlali = [[Uexotlaj altepetlali]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = 25 | Ankayotl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Neliuajkapanka = 137 | Metros = | Chanemej = 44,311 | KampaChanemej = | Posauakayotl = | KampaPosauakayotl = | IDH = | KampaIDH = | PIB = | PPC = | Tlapeualtilistli = [[9]] septiembre meetstli, [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlajtoli = [[Kaxtilantlajtoli]], [[nauatlajtoli]] uan [[kuextekatlajtoli]]. | Tekiuaj = Daniel Andrade Zurutuza | Tepachtiketl = Encuentro Social | Tlakatokayotl = Uexotekatl | CP = 43000 | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = | INEGI = 130280001 | Matlatsalan = |}} '''Uexotlaj''' nos '''Uexotaj''' (kaxtilantlajtoltika: ''Huejutla de Reyes'' nos ''Huejutla''), se altepetl in ompa [[Hidalgo (nch)|Hidalgo]] tlajtokayotl ipan [[Mexko (nch)|Mexko]] tlali, moijtoa iyolo itech [[Uaxtekapaj]]. Kipia 44 311 chanemej. Se nauatiketl kitoua ixolal itech Uaxtekapaj tlali kistok ''Huasteca Hidalguense'', kiuika [[Koajtlaj]], [[Chililiko]], [[Xaltosan]], [[Koaokuilko]], ompaj [[Tlanxinol]] ika [[Atlapechko]] ipan tepeuajkan ''Sierra Madre Oriental'' ompaj [[Molanko]]. Nikan kichantij nochimej maseualmej, kimati ikamanalis Kuextekapaj nauatlajtoli ikamanalis, noijki kichantij koyotlakamej yanej kimati kaxtilantlajtolkopa. __TOC__ ==Tokayotl== San niman ipampa inon [[altepetl]], motoka «Uexotlaj» ompa inauatlajtol Kuextekapaj tlatilantli, sanse itoka ipampa ialtepetikpak '''Huejutla de Reyes'''. Itsintli ni ueuejtok nauatlajtoli ''Uexotaj'' kisa ipan: nauatlajtokopa [[uexotl]], se koauitl kej peualistli uexo- uan tlaj kej peualistli -tlaj uala itsatlan ne tlali. ==Uajkapayotl== Uexotlaj katka, moneki tikitasej imiyaka [[kuextekaj]] onkaj tlali.<ref>INAFED. [http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM13hidalgo/municipios/13028a.html ''Enciclopedia de los municipios de México'', Hidalgo tlatojkayotl, Huejutla de Reyes; 6 noviembre metstli itech 2021 xiuitl.] {{Spa}}</ref> Maseualmej moijtoa ''Ixtlauexotlaj'' inon chantiko. == Tlalixnepantilistli == Moixpantiaj iuaya toueyi altepetl tlalilanketl Hidalgo Tlatojkayotl, ipan Distrito Uexotlaj uan chinanko tlatilanketl Uexotlaj, se achi kipiaj ojtlitetitlaj uan seyok achi kipiaj tlen kuali ojtli tlen kipiaj chpopopojtli, ni chinanko moixpantiaj ika se ueyi tepetl tlen titokajmatij tlen xolal uan axmaluilij tinejnemis. === Yolistli === No xikitaki Mexko kipiya ne tokmej, xiuimej uan koajmej, inin [[uexotl]], [[lalaxkoajuitl]], [[auakakoajuitl]], [[matsaktli]], okse. No xikitaki Mexko kipiya ne totomej [[uitsilij]], [[chajma]], [[koajtli]], noijki kipiya miekin tlapiyalmeh, in chichinimeh [[ayitochij]], [[epatl]], [[pesojtli]], [[takuachij]], [[koatochij]], [[koatl]] uan okse. == Tekitilistli == [[File:Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg|left|250px|thumb|Altepetikpak Uexotlaj.]] Tomaseual poyouaj nochi tekiti ipan mili, sekij kipiaj se onauij kuartiyo emilij, chilmilij, ajolmilij, ouamilaj, tlen kipixka kitekiuiya para mopanoltisej, san ikajtlakuatosej, uan se achi monemajkiya kiuika ipan tianguis Uexotlaj, uan ikino motlakouiteuaj tlen kintekiuisej. Sekij maseualmej kisenkauajchachapali uan komali nochi ni tlamantli kisenkaua ika sokitl, nojkia istok se tlakajtsi tlen no kimati kuajchijchiuas kisenkauaj, kuasiya, ajkopechtli, uan kaltsajkayomej. No nejki nikijtos toauiuaj nochi kiseliaj tlapeleuilistli, tlen tikiluiya oportunidades uan ijkino kintlakouiya ininkojkoneuaj tlen kitekiuisej ipan kaltlamachtiloyan. Nokia tlakamej kiseliaj prokampo ni inijuanti kitekiuiya ni tlaxtlauili para tlen motekiuiya ipan milaj uan ijkinoj kuali tlaejeli o tlaojonkaj. ==Ojtilistli== Ne Uexotlaj altepetl mokauaj ika 133 kilómetros de Pachuka, se achi kipiaj ojtlijtetlajnemilistli, kiijtouaj kikualchichiuaseyaj kitlalisej chapojpotlij ijkino kuali mokauas ayojkana timaseuasej. ==Chanejpoualistli== Kiijtouaj tokoliuaj uejkakiaj tlen axtoui asitoj ipan ni chinanko intokaj nauas uan eliyaya san se innemilis, san se inintlajtol, nochi sanse tlamanti moixpantiyayaj uan ipan namaj nojja titekuiya totlanamikilis. {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1900]] | 2 600 |- | [[1910]] | 2 843 |- | [[1921]] | 2 981 |- | [[1930]] | 3 163 |- | [[1940]] | 3 322 |- | [[1950]] | 3 676 |- | [[1960]] | 3 849 |- | [[1970]] | 6 854 |- | [[1980]] | 12 336 |- | [[1990]] | 24 742 |- | [[2000]] | 34 141 |- | [[2010]] | 40 015 |- | [[2020]] | 44 311 |- |} === Tlahtolli === [[File:Mexican Holy Week (Semana Santa) 2.JPG|thumb|200px|Altepechanej tlajtoaj nauatl.]] Kemaj tokoneuaj peuaj kamati se tlajtolij, kiajnopa moyoliluiya uan moyolnojntsaj ipan itlalajmikilis ipan ni tlaltipajtli, nochi tlen tlalajmikilistli axtoui kiseliaj ininchaj uan kemaj se tlamamtli kineki kiixmatise no peuaj motlajtlaniaj. Nochi tomaseualpoyouaj kamati nauatl ijkino mokamauiyaj. Ipan chinanko meseualmej no kiixmatij tlatempoualistli, uikalistli, ijtolistli, mauiltilistlij uan konemej peuaj kiijkuiloua ika nauatl uan ijkinoj mokamanaluiyaj. === Chikaualistli === Chinako kipixtok se kaltlapajtiketl ika sej maseualtepajtiketl, uan san kemantikaj yaui tlen tepajtiket ijkino istokej tomaseualpoyouaj axkanaj kuali mopajtiaj. ===Neltolkilistli=== Sekij maseualmej tlamantli kineltokaj, kemaj kuali mestloi uan siuatl tlanemiltiaj monejki motlalilis se uitsmalotl ikijnokonetsi axteno ipantis, amoxi techachaj papmpa tixiyotis. ==Tlamachtilistli== [[File:Huejutla de Reyes (12).jpg|thumb|200px|izquierda|Universidad Tecnológica de la Huasteca.]] Uexotlaj kipia kaltlamachtiloyan tlen itokaj “Universidad Tecnológica de la Huasteca” kipixtok 131 konemej, 1263 okichpilmej uan 868 siuapilmej, uan chikuasemej tlamachtiyanij uan se tlamachtiltlayakanketl, uan ni kaltlamactiloyan kipiaj “programa Escuela de Calidad” ika yani moleuiya uan ijkinoj kisenkaua kuali tlamachtiltekitl. Nojkiaj kipia kalnechikoltlamachtiltekitl, kampa kinseliaj tlen sejkanok konej euanij noponaj kintlamakaj uan kochij istoke 68 konemej uan ponaj inmako istokej omej tlamachtianij tlen kintlaliaj ni konemej. No kiya istoke ome tlamachtianij tlen CONAFE. Nokia tlapaleuiya ipan kaltlamachtilnechikoltekitl. ==Tonemilistli== [[File:Jóvenes danzantes.jpg|thumb|200px|Maseualmej ipan Xantolo.]] [[File:Pichocos_jgrr.JPG|thumb|200px|Pemochxochimej.]] ===Tekichiualistli=== Tojuantij titlamactianij tikiniluiya konemej ma kiimatikay uan makisenkauakaj tlen kisenkuaj inintatauaj mano kiejelisuikaj manomomaxtikaj kisenkauasej chachapali tlen motekiuiya ipan kisenkauaj tlakuali. Nokia kisenkauaj komali kampa kiisiltiaj tlaxkali, nakatl, kakatsouaj kafenyoli uan sekinoj tlamantli, yeka konej monenikij mano momachtikaj ijkino axpoliuis. Komali kisenkaua ika sokitl uan xali uan ijkinoj kimanelouaj uan ika ichikueyitiaj kikakatsouaj ipan tlitl uan peuaj kinemakaj. Ipan ni tochinanko onkaj miyaj tlalnamikilistli tle monekij konemej kiixmatisej uan ijkinoj sanse tonemilis ixnesis. ===Tlakualistli=== Tochinanko maseualmej nokisenkauaj tlakualistli: kuextekatlakuali, ayojtli, pejmoch, uan ika etl no mosenkauaj etixnepaj, tekoko, uan kokochij. Nokia kisenkauaj se tlalkualistli tlen ixochiyoj se kuauitl itokaj ojpajtli, kisenkauaj ika tejkistli, tlatsoyontlij. Nojkia kisenkauaj tlapanili ika nejpali nelia ajuiyak tlakualistli. Nokia kisenkaua xochiisotl se tlakualistli tlen nelia misyoltilanas kimoloniaj uan teipaj kiitseluiliya istatl tlen moyolo kisas uan tijkuas ika chiltlaxkali. == Momotlalistli == Ipan altepetl Uexotlaj, mauiltiaj ica Olli (futbol) uan no iujki Olli (Basquetbol). Nikan tlen tlahuel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej tlen Chalma, [[Koajtlaj]], Xaltosan uan seki chantiko. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpocamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> ==Sekinok ueyikaltemitl== {{Commonscat|Huejutla de Reyes}} {{Hidalgo Uaxtekapaj}} [[Category:Ueyak tlajkuiloli]] [[Category:Altepetl ipan Hidalgo]] s3tfhw55vbm1eifdrtt1v1fss7d1ap9 Huexotlah 0 32988 504041 500702 2022-08-20T18:53:36Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Wexotlah|NHE]]}} {{P2|[[Uexotlaj|NCH]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{Tlani}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Huexotlah | Chantocaitl = Huejutla de Reyes | Tlaixcopinalli = Huejutla de Reyes (18).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Coat of arms of Huejutla de Reyes.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtocayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan|Hidalgo Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Huexotlah altepetlahtohcan]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Huexotecatl | Altepetequihuah = Daniel Andrade Zurutuza | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 130280001 | Matlatzalan = }} '''Huexotlah''' (nozo motenehua caxtillantlahtolli: ''Huejutla de Reyes''), ce altepetl ipan [[Huexotlah altepetlahtohcan]], in ompa [[Hidalgo (tlahtocayotl)|Hidalgo]] tlahtocayotl ipan [[Mexico]] tlalli. Ce altepepan iyolo Hidalgo [[Cuextecapan]], quipia 44,311 chanehqueh.<ref> [https://mexico.pueblosamerica.com/i/huejutla-de-reyes/ ''Pueblos de América'', Hidalgo tlahtohcayotl, Huejutla de Reyes altepetlahtohcan; 1 ce metztli itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> Ce tenyoh altepetl ompa mochi Cuextecapan. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[nahuatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli moihtoa ''Cuextecapan nahuatlahtoltica''. Huexotlah altepetl ica cualli tlacualiztli ihuan occe mitohtli mochi xihuitl. In [[miccailhuitl]] hueyi tonalilhuitl ipan tonalamatl ompa octubre metztli huan noviembre metztli, quihtoznequi ''Xantoloh''. == Tlaltocayotl == [[File:Coat of arms of Huejutla de Reyes.svg|thumb|130px|left|Huexotlah ichimal.]] Zan niman ipampa inon altepetl ompa Hidalgo Cuextecapan, motoca «Huexotlah» ompa inauatlahtol Cuextecapan tlatilantli, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Huejutla de Reyes''. Huehuecauhtica ipan nahuatlahtolli Huexotlah quiza ipan: nahuatlahtocopa [[huexotl]], ce cuahuitl ahcopa ayotatlan, nican inelhuayo pehua ica huexo- huan in tlahtolli ''tlah'' tlen ipehualiz -tlah huala itzatlan neh tlalli.<ref>[http://intranet.e-hidalgo.gob.mx/enciclomuni/municipios/13028a.htm ''Enciclopedia de los municipios de México'', Hidalgo tlahtohcayotl, Huejutla de Reyes; 24 metztli julio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> Occe macehuallahtolli Huexotlah ihcuiloa ipampa Tlahco Cuextecapan nahuatlahtolli, motoca ''Uexotlaj'' nozo ''Uexotaj'' huan icalaquiyan Cuextecapan nahuatlahtolli ompa Veracruz Cuextecapan, motoca ''Wexotlah''. Altepetlahtohcan cah omachiyotilo ica ce huexotl ica nahui macuahuitl huan ce chichiltic nelhuayotl. ==Huehcapatlahtoliztli== Huexotlah altepetl tlanelhuayotilo ipampa [[cuextecah]], anca in nahuatlacameh quihtoznequi inin altepemaitl Ixtlahuexotlah xiuhpan 619 a.C. Toltecah oahcicoh canahpa altepemaitl, yehuantin ochanti itechnahuac 24 xihuitl. Ipan xohuitl 1407, inon altepetl catca aliada ica Teucyotl Metztitlan huan xiuhpan 1486, Huexohtlah ocatca conquistada ipampa Ahuizotl, tlalli pertenecía canah in Hueyaltepetl Cuextecapan. Xiuhpan 1544, teuctli Juan Eustaquio otlaquetz in teocallli itech teocalco tepacholiztli San Agustín ipampa teopixqueh. ==Tlalticpacmatiliztli== {{Ancayotl | Noroeste = [[Coaocuilco]] | Norte = [[El Pintor]] | Noreste = [[Veracruz]] | Oeste = [[Chililico]] | Centro = Huexotlah | Este = [[Chalahuiyapan]] | Suroeste = [[Aquixcuatitlan]] | Sur = [[Atalco]] | Sureste = [[Chalahuiyapan]] }} [[File:Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg|thumb|220px|right|Huexotlah altepetl.]] [[File:Huejutla de Reyes. 03.jpg|thumb|220px|right|Tahuizan atoyatl ipan Huexotlah.]] Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[El Pintor]] ompa Veracruz tlahtohcayotl, in huitztlampa ica [[Chicmecatitlan]], in tonatih iquizayampa ica [[Chalahuiyapan]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Chililico]] huan [[Coaocuilco]]. ===Tepetiliztli=== In Huexotlah altepetl ca itzalan ''Sierra Madre Oriental'' (Hueyi Nantepehuahcan Iquizayampa) huan ipan teotlalli canahpa Tantoyuca, in Tepexititla ce xoxohuic tepetl ompa in tonatih icalaquitlampa. === Atiliztli === In Tahuizan atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac [[quiyahuitl]] ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero |17.3 |13.9 |22 |64 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |19 |15.3 |24.1 |58 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |21.3 |17.3 |26.6 |68 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |24.1 |19.9 |29.6 |80 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |25.9 |22.1 |30.6 |93 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |25.9 |22.6 |30.1 |146 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |25.4 |22.6 |29.2 |145 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |25.9 |22.5 |30 |140 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |24.7 |21.9 |28.4 |227 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |22.9 |29.9 |26.7 |183 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |20 |16.8 |24.1 |92 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |18.1 |14.8 |22.7 |57 |}<ref>Climate-Data [https://es.climate-data.org/america-del-norte/mexico/hidalgo/huejutla-de-reyes-45552/ Yeyantli Huexotlah], Huexotlah altepetlahtohcan, Hidalgo Tlahtohcayotl ipan Mexico tlalli. 15 metztli julio xiuhpan 2022.</ref> === Yoliztli === Huexotlah iyoliz nepapan, ca occequin cuahuitl huan cuauhtonton, quipiya [[huexotl]], [[ixizhuatl]], [[teocuahuitl]], [[tzapotl]], [[amolli]], [[lalaxcuahuitl]], [[xalxococuahuitl]], [[capolcuahuitl]], [[ahuacacuahuitl]], [[matzahtli]] huan [[cuauhxilotl]]. No xiquitta Huexotlah altepetl quipia chichinimeh yolcameh in [[pezohtli]], [[epatl]], [[tlacuachin]], [[tlahcomiztli]], [[ayotochtli]], [[aztatl]], [[tochtli]], [[tzopilotl]], [[huitzilin]], [[tohtli]], [[tepocolcoatl]] huan [[cincoatl]].<ref>Ayuntamiento de Huejutla de Reyes [https://huejutla.gob.mx/tu-municipio/medio-fisico#:~:text=La%20fauna%20la%20componen%20mam%C3%ADferos,el%20garz%C3%B3n%20y%20el%20zopilote. ''Medio físico'', Hidalgo tlahtocayotl, Huejutla de Reyes; 23 ce metztli itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Tequitiliztli == [[File:Huejutla de Reyes (27).jpg|thumb|220px|left|Huexotlah xolalpan quipiya tepitzin tlanamacaliztli.]] Huexotlah ce altepetl ipan Hidalgo ica itequiyo itech tlanamacaliz ica [[Veracruz]]. Huexotlah tequitiliz ca ipan [[tiyanquiztiloyan]] huan [[tiyanquiztli]] campa chaneh tequipanoa itlalpixcayo, tlanamaca xochimeh, tlacualiztli, xochicualli, cuauhtontli, tequichihualiztli, tlamantli, yolcameh nozo tepoztlamantli. Nican ce hueyi altepetl, quipiya miac tlanamacatiliztli, xoalapan chaneh tlanamaca ipan cuauhmalacatl, tzopelli, tlacualiztli huan ahahuilli, ipan ohcalli quipiya nacanamacoyan, pahcalli, tlacualchihualoyan, amanamacoyan, cacnamacoyan, ocnamacoyan, tlaxcalnamacoyan, xochinamacoyan, tlapalnamacoyan, noyuhqui nohuan nican hueyi tlanamacoyan mah noyuhqui Elektra, Coppel, Soriana, Chedraui, Oxxo, Pemex, ohcequin. In nehnemiliztli nican, inic ome tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Huexotlah, in [[miccailhuitl]] hueyi tonalilhuitl ipan tonalamatl ompa Inic Mahtlactli metztli huan Mahtlactli huan ce metztli, quihtoznequi ''Xantoloh''. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:MAPA HUEJUTLA.jpg|thumb|250px|right|Tlalmachiyotl altepeticpac.]] In altepetl quipia ica atl, tlahuilli, apantli, ohcoyonqui, ohcalli pavimentado. Quipia ohcequin servicios itech, telefornía, televisión satelital huan matlatzalan. Huexotlah altepetl quipia ce hueyiohtli Pachyohcan-Tampico tlanepanoa ica ohce altepetl mah iuhqui Tantoyuca, Tamazunchale, Chicontepec, Tzacualtipan huan hueyi altepemeh mahtel Pachyohcan, Altepetl Mexico, Monterrey, Atemaxac, Matamoros, Tampico. Altepetl Valles huan Tochpan; ohcequin ohmitl ADO ipan [[calmimilolli]], nican quipia altepeticpac huaznenqui quemeh taxis huan combis. ==Chanehmatiliztli== Huexotlah altepetl quipiya 44,311 chanehqueh. {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 2 600 |- | [[1910]] | 2 843 |- | [[1921]] | 2 981 |- | [[1930]] | 3 163 |- | [[1940]] | 3 322 |- | [[1950]] | 3 676 |- | [[1960]] | 3 849 |- | [[1970]] | 6 854 |- | [[1980]] | 12 336 |- | [[1990]] | 24 742 |- | [[2000]] | 34 141 |- | [[2010]] | 40 015 |- | [[2020]] | 44 311 |- |} ===Tlahtolli=== [[File:Mexican Holy Week (Semana Santa) 2.JPG|thumb|200px|Huexotlah altepechaneh tlahtoah nahuatlahtolli.]] Ipan Huexotlah altepetl chanehqueh tlahtoah [[caxtillahtolli]] tel, motlahtoa iuh ''[[de facto]]'' achcauhtlahtoltica auh 72% ipan altepehuahqueh quitlahtoah. Macehualtlacameh tel quitlahtoa nahuatlahtolli, ce chanehtlahtolcopa quitoznehqui ''Hidalgo Cuextecapan nahuatlahtolli'' itech Hidalgo tlahtocayotl. Nican inin tlalli, noyuhqui macehualtlacameh tlahtoah occequin macehualtlahtolli ihto ipampa ''Comisión Nacional para el Desarrollo de los Pueblos Indígenas''; [[cuextecatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]]. ===Neltococayotl=== Cuix yectel xihuitl, in achtocaxtiltoc tlacatl neltoquiztia ipan icel [[teotl]] tlachihuani cemanahuatl motenehua huehuecauh teoyotl, itech ohcequin itocahuan teteoh ipampa Mexicayotl. Mexicayotl teoneltococayotl poliuhqui cenca iciuhcac catca īpampa [[catolicismo romano]]. Ihcuac caxtiltecah ompehua man cristiania canah macehualtzintin zan motlamati catolico neltococayotl quemeh cristianoyotl, matel in teopixqueh tlamatizquiazqueh tlen oyeyah occequin cristianomeh itoca ''pentecostales'', ''evangélicos'', ''prebiterianos'' huan ''Testigos de Jehová''. ==Tlamachtiliztli== [[File:Huejutla de Reyes (12).jpg|thumb|200px|izquierda|Universidad Tecnológica de la Huasteca.]] Huexotlah altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Tecnológica de la Huasteca Hidalguense'', ''Instituto de Ciencias y Estudios Superiores de Huejutla'', ''Instituto Tecnológico de Huejutla'', ''Universidad Pedagógica Nacional Sede Regional Huejutla'', ''Universidad Politécnica de Huejutla'' huan ''Escuela Superior Huejutla'', ce pani tlamachtiloyan itech UAEH. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noyuhqui in ''Escuela Secundaria Técnica'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica ''becas'' (tequiyotl), huan chicuace tlamachtiloyan huan temachtianimeh quipia “programa” ica itemachtiliz ipan ome tlahtolli, nahuatlahtolcopa huan caxtillahtolli. ==Tequinemiliztli== [[Image:Huejutla de Reyes (8).jpg|thumb|200px|Hueyi tecalli Huexotlah.]] [[Image:Maestra artesana decorando con pincel el barro en Chililico, Hidalgo.jpg|thumb|200px|Chililico iacomi.]] Altepetl Huexotlah ce altepetl ica mochi calmanaliztli ipan Hidalgo tlahtocayotl ompa [[Cuextecapan]]; ixquich tlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tequitl iyuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ===Calmanaliztli=== ====Hueyiteocalli Huexotlah==== Ce tequiyotl itech calmanaliztli ipan Huexotlah ca Hueyiteocalli San Agustín ipan xolalpancopa. In teocalli ca ipan altepetlalli ipampa temamatlatl ahcopa, ipan ocachi cuauhtic in teoyotica itepacholiz teocalco; itepanhuan tetelli itech mictlampa canahpa huitztlampa ompa ohcalli ipan hueyic aitualli. Nican quipiya ohtli ahcopa huan temamatlatl canahpa hueyic calacohuahyan itech ixteocalco<ref group=tyml.>Tlahtolli moihtoa ipampa ixteocalco ipan '''''calmanaliztli'''''. Ipan caxtillantlahtolli quihtoznequi ''fachada''.</ref> ica espadaña, ahcopa ce terraza ixpan in hueyi iixteocal. === Macehualiztli === Altepetl Huexotlah ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. Nican Huexotlah icihuahuan tlachihuah cuacualtzin acomitl, motenehua ipan Cuextecapan nahuatlahtolcopa ''chachapali''. ===Tlatzohtzonaliztli=== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Nican hueyi tlatzohtzonaliztli in [[cuauhpanco]], caxtillahtolcopa ''huapango'', ce Cuextecapan cuicatl ica [[mecahuehuetl]], noyuhqui cah ''banda de viento'' (tlatzohtzonalcalpolli). == Momotlaliztli == In momotlaliztli ipan Huexotlah ca ipampa [[neicxitapayolhuiliztli]], [[chiquiuhtapayolhuiliztli]], [[omalacapainaliztli]], [[acalpainaliztli]], [[tlamaneloliztli]], mapatoltiliztli, ohcequin. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] * [[Cuextecapan]] == Toquiliztequitl == <references/> ==Tlahtolcaquiliztiloni== {{Notetag/end}} == Occe necuazaloliztli == {{Commonscat|Huejutla de Reyes}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] [[Neneuhcāyōtl:Nahuatlaltocayotl]] 6q7d1xwjdfmfxer48g451l5ic92yz6x Neneuhcāyōtl:Ueyitlali 14 33110 504154 502344 2022-08-21T01:34:38Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Wexteyowalko|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Ueyitlali|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Tlalimej|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Tlalnantli|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatiyan|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatian|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Countries}} [[Neneuhcāyōtl:Tlalixnepantilistli]] hq1tzjlajj6nwdp79chj51c77orgmy8 Mexkoaltepetl 0 33112 504130 474066 2022-08-21T00:42:26Z Koatochij 19758 /* Tlalixnepantilistli */ wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Altepetl Mexico|NHN]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Altepetl Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} {{Tlajtokayotl | Estado = Tlatokajyotl | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlatokajyotl | Tocaitl = Mexkoaltepetl | Chantocaitl = Estado de la Ciudad de México | Pamitl = | Chimalli = Coat of arms of Mexico City, Mexico.svg | Tlalmachiyotl = Mexico (city) in Mexico (zoom).svg | Lema = Semper asendents | Ueyitlali = [[Mexko (NCH)|Mexko]] | Ikua altepetl = | Ueyialtepetl = | Ixtentli = | Tlaixpayotl = | Tlalticpac tliltetl = | Tepenelihuahcapanca = [[Ajusco]] | Metros = | Chanehqueh = 9 209 944 | CampaChanequeh = | Pozahuacayotl = | CampaDensidad = | IDH = | CampaIDH = | PIB = | PPC = | Tzintiliztli = [[9]] septiembre metstli, [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlahtolli = [[Kaxtilantlajtoli]] okseki, nauatlajtoli uan kuextekatlajtoli. | Tepachoani = [[Claudia Sheinbaum]] | Teuctlahtoqueh = | Tequichihuanih = | Tlacatocaitl = Mexikatl, Tenochkatl | Onohuayan = | Altepecalpolli = [[16]] | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = MX- | Matlatzalan = |}} '''Mexkoaltepetl''' nos '''Mexko Altepetl''' (kaxtintlajtoltika ''Ciudad de México''; otontlajtoli, ''Hnini 'Monda''; masauatlajtoli, ''Jñiñi B'onro''; mixtekatlajtoli, ''Ñuu Ko'yo''), se altepetl in ompa tlajtokayotl ipan Mexko tlali. Kipiaj 9 209 944 chanejkej. ==Tokayotl== San niman ipampa inon altepetl uan ikua Mexko Tlali, motoka «Mexko», sanse itoka ipampa ialtepetikpak '''Mexihco-Tenochtitlan'''. Okseki kineltokaj eua «Mexitl» nos tekpilitlajtoli «Mexihtli» (se Huitzilopochtli itokaj) ijkuilok ipampa teopixketl tataj Bernardino de Sahagún. Itsintli ni ueuej nauatlajtoli Mexko kisa ipan: mexkali, nauatlajtokopa ''metl'' kej peualistli me-, xiktli kej peualistli xik-, iuan ko uala ipan tlalpan, uajka Mexko ipan nauatlajtoli nojkia kimachilia kej “tlali Mexiktli”. == Tlalixnepantilistli == == Tlanawatihkayotl == <div align=center> {| class="toc" cellpadding=0 cellspacing=2 width=600px style="float:center; margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5e text-align:left;clear:all; margin-left:3px; font-size:90%" |colspan=4 style="background:#black; color:white; font-size:120%" align=center bgcolor="black"|'''Mexkoaltepetl xexeloj''' |- |rowspan=20 align=center valign=center bgcolor="white" | [[File:MX-DF-División política.png|center|350px]] |- | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Ixkopinali''' | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Chanejkej (2010)''' | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Tlaixpayotl (km²)''' |- bgcolor="#f0f0f0" |'''Mexkoaltepetl''' | align="right" | | align="right" |'''1.479''' |- | [[Álvaro Obregón, Mexkoaltepetl|Álvaro Obregón]] | align="right" | 727 034 | align="right" | 96,17 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Askapotsalko]] | align="right" | 414 711 | align="right" | 33,66 |- | [[Benito Juárez, Mexkoaltepetl|Benito Juárez]] | align="right" | 385 439 | align="right" | 26,63 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Koyouajkan]] | align="right" | 620 416 | align="right" | 54,4 |- | [[Kuajximalpan]] | align="right" | 186 391 | align="right" | 74,58 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Cuauhtemoc, Mexkoaltepetl|Cuauhtemoc]] | align="right" | 531 831 | align="right" | 32,4 |- | [[Gustavo A. Madero, Mexkoaltepetl|Gustavo A. Madero]] | align="right" | 1 185 772 | align="right" | 94,07 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Iztacalco]] | align="right" | 384 326 | align="right" | 23,3 |- | [[Iztapalapan]] | align="right" | 1 815 786 | align="right" | 117,00 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Magdalena Contreras]] | align="right" | 239 086 | align="right" | 74,58 |- | [[Miguel Hidalgo, Mexkoaltepetl|Miguel Hidalgo]] | align="right" | 372 889 | align="right" | 46,99 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Milpa Alta]] | align="right" | 130 582 | align="right" | 228,41 |- | [[Tlahuac]] | align="right" | 360 265 | align="right" | 85,34 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Tlalpan]] | align="right" | 650 567 | align="right" | 340,07 |- | [[Venustiano Carranza, Mexkoaltepetl|Venustiano Carranza]] | align="right" | 430 978 | align="right" | 33,40 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Xochimilco]] | align="right" | 415 007 | align="right" | 118,00 |- |} </div> ==Nelkamanali== <references/> == Amochtemolistli == [[Category:Tlatokajyotl ipan Mexko]] jo4j58ku48t96ey21jzzxi39gid0om0 504158 504130 2022-08-21T01:40:35Z Koatochij 19758 /* Tlanawatihkayotl */ wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Altepetl Mexico|NHN]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Altepetl Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} {{Tlajtokayotl | Estado = Tlatokajyotl | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlatokajyotl | Tocaitl = Mexkoaltepetl | Chantocaitl = Estado de la Ciudad de México | Pamitl = | Chimalli = Coat of arms of Mexico City, Mexico.svg | Tlalmachiyotl = Mexico (city) in Mexico (zoom).svg | Lema = Semper asendents | Ueyitlali = [[Mexko (NCH)|Mexko]] | Ikua altepetl = | Ueyialtepetl = | Ixtentli = | Tlaixpayotl = | Tlalticpac tliltetl = | Tepenelihuahcapanca = [[Ajusco]] | Metros = | Chanehqueh = 9 209 944 | CampaChanequeh = | Pozahuacayotl = | CampaDensidad = | IDH = | CampaIDH = | PIB = | PPC = | Tzintiliztli = [[9]] septiembre metstli, [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlahtolli = [[Kaxtilantlajtoli]] okseki, nauatlajtoli uan kuextekatlajtoli. | Tepachoani = [[Claudia Sheinbaum]] | Teuctlahtoqueh = | Tequichihuanih = | Tlacatocaitl = Mexikatl, Tenochkatl | Onohuayan = | Altepecalpolli = [[16]] | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = MX- | Matlatzalan = |}} '''Mexkoaltepetl''' nos '''Mexko Altepetl''' (kaxtintlajtoltika ''Ciudad de México''; otontlajtoli, ''Hnini 'Monda''; masauatlajtoli, ''Jñiñi B'onro''; mixtekatlajtoli, ''Ñuu Ko'yo''), se altepetl in ompa tlajtokayotl ipan Mexko tlali. Kipiaj 9 209 944 chanejkej. ==Tokayotl== San niman ipampa inon altepetl uan ikua Mexko Tlali, motoka «Mexko», sanse itoka ipampa ialtepetikpak '''Mexihco-Tenochtitlan'''. Okseki kineltokaj eua «Mexitl» nos tekpilitlajtoli «Mexihtli» (se Huitzilopochtli itokaj) ijkuilok ipampa teopixketl tataj Bernardino de Sahagún. Itsintli ni ueuej nauatlajtoli Mexko kisa ipan: mexkali, nauatlajtokopa ''metl'' kej peualistli me-, xiktli kej peualistli xik-, iuan ko uala ipan tlalpan, uajka Mexko ipan nauatlajtoli nojkia kimachilia kej “tlali Mexiktli”. == Tlalixnepantilistli == <div align=center> {| class="toc" cellpadding=0 cellspacing=2 width=600px style="float:center; margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5e text-align:left;clear:all; margin-left:3px; font-size:90%" |colspan=4 style="background:#black; color:white; font-size:120%" align=center bgcolor="black"|'''Mexkoaltepetl xexeloj''' |- |rowspan=20 align=center valign=center bgcolor="white" | [[File:MX-DF-División política.png|center|350px]] |- | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Ixkopinali''' | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Chanejkej (2010)''' | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Tlaixpayotl (km²)''' |- bgcolor="#f0f0f0" |'''Mexkoaltepetl''' | align="right" | | align="right" |'''1.479''' |- | [[Álvaro Obregón, Mexkoaltepetl|Álvaro Obregón]] | align="right" | 727 034 | align="right" | 96,17 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Askapotsalko]] | align="right" | 414 711 | align="right" | 33,66 |- | [[Benito Juárez, Mexkoaltepetl|Benito Juárez]] | align="right" | 385 439 | align="right" | 26,63 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Koyouajkan]] | align="right" | 620 416 | align="right" | 54,4 |- | [[Kuajximalpan]] | align="right" | 186 391 | align="right" | 74,58 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Cuauhtemoc, Mexkoaltepetl|Cuauhtemoc]] | align="right" | 531 831 | align="right" | 32,4 |- | [[Gustavo A. Madero, Mexkoaltepetl|Gustavo A. Madero]] | align="right" | 1 185 772 | align="right" | 94,07 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Iztacalco]] | align="right" | 384 326 | align="right" | 23,3 |- | [[Iztapalapan]] | align="right" | 1 815 786 | align="right" | 117,00 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Magdalena Contreras]] | align="right" | 239 086 | align="right" | 74,58 |- | [[Miguel Hidalgo, Mexkoaltepetl|Miguel Hidalgo]] | align="right" | 372 889 | align="right" | 46,99 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Milpa Alta]] | align="right" | 130 582 | align="right" | 228,41 |- | [[Tlahuac]] | align="right" | 360 265 | align="right" | 85,34 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Tlalpan]] | align="right" | 650 567 | align="right" | 340,07 |- | [[Venustiano Carranza, Mexkoaltepetl|Venustiano Carranza]] | align="right" | 430 978 | align="right" | 33,40 |- bgcolor="#f0f0f0" | [[Xochimilco]] | align="right" | 415 007 | align="right" | 118,00 |- |} </div> ==Nelkamanali== <references/> == Amochtemolistli == [[Category:Tlatokajyotl ipan Mexko]] rogrksqisgccwn75zzs41a2gemn8aio Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko 14 33151 504011 488910 2022-08-20T18:35:53Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Ueyi chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nch)]] 79r27hnc5ucixsfh9t9d1y10s10puh1 504169 504011 2022-08-21T01:58:10Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nch)]] mo9reuvu6e2aivnvyx13qaarg1zcnpm 504211 504169 2022-08-21T06:38:13Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepemeh ipan Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nch)]] kvllq3xorue611v5eti0nvknweds36z Atlapechko 0 33220 504021 488959 2022-08-20T18:48:02Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Atlapechco|NHN]]}} {{Tlani}} {{Altepetl (nch) | Altepetl = Altepetl | Tokayotl = Atlapechko | Kaltokayotl = Atlapexco | Pamitl = | Chimali = Glifo de Atlapexco, Hidalgo.gif | Ixkopinali = | Tlalmachiyotl = | Ueyitlali = [[Mexko (nch)|Mexko]] | Tlajtokayotl = [[Hidalgo (nch)|Hidalgo]] | Tlatilantli = [[La Huasteca]] | Altepetlali = [[Atlapechko altepetlali]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = | Ankayotl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Neliuajkapanka = | Metros = | Chanemej = | KampaChanemej = | Posauakayotl = | KampaPosauakayotl = | IDH = | KampaIDH = | PIB = | PPC = | Tlapeualtilistli = | CampaCreacion = 31 | Tlajtoli = [[Kaxtilantlajtoli]] uan [[nauatlajtoli]]. | Tekiuaj = | Tepachtiketl = | Tlakatokayotl = atlapechkatl, Atlapechko chanej | CP = | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = | INEGI = | Matlatsalan = |}} '''Atlapexko''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Atlapexco'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Atlapechko altepetlali]], ipan [[Uaxtekapaj]] tlali, ipan Hidalgo tlatokajyotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, San Isidro, uan La Pahua. Kipia 2,960 chanejkej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Tokayotl== San niman ipampa inon altepetl, motoka «Atlapechko» inauatlajtol, sanse itoka ipampa ialtepetikpak '''Atlapexco'''. Itsintli ni ueuejtok nauatlajtoli ''Atlapechko'' kisa ipan: nauatlajtokopa [[atlapechtli]], se akali itech koajuitl kej peualistli atlapech- uan tlaj kej peualistli -ko uala ipan ne tlali. ==Ojtilistli== Ne Atlapechko altepetl mokauaj ika 14 kilómetros kanaj Uexotlaj, se achi kipiaj ojtlijtetlajnemilistli, kiijtouaj kikualchichiuaseyaj kitlalisej chapojpotlij ijkino kuali mokauas ayojkana maseualmej. ==Chanejpoualistli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 377 |- | [[1910]] | 450 |- | [[1921]] | 320 |- | [[1930]] | 321 |- | [[1940]] | 421 |- | [[1950]] | 516 |- | [[1960]] | 657 |- | [[1970]] | 753 |- | [[1980]] | 925 |- | [[1990]] | 1434 |- | [[2000]] | 1889 |- | [[2010]] | 2484 |- | [[2020]] | 2960 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Atlapechko tlen tlauel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. == Iknialtepetl == Atlapechko altepetl ka iknialtepetl ika inikej altepemej. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xexeloj !style="background:#659ec7;"|Ueyitlali !style="background:#659ec7;"|Xiuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Kalnali]] |[[Hidalgo (tlahtocayotl)|Hidalgo]] |{{MEX}} | |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Koajtlaj]] |[[Hidalgo (tlahtocayotl)|Hidalgo]] |{{MEX}} | |- |} </center> ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] lfta7iadrzrcghm2xt6ve17zy2uige2 Hidalgo tlatokajyotl 0 33223 504227 502109 2022-08-21T07:07:01Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Tlatilantli Hidalgo|NHE]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Tlahtocayotl Hidalgo|NHN]]}} {{P2|{{WpPPL|Hidalgo}}}} {{Tlani}} {{Tlatokajyotl | Estado = Tlatokajyotl | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlatokajyotl | Tocaitl = Hidalgo | Chantocaitl = Estado de Hidalgo | Pamitl = Flag of Hidalgo.svg | Chimali = Coat of arms of Hidalgo.svg | Tlalmachiyotl = Hidalgo in Mexico (location_map_scheme).svg | Lema = | Ueyitlali = [[Mexko (NCH)|Mexko]] | Ikua altepetl = [[Pachuka]] | Ueyialtepetl = [[Pachuka]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = 25 | Tlalticpac tliltetl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Tepenelihuahcapanca = [[ tepetl]] | Metros = 4,418 | Chanehqueh = 37,253,956 | CampaChanequeh = 1 | Pozahuacayotl = 663 | CampaDensidad = 11 | IDH = 0.958 | CampaIDH = 10 | PIB = 1.812.968 | PPC = 42,325 | Tzintiliztli = [[9]] septiembre metstli, [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlahtolli = [[Kaxtilantlajtoli]] okseki, nauatlajtoli uan kuextekatlajtoli. | Tepachoani = [[Omar Fayad Meneses]] | Teuctlahtoqueh = 3 | Tequichihuanih = 65 | Tlacatocaitl = Hidalgo chanej, Hidalguensetlakatl | Onohuayan = [[6]] | Altepetlali = [[51]] | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = MX-HGO | Matlatzalan = hidalgo.gob.mx |}} '''Hidalgo''' nos '''Hidalgo Tlatokajyotl''' (kaxtiyatlajtoli: ''Estado de Hidalgo'') se tlatokajyotl ipan [[Mexko (nch)|Mexko]] tlali. Kipia 84 altepetlalimej, itstosej ipan ni ikua altepetl Pachuka. Ipan iuetiska tonati Querétaro tlatokajyotl, ika uajkapa San Luis Potosí uan Veracruz tlatokajyotl, ika ineska tonati Puebla uan Veracruz tlatokajyotl; uan tlatsintla Tlaxkalan uan Mexkotlatokajyotl. == Uajpakayotl == Tlen ni xiuitl se mil uan chikueyi sien, uan eyipoali uan chiknaui, in Congreso de la Unión, kitok kena nopa decreto mochiuas ni to Hidalgo tlajtokajyotl kena itstoya nipresidente ipan niMexko tlali, tlakatsi Benito Juárez García. == Tlajtolmej == Tech yin ueyixolal Mexko miake tajtoua koyotlajtol, uan no onkaj masehualtatolmej uan tlein mokui a chichika: nauatlajtoli, otomitlajtoli uan tepeuatlajtoli. == Tlamachtilistli == Hidalgo kipia kaltlamachtiloyan tlen itokaj Universidad Autónoma de Estado de Hidalgo, Instituto Tecnológico de Pachuca kipixtok miak tepochkamej uan ichpokamej, uan tlamachtiyanij uan se tlamachtiltlayakanketl. Ni kaltlamactiloyan kipiaj “programa Escuela de Calidad” ika yani moleuiya uan ijkinoj kisenkaua kuali tlamachtiltekitl ipan maseualkonemej. === Chikaualistli === Chinako kipixtok se kaltlapajtiketl ika se maseualtepajtiketl, uan san kemantikaj yaui tlen tepajtiket ijkino istokej tomaseualpoyouaj axkanaj kuali mopajtiaj. ==Nelkamanali== <references/> {{Mexko (nch)}} [[Category:Hidalgo (nch)]] stagnaonq3wp8cvmdfjsoajtr7xhe5z 504228 504227 2022-08-21T07:08:11Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Tlatilantli Hidalgo|NHE]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Tlahtocayotl Hidalgo|NHN]]}} {{P2|{{WpPPL|Hidalgo}}}} {{Tlani}} {{Tlatokajyotl | Estado = Tlatokajyotl | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlatokajyotl | Tocaitl = Hidalgo | Chantocaitl = Estado de Hidalgo | Pamitl = Flag of Hidalgo.svg | Chimali = Coat of arms of Hidalgo.svg | Tlalmachiyotl = Hidalgo in Mexico (location_map_scheme).svg | Lema = | Ueyitlali = [[Mexko (NCH)|Mexko]] | Ikua altepetl = [[Pachuka]] | Ueyialtepetl = [[Pachuka]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = 25 | Tlalticpac tliltetl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Tepenelihuahcapanca = [[ tepetl]] | Metros = 4,418 | Chanehqueh = 37,253,956 | CampaChanequeh = 1 | Pozahuacayotl = 663 | CampaDensidad = 11 | IDH = 0.958 | CampaIDH = 10 | PIB = 1.812.968 | PPC = 42,325 | Tzintiliztli = [[9]] septiembre metstli, [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlahtolli = [[Kaxtilantlajtoli]] okseki, nauatlajtoli uan kuextekatlajtoli. | Tepachoani = [[Omar Fayad Meneses]] | Teuctlahtoqueh = 3 | Tequichihuanih = 65 | Tlakatokayotl = Hidalgo chanej, Hidalguensetlakatl | Onohuayan = [[6]] | Altepetlali = [[51]] | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = MX-HGO | Matlatsalan = hidalgo.gob.mx |}} '''Hidalgo''' nos '''Hidalgo Tlatokajyotl''' (kaxtiyatlajtoli: ''Estado de Hidalgo'') se tlatokajyotl ipan [[Mexko (nch)|Mexko]] tlali. Kipia 84 altepetlalimej, itstosej ipan ni ikua altepetl Pachuka. Ipan iuetiska tonati Querétaro tlatokajyotl, ika uajkapa San Luis Potosí uan Veracruz tlatokajyotl, ika ineska tonati Puebla uan Veracruz tlatokajyotl; uan tlatsintla Tlaxkalan uan Mexkotlatokajyotl. == Uajpakayotl == Tlen ni xiuitl se mil uan chikueyi sien, uan eyipoali uan chiknaui, in Congreso de la Unión, kitok kena nopa decreto mochiuas ni to Hidalgo tlajtokajyotl kena itstoya nipresidente ipan niMexko tlali, tlakatsi Benito Juárez García. == Tlajtolmej == Tech yin ueyixolal Mexko miake tajtoua koyotlajtol, uan no onkaj masehualtatolmej uan tlein mokui a chichika: nauatlajtoli, otomitlajtoli uan tepeuatlajtoli. == Tlamachtilistli == Hidalgo kipia kaltlamachtiloyan tlen itokaj Universidad Autónoma de Estado de Hidalgo, Instituto Tecnológico de Pachuca kipixtok miak tepochkamej uan ichpokamej, uan tlamachtiyanij uan se tlamachtiltlayakanketl. Ni kaltlamactiloyan kipiaj “programa Escuela de Calidad” ika yani moleuiya uan ijkinoj kisenkaua kuali tlamachtiltekitl ipan maseualkonemej. === Chikaualistli === Chinako kipixtok se kaltlapajtiketl ika se maseualtepajtiketl, uan san kemantikaj yaui tlen tepajtiket ijkino istokej tomaseualpoyouaj axkanaj kuali mopajtiaj. ==Nelkamanali== <references/> {{Mexko (nch)}} [[Category:Hidalgo (nch)]] 0qe61lu86im6olyweyemg09oe0ueo9s Xochiatipan (nch) 0 33296 504031 488969 2022-08-20T18:50:47Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Xochiatipan|NHN]]}} {{Tlani}} '''Xochiatipan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xochiatipan de Castillo'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Xochiatipan altepetlali]], ipan Hidalgo tlajtokayotl. Sekinok altepemej itech inintokaj, Atlapechko uan Uaujtlaj. Kipia 1,532 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlahtoanij. == Momotlalistli == Ipan altepetl Xochiatipan tlen tlahuel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] eu30ahenntyze7ig1qsj4411g2lfsfa Tlanxinol 0 33307 504044 501660 2022-08-20T18:54:24Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Tlanxinol (nch)|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tlanxinol | Chantocaitl = Tlanchinol | Tlaixcopinalli = Hidalgo en Tlanchinol.JPG | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de armas de Tlanchinol.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tlanxinol altepetlahtohcan|Tlanxinol]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Tlanxinolcatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = 774 | Nenecuilhuaztli = 130730001 | Matlatzalan = }} '''Tlanxinol''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]] in ompa [[Cuextecapan]]. == Tlaltocayotl == Zan niman ipampa inon altepetzin in ompa Hidalgo Cuextecapan, motoca «Tlanxinol» ompa inahuatlahtol Cuextecapan tlatilantli, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tlanchinol''. Huehuecauhtica ipan nahuatlahtolli Tlanxinol quiza ipan: nahuatlahtocopa [[tlantli]], ce tetl, nican inelhuayo pehua ica tlan- huan in tlahtolli ''[[xinolli]]'' tlen ipehualiz -xinol huala itzatlan in [[tletl]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Xaltipan]], in huitztlampa ica [[Chicaco]], in tonatih iquizayampa ica [[Apantlazol]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Chipoco]] huan [[Tolago]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 798 |- | [[1910]] | 779 |- | [[1921]] | 694 |- | [[1930]] | 566 |- | [[1940]] | 693 |- | [[1950]] | 649 |- | [[1960]] | 908 |- | [[1970]] | 1554 |- | [[1980]] | 2279 |- | [[1990]] | 3193 |- | [[2000]] | 3966 |- | [[2010]] | 5199 |- | [[2020]] | 6117 |- |} == Momotlaliztli == Oncah canahya campa macehualmeh mahuiltiah ica olli (futbol) ihuan no ihqui mahuiltiah ica olli (basquetbol). == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Tlanchinol}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] oaap25kcd2lf65tgcmcxor8c5ccdett 504065 504044 2022-08-20T19:08:55Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki '''Tlanxinol''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Tlanchinol'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlali]], pan tlatilantli [[Hidalgo]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo]] 04ucj4y1ksea7uf1vwsqeuljqk63tzg 504067 504065 2022-08-20T19:10:32Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki '''Tlanxinol''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Tlanchinol'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlalli]], pan tlatilantli [[Hidalgo]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo]] kbpkbcnv1p10pgnchpf80f5h17m2se0 Xilijtlaj 0 33309 504173 479485 2022-08-21T02:04:26Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Xilitlan|NHE]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Xilitlan|NHW]]}} {{P2|[[Cilitlan|NHN]]}} {{Tlani}} [[File:Magia pura en Xilitla.jpg|250px|thumb|right|Xilijtlaj.]] '''Xilijtlaj''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Xilijtlaj altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, Metlapaj, uan Tamazunchale. Kipia 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí (nch)]] jv76o005ym6lixkrwg4nymvpm4inlkg 504187 504173 2022-08-21T06:09:51Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH1_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Xilitlah|NCI_name=Cilitlan}} [[File:Magia pura en Xilitla.jpg|250px|thumb|right|Xilijtlaj.]] '''Xilijtlaj''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Xilijtlaj altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, Metlapaj, uan Tamazunchale. Kipia 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí (nch)]] pbd95te5vbs804bkmzq5s83d2wl5mhe 504192 504187 2022-08-21T06:12:30Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH1_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlah|NCI_name=Cilitlan}} [[File:Magia pura en Xilitla.jpg|250px|thumb|right|Xilijtlaj.]] '''Xilijtlaj''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Xilijtlaj altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, Metlapaj, uan Tamazunchale. Kipia 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí (nch)]] dsydl38jm43j2vsy2humgacylnx361m Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo 14 33311 504069 501784 2022-08-20T19:11:55Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo|NHE]]}} {{P2|[[:Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo|NCH]]}} {{P2|[[:Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)|NHN]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Hidalgo]] 3szw7k8gs13eu371b3zsoca97y7im28 Kalnali 0 33317 504022 488972 2022-08-20T18:48:22Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Calnali|NHN]]}} {{Tlani}} [[File:Calnali center 2009.jpg|250px|thumb|right|Kalnali.]] '''Kalnali''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Calnali'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Kalnali altepetlali]], ipan Hidalgo tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, San Isidro, uan Molanko. Kipia 4235 chanejkej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Chanejpoualistli== {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1900]] | 1887 |- | [[1910]] | 2233 |- | [[1921]] | 2039 |- | [[1930]] | 2331 |- | [[1940]] | 2127 |- | [[1950]] | 2763 |- | [[1960]] | 3812 |- | [[1970]] | 3318 |- | [[1980]] | 3245 |- | [[1990]] | 3154 |- | [[2000]] | 3416 |- | [[2010]] | 4147 |- | [[2020]] | 4232 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Kalnali tlen tlauel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] jb7upq4owlhxlle4jp83y9u79cb30r6 Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn) 14 33318 504032 501792 2022-08-20T18:51:04Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nch)]] a [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Hidalgo|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo|NHN]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Hidalgo (nch)]] sxf09ivxpkyy8mynxqlg73n5pk66mwz 504034 504032 2022-08-20T18:51:24Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Hidalgo|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Hidalgo|NHN]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Hidalgo (nhn)]] dq6ryp0l1o2e0t2j3siy1b1t6xcro8b Xilitlan 0 33319 504009 503121 2022-08-20T18:32:34Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Xilijtlaj|NCH]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHW]]}} {{Tlani}} '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Ueyi chinanko ipan Mexko]] pau62bnn909xw3n0sbcafdbmp2i0212 504164 504009 2022-08-21T01:56:59Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Xilijtlaj|NCH]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHW]]}} {{Tlani}} '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] s417qa74jubu4gzgm0kqwjp1qy8e8vh 504172 504164 2022-08-21T02:02:38Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Xilijtlaj|NCH]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHW]]}} {{Tlani}} '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Tlanauatijkayotl == == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] gkgl132qox68280ot1sx3wt62ltkag0 504182 504172 2022-08-21T06:03:42Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilitlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlan}} '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Tlanauatijkayotl == == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] 5qfyp37zygkceeyn76ncy8j1o0owrk2 504183 504182 2022-08-21T06:04:08Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilitlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlan}} 3y2qd686t1neauggm7ppp89u87tdobf 504185 504183 2022-08-21T06:06:13Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilitlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlan}} '''Xilitlan''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlalli]], pan tlatilantli [[San Luis Potosí]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] ih6xk30s4n487v1msu1dwrldq5lx37p 504186 504185 2022-08-21T06:08:39Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Xilitlah|NCI_name=Cilitlan}} '''Xilitlan''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlalli]], pan tlatilantli [[San Luis Potosí]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] p8ysylpfkleweeysbmu6vm9ix5jxzoj 504191 504186 2022-08-21T06:12:19Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlah|NCI_name=Cilitlan}} '''Xilitlan''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlalli]], pan tlatilantli [[San Luis Potosí]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] kiwjx2uxg09gpxpq03kib71mo45xs9n Koaokuilko 0 33320 504024 479489 2022-08-20T18:48:53Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Coaocuilco|NHN]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl (nch) | Altepetl = Altepetl | Tokayotl = Koaokuilko | Kaltokayotl = Coacuilco | Pamitl = | Chimali = | Ixkopinali = FOTO DE LA IGLESIA DE COACUILCO, TOMADA EN 2002, CON CAMARA DIGITAL.JPG | Tlalmachiyotl = | Ueyitlali = [[Mexko (nch)|Mexko]] | Tlajtokayotl = [[Hidalgo (nch)|Hidalgo]] | Tlatilantli = [[La Huasteca]] | Altepetlali = [[Uexotlaj altepetlali]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = 25 | Ankayotl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Neliuajkapanka = 137 | Metros = | Chanemej = 44,311 | KampaChanemej = | Posauakayotl = | KampaPosauakayotl = | IDH = | KampaIDH = | PIB = | PPC = | Tlapeualtilistli = | CampaCreacion = 31 | Tlajtoli = [[Kaxtilantlajtoli]], [[nauatlajtoli]] uan [[kuextekatlajtoli]]. | Tekiuaj = Daniel Andrade Zurutuza | Tepachtiketl = | Tlakatokayotl = Koaokuilkatl | CP = 43000 | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = | INEGI = | Matlatsalan = |}} '''Koaokuilko''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Coacuilco'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Uaxotlaj altepetlali]], ipan Hidalgo tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah [[Uexotlaj]], uan [[Chililiko]]. Kipia 4235 chanejkej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Tokayotl== San niman ipampa inon chantiko, motoka «Koaokuilko» ompa [[Coaocuilco]] inauatlajtol, sanse itoka ipampa ialtepetikpak '''Coacuilco'''. Itsintli ni ueuejtok nauatlajtoli ''Koaokuilko'' kisa ipan: nauatlajtokopa [[koaokuili]], se tlapiyali kej peualistli koaokuil- uan ko kej peualistli -ko uala ipan ne tlali. ==Chanejmatilistli== {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1900]] | 4 143 |- | [[1910]] | 4 143 |- | [[1921]] | 4 636 |- | [[1930]] | 2 538 |- | [[1940]] | 2 316 |- | [[1950]] | 2 608 |- | [[1960]] | 3 170 |- | [[1970]] | 2 635 |- | [[1980]] | 2 703 |- | [[1990]] | 3 630 |- | [[2000]] | 3 548 |- | [[2010]] | 3 689 |- | [[2020]] | 3 369 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Koaokuilko tlen tlauel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] akuew2gosabx1xb9g7rshqjeq9xyxki Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw) 14 33326 504205 498863 2022-08-21T06:32:01Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P2|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Nauakamanali (nhw)]] [[Neneuhcāyōtl:Tlalimej]] ssy0mhhetcy4im5rnowqaspxumf39rj Xaltosan 0 33329 504030 497329 2022-08-20T18:50:33Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Xaltozan|NHN]]}} {{Tlani}} [[File:Nauatilis.jpg|250px|thumb|right|Xaltosan.]] '''Xaltosan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Jaltocan'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Xaltosan altepetlali]], ipan Hidalgo tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, Chililiko, uan Orizatlan. Kipia 4235 chanejkej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Chanejpoualistli== {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1921]] | 2662 |- | [[1930]] | 2581 |- | [[1940]] | 2519 |- | [[1950]] | 3501 |- | [[1960]] | 3243 |- | [[1970]] | 2570 |- | [[1980]] | 4278 |- | [[1990]] | 4552 |- | [[2000]] | 5352 |- | [[2010]] | 6201 |- | [[2020]] | 5919 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Xaltosan tlen tlahuel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] qsooosarylebekjy4vu75vjhkxryvrs Molanko (nch) 0 33658 504026 488964 2022-08-20T18:49:24Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Molanco|NHN]]}} {{Tlani}} {{Altepetl (nch) | Altepetl = Altepetl | Tokayotl = Molanko | Kaltokayotl = Molango | Pamitl = | Chimali = Molango.jpg | Ixkopinali = Campanario de Ex-Convento de Nuestra Señora de Loreto.jpg | Tlalmachiyotl = | Ueyitlali = [[Mexko (nch)|Mexko]] | Tlajtokayotl = [[Hidalgo (nch)|Hidalgo]] | Tlatilantli = [[Sierra Alta]] | Altepetlali = [[Molanko altepetlali]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = 25 | Ankayotl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Neliuajkapanka = | Metros = | Chanemej = 4,265 | KampaChanemej = | Posauakayotl = | KampaPosauakayotl = | IDH = | KampaIDH = | PIB = | PPC = | Tlapeualtilistli = [[9]] septiembre meetstli, [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlajtoli = [[Kaxtilantlajtoli]] uan [[nauatlajtoli]]. | Tekiuaj = | Tepachtiketl = Encuentro Social | Tlakatokayotl = Molankatl | CP = 43000 | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = | INEGI = 130280001 | Matlatsalan = |}} '''Molanko''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Molango'''), inin altepetl tlatilantok ompaj [[Molanko altepetlali]], ipan [[Hidalgo]] tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inin tokaj, [[Tsakualtipan]], uan [[Tlanxinol]]. Kipia 4,265 chanemej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Chanejpoualistli== {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1900]] | 1384 |- | [[1910]] | 1381 |- | [[1921]] | 1243 |- | [[1930]] | 1414 |- | [[1940]] | 1539 |- | [[1950]] | 1579 |- | [[1960]] | 1731 |- | [[1970]] | 2098 |- | [[1980]] | 3401 |- | [[1990]] | 3063 |- | [[2000]] | 3728 |- | [[2010]] | 4265 |- | [[2020]] | 4265 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Molanko tlen tlauel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] gs12w4t1wkbuqdtsvff37x1mmsyxjqc Koajtlaj, Hidalgo 0 33659 504023 489007 2022-08-20T18:48:37Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Cuauhtlah, Hidalgo|NHN]]}} {{Tlani}} [[File:Parroquia Huautla.jpg|250px|thumb|right|Koajtlaj.]] '''Koajtlaj''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Huautla'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Koajtlaj altepetlali]], ipan Hidalgo tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, Uexotlaj, uan Xochiatipan. Kipia 3,806 chanejkej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Chanejpoualistli== {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1900]] | 1590 |- | [[1910]] | 1948 |- | [[1921]] | 2158 |- | [[1930]] | 2099 |- | [[1940]] | 2307 |- | [[1950]] | 2028 |- | [[1960]] | 2626 |- | [[1970]] | 2544 |- | [[1980]] | 2672 |- | [[1990]] | 2766 |- | [[2000]] | 3233 |- | [[2010]] | 3755 |- | [[2020]] | 3806 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Koajtlaj tlen tlahuel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] 2q59ng8iejbavqspyd83gmfnx9vyspn Orizatlan (nch) 0 33662 504027 488960 2022-08-20T18:49:40Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Orizatlan|NHN]]}} {{Tlani}} [[File:Presid orizatlan.JPG|250px|thumb|right|Orizatlan.]] '''Orizatlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Orizatlán'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Orizatlan altepetlali]], ipan Hidalgo tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, Xaltosan uan Tlanxinol. Kipia 7037 chanejkej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Chanejpoualistli== {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1900]] | 1100 |- | [[1910]] | 1491 |- | [[1921]] | 1663 |- | [[1930]] | 1606 |- | [[1940]] | 1653 |- | [[1950]] | 1779 |- | [[1960]] | 2461 |- | [[1970]] | 2780 |- | [[1980]] | 3485 |- | [[1990]] | 5307 |- | [[2000]] | 6156 |- | [[2010]] | 6686 |- | [[2020]] | 7037 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Orizatlan tlen tlauel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] skntzqa4kkv7e3157c9ayud7iwwot4s Molanko 0 33722 504070 472240 2022-08-20T19:12:37Z Koatochij 19758 Se eliminó la redirección hacia [[Molanko (nch)]] wikitext text/x-wiki '''Molanko''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Molango de Escamilla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlalli]], pan tlatilantli [[Hidalgo]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo]] h88mw5q0tm52mfzl97f73t902hmwzzt Xochiatipan 0 33723 504046 501664 2022-08-20T18:54:53Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Xochiatipan (nch)|NCH]]}} {{Tlani}} {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Xochiatipan | Chantocaitl = Xochiatipan de Castillo | Tlaixcopinalli = | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glifo de Xochiatipan, Hidalgo.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Xochiatipan altepetlahtohcan|Xochiatipan]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Xochiatipanecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 130280001 | Matlatzalan = }} '''Xochiatipan''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tlaltecatlah]], in huitztlampa ica [[Xocotitlah]], in tonatih iquizayampa ica [[Pachiquitlah]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Primo Verdad]] huan [[Cuexcontitlah]]. ==Teyacanaliztli== == Momotlaliztli == In momotlaiztli ipan Huexotlah cah ipampa xopatoltiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] nr736pecgy5d7edwf564hl3rcdedw2q Xalixko 0 33826 504134 503190 2022-08-21T00:47:08Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Xalixko||NCH_name=Xalixko (nch)|NHN_name=Xalixco}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Xalixko|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chimalli=Coat of arms of Jalisco.svg|Pamitl=Flag of Jalisco.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]], [[Nawatlahtolli|mexkatl]], [[Witsollahtolli|witsol]] wan [[Koratlahtolli|kora]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Miguel Riquelme Solís|Ixeliuhca=38 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honioh]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Xalixko imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Jalisco in Mexico (location map scheme).svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Saltillo.svg|20px]] [[Atemaxak]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl San Rafael|Matlatzalan=http://www.jalisco.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-JAL|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Jalisco|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Xalixkatl, -h|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} '''Xalixko'''<ref group="tyml."><small>Nohkiya weli moihkwiloa '''''Xalixko''''' pampa sekin masewalmeh kineltokah itokah wallaw tlen ''xalli''.</small></ref> ({{IPA|ʃaliːˈʃkoˀ|{{IPA/Nawatl}}}}) (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Jalisco'') —weyak itokah '''Tlatilantli Xalixko'''— (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Estado Libre y Soberano de Jalisco'') eli [[tlatilantli]] tlen kaxtolli wan se inintsalan ome kaxtolli wan se katli, wanya [[Altepetl Mexko]], mosetilihtokeh [[Mexko|Mexko Tlalli]]. ''Gobiernoh tlen Mexko''. [[Ikwa altepetl]] itokah [[Atemaxak]]. Moxelohtok ika ome kaxtolli wan chikweyi [[altepetlalli]]. __TDC__ == Tlaltokayotl == == Nemiliskayotl == === Teetlalkwihkwilistli === === Yankwik Galisia === === Tlakaxoxowkayotl === === Reformah teeyolewalistli === === Porfiriatoh === === Xalixko naman === == Tlanawatihkayotl == == No xikitta == * [[Mexko]] == Tlahtoltlahkwilolli == {{Notetag/end}} == Amoxtemolistli == <references /> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} __SIN_TDC__ __NO_EDITAR_SECCIÓN__ <!----------Interwiki strapline----------> [[Neneuhcāyōtl:Xalixko]] rybo2c15hpyvoic7n1dkmibf7wjusql Cuauhtlah, Hidalgo 0 33983 504040 499547 2022-08-20T18:53:17Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Koajtlaj|NCH]]}} {{Tlani}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Cuauhtlah | Chantocaitl = Huautla | Tlaixcopinalli = Parroquia Huautla.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glifo de Huautla, Hidalgo.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Cuauhtlah altepetlahtohcan, Hidalgo|Cuauhtlah]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Cuauhtecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 130280001 | Matlatzalan = }} '''Cuauhtlah''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Ahuehuetl]], in huitztlampa ica [[El Cojolite]], in tonatih iquizayampa ica [[Tamoyon]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[El Barbecho]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 1590 |- | [[1910]] | 1948 |- | [[1921]] | 2158 |- | [[1930]] | 2099 |- | [[1940]] | 2307 |- | [[1950]] | 2028 |- | [[1960]] | 2626 |- | [[1970]] | 2544 |- | [[1980]] | 2672 |- | [[1990]] | 2766 |- | [[2000]] | 3233 |- | [[2010]] | 3755 |- | [[2020]] | 3806 |- |} == Momotlaliztli == In momotlaiztli ipan Huexotlah cah ipampa xopatoltiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Huauhtla, Hidalgo}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] bk4s1r3m8bd367gmpei777m93k6h8rv Atlapechco 0 33984 504036 501646 2022-08-20T18:52:20Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Atlapechko|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Atlapechco | Chantocaitl = Atlapexco | Tlaixcopinalli = | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glifo de Atlapexco, Hidalgo.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Atlapechco altepetlahtohcan|Atlapechco]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 158 | Chanehqueh = 2,960 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Atlapechcatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = 130110001 | Matlatzalan = }} '''Atlapechco''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]], noyuhqui icua Atlapechco altepecalpolli. Altepetl ipan [[Cuextecapan]] onohuayan ompa [[Mexico]], quipia 2,960 chanehqueh, cah 138 metros ahcopa ipan hueyatl. == Tlaltocayotl == Zan niman ipampa inon altepetzin in ompa Hidalgo Cuextecapan, motoca «Atlapechco» ompa inauatlahtol Cuextecapan tlatilantli ''Atlapechko'', ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Atlapexco''. Huehuecauhtica ipan nahuatlahtolli Atlapechco quiza ipan: nahuatlahtolcopa [[atl]], zan [[tlapechtli]] ce cuahuitl ahcopa atoyatl noza amanalli, nican inelhuayo pehua ica atlapech- huan in tlahtolli ''co'' tlen ipehualiz -co huala ipan cualcan ipan tlalli. ==Tlalticpacmatiliztli== Atlapechco ce altepetl ipan Huaxtlan in ompa Hidalgo tlahtocayotl, ce onohuayan xoxohuic huan atlic. Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Pochotitlan]], in huitztlampa ica [[San José]], in tonatih iquizayampa ica [[Ichcatepec]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Toltitlan]] huan [[Coatlimach]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 377 |- | [[1910]] | 450 |- | [[1921]] | 320 |- | [[1930]] | 321 |- | [[1940]] | 421 |- | [[1950]] | 516 |- | [[1960]] | 657 |- | [[1970]] | 753 |- | [[1980]] | 925 |- | [[1990]] | 1434 |- | [[2000]] | 1889 |- | [[2010]] | 2484 |- | [[2020]] | 2960 |- |} == Momotlaliztli == In momotlaiztli ipan Huexotlah cah ipampa xopatoltiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. == Icniuhaltepetl == Atlapechco altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Calnali]] |[[Hidalgo (tlahtocayotl)|Hidalgo]] |{{MEX}} | |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Cuauhtlah, Hidalgo|Cuauhtlah]] |[[Hidalgo (tlahtocayotl)|Hidalgo]] |{{MEX}} | |- |} </center> == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Atlapexco}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] phxfrb0fk87jgvruxj60qyerf3lgi1g Tlanxinol (nch) 0 33985 504028 488971 2022-08-20T18:49:56Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{P2|[[Tlanxinol|NHN]]}} {{Tlani}} [[File:Hidalgo en Tlanchinol.JPG|250px|thumb|right|Tlanxinol.]] '''Tlanxinol''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Tlanchinol'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlali]], ipan Hidalgo tlajtokayotl. Sekinok altepemeh itech inintokah, San Isidro, uan La Pahua. Kipia 410 chanejkej. Nochimej maseualmeh nauatlahtoanij. ==Chanejpoualistli== {| class="wikitable" |- ! Xiuitl ! Chanejmej |- | [[1900]] | 798 |- | [[1910]] | 779 |- | [[1921]] | 694 |- | [[1930]] | 566 |- | [[1940]] | 693 |- | [[1950]] | 649 |- | [[1960]] | 908 |- | [[1970]] | 1554 |- | [[1980]] | 2279 |- | [[1990]] | 3193 |- | [[2000]] | 3966 |- | [[2010]] | 5199 |- | [[2020]] | 6117 |- |} == Momotlalistli == Ipan altepetl Tlanxinol tlen tlahuel mauiltiaj telpokamej Futbol uan ajakajika kichiuaj nechikolistli uan mauiltiaj uanya sekin telpokamej. Sekin konemej mauiltiaj ika kayuko (canica). Sekin ichpokamej mauiltiaj ika Basquetbol uan Futbol. ==Xikitati== * [[Uaxtekapaj]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo]] fz2g2c12qmajlpdq372u5gy4u6tpjlh Xaltozan 0 33986 504045 499556 2022-08-20T18:54:38Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Xaltosan|NCH]]}} {{Tlani}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Xaltozan | Chantocaitl = Jaltocán | Tlaixcopinalli = Nauatilis.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Jaltocan.jpg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Xaltozan altepetlahtohcan|Xaltozan]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Xaltozanecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 130280001 | Matlatzalan = }} '''Xaltozan''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Toltitlan]], in huitztlampa ica [[Santa Maria Apilol]], in tonatih iquizayampa ica [[Cuapaxtitla]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[El Chote]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1921]] | 2662 |- | [[1930]] | 2581 |- | [[1940]] | 2519 |- | [[1950]] | 3501 |- | [[1960]] | 3243 |- | [[1970]] | 2570 |- | [[1980]] | 4278 |- | [[1990]] | 4552 |- | [[2000]] | 5352 |- | [[2010]] | 6201 |- | [[2020]] | 5919 |- |} == Momotlaliztli == In momotlaiztli ipan Huexotlah cah ipampa xopatoltiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli huan patolli. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Jaltocán, Hidalgo}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 7y3x5swq8v1vbpat9igmjl98oa5h3ga Coaocuilco 0 33987 504038 499544 2022-08-20T18:52:49Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Koaokuilko|NCH]]}} {{Tlani}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Coaocuilco | Chantocaitl = Coacuilco | Tlaixcopinalli = FOTO DE LA IGLESIA DE COACUILCO, TOMADA EN 2002, CON CAMARA DIGITAL.JPG | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Huexotlah altepetlahtohcan|Huexotlah]] | Altepecalpolli = Huexotlah | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Coaocuiltecatl | Altepetequihuah = Daniel Andrade Zurutuza | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 130280001 | Matlatzalan = }} '''Coacuilco''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Pochotitlan]], in huitztlampa ica [[San José]], in tonatih iquizayampa ica [[Ichcatepec]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Toltitlan]] huan [[Coatlimax]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 4 143 |- | [[1910]] | 4 143 |- | [[1921]] | 4 636 |- | [[1930]] | 2 538 |- | [[1940]] | 2 316 |- | [[1950]] | 2 608 |- | [[1960]] | 3 170 |- | [[1970]] | 2 635 |- | [[1980]] | 2 703 |- | [[1990]] | 3 630 |- | [[2000]] | 3 548 |- | [[2010]] | 3 689 |- | [[2020]] | 3 369 |- |} == Momotlaliztli == In momotlaiztli ipan Huexotlah cah ipampa xopatoltiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli huan patolli. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Coacuilco, Hidalgo}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] m69ai0szybthj7j571ir4ckpea7akt5 Cochotlah 0 34012 504039 499546 2022-08-20T18:53:02Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Toquiliztequitl}} {{Tlapehualiztli}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Cochotlah | Chantocaitl = Cochotla | Tlaixcopinalli = | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Atlapechco altepetlahtohcan|Atlapechco]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Atlapechcatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Cochotlah''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[san Isidro Matzahtlah]], in huitztlampa ica [[Tlalchiyohualican]], in tonatih iquizayampa ica [[Itzocal]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Copaltitlah]] . ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1910]] | 319 |- | [[1921]] | 547 |- | [[1930]] | 581 |- | [[1940]] | 837 |- | [[1950]] | 986 |- | [[1960]] | 973 |- | [[1970]] | 1057 |- | [[1980]] | 1184 |- | [[1990]] | 1494 |- | [[2000]] | 1534 |- | [[2010]] | 1567 |- | [[2020]] | 1410 |- |} == Momotlaliztli == In momotlaiztli ipan Huexotlah cah ipampa xopatoltiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] i58vlrpbum2rj5mhmigljbg0nc6i0r6 Cilitlah 0 34040 504190 503108 2022-08-21T06:11:29Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Xilitlah|NCI_name=Cilitlan}} {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Cilitlan | Chantocaitl = Xilitla | Tlaixcopinalli = Magia pura en Xilitla.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Cilitlan altepetlahtohcan|Cilitlan]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Cilitecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Cilitlan''' ce altepetl ipan [[San Luis Potosí]]. ==Tlalticpacmatiliztli== == Chanehmatiliztli == Cilitlan quipia 223 876 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020). {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 435,125 |- | [[2010]] | 489 333 |- | [[2020]] | 223 876 |- |} == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> {{San Luis Potosí Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] 022mlxl7k3o9ztrziowf4fvuks12psj 504194 504190 2022-08-21T06:12:56Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlah|NCI_name=Cilitlan}} {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Cilitlan | Chantocaitl = Xilitla | Tlaixcopinalli = Magia pura en Xilitla.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Cilitlan altepetlahtohcan|Cilitlan]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Cilitecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Cilitlan''' ce altepetl ipan [[San Luis Potosí]]. ==Tlalticpacmatiliztli== == Chanehmatiliztli == Cilitlan quipia 223 876 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020). {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 435,125 |- | [[2010]] | 489 333 |- | [[2020]] | 223 876 |- |} == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> {{San Luis Potosí Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] lxi8m9c0h2tt1h1tt30evyvd8akdf0l 504195 504194 2022-08-21T06:13:35Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlah|NCI_name=Cilitlan}} {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Cilitlah | Chantocaitl = Xilitla | Tlaixcopinalli = Magia pura en Xilitla.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Cilitlan altepetlahtohcan|Cilitlan]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Cilitecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Cilitlan''' ce altepetl ipan [[San Luis Potosí]]. ==Tlalticpacmatiliztli== == Chanehmatiliztli == Cilitlan quipia 223 876 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020). {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 435,125 |- | [[2010]] | 489 333 |- | [[2020]] | 223 876 |- |} == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> {{San Luis Potosí Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] 9d7z4imgcku4niixkviy5dkpljcsbq4 Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiyapah 14 34177 504080 486697 2022-08-20T19:23:58Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Chiyapan|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Chiapas (nch)|NCH]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan (nhn)]] mekbkqcvm8m5pdlrnayb1wsnemf0671 Mexko (nhw) 0 34314 504124 499469 2022-08-20T21:24:14Z Koatochij 19758 /* Tlanauatilistli */ wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Mexko <sup><small>(nhw)</small></sup>}} {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW1_NHN2_NCI2_PPL2=Kena|NHE_name=Mexko|NCH_name=Mexko (nch)|NHW_name=Mexko (nhw)|NHN_name=Mexico|NCI_name=Mexihco|PPL_name=Meshijku}} [[File:Flag of Mexico.svg|thumb|200px|Mexko itepan]] '''Mexko''' so '''Mexkotlali''' (kastiyatlajtol; ''México'' o ''Estados Unidos Mexicanos''); se tlali ipan Amerika ueyi tlali. == Tlanauatijkayotl == Ne Mexko tlali se [[republika]], itlanauatiketl Andrés Manuel López Obrador, ueyi tepachouaketl itech tlali, itoka ikane se poder ejecutivo maski ipan tlanauatilistli. Mexko tlali xexeloli nopa 32 tlaltokajyomej. {| class="wikitable" |- ! Tlaltokajyotl ! Kapital ! Chanejmej |- | [[Aguascalientes (nhw)|Aguascalientes]] | [[Aguascalientes Altepetl]] | 1 184 996 |- | [[Baja California (nhw)|Baja California]] | [[Mexicali]] | 3 155 070 |- | [[Baja California Sur (nhw)|Baja California Sur]] | [[La Paz]] | 637 026 |- | [[Campeche (nhw)|Campeche]] | [[Campeche Altepetl]] | 822 441 |- | [[Chiapas (nhw)|Chiapas]] | [[Tuxtla Gutiérrez]] | 4 796 580 |- | [[Chihuahua (nhw)|Chihuahua]] | [[Chihuahua Altepetl]] | 3 406 465 |- | [[Coahuila (nhw)|Coahuila]] | [[Saltillo]] | 3 055 395 |- | [[Colima (nhw)|Colima]] | [[Colima Altepetl]] | 650 555 |- | [[Durango (nhw)|Durango]] | [[Durango Altepetl]] | 1 632 934 |- | [[Guanajuato (nhw)|Guanajuato]] | [[Guanajuato Altepetl]] | 5 486 372 |- | [[Guerrero (nhw)|Guerrero]] | [[Chilpantsinko]] | 3 388 768 |- | [[Hidalgo (nhw)|Hidalgo]] | [[Pachuka]] | 2 665 018 |- | [[Mexkotlajtokajyotl|Mexko]] | [[Toluka]] | 15 175 862 |- | [[Michuakan (nhw)|Michuakan]] | [[Morelia]] | 4 351 037 |- | [[Morelos (nhw)|Morelos]] | [[Koajnauak]] | 1 777 227 |- | [[Nayarit (nhw)|Nayarit]] | [[Tepic]] | 1 084 979 |- | [[Nuevo León (nhw)|Nuevo León]] | [[Monterrey]] | 4 653 458 |- | [[Oaxaka (nhw)|Oaxaka]] | [[Oaxaka Altepetl]] | 3 801 962 |- | [[Puebla (nhw)|Puebla]] | [[Kuetlaxkoapan]] | 5 779 829 |- | [[Querétaro (nhw)|Querétaro]] | [[Querétaro Altepetl]] | 1 827 937 |- | [[Quintana Roo (nhw)|Quintana Roo]] | [[Mexicali]] | 1 325 578 |- | [[San Luis Potosí (nhw)|San Luis Potosí]] | [[San Luis Potosí Altepetl]] | 2 585 518 |- | [[Sinaloa (nhw)|Sinaloa]] | [[Koluakan]] | 2 767 761 |- | [[Sonora (nhw)|Sonora]] | [[Hermosillo]] | 2 662 480 |- | [[Tabasco (nhw)|Tabasco]] | [[Villahermosa]] | 2 238 603 |- | [[Tamaulipas (nhw)|Tamaulipas]] | [[Victoria Altepetl]] | 3 268 554 |- | [[Tlaxkala (nhw)|Tlaxkala]] | [[Tlaxkala Altepetl]] | 1 169 936 |- | [[Veracruz (nhw)|Veracruz]] | [[Xalapan]] | 7 643 194 |- | [[Xalixko (nhw)|Xalixko]] | [[Guadalajara]] | 7 350 682 |- | [[Yukatan (nhw)|Yukatan]] | [[Mérida]] | 1 955 577 |- | [[Zacatecas (nhw)|Zacatecas]] | [[Zacatecas Altepetl]] | 1 490 668 |- | [[Mexkoaltepetl (nhw)|Mexkoaltepetl]] | | 8 851 080 |- |} == Nojkia xikitas == * [[Amerika]] ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == {{wiktionary|Mexko}} {{Mexko (nhw)}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] 10fsgwfcxwieztuztlsz18bezqthkn7 504163 504124 2022-08-21T01:55:50Z Koatochij 19758 /* Nojkia xikitas */ wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Mexko <sup><small>(nhw)</small></sup>}} {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW1_NHN2_NCI2_PPL2=Kena|NHE_name=Mexko|NCH_name=Mexko (nch)|NHW_name=Mexko (nhw)|NHN_name=Mexico|NCI_name=Mexihco|PPL_name=Meshijku}} [[File:Flag of Mexico.svg|thumb|200px|Mexko itepan]] '''Mexko''' so '''Mexkotlali''' (kastiyatlajtol; ''México'' o ''Estados Unidos Mexicanos''); se tlali ipan Amerika ueyi tlali. == Tlanauatijkayotl == Ne Mexko tlali se [[republika]], itlanauatiketl Andrés Manuel López Obrador, ueyi tepachouaketl itech tlali, itoka ikane se poder ejecutivo maski ipan tlanauatilistli. Mexko tlali xexeloli nopa 32 tlaltokajyomej. {| class="wikitable" |- ! Tlaltokajyotl ! Kapital ! Chanejmej |- | [[Aguascalientes (nhw)|Aguascalientes]] | [[Aguascalientes Altepetl]] | 1 184 996 |- | [[Baja California (nhw)|Baja California]] | [[Mexicali]] | 3 155 070 |- | [[Baja California Sur (nhw)|Baja California Sur]] | [[La Paz]] | 637 026 |- | [[Campeche (nhw)|Campeche]] | [[Campeche Altepetl]] | 822 441 |- | [[Chiapas (nhw)|Chiapas]] | [[Tuxtla Gutiérrez]] | 4 796 580 |- | [[Chihuahua (nhw)|Chihuahua]] | [[Chihuahua Altepetl]] | 3 406 465 |- | [[Coahuila (nhw)|Coahuila]] | [[Saltillo]] | 3 055 395 |- | [[Colima (nhw)|Colima]] | [[Colima Altepetl]] | 650 555 |- | [[Durango (nhw)|Durango]] | [[Durango Altepetl]] | 1 632 934 |- | [[Guanajuato (nhw)|Guanajuato]] | [[Guanajuato Altepetl]] | 5 486 372 |- | [[Guerrero (nhw)|Guerrero]] | [[Chilpantsinko]] | 3 388 768 |- | [[Hidalgo (nhw)|Hidalgo]] | [[Pachuka]] | 2 665 018 |- | [[Mexkotlajtokajyotl|Mexko]] | [[Toluka]] | 15 175 862 |- | [[Michuakan (nhw)|Michuakan]] | [[Morelia]] | 4 351 037 |- | [[Morelos (nhw)|Morelos]] | [[Koajnauak]] | 1 777 227 |- | [[Nayarit (nhw)|Nayarit]] | [[Tepic]] | 1 084 979 |- | [[Nuevo León (nhw)|Nuevo León]] | [[Monterrey]] | 4 653 458 |- | [[Oaxaka (nhw)|Oaxaka]] | [[Oaxaka Altepetl]] | 3 801 962 |- | [[Puebla (nhw)|Puebla]] | [[Kuetlaxkoapan]] | 5 779 829 |- | [[Querétaro (nhw)|Querétaro]] | [[Querétaro Altepetl]] | 1 827 937 |- | [[Quintana Roo (nhw)|Quintana Roo]] | [[Mexicali]] | 1 325 578 |- | [[San Luis Potosí (nhw)|San Luis Potosí]] | [[San Luis Potosí Altepetl]] | 2 585 518 |- | [[Sinaloa (nhw)|Sinaloa]] | [[Koluakan]] | 2 767 761 |- | [[Sonora (nhw)|Sonora]] | [[Hermosillo]] | 2 662 480 |- | [[Tabasco (nhw)|Tabasco]] | [[Villahermosa]] | 2 238 603 |- | [[Tamaulipas (nhw)|Tamaulipas]] | [[Victoria Altepetl]] | 3 268 554 |- | [[Tlaxkala (nhw)|Tlaxkala]] | [[Tlaxkala Altepetl]] | 1 169 936 |- | [[Veracruz (nhw)|Veracruz]] | [[Xalapan]] | 7 643 194 |- | [[Xalixko (nhw)|Xalixko]] | [[Guadalajara]] | 7 350 682 |- | [[Yukatan (nhw)|Yukatan]] | [[Mérida]] | 1 955 577 |- | [[Zacatecas (nhw)|Zacatecas]] | [[Zacatecas Altepetl]] | 1 490 668 |- | [[Mexkoaltepetl (nhw)|Mexkoaltepetl]] | | 8 851 080 |- |} == Itstinyotl == == Nojkia xikitas == * [[Amerika]] ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == {{wiktionary|Mexko}} {{Mexko (nhw)}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] kp2j93bi8be7cmlacli6gj4tu3jh8s0 Tijuana 0 34377 503976 503950 2022-08-20T17:29:41Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[Altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan cochimitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tiwana'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Ticuan''. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] otuo6k0alxzvits8yl6aigrchc5yrtz 503977 503976 2022-08-20T17:40:40Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[Altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan cochimitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tiwana'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Tiguan''.<ref>[https://www.elsoldetijuana.com.mx/local/el-cerro-colorado-y-la-leyenda-de-tihuan-5479355.html 'El Sol de Tijuana''], El Cerro Colorado y la leyenda de Tihuan, 11 metztli julio, xihuitl 2020 {{Spa/nhn}}</ref> ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] k2rv31k1mepvyw8x6nj3dkc93p3bswf 503978 503977 2022-08-20T17:41:48Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[Altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan cochimitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tiwana'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Tihuan''.<ref>[https://www.elsoldetijuana.com.mx/local/el-cerro-colorado-y-la-leyenda-de-tihuan-5479355.html 'El Sol de Tijuana''], El Cerro Colorado y la leyenda de Tihuan, 11 metztli julio, xihuitl 2020 {{Spa/nhn}}</ref> ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] nxnut8vdkrmuwwli4s5ldt1wf7z2ps0 503979 503978 2022-08-20T17:44:04Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan'' huan quilihuatlahtolcopa ''Ipáa chaʼamuí''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[Altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan cochimitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tiwana'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Tihuan''.<ref>[https://www.elsoldetijuana.com.mx/local/el-cerro-colorado-y-la-leyenda-de-tihuan-5479355.html 'El Sol de Tijuana''], El Cerro Colorado y la leyenda de Tihuan, 11 metztli julio, xihuitl 2020 {{Spa/nhn}}</ref> ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] jhqw92p0s30i9vj6x5nzfcgkclb9ohl 503980 503979 2022-08-20T17:44:53Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan'' huan quilihuatlahtolcopa ''Ipáa chaʼamuí''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[Altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan cochimitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tihuan'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Tihuan''.<ref>[https://www.elsoldetijuana.com.mx/local/el-cerro-colorado-y-la-leyenda-de-tihuan-5479355.html 'El Sol de Tijuana''], El Cerro Colorado y la leyenda de Tihuan, 11 metztli julio, xihuitl 2020 {{Spa/nhn}}</ref> ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] cgrh5q9egz688fytvbtvq10lel0yc7q 503981 503980 2022-08-20T17:47:02Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan'' huan quilihuatlahtolcopa ''Ipáa chaʼamuí''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan tipaitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tihuan'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Tihuan''.<ref>[https://www.elsoldetijuana.com.mx/local/el-cerro-colorado-y-la-leyenda-de-tihuan-5479355.html 'El Sol de Tijuana''], El Cerro Colorado y la leyenda de Tihuan, 11 metztli julio, xihuitl 2020 {{Spa/nhn}}</ref> ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] ikumysx07dldirt3q72ha7f98f0zr42 503982 503981 2022-08-20T17:49:30Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan'' huan quilihuatlahtolcopa ''Ipáa chaʼamuí''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan tipaitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tihuan'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Tihuan''.<ref>[https://www.elsoldetijuana.com.mx/local/el-cerro-colorado-y-la-leyenda-de-tihuan-5479355.html 'El Sol de Tijuana''], El Cerro Colorado y la leyenda de Tihuan, 11 metztli julio, xihuitl 2020 {{Spa/nhn}}</ref> ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commons|Tijuana}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] pym6g79zokkuzk8qy26rluszzf3yd2k 503983 503982 2022-08-20T17:50:03Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tijuana | Chantocaitl = Tiikwan<br />Ipáa chaʼamuí | Tlaixcopinalli = Zona Rio Tijuana.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Tijuana, Baja California.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tijuana altepetlahtohcan|Tijuana]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Colorado]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 1,922,523 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[11 metztli julio]], [[1889]] | Tlacatocaitl = Tijuanatecatl | Altepetequihuah = Montserrat Caballero Ramírez | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = www.tijuana.gob.mx/ }} '''Tijuana''' (cumiaitlahtolcopa ''Tiikwan'' huan quilihuatlahtolcopa ''Ipáa chaʼamuí''), ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]], inin itecuacan. Tijuana altepetl quipiya 1,922,523 huan [[altepenanyotl Tijuana]] quipiya 5,268,642 chanehqueh xiuhpan 2020, inic yei hueyaltepenanyotl itechcopa [[Mexico]] tlalli. In cuaxochtic altepetl ocachi visitada ipan tlalticpac, cuaxochtia ica [[California]] ompa Tlahtohcayotl in Cepanca, ce tenyoh altepetl ompa mochi Mexico mictlampa tlalli. Nican in chanehqueh tlahtoah caxtillantlahtolli huan [[inglatlahtolli]], ce macehualcamanaliztli itech cumiaitlahtolli, quilihuatlahtolli huan tipaitlahtolli. Iteyacanaliz ce altepetl, Tijuana altepetl in icua altepetlahtohcan. Inin altepetl huelitic, quipiya cualli tepoztequitiyotl huan pochtecayotl mochi xihuitl, hueyi tlahtolcencahualli ipan itequiliz. Nehnemiliztli hueyic, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Altepetl Tijuana, in altepetl quipiya hueyi cualcan ipamapa nenenqui huan tiyanquiztli. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Rancho de Tía Juana'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Tijuana» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tijuana''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Tiikwan'' nozo ''Tihuan'' quiza ipan: cumiaitlahtocopa [[yaotl]] moihtoa ''Tihuan''.<ref>[https://www.elsoldetijuana.com.mx/local/el-cerro-colorado-y-la-leyenda-de-tihuan-5479355.html 'El Sol de Tijuana''], El Cerro Colorado y la leyenda de Tihuan, 11 metztli julio, xihuitl 2020 {{Spa/nhn}}</ref> ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Tiikwan'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Ipáa chaʼamuí'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Ysidro]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Rosarito]], in tonalquizayampa ica [[Sierra Juárez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. In Tijuana atoyatl xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== [[File:Cerro Colorado nevado.jpg|derecha|miniaturadeimagen|Cerro Colorado cepayauhtic.]] {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:Aeropuerto de Tijuana 2.jpg|220px|miniaturadeimagen|right|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez|Hueyi Tepoztototlatiloyan Tijuana]].]] Tijuana altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Abelardo Rodríguez]], ipan Otay in ompa [[Tijuana altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Tequitiliztli == [[File:Playas de Tijuana (25904035161).jpg|thumb|left|[[Playas de Tijuana]].]] Tijuana altepetl, ce altepeticpac ica hueyic tequiyotl ipan tlacatiyan Mexico tlalli. Tijuana ce tequitiliztli ipan Mexico itech temocpan huan pochtecayotl. In yacaticac tequiyotl in [[ahuicyaniliztli]] ic cualli yeyantli ipan itentli huehuehcauh Pacífico ailhuicatl, Playas de Tijuana ce cualcan ipampa tlamaneloliztli. In [[Zona Río]] hueyic ''centro financiero'' ipampa pochtecah. ===Nehnemiliztli=== Ce nehnemiliztli, ce tomincayo ipampa tequitiliztli ipan Tijuana altepeticpac, in altepetl quipia hueyic cualcan ipampa nehnemi canahpa [[Xolalpan Tijuana]], Av. Revolución, Centro Cultural Tijuana, Lomas Taurinas, Playas de Tijuana, Casa de Cultura, Club Aguacaliente, occequin.<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''Visit Mexico'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa (nhn)}}</ref> == Chanehmatiliztli == Tijuana quipiya 1,922,523 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://www.visitmexico.com/baja-california/tijuana ''INEGI'', Baja California tlahtohcayotl, Tijuana altepetlahtohcan; 28 metztli junio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 1 148 681 |- | [[2010]] | 1 300 983 |- | [[2020]] | 1 922 523 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:UABC-CC.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad Autónoma de Baja California.]] Tijuana altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California Campus Tijuana'', ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Tijuana'', ''Universidad Tecnológica de Tijuana'' huan ''Universidad Iberoamericana Tijuana'', ''Centro de Enseñanza Técnica y Superior'', ce pani tlamachtiloyan itech Tijuana altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 96,44 % chanehqueh. ==Tequinemiliztli== ===Tequichihualiztli=== [[Īxiptli:Centro Culturale di Tijuana.jpg|thumbnail|250px|right|Centro Cultural Tijuana.]] Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlaquitcayotl ipan Tlachihuatlacayatl ipan Baja California tlahtohcayotl; ixquich tlamatocac toltecayotl, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ==== Macehualiztli ==== Altepetl Tijuana ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. ====Tlatzohtzonaliztli==== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Miaquin [[cuicayotl]] cah inin Tijuana altepetlahtohcan noyuhqui [[banda]], [[cumbia]], [[balada]] nozo [[tlatlamantic]] tlatzotzonaliz. == Momotlaliztli == [[File:Estadio Caliente 2020.jpg|miniaturadeimagen|220x|''Estadio Caliente'' cualcan ipan Club Tijuana.]] In momotlaiztli ipan Tijuana cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayohcan |- | [[Club Tijuana]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Caliente]] |- | [[Club Zonkeys]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Auditorio Zonkeys]] |- | [[Toros de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Chevron]] |- | [[Toritos de Tijuana]] || [[Béisbol]] || [[Campeonato Nacional de Rugby 15 y Mex 7´s]] || [[Estadio Chevron]] |} == Neteicniuhtiliztli == === Ipanocayoh tetitlaniztli === Tijuana altepetl quipiya 2 ipanocayoh tetitlaniliztli huan 2 tetitlaniztli. * {{CHNf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[China]] * {{USAf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Tlahtocayotl in Cepanca]] * {{GTMf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cuauhtemallan]] * {{HNDf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Honduras]] * {{SLVf}} Ipanocayoh Tetitlaniztli [[Cozcatlan]] === Altepeicniuhcayotl === Tijiana altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Diego, California|San Diego]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Słubice]] |[[Voivodato de Lubusz|Lubusz]] |{{POL/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[La Paz, Baja California Sur|La Paz]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Tijuana}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Hueyac tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] lcorj4nbowzlkuwzi7w2j4hfelea7sv Tlatilantli Hidalgo 0 34405 504129 503900 2022-08-21T00:41:54Z Koatochij 19758 /* Nemiliskayotl */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Tlatilantli Hidalgo|NCH_name=Hidalgo tlatokajyotl|NHN_name=Tlahtohcayotl Hidalgo}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Hidalgo|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chimalli=Coat of arms of Hidalgo.svg|Pamitl=Flag of Hidalgo.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]], [[Nawatlahtolli|mexkatl]], [[Otontlahtolli|otomih]] wan [[Koratlahtolli|kora]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Miguel Riquelme Solís|Ixeliuhca=38 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honioh]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Xalixko imatlatsalan|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Hidalgo in Mexico (location map scheme).svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Saltillo.svg|20px]] [[Pachyohkan]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl San Rafael|Matlatzalan=http://www.hidalgo.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-JAL|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Jalisco|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Xalixkatl, -h|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} '''Hidalgo'''<ref group="tyml."><small>Nohkiya weli moihkwiloa '''''Hidalgo''''' pampa sekin masewalmeh kineltokah itokah wallaw tlen ''xalli''.</small></ref> ({{IPA|iˈðalɣo|{{IPA/Nawatl}}}}) (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Hidalgo'') —weyak itokah '''Tlatilantli Hidalgo'''— (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Estado Libre y Soberano de Hidalgo'') eli [[tlatilantli]] tlen kaxtolli wan se inintsalan ome kaxtolli wan se katli, wanya [[Altepetl Mexko]], mosetilihtokeh [[Mexko|Mexko Tlalli]]. ''Gobiernoh tlen Mexko''. [[Ikwa altepetl]] itokah [[Pachyohkan]]. Moxelohtok ika ome kaxtolli wan chikweyi [[altepetlalli]]. == Tlaltokayotl == == Nemiliskayotl == === Teetlalkwihkwilistli === === Yankwik España === === Tlakaxoxowkayotl === === Reformah teeyolewalistli === === Porfiriatoh === === Hidalgo naman === == Tlanawatihkayotl == == No xikitta == == Tlahtoltlahkwilolli == {{Notetag/end}} == Amoxtemolistli == <references /> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Hidalgo]] 6nb1gppx1w00aiesruwhazul9ie4t9f Monterrey 0 34421 504135 503169 2022-08-21T00:48:09Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{coor capital dm|25|40|17|N|100|18|31|W}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Monterrey|NCH_name=Monterrey (nch)|NHN_name=Monterrey (nhn)}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=Ciudad Metropolitana de Monterrey|PPC=56 740|PIB=64 854|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Monterrey iteposamaw|Matlatzalan=http://www.monterrey.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=64000|Tepachoani=Luis Donaldo Colosio Riojas (2021-2024)|Chimalli=Escudo_de_Monterrey,_Nuevo_León,_México.svg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[Nuevo León]]|Tocaitl=Monterrey|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.929 (3 tlen 51º)|Pozahuacayotl=1170.99|Chanehqueh=1 142 952|Tlalticpac tliltetl=25°40′17″ M,<br />100°18′31″ S|Ixtentli=324.4|fundación_fechas=<br/>20 tlen [[septiempreh]], [[1596]]. [[Diego de Montemayor]]|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewalistli|INEGI=19039|Altepetlalli=Monterrey|Tlacatocaitl=Monterrey chaneh, -keh<br />Monterreytlakatl, -meh|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = MonterreyCollage.jpg | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}|Tlalmachiyotl=<!--Monterrey location.png-->}} '''Monterrey''' ({{IPA|mõntɛˈrei̯|{{IPA/Kastiah}}|}}), inin i[[Altepenanyotl|altepenanyo]] tlatilantli [[Nuevo León]]. Eltok pan Mexko Miktlanpa wan itstokeh 1&nbsp;142&nbsp;952 chanehkeh, yeka eli tlen chiknawi altepetl ika achiyok chanehkeh pan [[Mexko]]. Nowkiya, eli altepetl tlen ome ika tiankiskayotl wan tlapiyalistli tlen ni wexteyowalli. == Tlanawatihkayotl == == Nemiliskayotl == == No xikitta == * [[Nuevo León]] * [[Mexko]] == Amoxtemolistli == == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Nuevo León]] bk3u29bnycj121nvmt2ldl0zf1qnrsu Neneuhcāyōtl:Wexteyowalko 14 34495 504153 502343 2022-08-21T01:34:28Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P1|[[:Category:Wexteyowalko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Ueyitlali|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Tlalimej|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Tlalnantli|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatiyan|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatian|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Countries}} [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nhe)]] 2i7qbuc8ubeu29zs43hgp1lg2xymwov Neneuhcāyōtl:Chiyapanecah 14 34512 504081 484116 2022-08-20T19:24:19Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Mexicah ipampa tlahtocayotl]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan (nhn)]] 82y6ow77e53ubim0akmnljwa6cby0tn Aguascalientes, Aguascalientes 0 34705 503993 503091 2022-08-20T18:08:38Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Altepetl Aguascalientes | Chantocaitl = Ciudad de Aguascalientes | Tlaixcopinalli = AGUASCALIENTES CITY.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Aguascalientes.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-AGS/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Aguascalientes altepetlahtohcan|Aguascalientes]] | Ancayotl = | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2440 | Chanehqueh = 863,893 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[20 metztli abril]], [[1970]] | Tlacatocaitl = Aguascalientecatl | Altepetequihuah = Leonardo Montáñez Castro | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Aguascalientes''' ce altepetl ompa [[Aguascalientes]]. Aguascalientes altepetl quipiya 863,893 chanehqueh. == Tlaltocayotl == '''Aguascalientes''' ce altepetl ipan tlahtocayotl Aguascalientes. Hualauh caxtillahtolcopa itech ''Aguas'' huan ''Calientes'', ''atl'' huan ''totonilli'', quitoznehqui '''Atotonilli'''. Aguascalientes tlahtohcayotl quipiya itoca itechpahuic [[Aguascalientes, Aguascalientes|Altepetl Aguascalientes]] motenehua ''La Villa de Nuestra Señora de la Asunción de las Aguas Calientes'' mitzpehua in 22 metztli octubre xiuhpan 1575 intlah in [[Hueyitlahtocayotl Yancuic Galicia]].<ref>[http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM01aguascalientes/index.html Enciclopedia de México, Aguascalientes.] Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal, 16 metztli agosto xiuhpan 2022.</ref> ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Jesús Gómez Portugal]], in huitztlampa ica [[San Gerardo]], in tonatiuh iquizayampa ica [[Norias del Paso Hondo]], ihuan in tonatiuh icalaquitlampa ica [[San Felipe]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:1 Aeropuerto de Aguascalientes.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan |Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]].]] Aguascalientes altepetl quipiya 867.5 ohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]], in ompa [[Aguascalientes altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == Aguascalientes quipiya 863,893 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/aguascalientes/ ''Pueblos de América'', Aguascalientes tlahtohcayotl, Aguascalientes altepetlahtohcan; 24 metztli julio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 594 092 |- | [[2010]] | 722 250 |- | [[2020]] | 863 893 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Universidad Autónoma de Aguascalientes.jpg|thumb|200px|izquierda|Universidad Autónoma de Aguascalientes.]] Aguascalientes altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Aguascalientes'', ''Universidad Politénica de Aguascalientes'', ''Instituto Tecnológico de Aguascalientes'', ''Universidad Tecnológica de Aguascalientes'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Aguascalientes'', ce pani tlamachtiloyan itech Aguascalientes altepeticpac. In altepetl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 98,44 % chanehqueh. == Neteicniuhtiliztli == Aguascalientes altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pharr]] |[[Texas]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pamplona]] |[[Navarra]] |{{ESP/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Luis Potosí, San Luis Potosí|San Luis Potosí]] |[[San Luis Potosí]] |{{USA/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Aguascalientes]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Aguascalientes City}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] h3i6f7udnuma2oxkvihwc8d8y828ypv 504002 503993 2022-08-20T18:22:07Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Altepetl Aguascalientes | Chantocaitl = Ciudad de Aguascalientes | Tlaixcopinalli = AGUASCALIENTES CITY.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Aguascalientes.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-AGS/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Aguascalientes altepetlahtohcan|Aguascalientes]] | Ancayotl = | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2440 | Chanehqueh = 863,893 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[20 metztli abril]], [[1970]] | Tlacatocaitl = Aguascalientecatl | Altepetequihuah = Leonardo Montáñez Castro | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Aguascalientes''' ce altepetl ompa [[Aguascalientes]]. Aguascalientes altepetl quipiya 863,893 chanehqueh. == Tlaltocayotl == '''Aguascalientes''' ce altepetl ipan tlahtocayotl Aguascalientes. Hualauh caxtillahtolcopa itech ''Aguas'' huan ''Calientes'', ''atl'' huan ''totonilli'', quitoznehqui '''Atotonilli'''. Aguascalientes tlahtohcayotl quipiya itoca itechpahuic [[Aguascalientes, Aguascalientes|Altepetl Aguascalientes]] motenehua ''La Villa de Nuestra Señora de la Asunción de las Aguas Calientes'' mitzpehua in 22 metztli octubre xiuhpan 1575 intlah in [[Hueyitlahtocayotl Yancuic Galicia]].<ref>[http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM01aguascalientes/index.html Enciclopedia de México, Aguascalientes.] Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal, 16 metztli agosto xiuhpan 2022.</ref> ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Jesús Gómez Portugal]], in huitztlampa ica [[San Gerardo]], in tonatiuh iquizayampa ica [[Norias del Paso Hondo]], ihuan in tonatiuh icalaquitlampa ica [[San Felipe]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:1 Aeropuerto de Aguascalientes.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan |Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]].]] Aguascalientes altepetl quipiya 867.5 ohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]], in ompa [[Aguascalientes altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == Aguascalientes quipiya 863,893 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/aguascalientes/ ''Pueblos de América'', Aguascalientes tlahtohcayotl, Aguascalientes altepetlahtohcan; 24 metztli julio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 594 092 |- | [[2010]] | 722 250 |- | [[2020]] | 863 893 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Universidad Autónoma de Aguascalientes.jpg|thumb|200px|izquierda|Universidad Autónoma de Aguascalientes.]] Aguascalientes altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Aguascalientes'', ''Universidad Politénica de Aguascalientes'', ''Instituto Tecnológico de Aguascalientes'', ''Universidad Tecnológica de Aguascalientes'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Aguascalientes'', ce pani tlamachtiloyan itech Aguascalientes altepeticpac. In altepetl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 98,44 % chanehqueh. == Neteicniuhtiliztli == Aguascalientes altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pharr]] |[[Texas]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pamplona]] |[[Navarra]] |{{ESP/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Luis Potosí, San Luis Potosí|San Luis Potosí]] |[[San Luis Potosí]] |{{USA/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Aguascalientes]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Aguascalientes City}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes (nhn)]] esnkoz9foftmryh6kunsx2tuwampk6s 504223 504002 2022-08-21T07:01:11Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NHW_name=Chinanko Aguascalientes|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes|NCI_name=Altepetl Aguascalientes}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Altepetl Aguascalientes | Chantocaitl = Ciudad de Aguascalientes | Tlaixcopinalli = AGUASCALIENTES CITY.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Aguascalientes.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-AGS/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Aguascalientes altepetlahtohcan|Aguascalientes]] | Ancayotl = | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2440 | Chanehqueh = 863,893 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[20 metztli abril]], [[1970]] | Tlacatocaitl = Aguascalientecatl | Altepetequihuah = Leonardo Montáñez Castro | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Aguascalientes''' ce altepetl ompa [[Aguascalientes]]. Aguascalientes altepetl quipiya 863,893 chanehqueh. == Tlaltocayotl == '''Aguascalientes''' ce altepetl ipan tlahtocayotl Aguascalientes. Hualauh caxtillahtolcopa itech ''Aguas'' huan ''Calientes'', ''atl'' huan ''totonilli'', quitoznehqui '''Atotonilli'''. Aguascalientes tlahtohcayotl quipiya itoca itechpahuic [[Aguascalientes, Aguascalientes|Altepetl Aguascalientes]] motenehua ''La Villa de Nuestra Señora de la Asunción de las Aguas Calientes'' mitzpehua in 22 metztli octubre xiuhpan 1575 intlah in [[Hueyitlahtocayotl Yancuic Galicia]].<ref>[http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM01aguascalientes/index.html Enciclopedia de México, Aguascalientes.] Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal, 16 metztli agosto xiuhpan 2022.</ref> ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Jesús Gómez Portugal]], in huitztlampa ica [[San Gerardo]], in tonatiuh iquizayampa ica [[Norias del Paso Hondo]], ihuan in tonatiuh icalaquitlampa ica [[San Felipe]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:1 Aeropuerto de Aguascalientes.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan |Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]].]] Aguascalientes altepetl quipiya 867.5 ohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]], in ompa [[Aguascalientes altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == Aguascalientes quipiya 863,893 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/aguascalientes/ ''Pueblos de América'', Aguascalientes tlahtohcayotl, Aguascalientes altepetlahtohcan; 24 metztli julio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 594 092 |- | [[2010]] | 722 250 |- | [[2020]] | 863 893 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Universidad Autónoma de Aguascalientes.jpg|thumb|200px|izquierda|Universidad Autónoma de Aguascalientes.]] Aguascalientes altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Aguascalientes'', ''Universidad Politénica de Aguascalientes'', ''Instituto Tecnológico de Aguascalientes'', ''Universidad Tecnológica de Aguascalientes'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Aguascalientes'', ce pani tlamachtiloyan itech Aguascalientes altepeticpac. In altepetl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 98,44 % chanehqueh. == Neteicniuhtiliztli == Aguascalientes altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pharr]] |[[Texas]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pamplona]] |[[Navarra]] |{{ESP/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Luis Potosí, San Luis Potosí|San Luis Potosí]] |[[San Luis Potosí]] |{{USA/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Aguascalientes]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Aguascalientes City}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes (nhn)]] 6ji1pfflxwk6m9vida63sx68cvfakbi 504226 504223 2022-08-21T07:05:04Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHN1=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Altepetl Aguascalientes | Chantocaitl = Ciudad de Aguascalientes | Tlaixcopinalli = AGUASCALIENTES CITY.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Aguascalientes.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-AGS/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Aguascalientes altepetlahtohcan|Aguascalientes]] | Ancayotl = | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2440 | Chanehqueh = 863,893 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[20 metztli abril]], [[1970]] | Tlacatocaitl = Aguascalientecatl | Altepetequihuah = Leonardo Montáñez Castro | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Aguascalientes''' nozo '''Altepetl Aguascalientes''' ce altepetl ompa [[Aguascalientes]] tlahtohcayotl, ipan [[Mexico]] tlalli. Aguascalientes altepetl quipiya 863,893 chanehqueh. == Tlaltocayotl == '''Aguascalientes''' ce altepetl ipan tlahtocayotl Aguascalientes. Hualauh caxtillahtolcopa itech ''Aguas'' huan ''Calientes'', ''atl'' huan ''totonilli'', quitoznehqui '''Atotonilli'''. Aguascalientes tlahtohcayotl quipiya itoca itechpahuic [[Aguascalientes, Aguascalientes|Altepetl Aguascalientes]] motenehua ''La Villa de Nuestra Señora de la Asunción de las Aguas Calientes'' mitzpehua in 22 metztli octubre xiuhpan 1575 intlah in [[Hueyitlahtocayotl Yancuic Galicia]].<ref>[http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM01aguascalientes/index.html Enciclopedia de México, Aguascalientes.] Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal, 16 metztli agosto xiuhpan 2022.</ref> ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Jesús Gómez Portugal]], in huitztlampa ica [[San Gerardo]], in tonatiuh iquizayampa ica [[Norias del Paso Hondo]], ihuan in tonatiuh icalaquitlampa ica [[San Felipe]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:1 Aeropuerto de Aguascalientes.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan |Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]].]] Aguascalientes altepetl quipiya 867.5 ohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Aguascalientes]], in ompa [[Aguascalientes altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == Aguascalientes quipiya 863,893 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/aguascalientes/ ''Pueblos de América'', Aguascalientes tlahtohcayotl, Aguascalientes altepetlahtohcan; 24 metztli julio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 594 092 |- | [[2010]] | 722 250 |- | [[2020]] | 863 893 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Universidad Autónoma de Aguascalientes.jpg|thumb|200px|izquierda|Universidad Autónoma de Aguascalientes.]] Aguascalientes altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Aguascalientes'', ''Universidad Politénica de Aguascalientes'', ''Instituto Tecnológico de Aguascalientes'', ''Universidad Tecnológica de Aguascalientes'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Aguascalientes'', ce pani tlamachtiloyan itech Aguascalientes altepeticpac. In altepetl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 98,44 % chanehqueh. == Neteicniuhtiliztli == Aguascalientes altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pharr]] |[[Texas]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Pamplona]] |[[Navarra]] |{{ESP/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Luis Potosí, San Luis Potosí|San Luis Potosí]] |[[San Luis Potosí]] |{{USA/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Aguascalientes]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Aguascalientes City}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes (nhn)]] 37a9z6o7odiywcuoeaw2dh3nxppxj7l Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes 14 34706 504004 499972 2022-08-20T18:22:50Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Aguascalientes (nch)]] 3qw90v1byigr0nwl10eyarrrtgxtunp Kwawillan 0 34748 504131 503163 2022-08-21T00:43:30Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{coor capital dm|27|18|08|N|102|02|41|W}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Kwawillan||NCH_name=Coahuila (nch)|NHN_name=Cuahuillan}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Kwawillan|Tlahtolli=|Lema=''Plus Ultra''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Achiyok nepa»).|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chimalli=Coat of arms of Coahuila.svg|Pamitl=Flag of Coahuila.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]], [[Nawatlahtolli|mexkatl]], [[Afroseminoltlahtolli|afroseminol]] wan [[Kikapotlahtolli|kikapon]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tepachoani=[[Īxiptli:PRI logo (Mexico).svg|20px]] Miguel Riquelme Solís|Ixeliuhca=38 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>25 tlen [[honioh]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Kwawillan iteposamaw|Estado=Kena|Tlalmachiyotl=Coahuila in Mexico (location map scheme).svg|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Saltillo.svg|20px]] [[Yankwik Tlaxkallan Saltillo|Yankwik Tlaxkallan]]|Tlalticpac tliltetl=27°18′08″ M,<br />102°02′41″ S|Tepenelihuahcapanca=Tepetl San Rafael|Matlatzalan=http://www.coahuila.gob.mx/|CP=25|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-COA|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 715|Huehcapancayotl=1307|Chantocaitl=Estado de Coahuila de Zaragoza|PPC=28 888|PIB=90 905|IDH=0.800 (7º tlen 32)|Tlacatocaitl=Kwawiltekatl, -h|Pozahuacayotl=20.76|Chanehqueh=3 146 771|Ixtentli=151 571|Tlahtolli_amo=Amo}} '''Kwawillan'''<ref group="tyml."><small>Nohkiya weli moihkwiloa '''''Koawillan''''' pampa sekin masewalmeh kineltokah itokah wallaw tlen ''koatl''.</small></ref> ({{IPA|kʷaˈwilãn̥|{{IPA/Nawatl}}}}) (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Coahuila'') —weyak itokah '''Tlatilantli Kwawillan Zaragoza'''— (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Estado Libre y Soberano de Coahuila de Zaragoza'') eli [[tlatilantli]] tlen kaxtolli wan se inintsalan ome kaxtolli wan se katli, wanya [[Altepetl Mexko]], mosetilihtokeh [[Mexko|Mexko Tlalli]].<ref name="censo2">[https://constitucionenlenguas.inali.gob.mx/nahuatl-de-la-huasteca/completa/lang1:nahuatl-de-la-huasteca «Tlanehnewillotl tlen Sentikmasewalmeh»]. ''Gobiernoh tlen Mexko''.</ref><ref>Víctor Chávez. [https://www.elfinanciero.com.mx/nacional/df-no-es-el-estado-32-aclaran-legisladores «DF no es el estado 32, aclaran legisladores»]. ''El Financiero''. {{Spa}}</ref> [[Ikwa altepetl]] itokah [[Yankwik Tlaxkallan Saltillo]]. Moxelohtok ika ome kaxtolli wan chikweyi [[altepetlalli]]. __TDC__ == Tlaltokayotl == == Nemiliskayotl == === Teetlalkwihkwilistli === === Yankwik Biskaya === === Tlakaxoxowkayotl === === Reformah teeyolewalistli === === Porfiriatoh === === Kwawillan naman === == Tlanawatihkayotl == == No xikitta == == Tlahtoltlahkwilolli == {{Notetag/end}} == Amoxtemolistli == <references /> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} __SIN_TDC__ __NO_EDITAR_SECCIÓN__ <!----------Interwiki strapline----------> [[Neneuhcāyōtl:Kwawillan]] 4nw5xhv0rzc83ityn3u2wfzq30dyau8 Atocpan, Hidalgo 0 34806 504051 501647 2022-08-20T18:57:24Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Atocpan''' ce altepetl ompa [[Tlahtocayotl Hidalgo]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 6ng3from6qhyclvbchu455pdmqcaoml Pixixiapan 0 34820 504008 486686 2022-08-20T18:26:28Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Picicihapan|NHN]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl (nch) | Altepetl = Altepetl | Tokayotl = Pixixiapan | Kaltokayotl = Pijijiapan | Pamitl = | Chimali = | Ixkopinali = Presidencia municipal pijijiapan.JPG | Tlalmachiyotl = | Ueyitlali = [[Mexko (nch)|Mexko]] | Tlajtokayotl = [[Chiapas (nch)|Chiapas]] | Tlatilantli = [[Xokonochko]] | Altepetlali = [[Pixixiapan altepetlali]] | Ixtentli = | Tlaixpayotl = 25 | Ankayotl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Neliuajkapanka = | Metros = | Chanemej = 4,265 | KampaChanemej = | Posauakayotl = | KampaPosauakayotl = | IDH = | KampaIDH = | PIB = | PPC = | Tlapeualtilistli = | CampaCreacion = | Tlajtoli = [[Kaxtilantlajtoli]] uan [[mamtlajtoli]]. | Tekiuaj = | Tepachtiketl = | Tlakatokayotl = Pixixiapan chanej | CP = | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = | INEGI = | Matlatsalan = |}} '''Pixixiapan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Pijijapan'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Pixixapan altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Sekitok altepemej itech inintokaj, [[Mapachtepek]] uan Tonalan. Kipia 8,532 chanejkej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Xokonochko]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] 4peiglxcz0vftdmw9mfj4hczd85mzy1 Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas 14 34821 504005 486696 2022-08-20T18:25:11Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas (nch)]] a [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Chiyapan|NHN]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Chiapas (nch)|NCH]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko]] iq765hs9ey3dl545umll9p9ipkhp1tz 504007 504005 2022-08-20T18:26:05Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Chiyapan|NHE]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Chiapas|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Chiyapan|NHN]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexko]] k85ycrz8n6w3umd0qhwx3mw611z2mxl Neneuhcāyōtl:Mexiko 14 34822 504206 490591 2022-08-21T06:32:14Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P1|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P2|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Nauatlajtojli (ngu)]] amz5fuzmk9zp2nqw4dbpyok0jb4mrp1 Chiapas (nch) 0 34823 504076 491673 2022-08-20T19:21:52Z Koatochij 19758 Página reemplazada por «{{delete}}» wikitext text/x-wiki {{delete}} 35r2j9t4ectnt1cmb7mlgcqvwz6h5k6 Nuevo León 0 34844 504132 503172 2022-08-21T00:44:06Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{coor capital dm|25|34|00|N|99|58|14|W}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2=Kena|NHE_name=Nuevo León|NCH_name=Nuevo León (nch)|NHW_name=Nuevo León (nhw)|NHN_name=Yancuic León}} {{Tlatilantli|Tocaitl=Nuevo León|Tlalticpac tliltetl=25°34′00″ M,<br />99°58′14″ S|Matlatzalan=http://www.nl.gob.mx/|CP=64, 66, 67|Teuctlahtoqueh=3|ISO=MX-NLE|UTC=[[UTC-6]]|Metros=3 750|Tepenelihuahcapanca=Tepetl Potosí|Huehcapancayotl=243|PPC=35 721|PIB=206 627|IDH=0.808 (4º tlen 32)|Tlacatocaitl=Nuevo León chaneh, -keh<br />Neoleonestlakatl, -meh|Pozahuacayotl=64.7|Chanehqueh=5 784 442|Ixtentli=64 924|Chantocaitl=Estado de Nuevo León|Tecuacan=[[Īxiptli:Escudo de Monterrey, Nuevo León, México.svg|20px]] [[Monterrey]]|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlalmachiyotl=Nuevo Leon in Mexico (location map scheme).svg|Lema=''Semper ascendens''<br />([[latintlahtolli|latin]], «Nochipa tlehkotikah»).|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chimalli=Coat of arms of Nuevo Leon.svg|Pamitl=Flag of Nuevo Leon.svg|Hueyaltepetl=|fundación_hitos=&nbsp;• Tsintilistli|Tlahtolli=|Occe_tlahtolli=[[Kastiahtlahtolli|Kastiah]], [[Nawatlahtolli|mexkatl]] wan [[Waxtekatlahtolli|waxtekatl]]|Tepachoani=[[Īxiptli:MC Party (Mexico).svg|20px]] Samuel García Sepúlveda|Ixeliuhca=51 [[altepetlalli]]|tzintiliztli=Pewalistli|fundación_fechas=<br/>5 tlen [[holioh]], [[1824]].|Matlatzalantocaitl=Nuevo León iteposamaw|Estado=Kena|Tlahtolli_amo=Amo}} '''Nuevo León'''<ref group="tyml."><small>Itokah axweli motlahtolkwapa. Ni tlatilantli iamawan san kitokayotiah ''Nuevo León'' so ''Tlatilantli Nuevo León''.</small></ref> ({{IPA|ˈnweβo leˈõn|{{IPA/Kastiah}}|NuevoLeon.ogg}}) —weyak itokah '''Tlatilantli Nuevo León'''— (ika [[Kastiahtlahtolli|kastiah]], ''Estado Libre y Soberano de Nuevo León'') eli [[tlatilantli]] tlen kaxtolli intsalan ome kaxtolli wan se katli, wanya [[Altepetl Mexko]], mosetilihtokeh [[Mexko|Mexko Tlalli]].<ref name="censo2">[https://constitucionenlenguas.inali.gob.mx/nahuatl-de-la-huasteca/completa/lang1:nahuatl-de-la-huasteca «Tlanehnewillotl tlen Sentikmasewalmeh»]. ''Gobiernoh tlen Mexko''.</ref><ref>Víctor Chávez. [https://www.elfinanciero.com.mx/nacional/df-no-es-el-estado-32-aclaran-legisladores «DF no es el estado 32, aclaran legisladores»]. ''El Financiero''. {{Spa}}</ref> [[Ikwa altepetl]] itokah [[Monterrey]]. Moxelohtok ika ompowalli wan mahtlaktli wan se [[altepetlalli]]. [[Altepenanyotl Monterrey]] eli ni tlatilantli itlalwi katli kipiya achiyok kwalli [[tlapiyalistli]] tlen Mexko. Altepenanyotl moxelohtok ika [[Apodaca]], [[Pesquería]], [[Cadereyta Jiménez]], [[García, Nuevo León|García]], [[General Escobedo, Nuevo León|General Escobedo]], [[Guadalupe, Nuevo León|Guadalupe]], [[Salinas Victoria]], [[Altepetl Benito Juárez]], [[San Nicolás de los Garza]], [[San Pedro Garza García]], [[Santa Catarina, Nuevo León|Santa Catarina]], [[Santiago, Nuevo León|Santiago]] wan [[Monterrey]]. Sekinok altepetlalmeh pan ni tlatilantli: [[Allende, Nuevo León|Allende]], [[Agualeguas]], [[Linares]], [[Montemorelos]], [[China, Nuevo León|China]], [[Mier y Noriega]], [[Hualahuises]], [[Sabinas Hidalgo]], [[Doctor Arroyo]], [[Mina, Nuevo León|Mina]], [[Cerralvo]], [[Lampazos de Naranjo]], [[Altepetl Anawak]] wan se i[[chinanko]] itokah [[Colombia, Nuevo León|Colombia]]. __TOC__ == Tlaltokayotl == Nehneminih katli eliyayah [[España]] wan [[Portogal]] ewanih kimakak itokah pan xiwitl [[1579]], maske itlatsintihkaw, se portogaltekatl itokah [[Luis Carvajal y de la Cueva]], kitokaxtihki [[Weyitlahtohkayotl León]] imawisso, nopa tlalli kampa tlakatki weyitlahtoani [[Felipe II tlen España]].<ref>INAFED. [http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM19nuevoleon/nomenclatura.html «Nomenclatura - Nuevo León»]. {{Spa}}</ref> == Nemiliskayotl == === Achtopa kaxtiltekahmeh === === Teetlalkwihkwilistli === === Yankwik Weyitlahtohkayotl León === === Tlakaxoxowkayotl === === Reformah teeyolewalistli === === Porfiriatoh === === Nuevo León naman === == Tlanawatihkayotl == == No xikitta == == Tlahtoltlahkwilolli == {{Notetag/end}} == Amoxtemolistli == <references /> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} __NOTOC__ __NOEDITSECTION__ <!----------Interwiki strapline----------> {{Sample:Interwikis/Nuevo León}} [[Neneuhcāyōtl:Nuevo León]] e4n7661kolo0i3sanzrpdyvdiwbws7t Mexicali 0 34998 503984 503865 2022-08-20T17:57:49Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Mexicali | Chantocaitl = Juáa ñiʼmaat | Tlaixcopinalli = Collage de Mexicali.png | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de armas de Mexicali.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Mexicali altepetlahtohcan|Mexicali]] | Ancayotl = 32° 39′ 48″ N 115° 28′ 04″ O | Ixtentli = 114 | Huehcapancayotl = [[La Rumorosa]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 854,186 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[chinotlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Mexicalitecatl | Altepetequihuah = Norma Alicia Bustamante Martínez | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 21000–21399 | CT = | Lada = 686 | Nenecuilhuaztli = 020040001 | Matlatzalan = }} '''Mexicali''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. Itecuacan Baja California, quipia 854,186 chanehqueh. == Tlaltocayotl == Ce tlahtoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Mexicali'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Mejicali» ompa icaxtillantlahtol, ihtoca ica ome caxtillantlahtolcopa ''[[Mexico]]'' huan ''[[California]]''. Mictlampa ca [[Calexico]], ohce altepetl al reves. ===Occe tlahtolli=== * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Juáa ñiʼmaat'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Calexico]] ompa [[California]] tlahtocayotl, ipan [[Tlahtocayotl in Cepanca]], in huitztlampa ica [[Ejido el Choropo]], in tonatih iquizayampa ica [[Batáquez]], huan in tonatih icalaquitlampa ica [[Santa Isabel]]. In Laguna Salada xiquipano inin altepetl, ipan xolalpan quipia tepitzin tlatelolli huan tepetzintli canahpa mictlampa quipia xoxohuic ixtlahuahcan. yeyantli tonalquiyahuitl ica miac quiyahuitl ipampa mochi xihuitl. ===Yeyantli=== {| border="1" cellpadding="4" cellspacing="0" class="toccolours" 0.5em solid #999; 100% |- style="text-align:center;" |style="background:pink| '''Metzpohualli''' |style="background:pink|'''Ø t°'''<br/> (°C) | style="background:white|'''Min. t°''' <br>(°C) | style="background:red|'''Max. t°'''<br>(°C) | style="background:lightblue| '''''' <br/>(mm) |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli enero | 19.9 | –7.0 |38.0 |40 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli febrero |22.9 | –5.6 |39.5 |36 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli marzo |25.6 | –1.0 |40.2 |50 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli abril |28.9 |5.0 |42.5 |48 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli mayo |13,6 |8.0 |43.0 |55 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli junio |32.1 |11.5 |44.0 |39 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli julio |32.0 |11.0 |45.0 |41 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli agosto |32.8 |16.5 |43.0 |34 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli septiembre |28.7 |2.0 |41.0 |122 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli octubre |26.4 |2.0 |39.0 |65 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli noviembre |22.7 |–5.0 |39.0 |43 |-style="text-align:center;" | style="background:lightgreen|Metztli diciembre |20.2 |–7.5 |39.0 |36 |} ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:MXL AEROPUERTO.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan Rodolfo Sánchez Taboada|Hueyi Tepoztototlatiloyan Mexicali]].]] Mexicali altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan Rodolfo Sánchez Taboada]], in ompa [[Mexicali altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == Mexicali quipiya 854,186 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/mexicali/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Mexicali altepetlahtohcan; 24 metztli julio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2010]] | 689,775 |- | [[2020]] | 854,186 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:FachadaUPBC.jpg|thumb|200px|izquierda|Universidad Politécnica de Baja California.]] Mexicali altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Baja California'', ''Universidad Politécnica de Baja California''. ''Universidad de la Frontera Norte'', ''Instituto Tecnológico de Mexicali'', ''Universidad Tecnológica de Mexicali'' huan, ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Mexicali'', ce pani tlamachtiloyan itech Mexicali altepeticpac. In altepetl nican quipia ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 93,44 % chanehqueh. == Momotlaliztli == In ompa [[Olimpicayoh neahuiltiliztli]] ipan [[Altepetl Mexico 1968]], Enriqueta Balisilio oceliya in hueyi tlecuezallotl, yehuatl otlacat ipan Mexicali altepetl. In momotlaiztli ipan Mexicali cah ipampa neicxitapayolhuiliztli, chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, mapatoltiliztli, ihuan patolli. {|border=1 align=center cellpadding=4 cellspacing=2 style="background: ivory; font-size: 90%; border: 1px #aaaaaa solid; border-collapse: collapse; clear:center" |- align=center bgcolor=#DDDDDD style="background:beige" !Calpolli !Momotlaliztli !Mahuiltiliztli !Momotlayocan |- | [[Soles de Mexicali]] || [[Béisbol]] || [[Liga Mexicana de Béisbol]] || [[Estadio Kukulcán]] |- | [[Mexicali Fútbol Club]] || [[Neicxitapayolhuiliztli]] || [[Liga de Ascenso de México]] || [[Estadio Carlos Iturralde Rivero]] |- | [[Águilas de Mexicali]] || [[Baloncesto]] || [[Liga Nacional de Baloncesto Profesional de México]] || [[Gimnasio Polifuncional]] |- |} ==Tequinemiliztli== ===Tlaixcopinalli=== <gallery mode=packed> File:CdrlSraGdpeMexicali.JPG|Hueyitecallli Tonantzin Guadalupe File:Plaza Calafia - panoramio.jpg|Aitualli Calafia File:AmistadPagodaMexicali.JPG|Xochitlah La Amistad. File:DragonChineseRestaurantMexicali.jpg|Tecpan chinocuatzpaltin File:CasaCulturalMexicali.JPG|Tequicalli File:Edificio histórico de la delegación Progreso 3.jpg|Altepetecpan </gallery> == Neteicniuhtiliztli == Mexicali altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[San Bernardino, California|San Bernardino]] |[[California]] |{{USA}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Nanquin]] |[[Hueyialtepetl Jiangsu|Jiangsu]] |{{CHN}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Sacramento, California|Sacramento]] |[[California]] |{{USA}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Mexicali}} {{Mexicali ialtepehuan}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] hehfo6do7fqleag1blr38t6cqw618ny Pachyohcan 0 35004 504055 503496 2022-08-20T18:58:46Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Pachyohcan | Chantocaitl = Pachuca de Soto | Tlaixcopinalli = Montaje de Pachuca.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glifo de Pachuca.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Pachyohcan altepetlahtohcan|Pachyohcan]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Pachyohcan''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]] tlalli. Itecuacan Hidalgo tlahtohcayotl huan in altepenanyotl ocachi hueyic ipan tlahtocayotl; in altepetl quipiya 297 848 chanehqueh. == Tlaltocayotl == Zan niman ipampa inon altepetl ompa Pachyohcan Tepehuahcan, motoca «Pachyohcan» ompa inauatlahtol Tepehuahcan tlatilantli, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Pachuca de Soto''. Huehuecauhtica ipan nahuatlahtolli Pachyohcan quiza ipan: nahuatlahtocopa [[pachtli]], ce cuahuitl ahcopa ayotatlan, nican inelhuayo pehua ica pach- huan in tlahtolli ''-yohcan'' tlen ipehualiz -yohcan huala tlalli tlen quipiya huel miac. ==Tlalticpacmatiliztli== Pachuca ce altepetl ipan tlahcopampa in ompa Hidalgo tlahtohcayotl, ce onohuayan xoxohuic huan atlic. Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Camelia]], in huitztlampa ica [[Santa Matilde]], in tonatih iquizayampa ica [[Pachuquilla]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Santiago Tlapacoya]]. == Chanehmatiliztli == Pachyohcan quipiya 297 848 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/pachuca-de-soto/ ''Pueblos de América'', Hidalgo tlahtohcayotl, Pachyohcan altepetlahtohcan, Pachyohcan altepetl; 23 metztli julio itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 245 208 |- | [[2010]] | 267 862 |- | [[2020]] | 297 848 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Pachuca Centro (19).JPG|thumb|200px|izquierda|Universidad Autónoma de Hidalgo.]] Pachyohcan altepetl quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Hidalgo'', ''Universidad Politénica de Pachuca''. ''Universidad la Salle Pachuca'', ''Instituto Tecnológico de Pachuca'', ''Universidad Tecnológica de Pachuca'', ''Centro Hidalguense de Estudios Superiores'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Hidalgo'', ce pani tlamachtiloyan itech Pachyohcan altepeticpac. In altepetl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 92,44 % chanehqueh. == Neteicniuhtiliztli == Pachyohcan altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Little Rock]] |[[Arkansas]] |{{USA/nhn}} |1998 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Ponferrada]] |[[Caxtillan huan León]] |{{ESP/nhn}} |2010 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Camborne]] |[[Inglaterra]] |{{UK/nhn}} |2013 |} </center> == No xiquitta == * [[Pachyohcan altepetlahtohcan]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Pachuca de Soto}} * [http://www.pachuca.gob.mx Matlatzalan H. Ayuntamiento de Pachuca de Soto] * [http://www.hidalgo.gob.mx/ Matlatzalan Gobierno del estado de Hidalgo] {{Pachyohcan Tepehuahcan}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 3murg827udg4hx2pnvyyahdfi1au86q San Luis Potosí, San Luis Potosí 0 35008 504090 503476 2022-08-20T19:44:21Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí, altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Luis Potosí | Chantocaitl = San Luis Potosí | Tlaixcopinalli = Montage San Luis Potosi.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png | Pamitl = Bandera de San Luis Potosí.png | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Altiplano]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Luis Potosí altepetlahtohcan|San Luis Potosí]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Potositecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Luis Potosí''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[San Luis Potosí]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Inic tlaltocayotl catca ''San Luis Mizquitic'', itoca nahuatlahtolli. Inin tocayotl oc ompatlac itech ''San Luis Potosí'' ipan hueyi Chichimecapan ompa mictlampa itech Virreyotl Yancuic España. In caxtillantocaitl ipampa teopixqui [[San Luis hueyitlahtoani itech Francia]] oquichiuh in tlayehyecoliztli in altepetzintiliztli in ''Potosí'' ompa Virreyotl in Peru, axcan ipan Bolivia tlalli, in quihtoznequi quechuatlahtolcopa « ''P'utuqsi''», nahuatlahtoltica ''explosión''. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:CRJ-900.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí|Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]].]] San Luis Potosí altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]], in ompa [[Diez Guitiérrez altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Neteicniuhtiliztli == === Altepeicniuhcayotl === San Luis Potosí altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tulsa]] |[[Oklahoma]] |{{USA/nhn}} |1990 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Potosí]] |[[Potosí]] |{{BOL/nhn}} |2007 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tlachco, Querétaro|Tlachco]] |[[Querétaro]] |{{MEX/nhn}} |2016 |} </center> == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] 7ewz4ekx7gwqb0hj5fzkvkliqtac97p 504102 504090 2022-08-20T20:01:47Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Luis Potosí | Chantocaitl = San Luis Potosí | Tlaixcopinalli = Montage San Luis Potosi.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png | Pamitl = Bandera de San Luis Potosí.png | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Altiplano]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Luis Potosí altepetlahtohcan|San Luis Potosí]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Potositecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Luis Potosí''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[San Luis Potosí]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Inic tlaltocayotl catca ''San Luis Mizquitic'', itoca nahuatlahtolli. Inin tocayotl oc ompatlac itech ''San Luis Potosí'' ipan hueyi Chichimecapan ompa mictlampa itech Virreyotl Yancuic España. In caxtillantocaitl ipampa teopixqui [[San Luis hueyitlahtoani itech Francia]] oquichiuh in tlayehyecoliztli in altepetzintiliztli in ''Potosí'' ompa Virreyotl in Peru, axcan ipan Bolivia tlalli, in quihtoznequi quechuatlahtolcopa « ''P'utuqsi''», nahuatlahtoltica ''explosión''. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:CRJ-900.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí|Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]].]] San Luis Potosí altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]], in ompa [[Diez Guitiérrez altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Neteicniuhtiliztli == === Altepeicniuhcayotl === San Luis Potosí altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tulsa]] |[[Oklahoma]] |{{USA/nhn}} |1990 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Potosí]] |[[Potosí]] |{{BOL/nhn}} |2007 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tlachco, Querétaro|Tlachco]] |[[Querétaro]] |{{MEX/nhn}} |2016 |} </center> == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] hcd1mctdtlv4l56gjdgvxp2gijwue4i 504104 504102 2022-08-20T20:04:51Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Luis Potosí | Chantocaitl = San Luis Potosí | Tlaixcopinalli = Montage San Luis Potosi.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png | Pamitl = Bandera de San Luis Potosí.png | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Altiplano]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Luis Potosí altepetlahtohcan|San Luis Potosí]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Potositecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Luis Potosí''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[San Luis Potosí]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Inic tlaltocayotl catca ''San Luis Mizquitic'', itoca nahuatlahtolli. Inin tocayotl oc ompatlac itech ''San Luis Potosí'' ipan hueyi Chichimecapan ompa mictlampa itech Virreyotl Yancuic España. In caxtillantocaitl ipampa teopixqui [[San Luis hueyitlahtoani itech Francia]] oquichiuh in tlayehyecoliztli in altepetzintiliztli in ''Potosí'' ompa Virreyotl in Peru, axcan ipan Bolivia tlalli, in quihtoznequi quechuatlahtolcopa « ''P'utuqsi''», nahuatlahtoltica ''explosión''. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:CRJ-900.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí|Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]].]] San Luis Potosí altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]], in ompa [[Diez Guitiérrez altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Neteicniuhtiliztli == === Altepeicniuhcayotl === San Luis Potosí altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tulsa]] |[[Oklahoma]] |{{USA/nhn}} |1990 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Potosí]] |[[Potosí]] |{{BOL/nhn}} |2007 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tlachco, Querétaro|Tlachco]] |[[Querétaro]] |{{MEX/nhn}} |2016 |} </center> == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] qm09icb3n8gg4j4wis0le3igusvqbzg 504105 504104 2022-08-20T20:09:09Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Luis Potosí | Chantocaitl = San Luis Potosí | Tlaixcopinalli = Montage San Luis Potosi.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png | Pamitl = Bandera de San Luis Potosí.png | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Altiplano]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Luis Potosí altepetlahtohcan|San Luis Potosí]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Potositecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Luis Potosí''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[San Luis Potosí]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Inic tlaltocayotl catca ''San Luis Mizquitic'', itoca nahuatlahtolli. Inin tocayotl oc ompatlac itech ''San Luis Potosí'' ipan hueyi Chichimecapan ompa mictlampa itech Virreyotl Yancuic España. In caxtillantocaitl ipampa teopixqui [[San Luis hueyitlahtoani itech Francia]] oquichiuh in tlayehyecoliztli in altepetzintiliztli in ''Potosí'' ompa Virreyotl in Peru, axcan ipan Bolivia tlalli, in quihtoznequi quechuatlahtolcopa « ''P'utuqsi''», nahuatlahtoltica ''explosión''. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Juanico Grande]], in huitztlampa ica [[Gogorrón tepehuahcan]], in tonalquizayampa ica [[Soledad de Graciano Sánchez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Mizquitic]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:CRJ-900.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí|Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]].]] San Luis Potosí altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]], in ompa [[Diez Guitiérrez altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Neteicniuhtiliztli == === Altepeicniuhcayotl === San Luis Potosí altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tulsa]] |[[Oklahoma]] |{{USA/nhn}} |1990 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Potosí]] |[[Potosí]] |{{BOL/nhn}} |2007 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tlachco, Querétaro|Tlachco]] |[[Querétaro]] |{{MEX/nhn}} |2016 |} </center> == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] izx6ijdu7atbvc823psvnn5e1bzam0e 504106 504105 2022-08-20T20:11:59Z Koatochij 19758 /* Tlanonotzaliztli huan huaznenqui */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Luis Potosí | Chantocaitl = San Luis Potosí | Tlaixcopinalli = Montage San Luis Potosi.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png | Pamitl = Bandera de San Luis Potosí.png | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Altiplano]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Luis Potosí altepetlahtohcan|San Luis Potosí]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Potositecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Luis Potosí''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[San Luis Potosí]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Inic tlaltocayotl catca ''San Luis Mizquitic'', itoca nahuatlahtolli. Inin tocayotl oc ompatlac itech ''San Luis Potosí'' ipan hueyi Chichimecapan ompa mictlampa itech Virreyotl Yancuic España. In caxtillantocaitl ipampa teopixqui [[San Luis hueyitlahtoani itech Francia]] oquichiuh in tlayehyecoliztli in altepetzintiliztli in ''Potosí'' ompa Virreyotl in Peru, axcan ipan Bolivia tlalli, in quihtoznequi quechuatlahtolcopa « ''P'utuqsi''», nahuatlahtoltica ''explosión''. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Juanico Grande]], in huitztlampa ica [[Gogorrón tepehuahcan]], in tonalquizayampa ica [[Soledad de Graciano Sánchez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Mizquitic]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:CRJ-900.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí|Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]].]] San Luis Potosí altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]], in ompa [[Soledad Diez Guitiérrez altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == San Luis Potosí quipiya 845,941 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-luis-potosi-2/ ''Pueblos de América'', San Luis Potosí tlahtohcayotl, San Luis Potosí altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 685 934 |- | [[2010]] | 722 772 |- | [[2020]] | 845 941 |- |} == Neteicniuhtiliztli == === Altepeicniuhcayotl === San Luis Potosí altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tulsa]] |[[Oklahoma]] |{{USA/nhn}} |1990 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Potosí]] |[[Potosí]] |{{BOL/nhn}} |2007 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tlachco, Querétaro|Tlachco]] |[[Querétaro]] |{{MEX/nhn}} |2016 |} </center> == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] reyugp507jiwu8sqnfeqol4urxn43qz 504107 504106 2022-08-20T20:12:27Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Luis Potosí | Chantocaitl = San Luis Potosí | Tlaixcopinalli = Montage San Luis Potosi.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png | Pamitl = Bandera de San Luis Potosí.png | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Altiplano]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Luis Potosí altepetlahtohcan|San Luis Potosí]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = 845,941 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Potositecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Luis Potosí''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[San Luis Potosí]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Inic tlaltocayotl catca ''San Luis Mizquitic'', itoca nahuatlahtolli. Inin tocayotl oc ompatlac itech ''San Luis Potosí'' ipan hueyi Chichimecapan ompa mictlampa itech Virreyotl Yancuic España. In caxtillantocaitl ipampa teopixqui [[San Luis hueyitlahtoani itech Francia]] oquichiuh in tlayehyecoliztli in altepetzintiliztli in ''Potosí'' ompa Virreyotl in Peru, axcan ipan Bolivia tlalli, in quihtoznequi quechuatlahtolcopa « ''P'utuqsi''», nahuatlahtoltica ''explosión''. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Juanico Grande]], in huitztlampa ica [[Gogorrón tepehuahcan]], in tonalquizayampa ica [[Soledad de Graciano Sánchez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Mizquitic]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:CRJ-900.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí|Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]].]] San Luis Potosí altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]], in ompa [[Soledad Diez Guitiérrez altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == San Luis Potosí quipiya 845,941 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-luis-potosi-2/ ''Pueblos de América'', San Luis Potosí tlahtohcayotl, San Luis Potosí altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 685 934 |- | [[2010]] | 722 772 |- | [[2020]] | 845 941 |- |} == Neteicniuhtiliztli == === Altepeicniuhcayotl === San Luis Potosí altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tulsa]] |[[Oklahoma]] |{{USA/nhn}} |1990 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Potosí]] |[[Potosí]] |{{BOL/nhn}} |2007 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tlachco, Querétaro|Tlachco]] |[[Querétaro]] |{{MEX/nhn}} |2016 |} </center> == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] bfg3eylynhso0dxrv2cuxzr05fvcwie 504230 504107 2022-08-21T07:17:41Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Luis Potosí | Chantocaitl = San Luis Potosí | Tlaixcopinalli = Montage San Luis Potosi.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png | Pamitl = Bandera de San Luis Potosí.png | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-SLP/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Altiplano]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[San Luis Potosí altepetlahtohcan|San Luis Potosí]] | Ancayotl = 99° 40′ 58″ M, 120° 21′ 22″ I | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = | Chanehqueh = 845,941 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = 1544 | Tlacatocaitl = Potositecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Luis Potosí''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[San Luis Potosí]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Inic tlaltocayotl catca ''San Luis Mizquitic'', itoca nahuatlahtolli. Inin tocayotl oc ompatlac itech ''San Luis Potosí'' ipan hueyi Chichimecapan ompa mictlampa itech Virreyotl Yancuic España. In caxtillantocaitl ipampa teopixqui [[San Luis hueyitlahtoani itech Francia]] oquichiuh in tlayehyecoliztli in altepetzintiliztli in ''Potosí'' ompa Virreyotl in Peru, axcan ipan Bolivia tlalli, in quihtoznequi quechuatlahtolcopa « ''P'utuqsi''», nahuatlahtoltica ''explosión''. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[San Juanico Grande]], in huitztlampa ica [[Gogorrón tepehuahcan]], in tonalquizayampa ica [[Soledad de Graciano Sánchez]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Mizquitic]]. ==Tlanonotzaliztli huan huaznenqui== [[File:CRJ-900.jpg|220px|miniaturadeimagen|left|[[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí|Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]].]] San Luis Potosí altepetl quipiya 867.5 tepozcoaohtli en operación, in [[Hueyi Tepoztototlatiloyan San Luis Potosí]], in ompa [[Soledad Diez Guitiérrez altepetlahtohcan]]. Ehcahuaznenqui, quipia ce mochi itechpa 230,000 m² ohtli. == Chanehmatiliztli == San Luis Potosí quipiya 845,941 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-luis-potosi-2/ ''Pueblos de América'', San Luis Potosí tlahtohcayotl, San Luis Potosí altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 685 934 |- | [[2010]] | 722 772 |- | [[2020]] | 845 941 |- |} == Neteicniuhtiliztli == === Altepeicniuhcayotl === San Luis Potosí altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tulsa]] |[[Oklahoma]] |{{USA/nhn}} |1990 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Potosí]] |[[Potosí]] |{{BOL/nhn}} |2007 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Tlachco, Querétaro|Tlachco]] |[[Querétaro]] |{{MEX/nhn}} |2016 |} </center> == No xiquitta == * [[San Luis Potosí]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Commons|Category:San Luis Potosí City}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Tecuacan ipan Mexico]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] cgc9c1lg0gbbd7y3a8dl8ztqnqzlq9c Tolantzinco 0 35012 504047 501663 2022-08-20T18:55:54Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] cn6fnqdtgalml5mqbag69jkaegjvdyn 504174 504047 2022-08-21T02:04:56Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Tollantzinco]] a [[Tolantzinco]] wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] cn6fnqdtgalml5mqbag69jkaegjvdyn 504176 504174 2022-08-21T05:55:34Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Montaje de Pachuca.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glifo de Pachuca.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] ckk4z80ce8kmyshgcpokagtelujtjyq 504177 504176 2022-08-21T05:56:16Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Montaje de Pachuca.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo heraldico tgo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 8kwe10j3wmpq3vxj2axq4kla075m629 504178 504177 2022-08-21T05:56:28Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Montaje de Pachuca.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo heraldico tgo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] m9su1b8zpm63bmhybg4qea189ef4p3l 504179 504178 2022-08-21T05:57:22Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo heraldico tgo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] mmiv8htp2teakhrm5xht0ryq32aajv0 504180 504179 2022-08-21T05:59:11Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Tulancingo (43).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo heraldico tgo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 3f4fyhxjcjs9g7ahn40h0h1x5i2xett 504181 504180 2022-08-21T06:00:07Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Tulancingo (43).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo heraldico tgo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] qo2o5rpzbmj8amkkikhkhhzqqmrn62b 504215 504181 2022-08-21T06:44:29Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Tulancingo (43).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glyph of Tulancingo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] p96mhp8jmtqv4mc3a64tvy8r5oaqg1p 504216 504215 2022-08-21T06:46:07Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Tulancingo (43).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glyph of Tulancingo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Pachyohcatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Tulancingo}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 6i332hfw0dxpxbo9h6o07s60a4ojw5y 504217 504216 2022-08-21T06:56:05Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tolantzinco | Chantocaitl = Tulancingo | Tlaixcopinalli = Tulancingo (43).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Glyph of Tulancingo.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tolantzinco altepetlahtohcan|Tolantzinco]] | Ancayotl = 20° 07′ 21″ N 98° 44′ 10″ O | Ixtentli = 60.06 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2,800 | Chanehqueh = 297 848 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[nahuatlahtolli]] huan [[otontlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Tolantzincatl | Altepetequihuah = Sergio Baños Rubio | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = 789 | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tollantzinco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Tulancingo}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] lpnwevcmdnoszypalttotkoenfx0ox0 Molanco 0 35013 504058 501654 2022-08-20T19:00:01Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Molanco''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. {{Pani Tepehuahcan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] l3rqdzi31o9mt6zc5e3ibwlwaiwvou5 Tizayohcan 0 35014 504059 501657 2022-08-20T19:00:29Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Tizayohcan''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] bhgmd9hu8ehmk108jbmhzpctgnry5ut Ayauhcalcan 0 35020 504037 501649 2022-08-20T18:52:35Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Ayauhcalican''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] coobqkwy5x28vx3pk3sxapgk9mv0cx0 Orizatlan 0 35021 504043 501656 2022-08-20T18:54:10Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Orizatlan''' ce altepetl ipan tlahtocayotl [[Hidalgo]] ipan [[Mexico]]. {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 6yfehhatzl6ll7sy93d91h4qtc53t16 Ahcolman 0 35317 504118 501569 2022-08-20T20:52:03Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Ahcolman | Chantocaitl = Acolman de Nezahualcóyotl | Tlaixcopinalli = AmecaandIztacc.JPG | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Amaquemecan Onohuayan|Amaquemecan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Amaquemecan altepetlahtohcan|Amaquemecan]] | Ancayotl = 19° 35′ 57″ N 99° 02′ 57″ O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2440 | Chanehqueh = 1,643,623 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Amaquemecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 55000 | CT = | Lada = 591 | Nenecuilhuaztli = 150330001 | Matlatzalan = }} '''Ahcolman''' ce altepetl ompa [[tlahtohcayotl Mexico]]. == No xiquitta == * [[Tlahtohcayotl Mexico]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Ehcatepec Onohuayan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Tlahtohcayotl Mexico]] n8nwt9frgbzj5x1f5o9e985fxntbzrq 504119 504118 2022-08-20T20:53:18Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Ahcolman | Chantocaitl = Acolman de Nezahualcóyotl | Tlaixcopinalli = Ex Convento de Acolman.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Ehcatepec onohuayan|Ehcatepec]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Ahcolman altepetlahtohcan|Ahcolman]] | Ancayotl = 19° 35′ 57″ N 99° 02′ 57″ O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2440 | Chanehqueh = 1,643,623 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Amaquemecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 55000 | CT = | Lada = 591 | Nenecuilhuaztli = 150330001 | Matlatzalan = }} '''Ahcolman''' ce altepetl ompa [[tlahtohcayotl Mexico]]. == No xiquitta == * [[Tlahtohcayotl Mexico]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Ehcatepec Onohuayan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Tlahtohcayotl Mexico]] njnb67aoheukyfb7m8gky20jgiv0g8m 504120 504119 2022-08-20T20:53:29Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Ahcolman | Chantocaitl = Acolman de Nezahualcóyotl | Tlaixcopinalli = Ex Convento de Acolman.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Ehcatepec onohuayan|Ehcatepec]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Ahcolman altepetlahtohcan|Ahcolman]] | Ancayotl = 19° 35′ 57″ N 99° 02′ 57″ O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 2440 | Chanehqueh = 1,643,623 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Amaquemecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 55000 | CT = | Lada = 591 | Nenecuilhuaztli = 150330001 | Matlatzalan = }} '''Ahcolman''' ce altepetl ompa [[tlahtohcayotl Mexico]]. == No xiquitta == * [[Tlahtohcayotl Mexico]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Ehcatepec Onohuayan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Tlahtohcayotl Mexico]] ej8bvgqinmd476mh6dar8tq0ccvadmd Axocopan 0 35325 504052 501648 2022-08-20T18:57:40Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Axocopan''' ce altepetl ompa [[tlahtocayotl Hidalgo]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] qotcqb9d594869d3bwbrhcby1ra6f5b Tlachcoapan 0 35326 504060 501658 2022-08-20T19:00:43Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Tlachcoapan''' ce altepetl ompa [[tlahtocayotl Hidalgo]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] ccdms4pce3rrhkt30c666k4lr7945ch Tolcalyohcan 0 35327 504049 503294 2022-08-20T18:56:25Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Tolcayohcan''' ce altepetl ompa [[tlahtocayotl Hidalgo]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] q9pe8d0nyy25nqtrt6sdo6pdqh4j1v3 Nohpallan 0 35328 504056 501655 2022-08-20T18:59:08Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Nohpallan''' ce altepetl ompa [[tlahtocayotl Hidalgo]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] 3ru3pz2xdlurl9ozt76ldc099ulnaar Mizquiyohuallan 0 35377 504057 501653 2022-08-20T18:59:43Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Tlahcuilolli-MEX}} {{Toquiliztequitl}} '''Mizquiyohuallan''' ce altepetl ompa [[Hidalgo]]. [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] lt8hvxa8l0ffwschfzjtoiqodliygh0 Xochitl (nhn) 0 35445 504113 495599 2022-08-20T20:17:59Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Xochitl <sup><small>(nhn)</small></sup>}} [[Īxiptli:Red rose.jpg|thumb|right|Xōchitl]] [[Īxiptli:Arctotis.jpg|right|thumb|Xōchitl]] [[Īxiptli:Little Flower.JPG|thumb|Xōchitl]] '''Xochitl''' ({{es2}} ''Flor'') itoca tlamantli [[cuahuitl|cuauhcopa]]. ==Mecayotl== ===Occe machiyotlahtoliztli=== * ''[[xōchitl]]'' == Xōchitechcopa == Tlein xoxohuīc cahqui ichin tlaltihpahtle, tiquin tōcāyōtia cuāuhmeh, xihuitl, zacatl, īhuān cequime mo miahtia īcan tlein ītōcā toctzintle. Inōn toctle panquīza ichin xōchitl. Tlein xoxohuīc quipiya xōchitl āxcān quilia magnoliofitas. Xōchitl tic tōcāyōtia cē tlamantli mozcaltia ichin xiuhmeh, cānin mo temaca tlein ītōcā mihtiliztli. <!-- *'''Occe Mācēhualcopa'''. XOCHITL Tlen xoxobik kajki ichin tlaltijpajtle, ti kin tokayotia kuafme, xibitl, zácatl, iwan sekime mo miajtia ikan tlen itoka toktzintle. Inon toktle pankisa ichin xochitl. Tlen xoxobik ki pia xochitl axan kilia magnoliofitas. Xochitl tik tokayotia se tlamantle moskaltia ichin xifme, kanin mo temaka tlen itoka mijtilistli. --> == Cemmelāhualiztli<ref>Inīn tlahcuilōlli tlatzīnichotilli īpan āmoxtli "Botánica", ōquihcuilo in huēyi tēmachtiāni Maximino Martínez īpan 1934</ref> == Ca [[cecniquīzaliztli|īcecniquīzaliz]]<ref>In tlahtolli ''cecniquīzaliztli'' quinezcayotia ''parte'' nozo ''fragmento'' (Remi Simeon), ahzo ''peculiaridad'', ''atributos'' nozo ''rasgos''; zan nican ''órganos'', iuhqui quitlahtōlcuepa in Alfredo López Austin īpan āmoxtli "Cuerpo Humano e Idelogía" UNAM, 1992. Remi Simeon tlahtolcuepa in tlahtolli ''eltzacuilhuaztli'' ica españatlahtolli in iuh ''órgano'', ''entraña'', ''víscera'' ''glándula'' nozo ''cuerpo''. Itzintiliz huitz itech in tlahtolli ''tzacuilhuaztli'' ca quihtoznequi ''sombrilla'' nozo ''protector'' ica españatlahtolli (Remi Simeon, ''Diccionario de la Lengua Náhuatl o Mexicana'', amoxchihualoyan Siglo XXI, ixtli 148, amoxchihualiztli inic 1988)</ref> in xōchitl ic mocopīna in [[tlanelhuayōtl]] [[xinachtlanelhuayōtl]]. Ca nechīhualiztli ic tlanechicoliztli izhuatl yeh iuhqui mocuepa oc yeh cencah oc yeh ahmo miyac. Zan īca in xōchitl tlatoquillōtihticah ic tziquiquiyotl (pedúnculo), in mopatlāhua ītlatzacuiticāyo iuh mochīhuaz in xōchitlālīlli (receptáculo) in cānin tlatlālihtihcac nepapan cecniquīzaliztli. Īpan tziquiquiyotl achtza motta izhuapil in ītōcā tziquizhuatl (brácteas) in īchihchīuhcāyo ca quipachoā in xōchitl. Inin tziquizhuatl zan ica onoca huel cualnēci in zan nehhuiyān xōchitl, in ye iuh motta īpan in ''bugambilia'', in canauhxōchitl īhuān in cuetlaxōchitl. Cequi xōchitl monetechtlāliā iuhqui tlaololōlli īhuān quipiya in īxconēxiliztli zan cē xōchitl. Īnexcuītil on, in coctelxōchitl, in cocoxōchitl īhuān in ''crisantema''. Īpan xōchitlālilli cah in xōchicecniquīzaliztli mani yahualiuhqui ihticpa netōcāyōtīlo [[malacachohqui]]<ref>quihtōznequi '''verticilo'''</ref> īhuān ca nāhui: in xōchicomatl, in xōchicopilli, in xōchitepōlli īhuān in [[xōchitepīlli]].<ref>el cáliz, la corola, el androceo y el gineceo</ref> Quichīuhticah in xōchicomatl ic xoxoctic tlacotōnyōtl netōcāyōtīlo [[xōchicontlacotōnyōtl]].<ref>In tlahtolli ''xochicontlacotonyotl'' tlahtolcueptli ica españatlahtolli itech nahuatlahtolli quihtōznequi '''sépalos'''</ref> Quēmmanyān -ma tēl- in tlapālloh xōchicomatl. Hueliz ''monosépalo'' ahnōzo ''polisépalo''.<ref>Hueli mihtōz: [[cēxōchicontlacotōnyōtl]] īhuān [[miyacxōchicontlacotōnyōtl]]</ref> Quichīuhticah in xōchicopilli ic nepapan tlapāltlacotōnyōtl netōcāyōtīlo xōchizhuatl. hueliz cēxōchizhuatl ahnōzo miyacxōchizhuatl. In xōchicomatl īhuān in xōchicopilli ca xōchiquimiliuhcāyōtl auh ītlamaniliz ic quipachōz in xōchitepōlli īhuān in xōchitepīlli, in tēyacatih cecniquīzaliztli ītech xōchitl. Ca xōchitepōlli in oquichxōchitl ītlacopīnalizcecniquīzaliz, tlachīuhticah ic [[xōchitepilōlli]]<ref>quihtōznequi '''estambre(s)'''</ref> (ca iuhqui tepōlli). Cēcen xōchitepilōlli quipiya cē ītetepontepilōl (filamento) īhuān cē īcuā in ''antera'' ītōcā, īpan ''antera'' quipiya ōme xiquipiltōntli in cānin mochīhua in xōchitextli (polen). In ōme xiquipiltōntli tlatoquillōtihtihcac ic cē [[āmatlacotōnyōpil]]<ref>āmatlacotōnyōtl = lámina, āmatlacotōnyōpil = '''láminita'''</ref> netēnēhualo ''conectivo''. Ca xōchitepīlli in zihuāxōchitl ītlacopīnalizcecniquīzaliz, tlachīuhticah ic [[achtapayōlchīuhqui]],<ref>quihtōznequi '''ovario'''</ref> in [[tziquicomōltemimilli]]<ref>quihtōznequi '''estilo'''</ref> īhuān in [[xōchitexcēlilli]].<ref>''Xochitexcelilli'' quinezcayotia '''estigma''' ica españatlahtolli</ref> Īhtic achtapayōlchīuhqui mantoc in achtapayōlli (óvulos), inin zā tēpan yez in achtli. == Occequīntīn macehuallahtōlcopa == * [[Pipillahtōlli]]: ''shuchit'' (xuchit) == {{SeeAlso}} == * [[Quilitl]] * [[Cuetlaxōchitl]] * [[Tzīncuauhyōtl]] * [[Tlanelhuatl]] * [[Xōchihcualli]] * [[Izhuatl]] * [[Xōchicōzcatl]] ==Tlahtolcaquiliztiloni== <references/> == {{links}} == {{Wiktionary|xōchitl}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Xochitl| ]] nvs3wjavr1oywf2ezqgv1ffvemc6drk Ensenada, Baja California 0 35449 503985 503845 2022-08-20T18:00:02Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Ensenada | Chantocaitl = Puerto de Ensenada<br />Uwaʼ ʼmaay | Tlaixcopinalli = Puerto Ensenada.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Ensenada.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Ensenada altepetlahtohcan|Ensenada]] | Ancayotl = 31° 51′ 28″ N 116° 36′ 21″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 30-35 | Chanehqueh = 330,652 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[15 metztli mayo]], [[1882]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Ensenada''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlahtoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Ensenada'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Ensenada de Todos los Santos» ompa icaxtillantlahtol, itoca ica nahuatlahtolcopa ''[[ayollohco]]''. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 330,652 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ensenada/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Ensenada altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 223 492 |- | [[2010]] | 279 765 |- | [[2020]] | 330 652 |- |} == Neteicniuhtiliztli == Tecate altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Oceanside]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |2017 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Redondo Beach]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |2019 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Riverside]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |2019 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Ensenada, Baja California}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] hr2v106b8e0xl8xvoomhnqo4rhfn2eu 503986 503985 2022-08-20T18:00:24Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Ensenada | Chantocaitl = Puerto de Ensenada<br />Uwaʼ ʼmaay | Tlaixcopinalli = Puerto Ensenada.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Ensenada.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Ensenada altepetlahtohcan|Ensenada]] | Ancayotl = 31° 51′ 28″ N 116° 36′ 21″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 30-35 | Chanehqueh = 330,652 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[15 metztli mayo]], [[1882]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Ensenada''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlahtoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Ensenada'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Ensenada de Todos los Santos» ompa icaxtillantlahtol, itoca ica nahuatlahtolcopa ''[[ayollohco]]''. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 330,652 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ensenada/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Ensenada altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 223 492 |- | [[2010]] | 279 765 |- | [[2020]] | 330 652 |- |} == Neteicniuhtiliztli == Tecate altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Oceanside]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |2017 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Redondo Beach]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |2019 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Riverside]] |[[California]] |{{USA/nhn}} |2019 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Ensenada (Mexico)}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] k2ab3j8q0romp7upjkb9laxo3p5shyd Rosarito 0 35450 503970 503951 2022-08-20T17:01:46Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Rosarito | Chantocaitl = Wakuataay<br />Uwaʼjaʼ tay | Tlaixcopinalli = Rosarito Beach.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Playas de Rosarito.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | Ancayotl = 32° 21′ 49″ N 117° 03′ 16″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[El Morro]] | Metros = 1-10 | Chanehqueh = 100,660 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli mayo]], [[1885]] | Tlacatocaitl = Rosaritotecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Rosarito''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tijuana]] ompa (''Playas de Tijuana''), in huitztlampa ica [[Popohtlah]], in tonalquizayampa ica [[Ejido Morelos]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 100,660 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/playas-de-rosarito/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Playas de Rosarito altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 56 887 |- | [[2010]] | 65,278 |- | [[2020]] | 100 660 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 72pwixhuu5r42cpt6q38ykwsd03sklg 503971 503970 2022-08-20T17:23:46Z Koatochij 19758 /* Tlalticpacmatiliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Rosarito | Chantocaitl = Wakuataay<br />Uwaʼjaʼ tay | Tlaixcopinalli = Rosarito Beach.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Playas de Rosarito.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | Ancayotl = 32° 21′ 49″ N 117° 03′ 16″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[El Morro]] | Metros = 1-10 | Chanehqueh = 100,660 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli mayo]], [[1885]] | Tlacatocaitl = Rosaritotecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Rosarito''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''El Rosario'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Rosarito» ompa icumiaitlahtol, ihtoca cumiaitlahtolcopa ''Wakuataay''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Huaquatai'' nozo ''Guacuatay'' quiza ipan cumiaitlahtocopa ''hueyi [[calli]]'', wa = calli huan kuataay = hueyi. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Wakuataay'' * [[Quilihuatlahtolli]]: '''' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tijuana]] ompa (''Playas de Tijuana''), in huitztlampa ica [[Popohtlah]], in tonalquizayampa ica [[Ejido Morelos]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 100,660 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/playas-de-rosarito/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Playas de Rosarito altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 56 887 |- | [[2010]] | 65,278 |- | [[2020]] | 100 660 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] nvkzwauyucinl3jwtgke5zu2env1imr 503972 503971 2022-08-20T17:24:02Z Koatochij 19758 /* Occe tlahtolli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Rosarito | Chantocaitl = Wakuataay<br />Uwaʼjaʼ tay | Tlaixcopinalli = Rosarito Beach.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Playas de Rosarito.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | Ancayotl = 32° 21′ 49″ N 117° 03′ 16″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[El Morro]] | Metros = 1-10 | Chanehqueh = 100,660 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli mayo]], [[1885]] | Tlacatocaitl = Rosaritotecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Rosarito''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''El Rosario'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Rosarito» ompa icumiaitlahtol, ihtoca cumiaitlahtolcopa ''Wakuataay''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Huaquatai'' nozo ''Guacuatay'' quiza ipan cumiaitlahtocopa ''hueyi [[calli]]'', wa = calli huan kuataay = hueyi. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Wakuataay'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Uwaʼjaʼ tay'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tijuana]] ompa (''Playas de Tijuana''), in huitztlampa ica [[Popohtlah]], in tonalquizayampa ica [[Ejido Morelos]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 100,660 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/playas-de-rosarito/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Playas de Rosarito altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 56 887 |- | [[2010]] | 65,278 |- | [[2020]] | 100 660 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 8aya3dajqh2ljq5iqp6tx9emkf5f6hq 503973 503972 2022-08-20T17:24:26Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Rosarito | Chantocaitl = Wakuataay<br />Uwaʼjaʼ tay | Tlaixcopinalli = Rosarito Beach.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Playas de Rosarito.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | Ancayotl = 32° 21′ 49″ N 117° 03′ 16″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[El Morro]] | Metros = 1-10 | Chanehqueh = 100,660 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli mayo]], [[1885]] | Tlacatocaitl = Rosaritotecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Rosarito''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''El Rosario'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Rosarito» ompa icumiaitlahtol, ihtoca cumiaitlahtolcopa ''Wakuataay''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Huaquatai'' nozo ''Guacuatay'' quiza ipan cumiaitlahtocopa ''hueyi [[calli]]'', ''wa'' = calli huan ''kuataay'' = hueyi. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Wakuataay'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Uwaʼjaʼ tay'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tijuana]] ompa (''Playas de Tijuana''), in huitztlampa ica [[Popohtlah]], in tonalquizayampa ica [[Ejido Morelos]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 100,660 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/playas-de-rosarito/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Playas de Rosarito altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 56 887 |- | [[2010]] | 65,278 |- | [[2020]] | 100 660 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 9evjlm4td2kqszgb9hi6gi5r1l5tkqu 503974 503973 2022-08-20T17:24:54Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Rosarito | Chantocaitl = Wakuataay<br />Uwaʼjaʼ tay | Tlaixcopinalli = Rosarito Beach.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Playas de Rosarito.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | Ancayotl = 32° 21′ 49″ N 117° 03′ 16″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[El Morro]] | Metros = 1-10 | Chanehqueh = 100,660 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli mayo]], [[1885]] | Tlacatocaitl = Rosaritotecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Rosarito''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''El Rosario'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Rosarito» ompa icumiaitlahtol, ihtoca cumiaitlahtolcopa ''Wakuataay''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Huaquatai'' nozo ''Guacuatay'' quiza ipan cumiaitlahtocopa ''hueyi [[calli]]''; huala itechpahuic ''wa'' = calli huan ''kuataay'' = hueyi. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Wakuataay'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Uwaʼjaʼ tay'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tijuana]] ompa (''Playas de Tijuana''), in huitztlampa ica [[Popohtlah]], in tonalquizayampa ica [[Ejido Morelos]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 100,660 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/playas-de-rosarito/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Playas de Rosarito altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 56 887 |- | [[2010]] | 65,278 |- | [[2020]] | 100 660 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] evz9d7qwa8cam0vbxskagoy9vic7p7k 503975 503974 2022-08-20T17:25:23Z Koatochij 19758 /* Tlaltocayotl */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Rosarito | Chantocaitl = Wakuataay<br />Uwaʼjaʼ tay | Tlaixcopinalli = Rosarito Beach.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Playas de Rosarito.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | Ancayotl = 32° 21′ 49″ N 117° 03′ 16″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[El Morro]] | Metros = 1-10 | Chanehqueh = 100,660 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli mayo]], [[1885]] | Tlacatocaitl = Rosaritotecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Rosarito''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''El Rosario'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Rosarito» ompa icumiaitlahtol, ihtoca cumiaitlahtolcopa ''Wakuataay''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Huaquatai'' nozo ''Huaguatay'' quiza ipan cumiaitlahtocopa ''hueyi [[calli]]''; huala itechpahuic ''wa'' = calli huan ''kuataay'' = hueyi. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Wakuataay'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Uwaʼjaʼ tay'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tijuana]] ompa (''Playas de Tijuana''), in huitztlampa ica [[Popohtlah]], in tonalquizayampa ica [[Ejido Morelos]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 100,660 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/playas-de-rosarito/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Playas de Rosarito altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 56 887 |- | [[2010]] | 65,278 |- | [[2020]] | 100 660 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] hbzgnueqsypgiqmsmsx2d65rtalbt1d 503987 503975 2022-08-20T18:01:32Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Rosarito | Chantocaitl = Wakuataay<br />Uwaʼjaʼ tay | Tlaixcopinalli = Rosarito Beach.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de Playas de Rosarito.svg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Playas de Rosarito altepetlahtohcan|Playas de Rosarito]] | Ancayotl = 32° 21′ 49″ N 117° 03′ 16″ O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[El Morro]] | Metros = 1-10 | Chanehqueh = 100,660 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli mayo]], [[1885]] | Tlacatocaitl = Rosaritotecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Rosarito''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlatoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''El Rosario'', ce tlahtolli caxtillahtoltica. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Rosarito» ompa icumiaitlahtol, ihtoca cumiaitlahtolcopa ''Wakuataay''. Huehuecauhtica ipan cumiaitlahtolli ''Huaquatai'' nozo ''Huaguatay'' quiza ipan cumiaitlahtocopa ''hueyi [[calli]]''; huala itechpahuic ''wa'' = calli huan ''kuataay'' = hueyi. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Wakuataay'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Uwaʼjaʼ tay'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tijuana]] ompa (''Playas de Tijuana''), in huitztlampa ica [[Popohtlah]], in tonalquizayampa ica [[Ejido Morelos]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Pacífico ailhuicatl]]. == Chanehmatiliztli == Ensenada quipiya 100,660 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/playas-de-rosarito/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Playas de Rosarito altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 56 887 |- | [[2010]] | 65,278 |- | [[2020]] | 100 660 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Rosarito}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] sthq36gax3dcf313rvlgv6ahonacx9b Tecate 0 35451 503955 503879 2022-08-20T14:39:02Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tecate | Chantocaitl = Yhtekat<br />Tikat<br />Tekate | Tlaixcopinalli = Vista aérea de Tecate BC.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo tecate.jpg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tecate altepetlahtohcan|Tecate]] | Ancayotl = 32° 34′ 22″ N 116° 37′ 36″ O | Ixtentli = 37 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Cuchumá]] | Metros = 540 | Chanehqueh = 81,059 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[cuimaitlahtolli]] huan [[paipaitlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[2 metztli abril]], [[1888]] | Tlacatocaitl = Tecatetecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 21400–21499 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tecate''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlahtoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Tecate'', ce tlahtolli paipaitlahtolcopa. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Yhtekat» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tecate''. Huehuehcauhtica ipan paipaitlahtolli ''Tikat'' quiza ipan cumiaitlahtocopa chipahuac [[atl]]. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''Yhtekat'' * [[Paipaitlahtolli]]: ''Tikat'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Tekate'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tecate, California|Tecate]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Colonia Hindú]], in tonalquizayampa ica [[La Rumorosa]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra Juárez]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 81,059 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/tecate/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Tecate altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 35 125 |- | [[2010]] | 64 764 |- | [[2020]] | 81 059 |- |} == Neteicniuhtiliztli == Tecate altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Todos Santos]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2017 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Siping]] |[[Hueyialtepetl Jilin|Jilin]] |{{CHN}} |2019 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] ojp63wyf29qgsyzt4hxvzhcuhk649g4 503969 503955 2022-08-20T15:31:31Z 2806:105E:F:FBA8:7430:EA30:3637:41BB wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tecate | Chantocaitl = ʼIitekat<br />Tikat<br />Tekate | Tlaixcopinalli = Vista aérea de Tecate BC.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo tecate.jpg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tecate altepetlahtohcan|Tecate]] | Ancayotl = 32° 34′ 22″ N 116° 37′ 36″ O | Ixtentli = 37 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Cuchumá]] | Metros = 540 | Chanehqueh = 81,059 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[cuimaitlahtolli]] huan [[paipaitlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[2 metztli abril]], [[1888]] | Tlacatocaitl = Tecatetecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 21400–21499 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tecate''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlahtoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Tecate'', ce tlahtolli paipaitlahtolcopa. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Yhtekat» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tecate''. Huehuehcauhtica ipan paipaitlahtolli ''Tikat'' quiza ipan cumiaitlahtocopa chipahuac [[atl]]. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''ʼIitekat'' * [[Paipaitlahtolli]]: ''Tikat'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Tekate'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tecate, California|Tecate]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Colonia Hindú]], in tonalquizayampa ica [[La Rumorosa]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra Juárez]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 81,059 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/tecate/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Tecate altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 35 125 |- | [[2010]] | 64 764 |- | [[2020]] | 81 059 |- |} == Neteicniuhtiliztli == Tecate altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Todos Santos]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2017 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Siping]] |[[Hueyialtepetl Jilin|Jilin]] |{{CHN}} |2019 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] gmqh9ozfhv5bwht5uajkx57prrhi80m 503988 503969 2022-08-20T18:02:10Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tecate | Chantocaitl = ʼIitekat<br />Tikat<br />Tekate | Tlaixcopinalli = Vista aérea de Tecate BC.jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo tecate.jpg | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[Tecate altepetlahtohcan|Tecate]] | Ancayotl = 32° 34′ 22″ N 116° 37′ 36″ O | Ixtentli = 37 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Cerro Cuchumá]] | Metros = 540 | Chanehqueh = 81,059 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]], [[cuimaitlahtolli]] huan [[paipaitlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[2 metztli abril]], [[1888]] | Tlacatocaitl = Tecatetecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 21400–21499 | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''Tecate''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. == Tlaltocayotl == Ce tlahtoliztli quihtoa, itechpahuicpa ''Tecate'', ce tlahtolli paipaitlahtolcopa. Zan niman ipampa inon altepetl ompa Baja California, motoca «Yhtekat» ompa icumiaitlahtol, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tecate''. Huehuehcauhtica ipan paipaitlahtolli ''Tikat'' quiza ipan cumiaitlahtocopa chipahuac [[atl]]. ===Occe tlahtolli=== * [[Cumiaitlahtolli]]: ''ʼIitekat'' * [[Paipaitlahtolli]]: ''Tikat'' * [[Quilihuatlahtolli]]: ''Tekate'' ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Tecate, California|Tecate]] ompa [[California]] tlahtohcayotl, ipan [[Tlahtohcayotl in Cepanca America]], in huitztlampa ica [[Colonia Hindú]], in tonalquizayampa ica [[La Rumorosa]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra Juárez]]. == Chanehmatiliztli == Tecate quipiya 81,059 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/tecate/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, Tecate altepetlahtohcan; 18 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 35 125 |- | [[2010]] | 64 764 |- | [[2020]] | 81 059 |- |} == Neteicniuhtiliztli == Tecate altepetl ca icniuhcayotl ica ininqueh altepemeh. <center> {| class="wikitable" style="text-align:center; background:white; width:55%;" |- style="color:white;" !style="background:#659ec7;"|Altepetl !style="background:#659ec7;"|Xeliuhcayotl !style="background:#659ec7;"|Tlacatiyan !style="background:#659ec7;"|Xihuitl |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Todos Santos]] |[[Baja California Sur]] |{{MEX/nhn}} |2017 |- !style="background:lemonchiffon;"|[[Siping]] |[[Hueyialtepetl Jilin|Jilin]] |{{CHN}} |2019 |} </center> == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Tecate}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] afdpabri31nqmutyougf5aklx8jpcxm San Felipe, Baja California 0 35452 503966 503952 2022-08-20T14:54:46Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlapehualiztli}} {{Toquiliztequitl}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Felipe | Chantocaitl = | Tlaixcopinalli = San Felipe, Baja (7750811304) (cropped).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Felipe altepetlahtohcan|San Felipe]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 637 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 31 | Chanehqueh = 108,440 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Felipe''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Playa El Paraíso]], in huitztlampa ica [[Punta Estrella]], in tonalquizayampa ica [[California ayollohco]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra San Pedro Martir]]. == Chanehmatiliztli == San Felipe quipiya 17,143 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-felipe/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Felipe altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 14 831 |- | [[2010]] | 16 702 |- | [[2020]] | 17 143 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] kde47gia53dvxj2jo6t9tuo12m00wxm 503967 503966 2022-08-20T14:55:24Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Felipe | Chantocaitl = | Tlaixcopinalli = San Felipe, Baja (7750811304) (cropped).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Felipe altepetlahtohcan|San Felipe]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 37 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 1-12 | Chanehqueh = 17,143 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Felipe''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Playa El Paraíso]], in huitztlampa ica [[Punta Estrella]], in tonalquizayampa ica [[California ayollohco]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra San Pedro Martir]]. == Chanehmatiliztli == San Felipe quipiya 17,143 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-felipe/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Felipe altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 14 831 |- | [[2010]] | 16 702 |- | [[2020]] | 17 143 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] dp9zg6ytn3bycal1nhddmh5j9suynbb 503968 503967 2022-08-20T14:56:15Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Felipe | Chantocaitl = | Tlaixcopinalli = San Felipe, Baja (7750811304) (cropped).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Felipe altepetlahtohcan|San Felipe]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 37 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 1-12 | Chanehqueh = 17,143 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Ensenadatecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Felipe''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Playa El Paraíso]], in huitztlampa ica [[Punta Estrella]], in tonalquizayampa ica [[California ayollohco]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra San Pedro Martir]]. == Chanehmatiliztli == San Felipe quipiya 17,143 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-felipe/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Felipe altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 14 831 |- | [[2010]] | 16 702 |- | [[2020]] | 17 143 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 85uim6mie5mypwz47m47nse6s74222q 503989 503968 2022-08-20T18:04:41Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Felipe | Chantocaitl = | Tlaixcopinalli = San Felipe, Baja (7750811304) (cropped).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Felipe altepetlahtohcan|San Felipe]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 37 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 1-12 | Chanehqueh = 17,143 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanfelipetecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Felipe''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Playa El Paraíso]], in huitztlampa ica [[Punta Estrella]], in tonalquizayampa ica [[California ayollohco]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra San Pedro Martir]]. == Chanehmatiliztli == San Felipe quipiya 17,143 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-felipe/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Felipe altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 14 831 |- | [[2010]] | 16 702 |- | [[2020]] | 17 143 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|San Felipe (Baja California)}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] euwea4vph1nn9deg8g1kxzuo5o4x8jx 503990 503989 2022-08-20T18:04:58Z Koatochij 19758 /* Occe necuazaloliztli */ wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Altepetl1 | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = San Felipe | Chantocaitl = | Tlaixcopinalli = San Felipe, Baja (7750811304) (cropped).jpg | Tlalmachiyotl = | Chimalli = | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-BC/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca2 = [[San Felipe altepetlahtohcan|San Felipe]] | Ancayotl = 32°32′11″N 117°02′14″O | Ixtentli = 37 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = [[Pico del Diablo]] | Metros = 1-12 | Chanehqueh = 17,143 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = [[14 metztli marzo]], [[1903]] | Tlacatocaitl = Sanfelipetecatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-8]] | USPS = | CodigoISO = | CP = | CT = | Lada = | Nenecuilhuaztli = | Matlatzalan = }} '''San Felipe''' ce altepetl ipan tlahtohcayotl [[Baja California]] ipan [[Mexico]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl cah ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Playa El Paraíso]], in huitztlampa ica [[Punta Estrella]], in tonalquizayampa ica [[California ayollohco]] huan in tonalcalaquiyampa ica [[Sierra San Pedro Martir]]. == Chanehmatiliztli == San Felipe quipiya 17,143 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/san-felipe/ ''Pueblos de América'', Baja California tlahtohcayotl, San Felipe altepetlahtohcan; 20 metztli agosto itech 2022 xiuitl.] {{Spa/nhn}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2000]] | 14 831 |- | [[2010]] | 16 702 |- | [[2020]] | 17 143 |- |} == No xiquitta == * [[Baja California]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|San Felipe, Baja California}} {{Baja California}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Baja California]] 1n79dq7dtkt5wfe42y9y7dgjxysw1r1 Brasil (nhn) 0 35776 504112 498101 2022-08-20T20:17:11Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Brasil <sup><small>(nhn)</small></sup>}} {{Toquiliztequitl}} {{Tlacatiyan | Chantocaitl = Tlacatlahtocayotl Brasil | Tlaltocaitl = República Federativa do Brasil | Tocaitl = Brasil | Pamitl = Flag of Brazil.svg | Chimalli = Coat of arms of Brazil.svg | Chimalli_tamaño = 110px | Tlacatiyancuicatl = [[Brasil tlacatiyancuicatl]] | Tlacatiyancuicatl_tlahcuilolli = Hino_Nacional_Brasileiro_instrumental.ogg | Tlalmachiyotl = BRA orthographic.svg | Tecuacan = [[Brasilia]] [[File:Escudo de la Ciudad de Buenos Aires.svg|derecha|20px]] | Hueyaltepetl = [[São Paulo]] | Ancayotl = 34°35′59″S 58°22′55″O | Tecpantlahtolli = [[Portugallahtolli]] | Tenahuatiyotl = República | Tlaquetzalli = | Tlaquetzalli tetl = &nbsp;• Omopeuh <br />&nbsp;• Omotlami | Tlaquetzalli iman = Itech [[Caxtillan]]<br />[[9 chicōntetl mētztli]], [[1816]]<br />[[9 chicōntetl metztli]], [[1859]] | Tlaixpayotl = 2 780 400 | Tlaixpayotl_tlatectli = 8 | Tlaixpayotl_atl = 1.1% | Tlahtohcayotenco = 9665 | Hueyatenco = | Tepachoani = [[Argentina tlahtohcatlahtoani|Tlahtohcatlahtoani]] | Tepachoani itoca = [[Alberto Fernández]] | Nelihuehcapanca = [[Tepetl Aconcagua]] | Chanehqueh = 40 117 096 | Chanehqueh_tlatectli = 32 | Chanehqueh_pozahuacayotl = 15,68 | Tlacatocaitl = Brasiltecatl | PIB_nominal = US$ 537 660 millones | PIB_nominal_xihuitl = | PIB_nominal_tlapohualli = 21 | PIB_nominal_per_capita = US$ 12 590 | PIB = US$ 964 279 millones | PIB_xihuitl = | PIB_tlapohualli = 23 | PIB_per_capita = US$ 22 404 | IDH = {{creciente}} 0,836 | IDH_xihuitl = 2015 | IDH_tlapohualli = 40 | IDH_neneuhcayotl = {{Ingreso|ingreso=pani}} | Tomin = [[Argentina peso]] ($, <code>[[ISO 4217|ARS]]</code>) | Cemanahuacahuitl = [[UTC-3]] | Cemanahuacahuitl_xopan = [[UTC-3]] | Matlatzalan = [[.ar]] | Tepozehecanonotzalli = 54 | Tlahuilehecanonotzalli = AYA-AZZ, LOA-LWZ, L2A-L9Z | Tlaohuihcaihcuilolli = LQ, LV, ARG | Olochcalpolli_ica = | Toquiliztequitl = | Toquiliztequitl1 = | Toquiliztequitl2 = Toquiliztequitl: FMI. }} '''Tlacatlahtocayotl Brasil''' ahnozo '''Brasil''' ([[Portugallahtolli]]: ''República Federativa do Brasil'' nozo ''Brasil''), in [[tlacatiyan]] ipan [[America]] ca. [[Brasilia]] itecuacan. ==Tlaltocayotl== Inon tlalyacatl ocuep tlaltocatzin ipampa ''Pau-Brasil'' latintlahtolcopa: ''caesalpinia echinata''. Inon tocayotl huehuehcauh tlacuepalli canahpa xinonotza ''Brasil'' portugallahtoltica. Occe tlahtolli omopouh tlein ''Brasilia'' motenehua ''Tlalpan tlapalcuahuitl'' nahuatlahtoltica. ==Tlalticpacmatiliztli== Cuaxochtia canahpa mictlampa ica [[Colombia]], [[Venezuela]], [[Surinam]], [[Guyana]], [[Francia Guyana]], canahpa huiztlampa no [[Uruguay]] huan [[Ailhuicatl Atlántico]], canahpa iquizayampa no [[Ailhuicatl Atlántico]] huan canahpa icalaquitlampa no [[Argentina]], [[Paraguay]], [[Bolivia]] huan [[Peru]]. ==Huehcapatlahtoliztli== [[Image:Brazilian National Congress.jpg|left|300px|thumb|[[Brasilia]].]] Mochi macehualtin ochanti catca icampa macehualtlācah, in brasiltecatlalli hueyi ica hueyiatoyatl, miec cuauhtlah, hueyixtlahuahcan ihuan tepetlan huitztlampa. In chanehqueh nican ahmo quipiaya hueyi tlacatoltecayotl quemeh Incatlan, Anahuac ahnozo Mayapan. Brasil ce tlalli otlatemouh ipampa portugallatemohuanimeh in pohualxihuitl XV ihuan otlacuilolli in ipan Nahuatiliztli Tordesillas. [[Portugal]] oquipololoc Brasil in pohualxiuhpan XVI, [[Rio de Janeiro]] inic ce altepetl in cariocatlalpanecatl anahuatl. ==Teyacanaliztli== ===Tlanahuatiliztli===<!--Legislación--> ===Brasil ixeliuhca=== In Tlahtocayotl Brasil quipiya 27 Tlahtocayotl. <div align=center> {| class="toc" cellpadding=0 cellspacing=2 width=500px style="float:center; margin: 0.5em 0.5em 0.5em 1em; padding: 0.5e text-align:left;clear:all; margin-left:3px; font-size:90%" |colspan=4 style="background:#black; color:white;" align=center bgcolor="black"|'''Brasil īxeliuhca''' |- |colspan=4 align=center|[[Īxiptli:Regions and states of Brazil.png|center|500px]] |- | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Tlahtohcāyōtl''' | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Chānehqueh (2010)'''<ref>{{citeweb |author=City Population |url=http://citypopulation.de/Brazil-Cities.html |title= Brazil: Major Cities |editor= |ubicación= |year = 8/1/2010 |language = inglatlahtōlli |accessdate= 04/28/13 |format= html}}</ref> | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Tlaīxpayōtl (km²)'''<ref>{{citeweb |author=City Population |url=http://citypopulation.de/Brazil-Cities.html |title= Brazil: Major Cities |editor= |ubicación= |year = 5/1/2011 |language = inglatlahtōlli |accessdate= 04/28/13 |format= html}}</ref> | style="background:#e9e9e9;" align=center | '''Tēcuacān''' |- bgcolor="#f0f0f0" |'''Tlacetilīlli Tlahtohcāyōtl Brasil''' | align="right" |'''190,755,799''' | align="right" |'''8,502,728''' | '''[[Brasilia]]''' |- |1. [[Acre]] | align="right"| 733,559 | align="right"| 164,122 | [[Rio Branco]] |-bgcolor="#f0f0f0" |2. [[Alagoas]] | align="right" | 3,120,494 | align="right" | 27,779 | [[Maceió]] |- |3. [[Amapá]] | align="right" | 669,526 | align="right" | 142,828 | [[Macapá]] |-bgcolor="#f0f0f0" |4. [[Amazonas (Brasil)|Amazonas]] | align="right" | 3,483,985 | align="right" | 1,559,162 | [[Manaus]] |- |5. [[Bahia]] | align="right" | 14,016,906 | align="right" | 564,831 | [[Salvador de Bahia]] |-bgcolor="#f0f0f0" |6. [[Ceará]] | align="right" | 8,452,381 | align="right" | 148,921 | [[Fortaleza]] |- |7. [[Espírito Santo]] | align="right" | 3,514,952 | align="right" | 46,099 | [[Vitória]] |-bgcolor="#f0f0f0" |8. [[Goiás]] | align="right" | 6,003,788 | align="right" | 340,103 | [[Goiânia]] |- |9. [[Maranhão]] | align="right" | 6,574,789 | align="right" | 331,936 | [[São Luís]] |-bgcolor="#f0f0f0" |10. [[Mato Grosso]] | align="right" | 3,035,122 | align="right" | 903,330 | [[Cuiabá]] |- |11. [[Mato Grosso do Sul]] | align="right" | 2,449,024 | align="right" | 357,146 | [[Campo Grande]] |-bgcolor="#f0f0f0" |12. [[Minas Gerais]] | align="right" | 19,597,330 | align="right" | 586,520 | [[Belo Horizonte]] |- |13. [[Pará]] | align="right" | 7,581,051 | align="right" | 1,247,950 | [[Belém]] |-bgcolor="#f0f0f0" |14. [[Paraíba]] | align="right" | 3,766,528 | align="right" | 56,469 | [[João Pessoa]] |- |15. [[Paraná]] | align="right" | 10,444,526 | align="right" | 199,317 | [[Curitiba]] |-bgcolor="#f0f0f0" |16. [[Pernambuco]] | align="right" | 8,796,448 | align="right" | 98,146 | [[Recife]] |- |17. [[Piauí]] | align="right" | 3,118,360 | align="right" | 251,577 | [[Teresina]] |-bgcolor="#f0f0f0" |18. [[Rio de Janeiro (tlahtohcayotl)|Rio de Janeiro]] | align="right" | 15,989,929 | align="right" | 43,780 | [[Rio de Janeiro]] |- |19. [[Rio Grande do Norte]] | align="right" | 3,168,027 | align="right" | 52,811 | [[Natal]] |-bgcolor="#f0f0f0" |20. [[Rio Grande do Sul]] | align="right" | 10,693,929 | align="right" | 268,782 | [[Porto Alegre]] |- |21. [[Rondônia]] | align="right" | 1,562,409 | align="right" | 237,591 | [[Porto Velho]] |-bgcolor="#f0f0f0" |22. [[Roraima]] | align="right" | 450,479 | align="right" | 224,301 | [[Boa Vista]] |- |23. [[Santa Catarina]] | align="right" | 6,248,436 | align="right" | 95,703 | [[Florianópolis]] |-bgcolor="#f0f0f0" |24. [[São Paulo (tlahtohcayotl)|São Paulo]] | align="right" | 41,262,199 | align="right" | 248,197 | [[São Paulo]] |- |25. [[Sergipe]] | align="right" | 2,068,017 | align="right" | 21,918 | [[Aracaju]] |-bgcolor="#f0f0f0" |26. [[Tocantins]] | align="right" | 1,383,445 | align="right" | 277,622 | [[Palmas]] |- |27. [[Distrito Federal (Brasil)|Distrito Federal]] | align="right" | 2,570,160 | align="right" | 5,788 | [[Brasilia]] |- |}</div> ==Tequinemiliztli== ==Momotlaliztli== Nican Brasil quipiya cualli [[neicxitapayolhuiliztli]], itlacahuan cateh ica [[Selección Brasileira del Fútbol]]. In momotlaliztli ipan Brasil ca ipampa xopatoltiliztli (ihuicpa in xiuhpohualli XX), chiquiuhpatoliztli, omemalacaztli, tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl. Axcan, Mexico tlalli, ce centlalticpac huelitini ica momotlaliztli, ihcuac tecuacan itechpahuic Olimpicayoh Mahuiltiliztli xiuhpan 2012 in ompa [[Rio 1968]], otlacauh huel miac imomotlaliz ipampa inic ome tlacatiyan itech America Latina. Brasil oquipia cemanahuac tlamahuichihuanih ipan momotlalcayotl quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, karate, judo, taekwondo, boxeo, tenis, atletismo, gimnasia, trial, enduro, triatlón, aquizaliztli, windsurf, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan, Fórmula 1 ihuan quiquiuhpatoltiliztli. == No xiquitta == * [[America Huitztlampa]] * [[America]] == Amoxtiliztli == * Ediciones Trébol, '''Diccionario Enciclopédico Visual''' {{es2}}, ''Cargraphics S.A., ōmotepoztlahcuiloc [[Colombia]], 1997.'' == Toquiliztequitl == <references/> == Occequin necuazaloliztli == {{wiktionary|Brasil}} {{Ancayotl | Noroeste = {{COL/nhn}} / {{VEN/nhn}} | Norte = {{GUY/nhn}} / {{SUR/nhn}} | Noreste = [[Ailhuicatl Atlántico]] | Oeste = {{PER/nhn}} / {{BOL/nhn}} | Centro = Brasil | Este = [[Ailhuicatl Atlántico]] | Suroeste = {{PRY/nhn}} / {{ARG/nhn}} | Sur = {{URY/nhn}} | Sureste = [[Ailhuicatl Atlántico]] }} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Brasil]] 1rxenzht35xare0jegwfyai6psqogov Neneuhcāyōtl:Tlalimej 14 35806 504155 502345 2022-08-21T01:34:52Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Wexteyowalko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Ueyitlali|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Tlalimej|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Tlalnantli|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatiyan|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatian|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Countries}} [[Neneuhcāyōtl:Nauakamanali (nhw)]] 0k2mnltp8opgmdonjnqofq986zj5ztt Ehecatepec 0 35991 504000 503744 2022-08-20T18:19:45Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tecpantlahtolli}} [[File:El Caracol Ecatepec.jpg|thumb|200px|Altepetl Ehecatepec ompa ahcopa.]] '''Ehecatepec''' ce hueyaltepetl ipan [[Tlahtocayotl Mexihco]], (itoca caxtillantlahtoltica; ''Ecatepec de Morelos'' ahnozo ''San Cristóbal Ecatepec''). Ehecatepec quipia 1,643,623 chanehqueh, in altepetl ocachi chantiloc ipan Mexihco. ==Tlaltocaitl== In tlaltocaitl '''Ehecatepec''' ce nahuatlahtolli huallauh itechpa yei tlahtolli, [[ehecatl]] ihuan [[tepetl]]. Itoca yei tlahtolli, ic ce Eheca-, ic ome -tepe- ihuan ic yeppa -co; moihtoa in tocaitl como Ehecatepec. ==Cemanahuacayotl== Inin altepetl cuaxochtia in ompa mictlampa ica [[Venta de Carpio]], in ompa huitztlampa ica [[Tolpetlac]], in ompa cihuatlampa ica [[Coacalco]], ihuan in ompa tlapcopa ica [[Altepetl Azteca]] ihuan [[Aragón]]. ==Oc no xiquitta== ==Neltlahtoliztli== <references/> ==Tlahtolcaquiliztiloni== {{Notetag/end}} =={{Links}}== [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Tlahtocayotl Mexihco]] jgwr2pkelxiptngjcxtt6i2mcctxjvn Neneuhcāyōtl:Tlacatian 14 35994 504152 502346 2022-08-21T01:34:11Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Wexteyowalko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Ueyitlali|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Tlalimej|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Tlalnantli|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatiyan|NHN]]}} {{P1|[[:Category:Tlacatian|NCI]]}} {{Tlani}} {{Commonscat|Countries}} [[Neneuhcāyōtl:Nahuatlahtolli (nci)]] ik54hl5l01gsr0yxyzyexf9zepbb2fs Tochtlan Gutiérrez 0 35997 503996 503940 2022-08-20T18:15:51Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Tochtlan Gutiérrez|NHN_name=Tochtlah Gutiérrez|NCI_name=Tochtlan}} Altepetl '''Tochtlan Gutiérrez''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Tuxtla Gutiérrez''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Chiyapan]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. == No xikitta == * [[Chiyapan]] * [[Mexko]] == Tlahtolkakilistiloni == <references/> == Seyok amamatlatsalan == {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Chiyapan]] sy3tyvgqrdx1jqxpexrnv7qzytwo4kl San Luis Potosí, altepetl 0 36040 504093 503178 2022-08-20T19:49:03Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] c1e68so73rw9lzfym1j9oe3y9owmhm0 504094 504093 2022-08-20T19:50:01Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] jv2xyb0a4d9onnwkoxnk44fhv776itq 504095 504094 2022-08-20T19:52:52Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Wexotlah imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Coat of arms of Huejutla de Reyes.svg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[Hidalgo (nhe)|Hidalgo]]|Tocaitl=Wexotlah|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=Wexotlah|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Huejutla de Reyes (18).jpg{{!}} | foto2b = Huejutla de Reyes (3).jpg{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] kahs5v21z4gg40y5keb0sqdv501sbma 504096 504095 2022-08-20T19:53:55Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Wexotlah imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Coat of arms of Huejutla de Reyes.svg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[Hidalgo (nhe)|Hidalgo]]|Tocaitl=Wexotlah|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=Wexotlah|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Huejutla de Reyes (3).jpg{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] mlj7rh8ej9ehk6kfamc6gto9s6y45ad 504097 504096 2022-08-20T19:56:27Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Wexotlah imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Coat of arms of Huejutla de Reyes.svg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=Wexotlah|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=Wexotlah|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] l9afnnv2t5dnk7hycvsyodighd79txl 504098 504097 2022-08-20T19:57:12Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Wexotlah imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=Wexotlah|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=Wexotlah|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] 5pyd08sz5udihythbrxa4xv4as8wsmb 504099 504098 2022-08-20T19:57:52Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=Wexotlah|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=Wexotlah|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] 5sppatebcaq6ucy2qpubonavuke5j5f 504100 504099 2022-08-20T19:58:42Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=Wexotlah|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] 8jaekxmnqtjy5puihwb64lkffbp4hug 504101 504100 2022-08-20T19:59:23Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] nett8qhdm1opedhs0xps7ll9eqpl4lj 504116 504101 2022-08-20T20:49:32Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = Huejutla de Reyes, Hidalgo 1.jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] cww8rz9du4xyoh72piiel3j5j74yrj2 504229 504116 2022-08-21T07:15:47Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = La catedral de San Luis (4350090891).jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Huejutla View's From Cemetery - panoramio.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] cdh8p1fv26bclrbqyxbcx7u2uyu7jiw 504231 504229 2022-08-21T07:22:23Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = La catedral de San Luis (4350090891).jpg{{!}} | foto4a = Huejutla de Reyes (28).jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Panoramica SLP.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] ack9acyrsl4xw0q5p5geofk0ymprbqk 504232 504231 2022-08-21T07:26:57Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = La catedral de San Luis (4350090891).jpg{{!}} | foto4a = Caja de Agua - panoramio.jpg{{!}} | foto4b = Huejutla de Reyes (15).jpg{{!}} | foto5a = Panoramica SLP.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] p8tcefqbq4gvjvhm28t2nm92x36tgsx 504233 504232 2022-08-21T07:32:09Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = La catedral de San Luis (4350090891).jpg{{!}} | foto4a = Caja de Agua - panoramio.jpg{{!}} | foto4b = Iglesia y plaza del Carmen SLP. Feb. 2011..JPG{{!}} | foto5a = Panoramica SLP.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] ao1yqlz1orta9vbpv45zuqpahrqw4an 504234 504233 2022-08-21T07:33:05Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = La catedral de San Luis (4350090891).jpg{{!}} | foto4a = Caja de Agua - panoramio.jpg{{!}} | foto4b = Iglesia y plaza del Carmen SLP. Feb. 2011..JPG{{!}} | foto5a = Panoramica SLP.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Tlanawatihkayotl == == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] 97rwid4xhj1d5he438o4n0a4t2mhhl0 504235 504234 2022-08-21T07:34:11Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX/nhe}}|Chantocaitl=San Luis Potosí|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=San Luis Potosí imatlatsalan|Matlatzalan=http://www.huejutla.gob.mx/|Lada=(+52) 81|CP=67100|Tepachoani=Daniel Andrade Zurutuza|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Escudo del Estado Libre y Soberano de San Luis Potosí.png|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli=[[San Luis Potosí]]|Tocaitl=San Luis Potosí|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=44 311|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[eneroh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=130280001|Altepetlalli=San Luis Potosí|Tlacatocaitl=Wexotekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Edificio de Telegrafos.JPG{{!}} | foto2b = Avenida Carranza San Luis P, Mex..JPG{{!}} | foto3a = La catedral de San Luis (4350090891).jpg{{!}} | foto4a = Caja de Agua - panoramio.jpg{{!}} | foto4b = Iglesia y plaza del Carmen SLP. Feb. 2011..JPG{{!}} | foto5a = Panoramica SLP.jpg{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''San Luis Potosí''' so '''San Luis Miskihtik''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''San Luis Potosí'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[San Luis Potosí altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Tlanawatihkayotl == == Chiwaltlakayotl == == No xikitta == * [[Tlatilantli San Luis Potosí]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] ps8ezeth73mszw4rzky05aemkogk946 Xilitlah 0 36043 504189 503192 2022-08-21T06:10:41Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN1_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Xilitlah|NCI_name=Cilitlan}} '''Xilitlah''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlah altepetlali]], pan tlatilantli San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan San Luis Potosí]] 22x45snjutobwttpg33yz8lxyyz9nk1 504198 504189 2022-08-21T06:27:45Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki '''Xilitlah''' ([[kaxtilantlahtolli]]: '''Xilitla'''), inin altepeko ompa [[Xilitlah altepetlalli]], pan San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan San Luis Potosí]] oew3l8lt7bjkqy0umdhzm1f718gst3n 504199 504198 2022-08-21T06:29:08Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki '''Xilitlah''' ([[kaxtilantlahtolli]]: '''Xilitla'''), inin altepeko ompa [[Xilitlah altepetlalli]], pan San Luis Potosí. Kipiya 50,064 chanehkeh. [[Neneuhcāyōtl:Altepemeh ipan Mexihko]] egt2xb29vkde02k8a7yqru4w74tl3di San Luis Mizquitic 0 36046 504091 503888 2022-08-20T19:44:40Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí, altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tecpantlahtolli}} [[File:El Caracol Ecatepec.jpg|thumb|200px|Altepetl San Luis Mizquitic.]] San Luis Mizquitic ce hueyaltepetl ipan [[Tlahtocayotl San Luis Potosí]], itoca caxtillantlahtoltica; ''San Luis Potosí''. ==Tlaltocaitl== In tlaltocaitl '''Mizquitic''' ce nahuatlahtolli hualla itechpa yei tlahtolli, [[mizquitl]] ihuan [[-tic]]. ==Oc no xiquitta== ==Neltlahtoliztli== <references/> ==Tlahtolcaquiliztiloni== {{Notetag/end}} =={{Links}}== [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] nao7hkxrbe7x6acw6ecj9esex3b0naq 504092 504091 2022-08-20T19:46:17Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí, altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tecpantlahtolli}} [[File:Montage San Luis Potosi.jpg|thumb|200px|Altepetl San Luis Mizquitic.]] San Luis Mizquitic ce hueyaltepetl ipan [[Tlahtocayotl San Luis Potosí]], itoca caxtillantlahtoltica; ''San Luis Potosí''. ==Tlaltocaitl== In tlaltocaitl '''Mizquitic''' ce nahuatlahtolli hualla itechpa yei tlahtolli, [[mizquitl]] ihuan [[-tic]]. ==Oc no xiquitta== ==Neltlahtoliztli== <references/> ==Tlahtolcaquiliztiloni== {{Notetag/end}} =={{Links}}== [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] ksxmy41hj3ug4bo5r6brdofz6hyw9bo 504103 504092 2022-08-20T20:01:58Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NCH_name=San Luis Potosí altepetl||NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tecpantlahtolli}} [[File:Montage San Luis Potosi.jpg|thumb|200px|Altepetl San Luis Mizquitic.]] San Luis Mizquitic ce hueyaltepetl ipan [[Tlahtocayotl San Luis Potosí]], itoca caxtillantlahtoltica; ''San Luis Potosí''. ==Tlaltocaitl== In tlaltocaitl '''Mizquitic''' ce nahuatlahtolli hualla itechpa yei tlahtolli, [[mizquitl]] ihuan [[-tic]]. ==Oc no xiquitta== ==Neltlahtoliztli== <references/> ==Tlahtolcaquiliztiloni== {{Notetag/end}} =={{Links}}== [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] 88lnk3gc8aakpykray62aaufz3abyd0 504117 504103 2022-08-20T20:49:54Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=San Luis Potosí, altepetl|NHN_name=San Luis Potosí, San Luis Potosí|NCI_name=San Luis Mizquitic}} {{Tecpantlahtolli}} [[File:Montage San Luis Potosi.jpg|thumb|200px|Altepetl San Luis Mizquitic.]] San Luis Mizquitic ce hueyaltepetl ipan [[Tlahtocayotl San Luis Potosí]], itoca caxtillantlahtoltica; ''San Luis Potosí''. ==Tlaltocaitl== In tlaltocaitl '''Mizquitic''' ce nahuatlahtolli hualla itechpa yei tlahtolli, [[mizquitl]] ihuan [[-tic]]. ==Oc no xiquitta== ==Neltlahtoliztli== <references/> ==Tlahtolcaquiliztiloni== {{Notetag/end}} =={{Links}}== [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] 509b7ztsatu4sgn8zt5smb5cdfspuuq Ehekatepek 0 36082 503994 503728 2022-08-20T18:15:18Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah in ''Universidad San Carlos''. == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] dzzhe99pgh4d81nfzzb0m7efctkkny2 504121 503994 2022-08-20T20:58:24Z Koatochij 19758 /* Semanawatilistli */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Gobiernoh == ===Xolal=== {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah in ''Universidad San Carlos''. == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] oprjctzuhdoc7zdfdnmm52jbe0v1d2p 504122 504121 2022-08-20T21:07:22Z Koatochij 19758 /* Gobiernoh */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Tlatilankayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah in ''Universidad San Carlos''. == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] pldezys8j3ff190du6wokmkonl8m5xf 504123 504122 2022-08-20T21:14:52Z Koatochij 19758 /* No xikitta */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Tlatilankayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah in ''Universidad San Carlos''. == Chiwaltlakayotl == == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] emhi5iat5rmo6rdo3vws44eybqn81ry 504125 504123 2022-08-20T23:52:42Z Koatochij 19758 /* Tlatilankayotl */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah in ''Universidad San Carlos''. == Chiwaltlakayotl == == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] ppg84qwu5evil4xq8en7etyni8dl4om 504159 504125 2022-08-21T01:42:44Z Koatochij 19758 /* Tlamachtilistli */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah in''Universidad Autónoma del Estado de México Campus Ecatepec''' wan ''Universidad San Carlos''. == Chiwaltlakayotl == == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] 4077jz0upa5xt5y5pljbh8w1dm3febn 504160 504159 2022-08-21T01:42:52Z Koatochij 19758 /* Tlamachtilistli */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah in''Universidad Autónoma del Estado de México Campus Ecatepec'' wan ''Universidad San Carlos''. == Chiwaltlakayotl == == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] 1sq7dn4usu2g293l2psddlahk48n4zo 504161 504160 2022-08-21T01:43:11Z Koatochij 19758 /* Tlamachtilistli */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Venta de Carpio, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah ''Universidad Autónoma del Estado de México Campus Ecatepec'' wan ''Universidad San Carlos''. == Chiwaltlakayotl == == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] brvodisaz2ubjg456e7nq8gz3tmspzx 504162 504161 2022-08-21T01:44:59Z Koatochij 19758 /* Semanawatilistli */ wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Ehekatepek|NHN_name=Ehcatepec|NCI_name=Ehecatepec}} {{Tlahkwilolli-MEX}} {{Altepetlalli|Tlacatiyan={{MEX}}|Chantocaitl=San Cristóbal Ecatepec|PPC=38 697|PIB=24 888|Huehcapancayotl=500|Matlatzalantocaitl=Ehekatepek iteposamaw|Matlatzalan=http://www.ecatepec.gob.mx/|Lada=(+52) 591|CP=55000|Tepachoani=Fernando Vilchis Contreras|Tlalmachiyotl=|Chimalli=Ehecatepec.jpg|Tlacatiyan ixeliuhca=|Tlatilantli={{MX-MEX}}|Tocaitl=Ehekatepek|UTC=[[UTC-6]]|IDH=0.915 (5 tlen 51º)|Pozahuacayotl=4573.24|Chanehqueh=1 643 623|Tlalticpac tliltetl=25°40′39″ M, 100°15′35″ I|Ixtentli=118.4|fundación_fechas=<br/>4 tlen [[hulioh]], [[1716]]. Francisco Antonio de Barbadillo Vitoria|fundación_hitos=&nbsp;• Altepewaltilistli|tzintiliztli=Pewkayotl|INEGI=150330001|Altepetlalli=[[Altepetlalli Ehekatepek]]|Tlacatocaitl=Ehekatepekatl|Ciudad=Kena|Tlaixcopinalmeh={{Tlaixkopinalmeh | foto2a = Ecatepec Parque El Reloj.jpg{{!}} | foto2b = Kiosco San Cristóbal Ecatepec.jpg{{!}} | foto3a = M-15-169-04-00.JPG{{!}} | foto4a = Puente de Fierro de Gustave Eiffel.jpg{{!}} | foto4b = Ehécatl Dios del Viento.jpg{{!}} | foto5a = Museo Casa de Morelos 2013 02.JPG{{!}} | espaciado = 3 | borde = 0 | tamaño = 275 | color = #FFFFFF }}}} Altepetl '''Ehekatepek''' ([[kastiahtlahtolli]]: ''Ecatepec de Morelos'' so ''San Cristóbal Ecatepec''), inin chinanko tlatilantok ompah [[Tlatilantli Mexko]]. Kipiya 1,643,623 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh chantia nikan, in altepetlalli okachi ochanti pan Mexko tlalli. == Tlaltokayotl == San niman pewki motokaxtia «Ehekatepek», senkah inintokah ialtepe walla tlen eyi nawatlahtolli. Miak masewalmeh kineltokah wallaw tlen «Ehekatl» so «Ehekatepetl» (seyok Ehekatiotl so Ketsalkowatl itokah) pampa tiopixketl Bernardino de Sahagún (xvi wxk.) kiihkwilohki ne tokayotl wallaw tlen «[[ehekatl]]», iometlahtol «[[tepetl]]» ika tsontlanketl -ko. Tiopixnih kastiahtlakameh omotokah ''San Cristóbal Ecatepec''. == Semanawatilistli == Pan ni altepetl, tlatilantok Ehekatepek, ompah Tlatilantli Mexko, Ehekatepek altepeko kah itsintlah se Ehekatepetl, ni chinanko ika miktlanpa Los Héroes wan Chiconauhtlah, ika witstlanpa Tolpetlak, mopatia siwatlampa ika Kowakalko wan mopatia tlahkopa Ciudad Azteca wan Las Américas. Tlawel tlatotonia wan ahmo tlawel tlaseseya ompah Ehekatepetl. Sekin xiwimeh wan tekwanimeh. == Tlanawatihkayotl == {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Xolal |- | '''[[Chiconautlah]]''' |- | '''[[Tolpetlak]]''' |- | '''[[Atlauhtenko]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Kalpolli |- | '''[[Venta de Carpio]]''' |} {| class="wikitable" |- align=center style="background:#d8edff" !Chinanko |- | '''[[Izcalli Santa Clara]]''' |- | '''[[Jardines de Morelos]]''' |- | '''[[Las Américas, Ehekatepek|Las Américas]]''' |} == Chanehmatilistli == Ehekatepek kipiya 1,643,623 chanehkeh (Censo INEGI xiwitl 2020).<ref>[https://mexico.pueblosamerica.com/i/ecatepec-de-morelos/ ''Pueblos de América'', Tlatilantli Mexko, Ehekatepkc altepetlalli; 24 metstli hulioh iyok 2022 xiwitl.] {{Spa}}</ref> {| class="wikitable" |- ! Xiwitl ! Chanehkeh |- | [[2000]] | 1 621 827 |- | [[2010]] | 1 655 015 |- | [[2020]] | 1 643 623 |- |} == Tlamachtilistli == [[File:Bachiller1.jpg|thumb|220px|izquierda|Universidad San Carlos.]] Pan inin Ehekatepek chinanko, onkah kaltlamachtiloyan Escuela Primaria, Secundaria wan Preparatoria so Bachillerato. Nowihki kah ''Universidad Autónoma del Estado de México Campus Ecatepec'' wan ''Universidad San Carlos''. == Chiwaltlakayotl == == No xikitta == * [[Tlatilantli Mexko]] * [[Mexko]] == Kampa motemohki == <references /> == Seyok amamatlatsalan == * [http://www.ecatepec.gob.mx/ Amamatlatsalan tlen Ecatepec de Morelos.] {{Mexko}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko]] 6b6ktodo3zadvgn4joz7tzklty3ctnk Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco 14 36083 504013 503536 2022-08-20T18:36:40Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Ueyi chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexihco]] kwi8rxlf4zg0a8ttg9lkghnjiapnc6u 504171 504013 2022-08-21T01:58:37Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexihco]] 7dhulah8x1yqk5n3ax6mzor5w93ebi6 504214 504171 2022-08-21T06:38:54Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepemeh ipan Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P1|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexihco]] 0avvuyjuhynlfoshnx7ncadqxtm9t16 Tochtlan 0 36103 503998 503944 2022-08-20T18:18:56Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NHN2_NCI1=Kena|NHE_name=Tochtlan Gutiérrez|NHN_name=Tochtlah Gutiérrez|NCI_name=Tochtlan}} {{Tecpantlahtolli}} '''Altepetl Tochtlan''' ce hueyaltepetl ipan [[Chiapan]], (itoca caxtillantlahtoltica; ''Tuxtla''). Michhuacan quipia 1,643,623 chanehqueh, in altepetl ocachi chantiloc ipan Mexihco. ==Oc no xiquitta== ==Neltlahtoliztli== <references/> ==Tlahtolcaquiliztiloni== {{Notetag/end}} =={{Links}}== [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapan]] 2m3o5yyee91gbn28c1b45s1ko24l02j Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Tlatilantli Mexko 14 36106 503995 2022-08-20T18:15:30Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] ri6tlqne1i2mqvw1hsoroujv8swgdo7 Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Chiyapan 14 36107 503997 2022-08-20T18:16:03Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] ri6tlqne1i2mqvw1hsoroujv8swgdo7 Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapan 14 36108 503999 2022-08-20T18:19:07Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] 26aqk3oybr4e082ikqx7lyd5augrb2e 504086 503999 2022-08-20T19:30:27Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] [[Neneuhcāyōtl:Chiapan]] 5vc9ob9i9xm7hket4khqi37kexsxts4 Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Tlahtocayotl Mexihco 14 36109 504001 2022-08-20T18:19:53Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexihco]] 26aqk3oybr4e082ikqx7lyd5augrb2e Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes (nhn) 14 36110 504003 2022-08-20T18:22:19Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexico]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Mexico]] jbmj8l22jr7tiwm02brkn2kqp5k9l36 Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas (nch) 14 36111 504006 2022-08-20T18:25:11Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas (nch)]] a [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] wikitext text/x-wiki #REDIRECCIÓN [[:Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] 7f7mry7vo0saqxp76855521d11kjxqx 504072 504006 2022-08-20T19:19:38Z Koatochij 19758 Se eliminó la redirección hacia [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] wikitext text/x-wiki {{delete}} 35r2j9t4ectnt1cmb7mlgcqvwz6h5k6 Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko 14 36112 504010 2022-08-20T18:34:40Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] 86f7gg4jca7deht1nuia6qoo46gok7x 504015 504010 2022-08-20T18:37:22Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Ueyi chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] qih0523krzu5tdw03zaxix41muy6n6i 504165 504015 2022-08-21T01:57:29Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Neneuhcāyōtl:Ueyi chinanko ipan Mexko]] a [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Ueyi chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] qih0523krzu5tdw03zaxix41muy6n6i 504167 504165 2022-08-21T01:57:43Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] kymjk29958iowsazo40zuj5fuv7mwgv 504212 504167 2022-08-21T06:38:26Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P1|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Altepemeh ipan Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexko (nhw)]] miqimnbca6sj8f6q78cyt987a5ln91g Aguascalientes, altepetl 0 36113 504016 2022-08-20T18:42:50Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NCH_name=Ueyi chinanko Aguascalientes|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes|NCI_name=Altepetl Aguascalientes}} Altepetl '''Aguascalientes''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Aguascalientes altepetlali]], pan tlatilantli [[Aguascalientes]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amam… wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NCH_name=Ueyi chinanko Aguascalientes|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes|NCI_name=Altepetl Aguascalientes}} Altepetl '''Aguascalientes''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Aguascalientes altepetlali]], pan tlatilantli [[Aguascalientes]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Aguascalientes]] hunevj8ikih6qjt3y3k3h6mfdd246px 504017 504016 2022-08-20T18:43:07Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NHW_name=Ueyi chinanko Aguascalientes|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes|NCI_name=Altepetl Aguascalientes}} Altepetl '''Aguascalientes''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Aguascalientes altepetlali]], pan tlatilantli [[Aguascalientes]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Aguascalientes]] hu5y5jzn4q4mc96hupt3oad28jd7v2c 504221 504017 2022-08-21T07:00:25Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NHW_name=Chinanko Aguascalientes|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes|NCI_name=Altepetl Aguascalientes}} Altepetl '''Aguascalientes''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Aguascalientes altepetlali]], pan tlatilantli [[Aguascalientes]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Aguascalientes]] c7q8tf1ztkn9iz3r1p71t426n62p5tb 504224 504221 2022-08-21T07:02:25Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE1_NCH2_NHN2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes}} Altepetl '''Aguascalientes''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Aguascalientes altepetlali]], pan tlatilantli [[Aguascalientes]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. Nochimeh masewalmeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Aguascalientes]] onefohzoj9v610scywfhqoamtvw6gw0 Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Aguascalientes 14 36114 504018 2022-08-20T18:43:54Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] ri6tlqne1i2mqvw1hsoroujv8swgdo7 504064 504018 2022-08-20T19:04:16Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Mexko]] [[Neneuhcāyōtl:Aguascalientes]] dqijt06c88eb1mx8sztf0s7ye4sudsw Tuxtla Gutiérrez 0 36115 504019 2022-08-20T18:46:19Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: '''Tuxtlaj''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Tuxtla Gutiérrez'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Tuxtlaj altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Sekitok altepemej itech inintokaj, [[Mapachtepek]] uan Tonalan. Kipia 8,532 chanejkej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Xokonochko]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] wikitext text/x-wiki '''Tuxtlaj''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Tuxtla Gutiérrez'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Tuxtlaj altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Sekitok altepemej itech inintokaj, [[Mapachtepek]] uan Tonalan. Kipia 8,532 chanejkej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Xokonochko]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] cowd5zjpkrl5nmy4x4oyvvwrkjiglvc 504073 504019 2022-08-20T19:20:08Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Tuxtlaj Gutiérrez]] a [[Tuxtla Gutiérrez]] wikitext text/x-wiki '''Tuxtlaj''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Tuxtla Gutiérrez'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Tuxtlaj altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Sekitok altepemej itech inintokaj, [[Mapachtepek]] uan Tonalan. Kipia 8,532 chanejkej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Xokonochko]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] cowd5zjpkrl5nmy4x4oyvvwrkjiglvc 504075 504073 2022-08-20T19:21:13Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki '''Tuxtla''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Tuxtla Gutiérrez'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Tuxtla altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Kipia 8,532 chanejmej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Chiapas]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Chiapas]] le28g2x991cz9umeemi4mas69teqoyy Aguascalientes altepetl 0 36116 504020 2022-08-20T18:47:05Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: '''Aguascalientes altepetl''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Pixixapan altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Sekitok altepemej itech inintokaj, [[Mapachtepek]] uan Tonalan. Kipia 8,532 chanejkej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Xokonochko]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] wikitext text/x-wiki '''Aguascalientes altepetl''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Pixixapan altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Sekitok altepemej itech inintokaj, [[Mapachtepek]] uan Tonalan. Kipia 8,532 chanejkej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Xokonochko]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] iuuzr8heike1opmfyzwoaguhrxhhagi 504218 504020 2022-08-21T06:58:05Z Koatochij 19758 /* Xikitati */ wikitext text/x-wiki '''Aguascalientes altepetl''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin altepetl tlatilantok ompa [[Pixixapan altepetlali]], ipan Chiapas tlajtokayotl. Sekitok altepemej itech inintokaj, [[Mapachtepek]] uan Tonalan. Kipia 8,532 chanejkej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] m8hlr0lfma4nwo486pz6aodqbhbjmit 504219 504218 2022-08-21T06:59:16Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki '''Aguascalientes altepetl''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Ciudad de Aguascalientes'''), inin altepetl tlatilantok ompaj [[Aguascalientes altepetlali]], ipan [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] tlatokajyotl. Kipia 8,532 chanejmej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] 4xy3izbx2szkfzcg1vv17ftqk7zwh95 504220 504219 2022-08-21T06:59:29Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki '''Aguascalientes altepetl''' ([[kaxtilantlajtoli]]: ''Ciudad de Aguascalientes''), inin altepetl tlatilantok ompaj [[Aguascalientes altepetlali]], ipan [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] tlatokajyotl. Kipia 8,532 chanejmej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] p6vrlmmsal6xl0fylgl592df7h829q8 504222 504220 2022-08-21T07:00:50Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH1_NHW2_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NHW_name=Chinanko Aguascalientes|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes|NCI_name=Altepetl Aguascalientes}} '''Aguascalientes altepetl''' ([[kaxtilantlajtoli]]: ''Ciudad de Aguascalientes''), inin altepetl tlatilantok ompaj [[Aguascalientes altepetlali]], ipan [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] tlatokajyotl. Kipia 8,532 chanejmej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] 2jnnvqlpjn9huijugnqkzx1foy5xl7p 504225 504222 2022-08-21T07:03:02Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH1_NHN2=Kena|NHE_name=Aguascalientes, altepetl|NCH_name=Aguascalientes altepetl|NHN_name=Aguascalientes, Aguascalientes}} '''Aguascalientes altepetl''' ([[kaxtilantlajtoli]]: ''Ciudad de Aguascalientes''), inin altepetl tlatilantok ompaj [[Aguascalientes altepetlali]], ipan [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] tlatokajyotl. Kipia 8,532 chanejmej. Nochimej maseualmej mamtlahtoanij. ==Xikitati== * [[Aguascalientes (nch)|Aguascalientes]] ==Nelkamanali== <references/> [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Aguascalientes]] osjz5io5ah4ptuov8gu0rm25qsq48mv Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nch) 14 36117 504033 2022-08-20T18:51:04Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nch)]] a [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] wikitext text/x-wiki #REDIRECCIÓN [[:Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] ghfqwxv9q4tbfy2eivqzpl4ohr05ngx 504063 504033 2022-08-20T19:02:39Z Koatochij 19758 Se eliminó la redirección hacia [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] wikitext text/x-wiki {{delete}} 35r2j9t4ectnt1cmb7mlgcqvwz6h5k6 Tlanxinol (nhn) 0 36118 504066 2022-08-20T19:09:31Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Tlanxinol (nch)|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tlanxinol | Chantocaitl = Tlanchinol | Tlaixcopinalli = Hidalgo en Tlanchinol.JPG | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de armas de Tlanchinol.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 =… wikitext text/x-wiki {{Tepitzin tlahcuilolli}} {{Toquiliztequitl}} {{Ahcopa}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{P2|[[Tlanxinol (nch)|NCH]]}} {{Tlani}} {{Altepetl | Altepetl = Altepetl | Tlacatiyan ixeliuhca = Altepetl | Tocaitl = Tlanxinol | Chantocaitl = Tlanchinol | Tlaixcopinalli = Hidalgo en Tlanchinol.JPG | Tlalmachiyotl = | Chimalli = Escudo de armas de Tlanchinol.gif | Pamitl = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tlacatiyan_ixeliuhca1 = Tlahtohcayotl | Xeliuhca1 = {{MX-HGO}} | Tlacatiyan_ixeliuhca2 = Onohuayan | Xeliuhca2 = [[Cuextecapan]] | Tlacatiyan_ixeliuhca3 = Altepetlahtohcan | Xeliuhca3 = [[Tlanxinol altepetlahtohcan|Tlanxinol]] | Ancayotl = 21°08′24″N 98°25′10″O | Ixtentli = 6.2 km<sup>2</sup> | Huehcapancayotl = | Metros = 137 | Chanehqueh = 44,311 | Pozahuacayotl = | Tlahtolli = [[Caxtillahtolli]] huan [[nahuatlahtolli]] | Tlalticpac tliltetl = | Tlacapohualtextli = | Altepetzintiliztli = | Tlacatocaitl = Tlanxinolcatl | Altepetequihuah = | UTC = [[UTC-6]] | USPS = | CodigoISO = | CP = 43000 | CT = | Lada = 774 | Nenecuilhuaztli = 130730001 | Matlatzalan = }} '''Tlanxinol''' ce altepetl ipan [[Hidalgo]] in ompa [[Cuextecapan]]. == Tlaltocayotl == Zan niman ipampa inon altepetzin in ompa Hidalgo Cuextecapan, motoca «Tlanxinol» ompa inahuatlahtol Cuextecapan tlatilantli, ihtoca caxtillantlahtolcopa ''Tlanchinol''. Huehuecauhtica ipan nahuatlahtolli Tlanxinol quiza ipan: nahuatlahtocopa [[tlantli]], ce tetl, nican inelhuayo pehua ica tlan- huan in tlahtolli ''[[xinolli]]'' tlen ipehualiz -xinol huala itzatlan in [[tletl]]. ==Tlalticpacmatiliztli== Inin altepetl ca ancayotl cuaxochtia in altepetl mictlampa ica [[Xaltipan]], in huitztlampa ica [[Chicaco]], in tonatih iquizayampa ica [[Apantlazol]], ihuan in tonatih icalaquitlampa ica [[Chipoco]] huan [[Tolago]]. ==Chanehmatiliztli== {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[1900]] | 798 |- | [[1910]] | 779 |- | [[1921]] | 694 |- | [[1930]] | 566 |- | [[1940]] | 693 |- | [[1950]] | 649 |- | [[1960]] | 908 |- | [[1970]] | 1554 |- | [[1980]] | 2279 |- | [[1990]] | 3193 |- | [[2000]] | 3966 |- | [[2010]] | 5199 |- | [[2020]] | 6117 |- |} == Momotlaliztli == Oncah canahya campa macehualmeh mahuiltiah ica olli (futbol) ihuan no ihqui mahuiltiah ica olli (basquetbol). == No xiquitta == * [[Hidalgo]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{commonscat|Tlanchinol}} {{Hidalgo Cuextecapan}} [[Neneuhcāyōtl:Altepetl ipan Hidalgo (nhn)]] oaap25kcd2lf65tgcmcxor8c5ccdett Pachyohkan 0 36119 504068 2022-08-20T19:11:29Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: '''Pachyohcan''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Pachuca de Soto'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlalli]], pan tlatilantli [[Hidalgo]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo]] wikitext text/x-wiki '''Pachyohcan''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Pachuca de Soto'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlalli]], pan tlatilantli [[Hidalgo]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo]] 5xyge5h1rv7eewgmof0b6c4w3orbk4a Metstitlan 0 36120 504071 2022-08-20T19:17:52Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: '''Metstitlan''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Metztitlán'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlalli]], pan tlatilantli [[Hidalgo]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo]] wikitext text/x-wiki '''Metstitlan''' ([[kastiahtlahtolli]]: '''Metztitlán'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Tlanxinol altepetlalli]], pan tlatilantli [[Hidalgo]]. Kipiya 50,064 chanehkeh. == Seyok amamatlatsalan == [[Neneuhcāyōtl:Tlahkwilolamatl katli nohka motlahkwilohtikah]] [[Neneuhcāyōtl:Altepetl pan Hidalgo]] ofsty4rayvhw4ffkzc2zn8ari3i41uz Tuxtlaj Gutiérrez 0 36121 504074 2022-08-20T19:20:08Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Tuxtlaj Gutiérrez]] a [[Tuxtla Gutiérrez]] wikitext text/x-wiki #REDIRECCIÓN [[Tuxtla Gutiérrez]] m0jlrwmmdhrj2680uy836u8gmd9o4ad Neneuhcāyōtl:Chiapas 14 36122 504079 2022-08-20T19:23:07Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Category:Tlatokajyotl ipan Mexko]] wikitext text/x-wiki [[Category:Tlatokajyotl ipan Mexko]] 6nbdf70j6ljcpccqw2p6r75ymo3f02o Chiyapan, Chiyapah 0 36123 504082 2022-08-20T19:25:13Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: {{Ahcopa}} {{P2|[[Chiapas (nch)|NCH]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{Tlani}} {{Toquiliztequitl}} {{Tlacatiyan ixeliuhca | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlahtohcayotl | Tocaitl = Chiyapan | Chantocaitl = Estado de Chiapas | Pamitl = Flag of Chiapas.svg | Chimalli = Coat_of_arms_of_Chiapas.svg | Tlalmachiyotl = Chiapas in Mexico (location map scheme).svg | Lema = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tecuacan = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Hueyaltepetl = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Ixtentli… wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[Chiapas (nch)|NCH]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{Tlani}} {{Toquiliztequitl}} {{Tlacatiyan ixeliuhca | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlahtohcayotl | Tocaitl = Chiyapan | Chantocaitl = Estado de Chiapas | Pamitl = Flag of Chiapas.svg | Chimalli = Coat_of_arms_of_Chiapas.svg | Tlalmachiyotl = Chiapas in Mexico (location map scheme).svg | Lema = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tecuacan = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Hueyaltepetl = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Ixtentli = 73,211 | Tlaixpayotl = 25 | Tlalticpac tliltetl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Tepenelihuahcapanca = [[Tacaná]] | Metros = 4,418 | Chanehqueh = 5 543 828 | CampaChanequeh = 1 | Pozahuacayotl = 663 | CampaDensidad = 11 | IDH = 0.958 | CampaIDH = 10 | PIB = 1.812.968 | PPC = 42,325 | Tzintiliztli = [[Tlachiucnāuhti 9]], [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlahtolli = [[Caxtillantlahtolli]], [[Tzotzillahtolli]], [[Tzeltallahtolli]], [[Ixillahtolli]], [[Chollahtolli]], [[Mamtlahtolli]], [[Tojolaballahtolli]] | Tetlanahuatiani = Rutilio Escandón Cadenas | Teuctlahtoqueh = 3 | Tequichihuanih = 65 | Tlacatocaitl = Chiyapanecatl | Onohuayan = [[Tlahtohcayotl Mexihco ialtepecalpolhuan|16]] | Altepecalpolli = [[Tlahtohcayotl Mexihco ialtepecalpolhuan|124]] | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = MX-CHI | Matlatzalan = chiapas.gob.mx |}} '''Chiyapan''' nozo '''Tlahtocayotl Chiyapan''' ([[Caxtillahtolli]]: ''Estado de Chiapas'', [[Tzeltallahtolli]]: ''Chiapa'', [[Tzotzillahtolli]]: ''Chiapa''). Ce tlahtocayotl tlen mo ahci itech itzintlah ipan [[Mexico]]. [[Tochtlan Gutiérrez]] itecuacan Chiyapan. Cuaxochtia canahpa ayamictlampa ica [[Tabasco]] huan [[Veracruz]], canahpa huiztlampa ica [[Pacífico ailhuicatl]], canahpa iquizayampa ica no Tlacatlahtocayotl [[Cuauhtemallan]] ([[San Marcos (tlalxeliuhcayotl)|San Marcos]], [[Ahuehuetenanco]], [[In Quiche]] huan [[Petén]]), huan ica icalaquitlampa no [[Huaxyacac]].<ref>[https://www.chiapas.gob.mx/ubicacion/ Ubicación de Chiapas.] Gobierno del estado de Chiapas, 24 metztli abril xiuhpan 2022. {{Spa (nhn)}}</ref> == Tlaltocayotl == In tocayotl itech '''Chiyapan''', ce nahuatlahtolli. Nahualtlahtoltica '''[[chiyatl]]''' huan '''[[apan]]''', quitoznehqui caxtillantlahtolcopa ''Lugar sobre la chía'' ihuan ihcuiloa noyuhqui ''Chiapas'' huan ''Estado Libre y Soberano de Chiapas''.<ref>[http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM07chiapas/ Enciclopedia de México, Chiapas.] Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal, 24 metztli abril xiuhpan 2022. {{Spa (nhn)}}</ref> ==Huehcapatlahtoliztli== [[File:Palenque temple 1.jpg|izquierda|miniaturadeimagen|Palenque huehuecauh altepetl.]] Tlacameh ompa Mesomerica catca tlacameh ica tlalpizqueh huan yolomatinimeh, ihcuac in axcayotl ahmo pixcayotl cenca cualli huan yahuantin macehualmeh oncan tihualah huan itlapixcayo pampa yahuantin tlacua. Tlen nicaltlaquetzah hueyi tzacualco moihtoa Palenque, Yaxilán, Toniná ompa axcan Tabasco tlahtocayotl, yehuantin in olmecah huan mayatlacameh. ==Tlalticpacmatiliztli== [[File:Canon del Sumideiro 2.jpg|thumb|left|Atlauhtli Sumidero]] Inin tlahtocayotl cah ancayotl cuaxochtia mictlampa ica [[Tabasco]] tlahtocayotl, canahpa in huitztlampa ica [[Pacífico ailhuicatl]], in tonatih iquizayampa ica [[Huaxyacac]] ihuan in tonatih icalaquitlampa ica Tlacatlahtocayotl [[Cuauhtemallan]]. Intlah tihnequi miacquin tlacameh oncan ipan ce tlalpan axcan itech in tlalticpactli, monequi imiyaca in achtotlacatl oncan America cemantoc tlalli, onenemic ipampa ohce, nochi huatztic huan cecec. === Yoliztli === Chiyapan iyoliz hueyi, quipia ohce yeyantli. Nican quipiya hueyac teotlalli, quiyauhcuauhtlatli Lacandona, tepehuahcan moihtoa ''Sierra Madre de Chiapas'', quipiya atl ipampa atoyatl huan Malpaso atepantli. Ompa mictlampa ca ''Sierra de Chimalapas''. No xiquitta tlahtocayotl Chiyapan quipiya chichinimeh yolcameh in techalotl, cuetlachtli, ayotochtli, tepocolcoatl, miztli, tochtli, [[tlacuachin]], [[tlahcomiztli]] huan [[epatl]]. Totomeh como tlecuauhtli, canauhtli, centzontlahtoleh, huexolotl, ohcequin. ==Teyacanaliztli== Chiyapan quipiya caltetlahtlaniliztli motech teyacanaliztli ipan itecuacan in Tochtlan Gutiérrez altepetl, tlahtocac tequitini in tlacatzin Rutilio Escandón Cadenas in tetlanahuatiani. == Chanehmatiliztli == Ce tlacaliztli itechcopa 5,543,828 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020), ica 1,4% ipan altepecalpolli, inic ce densidad 16,54 hab/km². Inin nochintin chanehqueh, 5.952 cihuameh ca (76,33%) huan 6.440 tlacameh cah (51,97%). Ce 23,67% (2.933 chaneh.) In tlacamilqueh, 76,33% (9.459 chaneh.) in altepetlacameh ipan mochi altepeticpac 1.576.259 chanehqueh. {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2010]] | 3,388,168 |- | [[2020]] | 5,543,828 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Unidad Academica Departamental del ITTG.jpg|thumb|200px|izquierda|Instituto Tecnológico de Tuxtla Gutiérrez.]] In tlahtohcayotl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 79,03 % chanehqueh. Chiyapan quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Chiapas'', ''Universidad de Ciencias y Artes de Chiapas'', ''Universidad Pedagógica Nacional'', ''Universidad Politénica de Tuxtla'', ''Instituto Tecnológico de Tuxtla Gutiérrez'', '' Escuela de Enfermería de Tuxtla Gutiérrez'', ''Universidad del Sur'', ''Universidad del Valle del Grijalva'', ''Instituto de Estudios Superiores de Chiapas'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Chiapas'', ce pani tlamachtiloyan itech Tochtlan altepeticpac. ==Tequinemiliztli== [[Image:Los Parachicos Y Las Chiapanecas.jpg|thumb|200px|Tlaquemitl ipan Chiyapan.]] Chiyapan ce tlahtocayotl ica mochi tequinemiliztli; ixquich tlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualcayotl, macehualmihtotiztli, macehuallahtoliztli in mayatlacameh. ===Tlacualiztli=== Chiyapan ce tlahtocayotl ica ixachi tlacualli inin matel [[Huehuehtequiyotl itech tlacatlalticpactli]], in tlacualli quemeh [[tamalli]], [[tlaxcalli]], [[tlaxcalpacholli]], [[tlaxcalchilatl]], [[tzopitl]], [[chilquilitl]], [[birria]], [[tlapaloctli]], ohcequin. ===Tequichihualiztli=== Chiyapan ce tlahtocayotl ica mochi calmanaliztli ipan [[Mexico]]; ixquich otlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tequitl iyuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ===Calmanaliztli=== [[Image:Tuxtla06.jpg|thumb|right|200px|Hueyitepixcalli Tochtlah Gutiérrez.]] ====Hueyiteocalli San Marcos==== Ce tequiyotl itech calmanaliztli ipan Altepetl Tochtlan Gutiérrez ca Hueyiteocalli San Marcos ipan xolalpancopa. In teocalli ca ipan altepetlalli ipampa temamatlatl ahcopa, ipan ocachi cuauhtic in teoyotica itepacholiz teocalco; itepanhuan tetelli itech mictlampa canahpa huitztlampa ompa ohcalli ipan hueyic aitualli. Nican quipia ohtli ahcopa huan temamatlatl canahpa hueyic calacohuahyan itech ixteocalco ica ce torre. === Macehualiztli === [[Image:La danza del Parachico.jpg|thumb|200px|Parachicos ipan Chiyapan.]] Chiyapan ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. Nican Chiyapan icihuahuan tlachihuah cuacualtzin tlahmachtli, motenehua ipan caxtilantlahtolcopa ''bordados'' huan [[payotl]]. In mitohtli, ce mihtotli ipan [[Chiyapan]], tlacah huan tlacameh mihtotia tlanahuahquez zan cen cuicayotl ica mecahuehuetl, panhuahuetl ihuan tlapitzalli. Itlatzohtzonaliz ocachi tenyoh in ''marimba''. In mitohtli "Mihtotiztli Papachicos", ilhuitl ipan hueyaithualli iteopan. Noyuhqui quipia ''Mitohtiztli ipampa pilconetl'' ipan Chiyapan Corzo altepecalpolli. ===Tlatzohtzonaliztli=== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Nican hueyi tlatzohtzonaliztli in ''marimba''. ===Huehuehtequiyotl itech tlacatlalticpactli=== * 2012 - '''<span style="color:#F4A460;">Tlachihualiztli</span>''' – ''[[Palenque]]''. == Momotlaliztli== In momotlaliztli ipan Chiyapan ca ipampa [[neicxitapayolhuiliztli]], [[chiquiuhtapayolhuiliztli]], [[omalacapainaliztli]], tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl. Nican ca ce autódromo ipan Singuilucan, in Fórmula 1 huan quiquiuhpatoltiliztli. Chiyapan quipiya tlamahuichihuanih ipan momotlaliztli quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, taekwondo, tenis, atletismo, triatlón, aquizaliztli, neneloaliztli, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan. == No xiquitta == * [[Mexico]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Commons|Category:Chiapas}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan (nhn)]] qe8i1jmnlrtw9nb6rfd836f4eoe8ga1 504111 504082 2022-08-20T20:16:34Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Chiyapan <sup><small>(nhn)</small></sup>}} {{Ahcopa}} {{P2|[[Chiapas (nch)|NCH]]}} {{P1|[[{{PAGENAME}}|NHN]]}} {{Tlani}} {{Toquiliztequitl}} {{Tlacatiyan ixeliuhca | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlahtohcayotl | Tocaitl = Chiyapan | Chantocaitl = Estado de Chiapas | Pamitl = Flag of Chiapas.svg | Chimalli = Coat_of_arms_of_Chiapas.svg | Tlalmachiyotl = Chiapas in Mexico (location map scheme).svg | Lema = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tecuacan = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Hueyaltepetl = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Ixtentli = 73,211 | Tlaixpayotl = 25 | Tlalticpac tliltetl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Tepenelihuahcapanca = [[Tacaná]] | Metros = 4,418 | Chanehqueh = 5 543 828 | CampaChanequeh = 1 | Pozahuacayotl = 663 | CampaDensidad = 11 | IDH = 0.958 | CampaIDH = 10 | PIB = 1.812.968 | PPC = 42,325 | Tzintiliztli = [[Tlachiucnāuhti 9]], [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlahtolli = [[Caxtillantlahtolli]], [[Tzotzillahtolli]], [[Tzeltallahtolli]], [[Ixillahtolli]], [[Chollahtolli]], [[Mamtlahtolli]], [[Tojolaballahtolli]] | Tetlanahuatiani = Rutilio Escandón Cadenas | Teuctlahtoqueh = 3 | Tequichihuanih = 65 | Tlacatocaitl = Chiyapanecatl | Onohuayan = [[Tlahtohcayotl Mexihco ialtepecalpolhuan|16]] | Altepecalpolli = [[Tlahtohcayotl Mexihco ialtepecalpolhuan|124]] | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = MX-CHI | Matlatzalan = chiapas.gob.mx |}} '''Chiyapan''' nozo '''Tlahtocayotl Chiyapan''' ([[Caxtillahtolli]]: ''Estado de Chiapas'', [[Tzeltallahtolli]]: ''Chiapa'', [[Tzotzillahtolli]]: ''Chiapa''). Ce tlahtocayotl tlen mo ahci itech itzintlah ipan [[Mexico]]. [[Tochtlan Gutiérrez]] itecuacan Chiyapan. Cuaxochtia canahpa ayamictlampa ica [[Tabasco]] huan [[Veracruz]], canahpa huiztlampa ica [[Pacífico ailhuicatl]], canahpa iquizayampa ica no Tlacatlahtocayotl [[Cuauhtemallan]] ([[San Marcos (tlalxeliuhcayotl)|San Marcos]], [[Ahuehuetenanco]], [[In Quiche]] huan [[Petén]]), huan ica icalaquitlampa no [[Huaxyacac]].<ref>[https://www.chiapas.gob.mx/ubicacion/ Ubicación de Chiapas.] Gobierno del estado de Chiapas, 24 metztli abril xiuhpan 2022. {{Spa (nhn)}}</ref> == Tlaltocayotl == In tocayotl itech '''Chiyapan''', ce nahuatlahtolli. Nahualtlahtoltica '''[[chiyatl]]''' huan '''[[apan]]''', quitoznehqui caxtillantlahtolcopa ''Lugar sobre la chía'' ihuan ihcuiloa noyuhqui ''Chiapas'' huan ''Estado Libre y Soberano de Chiapas''.<ref>[http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM07chiapas/ Enciclopedia de México, Chiapas.] Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal, 24 metztli abril xiuhpan 2022. {{Spa (nhn)}}</ref> ==Huehcapatlahtoliztli== [[File:Palenque temple 1.jpg|izquierda|miniaturadeimagen|Palenque huehuecauh altepetl.]] Tlacameh ompa Mesomerica catca tlacameh ica tlalpizqueh huan yolomatinimeh, ihcuac in axcayotl ahmo pixcayotl cenca cualli huan yahuantin macehualmeh oncan tihualah huan itlapixcayo pampa yahuantin tlacua. Tlen nicaltlaquetzah hueyi tzacualco moihtoa Palenque, Yaxilán, Toniná ompa axcan Tabasco tlahtocayotl, yehuantin in olmecah huan mayatlacameh. ==Tlalticpacmatiliztli== [[File:Canon del Sumideiro 2.jpg|thumb|left|Atlauhtli Sumidero]] Inin tlahtocayotl cah ancayotl cuaxochtia mictlampa ica [[Tabasco]] tlahtocayotl, canahpa in huitztlampa ica [[Pacífico ailhuicatl]], in tonatih iquizayampa ica [[Huaxyacac]] ihuan in tonatih icalaquitlampa ica Tlacatlahtocayotl [[Cuauhtemallan]]. Intlah tihnequi miacquin tlacameh oncan ipan ce tlalpan axcan itech in tlalticpactli, monequi imiyaca in achtotlacatl oncan America cemantoc tlalli, onenemic ipampa ohce, nochi huatztic huan cecec. === Yoliztli === Chiyapan iyoliz hueyi, quipia ohce yeyantli. Nican quipiya hueyac teotlalli, quiyauhcuauhtlatli Lacandona, tepehuahcan moihtoa ''Sierra Madre de Chiapas'', quipiya atl ipampa atoyatl huan Malpaso atepantli. Ompa mictlampa ca ''Sierra de Chimalapas''. No xiquitta tlahtocayotl Chiyapan quipiya chichinimeh yolcameh in techalotl, cuetlachtli, ayotochtli, tepocolcoatl, miztli, tochtli, [[tlacuachin]], [[tlahcomiztli]] huan [[epatl]]. Totomeh como tlecuauhtli, canauhtli, centzontlahtoleh, huexolotl, ohcequin. ==Teyacanaliztli== Chiyapan quipiya caltetlahtlaniliztli motech teyacanaliztli ipan itecuacan in Tochtlan Gutiérrez altepetl, tlahtocac tequitini in tlacatzin Rutilio Escandón Cadenas in tetlanahuatiani. == Chanehmatiliztli == Ce tlacaliztli itechcopa 5,543,828 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020), ica 1,4% ipan altepecalpolli, inic ce densidad 16,54 hab/km². Inin nochintin chanehqueh, 5.952 cihuameh ca (76,33%) huan 6.440 tlacameh cah (51,97%). Ce 23,67% (2.933 chaneh.) In tlacamilqueh, 76,33% (9.459 chaneh.) in altepetlacameh ipan mochi altepeticpac 1.576.259 chanehqueh. {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2010]] | 3,388,168 |- | [[2020]] | 5,543,828 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Unidad Academica Departamental del ITTG.jpg|thumb|200px|izquierda|Instituto Tecnológico de Tuxtla Gutiérrez.]] In tlahtohcayotl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 79,03 % chanehqueh. Chiyapan quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Chiapas'', ''Universidad de Ciencias y Artes de Chiapas'', ''Universidad Pedagógica Nacional'', ''Universidad Politénica de Tuxtla'', ''Instituto Tecnológico de Tuxtla Gutiérrez'', '' Escuela de Enfermería de Tuxtla Gutiérrez'', ''Universidad del Sur'', ''Universidad del Valle del Grijalva'', ''Instituto de Estudios Superiores de Chiapas'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Chiapas'', ce pani tlamachtiloyan itech Tochtlan altepeticpac. ==Tequinemiliztli== [[Image:Los Parachicos Y Las Chiapanecas.jpg|thumb|200px|Tlaquemitl ipan Chiyapan.]] Chiyapan ce tlahtocayotl ica mochi tequinemiliztli; ixquich tlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualcayotl, macehualmihtotiztli, macehuallahtoliztli in mayatlacameh. ===Tlacualiztli=== Chiyapan ce tlahtocayotl ica ixachi tlacualli inin matel [[Huehuehtequiyotl itech tlacatlalticpactli]], in tlacualli quemeh [[tamalli]], [[tlaxcalli]], [[tlaxcalpacholli]], [[tlaxcalchilatl]], [[tzopitl]], [[chilquilitl]], [[birria]], [[tlapaloctli]], ohcequin. ===Tequichihualiztli=== Chiyapan ce tlahtocayotl ica mochi calmanaliztli ipan [[Mexico]]; ixquich otlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tequitl iyuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ===Calmanaliztli=== [[Image:Tuxtla06.jpg|thumb|right|200px|Hueyitepixcalli Tochtlah Gutiérrez.]] ====Hueyiteocalli San Marcos==== Ce tequiyotl itech calmanaliztli ipan Altepetl Tochtlan Gutiérrez ca Hueyiteocalli San Marcos ipan xolalpancopa. In teocalli ca ipan altepetlalli ipampa temamatlatl ahcopa, ipan ocachi cuauhtic in teoyotica itepacholiz teocalco; itepanhuan tetelli itech mictlampa canahpa huitztlampa ompa ohcalli ipan hueyic aitualli. Nican quipia ohtli ahcopa huan temamatlatl canahpa hueyic calacohuahyan itech ixteocalco ica ce torre. === Macehualiztli === [[Image:La danza del Parachico.jpg|thumb|200px|Parachicos ipan Chiyapan.]] Chiyapan ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. Nican Chiyapan icihuahuan tlachihuah cuacualtzin tlahmachtli, motenehua ipan caxtilantlahtolcopa ''bordados'' huan [[payotl]]. In mitohtli, ce mihtotli ipan [[Chiyapan]], tlacah huan tlacameh mihtotia tlanahuahquez zan cen cuicayotl ica mecahuehuetl, panhuahuetl ihuan tlapitzalli. Itlatzohtzonaliz ocachi tenyoh in ''marimba''. In mitohtli "Mihtotiztli Papachicos", ilhuitl ipan hueyaithualli iteopan. Noyuhqui quipia ''Mitohtiztli ipampa pilconetl'' ipan Chiyapan Corzo altepecalpolli. ===Tlatzohtzonaliztli=== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Nican hueyi tlatzohtzonaliztli in ''marimba''. ===Huehuehtequiyotl itech tlacatlalticpactli=== * 2012 - '''<span style="color:#F4A460;">Tlachihualiztli</span>''' – ''[[Palenque]]''. == Momotlaliztli== In momotlaliztli ipan Chiyapan ca ipampa [[neicxitapayolhuiliztli]], [[chiquiuhtapayolhuiliztli]], [[omalacapainaliztli]], tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl. Nican ca ce autódromo ipan Singuilucan, in Fórmula 1 huan quiquiuhpatoltiliztli. Chiyapan quipiya tlamahuichihuanih ipan momotlaliztli quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, taekwondo, tenis, atletismo, triatlón, aquizaliztli, neneloaliztli, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan. == No xiquitta == * [[Mexico]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Commons|Category:Chiapas}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan (nhn)]] 74sf8ty3aejz3uco5sny7r02l800lae 504115 504111 2022-08-20T20:19:32Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Chiyapan <sup><small>(nhn)</small></sup>}} {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHN1=Kena|NHE_name=Chiyapan||NCH_name=Chiapas|NHN_name=Chiyapan (nhn)}} {{Toquiliztequitl}} {{Tlacatiyan ixeliuhca | Tlacatiyan ixeliuhca = Tlahtohcayotl | Tocaitl = Chiyapan | Chantocaitl = Estado de Chiapas | Pamitl = Flag of Chiapas.svg | Chimalli = Coat_of_arms_of_Chiapas.svg | Tlalmachiyotl = Chiapas in Mexico (location map scheme).svg | Lema = | Tlacatiyan = {{MEX/nhn}} | Tecuacan = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Hueyaltepetl = [[Tochtlan Gutiérrez]] | Ixtentli = 73,211 | Tlaixpayotl = 25 | Tlalticpac tliltetl = 19°21′15″N <br />99°37′51″O | Tepenelihuahcapanca = [[Tacaná]] | Metros = 4,418 | Chanehqueh = 5 543 828 | CampaChanequeh = 1 | Pozahuacayotl = 663 | CampaDensidad = 11 | IDH = 0.958 | CampaIDH = 10 | PIB = 1.812.968 | PPC = 42,325 | Tzintiliztli = [[Tlachiucnāuhti 9]], [[1850]] | CampaCreacion = 31 | Tlahtolli = [[Caxtillantlahtolli]], [[Tzotzillahtolli]], [[Tzeltallahtolli]], [[Ixillahtolli]], [[Chollahtolli]], [[Mamtlahtolli]], [[Tojolaballahtolli]] | Tetlanahuatiani = Rutilio Escandón Cadenas | Teuctlahtoqueh = 3 | Tequichihuanih = 65 | Tlacatocaitl = Chiyapanecatl | Onohuayan = [[Tlahtohcayotl Mexihco ialtepecalpolhuan|16]] | Altepecalpolli = [[Tlahtohcayotl Mexihco ialtepecalpolhuan|124]] | UTC = [[UTC]]-6 | USPS = | CodigoISO = MX-CHI | Matlatzalan = chiapas.gob.mx |}} '''Chiyapan''' nozo '''Tlahtocayotl Chiyapan''' ([[Caxtillahtolli]]: ''Estado de Chiapas'', [[Tzeltallahtolli]]: ''Chiapa'', [[Tzotzillahtolli]]: ''Chiapa''). Ce tlahtocayotl tlen mo ahci itech itzintlah ipan [[Mexico]]. [[Tochtlan Gutiérrez]] itecuacan Chiyapan. Cuaxochtia canahpa ayamictlampa ica [[Tabasco]] huan [[Veracruz]], canahpa huiztlampa ica [[Pacífico ailhuicatl]], canahpa iquizayampa ica no Tlacatlahtocayotl [[Cuauhtemallan]] ([[San Marcos (tlalxeliuhcayotl)|San Marcos]], [[Ahuehuetenanco]], [[In Quiche]] huan [[Petén]]), huan ica icalaquitlampa no [[Huaxyacac]].<ref>[https://www.chiapas.gob.mx/ubicacion/ Ubicación de Chiapas.] Gobierno del estado de Chiapas, 24 metztli abril xiuhpan 2022. {{Spa (nhn)}}</ref> == Tlaltocayotl == In tocayotl itech '''Chiyapan''', ce nahuatlahtolli. Nahualtlahtoltica '''[[chiyatl]]''' huan '''[[apan]]''', quitoznehqui caxtillantlahtolcopa ''Lugar sobre la chía'' ihuan ihcuiloa noyuhqui ''Chiapas'' huan ''Estado Libre y Soberano de Chiapas''.<ref>[http://www.inafed.gob.mx/work/enciclopedia/EMM07chiapas/ Enciclopedia de México, Chiapas.] Instituto Nacional para el Federalismo y el Desarrollo Municipal, 24 metztli abril xiuhpan 2022. {{Spa (nhn)}}</ref> ==Huehcapatlahtoliztli== [[File:Palenque temple 1.jpg|izquierda|miniaturadeimagen|Palenque huehuecauh altepetl.]] Tlacameh ompa Mesomerica catca tlacameh ica tlalpizqueh huan yolomatinimeh, ihcuac in axcayotl ahmo pixcayotl cenca cualli huan yahuantin macehualmeh oncan tihualah huan itlapixcayo pampa yahuantin tlacua. Tlen nicaltlaquetzah hueyi tzacualco moihtoa Palenque, Yaxilán, Toniná ompa axcan Tabasco tlahtocayotl, yehuantin in olmecah huan mayatlacameh. ==Tlalticpacmatiliztli== [[File:Canon del Sumideiro 2.jpg|thumb|left|Atlauhtli Sumidero]] Inin tlahtocayotl cah ancayotl cuaxochtia mictlampa ica [[Tabasco]] tlahtocayotl, canahpa in huitztlampa ica [[Pacífico ailhuicatl]], in tonatih iquizayampa ica [[Huaxyacac]] ihuan in tonatih icalaquitlampa ica Tlacatlahtocayotl [[Cuauhtemallan]]. Intlah tihnequi miacquin tlacameh oncan ipan ce tlalpan axcan itech in tlalticpactli, monequi imiyaca in achtotlacatl oncan America cemantoc tlalli, onenemic ipampa ohce, nochi huatztic huan cecec. === Yoliztli === Chiyapan iyoliz hueyi, quipia ohce yeyantli. Nican quipiya hueyac teotlalli, quiyauhcuauhtlatli Lacandona, tepehuahcan moihtoa ''Sierra Madre de Chiapas'', quipiya atl ipampa atoyatl huan Malpaso atepantli. Ompa mictlampa ca ''Sierra de Chimalapas''. No xiquitta tlahtocayotl Chiyapan quipiya chichinimeh yolcameh in techalotl, cuetlachtli, ayotochtli, tepocolcoatl, miztli, tochtli, [[tlacuachin]], [[tlahcomiztli]] huan [[epatl]]. Totomeh como tlecuauhtli, canauhtli, centzontlahtoleh, huexolotl, ohcequin. ==Teyacanaliztli== Chiyapan quipiya caltetlahtlaniliztli motech teyacanaliztli ipan itecuacan in Tochtlan Gutiérrez altepetl, tlahtocac tequitini in tlacatzin Rutilio Escandón Cadenas in tetlanahuatiani. == Chanehmatiliztli == Ce tlacaliztli itechcopa 5,543,828 chanehqueh (Censo INEGI xihuitl 2020), ica 1,4% ipan altepecalpolli, inic ce densidad 16,54 hab/km². Inin nochintin chanehqueh, 5.952 cihuameh ca (76,33%) huan 6.440 tlacameh cah (51,97%). Ce 23,67% (2.933 chaneh.) In tlacamilqueh, 76,33% (9.459 chaneh.) in altepetlacameh ipan mochi altepeticpac 1.576.259 chanehqueh. {| class="wikitable" |- ! Xihuitl ! Chanehqueh |- | [[2010]] | 3,388,168 |- | [[2020]] | 5,543,828 |- |} ==Temachtiliztli== [[File:Unidad Academica Departamental del ITTG.jpg|thumb|200px|izquierda|Instituto Tecnológico de Tuxtla Gutiérrez.]] In tlahtohcayotl nican quipiya ipan temachtiliztli coconeh xochitlah, inic ce tlamachtiliyan, inic ome tlamachtiloyan, bachillerato, tepochcaltlamachtiloyan huan Hueyi tepochcalli, noihqui in ''Escuela Secundaria'', noyuhqui quipiya in conemeh; pipilton huan cihuapiltin temachtiah ica 79,03 % chanehqueh. Chiyapan quipia ipan ahcopa tlamachtiloyan, canahpa hueyi tepochcalli tlen itocah ''Universidad Autónoma de Chiapas'', ''Universidad de Ciencias y Artes de Chiapas'', ''Universidad Pedagógica Nacional'', ''Universidad Politénica de Tuxtla'', ''Instituto Tecnológico de Tuxtla Gutiérrez'', '' Escuela de Enfermería de Tuxtla Gutiérrez'', ''Universidad del Sur'', ''Universidad del Valle del Grijalva'', ''Instituto de Estudios Superiores de Chiapas'' huan ''Instituto Tecnológico de Estudios Superiores de Monterrey Campus Chiapas'', ce pani tlamachtiloyan itech Tochtlan altepeticpac. ==Tequinemiliztli== [[Image:Los Parachicos Y Las Chiapanecas.jpg|thumb|200px|Tlaquemitl ipan Chiyapan.]] Chiyapan ce tlahtocayotl ica mochi tequinemiliztli; ixquich tlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac toltecayotl iuhqui tlacualcayotl, macehualmihtotiztli, macehuallahtoliztli in mayatlacameh. ===Tlacualiztli=== Chiyapan ce tlahtocayotl ica ixachi tlacualli inin matel [[Huehuehtequiyotl itech tlacatlalticpactli]], in tlacualli quemeh [[tamalli]], [[tlaxcalli]], [[tlaxcalpacholli]], [[tlaxcalchilatl]], [[tzopitl]], [[chilquilitl]], [[birria]], [[tlapaloctli]], ohcequin. ===Tequichihualiztli=== Chiyapan ce tlahtocayotl ica mochi calmanaliztli ipan [[Mexico]]; ixquich otlamatocac tequichihualiztli, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tequitl iyuhqui tlacualiztli, macehualmihtotiztli. ===Calmanaliztli=== [[Image:Tuxtla06.jpg|thumb|right|200px|Hueyitepixcalli Tochtlah Gutiérrez.]] ====Hueyiteocalli San Marcos==== Ce tequiyotl itech calmanaliztli ipan Altepetl Tochtlan Gutiérrez ca Hueyiteocalli San Marcos ipan xolalpancopa. In teocalli ca ipan altepetlalli ipampa temamatlatl ahcopa, ipan ocachi cuauhtic in teoyotica itepacholiz teocalco; itepanhuan tetelli itech mictlampa canahpa huitztlampa ompa ohcalli ipan hueyic aitualli. Nican quipia ohtli ahcopa huan temamatlatl canahpa hueyic calacohuahyan itech ixteocalco ica ce torre. === Macehualiztli === [[Image:La danza del Parachico.jpg|thumb|200px|Parachicos ipan Chiyapan.]] Chiyapan ce altepetl ican mochi tlacuicuiliztli ipan Centlalticpac quihto Tlatquicayotl ipan Tlachiuhcayotl ipan Mexico; ixquich tlamatocac tequichihualiztli in ompa Mexico huitztlampa, yoliztli ipan ahmo tlamatocac tlachihualiztli noyuhqui tlacualiztli, macehualiztli, camanalli itlahcuilol. Nican Chiyapan icihuahuan tlachihuah cuacualtzin tlahmachtli, motenehua ipan caxtilantlahtolcopa ''bordados'' huan [[payotl]]. In mitohtli, ce mihtotli ipan [[Chiyapan]], tlacah huan tlacameh mihtotia tlanahuahquez zan cen cuicayotl ica mecahuehuetl, panhuahuetl ihuan tlapitzalli. Itlatzohtzonaliz ocachi tenyoh in ''marimba''. In mitohtli "Mihtotiztli Papachicos", ilhuitl ipan hueyaithualli iteopan. Noyuhqui quipia ''Mitohtiztli ipampa pilconetl'' ipan Chiyapan Corzo altepecalpolli. ===Tlatzohtzonaliztli=== Huehuehcauh cuicayotl ipan iteopanhuan catca in ''musica sacra'', teocuicatl huan itlatzohtzonaliz teocalli ica teopixqueh huan cihuateopixqueh. Nican hueyi tlatzohtzonaliztli in ''marimba''. ===Huehuehtequiyotl itech tlacatlalticpactli=== * 2012 - '''<span style="color:#F4A460;">Tlachihualiztli</span>''' – ''[[Palenque]]''. == Momotlaliztli== In momotlaliztli ipan Chiyapan ca ipampa [[neicxitapayolhuiliztli]], [[chiquiuhtapayolhuiliztli]], [[omalacapainaliztli]], tenis, mapatoltiliztli, ihuan momotlacayotl itech tepozcuaitl. Nican ca ce autódromo ipan Singuilucan, in Fórmula 1 huan quiquiuhpatoltiliztli. Chiyapan quipiya tlamahuichihuanih ipan momotlaliztli quemeh: xopatiliztli, padel, mapatoltiliztli, hockey patines, amapatoltiliztli, acalpamitl, taekwondo, tenis, atletismo, triatlón, aquizaliztli, neneloaliztli, golf, motociclismo, rally, ciclismo, ocachi axcan. == No xiquitta == * [[Mexico]] == Toquiliztequitl == <references/> == Occe necuazaloliztli == {{Commons|Category:Chiapas}} {{Mexico}} [[Neneuhcāyōtl:Quiyotqui tlahcuilolli]] [[Neneuhcāyōtl:Chiyapan (nhn)]] hfwpt2l45b8l8f2tqi8wjy9fluulvtu Neneuhcāyōtl:Chiyapan (nhn) 14 36124 504083 2022-08-20T19:25:35Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Tlahtohcayotl ipan Mexico]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Tlahtohcayotl ipan Mexico]] 8x0m5y7pjf0lkfkpfvbf2qzmkcz0hx2 Neneuhcāyōtl:Chiapan 14 36125 504087 2022-08-20T19:30:44Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Tlahtocayotl ipan Mexihco]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Tlahtocayotl ipan Mexihco]] it3lwol9hic80lu65ff0eznjjznqbtd Neneuhcāyōtl:Mexihko 14 36126 504142 2022-08-21T01:15:03Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Tlalnantli]] [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Tlalnantli]] [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] 3q8d0zkxqvf60cciey93hz5sja890yl 504202 504142 2022-08-21T06:30:58Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nch)|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Mexko (nhw)|NHW]]}} {{P2|[[:Category:Mexiko|NGU]]}} {{P1|[[:Category:Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Tlalnantli]] [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] 3ku6t7pebw8kwulxrwzl8zgiqp3wa2v Neneuhcāyōtl:Tlalnantli 14 36127 504143 2022-08-21T01:20:00Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] j0f7ay5tbxqgwh0z9nn0vobyv8x07lu 504157 504143 2022-08-21T01:37:23Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Wexteyowalko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Ueyitlali|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Tlalimej|NHW]]}} {{P1|[[:Category:Tlalnantli|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatiyan|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Tlacatian|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Nawatlahtolli (nlv)]] l5fbpid0dpj4w6qxalzcsllfcm5g3j0 Neneuhcāyōtl:Ueyi chinanko ipan Mexko 14 36128 504166 2022-08-21T01:57:29Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Neneuhcāyōtl:Ueyi chinanko ipan Mexko]] a [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] wikitext text/x-wiki #REDIRECCIÓN [[:Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] kkwj5lh93u6uvx852roi2xwm6p00z3m Tollantzinco 0 36129 504175 2022-08-21T02:04:56Z Koatochij 19758 Koatochij trasladó la página [[Tollantzinco]] a [[Tolantzinco]] wikitext text/x-wiki #REDIRECCIÓN [[Tolantzinco]] onit9yp4vp3oyd0hilkpj71nek24flh Xilitlan (nhw) 0 36130 504184 2022-08-21T06:04:19Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Tlanauatijkayotl == == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] wikitext text/x-wiki '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Tlanauatijkayotl == == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] 8yv0dyzzu3z4z202bb39zoj3q82icw4 504188 504184 2022-08-21T06:10:16Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Xilitlah|NCI_name=Cilitlan}} '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Tlanauatijkayotl == == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] 1xctop9irlib94csyh86pjr34n5adxj 504193 504188 2022-08-21T06:12:43Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlah|NCI_name=Cilitlan}} '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Tlanauatijkayotl == == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] e16ih6m3jk6b9oj0crb0ekvd9iwdza5 504196 504193 2022-08-21T06:14:38Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{DISPLAYTITLE:Xilitlan <sup><small>(nhw)</small></sup>}} {{Kalpoltlahtolli|NHE2_NCH2_NHW1_NHN2_NCI2=Kena|NHE_name=Xilitlan|NCH_name=Xilijtlaj|NHW_name=Xilitlan (nhw)|NHN_name=Cilitlah|NCI_name=Cilitlan}} '''Xilitlan''' ([[kaxtilantlajtoli]]: '''Xilitla'''), inin chinanko tlatilantok ompa [[Xilitlan altepetlali]], ipan San Luis Potosí tlaltokajyotl. Sekinok altepemej, Metlapan, uan Tamazunchale. Kipiya 50,064 chanejkej. Nochimej maseualmej nauatlajtoanij. == Tlanauatijkayotl == == Itstinyotl == ==Tlajtolkakilistilonij== <references/> == Sekin tlatilantli == [[Neneuhcāyōtl:Chinanko ipan Mexko]] ck35351svzmzj24njhks9tm1c7jriz3 Neneuhcāyōtl:Altepemeh ipan Mexihko 14 36131 504200 2022-08-21T06:29:29Z Koatochij 19758 Yancuīc zāzanilli: [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] wikitext text/x-wiki [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] k681s0gnngo97f7o8cxbv2jh7mo6570 504210 504200 2022-08-21T06:37:44Z Koatochij 19758 wikitext text/x-wiki {{Ahcopa}} {{P2|[[:Category:Altepetl pan Mexko|NHE]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexko|NCH]]}} {{P2|[[:Category:Chinanko ipan Mexko|NHW]]}} {{P1|[[:Category:Altepemeh ipan Mexihko|NLV]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexico|NHN]]}} {{P2|[[:Category:Altepetl ipan Mexihco|NCI]]}} {{Tlani}} [[Neneuhcāyōtl:Mexihko]] qz48kjgm2lsk3z1spyi24v28xsn6xuo